Новости
Sanly resminama ulgamy

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň edara-kärhanalarynda we guramalarynda sanly elektron resminamalar dolanyşygy ulgamynyň we internet web-saýtlarynyň döredilmegi hem-de olaryň işe girizilmegi bilen bagly birnäçe resminamalar toplumy kabul edildi. Olaryň hatarynda «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» göz öňünde tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň kabul eden Kararyna laýyklykda, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy hem-de şu maksatnamany amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy» hem tassyklandy. Şol Resminamalara laýyklykda, ýurdumyzyň milli ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynda sanly ulgamy ornaşdyrmak arkaly ösüşiň täze mümkinçilikleri döredilýär.

Häzirki döwürde sanly maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryna daýanýan ykdysadyýetiň görnüşlerini ösdürmek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlendi. Sanly elektron resminama dolanyşygy ýurdumyzyň ministrliklerinde, bank ulgamynda, pudak edaralarynda we olaryň garamagyndaky edara-kärhanalarynda maglumat alyş-çalşygyny döwrebap guramagyň esasynda döwlet dolandyryşynyň netijeliligini ýokarlandyrmakdan ybarat bolup durýar.

Sanly elektron resminama dolanyşygy gurnalanda ulanylýan programma, tehniki üpjünçiliklere we beýleki tehniki serişdelere, enjamlara aýratyn ünsüň berilmegi wajyp ugurlaryň biri bolup durýar. Sebäbi gurnaljak tehniki serişdeleriň, enjamlaryň we olarda ulanyljak programma üpjünçilikleriniň kiberhowpsuzlygyň talaplaryny berk berjaý etmegi döwrüň öňe çykaran zerurlygydyr we munda ulanylýan programma üpjünçilikleriniň ählitaraplaýyn goragly bolmagy wajyp hasaplanylýar.

Sanly elektron resminamanyň düzülişini anyklamaga mümkinçilik berýän usulda we görnüşde döredilmegi, peýdalanylmagy hem-de kabul edilmegi üçin düşnükli görnüşde bolmagy hökmany ýagdaýdyr.

Milli ykdysadyýetimiziň edara-kärhanalarynda we guramalarynda döwrebap sanly elektron resminama dolanyşygynyň ornaşdyrylmagy bilen, sanly hyzmatlaryň ýerine ýetirilmegi özüniň oňyn netijelerini hem berýär. Sanly ulgam arkaly işleriň alnyp barylmagy we durmuşa ornaşdyrylmagy hem-de bu ugurlarda dünýä tejribesinde gazanylan oňyn netijeleriň peýdalanylmagy geljekki strategik ugurlaryň biridir.

Şeýle ajaýyp mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli işleri elmydama rowaçlyklara beslensin!

Jennet GULAJOWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30917

09.06.2021
Türkmenistanyň Ykdysadyýet toplumynda ajaýyp wakanyň hormatyna geçirilen maslahat

2021-nji ýylyň 8-nji iýunynda Türkmenistanyň ykdysadyýet toplumynda maliýe, ykdysady we bank toplumynyň guramagynda — Hormatly Prezidentimiziň mähriban käbesi Ogulabat ejäniň işläp bejeren kürtesiniň Türkmenistanyň Döwlet muzeýine gowşurylmagyna bagyşlanan “El hünäri ýörelge, ulus ile görelde” atly maslahat geçirildi.
Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşi bilen bilelikde guralan bu çärä maliýe, ykdysadyýet bank toplumynda zähmet çekýän zenanlar we ugurdaş ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlary we talyp ýaşlary gatnaşdylar.
Mälim bolşy ýaly şu ýylyň 18-nji maýynda «Türkmenistanyň konstitusiýasynyň we döwlet baýdagynyň bellenilýän güni» hormatly Prezidentimiziň käbesiniň on barmagynyň hünäri bolan, sünnälenip bejerilen kürte Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet muzeýiniň Türkmenistanyň

Prezidentiniň muzeýine gowşuryldy.
1971-nji ýylda Ogulabat eje tarapyndan keşdelenen bu kürte “gyýak”, “okgözi”, “içýan agyz”, “tazy guýruk” nagyşlary bilen bezelipdir. Aragerbisi alaja düýe ýüň bilen örülip, merkezinde çatylypdyr. Ýakasynyň sag tarapynda “1971 ýyl” diýen iňňe bilen ýerine ýetirilen ýazgy köjeme usulynda tikilipdir. Ogulabat eje bu kürtäni ýarym asyr mundan ozal baldyzy üçin niýetläp tikipdir hem-de kürtäni 20 günüň içinde taýýarlapdyr.
Mundan başga-da, Ogulabat ejäniň öz eli bilen ören joraby hem muzeýe gowşuryldy. Bu jorap ussatlyk bilen örülipdir, oňa hem öz döwrüniň mahsus nagyşlary salnypdyr. Şeýle nepis el işleriniň bu ajaýyp zenan tarapyndan ýerine ýetirilmegi onuň işeňňirliginden, zähmetsöýerliginden habar berýär.
Ýarym asyr mundan ozal ýerine ýetirilen bu ajaýyp el işlerini muzeýe gowşurmak dabarasynyň Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň gününe gabat gelmegi halkymyzyň durmuşynyň onuň milli mirasy bilen aýrylmaz baglanyşyklydygyny aýdyň görkezmek bilen birlikde, Watanymyzyň döwletlilik binýadyny hem özünde jemleýändigini subut edýär.


Türkmenistanyň ykdysadyýet toplumynda geçirilen maslahatda çykyş edenler Ogulabat ejäniň bejeren bu kürtesiniň üstünden ýarym asyr geçse-de, onuň özüniň asyl nusgasyny saklap galandygyny belläp, reňkleriniň ýitiligini, nagyşlarynyň nepisligini, özüniň ajaýyplygyny ýitirmändigi bilen biziň günlerimize çenli saklanyp galmagynyň bu kürtä Ogulabat ejäniň ýürek mährini siňdirendigini, el işlerinden ussatlyk bilen baş çykarýandygyny, millilige aňryýany bilen düşünýändigini görkezýändigini, munuň bolsa ähli türkmen gelin-gyzlaryna nusga alarlykdygyny aýratyn nygtadylar.

Türkmenistanyň ykdysadyýet toplumynda geçirilen bu günki ajaýyp waka mynasybetli görnükli estrada aýdymçylary, bagşylar, belli aýdym-saz we tans döredijilik toparlary joşgunly çykyşlaryny tomaşaçylara ýetirdiler.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüni, Diýarymyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan beýik işleri wasp edýän joşgunly çykyşlara giň orun berildi. Aýdym-sazlaryň owazy ajaýyp maslahat mynasybetli guralan dabara utgaşyp, oňa baýramçylyk öwüşginini çaýdy.

Milli däp-dessurlarymyzy, gelin-gyzlarymyzyň on barmagynyň hünärini, asylly edep-ekramyny wasp edýän aýdymlar çykyşlaryň içinden eriş-argaç bolup geçdi.

Maslahatyň ahyrynda milli mirasymyzy gorap saklamakda nesillere nusgalyk görelde mekdebi bolýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak alyp barýan il-ýurt bähbitli, umumyadamzat ähmiýetli tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.



Türkmenistanyň Maliýe
 we ykdysadyýet ministrligi 


08.06.2021
Energiýa ulgamynyň kuwwatlyklary artdyrylýar

Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň 30-njy aprelinde Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisinde ýurdumyzyň elektrik energetikasy pudagynyň kuwwatyny artdyrmak, içerki sarp edijileriň elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün edilmegini gazanmak hem-de öndürilýän elektrik energiýasynyň eksportynyň mukdaryny artdyrmak boýunça amala aşyrylýan işleriň örän wajypdygyny nygtady. Elektrik energetikasy pudagynyň düzümini giňeltmegiň we döwrebaplaşdyrmagyň tutuş ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösdürilmegi babatda göz öňünde tutulan meýilnamalaryňdyr maksatnamalaryň ählisiniň üstünlikli durmuşa geçirilmegine ýardam etjekdigini belläp, bu ugurda alnyp barylýan işleriň berk gözegçilikde saklanylmagyny üpjün etmegi tabşyrdy.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň energiýa ulgamynyň kuwwatlyklaryny artdyrmak boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar. Döwletimizde gaz turbinaly elektrik beketleriniň gurulmagy ýurdumyzyň energoulgamynyň bellenen kuwwatyny artdyrmaga, sarp edijileriniň elektrik üpjünçiliginiň hilini düýpgöter gowulandyrmaga, daşary ýurtlara, şol sanda Owganystan Yslam Respublikasyna iberilýän elektrik energiýasynyň mukdaryny we ugurlaryny köpeltmäge mümkinçilik berer.

Ýurdumyzyň ygtybarly energiýa üpjünçiligini ýokarlandyrmak hem-de elektrik energiýasyny daşary ýurtlara ibermegiň möçberlerini artdyrmak maksady bilen, güýjenmesi 500 kW «Kerki» podstansiýasy gurlup işe girizildi, güýjenmeleri 220 kW bolan «Watan» we «Farap» elektrik beketleriniň durky täzelendi, Mary DES-niň güýjenmesi 500 kW açyk paýlaýjy gurluşyndan «Kerki» podstansiýasyna çenli 500 kW, «Kerki» podstansiýasyndan Owganystan Yslam Respublikasynyň serhedine çenli 500 kW ýokary woltly howa elektrik geçirijileri guruldy, Mary DES-de güýjenmesi 500 kW bolan açyk paýlaýjy gurluşyň durky täzelendi. Ýokary woltly elektrik geçirijileriň we elektrik beketleriniň gurlup işe girizilmegi elektrik energiýasy iberilende ýitgileri ep-esli azaldýar. Bu bolsa ýurdumyzyň energoulgamynyň ähli böleklerini özara ätiýaçlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Türkmenistan parahatçylykly durmuşy pugtalandyrmakda doganlyk owgan halkyna hemmetaraplaýyn, şol sanda energetika babatda ýardam berip gelýär. Ymamnazar — Andhoý we Serhetabat — Hyrat elektrik geçirijileriniň gurulmagy munuň aýdyň subutnamasydyr. Şol ulgamlar goňşy döwletiň energetika düzüminiň möhüm bölegine öwrüldi. 2018-nji ýylyň tomsunda kuwwaty sagatda 100 MWt-a barabar bolan Rabatkaşaň — Kalaýnau elektrik geçiriji ulgamy işe girizildi. Netijede, türkmen elektrik energiýasyny Owganystanyň demirgazyk etraplaryna ibermegiň ýene-de bir ugry açyldy. Şonuň çäklerinde, türkmen hünärmenleri elektrik üpjünçilik desgalarynyň birnäçesini, şol sanda elektrik bekedini hem-de umumy uzynlygy 112 kilometr bolan elektrik geçiriji ulgamy gurdular.

Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň hem-de Owganystan Yslam Respublikasynyň Energetika we suw serişdeleri ministrliginiň ýolbaşçylarynyň duşuşygynyň Teswirnamasyna laýyklykda, 2018 — 2027-nji ýyllarda Türkmenistandan elektrik energiýasyny ibermek we şol döwürde eksport edilýän elektrik energiýasynyň möçberlerini artdyrmak göz öňünde tutulýar. Şeýle-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamynyň taslamasy boýunça ylalaşyga gol çekildi we täze elektrik geçiriji ulgam boýunça Owganystana iberiljek elektrik energiýasynyň mukdary kesgitlenildi. Şoňa laýyklykda, Hyradyň we Kandagaryň her birine 300 MWt (jemi 600 MWt) elektrik energiýasy iberiler.

