Новости
Sanly ulgam arkaly bank hyzmatlary ösdürilýär

Hormatly Prezidentimiziň döredijilikli başlangyçlary bilen kabul edilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda sanly ulgamy ornaşdyrmak meselesine aýratyn üns berilýär.

Ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda göz öňünde tutulan maksatlara ýetmek we bu ugurda ýurdumyzyň ykdysadyýetini sanly ulgam arkaly ösdürmek boýunça ýurdumyzyň bank edaralary tarapyndan yzygiderli işler durmuşa geçirilýär.

Häzirki wagtda bank edaralarynyň durnukly hereket etmeginiň we milli ykdysadyýetimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmagyň barşynda bankyň müşderilerine internet arkaly menzilara döwrebap sanly bank hyzmatlary hödürlenýär. Raýatlara hödürlenýän karzlary sanly ulgam arkaly resmileşdirmekde ýeňillikleri döretmek bilen bagly işler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň bank edaralarynyň internet web-saýtlarynda bu ugurdaky işleriň ýola goýluşy baradaky maglumatlary, mahabatlary we karz almak isleýän müşderilere gerekli resminamalaryň sanawyny almak ýaly mümkinçilikleriň döredilendigini bellemek bolar.

Döwrebap bank hyzmatlarynyň girizilmegi ýurdumyzyň bazar ykdysadyýeti şertlerinde söwda we hyzmat ulgamlarynda bäsdeşligiň artmagyna uly itergi berýär. Täze döwrebap innowasion tehnologiýalarynyň bank edaralarynda ornaşdyrylmagy bilen, täze bank hyzmatlarynyň ulanylyşa girizilmegi, sanly ykdysadyýetiň bähbitli ýollarynyň biri hökmünde ykrar edilendir. Alyjylaryň we satyjylaryň arasyndaky hyzmatdaşlygyň, müşderilere edilýän sanly hyzmatlaryň hiliniň ýokarlanmagyny we olaryň barha kämilleşmegini üpjün edýär.

Ýurdumyzyň banklary tarapyndan yzygiderli ilata hödürlenýän täze döwrebap innowasion sanly bank hyzmatlarynyň gerimini giňeltmekde döredýän giň mümkinçilikleri we berýän goldawlary üçin Arkadag Prezidentimiziň halk bähbitli we umumadamzat ähmiýetli işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.

Aşyrmuhammet NAZAROW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30656

05.06.2021
Ykdysady ösüşiň wajyp ugry

Ýurdumyzy ösdürmek boýunça döwlet tarapyndan alnyp barýan giň gerimli durnukly ösüş strategiýasynyň binýatlyk ugry iň täze tehnologiýalara we innowasiýalara daýanyp, diwersifikasiýalaşan häzirki zaman ykdysady gurluşy döretmekden ybarat bolup durýar. Şunda depginli durnukly ösüşi, ilatyň maddy hal-ýagdaýyny yzygiderli ýokarlandyrmagy, önümçilik serişdeleriniňdir gurallarynyň üznüksiz döwrebaplaşdyrylmagyny, ýurduň bäsdeşlige ukyplylygyny we howpsuzlygyny üpjün edýän milli ykdysadyýetiň nusgasyny döretmek zerurlygy ileri tutulýan ugur bolup öňe çykýar. Bäsdeşligiň deň şertlerini döretmek milli ykdysadyýetiň düzümini kämilleşdirmek syýasatynyň esasy höweslendirijisi bolup çykyş edýär. Şoňa görä-de, ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz böleginiň ähli görnüşlerini we ýüze çykmalaryny doly möçberde üpjün etmek wajyp wezipedir.

Ýurduň jemi içerki önüminiň düzüm üýtgemelerine döwlete dahylsyz bölek saldamly goşandyny goşýar. Hususy maýa innowasion ösüşe hem, ykdysadyýetiň anyk böleginde täze öňegidişlikleriň gazanylmagyna hem, ýokary bäsleşikli hyzmatlaryň ösüşine hem ýardam etmäge gönükdirilendir.

Esasy Kanunymyzda: «Türkmenistanyň ykdysadyýeti bazar gatnaşyklary ýörelgelerine esaslanýar. Döwlet telekeçiligi höweslendirýär we goldaýar, kiçi we orta işewürligiň ösmegine ýardam edýär» diýlip bellenen. Şundan ugur alyp, ýurdumyzda hususy eýeçiligi we telekeçiligi ösdürmäge aýratyn üns berilýär. Netijede, halkyň arasynda emläk eýeleriniň ösen gatlagy döreýär we kuwwatlanýar. Olar ýurduň öndüriji güýçleriniň ösüşine saldamly goşant goşýar. Amala aşyrylýan maksatnamalarda ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegine uly ähmiýet berilýär, döwlet — hususyýetçilik hyzmatdaşlygy, sözüň doly manysynda, alnyp barylýar. Bu bolsa senagatçylar we telekeçiler gatlagynyň günsaýyn artmagyna getirýär. Bu ugur «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» esasy ýörelgesi hökmünde kabul edilendir.


Kiçi we orta telekeçiligi ösdürmegiň strategik wezipelerini amala aşyrmak üçin Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi döredildi. Häkimiýet we ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralary kiçi we orta telekeçiligi goldamak, ykdysadyýetiň hususy bölegini kadaly ösdürmek babatda özara arabaglanyşykly işleri ýola goýýarlar. Kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek boýunça işler maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. «Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi, ýörite maksatnama işlenip düzüldi we amala aşyryldy. Pudaklaýyn, sebitleýin maksatnamalaryň aglabasynda ykdysadyýetiň hususy böleginde görkezijileriň geljekki ösüşi öz beýanyny tapdy.

Türkmenistanda kiçi telekeçiligi goldamagyň ýeterlik derejede kämil ulgamy hereket edip, döwlet tarapyndan bu ugra uly goldaw berilýär. Ýerli häkimlikleriň öz-özüňi dolandyryş edaralary hojalygy ýöretmek işiniň esasy ugurlaryny kesgitleýär. Sebäbi ýurdumyzda işewürlik ýerli häsiýetde we aýry-aýry sebitlere dahylly bolmagynda galýar.

Häzirki wagtda Diýarymyzyň hususy eýeçiliginde köp sanly hojalyk birlikleri (ýuridik şahslar): lomaý we bölek satuw söwdasynda, awtoulaglary abatlamakda, oba we tokaý hojalyklarynda, balyk tutmakda, gurluşykda, işläp bejerýän önümçiliklerde, hünärmentlikde, ylmy we tehniki işlerde hem-de ençeme beýleki ugurlarda has giň gerimde döredilýär.

Kiçi we orta telekeçilikde birnäçe maksatlar göz öňünde tutuldy. Bar bolan sarp ediş harytlarynyň importyny ýerli önümler bilen çalyşmak, azyk bazarlarynyň haryt bolçulygyny üpjün etmek, ýerli gurluşyk materiallary senagatyny ösdürmek ýaly işleri mysal hökmünde görkezmek bolar. Käbir ýagdaýlarda kiçi we orta telekeçilik öz önümlerimizi goňşy döwletlerde ýerlemek üçin hem döredildi. Türkmenistanyň şertlerinde hususy bölekde kärhanalary döretmek ilatyň, ilkinji nobatda-da, ýaşlaryň we zenan maşgalalaryň iş üpjünçiligine düýpli täsirini ýetirdi. Mary welaýatynda soňky ýyllarda döredilen «Eşretli bagtyýar zaman» hususy kärhanasy we «Üç nesle dowamat» hojalyk jemgyýeti aýdylanlara aýdyň mysaldyr. Ilki agzalan hususy kärhanada 150 adam, beýlekisinde bolsa 163 adam üçin döwrebap iş orunlary döredildi. Bu iş orunlarynda tehniki taýdan ösen döwletleriň enjamlary we tikin maşynlary oturdyldy. Şular ýaly mysallaryň ýüzlerçesini getirse bolar. Döwrebap iş orunlarynyň döredilmegi ilatyň iş üpjünçiliginiň wajyp ugruna öwrülýär.

Ýurdumyzda hususy eýeçiligi, ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegini ösdürmegiň ýene bir wajyp ugry innowasiýa önümlerini öndürýän önümçilikleri döretmek bilen baglanyşyklydyr. «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýetiniň alyp barýan işleri şu ugra gönükdirilendir. Bu hojalyk jemgyýeti ýurdumyzda täze döreýän pudagyň — elektron senagatynyň önümlerini öndürmäge ýöriteleşdirilendir.

Agrosenagat toplumynda et we et önümleri, süýt we süýt önümleri, gök önümler, azyklyk bakja, miwe we ir-iýmişler ter hem-de gaýtadan işlenip, konserwirlenen görnüşde-de taýýarlanýar. Gurluşyk materiallaryny, ilatyň gündelik sarp edýän harytlarynyň käbir görnüşlerini öndürmek we ýerlemek babatda hem giň gerimli işler alnyp barylýar. Bu önümleriň sanawy gitdigiçe artýar.

Bazar ykdysadyýetiniň şertlerinde diňe önümleri öndürmek bilen çäklenilmän, eýsem, olary amatly ýerlemek wajyp ähmiýete eýe bolýar. Bu bolsa, öz gezeginde, içerki we daşarky bazarlarda ýurdumyzda öndürilýän önümlere islegi öwrenmegi talap edýär. Dünýä tejribesinde bu ugra döwrebap maglumat tehnologiýalary, hakykat ýüzünde — sanly ykdysadyýet ornaşdyrylýar. Şu jähetden, sanly ulgama çalt depginler bilen geçmek wezipesi döwlet syýasatynyň strategik ugurlarynyň biri bolup çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» bellenen çäreleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi döwrüň talaby bolup durýar.

Parahat MERETLIÝEW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş hünärmeni.


*Elektron neşir edilen gazetiň salgysy - maglumaty ýükläp almak üçin: "Türkmenistan gazeti" 04.06.2021ý.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/30599

04.06.2021
Döredijiligiň we ösüşiň ýoly bilen öňe tarap

Türkmenistan ekologiýa ugurly önümleri çykarýan senagaty ösdürýär

Ahal welaýatynda gurlan täze döwrebap senagat toplumynyň – tebigy gazdan benzin öndürýän zawodyň esasy önümi EСО-93 benzinidir. Bu möhüm maýa goýum taslamasy milli Liderimiziň başyny başlan Türkmenistanyň energetika strategiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň ýolunda nobatdaky ädimdir. Şol strategiýanyň esasy ugry gazy we nebiti gazyp almagyň mukdaryny artdyrmak, türkmen energiýa serişdelerini eksport etmegiň köpugurly ulgamyny kemala getirmek bilen bir hatarda, ýangyç-energetika toplumyny düýpli döwrebaplaşdyrmakdan hem-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmekden ybaratdyr. Dünýäde ilkinji we özboluşly zawodyň önümçilik kuwwatlyklary bu gün kesgitlenen talaplara laýyklykda işleýär. Bu ýerde çykarylýan sintetiki ýangyç örän kämil ekologiýa häsiýetleri bilen tapawutlanýar – onda daşky gurşaw üçin zyýanly kükürt birleşmeleri hem, azotly organiki birleşmeler hem bolmaýar. Kärhanada bir gije-gündizde 1800 tonna benzin öndürilýär, ol baglaşylan şertnamalar esasynda Owganystana hem-de Ýewropa döwletlerine iberilýär.

Häzir zawodyň ikinji nobatdakysyny gurmagyň taslamasyny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar, şunda ýerine ýetirilýän taslama işlerinde täze innowasiýalary, sanly ulgamy has netijeli ornaşdyrylmagyna uly üns berilýär. Mähriban Arkadagymyz zawodyň işi bilen tanyşdy hem-de nebitgaz toplumynyň ýolbaşçylary bilen onuň ikinji nobatdakysyny gurmak boýunça pikir alyşdy.

Hormatly Prezidentimiz zawodyň dolandyryş merkezinde toplumyň önümçilik işiniň guralyşy hem-de taýýar önümiň emele getirilişi barada hünärmenler bilen gürrüňdeş boldy. Mähriban Arkadagymyz hünärmenleriň zähmet şertleri, maşgala ýagdaýy, bilimi bilen gyzyklandy. Toplumyň işgärleri işlemek üçin hemme şertleriň döredilendigini aýdyp, munuň üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Arkadag Prezidentimiz nebitgaz toplumynyň ýolbaşçylary we ugurdaş okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary bilen geçiren iş maslahatynyň barşynda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudagy üçin ýakyn geljege gönükdirilen möhüm wezipeleri öňde goýdy. Tebigy gazy geçirijiler arkaly dünýä bazarlaryna ibermek bilen çäklenmän, bu pudagy diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek dünýäde tebigy gazyň gorlary boýunça öňdäki orny eýeleýän Türkmenistanyň energetika syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi. Kabul edilen döwlet maksatnamalaryna laýyklykda, ýurdumyzda gaýtadan işleýän senagaty ösdürmek, gazhimiýa toplumlary gurmak, halkara derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça işleri dowam etmek zerur bolup durýar. Şeýle iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmekde daşary ýurtlardan çekilen serişdeleri öz wagtynda gaýtarmagyň möhüm wezipe bolup durýandygy nygtaldy.

Milli Liderimiz pudagyň çig mal binýadyny artdyrmak bilen baglanyşykly iri möçberli maýa goýum taslamalarynyň biriniň dünýäde iň iri «Galkynyş» gaz känini senagat taýdan özleşdirmekden ybaratdygyny belledi. Onuň gorlary «Ýaşlar» we «Garaköl» ýataklary bilen bilelikde, 27,4 trillion kub metr hasaplanylýar. Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeler, ilkinji nobatda, energetika, wodorod we energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalar ulgamyndaky innowasiýalar, ýangyç-energetika toplumynyň sanlylaşdyrylmagy has-da ösdüriler.

