Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe merdana halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi täze belentliklere göterilýär. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň pähim-paýhasy, taýsyz tagallalary netijesinde ähli ulgamlarda rowaçlyk tapýan «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgäniň miwesidir.

Hormatly Prezidentimiziň il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli tutumlarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň Balkan Kän müdirliginiň hünärmenleriniň hem mynasyp paýy bar. Diňe bir şu ýylyň geçen dokuz aýynda magdan däl materiallary öndürmegiň meýilnamasyna 102 göterime golaý amal edildi. Şunda bitirilen işleriň pul hasabyndaky möçberi 12 million manatlyga barabar boldy. Gürrüňi edilýän döwürde 3 million 170 müň manatlyk gurluşyk materiallaryny taýýarlamagyň tabşyrygyna 120 göterime barabar amal edendigimizi hem aýratyn nygtasym gelýär.

Ýeri gelende aýtsak, Gahryman Arkadagymyzyň öňe sürýän we üstünlikli amala aşyrylýan taryhy çözgütlerinde Watanymyzyň günbatar sebitini ösdürmeklige hem uly üns berilýär. Bu sebitiň amatly geografik ýerleşişi, howa we tebigy aýratynlyklary, gazylyp alynýan dürli tebigy baýlyklaradyr magdanlara baý ýataklary Balkan welaýatynyň ykdysady ösüşine, ilatynyň maddy hal-ýagdaýyny we iş orunlary bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmaga, netijeli önümçilik kuwwatlyklaryny döretmäge giň mümkinçilik berýär. Häzirki wagtda welaýatda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depgini barha artýar. Welaýatyň etrap-şäherlerinde, oba-şäherçelerinde alnyp barylýan dürli maksatly binalary ýokary hilli senagat önümleri, gurluşyk serişdeleridir magdan däl materiallar bilen bökdençsiz üpjün etmekde hem müdirligimiziň hünärmenleri saldamly işleri bitirýär. Has takygy, kärhanamyzyň önümçilik düzümlerinde şu ýylyň başyndan bäri 1,2 million kub metre golaý magdan däl materiallar, 272 müň kub metre barabar çäge-çagyl garyndysy öndürildi. Gürrüňi edilýän hasabat döwründe diwara örtülýän materiallaryň 258 müň manatlygyny taýýarlap, meýilnamany 113 göterim amal etdik. Häzirki zamanyň kämil önümçilik tehnikalary bilen ygtybarly üpjün edilen müdirligimizde we onuň günbatar sebitiň çäklerindäki önümçilik düzümlerinde öndürilýän önümleri diňe bir Balkan welaýatyna däl, eýsem, eziz Diýarymyzyň ähli künjeklerinde alnyp barylýan gurluşyklara hem polat ýollar arkaly yzygiderli ugradýarys.

Ýurdumyzda il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli yzygiderli gurulýan dürli maksatly desgalardyr ymaratlary ýokary hilli gurluşyk serişdeleri hem-de magdan däl materiallar bilen ygtybarly üpjün etmegi baş wezipä öwren kärhanamyzyň hünärmenleri «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny ýokary önümçilik görkezijilerine beslemek üçin şu günler has-da gaýratly zähmet çekýärler. Olar Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň has-da artmagyna önjeýli goşant goşmaga döredip berýän giň mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza alkyş aýdýarlar.

Allamyrat GURBANDURDYÝEW,

Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň Balkan Kän müdirliginiň önümçilik-tehniki bölüminiň müdiri.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýokary derejeli halkara forumlarda tutuş dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmekde tagallalary birleşdirmek, netijeli köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmek, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça öňe süren möhüm başlangyçlary geçen hepdäniň wakalarynda öz beýanyny tapdy.

12-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “ARETI” halkara kompaniýalar toparynyň ýolbaşçysy Igor Makarowy kabul etdi. Ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşini, ilkinji nobatda bolsa, ýangyç-energetika toplumynda, gurluşyk hem-de ulag ulgamlarynda ileri tutulýan ugurlar babatda bar bolan kuwwaty we ondan netijeli peýdalanmagyň meýilnamalaryny nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary ara alyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy.

Işewür baglaşylan şertnamalaryň çäklerinde alnyp barylýan işler, şol sanda “ARETI” halkara kompaniýalar toparyna ynanylan taslamalaryň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi hem-de hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň garamagyna Hazaryň türkmen bölegindäki ýataklary işläp geçmek boýunça täze teklipleri hödürledi.

Döwlet Baştutanymyz holdingiň özara bähbitli işewür gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerine oňyn çemeleşmesini belläp, islendik taslamany durmuşa geçirmekde iň täze tehnologik çözgütleri we öňdebaryjy ylmy işläp taýýarlamalary ulanmagyň hem-de ekologiýa howpsuzlygynyň kadalaryny berk berjaý etmegiň potratçy kompaniýalara bildirilýän esasy talapdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz işewüre bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek bilen bagly birnäçe tabşyryklary berdi.

14-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň çakylygy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň “Durnukly ulag, durnukly ösüş” atly ikinji ählumumy maslahatyna onlaýn tertipde gatnaşdy. Bu maslahat HHR-iň paýtagty Pekin şäherinde geçirildi.

Milli Liderimiz forumda çykyş edip, Türkmenistanyň ulag ulgamynda ysnyşykly halkara hyzmatdaşlyga berk ygrarlydygyny belledi. Hut biziň ýurdumyzyň başlangyjy boýunça BMG-niň we beýleki köp sanly hyzmatdaşlaryň goldaw bermeginde 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda durnukly ulag boýunça birinji ählumumy maslahat geçirildi. Döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýörelgelerinde ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýan Aşgabat çäresine badalga berilmegi birinji ählumumy maslahatyň möhüm ähmiýetli netijeleriniň biri boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça Ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamak barada ozal öňe sürlen başlangyja gaýdyp gelmegi teklip etdi. Döwlet Baştutanymyzyň pikirine görä, şeýle maksatnamanyň maksatlary we wezipeleri Baş Assambleýanyň ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hakynda yzygiderli kabul edilen dört Kararnamasyndan, 2016-njy ýylda geçirilen Durnukly ulag boýunça birinji ählumumy maslahatyň Jemleýji resminamasyndan, dünýä derejesinde ulag babatda özara arabaglanyşygy pugtalandyrmak boýunça beýleki köptaraplaýyn resminamalardan ugur alnyp beýan edilmelidir.

Döwlet Baştutanymyz pandemiýa şertlerinde ösüp gelýän ýurtlaryň, ilkinji nobatda, dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň aýratyn goragsyzdygyna ünsi çekdi. Ulag gatnawlaryndaky mejbury çäklendirmeler hut şolara has güýçli täsir etdi. Hut şol sebäpli-de, olara çökgünlikden soňky derejä çykmak beýlekilerden kyn boldy.

Häzirki wagtda dünýä bileleşigine BMG, halkara edaralar arkaly şu ýagdaýdaky döwletlere kömek we goldaw bermek, şol sanda dünýäniň ulag ulgamyna sazlaşykly goşulyşmagyň pese düşmegini ýeňip geçmekde goldaw bermek wajypdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ulag boýunça netijeli we maksadalaýyk ählumumy gatnaşyklary saklamaga jogapkärli hem-de başlangyçly goşandyny goşmagyny dowam edip, Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde 2022-nji ýylyň aprel aýynda özünde deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmegi guramagy meýilleşdirýändigini belledi we gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň ählisini, halkara edaralary bu möhüm foruma gatnaşmaga çagyrdy.

Şeýle hem BMG-niň derejesinde ulag ulgamynda özara gatnaşyklaryň ählumumy strategik meýilnamalary bilen birlikde, kadalary hem-de düzgünleri sazlaşdyrmak, gümrük we migrasiýa işlerini aňsatlaşdyrmak, ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga degişli beýleki wajyp meseleleri ara alyp maslahatlaşmak teklibi beýan edildi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň ulag ulgamyndaky özara gatnaşyklaryň maksatlaryna we ýörelgelerine berk ygrarlydygyny tassyklap, ýakyndan netijeli hyzmatdaşlyga taýýardygyny aýtdy.

13-nji oktýabrda Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu düzümiň mejlisini geçirdi, mejlis düzümiň öňünde goýlan ileri tutulýan wezipelere bagyşlanyp, onda degişli guramaçylyk meselelerine hem garaldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetimizi yzygiderli demokratiýalaşdyrmak boýunça kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy, ilatyň gündelik zerurlyklaryny we isleglerini kanagatlandyrmak boýunça netijeli işleri alyp barmagyň esasy wezipeleriň biridigini belledi.

Ýurdumyzyň sebitlerini geljekde hem ösdürmek, bu işlere telekeçileri çekmek, maýa goýumlaryny gönükdirmek, öňdebaryjy tehnikalary we tehnologiýalary ornaşdyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän kärhanalary we hyzmatlar ulgamyny ösdürmek, goşmaça iş orunlaryny döretmek hem möhüm wezipeleriň hatarynda durýar. Ilat üçin elýeterli bolan ýaşaýyş jaýlaryny gurmagy dowam etdirmek hem örän möhümdir.

Dürli ugurlarda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça hem teklipleriň üstünde işlenilmelidir. Sebäbi biziň esasy maksadymyz oba bilen şäherde her bir adam üçin amatly ýaşaýyş gurşawyny döretmekden ybaratdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Şunda kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji häkimiýetleriň şahalarynyň şu esaslarda alyp barýan syýasatynyň demokratik, hukuk, dünýewi döwletde ösen bazar ykdysadyýetini, ynsanperwer, adalatly jemgyýetiň döredilmegini üpjün etmäge borçlandyrýandygy nygtaldy.

Milli Geňeşiň Mejlisiniň we Halk Maslahatynyň döwletimiziň kanunçylyk-hukuk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alyp barýan işlerine hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 15-nji oktýabrda sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hem garaldy.

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösdürmäge ýardam edýän täze kanunlar işlenip taýýarlanylýar, hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalary seljerilip, olara döwrüň talaplaryna laýyklykda hem-de milli we halkara tejribäni nazara almak bilen, degişli üýtgetmeler we goşmaçalar girizilýär.

Şeýle hem mejlisde 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasyna, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlaryna hem-de 2022-nji ýyl üçin Maýa goýum maksatnamasyna garaldy. Resminamalaryň taslamalary “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri nazara almak arkaly taýýarlanyldy.

Durmuş ulgamyny ösdürmäge ýeterlik möçberdäki serişdeler gönükdiriler. Hormatly Prezidentimiziň degişli Permanyna laýyklykda, geljek ýylda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberi 10 göterim köpeldiler.

Düýpli maýa goýumlarynyň belli bir möçberini önümçilik we durmuş-medeni maksatly binalaryň hem-de desgalaryň gurluşygyna gönükdirmek meýilleşdirilýär. 2022-nji ýylda maýa goýumlaryny, esasan, ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge, innowasion esasda önümçilikleri ýola goýmaga, ýokary goşmaça bahaly pudaklary ilerletmäge gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasynda zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmaga mümkinçilik döretmek, ilatyň iş bilen üpjünçilik meselelerini çözmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça çäreleriň görülmeginiň göz öňünde tutulmagynyň zerurdygyny nygtady.

Önümçilik we durmuş-medeni maksatly desgalaryň gurluşygyny mundan beýläk-de dowam etdirmek, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň, eksport ugurly harytlaryň mukdaryny artdyrmak, elektron senagaty döretmek boýunça maksatnamalary üstünlikli amala aşyrmak üçin maliýe serişdeleriniň ýeterlik möçberde göz öňünde tutulmagynyň wajypdygyna aýratyn üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet býujetiniň hödürlenen taslamasyny, umuman, makullap, 2022-nji ýyl üçin ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasyny Milli Geňeşiň Mejlisiniň garamagyna ibermek hakyndaky resminama gol çekdi hem-de wise-premýerlere 2022-nji ýyl üçin ýurdumyzyň Döwlet býujetiniň esasy maddalary boýunça içgin seljermeleri geçirmegi hem-de häzirki we deňeşdirme bahalarda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň çaklamalaryny kesgitlemegi tabşyrdy.

Hökümet mejlisinde garalan meseleleriň hatarynda ýangyç-energetika toplumynda hem-de energetika pudagynda işleriň ýagdaýy, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işini we düzümini kämilleşdirmek, ýaş hünärmenleriň taýýarlyk derejesini ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň welaýatlarynda täze 8 sany ýangyn howpsuzlyk nokatlarynyň gurulmagy bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň energetika ulgamynyň kuwwatlyklaryny artdyrmak boýunça işleri yzygiderli geçirmegiň möhümdigini belledi. Bu işler ýurdumyzyň içinde elektrik energiýasynyň ygtybarly we durnukly berilmegini üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, onuň daşary ýurtlara eksportyny artdyrmaga-da ýardam eder.

Şunuň bilen birlikde, içerki sarp edijilere berilýän elektrik energiýanyň netijeli we tygşytly ulanylmagy üçin ähli çäreleriň görülmegine uly üns berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Şu maksatlar üçin iň gowy dünýä tejribesini, şol sanda elektrik energiýasy üçin hasaplaşyklar babatda dünýä tejribesini düýpli öwrenmek we işjeň ornaşdyrmak möhümdir.

Şeýle hem mejlisde şu ýylyň 11-12-nji oktýabrynda Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşine gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň altynjy maslahatynyň işine gatnaşmak üçin Türkmenistanyň wekiliýetiniň Gazagystan Respublikasynyň Nur-Sultan şäherine amala aşyran gulluk iş saparynyň netijelerine garaldy.

Saparyň çäklerinde Türkmenistanyň wekiliýeti Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti tarapyndan kabul edildi. Duşuşygyň barşynda syýasy-diplomatik we söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmek hem-de sebitiň gün tertibiniň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

12-nji oktýabrda Türkmenistanyň wekiliýeti Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşe gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň altynjy maslahatynyň işine ilkinji gezek synçy hökmünde gatnaşdy. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan bu köptaraplaýyn Geňeşe synçy hökmünde 2021-nji ýylyň 23-nji iýunynda kabul edildi. Forumyň çäklerinde Türkmenistanyň daşary syýasatynyň howpsuzlyk, ykdysadyýet we ekologiýa ulgamlarynda ileri tutulýan ugurlary hem-de hyzmatdaşlyk boýunça anyk başlangyçlary beýan edildi.