2018-nji ýylda Mary Döwlet elektrik stansiýasynyň çäklerinde kuwwatlylygy 1574 MWt bolan utgaşykly dolanyşykda işleýän bug-gaz turbinaly täze elektrik bekedi gurlup ulanylmaga berildi. Utgaşykly dolanyşykda işleýän bug-gaz turbinaly elektrik bekedinde «General Electric» kompaniýasy tarapyndan taýýarlanan dört sany gaz we iki sany bug turbinalary arkaly elektrik energiýasy öndürilýär. Öndürilen elektrik energiýasy 220 kW hem-de 500 kW güýjenmeli açyk paýlaýjy gurluşlar arkaly Türkmenistanyň bitewi energoulgamyna berilýär.

Bu stansiýa döwrebap inžener-tehniki işläp taýýarlamalaryň hataryna girýär. Desganyň döwrebaplygy, ykdysady taýdan netijelidigi hem-de ekologiýa taýdan howpsuzdygy Şweýsariýanyň Federal tehnologiýa institutynyň, «Max Plank» energiýa institutynyň, Amerikanyň sagdyn ekologiýa gaznasynyň güwänamalary bilen tassyklandy.

Elektrik stansiýasynyň peýdaly täsir koeffisienti 57 göterim bolup, ol ýönekeý dolanyşykda işleýän desgalaryňka garanyňda, 22 göterim artykdyr. Bu döwrebap desganyň işe girizilmegi bilen, her ýylda 1 milliard 100 million kub metr tebigy gaz tygşytlanýar. Mundan başga-da, ýangyç hökmünde ulanylýan tebigy gazyň harçlanylyşy ep-esli azalýar, atmosfera gidýän zyýanly zyňyndylaryň möçberi 2-3 esse peselýär.

Hormatly Prezidentimiziň energetika pudagyny ösdürmek boýunça kabul eden konsepsiýalaryna laýyklykda, Lebap welaýatynda ýene-de bir iri maýa goýum taslamasy, ýagny Çärjew etrabynda gaz turbinaly elektrik stansiýasynyň gurluşygy ýokary depginde alnyp barylýar. Ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen üpjün ediljek, kuwwaty 432 MWt boljak gaz turbinaly elektrik stansiýasynyň taslamasy «Sumitomo Corporation» kompaniýasy tarapyndan işlenip taýýarlandy. Elektrik stansiýasynyň esasy önümçilik binasynda her biriniň kuwwaty 144 MWt-a barabar bolan gaz turbinaly desgalaryň üçüsini ýerleşdirmek meýilleşdirilýär. Bu enjamlar dünýäde meşhur «Mitsubishi Hitachi Power Systems» kompaniýasy tarapyndan taýýarlanandyr.

Bu düzüm üçin ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak maksady bilen, 2015-2016-njy okuw ýylynda Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynda Elektrik we ýylylyk energiýasyny öndürmegiň tehnologiýasy hünäri, şeýle-de energetika pudagynda zähmet çekýän hünärmenleriň täze tehnologiýalary öwrenmekleri üçin hünär derejesini ýokarlandyryş fakulteti açyldy. Bu ugurlar boýunça döwrebap bilim almaga giň mümkinçilikler döredildi. Ýeri gelende bellesek, institutyň elektrik stansiýalary kafedrasynda «Mark 6 E simulýator» enjamynyň kömegi bilen tejribe geçmek arkaly ýurdumyzda gurlup, ulanylmaga berilýän gaz turbinaly desgalary iş wagtynda dolandyrmagyň mümkinçilikleri düýpli öwrenilýär.

Ýurdumyzyň energetika pudagyny ösdürmek, bu ugurda kämil hünärmenleri taýýarlamak babatda uly tagallary edýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli, tutumly işleri elmydama rowaç bolsun!

Şanazar ALLAKULYÝEW,

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň elektrik stansiýalary kafedrasynyň müdiri.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30872

08.06.2021
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow: — Biziň baş maksadymyz halkymyzyň durmuşyny gowulandyrmakdan ybaratdyr

Türkmenistan döredijiligiň we ösüşiň ýoly bilen ynamly gadam urup, mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny bellemäge taýýarlyk görýär. Şu döwrüň içinde geçilen ýol milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň öňde goýan, deňi-taýy bolmadyk ägirt uly täzeçillik hem-de uzak möhletleýin wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegine beslendi.

Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlary “Döwlet adam üçindir!” diýen ýörelgede öz beýanyny tapýar. Ykdysadyýet, bilim, saglygy goraýyş, medeniýet, durmuş ulgamlary we beýlekiler — bularyň her biri täze sepgitlere çykyp, her bir ädimde hormatly Prezidentimiziň maksada gönükdirilen oňyn özgertmeleriniň miweleri aýdyň görünýär. Olar türkmen döwletiniň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga, halkyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmaga hyzmat edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Mir” döwletara teleradiokompaniýasynyň žurnalisti bilen söhbetdeşliginde: “Garaşsyzlyk türkmen halky üçin nämäni aňladýar?” diýen sowala: “Döwletiň kuwwatly durmuş syýasaty biziň ösüş ýolumyzyň tapawutly aýratynlygyna öwrüldi. Döwlet býujetiniň serişdeleriniň 70 göteriminden gowragy durmuş hajatlaryna, adamlaryň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilýär” diýip, jogap berdi.

Biz Türkmenistanyň halkynyň agzybirligine, jemgyýetdäki parahatçylyga we ylalaşyga buýsanmaga haklydyrys. Munuň özi bize geljege ynamly garamaga, demokratik özgertmeleri tapgyrlaýyn geçirmäge, döwlet we jemgyýetçilik durmuşyny kämilleşdirmäge, daşarky gatnaşyklary üstünlikli ösdürmäge mümkinçilik berýär.

Ýeri gelende, geçirilen söhbetdeşligiň çäklerinde Türkmenistanyň Prezidentine köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlyk hem-de “Mir” döwletara teleradiokompaniýasy” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň işine berýän goldawy üçin “Mir” DTRK-nyň döşe dakylýan altyn nyşanynyň gowşurylandygyny bellemek gerek.

Duşuşygyň barşynda üstünlikli geçirilýän bilelikdäki işleriň geljekde hem dowam etdiriljekdigine hem-de dünýä giňişliginde ýurdumyzyň abraýynyň has-da artmagyna we Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň habarlar giňişligini ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirildi. Munuň özi milli Liderimiziň alyp barýan daşary syýasatynyň esasy ugurlaryna kybap gelýär.

Synymyzy dowam edip, 1-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli, Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezinde guralan dabaraly çäräni ýatlamak möhümdir.

Döwlet Baştutanymyz BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistandaky wekilhanasynyň ýolbaşçysy Kristina Weýgand bilen merkeziň çagalaryň ösüşi we irki dikeldiş bölümine, çagalar üçin niýetlenen oýun otagyna, logoped hem-de kardiohirurg lukmanlarynyň iş otaglaryna baryp gördi. Döwlet Baştutanymyz bejergi alýan çagalar hem-de ene-atalar bilen gürrüňdeş bolup, lukmançylyk hyzmatlarynyň hili barada gyzyklandy, olaryň tiz sagalmaklaryny arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda çagalaryň sazlaşykly ösüşini ýola goýmak hem-de saglygyny goramak we berkitmek ugrunda döwlet tarapyndan yzygiderli alada edilýändigini hem-de bu ýörelgeleriň durmuşa geçirilýän döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini nygtap, Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça döredilen haýyr-sahawat gaznasynyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak üçin ähli zerur şertleriň bardygyny aýtdy.

Milli Liderimiziň hanym Kristina Weýgand bilen söhbetdeşliginiň barşynda, saglygy goraýyş ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýeti, lukmançylyk, hususan-da, pediatriýa ulgamynda halkara tejribe alyşmasynyň möhümdigi bellenildi.

Merkeziň mejlisler zalynda geçirilen maslahatda döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda Çagalary goramagyň halkara gününiň bellenilmeginiň Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň çagalaryň hukuklary we bähbitleri baradaky esasy düzgünlerine ygrarlylygyny alamatlandyrýandygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow eneleriň we çagalaryň saglygyny goramagyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridigini ýene-de bir gezek nygtap, «Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek» atly Milli strategiýany hem-de sanly ulgamy ulanmak arkaly ony durmuşa geçirmegiň meýilnamasyny taýýarlamagyň maksadalaýyk boljakdygyny belledi.

Ýaşaýşyň ähli tapgyrlarynda çagalar üçin saglygy goramak babatda hemmetaraplaýyn deň mümkinçilikleri we şertleri döretmek, şeýle hem halkara ölçegleredir talaplara, sanly we innowasion tehnologiýalara, öňdebaryjy lukmançylyk ylmyna, tejribesine esaslanýan ýokary hilli, elýeter saglygy goraýyş hyzmatlary bilen üpjün etmek hem öňde durýan möhüm wezipeleriň biridir.

Welaýatlaryň ähli lukmançylyk edaralarynda körpelerde, çagalarda we ýetginjeklerde keselleri anyklamak we öňüni almak üçin ýörite barlaglary ýola goýmak döwrüň möhüm talaby hökmünde kesgitlenildi. Çagalaryň arasynda adamyň papilloma wirusyna garşy sanjymlary geçirmek dowam etdiriler. Öňüni alyş sanjymlarynyň netijelerine baha bermek üçin zerur programma üpjünçiligi we kompýuter tehnologiýalary berler.

Mundan başga-da, milli Liderimiz çagalaryň we ýetginjekleriň öz saglyk ýagdaýy babatda sowatlylygyny artdyrmak üçin dünýä tejribesine esaslanyp, degişli işleri geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Käbir keselleriň öňüni almak boýunça halkara guramalar we dünýäniň öňdebaryjy klinikalary, şol sanda Germaniýa Federatiw Respublikasynyň alym lukmanlary bilen bilelikde ylmy işleri ýerine ýetirmek saglygy goraýyş işgärleriniň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biridir.

Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli şeýle dabaralar ýurdumyzyň welaýatlarynda hem geçirildi. Munuň özi Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň durmuş ugurlydygynyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.

Şol gün durmuş goldawyna mätäç çagalara aýratyn üns berildi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň adyndan Aşgabadyň sagaldyş okuw-terbiýeçilik toplumynyň, paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgüniň, Büzmeýin etrabynyň çäginde ýerleşýän ugurdaş mekdep-internatynyň okuwçylaryna baýramçylyk sowgatlary gowşuryldy.

2-nji iýunda geçirilen Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň bäş aýynda alyp baran işleriniň jemlerine garaldy. Esasy meseleleriň hatarynda Garaşsyz ýurdumyzda howpsuzlygy hem-de parahatçylygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak hem-de işini kämilleşdirmek, döwlet emläginiň, şol sanda maliýe serişdeleriniň netijeli ulanylyşyna, sanly ulgamyň ornaşdyrylyşyna gözegçilik etmek, eziz Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe görülýän taýýarlyk bilen bagly meseleler boldy.

