Новости
Türkmenistanyň Prezidenti Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministrini kabul etdi

Aşgabat, 28-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-azerbaýjan toparynyň 7-nji mejlisine gatnaşmak üçin Hökümet wekiliýetine ýolbaşçylyk edip ýurdumyza gelen Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministri Mikail Çingiz ogly Jabbarowy kabul etdi.

Myhman wagt tapyp kabul edendigi hem-de döwletara hyzmatdaşlygyň derwaýys meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewiň mähirli salamyny ýetirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministrini mähirli mübärekläp, dostlukly döwletiň Baştutanyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi we Azerbaýjanyň wekiliýetiniň Türkmenistana şu gezekki saparynyň ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň ýolunda möhüm ädim boljakdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-azerbaýjan toparynyň 7-nji mejlisiniň üstünlikli geçirilmegini arzuw edip, bu duşuşygyň iki ýurduň arasyndaky hemmetaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berjekdigine ynam bildirdi.

Türkmenistan Azerbaýjan Respublikasy bilen köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmäge hem-de pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýär diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we biziň ýurtlarymyzydyr halklarymyzy birek-birege hormat goýmaga, ynanyşmaga, özara düşünişmäge esaslanýan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň baglanyşdyrýandygyny belledi. Nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda döwletara hyzmatdaşlyk giň ugurlar boýunça üstünlikli ösdürilýär. Halkara we sebit düzümleriniň çäklerinde netijeli gatnaşyklar dowam etdirilýär. Birek-biregiň başlangyçlarynyň özara goldanylmagy hem munuň aýdyň güwäsidir.

Hormatly Prezidentimiz ýola goýlan gatnaşyklary mundan beýläk-de çuňlaşdyrmaga uly ähmiýet berilýändigini aýdyp, söwda-ykdysady, energetika, ulag-kommunikasiýa, ylmy-tehniki, medeni-ynsanperwer we beýleki ulgamlarda özara hereketleri ösdürmek boýunça utgaşdyryjy edara hökmünde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-azerbaýjan toparynyň ornuny berkitmegiň zerurdygyny nygtady.

Duşuşygyň çäklerinde söhbetdeşler gyzyklanma bildirilýän geljegi uly ugurlaryň birnäçesinde uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda guralýan däp bolan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şunda goňşy ýurtlarymyzyň çäk taýdan amatly ýerleşmeginden netijeli peýdalanmagyň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. Bu bolsa halkara derejede bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Munuň özi energiýa serişdelerini ibermek, deňiz portlarynyň kuwwatyndan netijeli peýdalanmagyň, Hazar deňzi arkaly ýük daşamalaryny işjeňleşdirmegiň hasabyna söwda gatnaşyklaryny giňeltmäge, ençeme ýurtlary baglanyşdyrýan ulag geçelgelerini döretmekdäki hyzmatdaşlyga, şeýle hem kommunikasiýalar we aragatnaşyk ulgamynda özara gatnaşyklara degişlidir.

Söhbetdeşler medeni, ylym, bilim ugurly netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge özara gyzyklanma bildirilýändigini nygtadylar. Bu ulgamlar iki doganlyk halkyň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ygtybarly esasy bolup durýar.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Azerbaýjanyň ykdysadyýet ministri Mikail Çingiz ogly Jabbarow birek-birege berk jan saglyk, bagtyýarlyk, işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw edip, döwletara gatnaşyklaryň has-da pugtalandyryljakdygyna berk ynam bildirdiler.

29.11.2023
Oňyn başlangyçlar dünýä ýaýylýar

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda eden çykyşynda aýdyşy ýaly, soňky ýyllarda ähli ugurlar bilen birlikde ulag babatynda döwletimiziň öňe süren başlangyçlary esasynda Baş Assambleýa tarapyndan Kararnamalaryň altysy kabul edildi. Şolaryň biri şu ýylyň maý aýynda kabul edilen «Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnamadyr. Hormatly Prezidentimiz şu mynasybetli «Durnukly ulag: durnukly ösüşe goşant» atly halkara ylmy-amaly maslahaty çagyrmagy hem teklip etdi.

Dünýä bu senäni ilkinji gezek dabaraly belleýär. Bu sene many-mazmuny boýunça ulag-aragatnaşyk ulgamyny ösdürmegiň dünýä ähmiýetli meseledigini aňladýar. Türkmenistanyň geoykdysady taýdan amatly ýerde ýerleşmegi bolsa ulag ulgamyny ösdürmekde öňbaşçy bolmaga şert döredýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň şol belent forumdaky çykyşynda nygtaýşy ýaly, Durnukly ösüş maksatlarynyň arasynda ulag babatyndaky ösüşler iňňän ileri tutulýan wezepe bolup durýar. Türkmenistanyň şu möhüm ugur boýunça dialog üçin netijeli halkara platformany döretmegiň başyny başlaýjy ýurt bolandygy dünýä jemgyýetçiligine mälimdir. Hut şonuň üçin hem Aşgabatda 2016-njy ýylda durnukly ulag boýunça BMG-niň birinji ählumumy maslahatynyň geçen gününiň BMG-niň Baş Assambleýasynyň şu ýylyň maý aýyndaky mejlisinde «Bütindünýä durnukly ulag güni» hökmünde yglan edilmegi has-da ýerine düşdi.

Ulag babatyndaky ösüşleriň esasynda Gahryman Arkadagymyzyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan gyzgyn goldawa eýe bolan Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek ýaly başlangyjynyň durýandygy aýratyn ähmiýetlidir. Hut şu maksat bilen ýurdumyzda ulag ulgamy boýunça halkara derejeli çäreleriň birnäçesi geçirildi. Türkmen paýtagtynda 2014-nji ýylyň sentýabrynda «Halkara hyzmatdaşlygyny we durnukly ösüşi üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň tutýan orny» atly halkara maslahaty, 2016-njy ýylda Durnukly ulag boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirildi, 2017-nji ýylda RECCA VII maslahatynyň çäklerinde Owganystanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň, Gruziýanyň, Türkiýe Respublikasynyň we Türkmenistanyň arasynda üstaşyr we ulag hyzmatdaşlygy hakyndaky Ylalaşyga gol çekildi, 2022-nji ýylyň awgustynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletleriň ulag ministrleriniň derejesindäki maslahat geçirildi. Ýaňy-ýakynda hem paýtagtymyzda «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2023» atly II halkara forum guraldy, ol, esasan, Ýewraziýada üstaşyr ulag hyzmatdaşlygyny diwersifikasiýalaşdyrmaga bagyşlandy. Türkmenistanyň yklymara ulag-logistika üpjünçilik ulgamlaryny döretmäge hem işjeň gatnaşýandygyny, Demirgazyk — Günorta, Günbatar — Gündogar ugurlary boýunça Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän üstaşyr ulag geçelgelerini gurmak babatda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge çynlakaý we uly jogapkärçilik bilen çemeleşýändigini hem aýratyn bellemek gerek.

Türkmenistanyň dünýä ykdysadyýetiniň möhüm ugurlarynyň biri bolan ulag-üpjünçilik ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmäge uly goşant goşýandygy baradaky aýdylanlar dünýä ykdysadyýetiniň meselelerine döwletimiziň täzeçe çemeleşýändiginiň subutnamasydyr. Bu çemeleşmeler iş ýüzünde tutuş Merkezi Aziýa sebitiniň ösüşlerine-de oňyn täsirini ýetirýär. Meselem, Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň ulanylmaga tabşyrylmagy bilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we goňşy sebitleriň arasyndaky ykdysady we söwda aragatnaşygynyň ösüşine kuwwatly itergi berildi. Gazagystan — Türkmenistan — Eýran halkara demir ýolunyň bir çetiniň Hytaý, Gazagystan, beýleki çetiniň Eýran ýaly goňşy döwletlerimiziň polat ýollaryna birleşmeginiň özi Türkmenistanyň ýol gurmaga gönükdirilen parasatly ýörelgesiniň haýyrly işlerden gözbaş alýandygyny görkezýär. Ata-babalarymyzdan gelýän parasatly ýörelgelerde türkmeniň diňe bir öz ýaşaýşyny abadanlaşdyrmak bilen çäklenmek ölçegi ýok. Zemin umumy öýümiz bolsa, onuň ähli ýaşaýjylarynyň rahatlygynda, eşretinde ol öz rahatlygynyň, eşretiniň üpjün boljakdygyny görýär.

Türkmenistanyň başlangyçlary esasynda döredilýän amatly we howpsuz, ygtybarly ulag-üstaşyr geçelgeleriniň dünýä ykdysadyýetiniň sazlaşykly ösmeginde möhüm ähmiýeti bardyr. Kerki — Ymamnazar — Akina we Serhetabat - Turgundy halkara demir ýollary, Balkanabatda, Daşoguzda, Türkmenabatda, Maryda ulanylmaga berlen döwrebap awtomenziller, Amyderýanyň üstünden gurlan kuwwatly köprüler milli we sebit möçberindäki ähmiýetli desgalara öwrüldi. Ulag-üstaşyr geçelgeleriniň adamlaryň we harytlaryň amatly gatnawynda hem-de durnukly ösüşi goldamakda, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmekde ähmiýeti iňňän uludyr. Häzirki wagtda ýurdumyzyň ulag ulgamynyň önümçilik mümkinçilikleri has giňeldilýär. Ýollaryň gurluşygyna uly üns berilýär. Täze Aşgabat — Türkmenbaşy ýokary tizlikli awtoulag ýoly gurulýar. Bu ýol dünýä ölçeglerine laýyk gelýär. Döwletimiz geljegiň iň uly halkara deňiz, derýa, awtomobil, demir ýollaryna hem-de howa merkezlerine çykmak, olaryň amatly utgaşmasyndan we hersiniň artykmaçlygyndan peýdalanmak bilen birleşdirilen ulag aragatnaşyk ulgamyna degişlidigini ykrar edýär. Hut şeýle ýörelge bolsa bu ugurdaky işlere güýçli itergi berýär.

Ilmyrat ALLABERDIÝEW

29.11.2023
Azyk senagaty: täze gözýetimler

Ýurdumyzyň agrosenagat toplumyny ösdürip, azyk önümleriniň bolçulygyny üpjün etmek hem-de dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply harytlary öndürmek hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan ykdysady strategiýanyň möhüm ugurlarynyň hatarynda durýar. Degişli ugurda öňdebaryjy dünýä tejribesini öwrenmekde hem-de daşary ýurtly düzümler bilen hyzmatdaşlygy ösdürmekde halkara sergileriňdir ýarmarkalaryň uly ähmiýeti bar. 28 — 30-njy noýabr aralygynda paýtagtymyzda ilkinji gezek geçirilýän «Agro-Pak Türkmenistan — 2023» atly halkara sergisi hem azyk önümçiliginde iş alyp barýan döwlet we hususy düzümlere döwrebap tehnologiýalar bilen tanyşmak üçin netijeli meýdançadyr.

Şu gün Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň binasynda öz işine başlajak gözden geçirilişiň çäklerinde milli ykdysadyýetimiziň innowasiýalara esaslanýan ösüş ýolunda ýeten sepgitleri hem-de daşary ýurtly kompaniýalaryň öňdebaryjy tejribeleridir işläp taýýarlamalary bilen ýakyndan tanyşmaga mümkinçilik dörediler. Halkara sergä Azerbaýjanyň, Eýranyň, Germaniýanyň, Hytaýyň, Moldowanyň, Özbegistanyň, Russiýanyň, Türkiýäniň we beýleki ýurtlaryň degişli pudaklarynyň kompaniýalary bilen bir hatarda, ýurdumyzyň azyk senagatynda iş alyp barýan köp sanly telekeçiler hem gatnaşar. Olar öz diwarlyklarynda azyk önümçiliginiň enjamlary, gaplama önümleri we enjamlary, çörek we çörek önümleriniň tehnologiýalary, däne saklaýyş we degirmen ulgamlary, iýmit goşundylary, bagçylyk we tokaýçylyk ugurlary, guşçulyk, maldarçylyk hojalyklary üçin niýetlenen enjamlar, tohumlar we dökünler, suwaryş ulgamlary ýaly ugurlarda ýerine ýetirýän hyzmatlarynydyr önümlerini hödürlärler.