Döwlet Baştutanymyz ýangyç-energetika toplumynyň ägirt uly çig mal serişdeleriniň, senagat hem-de ylmy kuwwatynyň bolmagy netijesinde, milli ykdysadyýetimizde esasy orunlaryň birini eýeleýändigini nygtady. Bu pudakda ylmy-tehniki ösüşiň iň soňky gazananlarynyň, öňdebaryjy tehnologiýalaryň, iň döwrebap tehnikalaryň ulanylmagy ýurdumyzyň senagatynyň häzirki zamanyň talaplaryna laýyklykda ösmegini üpjün eder, Türkmenistanyň dünýäniň energetika bazarlarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrar. Şunuň bilen baglylykda, dünýäde ýeke-täk bolan, tebigy gazdan ekologiýa taýdan arassa sintetiki benzini öndürýän özboluşly zawodyň gurulmagynyň ähmiýeti bellenildi. Bu kärhana ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini ep-esli giňeltmäge ýardam eder.

Mähriban Arkadagymyz Aşgabat şäheriniň ýokarsyndan dikuçarda aýlanyp, paýtagtymyzda Aşgabadyň 140 ýyllygy hem-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işleri bilen tanyşdy. Öňdebaryjy tehnologiýalary işjeň ulanmak hem-de olaryň uzakmöhletli geljege niýetlenilmegi, sazlaşyklylyk we oňaýlylyk, adamlaryň abadan durmuşy, döredijilikli zähmet çekmegi hem-de dynç almagy üçin ähli şertleri döretmek meseleleri şähergurluşyk maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde möhüm ähmiýete eýedir.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30554

04.06.2021
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow: — Sport gujur-gaýratyň, gözelligiň we sagdynlygyň gözbaşydyr

Türkmenistanda Bütindünýä welosiped güni bellenildi

Aşgabat, 3-nji iýun (TDH). Şu gün Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamasy bilen döredilen Bütindünýä welosiped güni giňden bellenildi. Sagdynlyk, raýdaşlyk, dostluk we ynsanperwerlik ýörelgelerine ygrarlylyk ýaly umumadamzat gymmatlyklarynyň ähmiýetini açyp görkezýän bu halkara baýram parahatçylygyň ilçisi, özara ynanyşmak we düşünişmek ýörelgelerine esaslanýan netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň nyşany hökmünde sporty giňden wagyz etmek üçin uly mümkinçilikleri açýar.

BMG-niň senenamasynda bu senäniň peýda bolmagy milli Liderimiziň bedenterbiýe-sagaldyş we sport hereketini ösdürmäge milli, sebit hem-de ählumumy möçberde jemgyýetiň ekologiýa medeniýetini kämilleşdirmäge goşýan ägirt uly goşandynyň ýokary bahasynyň subutnamasyna öwrüldi. Türkmenistanyň döwlet syýasatynda ekologiýa meselesi ileri tutulýan ugurlaryň biri hökmünde kesgitlenildi. Ykdysady we durmuş strategiýasy hem ekologiýa bilen berk baglanyşyklydyr. Munuň özi ýurdumyzda amala aşyrylýan, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuşy üçin has oňaýly şertleriň üpjün edilmegine gönükdirilen toplumlaýyn özgertmeleriň we pudaklaýyn maksatnamalaryň, iri düzümleýin taslamalaryň aýrylmaz bölegidir.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, saglyk we sport, ekologiýa abadançylygy hem-de durnukly ösüş biri-biri bilen berk baglanyşykly düşünjelerdir. Jemgyýetde sagdyn we işjeň durmuş, daşky gurşawa aýawly garamak ýörelgelerini pugtalandyrmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow möhüm başlangyçlaryň birnäçesiniň we şonuň bilen birlikde, peýdaly däpleriň, şol sanda watandaşlarymyzyň müňlerçesini — ähli ýaşdaky we hünärdäki wekilleri birleşdirýän welosipedli ýörişleri yzygiderli geçirmek däbiniň başyny başlady. Golaýda Bütindünýä saglyk güni hem-de Aşgabadyň 140 ýyllygy mynasybetli geçirilen sport çäreleri munuň aýdyň subutnamasydyr.

Ine, şu gün hem milli Liderimiz Bütindünýä welosiped güni mynasybetli köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy.

Daň säherde welosipedli ýörişiň badalga alýan ýerinde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, paýtagtymyzyň häkimliginiň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary, şeýle hem milli parlamentiň iki palatasynyň wekilleri, talyp ýaşlar, halk hojalygynyň dürli pudaklarynyň işgärleri ýygnandylar. Welosipedli ýörişe gatnaşyjylaryň arasynda döwlet Baştutanymyzyň sowgat beren welosipedlerine erk edýän Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler hem bar. Hemmeler hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy ruhubelentlik bilen mübärekleýärler.

Sungat ussatlarynyň çykyşlary baýramçylyga özboluşly öwüşgin çaýdy. Ýaňlanan aýdymlarda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri hem-de milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda eziz Watanymyzyň gazanan üstünlikleri, şol sanda sport ulgamynda ýeten belent sepgitleri wasp edildi.

Hormatly Prezidentimiz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, oňa gatnaşyjylaryň kerweniniň öňüni çekdi. Döwlet Baştutanymyzyň yzysüre hemmeler paýtagtymyzyň şaýollary boýunça agzybirlik bilen herekete başladylar.

Welosipedli ýörişiň dowamynda milli Liderimiz ýolugra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň paýtagtymyza gözegçilik edýän orunbasary Ş.Durdylyýewe hem-de Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjowa şäheriň ekologiýasyny gowulandyrmaga hem-de bagy-bossanlyga öwürmäge, Aşgabadyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň iň gelim-gidimli ýerleri bolan seýilgähleri, seýilbaglary kadaly ýagdaýda saklamaga, şäherlileriň ýaşaýyş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmaga degişli meseleleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny belledi hem-de paýtagtymyzyň ekologiýa abadançylygyny mundan beýläk-de üpjün etmek bilen baglanyşykly anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow, hemişekisi ýaly, ajaýyp fiziki taýýarlygyny hem-de ýokary sport ussatlygyny görkezdi. Milli Liderimiz işiniň örän köpdügine garamazdan, ýetginjeklik ýyllaryndan berkarar bolan ýörelgelerine eýermek bilen, bedenterbiýe hem-de sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmaga hemişe uly üns berýär.

Sagdyn we işjeň durmuş ýörelgesiniň adamlara öz mümkinçiliklerini doly açyp görkezmäge hem-de durmuşa geçirmäge ýardam edýändigi şübhesizdir. Yzygiderli geçirilýän türgenleşiklerdir sport maşklary adamyň saglygyna we özüni duýşuna oňyn täsir edýär. Kesellere garşy durnuklylygy pugtalandyrýar, häsiýetiňi taplaýar, zähmetsöýerlik, maksada okgunlylyk, özüňe bolan ynamy berkitmek ýaly häsiýetleriň kemala gelmegine ýardam edýär. Milli Liderimiz munuň şeýledigini özüniň şahsy göreldesi bilen tassyklap, watandaşlarymyzy, aýratyn hem ýaşlarymyzy beýik maksatlara ruhlandyrýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan öňdengörüjilikli döwlet strategiýasynyň netijesinde häzirki wagtda bedenterbiýe-sagaldyş we sport hereketi Türkmenistanda giň gerime eýe boldy. Welosiped sporty bilen meşgullanýan türkmenistanlylaryň sany ýylsaýyn artýar. Sportuň bu görnüşi, sözüň doly manysynda, ýurdumyzda täze galkynyşa eýe boldy.

Mundan başga-da, welosiped ulagyň ekologiýa taýdan örän arassa görnüşidir. Mälim bolşy ýaly, döwlet Baştutanymyz daşky gurşawa aýawly garamagyň, amatly ekologiýa ýagdaýyny saklamagyň wajypdygyny hemişe nygtaýar. Welosiped sürmek ruhuňy belende galdyrýar, şeýle hem mähriban ülkämiz boýunça gyzykly gezelençleri amala aşyrmaga, tebigatyň ajaýyp künjeklerine baryp görmäge mümkinçilik berýär.

Galyberse-de, welosipedli gezelençler tutuş maşgala üçin boş wagtyňy netijeli geçirmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Welosipedde gezelenç etmek bedene kadaly agram salýar. Munuň özi bolsa adamyň bedeniniň möwsümleýin sowuklama we beýleki kesellere üstünlikli garşy durmagyny üpjün edýär. Lukman hünärmenleriň pikirine görä, welosiped netijeli kardiotrenažýordyr. Welosiped sürmek ýürek-damar keselleriniň döremek howpuny ep-esli azaldýar hem-de dem alyş ulgamyna oňyn täsir edip, öýkeniň kadaly işlemegine ýardam berýär.

Welosipedçiler myşsalaryny türgenleşdirip, bedeniň ganaýlanyşyny gowulandyrýarlar, aýaklaryň aýlawly hereketleri ganyň damarlarda durup galmagyna mümkinçilik bermeýär. Welosipedde gezelenç etmek göz myşsalaryny türgenleşdirmek babatda hem peýdalydyr. Welosipedçi hemişe öňe seredip, ýola üns bermeli bolýar, nazaryny bir zatdan beýleki bir zada geçirýär. Şeýle maşk şowalygyň ösmegini peseldýär.

Welosiped sporty kaloriýalary sarp etmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Şunda bedene zor salmak zerur däldir. Yzygiderli türgenleşikler bedende madda çalşygyny gowulandyrýar we agramyňa gözegçilik etmäge kömek berýär.

Ylmy barlagyň görkezişi ýaly, welosiped sürlende edilýän sazlaşykly hereketler we kadaly dem alyş ýadawlygy çykarmagyň ajaýyp usulydyr. Welosipedli gezelenjiň ugry täsin we ajaýyp künjeklerden geçýän bolsa, ol şähdiňi açýar.

Şeýlelikde, welosiped sporty bilen meşgullanmak hem-de welosipedli gezelençler saglyk üçin peýdaly bolmak bilen çäklenmän, eýsem, tebigatyň gözelliklerine we ajaýyplyklaryna syn etmäge mümkinçilik berýär. Halkara pikir alyşmalaryň netijesinde welosipediň adamzadyň iň ajaýyp oýlap tapyşlarynyň biri hökmünde ykrar edilendigi tötänden däldir. Arassa howada, aýratyn hem säher çagynda gezelenç etmek goşmaça güýç-gaýrat, ylham berýär.

2018-nji ýylda BMG-niň 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakyndaky Kararnamasynyň kabul edilmegi bolsa hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň öňe süren başlangyjynyň örän wajypdygyna hem-de möhüm ähmiýete eýedigine şaýatlyk edýär.

Paýtagtymyzyň Çandybil şaýolunyň we Bekrewe köçesiniň çatgyrynda gurlan hem-de Aşgabadyň özboluşly ajaýyplygyna öwrülen Welosiped binasy bu baýramçylygyň aýdyň nyşany boldy. Bu täsin binada mähriban halkymyzyň baý taryhy we onuň täze eýýamda gazanýan uly üstünlikleri, Watanymyzyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan parahatçylyk söýüjilikli syýasaty, Beýik Ýüpek ýolunyň gaýtadan dikeldilmeginiň ähmiýeti, sebit we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde ýetilen belent sepgitler öz beýanyny tapdy.

Köpöwüşginli sport lybasyndaky welosipedçileriň hatary Aşgabadyň giň şaýollary boýunça hereketini dowam etdi. Bu ýollaryň ugrunda ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylan ajaýyp binalar peýda boldy. Paýtagtymyzyň giň we ýagty şaýollary, täsin ýaşyl zolaklardyr seýilgähler, gül aýmançalary, özboluşly suw çüwdürimleri gözüňi dokundyrýar.

“Aziýanyň merjeni” diýlip atlandyrylýan, dünýäniň iň owadan we ýaşamak üçin has oňaýly şäherleriniň biri hökmünde ykrar edilen türkmen paýtagtynyň ajaýyp binagärlik toplumlarynyň üsti şu ýyl täze ak mermerli desgalar bilen ýetirildi. Ýene birnäçe ýyldan onuň demirgazyk böleginde “şäher içindäki şäher” ýörelgesi boýunça taslanan köpugurly “Aşgabat-siti” toplumy peýda bolar.

Onuň düzümi özüne durmuş we beýleki maksatly desgalaryň 200-den gowragyny birleşdirer. Milli Liderimiziň başyny başlan bu ägirt uly taslamanyň esasy maksady nusgalyk “Smart sitini” kemala getirmekden ybaratdyr. Şol ýerde öňdebaryjy tehnologiýalar we innowasiýalar raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga hyzmat eder.

Baýramçylyk welosipedli ýörişiň geçýän ugrundaky ajaýyp görnüşler oňa gatnaşyjylarda paýtagtymyzda hem-de tutuş ýurdumyzda amala aşyrylýan ägirt uly özgertmelere özleriniň hem dahyllydyklary baradaky duýgyny has-da artdyrdy.

Türkmenistanyň işjeň syýasy, işewür medeni we jemgyýetçilik merkezi bolan Aşgabat soňky ýyllarda iri sport merkezine hem öwrüldi. Sporty ösdürmek ulgamynda täzeçillik strategiýasynyň başyny başlan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallalary netijesinde, ýurdumyzyň baş şäherinde kuwwatly we döwrebap, köpugurly düzüm kemala geldi.

Paýtagtymyzda täsin Olimpiýa şäherçesi guruldy we üstünlikli hereket edýär. Ol sebit hem-de dünýä derejesindäki abraýly ýaryşlaryň geçirilýän ýerine, ýurdumyzyň türgenlerini halkara bäsleşiklere taýýarlamak üçin esasy merkeze öwrüldi. Onuň düzümine üsti ýapyk Welotrek sport tiplumy hem girýär. Bu desga ähli görkezijilere, şol sanda tehniki üpjünçiligi babatda şeýle desgalara bildirilýän talaplara doly laýyk gelýär. Onuň münberleri 6 müň tomaşaça niýetlenendir. Bu ýerde göz öňünde tutulan şertler halkara ýaryşlary, şol sanda dünýä çempionatlaryny geçirmäge mümkinçilik berýär. 2017-nji ýylda bu toplumda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň maksatnamasyna girizilen welotrek boýunça ýaryşlar geçirildi.

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda welosiped sportuny wagyz etmek hem-de ony dünýä derejesine çykarmakdaky hyzmatlarynyň ykrar edilmeginiň nyşany hökmünde geçen ýyl hormatly Prezidentimiziň Halkara welosipedçiler birleşiginiň (UCI) ýokary sylagy bilen sylaglanandygy bellärliklidir. Bu sylag aýratyn tapawutlanan şahsyýetlere gowşurylýar.