Hususan-da, türkmen tarapy Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşiň abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklaryny ösdürmegiň zerurdygyny aýratyn nygtady. Bu babatda Birleşen Milletler Guramasy bilen bu Geňeşiň hyzmatdaşlygyny Baş Assambleýanyň ýörite Kararnamasy bilen berkitmek teklip edildi. Döwletimiziň şu ýylda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmegini nazara alyp, agzalan Geňeşiň YHG bilen gatnaşyklaryny giňeltmek mümkinçilikleriniň bardygy bellenildi. Bu ugurda Aşgabat şäherinde geçiriljek YHG-nyň sammitiniň çäklerinde anyk teklipleri durmuşa geçirmek üçin türkmen tarapynyň taýýardygy beýan edildi.

Nur-Sultan şäherine amala aşyrylan gulluk iş saparynyň dowamynda daşary döwletleriň resmi wekilleri bilen birnäçe duşuşyklar hem-de gepleşikler geçirildi. Hususan-da, Merkezi Aziýa döwletleriniň daşary işler ministrleriniň Pars aýlagyndaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk Geňeşiniň baş sekretary bilen iş duşuşygy geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Aziýa ýurtlary bilen netijeli hyzmatdaşlygyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde ösdürilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridigini belledi. Biziň ýurdumyz dünýäniň bu iri sebitinde özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmäge, sebitiň ýurtlarynyň hem-de halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň berkidilmegine uly ähmiýet berýär, munuň özi ählumumy abadançylygyň we ösüşiň maksatlaryna kybap gelýär.

Şeýle hem Hökümetiň mejlisinde “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawody” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetinde gury ýük daşaýjy gämini gurmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berildi.

Ýük göterijiligi 5300 — 8100 tonna aralygynda bolan gämini gurmagy halkara ýük daşamalara işjeň gatnaşýan Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy “Hazar logistik” hususy kärhanasy göz öňünde tutýar.

Gämi gurlanda täze iş orunlary emele geler hem-de ýurdumyzyň hünärmenleriniň bu ulgamda daşary ýurtlaryň önümçilik tejribesini öwrenmeklerine mümkinçilik dörär.

Mejlisde Türkmenistanyň Prezidenti Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň hasabyndaky sürüm we bejergi traktorlary hem-de kombaýnlary üçin ätiýaçlyk şaýlaryny, tigirleri, çalgy ýaglaryny hem-de sarp ediş serişdelerini satyn almak hakynda Karara gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz «Edebiýat, medeniýet we sungat işgärleriniň, höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň hem-de zehinli çagalaryň arasynda Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakynda» Karara hem gol çekdi. Resminamada bäsleşige daşary ýurt raýatlarynyň gatnaşmak mümkinçiligi hem göz öňünde tutulýar. Bäsleşigiň çäklerinde höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň arasynda “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşigini hem-de zehinli çagalaryň arasynda “Garaşsyzlygyň merjen däneleri” bäsleşigini geçirmek meýilleşdirilýär.

15-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň onlaýn tertipde geçirilen mejlisine gatnaşdy. GDA-nyň döredilmeginiň 30 ýyllygy bellenilýän ýylda geçirilen sammitde bilelikdäki alnyp barylýan işleriň jemleri jemlenildi, ösüşiň geljekki ugurlary bellenildi, birnäçe resminamalaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öz çykyşynda ykdysady gatnaşyklary ösdürmegi, ählumumy işlerde durnukly orny gazanmak maksady bilen, GDA-nyň umumy senagat, serişdeler, tehnologik kuwwatyndan peýdalanmagy geljekki ýyllaryň möhüm wezipeleriniň hatarynda görkezdi. GDA-nyň ykdysady ösüşiniň 2030-njy ýyla çenli kabul edilen Strategiýasy hyzmatdaşlygyň ugurlaryny anyk kesgitleýär.

Döwlet Baştutanymyz GDA-nyň ykdysady ugurlaryny we bähbitlerini Arkalaşygyň çäklerinden daşarda ilerletmegiň, serhetdeş ýurtlaryň, goňşy sebitleriň biziň taslamalarymyza goşulyşmagynyň wajypdygyny nygtady. Ilkinji nobatda, munuň özi üstaşyr ulag düzümini döretmäge, energiýa serişdeleriniň iberilişini ösdürmäge we giňeltmäge, täze aragatnaşyk we kommunikasiýalar ulgamlaryny çekmäge degişlidir. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Arkalaşygyň ýurtlarynyň Demirgazyk — Günorta hem-de Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça durnukly üstaşyr ulag geçelgelerini döretmäge işjeň gatnaşmagynyň üstünlikli hyzmatdaşlygyň möhüm şerti bolup durýandygyny belledi.

Türkmenistan ählumumy howpsuzlygyň emele gelen binýadyny bilelikde goramagy, halkara hukugyň we BMG-niň Tertipnamasynyň kadalarynyň berk berjaý edilmegini özara gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň hatarynda belledi.

Häzirki şertlerde koronawirus pandemiýasyna garşy durmagyň hem-de onuň durmuş-ykdysady täsirini azaltmagyň Arkalaşygyň ýurtlarynyň bilelikdäki işiniň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygy öz-özünden düşnüklidir. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz GDA-nyň döwletleriniň arasynda ylmy diplomatiýa, lukmançylyk bileleşikleri ugry boýunça umumy çemeleşmeleri we usullary işläp taýýarlamak üçin özara gatnaşyklaryň has netijeli gurallaryny ýola goýmagyň zerurdygyny nygtady.

Sammitiň jemleri boýunça ynsanperwer, migrasiýa we özara gatnaşyklaryň beýleki ulgamlary boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak babatda çözgütleriň birnäçesi kabul edildi.

Türkmen tarapy GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň “2022-nji ýylda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda başlyklyk etmek hakynda”, “GDA-nyň 30 ýyllygy mynasybetli GDA gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlarynyň Beýannamasy hakynda”, “Biologik howpsuzlygy üpjün etmek babatda hyzmatdaşlyk etmek barada GDA gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlarynyň Beýannamasy hakynda”, “Moldowa Respublikasynyň Komrat şäheriniň 2023-nji ýylda Arkalaşygyň medeni paýtagty hökmünde yglan edilmegi hakynda” çözgütlerine gol çekdi.

Geçen hepdäniň beýleki ähmiýetli wakalarynyň hatarynda Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginde hem-de dürli edaralarda we jemgyýetçilik guramalarynda Türkmenistanyň Prezidenti, Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory, professor Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly kitabynyň XIII jildiniň tanyşdyrylyş dabaralarynyň geçirilendigini bellemek gerek.

Çykyş edenler milli Liderimiziň 2009-njy ýylda başyny başlan ylmy işiniň dowamy bolan täze kitabyň aýratyn ähmiýetini nygtadylar. Many-mazmuny boýunça özboluşly ensiklopediýa türkmen topragynda ösýän, asyrlaryň dowamynda dürli keselleri bejermek üçin netijeli ulanylyp gelinýän ösümlikleriň melhemlik häsiýetleri barada bilimleriň hazynasy bolup durýar.

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Ak şäherim Aşgabat” atly kitabynyň türk dilindäki neşiriniň tanyşdyrylyş dabarasy boldy. Türkiýe Respublikasynyň paýtagty Ankara şäheriniň ylmy merkezleriniň we ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary tanyşdyrylyş çäresine onlaýn tertipde goşuldylar.

Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Togan Oral dabarada çykyş etmek bilen, «Türkmen Lideriniň “Ak şäherim Aşgabat” atly kitabynyň türk dilindäki neşiri ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ýokary derejä çykarylandygyny görkezýär hem-de hakyky dost-doganlyk we özara bähbitlilik häsiýetine eýe bolan türkmen-türk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna uly goşant bolar» diýip belledi.

“Ak şäherim Aşgabat” atly kitabyň türk diline terjime edilmegi netijesinde, dostlukly ýurduň giň jemgyýetçiliginiň milli Liderimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan, türkmenistanlylaryň abadan ýaşaýşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen durmuş ugurly şähergurluşyk strategiýasynyň gerimine baha bermäge mümkinçilik alandygy bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Ahal welaýatynyň Gökdepe etrabynda 600 baş ahalteke atlaryny saklamaga niýetlenen döwrebap athananyň düýbüni tutmak dabarasy boldy.

Täze taryhy eýýamda behişdi bedewleriň çyn janköýeri we olara sarpa goýýan, at çapmagyň ussady hem-de atçylyk sportuny yzygiderli wagyz edýän milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan giň gerimli işleri netijesinde, eziz Diýarymyzyň täsin atşynaslyk däplerini saklamak we dowam etdirmek, bu gadymy sungaty has-da ösdürmek boýunça maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar.

Dagy etekläp oturan we türkmen atşynaslarynyň ýokary derejeli ýaşaýşy üçin ähli zerur şertleri özünde jemleýän Aba Annaýew obasy hem-de Halkara ahalteke atçylyk sport toplumy bilen täze athana bir bitewi sazlaşygy emele getirer.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gol çeken Kararyna laýyklykda, bu desgany gurmak we ulanmaga doly taýýar edip tabşyrmak “Nur bina gurluşyk” hususy kärhanasyna ynanyldy. “Türkmen atlary” döwlet birleşigi ony buýrujy bolup çykyş edýär.

Geçen hepde Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýeti Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň we GDA gatnaşyjy döwletleriň Parlamentara Assambleýasynyň guramagynda geçirilen III Ýewraziýa Zenanlar forumynyň işine gatnaşdy. Utgaşykly görnüşde geçirilen duşuşygyň esasy mowzugy “Zenanlar: täze döwürdäki ählumumy wezipe” diýlip atlandyryldy.

Milli parlamentimiziň wekilleri foruma gatnaşyjylary dürli ulgamlarda, şol sanda parlamentara gatnaşyklarda netijeli hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga, şeýle hem integrasiýa işlerini giňeltmäge gönükdirilen netijeli başlangyçlary bilen tanyşdyrdylar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistanda durmuşa geçirilýän gender syýasaty barada hem aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, milli kanunçylykda döwleti dolandyrmaga erkekleriň we zenanlaryň deňhukukly gatnaşmagyny, zenanlaryň ykdysady taýdan özygtyýarlylygy üçin deň mümkinçilikleri döretmek hem-de olaryň iş şertlerini gowulandyrmak üçin hukuk gurallarynyň hem-de kepillendirmeleriniň göz öňünde tutulandygy bellenildi.

17-nji oktýabrda milli ykdysadyýetimizi kämilleşdirmäge hem-de eziz Diýarymyzy senagat taýdan ösen döwletleriň hataryna çykarmaga öz mynasyp goşantlaryny goşýan senagat işgärleriniň güni bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Gutlagynda bellenilişi ýaly, häzirki döwürde berkarar döwletimizde milli senagaty ösdürmek, bu pudaga maýa goýumlaryny gönükdirmek esasynda täze, döwrebap önümçilik kärhanalaryny gurmak we ozal hereket edýän kärhanalary döwrebaplaşdyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilik kuwwatlyklaryny döretmek hem-de pudagyň eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak, sanly ykdysadyýeti pudaga ornaşdyrmak, sanly innowasion tehnologiýaly önümleriň önümçiligini ýola goýmak wezipeleri üstünlikli amala aşyrylýar.

Geçen hepdäniň wakalary many-mazmuna baý bolup, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň strategik maksatlara ýetmäge – ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga, halkymyzyň rowaçlygyny ýokarlandyrmaga, türkmen döwletiniň halkara abraýyny has-da belende galdyrmaga gönükdirilen açyklyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, özgertmeler syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň güwäsine öwrüldi.

(TDH)

Ýurdumyzda ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga gönükdirilen giň göwrümli işler durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 8-nji oktýabrynda geçiren Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly giňişleýin mejlisiniň barşynda bu ugra aýratyn ähmiýet berildi. Onda Prezident Maksatnamasynyň, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynyň ýerine ýetirilişiniň ara alnyp maslahatlaşylmagy, ýakyn geljek üçin ileri tutulýan wezipeleriň kesgitlenmegi şeýle diýmäge esas berýär.

Hormatly Prezidentimiz geljek ýylyň Döwlet býujeti boýunça maslahat geçirmegi we onuň ähli maddalaryna seretmegi öňde duran wezipeleriň hatarynda görkezdi.

Türkmenistanyň Döwlet býujeti kanun derejesinde kabul edilýär we hökmany amal edilmeli wezipe bolup durýar. Döwlet býujetinde Türkmenistanyň indiki ýyl üçin ýurduň durmuş-ykdysady ösüşiniň esasy ugurlary kesgitlenilýär. Şeýlelikde, Döwlet býujeti ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň ýyllyk maksatnamasyna öwrülýär. Ýyllyk maksatnama we onuň esasynda utgaşdyrylyp taýýarlanan pudaklaýyn hem-de sebitleýin maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegi Türkmenistanyň mundan beýläk hem depginli ösüşini saklamaga, maýa goýum işjeňligini yzygiderli üpjün etmäge, täze iş orunlaryny döretmäge, durmuş taýdan goraglylygy berkitmäge we ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmaga mümkinçilik berýär. Bu möhüm resminama düzülende, milli Liderimiziň ykdysady strategiýasynda kesgitlenen ilkinji nobatdaky wezipeler, milli özgertmeler maksatnamalary, «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasy», şeýle hem beýleki milli, döwlet, sebit we pudak maksatnamalary nazara alynýar.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň okgunly ösmegi iri möçberli durmuş maksatnamalary üstünlikli amala aşyrmak üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak şol maksatnamalaryň esasy ugry bolup durýar. Milli Liderimiziň oýlanyşykly ykdysady strategiýasy ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösmegini üpjün edýär, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna ýardam berýär.

Durmuş ulgamynda zähmet haklarynyň we ilatyň beýleki girdejileriniň ýokarlandyrylmagy, adamlaryň saglygynyň pugtalandyrylmagy we ömrüniň dowamlylygynyň artdyrylmagy babatda yzygiderli işler amala aşyrylýar. Hormatly Prezidentimiziň 2022-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberlerini 10 göterim ýokarlandyrmak hakyndaky Permana gol çekmegi ähli halkymyzy begendirdi. Milli Liderimiz ýurdumyz boýunça iň pes aýlyk zähmet hakynyň möçberine gaýtadan seretmegiň wagtynyň gelendigini, munuň bir tarapdan, örän möhüm makrogörkezijidigine, beýleki tarapdan bolsa, biziň her birimize düşnükli bolan görkezijidigine ünsi çekmek bilen, esasy syýasatymyzyň “Döwlet adam üçindir!” diýen şygardygyny belledi.

