Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen nobatdaky wideoduşuşyklar

AŞGABAT, 11-nji mart (TDH). Şu gün Mejlisde Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Parlamentara dostluk toparynyň agzalarynyň gatnaşmagynda onlaýn görnüşde duşuşyk geçirildi. Onda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 25-nji fewralda deputatlar bilen geçirilen duşuşykda belleýşi ýaly, Mejlisiň alyp barýan köptaraply işlerinde halkara we parlamentara gatnaşyklar bilen baglanyşykly meseleler möhüm orun eýeleýär. Şoňa görä-de, şu ýyl daşary ýurtlaryň parlamentleri, abraýly halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy netijeli dowam etmek Mejlisiň esasy wezipeleriniň biri bolmalydyr.

Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Parlamentara dostluk toparynyň agzalarynyň häzirki gepleşikleriniň dowamynda özara bähbitli ugurlar boýunça netijeli gatnaşyklaryň has-da ösdürilmegine gyzyklanmalary tassyklanyldy. Iki dostlukly goňşy ýurduň kanunçykaryjylyk edaralarynyň derejesinde hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagynyň türkmen-özbek gatnaşyklarynyň aýrylmaz düzüm bölegi bolup durýandygy nygtaldy.

* * *

Şu gün Türkmenistanyň wekiliýeti göni wideoaragatnaşyk arkaly Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza ýurtlaryň Halkara ykdysady forumynyň çäklerinde geçirilýän “GDA-30” sergisine gatnaşdy.

Ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, welaýatlaryň wekilleri ýörite elektron enjamda wirtual diwarlyklaryny görkezdiler. Şolarda daşary ýurtly hyzmatdaşlar, umuman, internet-köpçüligi Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyçlary boýunça durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeler, ähli ulgamlarda gazanylan beýik üstünlikler, bar bolan uly eksport kuwwatymyz hem-de uzak möhletleýin, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin mümkinçilikler bilen tanyşdyrylýar.

Wideoşekillerde Türkmenistanda çykarylan senagat, azyk we hojalyk harytlary, dokma, mebel önümleri, elektron enjamlar, häzirki zamanyň durmuş tehnikalary we beýlekiler barada gürrüň berilýär.

Sergi ýurdumyzyň halkara hil ölçeglerine kybap gelýän dürli görnüşli önümleri öndürýän işewür toparlaryň barha artýan eksport kuwwaty bilen tanyşmaga mümkinçilik döredýär.

Diwarlyklaryň we umumy elýeterli elektron serişdeleriň kömegi bilen bütindünýä torunda Watanymyzyň üstünlikleriniň görkezilmegi uzak aralykdaky ulanyjylara ol ýa-da beýleki pudak barada özlerini gyzyklandyrýan hemme maglumatlary gije-gündiziň dowamynda almak bilen birlikde, ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen göni habarlaşmaga hem mümkinçilik berýär.

GDA-EKSPO/CIS EXPO diýen market-pleýs kompaniýalar, harytlar baradaky wideogörnüşleri hem-de Arkalaşygyň ýurtlarynyň sergä gatnaşyjylarynyň wirtual ýagdaýda hödürleýän hyzmatlarynyň degişli ugurlaryny beýan edýän ulgam hökmünde işleýär.

Şeýle hem şu gün Söwda-senagat edarasynyň mejlisler zalynda göni wideoaragatnaşyk arkaly türkmen wekiliýeti GDA-nyň Halkara ykdysady forumynyň çäklerinde geçirilýän “Dünýäniň özakymlylyk ýagdaýlary” diýen syýahatçylyk kongresine gatnaşdylar. Onlaýn duşuşygyň dowamynda oňa gatnaşyjylar milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmak we halklaryň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmek üçin dünýä syýahatçylygynyň eýeleýän ägirt uly ornuny göz öňünde tutup, ony ösdürmegiň zerurdygyna halkara jemgyýetçiligiň ünsüni çekmäge gönükdirilen forumyň örän möhümdigini nygtadylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň üstünlikli durmuşa geçirýän “Açyk gapylar” we oňyn hyzmatdaşlyk syýasaty, halkymyzyň baý taryhy-medeni mirasynyň we mähriban Diýarymyzyň täsin tebigatynyň bolmagy milli syýahatçylyk ulgamynda okgunly ösüşe itergi berýär. Syýahatçylyk pudagyndaky meseleleri düzgünleşdirýän hukuk namalarynyň kabul edilmegi, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, ak mermerli paýtagtymyz Aşgabat şäherinde we welaýatlarda kaşaň myhmanhana toplumlarynyň gurulmagy ýurdumyzyň dünýäniň syýahatçylyk bazarynda eýeleýän ornuny berkitmeginiň kuwwatly şertine öwrüldi.

Onlaýn mejlisiň dowamynda bellenilişi ýaly, syýahatçylyk ulgamyna işewürligiň işjeň çekilmegi hyzmatlaryň eksportunyň artmagyna ýardam berýär, bu pudagy dolandyrmagyň we sanly ulgam arkaly ösdürmegiň giňeldilmegi bolsa oňa diwersifikasiýa üçin täze itergi berip, Türkmenistanyň syýahatçylyk desgalarynyň hem-de ugurlarynyň ählisi barada maglumatlara halkara jemgyýetçiligiň giň elýeterliligini üpjün eder.

Kongrese gatnaşyjylar syýahatçylygyň ägirt uly durmuş, medeni we ykdysady ähmiýetini belläp, koronawirus pandemiýasy tamamlanandan we döwletara serhetler açylandan soň ýokary düşewüntli bu ugry wagyz etmek, täzeden dikeltmek hem-de has-da depginli ösdürmek boýunça bilelikde işlemäge özara gyzyklanma bildirýändiklerini nygtadylar.

* * *

Şu gün Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet kitaphanasynyň hem-de welaýatlaryň iri kitaphanalarynyň wekilleri wideomaslahat görnüşinde geçirilýän «Kitaphanalaryň arkalaşygy: üstünlikler we uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň geljegi» atly iki günlük halkara foruma gatnaşdylar. Çäre Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň döredilmeginiň 30 ýyllygyna hem-de kitaphana işiniň iň oňat tejribesi we GDA ýurtlarynyň kitaphanalarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň geljegi bilen tanyşdyrmaga bagyşlanyldy.

Onlaýn forumyň çäklerinde “Iň oňat amalyýetçiler — 2020 we ugurlar — 2021” diýen bilermenleriň derejesindäki mejlisde GDA agza döwletleriň kitaphanalarynyň ýolbaşçylary duşuşdylar.

Türkmenistanda kitaphana işiniň ösdürilmeginiň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli üns merkezinde durýandygy nygtaldy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň taryhy-medeni mirasyny we häzirki döwürdäki üstünliklerini wagyz etmäge, türkmenistanlylaryň aň-paýhas taýdan ösmegine hem-de watançylyk taýdan terbiýelenmegine ýardam berýän milli ruhy mirasymyzy saklaýan ylym-bilim we medeni merkezler hökmünde kitaphanalaryň eýeleýän ornuny yzygiderli belleýär.

Milli Liderimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, elektron kitaphanalaryň maglumat binýadynyň we gaznalarynyň artdyrylmagyna gönükdirilen işler işjeňleşdirilýär, olaryň sanly ulgamda hödürleýän hyzmatlarynyň gerimi ep-esli giňelýär.

Häzir Türkmenistanyň Medeniýet ministrliginiň garamagynda kitaphanalaryň 230-sy bar. Bilim ministrliginiň ulgamynda, Ylymlar akademiýasynda, ministrliklerde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda kitaphanalaryň köp bölegi jemlenendir. Ýurdumyzyň okuw mekdepleriniň kitaphanalarynyň kitap gaznalary yzygiderli artýar.

Türkmenistanyň Döwlet kitaphanasy ýurdumyz baradaky arhiw gaznalarynyň saklanýan ajaýyp ýeridir. Bu ýerde golýazmalar we şahyrana diwanlar, astronomiýa, himiýa, lukmançylyga bagyşlanan gadymy ýazuw ýadygärlikleri we beýlekiler aýawly saklanylýar.

Ýurdumyzyň baş kitaphanasy halkara kitap alyş-çalyşmalaryny işjeň amala aşyryp, dünýäniň dürli ýurtlarynyň guramalary bilen hyzmatdaşlyk edýär. Kitaphana ulgamynda esasy usulyýet merkezi bolan bu ýerde okuw maslahatlary, sergiler hem-de döredijilik işgärleri bilen duşuşyklar guralýar.

“Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýen şygar astynda geçýän şu ýylda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň hem-de Aşgabadyň 140 ýyllygynyň belleniljekdigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, foruma gatnaşyjylar şu mynasybetli meýilleşdirilen çäreler bilen tanyşdyryldy we şolara gatnaşmaga çagyryldy.

12-nji martda «Kitaphanalaryň arkalaşygy: üstünlikler we uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň geljegi» diýen halkara maslahatynyň çäklerinde ýurdumyzyň welaýat kitaphanalarynyň işi barada çykyşlar diňleniler. “2020-nji ýylyň wehimleri: Arkalaşygyň kitaphana jemgyýetçiligine degişli meseleler” diýen at bilen meýilleşdirilen pikir alyşmalarda çäklendirilen çäreleriň şertlerinde kitaphanalaryň işleri we ilkinji nobatdaky wezipeleriň çözülişi ara alnyp maslahatlaşylar.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly içeri we daşary syýasatlary Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyny düýpli özgertdi. Ähli ugurlarda gazanylýan üstünlikler ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyny, ildeşlerimiziň asuda durmuşyň hözirini görüp ýaşamaklaryny üpjün etdi. Daşary syýasatyň esasy ugruna öwrülen Türkmenistanyň Bitaraplyk derejesiniň dünýäde hemmetaraplaýyn durnukly ösüşi, howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmekdäki ähmiýeti has-da artdy. Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan özüniň bu hukuk derejesine daýanyp, goňşy we daşary döwletler bilen dünýäde parahatçylygyň, ählumumy howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň hatyrasyna dostlukly, birek-birege ynanyşmak, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýaly umumy ykrar edilen halkara ýörelgelerine we kadalaryna esaslanýan gatnaşyklary ýola goýmagyň baý tejribesini toplady.

«Parahatçylyk we ynanyşmak adamzadyň baş gymmatlygydyr, baýlygydyr» diýip, öz halkynyň abadan, asuda durmuşda ýaşamagy ugrunda taýsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyz ösüş arkaly parahatçylyk taglymatyny öňe sürýär we onuň durmuşa geçirilmegi ugrunda anyk işleri amala aşyrýar. Bu bolsa döwletimiziň halkara abraýyny gün-günden ýokary galdyrýar. Dünýä döwletleriniň 149-sy bilen diplomatik gatnaşyklary alyp barýan Türkmenistan Halkara konwensiýalaryň we şertnamalaryň 150-sine gatnaşyjy bolup durýar. Birleşen Milletler Guramasy, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Goşulyşmazlyk hereketi, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy ýaly iri halkara guramalaryň 50-ä golaýy bilen netijeli hyzmatdaşlygy alyp barýar. BMG-niň Geňeşleriniň, Komitetleriniň we Komissiýalarynyň 13-siniň düzümine girýär. Munuň özi hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygynda ýöredilýän parahatçylyksöýüjilikli syýasatyň dünýä möçberinde ýokary baha eýe bolýandygynyň we dünýä döwletleriniň arasynda halkara abraýynyň ýokarydygynyň aýdyň güwäsidir hem-de parahatçylyksöýüjilik we hoşmeýilli goňşuçylyk däplerine wepaly bolan türkmen halkynyň gadymy milli däpleriniň esasydyr.

Türkmenistanyň daşary syýasatynyň üstünligi Diýarymyzyň parahatçylykly gülläp ösüşleriniň hem çeşmesidir. Halkara barlaglar merkezi tarapyndan güneşli Diýarymyzyň dünýäde ýaşamak üçin iň amatly we howpsuz ýurt diýlip ykrar edilmegi hem munuň ýene bir anyk subutnamasydyr. Her bir türkmenistanly şeýle berkarar döwletde ýaşaýandygyna guwanmaga, buýsanmaga haklydyr.

Babamyrat ŞÜKÜROW,

Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Çärjew etrap birleşmesiniň başlygy.

Halkymyzyň milli ýörelgelerinden gözbaş alýan gymmatlykdyr

Her ýyly özboluşly, halkymyzyň milli aýratynlygyna, ruhy dünýäsine, durmuşyna laýyk döwrebap şygar bilen atlandyrmak Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe asylly däpleriň birine öwrüldi. Ine, belent maksatlary kalbymyzda besläp, ajaýyp arzuwlar bilen garşy alan 2021-nji ýylymyz hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edildi.