2018-nji ýylda köpugurly “Aşgabat” stadionynda welosiped sporty boýunça iň köpçülikleýin tälim beriş sapagynyň geçirilendigini ýatlatmalydyrys. Şol sapaga 3 müň 246 adam gatnaşdy. Şondan bir ýyl geçenden soň, Olimpiýa şäherçesinde “Iň dowamly, bir nyzamly welosipedli ýöriş” geçirildi. Oňa welosipedçileriň 2019-sy gatnaşdy. Bu çäreleriň ikisi hem Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. Bularyň ählisi sport döwleti hökmünde Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň abraýynyň barha artýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, döwrebap sport desgalarynyň ýurdumyzyň ähli sebitlerinde gurlandygyny we ulanylmaga berlendigini bellemelidiris. Milli Liderimiziň tabşyrygy boýunça Türkmenistanda bu ulgamy okgunly ösdürmäge, ýokary derejeli türgenleri taýýarlamaga gönükdirilen degişli maksatnamalar işlenip taýýarlanyldy hem-de kabul edildi, bu babatda toplumlaýyn özgertmeler amala aşyrylýar.

Saglygyňy berkitmegiň, adamyň döredijilik mümkinçiliklerini artdyrmagyň iň gowy serişdesi hökmünde döwlet Baştutanymyzyň bedenterbiýä we sporta garaýşy durmuş syýasatynda öz beýanyny tapýar. Bu syýasatyň esasy maksady türkmenistanlylaryň abadan we bagtyýar durmuşy üçin ähli şertleri üpjün etmekden, sagdyn we ruhubelent nesli terbiýelemekden ybaratdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow, ilkinji nobatda, öz göreldesi bilen sporta örän jogapkärli çemeleşýändigini görkezip, yzygiderli welosipedli ýa-da atly gezelençleri amala aşyrýar, sport toplumlaryna baryp, türgenleşikleri geçýär hem-de awtomobil sporty bilen meşgullanýar. Döwlet Baştutanymyz awtomobil sportunda-da hem ýokary ussatlyga eýe boldy. Milli Liderimiziň köpçülikleýin sport çärelerine gatnaşmagy diňe bir şol wakalaryň däl, eýsem, saglygy goramak we berkitmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak bilen baglanyşykly ähli taslamalaryň möhüm ähmiýete eýedigini görkezýär.

Welosiped sporty barada aýdylanda bolsa, Türkmenistanda sportuň bu görnüşini giňden wagyz etmek boýunça amala aşyrylýan maksatnamalaýyn çäreleriň anyk netijeleri berýändigini bellemelidiris. Paýtagtymyzda we ýurdumyzyň beýleki ilatly ýerlerinde sportuň bu görnüşiniň muşdaklarynyň sany barha artýar. Ilatyň dürli ýaşdaky wekilleriniň örän köp sanlysy welosiped sporty bilen işjeň meşgullanýar.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, howa şertleri hem-de bar bolan düzümler tutuş ýylyň dowamynda ýurdumyzda welosiped sporty boýunça ýaryşlary we türgenleşikleri geçirmäge mümkinçilik berýär. Halkara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi we bu ugurda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alşylmagy sportuň bu görnüşini mundan beýläk-de höweslendirmäge hem-de ösdürmäge ýardam eder.

Welosipedçileriň hatary gaýtalanmajak binagärlik keşbi bilen haýran galdyrýan paýtagtymyzyň merkezine tarap ugrady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hökümet binasynyň ýanyna gelip, welosipedli ýörişi tamamlady. Milli Liderimiz bellenen ýoly ussatlyk bilen geçip, bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmagyň saglyk hem-de hemmetaraplaýyn kämilleşmek üçin uly ähmiýete eýedigini ýene-de bir gezek aýdyňlyk bilen görkezdi.

Köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşyjylar hereketini dowam edip, Magtymguly şaýolunyň ugrunda ýerleşen “Ak şäherim Aşgabat” binasyna tarap ugradylar. Bütindünýä welosiped gününe gabatlanylyp geçirilen şu gezekki welosipedli ýöriş şol ýerde tamamlandy.

Bu köpçülikleýin sport çäresi Türkmenistanda welosiped sportunyň meşhurlygynyň barha artýandygyny hem-de ulagyň elýeterli we ekologiýa taýdan arassa görnüşi hökmünde welosipediň artykmaçlyklaryny nobatdaky gezek tassyklady. Şonuň bilen birlikde, geçirilen baýramçylyk welosipedli ýörişi jemgyýetimiziň jebisliginiň, türkmenistanlylaryň milli Liderimiziň döwlet syýasatynyň esasynda goýlan ynsanperwerlik gymmatlyklaryna ygrarlydygynyň ýene-de bir aýdyň beýanyna öwrüldi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyz täze döredijilikli maksatlara hem-de belent sepgitlere tarap ynamly öňe barýar.

* * *

Şu gün Bütindünýä welosiped güni mynasybetli welosipedli ýörişler ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda hem geçirildi. Hormatly Prezidentimiziň şahsy göreldesi hem-de bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak üçin ähli oňaýly şertleriň döredilmegi netijesinde, sagdyn we işjeň durmuş kadalary Türkmenistanyň ýaşaýjylarynyň esasy ýörelgesine öwrülip, ähli ýaşdaky adamlary bir maksadyň töwereginde jemledi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30605?type=feed

04.06.2021
Durnukly ösüşiň binýady

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda durmuş ugurly ykdysadyýetiň okgunly ösmegi, eýeçiligiň dürli görnüşlerine esaslanyp, bazar gatnaşyklaryna tapgyrlaýyn geçmek ugrunda taýsyz tagallalar edýär.

Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy milli ykdysadyýetimize öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga, esasan hem ylmy-barlaglary köp talap edýän pudaklarda iş bilen üpjünçiligi ýokarlandyrmaga, doly elektron resminama dolanyşygyna, sanly bilim bilen sanly ykdysadyýetiň utgaşyklylykda elektron ulgamyna çalt depginde geçilmegine uly itergi berýär. Türkmenistan kompýuter we telekommunikasiýa tehnologiýalaryny ulanmak arkaly uzak aralykdan maslahat we bilim bermek boýunça goşmaça elektron hyzmatlarynyň hasabyna sanly infrastrukturany ösdürmekde hem bu gün uly mümkinçiliklere eýe bolýar.

Dünýäniň islendik kuwwatly döwletini alyp görsek-de, ykdysady ösüşde ýokary sepgide innowasiýa-tehnologik ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagynyň netijesinde ýetýändigi görünýär. Kabul edilen Konsepsiýa laýyklykda, dünýä ülňülerine laýyk gelýän bir bitewi internet toruny döwrebap hilde kemala getirmek arkaly sanly ykdysadyýete geçmek döwletiň düzüm birliklerinde, işewürlik düzümlerinde, jemgyýetçilik bileleşiklerinde, şeýle-de ülkämiziň çet sebitlerinde sanly ykdysadyýetiň kämil tehnologiýalaryny ornaşdyrmak çäreleri uly depgin bilen alnyp barylýar.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ösüşiň ähli ugurlarynda sanly ykdysadyýet, ählumumy durnukly ösüş üçin oňaýly şertleri döretmäge, şonuň netijesinde hem döwlet hyzmatlar portalyna sanly hyzmatlary tapgyrlaýyn ýerleşdirmäge, ýurdumyzy innowasion taýdan ösdürmäge giň mümkinçilikleri açýar.

Zamira BABANAZAROWA,

Lebap welaýat kazyýeti, kazynyň kömekçisi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30535

04.06.2021
Ekologiýa taýdan arassa ýangyjy peýdalanmak

döwrüň möhüm talabydyr

Hormatly Prezidentimiz tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýän ýurdumyzy Ýewropanyň we Aziýanyň energetika bazarlaryna çykarmak, söwda-ykdysady gatnaşyklary işjeňleşdirmek, energiýanyň ekologiýa taýdan arassa görnüşlerine geçmek ýaly möhüm ähmiýete eýe bolan iri taslamalaryň amala aşyrylmagyna, uglewodorod çig malyny gaýtadan işlemäge, bäsdeşlige ukyply, halkara ölçeglere laýyk gelýän, içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýän önümleri öndürmäge ýöriteleşdirilen önümçilikleriň döredilmegine, «mawy ýangyjy» gaýtadan işläp, ýokary hilli gazhimiýa önümleriniň öndürilmegine ileri tutulýan ugurlar hökmünde garaýar. Diýarymyzdaky ösen innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylan we ekologiýa taýdan arassa önümçilikler hökmünde «Marykarbamid», «Garabogazkarbamid», Gyýanlydaky polimer zawodlaryny, Ahal welaýatyndaky tebigy gazdan sintetik benzin öndürýän iri senagat toplumyny görkezmek bolar.

Ahaldaky tebigy gazdan benzin öndürýän zawod ylmyň we tehnologiýanyň iň soňky gazananlary bilen üpjün edilen ägirt uly himiýa barlaghanasyny ýatladýar. Gazy dizel ýangyjyna öwürmek işi tehnologiýa desgalarynyň tutuş toplumynda, ilkinji nobatda, tebigy gazy düýpli arassalamak, sintez gazyny, metanoly, benzini almak hem-de arassalamak boýunça desgalarda alnyp barylýar. Şeýle «barlaghanada» örän ýokary temperaturada we basyşda çylşyrymly himiki reaksiýa — gazy suwuk uglewodorodlara öwürmek işi amala aşyrylýar. Zawodda her ýylda ekologiýa taýdan arassa, EURO-5 ölçeglerine laýyk gelýän ECO-93 benzininiň 600 müň, ugurdaş önümlerden suwuklandyrylan gazyň 115 müň, düzüminde kükürt bolmadyk arassalanan dizel ýangyjynyň 12 müň tonnasy öndürilýär. Bu ýokary tehnologiýaly zawodyň işe girizilmegi awtoulaglardan howa goýberilýän zyýanly gazlaryň möçberini ep-esli azaltmaga mümkinçilik berýär.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde ilkinjileriň biri hökmünde Ýewraziýada ekologiýa taýdan arassa ýangyç öndürijileriň sanawyna girýär. Şoňa görä-de, bu zawodyň önümçilik işi ekologiýa taýdan howpsuz we netijeli usullaryň ulanylýandygy bilen tapawutlanyp, atmosfera zyýanly galyndylaryň goýberilmegini aradan aýyrýar. Iri gazhimiýa toplumyna «Guinness World Records» kompaniýasynyň «Dünýäde gazdan benzin öndürýän ilkinji zawod», ABŞ-nyň Daşky gurşawy goramak gaznasynyň «Ekologiýa taýdan arassa», Şweýsariýanyň Federal tehnologiýa institutynyň «Innowasion tehnologiýa» güwänamalarynyňdyr nyşanlarynyň berilmegi onuň degişli ugurlarda dünýä derejesinde ykrar edilýändigini aýdyň tassyklaýar.

Milli Liderimiziň gazhimiýa toplumyny ösdürmekdäki yzygiderli tagallalary netijesinde, ýurdumyzda uglewodorod serişdelerini gaýtadan işlemek esasynda ammiagyň, karbamidiň, polietileniňdir polipropileniň önümçiligi ýola goýuldy, şeýle-de metanol, poliwinilhlorid, poliwinilasetat, formaldegid, oba hojalyk mallary üçin sintetik iým we wodorod ýaly önümleri öndürmek üçin uly mümkinçilikler bar. Häzirki wagtda dünýäniň ösen döwletlerinde ekologiýa taýdan arassa ýangyç boýunça strategiýa işlenip taýýarlanylyp, onda wodorod önümçiligine aýratyn üns berilýär. Statistik maglumatlara görä, dünýäde 50 million tonna golaý wodorod öndürilýär. Wodorod tehnologiýalarynyň ösdürilmegi hem-de ornaşdyrylmagy netijesinde, dünýä ykdysadyýetinde oňa talap barha artýar we 2050-nji ýylda 350 million tonna, 2100-nji ýylda bolsa 800 million tonna ýetmegine garaşylýar.

Wodorod himiki elementleriň periodik ulgamynda birinji belgili bolup, iň ýeňil we tebigatda köp ýaýran işjeň elementdir. Ol tebigatda erkin görnüşde däl-de, diňe birleşmeleri duş gelýär hem-de has giň ýaýran birleşmelerine, esasan, suw, tebigy gazdyr nebit degişli. Wodorodyň tebigatda duş gelýän birleşmeleriniň tükeniksiz ätiýaçlygyndan, ýanma ýylylygyndan, daşky gurşawa zyýansyzlygyndan çen tutsaň, ony geljegiň ýangyjy hasaplamak mümkin. Şeýle-de howa garylyp ýakylanda, onuň tüssesinde uglerod oksidleridir gurum bolman, diňe arassa suw buglary emele gelýär.

Wodorod almak üçin suw, tebigy gaz we nebit esasy çig mal hasaplanýar. Olardan wodorod almak maksady bilen, gazlaryň katalitik riformingi, gaty ýangyçlaryň pirolizi we suwuň elektrolizi usullary peýdalanylýar. Metanyň, etanyň, propanyň, butanyň katalitik riforming (konwersiýa) usuly dünýäde has giňden ýaýrap, onuň sebäbi nebitdir gazy gaýtadan işleýän kärhanalarda riforming desgasynyň bolmagy bilen şertlendirilendir. Häzirki wagtda alynýan wodorodyň köp bölegi himiýa senagatynda (ammiak, azot dökünini, karbamid, metanol almakda), azyk önümçiliginde (ösümlik ýaglaryny gidrirläp, gaty ýaglary almakda), nebit fraksiýalaryny gidroarassalama we gidrokreking hadysalarynda, wodorody ýokary temperaturada gidrirlemegiň katalitik reaksiýalarynda peýdalanylýar. Ondan peýdalanmagyň möhüm ugurlarynyň biri energetika ulgamydyr. Bu ulgamda wodorod gazturbina berilýän metan-wodorod garyndysynyň düzüminde ýylylyk göteriji hökmünde peýdalanylýar.