Durmuş ulgamy we ulgam emele getiriji pudaklar býujetden maliýeleşdirmegiň ileri tutulýan ugurlary bolmagynda galýar. Şunuň bilen baglylykda, durmuş ulgamyny maliýeleşdirmegiň möçberi ýurduň Döwlet býujetiniň umumy çykdajylarynyň ep-esli bölegini düzýär. Ilatyň girdejileriniň artmagyny üpjün etmek we ýaşaýyş jaý-durmuş şertlerini gowulandyrmak, zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmak boýunça çäreleri maliýeleşdirmek möhüm orun tutýar.

Maksatnamalaýyn ösüş ýoly milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny, şeýle hem sebitleri has-da batly depginler bilen sazlaşykly ösdürmegi, ilatymyzyň durmuş hal-ýagdaýynyň has-da gowulanmagyny göz öňünde tutýar hem-de ol döwletiň golaýdaky we geljekdäki maksatlaryna hyzmat edýär, Türkmenistanyň ykdysady ösüşi, halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlanmagy üçin ygtybarly binýady döredýär. Bu bolsa ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň adam hakyndaky aladalaryna ýugrulan «Döwlet adam üçindir!» diýen ynsanperwer syýasatynyň has-da dabaralanmagyna oňyn şertleri döredýär.

Selbi ANNAORAZOWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Türkmenabadyň S.A.Nyýazow adyndaky Himiýa kärhanasy öz işini döwrüň talabyna görä guramak bilen, iň bir öndürijilikli işleýän önümçilik kärhanalarynyň birine öwrüldi. Kärhananyň hünärmenleri Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa instituty bilen ýakyn aragatnaşyk saklap, döredijilik gözleglerini yzygiderli alyp barýarlar. Netijede, kärhanada önümçiligiň täze görnüşleri ýola goýuldy. Kärhananyň öňdebaryjy tejribä daýanyp, täzeçillige ýykgyn etmegi bilen, bu ýerde ýurdumyz üçin zerur önümleriň 10-a golaýy öndürilýär.

Himiýa kärhanasy indi iki ýyl bäri «Çelek» hususy kärhanasy bilen hyzmatdaşlyk saklaýar. Ylmy gözlegler esasynda möhüm önümçiligi ýola goýmaga çalyşýan «Çelek» hususy kärhanasy, ilki bilen, Himiýa kärhanasyndan önümçilik üçin zerur bolan desgany kärendesine aldy. Soňra bu ýerde Hytaý Halk Respublikasyndan satyn alnan önümçilik enjamlaryny gurnady. Awtomatik ulgam boýunça işleýän önümçilik enjamlary gurnalanda, «Çelek» hususy kärhanasynyň ýolbaşçysy Geldimyrat Gurbanow kärhananyň öz düzen tehnologiýasynyň ornaşdyrylmagyny gazandy. Sebäbi hytaý tehnologiýasy çylşyrymly bolup, biziň şertlerimize laýyk gelmeýärdi. Hut şoňa görä-de, göz öňünde tutulýan önümi almak üçin, ýerli tehniki şertlere laýyk gelýän usul saýlanyp alyndy. Senagat garyndy suwuklygy almak üçin oňa goşulýan goşundylaryň käbiri daşary ýurtlardan satyn alynsa, öz ýurdumyzda bar bolan önümleriň birnäçe görnüşini, suw we elektrik togunyň bökdençsiz bolmagyny Himiýa kärhanasy üpjün edýär.

Täze önümi synagdan geçirmek üçin Hytaý döwleti saýlanyp alyndy. Hytaýly hünärmenlere onuň 200 tonnasy ugradyldy. Olar bu önümi birnäçe usullar arkaly barlagdan geçirip, onuň ýokary netije berjekdigini habar berdiler.

Şu ýerde bir zady bellemek gerek, Hytaýda dag jynslary burawlananda, gytaklaýyn, gapdallaýyn burawlanýar we bu usul çylşyrymly hasaplanýar. Şeýle usul bilen burawlananda, buraw enjamlarynyň ujundaky almaz aşa gyzýar we ony öz wagtynda sowatmak, ýaglamak gerek bolýar. Senagat garyndyly suwuklyk bolsa bu wezipäni ýerine ýetirýär. Ol hem-ä burawyň gyzan guralyny sowadýar, ýaglaýar hem-de gaty dag, daş gatlagynyň çalt pytramagyna ýardam berýär. Şeýlelikde, bu täze önüm ähli talaplary ödäp, synagdan şowly geçýär. Hytaý tarapy indi bu önüme — senagat garyndyly suwuklyga yzygiderli isleg bildirýär. Malaýziýa hem bu önüme isleg bildirýän ýurtlaryň hataryna goşuldy. Geljekde isleg bildirýän döwletleriň sanynyň ýene-de artmagyna garaşylýar.

Eýsem, şeýle uly islege eýe bolan täze önümiň peýdasy nämelerden ybarat? «Senagat garyndyly suwuklyk» diýlip atlandyrylýan bu önüm senagatda çalgy we burawlamak şertlerinde ulanylýar. Dagda köp magdanlar, minerallar we elementler bar. Olary tapmak, özleşdirmek we senagatda peýdalanmak şu günüň derwaýys wezipesi bolup durýar. Ýöne dagyň gaty gatlagyny burawlamak örän kyn düşýär. Diňe senagat garyndyly suwuklygy ulanmak arkaly şol gaty gatlagy burawlap bolýar. Senagatda iň zerur hasaplanylýan tantal önümi bolsa şol gaty gatlagyň düzüminde bar. Şol gaty gatlakda kremniý elementiniň-de 97 göterim arassa görnüşi bolup, olary diňe burawlamak arkaly ýüze çykaryp bolýar. Tantal önüminden kompýuterleriň we telewizorlaryň integral shemalaryny, prosessorlary ýasap bolýar. Bu enjamlar kompýuteriň beýnisi hasaplanýar. Kremniý elementi bolsa Gün batareýalaryny we elektronika senagatynyň birnäçe önümlerini ýasamakda ulanylýar. Şonuň üçin-de dünýä bazarynda bu önümleriň bahasy mydama ýokary.

Senagat garyndyly suwuklygy almak üçin, «Çelek» hususy kärhanasynyň tehnology Soltan Ýagmurow, Türkmenabadyň S.A.Nyýazow adyndaky Himiýa kärhanasynyň direktory Rahmet Çaryýew, kükürt kislotasy önümçiliginiň başlygy Begenç Hudaýberdiýew we beýleki birnäçe hünärmenler tagalla baryny etdiler. Bir maksada gönükdirilen tagallalar öz netijesini hem berdi. Tehniki ylymlaryň kandidaty Geldimyrat Gurbanowyň ýolbaşçylyk edýän «Çelek» hususy kärhanasynyň öndüren bu täze önümini hemmetaraplaýyn öwrenmek bilen «Türkmenhimiýa» döwlet konserni onuň önümçiligini ýola goýmaga ygtyýarnama berdi. «Türkmenstandartlary» döwlet gullugynyň beren «Tehniki şerti» we bu gullugyň Lebap welaýat bölüminiň beren «Laýyklyk sertifikaty» täze önümi uly möçberde öndürmäge ýol açdy. Indi «Türkmenistanda öndürildi» diýen ýazgy bilen, ýurdumyzyň daşarky bazara çykarjak önümleriniň sany ýene-de artýar. Bu bolsa hormatly Prezidentimiziň 2015-nji ýylyň 15-nji maýynda Türkmenistanda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleri döretmek, olaryň düzümini kämilleşdirmek, ylmy taýdan esaslandyrylan ugurlary kesgitlemek, ýurdumyzyň tölege ukyplylygyny berkitmek, daşary söwda dolanyşygyny artdyrmak, täze iş orunlaryny döretmek, ilatyň pul girdejilerini ýokarlandyrmak we ykdysadyýetiň hususy böleginiň paýyny yzygiderli artdyrmak maksady bilen gol çeken Kararyna hakyky iş bilen jogap berildigi bolar. Sebäbi hut şu möhüm Karar esasynda, ýurdumyzda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek boýunça Döwlet maksatnamasy tassyklanyldy. Onuň esasy maksatlary bolsa ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da berkitmekden, gaýtadan işleýän senagat önümçiliklerini innowasion esasda ýola goýmakdan, tebigy we mineral-çig mal serişdelerini toplumlaýyn ulanmak arkaly, ýurdumyzyň eksport kuwwatyny hem-de mümkinçiliklerini artdyrmakdan, eksportyň düzümini kämilleşdirmek bilen, hususy eýeçilikdäki kärhanalaryň paýyny ýokarlandyrmakdan, şeýle-de daşary ýurtlar bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ösdürmekden ybaratdyr.

Hudaýberen ABRAÝEW.

(Öz habarçymyz).

Aşgabat, 15-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşyna degişli möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy, resminamalaryň taýýarlanan taslamalaryna seredildi.

Ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa döwletimiziň kanunçylyk-hukuk binýadyny has-da kämilleşdirmek boýunça Mejlisiň alyp barýan işleriniň netijeleri barada maglumat berdi.

Habar berlişi ýaly, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösdürmäge ýardam edýän täze kanunlar işlenip taýýarlanylýar, hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalary seljerilip, olara döwrüň talaplaryna laýyklykda hem-de milli we halkara tejribäni nazara almak bilen, degişli üýtgetmelerdir goşmaçalar girizilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow demokratik özgertmeleri çuňlaşdyrmak, halkara giňişlikde ýurdumyzyň başlangyçlaryny ilerletmek boýunça Milli Geňeşiň Mejlisiniň alyp barýan işiniň möhümdigini belledi.

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew geçirilen işler barada maglumat berdi. Türkmen jemgyýetini demokratiýalaşdyrmak, amala aşyrylýan durmuş ugurly döwlet maksatnamalaryny, ýurdumyzyň içeri we daşary syýasatyny hukuk taýdan goldamak boýunça Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalary hem-de Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hünärmenleri bilen bilelikde hereket edýän kanunçylygy seljermek we ony kämilleşdirmek, täze kanun taslamalaryny taýýarlamak babatda işleri alyp barýarlar.

Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 13-nji oktýabrynda geçiren Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň ikinji mejlisi möhüm syýasy-jemgyýetçilik ähmiýetli waka bolup, ýurdumyzda demokratiýanyň dabaralanýandygyny nobatdaky gezek görkezdi hem-de döwlet syýasatynyň durmuş ugurlydygyny ýüze çykardy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen jemgyýetiniň hukuk esaslaryny has-da kämilleşdirmek, onda hakyky demokratik däpleri pugtalandyrmak boýunça Halk Maslahatynyň işiniň ähmiýetini belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow gözegçilik edýän ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň görkezmelerine laýyklykda işlenip taýýarlanylan 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlary hem-de 2022-nji ýyl üçin Maýa goýum maksatnamasy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, resminamalaryň taslamasy “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” bellenen gaýragoýulmasyz wezipeleri nazara almak arkaly taýýarlanyldy.

Hökümetiň Baştutanynyň orunbasary geljek ýyl üçin esasy maliýe meýilnamasynyň taslamasynyň esasy maddalary boýunça göz öňünde tutulan çykdajylar barada hasabat berip, durmuş ulgamyny ösdürmäge ýeterlik möçberdäki serişdeleriň gönükdiriljekdigini habar berdi. Hormatly Prezidentimiziň degişli Permanyna laýyklykda, geljek ýylda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberi 10 göterim köpeldiler.

Düýpli maýa goýumlarynyň belli bir möçberini önümçilik we durmuş-medeni maksatly binalaryň hem-de desgalaryň gurluşygyna gönükdirmek meýilleşdirilýär. 2022-nji ýylda maýa goýumlaryny, esasan, ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge, innowasion esasda önümçilikleri ýola goýmaga, ýokary goşmaça bahaly pudaklary ösdürmäge gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Döwlet býujetiniň, ilkinji nobatda, milli ykdysadyýetiň durnukly ösüş depginini saklamaga, senagatlaşdyrmaga, iri maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmäge, ähli ulgamlara innowasion tehnologiýalary, ylmyň we tehnikanyň iň soňky gazananlaryny giňden ornaşdyrmaga gönükdirilmelidigini belledi.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasynda zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmaga mümkinçilik döretmek, ilatyň iş bilen üpjünçilik meselelerini çözmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça çäreleriň görülmeginiň göz öňünde tutulmagynyň zerurdygyny nygtady. Önümçilik we durmuş-medeni maksatly desgalaryň gurluşygyny mundan beýläk-de dowam etdirmek, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň, eksport ugurly harytlaryň mukdaryny artdyrmak, elektron senagaty döretmek boýunça maksatnamalary üstünlikli amala aşyrmak üçin maliýe serişdeleriniň ýeterlik möçberde göz öňünde tutulmagynyň wajypdygyna aýratyn üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Döwlet býujetiniň hödürlenen taslamasyny, umuman, makullap, 2022-nji ýyl üçin ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasyny Milli Geňeşiň Mejlisiniň garamagyna ibermek hakyndaky resminama gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz resminamany sanly ulgam arkaly Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygyna iberip, geljek ýyl üçin Döwlet býujetine hem-de 2020-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişine milli parlamentiň ýakyn wagtda geçiriljek mejlisinde garamagyň zerurdygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýerlere ýüzlenip, 2022-nji ýyl üçin ýurdumyzyň Döwlet býujetiniň esasy maddalary boýunça içgin seljermeleri geçirmegi hem-de häzirki we deňeşdirme bahalarda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň çaklamalaryny kesgitlemegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanow ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalarynyň hem-de edaralarynyň ýerine ýetirýän işleri, nebitiň we gazyň çykarylyşyny artdyrmak boýunça görülýän maksatnamalaýyn çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem “Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynda” bellenilen wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň önümçilik görkezijilerini ýokarlandyrmak boýunça çäreleriň görülmeginiň zerurdygyna ünsi çekip, ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalaryny düýpli döwrebaplaşdyrmak boýunça amala aşyrylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmagyň wajypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz energetika syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň, bu ulgamda iň täze tehnologiýalary ulanmagyň we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmagyň ähmiýetini belläp, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew gözegçilik edýän toplumyndaky işleriň ýagdaýy hem-de şu günler ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin işleriň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Wise-premýer obasenagat toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berip, agrotehniki çäreleri bellenen möhletinde geçirmek, geljek ýyl oba hojalyk ekinleriniň bereketli hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, zerur taýýarlyk işleriniň amala aşyrylýandygyny habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň hasabyndaky “John Deere” hem-de “Claas” kysymly sürüm we bejergi traktorlary, şeýle hem “John Deere” kombaýnlary üçin ätiýaçlyk şaýlary, tigirleri, çalgy ýaglaryny hem-de sarp ediş serişdelerini satyn almak baradaky Kararyň taslamasy hormatly Prezidentimiziň garamagyna hödürlenildi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň düzümini kämilleşdirmegiň hem-de tehniki taýdan gaýtadan enjamlaşdyrmagyň oba hojalyk pudagynda tapgyrlaýyn amala aşyrylýan giň gerimli meýilnamalaryň aýrylmaz bölegidigini belledi. Häzir bu pudagyň degişli maddy-enjamlaýyn binýady döredildi, bu bolsa oba hojalygynda zähmet öndürijiliginiň ýokarlandyrylmagyna, pudagyň durnukly ösüşini üpjün etmäge ýardam berýär diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Döwlet Baştutanymyz bu pudagyň ösdürilmegine döwletimiziň mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ýardam etjekdigini nygtap, hödürlenilen Karary makullady hem-de oňa gol çekdi. Hormatly Prezidentimiz resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, bellenen işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilişini hem-de möwsümleýin işler geçirilende, tehnikalaryň we enjamlaryň netijeli ulanylyşyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow ýurdumyzyň energetika ulgamynda bar bolan kuwwatlyklardan netijeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň taýsyz tagallalary netijesinde, Türkmenistanda energetika pudagy ýokary depginlerde ösüp, hususan-da, ýurdumyzyň sarp edijilerini elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmek üçin zerur kuwwatlyklar döredildi.