Şol gün milli Liderimiziň sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy wezipeleri, şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň ekin meýdanlarynda işleriň ýagdaýy baradaky meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Maslahata Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary, welaýatlaryň häkimleri gatnaşdylar.

Bugdaý oragyna taýýarlyk görmek gün tertibiniň esasy meselesi boldy. Döwlet Baştutanymyz Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda 4-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 11-nji iýunda bugdaý oragyna girişmek boýunça ak pata berdi hem-de oragy geçirmegiň anyk meýilnamasyny düzmegi, möwsüme gatnaşyjylaryň öndürijilikli zähmet çekmegi we dynç almagy üçin amatly şertleri döretmegi tabşyrdy.

3-nji iýunda Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamasy bilen esaslandyrylan Bütindünýä welosiped güni giňden bellenildi.

Milli Liderimiz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, ýörişiň öňüni çekdi. Ýörişe gatnaşyjylar paýtagtymyzyň şaýollary boýunça hereket etdiler.

Sport çäresine Hökümetiň agzalary, Milli Geňeşiň palatalarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, paýtagtymyzyň häkimliginiň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, şeýle hem talyp ýaşlar gatnaşdylar. Welosipedli ýörişe gatnaşyjylaryň arasynda döwlet Baştutanymyzyň sowgat beren welosipedlerine erk edýänler — Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler hem boldy.

Welosipedli ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz şäheriň ekologik ýagdaýyny gowulandyrmaga, ony bagy-bossanlyga öwürmäge, Aşgabadyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň iň gelim-gidimli ýerleri bolan seýilgähleri hem-de seýilbaglary kadaly ýagdaýda saklamaga, şäherlileriň ýaşaýyş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmaga degişli meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Hökümet binasynyň ýanyna gelip, welosipedli ýörişi tamamlady hem-de bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmagyň saglyk üçin uly ähmiýete eýedigini ýene-de bir gezek görkezdi.

Köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşyjylar hereketi dowam etdirip, Magtymguly şaýolunyň ugrunda ýerleşen “Ak şäherim Aşgabat” binasynyň ýanynda ýörişi tamamladylar.

Bütindünýä welosiped güni mynasybetli welosipedli ýörişler ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda hem geçirildi. Köpçülikleýin sport çäresi Türkmenistanda welosiped sportunyň meşhurlygynyň hem-de ulagyň ekologiýa taýdan arassa görnüşi hökmünde welosipediň artykmaçlyklarynyň artýandygyny nobatdaky gezek tassyklady.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sport bilen yzygiderli meşgullanmagy, şol sanda bedewli gezelenç etmegi kada öwrendigini bellemelidiris, dynç güni — 6-njy iýunda döwlet Baştutanymyz Köpetdagyň etegindäki gözel künjekde ýerleşýän Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynda bolup, ynsan gylykly bedewleri bilen didarlaşdy.

Mälim bolşy ýaly, şu ýylyň aprel aýynda Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli, döwlet Baştutanymyza saýlama ahalteke bedewleri sowgat berildi. Ýurdumyzyň ähli atşynaslarynyň adyndan milli Liderimize 2018-nji ýylda doglan Hankerwen atly bedew sowgat berildi, munuň özi mukaddesligi, durmuş dowamatlylygyny alamatlandyrýar.

Döwlet Baştutanymyz atçylyk toplumyna baran güni Serdar Berdimuhamedowyň Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň we Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň ýolbaşçysy hökmünde bu ajaýyp bedewe özleriniň eýe çykmagynyň dogry boljakdygyny aýdyp, behişdi bedewlerimiziň dünýä ýüzündäki abraýynyň mundan beýläk-de belende galmagynyň bähbidine zerur tagallalary etjekdiklerine ynam bildirdi.

Milli Liderimiz we wise-premýer, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy Serdar Berdimuhamedow atly gezelenç wagtynda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenilen wezipeleri ýerine ýetirmegiň barşyny, bu ugurda geçirilýän çäreleri hem-de beýleki gündelik meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow häzir ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde her bir adamyň mynasyp goşandynyň bolmalydygyny aýdyp, degişli tabşyryklary berdi hem-de halkymyzyň abadan durmuşyny, ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşini üpjün etmek, gadymdan gelýän milli gymmatlyklarymyzy gorap saklamak meselelerini hemişe üns merkezinde saklamagyň möhümdigini belledi.

Geçen hepdäniň wakalaryna synymyzy dowam etmek bilen, 4-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň jemlenendigini bellemek gerek.

Ykdysady toplumyň öňünde durýan esasy wezipeleriň hatarynda geljek ýyl üçin Döwlet býujetini taýýarlamak wezipesi görkezildi. 2022-nji ýyl üçin maksatnamany işläp taýýarlamak, ykdysady çökgünlik ýagdaýyndan has çalt depginde çykmak, ykdysady çökgünligiň başlanmagyndan ozalky görkezijilere ýetmegi gazanmak onuň esasy wezipeleri bolmalydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet eýeçiligine degişli kärhanalary we desgalary hususylaşdyrmak hem-de paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek işlerini has-da çaltlandyrmagy, zähmet haklarynyň öz wagtynda tölenilmegine berk gözegçilik etmegi ýakyn geljek üçin esasy wezipeleriň hatarynda kesgitläp, bu ugurlardaky işleriň ýagdaýyny seljermegi hem-de işi bildirilýän talaplara laýyklykda guramak maksady bilen netijeli çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunuň bilen baglylykda, ýangyç-energetika toplumyna daşary ýurtlaryň maýadarlaryny çekmek, daşary döwletleriň öňdebaryjy tehnologiýalara esaslanýan iri nebitgaz kompaniýalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmek babatda degişli tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň elektron senagatyny döretmek meselelerine ünsi çekip, bu ugurda hünärmenleri taýýarlamak üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Howanyň yssy döwrüniň ýetip gelmegi bilen welaýatlarda, şäherlerde we etraplarda ýangyna garşy howpsuzlyk düzgünleriniň ýola goýluşyna berk gözegçilik etmegiň möhümdigi bellenildi.

Ýurdumyzyň elektrik energetika pudagynyň kuwwatlyklaryny, elektrik energiýasynyň öndürilýän möçberini we eksportyny artdyrmak boýunça içerki hem-de halkara taslamalary durmuşa geçirmek meselelerine aýratyn üns berildi.

Döwlet Baştutanymyz kiçi we orta telekeçilige, aýratyn hem, syýahatçylyk işi bilen meşgullanýan kärhanalara maliýe hem-de maddy-enjamlaýyn taýdan ýardam bermegi göz öňünde tutmagyň wajypdygyny aýdyp, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gazetleriň we žurnallaryň elektron görnüşine geçirilmegini işjeňleşdirmek zerurdyr diýip, bu ugurda işgärleri taýýarlamak we bölümleriň iş birligini kesgitlemek boýunça anyk görkezmeleri berdi. Şeýle hem milli Liderimiz ýurdumyzyň mekdeplerinde sanly ulgam boýunça täze sapaklary ornaşdyrmakda Ylymlar akademiýasyna esasy ornuň degişlidigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň we daşary döwletleriň Hökümet wekiliýetleriniň saparlaryna hem-de Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk toýuna, hemişelik Bitaraplyk baýramyna bagyşlanan halkara maslahatlara, beýleki halkara çärelere taýýarlygyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu ýylyň geçen bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleriniň, dünýä ykdysadyýetindäki çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, döwletimiziň depginli ösmeginiň dowam edýändigini görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi.

Türkmenistanyň daşary syýasaty, ozalkysy ýaly, Birleşen Milletler Guramasy, beýleki halkara guramalar bolan Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen giň gerimli hyzmatdaşlyk etmäge gönükdirilendir.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ösüşinde gazanylan depgin durnukly saklanýar. Kabul edilen ähli durmuş maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hökümetimiziň we halkymyzyň guramaçylykly işi netijesinde, ýurdumyzda jemi içerki önümiň ösüşi geçen bäş aýda 6,1 göterim möçberde boldy. Senagat desgalary, ýaşaýyş jaýlary, çagalar baglary, mekdepler, dükanlar we beýleki desgalar bellenen möhletde gurlup, ulanmaga berildi. Kabul edilen meýilnamalara laýyklykda, energiýa serişdelerimizi dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek syýasaty hem üstünlikli dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, biziň baş wezipämiz halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan ybaratdyr.

Halkara häsiýetli wakalara geçmek bilen, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça Türkmen-ýapon komitetiniň türkmen tarapynyň başlygy — wise-premýer, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy Serdar Berdimuhamedowyň Ýaponiýanyň «Itochu Corporation» kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Hiroýuki Subaý bilen wideoaragatnaşyk arkaly bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň ugurlaryny ara alyp maslahatlaşandygyny bellemek gerek. Söwda-ykdysady ulgamda gatnaşyklaryň ösüşine aýratyn üns berildi. Taraplar häzirki wagtda amala aşyrylýan taslamalary seljerdiler hem-de nebitgaz, gazhimiýa we gaýtadan işleýän senagat pudaklaryndaky, ulag hem-de beýleki ulgamlardaky hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Geçen hepdede Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň wekiliýeti onlaýn tertipde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament assambleýasynyň ikinji baş maslahatyna gatnaşdy. Bu maslahat Pakistanyň Yslamabat şäherinde geçirildi. “Sebitde goşulyşmak üçin parlament hyzmatdaşlygyna goldaw bermek” duşuşygyň esasy mowzugy boldy. Oňa gatnaşyjylar COVID-19 pandemiýasy döwründe sebitde Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak, sebit gün tertibini ilerletmekde zenanlaryň orny bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar.

Abraýly halkara hem-de sebit guramalary, şol sanda YHG bilen giň gerimli we köpugurly hyzmatdaşlyk hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň daşary syýasy strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi. Şol strategiýa bolsa parahatçylyk söýüjilik, oňyn Bitaraplyk hem-de gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen netijeli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýar. Şu ýylyň martynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmek döwri Türkmenistana geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, sebitde durnukly ykdysady ösüşi ilerletmäge gönükdirilen degişli Konsepsiýa işlenip taýýarlanyldy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Buýrugyna laýyklykda, ýurdumyzyň wekiliýetiniň XXIV Peterburg halkara ykdysady forumynyň işine gatnaşmagy hem-de daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ykdysady gatnaşyklary ösdürmek boýunça duşuşyklaryň we gepleşikleriň geçirilmegi geçen hepdäniň esasy wakalarynyň biri boldy.

Geçen hepdäniň beýleki wakalarynyň hatarynda Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda bugdaý oragynyň başlanmagy bar. Geljek hepdede oraga Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň gallaçylary girişer. Şu ýyl ýurdumyzyň gallaçylary 690 müň gektar meýdandan 1 million 400 müň tonna bugdaý ýygnamagy meýilleşdirýärler.

Türkmenistanyň çagalar sagaldyş-dynç alyş merkezlerinde tomusky dynç alyş möwsüminiň başlanandygyny bellemek gerek. Ýurdumyzyň dürli künjeklerinden gelen mekdep okuwçylary gözel künjekde ýerleşýän ajaýyp Gökderede tomusky dynç alyş möwsümini gyzykly geçirerler.

