Habarlar
Kuwwatly ykdysadyýet — durnukly ösüş

Ýene-de sanlyja günlerden Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzda milli pul birligimiz — manadymyzyň dolanyşyga girizilmeginiň 29 ýyllylygy bellenilýär.  

                                                                   

Ýurdumyzda 1993-nji ýylyň 1-nji noýabrynda öz milli pulumyzyň dolanyşyga girizilen gününden bäri geçen döwürde onuň durnuklylygyny saklamak boýunça uly işler bitirildi. Manat Watanymyzyň çäginde ýeke-täk kanuny töleg serişdesi bolmak bilen, soňky ýyllarda öz hümmetini has-da berkitdi. Pul islendik ýagdaýda ykdysadyýetiň ösmegine, ilatyň ýaşaýyş derejesine gönüden-göni täsir edýär.  

                                                                   

Şuňa laýyklykda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygy bilen «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň möhüm pudagy bolan bank ulgamy çalt depginde ösdürilýär. Häzirki döwürde ykdysadyýetimiziň bank ulgamynyň ygtybarlylygyny has-da ýokarlandyrmak boýunça giň möçberli işler durmuşa geçirilýär. Bank ulgamynyň durnukly işlemegi ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň bäsleşige ukyplylygynyň gazanylmagy hem-de dünýä ykdysady giňişligine goşulmagy üçin möhüm bolup durýar. Bu ulgamyň netijeli we ygtybarly bolmagyna gönükdirilen uzakmöhletleýin işleriň alnyp barylmagy netijesinde milli manadymyzyň hümmeti durnukly ýagdaýda saklanylýar, bank hyzmatlarynyň gerimi giňeldilýär.  

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyza baştutanlyk eden ýyllarynda badalga beren düzümleýin, sebitleýin hem-de pudagara özgertmeler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe özüniň ykdysady taýdan bähbitlidigini iş ýüzünde doly subut etdi. Häzirki döwürde güneşli Diýarymyzda bank işini kadalaşdyrýan kanunçylyk namalaryny halkara ölçeglere laýyk getirmek ugrundaky işler dowam etdirilýär. Ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň gerimini giňeltmek, ilatyň maliýe sowatlylygyny ýokarlandyrmak ugrunda netijeli işler alnyp barylýar.  

                                                                   

Arkadagly Serdarymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde durnukly ösüşi maksatlaryna ýetirmek ugrunda ýurdumyzyň pul-karz syýasatyny yzygiderli kämilleşdirmäge, ykdysadyýetimiziň önümçilik we eksporta gönükdirilen pudaklaryna maliýe taýdan goldaw bermäge, halkara maliýe guramalary bilen netijeli hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge, ulgamyň işine iň täze innowasion, döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga aýratyn üns berilýär.  

                                                                   

Milli ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagy, halkyň hal-ýagdaýynyň günsaýyn gowulanmagy ugrunda edýän aladalary üçin hormatly Prezidentimize köp sagbolsun aýdýarys. Arkadagly Serdarymyzyň janynyň sag, başynyň dik, mertebesiniň belent bolmagyny, il-ýurt bähbitli işleriniň mundan beýläk-de rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris. 

                                                                                                           

Atanyýaz HANGELDIÝEW

27.10.2022
Nebitgaz pudagy: beýik ösüşleri nazarlap

26-njy oktýabrda Söwda-senagat edarasynda «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022» atly XXVII halkara maslahat we sergi öz işine başlady. «Türkmengaz», «Türkmennebit» döwlet konsernleri, «Türkmengeologiýa» korporasiýasy tarapyndan hem-de «Gaffney Cline» britan kompaniýasynyň ýardam bermeginde «Türkmen Forum» hojalyk jemgyýeti bilen hyzmatdaşlykda guralan forumyň ýurdumyzyň nebitgaz pudagynyň batly depginlerdäki ösüşinde ähmiýeti örän ýokarydyr. 