Sarp edijileriň elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün edilmeginde, onuň artykmaç möçberiniň daşary ýurtlara iberilişine, elektrik energiýasyndan howpsuz we tygşytly peýdalanylyşyna, sarp edilen elektrik energiýasy üçin hasaplaşyklaryň sanly ulgam arkaly dünýä tejribesine laýyklykda amala aşyrylyşyna gözegçilik etmek häzir Energetika ministrliginiň öňünde durýan möhüm wezipeleriň biri bolup durýar.

Wise-premýer türkmen energiýa ulgamynda bar bolan kuwwatlyklardan netijeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat bermek bilen, ministrligiň hünärmenleriniň geçiren seljermelerine görä, geljekki ýyllarda elektrik energiýasyna bolan zerurlygyň artjakdygyny, munuň bolsa, öz nobatynda, goşmaça energetika kuwwatlyklaryny gurmagy hem-de energiýanyň netijeli sarp edilmegini üpjün etmek boýunça çäreleri görmegi talap edýändigini habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň energetika ulgamynyň kuwwatlyklaryny artdyrmak boýunça işleri yzygiderli geçirmegiň möhümdigini belledi. Bu işler ýurdumyzyň içinde elektrik energiýasynyň ygtybarly we durnukly berilmegini üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, onuň daşary ýurtlara eksportyny artdyrmaga-da ýardam eder.

Şunuň bilen birlikde, içerki sarp edijilere berilýän elektrik energiýasynyň netijeli we tygşytly ulanylmagy üçin ähli çäreleriň görülmegine uly üns berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Şu maksatlar üçin iň gowy dünýä tejribesini, şol sanda elektrik energiýasy üçin hasaplaşyklar babatda dünýä tejribesini düýpli öwrenmek we işjeň ornaşdyrmak möhümdir. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere bu möhüm ugurda işleri güýçlendirmek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işini we düzümini has-da kämilleşdirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Türkmenistanda kiçi we orta işewürligiň wekilleriniň işlemegi üçin zerur şertler üpjün edilýär, döwlet derejesinde hususy ulgamy ösdürmek boýunça maksatnamalar durmuşa geçirilýär, bu bolsa iň täze tehnologiýalary hem-de öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak arkaly döwrebap önümçilikleri döretmäge mümkinçilik berýär. Şeýle kärhanalarda çykarylýan ýokary hilli önümler içerki bazarlarda bolşy ýaly, daşary ýurtlarda-da uly islegden peýdalanýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ykdysadyýetimizde döwlete degişli bolmadyk ulgamyň eýeleýän ornunyň ýokarlandyrylmagynyň Türkmenistany 2020 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynyň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenilendigini nygtady.

Häzir ýurdumyzda kiçi we orta işewürligi, hususyýetçilik başlangyçlaryny sazlaşykly hem-de netijeli ösdürmek üçin örän amatly hukuk, ykdysady, maliýe we durmuş şertleri döredildi. Telekeçiler ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagyna uly goşant goşýarlar, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksport ugurly önümleriň öndürilişiniň mukdaryny artdyrýarlar diýip, milli Liderimiz belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýere göz öňünde tutulan çäreleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi hem-de öňde goýlan wezipeleriň çözülmegi bilen baglylykda birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi hem-de döwlet Baştutanymyzyň garamagyna «Edebiýat, medeniýet we sungat işgärleriniň, höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň hem-de zehinli çagalaryň arasynda Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakyndaky» Kararyň taslamasyny hödürledi.

Onuň çäklerinde höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň arasynda “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşigini hem-de zehinli çagalaryň arasynda “Garaşsyzlygyň merjen däneleri” bäsleşigini geçirmek meýilleşdirilýär. Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllyk baýramy mynasybetli, 2022-nji ýylyň sentýabr aýynda jemlemek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, döwrüň wezipelerine hem-de talaplaryna laýyklykda, medeniýet ulgamynyň edaralarynyň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge, döredijilik ulgamynyň wekilleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak, täze zehinleri ýüze çykarmak boýunça işleri işjeňleşdirmäge ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz her ýyl geçirilýän “Türkmeniň Altyn asyry” bäsleşiginiň hem-de beýleki döredijilik gözden geçirilişleriniň ähmiýetini nygtady. Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasaryna sanly ulgam arkaly iberdi hem-de şol resminamadan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek barada birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýew bilim ulgamyny kämilleşdirmek hem-de ýaş hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylmy taýdan esaslandyrylan syýasaty alyp barmagy netijesinde, häzir degişli ugurda düýpli özgertmeler amala aşyrylýar, döwrebap ýokary okuw mekdepleriň binalary gurulýar, işgärleri taýýarlaýyş ulgamy yzygiderli kämilleşdirilýär, iň gowy dünýä tejribesine laýyklykda, bilim bermegiň öňdebaryjy usullary ornaşdyrylýar.

Döwlet maksatnamalarynda kesgitlenen wezipelere laýyklykda, has zerur ugurlar boýunça milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklary üçin hünärmenler tapgyrma-tapgyr, toplumlaýyn esasda taýýarlanylýar. Şunuň bilen baglylykda, ýaş hukukçylara bilim bermek üçin Adalat ministrliginiň teklibi esasynda, Bilim ministrligi hem-de Daşary işler ministrligi bilen bilelikde halkara maýa goýum arbitražy boýunça ýörite okuwlaryň maksatnamasynyň we meýilnamasynyň taslamalary taýýarlanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ähli ugurlarda, hususan-da, hukuk ulgamy boýunça ýokary hünär derejeli ýaş hünärmenleri taýýarlamaga berilýän ähmiýetiň möhümdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz bu ugurda işleri dowam etmegiň möhümdigini belläp, ýaş hukukçylary taýýarlamagyň ýokary derejesiniň, olara halkara hukuk biliminiň berilmeginiň daşary ýurtly maýadarlar bilen ýüze çykýan jedelli meseleleri döwletiň bähbidine çözmäge ýardam etjekdigini nygtady.

Milli Liderimiz ýaşlara hemmetaraplaýyn goldaw bermek, olaryň doly derejeli bilim almagy üçin şertleri hem-de mümkinçilikleri döretmek, döredijilik we ylmy kuwwaty amala aşyrmak, şahsyýeti kemala getirmek boýunça alnyp barylýan işleri geljekde hem dowam etmegiň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow milli Liderimiziň tabşyrygy esasynda, şu ýylyň 11-12-nji oktýabrynda Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşine gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň altynjy maslahatynyň işine gatnaşmak üçin Türkmenistanyň wekiliýetiniň Gazagystan Respublikasynyň Nur-Sultan şäherine amala aşyran gulluk iş saparynyň netijeleri barada hasabat berdi. Saparyň çäklerinde Türkmenistanyň wekiliýeti Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti tarapyndan kabul edildi. Duşuşygyň barşynda syýasy-diplomatik we söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmek hem-de sebitiň gün tertibiniň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

12-nji oktýabrda Türkmenistanyň wekiliýeti Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşe gatnaşyjy döwletleriň daşary işler ministrleriniň altynjy maslahatynyň işine ilkinji gezek synçy hökmünde gatnaşdy. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan bu köptaraplaýyn Geňeşe synçy hökmünde 2021-nji ýylyň 23-nji iýunynda kabul edildi.

Geçirilen maslahatyň çäklerinde döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk derejesinden ugur alýan, ýurdumyzyň parahatçylyk söýüjilik we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary hem-de halkara başlangyçlary boýunça howpsuzlyk, ykdysadyýet we ekologiýa babatynda Türkmenistanyň milli nukdaýnazarlary beýan edildi hem-de halkara ähmiýetli teklipler öňe sürüldi.

Hususan-da, türkmen tarapy Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşiň abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklaryny ösdürmegiň zerurdygyny aýratyn nygtady. Bu babatda Birleşen Milletler Guramasy bilen bu Geňeşiň hyzmatdaşlygyny Baş Assambleýanyň ýörite Kararnamasy bilen berkitmek teklip edildi. Döwletimiziň şu ýylda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmegini nazara alyp, agzalan Geňeşiň YHG bilen gatnaşyklaryny giňeltmek mümkinçilikleriniň bardygy bellenildi. Bu ugurda Aşgabat şäherinde geçiriljek YHG sammitiniň çäklerinde anyk teklipleri durmuşa geçirmek üçin türkmen tarapynyň taýýarlygy beýan edildi.

Nur-Sultan şäherine amala aşyrylan gulluk iş saparynyň dowamynda daşary döwletleriň resmi wekilleri bilen birnäçe duşuşyklar hem-de gepleşikler geçirildi. Hususan-da, Merkezi Aziýa döwletleriniň daşary işler ministrleriniň Pars aýlagyndaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk Geňeşiniň baş sekretary bilen iş duşuşygy geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Aziýa ýurtlary bilen netijeli hyzmatdaşlygyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde ösdürilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridigini belledi. Biziň ýurdumyz dünýäniň bu iri sebitinde özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmäge, sebitiň ýurtlarynyň hem-de halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň berkidilmegine uly ähmiýet berýär, munuň özi ählumumy abadançylygyň we ösüşiň maksatlaryna kybap gelýär.

Biziň ýurdumyz sebit hem-de halkara gatnaşyklarynda parahatçylygyň we ynanyşmagyň medeniýetini kemala getirmek meselelerinde işjeň orny eýeleýär, çünki häzirki ýagdaýlarda bu iki düşünje hyzmatdaşlygyň we ösüşiň esasy şertleri bolup durýar.

Türkmenistan diňe öz sebitinde däl-de, eýsem, dünýä ýüzünde parahatçylyk söýüjilik we hoşniýetli goňşuçylyk syýasatyny yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, dürli ugurlarda netijeli gatnaşyklary giňeltmäge gönükdirilen anyk başlangyçlary öňe sürýär diýip, milli Liderimiz belledi. Ýurdumyzyň teklipleri dünýä bileleşiginiň goldawyna eýe bolýar, munuň şeýledigine BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2021-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakynda kabul eden Kararnamasy hem şaýatlyk edýär.

Aziýada özara hyzmatdaşlyk we ynamy berkitmek çäreleri boýunça Geňeşde synçy ýurduň derejesi berlen Bitarap Türkmenistan bu forumyň işiniň esasynda goýlan ýörelgeleri hem-de wezipeleri, has takygy, Aziýa yklymynda syýasy gepleşikler we hyzmatdaşlyk, umumy sebit hem-de halkara howpsuzlygyny pugtalandyrmak arkaly parahatçylygy we howpsuzlygy gazanmak babatda ýörelgeleri hem-de wezipeleri goldaýar.

Döwlet Baştutanymyz türkmen-gazak gatnaşyklary barada durup geçmek bilen, şol gatnaşyklaryň dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk we okgunly häsiýetini kanagatlanma bilen belledi. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, biziň ýurtlarymyz netijeli hyzmatdaşlygyň ähli ugurlary boýunça gatnaşyklary has-da giňeltmek mümkinçiligine eýedir. Şol mümkinçilikleriň iş ýüzünde amala aşyrylmagy iki doganlyk halkyň, şeýle hem tutuş sebitiň bähbidine hyzmat eder.

Milli Liderimiz wise-premýere, DIM-niň ýolbaşçysyna daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda sebitleýin we halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy has-da ösdürmek, umuman, Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasyny durmuşa geçirmek boýunça degişli işleri dowam etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanow gözegçilik edýän düzümlerinde işleriň ýagdaýy, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlarynda täze ýangyn howpsuzlyk nokatlarynyň 8-sini açmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň edaralary we kärhanalary, şeýle hem raýatlary tarapyndan ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilmeginiň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz Içeri işler ministrliginiň degişli bölüminiň ýangynlaryň döremeginiň öňüni almaga gönükdirilen çäreleri yzygiderli geçirmelidigini belläp, wise-premýere, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretaryna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň baş direktory M.Çakyýew “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetinde gury ýük daşaýjy gämini gurmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzda halkara ýük daşamalaryna işjeň gatnaşýan Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy “Hazar logistik” hususy kärhanasynyň “Balkan” gämigurluşyk we abatlaýyş zawodynda ýük göterijiligi 5300 — 8100 tonna aralygynda bolan gury ýük daşaýjy gämini gurmagy göz öňünde tutulýar.

Gämi gurlanda, täze iş orunlary dörär hem-de ýurdumyzyň hünärmenleriniň bu ulgamda daşary ýurtlaryň önümçilik tejribesini öwrenmegine mümkinçilik dörär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyz üçin düýbünden täze bolan bu önümçiligiň Diýarymyzyň gämigurluşygyny ösdürmäge esas bolandygyny nygtady. Zawodyň tehnologik ulgamy häzirki zaman tehnologiýalarynyň hem-de awtomatlaşdyrylan ulgamlarynyň ulanylmagy bilen, deňiz gämilerine hyzmat etmek we olary abatlamak boýunça işleri geçirmäge mümkinçilik berýär.