5-nji iýunda geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň birinji mejlisinde şu ýylyň 22-nji maýynda Mejlisiň kabul eden döwlet-hususy hyzmatdaşlygy, bilim ulgamy, firma atlary, gümrük, salgyt işleri we beýleki ugurlara degişli täze kanunlarydyr kadalaşdyryjy hukuk namalary makullanyldy hem-de degişli kararlar bilen berkidildi.

Geçen hepdäniň wakalarynyň hatarynda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy hem-de Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçirilen “Türkmenistanyň hormatly Prezidentiniň ýurdumyzda daşky gurşawy goramak we ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek boýunça döwlet syýasaty: ýetilen sepgitler we wezipeler” atly ylmy-amaly maslahat hem bar. Onuň işine, şol sanda wideoaragatnaşyk arkaly ýurdumyzyň tebigaty goraýyş düzümleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenleri, Milli Geňeşiň, ylmy jemgyýetçiligiň, ýokary okuw mekdepleriniň hem-de jemgyýetçilik guramalarynyň, iri halkara we sebit guramalarynyň, gaznalaryň hem-de edaralaryň wekilleri gatnaşdylar.

Forumyň esasy meseleleriniň hatarynda Türkmenistanyň suw diplomatiýasy bolup, onda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Milletler Guramasynyň Suw strategiýasyny işläp taýýarlamak hakynda başlangyjyny ilerletmek wajyp wezipeleriň biridir.

Maslahatyň çäklerinde Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak, tebigy serişdeleri oýlanyşykly peýdalanmak, azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak babatda öňe sürýän başlangyçlarynyň, şeýle hem olary durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreleriň ähmiýeti bellenildi. Şunda ýurdumyzyň häzire çenli daşky gurşawy goramak boýunça ekologiýa baradaky konwensiýalaryň we halkara ylalaşyklaryň 20-den gowragyny tassyklandygy nygtaldy.

Mahlasy, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen 2021-nji ýylyň geçen hepdesiniň wakalary milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşini, halkymyzyň durmuş derejesiniň ýokarlandyrylmagyny, ata Watanymyzyň halkara abraýynyň pugtalandyrylmagyny üpjün etmäge gönükdirilen döwlet strategiýasynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň beýanyna öwrüldi.

(TDH).


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30880?type=feed

08.06.2021
Beýik sepgitleri nazarlap

Dürli oba hojalyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak, ýurdumyzda azyk bolçulygyny döretmek hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan geçirilýän syýasatyň strategiki we möhüm ugry bolup, Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga, halkyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Häzir bu ugurda uly üstünlikler gazanyldy. Munuň özi oba hojalygyny hemmetaraplaýyn we düýpli özgertmek boýunça geçirilýän işleriň oňyn netijesidir. Täze kabul edilen kanunlar toplumynyň esasynda obada täze ykdysady gatnaşyklar kemala gelýär, dolandyrmagyň häzirki zaman usullary we maliýe gurallary ornaşdyrylýar.

Döwletimiz pudak işgärlerine hemmetaraplaýyn kömek berýär, oba senagat toplumymyň önümçilik düzümini gaýtadan enjamlaşdyrmaga we döwrebaplaşdyrmaga iri maýa goýumlaryny gönükdirýär hem-de pudagy mineral dökünler bilen üpjün edýän himiýa senagatyny ösdürýär.

Ýurdumyzda 4-nji iýunda galla oragyna badalga berildi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ak pata bermeginde Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynyň babadaýhanlary galla oragyna girişdiler. Balkan we Daşoguz welaýatynyň gallaçylary bolsa olara 11-nji iýunda goşular.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly 2-nji iýunda geçirilen iş maslahatynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Türkmenistanda oba hojalygyny ösdürmek boýunça toplumlaýyn çäreleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Döwletimiz oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almak üçin ähli zerur şertleri döredýär. Daýhanlar ýokary hilli tohumlar, mineral dökünler, himiki serişdeler, döwrebap oba hojalyk tehnikalary we suwaryş suwy bilen doly üpjün edilýär.

Asylly däbe görä, hormatly ýaşulular Beýik Biribardan Watanymyza abadançylyk, tutuş türkmen halkyna bolsa bagtyýarlyk dileg edip, ýerlerde galla oragyna ak pata berdiler. Olar «Çäjiňe bereket!» diýen hoşniýetli sözler bilen oraga girişdiler we nobaty zähmetsöýer kombaýnçylara berdiler.

Şu ýyl ýurdumyzyň gallaçylary 690 müň gektar meýdandan 1 million 400 müň tonna däne ýygnamagy meýilleşdirýärler. Ahal welaýatynda 400 müň tonna, Mary welaýatynda 345 müň tonna, Lebap welaýatynda 310 müň tonna, Daşoguz welaýatynda 265 müň tonna we Balkan welaýatynda 80 müň tonna bugdaý ýygnalar.

Umuman, ýurdumyz boýunça 2021-nji ýylyň galla oragy möwsüminde «СLAAS», «John Deere», «Сase», «New Holland» ýaly ýokary öndürijilikli galla ýygnaýan kombaýnlaryň 2 müň 111 sanysy işlediler. Işler iki çalşykda gije-gündiz esasda alnyp barlar. Ýokary öndürijilikli tehnikalaryň bökdençsiz işledilmegi ýetişdirilen hasyly ýitgisiz ýygnap almaga ýardam berer.

Galla oragy möwsüminde, şeýle hem göçme abatlaýyş-mehaniki toparlaryň ýüzlerçesi gije-gündiziň dowamynda gallaçylara hyzmat eder. Olar işledilýän tehnikalary zerur ýangyç-çalgy ýaglary we ätiýaçlyk şaýlary bilen üpjün eder. Galla meýdanlarynda oraga gatnaşýan mehanizatorlar, sürüjiler we beýleki işgärler üçin zerur durmuş şertleri döredildi. Ýerlerde medeniýet işgärleriniň çykyşlary we göçme söwda ýola goýlar.

Ýygnalan hasyly 156 sany kabul ediş bölümlerine, ammarlara hem-de elewatorlara daşamakda ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan berlen ýük ulaglarynyň 11 müňe golaýy işlediler. Galla oragynyň başlanýan döwrüne çenli degişli barlaghanalar taýýarlanyp, şolarda «Türkmenstandartlary» Baş döwlet gullugynyň hünärmenleri dänäniň hilini kesgitlär.

Tabşyrylan hasyl üçin gallaçylar bilen öz wagtynda hasaplaşyk işleri «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň ýerlerdäki bölümleri tarapyndan amala aşyrylar.


«Aşgabat».


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30840

08.06.2021
Sanly ykdysadyýetde innowasion tehnologiýalar

Häzirki wagtda ýurdumyzda sanly ykdysadyýete geçmek, şol sanda bu ulgamy kadalaşdyryş-hukuk ýagdaýy bilen üpjün etmek boýunça maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar. Şeýlelikde, «Aragatnaşyk hakynda», «Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet-hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumat we ony goramak hakynda», «Şahsy durmuş barada maglumat we ony goramak hakynda», «Kiberhowpsuzlyk hakynda», «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda» hem-de beýleki Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiziň Karary bilen, Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň tassyklanandygyny bellemek gerek. Konsepsiýa ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň we ýurdumyzyň jemgyýetçilik edaralarynyň işiniň netijeliligini maglumat tehnologiýalaryny ulanmagyň hasabyna ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Şeýlelikde, ýurdumyzda sanly ykdysadyýete geçmek üçin zerur bolan düzüm döredildi.

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça Pudagara topary döretmek hakynda» Karara gol çekmegi bu ulgamda möhüm ädimleriň biri boldy. Onuň baş maksady bu ugurda möhüm wezipeleri çözmekden ybaratdyr. Toparyň düzümi we onuň Düzgünnamasy tassyklandy. «Türkmenaragatnaşyk» agentligi ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça ygtyýarly edara hökmünde kesgitlendi.

Ähli derejedäki hünärmenlere sanly ulgamy öwretmek, ýurdumyzyň ýokary hem-de orta hünär okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň taýýarlygyny işjeňleşdirmek, pudaklarda elektron hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmak, şolaryň kiberhowpsuzlygyny üpjün etmek maksady bilen, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi tarapyndan kompýuter, ulgamlaýyn tehnologiýa we kiberhowpsuzlygy boýunça gysga möhletleýin ýörite okuwlaryň meýilnamasy işlenip taýýarlanyldy.

Bu maksatnama laýyklykda, kompýuter, ulgamlaýyn tehnologiýa we kiberhowpsuzlygy boýunça gysga möhletleýin ýörite okuwlary agentligiň hem-de degişli edaralaryň hünärmenleriniň gatnaşmagynda bilelikde geçirmek meýilleşdirildi.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna laýyklykda, döwlet Baştutanymyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň neşirlerini elektron görnüşe geçirmek boýunça tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, bu işi guramagyň degişli tertibi taýýarlanyldy. Resminamada öňde durýan wezipeleri çözmek üçin anyk çäreler we elektron görnüşdäki gazetleriň hem-de žurnallaryň düşewüntliligi hakyndaky maglumatlar kesgitlendi.

Goý, ýurdumyzda hem-de dünýä ýüzünde parahatçylygy, dostlugy we agzybirligi berkitmekde uly tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, işleri rowaç bolsun!

Şasenem GURBANOWA,

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň elektrik stansiýalary kafedrasynyň işgäri.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30815

08.06.2021
Durnukly ösüş üpjün edilýär

Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramynyň bellenilýän ýylynda ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň ähli pudaklarynda okgunly ösüş üpjün edilýär. Munuň şeýledigine şu ýylyň bäş aýynyň netijeleri hem aýdyň şaýatlyk edýär. Bu barada Ministrler Kabinetiniň geçen hepdäniň anna güni sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisinde giňişleýin gürrüň edildi. Onda halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriniň jemleri jemlendi, möhüm resminamalaryň birnäçesiniň taslamalaryna hem-de döwlet durmuşynyň wajyp meselelerine garaldy.

Bellenilişi ýaly, bäş aýyň netijeleri boýunça jemi içerki önüm 6,1 göterim artdy. 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 5,3 göterim ýokarlandy. Geçen ýylyň degişli döwrüne garanyňda, bölek satuw haryt dolanyşygy 17,5 göterim artdy.

Ýanwar — maý aýlarynyň jemleri boýunça Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 120,4 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasy bolsa, 92,2 göterim ýerine ýetirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 10,5 göterim ýokarlandy. Býujetden maliýeleşdirilýän we hojalyk hasaplaşygyndaky döwlet kärhanalarynda zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi.

Rejelenen görnüşindäki Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen işleriň çäklerinde hasabat döwründe durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de inženerçilik ulgamlaryň gurluşygy alnyp baryldy.

Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 120,8 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, şu ýylyň geçen bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleriniň, dünýä ykdysadyýetindäki çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, döwletimiziň depginli ösmegini dowam edýändigini görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi.

Türkmenistanyň daşary syýasaty ozalkysy ýaly, Birleşen Milletler Guramasy, beýleki halkara guramalary bolan Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Birleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen giň gerimli hyzmatdaşlyk etmäge gönükdirilendir diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ösüşinde gazanylan depgin durnukly saklanýar. Kabul edilen ähli durmuş maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.