Wodorod iň ýeňil ýangyçdyr. Ony benzine goşup hem ulanmak mümkin. Arassa wodorod ýangyç hökmünde peýdalanylanda, daşky gurşawa hiç hili zyýanly täsirini ýetirmeýär. Ol benzine goşulyp ýakylanda, bölünip çykýan zyýanly gazlaryň mukdary ep-esli peselýär. Ulaglaryň ähli görnüşleri (uçarlar, dikuçarlar, gämiler, otlular, awtomobiller, raketalar, uçarmansyz enjamlar) üçin ýangyç bolup hyzmat etmegi hem-de ekologiýa taýdan arassalygy wodorodyň esasy artykmaçlyklarynyň biridir.

Ýakynda hormatly Prezidentimiz Ahaldaky tebigy gazdan benzin öndürýän zawodyň işi bilen tanyşlygynyň barşynda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini, ilkinji nobatda, energetika, wodorod we energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalar ulgamyndaky innowasiýalary ornaşdyrmaga, ýangyç-energetika toplumyny sanlylaşdyrmaga degişli anyk wezipeleri kesgitledi. Alym Arkadagymyzyň ýurdumyzyň tebigy baýlyklaryny netijeli hem-de toplumlaýyn ulanmaga, milli ykdysadyýeti senagatlaşdyrmaga, onuň eksport kuwwatyny artdyrmaga, ekologiýa taýdan arassa önümçilikleri döretmäge aýratyn üns bermegi biz — türkmen alymlaryny täze ylmy-barlag işlerini alyp barmaga we döredijilikli gözleglere ruhlandyrýar.

Durdymyrat GADAMOW,

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň direktory, himiýa ylymlarynyň kandidaty.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/30602

04.06.2021
Türkmenistanyň Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisi

Aşgabat, 2-nji iýun (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň dowamynda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetiren işleriniň jemlerine garaldy, şeýle hem bu düzümleriň ýakyn geljek üçin işleriniň ileri tutulýan ugurlary kesgitlenildi.

Onuň gün tertibine Garaşsyz ýurdumyzda howpsuzlygy, parahatçylygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, olaryň işini kämilleşdirmek, döwlet emläginiň, şol sanda maliýe serişdeleriniň netijeli peýdalanylyşyna, sanly ulgamyň ornaşdyrylyşyna gözegçilik etmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Milli Liderimiz mejlisi açyp, ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa söz berdi. Ol gözegçilik edýän düzümlerinde şu ýylyň bäş aýynda geçirilen işler, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem harby özgertmeleri durmuşa geçirmegiň barşy, harby gullukçylaryň we olaryň maşgala agzalarynyň durmuş üpjünçilik meselelerini çözmek boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, Ýaragly Güýçlerimizi mundan beýläk-de ösdürmegiň meýilnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmek üçin ähli düzümleriň sazlaşykly işlerini üpjün etmegiň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz garamagyndaky düzümleriň tabşyryklary öz wagtynda hem-de birkemsiz ýerine ýetirmegini hemişe gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny aýtdy hem-de Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, garamagyndaky edaralaryň işine gözegçiligi gowşadandygy üçin wise-premýer, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa berk käýinç yglan etdi hem-de ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy we degişli Buýruga gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy S.Berdimuhamedow ýanwar — maý aýlarynda ministrlikler hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň ýerine ýetirilişine, döwlet eýeçiligindäki desgalaryň bellenilen maksatlara laýyklykda we netijeli peýdalanylyşyna gözegçilik etmek boýunça geçirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň ata Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şöhratly 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň gurluşyk meýdançalarynda işleriň ýagdaýyna seljerme geçirmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýurdumyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmek, halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek wezipeleriniň içeri syýasatymyzyň ileri tutulýan ugrudygyna ünsi çekip, kabul edilen maksatnamalaryň, amala aşyrylan iri taslamalaryň munuň aýdyň subutnamasydygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz bellenilen işleriň kesgitlenilen möhletlere laýyklykda, ýokary hil derejesinde ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmegiň zerurdygyny aýdyp, wise-premýere, Ýokary gözegçilik edarasynyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy B.Öwezow ýolbaşçylyk edýän düzüminde işleriň ýagdaýy, şeýle hem hasabat döwründe işleri kämilleşdirmek, şol sanda işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça geçirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, tomus möwsüminde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dynç almaga isleg bildirýän raýatlara degişli resminamalary bermek boýunça döredilen toparyň alyp barýan işi barada hasabat berildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, öňdebaryjy usullary ornaşdyrmak, şol sanda sanly ulgamy peýdalanmagyň netijeliligini artdyrmak, oňyn tejribäni ulanmak meselelerine toplumlaýyn esasda çemeleşmek gerek diýip belledi.

Bu düzümiň öňünde durýan ilkinji nobatdaky wezipeler şahsy düzümiň üstüne aýratyn jogapkärçiligi ýükleýär diýip, milli Liderimiz işgärleri taýýarlamak, ähli migrasiýa çärelerini geçirmek üçin halkara ölçeglere kybap gelýän şertleri döretmek meselelerine yzygiderli üns bermegi tabşyrdy. «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dynç almaga isleg bildirýän raýatlaryň hasabyny ýöretmek wezipesi tabşyrylan ýörite toparyň alyp barýan işi, şeýle hem degişli talaplara laýyklykda çykyş resminamalarynyň hasaba alnyşy berk gözegçilikde saklanmalydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda gullugyň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew bu düzümiň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy tarapyndan bu düzümiň edaralaryny serhediň üstünden geçirilýän ýüklere berk gözegçiligi amala aşyrmak üçin niýetlenilen häzirki zaman tehniki serişdeleri bilen üpjün etmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, bu gün Ýewraziýa yklymynda ulag-üstaşyr geçelgeleriniň möhüm çatrygy hökmünde Türkmenistanyň geostrategik ornunyň barha ýokarlanýandygyny belledi. Işiň möçberleriniň artýandygy bilen baglylykda, bu gullugyň üstüne ýüklenilen ygtyýarlyklaryň ýerine ýetirilmegine jogapkärli çemeleşmek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi hem-de harytlaryň we ulag serişdeleriniň gümrük serhedinden geçirilmeginiň tertibiniň berjaý edilmegine aýratyn ähmiýet bermegi tabşyrdy.

Soňra adalat ministri B.Muhamedow ýolbaşçylyk edýän düzümindäki işleriň ýagdaýy, şeýle hem hasabat döwründe milli kanunçylyk binýadyny hemmetaraplaýyn ösdürmek hem-de döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barlan işler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalaryna hemişe seljermeleri geçirmegiň hem-de döwrüň talaplaryna laýyklykda, kanunlary mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň häzirki döwrüň esasy talaplarynyň biridigini belledi. Ilatyň hukuk sowatlylygyny ýokarlandyrmak, täze kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny düşündirmek, işde täze usulyýetleri peýdalanmak ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Milli Liderimiz bu ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiň täze belentliklerine tarap okgunly hereketine ýardam bermelidigini aýdyp, ministre halkara hukugyň kadalaryny, öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmek meselelerini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň bäş aýynda ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde geçirilen işleriň netijeleri, Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak boýunça alnyp barlan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, serhet goşunlarynyň harby gullukçylarynyň üstüne berkarar Watanymyzyň serhetlerini goramak boýunça jogapkärli wezipeleriň ýüklenendigini, döwletimiziň serhetleriniň ähli goňşy ýurtlar bilen dostluk serhetleri bolmalydygyny nygtady, bizi bu ýurtlaryň halklary bilen köpasyrlyk hoşniýetli goňşuçylyk we hyzmatdaşlyk gatnaşyklary birleşdirýär. Döwlet Baştutanymyz öňde durýan wezipelere ünsi çekip, serhet galalaryny döwrebaplaşdyrmak, edermen Watan goragçylarynyň netijeli gullugy üçin ähli şertleri döretmek boýunça wezipeleri möhüm işleriň hatarynda kesgitledi hem-de bu babatda gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri G.Annaýew ýylyň başyndan bäri ýurdumyzda amatly jemgyýetçilik ýagdaýyny saklamak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Habar berlişi ýaly, degişli döwürde işgärler bilen üpjünçiligi pugtalandyrmak, işgärler tarapyndan bu ugurda häzirki zaman usullaryny hem-de innowasiýa tehnologiýalaryny ulanmak meselelerine aýratyn üns berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, asuda durmuşyň üpjün edilmeginiň ata Watanymyzyň durnukly ösüşiniň ygtybarly binýadydygyny belledi. Ýetilen uly sepgitler hem-de gazanylan üstünlikler ýurdumyzyň howpsuzlygy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr.

Milli Liderimiz MHM-iň üstüne ýüklenilen aýratyn jogapkärli wezipä hem-de bu düzümiň işgärleriniň öňde durýan wezipeleri çözmekde ägirt uly jogapkärçiligine ünsi çekip, ministrligiň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ýokary kazyýetiň başlygy G.Ussanepesow şu ýylyň bäş aýynda ýurdumyzyň kazyýet ulgamyny kämilleşdirmek boýunça geçirilen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem kazyýet işgärleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak hem-de olary gündelik işde peýdalanmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, garalýan işler boýunça subutnamalaryň düýpli we hemmetaraplaýyn seljerilmegi esasynda hem-de hereket edýän kanunçylyga laýyklykda, adalatly çözgüdiň çykarylmagynyň möhümdigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, bu düzümiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklar berildi.

Soňra içeri işler ministri M.Çakyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde ýanwar — maý aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri, hukuk düzgün-tertibini üpjün etmek, paýtagtymyzyň we welaýatlaryň awtomobil ýollarynda ulag gatnawlarynyň hereketini sazlaşdyrmak boýunça geçirilen çäreler barada hasabat berdi. Ýangyn howpsuzlygyna gözegçiligi amala aşyrýan ýörite müdiriýetiň geçiren çäreleri barada-da hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz içeri işler edaralarynyň işleriniň esasy ugurlarynyň kanunylygy üpjün etmekden hem-de hukuk bozulmalarynyň öňüni almakdan ybaratdygyny belläp, ministre bu wezipeleri durmuşa geçirmek üçin netijeli usullary hem-de häzirki zaman tehnologiýalaryny işjeň peýdalanmagy tabşyrdy. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak hem-de ýangyn howpsuzlygy kadalaryny berjaý etmek boýunça toplumlaýyn çäreleriň geçirilmeginiň zerurdygyna ünsi çekip, ýol hereketiniň we ýangyn howpsuzlygynyň kadalary barada düşündiriş-wagyz häsiýetli çäreleri yzygiderli guramagy tabşyrdy.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisiň dowamynda degişli Karara gol çekip, içerki gullugyň podpolkownigi J.Nuraýewi işde goýberen düýpli kemçilikleri üçin içeri işler ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, garamagyndaky gulluklaryň işine gözegçiligi gowşadandygy üçin içeri işler ministri M.Çakyýewe berk käýinç yglan etdi we ýol berlen kemçilikleri gysga wagtyň içinde düzetmegi oňa soňky gezek duýdurdy we degişli Buýruga gol çekdi.

Baş prokuror B.Atdaýew 2021-nji ýylyň geçen bäş aýynda ýurdumyzda kanunçylygy berjaý etmek ugrunda geçirilen gözegçilik işleri barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça aýry-aýry ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň işlerine geçirilen seljermeleriň netijeleri hasabatyň aýratyn meselesi boldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ähli fiziki we ýuridik taraplaryň kabul edilen kadalaşdyryjy hukuk namalaryny takyk hem-de ýokary derejede ýerine ýetirilmegini gazanmagyň bu edaranyň baş wezipesidigini belledi. Şundan ugur alnyp, kanunyň rüstemligini, raýatlaryň hukuklarynyň hem-de azatlyklarynyň, jemgyýetiň we döwletiň bähbitleriniň goragyny üpjün etmek maksady bilen talabalaýyk çäreler geçirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi. Her bir seljerilýän işe jogapkärli çemeleşmegiň möhümdigi barada aýdyp, milli Liderimiz Baş prokuraturanyň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Goranmak ministri B.Gündogdyýew Ýaragly Güýçleriň düzümlerinde işleriň ýagdaýy, ýylyň başyndan bäri döwlet Baştutanymyz tarapyndan öňde goýlan wezipeleri üstünlikli berjaý etmek boýunça geçirilen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem Milli goşuny häzirki zaman tehniki serişdeler bilen üpjün etmegiň barşy, işgärler düzümini pugtalandyrmak boýunça amala aşyrylýan işler, eziz Diýarymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe görülýän taýýarlyk barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasynyň esasy ugurlaryny takyk ýerine ýetirmegiň möhümdigini belledi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşunyň ähli kysymlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrylmagyny ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda kesgitläp, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, ýaş esgerleri ýokary watançylyk ruhunda terbiýelemek maksady bilen geljekde hem yzygiderli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Goranmak ministrine şu ýyl giňden bellenilýän Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli guraljak dabaraly harby ýörişi ýokary derejede geçirmek boýunça aýratyn görkezmeler berildi.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, tomus möwsüminiň gelmegi bilen howanyň gyzýandygyny, onuň bolsa adam saglygyna ýaramaz täsiriniň bardygyny belledi. Adam bedeninde teşneligiň artmagy onuň umumy saglyk ýagdaýyna täsirini ýetirýär. Şunuň bilen baglylykda, şahsy düzümleriň arasynda düşündiriş çäreleriniň yzygiderli geçirilmeginiň wajypdygy bellenildi.

Şol bir wagtyň özünde tomsuň gelmegi bilen howanyň gyzmagy we meýdan otlarynyň guramagy sebäpli tebigatda ýangyn döremegiň mümkindigini nazara alyp, ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler işjeňleşdirilmelidir. Elektrik geçirijilerde ýangynyň ýüze çykmak mümkinçiliklerini nazara alyp, ilatly ýerlerde ýangyn howpsuzlygy düzgünleriniň berjaý edilişine gözegçilik güýçlendirilmelidir diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy sözüni dowam etdi.

