Türkmenistanyň Prezidenti «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitine gatnaşdy

Aşgabat, 27-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hindistan Respublikasynyň Premýer-ministri Narendra Modiniň çakylygy boýunça sanly ulgam arkaly geçirilen birinji “Merkezi Aziýa — Hindistan” sammitine gatnaşdy. 2022-nji ýylyň sebitiň döwletleri we Hindistan üçin şanly senä — diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygyna beslenýändigi bellärliklidir.

Türkmenistan milli Liderimiziň baştutanlygynda oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk we açyklyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugry durmuşa geçirmek bilen, dürli görnüşlerde netijeli sebitleýin hem-de halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda çykyş edýär. Şu maksat bilen, ýurdumyz söwda-ykdysady ulgamda özara bähbitli gatnaşyklary işjeňleşdirmek, medeni-ynsanperwer ulgamda netijeli hyzmatdaşlygy höweslendirmek boýunça anyk ädimleri ädýär, iri düzümleýin taslamalaryň başyny başlaýar we amala aşyrýar.

Türkmenistan bilen Hindistanyň arasyndaky gatnaşyklar barada aýdylanda bolsa, olaryň dostlukly, özara hormat goýmak hem-de ynanyşmak häsiýeti bilen tapawutlanýandygyny turuwbaşdan bellemek gerek. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2010-njy ýylda bu ýurda bolan döwlet sapary türkmen-hindi hyzmatdaşlygynyň taryhynda möhüm tapgyra öwrüldi hem-de ähli ugurlar boýunça netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin ygtybarly esas goýdy.

Häzirki döwürde däp bolan döwletara gatnaşyklar asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan taryhy köklere hem-de taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine daýanyp üstünlikli ösdürilýär, şol sanda köptaraplaýyn esasda, hususan-da, «Merkezi Aziýa — Hindistan» görnüşinde pugtalandyrylýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýokary derejedäki şu duşuşyga gatnaşmagy hem munuň aýdyň subutnamasydyr. Bu duşuşyk sebit hem-de ikitaraplaýyn gatnaşyklary hil taýdan täze ösüş hem-de many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ýardam eder.

Sammitde sanly ulgam arkaly Merkezi Aziýa sebitiniň beýleki döwletleriniň Baştutanlary — Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon hem-de Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar. Sammitiň gün tertibine bar bolan ägirt uly kuwwaty hem-de uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, netijeli hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meseleleri girizildi. Şunuň bilen birlikde, sebit we ählumumy meseleleriň wajyp ugurlary gyzyklanma bildirilip, ara alnyp maslahatlaşyldy.

Premýer-ministr Narendra Modi sammiti açyp, sebitiň ýurtlarynyň Liderleri bilen mähirli salamlaşdy we hemmelere şu duşuşyga gatnaşýandyklary üçin hoşallyk bildirip, Hindistan Respublikasynyň Merkezi Aziýa bilen netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny tassyklady. Bellenilişi ýaly, Merkezi Aziýa sebiti Hindistanyň ýakynlaşmak we giň hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna garaýşynda möhüm orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, Hindistan bilen Merkezi Aziýanyň özara hyzmatdaşlygy sebit howpsuzlygyny we durnuklylygyny üpjün etmegiň möhüm şerti bolup durýar. Şu günki sammit döwletara gatnaşyklaryň netijeliligini has-da artdyrmalydyr. Munuň özi bolsa dürli derejelerde yzygiderli hyzmatdaşlyk üçin esasy üpjün eder.

Soňra Hindistanyň Hökümetiniň ýolbaşçysy ýokary derejedäki duşuşyga gatnaşyjylara söz berdi. Olar gutlag sözleri bilen çykyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Hindistan Respublikasynyň Premýer-ministrine hem-de sebitiň döwlet Baştutanlaryna ýüzlenip, ozaly bilen, birinji «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitine çakylyk üçin minnetdarlyk bildirdi.

Şu ýyl Merkezi Aziýa ýurtlary we Hindistan üçin aýratyn ähmiýetli ýyldyr. 30 ýyl mundan ozal biziň döwletlerimiziň arasynda diplomatik gatnaşyklar ýola goýuldy diýip, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Biziň halklarymyzyň köpasyrlyk gatnaşyklarynyň ösüşinde täze tapgyr başlandy. Biz bilelikde giňişleýin syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy ýola goýmaga girişdik diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Şol ýyllarda hyzmatdaşlygyň saldamly hukuk binýady kemala geldi, dürli ugurlarda geňeşmeleri we iş bilen bagly gepleşikleri geçirmegiň netijeli usullary döredildi, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de Hindistanyň dünýä giňişliginde alyp barýan hyzmatdaşlygynyň binýatlyk esaslary kesgitlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 2022-nji ýylyň Hindistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 75 ýyllyk ýubileýine beslenendigini belledi. Taryhy nukdaýnazardan alanyňda, bu gysga döwürde Hindistan asyrlara barabar şöhratly ýoly geçdi. Milli döwletlilik häzirki zaman görnüşinde dikeldildi, durmuş-ykdysady ösüşiň milli nusgasy döredildi, ägirt uly oňyn halkara tejribe toplanyldy.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan üçin Hindistan ýakyn dostdur we möhüm hyzmatdaşdyr. Hindistan Respublikasy ýurdumyzyň Garaşsyzlygyny dünýäde ilkinjileriň biri bolup ykrar eden döwletdir.

Türkmenistan Hindistanyň alyp barýan, bu ýurdy ählumumy meselelere bolan garaýşy boýunça tapawutlandyrýan netijeli we oýlanyşykly syýasatyna, onuň dünýäde eýeleýän uly hem-de möhüm ähmiýetli ornuna uly hormat goýmak bilen garaýar. Öz nobatymyzda, biz hem Hindistanyň, onuň ýolbaşçylarynyň hyzmatdaşlyk etmäge çalyşýandygyny we taýýardygyny, Türkmenistanyň saýlap alan içerki ösüş ýoluna hem-de alyp barýan bitarap daşary syýasy ugruna hormat goýýandygyny görýäris. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen-hindi hyzmatdaşlygynyň açyklyk, deňhukuklylyk, ynanyşmak we özara bähbitlilik ruhunda alnyp barylýandygyny kanagatlanma bilen belläp, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň şeýle häsiýete eýe bolmagynyň iki ýurduň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, birinji «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammiti ýeňil bolmadyk şertlerde geçirilýär. Umumy halkara durnuksyzlyga pandemiýa howpy we beýleki wehimler hem goşuldy. Şoňa görä-de, häzirki wagtda parahatçylygyň we ösüşiň kepili hökmünde parahatçylygy, howpsuzlygy hem-de hyzmatdaşlygy üpjün etmek, netijeli gepleşikleriň we gatnaşyklaryň ugurlaryny ýola goýmak işinde tagallalaryň birleşdirilmegi örän wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz biziň ýurtlarymyzyň şol maksada ýetmek üçin şu görnüşdäki duşuşygyň mümkinçiliklerini ulanjakdygyna ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurtly kärdeşlerini Merkezi Aziýa döwletleriniň we Hindistanyň arasynda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygy hem-de sammitiň işiniň başlanmagy bilen gutlap, hemmelere ara alyp maslahatlaşmalaryň peýdaly we netijeli bolmagyny arzuw etdi.

Soňra sammit gatnaşyjy ýurtlaryň Liderleriniň çykyşlary bilen dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz çykyşynyň başynda şu duşuşygyň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hindistanyň arasyndaky gatnaşyklary täze sepgitlere çykarmaga ýardam berjekdigini belledi. Biziň ýurdumyz oňa düýplülik we anyklyk nukdaýnazaryndan, hyzmatdaşlygyň doly gerimli görnüşini döretmek ýolunda möhüm ädim hökmünde garaýar. Gürrüň biziň ýurtlarymyzyň taryhy taýdan esasly hem-de häzirki zamanda hakyky isleg bildirilýän gatnaşyklarynyň doly toplumyny ulgamlaşdyrmak, tertipleşdirmek we uzak möhletlilik häsiýetini bermek, durnuklylaşdyrmak işleriniň başlanýandygy barada bolup biler.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz häzirki döwürde taraplarda şonuň üçin ähli mümkinçilikleriň bardygyna ynam bildirdi.

Biz halklarymyzyň düýpli gymmatlyklaryna we medeni ösüş babatda ýakynlygyna daýanýarys. Merkezi Aziýanyň hem-de Hindistanyň ägirt uly adam, senagat, tebigy we tehnologik mümkinçilikleri bar. Bu serişdeler dünýäniň häzirki hem-de geljekki gurluşynda biziň ykdysady täsirimizi we syýasy ähmiýetimizi berkitmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy. Şoňa görä-de, biziň aramyzda hyzmatdaşlygyň hakykatdan-da, berk, ynanyşykly hem-de özara bähbitli nusgalaryny we görnüşlerini ýola goýmak, umumy strategik maksatlary işläp düzmek, giň gerimli bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga çykmak möhüm ähmiýete eýe bolýar.

Şonuň esasy şertiniň berk hem-de uzak möhletleýin parahatçylyk, howpsuzlyk we durnuklylykdygy äşgärdir. Halkara ýagdaýyň dartgynlylaşýan, gapma-garşylyklaryň artýan, halkara hukugyň kadalarynyň ýoýulýan, kähalatlarda bolsa aç-açan äsgerilmeýän şertlerinde jogapkärçilik, pähim-parasat örän möhümdir. Emma, şunuň bilen birlikde, şol howply meýillere berk hem-de aýgytly garşy durmak, terrorçylyga, radikalizme we ekstremizme, guramaçylykly jenaýatçylyga garşy bilelikde göreşmek hem örän wajypdyr.