                                                                   

Serginiň açylyş dabarasynda hormatly Prezidentimiziň Halkara maslahata we sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagy uly ruhubelentlik bilen diňlenildi. Gutlagda nygtalyşy ýaly, Türkmenistan dünýäde energiýa serişdelerini daşary ýurtlara köp möçberde iberýän döwletleriň biri bolmak bilen, bu ugurda durnukly halkara ulgamlary döretmegiň tarapdarydyr. Eksportyň ugurlaryny diwersifikasiýa ýoly bilen artdyrmak, ösen köpugurly turba geçirijiler ulgamyny döretmek biziň döwletimiziň energetika strategiýasynyň ileri tutulýan esasy ugrudyr.  

                                                                   

«Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022» atly XXVII halkara maslahat we sergi milli ykdysadyýetimiziň binýatlaýyn pudagy bolan nebitgaz senagatynyň mümkinçiliklerini hemmetaraplaýyn açyp görkezmekde, bu ugurda öňdebaryjy tejribeleri özleşdirmekde netijeli meýdança öwrüldi. Sergide ýurdumyzyň nebitgaz pudagynyň gazananlary, ýeten belent derejeleri giňden ýaýbaňlandyryldy. Halkara nebitgaz maslahaty bilen ugurdaşlykda guralýan sergä energetika ugurly kompaniýalaryň 50-den gowragy gatnaşýar. Forum energetika pudagyny mundan beýläk-de durnukly ösdürmek boýunça sebitleýin dialogy berkitmäge, Türkmenistanyň nebitgaz senagaty pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge we işjeňleşdirmäge uly ýardam eder.  

27.10.2022
Milli ykdysadyýetiň rowaç gadamlary

Eziz Diýarymyzda durmuşa geçirilýän beýik işler şu günümiziň ösüşlerini, röwşen geljegimizi üpjün edýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda döwrebap özgertmeler amala aşyrylyp, milli ykdysadyýetimiz döwrebap derejede ösdürilýär. Häzirki ösen döwürde milli ykdysadyýeti ösdürmegiň döwrebap şertleri sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanmakdyr we şu ugurdan işlejek kämil hünärmenleri kemala getirmekdir. Ýurdumyzyň ykdysadyýetini ylmy esaslarda ösdürmekde sanly ykdysadyýeti durmuşa ornaşdyrmak möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Häzirki wagtda milli ykdysadyýetimizi döwrebap mümkinçilikler bilen ösdürmek, önümçilik we hyzmatlar ulgamyna ylmy we innowasion täzelikleri giňden ornaşdyrmak wezipeleri boýunça maksatnamalaýyn işler işjeň durmuşa geçirilýär. Sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi ýurtda ýokary öndürijilikli zähmeti üpjün etmäge we uzakmöhletleýin ykdysady ösüşi gazanmaga itergi berýän netijeli ulgamlaryň biri hökmünde öňe çykyp, jemgyýetçilik hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini düýpgöter özgertmäge ýardam berýän ulgamlaryň biridir. 

                                                                   

Häzirki zaman dünýäsiniň jemgyýetçilik durmuşy ykdysady özgertmeler esasynda çalt depginler bilen ösýär, kämilleşýär we şonuň bilen bir hatarda bütin adamzadyň öňünde täze wezipeleri goýýar. Şeýle möhüm ähmiýetli wezipeleriň biri hem ykdysadyýete sanly ulgamy ornaşdyrmak bolup durýar. Sanly özgertmeleriň ýokary tizlik bilen ýaýraýan döwründe milli ykdysadyýete sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça öňdebaryjy döwletleriň derejesine ýetmek, elektron senagatyny döretmek, adamyň aň-bilim maýasyna, işewürlige we maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmek baş wezipe bolup durýar.  

                                                                   

Sanly ykdysadyýet wagtyň we harajatlaryň tygşytlanmagy bilen bir hatarda girdejileriň täze çeşmelerini ýüze çykarmaga, şeýle hem sanly gurşawda harytlaryň we hyzmatlaryň global bazarlara çalt çykmak we dünýäniň islendik ýerindäki sarp edijilere elýeterli bolmak mümkinçiligini ýokarlandyrmaga ýardam berýär.  