Mejlisde başga-da birnäçe meselelere garaldy hem-de olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisi jemläp, oňa gatnaşanlara eziz Diýarymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň hem-de mähriban halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine alyp barýan jogapkärli işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30503?type=feed

03.06.2021
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 2-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda welaýatlary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm wezipeleri, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy we döwlet durmuşyna degişli beýleki wajyp meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyny açyp, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe oba hojalygyny ösdürmek boýunça toplumlaýyn çäreleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Döwletimiz oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almak üçin ähli zerur şertleri döredýär. Daýhanlar ýokary hilli tohumlar, mineral dökünler, himiki serişdeler, döwrebap oba hojalyk tehnikalary we suwaryş suwy bilen doly üpjün edilýär.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek maksady bilen, toplumlaýyn işleriň ýerine ýetirilýändigini belledi. Edermen gallaçylaryň yhlasly zähmeti netijesinde, şu ýyl ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaýyň bol hasyly ösdürilip ýetişdirildi. Galla oragy möwsüminiň ýakynlaşyp gelýändigini nazara alyp, gallaçy daýhanlarymyzyň möwsümi gysga möhletlerde tamamlamagy üçin zerur tagallalar edilmelidir diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Galla hasylyny ýitgisiz ýygnap almak, halkymyzy azyk önümleri bilen doly üpjün etmek üçin azyk bolçulygyny pugtalandyrmak möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda 4-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 11-nji iýunda galla oragyna girişmäge ak pata berdi. Asylly däbe görä, ýurdumyzyň hormatly ýaşululary galla oragyna “Bismilla” diýip, başlap bererler.

Döwlet Baştutanymyz zähmetsöýer gallaçylara we ähli oba zähmetkeşlerine berk jan saglyk, abadan, bagtly durmuş hem-de täze zähmet ýeňişlerini arzuw etdi. Şeýle hem milli Liderimiz daýhanlaryň sahawatly toprakdan bol hasyl aljakdyklaryna ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatynyň gün tertibine geçip, ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi. Ol şu ýylyň bäş aýynda welaýatda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Ýakynlaşyp gelýän galla oragy möwsümine häzirki zaman kombaýnlarynyň we beýleki ýörite tehnikalaryň, galla kabul edýän bölümleriň taýýarlygynyň derejesi barada habar berildi. Şeýle hem gowaça ideg işleri agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar.

Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri öz wagtynda berjaý etmek ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýetişdirilen galla hasylyny gysga möhletlerde we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen, orak möwsümini guramaçylykly geçirmegiň anyk meýilnamasynyň düzülmelidigini, möwsümde işlediljek kombaýnlaryň we ýük awtoulaglarynyň zerur bolan möçberleriniň kesgitlenilmelidigini belledi.

Orak möwsüminde işleýänleriň ýokary zähmet öndürijiligini üpjün etmek, olaryň göwnejaý dynç alşyny ýola goýmak üçin ähli zerur şertler döredilmelidir diýip, milli Liderimiz tabşyrdy.

Gowaça edilýän ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk hem-de ýokary hilli geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleler yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýylyň başyndan bäri alnyp barlan işleriň jemleri barada hasabat berdi. Ýerine ýetirilýän möwsümleýin oba hojalyk işleri, galla oragyna taýýarlygyň derejesi, aýratyn-da, orak möwsüminde işlediljek oba hojalyk tehnikalarynyň, enjamlaryň bökdençsiz işini ýola goýmak, kabul ediş bölümleriniň işini talabalaýyk guramak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berildi.

Ekerançylyk meýdanlarynda gowaça ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk ýagdaýda ýerine ýetirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gallanyň bol hasylynyň ýetişdirilmeginiň ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmegiň möhüm şertini emele getirýändigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, orak möwsümini bellenilen möhletlerde we ýokary netijeler bilen jemlemek wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz galla kombaýnlarynyň we beýleki tehnikalaryň öz wagtynda hem-de ýokary hilli taýýarlanmagynyň möwsümiň üstünlikli jemlenmeginiň möhüm şertidigine ünsi çekip, degişli iş şertleriniň hem-de olara medeni hyzmatlaryň üpjün edilmelidigini belledi we bu ugra dahylly gulluklaryň sazlaşykly işiniň üpjün edilişini gözegçilikde saklamak babatda häkime anyk tabşyryklary berdi.

Soňra sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri hem-de öňde boljak galla oragyny guramaçylykly geçirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan işler barada hasabat berdi. Häkim ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk derejede amala aşyrylýandygyny aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragyna guramaçylykly girişmegiň, oňa degişli düzümleriň we ähli bölümleriň sazlaşykly işini üpjün etmegi tabşyrdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz galla kombaýnlaryny we beýleki oba hojalyk tehnikalaryny netijeli peýdalanmak meselesine ähmiýet berilmelidigini belledi hem-de oba zähmetkeşleriniň öndürijilikli işi üçin ähli zerur şertleri üpjün etmek babatda häkime anyk görkezmeleri berdi.

Gowaça we beýleki ekinlere ideg işleri ylmy taýdan esaslandyrylan agrotehniki kadalara laýyk gelmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy hem-de häkime bu babatda anyk görkezmeleri berdi.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewiň hasabaty bilen dowam etdi. Ol bäş aýyň jemleri, galla oragyna girişmek boýunça görlen toplumlaýyn taýýarlyk işleri, galla kombaýnlarynyň, ýük ulaglarynyň, galla kabul ediş bölümleriniň taýýarlyk işleri we beýleki möwsümleýin işler, şol sanda gowaça edilýän ideg barada hasabat berdi. Şeýle hem hasabatda milli Liderimiziň başlangyjy bilen durmuşa geçirilýän Oba milli maksatnamasynyň çäklerinde welaýatda alnyp barylýan giň möçberli işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragyny guramaçylykly geçirmek, galla kombaýnlaryny we beýleki ýörite tehnikalary netijeli peýdalanmak, daýhanlaryň öndürijilikli zähmeti we oňaýly dynç alşy üçin zerur şertleri üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Bu möhüm oba hojalyk möwsümini guramakda bol hasyl almak, ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek bilen baglanyşykly ähli meseleleriň wajypdygyny belläp, döwlet Baştutanymyz ýerlerde zerur çäreleri geçirmek üçin degişli tagallalary etmek babatda häkime anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde şu ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi, oba hojalyk möwsümi, şeýle hem gowaçalara edilýän ideg işleri barada hasabat berdi.

Galla oragy möwsümine taýýarlyk işlerine möhüm ähmiýet berilýär. Galla orujy kombaýnlar, ýük awtoulaglary, galla kabul ediş bölümleri möwsüme doly taýýar edildi.

Milli Liderimiz hasabaty diňläp, galla oragy döwründe ähli işleriň bökdençsizligini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyna ünsi çekip, möwsümleýin agrotehniki çäreleriň bellenilen möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň zerurdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz meýdan işlerini alyp barmaga ylmy taýdan çemeleşmegiň ähmiýetini belläp, gowaçanyň hem-de welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda ösdürilip ýetişdirilýän beýleki ekinlere ideg etmek boýunça agrotehniki çäreleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmelidigi barada häkime anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew gözegçilik edýän oba hojalyk toplumynda ýerine ýetirilýän işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Öňde boljak galla oragyny guramaçylykly geçirmek,gowaça degişli derejede ideg etmek boýunça ýerine ýetirilýän çäreler barada giňişleýin maglumatlar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wajyp oba hojalyk möwsümlerine taýýarlyk işleriniň berk gözegçilikde saklanmagynyň zerurdygyny belläp, bu işlere ylmy taýdan esaslandyrylan çemeleşmeleriň, obasenagat toplumynyň düzümlerine dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalaryny ornaşdyrmagyň we olary ýerli tejribeler bilen utgaşdyrmagyň wajypdygyny aýtdy.

Şol bir wagtyň özünde döwlet Baştutanymyz wise-premýeriň we welaýatlaryň häkimleriniň işine nägilelikleri bildirdi. Olaryň işlerinde birnäçe kemçilikler bar. Hususan-da, ýerlerde Oba milli maksatnamasyny ýerine ýetirmek işleri haýal alnyp barylýar, bellenilen meýilnamalary berjaý etmek, oba zähmetkeşleriniň we ýer eýeleriniň öndürijilikli zähmeti üçin has amatly şertleri döretmek meselelerine ýeterlik üns berilmeýär diýip, hormatly Prezidentimiz belledi hem-de bu işleri degerli derejede guramak boýunça anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz öňde örän möhüm möwsüm bolan galla oragynyň bardygyny, daýhanlaryň yhlasly zähmeti bilen ýetişdirilen galla hasylynyň gysga möhletlerde we soňky dänesine çenli ýitgisiz ýygnalyp alynmalydygyny belledi hem-de bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, tomus paslynyň yssy günlerinde ýangyn howpsuzlygynyň üpjün edilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz obalarda, ekin meýdanlarynda hem-de köpçülik ýerlerinde ýangyn howpsuzlygynyň düzgünleriniň berjaý edilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Şeýle hem dürli maksatly binalarda ýangyn öçüriji enjamlaryň, suw howdanlarynyň we beýleki zerur serişdeleriň üpjünçiligi seljerilip durulmalydyr.

Jaýlary salkynladyjy enjamlaryň ulanylyşynyň artýandygyny nazara alyp, energiýanyň harçlanyşyna gözegçilik ýola goýulmalydyr diýip, milli Liderimiz belledi we köçelerdäki yşyklarda, maglumat tablolarynda ulanylýan energiýa serişdelerini tygşytlamak meselelerine seretmegi talap etdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine gönükdirilen işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30504?type=feed

03.06.2021
Ýüregi sen ýurdumyň, Ak şäherim Aşgabat!

Ata Watanymyzyň ýüregi bolan gözel paýtagtymyzyň barha rowaçlyklara, uly üstünliklere beslenýändigi barada buýsanç bilen pikir ýöredeniňde, berkarar Diýarymyzyň ykdysady, medeni, syýasy ösüşleri, halkara giňişliginde gazanýan üstünlikleri, jemgyýetimiziň ýokary medeniýetiniň we ruhy durmuşynyň derejesi, ylym-bilim mümkinçilikleri, halkymyzyň bagtyýar ýaşaýyş-durmuşy has aýdyň duýulýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegine we ýurdumyzyň baş şäheriniň gaýtalanmajak keşbiniň döredilmegine aýratyn ähmiýet berýär.

Milli Liderimiz Aşgabady mundan beýläk-de ähli görkezijiler boýunça paýtagtyň ýokary derejesine laýyklykda gurmagyň we abadanlaşdyrmagyň meselelerini berk gözegçilikde saklaýar. Gözel Aşgabat bu gün eşretli durmuşyň berkarar edilen belent derejesini, gurmagyň we döretmegiň kämil gurşawyny, onuň çuň many-mazmunyny äşgär edip, ösüşleriň täze belentliklerine çykýar. Ak şäherimiz Aşgabadyň birnäçe binalary hormatly Prezidentimiziň şähergurluşyk-binagärlik maksatnamasynyň üstünlikli berjaý edilmeginiň netijesinde, Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynda hem mynasyp orun aldy.

Aşgabat Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň paýtagt şäheri, ýurdumyzyň syýasy, ykdysady, ylym-bilim we medeni merkezidir. Şäher Garaşsyzlyk ýyllarynda düýpgöter özgerip, Orta Aziýanyň uly syýasy-ykdysady merkezleriniň birine öwrüldi. Aşgabat ykdysady-geografik jähetden amatly ýerde ýerleşýär. Ol ýurdumyzyň dürli sebitlerini birleşdirýän ulag ýollarynyň çatrygydyr. Bu ýerden Türkmenbaşy — Türkmenabat, Aşgabat — Daşoguz demir ýollary geçýär. Halkara howa menzili arkaly Aşgabat dünýäniň dürli döwletlerini birleşdirýän howa ýollarynyň çatrygy hasaplanýar. Bu bolsa şäheriň durmuş-ykdysady merkez hökmünde ösmegine uly ýardam berýär.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ulag pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylýar. Bu ugur boýunça bar bolan ulag-kommunikasiýa ulgamlaryny giňeltmäge hem-de täzelerini gurmaga gönükdirilen milli maksatnamalar işlenip taýýarlanyldy we olar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Aşgabatda bolup geçen Durnukly ulag ulgamy boýunça ilkinji Ählumumy maslahatda «Häzirki zaman ulag we üstaşyr düzüminiň döredilmegi, oňa barha täze çäkleriň çekilmegi häzirki döwürde diňe bir ýük daşalyşynyň möçberleriniň artdyrylmagyny, ýola sarp edilýän wagtyň gysgaldylmagyny, goşmaça maýa goýum serişdeleriniň goýulmagyny we beýleki äşgär artykmaçlyklary däl, eýsem, täze iş orunlarynyň döredilmegini, durmuş maksatly desgalaryň gurulmagyny hem aňladýar» diýip täze ulag arhitekturasyny emele getirmegiň zerurdygyny aýratyn nygtap, geljekki ulag strategiýasynyň ösüş ugruny kesgitledi. Ulag ulgamy dünýädäki milliardlarça adamlaryň ulag hyzmatyna bolan isleglerini kanagatlandyrmaga, söwda-ykdysady, ynsanperwerlik we medeni gatnaşyklary amala aşyrmaga, tebigy baýlyklary özleşdirmäge we diwersifikasiýa ýoly bilen halkara hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga we durnukly ösüşi sebit hem-de dünýä möçberinde üpjün etmäge ýardam edýär.

Geçen ýyl şanly Bitaraplyk baýramy mynasybetli Aşgabatda täze Awtoulag kärhanalar birleşigi «Aşgabat — Daşoguz» awtomobil ýolunyň ugrunda ulanylmaga berildi. Bu toplum birnäçe kärhanalaryň desgalaryny, şol sanda Aşgabatdaky ýolagçy awtoulag kärhanasyny, awtomobil mekdepleri birleşigini hem-de «Awtoulag hyzmaty» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetini öz içine alýar. Awtoulag kärhanalar toplumynyň we awtomobil mekdepleriniň birleşiginiň okuw-türgenleşik merkeziniň hem ähmiýeti uludyr. Toplumyň açylyp ulanylmaga berlen güni ýüzlerçe täze awtomobil ulaglary ak şäherimiziň ýollarynda halka hyzmat edip başlady. Bu täze, döwrebap ulaglar sebitde häzirki zaman ulag-üstaşyr üpjünçilik ulgamyny döretmegiň örän möhüm bölegine öwrüldi. Golaýda Aşgabat şäheriniň gününiň we onuň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygynyň uly joşgun bilen toýlanylýan gününde paýtagtymyzda täze awtobuslaryň 400-siniň ulanylmaga berilmegi hem halkymyz üçin buýsançly wakalaryň biri boldy.