Biz berk hem-de uzak möhletli howpsuzlygy üpjün etmegiň, parahatçylygy we bähbitleriň deňagramlylygyny saklamagyň ýurtlarymyzyň strategik maksatlaryna laýyk gelýändiginden ugur alýarys diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Şu şertlerde ylalaşyk we utgaşdyryş usullaryny döretmek, şol usullaryň çäklerinde möhüm meseleler boýunça wagtly-wagtynda ynanyşykly pikir alyşmak, şol meseleleriň umumy bähbitlere laýyk gelýän çözgütlerini teklip etmek kanunalaýyk hasaplanylýar. Munuň üçin daşary işler ministrleriniň duşuşyklaryny geçirmegiň gowy tejribesi ýola goýuldy. Şol duşuşyklaryň yzygiderli we wagtly-wagtynda dowam etdirilmegini goldaýarys.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Merkezi Aziýa — Hindistan» sammitiniň Sekretariatynyň döredilmeginiň maksadalaýykdygyny hem-de «Merkezi Aziýa — Hindistan» Parlament forumy baradaky teklibiň oňyndygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz howpsuzlyk boýunça geňeşçileriň derejesinde yzygiderli dialog geçirmek başlangyjynyň goldanylýandygyny aýdyp, hyzmatdaşlygyň şeýle köpugurly görnüşiniň döwletara syýasy gatnaşyklary giňeltmek üçin möhüm şert bolup biljekdigini nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz häzir, täze howplaryň ýüze çykýan, harby-syýasy gapma-garşylyklaryň dartgynlylaşýan ýagdaýynda, dialogyň medeniýetini öňe sürmegiň, dünýä giňişliginde ynanyşmak we ediljek hereketleri öňünden aýan etmek ýagdaýyny döretmegiň möhüm ähmiýete eýe bolýandygyny aýratyn belledi.

Türkmenistan öz tagallalaryny şu maksada ýetmäge gönükdirýär. Başlangyç bilen çykyş edip, has takygy, halkara gatnaşyklaryň «Dialog — parahatçylygyň kepili» diýen täze filosofiýasyny hödürläp, biziň ýurdumyz ählumumy syýasy giňişlikde jogapkärçilikli we sagdyn güýçleriň ählisiniň birleşmegine umyt edýär. Elbetde, Merkezi Aziýa döwletleri we Hindistan tarapyndan biziň garaýşymyzyň goldaw tapjakdygyna berk ynanýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy hem-de halkara guramalarda, ilki bilen, BMG-de ulgamlaýyn bilelikdäki işi ýola goýmak baradaky teklibi beýan etdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz daşary ýurtly kärdeşlerine ýüzlenip, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de Hindistanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ykdysadyýetlerimiziň çalt ösmegini üpjün etmelidigini, netijeli ulag, energetika we tehnologiýa ulgamyny döretmelidigini nygtady. Şol ulgam bolsa biziň döwletlerimize bäsdeşlik artykmaçlygynyň we ählumumy ösüşe häzirki zaman derejesinde ýakynlaşmagyň kepili bolar.

Hindistan bilen sebitiň ýurtlarynyň arasynda söwda etmegiň we maýa goýumlary gönükdirmegiň häzirki derejesi öz hakyky mümkinçiliklerini amala aşyrmakdan uzakdadyr, bu ýagdaýy biz bilelikde düzetmelidiris diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de bu meselede «Merkezi Aziýa — Hindistan» işewürlik geňeşine aýratyn ornuň degişlidigini belledi. Onuň çäklerinde toplanan hyzmatdaşlyk tejribesini peýdalanmak we işjeňleşdirmek zerurdyr. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýdyp, işewürlik geňeşine hyzmatdaşlygyň ugurlaryny anyklaşdyrmagy, ýakyn geljekde amala aşyrylmaly bilelikdäki taslamalara ünsi jemlemegi teklip etdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz energetikany bilelikdäki tagallalary işjeňleşdirmegiň möhüm ugry hökmünde görkezdi. Baý tebigy serişdelere eýe bolan Merkezi Aziýa ýurtlary bu gün «Merkezi Aziýa — Hindistan» energetika köprüsini döretmegiň üstünde düýpli işlemäge ukyplydyr. Hususan-da, ýurdumyz häzirki döwürde öz hyzmatdaşlary bilen bilelikde giň gerimli energetika taslamasyny — Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny amala aşyrýar. Bu taslamanyň tutuş Ýewraziýa yklymy üçin ägirt uly geoykdysady we geosyýasy ähmiýeti hemmelere mälimdir. Türkmen tarapy hindistanly hyzmatdaşlar bilen elektrik energetikasy ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmaga-da taýýardyr.

Milli Liderimiz hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri bolan ulag ulgamy barada durup geçip, gürrüňiň, ozaly bilen, Merkezi Aziýanyň üsti bilen Hindi ummanyndaky deňiz terminallaryna çykýan Ýewraziýa ulag geçelgelerini döretmek barada barýandygyny belledi. Türkmenistan, aslynda, çäkleriniň üsti bilen Merkezi Aziýadan Pars aýlagyna çenli, şol ýerden hem Hindistana barýan ýeke-täk iň gysga ýol geçýän ýurt hökmünde bu ugra uly ähmiýet berýär.

Şeýle-de Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyna möhüm ähmiýet berilýär. Mälim bolşy ýaly, Hindistan bu taslama resmi taýdan goşuldy. Bu bolsa taslama gatnaşyjylar üçin goşmaça giň mümkinçilikleri döredýär.

Hindistanyň hem-de Merkezi Aziýanyň arasynda harytlary we hyzmatlary erkin geçirmek meselelerini çözmek maksady bilen, ýurdumyz hindi tarapynyň Çabahar portuny Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesiniň düzümine goşmak hem-de degişli bilelikdäki Iş toparyny döretmek hakyndaky tekliplerini goldaýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenbaşy Halkara deňiz portuny bu üstaşyr ugra goşmak baradaky meselä seretmegi teklip etdi.

Biziň ýurtlarymyzyň ýöriteleşdirilen milli edaralarynyň, şol sanda maliýe ulgamyna, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri, maglumat, sanly we beýleki öňdebaryjy tehnologiýa ulgamlaryna degişli edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak hem möhüm bolup durýar. Türkmenistan bilim ulgamynda, hususan-da, Tehniki we ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hindi maksatnamasynyň hem-de Medeni aragatnaşyklar boýunça hindi geňeşiniň ugurlary boýunça alnyp barylýan hyzmatdaşlyga ýokary baha berýär.

Biziň ýurtlarymyzyň arasynda lukmançylyk ulgamynda uly tejribe toplanyldy. Şol tejribä daýanyp, biz şu gün dünýä bileleşiginiň öňünde duran wezipeleri bilelikde çözüp bileris diýip, milli Liderimiz belledi. Olaryň biri hem koronawirus ýokanjynyň pandemiýasyna garşy göreş alyp barmakdan ybaratdyr. Soňky iki ýylyň dowamynda Türkmenistan dürli halkara forumlaryň we guramalaryň çäklerinde birnäçe anyk başlangyçlar bilen çykyş etdi. Şolar lukmançylyk diplomatiýasyny ösdürmäge, koronawirusyň ýaýramak howpuna garşy göreşmekde halkara tagallalary birleşdirmäge gönükdirilendir.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow «Merkezi Aziýa — Hindistan» lukmançylyk assosiasiýasyny döretmek meselesine seretmek baradaky meselä garamagy teklip etdi. Ýokanç kesellere garşy göreşmek şol assosiasiýanyň esasy maksatlarynyň biri bolup biler.

Döwlet Baştutanymyz medeni-ynsanperwer ugurlarda özara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine halklarymyzyň hoşniýetli goňşuçylygy berkitmek, ýakynlaşmak we özara düşünişmek mümkinçiligi hökmünde garalýandygyny nygtap, şu ýubileý ýylynda ýurtlarymyzyň şäherlerinde bilelikdäki medeni çäreleriň tapgyryny guramagy teklip etdi.

Merkezi Aziýanyň Garaşsyz döwletleri bilen Hindistan Respublikasynyň arasynda şu ýyl 30 ýyllygy bellenilýän diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagy biziň gatnaşyklarymyzyň köpasyrlyk taryhynyň täze tapgyrynyň başyny başlady. Şu ýubileý şol gatnaşyklaryň many-mazmunyna düşünmäge, häzirki zaman ählumumy ösüş ruhunda täze häsiýetnamalar we öwüşginler bilen baýlaşdyrmaga gowy mümkinçilik berýär diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň ahyrynda şu duşuşygyň mundan beýläk-de özara gatnaşyklar, garaýyşlaryň hem-de çemeleşmeleriň ýakynlaşmagy, hyzmatdaşlygyň täze sepgitlerine tarap bilelikde öňe gitmek üçin dogry ugurlary görkezjekdigine ynam bildirip, Merkezi Aziýa döwletleriniň we Hindistanyň ýolbaşçylaryny hem-de halklaryny bu şanly sene bilen ýene-de bir gezek gutlady we hemmelere parahatçylyk, abadançylyk hem-de gülläp ösüş arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly üns we gyzyklanma bildirilip diňlenildi.

Sammitiň barşynda Merkezi Aziýanyň beýleki döwletleriniň Baştutanlary hem çykyş etdiler. Olar şu günki duşuşygyň netijeliligini nygtadylar. Gazanylan ylalaşyklar, şol sanda daşary syýasy, ykdysady we beýleki edaralaryň derejesinde yzygiderli gatnaşyklary ýola goýmak, bilelikdäki ugurdaş düzümleri döretmek baradaky ylalaşyklar munuň aýdyň subutnamasydyr.

Premýer-ministr Narendra Modi jemleýji sözünde sebitiň ýurtlarynyň Liderlerine çuň manyly çykyşlary üçin hoşallyk bildirdi. Şol çykyşlarda “Merkezi Aziýa — Hindistan” görnüşinde özara bähbitli köpugurly hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça anyk teklipler we başlangyçlar beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Watan goragçylarynyň güni mynasybetli çärelere gatnaşdy

Aşgabat, 27-nji ýanwar (TDH). Şu gün ýurdumyzyň Goranmak ministrliginiň Merkezi serkerdeler öýünde Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda dabaraly maslahat geçirildi. Onuň dowamynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şahsy düzümleriniň has tapawutlanan serkerdelerine döwlet sylaglarynyň, harby derejeleriň gowşurylyş dabarasy boldy.