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz şeýle belleýär: «Ýurdumyzda milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda işlejek kiçi, orta we iri tehnologik kärhanalaryň gurluşygy ýokary depginler bilen alnyp barlar. Bu bolsa ykdysady kuwwatymyzy berkitmäge oňyn täsir eder». Şunda ösen tehnologiýalary ykdysadyýetiň pudaklaryna ornaşdyrmak işiniň örän uly ähmiýetiniň bardygyny bellemelidiris. Şeýle hem hünärmenleriň taýýarlanylyşy, olaryň döredijilik işi hem esasy ugurlaryň biri bolmagynda galýar. Adam maýasyny kämilleşdirmek ugrundaky maksatlaýyn gönükdirmelere ýetmek üçin çözülmegi göz öňünde tutulýan wezipeleriň hatarynda ylmyň we bilimiň ileri tutulýan ugurlarynyň ösüşiniň netijesinde, tehnologik ösüşi üpjün etmek, milli innowasion ulgamy kemala getirmek, ylym hem-de bilim edaralarynyň dürli görnüşliligini giňeltmek, degişli ugurdaky bar bolan potensialy çekmek arkaly tehnologiýalary, ylmy-barlag merkezlerini, barlaghanalary döretmek wezipeleri bellenilýär.  

                                                                   

Innowasiýalar, ylym we bilim, maliýe, hyzmatlar we kommunikasiýalar ulgamyna maýa goýumlary çekmegiň ugurlaryny giňeltmek, ylmyň we tehnologiýanyň ösdürilmegi, ykdysadyýetiň ähli ulgamlaryna maglumatlar sektorynyň aralaşmagy ýaly wezipeleri esasy ugurlaryň hatarynda görkezmek bolar. Hormatly Prezidentimiziň döwlet ähmiýetli beýik işleriniň halkymyz tarapyndan gyzgyn goldaw tapýandygyny buýsanç bilen aýtmak bolýar. Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň belent derejelere çykmagy ugrunda beýik işleri amala aşyrýan Arkadagly Serdarymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak bolmagyny, il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli beýik işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.  

                                                                                                           

Aýgül GURTGELDIÝEWA,

                       

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.

26.10.2022
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 25-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda oba hojalyk toplumyndaky işleriň ýagdaýy, sebitlerde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy bilen baglanyşykly meselelere garaldy. 

                                                                   

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol işleriň ýagdaýy, hususan-da, pagta ýygymynyň depgini hem-de pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, sebitiň gowaça meýdanlarynda hereket edýän oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Ýygym möwsüminde pagta ýygýan kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň, kabul ediş harmanhanalarynyň sazlaşykly işiniň üpjün edilýändigi bellenildi. Mundan başga-da, bugdaý ekişi agrotehniki kadalara laýyklykda alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalary we gurallary doly güýjünde işledilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwy öz wagtynda, talabalaýyk tutulýar, netijede, meýdanlarda kadaly gögeriş alynýar. 

                                                                   

Şeýle hem häkim welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur bolan ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça ähli zerur çäreleriň geçirilýändigi barada hasabat berdi. Bulardan başga-da, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada aýdyldy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almagyň häzirki günüň möhüm talaby bolup durýandygyny aýdyp, bu ugurdaky işleriň welaýatyň Kaka, Sarahs, Tejen etraplarynda haýal alnyp barylýandygyna nägilelik bildirdi hem-de pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmegi häkimden talap etdi. Döwlet Baştutanymyz bugdaý ekişi baradaky meselä ünsi çekip, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilmelidigini belläp, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz maldarçylyk hojalyklarynda hem gyş paslyna taýýarlyk işleriniň öz wagtynda, talabalaýyk alnyp barylmagyny talap etdi. Döwlet Baştutanymyz welaýaty durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary barada aýdyp, sebitde şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň berk gözegçilikde saklanylmalydygyny tabşyrdy. 

                                                                   

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew ýurdumyzyň günbatar sebitinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, möwsümleýin meýdan işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “ak altyn” hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, ýygym möwsümini üstünlikli geçirmek ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işi üpjün edilýär. Ýygnalan hasyly daşamakda ulanylýan tehnikalar, pagta arassalaýjy kärhanalar, harmanhanalar bökdençsiz işledilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatyň ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde tamamlamak, gögeriş suwuny tutmak we kadaly gögeriş almak boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. 