Parahatçylyk, ynanyşmak halkymyzyň milli ýörelgelerinden gözbaş alýan gymmatlyklardyr. Häzirki ajaýyp zamanamyzda bu düşünjeler has çuňňur many-mazmuna eýe bolup, ata-baba dost-doganlyga sarpa goýup gelýän halkymyzyň ruhy dünýäsini şöhlelendirýär. Milli Liderimiziň parasatly ýolbaşçylygynda ýurdumyzyň üstünlikli durmuşa geçirýän içeri we daşary syýasatynyň netijesinde bu gün halkara bileleşigi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň dünýäde parahatçylygy gorap saklamak we

birek-birege hormat goýmak hem-de ynanyşmak esasynda ygtybarly hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alyp barýan ägirt uly işleriniň şaýady bolýar. 2021-nji ýyly «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” diýip yglan etmek hakynda» Türkmenistanyň Mejlisiniň Kararynda bellenilişi ýaly, taryhy taýdan gysga möhletiň içinde Garaşsyz ýurdumyz özüniň Bitaraplyk hukuk derejesine daýanyp, Ýer ýüzüniň köp döwletleri, abraýly halkara guramalar bilen dünýäde parahatçylygyň, ählumumy howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň hatyrasyna dostlukly, birek-birege ynanyşmak, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklary ýola goýmagyň gymmatly tejribesini toplady. Türkmenistanyň teklibi esasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnamanyň kabul edilmegi bolsa, ýurdumyzyň parahatçylyk söýüjilikli syýasatynyň dabaralanýandygynyň ýene-de bir aýdyň subutnamasydyr.

Parahatçylyk söýüjilik diýen düşünje örän köp zady öz içine alýar. Ilkinji nobatda, ol dünýädäki gapma-garşylyklaryň öňüni almaga, Ýer ýüzünde parahatçylygy gorap saklamaga, durnuklylygy pugtalandyrmaga maksada okgunly hereketler we anyk işler bilen mynasyp goşant goşmakdyr. 2020-nji ýylyň 14-nji ýanwarynda paýtagtymyz Aşgabat şäherinde geçirilen «Türkmenistan we halkara guramalary: parahatçylygyň we ösüşiň hatyrasyna hyzmatdaşlyk» atly halkara maslahatynda eden çuň manyly çykyşynda hormatly Prezidentimiz ýokarda agzalyp geçilen taryhy Kararnamanyň kabul edilmeginiň wajyplygyna we zerurlygyna ünsi çekip: «Dünýä bileleşiginiň tagallalaryna garamazdan, Ýer togalagynyň birnäçe sebitlerinde ýagdaýyň çylşyrymly bolmagynda galýandygyny, gapma-garşylyklaryň artýandygyny we ählumumy ösüşiň ýoluna hem-de onuň geljekki ugurlaryna bolan garaýyşlarda ynanyşmagyň, özara düşünişmegiň umumy derejesiniň pese düşýändigini nazara alanyňda, munuň özi has-da ähmiýetlidir» diýip, aýratyn belläp geçdi.

Parahatçylygyň gadyr-gymmatyna çuňňur düşünişi ýaly, türkmen halky ynam diýlen belent hem mukaddes duýga, ynanyşmak diýlen ajaýyp ýörelgä hem aýratyn sarpa goýýar. Kimdir birine «janyňy ynanmak”, «malyňy ynanmak” ýa-da onuň «sözüne ynanmak” ýaly jümleleri näçe mysal getirseň getirip oturmaly. Hut şeýle ynamdan gözbaş alýan ynanyşmak düşünjesi bu gün many ýaýrawyny has giňeldip, dünýä derejeli ähmiýete eýe bolýar. Ilkinji nobatda bolsa, ol ynsanperwer türkmen halkynyň, dost-doganlyk ýurdy bolan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň halkara gatnaşyklaryndaky, onuň çäklerinde bolsa dünýä ykdysadyýetindäki ornuny aýdyň kesgitleýär. Diňe bir halkymyzyň däl-de, eýsem, dünýä halklarynyň hem bähbitlerini nazarda tutup durmuşa geçirilýän halkara ähmiýetli taslamalaryň ilkinji nobatda özara ynanyşmak ýörelgelerinden ugur alýandygyny aýratyn bellemek gerek. Ata Watanymyzyň başlangyjy hem-de göreldesi bilen şu esaslarda energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmeginiň, durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak maksady bilen baglylykda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygynyň berkidilmeginiň üstünlikli ýola goýulmagy we beýleki ugurlardaky ygtybarly hyzmatdaşlyklar biziň her birimiz üçin buýsandyryjy ýagdaýdyr.

Parahatçylyk we ynanyşmak biri-biri bilen aýrylmaz baglanyşykly düşünjelerdir. Parahatçylygy gorap saklamak wezipesi, ozaly bilen, halklaryň we döwletleriň birek-birege ynanyşmagy esasynda amala aşyrylýar. Şol ynanyşmak hem soňlugy bilen dost-doganlygy berkidýär, ykdysady üstünliklere giň ýol açýar. «Biz alyp barýan netijeli işlerimiz bilen sebitde durnuklylygy we parahatçylygy berkitmäge, hoşniýetli goňşuçylyk we hyzmatdaşlyk ýagdaýyny döretmäge uly goşant goşmagy dowam edýäris” diýip, milli Liderimiz nygtaýar. Hawa, parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany bolan Türkmenistan döwletimiziň hyzmatdaşlary barha artýar, daşary ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklar yzygiderli berkidilýär. Abadan, asuda ýurtda özara ynanyşmak esasynda halkara hyzmatdaşlygynyň barha ýaýbaňlanmagy deňiz, awtomobil, demir ýol, howa hem-de turba geçiriji halkara multimodal logistik taslamalary amala aşyrmaga, ýangyç-energetika toplumynda we beýleki ugurlarda ägirt uly üstünlikleri gazanmaga mümkinçilik berýär. Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman we Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ulag geçelgeleri hakyndaky ylalaşyklaryň gazanylmagy, hereket edýän Türkmenistan — Hytaý hem-de gurluşygy dowam edýän Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan halkara gaz geçirijileri, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça ýokary woltly elektrik geçiriji hem-de optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy we beýleki iri desgalar munuň aýdyň subutnamasydyr.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda biz ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk baýramyny giňden belläris. Garaşsyz Diýarymyzyň durmuş-ykdysady we daşary syýasat ugry, ilkinji nobatda, parahatçylyk söýüjilik we ynsanperwerlik ýörelgelerine esaslanýar. Şonuň üçinem 2021-nji ýylyň şygarynyň bu ajaýyp taryhy sene bilen gabatlaşmagynda uly many bar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzyň halkara abraýynyň has-da artmagy, şan-şöhratynyň belende göterilmegi üçin il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli beýik işleri alyp barýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, belent başy aman bolsun!

Döwletmämmet GARAKLYÝEW,

“Balkan”.

Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen nobatdaky wideoduşuşyklar

AŞGABAT, 18-nji fewral (TDH). Şu gün Daşary işler ministrliginde Beýik Britaniýanyň Premýer-ministriniň Türkmenistan boýunça söwda baradaky ýörite wekili hanym Emma Nikolsonyň ýolbaşçylygyndaky wekilleri bilen söwda-ykdysady meseleleri boýunça onlaýn duşuşyk geçirildi.

Türkmen tarapyndan mejlise Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň, Merkezi bankyň, Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň, Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar.

Mejlise gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan amala aşyrylýan “Açyk gapylar” syýasatynyň oňyn häsiýetini bellediler. Bu syýasat Türkmenistan bilen Beýik Britaniýanyň arasynda söwda gatnaşyklarynyň okgunly ösdürilmegini şertlendirýär.

Gepleşikleriň dowamynda «JCB Sales Limited» kompaniýasy bilen hyzmatdaşlyk meselesine aýratyn üns berildi, bu kompaniýa Türkmenistan üçin ýörite tehnikalary we enjamlary ibermäge gyzyklanma bildirýär.

Şeýle hem maýa goýumlary çekmek hem-de bilelikdäki taslamalaryň beýleki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

***

Şu gün DIM-de wideomaslahat görnüşinde daşary syýasat edaralarynyň arasynda türkmen-gazak geňeşmeleri geçirildi, oňa Gazagystan Respublikasyndan Premýer-ministriň orunbasary, daşary işler ministri M.Tleuberdi gatnaşdy.

Taraplar halkara we sebit düzümleriniň, hususan-da, BMG-niň, GDA-nyň YHG-nyň hem-de beýleki guramalaryň çäklerinde iki ýurduň toplan oňyn hyzmatdaşlyk tejribesini bellediler. Türkmenistanyň we Gazagystanyň halkara meselelerine ýakyn garaýyşlary nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, ikitaraplaýyn görnüşde hem, köptaraplaýyn görnüşde hem bilelikdäki işi dowam etmäge özara taýýarlyk beýan edildi.

Hazar meselesi aýratyn ara alnyp maslahatlaşyldy. Hyzmatdaşlygy, şol sanda port düzümlerini herekete getirmek babatynda ulag-üstaşyr ulgamda gatnaşyklary giňeltmek boýunça pikir alşyldy. Şu ýyl Türkmenistan Hazarýaka döwletleriň Baştutanlarynyň VI sammitini geçirmäge taýýarlyk görýär. Şunuň bilen baglylykda, taraplar sammitiň gün tertibini işjeňleşdirmek maksady bilen birnäçe teklipleri öňe sürdüler. Şeýle hem ekologiýa ulgamynda, şol sanda Aral meselesi boýunça hyzmatdaşlygyň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň nobatdaky Konsultatiw duşuşygyna görülýän taýýarlyk boýunça pikir alşyldy. Taraplar Merkezi Aziýa we goňşy sebitleriň ähmiýetli mümkinçilikleriniň açylmagy üçin bilelikdäki başlangyçlaryň işlenilip düzülmegine gyzyklanmalaryny beýan etdiler. Bu ugurda taraplar Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerindäki özara hereketleriň işjeňleşdirilmeginiň zerurdygyny nygtadylar.

Diplomatlar ýangyç-energetika, ulag-logistika we senagat pudaklarynda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak meselelerine garadylar. Ylym, bilim, saglygy goraýyş we farmasewtika ugry boýunça gatnaşyklaryň ösdürilmegine gyzyklanma bildirildi.

Duşuşygyň jemleri boýunça Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2021 — 2023-nji ýyllar üçin Hyzmatdaşlyk hakynda maksatnama gol çekildi.

«Türkmenistan – parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyz uly üstünliklere, şanly wakalara beslenýär. Bu şanly ýylymyzyň her bir güni täze ösüşlere badalga bolýar, köňüllerde, ýüreklerde buýsanç döredýär. Gahryman Arkadagymyzyň beýik işleriniň, parasatly syýasatynyň netijesinde gazanylýan şeýle üstünlikler ýürekleri joşa getirýär.Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde Gahryman Arkadagymyzyň parasatly taglymaty dünýäde uly goldawa eýe bolýar. Biz muny hormatly Prezidentimiziň parasatly başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň ençeme Kararnamalarynyň kabul edilendiginde hem aýdyň göz ýetirýäris. Iň esasy şeýle parasatly başlangyçlar umumadamzadyň bähbitlerini nazarlaýar, dünýäniň parahatçylygyny, ösüşini üpjün edýär. Munuň özi täze eýýamyň parahatçylyk taglymatydyr, dünýäniň ösüşini has-da tizleşdirýän, halklary dostlaşdyrýan asylly ýörelgedir. Şeýle taglymaty ýola goýan hormatly Prezidentimiziň beýik işleri halkymyzyň we adamzadyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilendir.