«Aşgabat».



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30849

08.06.2021
Hususyýetçileriň ümzügi ileri

Ýurdumyzda telekeçiligi hemmetaraplaýyn goldamak we ösdürmek döwlet Baştutanymyzyň alyp barýan durmuş-ykdysady syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmakda hem-de dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmekde hususy ulgama aýratyn orun berilýär. Bu babatda hususyýetçilere döredilýän şertlerdir mümkinçilikleriň netijesinde, türkmen telekeçileri milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda diýen ýaly möhüm işleri alyp barýarlar.

Obasenagat toplumynda we gaýtadan işleýän senagatda ýöriteleşen hususyýetçiler ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmäge uly goşant goşýarlar. Telekeçiler et-süýt önümleriniň, gök we miwe şireleriniň, şireli suwlaryň, gaplanan önümleriň we konditer önümleriniň dürli görnüşlerini öndürýärler. Türkmen telekeçileri suwarymly ýerleri özleşdirip, şol ýerlerde oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmegiň, miweli baglary hem-de üzüm nahallaryny ekmegiň, ýyladyşhana hojalyklarynyň meýdanyny giňeltmegiň hasabyna azyk önümleriniň öndürilişini artdyrýarlar. Munuň özi içerki bazary azyk önümleri bilen doly üpjün etmäge hem-de eksport ugurly harytlaryň önümçiligini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Üstümizdäki ýylyň 25-nji martynda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen Ahal welaýatynyň Kaka we Ak bugdaý etraplarynda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde, Daşoguz welaýatynyň Görogly, Lebap welaýatynyň Çärjew, Mary welaýatynyň Sakarçäge etraplarynda umumy meýdany 35 gektara barabar bolan, döwrebap tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan täze ýyladyşhana toplumlarynyň işe girizilmegi hem ykdysadyýetiň döwlete degişli bolmadyk ulgamyny ösdürmek boýunça ýerine ýetirilýän ägirt uly işleriň aýdyň beýanydyr.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary ýurdumyzda elektron senagatyny döretmek we ösdürmek boýunça maksatnamany durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýarlar. Hususy işewürler gurluşyk, senagat, ulag-logistika ulgamlaryny, himiýa önümçiligini, hyzmat ediş hem-de söwda ulgamlaryny ösdürmäge-de önjeýli goşant goşýarlar. Bu bolsa, halkymyzy ýokary islegden peýdalanýan harytlar bilen elýeterli bahalardan üpjün etmäge, ilatyň iş bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmaga, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, eksport ugurly önümleriň öndürilişini artdyrmaga, şeýle-de milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny pugtalandyrmaga ýardam edýär.

Hormatly Prezidentimiziň asylly başlangyçlaryndan ruhlanýan türkmen telekeçileriniň täze taryhy döwrümizde alyp barýan üstünlikli işleri bagtyýar halkymyzy begendirýär. Berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi, onuň ykdysady kuwwatynyň artmagy, hususy pudagyň wekilleriniň alyp barýan işleriniň geriminiň giňemegi ugrunda edýän taýsyz tagallalary üçin hormatly Prezidentimize alkyş aýdýarys.

Gülsere KUŞAÝEWA,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30753

07.06.2021
Milli Liderimiz Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna bardy

Aşgabat, 6-njy iýun (TDH). Şu gün milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Köpetdagyň etegindäki gözel künjekleriň birinde ýerleşýän Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynda bolup, ynsan gylykly bedewleri bilen didarlaşdy.

Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy Serdar Berdimuhamedow şu ýylyň aprel aýynyň soňky ýekşenbesinde Türkmen bedewiniň milli baýramy bilen Türkmen alabaýynyň baýramynyň bilelikde bellenilen pursatlarynda ýurdumyzyň atşynaslarynyň adyndan Arkadag Prezidentimize şanly sene mynasybetli sowgat berlen, 2018-nji ýylda doglan Hankerwen atly bedewi hem-de toý lybaslaryny hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa uly hormat bilen gowşurdy.

Bu gün ýurdumyzyň dürli künjeklerinde hereket edýän atçylyk toplumlarynda, aýlawlarda zähmet çekýän ussat seýisler, yhlasly atbakarlar ganatly bedewlerimiziň şöhratly taryhynyň döwrebap derejede dowam etdirilmegine saldamly goşant goşýarlar. Munuň özi milli atşynaslyk däpleriniň gadymy ýörelgeleriniň häzirki zamanyň ruhuna laýyklykda ösdürilýändiginiň aýdyň beýanydyr.

Bu görnüşler ynsan bilen bedewiň aýrylmaz arabaglanyşygyny, milletiň buýsanjyna öwrülen ajaýyp bedewleriň Diýarymyzda giňden tutulýan toý-baýramlaryň esasy bezeglerdigini alamatlandyrdy. Türkmenistanyň ösüşleriň we beýik ýeňişleriň belentliklerine tarap batly gadamlary bedew badyna meňzedilýär.

«Hankerwen» diýen sözüň aňyrsynda türkmen ilinde mukaddeslik derejesine göterilen dowamat bar. Kerwen hatarlarynyň uzap gidişi ýaly, bu ugurda bar bolan asylly ýörelgeler taryhyň dowamynda nesilden-nesle geçip, dowam bolsun diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Milli Liderimiz Serdar Berdimuhamedowyň Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň we Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň ýolbaşçysy hökmünde bu ajaýyp bedewe özleriniň eýe çykmagynyň dogry boljakdygyny aýdyp, atşynaslarymyzyň behişdi bedewlerimiziň dünýä ýüzündäki abraýynyň mundan beýläk-de belende galmagynyň bähbidine zerur tagallalary etjekdiklerine ynam bildirdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz “Atyň aýagy batly bolsun, bili kuwwatly bolsun, bedew şöhratly bolsun!” diýen ganatly jümleleri aýdyp, iň gowy arzuw-umytlar bilen bedewi Serdar Berdimuhamedowa gowşurdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz bu ýerde idedilýän Hanbeg, Serdar Berdimuhamedow bolsa, Şapolat atly bedewlerde çapuw ýodasynda gezim etdiler.

Munuň özi peder-perzent mekdebiniň asyrlar aşyp gelýän asylly ýörelgeleriniň bu gün mynasyp derejede dowamata atarylýandygynyň, milli atşynaslyk däpleriniň täze mazmun bilen ösdürilýändiginiň aýdyň beýanydyr.

Ata-babalarymyzyň tutanýerli zähmeti netijesinde mukaddes türkmen topragynda ýetişdirilen we ajaýyplygy, syratlylygy hem-de ýyndamlygy bilen şan-şöhrata eýe bolan behişdi bedewler halkymyzyň milli gymmatlygydyr, olar Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň toý-baýramlarynyň, şanly seneleriniň esasy bezegidir.

Häzir ýurdumyzda atçylygy ösdürmek we ahalteke bedewleriniň tutuş dünýädäki şan-şöhratyny artdyrmak boýunça netijeli çäreler geçirilýär. Atçylyk pudagyny ylmy taýdan ösdürmek, bu ugurdaky amala aşyrylýan işleri yzygiderli kämilleşdirmek üçin niýetlenen döwrebap atçylyk-sport toplumlaryny gurmak meselelerine aýratyn ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz hem-de Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy Serdar Berdimuhamedow atly gezelenjiň dowamynda eziz Diýarymyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça maksatnamada kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda alnyp barylýan işleri, ýurdumyzyň gündelik durmuşynyň wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Döwlet Baştutanymyz häzir ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde her bir adamyň mynasyp goşandynyň bolmalydygyny aýdyp, bu ugur boýunça durmuşa geçirilýän çäreleri işjeňleşdirmek babatda atalyk pentlerini, degişli tabşyryklaryny berdi. Aýratyn-da, halkymyzyň bagtyýar durmuşy, ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşi, şöhratly pederlerimiziň döreden milli gymmatlyklarynyň dowamata atarylmagy bilen baglanyşykly meseleler hemişe üns merkezinde saklanylmalydyr.

Bu gün ýurdumyzda atçylyk pudagynyň okgunly ösdürilmegine itergi bermäge, at çapyşyklarynda, atly sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlarda, hususan-da, konkur hem-de at üstündäki milli oýunlar boýunça bäsleşiklerde üstünlikli çykyş etmäge ukyply türgenleri taýýarlamaga uly üns berilýär. Bu bolsa milli atşynaslyk däpleriniň döwrebap derejede ösdürilýändiginiň misilsiz subutnamasydyr.

Arassa ganly ahalteke bedewlerini köpeltmäge, bu tohumy kämilleşdirmäge hem-de ajaýyp tohumçylyk häsiýetlerini ösdürmäge ýöriteleşdirilen dürli ýurtlaryň atşynaslarynyň duşuşyklary hem-de özara gatnaşyklary üçin netijeli gurama öwrülen Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň giň gerimli işi behişdi bedewleriň tutuş dünýäde şan-şöhratyny artdyrmaga ýardam edýär.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30775?type=feed

07.06.2021
Döwrebap ösüşiň ýoly

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe türkmen ykdysadyýetini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, sanly ykdysadyýete geçmek işi barha giň gerime eýe bolýar. Sanly ykdysadyýet adalgasy gün-günden düşünjämize, jemgyýetimiziň ösüşine ynamly girýär. Nagt däl hasaplaşyklara aýratyn ähmiýet berilmegi, sanly tehnologiýalaryň durmuşymyza berk ornaşmagy sanly ykdysadyýetiň ösüşine itergi berýär. Bu bolsa telekeçilik işiniň, halkara işewürligiň, bazar gatnaşyklarynyň ýaýbaňlanmagyna hem ýardam berýär.

Sanly ykdysadyýet — hasaplaşyklaryň, pul dolanyşygy bilen bagly amallaryň we oňa degişli maglumatlaryň kompýuterleriň, bütindünýä maglumat torunyň kömegi bilen hereketini we dolandyrylmagyny öz içine alýar. Sanly ykdysadyýete geçmek edara-kärhanalaryň we adamlaryň özara gatnaşygyny tizleşdirýär we aňsatlaşdyrýar.

Dünýä ösüşiniň häzirki şertlerinde ýurdumyzy gülläp ösüşiň mekanyna öwürmek wezipesinden ugur alýan döwlet strategiýasynda sanly ykdysadyýeti ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilmeginde uly many bar. Çünki sanly ykdysadyýet ösüşiň täze hile geçmegine, milli ykdysady ösüşiň çaltlanmagyna, ilata hödürlenýän sanly hyzmatlaryň görnüşleriniň artmagyna mümkinçilik berýändigi bilen özüne çekýär.

Sanly ykdysadyýete geçmek zähmetiň öndürijiliginiň ösmegine, kärhanalaryň bäsdeşlige ukyplylygynyň artmagyna, edaralaryň çykdajylarynyň azalmagyna, täze iş orunlarynyň döremegine oňyn täsirini ýetirýär. Maglumat tehnologiýalarynyň peýdalanylmagy ykdysadyýetiň köp pudaklarynda ýerine ýetirilýän işleriň netijeliligini birnäçe esse artdyryp, onuň bilen bagly çykdajylary azaltmaga mümkinçilik berýär. Şol bir wagtda dürli görnüşli hyzmatlary hödürleýän täjirçilik banklar tarapyndan sanly bazarda öňdebaryjy internet-platformalaryň ulanylmagy olara artykmaçlyk berýär, elektron söwdalaryň ygtybarlylygyny üpjün edýär.

Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmaga we ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga gönükdirilen beýik işleri durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli işleri mundan beýläk hem rowaç alsyn!

Ogulaý SUHANOWA,

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň «Bäherden» şahamçasynyň buhgalter hasaby we hasabatlar bölüminiň hünärmeni.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30750

07.06.2021
Döwrebap tehnologiýalara daýanyp

Hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli döwlet syýasatynyň binýadynda, ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini has-da döwrebaplaşdyryp, diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, ýurdumyzyň ähli pudaklarynda ylmyň soňky gazananlaryny, döwrebap ösen innowasion sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça uly işler amala aşyrylýar.

Milli Liderimiziň döredijilikli başlangyçlary bilen kabul edilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ulgamy ornaşdyrmak işine aýratyn üns berilýär. Konsepsiýada göz öňünde tutulan maksatlara ýetmek we bu ugurda ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini sanly ulgam arkaly ösdürmek boýunça ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan hem yzygiderli işler durmuşa geçirilýär.

Häzirki döwürde döwrebap, ösen innowasion sanly maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryna daýanýan ykdysadyýetiň görnüşlerini ösdürmek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlendi.

Hormatly Prezidentimiziň Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň 2021-nji ýylyň 29-njy ýanwarynda geçiren mejlisinde «Häzirki zaman bank hyzmatlaryny, elektron tölegleri ornaşdyrmagy çaltlandyrmaly hem-de nagt däl hasaplaşyk ulgamyny giňeltmeli. Durnukly pul dolanyşygy üçin zerur şertleri döretmeli. Bank ulgamyna ynamy we olary bermegiň tertibini ýönekeýleşdirmeli. Şeýle hem, banklaryň arasynda bäsleşigi döretmek arkaly hyzmatlar üçin töleglere gaýtadan seretmeli» diýip aýdanlaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan sanly ulgam arkaly bank hyzmatlaryny ösdürmek bilen bagly işler yzygiderli durmuşa geçirilýär.

Ýurdumyzyň karz edaralarynda sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy, milli ykdysadyýetimiziň ösdürilmeginiň uzak möhletli ösüşine ýardam edýän netijeli ulgamlary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar we döwletimiziň ykdysadyýetiniň durnukly ösüşini gazanmakda esasy wezipeleriň biri bolup durýar.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan ilata amatly mümkinçilikleri döretmek, ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň gerimini giňeltmek, hilini has-da ýokarlandyrmak boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Bu bolsa öz gezeginde milli ykdysadyýetiň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga hem-de ýurtda durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge oňaýly täsirini ýetirýär.

Döredilýän şeýle amatly mümkinçiliklere mysal hökmünde bank karzlaryndan peýdalanmak isleýän raýatlaryň banklaryň resmi internet sahypalarynda ýerleşdirilen onlaýn ýüzlenme hyzmatyny görkezmek bolar. Hyzmatdan netijeli peýdalanmak müşderileriň gymmatly wagtlaryny we harajatlaryny tygşytlamagyna ýardam berýär.

Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde ulgama sanly bank önümleri hem giňden ornaşdyrylýar, elektron töleg ulgamy kämilleşdirilýär. Häzirki wagtda bank kartlary arkaly ýerine ýetirilýän amallaryň sanynyň yzygiderli artdyrylmagy, sanly ulgamda «Internet-bank», «Mobil-bank», «Elektron söwda», «Halkbank terminal» ulgamlary arkaly amallaryň ýerine ýetirilmegi, internetiň giň mümkinçilikleriniň hödürlenilmegi halkyň artýan isleglerini kanagatlandyrmaga gönükdirilendir.

Bank kartlarynyň üsti bilen töleg terminallary, şeýle hem «Internet-bank», «Mobil-bank», «Elektron söwda» hyzmatlary arkaly ýerine ýetirilýän nagt däl tölegleriň gerimini giňeltmek, hilini has-da ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylýan işlere mysal hökmünde jemgyýetçilik awtobuslarynyň petekleri üçin tölegleri, poçta, söwda we jemgyýetçilik iýmiti, aragatnaşyk, ýaşaýyş jaý, jemagat hyzmatlarynyň, saglygy goraýyş edaralarynyň hyzmatlarynyň, awtoulag ýangyjy, tebigy gaz, elektrik togy, agyz suwy üçin tölegleri, karzyň esasy bergisini we oňa hasaplanan göterimlerini tölemek we beýlekileri görkezmek bolar. «Internet-bank» hem-de «Mobil-bank» hyzmatlary müşderiniň bank amallaryna we hyzmatlaryna bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, şol sanda, pul geçirimlerini ýeňilleşdirmäge hem-de çaltlaşdyrmaga, geçirilýän amallaryň yzygiderliligi baradaky maglumatlary gözegçilikde saklamaga, hasaplaşyklar geçirilende wagty tygşytlamaga amatly mümkinçilikleri döredýär. Günüň islendik sagadynda banka ýüz tutmazdan «Internet-bank» we «Mobil-bank» ulgamlary arkaly amala aşyrylýan hyzmatlar banklary ilata has hem ýakynlaşdyrýar. Häzirki wagtda «Altyn asyr» bank kartynyň eýelerine öz hyzmat edýän banklarynyň internet sahypalaryna girmek arkaly bank kartlaryny özbaşdak «Internet-bank» hyzmatyna birikdirip bilýär. Şeýle hem, internet ulgamynyň üsti bilen öýlerinden çykman harytlar we hyzmatlar üçin tölegleri, ýagny dürli egin-eşikleri, elektronika we hojalyk harytlary üçin internet ulgamynyň üsti bilen özbaşdak saýlap, töläp, hem-de olary satyn alyp bilýärler.

Hormatly Prezidentimiziň beýik başlangyçlary bilen milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryna täze sanly innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň netijesinde Türkmenistanyň degişli karz edaralary «Türkmendemirýollary», «Türkmenawtoulaglary» hem-de «Türkmenhowaýollary» agentlikleri bilen bilelikde bank kartlaryny ulanyp, demirýol peteklerini hem-de şäherara ugurlarda gatnaýan awtobuslarda petekleri internet ulgamynyň üsti bilen nagt däl görnüşinde satyn almak mümkinçiligi döredildi. Ýurdumyzda pul dolanyşygynyň netijeliligini has-da ýokarlandyrmak maksady bilen, banklar tarapyndan halkara tejribesiniň öňdebaryjy ösen döwrebap tehnologiýalara esaslanýan nagt däl hasaplaşyklary ösdürmek we kämilleşdirmek hem-de ýaýbaňlandyrmak boýunça giň gerimli işler hem alnyp barylýar.

Ýurdumyzyň karz edaralarynda nagt däl hasaplaşyklar ulgamyny ösdürmegiň we kämilleşdirmegiň barşynda, milli ykdysadyýetimiziň dürli ulgamlarynda bank kartlarynyň giňden ulanylmagy, bankyň müşderileriniň maliýe sowatlylygynyň has-da artmagyna özüniň oňyn täsirini ýetirýär. Döwrebap ösen bazar ykdysady şertlerinde sanly maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň önümi bolan sanly bank hyzmatlarynyň giňden ornaşdyrylmagy, karz edaralarynyň müşderileriniň maliýe sowatlylygy babatynda özbaşdak pikirlenip bilmegini tapawutlandyrýar. Şunda, ýaşlaryň ykdysady bilimleri öwrenmäge we sanly maglumatlary çalt kabul etmäge bolan ukybynyň öňe çykýandygy guwandyryjy ýagdaý bolup, olaryň alan bilimlerini geljekde uzak möhletli tejribede peýdalanmaga mümkinçilik berýär.

Döwrebap sanly bank hyzmatlarynyň girizilmegi ýurdumyzyň bazar ykdysadyýeti şertlerinde söwda we hyzmat ulgamlarynda bäsdeşligiň artmagyna uly itergi berýär hem-de täze döwrebap innowasion sanly bank tehnologiýalarynyň banklara ornaşdyrylmagy bilen, täze bank hyzmatlarynyň ulanyşa girizilmegi, sanly ykdysadyýetiň bähbitli ýollarynyň biri hökmünde ykrar edilmegi, alyjylaryň we satyjylaryň arasyndaky hyzmatdaşlygyň, müşderilere edilýän sanly hyzmatlaryň hiliniň ýokarlanmagyny we olaryň barha kämilleşmegini üpjün edýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan yzygiderli ilata hödürlenýän täze döwrebap sanly bank hyzmatlarynyň gerimini giňeltmekde giň mümkinçilikleri döredip berýän Arkadag Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli alyp barýan işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Amangül BAÝRAMMYRADOWA,

Türkmenistanyň Merkezi bankynyň Buhgalter hasaby we hasabatlar müdirliginiň baş hünärmeni.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30650

05.06.2021
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 4-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda halk hojalyk toplumynyň pudaklarynyň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň jemleri jemlendi, möhüm resminamalaryň birnäçesiniň taslamalaryna hem-de döwlet durmuşynyň wajyp meselelerine garaldy.

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň mejlisine Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowany hem-de Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýewi çagyrdy.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa şu ýylyň bäş aýynda milli parlamentiň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada habar berdi.

Ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak maksatnamasyna laýyklykda, täze hukuk namalaryny işläp taýýarlamak we hereket edýänlerini kämilleşdirmek babatda işler dowam edýär. Kabul edilýän resminamalar giň möçberli özgertmeler maksatnamalaryny mundan beýläk-de üstünlikli ösdürmek, Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşini üpjün etmek, döwletimiziň demokratik esaslaryny pugtalandyrmak üçin ygtybarly binýat bolmalydyr.

Habar berlişi ýaly, ýylyň başyndan bäri Mejlisiň maslahatlarynyň ikisi geçirilip, kanunlaryň we kararlaryň 74-si, şol sanda Türkmenistanyň kanunlarynyň 40-sy we Mejlisiň kararlarynyň 34-si kabul edildi. Halkara we parlamentara hyzmatdaşlygy ösdürmek maksady bilen, Mejlisde duşuşyklaryň 4-si geçirildi. Deputatlar birnäçe halkara we sebitara forumlara gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet maksatnamalaryny durmuşa geçirmekde, demokratik esaslary has-da çuňlaşdyrmakda, halkara giňişlikde Türkmenistanyň eýeleýän ornuny berkitmekde we öňe sürýän başlangyçlaryny ilerletmekde deputatlaryň goşandyny aýratyn belledi.

Döwlet Baştutanymyz zenanlaryň maşgala gymmatlyklaryny, ahlak ýörelgelerini saklamakda, ösüp gelýän ýaş nesilleri terbiýelemekde möhüm orun eýeleýändigini nazara alyp, gelin-gyzlaryň arasynda wagyz-nesihat çärelerini işjeňleşdirmegiň wajypdygyny belledi.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görlüşi barada maglumat berdi. Onuň barşynda şu ýylyň 22-nji maýynda Mejlis tarapyndan kabul edilen kanunlaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşylar.

Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli ylmy-amaly maslahat geçirildi.