Ýakyn ýyllarda şunuň ýaly sergiler Özbegistanda we Yrakda guralyp, dürli ýurtlaryň işewürlerinde uly gyzyklanma döretdi. Aşgabatda guralýan serginiň hem ýokary derejede geçirilip, azyk senagaty pudagynda iş alyp barýan düzümler üçin özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmegiň giňişligine öwrüljekdigine ynanýarys.


«Watan».

28.11.2023
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 27-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Aşgabat şäheriniň, welaýatlaryň häkimleriniň, şeýle hem Balkan welaýatynyň häkiminiň oba hojalygy boýunça orunbasarynyň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda, Aşgabat şäherinde we welaýatlarda alnyp barylýan işler bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň meýdanlaryndaky pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak boýunça işler dowam edýär, ýygnalan hasyl pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär, pagta öndürijiler bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary ekiş möwsümine taýýarlamak üçin sürüm işleri geçirilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri alnyp barylýar.

Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli we agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi we pagtany ýygnap almak işleriniň, bugdaý ekilen meýdanlarda geçirilýän ideg işleriniň depginleriniň ýokarlandyrylmagy babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli alnyp barylmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkiminiň orunbasary J.Annaýew welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň meýdanlarynda bar bolan pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak hem-de bökdençsiz kabul etmek, ýygnalan pagtany talabalaýyk saklamak, pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gaýtadan işlemek, tabşyrylan hasyl üçin daýhanlar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli işler dowam edýär. Geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleri geçirilýär. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallaryndan netijeli peýdalanmak boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär.

«Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda dowam edýän bu möhüm möwsümiň guramaçylykly geçirilmeginiň zerurdygyny belledi we meýdanlardaky pagta hasylynyň soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnalyp alynmagyny, bugdaýa ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatda pagta hasylyny iň soňky hanasyna çenli ýitgisiz ýygnap almak, ýygnalan hasyly pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gaýtadan işlemek hem-de talabalaýyk saklamak, pagta öndürijiler bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm işleri geçirilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri bellenen möhletlerde ýerine ýetirilýär. Şunda oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Sebitde şaly oragy tamamlaýjy tapgyrda dowam edýär. Meýdanlarda bar bolan şaly hasylyny ýitgisiz ýygnap almak boýunça zerur çäreler görülýär.

Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhüm wezipe bolup durýandygyna ünsi çekdi hem-de pagta hasylynyň ýitgisiz ýygnalyp alynmagyny, bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegini, şaly oragynyň bökdençsiz geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatyň meýdanlaryndaky pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak, ony pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gaýtadan işlemek, tabşyrylan hasyl üçin önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Geljek ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerlerde sürüm işleri geçirilýär. Pagta ýygymy bilen bir hatarda, welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda degişli ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar.

Welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda ýetişdirilen hasyly ýygnap almak işleri tamamlaýjy tapgyrda dowam edýär. Şunda kuwwatly kombaýnlaryň we beýleki oba hojalyk tehnikalarynyň güýjünden netijeli peýdalanylýar. Mundan başga-da, häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi hem-de welaýatyň pagta meýdanlaryndaky bar bolan hasyly iň soňky hanasyna çenli ýygnap almagy üpjün etmegi, şaly oragynyň bökdençsiz geçirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi bilen baglanyşykly görkezmeleri berdi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, sebitiň gowaça meýdanlarynda pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak, ýygnalan hasyly kabul ediş harmanhanalaryna daşamak we talabalaýyk saklamak, pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gaýtadan işlemek, tabşyrylan hasyl üçin pagtaçy daýhanlar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen birlikde, 2024-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek ýerleri ekiş möwsümine taýýarlamak üçin sürüm işleri geçirilýär. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda degişli ideg işleri dowam edýär we şunda oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Şeýle hem ýetişdirilen gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak, ony gaýtadan işlemek boýunça zerur işler alnyp barylýar.

Mundan başga-da, häkim Oba milli maksatnamasyna hem-de ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagynyň möhümdigine ünsi çekdi we ýetişdirilen pagta hasylynyň ýitgisiz ýygnalyp alynmagyny hem-de bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň depginleriniň ýokarlandyrylmagyny, gant şugundyrynyň hasylyny ýygnap almak işine gatnaşýan ähli düzümleriň sazlaşykly işiniň üpjün edilmegini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy.

Soňra Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymow paýtagtymyzda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Halkara Bitaraplyk güni hem-de Täze ýyl baýramy mynasybetli Aşgabatda guraljak dabaralary ýokary derejede geçirmek boýunça zerur taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şeýle hem häkim paýtagtymyzy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça şähergurluşyk maksatnamasynyň çäklerinde ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň paýtagtymyz Aşgabat şäherini ýaşamak, işlemek we döretmek üçin ähli amatlyklary bolan şähere öwürmek baradaky öňe süren başlangyçlary Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýär. Aşgabady bagy-bossanlyga büremek, gözel künjeklerini abadanlaşdyrmak, onuň ýaşaýjylary we myhmanlary üçin oňaýly şertleri döretmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Şeýle hem medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen birlikde, paýtagtymyzyň ýaşaýjylaryny elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy, ýylylyk we beýleki jemagat hyzmatlary bilen ygtybarly üpjün etmek boýunça zerur işler durmuşa geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda giňden bellenilýän Halkara Bitaraplyk güni, şeýle hem Täze ýyl baýramçylygy mynasybetli guraljak dabaralaryň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we Aşgabat şäheriniň baýramçylyk äheňinde bezelmegini, talabalaýyk abadanlaşdyrylmagyny, medeni-köpçülikleýin çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şeýle hem paýtagtymyzda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatynyň dowamynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimizi Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleriň sanawyna goşulmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutladylar we döwlet Baştutanymyza hem-de Gahryman Arkadagymyza berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli tutumly işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdiler.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň möhümdigini aýtdy we birnäçe görkezmeleri berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

28.11.2023
Forum üstünlikli geçirildi

26-njy noýabrda paýtagtymyzda Ýer ýüzünde ilkinji gezek bellenilýän Bütindünýä durnukly ulag güni mynasybetli «Durnukly ulag: durnukly ösüşe goşant» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi.

«Türkmendemirýollary» agentliginiň binasynda utgaşykly görnüşde geçirilen foruma ýurdumyzyň ugurdaş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, BMG-niň Türkmenistandaky degişli agentlikleriniň, abraýly halkara, sebit we sebitara ulag düzümleriniň, bu ugurda işleýän iri kompaniýalaryň wekilleri gatnaşdylar.

Halkara ylmy-amaly maslahatyň öňüsyrasynda ýurdumyzyň ulag-kommunikasiýa toplumynyň gazananlaryny görkezýän sergi guraldy.

Maslahatyň başynda hormatly Prezidentimiziň foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagy uly üns bilen diňlenildi.

Umumy mejlisde sanly ulgam arkaly Demir ýollaryň hyzmatdaşlyk guramasynyň komitetiniň başlygy Miroslaw Antonowiç, Halkara awtomobil ulaglary birleşiginiň Baş sekretary Umberto de Pretto, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Noziri çykyş etdiler.

Demir ýollaryň hyzmatdaşlyk guramasynyň komitetiniň başlygy bu çäräniň irki döwürlerden bäri Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygy bolup hyzmat edýän Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatda geçirilmeginiň aýratyn mana eýedigini nygtady.

Ylmy-amaly maslahat öz işini «Durnukly ulag ulgamynda täze tehnologiýalar we çözgütler» hem-de «Durnukly ulag ulgamynda logistika we infrastruktura» atly iki mejlisde dowam etdi.

Halkara forumyň çäklerinde Ulag-üstaşyr geçirmek we logistika meseleleri boýunça türkmen-gazak bilelikdäki iş toparynyň birinji mejlisi geçirildi. Mejlisde özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmak üçin ileri tutulýan ugurlar kesgitlenildi.

Ylmy-amaly maslahata gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiziň adyna Ýüzlenme kabul etdiler.


«Watan».

28.11.2023
Topragymyz bereketli, saçaklarymyz nygmatly

Hawa, janypkeş daýhanlarymyzyň çekýän yhlasly zähmeti, ýadawsyz tagallalary bilen topragymyz rysgal-berekede beslenýär. Azyk bolçulygyny döretmek ýaly il-ýurt bähbitli möhüm işde olara hormatly Prezidentimiz tarapyndan giň goldaw-hemaýat berilýär. Berilýän köpsanly ýeňillikler, döredilýän amatly şertler ýer eýelerini has tutanýerli hem-de ýokary öndürijilikli işlemäge ruhlandyrýar. Olar üçin ene topraga hyzmat etmek halal girdeji çeşmesine, eşretli ýaşaýşyň gönezligine öwrüldi. Olaryň birleşen tagallalary arkaly önüm bolçulygy döredilýär. Munuň şeýledigine welaýatymyzyň oba hojalyk pudagynda şu ýylyň geçen on aýynda gazanylan önümçilik netijelerine ser salanyňda hem aýdyň göz ýetirmek bolýar.

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda welaýatymyzyň ähli hojalyklarynda gök önümleriň 227,4 müň tonnasy, azyklyk bakjanyň 145 müň tonnasy, miweleriň we ir-iýmişleriň 45,6 müň tonnasy, ýeralmanyň 112,8 müň tonnasy, üzümiň hem 18,5 müň tonnasy öndürildi. Bu möhüm önümleri öndürmek boýunça geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende ösüş depgini üpjün edildi. Has takygy, bu görkeziji gök önümler boýunça 1,5 göterim, azyklyk bakja boýunça 6,4 göterim, miweler we ir-iýmişler boýunça 0,7 göterim, ýeralma boýunça 2,6 göterim, üzüm boýunça 1,1 göterim artdy. Şeýle üstünlige Çärjew, Saýat, Dänew etraplarynyň zähmetkeşleri has saldamly goşant goşdular.

Janypkeş daýhanlar häzirki günlerde pagtany iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak, ak ekinlere agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ideg etmek işlerini guramaçylykly alyp barýarlar. Şeýle çemeleşme tamamlanyp barýan şanly ýyly uly zähmet üstünliklerine beslemäge mümkinçilik döredýär.

Welaýatymyzyň zähmetkeşleri mallaryň baş sanyny köpeltmek, olara göreldeli ideg etmegiň hasabyna maldarçylyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak ugrunda gaýrata galyp, zähmet çekýärler. Häzirki wagtda welaýatymyzyň ähli hojalyklarynda iri şahly mallaryň 533,2 müň başy, dowarlaryň 2 million 514 müň başy, guşlaryň 4 million 117,7 müň başy, düýeleriň 5,6 müň başy, gylýallaryň hem 2,8 müň başy idedilýär. 2022-nji ýylyň degişli döwrüne görä iri şahly mallaryň, dowarlaryň, guşlaryň, düýeleriň baş sany köpeldi. Şonuň netijesinde üstümizdäki ýylyň ýanwar ― oktýabr aýlarynda welaýatymyzyň ähli hojalyklarynda etiň 119,8 müň tonnasy (diri agramda), süýdüň 525,3 müň tonnasy, ýumurtganyň hem 200,7 million sanysy öndürildi. Ýokarda atlary agzalan möhüm maldarçylyk önümleriniň agramly böleginiň hususy hojalyklarda öndürilendigi bellenilmäge mynasypdyr.

Maldarçylyk önümleriniň bolçulygynyň döredilmegi ugrunda welaýat oba hojalyk önümçilik birleşiginiň maldarlary hem degerli tagalla edýärler. Häzirki wagtda birleşik boýunça iri şahly mallaryň baş sany 1,1 müňe, dowarlaryňky 167,7 müňden gowraga, guşlaryňky 19 müňe, düýeleriňki bolsa 2,3 müňden gowraga ýetdi. Geçen hasabat döwründe birleşik boýunça 2414,9 tonna et (diri agramda), 125 tonna süýt, 2905 müň sany ýumurtga öndürildi.