Türkmen halkynyň müňýyllyklaryň dowamynda ýöredip gelen parahatçylyk ýörelgesi bu günki gün dünýä tarapyndan belent ykrarnama eýe bolýar. Muňa aýdyň nusga hökmünde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan hemişelik Bitaraplygymyzyň iki gezek ykrar edilendigini aýratyn bellemek bolar. Şeýle hem Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 12-nji dekabryň «Halkara Bitaraplyk güni» diýip yglan edilmegi hem dünýä jemgyýetçiligiň halkymyzyň parahatçylyk ýörelgesine belent sarpasydygyny beýan edýär. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly başlangyjy esasynda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan kabul edilen «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» Kararnamasy aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Bu beýik taglymatyň aýdyň beýanydyr, oňyn netijeleridir we dünýä içre dabaralanmagydyr. Munuň özi ilkinji nobatda parahatçylygyň, ynanyşmagyň, dost-doganlygyň dabaralanmagy bolup durýar. Dünýäniň ösüşi hem parahatçylyk bilen pugta baglanyşyklydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň dünýäde abraý-mertebesi has-da belende göterilýär. Türkmenistan ýurdumyzyň halkara daşary syýasaty parahatçylyk söýüjilige, hoşniýetlilige, deňhukukly gatnaşyklara esaslanýar. Şunda halklaryň arasyndaky dost-doganlyk, hoşniýetli hyzmatdaşlyklar, söwda-ykdysady gatnaşyklar has-da ösdürilýär. Hormatly Prezidentimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda öňe süren «Ösüş arkaly parahatçylyk» taglymaty diňe bir ýurdumyzyň däl-de, eýsem sebitiň we dünýäniň ösüşini, parahatçylygyny üpjün etmekde möhüm orna degişli bolup durýar. Bularyň hemmesi bolsa Türkmenistan ýurdumyzyň dünýäde abraýynyň barha ösdürilýändigine aýdyň şaýatlyk edýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzda ösüşlerimiz diňe bir ýurduň çäginde däl-de, eýsem dünýä ähmiýetli bolup durýar. Biz muny halkara ähmiýetli desgalarda hem aýdyň göz ýetirýäris. Has takygy şu ýylyň başynda halkara ähmiýetli wakalar hem muny dolulygyna subut edýär. Şu ýylymyzyň başynda Kerki — Şibirgan ugry boýunça elektrik geçirijisiniň, Akina — Andhoý beketleriniň aralygynda 30 kilometrlik demir ýolunyň, Ymamnazar — Akina we Serhetabat — Turgundy ugurlary boýunça halkara optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň we üstaşyr geçelgeleriniň işe girizilmegi çuňňur many-mazmuna eýedir. Şonuň ýaly-da, Hazar deňzindäki «Dostluk» ýatagynyň uglewodorod serişdelerini bilelikde gözlemek, işläp geçmek we özleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekildi. Bu taryhy wakalar öňi bilen sebitiň ösüşinde möhüm ähmiýetli bolup, dünýäniň ösüşini, halklaryň hoşniýetli gatnaşyklaryny nazarlaýar. Munuň özi halklaryň ynanyşmagyndan, parahatçylykdan nyşandyr. Şonuň bilen bir hatarda halklaryň hoşniýetli gatnaşyklarynyň has-da ösdürilmegidir. Gahryman Arkadagymyzyň şeýle beýik işleri halklaryň parahatçylykly ösüşini üpjün edýär. Şeýle asylly ýörelgelere, parahatçylyga, ynanyşmaga, hoşniýetlilige eýerýän Türkmenistan ýurdumyzyň alyp barýan ösüşli ýollary dünýä jemgyýetçiliginiň hem ünsüni özüne çekýär. Sebäbi aýdanyňda bu beýik işler halkara jemgyýetçiliginde umumadamzadyň bähbidine gönükdirilen diýip ykrar edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda hem beýik taglymatlary, taryhy başlangyçlary bilen çykyş edýär. Şeýle taglymatlaryň biri hem Gahryman Arkadagymyzyň “Ösüş arkaly parahatçylyk” taglymatydyr.

Ösüşiň bar ýerinde abadançylyk bar.
Ösüşiň bar ýerinde parahatçylyk bar.
Ösüşiň bar ýerinde bagtyýar durmuş bar.

Ine, şonuň üçin hem häzirki bagtyýarlyk döwrümizde hormatly Prezidentimiz türkmen halkyna we dünýä halklaryna ösüşi peşgeş edýär.

Häzirki zaman dünýäsiniň ösüşi parahatçylyk bilen berk baglanyşyklydyr. Halklaryň hoşniýetli gatnaşyklary, dost-doganlyk, ynanyşmak ösüşiň esasy ugrudyr. Bu gymmatlyklar umumadamzadyň asylly ýörelgesine öwrülýär.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde dünýä döwletleri bilen parahatçylykly, dostlukly-doganlykly gatnaşyklary ýola goýup, dünýäniň halkara giňişliginde binýady berkden tutulan kuwwatly döwletleriň hataryna goşulandygyny guwanç bilen aýtmak ýakymlydyr. Hormatly Prezidentimiz: «Türkmenistanyň Bitaraplygy häzirki döwrüň hakykaty we biziň geljegimizdir, onda ähli ugurlar boýunça giň halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek üçin täze mümkinçilikler açylýar» diýip parasatly belleýär. Şu parasatly sözlerden görnüşi ýaly hem, Gahryman Arkadagymyzyň döwletimiziň halkara abraý-mertebesiniň ýokarlanmagynda we şan-şöhratynyň dünýä ýaýylmagy ugrunda alyp barýan beýik işleriniň uly ähmiýete eýedigini aýratyn bellemek möhümdir. Esasan hem, hormatly Prezidentimiziň parasatly syýasaty netijesinde Türkmenistan döwletimiziň dünýä döwletleri bilen hoşniýetli gatnaşyklarynyň we özara bähbitli hyzmatdaşlyklaryň soňky ýyllarda has-da belent derejelere çykandygyny we işjeň häsiýete eýe bolandygyny aýtmak gerek. Munuň şeýledigine soňky birnäçe ýylyň dowamynda milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda Türkmenistanyň Garaşsyz we hemişelik Bitarap döwlet hökmünde daşary syýasatdaky gazanan ýokary üstünlikleri bilen Gahryman Arkadagymyzyň gönüden-göni baştutanlygynda amala aşyrylan möhüm taryhy wakalar arkaly aýdyň göz ýetirmek mümkindir.

Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli we hoşniýetli syýasaty halklaryň arasyndaky ykdysady, syýasy, medeni gatnaşyklary ýola goýmakda möhüm ugur bolup hyzmat edýär. Bu ugurlarda hoşniýetli gatnaşyklary ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler döwrüň talaplaryna laýyklykda ýola goýulýar. Şunda Türkmenistan dünýäniň ähli döwletleri bilen hoşniýetli goňşuçylyk, birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk we taraplara peýdaly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanan parahatçylyk söýüji daşary syýasaty ýöredýär. Şeýle ynsanperwer we hoşniýetli syýasatyň dünýä döwletleri tarapyndan we halkara guramalary tarapyndan doly ykrar edilýändigini aýratyn bellemek gerek.

Häzirki bagtyýarlyk döwrümizde Gahryman Arkadagymyzyň durmuşa geçirýän beýik işleri halkymyzyň bagtyýarlygy, halklaryň dost-doganlykly gatnaşyklary, dünýäniň parahatçylygy bilen pugta baglanyşyklydyr. Bularyň hemmesi sözüň doly manysynda örän uly many-mazmuna eýedir. Muny biz dünýä jemgyýetçiliginde uly goldawa eýe bolýan her bir beýik başlangyçlarda hem aýdyň göz ýetirýäris. Gahryman Arkadagymyzyň beýik işleri — ösüşiň we parahatçylygyň taglymaty dünýäde belent ykrarnama eýe bolýar. Bu gün hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Türkmenistan ýurdumyzyň şan-şöhraty, abraý-mertebesi has-da belentde tutulýar. Munuň özi biziň her birimiziň kalbymyzda belent buýsanç döredýär, ýüreklerimizi joşdurýar. Halkymyzy bagtyýar durmuşda ýaşadýan, dünýäde parahatçylygy we ösüşi pugtalandyrýan Gahryman Arkadagymyzyň jany sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Söhbet NURBERDIÝEW,

«Mugallymlar gazeti».

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 2021-nji ýyly dünýä derejesinde “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakyndaky Kararnamanyň kabul edilmegi çuňňur many-mazmuna eýedir. Munuň özi dünýä halklarynyň asuda durmuşda ýaşamak baradaky pikirleriniň esasyny düzýän beýik başlangyçdyr.

Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň ählumumy maksatnamalary, dünýä halklarynyň isleglerini özünde jemleýän başlangyjy Ýer ýüzinde uly goldawa eýe bolýar. Çünki, dünýä halklary ynanyşmak bilen öňe gitmegi, asuda durmuşda ýaşamagy, işlemegi maksat edinýär. Şonuň üçin bilelikdäki tagallalar hem-de umumy jogapkärçilik hyzmatdaşlygy ösdürmäge we giňeltmäge mümkinçilik döredýär. Parahatçylykly ýaşaýşy üpjün etmek wezipesi ähli döwürlere hem ilkinji zerurlyk hasaplanylypdyr.

Parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetiniň mazmuny döwletleriň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklarda asudalygy hem-de ynanyşmagy berkitmek, sazlaşygy üpjün etmek maksady bilen, anyk hereketler arkaly dünýä bileleşiginiň tagallalaryny utgaşdyrmakdan ybaratdyr. Parahatçylyk hem-de ynanyşmak düşünjesi dünýä halklary üçin hyzmatdaşlygy we durnukly ösüşi rowaçlandyrmakda uly ähmiýete eýedir. Elbetde, parahatçylyk, birek-birege ynanyşmak dünýäde özara gatnaşyklary ýola goýmagyň berk binýadydyr. Parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetinde halkara derejesinde ylalaşygy höweslendirmek, birek-birege sarpa goýmak ýaly ynsanperwer ýörelgeler kemala gelýär.

Gahryman Arkadagymyz dünýä döwletleri, şol sanda iri halkara guramalary bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmak bilen bir hatarda şol hyzmatdaşlygyň dostlukly hem-de umumadamzat derejesinde bähbitli we oňaýly gatnaşyklardan ybarat bolmagy ugrunda tagalla edýär. Milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda biz dostluk we ynanyşmak arkaly ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň has ygtybarly hem-de hemişelik bolýandygyna berk ynanýarys we şu ýörelgä pugta eýerýäris. Türkmenistana dostluk goluny uzadýan ýurtlaryň, netijeli gatnaşyklary ösdürmäge döwtalap we bu ugurdaky hyzmatdaşlyklara uly gyzyklanma bildirýän halkara guramalarynyň sanynyň barha artýandygy biziň hemişe parahatçylygy we ynanyşmagy pugta ýörelge edinýän Bitaraplyk hukuk ýagdaýymyzyň Ýer ýüzünde goldanylýandygyny hem-de gyzgyn seslenme döredýändigini aňladýar. Şoňa baglylykda hormatly

Prezidentimiziň taýsyz tagallalary we ýöredýän öňdengörüjilikli hoşniýetli syýasaty netijesinde dünýäniň iri halkara guramalary bilen köpugurly hem-de giň möçberli hyzmatdaşlyklaryň gerimi parahatçylyk we ynanyşmak arkaly has-da giňeýär.

Mähriban halkymyz milli Liderimiziň başda durmagynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynyň her bir gününi Watanymyzyň gülläp ösmeginiň bähbidine çekýän tutanýerli we döredijilikli zähmetde gazanýan ajaýyp üstünliklerine besleýär. Ähli ýeňişlerimiziň gözbaşynda duran Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, türkmen halkynyň röwşen geljeginiň hatyrasyna alyp barýan beýik işleri rowaç bolsun!

Hudaýnazar DURDYÝEW,

Ylym we bilim işgärleriniň Kärdeşler Arkalaşyklarynyň Köneürgenç etrap Geňeşiniň başlygy.

Çagalar — biziň geljegimiz. Ýurdumyzda ýaş nesle bilim we terbiýe bermek, olaryň hemmetaraplaýyn kämil bolup ýetişmeklerini gazanmak ugrunda amala aşyrylýan düýpli işler amala aşyrylýar. Muny çagalaryň hukuklaryny goramagy nazarlaýan kanunlarda we kanunçylyk namalarynda hem bütin aýdyňlygy bilen görýäris.

Türkmenistanda adamyň, şol sanda çagalaryň hukuklary kanunçylyk esasynda goralýar. Şeýle resminamalar taýýarlanylanda, olara üýtgetmeler we goşmaçalar girizilende, Türkmenistanyň Konstitusiýasyndan, umumy ykrar edilen halkara hukuk kadalaryndan, ata-baba gelýän ýörelgelerden ugur alynýar. «Çaganyň hukuklarynyň döwlet kepillikleri hakynda» Türkmenistanyň Kanuny hem şolaryň biridir. Onda ýurdumyzda ýaş nesliň bähbitleri babatda döwlet syýasatynyň çaganyň hukuklarynyň, azatlyklarynyň we kanuny bähbitleriniň kanunçylyk taýdan üpjün edilmegine we goralmagyna, çaganyň saglygynyň, eneligiň, atalygyň we çagalygyň goralmagyna, çaga babatda kemsitmelere ýol bermezlige, hukuklary bozulan ýagdaýynda olaryň dikeldilmegine, çaganyň beden, akyl-paýhas, ruhy we ahlak taýdan terbiýelenilmegine we ösmegine ýardam edilmegine gönükdirilendigi bellenilýär.