Döwlet Baştutanymyz ir bilen Watan goragçylarynyň güni mynasybetli geçirilýän dabara gatnaşmak üçin Merkezi serkerdeler öýüne geldi.

Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de harby gullukçylaryň gatnaşmagynda geçirilýän dabaraly maslahatyň taýýarlyk derejesi barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralaryň, aýratyn-da, edermen Watan goragçylarynyň alyp barýan işleriniň ýurdumyzda asudalygy, halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmekde möhüm orun eýeleýändigine ünsi çekdi hem-de bu çärä gatnaşýanlary milli senenamamyzda möhüm orun eýeleýän Watan goragçylarynyň güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlady.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy her ýylyň 27-nji ýanwarynda mukaddes baýramyň — Watan goragçylarynyň gününiň dabaraly bellenip geçilýändigini aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz bu baýramyň ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň merdana harby gullukçylaryna we işgärlerine bildirilýän uly ynamyň, çäksiz hormatyň, olar hakda edilýän aladalaryň aýdyň subutnamasydygyny nygtady.

Garaşsyzlyk ýyllarynda berkarar döwletimizde asyrlara barabar işler amala aşyryldy. Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynda, ylym-bilim, medeniýet hem-de sungat, saglygy goraýyş ulgamlarynda, hukuk, demokratik we dünýewi döwleti hem-de raýat jemgyýetini berkarar etmekde, hemişelik Bitarap döwletimiziň halkara abraýyny ýokarlandyrmakda uly sepgitlere ýetildi.

Biz halkara gatnaşyklarda hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna berk eýerip, dünýäniň döwletleri we halklary bilen dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny alyp barýarys. Bu kadalar mähriban halkymyzyň milli bähbitlerine, Bitarap döwletimiziň daşary syýasy ugurlaryna doly laýyk gelýär. Şu maksatlara esaslanyp kabul edilen, döwletimiziň harby howpsuzlygyny we çäk bitewüligini üpjün etmegiň harby-syýasy, harby-ykdysady we harby-strategik esaslaryny kesgitleýän Harby doktrinamyz hem goranyş häsiýetine eýedir diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Döwlet Baştutanymyz Garaşsyzlygyň geçen 30 ýylynda goranyş häsiýetli Harby doktrinamyza laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň düzüminiň düýpli kämilleşdirilendigini, Ýaragly Güýçlerimiziň Guryýer goşunlarynyň, Harby-howa güýçleriniň we Howa hüjüminden goranmak goşunlarynyň, Harby-deňiz güýçleriniň binýadynyň tutulandygyny belledi.

Olary häzirki zamanyň iň kämil söweşjeň ýaraglary, harby we ýörite tehnikalary bilen üpjün etmek işine aýratyn üns berildi. Muny Milli goşunymyzyň harby kuwwatynyň we harby gullukçylaryň söweşjeň ussatlygynyň gözden geçirilişine öwrülen görkezme söweşjeň-taktiki tälimler hem-de mukaddes Garaşsyzlygymyzyň baýramy mynasybetli geçirilýän dabaraly harby ýörişler aýdyň subut edýär. Geçirilen dabaraly harby ýörişlere siziň özüňiz hem gatnaşdyňyz diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Garaşsyzlyk ýyllarynda Watan goragçylarynyň ata Watanymyzyň öňünde bitiren hyzmatlaryna, köp ýyllaryň dowamynda çeken halal zähmetine mynasyp baha bermek üçin birnäçe döwlet sylaglarynyň döredilendigini belläp, her ýylda Watan goragçylarynyň döwlet sylaglary bilen sylaglanýandygyny, olara harby we ýörite atlaryň dakylýandygyny, hünär derejeleriniň berilýändigini aýtdy.

Garaşsyzlyk ýyllarynda Watan goragçylarynyň hem-de olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş, gulluk we iş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak boýunça hem uly işler durmuşa geçirildi. Şu gün düýbi tutulýan harby mekdebiň täze, döwrebap binalary hem-de şu günki baýram mynasybetli açylyp, ulanmaga berilýän harby we hukuk goraýjy edaralara degişli binalar, desgalar we ýaşaýyş jaýlary hem munuň ýene-de bir aýdyň mysalydyr. Biz bu işleri, elbetde, mundan beýläk-de yzygiderli dowam ederis diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz mähriban Watanymyza wepaly gulluk edip, onuň Garaşsyzlygyny, özygtyýarlylygyny, çäk bitewüligini we konstitusion gurluşyny ygtybarly goramagyň, kanunçylygy üpjün etmegiň, adamyň hem-de raýatyň hukuklaryny, azatlyklaryny, kanuny bähbitlerini, şeýle hem jemgyýetiň we döwletiň bähbitlerini goramagyň Watan goragçylarynyň mukaddes borjudygyny nygtady.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gullukçylaryň belent borjy hemişe päk ýürek bilen ýerine ýetirjekdiklerine, Watana wepalylygyň beýik nusgasyny görkezjekdiklerine, türkmen halkynyň watansöýüjilik, edermenlik, gaýduwsyzlyk we mertlik ýaly asylly häsiýetlerini berkitmekde ukyp-başarnyklaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Watan goragçylarynyň güni mynasybetli harby we hukuk goraýjy edaralaryň harby gullukçylaryny hem-de işgärlerini döwlet sylaglary bilen sylaglamak, olara harby we ýörite atlary dakmak, hünär derejelerini bermek barada Permanlara gol çekendigini belledi.

Permany okamak üçin Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa söz berildi, ol ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylarynyň hem-de şahsy düzümleriniň adyndan hormatly Prezidentimizi Watan goragçylarynyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady. Şeýle hem ol gol çeken Permanlary üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden sagbolsun aýtdy.

Wise-premýer, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary “Halkyň Arkadagly zamanasy” diýlip yglan edilen 2022-nji ýylyň ilkinji aýynyň toýa beslenmeginiň we Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän giň gerimli harby özgertmeleriň netijesinde Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky 1-nji ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň binalar toplumynyň dabaraly ýagdaýda düýbüniň tutulmagynyň Diýarymyzyň durmuşyndaky möhüm ähmiýetli wakalara utgaşýandygyny nygtady.

Şeýle hem wise-premýer, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary milli Liderimize Watan goragçylary hakynda edýän aladasy üçin harby we hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzümleriniň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdi.

Harby gullukçylar mynasyp bolan ýokary döwlet sylaglaryny we nobatdaky harby derejeleriň nyşanlaryny ýüzüne sylyp kabul etdiler hem-de mähriban Watanymyza, halkymyza we ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna ak ýürekden wepaly gulluk etjekdikleri baradaky harby kasamy ýerine ýetirdiler.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow döwlet Baştutanymyzdan Berdimuhamet Annaýew adyndaky harby mekdebiň täze binasynyň düýbüni tutmak üçin ýörite guta ýerleşdirilýän ýadygärlik senenama gol çekip bermegi haýyş etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow haýyşy kabul edip, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylaryna Watan goragçylarynyň güni mynasybetli ýokary döwlet sylaglaryna we nobatdaky harby derejelere mynasyp bolan harby gullukçylara degişli sylaglary we nyşanlary dabaraly ýagdaýda gowşurmagy tabşyrdy.

Milli Liderimiz harby gullukçylaryň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan döwlet sylaglarynyň we harby derejeleriň gowşurylyş çäresiniň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigini, bu çäre mynasybetli guralýan dabaranyň harby gullukçylar üçin ýatda galyjy pursatlara beslenmelidigini belledi. Munuň özi ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň serkerdelerini hem-de şahsy düzümlerini mundan beýläk-de ak ýürekden gulluk etmäge we alyp barýan gulluklarynda belent sepgitleri eýelemäge ruhlandyrar.

Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow döwlet sylaglaryna, harby we ýörite atlara hem-de hünär derejelerine mynasyp bolan harby gullukçylary we işgärleri ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Watan goragçylarynyň güni bilen dabara gatnaşyjylary, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ähli harby gullukçylaryny hem-de işgärlerini ýene-de bir gezek mukaddes baýram bilen gutlap, hemmelere berk jan saglyk, rowaçlyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri, maşgala abadançylygyny arzuw etdi.

Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerden harby mekdebiň täze binasynyň düýbüni tutmak dabarasynyň geçirilýän ýerine ugrady. Ýurdumyzda giňden we uly dabaralar bilen bellenilýän Watan goragçylarynyň güni halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, ýurdumyzyň asudalygynyň goragynda durýan harby gullukçylaryň asylly işlerine döwlet derejesinde ähmiýet berilýändigini aňladýar.

Dabaranyň geçirilýän ýerinde belent owaza beslenen aýdym-sazlaryň ýaňlanmagy harby orkestriň joşgunly çykyşy watançylyk, gahrymançylyk hakyndaky aýdymlar bilen utgaşyp, dabara özboluşly baýramçylyk öwüşginini çaýýar.

Döwlet Baştutanymyz harby gullukçylardan ybarat orkestriň sazandalarynyň ýanyna baryp, olaryň döredijiliginiň, watançylyk aýdymlarynyň harby gullukçylary belent sepgitlere ruhlandyrmakda möhüm ähmiýetiniň bardygyny belledi.

Alp Arslan, Görogly beg, Seýitnazar Seýdi, Şükür bagşy ýaly taryhda yz goýan serkerdeler we gerçekler watansöýüjiligiň, gahrymançylygyň belent nusgasyny görkezip, hemişe parahatçylygyň, asudalygyň goragynda bolupdyr. Olaryň watansöýüjilik ýörelgeleri jadyly sungat hasaplanylýan saz bilen utgaşykly bolupdyr. Munuň özi taryhyň dürli döwürlerinde türkmen topragynda parahatçylyga, aýdym-saza aýratyn gadyr goýlandygyny aňladýar we türkmen halkynyň milli saz diplomatiýasyny döredendigini dünýä aýan edýär diýip, milli Liderimiz belledi hem-de harby orkestriň agzalaryna üstünlik arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde ýurdumyzyň Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky 1-nji ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň binalar toplumy, onuň desgalarynyň ýerleşdirilişi we enjamlaşdyrylyşy barada giňişleýin maglumat berýän taslamalary bilen tanyşdy.