Maldarlaryň iş-aladasy ýylyň ähli paslynda arakesmesiz dowam edýär. Ýöne ýetip gelýän gyş paslynda olaryň işiniň jogapkärçiligi has-da artýar. Munuň özi ýöne ýere däldir. Bu pasyl olar üçin möhüm synag bolup durýar. Maldarlar şol synagdan üstünlikli geçmek üçin gyşa taýýarlykly barýarlar. Olar tarapyndan şu döwre çenli bedäniň 6,1 müň tonnadan gowragy, gaty baldakly otlaryň 8 müň tonna golaýy taýýar edildi. Olaryň ep-esli bölegi bolsa mallaryň gyşladyljak ýerlerine daşaldy. Şolar bilen birlikde kaşarlary abatlamak işleri hem üstünlikli geçirildi.

Geljekde ýurdumyzyň ykdysadyýetinde möhüm orny eýeleýän pudak uly ösüşlere eýe bolar. Oňa hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 6-njy noýabrynda Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, möhüm taslamalar bilen tanyşmagy we degişli düzümleriň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirmegi hem aýdyň subutnamalaryň biri boldy. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň binalar toplumynyň we oňa degişli ylmy-önümçilik tejribe meýdançalarynyň, ýyladyşhana toplumynyň, tejribe meýdanlarynyň we beýleki düzümleriň teklip edilýän baş meýilnamasy bilen içgin tanyşdy we olara birnäçe bellikleri aýtdy. Hormatly Prezidentimiz obasenagat toplumynyň düzümleri üçin zerur bolan ylmy açyşlaryň, bu ugra degişli ylmy işleriň ýokary derejede alnyp barylmagy ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.

Iş maslahatynda Arkadagly Gahryman Serdarymyz daýhanyň zähmetine, olar üçin ýeňillikli şertleriň döredilmegine yzygiderli üns berilmelidigini nygtap, daýhanlary ykdysady taýdan höweslendirmek maksady bilen, pagtanyň, bugdaýyň döwlet satyn alyş nyrhlaryny ýokarlandyrmak üçin zerur bolan şerleri üpjün etmegiň, degişli teklipleri taýýarlamagyň wajypdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyzyň özleri hakynda edýän taýsyz tagallasyna ene ýeriň eýeleri päk zähmetleri bilen jogap bermek hyjuwy bilen joşýarlar. Olar zähmet çekip armaýarlar. Şonuň netijesinde ene topragymyzyň berekedi artýar. Şol bereket bolsa bagtyýarlyk döwründe abadan durmuşda ýaşaýan ilatyň saçaklaryna nygmat bolup dolýar.

Mämmetgylyç KÜTIÝEW

27.11.2023
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 24-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Mejlisiň gün tertibine ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça ileri tutulýan wezipeler, başga-da birnäçe meseleler girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa söz berildi. Ol ýurdumyzyň kanunçylygyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Şeýle hem 25-nji noýabrda geçiriljek Mejlisiň dördünji maslahatyna görülýän taýýarlyk barada aýdyldy. Maslahatyň çäklerinde “Türkmenistanyň 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda” Kanunyň hem-de “Türkmenistanyň 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişi hakynda” Mejlisiň kararynyň taslamasyna seretmek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen birlikde, birnäçe kodekslere, beýleki käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek hakyndaky Kanunlaryň taslamalaryny ara alyp maslahatlaşmak göz öňünde tutulýar.

Halkara we parlamentara gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, Mejlisde Rumyniýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi bilen duşuşyk geçirildi. Deputatlar BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň ýurdumyzyň degişli döwlet edaralary bilen bilelikde geçiren maslahatlaryna gatnaşdylar. Şeýle hem olar Belgiýa Patyşalygynyň Brýussel şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogynyň maslahatyna, Ermenistan Respublikasynyň Ýerewan şäherinde guralan ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň güýzki sessiýasyna gatnaşmak üçin iş saparynda boldular. Deputatlar wagyz-nesihat çärelerine işjeň gatnaşýarlar, Diýarymyzda amala aşyrylýan özgertmeleriň esasy wezipelerini we kanunlaryň many-mazmunyny halk köpçüligine düşündirmek maksady bilen, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze kanunlar işlenip taýýarlanylanda döwletimiziň alyp barýan syýasatyna möhüm ähmiýet berilmelidigini nygtady. Şeýle-de ozal hereket edýän kanunlary kämilleşdirmek işlerini mundan beýläk-de dowam etdirmegiň möhümdigine üns çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow ýangyç-energetika toplumyndaky işleriň ýagdaýy hem-de bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu ýylyň 28-29-njy sentýabrynda Gahryman Arkadagymyzyň Germaniýa Federatiw Respublikasyna amala aşyran saparynyň çäklerinde gazanylan ylalaşyklary üstünlikli durmuşa geçirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, “Türkmengaz” döwlet konserni bu ulgamda, ilkinji nobatda, uglewodorod çig malynyň çykarylýan möçberini artdyrmaga ýardam edýän döwrebap tehnologiýalary, iň täze ylmy we inženerçilik-tehniki işläp taýýarlamalary ornaşdyrmak, gaz gysyjy beketleri kämilleşdirmek babatda ozaldan gelýän ygtybarly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklara uly ähmiýet berýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, «Türkmengaz» döwlet konserniniň garamagyndaky gaz gysyjy beketleri kämilleşdirmek boýunça zerur işleri alyp barmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmegi dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýer-suw serişdelerini netijeli peýdalanmak we ekinleriň tohumçylyk işini ylmy esasda alyp barmak arkaly oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek boýunça degişli çäreler görülýär. Häzirki wagtda bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri, hususan-da, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak, kabul ediş harmanhanalaryna we pagta arassalaýjy kärhanalara ibermek boýunça tagalla edilýär, hasyl öndürijiler bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda şaly oragy, Mary welaýatynda bolsa gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär. Ýygnalan hasyly talabalaýyk saklamak we gaýtadan işlemek meselesi üns merkezinde saklanýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň welaýatlaryndaky möwsümleýin oba hojalyk işlerine jogapkärli çemeleşmegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz toplumyň önümçilik kuwwatyny doly we netijeli peýdalanmagyň wajypdygyny belläp, wise-premýere işleriň talabalaýyk alnyp barylmagyna berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow ýurdumyzyň elektroenergetika pudagyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, energiýa serişdelerini rejeli ulanmaga, türkmen elektrik energiýasynyň daşary ýurt bazarlaryna iberilýän ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmaga, ýurdumyzyň dünýäniň energetika bazarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmaga gönükdirilen giň gerimli çäreleriň görülýändigi barada aýdyldy.

Bellenilişi ýaly, elektrik energetikasy pudagynda döwlet syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmek we bu ugurda alnyp barylýan işleriň kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň degişli Kanunynyň taslamasy işlenip taýýarlanyldy. Bu Kanun energiýany tygşytlamak we ýurdumyzyň energetika kuwwatyndan netijeli peýdalanmak boýunça işi kadalaşdyrar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýän energetika syýasatynyň «Energiýany tygşytlamak we energiýadan netijeli peýdalanmak hakynda» Kanunyň taslamasynda öz beýanyny tapmalydygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere anyk tabşyryklar berildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa şu ýylyň dekabr aýynda geçirilmegi meýilleşdirilýän esasy çäreleriň tertibi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, şu döwürde Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli dabaralar guralar. Hususan-da, “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar parahatçylygyň waspçylarydyr” atly aýdym-sazly dabaraly maslahat, “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly forum, Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy, baýramçylyk konsertleri geçiriler. Öňümizdäki aýyň esasy çäreleriniň hatarynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň çäklerinde yglan edilen “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly bäsleşigiň jemlerini jemlemek we ýeňijileri sylaglamak dabarasy, “Ýylyň parlak ýyldyzy” atly bäsleşigiň jemleýji tapgyry bar.

Şeýle hem Türkiýäniň eksport harytlarynyň sergisini, Türkmenistanyň we Eýran Yslam Respublikasynyň amaly-haşam we mozaika sungaty boýunça bilelikdäki sergisini, dünýäniň nusgawy sahna eserleriniň hepdeligini, türkmen we daşary ýurt nusgawy aýdymlarynyň konsertini guramak göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, Täze ýyl baýramçylygy, medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalaryň açylmagy mynasybetli geçiriljek dabaralar barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyzyň uly üstünliklere beslenýändigini, täze binalaryň we desgalaryň açylýandygyny nygtady. Ýakyn wagtda Halkara Bitaraplyk güni bellenilip geçiler. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere dekabr aýynda boljak esasy çäreleriň, medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyş dabaralarynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow şu ýylyň 8-9-njy dekabrynda Aşgabatda geçiriljek jemgyýetçilik saglygy goraýyş ulgamynda ýüze çykýan wehimlere taýýarlyk we olara garşy göreşmek meseleleri boýunça Goşulyşmazlyk Hereketine agza ýurtlaryň hyzmatdaşlygyna bagyşlanan maslahata taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda milli saglygy goraýyş ulgamyny ösdürmäge we bu ulgamda daşary ýurtlar, abraýly halkara, sebit guramalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga gönükdirilen giň gerimli işler geçirilýär.

Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlangyjy esasynda maslahata guramaçylykly taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Bu maslahat Goşulyşmazlyk Hereketine agza ýurtlaryň lukmançylyk we sanitariýa edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen hyzmatdaşlykda geçiriler. 2023-nji ýylyň möhüm halkara wakasyna öwrüljek bu foruma 30-a golaý döwletden, abraýly halkara guramalardan 60-dan gowrak wekiliň — lukmanlaryň, alymlaryň, bilermenleriň, lukmançylyk bileleşiginiň beýleki wekilleriniň gatnaşmagyna garaşylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Goşulyşmazlyk Hereketi bilen netijeli özara gatnaşyklara uly ähmiýet berýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere guramanyň agza ýurtlarynyň lukmançylyk we sanitariýa edaralarynyň ýörite maslahatyny geçirmäge ýokary derejede taýýarlyk görülmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol şu ýylyň 21-nji noýabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Parižde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan gelip gowşan hoş habar barada aýtdy. ÝUNESKO-nyň Baş maslahatynyň 42-nji mejlisiniň dowamynda 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleri tassyklamak boýunça Kararnama kabul edildi. Onda döwlet Baştutanymyzyň goldawy bilen Türkmenistan tarapyndan teklip edilen Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy hem bar.

Wise-premýer, daşary işler ministri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlap, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, halkymyzyň we ýurdumyzyň abadançylygyny üpjün etmäge, Watanymyzyň halkara abraýyny has-da artdyrmaga gönükdirilen giň gerimli işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-hytaý hökümetara komitetiniň 29-njy noýabrda Aşgabatda geçiriljek 6-njy mejlisine taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklar strategik häsiýete eýedir. Özara bähbitli döwletara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak we giňeltmek, geljegi uly ugurlar boýunça türkmen-hytaý gatnaşyklaryny ösdürmek maksady bilen, degişli ikitaraplaýyn Ylalaşyk esasynda agzalan komitet döredildi. Häzirki wagta çenli bu komitetiň bäş mejlisi geçirildi. Onuň düzüminde 6 sany kiçi komitet hereket edýär. Komitetiň nobatdaky mejlisiniň gün tertibine nebitgaz ulgamy, ulag-logistika, oba hojalygy, himiýa hem-de dokma senagaty, ylym, bilim, ýokary tehnologiýalar, saglygy goraýyş ýaly ulgamlarda we beýleki ugurlarda türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň wajyp meseleleri giriziler. Mejlisiň netijeleri boýunça degişli Teswirnama gol çekmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň köptaraplaýyn döwletara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagy göz öňünde tutýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-hytaý hökümetara komitetiniň 6-njy mejlisiniň guramaçylykly geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra wise-premýer, daşary işler ministri Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan BMG-niň Howanyň üýtgemegi boýunça Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatyna (СOP-28) gatnaşmaga taýýarlyk görmek, forumyň barşynda kabul edilmegi göz öňünde tutulýan resminamalar we onuň çäklerinde meýilleşdirilen çäreler barada hasabat berdi.

Garaşylyşy ýaly, “СOP-28” maslahatynda howanyň üýtgemegine garşy göreşmekde esasy ädimleriň biri hökmünde Ählumumy metan borçnamasyna goşulmak meselesine dünýäniň iri döwletleriniň ünsi çekiler. Türkmenistanyň bu ugurdaky işi barada aýdylanda, daşky gurşawy goramak meselesi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi. Ýurdumyz howanyň ählumumy üýtgemeginiň öňüni almaga gönükdirilen Pariž ylalaşygyny işjeň goldady we 2016-njy ýylyň oktýabr aýynda ony tassyklady. 2019-njy ýylda howanyň üýtgemegi boýunça Türkmenistanyň Milli strategiýasy kabul edildi. 2020-nji ýylda ýurdumyz BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasy tarapyndan yglan edilen “Şäherlerdäki baglar” atly halkara maksatnama goşuldy.