Hormatly Prezidentimiz Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk baýramynyň bellenýän gününde, 25-nji maýda Aşgabadyň demirgazygynda täze ýaşaýyş jaý toplumynyň düýbüniň tutulyş dabarasyna gatnaşdy. «Aşgabat-siti» atly täze şäherçäniň gurluşygyna başlamak bilen, Aşgabat ösüşiň täze tapgyryna, öz taryhynyň sanly tehnologiýalar döwrüne gadam basdy. Ýurdumyzyň şeýle ýokary depginler bilen ösmegi, hormatly Prezidentimiziň alyp barýan hoşniýetli, ynsanperwer, dost-doganlyk syýasaty netijesinde onuň dünýädäki abraýynyň barha ýokarlanmagyna, asudalygyň, agzybirligiň höküm sürýän ýurdunyň dünýäde meşhurlyga eýe bolmagyna, onuň ertesiniň aýdyňlygyna şaýatlyk edýär.

Gahryman Arkadagymyz ýaş nesilleri watansöýüjilik ruhunda terbiýeläp ýetişdirmek üçin taýsyz tagallalary edýär. Bu babatda alnyp barylýan işleriň oňyn häsiýete hem-de uly üstünliklere eýe bolmagy bolsa ýurdumyzyň mundan beýläk-de gülläp ösüşiniň, agzybir halkymyzyň bagtyýar, mynasyp geljeginiň kepilidir. Geçmişini sarpalap, il-halkyny bagtyýar geljege sary ynamly gadamlar bilen alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, belent başy aman, tutumly işleri hemişe rowaç bolsun!

Oguljan AÝNAZAROWA,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň uly mugallymy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30447

03.06.2021
Arzuwlaryň hasyl bolýan ýurdunda

Düýn ýurdumyzyň welaýatlarynda we paýtagtymyz Aşgabat şäherinde Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli, dürli medeni-köpçülikleýin çäreler ýaýbaňlandyryldy. Olaryň hatarynda mähriban Watanymyzda ösüp gelýän ýaş nesil barada edilýän aladalaryň aýdyň nyşany bolan baýramçylyk dabaralaryna giň gerim berildi. 

Ir säher bilen paýtagtymyzyň Çagalar we ýetginjekler köşgüniň ýanyndaky meýdançada, “Aşgabat” medeni-dynç alyş seýilgähinde, “Älem” medeni-dynç alyş merkezinde, “Ertekiler dünýäsi” çagalar seýilgähinde şanly sene mynasybetli, aýdym-sazly dabaralar geçirildi. Uly ruhubelentlige beslenen dabaralar ýurdumyzda ýaş nesliň hemmetaraplaýyn bilimli bolmagy bilen bir hatarda, olaryň hukuklaryny we bähbitlerini goramak, saglyklaryny berkitmek meselelerine döwlet derejesinde möhüm ähmiýet berilýändiginiň aýdyň beýanyna öwrüldi. Ajaýyp döwrüň körpeleri hem-de olaryň ene-atalary ýurdumyzda körpe nesliň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegi, olaryň dünýä ylmyna çuňňur aralaşmagy we saglyklaryny berkitmekleri ugrunda ähli zerur mümkinçilikleriň döredilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallyk sözlerini aýtdylar.

Çagalaryň, şol sanda mekdep okuwçylarynyň arasynda dürli bäsleşikler geçirilip, ýeňijilere höweslendiriji baýraklar gowşuryldy. Ýaşajyk sazandalaryň, tansçylaryň çykyşlary, ertekileriň gahrymanlary bilen guralan oýunlar, sport bäsleşikleri, dürli sergiler baýramçylyk çäreleriniň şatlygyny artdyrdy.

Bilşimiz ýaly, döwlet Baştutanymyz maşgala gymmatlyklarynyň mukaddesdigini nygtap, çagalaryň üns-alada bilen gurşalmalydygyny wajyp wezipe hökmünde kesgitleýär. Hormatly Prezidentimize söýgüsi çäksiz bolan körpe nesiller bu günki gün milli Liderimiziň paýhasly ýörelgelerinden ruhlanyp, özleri hakynda edilýän alada tüýs ýürekden hoşallyk bildirýärler.

Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli welaýat merkezlerinde hem baýramçylyk çärelerine giň gerim berildi. Aýdym-sazly çykyşlar bilen utgaşan dabaralarda milli Liderimiziň baştutanlygynda bagtyýar çagalygyň ýurduna öwrülen eziz Diýarymyzyň waspy belentden ýetirildi.

Umuman, Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli, ýurdumyzda geçirilen medeni-köpçülikleýin çärelerde Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň bedew batly ösüşleri, milli Liderimiziň tagallasy bilen, körpe nesiller barada edilýän alada we bagtyýar çagalygyň ýurdy hökmünde ykrar edilen Türkmenistanyň bu ugurda ýeten derejesi giňden beýan edildi. 

(Ýörite habarçymyz).


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/30377 

02.06.2021
Президент Гурбангулы Бердымухамедов: Забота о счастье молодого поколения суверенной Отчизны – это забота о нашем великом и светлом будущем

Лидер нации посетил Научно-клинический центр охраны здоровья матери и ребёнка

Ашхабад, 1 июня (ТDН). Сегодня Президент Гурбангулы Бердымухамедов принял участие в торжественном мероприятии, организованном в Научно-клиническом центре охраны здоровья матери и ребёнка в честь Международного дня защиты детей, который внесён в перечень официальных праздничных дат нашей страны как выражение солидарности с мировым сообществом, приверженности нашего государства основополагающим идеям и принципам ООН в отношении прав и интересов детей.

Утром Президент Туркменистана на автомобиле прибыл к расположенному в центре столицы Научно-клиническому центру охраны здоровья матери и ребёнка.

Забота о юных гражданах страны – ключевой приоритет проводимой Президентом страны политики, в соответствии с которой самое пристальное внимание уделяется воспитанию гармонично развитого, физически здорового, высокообразованного молодого поколения, созданию наилучших условий жизни детей. В основе этой политики лежат духовные ценности, исконные традиции и этические взгляды туркменского общества.

Введённый в строй в 2015 году новый сов­ременный комплекс Научно-¬клинического центра охраны здоровья матери и ребёнка – это крупнейшее медицинское учреждение, оснащённое по последнему слову техники, что позволяет оказывать специализированную помощь детям и их мамам, а также проводить научные исследования в важнейших направлениях здравоохранения.

В его структуре – почти три десятка отделений, в том числе лечебно-диагностическое, физиологии и патологии новорождённых, анестезиологии и реанимации, аллергологии и пульмонологии, патологии и хирургии детей до 1 года, детской урологии и гинекологии, общей хирургии, травматологии и ортопедии и др.

Специалисты Центра прошли практику в известных клиниках Европы, где освоили современные методы лечения и эффективно применяют их в работе.

Президент Гурбангулы Бердымухамедов вместе с главой представительства Детского фонда ООН (юнисеф) в Туркменистане Крис­тиной Вейганд посетили отделение развития и раннего восстановления ребёнка Центра.

Как рассказала сотрудница отделения, его задачи – наиболее раннее выявление и коррекция отклонений в развитии детей, оказание методической помощи и психологической поддержки семье, имеющей ребёнка с нарушениями роста, разработка индивидуальных программ обучающих и развивающих игровых занятий для детей с вовлечением их родителей в процесс реабилитации и т.д.

Каждая имеющаяся в отделении игрушка выполняет те или иные функции. Одни предметы предназначены, например, для возбуждения нервных окончаний на стопах детей и тем самым профилактики плоскостопия, укрепления их опорно-двигательного аппарата. Другие – повышают активность мелкой моторики ребёнка, учат его различать цвета, повышают мыслительные способности. С помощью некоторых игрушек определяют слуховые возможности ребёнка. Есть комплекс, предназначенный для укрепления всего детского организма.

Лидер нации побеседовал с находящимися здесь детьми и их матерями, поинтересовался самочувствием и результатами лечения.

Как было отмечено, в этом специализированном отделении оказывается медицинская помощь по раннему развитию ребёнка посредством различных игр. Примечательно, что мама одного из лечащихся малышей с большой радостью отметила, что её ребёнок, увидев Президента-Аркадага, сказал первое слово. Глава государства Гурбангулы Бердымухамедов, услышав, что первое произнесённое слово является словом «баба» (дедушка), попросил повторить его и похвалил малыша, сказав «берекелла» (молодец).

Лидер нации также осмотрел две игровые комнаты для детей разного возраста, ознакомился с созданными здесь условиями, поинтересовался, к каким направлениям дети проявляют интерес, посмотрел нарисованные ими рисунки и выразил удовлетворение итогами лечения. Эти комнаты оформлены с точки зрения стимуляции детских способностей и любопытства.

Затем глава Туркменистана посетил рабочий кабинет врача-логопеда. Как было отмечено, здесь помогают детям с проблемами речи. В этом направлении подготовлен поэтапный план работ, которые следует проводить с каждым ребёнком индивидуально. Кроме того, логопед ведёт специальные занятия, таким образом, малыши готовятся к детскому саду и общеобразовательной школе.

Врач выразил признательность Президенту страны за оснащение его кабинета современным медицинским оборудованием от передовых мировых производителей и созданные прекрасные условия труда.

Глава государства Гурбангулы Бердымухамедов поинтересовался состоянием здоровья проходящего лечение малыша, результативностью медицинских услуг. Специалист рассказал о проводимых здесь процедурах и о результатах совместной работы родителей и семейного врача.

Имеющееся здесь оборудование считается новейшим для диагностики раннего развития, определения состояния здоровья и методов лечения ребёнка. Врачи, прошедшие специальное обучение, эффективно им пользуются, активно применяют новаторские методы лечения.

Благодаря данному оборудованию созданы все условия для налаживания высококачественных медицинских услуг и проведения лечения на должном уровне.

Как отметила принимающая участие в сегодняшнем мероприятии глава представительства Детского фонда ООН (ЮНИСЕФ) в Туркменистане, установленное в помещении оборудование считается самым совершенным в мире.

Далее глава государства посетил кабинет кардиохирургии данного отделения. Работающий здесь врач рассказал о созданных условиях для проведения кардиохирургического лечения и операций детям с применением передовых методов.

Президент Туркменистана, общаясь с проходящими здесь лечение детьми и их родителями, пожелал им скорейшего выздоровления. В ходе беседы с одним из малышей глава государства подарил ему игрушку, поинтересовавшись состоянием его здоровья и результатами лечения. Отметив, что лечение ведётся на должном уровне, мать ребёнка выразила сердечную признательность лидеру нации.

Президент Гурбангулы Бердымухамедов побеседовал и с лечащимся здесь подростком, поинтересовался состоянием его здоровья, обеспеченностью необходимыми медицинскими средствами.

Глава государства поинтересовался планами на будущее, желаниями мальчика, который рассказал о лечении, его результатах, а также о привлекающей его будущей профессии. А мать подростка выразила Президенту страны признательность за оказываемые медицинские услуги.

Как отметил лидер нации, государство постоянно заботится о гармоничном развитии детей, охране и укреплении их здоровья, и эти принципы являются приоритетными направлениями проводимой государственной политики. Также Президент Туркменистана отметил, что имеются все необходимые условия для использования возможностей созданного Благотворительного фонда по оказанию помощи нуждающимся в опеке детям, и что он всегда готов помочь нуждающимся.

Министр здравоохранения и медицинской промышленности страны доложил лидеру нации, что в настоящее время в достаточном количестве имеются препараты, считающие­ся самыми эффективными в мире, и продемонстрировал их.

Кроме того, здесь под наблюдением находятся дети, у которых есть подозрение на эндокринное заболевание, и они проходят специальное обследование для полного диагностирования болезни. Врач выразил признательность главе государства за созданные прекрасные условия и заверил, что приложит все усилия для укрепления здоровья детей.

Далее состоялась беседа Президента Гурбангулы Бердымухамедова с главой представительства Детского фонда ООН (ЮНИСЕФ) в Туркменистане Кристиной Вейганд, в ходе которой был констатирован положительный результат проводимых работ по профилактике различных заболеваний.

Глава государства отметил эффективный характер взаимодействия нашей страны и ЮНИСЕФ в сфере детского здравоохранения, активизацию партнёрства с соответствую­щими зарубежными структурами, и что значимая роль в этом принадлежит представительству ЮНИСЕФ в Туркменистане.

Госпожа Кристина Вейганд выразила признательность Президенту Туркменистана за доверие и подчеркнула важность обмена опытом в области медицины для дальнейшего развития данного сотрудничества.

Затем Президент Гурбангулы Бердымухамедов проследовал в конференц-зал Научно-клинического центра охраны здоровья матери и ребёнка, где провёл совещание, посвящённое Международному дню защиты детей.

Выступая перед собравшимися, глава государства сердечно поздравил всех с Международным днём защиты детей. Как подчеркнул лидер нации, забота о счастье молодого поколения суверенной Отчизны – это забота о нашем великом и светлом будущем. Именно поэтому проводимые в честь этой даты мероприятия приумножают гордость нашего народа и особенно счастливых малышей за любимую Родину.

Международный день защиты детей широко отмечается в нашей стране, символизируя приверженность основополагающим идеям и принципам Организации Объединённых Наций в отношении прав и интересов ребёнка, то постоянное внимание, которое уделяется подрастающему поколению. Это повышает престиж нашего государства как страны здоровья и высокого духа, счастливого детства.

Прекрасные песни и музыка, театральные инсценировки, воспевающие дружбу, мир и счастье, творческие конкурсы и спортивные соревнования, радостный детский смех, звучащий в столице – городе Ашхабад, Гёкдере, велаятских центрах и во всех городах и сёлах страны, олицетворяют благополучие наших детей.

События, воспевающие высокий дух созидания нынешней эпохи, – наглядное подтверждение достижений любимой Отчизны.