Häzirki wagtda bilim edaralarynyň terbiýe we bilim bermekligi bilen bir hatarda çaga terbiýe bermegiň maşgala görnüşiniň höweslendirilmegine, eneligiň goraglylygyna aýratyn üns berilýär. Çünki çaga terbiýesi, ilki bilen, maşgaladan başlanýar. Mundan başga-da ýurdumyzda çagalaryň hukuklarynyň, azatlyklarynyň we kanuny bähbitleriniň goralmagy çygrynda iş alyp barýan işgärleriň taýýarlanylmagyna, olaryň hünär derejeleriniň ýokarlandyrylmagyna we gaýtadan taýýarlanylmagyna uly üns berilýär. Şu maksat bilen umumy bilim berýän orta mekdepleriň mugallymlarynyň çaga psihologiýasy ugry boýunça hünär okuwlaryny geçýändikleri aýratyn bellärliklidir. Şeýle hem çaganyň hukuklarynyň, azatlyklarynyň we kanuny bähbitleriniň goralmagy çygrynda umumy bilim berýän edaralardan başga-da, jemgyýetçilik birleşikleriniň, şol sanda Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň, sport mekdepleriniň hem-de beýleki degişli edaralaryň arasynda hyzmatdaşlyk ýola goýlup, ýaş nesliň jemgyýetiň talaplaryna laýyk mynasyp terbiýe we bilim almagy ugrunda yzygiderli işler alnyp barylýar.

Çaganyň hukuklarynyň döwlet tarapyndan goralmagy, munuň üçin ähli şertleriň döredilmegi mynasyp nesli terbiýeläp ýetişdirmäge giň mümkinçilikleri açýar. Olardan ýerlikli peýdalanýan ýaşlar durmuşda öz orunlaryny tapýarlar.

Annamyrat AMANGELDIÝEW,

Çärjew etrap prokurory, 1-nji derejeli ýurist.

Häzirki bagtyýarlyk döwrümiz uly ösüşlere, taryhy wakalara beslenýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda eziz Diýarymyzyň saýlap alan ösüş ýolunyň ygtybarlydygyna we beýik geljegi nazarlaýandygyna aýdyň şaýatlyk edýär.

Ýer ýüzünde ykrar edilen şeýle bir hakykat bar: ykdysady taýdan beýik ösüşleri gazanmak üçin, ilki bilen, ýurtda dost-doganlygy, parahatçylygy we ynanyşmagy üpjün etmeli. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanda Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda dostluk, birek-birege bolan ynam has-da pugtalandy. Bu bolsa milli ykdysadyýetiň dürli ugurlary boýunça ösüşi, halkyň bagtyýar durmuşyny şertlendirýär. Hormatly Prezidentimiziň parahatçylyk we ynanyşmak ýörelgesi öz gerimini barha giňeldýär. Dünýä ýurtlary Türkmenistanyň parahatçylyk we ynanyşmak arkaly ösüş gazanmak ýörelgesini doly makullaýarlar. Bu bolsa eziz Diýarymyzyň saýlap alan ýolunyň nusgalyk ýoldugyny tassyklaýar.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly belleýşi ýaly, parahatçylyk we ynanyşmak häzirki wagtda ynsana iňňän zerur bolup durýar. Çünki, bir-biri bilen aýrylmaz baglanyşykly bu iki düşünje hyzmatdaşlygyň, ählumumy howpsuzlygy we abadançylygy, durnukly ösüşi üpjün etmegiň möhüm şertidir. Häzirki wagtda halkara gatnaşyklaryny oňyn ugra gönükdirýän, gapma-garşylyklaryň öňüni alýan we birek-birege hormaty alamatlandyrýan parahatçylyk hem-de ynanyşmak medeniýetini ösdürmek, halklaryň arasyndaky birek-biregi sarpalamak gatnaşyklaryny giňeltmek we berkitmak boýunça bilelikdäki tagallalara badalga berilýär.

Eziz Diýarymyzyň berk we yzygiderli ýöredýän, dünýäniň ähli döwletleri bilen hoşniýetli goňşuçylyk, ynanyşmak, deňhukuklylyk we taraplara peýdaly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty dünýä bileleşigi tarapyndan doly ykrar edilýär. Şoňa laýyklykda, Türkmenistan hemişelik Bitarap döwlet hökmünde umumadamzat gymmatlyklaryna we demokratiýanyň ýörelgelerine eýermek, ýurduň içinde raýat asudalygyny kepillendirmek, BMG we beýleki halkara guramalary bilen ýakyn hyzmatdaşlykda bolup, öz syýasatyny ýöretmek ýaly borçlary öz üstüne aldy. Milli Liderimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň belent münberinden edýän her bir çykyşy, teklibi dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan goldanylýar.

Buýsançly taryhymyzdan mälim bolşy ýaly, türkmen halky ähli döwürlerde hem hoşniýetliligi, parahatsöýüjiligi bilen meşhurdyr. Bu ynsanperwer ýörelgeler ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynda we parahatçylygy hem-de ynanyşmagy berkitmäge gönükdirilen daşary syýasatymyzda aýdyň şöhlelenýär. Şeýlelikde, ýurdumyzyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýy köpsanly ykdysady taslamalary amala aşyrmaga giň mümkinçilik döredýär. Türkmenistan öz saýlap alan hemişelik Bitaraplyk syýasatyna eýermek bilen ählumumy howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň esaslarynyň pugtalandyrylmagyna ýardam edip, döwrüň möhüm meselelerini ynanyşmak arkaly parahatçylykly ýol bilen çözmäge işjeň gatnaşýar. Türkmenistan ynanyşmak arkalay parahatçylygy üpjün edijilik syýasaty ýöretmek bilen, syýasy — diplomatik we ykdysady çäreleriň ähli gurallaryny işjeň peýdalanýar. Şundan görnüşi ýaly, Türkmenistan sebitde syýasy we ykdysady durnuklylygy pugtalandyrmakda ägirt uly orny eýeleýär.

Jahan ARAZOWA,

Daşoguz şäherindäki 2-nji çagalar sungat mekdebiniň mugallymy.

3. GURLUŞYK-SENAGAT TOPLUMY WE ELEKTROENERGETIKA

Halk hojalyk toplumynyň esasy pudaklarynyň okgunly ösdürilmegi Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň aýdyň nyşanyna hem-de döwrümiziň döredijilik ruhunyň beýanyna öwrüldi.

Gurluşyk-senagat toplumy we elektrik energetikasy bu babatda aýdyň görkeziji bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň mähriban halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine başyny başlan ägirt uly maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmekde bu pudaklara möhüm orun degişlidir.

Şol döwlet maksatnamalary biri-biriniň üstüni sazlaşykly ýetirip, köpugurly milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de ösdürilmegine, döwrebap, ýokary tehnologiýaly kärhanalary işe girizmäge, baý tebigy serişdeleri has doly ulanmagyň hasabyna daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksport ugurly önümleriň möçberini artdyrmaga, ýurdumyzyň sebitlerini toplumlaýyn özgertmäge gönükdirilendir.

Milli Liderimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde, ilatyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmakda hem-de bäsdeşlige ukyply senagat toplumyna eýe bolan Diýarymyzyň abraýyny has-da belende götermekde gurluşyk senagatynyň ähmiýetini yzygiderli nygtaýar.

Şäher gurluşygy amala aşyrylýan innowasion işleriň özboluşly görkezijisi hökmünde çykyş etmek bilen, şu günüň isleglerini hem-de mähriban halkymyzyň maksatlaryny we ymtylmalaryny beýan edýär.

Soňky ýyllarda gurluşyk işleriniň has giň gerime eýe bolmagy eziz Watanymyzyň okgunly ösüşiniň aýdyň subutnamalarynyň biridir. Türkmenistanyň at gazanan arhitektory hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Diýarymyz ägirt uly gurluşyk meýdançasyna öwrüldi.

Milli Liderimiziň GDA gatnaşyjy döwletleriň hökümet Baştutanlarynyň geňeşiniň şu ýylyň maý aýynda geçirilen mejlisiniň barşynda beýan eden teklibine laýyklykda, 2021-nji ýylyň Arkalaşykda Binagärlik we şähergurluşyk ýyly hökmünde geçjekdigi bellärliklidir. Şu ýylda ýurdumyzda şanly senäniň — Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk baýramynyň belleniljekdigini nazara almak bilen, täze binalaryň köpçülikleýin açylmagyna garaşmak bolar.

Hormatly Prezidentimiz Halk Maslahatynyň geçen ýylyň sentýabr aýynda geçirilen taryhy mejlisinde gurluşygyň giň geriminiň Garaşsyz Watanymyzyň ähli ugurlar boýunça okgunly ösýän kuwwatly döwletdigini aýdyň görkezýändigini belledi. Bu gün ýurdumyzda bahasy 37 milliard amerikan dollaryndan gowrak bolan önümçilik we durmuş maksatly iri desgalaryň 2,5 müňe golaýy gurulýar.

Türkmenistanlylaryň abadan we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek, şäherlerde hem-de obalarda halkara ölçeglere laýyk gelýän zerur düzümi döretmek milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” diýen şygar astynda amala aşyrýan durmuş ugurly döwlet syýasatynyň esasy ýörelgesidir. Watanymyzyň ähli künjeklerinde köp sanly desgalaryň gurluşygy şol syýasatyň üstünlige beslenýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Bu desgalaryň gurluşygy «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda alnyp barylýar.

Ministrler Kabinetiniň we Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň 30-njy dekabrda geçirilen bilelikdäki mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda ajaýyp desgalar, täze ýaşaýyş toplumlary gurulýar, ýokary tizlikli awtobanlaryň we polat ýollaryň müňlerçe kilometrleri çekildi, halkara ulag düzümleri döredilýär.

2020-nji ýylda umumy bahasy 7 milliard manada golaý bolan 45 sany iri desgalar ulanylmaga tabşyryldy. Olaryň hatarynda umumy meýdany 2 million inedördül metre golaý ýaşaýyş jaýlary, şol sanda otaglarynyň ýerleşişi gowulandyrylan jaýlar, şeýle hem çagalar baglary, mekdepler, lukmançylyk edaralary we beýleki desgalar bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen halkyna Täze ýyl Gutlagynda ýurdumyzda durmuş we önümçilik maksatly köp sanly desgalaryň gurlup, ulanmaga tabşyrylandygyny belledi. Bagtyýar maşgalalaryň müňlerçesi täze jaý toýlaryny tutdular. Biz durmuş we önümçilik düzümli desgalary gurmagy ýokary depginler bilen dowam edýäris.

Döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan binagärlik-şähergurluşyk maksatnamasynyň çäklerinde paýtagtymyzda gurlan desgalaryň birnäçesiniň Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilendigini bellemek gerek. 2013-nji ýylyň 25-nji maýynda bolsa Aşgabadyň özi hem ak mermerli binalaryň dünýäde bir ýere iň köp jemlenen şäheri hökmünde bu abraýly sanawda mynasyp orun eýeledi.

Uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, paýtagtymyzy mundan beýläk-de okgunly ösdürmek milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde durýar. Hormatly Prezidentimiz dürli maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşyny, şäheri abadanlaşdyrmak babatda taslamalaryň durmuşa geçirilişini, inžener-tehniki hem-de ýol-ulag düzüminiň döwrebaplaşdyrylmagyny hut özi gözegçilikde saklaýar.

Ýaşaýyş-durmuşyň ýokary görkezijilerini üpjün etmäge gönükdirilen taýsyz tagallalaryň netijesinde, Aşgabat dünýäniň iň owadan we ýaşamak üçin has amatly şäherleriniň biri, sebit we halkara hyzmatdaşlygyň ykrar edilen merkezi hökmündäki derejesini has-da pugtalandyrýar. Paýtagtymyzda iri çäreleri geçirmek hem-de köp sanly daşary ýurtly myhmanlary mynasyp garşylamak üçin ähli şertler döredilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň şähergurluşyk strategiýasynyň durmuşa geçirilişiniň barşynda her ýyl türkmen paýtagtynyň ajaýyp binagärlik toplumynyň üsti täze täsin binalar hem-de desgalar bilen ýetirilýär. Şolar häzirki Türkmenistanyň hakyky buýsanjyna öwrülýär.

Bu gün Aşgabat şäheriniň günorta böleginde iri desgalaryň toplumynda, hususan-da, Halk Maslahatynyň Diwanynyň, Halkara maslahatlar hem-de Halkara kabul edişlikler merkeziniň, kaşaň myhmanhananyň hem-de “Türkmenbaşy” döwlet täjirçilik bankynyň we “Senagat” paýdarlar täjirçilik bankynyň edara binalarynyň gurluşygynda işler güýçli depginde alnyp barylýar.