Döwlet Baştutanymyz görkezilen taslamalara birnäçe bellikleri aýtdy we degişli düzedişleri girizdi. Hormatly Prezidentimiz desgalaryň gurluşygynda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribeleriniň utgaşdyrylmagynyň, toplumyň desgalarynyň täzeçil usulda we sanly ulgam bilen enjamlaşdyrylmagynyň, gurluşyk işleriniň ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň we bellenilen möhletde gurlup gutarylmagynyň möhüm talapdygyny belläp, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra dabara gatnaşýan ýaş nesilleriň wekilleri döwlet Baştutanymyzdan binalar toplumynyň düýbüniň tutulmagyna ak pata bermegini hem-de bu waka mynasybetli ýadygärlik senenama ýerleşdirilen gutyny binanyň düýbüne atmagyny haýyş etdiler.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy gutyny binanyň düýbüne oklady we täze desgalar toplumynyň binýadyna ilkinji beton garyndysyny atdy. Munuň özi tutuş ýurdumyz, aýratyn-da, ýaş nesiller üçin ähmiýetli asylly işlere halkymyzyň asyrlar aşyp gelýän ýagşy dessurlary esasynda ak pata berilýändiginiň aýdyň beýanyna öwrüldi.

Aşgabat, 27-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowanyň hem-de Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýewiň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ýakynda geçiriljek Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisine taýýarlyk görmek bilen bagly meselelere garaldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maslahaty açyp, möhüm wakanyň — Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisiniň ýakynlaşyp gelýändigine ünsi çekdi. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, biziň Garaşsyz döwletimizi 2022 — 2052-nji ýyllarda ösdürmegiň örän möhüm ugurlaryny kesgitlemek onuň esasy meseleleriniň biridir.

Mejlisiň Başlygy G.Mämmedowa hem-de Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisini guramaçylykly geçirmek maksady bilen alnyp barylýan işler barada maglumatlary berdiler. Milli Geňeşiň Halk Maslahaty, pudaklaýyn dolandyryş edaralary we degişli ministrlikler, welaýatlaryň hem-de Aşgabat şäheriniň häkimlikleri bilen bilelikde taýýarlyk işleri ýaýbaňlandyryldy.

Hormatly Prezidentimiz geljek 30 ýyl üçin ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmegiň çözgütlerini kabul etmegiň zerurdygyny nygtap, Maliýe we ykdysadyýet ministrligi, beýleki degişli pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde utgaşykly işleriň alnyp barylmalydygyny belledi.

Biz Garaşsyz döwletimiziň ykbaly, nesillerimiziň geljegi üçin uly jogapkärçilik çekýäris. Şoňa görä-de, häzir biziň öňümizde şeýle uly wezipeler durýar: biz döwletimizi we onuň institutlaryny geljek 30 ýylda ösdürmegiň esasy ugurlaryny kesgitlemelidiris we düzmelidiris diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz biz halkyň wekilleriniň çykyşlaryny we tekliplerini diňlemegi göz öňünde tutýarys diýip belledi.

Milli ykdysadyýetimizi durnukly ösdürmek üçin ähli serişdeleridir mümkinçilikleri peýdalanmagy örän möhüm wezipe hökmünde öňe sürýäris. Döwlete dahylsyz pudagy ösdürmek üçin ykdysadyýetimizi bazar gatnaşyklaryna geçirmegi, telekeçiligi döwlet tarapyndan giňden goldamagy göz öňünde tutýarys diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz halkara we sebitara ähmiýeti bolan maýa goýum taslamalaryny, giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmaga gönükdirilen işleriň yzygiderli dowam etdiriljekdigini nygtady. Şeýle hem önümçilik pudaklarynda barlaglary geçirmegi, ylmyň gazananlaryny we innowasiýalary ornaşdyrmagy goldamalydyrys.

Bazaryň ösüşini mundan beýläk-de işjeňleşdirmek maksady bilen, ony durnuklylaşdyrmak we özgertmeler hem-de açyklyk syýasatyny giňeltmek boýunça tagallalary artdyrmalydyrys diýip, milli Liderimiz aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu meselede ileri tutulýan ugruň adamlaryň durmuş şertlerini gowulandyrmagy, şeýle hem makroykdysady ýagdaýy durnuklylaşdyrmagy gazanmakdan ybaratdygyny belledi. Döwrüň talabyna görä, kanunçylygy yzygiderli kämilleşdirmek hem-de geljekde Konstitusiýamyza hem üýtgetmeleri girizmek zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistany geljek 30 ýylda ösdürmegiň esasy ugurlaryny kesgitlemek boýunça Maliýe we ykdysadyýet ministrligi we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde işleri alyp barmagyň zerurdygyny belledi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisiniň gün tertibi bilen bagly meseleler boýunça ýerli wekilçilikli häkimiýet we öz-özüňi dolandyryş edaralary bilen bilelikde işleri alyp barmaly, olara guramaçylyk-usulyýet kömegini bermeli.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisiniň döwletimiziň syýasy-jemgyýetçilik durmuşynda tutýan orny, ýurdumyzyň milli demokratik ösüş ýoly barada wagyz-nesihat işleri alnyp barylmalydyr.

Milli Geňeşiň Mejlisi ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etmeli. Şu soragda dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň oňyn tejribesinden, halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryndan ugur almaly.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam edip, şu ýyl Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň kabul edilenine 30 ýyl dolýandygyna ünsi çekdi. Şoňa görä-de, Esasy Kanunymyzyň many-mazmunyny we kadalaryny, esasan hem, adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak babatda alnyp barylýan uly işleri halk köpçüligine giňden wagyz etmek boýunça çäreler toplumynyň geçirilmelidigini tabşyrdy.

Daşary işler ministrligi bilen bilelikde şu ýylyň maý aýynda geçirilmegi göz öňünde tutulýan Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumyna, onuň çäginde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýanyň zenanlarynyň dialogyna gowy taýýarlyk görmeli. Parlamentara forumyň gün tertibiniň taslamasyny düzüp, bu ugurda ýurdumyzyň Hökümeti bilen bilelikde işleri alyp barmaly diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Dürli ýurtlaryň parlamentleri, şeýle hem abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklary pugtalandyrmak we ösdürmek boýunça netijeli işleri dowam etmeli. Parlamentara toparlaryň, dostluk toparlarynyň işine Halk Maslahatynyň agzalarynyň hem gatnaşmagy üçin degişli işleri alyp barmaly.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça Hökümet, ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, ylmy edaralar, jemgyýetçilik birleşikleri, ýokary okuw mekdepleri bilen ýakyndan aragatnaşyk etmelidigini aýdyp, bu edaralaryň wekilleriniň iş toparlarynyň işine gatnaşmagyny ýola goýmagy tabşyrdy.

Syýasy partiýalar hem-de jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde Watanymyzyň Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanan üstünliklerini wagyz etmek boýunça işler yzygiderli alnyp barylmalydyr.

«Döwlet adam üçindir!» diýen syýasaty alyp barýan berkarar döwletimizde raýatlarymyzyň hal-ýagdaýyny has-da ýokarlandyrmak, durmuş goraglylygyny pugtalandyrmak boýunça yzygiderli alada edilýär. Ekologiýa babatda amala aşyrylýan işlerde hem uly öňegidişlikler gazanylýar. Şunuň ýaly üstünlikli gadamlar “Açyk gapylar” syýasatyny, Bitaraplyk ýörelgelerini durmuşa geçirmekde hem aýdyň ýüze çykýar.

Ýurdumyzyň durmuşynyň ähli ugurlaryna sanly ulgamy, nou-haulary ornaşdyrmak, şular bilen baglylykda, ýaşlaryň häzirki zamanyň ösen tehnologiýalaryndan baş çykarmaklaryny gazanmak ugrunda birnäçe ähmiýetli işler amala aşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz bular barada aýtmak bilen, ýaşlar syýasatynyň meseleleriniň üstünde aýratyn durup geçdi. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, geljegimiz bolan ýaşlar sagdyn durmuş ýörelgelerine pugta eýerip, sport we bedenterbiýe bilen yzygiderli meşgullanmalydyrlar, olar zähmetiň gadyryny bilmelidirler. Şunda parasatly ýaşulularymyzyň, ak sakgally gojalarymyzyň pähimlerini ýerlikli ulanmak gerek. Ýaşlaryň mukaddes Watanymyzyň geljegidigine düşünmeklerini gazanmaly diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady.

2022-nji ýylyň 27-nji ýanwarynda “Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi bilen «John Deere Walldorf GMbH & CO. KG» kompaniýasynyň arasynda hususy we telekeçilik ulgamlarynda, oba hojalygy ösdürmegiň we suw serişdelerini tygşytlamagyň meseleleri boýunça özara düşünişmek hakyndaky Ähtnamasyna gol çekildi.

Agzalan resminama türkmen tarapyndan Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow, «John Deere Walldorf GMbH & CO. KG» kompaniýasy tarapyndan kompaniýanyň GDA boýunça Wise-Prezidenti Alekseý Kuznesow gol çekdiler.

Ähtnama laýyklykda, 2022-2031-nji ýyllar aralygyndaky döwürde:

- täze tehnologiýalary we tejribeleri görkezmek we synagdan geçirmek bilen netijeli gepleşikleri açmak we alyp barmak;

• ýer gazýan we oba hojalyk tehnikalarynyň we suwaryş ulgamlarynyň dogry we başarjaňlyk bilen işledilmegi üçin oba hojalygy alyp barmagyň häzirki zaman usullary boýunça ýörite yzygiderli bilim beriji we öwrediji maksatnamalary gurnamak we durmuşa geçirmek;
• iň täze tehnologiýalar ýüze çykanyndan olary öwretmek boýunça ýörite okuw maslahatlaryny we maksatnamalary geçirmek;
• «John Deere» kompaniýasynyň adyndan Türkmenistanda ýerleşýän resmi «Hyzmat agenti» – BK «IPC Agri» zerurlygyna görä hususy daýhanlara we telekeçilere maslahat bermek;

«John Deere» kompaniýasynyň maliýe bölümi bolmak bilen Deere Credit Inc. hususy daýhanlar we telekeçiler üçin önümleriň maliýeleşdirilmegine ýardam etmek üçin karzlaşdyrmagyň aýratyn şertleri boýunça umumy bahasy 200 million amerikan dollaryna barabar teklipleri bermek göz öňünde tutulýar.