В этом году, ознаменованном 30-летием ­независимости нашего государства, 140-летием города Ашхабад и 25-й годовщиной статуса постоянного нейтралитета Туркменистана, Международный день защиты детей празднуется в обстановке особого духовного подъёма. Мероприятия в честь этого праздника, проходящие в атмосфере радости и веселья, отражают высокий созидательный дух великой эпохи, огромные достижения любимой Отчизны.

Говоря о том, что эта дата имеет большое значение в жизни общества, Президент Гурбангулы Бердымухамедов отметил, что в прошлом году была принята «Программа совершенствования деятельности дошкольных учреждений в области раннего развития и повышения подготовки ребёнка к школе в Туркменистане на 2020–2025 годы».

Также в целях государственной поддержки многодетных семей в будущем планируется разработать соответствующие правовые акты, что свидетельствует о том, что осуществляемая в этой области деятельность направлена на построение счастливой жизни детей, являющихся нашей гордостью.

Мощь Отчизны – в счастье наших детей. Поэтому, руководствуясь принципом «Государство – для человека!», мы делаем всё необходимое для интеллектуального, физического и духовного развития молодого поколения – нашего будущего, создаём все условия совершенствования личности, прилежного обучения и занятий творчеством молодёжи, подчеркнул Президент Туркменистана.

Реализуемые в данном направлении социальная политика, преобразования в экономике и культурной сфере, сказал далее лидер нации, в первую очередь ориентированы на охрану здоровья матери и ребёнка, обеспечение комфортного быта, условий для активной и созидательной жизни подрастающего поколения, его воспитания на основе национальных и общечеловеческих духовных ценностей.

За короткое время во всех целительных уголках туркменской земли – живописных ущельях Копетдага, на жемчужном берегу Каспия возведены современные детские оздоровительные центры, а в городе Ашхабад и в велаятах – детские сады и школы. Особое внимание в стране уделяется систематическому обеспечению медицинскими и социальными услугами детей с ограниченными возможностями. Важнейшим фактором является постоянная забота о получении ими образования, восстановлении их здоровья в новых центрах здоровья и отдыха.

Вновь подчеркнув, что охрана здоровья матери и ребёнка выступает одним из ключевых направлений государственной политики, Президент Гурбангулы Бердымухамедов указал на целесообразность подготовки Национальной стратегии «Здоровая мама – здоровый ребёнок – здоровое будущее» и Плана мероприятий по её реализации. Претворение в жизнь данной Стратегии с использованием цифровой системы и постоянный контроль за её исполнением должны стать одной из основных задач, сказал лидер нации.

Глава государства отметил, что в стране проводится необходимая работа по постоянному обеспечению системы охраны здоровья ребёнка специалистами, соответствующими международным требованиям медицинскими препаратами и средствами защиты здоровья, укреплению материально-технической базы здравоохранения.

Среди стоящих в этой сфере приоритетных задач – создание всесторонне равных возможностей и условий для охраны детского здоровья на всех этапах жизни, а также обеспечение высококачественными и доступными медицинскими услугами, основанными на цифровых и инновационных технологиях, передовой медицинской науке и опыте.

Так, в Туркменистане построены оказывающие специализированные услуги в области здравоохранения Центры здоровья «Ene mähri». Также требованием времени является налаживание во всех медицинских учреждениях велаятов специальной диагностики для раннего выявления и профилактики заболеваний у малышей, детей и подростков.

Мы и в будущем, сказал лидер нации, должны продолжать вакцинацию детей, в том числе 9-летних мальчиков и девочек против вируса папилломы человека. Для оценки результатов профилактической вакцинации нужно обеспечить медицинские учреждения необходимым программным обеспечением и компьютерными технологиями, совершенствовать в соответствии с международными стандартами работу по уходу за детьми и младенцами.

Кроме того, на основе мирового опыта будут предприняты шаги по повышению «медицинской грамотности» детей и подростков, их осведомлённости о своём здоровье.

Одна из важнейших задач, стоящих перед работниками здравоохранения, – проведение научных исследований совместно с международными организациями, передовыми клиниками мира, в том числе с учёными-врачами из Федеративной Республики Германия, для выявления острых проявлений сахарного диабета, врождённой глухоты, заболеваний глаз, носоглотки, опорно-двигательного аппарата, кровеносной системы и предотвращения детского ожирения. В данном направлении при участии иностранных специалистов следует осуществлять плановые работы по профилактике, раннему выявлению и эффективному лечению заболеваний, сказал глава государства.

Как отметил далее Президент Гурбангулы Бердымухамедов, в соответствии с «Национальной стратегией Туркменистана по раннему развитию ребёнка на 2020–2025 годы» успешно продолжается и деятельность по обеспечению маленьких детей высококачественными медицинскими услугами, здоровым питанием, дошкольным образованием.

Особое внимание уделяется развитию всестороннего сотрудничества с другими государствами мира, крупными международными и региональными организациями. Важнейшими направлениями этого партнёрства являются охрана здоровья молодых граждан, их образование и воспитание на основе нравственно-демократических норм человечества, защита интересов и прав женщин и детей.

В данном контексте мы стремимся объединить усилия с Детским фондом Организации Объединённых Наций, сказал глава государства. Присоединение к Всемирной декларации об обеспечении выживания, защиты и развития детей, Конвенции ООН о правах ребёнка, Гаагской Конвенции о международных гражданских аспектах похищения детей подтверждает ответственный подход Туркменистана к выполнению взятых на себя обязательств.

В партнёрстве с Всемирной организацией здравоохранения и Детским фондом Организации Объединённых Наций в нашей стране проводятся совместные семинары и встречи, эффективные результаты получены в области обогащения соли йодом, муки – железом и фолиевой кислотой. Избрание Туркменистана в Исполнительный совет Детского фонда ООН на 2018–2020 годы и Комиссию по положению женщин на 2018–2022 годы демонстрирует успешность сотрудничества с Организацией Объединённых Наций.

И в будущем, в рамках взаимодействия с Детским фондом, Фондом народонаселения и Всемирной организацией здравоохранения ООН, мы будем осуществлять комплексный подход к охране здоровья матери и ребёнка, заявил Президент Гурбангулы Бердымухамедов.

В эпоху могущества и счастья, сказал лидер нации, сформирована всеохватная система медико-социальных услуг, рассчитанная на молодёжь. Наше независимое постоянно нейт­ральное государство в прямом смысле слова стало страной счастливого детства. Работа по воплощению в жизнь гуманистических принципов будет продолжена.

В Туркменистане и впредь на государственном уровне будет уделяться внимание гармоничному развитию молодого поколения, созданию всех возможностей для надлежащего отдыха, интеграции в мировую науку и художественного творчества.

Отметив, что принято решение о строительстве Детского центра в новом административном центре Ахалского велаята, глава государства подчеркнул, что условия, предусмотренные в этом комплексе, должны соответствовать требованиям сегодняшнего дня, высокому духу могущественного государства. Наряду с отдыхом здесь необходимо создать возможности для того, чтобы дети могли получить навыки по интересующим их специальностям.

В целях обеспечения социальной защищённости молодого поколения, поддержки детей, оставшихся без попечения родителей создан Благотворительный фонд по оказанию помощи таким детям, в том числе с ограниченными возможностями.

Обеспечение счастливой жизни, современного образования нашим детям – светлому будущему независимой Отчизны, их воспитание в духе патриотизма и гуманизма – великая цель и гарантия мощи, прогресса и процветания Родины, заявил лидер нации Гурбангулы Бердымухамедов.

Обстоятельное выступление Президента Туркменистана было с большим вниманием воспринято участниками заседания и неоднократно прерывалось аплодисментами.

Затем слово было предоставлено главе представительства Детского фонда ООН (ЮНИСЕФ) в нашей стране г-же Кристине Вейганд, которая выразила Президенту Гурбангулы Бердымухамедову признательность за предоставленную возможность принять участие в важном мероприятии по случаю Международного дня защиты детей и вместе с малышами отметить этот праздник в Научно-клиническом центре охраны здоровья матери и ребёнка.

Как было подчёркнуто, одним из главных прав, закреплённых в Конвенции ООН о правах ребёнка, является его право на здоровье. Здоровье и благополучие детей – это основное направление работы, проводимой ЮНИСЕФ в Туркменистане в тесном сотрудничестве с Министерством здравоохранения и медицинской промышленности страны.

Говоря о достигнутых в Туркменистане успехах, г-жа Кристина Вейганд особо отметила деятельность Научно-клинического центра охраны здоровья матери и ребёнка, в том числе по раннему развитию и ранней реабилитации детей.

Одним словом, вопрос раннего развития ребёнка – один из важных в ХХI веке, что нашло отражение в Повестке дня в области устойчивого развития до 2030 года, в реализации которой участвует Туркменистан. Отчасти данная Повестка приз­вана оказать содействие детям с ограниченными возможностями. С 2011 года ЮНИСЕФ оказывает поддержку Туркменистану в создании новой системы ранней реабилитации. В 2015 году на базе этого Центра было создано отделение первичной ранней реабилитации.

Туркменистан, подчеркнула глава представительства ЮНИСЕФ, находится в числе лидеров, проводящих значительную работу в данном направлении. И планомерно продолжает создание системы оказания помощи на раннем этапе развития детей, а также цифровизирует мониторинг за развитием детей (GMCD).

Хочу отметить, сказала г-жа Кристина Вейганд, что учреждения Министерства здравоохранения и медицинской промышленности Туркменистана прилагают все усилия для усовершенствования сис­темы неонатального обследования и помощи детям с нарушениями слуха. Эта программа, призванная способствовать выявлению на раннем этапе отставания в развитии и оперативно принимать превентивные меры, станет приоритетом.

Работа в данном направлении, безусловно, является частью Национальной стратегии раннего развития детей на 2020–2025 годы, утверждённой Президентом Гурбангулы Бердымухамедовым в конце 2019 года, которая направлена на обеспечение равного доступа к основным качественным услугам в области здравоохранения, питания, защиты и раннего обучения, отвечающим их потребностям в развитии.

Подготовка высококвалифицированных специалистов на основе передовой международной практики и стандартов является ключевым вектором этой Стратегии, на что нацелена совместная работа ЮНИСЕФ с Министерством здравоохранения и медицинской промышленности. ЮНИСЕФ готов полностью поддержать создание национальной группы специалистов, включающей педиатров, физиотерапевтов, логопедов и психологов, заявила представитель Детского фонда ООН.

Национальная стратегия раннего развития детей подчёркивает важную роль родителей, опекунов и семей в участии в жизни ребёнка с момента его появления на свет, а также поощряет их заботиться о своих детях. ЮНИСЕФ тесно сотрудничает с Министерством здравоохранения и медицинской промышленности, Министерством образования, Государственным комитетом по телевидению, радиовещанию и кинематографии, Союзом женщин и СМИ, чтобы обеспечить матерей и отцов новейшими знаниями о воспитании детей.

В дополнение к возможностям, которые цифровизация открывает для этой области работы, сказала г-жа Кристина Вейганд, мы готовы и дальше расширять эту поддержку за счёт внедрения инновационных инструментов, таких, как цифровые приложения для быстрого и эффективного предоставления полезной информации и ресурсов родителям и опекунам.

Обращаясь к области детского здоровья в более широком смысле, следует отметить, что новая Стратегия охраны репродуктивного здоровья, здоровья матерей и новорождённых, которая в настоящее время находится в стадии разработки, станет важной вехой, поскольку она будет служить в качестве руководства для всех профильных специалистов, чтобы сосредоточить усилия на достижении ЦУР, связанных со здоровьем, для Туркменистана к 2030 году.

Как было заявлено, ЮНИСЕФ готов и дальше содействовать работе Правительства и Министерства здравоохранения и медицинской промышленности Туркменистана по внедрению международных стандартов и передовой практики и совершенствованию качества услуг, повышению потенциала медицинского персонала на всех уровнях, в том числе высококвалифицированных профильных работников.

– Мы намерены продолжить сов­местную работу по совершенствованию системы здравоохранения и расширению масштабов подхода к комплексному ведению детских болезней (IMCI), – сказала г-жа Кристина Вейганд. – И, наконец, что очень важно для детского здоровья, я хотела бы выделить исключительно успешное сотрудничество между Правительством Туркменистана и ЮНИСЕФ в течение последних 12 лет в области иммунизации.

Закупка вакцин и всеобщий охват иммунизацией в Туркменистане, полностью финансируемые из внут­ренних источников, являются ещё одним примером постоянных усилий Правительства страны, уделяющего первоочередное внимание здоровью детей, подчеркнула руководитель представительства ЮНИСЕФ.

Г-жа Кристина Вейганд также отметила, что в области детского питания ЮНИСЕФ приветствовал принятие Туркменистаном в начале 2020 года Национальной программы по здоровому питанию населения на 2020–2025 годы, что очень важно для оптимального развития детей.

При этом было подчёркнуто, что прогресс Туркменистана в области исключительно грудного вскармливания является самым высоким в регионе.

ЮНИСЕФ поддерживает усилия Туркменистана в гарантировании развития управления питанием, а также продовольственной системы в 8 странах Центральной Азии и Кавказа посредством платформы питания и сотрудничества в регионе Центральной Азии и Кавказа, сказала далее г-жа Кристина Вейганд.

Ещё раз подчеркнув важность Конвенции ООН, регулирующей гражданские, политические, экономические, социальные и культурные права детей, глава представительства Детского фонда с удовлетворением отметила, что в рамках новой пятилетней Программы значительно расширилось сотрудничество ЮНИСЕФ с Туркменистаном в области образования. Данная Прог­рамма будет включать многие ключевые направления работы, такие, как качество обучения, а также цифровое и дистанционное образование.

– Направление, которое я хотела бы здесь выделить, – сказала г-жа Кристина Вейганд, – это совместная работа ЮНИСЕФ и Министерства образования по экологическому просвещению, которая началась несколько лет назад. Мы разработали учебную программу и пособия по вопросам изменения климата, окружающей среды и энергетики, а также обучили учителей интерак­тивным методам преподавания, что сделало Туркменистан лидером в области обучения детей вопросам защиты окружающей среды.

– Мы с нетерпением ждём возможности использовать этот опыт и совместно разработать и внедрить концепцию «зелёной школы», чтобы поддержать усилия Правительства страны по обеспечению защиты окружающей среды и устойчивого будущего, – заявила глава представительства ЮНИСЕФ.