Döwlet Baştutanymyz zawodyň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmak, dünýäniň iň oňat tejribesini düýpli öwrenmek hem-de iş ýüzünde peýdalanmak boýunça zerur işleriň seljerilmelidigini nygtap, agentligiň ýolbaşçysyna dürli gämileriň çykarylmagyny ýola goýmak baradaky meseläni öwrenmegi, göz öňünde tutulan meýilnamalary durmuşa geçirmek üçin ähli tagallalary etmegi tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda döwlet durmuşynyň başga-da birnäçe meselelerine garaldy, olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny hem-de berkarar Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmegiň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ine, indi birnäçe ýyldan bäri oktýabr aýynyň üçünji ýekşenbesinde ýurdumyzda Senagat işgärleriniň güni giňden bellenilýär. Döwlet derejesinde bellenilýän bu hünär baýramçylygy milli ykdysadyýeti ösdürmekde, dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýän dürli görnüşli önümleri öndürmekde Garaşsyz Türkmenistanyň senagat toplumynyň ykrarnamasyny alamatlandyrýar. Häzirki wagtda ýurdumyzyň senagat pudagy okgunly ösüp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň senagaty mundan beýläk-de diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge gönükdirilen strategik ugrunyň netijeli häsiýete eýedigini tassyklaýar. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, ýokary tehnologiýaly önümçilikleri, şol sanda maşyngurluşyk, gurluşyk we himiýa senagaty, elektrik energetikasy we elektron senagaty boýunça netijeli işler alnyp barylýar.

Mundan başga-da, nebiti gaýtadan işleýän senagat, dokma pudagy hem-de beýleki ulgamlar innowasion esasda döwrebaplaşdyrylýar. Hut şol pudaklarda ýokary hilli we bäsdeşlige ukyply senagat önümleri öndürilýär. Galyberse-de, biz häzir ýurdumyzda ilatyň sarp edýän harytlarynyň ähli görnüşleriniň diýen ýaly öndürilýändigini ynamly aýdyp bileris.

Eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň öňüsyrasynda Aşgabatda geçirilen ýurdumyzyň halk hojalygynyň gazananlarynyň sergisi hem-de golaýda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde açylan «EKSPO — 2020» Bütindünýä sergisine Türkmenistanyň giňden gatnaşmagy munuň şeýledigine şaýatlyk edýär.

Mälim bolşy ýaly, senagat pudaklarynyň durnukly ösüşi maşyngurluşygynyň ýagdaýyna gönüden-göni baglydyr. Olaryň önümleriniň aglaba bölegi nebiti gaýtadan işleýän senagata hyzmat etmekde, gurluşykda, beýleki senagat, hojalyk we durmuş isleglerini kanagatlandyrmakda ulanylýar.

Ýurdumyzyň maşyngurluşyk zawodlary nebit nasoslaryny, nebit önümlerini gaplara we tankerlere guýmak üçin niýetlenen enjamlary, elektrik kabellerini, ýeňil azyk senagaty hem-de oba hojalygy üçin yşyklandyryş enjamlaryny we beýleki önümleri öndürýärler. Owadandepede gurlan Türkmenistandaky ilkinji «Türkmendemirönümleri» döwlet kärhanasy gurluşykda ulanylýan metal önümlerini çykarýar. Munuň özi daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň möçberini ep-esli azaltmaga mümkinçilik berýär.

Häzirki wagtda ýylda armatur önümleriniň 30 müň tonnasyny çykarmaga niýetlenen täze metallurgiýa zawody gurulýar. Kärhanada alýumin önümleri we beýlekiler öndüriler.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda işlenip taýýarlanylan daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek baradaky maksatnama üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýerli çig maldan gurluşyk serişdelerini öndürýän tehnologik kärhanalaryň sany yzygiderli artdyrylýar. Döwrebap tehnologik enjamlar bilen üpjün edilen täze senagat kärhanalary gurulýar, hereket edýänleriniň bolsa durky täzelenýär hem-de döwrebaplaşdyrylýar. Bu işleri utgaşdyrmak we çaltlandyrmak maksady bilen, 2020-nji ýylyň 7-nji fewralynda Türkmenistanyň Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi döredildi. Onuň işi ýurdumyzyň gurluşyk meýdançalaryny zerur bolan serişdeler bilen üpjün etmäge gönükdirilendir.

Bu pudagyň kärhanalarynda öndürilýän sement, magdan däl we örtük serişdeleri, metal önümleri, aýna, gurnama demirbeton önümleri, keramzit, kaolin, gips ýaly zerur bolan gurluşyk serişdeleri, maşyngurluşyk önümleri diňe bir içerki bazarlara iberilmän, eýsem, daşary ýurtlara hem eksport edilýär.

Şunda sement önümçiligi senagat kärhanalarynyň işiniň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzda Bäherden zawody we onuň Keletedäki önümhanasy, Balkan we Lebap sement zawodlary gurlup ulanmaga berildi. Ýokary hilli türkmen sementine bolan islegler dünýä bazarlarynda barha artýar.

Aýna we aýna önümlerine hem islegler yzygiderli ýokarlanýar. Şu babatda Merkezi Aziýada iri kärhanalaryň biri bolan «Türkmen aýna önümleri» kärhanasy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligini giňeltmek hem-de eksportyň möçberini artdyrmak boýunça wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegine saldamly goşandyny goşýar. Bu ýerde her ýyl garaldylan aýnanyň 1 million inedördül metri, laminirlenen aýnanyň 100 müň inedördül metri, taplanan aýnanyň 300 müň inedördül metri, aýna paketleriniň 400 müň inedördül metri öndürilýär. Kärhana, şeýle hem aýna gap-gaçlarynyň 35 görnüşiniň önümçiligini ýola goýdy.

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň sebitlerinde gurluşyk senagatynyň beýleki kärhanalaryň hem ençemesi peýda boldy. Mysal üçin, Balkan welaýatynda gips kartonyny hem-de gurluşyk we timarlaýyş işleri üçin niýetlenen gury garyndylary çykarmak bilen meşgullanýan kärhanalar işläp başlady. Lebap we Ahal welaýatlarynda keramiki önümleri öndürýän zawodlar ulanmaga berildi. Aşgabatda bolsa timarlaýyş işlerini ýerine ýetirmek üçin niýetlenen metal önümlerini öndürýän kärhana işläp başlady.

Mineral dökünleri, natriý sulfatyny, ýod, brom we brom önümlerini, tehniki uglerody hem-de beýlekileri öndürýän himiýa senagaty milli ykdysadyýetimiziň geljegi uly, okgunly ösýän pudaklarynyň biridir. Öndürilýän mineral dökünleriň möçberleriniň we görnüşleriniň artdyrylmagy ýurdumyzyň oba hojalygynyň bu önümlere bolan isleglerini doly kanagatlandyrmaga hem-de olaryň eksportyny ýola goýmaga mümkinçilik berdi. Türkmenistan azyklyk duzuna bolan islegleri doly üpjün edýär. «Guwlyduz» kärhanasynda öndürilýän ýodlaşdyrylan azyklyk duzy ÝUNISEF-iň Güwänamasyna mynasyp boldy.

Ýurdumyzyň gazhimiýa senagatynyň döredilmegi hem Türkmenistanda tebigy gazyň ägirt uly gorlarynyň bolmagy bilen şertlendirilendir. Möhüm ähmiýetli desgalaryň hatarynda karbamid we ammiak öndürýän iri toplumlary görkezmek bolar. Granulirlenen polietileni we polipropileni öndürýän gazhimiýa toplumynyň, tebigy gazdan benzin öndürýän zawodyň işe girizilmegi bu pudagyň okgunly ösýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Önümleriň köp görnüşlerini, şol sanda dürli plastik önümleri hem-de dürli diametrdäki turbalary öndürýän kärhanalaryň önümleri tebigy gazy ulanmak arkaly iň täze tehnologiýalaryň özleşdirilýändigine şaýatlyk edýär. «Türkmenturba» zawody munuň aýdyň mysaly bolup biler. Bu zawod plastmas we aýna süýümli turba önümlerini öndürýär.

Türkmenistanda elektron enjamlary öndürýän senagat hem çalt depginler bilen ösdürilýär. Türkmen önüm öndürijileri täze enjamlaryň we abzallaryň, hojalykda ulanylýan önümlerden başlap, kompýuterlere çenli önümleriň çykarylyşyny ýola goýdular. Mysal üçin, ýokarda agzalan «EKSPO — 2020» Bütindünýä sergisinde ýurdumyzyň kiçi we orta işewürleriniň wekili — «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýeti öz elektron önümlerini üstünlikli hödürleýär. Bu kärhana smart-telewizorlaryň dürli görnüşlerini öndürýär we daşary ýurtlara iberýär. Mundan başga-da, kompaniýa LED lampalary çykarýar, kompýuterleri, planşetleri, telefonlary ýygnamak, öndürmek bilen meşgullanýar.

Bütindünýä sergisine gatnaşyjylar, şeýle hem öndürilýän pagta süýümini, dürli ýüpek önümleriň we matalaryň, tikin hem-de dokma önümleriniň ýurdumyzyň eksport harytlarynyň esasy bölegini tutýandygyna göz ýetirmäge mümkinçilik aldylar. Munuň özi bolsa, ýurdumyzyň kuwwatly dokma senagaty bolan döwletleriň birine öwrülýändigine şaýatlyk edýär. Ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen üpjün edilen pudagyň kärhanalary daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň görnüşlerini hem-de ýokary hilli dokma önümleriniň möçberlerini yzygiderli artdyrýar.

Türkmenistanyň senagat pudaklarynyň işgärleri milli ykdysadyýetimizi pugtalandyrmak işine, ýurdumyzyň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň has-da gowulandyrylmagyna, Türkmenistanyň dünýäniň senagat taýdan ösen döwletleriniň hataryna çykarylmagyna saldamly goşant goşýarlar.

Jumanazar GARAJAÝEW,

«Aşgabat» gazetiniň syýasy synçysy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe «ýol» sözi «ösüş» manysynda ýörgünli ulanylýar. Hakykatdan-da, «ýol» diýlende diňe bir ýurdumyzda yzygiderli gurulýan şaýollar, köçeler däl, eýsem, halkymyzyň gaýratyndan, zähmetsöýerliginden, agzybirliginden kemala gelýän depginli ösüş ýoly hem göz öňüňe gelýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ähli pudaklarynda sazlaşykly ösüşler gazanylýar. Munuň şeýledigini Gahryman Arkadagymyzyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çuňňur manyly çykyşy ýene bir gezek bütin aýdyňlygy bilen görkezdi. Gahryman Arkadagymyz mejlisde ýurdumyzda gurlan ähli il bähbitli binalardyr desgalar bilen bir hatarda, 7 müň kilometre golaý awtomobil ýollarynyň gurlandygyny hem belledi.

Ýurdumyzyň telekeçileriniň alyp barýan işlerine ýokary baha bermek bilen, milli Liderimiz Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde Türkmenabat — Aşgabat — Türkmenbaşy awtobanynyň gurluşygynyň örän uly ähmiýete eýedigini, onuň ýurdumyzy has-da ösdürmekde möhüm taslamalaryň biridigini nygtady. Şonuň bilen birlikde, ýurdumyzda demir ýol, howa, deňiz-derýa ýollary hem düýpli ösüşe eýe bolýar. 14-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiziň BMG-niň Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatynda sanly ulgam arkaly eden taryhy çykyşynda BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamagy teklip etmegi gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň täzeden dikeldilýändigine şaýatlyk edýär.

Diýmek, ýol düşünjesi biziň ýurdumyzda bagtyýarlygyň we ösüşiň ýoluny aňladýar, Watanymyzyň kuwwatlanmagynyň, dünýä döwletleri bilen dostlukly gatnaşyklary has-da pugtalandyrmagyň manysyny özünde jemleýär.

Halkymyzda ýol hakda aýdylan ençeme pähimler bar. Olarda ýoluň mukaddesliginiň, il bagtynyň, eşretli ýaşamagyň beýany bar. Şonuň üçin ýol gurmak hemişe sogaply iş saýylypdyr. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda halkymyz ýol gurmak bilen bagly arzuwlaryna hem ýetdi. Munuň özi türkmen halky bagtyýarlygyň hem ösüşiň ýoly bilen ak ertirlerine tarap ynamly öňe barýar diýmekdir.

Halkymyzy bagtly hem eşretli durmuşyň eýesi eden Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak, belent başynyň aman, tutumly işleriniň mundan beýläk-de rowaç bolmagyny arzuw edýäris.

Gülşirin AMANGELDIÝEWA,

Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň uly mugallymy.

Milli Liderimiz GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisine gatnaşdy

Aşgabat, 15-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň onlaýn tertipde geçirilen mejlisine gatnaşdy.

Ýokary derejedäki duşuşygyň gün tertibine GDA-nyň çäklerinde dürli ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmäge hem-de birnäçe resminamalary kabul etmäge degişli möhüm meseleleriň birnäçesi girizildi. Şunuň bilen baglylykda, tamamlanyp barýan ýylda bilelikdäki işiň jemleri jemlenildi, geljek döwür üçin ileri tutulýan ugurlar bellenildi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan parahatçylyk söýüjilik we oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugry durmuşa geçirmek bilen, özüniň dostlary we hyzmatdaşlary üçin hemişe açykdyr. Häzirki zaman şertlerinde Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy umumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýän deňhukukly, netijeli gatnaşyklary giňeltmek üçin täsirli gurama bolup durýar.

Türkmenistan ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde GDA döwletleri bilen netijeli hyzmatdaşlyga berk ygrarly bolmak bilen, Arkalaşygyň giňişliginde däp bolan dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga, özara bähbitli hyzmatdaşlygy täze, anyk mazmun bilen baýlaşdyrmaga hemmetaraplaýyn ýardam bermäge çalyşýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň GDA-nyň sammitlerine yzygiderli gatnaşmagy hem muňa aýdyň şaýatlyk edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy bilen 2021-nji ýylyň Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda “Binagärlik we şähergurluşyk ýyly” diýlip yglan edilmegi bellärliklidir.