                                                                   

Häzirki wagtda welaýatyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda ideg işleri alnyp barylýar, maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin ot-iým taýýarlamak hem-de mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça degişli çäreler görülýär. Şu ýyl günbatar sebitde açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada-da hasabat berildi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz pagta hasylyny wagtynda we ýitgisiz ýygnap almak boýunça öňde durýan işleriň welaýatyň Etrek etrabynda haýal alnyp barylýandygyny belläp, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz bugdaý ekişinde agrotehnikanyň talaplarynyň pugta berjaý edilmelidigini, bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak işleriniň öz wagtynda we degişli derejede geçirilmelidigini, gant şugundyry ekilen meýdanlarda ýokary hasyl almak üçin ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz gyş paslynyň ýetip gelýändigine ünsi çekip, maldarçylyk hojalyklarynda bu jogapkärli möwsüm üçin degişli taýýarlyk işleriniň görülmelidigini aýtdy. Sebitde ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleri hemişe gözegçilikde saklanylmalydyr. 

                                                                   

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, daýhan yhlasy bilen ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, şunda kombaýnlaryň, hasyl daşaýan tehnikalaryň hem-de kabul ediş harmanhanalarynyň bökdençsiz işini ýola goýmak ugrunda zerur tagallalar edilýär. Şol bir wagtyň özünde welaýatda bugdaý ekişini ýokary hilli, öz wagtynda geçirmek, ekişde ulanylýan tehnikalaryň we beýleki oba hojalyk gurallarynyň talabalaýyk işini üpjün etmek boýunça degişli çäreler görülýär. 

                                                                   

Şeýle hem häkim welaýatda ýetişdirilen şaly hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur möçberde ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler durmuşa geçirilýär. Welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleri ýokary depginlerde dowam edýär. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda obasenagat pudagynyň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýändigine, häzirki wagtda dowam edýän pagta ýygymynyň güýçli depginlerde alnyp barylmalydygyna ünsi çekip, welaýatyň Ruhubelent, Akdepe, Boldumsaz etraplarynda pagta ýygymynyň derejesiniň pesdigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmelidigini, ýetişdirilen şaly hasylynyň ýitgisiz ýygnalmalydygyny aýtdy we bu ugurdaky işleriň berk gözegçilikde saklanmalydygyny häkime tabşyrdy. 

                                                                   

Welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda jogapkärli möwsüme — gyş paslyna taýýarlyk görülmelidir, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler öz wagtynda geçirilmelidir. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz şu ýyl demirgazyk sebitde açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk derejede alnyp barylmagyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

                                                                   

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak üçin zerur bolan ähli işler sazlaşykly alnyp barylýar. Şunda pagta ýygýan kombaýnlaryň, pagta hasylyny daşaýan tehnikalaryň hem-de kabul ediş harmanhanalarynyň bökdençsiz işini üpjün etmek ugrunda zerur çäreler görülýär. Häkim bugdaý ekişini öz wagtynda geçirmek, ekişde oba hojalyk tehnikalaryny we ekiş enjamlaryny doly güýjünde işletmek, bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, kadaly gögeriş almak boýunça geçirilýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Mundan başga-da, welaýatda ýetişdirilen şaly hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak ugrunda degişli işler geçirilýär. 

                                                                   

Hasabatyň çäklerinde welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna taýýarlyk görmek, zerur möçberde ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada habar berildi. Şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň depginleri barada-da aýdyldy. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan ähli işleriň öz wagtynda, ýokary hil derejesinde, agrotehniki kadalara laýyklykda ýerine ýetirilişini yzygiderli gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Pagta ýygym möwsümini bellenilen möhletlerde geçirmek we hasyly ýitgisiz ýygnap almak üçin zerur şertleriň döredilmegine möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi hem-de welaýatyň Döwletli, Köýtendag, Hojambaz etraplarynda pagta ýygymynyň depgininiň pesdigini aýdyp, bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz şalydan bol hasyl almak, maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna ykjam taýýarlyk görmek boýunça ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga tabşyrylmagy meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleri berk gözegçilikde saklanmalydyr. 

                                                                   

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, şol sanda pagta ýygymyny, bugdaý ekişini öz wagtynda we guramaçylykly geçirmek ugrunda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, ýygym möwsüminde pagta ýygýan kombaýnlaryň we beýleki tehnikalaryň, kabul ediş harmanhanalarynyň sazlaşykly işi üpjün edilýär, bugdaý ekişinde oba hojalyk tehnikalary we ekiş enjamlary doly güýjünde işledilýär. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda gögeriş suwuny tutmak işleri öz wagtynda, talabalaýyk geçirilýär hem-de kadaly gögeriş alynýar. 