2022-nji ýylda Pariž ylalaşygy esasynda Türkmenistan milli derejede kesgitlenen goşandyny taýýarlady we ony tassyklady.

Türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça Aşgabatda BMG-niň howandarlygynda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak meýilleşdirilýär. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň 13-nji noýabrynda Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrligi bilen BMG-niň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. BMG-niň Howanyň üýtgemegi boýunça Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 26-njy maslahatynda Türkmenistan Ählumumy metan borçnamasy baradaky başlangyjy goldaýandygyny mälim etdi we ýurdumyz tarapyndan onuň jikme-jik öwrenilmegine gyzyklanma bildirildi. Şol günden bäri degişli maksadalaýyk işler geçirilýär. Şeýle hem şu ýylyň 2-nji iýunynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Karary bilen, metanyň zyňyndylaryny azaltmak boýunça ýokary derejeli pudagara topar döredildi. Mundan başga-da, ýurdumyzyň 2023-2024-nji ýyllar üçin Ählumumy metan borçnamasyna goşulmak meselesini öwrenmäge gönükdirilen halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça “Ýol kartasy” tassyklanyldy. Bu ulgamda ABŞ-nyň Halkara ösüş boýunça agentligi (USAID) bilen bilelikde degişli işler amala aşyrylýar.

Häzirki wagtda borçnama dünýäniň 150-ä golaý döwleti goşuldy. Şunuň bilen baglylykda, “COP-28” maslahatynyň dowamynda Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulýandygyny yglan etmek teklip edildi. Bu meselä şu ýylyň 23-nji noýabrynda geçirilen Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak meseleleri boýunça pudagara toparynyň nobatdaky mejlisinde seredildi. Şunuň bilen birlikde, borçnamanyň şertlerini milli derejede ýerine ýetirmäge gönükdirilen bilelikdäki taslamalaryň we maksatnamalaryň çäklerinde halkara guramalar, hyzmatdaş ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy dowam etdirmek teklip edilýär.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň degişli ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde “COP-28” maslahatynda kabul ediljek resminamalar seljerildi. Şundan ugur alnyp, olaryň birnäçesine Türkmenistanyň goşulmagy teklip edilýär. Şeýle hem ýurdumyzyň ugurdaş düzümleriniň wekilleriniň maslahatyň çäklerinde — 10-njy dekabr aralygynda geçiriljek ýokary derejeli çärelere gatnaşmagyna degişli teklip beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, BMG-niň Howanyň üýtgemegi boýunça Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşýan taraplaryň 28-nji maslahatynda kabul ediljek resminamalaryň möhümdigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz gatnaşýan taraplar bilen hyzmatdaşlygy has-da berkitmegiň zerurdygyny belläp, wise-premýer, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew Türkmenistanyň Halkara howa menzilleriniň işiniň raýat awiasiýasy ulgamynda halkara standartlara laýyk gelmegini üpjün etmek boýunça amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, uçarlarda ornaşdyrylan ugurdaş enjamlaryň uçuş barlaglaryny talabalaýyk geçirmek üçin ýerine ýetirilýän işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň Halkara howa menzillerinde uçuşlary talabalaýyk ýola goýmagyň wajypdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, uçuş barlaglarynyň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Soňra agentligiň ýolbaşçysy ýurdumyzyň deňiz gämiçiligini mundan beýläk-de ösdürmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň akwatoriýasynda gämileriň halkara ýüzüşleriniň tehniki taýdan gözegçiligi we olaryň klassifikasiýasy, Türkmenistanyň Söwda-deňiz gatnawynyň kodeksine laýyklykda, Ministrler Kabineti tarapyndan ygtyýarly edilen Klassifikasion jemgyýet tarapyndan amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, bu işi halkara standartlara laýyklykda kämilleşdirmek babatda amala aşyrylýan çäreler barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda bellige alnan gämileri şahadatnamalaşdyrmak işlerini geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu ugurda hyzmatlary ýerine ýetirmäge ygtyýar bermek meselesini öwrenmegi we degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi A.Begliýew “Türkmengaz” döwlet konserniniň Ylmy-barlag tebigy gaz instituty we “Türkmennebit” döwlet konserniniň “Nebitgazylmytaslama” instituty tarapyndan alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bu edaralar tarapyndan ýörite meýilnamalara laýyklykda, geljegi uly, ylmy taýdan esaslandyrylan geologik ugurlary kesgitlemek, ýataklaryň gözleginiň we agtarylyşynyň ylmy-amaly esaslandyrmasyny taýýarlamak, geologiýa-gözleg işleriniň çaltlandyrylan derňewini, olara geologik-ykdysady taýdan baha bermek, buraw tehnikasyny we tehnologiýasyny kämilleşdirmek işleri geçirilýär. Ylmy barlaglaryň netijeleri esasynda teklipler taýýarlanylýar. Soňra şol teklipler ýangyç-energetika toplumynyň ugurdaş düzümlerinde iş ýüzünde durmuşa geçirilýär.

Ählumumy metan borçnamasynyň şertleriniň ýerine ýetirilişi bilen baglanyşykly görülýän çäreler barada-da aýdyldy. Şeýle hem metan zyňyndy gazlarynyň möçberini azaltmak, şol sanda ony energetika, senagat we ulag ulgamlarynda döwrebap, ekologik taýdan arassa, serişde tygşytlaýjy tehnologiýalary ulanmagyň hasabyna azaltmak maksady bilen teklip edilýän anyk çäreler barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň hereket edýän ylmy-barlag institutlarynyň işini has-da kämilleşdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, olarda ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlaryny ornaşdyrmagyň wajypdygy bellenildi. Döwlet Baştutanymyz döwlet konsernleriniň işinde ylmy-barlag institutlarynyň alymlarynyň, ylmy işgärleriniň maslahatlaryndan netijeli peýdalanmagy tabşyrdy.

Soňra Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew harby we hukuk goraýjy edaralaryň azyk üpjünçiligini has-da gowulandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, harby we hukuk goraýjy edaralaryň kömekçi hojalyklarynda oba hojalyk we azyk önümleri, hususan-da, gök, bakja hem-de miwe önümleriniň dürli görnüşleri ösdürilip ýetişdirilýär. Şunuň bilen birlikde, maldarçylyga we guşçulyga, et-süýt önümleriniň öndürilişine uly üns berilýär. Munuň özi harby we hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzümini azyk önümleri bilen doly üpjün etmäge, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmaga saldamly goşant goşmaga mümkinçilik berýär.

Şeýle hem Täze ýyl baýramy günlerinde paýtagtymyzda we welaýatlarda jemgyýetçilik tertip-düzgünini, ýangyn howpsuzlygynyň kadalaryny berjaý etmek üçin görülýän çäreler barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmegiň hem-de işini has-da kämilleşdirmegiň möhüm wezipedigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu edaralaryň ýokary hilli azyk üpjünçiligine berk gözegçilik etmek, Täze ýyl baýramyna hem gowy taýýarlyk görmek barada anyk görkezmeler berildi.

Soňra döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we watandaşlarymyza ýüzlenip, Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyza hoş habaryň gelip gowşandygyny aýtdy. Türkmenistanyň teklibi boýunça ÝUNESKO-nyň Baş maslahatynda Kararnama kabul edildi. Oňa laýyklykda, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleriň sanawyna goşuldy.

Nygtalyşy ýaly, Magtymguly Pyragynyň dünýä edebiýatynyň altyn hazynasyna giren gymmatly edebi mirasy Türkmenistanyň baýlygydyr. Halkara derejede şeýle Kararnamanyň kabul edilmegi bolsa beýik söz ussadynyň umumadamzat medeni gymmatlyklaryna goşan goşandynyň nobatdaky gezek ykrar edilmesidir. Geljek ýylda türkmen halkynyň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli halkara derejede birnäçe çäreler geçiriler diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Döwlet Baştutanymyz ähli watandaşlarymyzy Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygynyň ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleriň sanawyna goşulmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlap, gülläp ösüş we abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

27.11.2023
Ýurdumyzyň gaz känlerinde mawy ýangyjyň senagat akymy artýar

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň yzygiderli durmuşa geçirýän energetika syýasaty ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine gönükdirilendir.

Diýarymyzda soňky iki ýylda nebitgaz ýataklarynyň gözlenilmegi we özleşdirilmegi bilen, nebitiň we tebigy gazyň goşmaça möçberini çykarmak işlerine gönükdirilen milli maýa goýumlaryň hasabyna “Türkmennebit” we “Türkmengaz” döwlet konsernleri tarapyndan tebigy gazyň, gaz kondensatynyň goşmaça möçberini çykarmak boýunça geçirilen degişli işleriň netijesinde “Tagtabazar — 1” gaz känindäki 29 belgili guýudan senagat ähmiýetli kükürtsiz gaz akymy alyndy. Guýynyň önüm berijiligi bir gije-gündizde 226,4 müň kub metr tebigy gaza we 6,04 tonna gaz kondensatyna deňdir. Şeýle hem “Uzynada” käninde gazuw işleri üstünlikli tamamlanyp, bu känden her biriniň önüm berijiligi bir gije-gündizde ortaça 60 tonnadan gowrak bolan üç guýudan gaz kondensat akymy alyndy. “Uzynada” käninde geçirilen gazuw işleriniň netijesi Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylyň 13-nji ýanwarynda Balkan welaýatyna amala aşyran iş saparynyň dowamynda beren gymmatly maslahatlarynyň öz oňyn beýanyny tapýandygynyň güwäsidir.

Şeýle hem “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasy tarapyndan “Galkynyş” gaz känindäki 312 belgili guýuda gazuw işleri ýerine ýetirilip, tebigy gaz akymy alyndy. Bu guýynyň önüm berijiligi bir gije-gündizde mawy ýangyjyň 1,7 million kub metrine deň bolup, bu görkezijiniň has-da artmagyna garaşylýar.

Watanymyzyň ägirt uly tebigy serişdelere, baý uglewodorod gorlaryna eýe bolmak bilen, içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýän, bäsdeşlige ukyply, ýokary hilli, ekologik taýdan arassa önümlere bolan islegi kanagatlandyrmak üçin, olary tutuş adamzadyň bähbidine gönükdirýändigini bellemek gerek. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz energetika boýunça hyzmatdaşlygyň ugurlaryny has-da giňeltmek arkaly pudaga innowasion tehnologiýalary we nou-haulary işjeň ornaşdyrmagyň, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagyň möhümdigine ünsi çekýär.

Ýangyç-energetika pudagynyň öňünde nebitiň, gazyň we beýleki tebigy serişdeleriň täze ýataklaryny ýüze çykarmaga gönükdirilen geologiýa-gözleg işlerini giňeltmek, ýurdumyzyň iri uglewodorod ýataklarynyň çäklerinde geofiziki barlag işlerini geçirmek we gözleg guýularyny burawlamak, geljekde özleşdirilýän nebitgaz ýataklarynda nebiti, gazy amatly çykarmak üçin 4D gözegçilik tehnologiýasyny ornaşdyrmaga mümkinçilik berjek meýdan seýsmiki toplumlaryny 3D modelirlemegiň täze usullaryny we programma üpjünçiliklerini işläp taýýarlamak boýunça wezipeler goýuldy.

Türkmenistan tebigy gazy toplumlaýyn gaýtadan işlemäge ähmiýet berip, energiýa serişdelerini iri eksport ediji ýurt hökmünde dünýäniň energetika bazarynda eýeleýän ornuny diňe bir berkitmän, eksportyň harytlar düzümini diwersifikasiýalaşdyrmagyň, halkara energiýa işewürliginiň täze görnüşlerini işjeň ösdürmegiň hasabyna bu işe gatnaşmagynyň häsiýetini-de hil taýdan özgertdi. Häzirki wagtda durnukly ösüşiň ählumumy meýilleri, hususan-da, ekologik meseleler gün tertibinde ilkinji orna çykarylýar. Şonuň üçin hem energiýa serişdelerini gaýtadan işlemek ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek, täze ekologik standartlaryň çäklerinde öňdebaryjy tehnologiýalary alyşmak, tebigy gazy we nebiti çykarmak, gaýtadan işlemek üçin döwrebap enjamlary satyn almak üçin täze maýa goýumlary çekmek, ekologik taýdan arassa önümçilikleri işe girizmek Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmekde ileri tutulýan ugurlardyr.