Halk Maslahatynyň agzalary degişli wagyz-nesihat işlerine, şol sanda şanly senelere bagyşlanan çärelere, daşky gurşawy goramak we ýurdumyzyň ekologik abadançylygyny üpjün etmek, milli mirasymyzy goramak, ösüp gelýän ýaş nesilleri watançylyk ruhunda terbiýelemek, arassaçylyk, sagdyn durmuş ýörelgelerini pugtalandyrmak meseleleriniň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşýarlar.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň hünär derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynda olar üçin okuwlar guraldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň häzirki ýagdaýyny we döwletimiziň durmuş ulgamyny nazarlaýan syýasatynyň esasy ugurlaryny nazara almak bilen, milli kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça zerur işleriň geçirilmelidigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz ýakyn wagtda geçiriljek Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisi barada aýdyp, häzirden bu möhüm çärä taýýarlyk görüp başlamagyň zerurdygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gün tertibine girizilen meselelere geçip, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary G.Müşşikowa söz berdi. Wise-premýer milli Liderimiziň başlangyjy boýunça ähli ulgamlarda durnukly makroykdysady görkezijileri üpjün etmek maksady bilen, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Bäş aýyň netijeleri boýunça jemi içerki önüm 6,1 göterim artdy. 2020-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 5,3 göterim ýokarlandy.

Geçen ýylyň degişli döwrüne garanyňda, bölek satuw haryt dolanyşygy 17,5 göterim artdy.

Ýanwar — maý aýlarynyň jemleri boýunça Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 120,4 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasy bolsa 92,2 göterim ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 10,5 göterim ýokarlandy. Býujetden maliýeleşdirilýän we hojalyk hasaplaşygyndaky döwlet kärhanalarynda zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi.

Rejelenen görnüşdäki Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen işleriň çäklerinde hasabat döwründe durmuş maksatly desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň hem-de inženerçilik ulgamlarynyň gurluşygy alnyp baryldy.

Wise-premýer döwlet emlägini hususylaşdyrmak boýunça durmuşa geçirilen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Şu döwürde jemi 52 sany döwlet emlägi hususylaşdyryldy.

Hasabatyň çäklerinde Belarus Respublikasynyň Minsk şäherinde bolan saparyň netijeleri barada hem hasabat berildi. Saparyň barşynda Türkmenistanyň wekiliýeti Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň hökümet baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisine gatnaşdy. Duşuşykda ykdysady gatnaşyklaryň wajyp meselelerine garaldy hem-de GDA-nyň çäklerinde döwletara hyzmatdaşlygynyň geljegi uly ugurlary kesgitlenildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ykdysady toplumyň öňünde durýan ileri tutulýan wezipeleriň birnäçesine ünsi çekdi. Geljek ýyl üçin döwlet býujetini taýýarlamak gaýragoýulmasyz çäreleriň hatarynda görkezildi. Şonuň bilen birlikde, milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň beýleki orunbasarlary bilen bilelikde 2022-nji ýyl üçin maksatnamany işläp taýýarlamagy tabşyrdy. Ykdysady çökgünlik ýagdaýyndan has çalt depginde çykmak bu maksatnamada esasy wezipe bolmalydyr. Şeýle hem ykdysady çökgünligiň başlanmagyndan ozalky görkezijilere ýetmegi gazanmak zerurdyr. Bar bolan mümkinçiliklerden ugur alyp, ýurdumyzy ösdürmek boýunça ozal kabul edilen döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini hem üpjün etmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, saglygy goraýyş hem-de durmuş taýdan goraglylyk ulgamlaryna uly möçberde maýa goýumlary gönükdirmek babatda ozal berlen tabşyryklaryň talabalaýyk ýerine ýetirilmeýändigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet eýeçiligine degişli kärhanalary, desgalary hususylaşdyrmak, paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek işlerini has-da çaltlandyrmagy, zähmet haklarynyň öz wagtynda tölenilmegine berk gözegçilik etmegi ýakyn geljek üçin esasy wezipeleriň hatarynda kesgitläp, bu ugurlardaky işleriň ýagdaýyny seljermegi hem-de işi bildirilýän talaplara laýyklykda guramak maksady bilen, netijeli çäreleri görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Nebitiň we gaz kondensatynyň çykarylyşy, nebiti gaýtadan işlemek babatda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler we ýetilen sepgitler barada hasabat berildi. Benziniň önümçiligi boýunça meýilnama 112,8 göterim, dizel ýangyjynyň önümçilik meýilnamasy 100,3 göterim, polipropileniň önümçilik meýilnamasy 118,8 göterim, suwuklandyrylan gazyň önümçilik meýilnamasy 115,5 göterim, tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 116 göterim, tebigy gazy eksport etmegiň meýilnamasy 123,7 göterim, maýa goýumlary özleşdirmegiň meýilnamasy bolsa 117,7 göterim ýerine ýetirildi.

Şeýle hem wise-premýer Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda 20, 25, 30 mikrometr galyňlykdaky gaplama örtüklere goşmaça polipropilen örtüginiň ak sadap görnüşiniň önümçiliginiň ýola goýlandygy barada hasabat berdi. Polipropilen örtüginiň bu görnüşi süýji önümleri gaplamakda we sowgatlyk önümleriň daşyny örtmekde giňden ulanylýar. Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda şeýle görnüşdäki önümleriň her ýylda 2 müň tonnasyny öndürmek göz öňünde tutulýar. Ol içerki we daşarky bazarlara ugradylar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, nebit pudagynda alnyp barylýan işleri düýpli seljermegi tabşyrdy. Berlen tabşyryklara garamazdan, bu ugurda heniz öňegidişlikler duýulmaýar diýip, milli Liderimiz belledi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere gözegçilik edýän pudaklarynyň ýolbaşçylary bilen ýerlerde köpräk bolup, pudaklarda bar bolan meseleleri çözmegi tabşyrdy.

Şunuň bilen baglylykda, ýangyç-energetika toplumyna daşary ýurtlaryň maýadarlaryny çekmek, daşary döwletleriň öňdebaryjy tehnologiýalara esaslanýan iri nebitgaz kompaniýalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmek babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda öndürilýän polipropilen örtükleriniň täze görnüşleriniň milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda işjeň peýdalanylýandygyny belläp, ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän dürli görnüşli nebithimiýa önümleriniň öndürilýän mukdaryny köpeltmek, görnüşlerini artdyrmak meseleleriniň wajypdygyna ünsi çekdi, bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Obasenagat toplumy boýunça önüm öndürmegiň möçberleriniň ösüş depgini geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 103,8 göterime deň boldy. Şeýlelikde, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça bu görkeziji 103,9 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 102,3 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 103,8 göterime deň boldy. Oba we suw hojalygy boýunça, şeýle hem ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, suwaryş ýerleriniň suw üpjünçiligini ýola goýmak babatda döwlet maksatnamalarynda göz öňünde tutulan desgalaryň gurluşygyna gönükdirilen maýa goýumlary özleşdirmegiň meýilnamasy 127,1 göterim berjaý edildi.

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna ýurdumyzyň ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler, edara-kärhanalar tarapyndan ýer böleklerini hemişelik we wagtlaýyn ulanmak boýunça teklipler hödürlendi.

Hormatly Prezidentimiz ekin meýdanlarynda ýetişdirilen galla hasylynyň köpçülikleýin ýygnalyp başlanandygyny aýdyp, orak möwsümini gysga wagtda, gallanyň ýitgisine ýol bermän, ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy. Möwsümde tehnikalar bökdençsiz işledilmelidir. Gallaçy kärendeçiler bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýeriň gözegçilik edýän pudaklarynyň ýolbaşçylary bilen etraplarda ýygy-ýygydan bolup, daýhan birleşikleriniň işini, oragyň alnyp barlyşyny ýerinde görmegi, olara zerur bolan kömegi bermegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Öwezow gözegçilik edýän ulag we aragatnaşyk ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Hasabat döwründe şu toplum boýunça hyzmatlary ýerine ýetirmegiň hem-de önüm öndürmegiň meýilnamasy 117,1 göterim ýerine ýetirildi.

Ösüş depgini “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça 104,3 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 136,7 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 152,6 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 108,3 göterime barabar boldy. Hasabat döwründe “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça degişli işler geçirildi.

Ulaglaryň ähli görnüşleri boýunça ýük daşamagyň meýilnamasy 102,7 göterim, ýük dolanyşygy boýunça 104,8 göterim ýerine ýetirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ulag kompaniýalarynyň maliýe ýagdaýyny durnuklylaşdyrmagy, koronawirus pandemiýasy bilen şertlendirilen döwürde olaryň bökdençsiz işlemegini üpjün etmegi ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda kesgitledi hem-de öz borçlaryny berjaý etmegi üçin bu düzümlere ýeterlik derejede goldaw bermegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň elektron senagatyny döretmek meselelerine ünsi çekip, bu ugurdaky işleriň talabalaýyk alnyp barylmaýandygyny, munuň, ilkinji nobatda, hünärmenleriň ýetmezçiligi bilen baglydygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz wise-premýere işleriň ýagdaýyny seljermegi hem-de bildirilýän talaplara laýyklykda degişli işleri ýola goýmak üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýew gözegçilik edýän düzümlerinde — gurluşyk, senagat we energetika pudaklarynda, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde, paýtagtymyzyň häkimliginde şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýylyň başyndan bäri gurluşyk-senagat toplumynda önümçilik we hyzmatlary ýerine ýetirmek boýunça meýilnama 130,3 göterim ýerine ýetirildi. Şunda ösüş depgini 118,2 göterime deň boldy.

Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça ýanwar — maý aýlary döwründe işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 108,9 göterim berjaý edildi. Ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 100,3 göterime barabar boldy.

Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça önüm öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 124,6 göterim ýerine ýetirildi. Onuň ösüş depgini 119,5 göterim derejesinde üpjün edildi.

Hasabat döwründe Energetika ministrligi boýunça öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 120 göterim ýerine ýetirildi. Önümçilik görkezijileriniň ösüş depgini 121,4 göterime deň boldy.

“Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan hasabat döwründe önüm öndürmegiň we hyzmatlary ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 162,2 göterim berjaý edildi. Onuň ösüş depgini 133,9 göterime barabar boldy.

Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň meýilnamasy 120,8 göterim berjaý edildi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, howanyň yssy döwrüniň ýetip gelendigini, welaýatlarda, şäherlerde we etraplarda ýangyna garşy howpsuzlyk düzgünleriniň ýola goýluşyna berk gözegçilik edilmelidigini belledi. Desgalarda, binalarda ýangyna garşy ulanylýan enjamlaryň, howuzlaryň hem-de beýleki serişdeleriň bardygyny we guratdygyny barlamak boýunça birnäçe tabşyryklar berildi.

Şeýle hem sowadyjy enjamlary ulanmak üçin elektrik energiýasynyň artykmaç sarp edilmegini azaltmaly, köçeleri yşyklandyrmagyň, dürli mahabatlary görkezmegiň tygşytly düzgünini üpjün etmeli diýip, milli Liderimiz belledi.

Elektrik energetikasy boýunça içerki we halkara taslamalaryň durmuşa geçirilişine, ozalkysy ýaly, aýratyn üns berilmelidir. Şunda elektrik energiýasynyň önümçilik we eksport möçberleri, ýurdumyzyň energetika pudagynyň kuwwaty artdyrylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi, bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow gözegçilik edýän söwda we dokma toplumlarynda hem-de telekeçilik ulgamynda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

2021-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 109,1 göterime barabar boldy. Öndürilen önümleriň ösüş depgini 109,2 göterime deň boldy.