Gol çekmek dabarasy tamamlandan soňra, döwlet derejesinde telekeçiligi goldamakda oba hojalygyny ösdürmekde, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmekde bimöçber işleri amala aşyrýan Hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, durnukly ösüş babatynda alyp barýan äleme nusgalyk beýik işleriniň elmydama rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

2022-nji ýylyň 27-nji ýanwarynda göni wideo aragatnaşyk arkaly Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň ýedinji mejlisi geçirildi.

Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparyna türkmen tarapyndan Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow, Tatarystan tarapyndan Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Premýer-ministriniň orunbasary – Senagat we söwda ministri Albert Karimow ýolbaşçylyk etdiler.

Bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň nobatdaky mejlisiniň gün tertibine laýyklykda, söwda-ykdysady, nebitgaz ulgamynda, senagatda, aragatnaşyk we maglumat tehnologiýalary ulgamynda, oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ulgamynda, ylym we bilim ulgamynda, saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynda, medeniýet hem-de sport, ýaşlar syýasaty ulgamlarynda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek we onuň gerimini giňeltmek barada pikir alyşyldy.

Mejlisiň barşynda oňa gatnaşyjylar Türkmenistan bilen Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ösýändigini, köp ulgamlarda gatnaşyklaryň işjeňleşdirilýändigini belläp, özara bähbitli we deň hukukly hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdirilmegine ynam bildirdiler.

Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň sekizinji mejlisini 2023-nji ýylda Aşgabat şäherinde geçirmek ylalaşyldy we ýedinji mejlisiň netijesi boýunça Teswirnama gol çekildi.

Mejlisiň ahyrynda ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygyny berkitmekde, dünýä döwletleri bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýmakda giň mümkinçilikleri, zerur şertleri döredip berýänligi, tutuş dünýäde ýurdumyzyň abraý-mertebesini belende götermekde bimöçber işleri amala aşyrýanlygy üçin Hormatly Prezidentimiziň adyna alkyşly sözler aýdyldy. Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak belent başynyň hemişe aman, il-ýurt bähbitli umumadamzat ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Aşgabat, 26-njy ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow maliýe-ykdysadyýet we nebitgaz toplumynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda 2022-nji ýylda tutuş ýurdumyz boýunça Garaşsyz döwletimizi ykdysady taýdan mundan beýläk ösdürmek babatda öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy we sebitleri döwrüň talaplaryna laýyk ösdürmek, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmak meselelerine garaldy.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, ýurdumyzyň nebitgaz toplumyny 2019 — 2025-nji ýyllarda ösdürmek boýunça maksatnamalary maliýeleşdirmek, nebitgaz pudagyna sanly ulgamy ornaşdyrmak we bu pudakda özgertmeleri geçirmek üçin gönükdirilýän maýa goýum serişdeleriniň möçberleri baradaky hasabatlary diňledi.

Ilki bilen, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň başlygy M.Rozyýew hasabat bilen çykyş etdi. Ol korporasiýanyň hünärmenleriniň täze ýataklary gözlemek we olary özleşdirmegiň hasabyna tebigy gazyň çykarylýan möçberlerini artdyrmak boýunça alnyp barylýan geologiýa-gözleg işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “Demirgazyk Derwüş”, “Günorta Mary” meýdançalarynda, “Malaý” gaz käninde degişli seýsmiki barlag işlerini geçirmek göz öňünde tutulýar. Şeýle hem çuň guýulary burawlamagyň meýilnamasyna laýyklykda hem-de gazly we kondensatly gatlaklaryň sanyny artdyrmak üçin gözleg işlerini geçirmek maksady bilen, bu meýdançalarda gazyň gorlaryny anyklamak üçin guýulary burawlamak işlerine girişmek meýilleşdirildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp hem-de häzirki döwürde “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasy tarapyndan amala aşyrylýan seýsmiki barlaglaryň we gözleg işleriniň nebitgaz toplumynyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmak, täze känleri ýüze çykarmak hem-de senagat taýdan özleşdirmek üçin aýratyn ähmiýetini belläp, bu ugurdaky işleri ylmy esasda ösdürmegi tabşyrdy.

Döwlet ministri — “Türkmengaz” döwlet konserniniň başlygy B.Amanow milli Liderimiziň 2022-2023-nji ýyllarda tebigy gazyň gorlaryny ýüze çykarmak hem-de gazylyp alynýan möçberlerini artdyrmak boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, ýurdumyzyň dürli sebitlerindäki gaz känleriniň birnäçesinde ulanyş-baha beriş guýularynyň gazylyp, olary ulanyşa bermek, şeýle hem ulanyş guýularynyň kuwwatlyklaryny doly ulanmagyň hasabyna gazy çykarmagyň möçberlerini ýokarlandyrmak boýunça geçirilýän işler barada maglumat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gaz senagatyny mundan beýläk-de ösdürmegiň, onuň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmagyň döwletimiziň energetika syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, goşmaça gaz känlerini ulanyşa girizmek, şeýlelikde, içerki sarp edijileri doly üpjün etmek we tebigy gaz babatda ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow “Halkyň Arkadagly zamanasy” ýylynyň ilkinji günlerinde ýurdumyzda tebigy gazyň hem-de nebitiň çykarylýan möçberlerini artdyrmak, nebitgaz ýataklaryny özleşdirmek, täze ýüze çykarylan meýdançalarda buraw işlerini geçirmek işleriniň milli Liderimiziň tabşyrygyna laýyklykda batly depginler bilen dowam edýändigi barada habar berdi. Şol bir wagtyň özünde ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň ähli düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýady berkidilýär, pudaklar üçin zerur bolan ýokary hünärli işgärleriň taýýarlanylmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, soňky ýyllarda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynda halkara hyzmatdaşlyga aýratyn üns berilýändigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, bu pudagyň önümçilik kuwwatlyklary we eksport mümkinçilikleri yzygiderli ýokarlanýar. Munuň özi milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagynda bolşy ýaly, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagynda möhüm orun eýeleýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de bu ugurda amala aşyrylýan işleri döwrüň talabyna laýyk derejede, ylmy esasda ösdürmek babatda wise-premýere anyk görkezmeleri berdi.

Soňra “Türkmenbaşy” paýdarlar täjirçilik bankynyň müdiriýetiniň başlygy J.Jumagylyjow ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň düzümleriniň işini maliýe taýdan goldamak, olara gönükdirilýän maýa goýum serişdeleriniň möçberlerini artdyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek ugrunda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynyň, şol sanda ýangyç-energetika toplumynyň düzümleriniň işiniň ösdürilmegi, olara zerur goldawlaryň berilmegi babatda döwlet tarapyndan yzygiderli alada edilýändigini belledi. Aýratyn-da, nebitgaz pudagyna maýa goýumlaryň gönükdirilmegi, maliýe serişdeleriniň netijeli ulanylmagy ykdysadyýetimiziň bu pudagynyň sazlaşykly ösüşine oňyn ýardam berer.

Merkezi bankyň başlygy G.Müşşikow nebitgaz toplumyny maliýeleşdirmek meselelerini has-da kämilleşdirmek we bu ugurda öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan giň möçberli işler barada hasabat berdi. Şunda ýurdumyzyň nebitgaz pudagynyň işini häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyk derejede döwrebaplaşdyrmak meselelerine aýratyn üns berilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň banklarynyň nebitgaz toplumyny maliýeleşdirmek boýunça alyp barýan işleriniň ykdysadyýetimiz üçin ähmiýetlidigini belläp, bu babatda öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ýurdumyzyň nebitgaz toplumyny 2019 — 2025-nji ýyllarda ösdürmegiň kabul edilen maksatnamalaryny maliýeleşdirmek üçin döwlet tarapyndan zerur goldawlar berilýär. Döwlet Baştutanymyz milli ykdysadyýetimize, aýratyn-da, nebitgaz pudagyna täzeçil tehnologiýalary ornaşdyrmak we bu ugurda giň möçberli özgertmeler maksatnamasyny amala aşyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini nygtap, bu babatda Merkezi bankyň başlygyna birnäçe tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz “Türkmengaz” döwlet konserniniň türkmen tebigy gazyna islegleriň artýandygyna hemişe gözegçilik etmelidigini, tebigy gazy çykarmak boýunça ýakyn we uzak ýyllar üçin alnyp barylmaly işleriň meýilnamasyny şoňa görä düzmelidigini belledi.

Ýurdumyzyň sarp edijileriniň tebigy gaza bolan talaplary doly üpjün edilmelidir. Türkmen tebigy gazyny daşarky bazarlara ibermek boýunça şertnamalaýyn borçnamalar doly ýerine ýetirilmelidir.

Döwlet Baştutanymyz tebigy gaza baý ýerasty gatlaklary barlamagyň we anyklamagyň, tebigy gaza baý çäkleri giňeltmegiň we olaryň gaz bilen üpjünçilik ýagdaýyna baha bermek üçin ýörite seýsmiki-gözleg işlerini geçirmegiň, ýurdumyzyň uglewodorod gorlary baradaky maglumatlary yzygiderli täzeläp durmagyň zerurdygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nebitli we gazly täze ýataklary köpeltmegiň hem-de özleşdirmegiň hasabyna tebigy gazyň çykarylýan möçberlerini artdyrmak boýunça çäreleriň meýilnamasynda öňde goýlan wezipeleriň ýakyn ýyllarda üstünlikli ýerine ýetiriljekdigine ynam bildirdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow döwlet Baştutanymyzyň garamagyna nebitgaz pudagyny mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, “Türkmengaz” döwlet konsernine we “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasyna maliýe goldawyny bermek bilen baglanyşykly resminamanyň taslamasyny hödürledi.