Также отмечалось, что Национальный план действий по реализации прав ребёнка в Туркменистане на 2018–2022 годы остаётся ключевым документом для работы всех национальных партнёров, а также ЮНИСЕФ.

– Здесь я хотела бы процитировать туркменскую пословицу «Мёд сладок, а ребёнок слаще мёда», – сказала г-жа Кристина Вейганд. Поблагодарив Президента Гурбангулы Бердымухамедова за неизменную поддержку важной совместной работы, глава представительства ЮНИСЕФ в нашей стране подтвердила готовность к дальнейшему плодотворному взаимодействию с Туркменистаном.

Завершая выступление, г-жа Кристина Вейганд поздравила всех с замечательным праздником – Международным днём защиты детей.

Поблагодарив г-жу Кристину Вейганд за содержательное выступ­ление, лидер нации предоставил слово министру здравоохранения и медицинской промышленности Н.Аманнепесову.

Как отмечалось в докладе, в соответствии с долгосрочной «Про­г­рам­мой Президента Туркменистана по социально-экономическому развитию страны на 2019–2025 годы» и Государственной программой «Saglyk» в новой редакции в стране проводится большая работа, нацеленная на охрану здоровья матери и ребёнка, оказание высококачественных медицинских услуг женщинам в репродуктивный период, повышение культуры семьи.

В данную сферу были инвестированы и освоены значительные финансовые средства, в том числе по укреплению материально-технической базы профильных медицинских учреждений. По всей стране построены современные специализированные медучреждения. Среди них – не имеющий аналогов в регио­не и оснащённый инновационными технологиями Научно-клинический центр охраны здоровья матери и ребёнка на 670 мест, расположенный в столице, центры «Ene mähri» в велаятах и Ашхабаде, специализированный психоневрологический детский дом в Иолотанском этрапе Марыйского велаята, Марыйская велаятская детская больница и другие диагностические центры. Работа в этом направлении успешно продолжается.

В результате отеческой заботы лидера нации Гурбангулы Бердымухамедова в Национальной туристической зоне «Аваза», а также в Гёкдере и регионах были открыты детские оздоровительные центры, в которых предусмотрены все условия для укрепления здо­ровья детей, в том числе с ограниченными возможностями.

Недавно Президент страны принял историческое решение о строи­тельстве Детского центра на территории нового современного административного центра Ахалского велаята.

Согласно Постановлению Президента Туркменистана был учреждён Благотворительный фонд по оказанию помощи нуждающимся в опеке детям.

Одно из ключевых мест в деле охраны здоровья населения занимают вопросы, касающиеся здоровья и питания матерей и детей. В этой связи был принят и успешно реализован ряд программ.

В этом контексте, исходя из поручений главы государства, среди школьников проводятся оздоровительно-профилактические мероприя­тия, а также налажен системный контроль за состоянием их здоровья.

Как подчеркнул министр, в результате комплексной работы, проведённой благодаря подвижнической деятельности лидера нации Гурбангулы Бердымухамедова, в последние несколько лет сформирована прочная база охраны здоровья матерей и детей.

В свою очередь, выступивший министр образования О.Гурбанов подчеркнул, что в результате кардинальных преобразований, осуществ­ляемых по инициативе Президента Туркменистана, в нашей стране создаются широкие возможности для воспитания физически крепкого, духовно богатого поколения, получения им образования, для интересного, увлекательного времяпрепровождения, хорошего отдыха.

За короткий по историческим меркам срок были построены средние и высшие учебные заведения, детские сады, соответствующие мировым стандартам, детские оздоровительные центры, и эта работа продолжается.

Последовательно укрепляется сотрудничество с крупными международными организациями, государствами мира, а также передовыми образовательными центрами, успешно реализуются совместные проекты и программы по повышению качества обучения и воспитания детей.

Работа, осуществляемая в нацио­нальной системе образования по инициативе Президента Гурбангулы Бердымухамедова, является свидетельством динамичного развития данной сферы, а также её уверенной интеграции в мировое образовательное пространство, подчеркнул министр.

В специальных образовательных учреждениях создаются необходимые условия для обучения, воспитания, адаптации в обществе, укрепления здоровья детей с ограниченными возможностями. В соответствии с принятыми нормами эти образовательные учреждения обеспечиваются питанием, учебным оборудованием и принадлежностями.

Руководствуясь задачами, определёнными Президентом Гурбангулы Бердымухамедовым касательно обеспечения гармоничного развития молодого поколения, в образовательных учреждениях страны большое значение придаётся регулярному обогащению содержания обучения и воспитания на основе достижений современной педагогики, передового опыта.

В продолжение совещания лидер нации отметил, что большое значение также следует придавать эффективному применению достижений современной науки в решении проблем образования и здоровья подрастающего поколения, а также экологии и здорового питания.

В деле охраны здоровья матери, воспитания здоровых детей есть необходимость совместных действий представителей сферы образования, Союза женщин. Проведение агитационно-пропагандистской деятельности в данном направлении, в укреплении здоровья, а также совершенствование воспитательной работы очень важны, сказал глава государства.

Президент страны подчеркнул, что следует на всесторонней основе подходить к вопросу успешной реализации программы преобразований, приведения в соответствие международным стандартам системы образования страны. В данном контексте глава государства отметил, что работы, связанные с образованием и воспитанием молодёжи, должны вестись на комплексной основе, и нужно придавать особое значение внедрению в данную сферу передового мирового опыта, дав соответствующим руководителям ряд конкретных поручений.

Затем, обращаясь к собравшимся, Президент Гурбангулы Бердымухамедов подчеркнул, что Туркменистан уделяет особое внимание созданию благоприятных условий для всестороннего развития подрастающего поколения.

Забота о здоровье детей и обеспечении их счастливой жизни выступает приоритетом нашей государственной политики, сказал лидер нации.

Сегодня в рамках Страновой программы Детского фонда ООН для Туркменистана на 2021–2025 годы были разработаны 12 годовых рабочих планов, которые реализуются в тесном сотрудничестве с соответствующими министерствами и отраслевыми ведомствами страны. В этих целях в Фонд ООН были перечислены крупные денежные средства.

За годы этого взаимодействия в нашей стране успешно осуществлены совместные проекты и программы, направленные на обеспечение счастливой и благополучной жизни детей и молодёжи.

В Туркменистане, продолжил глава государства, система охраны материнства и детства находит широкую поддержку. Ведётся большая работа по укреплению здоровья молодого поколения, дети обеспечиваются здоровым питанием. Последовательно воплощаются в жизнь меры по созданию условий для получения ими современного образования и обеспечения социальной защищённости. Вся эта деятельность достойна особого внимания.

Пользуясь возможностью, хочу подтвердить приверженность Туркменистана соблюдению прав детей, а также дальнейшему сотрудничеству с ЮНИСЕФ во благо развития и светлого будущего всего мира, сказал Президент Гурбангулы Бердымухамедов.

Отметив высокую активность работы представительства Детского фонда ООН в Туркменистане, глава государства выразил признательность госпоже Кристине Вейганд и дружному коллективу ЮНИСЕФ за сов­местные усилия и тесное сотрудничество с Правительством нашей страны.

В завершение лидер нации ещё раз от всего сердца поздравил всех с Международным днём защиты детей, пожелав крепкого здоровья, семейного благополучия, мирной и счастливой жизни, огромных успехов во благо процветания могущественного государства.

«Пусть всегда звучит радостный смех счастливого поколения!», – сказал Президент Гурбангулы Бердымухамедов.

Тепло попрощавшись с собравшимися, Президент страны отбыл с места события.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/ru/articles/30386?type=feed

02.06.2021
Beýik maksatlaryň oňyn netijeleri

Hormatly Prezidentimiziň ylmy taýdan esaslandyrylan ykdysady strategiýasyna esaslanan, ýurdumyzda ilatyň abadançylygyny we durnuklylygyny gorap saklamagy üpjün edýän düýpli özgertmeler üstünlikli amala aşyrylýar. Ykdysady taýdan kuwwatly döwletde bolsa, halkyň durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen döwlet maksatnamalaryny üstünlikli amala aşyrmaga amatly şertler döreýär. Ýurdumyzyň dürli künjeginde badalga berlen iri gurluşyklar, şol sanda Ahal welaýatynyň täze dolandyryş merkeziniň, sebitlerdäki täze obalaryň gurluşygy, ýakynda Aşgabat şäheriniň güni hem-de paýtagtymyzyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk baýramy mynasybetli sanly tehnologiýalara esaslanýan «Aşgabat-siti» ýaşaýyş toplumynyň gurluşygyna badalga berilmegi, Çoganly ýaşaýyş toplumynda gurlan 140 iki gatly ýaşaýyş jaýlarynyň açylmagy durmuş syýasatynyň üstünlikli ösüşlere beslenýändigini görkezýär.

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň bellenilýän «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyzyň ösüşini şöhlelendirýän täze, iri möçberli meýilnamalar, giň möçberli, innowasion ösüşlere gönükdirilen öňdebaryjy özgertmeler durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň fewral aýynda Prezident Maksatnamasynda bellenilen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, Türkmenistanda 2021-nji ýylda ykdysadyýetiň pudaklarynda ýerine ýetirilmeli işleriň we çäreleriň meýilnamasyny tassyklady. Bu meýilnama laýyklykda, durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň, şeýle hem inženerçilik ulgamlarynyň we desgalarynyň, senagat we önümçilik desgalarynyň gurluşyklary işjeň alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiziň innowasion ösüş syýasatynda milletiň intellektual, aň-paýhas derejesiniň ýokarlanmagyna hem uly ähmiýet berilýär. Döwlet maýa goýum syýasatynyň esasynda häzirki dünýäniň ösüşiniň talaplarynda, esasan, iki ugur öňe çykarylýar. Şolardan birinjisi, ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak, ikinjisi, ykdysadyýeti diwersifkasiýalaşdyrmak bolup, bu iki ugruň biri-biri bilen sazlaşykly ýöredilmegi Türkmenistany ykdysady taýdan kuwwatly ýurda öwürmegiň berk binýady bolup hyzmat edýär. Ykdysadyýetiň pudaklarynyň ösüşine gönükdirilen maksatnamalara ylmy taýdan çemeleşmek bilen, bilim derejesi ýokary bolan hünärmenleriň taýýarlanylmagy, önümçilik ulgamynda innowasion işjeňligiň ýokarlandyrylmagy esasy wezipeler hökmünde kesgitlenilýär.

Döwletiň öz haryt öndürijilerine goldaw bermegi esasynda, içerki bazary ösdürmäge, ýeterlik derejede bäsleşik gurşawyny döretmäge hem uly üns gönükdirilýär. Ýöredilýän döwlet syýasaty, ýurduň köpugurly ykdysady kuwwaty ägirt uly wezipeleri çözmäge hem-de halk hojalyk toplumynyň ähli pudaklarynda hil taýdan täze netijeleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Täze önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň gurulmagy, telekeçiligiň ösdürilmegi täze iş orunlarynyň müňlerçesiniň döremegine getirýär. Şu ýyl ulanylmaga beriljek desgalaryň arasynda Ahal welaýatynyň Babadaýhan hem-de Kaka etraplarynda her biri 5 müň tonna inçe süýümli pagtany gaýtadan işlemäge niýetlenen döwrebap dokma senagatynyň toplumlary bar. Ýeňil senagatyň depginli ösüşi, täze gurulýan kärhanalaryň ulanylmaga berilmegi täze iş orunlaryny döretmekde-de uly ähmiýete eýedir. Şu ýylyň dowamynda birnäçe iri ýyladyşhananyň ulanylmaga berilmegi, oba hojalyk we azyk önümlerini öndürýän, gaýtadan işleýän kärhanalaryň gurulmagy azyk senagatyny ösdürmäge we eksport mümkinçiliklerini has-da artdyrmaga oňyn şertleri döredýär.

Prezident Maksatnamasy boýunça häzirki döwürde Ahal — Balkan we Balkan — Daşoguz halkalaýyn energiýa ulgamynyň ugurdaş podstansiýalaryň, Büzmeýin etrabynda energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygyny durmuşa geçirmek göz öňünde tutulýar. Şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň bellenilýän ýylynda bu ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň gurlup tamamlanmagy meýilleşdirilýär.

Türkmenistan Garaşsyzlygynyň ilkinji günlerinden başlap, halkara ykdysady hyzmatdaşlygynyň agzasy bolmak bilen, dünýäniň ykdysady giňişliklerine işjeň ornaşýar, ony daşary syýasat işiniň wajyp ugry diýip hasap edýär. Ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy we beýleki halkara guramalary bilen işjeň hyzmatdaşlyk alyp barýar. Bu ýyl Türkmenistan Hazarýaka döwletleriniň Baştutanlarynyň ýokary derejedäki VI duşuşygyna hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň XV duşuşygyna başlyklyk edýär.

Dünýä bileleşigi tarapyndan hormatly Prezidentimiziň öňe süren başlangyçlary boýunça halkara hyzmatdaşlygyny anyk işe geçirmekde möhüm çäreler durmuşa ornaşdyrylýar. Türkmenistan dünýäde energetika howpsuzlygyny gazanmak, ekologiýa meselelerini çözmek hem-de ulag üpjünçilik ulgamlaryny ösdürmek bilen bagly başlangyçlary öňe sürüp, iri taslamalara gatnaşýar. Ösen tehnologiýalara esaslanýan ykdysady özgertmeleriň durmuşa geçirilmegi, «Açyk gapylar» syýasaty netijesinde ýola goýlan özara peýdaly halkara hyzmatdaşlygyň alnyp barylmagy uzakmöhletleýin sebit maksatnamalaryň hem amala aşyrylmagyna mümkinçilik döredýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hem durmuşa geçirilýän sebit ähmiýetli taslamalar, ykdysady ösüşler, durmuş syýasatyny pugtalandyrmaga gönükdirilen täze başlangyçlar Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň milli ykdysadyýetiniň kuwwatyny pugtalandyrmaga gönükdirilendir. Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen gazanylýan ykdysady üstünlikleriň has-da artmagynyň, halkara ähmiýetli taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň hatyrasyna alnyp barylýan işleriň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris!

Bahar JEPBAROWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/30368

02.06.2021