Durnukly ösüş maksatlarynyň ekologik ugry ekoulgama aýawly çemeleşmek we “ýaşyl” tehnologiýalary ulanmak arkaly innowasion ösüşi işjeňleşdirmegi, daşky gurşawy geljek nesiller üçin goramagy maksat edinýär. Dünýä ykdysadyýetiniň ösüşi energiýanyň sarp edilişiniň barha artmagyna getirýär. Şunuň bilen baglylykda, daşky gurşawa ýetirilýän zyýany peseltmek şerti bilen, az çykdajyly energiýa serişdelerini öndürmek möhüm wezipe bolup durýar. Ekologik talaplar ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynda özgertmeleri amala aşyrmagyň kesgitleýji şertidir. Türkmenistan dünýäde öňdebaryjy energetika döwletleriniň biri hökmünde energetika howpsuzlygynyň üpjün edilmegini nazara almak bilen, halkara hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär. Daşky gurşawa kömürturşy gazynyň zyňyndylarynyň azaldylmagy we tebigy gaza bolan islegiň artmagy dünýä jemgyýetçiliginiň howanyň üýtgemegine garşy göreşmäge ymtylmagy bilen baglylykda, ählumumy energetikany ösdürmekde esasy uzak möhletleýin ugurdyr.

Daşky gurşawy goramak boýunça ýurdumyzyň halkara borçnamalaryndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek, şol sanda parnik gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak boýunça Pariž ylalaşygyny durmuşa geçirmek, şeýle hem dünýäniň ösen döwletleri, abraýly halkara guramalar we iri kompaniýalar bilen giň hyzmatdaşlygy ýola goýmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, “Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulmak meselesini öwrenmäge gönükdirilen halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň 2023-2024-nji ýyllar üçin “Ýol kartasy” we ony amala aşyrmak boýunça çäreleriň meýilnamasy tassyklanyldy.

Türkmenistanyň nebitgaz pudagynyň halkara energetika ulgamyna işjeň goşulyşmagy ekologik taýdan arassa döwrebap tehnologiýalara we öňdebaryjy dünýä tejribesine esaslanyp, uglewodorod serişdeleriniň eksport mümkinçilikleriniň ýokarlandyrylmagyny göz öňünde tutýar. Bu strategik wezipäni çözmekde “Galkynyş” gaz käniniň mundan beýläk-de tapgyrlaýyn özleşdirilmegine uly orun degişlidir. Tebigy gazyň düzüminde turşy komponentleriň (kükürtwodorodyň we kömürturşy gazynyň) köp mukdarda bolmagy bu gaz käniniň aýratynlygydyr. Häzirki wagtda bu ýerde uglewodorod serişdesini arassalamak, şeýle hem harytlyk gazy almak we kükürtwodorody gaýtadan işläp, kükürt öndürmek üçin döwrebap enjamlar bilen üpjün edilen gazy gaýtadan işleýän toplumlar guruldy.

Bu günki gün gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri, ilkinji nobatda, ýel we Gün energetikasy netijeli ösdürilýär. Daşky gurşawa zyýan ýetirmeýän “ýaşyl” energetika tehnologiýalaryna geçmek mümkinçiligine garalýar. Gymmat bolmadyk, ygtybarly, döwrebap energiýa çeşmelerine elýeterliligiň bolmagy ähli ýurtlaryň okgunly ösüşi, halklaryň abadançylygy üçin möhüm ähmiýete eýedir.

Dünýäniň gaz senagaty parnik gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak, zyňyndylary ölçemek işine innowasion tehnologiýalary, sanly hyzmatlary ornaşdyrmak boýunça işleri işjeňleşdirmelidir. Häzirki wagtda howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmekde geljegiň ýangyjy bolan wodorod giňden wagyz edilýär. Senagat önümçiliginde ol parnik gazlaryny emele getirmezden, ýylylyk bilen üpjün edip bilýär. Sebäbi wodorodyň ýylylyk döretmek ukyby ýangyjyň beýleki görnüşlerinden üç esse ýokarydyr. Mundan başga-da, ony energiýa toplaýjy hökmünde ulanyp bolýar. Ekologik taýdan arassa, howpsuz, tygşytly we bäsdeşlige ukyply bolmagy bu döwrebap energiýa serişdesiniň artykmaçlyklarydyr. Energetika tehnologiýalaryndaky innowasiýalaryň netijesinde wodorod täze bazarlary özleşdirmäge başlady.

Şeýlelikde, milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan nebitgaz senagatyny ösdürmegiň strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge, Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga, halkymyzyň rowaçlygyny has-da ýokarlandyrmaga ýardam berer.

(TDH)

27.11.2023
Ykdysady kuwwatyň nyşany

Ministrler Kabinetiniň 10-njy noýabrda sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisinde habar berlişi ýaly, şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijileri Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösýändigini görkezýär.

Amala aşyrylan toplumlaýyn çäreleriň netijesinde, on aýyň dowamynda jemi içerki önümiň durnukly ösüşi üpjün edildi. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 7,4 göterim artdy. Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 54-siniň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň 34-siniň, 379,9 müň inedördül metr ýaşaýyş jaýynyň, şeýle hem inženerçilik ulgamlarynyň we desgalarynyň gurluşyk işleri alnyp baryldy. Geljek ýylda hem düýpli maýa goýumlaryň bir bölegini önümçilik, medeni-durmuş maksatly desgalaryň, şol sanda ýaşaýyş jaýlarynyň, welaýatlardaky täze şäherçeleriň gurluşygyna gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz mejlisde: «Ýaşaýyş jaýlarynyň, şäherçeleriň, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyny depginli alyp barmak wajypdyr» diýip belledi hem-de «Aşgabat şäherinde döwrebap binalary, desgalary we awtomobil ýollaryny gurmak hakynda» Karara gol çekdi. Oňa laýyklykda, Aşgabat şäheriniň «Gurtly» ýaşaýyş toplumynda 30 sany 4 gatly, her biri 40 öýli we 16 sany 4 gatly, her biri 68 öýli ýaşaýyş jaýyny, 720 orunlyk orta mekdebi, 320 orunlyk çagalar bagyny, seýilgähi hem-de ýaşaýyş toplumynyň içerki awtomobil ýollaryny, daşarky eltiji, içerki agyz suw we lagym geçiriji ulgamlary gurmak meýilleşdirilýär. Gurluşyk işleri 2023-nji ýylyň noýabr aýynda başlanyp, binalar, desgalar we awtomobil ýollary 2026-njy ýylyň sentýabr aýynda ulanmaga doly taýýar edilip tabşyrylar. Şeýle toplumlaýyn gurluşyklar döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň nyşanydyr. 14-nji noýabrda hormatly Prezidentimiziň dikuçarda paýtagtymyzda we onuň töwereklerinde ýaýbaňlandyrylan işleriň barşy bilen tanyşmagy hem bu ugurdaky tagallalaryň yzygiderli häsiýete eýedigini tassyklady.

Ildeşlerimizi guwandyran ýene bir hoş habar, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününi bellemek hakynda» Permana gol çekmegidir. Oňa laýyklykda, Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününi her ýylyň 3-nji noýabrynda baýram etmegiň bellenmegi Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň gurluşyk, energetika, jemagat hojalygy we senagat pudaklaryny ösdürmekde, ylmy-tehniki innowasiýalaryň gazananlaryna esaslanyp, öndürilýän önümleriň we ilata edilýän hyzmatlaryň möçberini artdyrmakda hem-de täze belentliklere ýetirmekde toplumyň işgärleriniň halal, tutanýerli zähmetini dabaralandyrmakda uly ähmiýete eýedir.

Milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň ösdürilmegi ugrundaky tagallalary üçin Arkadagly Gahryman Serdarymyza berk jan saglyk, uzak ömür, alyp barýan il-ýurt bähbitli işleriniň rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.

Maral ATAÝEWA,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.

18.11.2023
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 17-nji noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm wezipelerine, birnäçe resminamalaryň taslamalaryna hem-de beýleki käbir meselelere garaldy.

Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň esasy düzgünlerine laýyklykda, döwlet maksatnamalarynda kesgitlenen möhüm wezipeleri nazara almak esasynda amala aşyrylýan kanun çykaryjylyk işi barada maglumat berdi. Şeýle hem halkara düzümler we daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Hususan-da, Filippinler Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi. ÝHHG-niň Demokratik institutlar we adam hukuklary boýunça býurosynyň, BAE-niň “Hidaýah” halkara merkeziniň ýolbaşçylary bilen duşuşyklar geçirildi. Mejlisiň wekilleri ABŞ-nyň Halkara ösüş boýunça agentliginiň “Merkezi Aziýada howpsuz migrasiýa” atly sebitleýin taslama boýunça ýurdumyzda alnyp barylýan işler hem-de ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini maslahatlaşmak boýunça geçiren iş duşuşygyna we BMG-niň Çagalar gaznasynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin strategik meýilleşdiriş we baha beriş bilen bagly guran okuw maslahatyna, Saud Arabystany Patyşalygynda geçirilen parlamentara dostluk toparynyň mejlisine gatnaşdylar.

Bellenilişi ýaly, deputatlar ýurdumyzda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň maksatlaryny, kabul edilýän kanunçylyk namalarynyň many-mazmunyny köpçülige düşündirmek boýunça dürli çärelerde çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwrüň talap edýän täze kanunlaryny işläp taýýarlamagy dowam etdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Döwletimiziň alyp barýan netijeli syýasaty bu kanunlarda öz beýanyny tapmalydyr, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyryp, ösüşlerimize itergi bermelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow bank edaralarynyň işini kämilleşdirmek, olaryň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny pugtalandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwrüň talaplaryna laýyklykda, bu ulgamda degişli işleri ygtyýarlandyrmak maksady bilen amala aşyrylýan çäreler, hususan-da, degişli resminamalaryň taslamalaryny taýýarlamak babatda ýerine ýetirilýän işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ykdysady, maliýe-bank toplumynyň milli ykdysadyýetimiziň öňdebaryjy ulgamlarynyň biridigini belledi. Şundan ugur almak bilen, bank işini hem-de gymmat bahaly metallar, daşlar bilen baglanyşykly işleri yzygiderli kämilleşdirmek boýunça çäreleri görmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän toplumyndaky işleriň ýagdaýy, hususan-da, “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, konserniň garamagyndaky kärhanalary döwrebaplaşdyrmak, maddy-tehniki serişdeler bilen üpjün etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem tebigy gazyň çykarylýan möçberini artdyrmak we ýokary hilli, ekologik taýdan arassa önümleri çykarmak, olary dünýä bazarlarynda ýerlemek üçin zerur işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, «Türkmengaz» döwlet konserniniň gaz çykaryş ulgamlarynda döwrebap tehnologiýalary ulanmagyň, maddy-enjamlaýyn serişdeler bilen üpjünçiligini berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyny belläp, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, obasenagat ulgamyny toplumlaýyn ösdürmäge, ýer we suw serişdelerini netijeli, rejeli ulanmak arkaly ýokary hasyl almaga, ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmäge gönükdirilen çäreleriň durmuşa geçirilýändigi bellenildi.