GDA döwletleriniň Baştutanlarynyň Geňeşiniň Belarus Respublikasynyň Prezidenti Aleksandr Lukaşenkonyň başlyklyk etmeginde geçirilen şu günki mejlisine şeýle hem Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Ermenistan Respublikasynyň Premýer-ministri Nikol Paşinýan, Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Moldowa Respublikasynyň Premýer-ministri Natalýa Gawrilisa, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putin, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem-de GDA-nyň Ýerine ýetiriji komitetiniň başlygy — Ýerine ýetiriji sekretary Sergeý Lebedew gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynda Belarus Respublikasynyň ýolbaşçylaryna şu mejlisi gurandygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, GDA-nyň çäklerindäki bilelikdäki çäreler şu ýylda belli bir derejede Arkalaşygyň uly ýubileýiniň — onuň döredilmeginiň 30 ýyllygynyň nyşany astynda geçýär. Elbetde, bu sene häzirki wagtda biziň ähli işimize aýratyn many-mazmun çaýyp, bu işi geçen döwürde toplanan tejribe we şol bir wagtyň özünde GDA-nyň öňümizdäki ýyllardaky geljegi bilen sazlaşdyrmagy talap edýär.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz mälim bolan çylşyrymlylyklara garamazdan, Arkalaşygyň işiniň yzygiderli, bellenen düzgünlere hem-de öňünden tassyklanylan iş tertibine hem-de meýilnamalara laýyklykda alnyp barylýandygyny nygtady.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, milli Liderimiz ykdysady gatnaşyklary ösdürmegi, ählumumy işlerde durnukly orny gazanmak maksady bilen, GDA-nyň umumy senagat, serişdeler, tehnologik kuwwatyndan peýdalanmagy geljekki ýyllaryň möhüm wezipeleriniň hatarynda görkezdi. GDA-nyň ykdysady ösüşiniň 2030-njy ýyla çenli kabul edilen Strategiýasy hyzmatdaşlygyň ugurlaryny anyk kesgitleýär.

Häzirki wagtda esasy wezipe bu resminamanyň üstüni anyk many-mazmun, netijeli işler bilen ýetirmekden ybaratdyr. Strategiýanyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda ulag, ýangyç-energetika toplumy, aragatnaşyk we kommunikasiýalar, senagat taýdan goşulyşmak, söwda, innowasiýalar hem-de tehnologiýalar ýaly ugurlar görkezildi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Bular biziň halkara bazarlarda üstünlikli bäsdeşlik edip biljek, geljekki hyzmatdaşlara amatly şertleri teklip edip biljek ulgamlarymyzdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we GDA-nyň ykdysady ugurlaryny we bähbitlerini Arkalaşygyň çäklerinden daşarda ilerletmegiň, serhetdeş ýurtlaryň, goňşy sebitleriň biziň taslamalarymyza goşulyşmagynyň wajypdygyny nygtady. Ilkinji nobatda, munuň özi üstaşyr ulag düzümi döretmäge, energiýa serişdeleriniň iberilişini ösdürmäge hem-de giňeltmäge, täze aragatnaşyk we kommunikasiýalar ulgamlaryny çekmäge degişlidir. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Arkalaşygyň ýurtlarynyň Demirgazyk — Günorta hem-de Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça durnukly üstaşyr ulag geçelgelerini döretmäge işjeň gatnaşmagynyň üstünlikli hyzmatdaşlygyň möhüm şerti bolup durýandygyny belledi.

GDA-nyň döwletleriniň gatnaşmagynda geçirilen dürli halkara forumlarda, Arkalaşygyň öňki sammitlerinde Türkmenistan GDA-nyň Ýewropa ugruna çykmak arkaly Merkezi Aziýa we Hazar ýakasy sebitinde ulag-logistika ugurlaryny döretmek boýunça birnäçe möhüm başlangyçlary öňe sürdi. Bu başlangyçlar GDA-nyň ähli döwletleri tarapyndan düşünmek bilen kabul edildi we goldanyldy. Bu gün bolsa şol meýilnamalara ýeterlik derejede itergi bermek hem-de aýdyňlaşdyrmak zerurdyr.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, 2022-nji ýylyň aprelinde Türkmenistanda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmek meýilleşdirilýär. GDA-nyň köp döwletleri üçin munuň özi wajyp meseledir. Türkmen tarapy oňa Arkalaşyk boýunça kärdeşleriň gatnaşmagyna hem-de hyzmatdaşlygyň geljeginiň içgin ara alyp maslahatlaşylmagyna umyt edýär.

Türkmenistan ählumumy howpsuzlygyň emele gelen binýadyny bilelikde goramagy, halkara hukugyň we BMG-niň Tertipnamasynyň kadalarynyň berk berjaý edilmegini biziň özara gatnaşyklarymyzyň möhüm ugurlarynyň hatarynda belleýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz bu wezipäniň hem has derwaýysdygyny nygtady. Dünýädäki prosesleriň barşy, gapma-garşylykly ýagdaýlaryň döremek howpunyň derejesi şol wezipäniň çözülmegine baglydyr.

Şu şertlerde GDA ýurtlary özleriniň syýasy-diplomatik mümkinçiliklerini ulanyp, BMG-de beýleki abraýly halkara we sebit düzümlerinde birleşen we düýpli garaýyşlar bilen çykyş etmelidir. Dünýä syýasatyna hukuga hormat goýmak, dialogyň medeniýetini, döwletleriň arasyndaky gatnaşyklarda ynanyşmagy we aýdyňlygy gaýtaryp getirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edildi. Ýurdumyz bu çözgüdiň başyny başlamak bilen, parahatçylygyň medeniýetini we birek-birege hormat goýmak esasyndaky dialogy pugtalandyrmak, döwletara gatnaşyklarda häzirki döwürde emele gelen ynanyşmagyň ýetmezçiligini aradan aýyrmak maksady bilen, uly halkara işi geçirdi. Türkmenistan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň çäklerindäki çäreleri tamamlamak bilen, Aşgabatda “Parahatçylyk we ynanyşmak syýasaty — halkara howpsuzlygyň, durnuklylygyň hem-de ösüşiň binýady” atly halkara maslahaty geçirmegi meýilleşdirýär diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy we GDA ýurtlaryny bu çärä gatnaşmaga çagyrdy.

Halkara gün tertibiniň beýleki birnäçe meseleleri boýunça hem Arkalaşygyň ýurtlarynyň özara gatnaşyklarynyň oňat geljegi bardyr. Bular ählumumy we sebit howpsuzlygyny üpjün etmek, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek ýaly wajyp wezipelerdir. Bu ugurlar boýunça hem BMG-de we ýöriteleşdirilen halkara forumlarda hereketleri utgaşdyrmagy güýçlendirmek maksadalaýyk hasaplanylýar diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Häzirki şertlerde koronawirus pandemiýasyna garşy durmagyň hem-de onuň durmuş-ykdysady täsirini azaltmagyň Arkalaşygyň ýurtlarynyň bilelikdäki işiniň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygy öz-özünden düşnüklidir. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz GDA-nyň döwletleriniň arasynda ylmy diplomatiýa, lukmançylyk bileleşikleri ugry boýunça umumy çemeleşmeleri we usullary işläp taýýarlamak üçin özara gatnaşyklaryň has netijeli gurallaryny ýola goýmagyň zerurdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy mejlisinde beýan edilen başlangyçlaryna ünsi çekdi. Olaryň esasy mazmuny täze görnüşli koronawiruslaryň gelip çykyşynyň tebigatyny, şolaryň döredýän keselleriniň ýüze çykmagynyň görnüşlerini öwrenmäge, ýokanç keselleri bejermegiň we olaryň öňüni almagyň täze usullaryny işläp taýýarlamaga hem-de ornaşdyrmaga gönükdirilen täze köptaraply gurallary döretmekden ybaratdyr. Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, GDA boýunça hyzmatdaşlary ýurdumyzyň bu tekliplerini goldamaga hem-de olary BMG-niň çäklerinde ilerletmäge çagyrdy.

Medeni-ynsanperwer ulgam Arkalaşygyň döwletleriniň we halklarynyň berk hem-de ygtybarly binýady bolmagynda galýar diýip, milli Liderimiz kanagatlanma bilen belledi we bu ugurda köp işleriň edilendigini we edilýändigini, hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösdürilýändigini, täze ulgamlary öz içine alýandygyny nygtady. Iň esasysy bolsa, ol biziň ýurtlarymyzyň halklary tarapyndan doly goldawa eýe bolýar. Türkmenistan ýola goýlan gatnaşyklary saklamaga we pugtalandyrmaga, olary täze görnüşler bilen baýlaşdyrmaga berk ygrarlydyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sammite gatnaşyjylara ýüzlenip, Türkmenistanyň GDA-nyň çäklerinde ysnyşykly gatnaşyklary dowam etdirmäge doly taýýardygyny aýtdy.

Bu gün Arkalaşyk özüniň durmuşa ukyplylygyny, wehimleriň hem-de howplaryň hötdesinden gelmegi başarýandygyny görkezýär, döwletara gatnaşyklaryň möhüm guraly bolup hyzmat edýär. Biz bu babatda geljekde bilelikde işlemek üçin esasy şerti görýäris diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz çykyşyny tamamlap, Gazagystan Respublikasyna geljek ýylda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda başlyklygy amala aşyrmakda üstünlikleri arzuw etdi hem-de GDA-nyň Ýerine ýetiriji komitetiniň ýolbaşçysy — Ýerine ýetiriji sekretary Sergeý Lebedewe bilelikdäki işi netijeli utgaşdyrýandygy hem-de şu mejlisiň üstünlikli geçirilmegine goşandy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Sammitiň barşynda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary boýunça gyzyklanma bildirilip, pikir alşyldy. Şeýle hem guramaçylyk meselelerine garaldy.

GDA-nyň Ýerine ýetiriji komitetine mejlisde GDA-nyň çäklerindäki özara gatnaşyklaryň kämilleşdirilmegine we olary iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreleriň işlenip taýýarlanylmagyna gönükdirilen wajyp başlangyçlaryny seljermek teklip edildi.

Sammitiň jemleri boýunça ynsanperwer, migrasiýa we özara gatnaşyklaryň beýleki ulgamlary babatda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin çözgütleriň birnäçesi kabul edildi.

Türkmen tarapy GDA-nyň döwlet Baştutanlarynyň Geňeşiniň “2022-nji ýylda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynda başlyklyk etmek hakynda”, “GDA-nyň 30 ýyllygy mynasybetli GDA gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlarynyň Beýannamasy hakynda”, “Biologik howpsuzlygy üpjün etmek babatda hyzmatdaşlyk etmek barada GDA gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlarynyň Beýannamasy hakynda”, “Moldowa Respublikasynyň Komrat şäheriniň 2023-nji ýylda Arkalaşygyň medeni paýtagty hökmünde yglan edilmegi hakynda” çözgütlerine gol çekdi.

Şeýlelikde, şu sammit Arkalaşygyň döwletleriniň köpugurly, netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlylygyny ýene-de bir gezek tassyklady. Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan bu hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine saldamly goşandyny goşýar.

Toý-baýramly Diýarymyzyň senagatynda durmuşa geçirilýän özgertmeler bagtyýarlyk döwrümize buýsanç hem guwanç duýgularyny döredýär. Berkarar döwletimizde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalary, öňdengörüjilikli başlangyçlary bilen ýurdumyzyň köpugurly senagatyny mundan beýläk-de gülledip ösdürmekde, öndürilýän senagat önümleriniň möçberini we görnüşlerini artdyrmakda, hilini gowulandyrmakda önjeýli işleri alyp barýan senagat işgärleriniň tutanýerli zähmetine mynasyp baha berilýär. Her ýylyň oktýabr aýynyň üçünji ýekşenbesinde ýurdumyzda giňden bellenilýän Senagat işgärleriniň güni munuň aýdyň subutnamasydyr. Ol pudagyň işgärlerine goýulýan belent hormatyň nyşanydyr.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň senagat pudagynda amala aşyrylýan giň möçberli işler milli ykdysadyýetimiziň ýokary derejedäki ösüşini üpjün edýär. Şeýlelikde, pudak uly ösüşlere eýe bolýar. Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, ata Watanymyzyň ynamly ösüşi üçin bu ulgamy has-da ösdürmek döwlet syýasatynyň baş maksatlarynyň biri hökmünde kesgitlendi. Baky berkarar döwletimizde kämil senagat ulgamyny kemala getirmek üçin uly möçberde maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Ýurdumyzyň senagat düzümini sazlaşykly ösdürmäge, onuň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokary derejesini üpjün etmäge, senagat taýdan ösüşiň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmaga aýratyn ähmiýet berilýär. Hereket edýän senagat kärhanalarynda döwrebap sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, önümçiligiň doly awtomatlaşdyrylmagy, şonuň bilen birlikde, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan taýýar önümleriň öndürilmegi, ýurdumyzyň eksport mümkinçilikleriniň artdyrylmagy ugrunda yzygiderli işler alnyp barylýar.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň Permany bilen ýurdumyzda Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrliginiň döredilmegi hem milli senagatymyzyň köpugurly ösüşinde möhüm ähmiýete eýe boldy. Ajaýyp ymaratlaryň gurulýan ýurdy bolan ata Watanymyzda bina edilýän desgalaryň möhüm gurluşyk materiallary indi öz kärhanalarymyzda öndürilýär. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, döwrebap enjamlar bilen enjamlaşdyrylan täze senagat kärhanalarynyň gurulmagy, bar bolanlarynyň durkunyň täzelenip, kuwwatynyň artdyrylmagy ýurdumyzyň ähli künjeklerinde giň gerimde alnyp barylýan gurluşyklary, şeýle hem ilatymyzy ýokary hilli, ekologiýa taýdan arassa senagat önümleri bilen üpjün etmäge giň mümkinçilikleri açýar.

Mälim bolşy ýaly, welaýatymyz güneşli ýurdumyzyň senagat taýdan ösen sebitidir. Bu gün welaýatymyzyň durmuş-ykdysady ösüşini senagat pudagyndan aýry göz öňüne getirmek juda kyn. Senagat pudagynyň esasyny ýangyç-energetika toplumynyň pudaklary tutýan welaýatymyzyň ýeňil senagaty, obasenagat pudagy hem milli Liderimiziň öňdengörüjilikli başlangyçlarynyň netijesinde çalt depginler bilen ösýär. Ýangyç we çig mal serişdeleriniň uly möçberli gorlarynyň bolmagy welaýatymyzda himiýa we nebit himiýasy senagatyny ösdürmäge giň mümkinçilik berýär. Himiýa çig malynyň iň gymmatly görnüşleriniň has köp toplanan ýeri bolan Garabogaz aýlagy duz erginlerine, duz çökündilerine, natriý sulfatyna, kaliý, magniý, brom, ýod ýaly beýleki köp dürli serişdeleriň gorlaryna juda baýdyr. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe bu ýerde gurlup, işe girizilen «Garabogazkarbamid» zawodynda, Gyýanlydaky gazhimiýa toplumynda dünýä ülňülerine laýyk önümler öndürilip, daşary ýurtlara eksport edilýär.