Milli Liderimiz nebitgaz toplumynyň ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin möhümdigini göz öňünde tutup hem-de pudagy mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, «Türkmengaz” döwlet konsernine jemi 159 million 530 müň 900 manat möçberinde we “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasyna 75 million manat möçberde maýa goýum serişdesini bermek barada karara gelendigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow karz serişdeleriniň ykdysadyýetimizi kuwwatyny artdyrmak üçin gönükdirilmeginiň Garaşsyz döwletimiziň maliýe taýdan kuwwatlydygyny aýdyň görkezýändigini belledi we degişli resminamalara gol çekdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow kabul edilýän çözgütleriň taryhy ähmiýetiniň bardygyny belläp, Garaşsyzlyk ýyllary içinde ýurdumyzyň nebitgaz senagatyny ösdürmek üçin döwletimiz tarapyndan maliýe-karz serişdeleriniň gönükdirilýändigini nygtady we bu asylly çäräniň ýurdumyza bähbit getirjekdigine ynam bildirdi.

Aşgabat, 26-njy ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň maliýe-ykdysadyýet toplumyna gözegçilik edýän orunbasarynyň hem-de maliýe we ykdysadyýet ministriniň, bank düzümleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Maslahatyň gün tertibine ýurdumyzyň bank ulgamynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen baglanyşykly möhüm meseleler girizildi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ykdysadyýet we maliýe toplumynyň düzümleriniň ýolbaşçylary bilen bu ulgamy ösdürmegiň möhüm ugurlaryny hem-de öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmekde ähmiýet berilmeli meseleleri ara alyp maslahatlaşdy.

Milli Liderimiz ykdysady toplumy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri barada aýdyp, ýakynda ýurdumyzda möhüm syýasy wakanyň — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisiniň geçiriljekdigini, onda ýurdumyzy ýakyn döwür üçin durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynyň wezipeleriniň ara alyp maslahatlaşyljakdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz bu maksatnamada geljek 30 ýylyň dowamynda ýurdumyzy syýasy, ykdysady, durmuş we medeni taýdan ýokary depginler bilen ösdürmek hem-de milli Garaşsyzlygymyzyň we baky Bitaraplygymyzyň esaslaryny mundan beýläk-de berkitmek üçin zerur çäreleriň göz öňünde tutulmalydygyna ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, mähriban Watanymyzda Garaşsyzlyk ýyllary içinde ägirt uly işler bitirildi. Şunuň bilen baglylykda, 2022 — 2052-nji ýyllarda döwletimizi ösdürmek boýunça möhüm ugurlar kesgitlener. Şeýle hem milli Liderimiz şu ýyllarda ýurdumyzyň ykdysadyýet-maliýe ulgamyny ösdürmegiň hem-de bu babatda bar bolan meseleleri çözmegiň ugurlaryna garamak üçin ykdysady toplumyň işgärleri bilen möhüm meseleler barada pikir alyşmagyň wajypdygyny aýtdy we toplumyň düzümleriniň ýolbaşçylarynyň hasabatlaryny diňledi.

Ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, Halk Maslahatynyň nobatdan daşary mejlisine hödürlemek maksady bilen, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň» taslamasy boýunça degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň häkimlikleri bilen bilelikde işleriň geçirilendigi we bu taslamany taýýarlamagyň jemleýji tapgyrda alnyp barylýandygy barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berildi. Döwlet derejesinde edilýän yzygiderli tagallalaryň netijesinde ýurdumyzyň maliýe-ykdysady ýagdaýynyň durnuklylygy üpjün edilýär. Bu bolsa ykdysadyýetimiz üçin möhüm bolan iri möçberli taslamalaryň amala aşyrylmagyna giň ýol açýar.

Maslahatyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine gönükdirilen, şeýle hem Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Tatarystan Respublikasynyň Hökümetiniň arasyndaky Ylalaşygy amala aşyrmak maksady bilen, Karara gol çekdi hem-de Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparynyň türkmen böleginiň düzümini tassyklady.

Iş maslahatynyň dowamynda maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarow ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberlerini artdyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem Oba milli maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagy maksady bilen, döwlet tarapyndan zerur goldawlaryň berilýändigi barada aýdyldy.

Soňra Merkezi bankyň başlygy G.Müşşikow geçen ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri hem-de 2022-nji ýylda meýilleşdirilýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem bank edaralarynyň işini häzirki döwrüň ýagdaýyna görä kämilleşdirmek, oňa dünýäniň ösen tejribesini, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň bank edaralarynda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, ýurdumyz we halkymyz üçin ähmiýetli taslamalary maliýeleşdirmek boýunça maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar.

Iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň bank edaralarynyň ýolbaşçylarynyň häzirki döwürde öňde durýan wezipeleri ýerine ýetirmek ugrunda alyp barýan işleri, bu ulgama häzirki zamanyň ösen tejribesini ornaşdyrmak boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli özgertmeler baradaky hasabatlary hem diňlenildi.

Häzir ýurdumyzda döwrebap tehnikalary we iň täze tehnologiýalary peýdalanmagyň, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny sanlylaşdyrmagyň, innowasion önümçilik düzümlerini döretmegiň, döwletimiziň dünýä ykdysady ulgamyna goşulyşmagyny çuňlaşdyrmagyň, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň hem-de maýa goýum işini işjeňleşdirmegiň esasynda uzak möhletli geljek üçin durnukly ösüşiň berk binýadyny kemala getirmäge niýetlenen özgertmeleriň geçirilýändigi bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Diýarymyzyň ykdysady ösüşiniň durnuklylygyny we serişde mümkinçiligini ýokarlandyrmak hem-de ýurdumyzy ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlaryna köp mukdarda gönükdirilýän maýa goýumlaryň möçberleriniň artdyrylýandygy hasabatlarda beýan edildi. Bu bolsa ýurdumyzyň ykdysady ösüşiniň möhüm görkezijisi bolup durýar. Şol bir wagtyň özünde hormatly Prezidentimiziň tabşyryklaryna laýyklykda, ykdysady durnuklylygy, ösüşi üpjün etmek üçin zerur çäreleriň amala aşyrylmagy, halk hojalygynyň pudaklary tarapyndan maliýe serişdeleriniň netijeli ulanylyşy bilen baglanyşykly meseleler yzygiderli gözegçilikde saklanýar. Munuň özi maliýe serişdeleriniň rejeli ulanylmagy bilen bir hatarda, maýa goýumlarynyň maksatnamalaýyn esasda gönükdirilmeginiň baş şertini emele getirýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň maliýe-ykdysady ýagdaýyny, önümçilik kuwwatlyklarynyň ulanylyşyny yzygiderli seljermek, şeýle hem durmuş ulgamyna gönükdirilýän maýa goýum serişdeleriniň mukdaryny kesgitlenen möçberlerde üpjün etmek meseleleriniň wajypdygyny belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz dünýädäki emele gelen çylşyrymly ýagdaýa garamazdan, ýurdumyzda makroykdysady ýagdaýyň durnukly derejede saklanýandygyny kanagatlanma bilen belledi. Munuň özi ýurdumyzda amala aşyrylýan çuňňur oýlanyşykly býujet-salgyt syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylmagynyň uly ösüşlere ýetmäge ýardam berýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki döwürde esasy halkara maliýe edaralarynyň berýän maglumatyna görä, dünýä ykdysadyýetiniň kem-kemden ösüş ýoluna düşýändigini belledi.

Ykdysady ösüşiň ýeterlik derejede ýokary we durnukly bolmagy üpjün edilýär. Bu görkeziji geçen ýylyň netijeleri boýunça 6,2 göterimden ybarat boldy.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda maliýe we durmuş taýdan durnuklylygyň saklanýandygyny belläp, daşarky täsirlere garşy gyssagly çäreleriň görülýändigini, ykdysadyýeti daşarky ýagdaýlara uýgunlaşdyrmak boýunça işleriň geçirilýändigini aýtdy. Durmuş ulgamy, anyk aýdylanda bolsa, ilaty durmuş taýdan goramak işjeň ösdürilýär hem-de bilim we saglygy goraýyş ulgamlarynda özgertmeler dowam edýär.

Ýurdumyzyň senagat syýasaty boýunça daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri özümizde öndürmek, beýleki döwletlere iberilýän önümlerimiziň möçberlerini artdyrmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar.

Döwlet Baştutanymyz bu işleriň ykdysadyýetimiziň köp pudaklarynyň bäsdeşlige ukyply bolmagyny goldamaga we daşary söwda amallaryny diwersifikasiýa ýoly bilen geçirmäge mümkinçilik berendigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow giň gerimli sebit we milli maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmagyň hem-de ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda özgertmeleri geçirmegiň dowam edýändigini belledi. Şeýle hem milli Liderimiz maliýe, salgyt-býujet, pul-karz, daşary ykdysadyýet, nyrh syýasaty boýunça özgertmeleriň amala aşyrylýandygyny aýtdy.

Milli Liderimiz iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň maliýe-ykdysadyýet toplumynyň düzümleriniň öňünde durýan anyk wezipeleri kesgitledi.

Hormatly Prezidentimiz puluň hemişe kadaly hereket etmelidigini belledi. Şoňa görä-de, häzirki wagtda Merkezi bankyň we tutuş bank ulgamynyň esasy wezipesi ykdysadyýetimizde puluň barabarlygyny saklamakdan, bu ugurdaky ýagdaýlara hemişelik gözegçilik etmekden ybaratdyr. Şeýle hem ýurdumyzyň karz-pul syýasatyny, maliýe serişdelerini dolandyrmak kämilleşdirilmelidir. Ykdysadyýetimize gönükdirilen karz serişdeleriniň netijeli ulanylmagyny üpjün etmelidiris we ýokarlandyrmalydyrys diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz milli pulumyzyň satyn alyjylyk ukybyny berkitmegiň, ýurdumyzyň senagat-innowasion taýdan ösüşini goldamagyň Türkmenistanyň pul-karz syýasatynyň esasy maksady bolmalydygyna ünsi çekip, ykdysadyýetimiziň iri pudaklarynyň, şol sanda ileri tutulýan ugurlaryň serişdeler bilen ýeterlik möçberde üpjün edilmelidigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzda maýa goýum işjeňligini ýokarlandyrmak üçin kiçi we orta kärhanalaryň amala aşyrýan taslamalaryny maliýeleşdirmegi dowam etmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, halkara maliýe edaralary, aýratyn-da, Halkara pul gaznasy, Bütindünýä bank toplumy, Aziýanyň ösüş banky we beýleki maliýe edaralary bilen işjeň hyzmatdaşlyk edilmelidir.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň bank ulgamynda kabul edilen döwlet maksatnamalary boýunça göz öňünde tutulan çäreleriň amala aşyrylmagyna gözegçilik edilmelidir we bu işler utgaşdyrylmalydyr.