Täze, has oňaýly dynç alyş zolaklaryny döretmäge uly ähmiýet berilýär. 15-nji iýunda milli Liderimiziň gatnaşmagynda ak mermerli paýtagtymyzyň demirgazyk künjeginde ýerleşen “Altyn kölüň” kenarynda gurlan dynç alyş düzüminiň desgalarynyň açylyş dabarasy boldy. Bu dynç alyş zolagyny mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, geljekde has oňaýly iki gatly kottejleri, çagalar hem-de sport meýdançalaryny, üsti açyk suwa düşülýän howuzlary we akwaparklary hem-de beýleki ugurdaş desgalaryň ençemesini gurmak meýilleşdirilýär.

2020-nji ýylyň 3-nji iýunynda Bütindünýä welosiped güni mynasybetli dabaralar geçirildi. Bütindünýä welosiped güni hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň ýörite Kararnamasy bilen 2018-nji ýylda esaslandyryldy.

Türkmen paýtagtynda, Çandybil şaýolunyň hem-de Bekrewe köçesiniň çatrygynda “Welosiped” binasynyň açylmagy esasy wakalaryň birine öwrüldi. Bu uly bina mähriban halkymyzyň ruhubelentligini hem-de umumadamzat gymmatlyklaryna we halkara sport hereketine ygrarlylygyny alamatlandyrýar.

Ýurdumyzda häzir bedenterbiýe hem-de sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmak üçin ähli şertler döredilýär. Geçen ýylyň 1-nji sentýabrynda Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň täze edara binasynyň hem-de Türkmen döwlet bedenterbiýe we sport institutynyň sportuň olimpiýa görnüşleri fakultetiniň dabaraly ýagdaýda açylmagy munuň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow açylyş mynasybetli guralan dabarada çykyş edip, bu toplumyň Türkmenistanyň milli hem-de olimpiýa ýygyndy toparlarynyň türgenlerini Olimpiýa we Aziýa oýunlaryna, beýleki iri halkara ýaryşlara ýokary derejede taýýarlamaga mümkinçilik berjekdigini belledi.

Diýarymyzda giňden bellenilýän Bilimler we talyp ýaşlar gününiň çäklerinde Aşgabatda 21-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik mekdebiniň hem açylyş dabarasy geçirildi.

30-njy oktýabrda ähli isleg bildirýänler üçin gapylaryny giňden hem-de myhmansöýerlik bilen açan, paýtagtymyzyň Astana köçesiniň ugrunda gurlan “Jahan” döredijilik merkezinde zehinli çagalaryň we ýetginjekleriň aýdym-saz, tans hem-de surat çekmek bilen meşgullanmagy üçin ähli şertler döredildi. Bu ýerde dürli gurnaklar, döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen ses ýazýan studiýa, sport we beýleki zallar hereket edýär.

Ýeri gelende aýtsak, “Türkmenistan — Bitaraplygyň mekany” şygary astynda geçen baýramçylyk ýyly täze desgalary ulanmaga bermek bilen bagly dabaralaryň birnäçesine beslendi. Şol desgalar ählihalk baýramçylygyna uly sowgat boldy.

28-nji oktýabrda Aşgabatda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda ýol-ulag düzüminiň desgalarynyň toplumynyň — S.Türkmenbaşy hem-de A.Nyýazow şaýollarynyň çatrygynda ýerleşen awtomobil geçelgesiniň, ýerasty geçelgeleriň we “Mahabat” binasynyň hem-de täze “Diwan” myhmanhanasynyň açylyş dabarasy boldy. Bu myhmanhananyň bezeginde milli binagärligiň äheňleri öz beýanyny tapdy.

10-njy noýabrda ýurdumyzyň baş şäherini ösdürmegiň 16-njy nobatdakysynyň çäklerinde gurlan durmuş-medeni maksatly desgalaryň iri toplumy ulanylyşa tabşyryldy.

Magtymguly şaýolunyň ugrunda, Taslama we Tähran köçeleriniň arasyndaky giň meýdanda gurlan ýaşaýyş toplumy ak mermerli paýtagtymyzyň binagärlik keşbi bilen aýratyn sazlaşyk döretdi.

Giň gerimli taslamanyň çäklerinde has oňaýly we otaglarynyň ýerleşişi gowulandyrylan 12 gatly 48 öýli ýaşaýyş jaýlarynyň altysy hem-de 72 öýli ýaşaýyş jaýlarynyň onusy guruldy. Zerur tehniki ulgamlary, pyýadalar üçin niýetlenen ýerasty geçelgeleri we ýolagçy ulaglar üçin duralgalary öz içine alýan, umumy uzynlygy 5,5 kilometrden gowrak bolan täze ýol çekildi.

Paýtagtymyzy gurmagyň 16-njy nobatdakysynyň hem-de beýleki möhüm durmuş ähmiýetli desgalaryň ençemesiniň taslamalaryny amala aşyrmagyň ata Watanymyzyň rowaçlanmagyna we gülläp ösmegine saldamly goşant goşýan Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary bolan hususy kärhanalara ynanylandygy bellärliklidir. Türkmen gurluşykçylary binalaryň we desgalaryň taslamalaryny işläp taýýarlamakda, işleri ýokary hilli ýerine ýetirmekde hem-de bellenen möhletlerde ulanmaga berilmegini üpjün etmekde eýýäm baý tejribe topladylar.

Şol ýerde “Gül Zemin” söwda-dynç alyş merkezi hem guruldy. Awtomobil ýol çatrygynyň merkezini bolsa täsin “Türkmen alabaýy” heýkeli bezedi. Itleriň bu täsin tohumyny wagyz etmek işinde 2020-nji ýylyň möhüm ähmiýetli wakalara baý bolandygyny bellemek gerek. Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň çäginde “Türkmen alabaý itleri” hojalyk jemgyýetiniň binalar toplumy açyldy, Änew şäherinde bolsa döwrebap weterinariýa hassahanasy hem-de öý haýwanlaryny saklamak üçin niýetlenen jaýlar guruldy.

Häzir döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, Ahal welaýatynda Karantin merkeziniň, Balkan, Daşoguz, Lebap, Mary welaýatlarynda we Aşgabat şäherinde bolsa alabaý itleriniň merkezleriniň gurluşygy alnyp barylýar.

Möhüm ähmiýetli baýramçylyk desgalarynyň hatarynda Halkara ýanyk şikeslerini bejeriş merkezini we Estetiki merkezi görkezmek bolar. Bu desgalar 10-njy oktýabrda, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününde ulanmaga berildi.

Täze saglygy goraýyş edaralarynyň peýda bolmagy döwlet Baştutanymyzyň mähriban halkymyzyň saglygy we bagtyýarlygy baradaky atalyk aladasynyň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. Milli Liderimiziň baştutanlygynda işlenip taýýarlanylan hem-de üstünlikli durmuşa geçirilýän “Saglyk” Döwlet maksatnamasy saglygy goraýyş ulgamyny hemmetaraplaýyn döwrebaplaşdyrmaga, türkmenistanlylary ýokary halkara ölçeglere kybap gelýän lukmançylyk hyzmatlarynyň giň görnüşleri bilen üpjün etmäge gönükdirilendir.

2020-nji ýylyň noýabr aýynda ulanmaga berlen Ak bugdaý etrabynda bina edilen häzirki zaman “Bagabat” şypahanasy hem-de Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynyň Yzgant obasynda täze gurlan 200 orunlyk ýokanç keselleri hassahanasy ýurdumyzyň saglygy goraýşynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirdi.

“Bagabat” şypahanasynyň açylyş dabarasynyň çäklerinde oňa tarap alyp barýan ýoluň hem-de çatryklaryň birinde oturdylan beýikligi 25 metrlik “Saglyk” binasynyň, Ak bugdaý etrabynyň Magtymguly adyndaky daýhan birleşiginde lukmanlar üçin bina edilen 4 gatly ýaşaýyş jaýynyň ulanmaga berilmeginiň binagärlik açylyşlarynyň tapgyrynyň üstüni sazlaşykly ýetirendigini bellemek gerek.

20-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzyň demirgazygyndaky Çoganly şäherçesinde bina edilen kottejler toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Bu ýerde döwrüň talaplaryna gabat gelýän täze şäher zolagyny döretmek işleri dowam edýär. Mejlisiň Karary bilen, Içeri işler ministrliginiň ýaşaýyş jaýlarynyň bu toplumyna içeri işler edaralarynyň hormatly weterany Mälikguly Berdimuhamedowyň ady dakyldy.

Ýurdumyzyň raýatlaryna gozgalmaýan emläk üçin berilýän uzak möhletli ýeňillikli karzlaryň ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlarynyň elýeterliligini şertlendirýändigini bellemek gerek. Şeýle aladanyň hem-de ýaşaýyş jaý gurluşygynyň barha giň gerime eýe bolmagy netijesinde, her ýyl bagtyýar maşgalalaryň müňlerçesi kaşaň ýaşaýyş jaýlaryna göçüp barýarlar.

Ýokary amatlykly ýaşaýyş jaýlarynyň ýaýbaňlandyrylan giň gerimli gurluşyklaryndan başga-da, her ýyl paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda dürli maksatly desgalaryň ýüzlerçesi bina edilýär we durky täzelenilýär.

Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, täze obalary we şäherçeleri gurmak, ýol-ulag düzümini kämilleşdirmek, hususan-da, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoluny gurmak boýunça işler işjeň dowam edýär. Bu ýoly 2023-nji ýylyň dekabr aýynda ulanmaga tabşyrmak maksat edinilýär.

Adamlaryň durmuşynyň ýokary ölçeglerini hem-de döredijilikli zähmet çekmegi, amatly durmuşy we dynç almagy üçin has oňaýly şertleri üpjün etmäge gönükdirilen Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegine ilkinji derejeli ähmiýet berilýär.

Milli Liderimiz welaýatlar boýunça iş saparlaryny yzygiderli amala aşyryp, özgertmeleriň öňe ilerledilişiniň barşy, oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler bilen ýerinde tanyşýar.

Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkezinde alnyp barylýan gurluşyklar munuň aýdyň mysalydyr. Syn berilýän ýylyň 3-nji fewralynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täze nusgadaky şäheriň desgalaryny bina etmäge ABŞ-nyň 1,5 milliard dollara golaý pul serişdesini bölüp bermek hakynda Karara gol çekdi.

Ähmiýeti boýunça bu taryhy taslamanyň durmuşa geçirilmegi milli Liderimiziň başyny başlan özgertmeler strategiýasynda kesgitlenen wezipeleri çözmekde nobatdaky möhüm ädimi alamatlandyrýar. Şol strategiýanyň aýrylmaz bölegi welaýatlary hemmetaraplaýyn ösdürmekden ybaratdyr.

25-nji maýda geçirilen “Ak şäherim Aşgabat” atly XIX köpugurly halkara sergi Türkmenistanda şähergurluşyk, binagärlik we şäher düzümini kemala getirmek ulgamynda gazanylan üstünlikleri hem-de hyzmatdaşlyk etmegiň geljekki mümkinçiliklerini görkezdi.

Her ýyl guralýan bu sergi milli Liderimiziň başlangyjy bilen ýurdumyzyň hem-de ak mermerli paýtagtymyzyň keşbinde beýanyny tapan özgertmeleriň giň gerimlidigini aýdyň beýan etdi. Şol özgertmeler Türkmenistanyň rowaçlygyň we gülläp ösüşiň belentliklerine tarap ynamly garamagynyň nyşanyna öwrüldi.

Diýarymyzyň hem-de daşary ýurtlaryň 70-den gowrak wekili öz mümkinçiliklerini, öndürýän önümleriniň ýokary hilini we ýerine ýetirýän işleriniň köpdürlüligini görkezdiler. Olaryň hatarynda Türkmenistanyň gurluşyk senagatyny ösdürmekde örän uly orun eýeleýän firmalaryň we kompaniýalaryň hem-de hususy telekeçileriň onlarçasy bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, bu gün ýurdumyzda gurluşyk pudagyny döwrebaplaşdyrmak, gurluşyk serişdelerini öndürmek boýunça daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutup bilýän önümçilik kuwwatlyklaryny we täze iş orunlaryny döretmek, eksport ugurly harytlaryň mukdaryny artdyrmak, önümçilige sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak bilen baglanyşykly wezipeler üstünlikli çözülýär.

Munuň şeýledigini halkara sergide görkezilen, Türkmenistanda öndürilýän döwrebap gurluşyk hem-de bezeg serişdeleriniň giň görnüşleri aýdyň beýan etdi.

Diýarymyzyň gurluşyk senagatynyň kuwwatlyklary ýyl-ýyldan depginli artdyrylýar. Munuň aýdyň mysaly hökmünde Ahal welaýatynyň senagat zolagynda döredilýän uly gurluşyk toplumyny görkezip bolar.