Arkadag Prezidentimiz welaýatymyzda häzirki wagtda işlenilýän ýataklaryň serişdelerini toplumlaýyn peýdalanmak hem-de himiki çig malyň täze ýataklaryny senagat taýdan özleşdirmek bilen bagly senagatyň nebit himiýasy we himiýa pudaklaryny ösdürmäge hemişe möhüm ähmiýet berýär. Orta möhletli geljekde welaýatymyzda bir ýylda 60 müň tonna natriý sulfatyny öndürýän zawody, Garabogaz şäherinde kuwwatlylygy ýylda 1 million 155 müň tonna karbamid öndürýän zawodyň ikinji tapgyryny gurmak maksat edinilýär. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda, welaýatymyzda ýod-brom öndürýän täze kärhanalaryň, kaustik sodasyny, hlory we hlor önümlerini öndürýän zawodyň gurulmagy berkarar döwletimizde öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmaga ýardam eder. Maksatnamada bellenilişi ýaly, bu desgalaryň işe girizilmegi welaýatymyzyň çäginde täze «ykdysady ösüş nokatlaryny» emele getirmek üçin şertleri döreder.

Ata Watanymyzyň senagat ulgamynda amala aşyrylýan ajaýyp işler barada söhbet edilýärkä, bu ugurda hususy işewürleriň gazanýan üstünlikleri hem aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Olar bu gün gurluşyk materiallarynyň dürli görnüşlerini, ýuwujy serişdeleri, çaphana hem-de obasenagatyň önümlerini öndürýärler. Telekeçileriň gurluşyk harytlaryny, demirbeton gurluşlaryny, gidrogorag serişdelerini, keramzit, dürli emulsiýalary, boýaglary, elektrik kabellerini, bezeg daşlaryny we kafelleri, gury gurluşyk garyndylaryny hem-de ýag we howa süzgüçlerini, akkumulýatorlary we beý-

leki önümleri öndürýän kärhanalary öndürijilikli işledilýär. Balkan welaýatynda hem şeýle hususy kärhanalaryň ençeme senagat önümlerini öndürýändigi guwandyryjy ýagdaýdyr. Welaýatymyzda gurluşyk materiallaryny — dolomit, gips we angidrit, kerpiç palçygy, jyglym daşlar we çagyl, gurluşyk we silikat çägesi, diwar daşlary, hek, örtgülik materiallary ýaly önümleri öndürmek üçin çig mal binýadynyň gorlarynyň bolmagy gurluşyk senagaty pudagyny çalt depginler bilen ösdürmäge giň ýollary açýar. Şeýlelikde, welaýatymyzda köpugurly gurluşyk materiallary senagaty kemala gelýär.

«Häzirki döwür täze garaýyşlardyr innowasion önümçilikleri döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda ýokary tehnologiýalara we düýpli nazary ylymlara esaslanýan sanly ykdysadyýeti döretmek boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar. Biz milli ykdysadyýetimiziň täze, depginli ösýän ugruna öwrülen elektron senagaty döredýäris» diýip, hormatly Prezidentimiz nygtaýar. Ýurdumyzda smart-telewizorlaryň, noutbuklaryň, planşetleriň, monobloklaryň, sensorly ekrany bolan kompýuterleriň, çek-printerleriň, skanerleriň we beýleki görnüşdäki elektron önümleriniň öndürilmegi bu ugurda gazanylýan ajaýyp üstünliklerdir. Eziz Diýarymyzyň milli ykdysadyýetini senagat taýdan ösdürmek boýunça taslamalaryň, döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi bilen gazanylýan şeýle netijeler kalbyňda egsilmez buýsanç duýgularyny döredýär. Milli ykdysadyýetimiziň daýanjy bolan senagat pudagynyň döwrebap derejede ösdürilmegi bilen, ýurdumyzyň kuwwaty ýylsaýyn berkeýär. Senagat pudagynyň düzümleri ösen tehnologiýalaryň gazananlary bilen barha kämilleşdirilýär. Garaşsyz, baky Bitarap Diýarymyzda gazanylýan üstünlikler, ýetilýän guwandyryjy sepgitler bolsa bagtyýar halkymyzyň Gahryman Arkadagymyza bolan belent söýgüsini has-da pugtalandyrýar.

Toýmämmet REJEBOW,

«Balkan».

Aşgabat, 14-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Ak şäherim Aşgabat” atly kitabynyň türk dilindäki neşiriniň tanyşdyrylyş dabarasy boldy.

Dabara Türkmenistanyň DIM-niň wekilleri, dostlukly ýurduň diplomatlary, paýtagtymyzyň ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary, professor-mugallymlary, talyplary, ýurdumyzyň döwürleýin neşirleriniň redaktorlary gatnaşdylar. Türkiýe Respublikasynyň paýtagty Ankara şäheriniň ylmy merkezleriniň we ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary tanyşdyrylyş çäresine onlaýn görnüşde goşuldylar.

Dabara gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, bu gezekki tanyşdyrylyş çäresiniň “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary bilen geçýän hem-de şanly wakalara — Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna we Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk senesine beslenen ýylda guralmagy çuňňur many-mazmuna eýedir.

Parahatçylyk döredijilik strategiýasyny işjeň amala aşyrýan Türkmenistan Türkiýe Respublikasy bilen däp bolan dostluk gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna, ähli ugurlar, şol sanda ynsanperwer, ylym, bilim we medeniýet ulgamynda netijeli hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine uly ähmiýet berýär.

Türk dilindäki täze neşir hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň doganlyk halkyň dilinde çap edilen köp sanly eserleriniň üstüni doldurdy. Munuň özi döwlet Baştutanymyza goýulýan çuňňur hormatyň, türkmen Lideriniň ählumumy parahatçylygy berkarar etmekde we ösüşi gazanmakda bitiren uly hyzmatlarynyň nobatdaky gezek ykrar edilýändiginiň subutnamasydyr.

Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Togan Oral dabarada çykyş etmek bilen, hormatly Prezidentimiziň “Ak şäherim Aşgabat” atly kitabynyň türk dilinde neşir edilmeginiň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ýokary derejä çykarylandygyny görkezýändigini hem-de hakyky dost-doganlyk we özara bähbitlilik häsiýetine eýe bolan türkmen-türk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna uly goşant boljakdygyny belledi.

Çärä gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu eseriniň ýurdumyzyň baş şäheriniň taryhy bilen ýakyndan tanyşmaga, onuň täsin keşbine, binagärlik aýratynlyklaryna baha bermäge mümkinçilik berjekdigi baradaky pikiri beýan etdiler. Paýtagtymyzyň binagärlik keşbinde türkmen halkynyň medeniýeti, däp-dessurlary we ruhy gymmatlyklary öz beýanyny tapýar, bu eser türkmen paýtagtynyň röwşen geljegine nazar aýlamaga hem mümkinçilik berýär. Bularyň ählisi bu neşiriň giň okyjylar köpçüligi üçin örän peýdaly we gyzykly bolmagyny şertlendirýär.

Tanyşdyrylyş dabarasynyň dowamynda, gadymy däp-dessurlary saklamakda we olary baýlaşdyrmakda iki ýurduň garaýyşlarynyň meňzeşdigi-de bellenildi. Çykyş edenler Türkmenistan bilen Türkiýäniň gadymy medeniýeti we örän baý milli ýörelgeleri bolan ýurtlardygyny aýratyn bellediler. Biziň döwletlerimizi baý mirasa daýanmak arkaly, taryhy tejribäni hem-de ozalky nesilleriň umumy ruhy baýlyklaryny gorap saklamak bilen, innowasion ösüş ýoly boýunça öňe okgunly hereket etmek hyjuwy birleşdirýär.

“Ak şäherim Aşgabat” atly kitabyň türk diline terjime edilmegi netijesinde, dostlukly ýurduň giň jemgyýetçiliginiň milli Liderimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan türkmenistanlylaryň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen durmuş ugurly şähergurluşyk strategiýasynyň gerimine baha bermäge mümkinçilik alandygy bellenildi.

Tanyşdyrylyş dabarasyna gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyna Ýüzlenme kabul edip, onda täze neşiriň çapdan çykmagynyň ýyl-ýyldan berkeýän türkmen-türk gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm waka bolmak bilen, iki doganlyk halkyň ylmy we medeni gatnaşyklarynyň geljekde hem ösdürilmegine ýardam berjekdigini nygtadylar.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow BMG-niň Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyna gatnaşdy

Aşgabat, 14-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň çakylygy boýunça Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyna onlaýn tertipde gatnaşdy. Bu maslahat şu gün HHR-iň paýtagty Pekin şäherinde öz işine başlady.

“Durnukly ulag, durnukly ösüş” atly utgaşykly tertipde geçirilýän forum ählumumy möçberde durnukly ulagyň ösdürilmegine täze kuwwatly itergi bermäge gönükdirilendir. Munuň özi BMG-niň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibiniň maksatlaryna ýetmek üçin aýratyn ähmiýete eýedir.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyz özüniň döredijilik kuwwatyny umumy abadançylygyň bähbidine ulanmaga çalşyp, abraýly halkara guramalar we düzümler bilen işjeň gatnaşyk edýär hem-de häzirki döwrüň wajyp meseleleriniň sazlaşykly çözgüdini işläp taýýarlamak boýunça netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar.

Şu ýylyň 29-njy iýulynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 75-nji maslahatynyň 96-njy umumy mejlisinde milli Liderimiziň başlangyjy boýunça kabul edilen “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnama munuň nobatdaky subutnamasydyr.

Dünýäniň 48 döwletiniň awtordaşlygynda kabul edilen bu ýörite Kararnamanyň esasy wezipeleri häzirki döwürde dünýä ykdysadyýetinde, hususan-da, ulag ulgamynda ýüze çykýan howplary azaltmak boýunça halkara bileleşigiň tagallalaryny utgaşdyrmakdan hem-de bu ugurda degişli hukuk binýadyny döretmekden ybaratdyr.

Türkmenistanyň başlangyjy boýunça “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilen şu ýylda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan bu örän möhüm halkara resminamanyň kabul edilmegi hem-de hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ýokary derejeli foruma çagyrylmagy ata Watanymyzyň halkara abraýynyň has-da belende galýandygynyň, milli Liderimiziň öňe sürýän başlangyçlarynyň we durmuşa geçirýän oňyn daşary syýasatynyň giňden ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Şol syýasat bolsa parahatçylyk söýüjiligiň we deňhukukly hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ýörelgeleri esasynda guralýar.

Bu gün ulag ulgamy dünýä ykdysadyýetiniň esasy ugurlarynyň biridir. Ol dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň durnuklylygyna we deňagramlylygyna gönüden-göni täsir edýär hem-de Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde möhüm ähmiýete eýedir.

Bitarap Türkmenistan bu ugurda umumy tagallalary utgaşdyrmak işinde, şol sanda BMG-niň we beýleki abraýly halkara düzümleriň çäklerinde amala aşyrylýan işlerde işjeň orny eýeläp, iri düzümleýin taslamalaryň başyny başlaýar hem-de daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde olary durmuşa geçirip, köp şahaly utgaşykly ulag düzümini kemala getirmäge saldamly goşant goşýar.

Çäk taýdan örän amatly ýerleşýän Türkmenistan soňky ýyllarda sebit we yklym ähmiýetli möhüm ulag-üstaşyr hem-de logistik merkez hökmünde eýeleýän ornuny barha berkidip, özüniň ägirt uly kuwwatyny ählumumy abadançylygyň bähbidine ulanmaga çalyşýar.

Iri halkara forumlar hem ysnyşykly gatnaşyklar, bilelikdäki işiň meýilnamalaryny ara alyp maslahatlaşmak, ulag ulgamynyň ählumumy ösüşine ýardam edýän hyzmatdaşlygyň täze ýollaryny we usullaryny gözlemek üçin netijeli meýdança bolup durýar.

BMG-niň howandarlygynda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň 2016-njy ýylyň noýabrynda hut Aşgabatda geçirilendigini hem-de ulag ulgamynda hyzmatdaşlygy giňeltmek maksady bilen, türkmen tarapynyň teklip eden möhüm çäreleriniň biri bolandygyny ýatlatmalydyrys.

Şu gün bu çäräni Hytaý geçirýär. Ol dürli ýurtlaryň Hökümetleriniň, işewürliginiň, raýat jemgyýetçiliginiň hem-de iri halkara düzümleriň, ilkinji nobatda bolsa, BMG-niň giňden wekilçilik etmeginde geçirilýän üç günlük forumyň guramaçylarynyň biri boldy.

Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa iberen çakylyk hatynda munuň BMG-ä agza ýurtlaryň arasynda durnukly ösüş ulgamynda tejribe alyşmak hem-de özara gatnaşyklarda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak boýunça meýilnamalary ara alyp maslahatlaşmak üçin oňat mümkinçilikdigini nygtady. Hytaý Lideriniň pikirine görä, bu forum COVID-19-a garşy halkara raýdaşlyga, 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini bilelikde durmuşa geçirmäge hem-de dünýä ykdysadyýetini dikeltmäge itergi berer.

Bu foruma Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň gatnaşmagy halkara maslahatyň ähmiýetini has-da artdyrdy. Onuň çykyşy wekilçilikli forumyň işiniň başlanmagyna özboluşly badalga boldy.

BMG-niň ýolbaşçysy maslahata gatnaşyjylary mübärekläp, gozgalýan meseläniň ähmiýetini belledi. Ol ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň zerurlygyna umumy düşünilmelidigini, dünýä ykdysadyýeti üçin häzirki çylşyrymly döwürde döwletler, sebitler we yklymlar üçin özara bähbitli hyzmatdaşlygyň açýan ägirt uly mümkinçiliklerine göz ýetirilmelidigini beýan edýär.

Antoniu Guterriş ählumumy ösüşde durnukly ulag ulgamynyň aýratyn orny barada aýdyp, häzirki döwrüň derwaýys meselelerini çözmäge netijeli çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga işjeň gatnaşýan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň oňyn ornuny aýratyn belledi.

Nygtalyşy ýaly, hut Türkmenistan öz döwründe BMG-niň howandarlygynda ulag meselesi boýunça ählumumy dialogy ýola goýmak başlangyjy bilen çykyş edip, BMG bilen bilelikde Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirmegi teklip etdi hem-de gurady. 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda geçirilen forum Durnukly ösüşiň aýrylmaz bölegi hökmünde halkara ulag ulgamyny ösdürmek boýunça giň halkara gatnaşyklaryň täze tapgyryna badalga berdi.

Soňra Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpine söz berildi.

HHR-iň Başlygy Hytaý tarapyndan BMG bilen bilelikde geçirilýän Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşyjylary mähirli mübärekläp, häzirki döwürde ulag ulgamynyň dünýä ykdysadyýetiniň möhüm pudagy bolup durýandygyny belledi. Taryhdan belli bolşy ýaly, gadymy döwürlerde söwda kerwenleri Gündogar bilen Günbatary baglanyşdyryp, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýe bolmagyna öz täsirini ýetiripdir diýip, ol sözüni dowam etdi.