                                                                   

Şeýle hem häkim welaýatyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirilýän ideg işleri, ýetişdirilen hasyly ýygnamak, maldarçylyk hojalyklarynda gyş pasly üçin zerur möçberde ot-iým taýýarlamak hem-de mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işleriň geçirilişi barada hasabat berdi. Şol bir wagtyň özünde, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleri ýokary depginlerde alnyp barylýar. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işlerine ünsi çekdi, hususan-da, welaýatyň Oguzhan, Wekilbazar, Murgap etraplarynda pagta ýygymynyň depginleriniň pesdigini aýdyp, bu ugurdaky işleriň barşyna nägilelik bildirdi hem-de ýol berlen kemçilikleriň gysga wagtda düzedilmegini, bu jogapkärli möwsüme dahylly ähli düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmegi häkimden talap etdi. 

                                                                   

Bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegini üpjün etmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir, ýetişdirilen gant şugundyrynyň bol hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin ähli tagallalar edilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz degişli tehnikalary doly kuwwatynda işletmegiň hasabyna bugdaý ekişiniň agrotehniki kadalara laýyklykda hem-de bellenilen möhletlerde geçirilmeginiň ähmiýetini nygtady we munuň häzirki döwrüň talaby bolup durýandygyna ünsi çekdi. 

                                                                   

Maldarçylyk hojalyklarynda gyş paslyna taýýarlyk görmek boýunça meselelere jogapkärçilikli çemeleşilmelidir, ot-iým taýýarlamak, mallaryň gyşladyljak ýerlerini abatlamak boýunça işler öz wagtynda we talabalaýyk alnyp barylmalydyr. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary barada aýdyp, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işlerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

                                                                   

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň welaýatlarynda ýetişdirilen pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen bir hatarda, bugdaý ekişi agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şunda bugdaý ekilen meýdanlary suwarmak boýunça degişli işler geçirilýär. 

                                                                   

Şeýle hem wise-premýer hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda, Lebap welaýatyna iş sapary boýunça, bu sebitde ýetişdirilen pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak we bugdaý ekişini geçirmek, ekerançylyk meýdanlaryny suwaryş suwy bilen üpjün etmek babatda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, obasenagat toplumyny döwrebaplaşdyrmak boýunça ilkinji nobatdaky wezipeler barada aýdyp, möwsümleýin oba hojalyk işlerini degişli derejede hem-de agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmek üçin ähli tagallalary etmegiň zerurdygyny belledi we wise-premýere pagta ýygymy, bugdaý ekişi bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Şunda ulanylýan oba hojalyk tehnikalary, kabul ediş harmanhanalary, pagta arassalaýjy kärhanalar bökdençsiz işledilmelidir. Ekerançylaryň öndürijilikli zähmet çekmegi üçin ähli zerur şertler döredilmelidir. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň milli ykdysadyýeti üçin gymmatly çig mal bolan pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin anyk çäreleriň görülmelidigini belledi hem-de bugdaý ekişiniň depginini güýçlendirmegiň zerurdygyna ünsi çekip, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna we welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk we öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegi, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyna jogapkärçilikli çemeleşmegi talap etdi. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

26.10.2022
Islegli önümler

Häzirki döwürde ýurdumyzda hususyýetçiler tarapyndan ýokary netijeler gazanylýar. Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny ýokarlandyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmak boýunça wezipeleri durmuşa geçirmekde türkmen telekeçilerine uly ynam bildirilýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe, hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmäge aýratyn üns berilýär.  

                                                                   

Gökdepe etrabynyň Owadandepe geňeşliginiň çäginde ýerleşýän, işjanly telekeçi Tirkişgeldi Durdymyradowyň hususy kärhanasynda hem ilatyň sarp edýän, importyň ornuny tutýan önümleriň dürli görnüşleri öndürilýär. 2017-nji ýylda işe girizilen kärhana bir gektar meýdany eýeleýär. Bu ýerde ilkibaşda «Rowaç» haryt nyşanly gury süpürgiçler, çygly süpürgiçler, aşhana kagyzy ýaly önümleriň 6 görnüşiniň önümçiligi ýola goýuldy. Olar Türkiýe Respublikasynyň tehnologiýalary esasynda öndürilýär. Kärhanada süpürgiçleriň sagatda 100 gabyny öndürmäge mümkinçilik bar. 