Şu günler sebitleriň ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, bugdaýa ideg etmek işleri alnyp barylýar. Şeýle hem ýetişdirilen pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak işleri dowam edýär. Ýygnalan hasyl pagta kabul ediş harmanhanalaryna daşalýar we pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär. Pagtaçylar bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, Daşoguz, Lebap welaýatlarynda şaly hasylyny ýygnamak işi dowam edýär. Häzirki wagta çenli şalynyň 72 müň 246 tonnasy ýygnaldy, hasyly saklamak we arassalamak boýunça degişli çäreler görülýär. Mary welaýatynda gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleri alnyp barylýar, ýygnalan hasyly saklamak, gaýtadan işlemek boýunça zerur çäreler görülýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler ýurdumyzyň welaýatlarynda ýaýbaňlandyrylan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, oba hojalyk toplumynyň bar bolan önümçilik kuwwatyny doly peýdalanmak, işiň talabalaýyk guralyşyna gözegçiligi has-da ýokarlandyrmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow döwlet Baştutanymyzyň “Güneşli” çagalar we ýetginjekler merkeziniň meýilleşdirilen gurluşygy babatda ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Pursatdan peýdalanyp, wise-premýer hormatly Prezidentimize hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyza ýaş nesliň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegini üpjün etmek barada edýän uly aladalary, täze toplumyň gurluşygy bilen bagly başlangyjy, onuň ýerleşjek ýerini kesgitläp berendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna täze, döwrebap Çagalar we ýetginjekler merkeziniň şekil taslamasyny hödürläp, taslamada çagalar üçin sport we oýun meýdançalarynyň, medeni çäreleri geçirmek üçin ýörite meýdançalaryň, amfiteatryň, ýol hereketiniň düzgünlerini öwrenmek üçin meýdançanyň we beýleki desgalaryň, şol sanda tehniki, hojalyk desgalarynyň göz öňünde tutulandygy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz ýurdumyzyň bagtyýar çagalaryň arzuwlarynyň hasyl bolýan mekanydygyny nygtady. Ýaşlarymyzyň wagtlaryny gyzykly we döredijilikli geçirmegi üçin ähli şertler döredilýär. Şu maksat bilen, paýtagtymyzda guruljak «Güneşli» çagalar we ýetginjekler merkezi hem bagtyýar ýaşlarymyzyň ukyp-başarnygyny baýlaşdyrmakda, zehinlerini kämilleşdirmekde nusgalyk merkeze öwrülmelidir.

Döwlet Baştutanymyz bu taslamany durmuşa geçirmäge jogapkärli çemeleşmegiň wajypdygyna ünsi çekip, wise-premýere döwrebap merkezi gurmak boýunça halkara bäsleşigiň netijeli geçmegini üpjün etmek boýunça birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew şu ýylyň 28 — 30-njy noýabry aralygynda geçirilmegi meýilleşdirilen “Agro-Pak Türkmenistan — 2023” atly halkara sergä taýýarlyk görmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, gözden geçirilişe azyk we oba hojalyk önümlerini öndürmek, gaplamak, saklamak, gaýtadan işlemek bilen meşgullanýan kompaniýalar gatnaşar. Olar tehnologik enjamlaryny, gaplama serişdelerini, bagçylyk, guşçulyk, maldarçylyk, tohumçylyk we beýleki ugurlarda ylmyň gazananlaryny we häzirki zaman tehnologiýalaryny görkezerler. Serginiň çäklerinde tejribe alyşmak hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak maksady bilen, ikitaraplaýyn duşuşyklary guramak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, wise-premýere azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalary bilen tanyşdyrýan «Agro-Pak Türkmenistan — 2023» atly halkara sergini ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmegi tabşyrdy.

Hasabatyň dowamynda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça şu ýylyň 27-28-nji noýabrynda Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilen Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-azerbaýjan toparynyň 7-nji mejlisine taýýarlyk görlüşi barada habar berildi.

Bellenilişi ýaly, mejlise, esasan, nebitgaz pudagynda, dokma senagatynda, oba hojalyk we azyk önümçiliginde, gurluşykda we gurluşyk harytlarynda, derman senagatynda, ulag-logistika, maglumat tehnologiýalary ulgamlarynda we beýleki ugurlarda işleýän kompaniýalar gatnaşar. Şeýle hem forumyň çäklerinde Azerbaýjanyň kompaniýalarynyň, ýurdumyzyň işewür toparlarynyň wekilleriniň arasynda ikitaraplaýyn duşuşyklaryň we gepleşikleriň birnäçesini geçirmek göz öňünde tutulýar. Forumyň jemleri boýunça degişli resminamalaryň gol çekilmegine garaşylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmen-azerbaýjan işewürlik maslahatyna gowy taýýarlyk görmegiň zerurdygyny nygtady. Maslahatyň çäklerinde hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow döwlet gullukçylaryny taýýarlamakda hem-de olaryň hünär derejesini ýokarlandyrmakda aýratyn ähmiýete eýe bolan Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň işini kämilleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna akademiýanyň täze binalar toplumynda professor-mugallymlar, diňleýjiler hem-de talyplar üçin döredilen döwrebap şertlere laýyklykda, okuw we edara ediş işini has-da kämilleşdirmek maksady bilen, degişli ministrlikleriň teklipleri göz öňünde tutulyp taýýarlanylan “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň işini kämilleşdirmek hakynda” Kararyň taslamasyny hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi we bu möhüm resminamadan gelip çykýan wezipeleriň ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Soňra wise-premýer ýurdumyzyň talyplarynyň Polşa Respublikasynda geçirilen Halkara toparlaýyn matematika olimpiadasyna gatnaşmagynyň netijeleri, şeýle hem Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň arasynda geçiriljek halkara olimpiadalara taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Polşa Respublikasynda geçirilen bu abraýly aň-paýhas bäsleşigine Türkmenistanyň, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň, Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň, Awstriýa Respublikasynyň, Sloweniýa Respublikasynyň dürli ýokary okuw mekdepleriniň 30-synyň köp sanly wekilleri gatnaşdylar. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinden talyplaryň 25-si bu halkara bäsleşikde üstünlikli çykyş edip, 8 altyn, 11 kümüş we 6 bürünç medala mynasyp bolup, Watanymyzyň abraýyny has-da belende göterdiler.

Halkara olimpiadalary, ylmy we döredijilik bäsleşiklerini ýokary derejede geçirip, dünýäniň öňdebaryjy bilim-ylym merkezleri bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça gazanylan tejribelerden ugur alyp, şeýle hem döwlet maksatnamalarynda, konsepsiýalarynda bellenen wezipelere laýyklykda, Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýurdumyzyň aýry-aýry ýokary okuw mekdeplerinde talyplaryň arasynda halkara internet olimpiadalarynyň birnäçesini geçirmek meýilleşdirilýär. Hususan-da, S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde ekologiýa dersi boýunça II açyk halkara internet olimpiadasyny, Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde biologiýa dersi boýunça II halkara internet olimpiadasyny, Türkmen oba hojalyk institutynda inžener we kompýuter grafikasy boýunça II halkara internet bäsleşigini, Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynda rus dili dersi boýunça halkara internet olimpiadasyny, Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynda III açyk halkara fizika dersi boýunça internet olimpiadasyny geçirmek göz öňünde tutulýar.

Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy belleniljek 2024-nji ýylyň mart aýynyň üçünji ongünlüginde mekdep okuwçylarynyň arasynda Halkara matematika olimpiadasyny Arkadag şäheriniň 1-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumynda geçirmek hem-de oňa gatnaşyjy daşary ýurtly myhmanlaryň Arkadag şäheriniň hem-de paýtagtymyzyň gözel ýerlerine gezelençlerini guramak meýilleşdirilýär. Halkara olimpiadalara ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplary, mekdep okuwçylary bilen bir hatarda, daşary ýurtlaryň abraýly okuw mekdepleriniň zehinli ýaşlarynyň hem gatnaşmaklaryna garaşylýar.

Bellenilişi ýaly, meýilleşdirilen olimpiadalaryň geçirilmegi zehinli ýaşlary ýüze çykarmaga, bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge, ýaş türkmenistanlylaryň daşary ýurtly ýaşlar bilen dostlukly gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam eder.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu ýylyň başyndan bäri türkmen ýaşlarynyň köp sanly halkara olimpiadalara gatnaşyp, dürli baýrakly orunlara mynasyp bolandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz zehinli ýaşlary ýüze çykarmaga hem-de bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýardam edýän halkara olimpiadalaryň wajypdygyny belläp, wise-premýere olaryň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) ştab-kwartirasyndan gelip gowşan hoş habar barada aýtdy. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan 2023 — 2027-nji ýyllar üçin ÝUNESKO-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça hökümetara komitetiniň agzalygyna biragyzdan saýlanyldy.

Hormatly Prezidentimizi we türkmen halkynyň Milli Liderini Türkmenistanyň halkara abraýynyň ýokarlanýandygyna şaýatlyk edýän bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlap, wise-premýer, daşary işler ministri Arkadagly Gahryman Serdarymyza we Gahryman Arkadagymyza berk jan saglyk, eziz Watanymyzyň we halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine alyp barýan giň gerimli işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu habary kanagatlanma bilen kabul edip we mejlise gatnaşyjylara hem-de ähli watandaşlarymyza ýüzlenip, ÝUNESKO-nyň ştab-kwartirasyndan gelip gowşan hoş habara ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz hemmeleri Türkmenistanyň 2023 — 2027-nji ýyllar üçin ÝUNESKO-nyň Bedenterbiýe we sport boýunça hökümetara komitetiniň agzalygyna saýlanmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlap: “Biz muňa ýurdumyzyň oňyn Bitaraplyk ýörelgeleri esasynda alyp barýan daşary syýasatynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giňden goldaw tapýandygynyň aýdyň subutnamasy hökmünde baha berýäris” diýip belledi.

Hormatly Prezidentimiz ÝUNESKO-nyň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen däp bolan netijeli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini nygtap, wise-premýer, daşary işler ministrine birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran toparynyň 17-nji mejlisini geçirmek meselesi boýunça hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, goňşy döwletler, şol sanda Eýran Yslam Respublikasy bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, EYR bilen däp bolan dostlukly we köpugurly gatnaşyklary ösdürmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şu maksatlar bilen, 17-18-nji noýabrda ýokarda agzalan toparyň 17-nji mejlisini geçirmek meýilleşdirildi. Onuň gün tertibine gazanylan ikitaraplaýyn ylalaşyklary ýerine ýetirmäge, söwda-ykdysady, nebitgaz, himiýa, elektroenergetika, ulag-kommunikasiýa ulgamlarynda, oba we suw hojalygynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge degişli meseleleriň giň toplumy giriziler. Maýa goýumlar, işewür düzümleriň ugry boýunça, daşky gurşawy goramak, gidrometeorologiýa babatda we beýleki wajyp ugurlarda hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşylar.

Ynsanperwer ulgam döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugry bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, gün tertibine ylym, bilim, medeniýet, saglygy goraýyş, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri, şeýle hem sport we syýahatçylyk ulgamlarynda özara gatnaşyklaryň wajyp meseleleri giriziler. Mejlisiň çäklerinde eýranly kärdeşler bilen hyzmatdaşlygyň degişli ugurlary boýunça birnäçe gepleşikleri geçirmek göz öňünde tutulýar. Mejlisiň netijeleri boýunça resminamalaryň birnäçesine gol çekmek meýilleşdirilýär.

17 — 19-njy noýabrda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda Eýran Yslam Respublikasynyň “Iran Prože” atly ýöriteleşdirilen sergisi geçirilýär, mundan başga-da, 18-nji noýabrda Türkmen-eýran işewürlik maslahatyny geçirmek meýilleşdirilýär. EYR-nyň wekiliýetiniň saparynyň çäklerinde dürli ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň meselelerini ara alyp maslahatlaşmak maksady bilen, ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini guramak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Eýran Yslam Respublikasynyň Türkmenistanyň ýakyn hyzmatdaşy bolup durýandygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran toparynyň 17-nji mejlisiniň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi tabşyryp, ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga möhüm ähmiýet bermegiň zerurdygyny belledi.

Hasabatyň dowamynda wise-premýer, daşary işler ministri şu ýylyň 30-njy noýabry — 12-nji dekabry aralygynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçiriljek BMG-niň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatyna (COP-28) Türkmenistanyň wekiliýetiniň gatnaşmagyna görülýän taýýarlyk barada habar berdi.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyzyň durmuşa geçirýän daşary syýasy strategiýasynda halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, ählumumy gün tertibiniň strategik meseleleriniň, hususan-da, howanyň üýtgemegine degişli meseleleriň çözgütlerini işläp taýýarlamakda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça maksadalaýyk çäreler durmuşa geçirilýär.