Bu ýerde eýýäm metal önümlerini we armaturlary öndürýän “Türkmendemirönümleri” döwlet kärhanasy, iri gazbeton zawody, “Türkmenmermer” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň mermeri we graniti işleýän fabrigi, öňdebaryjy tehnologiýalar ulanylýan, aýna öndürmekde Merkezi Aziýada iň iri “Türkmen aýna önümleri” kärhanasy üstünlikli işleýär.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow täze gurluşyklary gurluşyk serişdeleri bilen yzygiderli üpjün etmegiň möhümdigine ünsi çekip, kuwwatly senagaty döretmek, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek hem-de türkmen topragynyň baý ýerli tebigy serişdelerini özleşdirmek boýunça işleri çaltlandyrmagyň zerurdygyny hemişe aýdýar.

Milli Liderimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, gazylyp alynýan peýdaly täze känleri ýüze çykarmak boýunça geologiki barlaglar işjeň alnyp barylýar. Garaşylyşy ýaly, bu işleriň netijeleri önümçilik toplumynyň kuwwatyny artdyrmaga we ýokary hilli gurluşyk serişdeleriniň hem-de ýurdumyzda we daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýän beýleki önümleriň çykarylyşyny köpeltmäge gönüden-göni hyzmat eder.

Hormatly Prezidentimiziň 2020-nji ýylyň 7-nji fewralyndaky Permanyna laýyklykda, Senagat we kommunikasiýa ministrliginiň hem-de onuň “Türkmensenagat” agentliginiň binýadynda Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň döredilmegi hem şu maksatlara ýetmäge ýardam bermäge gönükdirilendir.

Döwlet Baştutanymyzyň “2020 — 2023-nji ýyllarda Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň senagat hem-de önümçilik desgalaryny gurmak hakynda” Kararyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýurdumyzda döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen täze kärhanalar gurulýar we ozalky işleýänleri döwrebaplaşdyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan syýasaty netijesinde, gurluşyk desgalaryny hem-de ilaty ýokary hilli, ekologiýa taýdan arassa önümler bilen doly üpjün etmek üçin mümkinçilikler döredildi. Ministrligiň garamagyndaky kärhanalarda sement, magdan däl we diwarlyk serişdeler, metal önümler, aýna, gurnama demirbeton we iri panelli gurnamalar, keramzit, kaolin ýaly gurluşyk önümleri, maşyngurluşyk önümleri hem-de beýlekiler çykarylýar.

Milli senagat toplumynyň strategik taýdan ähmiýetli ugurlarynyň biriniň sement önümçiligidigini bellemek gerek. Häzirki wagtda sement zawodlarynda dünýä ölçeglerine kybap gelýän dürli görnüşli sementiň çykarylmagy ýola goýuldy. Şeýle hem Ahal welaýatynyň Bäherden etrabynda hem-de Lebap welaýatynyň Köýtendag etrabynda her biriniň kuwwaty ýylda 1 million tonna önüm öndürmäge niýetlenen sement zawodlary gurulýar.

Daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan hem-de eksport ugurly önümleriň öndürilişini artdyrmak baradaky maksatnamalary durmuşa geçirmegiň çäklerinde 2020-nji ýylda ýurdumyzda öňdebaryjy tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan, ýerli çig mallardan gurluşyk serişdelerini çykarýan kärhanalar ulanylmaga tabşyryldy.

Hususan-da, Lebap welaýatynyň Halaç etrabynda ýokary hilli keramika önümlerini öndürýän, Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynda demirbeton önümlerini öndürýän iri zawod, Balkan welaýatynyň S.Türkmenbaşy adyndaky etrabynda gury gurluşyk garyndylaryny we gipsokarton hem-de beýleki önümleri çykarýan kärhana açyldy.

Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyryklaryna laýyklykda, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary bilen bilelikde, Diýarymyzyň elektron senagatyny ösdürmek hem-de ilatyň uly isleginden peýdalanýan dürli häzirki zaman enjamlarynyň öndürilişini ýola goýmak boýunça çäreleri görýär.

Şunuň bilen baglylykda, öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmek, ylmy esasda pudaklaýyn önümçiligi kemala getirmek, bilelikdäki kärhanalary döretmek meselelerine uly ähmiýet berilýär.

Ine, ministrlik tarapyndan “Aýdyň gijeler” hojalyk jemgyýeti bilen bilelikde, Diýarymyzda daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümleri çykarmak boýunça işler depginli alnyp barylýar, dürli LED-lampalaryň, öwrediji kompýuterleriň we noutbuklaryň, “Tolkun” we “Zemin” täze smart telewizorlaryň, ýakynda bolsa diagonaly 65 dýuým bolan “Älem” telewizorlarynyň çykarylmagy ýola goýuldy.

2020-nji ýylyň 2-nji oktýabrynda sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa Diýarymyzyň täze elektron önümleriniň nusgalary görkezildi. Hususan-da, olar iki simkartly öýjükli telefonlar, smartfonlar, monobloklaryň dürli görnüşleri, split-sowadyjylar, Internet ulgamyny ýaýradyjy routerler, agyz suwuny sowatmaga we gyzdyrmaga niýetlenen enjamlardyr.

Himiýa senagatynyň ösdürilmegine hem uly üns berilýär. Bu pudagy ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda ýurdumyzyň oba hojalygynyň isleglerini doly kanagatlandyrmak we azyk bolçulygynyň binýadyny pugtalandyrmak üçin dürli dökünleriň öndürilmegine degişli meseleler durýar.

Tebigy baýlyklaryň, uglewodorod, mineral we gidromineral çig mal serişdeleriniň ätiýaçlyk gorlary boýunça Türkmenistanyň dünýäde öňdäki orny eýelemegi, şolary gaýtadan işlemek hem-de taýýar harytlary öndürmek boýunça ornaşdyrylýan iň täze tehnologiýalar ýokary hilli dürli önümleriň görnüşlerini ep-esli artdyrmaga we mukdaryny köpeltmäge mümkinçilik berdi.

Kabul edilen döwlet maksatnamalaryny üstünlikli amala aşyrmak hem-de himiýa pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek üçin soňky ýyllarda “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan uly isleg bildirilýän, häzirki döwürde dünýäniň dürli ýurtlaryna eksport edilýän önümleri çykarýan iri önümçilikler gurlup, ulanmaga berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça Maksatnamasyna hem-de Türkmenistanda öndürilen önümleriň eksport mukdaryny artdyrmak baradaky döwlet Maksatnamasyna laýyklykda, geljekde himiýa pudagynyň ýene-de ençeme ugurdaş desgalaryny gurmak göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen bir hatarda, täze döwrebap önümçilikleri dolandyrmak hem-de olara hyzmat etmek üçin hünärmenleri taýýarlamak maksady bilen, Lebap welaýatynda Himiýa tehnologiýalary institutyny gurmak maksat edinilýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe amala aşyrylýan, şol sanda depginli senagatlaşdyrmak boýunça durmuşa geçirilýän iri möçberli döwlet maksatnamalarynda milli ykdysadyýetimiziň binýatlyk ulgamlarynyň biri bolan energetika senagatyna möhüm orun berilýär.

Milli Liderimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny düýpli döwrebaplaşdyrmak we pugtalandyrmak, täze energiýa ulgamlary döretmek, ýokary hünär derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça netijeli çäreler görülýär. Olarda paýtagtymyzyň we welaýatlaryň sazlaşykly ösmegini nazara almak bilen, kuwwatyň ençeme esse ätiýaçlygy göz öňünde tutulýar.

Maksada gönükdirilen işleriň amala aşyrylmagy netijesinde, bu günki gün Türkmenistanyň energetika senagaty ýokary ösüş depginlerini görkezýär hem-de ýurdumyzyň içerki hajatlary bilen birlikde, eksportunyň artýan mukdaryny üpjün etmäge ukyplydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tassyklan “Türkmenistanyň elektroenergetika pudagyny ösdürmegiň 2013 — 2020-nji ýyllar üçin Konsepsiýasy” elektroenergetika kuwwatlyklaryny artdyrmaga uly itergi berip, ýurdumyzyň dünýäniň energoulgamyna goşulyşmagy boýunça anyk ädimleri kesgitledi.

Şol Konsepsiýany amala aşyrmagyň çäklerinde, soňky ýyllarda ýurdumyzyň energetika düzüminiň üsti döwrebap gazturbinaly elektrobeketler, şol sanda Aşgabatda, Ahal, Balkan, Lebap we Daşoguz welaýatlarynda gurlan beketler bilen ýetirildi. Mary DES-de ýurdumyzda ilkinji buggazly elektrobeketler işe girizildi.

Häzir Energetika ministrliginiň ulgamynda umumy kuwwaty 6511,2 MWt deň bolan döwlet elektrik beketleriniň 12-si, önümçilik elektroulgam birleşikleriň 6-sy, elektrik geçiriji ulgamlary çekmek boýunça gurluşyk-gurnama kärhanalary hereket edýär.

Bu gün ýurdumyzyň halkalaýyn energoulgamynyň hem-de Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynda kuwwaty 432 MWt bolan gazturbinaly elektrik bekediň gurluşygy batly depginde dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan işlenip taýýarlanylan Türkmenistanyň energetika syýasaty ýakyn on ýyl üçin milli elektroenergetikany ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlaryny takyk kesgitledi. Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin maksatnamasyna laýyklykda, iri energetika desgalarynyň ýene-de ýedisini gurmak göz öňünde tutulýar.

Täze desgalaryň işe girizilmegi bu pudagyň kuwwatyny pugtalandyrmaga, elektroenergiýa bolan islegleri ep-esli artdyrmaga mümkinçilik berer. Hünärmenleriň hasaplamalaryna görä, 2019 — 2025-nji ýyllarda elektroenergiýany işläp çykarmagyň mukdary 17,4 göterim, eksporty bolsa, 4,5 göterim ýokarlanar.

Geçen ýylyň 9-njy sentýabrynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Balkan welaýatyna amala aşyran iş saparynyň çäklerinde, taslama kuwwaty sagatda 70 megawata deň bolan gazturbinaly elektrik beketleriň ikisiniň düýbüni tutmak hem-de Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda hereket edýän elektrik bekediň durkuny täzelemek dabaralaryna gatnaşdy.

Täze energiýa toplumlary “Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasyna” laýyklykda gurulýan desgalary elektroenergiýa bilen ygtybarly üpjün etmäge gönükdirilendir.

Bu waka döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň energetika strategiýasyny üstünlikli amala aşyrmagyň ýolunda nobatdaky möhüm ädim bolup, energetika pudagynyň kärhanalaryny tehniki we tehnologik taýdan enjamlaşdyrmak, nebithimiýa önümleriniň dürli görnüşlerini çykarýan döwrebap düzümi hem-de ylmy işleri talap edýän önümçilikleri döretmek onuň ähmiýetli ugrudyr.

Şeýlelikde, bu ulgamda daşary ýurt maýalaryny çekmek bilen, Garaşsyzlyk ýyllarynda giň gerimli özgertmeleriň amala aşyrylmagy netijesinde, taryhy nukdaýnazardan gysga möhletde ýurdumyzyň ähli sebitlerinde elektrik beketlerini gurmak, energiýa işläp çykarýan kuwwatlyklary ençeme esse artdyrmak, elektrik geçiriji ulgamlaryň müňlerçe kilometrini täzelemek we çekmek başartdy.

Bularyň ählisi diňe bir ýurdumyzyň energetika garaşsyzlygyny üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, elektrik energiýasyny, hususan-da, goňşy Eýrana we Owganystana ibermek mümkinçiligini ep-esli giňeltmäge ýardam etdi.

Sebitiň döwletleri bilen ýakyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmek hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan daşary syýasy strategiýasynyň esasy ugry bolup, onda hoşniýetli goňşuçylyk hem-de giň halkara hyzmatdaşlyk ýörelgeleri öz beýanyny tapýar.

Şunuň bilen baglylykda, iri halkara taslamalaryň amala aşyrylmagyna aýratyn üns berilýär. Şolaryň biri Türkmenistan — Owganystan — Pakistan (TOP) ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamy çekmegiň taslamasydyr. Bu ýurdumyzyň goňşy döwletde diňe durnuklylygyň we howpsuzlygyň esaslaryny berkitmäge däl-de, eýsem, sebitiň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösmegine ähmiýetli goşandy bolar.

Şu ýyllaryň içinde Türkmenistan dostlukly owgan halkyna döredijilikli durmuşy ýola goýmakda yzygiderli kömek berip gelýär. Däbe öwrülen döwletara gatnaşyklarda elektroenergetika pudagyndaky hyzmatdaşlyga möhüm orun berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2020-nji ýylyň dekabr aýynyň ahyrynda Türkmenistandan Owganystan Yslam Respublikasyna elektrik energiýasyny ibermek boýunça degişli şertnamalara goşmaça ylalaşyklary baglaşmak hakynda gol çeken kararlary munuň nobatdaky subutnamasy boldy.