Dokma senagaty ministrligi boýunça, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, nah ýüplügiň önümçiligi 112,4 göterime, nah matalaryň önümçiligi 101 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň önümçiligi 124,1 göterime, gön önümleriniň önümçiligi 100,6 göterime barabar boldy.

“Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 114 göterim ýerine ýetirilip, 134,5 göterim ösüş depgini üpjün edildi.

Döwlet haryt-çig mal biržasy boýunça hasabat döwründe birža söwdalarynyň 122-si geçirilip, 12 müň 835 şertnama hasaba alyndy.

Söwda-senagat edarasy boýunça hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 105,5 göterime barabar boldy.

Telekeçilige berilýän goldawyň netijesinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary ýurdumyzda öndürilýän oba hojalyk we azyk önümleriniň möçberlerini artdyrmaga işjeň gatnaşýarlar. Şol önümleriň öndürilişiniň ösüş depgini degişlilikde 126 göterime hem-de 106,6 göterime barabar boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, halkyň sarp edýän harytlarynyň öndürilişini artdyrmak boýunça işleri dowam etmegiň zerurdygyny nygtady. Tomus paslynyň ýetip gelmegi bilen baglylykda, doňdurmany, miwe suwlaryny köpräk öndürmek zerurdyr.

Ozal berlen tabşyryklara laýyklykda, telekeçiligi ösdürmegi höweslendirmek maksady bilen, ykdysadyýetiň hususy pudagyna döwlet goldawyny bermek boýunça nobatdaky çäreleri taýýarlamak möhümdir. Döwlet Baştutanymyz kiçi we orta telekeçilige, aýratyn-da, syýahatçylyk işi bilen meşgullanýan kärhanalara maliýe we maddy-enjamlaýyn taýdan ýardam bermegi göz öňünde tutmagyň wajypdygyny aýdyp, bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Şu döwürde şanly seneleriň hormatyna döredijilik bäsleşikleri, medeni çäreler, sergiler, duşuşyklar, wagyz-nesihat işleri, täze desgalaryň açylyş dabaralary geçirildi.

Türkmen döwlet neşirýat gullugynda ýylyň başyndan bäri poligrafiýa önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 115,9 göterim berjaý edildi.

Döwlet maksatnamalarynda medeniýet ulgamy üçin meýilleşdirilen çäreleri üstünlikli amala aşyrmak boýunça zerur işler ýerine ýetirildi.

Şeýle hem hasabatyň çäklerinde ýurdumyzyň dürli ugurlarda gazanýan ägirt uly üstünliklerini giňden beýan etmek boýunça köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde ýerine ýetirilen işler, dünýäniň öňdebaryjy tejribesini işjeň ornaşdyrmak mümkinçilikleriniň peýdalanylyşy barada maglumatlar aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, gazetleriň we žurnallaryň elektron görnüşe geçmegini işjeňleşdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu ugurda işgärleri taýýarlamak, bölümleriň iş birligini kesgitlemek boýunça anyk görkezmeleri berdi.

Sanly ykdysadyýete geçmek boýunça wezipelere laýyklykda, bu ugurda durmuşa geçirilýän özgertmeleri giňden beýan etmek işleri dowam etdirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýaşlar üçin gyzykly we ähmiýetli gepleşikleri taýýarlamak, tomusky dynç alyş möwsümini guramaçylykly geçirmek meselelerine üns bermegi tabşyrdy.

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli hem-de “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýlip yglan edilen ýyl bilen bagly çärelere möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Geldinyýazow gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Degişli döwürde okuw-terbiýeçilik işlerini kämilleşdirmek, ýaş nesli watançylyk ruhunda terbiýelemek boýunça degişli işler amala aşyryldy.

Ýurdumyzyň bilim edaralary üçin okuw kitaplarynyň we gollanmalarynyň 75 görnüşi neşir edildi. Ýokary okuw mekdepleriniň talyplary hem-de orta mekdepleriň okuwçylary halkara ders bäsleşiklerinde üstünlikli çykyş etdiler.

Ýanwar — maý aýlarynda halkara guramalaryň wekilleri bilen bilelikde ylym-bilim meseleleri boýunça okuw hem-de ylmy maslahatlar ýokary derejede geçirildi.

Hasabat döwründe ýurdumyzyň bejeriş-öňüni alyş edaralarynda keselleriň öňüni almagyň we bejermegiň täze usullaryny amaly lukmançylyga ornaşdyrmak boýunça toplumlaýyn çäreler dowam etdirildi.

Saglygy goraýyş ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak maksady bilen, ýokary tizlikli, dünýä ülňülerine laýyk gelýän, häzirki zaman tehnologiýalary bilen üpjün edilen lukmançylyk dikuçarlary halkyň hyzmatyna berildi.

Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýaşlar baradaky döwlet syýasatyny üstünlikli amala aşyrmak, ösüp gelýän ýaş nesli sporty söýmek, zähmete hormat goýmak ruhunda terbiýelemegiň bitewi ulgamyny kämilleşdirmek, keselleriň öňüni almakda bedenterbiýäniň we sportuň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak maksady bilen zerur şertleri döretmek boýunça degişli işler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzir okuw ýylynyň tamamlanandygyna ünsi çekmek bilen ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine giriş synaglaryndan başga-da täze okuw ýylyna hem gowy taýýarlyk görmeli, ýokary we orta mekdeplerde ýeňil hem-de düýpli abatlaýyş işlerini geçirmeli, dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde çagalaryň tomusky dynç alşyny talabalaýyk guramaly diýip belledi.

Siz Hökümetiň bilim işgärleri bilen boljak maslahatyna hem düýpli taýýarlyk görüň! Bu maslahatda biz bilim ulgamynda geçiriljek nobatdaky özgertmeler bilen bagly meselelere serederis diýip, milli Liderimiz wise-premýere we degişli ýolbaşçylara degişli tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz ýokary okuw mekdeplerinde giriş synaglarynyň möhüm ähmiýetini belläp, olaryň geçirilýän döwründe jemgyýetçilik gözegçiligini üpjün etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Şeýle hem ähli mekdeplerde sanly ulgam boýunça täze okuwlary guramaly. Bu ugurda Ylymlar akademiýasyna esasy ornuň degişlidigini aýdyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň bäş aýynda DIM tarapyndan geçirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasy ugruny yzygiderli amala aşyrmak, döwlet Baştutanymyzyň öňde goýan wezipelerini durmuşa geçirmek maksady bilen degişli işler geçirildi.

Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde ýokary derejedäki özara saparlar, duşuşyklar we gepleşikler aýratyn orun eýeleýär. Şonuň bilen baglylykda, ýurdumyzda Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň hem-de Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Prezidentiniň saparda bolandyklary bellenildi.

Hasabat döwründe sanly ulgam arkaly Türkmenistanyň Prezidentiniň Owganystan Yslam Respublikasynyň we Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentleriniň duşuşyklary geçirildi. Milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň XIV sammitine, Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşiniň maslahatyna, BMG-niň Durnukly ösüş meseleleri boýunça ýokary derejeli maslahatyna gatnaşdy.

Bäş aýyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidentiniň daşary döwletleriň Baştutanlarynyň birnäçesi bilen telefon arkaly gepleşikleri geçirildi.

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň ugry boýunça yzygiderli maslahatlaşmalar geçirildi. “G5+1” görnüşinde Merkezi Aziýa döwletleriniň we ABŞ-nyň ministrler derejesindäki nobatdaky duşuşygy hem-de “Merkezi Aziýa — Hytaý” ýurtlarynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygy guraldy.

Türkmenistanyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny giňeltmek boýunça yzygiderli çäreler geçirilýär. Ýanwar — maý aýlarynda ikitaraplaýyn hökümetara toparlarynyň we beýleki degişli düzümleriň çäklerinde nobatdaky duşuşyklar, daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekilleri bilen gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň we daşary ýurtlaryň Hökümet wekiliýetleriniň saparlaryna, Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk ýubileýine, hemişelik Bitaraplyk baýramyna bagyşlanan halkara maslahatlara we beýleki halkara çärelere taýýarlygyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz koronawirus bilen bagly ýagdaý mümkinçilik berse, 12-nji dekabrda geçiriljek ähli baýramçylyk çärelerine gatnaşar ýaly, diplomatlarymyzy çagyrmak meselesine hem garamagy tabşyryp, baýramçylykdan soň, olar bilen duşuşmagy göz öňünde tutýandygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz şol duşuşykda daşary syýasatymyzda ýakyn döwürde çözülmeli meseleleriň we öňde durýan wezipeleriň ara alnyp maslahatlaşyljakdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň dowamynda Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-täjik hökümetara toparynyň türkmen böleginiň düzümini tassyklamak hakynda Karara gol çekdi we ony sanly ulgam arkaly wise-premýere hem-de bu toparyň nobatdaky mejlisine taýýarlyk görmek barada degişli tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, şu ýylyň geçen bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleriniň, dünýä ykdysadyýetindäki çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, döwletimiziň depginli ösmegini dowam edýändigini görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi.

Türkmenistanyň daşary syýasaty, ozalkysy ýaly, Birleşen Milletler Guramasy, beýleki halkara guramalar bolan Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Birleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen giň gerimli hyzmatdaşlyk etmäge gönükdirilendir diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ösüşinde gazanylan depgin durnukly saklanýar. Kabul edilen ähli durmuş maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Hökümetimiziň we halkymyzyň guramaçylykly işi netijesinde ýurdumyzda jemi içerki önümiň ösüşi geçen bäş aýda 6,1 göterim möçberde boldy. Senagat desgalary, ýaşaýyş jaýlary, çagalar baglary, mekdepler, dükanlar we beýleki desgalar bellenen möçberde gurlup ulanmaga berildi. Kabul edilen meýilnamalara laýyklykda, energiýa serişdelerimizi dünýä bazarlaryna diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek syýasaty hem üstünlikli dowam edýär.

Biz şu ýyl üçin umumy wezipeleri kesgitledik. Indi bu wezipeleriň gyşarnyksyz ýerine ýetirilmegini gazanmalydyrys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Biziň esasy wezipämiz halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmakdan ybaratdyr diýip, milli Liderimiz belledi we mejlise gatnaşyjylara galla oragynyň alnyp barlyşyny, durmuş maksatnamalarynyň amala aşyrylyşyny ýerinde baryp görmek maksady bilen, şu aýda ähli welaýatlarda saparda bolmagy tabşyrdy. Şeýle hem iýul aýynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirmäge häzirden taýýarlyk görüp başlamak barada görkezme berildi. Bu mejlisde şu ýylyň alty aýynda alnyp barlan işleriň netijelerine serediler.

Mejlisiň dowamynda döwlet Baştutanymyz wise-premýerlere gözegçilik edýän pudaklarynyň ýolbaşçylary bilen maslahat geçirmegi hem-de geçen bäş aýda alnyp barlan işleriň netijelerini ara alyp maslahatlaşmagy tabşyrdy.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de rowaçlanmagynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30707?type=feed

05.06.2021