Milli Liderimiz Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda ösdürmegiň strategiýasynda ilata edilýän sanly bank hyzmatlarynyň hilini we gerimini ýokarlandyrmagyň göz öňünde tutulmalydygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz şu ýyl ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de berkitmek, ykdysady we durmuş ösüşini ýokary depginler bilen üpjün etmek boýunça degişli çäreleriň görülmelidigini belläp, býujetiň girdejilerini mundan beýläk-de artdyrmak hem-de ykdysadyýetimizde bazar gatnaşyklaryny ösdürmek babatda zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekdi.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň şu ýylyň fewral aýynda geçiriljek nobatdan daşary mejlisine gowy taýýarlyk görülmelidigini aýratyn nygtady.

Milli Liderimiz Garaşsyz döwletimizi ýakyn 30 ýylda ösdürmegiň esasy ugurlaryny kesgitlemek üçin, “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň” gutarnykly taslamasyny işläp taýýarlamagyň zerurdygyny aýdyp, bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

GÖWÜNLERI GALKYNDYRAN PURSATLAR

Hormatly Prezidentimiziň golaýda welaýatymyza iş saparynyň çäklerinde Görogly etrabynyň Türkmen ýoly geňeşliginiň çäginde hereket edýän «Işewür topar» hojalyk jemgyýetiniň guşçulyk toplumynda alnyp barylýan işler bilen ýakyndan tanyş bolmagy Garaşsyz ýurdumyzda telekeçilik ulgamyny ösdürmäge berilýän uly ünsüň, azyk bolçulygynyň döredilmegi ugrundaky giň gerimli aladalaryň anyk nyşanyna öwrülip, bu ýerde zähmet çekýän adamlaryň kalbyny joşa getirdi. Bu olaryň ýürek buýsançlarynda, häzirki günlerde öz işlerine has-da yhlasly ýapyşýandyklarynda aýdyň ýüze çykýar.

— «Halkyň Arkadagly zamanasy» diýlip yglan edilen ýylymyzyň ilkinji aýynda milli Liderimiziň guşçulyk toplumymyza Şa gadamynyň düşmegi hemmämiziň başymyzy göge ýetirdi — diýip, toplumyň ýolbaşçysy Öremyrat Sopyýew öz guwanjyny beýan etdi: — Şeýle uly hormat-sarpasy,  biz — telekeçilere berýän kömek-goldawlary üçin Arkadag Prezidentimize hoşallygymyzyň çägi ýok. Goý, hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun!

Belli bolşy ýaly, ýylda 300 tonna guş etini öndürmäge mümkinçiligi bolan bu toplumda öňde goýlan wezipäniň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Şonuň netijesinde bu ýerde her ýyl 6 tapgyryň dowamynda 210 müň sany jüýje saklanylyp, 40 — 45 günüň dowamynda ete geçirmäge ýaramly towuklar kemala getirilýär.

Umumy meýdany 3 gektardan ybarat bolan toplumda ýaş jüýjeleri, towuklary idetmäge niýetlenilen 3 sany ýatak bolup, olara häzirki zaman gyzdyryjy, sowadyjy, howa çalyşýan enjamlar, elektrik energiýasy, suw bilen üpjün edýän serişdeler ornaşdyrylypdyr. Şonuň ýaly-da, bu ýerde towuklary soýmak, öndürilen et önümlerini toplumyň ady ýazylan ýörite gaplara gaplamak boýunça aýratyn bölüm hereket edýär.

Toplumyň işçi-hünärmenleri guşlar üçin ýeterlik iým taýýarlamak barada-da uly alada edýärler. Munuň üçin bölünip berlen 50 gektar meýdana däneli ekinleriň birnäçe görnüşleri ekilip, olaryň bereketli hasyly ýetişdirilýär. Bu bolsa olara zerur goşundylaryň goşulmagy bilen, guşlar üçin ýokumly iýmleriň öndürilmegine şert döredýär.

Ýeri gelende, toplumda guşlara gözegçilik etmekde, olaryň berýän önümlerini ýygnamakda, taýýarlamakda ýaşlaryň ençemesiniň zähmet çekýändigini bellemek gerek. Bu ýerde bolanymyzda olaryň biri — ýaş towuk çopany Geldi Bäşimow özara gürrüňdeşlikde şeýle diýdi:

— Bu toplumyň açylmagy bilen,  men we men ýaly obadaş oglan-gyzlarymyzyň birnäçesi işli boldy. Biz guş idetmegiň ýol-ýodalaryny barha içgin öwrenip, bu işde ýeterlik tejribe toplaýarys. Biziň bu ýerde işläp, oňat girdeji gazanmagymyz maşgalamyzyň rysgal-berekedini artdyrýar. Bize şeýle mümkinçilikleri döredip berýän Arkadag Prezidentimize tüýs ýürekden alkyş aýdýarys.

— Hormatly Prezidentimiz toplumda bolan mahaly ata-babalarymyzyň towugy ýedi hazynanyň biri hasaplandygy, onuň etiniň, ýumurtgasynyň ynsan saglygy üçin uly peýdasynyň bardygy hakynda aýtdy, bu ugurda alyp barýan işlerimizi has-da giňeltmek barada maslahat berdi, telekeçilere mundan beýläk hem derwaýys kömekleriň ediljekdigini belledi — diýip, guşçulyk toplumynyň ýolbaşçysy Öremyrat Sopyýew sözüni dowam etdirdi: — Bu gürrüňler, degerli maslahatlar, goldawlar bizi has-da gaýratly zähmet çekmäge ruhlandyrýar, üstümize uly borçlaryň ýüklenilýändigini tassyklaýar. Şoňa görä-de,  biz öz iş depginimizi geljekde has-da güýçlendirip, halkymyza guş önümlerini ýetirmek ugrunda zähmetimizi gaýgyrmarys.

Biz — telekeçileri goldap, işlemäge ähli şertleri döredip berýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, tutumly işleri rowaç bolsun!

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýokary ruhubelentlikde toýlanýan Watan goragçylarynyň güni mynasybetli welaýat Polisiýa müdirliginiň Türkmenbaşy şäheriniň polisiýa bölüminiň polisiýanyň ýol gözegçiligi bölümçesiniň awtoulaglaryň tehniki ýagdaýyny anyklaýyş we hasaba alyş toparynyň edara binasy dabaraly ýagdaýda ulanyşa tabşyryldy. Dabarada çykyş edenler bu ýere ýygnananlary binanyň açylmagy hem-de baýramçylyk bilen gutlap, halkymyzyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşamagy üçin ähli aladalary edýän hormatly Prezidentimiziň adyna ýürekden çykýan hoşallyk sözlerini aýtdylar.

Çuň mazmunly alkyş sözleriniň dowamy aýdym-sazly çykyşlara utgaşdy. Milli tanslar bilen bezelen joşgunly aýdym-sazlarda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri, abadan durmuşymyz, «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň beýik tutumlary taryplandy. Binanyň gurluşygynda yhlasly zähmetleri bilen tapawutlanan gurluşykçylara Gahryman Prezidentimiziň adyndan gymmatbahaly sowgatlar şowhunly el çarpyşmalar astynda gowşuryldy.

Soňra dabara gatnaşyjylar awtoulaglaryň tehniki ýagdaýyny anyklaýyş we hasaba alyş toparynyň edara binasynyň iş şertleri bilen ýakyndan tanyşdylar. Bu ýerde döredilen şert-mümkinçilikler olarda buýsanç duýgusyny döretdi. Döwrebap binada daşary ýurtlaryň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň ylmyň täze gazananlaryna daýanýan enjamlary ornaşdyrylypdyr. Olaryň kömegi arkaly awtoulaglaryň dolandyryş ulgamynyň tehniki ýagdaýy, tizlik ölçeýjisiniň işleýşi, hereketlendirijisiniň bölüp çykarýan gazynyň mukdary anyklanýar. Kompýuterler arkaly dolandyrylýan gözegçilik enjamlary awtoulaglaryň yşyklandyryş hem-de durzujy ulgamlarynyň bildirilýän talaplara laýyk gelýändiginiň barlaglaryny ýokary hilli geçirmäge mümkinçilik berýär. Munuň özi şäheriň ýaşaýjylarynyň awtoulaglarynyň guratlygyna barlag işlerini gysga wagtda ýerine ýetirmäge ýardam edýär. 

Ulag gatnawlarynyň kadaly ýola goýulmagynda möhüm ähmiýeti bolan edara binasynyň şunuň ýaly mümkinçilikleri bilen tanşan dabara gatnaşyjylar halkymyzyň abadan durmuşy barada uly aladalar edýän Arkadag Prezidentimiziň adyna ýene bir ýola alkyş sözlerini aýtdylar.

Nurmämmet HYDYROW,

ÝOKARY HILLI ÝÜPLÜKLER

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň Daşoguz şäherindäki «Serdar» pagta egirme fabrigi welaýatymyzyň öňdebaryjy kärhanalarynyň biri hasaplanylýar. Kärhana geçen «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda-da uly üstünliklere eýe boldy. Şonda 2 müň tonnadan gowrak pagta süýümi gaýtadan işlenilip, ondan 1740 tonna golaý ýüplük öndürildi. Bu ýerde öndürilýän önümlere içerki we daşarky bazarlarda islegiň barha artýandygy olaryň hiliniň ýokarydygyna, bäsdeşlige ukyplydygyna şaýatlyk edýär. Kärhananyň işçi-hünärmenleri «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýene-de belent sepgitlere ýetmek maksady bilen, şu günler has-da gujurly zähmet çekýärler. Şeýlelikde, ýüplük öndürijileriň yhlasy ýerine düşýär.