Milli Liderimiziň tabşyrygy boýunça goňşy döwletde elektrik üpjünçilik desgalarynyň, şol sanda podstansiýalaryň eýýäm birnäçesi guruldy. 2019-njy ýylda owgan tarapyna ynsanperwer kömegi hökmünde kuwwatly elektroenergetika enjamy — güýjenmesi 220/110/10 kW, kuwwaty 125 MWt bolan transformator iberildi, munuň özi ygtybarly energiýa üpjünçiliginiň bolmagyna ýardam etdi.

Häzirki wagtda Serhetabat — Hyrat — Turgundy hem-de Rabatkaşan — Kalaýnau ugurlary boýunça elektrik energiýasynyň iberilýän möçberini artdyrmak boýunça işler amala aşyrylýar.

2020-nji ýylyň 1-nji fewralynda Mary welaýatynda «TAPP-500 Power Transmission Line FZE («Çalik Holding A.Ş.» türk kompaniýasynyň golçur kärhanasy) kompaniýasy bilen bilelikde, TOP-nyň türkmen böleginde Mary DES — Hyrat şäheri (OYR) ugry boýunça güýjenmesi 220 kW bolan elektrik geçiriji ulgamy gurmagyň taslamasyny amala aşyrmaga girişilmegi mynasybetli dabara boldy.

Elektrik geçiriji ulgamyň gurulmagy şol ugruň ähli düzüm desgalaryny energiýa bilen üpjün etmekden başga-da, ony Owganystanyň üsti bilen Pakistana hem-de Günorta Aziýanyň beýleki ýurtlaryna ibermäge mümkinçilik döreder.

Energetika pudagynda sebit we halkara ähmiýetli iri taslamalary amala aşyrmak bilen, Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak meselesine jogapkärli çemeleşmegiň ýokary derejesini görkezýändigini bellemek gerek. Energiýa tygşytlaýjy, ekologiýa taýdan arassa tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady maksatnamalaryň esasy ugrudyr.

Gurulýan döwrebap obalary hem-de senagat toplumlaryny elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmek üçin elektrik energiýasyny öndürmegiň, hususan-da, Günüň we ýeliň energiýasyny peýdalanmak bilen, innowasion taslamalar işlenip taýýarlanylýar.

Aşgabatda täze şäheri hem-de Balkan welaýatynda — “Altyn asyr” Türkmen kölüniň golaýynda döwrebap obany gurmagyň çäklerinde Gün we ýel energiýasyny peýdalanmagyň taslamalary işlenip taýýarlanyldy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz 2020-nji ýylyň fewralynda Mejlisiň deputatlary bilen geçiren duşuşygynda “Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri hakynda” Türkmenistanyň Kanunyny işläp taýýarlamak başlangyjy bilen çykyş etdi.

Gaýtadan dikeldilýän energiýany ösdürmek boýunça Milli maksatnamany işläp taýýarlamak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz geçen ýylyň iýun aýynda Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, ady agzalan maksatnamany işläp taýýarlamak boýunça Pudagara iş topary döredildi hem-de onuň düzümi tassyklanyldy. Şeýle hem şol Karara laýyklykda, milli strategiýanyň taslamasyny işläp taýýarlamaga halkara guramalary we beýleki düzümleri çekmäge ygtyýar berildi.

2020-nji ýylda gazanylan netijelere gysgaça synyň berilmegi gurluşyk-senagat toplumynda hem-de elektroenergetika ulgamynda amala aşyrylýan giň gerimli işler barada aýdyň düşünje almaga mümkinçilik berýär. Bu pudaklaryň okgunly ösüşi milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan, milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny hemmetaraplaýyn artdyrmaga, dünýä hojalyk gatnaşyklar ulgamynda onuň ornuny pugtalandyrmaga gönükdirilen ägirt uly özgertmeleriň netijelidiginiň we öz wagtynda amala aşyrylmagynyň görkezijisine öwrüldi.

(TDH).

Biz «Dünýä biziň gözlerimiziň öňünde ösýär, özgerýär» diýmäge endik edinipdiris. Bu, elbetde, dogry, ýöne döwür öz-özünden ösüp-özgeribermez. Islendik närse beýleki bir närsäniň täsiri bilen hereketde bolýar.

1991-nji ýylyň güýzünde türkmen halky özüniň ençeme asyrlap arzuw eden Garaşsyz döwletini esaslandyrdy. Ilkinji ädimler her bir täze dörän döwletden eserdeňligi, hatyrjemligi we şol bir wagtda-da öz öňünde aýdyň maksatlar goýup, şol maksatlara tarap okgunly we ynamly hereket etmegi talap edýär. Elbetde, Garaşsyzlyk halkymyzyň häzirki zaman döwletliliginiň syýasy-hukuk şertlerini döretdi. 1992-nji ýylyň 18-nji maýynda Türkmenistanyň Konstitusiýasy kabul edildi. Bu wakalar taryhy ähmiýetli wakadyr. Türkmenistanyň Konstitusiýasy türkmen döwletiniň we jemgyýetiniň ösüşiniň hem-de kämilliginiň hukuk esasydyr. Konstitusiýa biziň syýasy, ykdysady we medeni durmuşymyzyň baş görkezijisi.

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» eserinde: «Türkmenistan bitewülik ýörelgelerine ynsanperwerligiň nukdaýnazaryndan baha berýär we onuň umumy esaslaryny pugtalandyrmak ugrunda öňe hereket etmäge çalyşýar. Munuň özi umumadamzat bähbitli tagallalarymyzda öz beýanyny tapýar. Olar bolsa biziň özboluşly medeniýetimizden, döreden milli gymmatlyklarymyzdan gelip çykýan ýörelgelere esaslanýar. Hut şonuň üçinem her bir halk üçin ösüş dünýäniň gymmatlyklaryny kemala getirmegiň usuly hökmünde öz milli gymmatlyklaryny we paýhasyny, aňyýetini kämilleşdirmäge ymtylmagyndan başlanýar. Şular barada söz açmak bilen, taryhyň dowamynda ýurdumyzyň çäginde dürli ösüşleriň we medeniýetleriň gülläp ösen döwürleriniň hut şol ýagdaýa itergi berendigini bellemek isleýärin. Häzirki wagtda hem Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň aýdyň ösüş ýollary dünýä ösüşlerinde öz ornuny tapmaga gönükdirilendir» diýlip beýan edilýär.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, täze döwletiň halkara gatnaşyklaryndaky ugry 1992-nji ýylyň 2-nji martyndan Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasyna agza bolmagyndan başlanypdy. 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda bolsa Garaşsyz Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň düzümindäki döwletleriň goldamagy, dünýä bileleşigiň ykrar etmegi bilen dünýäde baky Bitarap döwlet hökmünde öz ýoluny aýdyňlaşdyrdy.

Geçen ýylyň 12-nji dekabrynda biziň baky Bitaraplyk hukuk ýagdaýymyzyň ilkinji gezek ykrar edilenine 25 ýyl doldy. Ondan bäri geçilen menzillerde baky Bitaraplyk hukuk ýagdaýyndan gelip çykýan wezipe-borçlaryna ygrarlylygynyň netijesinde baky Bitaraplyk hukuk ýagdaýymyz 2015-nji ýylyň 3-nji iýunynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan ikinji gezek ykrar edildi. Gahryman Arkadagymyz: «BMG-niň Baş Assambleýasynyň 73-nji mejlisinde «2021-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» baradaky Kararnamanyň kabul edilmegi parahatçylygyň hem-de dostlugyň berkarar bolmagy ugrundaky tagallalarymyzy bütin dünýä äşgär edip, Bitarap Türkmenistanyň abraýyny has-da artdyrýan taryhy waka öwrüldi» diýip belleýär.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň ilkinji günlerinden şanly Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk mynasybetli meýilnamalaýyn esasda amala aşyrylýan işler bedew badyna beslendi. Geçilen menzillere ser salsaň, kalbyňy buýsanç duýgusy gaplap alýar. Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk, baky Bitaraplygymyzyň 25 ýyllyk menzilinde ata Watanymyz uly ösüşlere eýe boldy. Ýurdumyz özboluşly gurluşyk meýdançasyna öwrüldi. Ýurdumyzyň paýtagty Aşgabatda Ginnesiň rekordlar kitabynda orun alýan binalaryň sany barha artýar. Hatda paýtagtymyz Aşgabadyň özi dünýäde ak mermere beslenen binalaryň iň köp bolan şäheri hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabyndan mynasyp orun eýeledi. Aşgabat şähergurluşygyň meýilnamalaryna laýyklykda tapgyrma-tapgyr binalar toplumy bilen barha giňeýär. Çünki her tapgyr özboluşly şäherçe. Diňe bir Aşgabatda däl, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda il-ýurt ähmiýetli binalar yzygiderli artýar. Şäher bilen bäsleşýän, özünde zerur ähli mümkinçilikleri göz öňünde tutulan täze obalar peýda boldy. Olar hakykatdan hem täze zamanyň sowgatlarydyr. Bu taryhyň 30 ýyllyk menzilinde uly öňegidişlikdir.

Ýurdumyzda jemgyýet gatnaşyklary ösdi. Milli syýasy ulgamda köp partiýalylyk döredi. Indi her bir partiýa ýurdumyzyň syýasy wekilçilikleriniň saýlawlaryna işjeň gatnaşýar. Bu özgertmeleriň netijesinde halkyň hal-ýagdaýynyň gowulanmagy we durmuş taýdan goraglylygynyň derejesiniň ýokarlandyrylmagy, ýurdumyzda uzak möhletli meýilnamalaryň we milli maksatnamalaryň kabul edilmegi Konstitusiýamyzyň kämilleşdirmegi, döwrüň talabyny aýdyňlaşdyrdy.

Bilşimiz ýaly, 2019-njy ýylyň sentýabr aýynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynda hormatly Prezidentimiz Halk Maslahatynyň işini kämilleşdirmek bilen, ýurdumyzyň kanun çykaryjylygynda iki palataly gurluşy döretmek başlangyjyny öňe sürüp, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek bilen bagly teklipleri işläp taýýarlamak, seljermek hem-de umumylaşdyrmak boýunça Konstitusion topary döredip, onuň düzümini tassyklady.

2020-nji ýylyň 25-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Karary bilen «Türkmenistanyň Konstitusiýasyna üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Türkmenistanyň Konstitusion kanunynyň taslamasyny makullamak hakynda we Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň birinji saýlawlaryny bellemek hem-de Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň işini ýola goýmak bilen bagly guramaçylyk işlerini geçirmek hakynda Karar kabul edildi.

Şu ýylyň 8-nji ýanwarynda hormatly Prezidentimiz sanly wideoaragatnaşyk arkaly Ministrler Kabinetiniň ilkinji mejlisini geçirdi. Mejlisde milli parlamentiň ýolbaşçysy milli kanunçylygy mundan beýläk-de yzygiderli kämilleşdirmek boýunça parlamentiň alyp barýan işleri barada maglumat berdi. Häzirki wagtda döwletimizi we jemgyýetimizi ösdürmegiň möhüm ugurlarynyň hukuk binýadyny pugtalandyrmak boýunça işleriň dowam edýändigi bellenildi. Mejlisiň deputatlary Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlary bilen baglanyşykly kadalaşdyryjy hukuk namalaryny taýýarlamaga uly üns berilýändigini, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň şu ýylyň mart aýynyň soňky ýekşenbesine bellenilen saýlawlaryna taýýarlyk işlerine badalga berlendigini belledi.

Mejlisiň deputatlarynyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň mümkinçiliklerinden peýdalanyp, Halk Maslahatynyň ýurdumyzyň kanun çykaryjy wekilçilikli edarasynyň iki palataly gurluşyny döretmek hakynda çözgütleriniň ähmiýetini hem-de «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýen şygar astynda geçýän 2021-nji ýylyň jemgyýetçilik-syýasy ähmiýeti öňde duran wezipeleri dogrusynda ilat arasynda düşündiriş işlerini geçirýändikleri aýdyldy.

Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň barha ýokarlanmagy dogrusynda döwlet tarapyndan amala aşyrylýan başlangyçlaryň, bagtyýarlyga beslenen menzillerde gazanylýan her bir zähmet ýeňişleriniň gözbaşynda duran hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, belent başy aman bolsun!

Bäşim ANNAGURBANOW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Türkmenistanyň agrar partiýasynyň başlygy.