Garaşylyşy ýaly, ýokarda agzalan maslahat abraýly halkara guramalaryň we dünýä ýurtlarynyň köp sanly wekiliýetlerini birleşdirer. 1-2-nji dekabrda döwletleriň we hökümetleriň Baştutanlarynyň gatnaşmagynda “COP-28” maslahatynyň utgaşykly mejlislerini geçirmek meýilleşdirilýär. Maslahatyň işi howanyň üýtgemegine garşy göreşmegiň halkara maliýe binýadyny güýçlendirmek we bu ugurdaky hereketleri maliýeleşdirmekde hususy pudagy höweslendirmek; zeper we ýitgi gaznasynyň işini işjeňleşdirmek; azyk howpsuzlygyny üpjün etmek; suw meselelerini netijeli çözmek ýaly ugurlary öz içine alýar. Plenar mejlisler bilen birlikde, howa meselelerine bagyşlanan ýokary derejeli ugurdaş çäreleri geçirmek meýilleşdirilýär. “COP-28” maslahatynyň netijeleri boýunça halkara resminamalaryň birnäçesiniň kabul edilmegine garaşylýar. Şunuň bilen baglylykda, bu resminamalary öwrenmek we seljermek, şeýle hem Türkmenistanyň olara goşulmagy baradaky meselä garamak teklip edilýär.

Mundan başga-da, “COP-28” maslahatyna ýurdumyzyň ugurdaş edaralarynyň gatnaşmagy, şeýle hem türkmen wekiliýetiniň 26 — 28-nji noýabrda Dubaý şäherinde howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça geçiriljek Ýaşlar maslahatyna gatnaşmagy baradaky teklip beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi boýunça Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşýan taraplar bilen netijeli hyzmatdaşlyk edýändigini belledi. Bu Konwensiýa gatnaşýan taraplaryň (COP-28) maslahatynyň 28-nji mejlisine gatnaşmaga düýpli taýýarlyk görmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we wise-premýer, daşary işler ministrine bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Bütindünýä durnukly ulag güni” Kararnamasynyň kabul edilmegi mynasybetli, şu ýylyň 26-njy noýabrynda meýilleşdirilen “Durnukly ulag: durnukly ösüşe goşant” atly halkara ylmy-amaly maslahata hem-de sergä görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, utgaşykly görnüşde geçiriljek foruma BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň, abraýly halkara, sebit we sebitara ulag düzümleriniň, ulag ulgamynda işleýän iri kompaniýalaryň wekilleriniň we beýlekileriň gatnaşmagyna garaşylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, döwletimiziň durnukly ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga möhüm ähmiýet berýändigini, bu babatda birnäçe başlangyçlary öňe sürýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysyna Bütindünýä durnukly ulag güni mynasybetli paýtagtymyzda guraljak «Durnukly ulag: durnukly ösüşe goşant» atly halkara ylmy-amaly maslahaty ýokary derejede geçirmek tabşyryldy.

Hasabatyň dowamynda Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory şu ýylyň 26-njy noýabrynda Aşgabatda geçiriljek Ulag-üstaşyr geçirmek we logistika meseleleri boýunça türkmen-gazak bilelikdäki iş toparynyň birinji duşuşygyna görülýän taýýarlyk barada habar berdi. Bellenilişi ýaly, duşuşygyň dowamynda ulag we üstaşyr geçirmek boýunça meseleleri, hususan-da, iki ýurduň üstünden geçýän üstaşyr ulag geçelgeleri arkaly milli ulag düzümleriniň kuwwatlyklaryny ulanmak, bu ugurda bilelikdäki taslamalary ylalaşmak we durmuşa geçirmek, logistik merkezleri ösdürmek, daşamalaryň howpsuzlygyny üpjün etmek bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ulag-üstaşyr geçirmek we logistika meseleleri boýunça türkmen-gazak bilelikdäki iş toparynyň ornuna ünsi çekip, agentligiň ýolbaşçysyna bu düzümiň wekilleriniň iş duşuşygyna talabalaýyk taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

18.11.2023
Türkmenistanyň Prezidenti Arkadag şäherini ösdürmegiň täze ugurlary bilen tanyşdy

Arkadag şäheri, 16-njy noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde Oba hojalyk uniwersitetiniň we ylmy-barlag institutlarynyň täze binalar toplumynyň taýýarlanylan taslamalary bilen tanyşdy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz degişli düzümleriň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Ir bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Arkadag şäherine geldi. Arkadagly Gahryman Serdarymyz häzirki döwürde milli ykdysadyýetimiziň beýleki pudaklarynda bolşy ýaly, obasenagat toplumynda-da düzümleýin özgertmeleriň amala aşyrylmagynyň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda ýurdumyzyň oba hojalygynyň ylmy esasda ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilmelidir.

Bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow şäheriň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän ylmy-önümçilik maksatly desgalaryň taýýarlanylan şekil taslamalary we olaryň teklip edilýän ýerleşjek ýerleri barada hasabat berdi. Arkadag şäheriniň, Gökdepe etrabynyň, Aşgabadyň dolandyryş çägi, onuň ugurlaryny görkezýän çyzgylar hem-de degişli ýer bölekleri hakynda giňişleýin maglumat berildi.

Görkezilen şekil taslamalarynyň hatarynda Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň binalar toplumynyň we oňa degişli ylmy-önümçilik tejribe meýdançalarynyň, ýyladyşhana toplumynyň, tejribe meýdanlarynyň we beýleki düzümleriň, hususan-da, Oba hojalyk ministrliginiň Mary welaýatynyň Ýolöten etrabynda bina ediljek Ylmy-barlag pagtaçylyk institutynyň, Arkadag şäherinde ylmy-barlag däneçilik we ekerançylyk institutlarynyň teklip edilýän baş meýilnamasy bar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow görkezilen şekil taslamalary we binalaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bilen içgin tanşyp, olara birnäçe belliklerini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz obasenagat toplumynyň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösüşinde möhüm ähmiýeti boljak ylmy-barlag institutlarynyň oba hojalyk pudagyna degişli ugurdaş düzümleriniň ähli desgalarynyň bu şäheriň binagärlik aýratynlygy bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmelidigini belledi. Şunda obasenagat toplumyna degişli bilim ojaklarynyň, ylmy-barlag institutlarynyň gurluşygyna örän jogapkärçilikli, hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidir. Binalaryň ýerleşdiriljek ýerleri ylmy esasda içgin öwrenilmelidir. Şol bir wagtyň özünde, degişli toplumlaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylmagyna, ekologik talaplaryň berk berjaý edilmegine möhüm ähmiýet berilmelidir. Gurluşyk işlerinde obasenagat toplumynyň hünärmenleri bilen ýakyndan utgaşykly işe aýratyn orun berilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Arkadag şäheriniň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna girizilendigini we bu ýerde alnyp barylýan işleriň halkara derejede ykrar edilýändigini nazara alanyňda, bu künjegiň ekologik ýagdaýynyň degişli derejede saklanmagy häzirki döwrüň möhüm talabydyr.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew Arkadag şäherinde Oba hojalyk uniwersitetiniň binalar toplumynyň hem-de ylmy-önümçilik tejribe meýdançalarynyň teklip edilýän baş meýilnamasy, uniwersitetiň ylmy-önümçilik tejribe meýdany, şunda ýüpekçilik we ösümlikleri goramak işlerini geçirmäge, ot-iýmlik ekinler, miweli baglar, üzümçilik, ýyladyşhana toplumy, gökçülik we bakjaçylyk, gowaça hem-de bugdaý ekmek üçin niýetlenen ýer bölekleri, olaryň möçberi, synag meýdançasynyň teklip edilýän görnüşleri barada hasabat berdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz teklip edilýän şekil taslamalary bilen tanşyp, obasenagat toplumynyň düzümleri üçin zerur bolan ylmy açyşlaryň, bu ugra degişli ylmy işleriň ýokary derejede alnyp barylmagy ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi. Bu ugurda ýaýbaňlandyrylan we meýilleşdirilýän maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy ýurdumyzda azyk bolçulygynyň berkidilmeginiň, obasenagat pudagynyň eksport mümkinçilikleriniň artdyrylmagynyň möhüm şertini emele getirýär.

Hormatly Prezidentimiz ýokarda agzalan taslamalara täzeden seretmegi, şeýle hem binalary gurmak boýunça halkara bäsleşigi geçirmegi tabşyrdy.

Häzirki döwürde milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň işini sazlaşykly alyp barmak, önümçilige täzeçil tehnologiýalary we sanly ulgamy ornaşdyrmak meselelerine uly üns berilýär. Gurulmagy meýilleşdirilýän ylmy-barlag önümçilik institutlarynda ekerançylykdan bol hasyl almagyň, maldarçylygyň ähli görkezijiler boýunça ösdürilmeginiň, iň esasysy bolsa, gök, bakja, maldarçylyk önümleriniň bolçulygynyň üpjün edilmeginiň ähli ugurlary mundan beýläk-de ylmy esasda öwrenilmelidir we ösdürilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de bu babatda degişli ýolbaşçylara anyk tabşyryklary berdi.

Şeýle hem bu ýerde ýurdumyzyň Oba hojalyk ministrliginiň we Daşky gurşawy goramak ministrliginiň, S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň, Oba hojalyk ministrliginiň Ylmy-barlag däneçilik institutynyň, Ylmy-barlag ekerançylyk institutynyň hem-de Ylmy-barlag pagtaçylyk institutynyň ýolbaşçylary Arkadag şäherinde obasenagat toplumyna degişli ylmy-barlag önümçilik institutlarynyň gurulmagynyň meýilleşdirilmeginiň pudagyň ylmy esasda ösdürilmeginde ähmiýetli boljakdygyny nygtadylar we kabul edilen çözgütler üçin Arkadagly Gahryman Serdarymyza toplumyň ähli düzümleriniň, ylmy-barlag institutlarynyň işgärleriniň adyndan hoşallyk sözlerini beýan etdiler.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde Oba hojalyk uniwersitetiniň we ugurdaş düzümleriň, şol sanda ylmy-barlag, önümçilik institutlarynyň gurulmagynyň ýokary okuw mekdebinde berilýän bilimiň tejribe arkaly berkidilmeginde aýratyn ähmiýetli boljakdygyna ünsi çekdi. Şunda uniwersitetde bilim alýan talyplar ylmy-barlag institutlary bilen gatnaşykda bolup, ekerançylygy, tohumçylygy ylmy esasda has-da ösdürmegiň ugurlaryny içgin özleşdirmelidirler. Olar nazaryýetde alan bilimlerini tejribede, ylmy önümçilikde yzygiderli berkitmelidirler.

Häzirki döwürde ýurdumyzda hemmetaraplaýyn bilimli, ýokary hünärli, zähmetsöýer ýaş hünärmenleriň ýetişdirilmegine döwlet derejesinde ähmiýet berilýär. Şunda ýaşlar häzirki zaman ylmyndan, dünýäniň ösen tejribesinden we täzeçil tehnologiýalardan habarly bolmalydyrlar. Munuň üçin ýaşlara berilýän bilim tejribe bilen utgaşykly alnyp barylmalydyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýaşlaryň täze ylmy açyşlarynyň, öňe sürýän teklipleriniň içgin öwrenilmelidigini, olaryň önümçilige ornaşdyrylmagy bilen baglanyşykly meselelere örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň, oba hojalyk ministri N.Nazarmyradowyň, daşky gurşawy goramak ministri Ç.Babanyýazowyň, S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň rektory A.Gapurowyň we Oba hojalyk ministrliginiň Ylmy-barlag däneçilik, ekerançylyk, pagtaçylyk institutlarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynda oba hojalyk toplumyna degişli döwrebap binalaryň taýýarlanylan şekil taslamalary, olary üstünlikli amala aşyrmagyň esasy ugurlary barada aýdyp, bu işleri netijeli ýerine ýetirmegiň toplumyň düzümleriniň sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmeginde ähmiýetli boljakdygyny nygtady we bellenilen wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna jogapkärçilikli çemeleşmegi tabşyrdy.

Soňra meýilleşdirilen işleri ýerine ýetirmegiň ugurlary barada çykyş etmek üçin Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewe söz berildi. Wise-premýer, ilki bilen, obasenagat toplumyna degişli düzümleriň binalarynyň gurluşygy bilen baglanyşykly taryhy çözgüdi kabul edendigi hem-de bu ugurda öz oňyn maslahatlaryny berendigi üçin toplumyň ähli düzümleriniň işgärleriniň adyndan döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Şeýle hem ol Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy we tagallasy bilen gurlan nusgalyk şäheriň ikinji tapgyrynda obasenagat toplumyna degişli täze binalaryň gurulmagynyň degişli ugurlaryň sazlaşykly ösüşine, bu ugra degişli ýokary derejeli hünärmenleriň taýýarlanylmagyna, däneçiligiň, pagtaçylygyň, gök ekerançylygyň, maldarçylygyň ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigini belledi.