* * *

ARASSA AKABA — BOL SUW

«Daşoguzsuwhojalyk» önümçilik birleşiginiň «Türkmenderýasuwhojalyk» önümçilik dolanyşygynyň hasabynda bar bolan suw akabalaryny gyrmançalardan, çökündilerden arassalamak işleri gyzgalaňly alnyp barylýar. Bu babatda umumy uzynlygy 180 kilometre barabar bolan Türkmenderýada amala aşyrylýan çäreler aýratyn bellärliklidir. Welaýatymyzyň ekerançylyk meýdanlarynyň 163 müň gektaryny suwlulandyrýan bu akabada läbik sorujylaryň 4-siniň güýjünden peýdalanylýar. Daşary ýurtlardan satyn alnan bu enjamlar ýokary öndürijiliklidigi, läbigi uzak aralyga çykarmaga ukyplydygy bilen tapawutlanýar. Akabada berjaý edilýän bu işler onuň suw geçirijiliginiň ýokarlanmagyna şert döredýär. Şeýlelikde, şu ýylyň suwaryş möwsümlerinde öňde goýlan wezipeler üstünlikli ýerine ýetiriler.

* * *

TER ÖNÜMLER HALKA ÝETIRILÝÄR

S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň «Döwletli» daýhan birleşiginiň çäginde ýerleşýän «Altyn gala» hususy kärhanasynyň ýyladyşhanasynda ýetişdirilýän pomidorlara, beýleki gök önümlere halkymyz tarapyndan uly isleg bildirilýär. Şunlukda, bu ýerde öndürilýän önümler ýurdumyzyň, şol sanda welaýatymyzyň bazarlaryna, şeýle-de, daşary ýurtly hyrydarlara yzygiderli ýetirilýär. Umumy meýdany 5 gektardan ybarat bolan bu ýyladyşhananyň 4 gektaryny pomidor, galan bölegini bolsa beýleki gök ekinler tutýar. Bu ýerde Güýç Gurbanow, Adylbek Seýitmyradow ýaly işçiler ekinlere ideg etmekde, hasyly öz wagtynda ýygnamakda gaýratlylyk görkezýärler. Şonuň netijesinde her aýda 75 — 80 tonna ter önümler bellenilen ýerlere ugradylýar.

Ýörite habarçymyz.

* * *

BUGDAÝ MAÝSALARYNA IDEG EDILÝÄR

Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Sapyş Çerkezow adyndaky daýhan birleşigi boýunça bugdaý ekilen 1200 gektar ýerde tejribeli kärendeçileriň 563-si tutanýerli zähmet çekýär. Kärine yhlasly kärendeçiler bugdaý maýsalaryna ideg etmek işlerini öz wagtynda berjaý edýärler. Olar şu günler parç bolan ýaşyl maýsalary ders çüýrüntgisi we mineral dökünler bilen iýmitlendirmegi agrotehnikanyň talaplaryna laýyk amala aşyrýarlar. Şeýle hem bugdaý meýdanlaryna gelýän ýaplary, çilleri guran ot-çöplerden arassalaýarlar. Munuň özi ösüş suwuny talabalaýyk tutmaga mümkinçilik berer.

Bu işleri ýerine ýetirmekde daýhan birleşiginiň mehanizatorlary Nobatgeldi Garlyýew, Ýagşymyrat Şadyýew, Baýramgeldi Käbişow dagy aýratyn tapawutlanýarlar. Her ýyl ýerden guşgursak bugdaýyň bereketli hasylyny almagy başarýan gallaçy kärendeçiler Aşyrmyrat Rejepow, Arazbaý Gylyçmädow, Öre Orazdurdyýew, Aşyrmyrat Ataýew dagy ýaş maýsalara ideg etmekde köplere görelde bolýarlar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen amala aşyrylýan özgertmeleriň netijesinde ykdysadyýetimizde uly ösüşlere eýe bolunýar. Ähli pudaklarda sanlylaşdyrma giňden ornaşdyrylyp, bagtyýar halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleri has-da ýokarlandyrylýar. At-owazasy, şöhraty, ýokary hilli önümleri bilen tanalýan “Ýeňiş” tikin fabriginde ykdysady ösüşler gazanylýar. Ýurdumyzda, daşary bazarda bäsdeşlige ukyply bolan ýokary hilli önümleriň öndürilişi ýokarlanýar. Munuň özi önümleriň bolçulygyny artdyryp, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan harytlaryň önümçiligi ösdürilýändigini görkezýär.

Tikin fabriginde halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň möçberli işleriň gowy netijelere eýe bolýandygyna aýdyň göz ýetirmek bolýar. Şu günki günde bu kärhana öz önümleri bilen ýurdumyzda oňat tanalýan fabrikleriň birine öwrüldi. Fabrikde alnyp barylýan işler üstünliklere ýetirýär. Bu ýerde, 400-e golaý işgär zähmet çekip, olaryň aglabasy gyz-gelinler. Olaryň iş pursatlaryny synlanyňda, göwnüň göterilýär. Şol pursat şadyýanlygy, ruhubelentligi baýdak edinýän zenanlarymyzyň ellerine güller bitsin diýeniňi duýman galýarsyň. Olaryň mähir, yhlas siňdirip tikýän egin-eşiklerine hemişe ýokary baha berilýär.

— Fabrigimizde öz hünärleriniň ussatlary ýyl-ýyldan artýar. Hünärinden kemal tapýan ussat zenanlarymyzyň onlarça şägirtleri bar. Önümçilikde halypalyk derejesine ýeten tikinçi zenanlardan Aýbibi Annalyýewanyň, Täjigözel Ilbegiýewanyň, Dürli Çaryýewanyň, Oguljan Bugraýewanyň atlaryny hormat bilen aýtmak bolar. Bu ýerde, esasan, erkek adamlaryň köýneklerini tikýärler. Elbetde, ýokary hilli taýýarlanan önümleriň hyrydary-da köp bolýar. Kärhananyň ýokary hilli önümlerine halkyň arasynda isleg gün-günden artýar. Biziň esasy maksadymyz halkymyzyň islegini kanagatlandyrmak — diýip, fabrigiň zähmeti goramak we tehniki howpsuzlyk boýunça injeneri Gunça Akmuhammedowa aýdýar.

Şu günki günde bu kärhananyň önümleri ýurdumyzyň islendik künjeginde öz hyrydaryny tapýar. Şeýle hem fabrigiň ýörite öz önümlerini hödürleýän dükanlarynyň birnäçesi bar. Halkyň islegine laýyklykda hereket edýän dükanlaryň müşderileri köpelmese azalanok. “Ýeňiş” tikin fabriginiň ýeňiş getirýän önümleriniň hiliniň has-da ýokarlanyp, işiniň netijeliliginiň artmagy ugrunda edilýän yhlas-tagallalar ýerine düşýär. Halkyň Arkadagly zamanasy ýylynda çeper elleriniň hünäri bilen ýurdumyzyň adyna şöhrat getirýän zenanlarymyza uly üstünlikleri arzuw edýäris.

Ogulşat BERKELIÝEWA.

«Maru — şahu jahan».

Suratlarda: “Ýeňiş” tikin fabriginden iş pursatlary.

Biziň gündelik durmuşymyzda ulanýan harytlarymyzyň ählisiniň düzüminde diýen ýaly nebitiň gaýtadan işlenilen önümleriniň bardygyna göz ýetirmek bolýar. Şeýle önümler bolsa 6 müňden hem kändir. Nebit ulaglar (awtoulaglar üçin benzin we dizel ýangyjy, uçarlaryň reaktiw hereketlendirijileri üçin uçar kerosini) üçin ýangyç almakda çig mal bolup durýar. Ýangyç nebitden alynýan esasy önümdir. Emma nebitden ýangyçdan başga-da, peýdaly önümleriň köp sanlysy alynýar. Ine, olaryň käbiri:

Polietilen ýa-da plastik — nebiti gaýtadan işlemek arkaly alynýan önümleriň iň köp ýaýranydyr. Plastikany ulanmagyň amatly tarapy oňa zerur bolan islendik şekili berip bolýanlygydyr. Mundan başga-da, plastikden ýasalan önümleriň düzümini hem zerur bolan şertlere laýyklykda, üýtgedip bolýandyr.

Aspirin — iň bir ygtybarly we howpsuz derman serişdeleriniň biri hökmünde köpden bäri bellidir. Her ýylda kelle agyrysyna, ýürek-damar kesellerine garşy, gyzgyn peseldiji we gany suwuklandyryjy serişde hökmünde aspiriniň birnäçe milliard gerdejigi satylýar. Asetilsalisil turşulygy himiki salisin bilen utgaşdyrylanda, agyry aýryjy täsiri berýär.

Gün batareýalarynyň panelleri — energiýanyň alternatiw çeşmeleri bolan bu önümler energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleriniň ýerini tutmaga gönükdirilendir. Emma olaryň taýýarlanylmagy üçin-de nebitiň gaýtadan işlenen önümleri zerur bolup durýar. Gün energiýasyny elektrik energiýasyna öwürýän fotoelementler nebit rezininden ýasalýan panellere çalynýar.

Neýlon — nebitden alynýan täsin, özboluşly materiallaryň biridir. Bu günki günde zenanlaryň millionlarçasy neýlon joraplaryny ulanýarlar. Neýlon — berk, ýeňil sintetiki süýüm bolup, ol giňden peýdalanylýar. Häzirki döwürde neýlon gap ýuwujy serişdelerden başlap, paraşýuta çenli örän köp sanly harytlaryň taýýarlanylmagynda peýdalanylýar. Bu polimer 1935-nji ýylda «DuPont» kompaniýasynyň laboratoriýasynda oýlanyp tapylýar.

Taýýarlan Näzik GURBANOWA,