1991-nji ýylyň sahawatly gelen altyn güýzi türkmen halkyna Garaşsyzlyk atly uly bagty peşgeş berdi. Şol ýyl ata Watanymyz özini Ýer ýüzünde parahatçylyk söýüjilik syýasaty, adamzadyň abadan durmuşyny üpjün etjek giň gerimli taslamalary bilen tutuş dünýäde asudalygy berkarar etmäge hyzmat etjek özygtyýarly döwlet hökmünde ykrar etdi. 2021-nji ýylda bolsa Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuny tutuş agzybir halkymyz bilen bir başa jebisleşip uly ruhubelentlikde giňden belläris. Hawa, şahyryň aýdyşy ýaly, Garaşsyzlyk Hakdan berlen beýik ykbaldyr türkmene.

Türkmenistanyň Garaşsyzlygy merdana ata-babalarymyzyň päk arzuwlarynyň wysalydyr. Garaşsyzlyk köpasyrlyk milli ruhy gymmatlyklarymyzyň, şeýle hem asylly ynsanperwer dessurlarymyzyň täzeden ýaýbaňlandyrylmagy üçin oňyn şertleri döretdi. Baky Bitarap ýurdumyz özygtyýarly döwlet hökmünde Garaşsyzlygyny berkarar etmekde milletimize gadymy döwürlerden bäri mahsus bolan hakyky demokratik ýörelgelere esaslanýan parahatçylyk söýüjilikli, oňyn Bitaraplyk ýoluny saýlap aldy. Bu ýol halkymyzy döwletli-döwrana, rowaçlyga, ýurdumyzyň gülläp ösmegine alyp barýan ýol bolup, eziz diýarymyzyň adyny taryhyň sahypalaryna altyn harplar bilen ýazýar. Bu ýoluň her bir menzili taryhy ähmiýetli, syýasy, ykdysady we medeni ösüşleriň aýdyň hem şöhratly wakalaryna beslendi. Garaşsyzlyk ýyllarynda ata Watanymyz syýasy, ykdysady we medeni ugurlarda uly üstünlikleri gazandy we döwletimiziň halkara abraýy artdy. Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan sebitde ylalaşdyryjy, ýüze çykýan döwletara meseleleri parahatçylykly, syýasy-diplomatik ýollar bilen çözmegi teklip edýän döwlet hökmünde giňden tanalýar. Ol umumadamzat bähbidine, ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň hem-de ösüşiň hatyrasyna möhüm başlangyçlary öňe sürüp, olary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýar. Garaşsyz Türkmenistanyň dünýäde ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy goramak hem-de pugtalandyrmak, halkara energiýa we ulag ulgamlarynda özara bähbitli hyzmatdaşlyklary ýola goýmak, ynsanperwerlik we adam hukuklary bilen baglanyşykly wajyp meseleleri çözmek, ekologiýa we daşky gurşawy goramak ýaly möhüm ugurlar boýunça öňe sürýän teklipleriniň dünýä döwletleri tarapyndan uly gyzyklanma bilen kabul edilýändigi aýdanlarymyza aýdyň şaýatlyk edýär. Bu möhüm başlangyçlaryň ählisi bu gün sebit we dünýä ähmiýetli ykdysady, medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga we işjeňleşdirmäge, durnukly ösüş üçin oňyn şertleri döretmäge gönükdirilendir. Bu günki gün Türkmenistan ykdysady we senagat taýdan ýokary ösüşlere eýe bolýan döwlet hökmünde dünýäde giňden tanalýan ýurda öwrüldi. Bularyň ählisi mukaddes Garaşsyzlygymyzyň halkymyza eçilen miweleridir.

Garaşsyzlygyň giň manysy Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe has aýdyň ýüze çykýar. Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli, adalatly syýasaty, türkmen halkynyň bagtyýar, bolelin ýaşaýşyny üpjün etmek ugrunda amala aşyrýan beýik işleri Garaşsyzlygyň diňe bir syýasy, taryhy ähmiýetini däl-de, eýsem, halkyň ýaşaýşynyň hilini özgertmekde, her bir türkmenistanlynyň ruhy baýlygyny gazanmakda hem möhüm ähmiýete eýedir. Garaşsyzlygy berkitmek ugrundaky kuwwatly hereketiň ugrukdyryjysy bolan düýpli özgertmeleri amala aşyrmak bilen, Gahryman Arkadagymyz adamlaryň özygtyýarly, eşretli zamanada Garaşsyzlygyň bagtdygyny duýup ýaşamaklaryny gazandy. Milli Liderimiziň taýsyz tagallalary netijesinde raýatlarymyz berkarar döwletli bolmagyň belent buýsanjyny halkyň hatyrasyna bitirilýän beýik işlerde aýdyň görýärler we türkmeniň döwletlilik ýörelgelerine egsilmez hormat-sarpa goýýarlar.

Garaşsyzlyk halkymyza erkinlik, özbaşdaklyk, bagtyýar geljege mizemez ynam hem-de çäksiz ruhy güýç beren mukaddeslikdir. Hormatly Prezidentimiz: «Garaşsyzlyk bahasyny hiç zat bilen ölçäp bolmajak beýik düşünjedir, döwletimiziň mizemezliginiň, halkymyzyň agzybirliginiň we jebisliginiň müdimi binýadydyr. Bu beýik hem-de çuň manyly sözde ata-babalarymyzyň erkin, özygtyýarly, abadan hem-de bagtyýar durmuşda ýaşamak baradaky iň süýji arzuw-maksatlary, eziz diýarymyzyň şanly geçmişi, şu güni hem-de beýik geljegi jemlenendir» diýip belleýär. Hakykatdan-da Garaşsyzlygyň mähriban watandaşlarymyza beren datly miwesi sanardan has kändir. Hormatly Belent Serkerdebaşymyzyň belleýşi ýaly, Garaşsyzlyk her bir ynsanda watançylyk duýgusyny ösdürýän mukaddes düşünjedir. Taryh üçin gysga döwrüň içinde dünýä döwletleri bilen dostluk we hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrýan Türkmenistan ösüşiň demokratik ýoluna gyşarnyksyz eýerýändigini tassyklady. Ýurdumyz kuwwatly hem-de abadan döwlet hökmünde dünýädäki abraýyny has-da berkitdi we ygtybarly, açyk, howpsuzlygy kepillendirýän hyzmatdaşa, parahatçylygyň merkezine öwrüldi.

Garaşsyzlyk ýyllarynda hormatly Prezidentimiziň öňdengörüjilikli we parasatly syýasaty ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyny düýpli özgertdi. Ýurdumyzda güýçli depginde alnyp barylýan gurluşyk işleri, ýollaryň abadanlaşdyrylmagy, senagat zawodlarynyň gurulmagy bolsa döwletimiziň ösüşiniň mundan beýläk-de ilerlemegine itergi berdi. Ýurdumyzda milli medeniýeti dikeltmäge we ösdürmäge, ata-babalarymyzdan galan baý medeni mirasy, edebi çeşmelerimizi, halk sazlaryny, bagşyçylyk sungatynyň däplerini, ilimiziň guwanjy hem milli mirasy bolan türkmen halylarynyň, meşhur ahalteke atlarynyň şöhratyny, döwlet we daşary ýurt dillerini, şeýle hem dünýä tejribesini öwrenmäge we has-da giňden ýaýmaga aýratyn üns berilýär.

Mukaddes Garaşsyzlygymyz parahatsöýüji ata-babalarymyzyň päk arzuwlarynyň wysaly bolup, türkmen halkynyň täze taryhynyň başlangyjydyr. Bu beýik döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda zähmetsöýer halkymyza diňe päk we halal zähmet çekip, eşretli zamananyň hözirini görüp ýaşamak galýar. Mukaddes Garaşsyzlygymyz bilen dünýä dolan Türkmenistan döwletimiz mundan beýläk hem ösüşlerden-ösüşlere beslensin! Goý, ýurdumyzyň bedew bady bilen öňe gitmeginde taýsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli beýik işleri rowaç bolsun!

Ýagşymyrat NURYÝEW,

Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky Harby institutynyň jemgyýeti öwreniş ylymlary kafedrasynyň müdiriniň orunbasary, maýor.

2021-nji «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyna gadam basan Garaşsyz Türkmenistan Watanymyz sebitiň iri energetika döwletine öwrülmek babatda uly ýol geçdi. Häzirki wagtda ýurdumyzyň nebitgaz senagatyny 2030-njy ýyla çenli döwür üçin ösdürmegiň Maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde toplumlaýyn işler amala aşyrylýar. Nebitgaz pudagynda durmuşa geçirilen we amala aşyrylýan iri taslamalar, şol sanda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasynyň gurluşygy munuň aýdyň mysalydyr. Bu iş iri dünýä döwletleri we abraýly halkara maliýe guramalary tarapyndan goldanylýar.

Täze iri energetika geçirijisi diňe bir Günorta Aziýanyň iri ýurtlaryny türkmen tebigy gazy bilen üpjün etmäge däl, eýsem, ykdysady hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň, sebitde parahatçylygyň we durnuklylygyň berkidilmeginiň hem möhüm guraly bolmaga gönükdirilendir. Ýeri gelende aýtsak, Türkmenistan bilen Owganystan Yslam Respublikasynyň arasynda optiki-süýümli aragatnaşygyň täze ulgamy Ymamnazar — Akina we Serhetabat — Turgundy ugurlary boýunça halkalaýyn kommunikasiýa ulgamyny döretmäge, oňa Hyrat — Akina ulgamyny birikdirmäge mümkinçilik berýär. Şeýlelikde, Türkmenistanyň we Owganystanyň üstünden geçýän halkara üstaşyr mümkinçilikleri has-da giňeltmäge oňyn şertler dörär.

Ýurdumyzyň dünýäniň iri energetika döwletleriniň biri hökmündäki derejesi tebigy gazyň gorlaryna berlen baha bilen tassyklanyldy. Ägirt uly «Galkynyş» gaz käniniň we beýleki birnäçe iri känleriň açylmagy bilen, Türkmenistan «mawy ýangyjyň» tassyklanan gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeläp, Aziýanyň gaz bazarynyň iri agzasyna öwrüldi.

Hytaý Halk Respublikasy häzirki döwürde türkmen tebigy gazynyň iň iri alyjysy bolup durýar. 2009-njy ýylyň dekabrynda ulanylmaga berlen Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň üç ugry boýunça ýylda 40 milliard kub metre golaý gaz iberilýär. Şunuň bilen birlikde, magistralyň çig mal binýady berkidilýär. Häzirki wagtda bu gaz geçirijiniň gurluşygy anyk netijelere gönükdirilen uzak möhletleýin, netijeli hyzmatdaşlygyň mysaly bolup durýar.

Hormatly Prezidentimiziň pähim-parasady bilen nebitgaz pudagyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan dürli görnüşli nebit we gaz önümlerini öndürýän, nebiti hem-de tebigy gazy düýpli gaýtadan işlemek boýunça täze kuwwatlyklary kemala getirmek babatynda uly işler amala aşyrylýar. Muňa 2018-nji ýylda Gyýanly polimer zawodynyň işe girizilmegini mysal getirmek bolar. Mundan başga-da, Ahal welaýatynda tebigy gazdan sintetiki benzin öndürýän dünýäde ilkinji zawodyň gurlup, ulanylmaga berilmegi uly waka boldy. Ähli görkezijileri boýunça täsin kärhananyň esasy önümi iň ýokary ekologiýa talaplaryna gabat gelýän ECO-93 görnüşli benzindir.

Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň nebitgaz toplumynda ýakyn wagtda ýene-de iri taslamalaryň birnäçesini amala aşyrmak meýilleşdirilýär. Şolaryň hatarynda polipropileniň, pes dykyzlykly polietileniň we beýleki dürli önümleriň önümçiligi boýunça gazhimiýa toplumlarynyň gurluşyklary bar. Şonuň ýaly-da, Türkmenistandaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmaga aýratyn üns berilýär. Häzirki nebithimiýa pudagynyň öňdebaryjy kärhanalarynyň durkunyň abatlanylmagy we tehniki taýdan täzeden enjamlaşdyrylmagy netijesinde, onuň paýyna ýurdumyzda öndürilýän senagat önümleriniň ep-esli bölegi düşýär.

Milli Liderimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň maslahatlarynda hem-de beýleki halkara forumlarda bu ugurdaky meseleler boýunça Türkmenistanyň eýeleýän ýörelgesini ençeme gezek beýan etdi. Mähriban Arkadagymyzyň oňyn başlangyçlary dünýä jemgyýetçiliginiň doly goldawyna eýe boldy. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyz gurýan we döredýän hem-de ägirt iri taslamalary amala aşyrýan döwlete öwrülip, Ýer ýüzüniň hemmetaraplaýyn depginli ösýän ýurtlarynyň hataryna goşuldy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzy ösüşlerden-ösüşlere alyp barýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun!

«Esger».