Wise-premýer çykyşynyň dowamynda ähli meýilleşdirilen işleriň ýokary derejede ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň ediljekdigine, şeýle hem ylmy-barlag önümçilik institutlarynyň, Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň utgaşykly işiniň ýola goýulmagy, ýerleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, mallardan alynýan önümiň mukdaryny artdyrmak boýunça zerur işleriň geçiriljekdigine ynandyrdy. Şunda oba hojalyk düzümleriniň işini ylmy esasda alyp barmagyň degişli düzümleriň netijeliligini artdyrjakdygy bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň täze binalar toplumynyň we bu ugra degişli ylmy-barlag institutlarynyň bu ýerde gurulmagynda çuňňur manynyň bardygyna ýene-de bir gezek ünsi çekdi. Taryhdan belli bolşy ýaly, dag etekleriniň hoştap howasy, çeşme suwlaryndan gözbaş alýan suwly akabalar bu ýerlerde daýhançylygyň kämil däpleriniň emele gelmegini, ýerleriň hasylly bolmagyny üpjün edipdir. Häzirki döwürde milli daýhançylyk däpleriniň döwrüň talabyna laýyklykda ösdürilmegi bu ýerleriň talabalaýyk özleşdirilmegine, ekerançylygyň ylmy esasda ösdürilmegine giň ýol açýar.

Döwlet Baştutanymyz milli daýhançylyk däpleriniň häzirki zamanyň ösen tejribesi bilen utgaşdyrylmagynyň wajypdygyny belläp, talyp ýaşlaryň şöhratly pederlerimiziň halal zähmet baradaky asylly ýörelgelerini içgin özleşdirmekleri ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowa söz berildi.

Ol Arkadag şäheriniň açylyş dabarasyna we täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyryna badalga berilmegi mynasybetli dabara gatnaşandygy hem-de bu ýerde alnyp barylýan işleriň döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanýandygy üçin Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi we öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda mundan beýläk-de ähli zerur tagallalary gaýgyrmajakdygyna ynandyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şäheriň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik toplumlarynyň we beýleki ugurdaş desgalaryň gurluşygyna örän jogapkärçilikli çemeleşmelidigini belläp, gurluşyklaryň bellenilen möhletlerde tamamlanmagynyň, olaryň ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi. Täze şäherde ähli işler dünýä ölçeglerine laýyklykda, ýokary hilli amala aşyryldy. Okuw mekdeplerinde sanly ulgam, ýaşaýyş jaýlarynda bolsa «akylly» öý ulgamy ornaşdyryldy diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Täze şäheriň ekologik abadançylygy üçin köp işler amala aşyryldy. Onuň daşky gurşaw, tebigat bilen sazlaşygyny gazanmak üçin zerur çäreler görüldi.

Arkadag şäherinde önümçilik kuwwatlyklaryny gurmak baradaky çözgüt milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagyna, şäher ilatynyň abadançylygynyň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine döwletimiz tarapyndan berilýän uly ünsüň nobatdaky aýdyň beýanydyr. Şunda obasenagat toplumyna degişli desgalaryň gurulmagy möhüm wezipe hökmünde kesgitlenildi.

Döwlet Baştutanymyz Arkadag şäherinde guruljak Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň täze binalar toplumynyň, ýurdumyzyň Oba hojalyk ministrliginiň ylmy-barlag däneçilik we ekerançylyk institutlarynyň, şeýle hem Mary welaýatynyň Ýolöten etrabyndaky Ylmy-barlag pagtaçylyk institutynyň täze guruljak binalarynyň taslamalarynyň taýýarlanandygyny, olaryň ýokary hilli amala aşyrylmagynyň obasenagat toplumynyň ösdürilmeginde wajyp orun eýelejekdigini aýtdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz uniwersitetiň garamagynda ekerançylyk ýerleriniň, ýyladyşhananyň, dürli görnüşli döwrebap oba hojalyk tehnikalarynyň bolmalydygyny belläp, talyplaryň ekinleriň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, zyýankeşlere garşy göreşmek endiklerini ösdürmelidiklerine ünsi çekdi. Şunda milli daýhançylyk däpleri özleşdirilip, häzirki döwürde howanyň we tebigatyň üýtgeýän ýagdaýy bilen öňünden tanşyp bilmekleri, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny berkitmekde zerur bolan maglumatlar bilen üpjünçiligi sanly ulgamy özleşdirmek arkaly ýola goýulmalydyr.

Şol bir wagtyň özünde, uniwersitetiň talyplarynyň, mugallymlarynyň hem-de alymlaryň ylym, okuw we ýaşaýyş-durmuş, dynç alyş şertleriniň talabalaýyk bolmagynyň wajypdygyna ünsi çekip, hormatly Prezidentimiz ýakyn geljekde Arkadag şäherinde kämil derejeli hünärmenler taýýarlanylýan ýokary okuw mekdebi, ylmy-barlag institutlary bolan döwrebap oba hojalyk şäherçesiniň dörejekdigini belledi.

Obasenagat toplumynyň ähli düzümleriniň işini kämilleşdirmek, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, ýokary öndürijilikli, ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän kuwwatly tehnikalary satyn almak meseleleri döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunda daýhan zähmetine, olar üçin ýeňillikli şertleriň döredilmegine yzygiderli üns berilmelidir. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz daýhanlary ykdysady taýdan höweslendirmek maksady bilen, pagtanyň we bugdaýyň döwlet satyn alyş nyrhlaryny ýokarlandyrmak üçin zerur bolan şertleri üpjün etmegiň, degişli teklipleri taýýarlamagyň wajypdygyny belledi. Munuň özi daýhanlaryň topraga söýgüsiniň has-da artmagynda, olaryň çekýän yhlasly zähmetinde uly hyjuw döretmeginde, öndürilýän önümleriň möçberiniň yzygiderli artmagynda, ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň mundan beýläk-de kuwwatlanmagynda aýratyn ähmiýetlidir.

Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzyň edermen daýhanlarynyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň mundan beýläk-de rowaçlanmagyna gönükdirilen, öndürijilikli zähmet çekmäge ruhlandyran ähmiýetli başlangyjy iş maslahatyna gatnaşyjylarda uly buýsanç duýgusyny döretdi.

Hormatly Prezidentimiz iş maslahatyny jemläp, hemmelere öňde durýan wezipeleriň durmuşa geçirilmeginde üstünlikleri arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

18.11.2023
Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly forumyna gatnaşyjylara

Hormatly adamlar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň Mary şäherinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly forumynyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Türkmenistanyň, Gazagystan, Gyrgyz, Täjigistan, Özbegistan Respublikalarynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň ylym, bilim, medeniýet, sungat, parlament ulgamlarynyň ýaş wekillerini, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de Hytaýyň Durnukly ösüş maksatlarynyň ilçilerini özünde jemleýän bu forumyň ýaşlar syýasaty babatda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň anyk ýollaryny kesgitlemekde möhüm ähmiýete eýe boljakdygyna berk ynanýaryn.

Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawyň durnuklylygy, bilimde, ylymda we innowasiýalarda, medeniýetde, sungatda ýaşlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy, parahatçylygy, dostlugy pugtalandyrmakda Bitarap Türkmenistanyň toplan baý tejribesi, Beýik Ýüpek ýoluny täzeden dikeltmekde ýaşlaryň orny ýaly wajyp meseleler ara alnyp maslahatlaşyljak bu forumyň esasy maksady Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň arasynda bilim, ylym, medeniýet, ýaşlar syýasaty meseleleri boýunça mümkinçilikleri birleşdirmäge gönükdirilendir. Bu bolsa ählumumy parahatçylygy, bähbitleri göz öňünde tutup, halklaryň we döwletleriň arasynda hoşniýetli hyzmatdaşlygyň kemala gelmegine gönükdirilen täze mazmunly gatnaşyklary ýola goýmaga mümkinçilik döreder.

Halkara ýaşlar forumyna gatnaşýan eziz ýaşlar!

Türkmenistanyň syýasy, ykdysady, medeni durmuşy, ýurdumyzda amala aşyrylýan düýpli özgertmeler biziň halkymyzyň ýokary ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün edýär. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzda geljek ýüzýyllyklara nusga boljak ägirt uly işlere badalga berilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan ýurdumyzyň uzak geljegini — 2022 — 2052-nji ýyllary öz içine alýan döwür «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» diýlip atlandyryldy. Milletimiziň agzybirligi, jemgyýetimiziň jebisligi, ýaş raýatlarymyzyň döredijilikli başlangyçlary bu gün bize içeri we daşary syýasatymyzy sazlaşykly alyp barmaga, döwlet gurluşyny hemmetaraplaýyn ösdürmäge hem-de has-da kämilleşdirmäge oňyn şertleri döredýär.

Taryhyny adamzat siwilizasiýasynyň irki döwürlerinden alyp gaýdýan Merkezi Aziýanyň we Hytaýyň halklary bilen birlikde, türkmen halky hem öz durmuş-medeni nusgasyny, parahatçylygy, agzybirligi üpjün edip gelen milli ýörelgelerini döredipdir. Bu ýörelgeler häzirki döwrüň örän ýokary derejede ösýän ylmy-tehniki pikirleri, tehnologiýa babatda ýokary ösüşler we mümkinçilikler, dünýäde giňden ykrar edilýän halkara başlangyçlar bilen sazlaşykly utgaşyp, biziň şu günki alyp barýan döwlet syýasatymyzyň esasyny düzýär. Munuň özi ygtybarlylygy, açyklygy, howpsuzlygy kepillendirýän hyzmatdaş döwlet hökmünde tanalýan Türkmenistanyň Ýer ýüzündäki abraýynyň has-da artmagyna uly itergi berýär.

Biziň alyp barýan içeri we daşary syýasatymyz halkara jemgyýetçilikde uly gyzyklanma döredýär. Innowasiýalara esaslanýan milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryny ösdürmäge mümkinçilik berýän giň gerimli we strategik maksatnamalar, ösüşiň hemmetaraplaýyn sazlaşykly milli nusgasy, iri halkara guramalaryň belent münberlerinden adamzadyň parahat, bagtyýar geljeginiň hatyrasyna öňe sürlen derwaýys başlangyçlar, «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly ýörelgä eýerilip dünýäniň halklarydyr ýurtlary bilen ýola goýulýan dost-doganlyk gatnaşyklary halkara bileleşikde uly gyzyklanma döredýär. Forumyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň, Hytaý Halk Respublikasynyň medeniýet we sungat ussatlarynyň festiwalynyň geçirilmegi hem halklarymyzyň dost-doganlyk gatnaşyklarynyň has-da berkemegine ýardam eder.

Hormatly ýaşlar forumyna gatnaşyjylar!

Biziň Birleşen Milletler Guramasy we beýleki halkara düzümler tarapyndan goldanylýan «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly ýörelgämiz hem-de strategik maksatlarymyz ählumumy ösüşiň wezipelerine doly laýyk gelýär. Bu bolsa parahatçylygy, howpsuzlygy, hyzmatdaşlygy berkitmek boýunça bilelikdäki halkara tagallalaryň esasyny we ugruny kesgitleýär. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan dünýä üçin hemişe açykdyr hem-de Ýer ýüzünde asudalygy, howpsuzlygy berkitmek üçin geljekde-de ähli zerur işleri amala aşyrar.

Türkmenistanda 2023-nji ýylyň şygary «Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly» diýlip atlandyryldy. Bu şanly wakalara beslenen ýylda Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasy Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetine goşuldy. Biz «Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasyny» kabul etdik. Bularyň ählisi halkara ýaşlar hyzmatdaşlygyny has-da ösdürmekde täze mümkinçilikleri açýar.

Hormatly adamlar!
Halkara foruma gatnaşýan gadyrly myhmanlar!

Sizi Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly forumynyň öz işine başlamagy mynasybetli ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

16.11.2023