Häzirki döwürde СOVID-19 ýokanjy sebäpli, ulag ulgamyndaky halkara hyzmatdaşlykda käbir kynçylyklaryň ýüze çykandygyny belläp, HHR-iň Başlygy bu wehimiň garşysyna bilelikde göreş alyp barmagyň zerurdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, ol dünýä ýurtlarynyň ulagyň ähli görnüşleri boýunça hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, bar bolan mümkinçiliklerden doly peýdalanmak üçin zerur tagallalary etmelidigini aýtdy.

Ulagyň ähli görnüşleri boýunça hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginiň, milli ykdysadyýetleriň pugtalanmagynda bolşy ýaly, deňze çykalgasy bolmadyk ýurtlaryň ählumumy hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna goşulmagynda-da aýratyn ähmiýetlidigi nygtaldy.

Si Szinpiniň belleýşi ýaly, häzirki döwürde ähli ýurtlarda önümçilik kuwwatlyklary täzeçil usullar, sanly ulgam arkaly ösdürilýär. Bu bolsa öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülmegine täzeçil, häzirki döwrüň ruhuna laýyk gelýän derejedäki çemeleşmeleriň zerurdygyny aýan edýär. Şunuň bilen baglylykda, sanly ykdysadyýeti ösdürmek, gatnaşyklaryň täze ugurlaryny işläp taýýarlamak, şunda ählumumy internet mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmak meselelerine aýratyn üns berilmelidir.

Şol bir wagtyň özünde ählumumy ekologiýa ýagdaýynyň ünsden düşürilmezligi häzirki döwrüň wajyp meselesidir diýip, HHR-iň Başlygy sözüni dowam etdi we bu ugurda hyzmatdaş ýurtlaryň bilelikdäki tagallalarynyň zerurdygyny nygtady.

Si Szinpin ulag ulgamynyň parahatçylygy, ählumumy durnukly ösüşi üpjün etmekde möhüm orun eýeleýändigini hem-de dürli ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmakda uly ähmiýete eýedigini belläp, Hytaýyň bar bolan mümkinçiliklerini we toplan tejribesini paýlaşmaga taýýardygyny nygtady.

Şu gezekki Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşýan ýokary wezipeli adamlar Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň çykyşyny uly üns bilen diňlediler.

Döwlet Baştutanymyz, ilki bilen, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy jenap Si Szinpine hem-de Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary Antoniu Guterrişe bu möhüm hem-de wekilçilikli duşuşyga gatnaşmaga çakylyk üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistan ulag ulgamynda ysnyşykly hem-de giň halkara hyzmatdaşlyga berk we yzygiderli ygrarlydyr. Hut biziň ýurdumyzyň başlangyjy boýunça, BMG-niň we beýleki köp sanly hyzmatdaşlaryň goldaw bermeginde, 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň geçirilendigini bellemek isleýärin diýip, milli Liderimiz aýtdy. Onuň işiniň barşynda häzirki zaman, hakyky ýagdaýlara we isleglere laýyk gelýän hyzmatdaşlyga çemeleşmeler beýan edildi, geljegi uly meýilnamalar göz öňünde tutuldy, täze mümkinçilikler hödürlenildi, möhüm Jemleýji resminama kabul edildi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýörelgelerinde ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýan Aşgabat çäresine badalga berilmegi birinji ählumumy maslahatyň möhüm ähmiýetli netijeleriniň biri boldy.

Şu gün bu forumyň geçirilmeginiň zerurlygy durnukly ählumumy ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti hökmünde ulag meselesi boýunça giň gepleşikleriň şonda binýady goýlan däpleriniň dowamatlylygy we zerurlygy tassyklanylýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow kanagatlanma bilen belledi.

Çykyşda Türkmenistanyň bu gepleşikleriň yzygiderli tarapdary hem-de işjeň gatnaşyjysy bolmak bilen, syýasy derejede, ilkinji nobatda, BMG-de ençeme ýyllaryň dowamynda durnukly ulag ulgamynda möhüm ähmiýetli, çuň manyly we anyk Kararnamalaryň başyny başlaýandygy nygtaldy.

Baş Assambleýanyň şu mejlisiniň barşynda biz Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýuk daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasynyň düzgünlerine daýanyp, adatdan daşary ýagdaýlaryň şertlerinde ulag durnuklylygyny pugtalandyrmak boýunça tagallalary güýçlendirmegi dowam ederis diýip, milli Liderimiz aýtdy hem-de bu resminamanyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 29-njy iýulynda kabul edilendigini ýatlatdy.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan tarapyndan BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça Ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamak barada ozal öňe sürlen teklibe gaýdyp gelmegi teklip etdi. Döwlet Baştutanymyzyň pikirine görä, şeýle maksatnamanyň maksatlary we wezipeleri Baş Assambleýanyň ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hakynda yzygiderli kabul edilen dört Kararnamasyndan, 2016-njy ýylda geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň Jemleýji resminamasyndan, dünýä derejesinde ulag babatda özara arabaglanyşygy pugtalandyrmak boýunça beýleki köptaraplaýyn resminamalardan ugur alnyp beýan edilmelidir.

Mümkinçilikden peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz pandemiýa şertlerinde ösüp gelýän ýurtlaryň, ilkinji nobatda, dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň aýratyn goragsyzdygyna ünsi çekdi. Ulag gatnawlaryndaky mejbury çäklendirmeler hut şolara has güýçli täsir etdi. Hut şol sebäpli-de, olara çökgünlikden soňky derejä çykmak beýlekilerden kyn boldy.

Bu gün dünýä bileleşigine BMG, halkara edaralar arkaly şu ýagdaýdaky döwletlere kömek we goldaw bermek, şol sanda dünýäniň ulag ulgamyna sazlaşykly goşulyşmagyň pese düşmegini ýeňip geçmekde goldaw bermek wajypdyr diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ulag boýunça netijeli we maksadalaýyk ählumumy gatnaşyklary saklamaga jogapkärli hem-de başlangyçly goşandyny goşmagyny dowam edip, Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde, 2022-nji ýylyň aprel aýynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmegi guramagy meýilleşdirýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň ählisini we halkara edaralary bu möhüm foruma gatnaşmaga çagyryp, öňümizdäki maslahatyň guramaçylarynyň biri hökmünde türkmen tarapynyň islendik çuň many-mazmunly başlangyçlara, tekliplere we maslahatlara açykdygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, häzir çökgünligiň täsirini azaltmaga, ykdysady ösüşiň durnukly görkezijilerine çalt çykmaga gönükdirilen utgaşykly, jogapkärli we öňdengörüjilikli çözgütleriň zerurdygyny nygtady.

Biziň pikirimize görä, BMG-niň derejesinde ulag ulgamynda özara gatnaşyklaryň ählumumy strategik meýilnamalary bilen birlikde, kadalary, düzgünleri sazlaşdyrmak, gümrük we migrasiýa işlerini aňsatlaşdyrmak hem-de ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga degişli beýleki wajyp meseleleri ara alyp maslahatlaşmak munuň üçin oňaýly şertleri döreder diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Şeýle ýakynlaşmagyň görnüşleri, olaryň geografik ýagdaýy, tizligi we ugurlary dürli bolup biler. Esasysy bolsa, olaryň özara bähbitleri nazara almak arkaly, netijeli hyzmatdaşlyga ýardam etmegi, durnukly ösüşiň ählumumy meýilnamalaryna goldaw bermegi zerurdyr. Elbetde, olar syýasylaşdyrmakdan azat bolmalydyr.

Türkmenistan özüniň şu maksatlara we ýörelgelere ygrarlydygyny tassyklaýar hem-de olaryň çalt amala aşyrylmagy üçin has ysnyşykly we netijeli hyzmatdaşlyga taýýardyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly çykyşyny tamamlady.

Döwlet Baştutanymyz hemmelere üns berip diňländikleri üçin minnetdarlyk bildirip, maslahata gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikleri we netijeli işleri arzuw etdi.

Şu foruma gatnaşyjylaryň wekilçilikli düzümi, gozgalan meseleleriň işjeň ara alnyp maslahatlaşylmagy ählumumy parahatçylygyň, ösüşiň we rowaçlygyň bähbidine durnukly ulag ulgamynda netijeli halkara hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýän dünýäniň dürli döwletleriniň wezipeleriniň hem-de maksatlarynyň umumylygynyň görkezijisine öwrüldi.

(2021-nji ýylyň 14-nji oktýabry)

Hormatly Başlyk!
Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Ilki bilen, onuň Alyhezreti, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy jenap Si Szinpine hem-de onuň Alyhezreti, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Sekretary jenap Antoniu Guterrişe Durnukly ulag ulgamy boýunça ikinji ählumumy maslahatyň işine gatnaşmaga çakylyk üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirmäge rugsat ediň!

Türkmenistan ulag ulgamynda ysnyşykly we giň halkara hyzmatdaşlyga berk we yzygiderli ygrarlydyr. Hut biziň ýurdumyzyň başlangyjy boýunça, BMG-niň we beýleki köp sanly hyzmatdaşlaryň goldaw bermeginde 2016-njy ýylyň noýabrynda Aşgabatda Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň geçirilendigini bellemek isleýärin. Onuň işiniň barşynda häzirki zaman, hakyky ýagdaýlara we isleglere laýyk gelýän hyzmatdaşlyga çemeleşmeler beýan edildi, geljegi uly meýilnamalar göz öňünde tutuldy, täze mümkinçilikler hödürlenildi, möhüm Jemleýji resminama kabul edildi.

Döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýörelgelerinde ulag ulgamynda köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýan Aşgabat çäresine badalga berilmegi birinji ählumumy maslahatyň möhüm ähmiýetli netijeleriniň biri boldy.

Şu gün bu forumyň geçirilmeginiň zerurlygy durnukly ählumumy ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti hökmünde ulag meselesi boýunça giň gepleşikleriň şonda binýady goýlan däpleriniň dowamatlylygy we zerurlygy tassyklanylýar.

Türkmenistan onuň yzygiderli tarapdary hem-de işjeň gatnaşyjysy bolmak bilen, syýasy derejede, ilkinji nobatda, BMG-de ençeme ýyllaryň dowamynda durnukly ulag ulgamynda möhüm ähmiýetli, çuň manyly we anyk kararnamalaryň başyny başlady. Baş Assambleýanyň şu mejlisiniň barşynda biz Baş Assambleýanyň “Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek” atly Kararnamasynyň düzgünlerine daýanyp, adatdan daşary ýagdaýlaryň şertlerinde ulag durnuklylygyny pugtalandyrmak boýunça tagallalary güýçlendirmegi dowam ederis. Bu resminamanyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça şu ýylyň 29-njy iýulynda kabul edilendigini ýatladýaryn.

Şeýle hem Türkmenistan tarapyndan BMG-niň ulagy ösdürmek boýunça Ýörite sebitara maksatnamasyny işläp taýýarlamak barada ozal öňe sürlen teklibe gaýdyp gelmegi teklip edýäris. Bu maksatnamanyň maksatlary we wezipeleri Baş Assambleýanyň ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek hakyndaky dört Kararnamasyndan, 2016-njy ýylda geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatyň Jemleýji resminamasyndan, ählumumy derejede ulag babatda özara arabaglanyşygy pugtalandyrmak boýunça beýleki köptaraplaýyn resminamalardan ugur alnyp beýan edilmelidir diýip hasaplaýarys.

Şu mümkinçilikden peýdalanyp, pandemiýa şertlerinde ösüp gelýän ýurtlaryň, ilkinji nobatda, dünýä ummanyna göni çykalgasy bolmadyk döwletleriň aýratyn goragsyzdygyna siziň ünsüňizi çekesim gelýär. Ulag gatnawlaryndaky mejbury çäklendirmeler hut şolara has güýçli täsir etdi. Hut şol sebäbli-de, olara çökgünlikden soňky derejä çykmak beýlekilerden kyn boldy. Häzirki wagtda dünýä bileleşigine BMG, halkara edaralar arkaly şu ýagdaýdaky döwletlere kömek we goldaw bermek, şol sanda dünýäniň ulag ulgamyna sazlaşykly goşulyşmagyň pese düşmegini ýeňip geçmekde goldaw bermek wajypdyr diýip hasaplaýarys.

Şunuň bilen baglylykda, ulag boýunça netijeli we maksadalaýyk ählumumy gatnaşyklary saklamaga jogapkärli hem-de başlangyçly goşandyny goşmagyny dowam edip, Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasy bilen bilelikde, 2022-nji ýylyň aprel aýynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp gelýän ýurtlaryň ministrleriniň halkara maslahatyny geçirmegi meýilleşdirýär. Gyzyklanma bildirýän ýurtlaryň ählisiniň, halkara edaralaryň öňümizdäki maslahata gatnaşmagyny göz öňünde tutmagyny haýyş edýärin. Guramaçylar hökmünde biz ony geçirmek boýunça islendik çuň many-mazmunly başlangyçlara, tekliplere we maslahatlara açykdyrys.

Hormatly foruma gatnaşyjylar!

Häzir çökgünligiň täsirini azaltmaga, ykdysady ösüşiň durnukly görkezijilerine çalt çykmaga gönükdirilen utgaşykly, jogapkärli we öňdengörüjilikli çözgütler zerurdyr. Biziň pikirimize görä, BMG-niň derejesinde ulag ulgamynda özara gatnaşyklaryň ählumumy strategik meýilnamalary bilen birlikde, kadalary, düzgünleri sazlaşdyrmak, gümrük we migrasiýa işlerini aňsatlaşdyrmak hem-de ulag ulgamynda halkara hyzmatdaşlyga degişli beýleki derwaýys meseleleri ara alyp maslahatlaşmak munuň üçin oňaýly şertleri döreder.

Şeýle ýakynlaşmagyň görnüşleri, olaryň geografik ýagdaýy, tizligi we ugurlary dürli bolup biler. Esasysy bolsa, olaryň özara bähbitleri nazara almak bilen, netijeli hyzmatdaşlyga ýardam etmegi, durnukly ösüşiň ählumumy meýilnamalaryna goldaw bermegi zerurdyr. Elbetde, olar syýasylaşdyrmakdan azat bolmalydyr.

Türkmenistan özüniň şu maksatlara we ýörelgelere ygrarlydygyny tassyklaýar. Olaryň çalt amala aşyrylmagy üçin has ysnyşykly we netijeli hyzmatdaşlyga taýýardyr.

Üns berip diňländigiňiz üçin minnetdarlyk bildirýärin hem-de maslahata gatnaşyjylaryň ählisine üstünlikleri we netijeli işleri arzuw edýärin.