                                                                   

2020-nji ýylda kärhanada «Aýs» haryt nyşanly gazlandyrylan alkogolsyz içgileriň dürli görnüşleri öndürilip başlandy. Bu ýerde olaryň 330, 500 millilitrlik we 1,5 litrlik gaplara gaplanan jemi 21 görnüşi öndürilýär. Önümçilikde Ýanbaş çeşmesiniň ekologik taýdan arassa agyz suwy, dürli görnüşli reňk we tagam berijiler peýdalanylýar. Önümçilik Polşa döwletiniň döwrebap tehnologiýalarynyň kömegi bilen alnyp barylýar. Kärhanada gazlandyrylan alkogolsyz içgileriň sagatda 10 müň şertli gabyny öndürmäge mümkinçilik bar. 

                                                                   

Öndürilýän önümler degişli hünärmenleriň gözegçiliginde hil barlaglaryndan geçirilýär. Taýýar önümler ýörite ammarlarda saklanyp, söwda nokatlaryna ugradylýar.  

                                                                   

Ýakynda bu ýerde täze önümçilik ýola goýuldy. Kärhananyň hünärmenleri suwuklyklary we içgileri saklamak üçin ulanylýan polietilentereftalat (PET) gaplary öndürip başladylar. Munuň üçin Lýuksemburgyň degişli kompaniýasynyň öňdebaryjy tehnologiýalaryndan peýdalanylýar. Bu önümçiligiň ýola goýulmagy ugurdaş kärhanalaryň üpjünçiligine hem täsirini ýetirer. 

                                                                   

Häzirki wagtda önümçilik kärhanasynda 50-ä golaý adam zähmet çekýär. Bu ýerde olaryň zähmet çekmekleri we dynç almaklary üçin ähli şertler döredilipdir. Kärhanada arassaçylyk kadalarynyň we tehniki howpsuzlygyň düzgünleriniň berjaý edilmegine aýratyn ähmiýet berilýär.  

                                                                   

Telekeçi Tirkişgeldi Durdymyradow geljekde öndürýän önümleriniň görnüşlerini hem-de olaryň öndürilýän möçberlerini has-da artdyrmagy, täze iş orunlaryny döretmegi, şeýle hem eksporty ýola goýmagy maksat edinýär.  

                                                                                                           

Çary ÇARYÝEW.

26.10.2022
Ýokary hilli önümler

Welaýatymyzyň öňdebaryjy önümçilik kärhanalarynyň biri bolan Daşoguz «Çeper» tikin fabriginde tikilýän önümlere islegler barha artýar. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň 9 aýynyň jemi boýunça fabrikde tikilýän önümler 13 million 604 müň manatlyk bolup, meýilnama 168,7 göterim ýerine ýetirildi. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende bu görkeziji 119,4 göterime barabardyr.  

                                                                   

Fabrigiň eli çeper tikinçileri öndürilýän önümleriň hil taýdan ýokary bolmagy ugrunda uly alada edýärler. Tikin önümleriniň aglaba bölegi buýurmalar esasynda öndürilýär. Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň, Döwlet serhet gullugynyň buýurmalary esasynda esgerler we serkerdeler üçin ýörite eşikler tikilýär. Şeýle hem hassahana geýimleri, aşpezler üçin eşikler, ýeňlikler, başgaplar, pamykly düşek, ýorgan, ýassyk, olaryň daşlyklary, halatlar işçi geýimleri öndürilýär. Fabrigi çig mal bilen esasan, Ruhabat, Türkmenbaşy, Gökdepe, Aşgabat dokma toplumlary üpjün edýärler. Bu dokma toplumlary tarapyndan öndürilýän matalar özleriniň ýokary hilliligi bilen tapawutlanýar. Olar ýurdumyzda ýetişdirilen pagta hasylynyň önümi bolup, hil taýdan ähli talaplara laýyk gelýär. Fabrigiň işgärleri işlemäge, medeniýetli dynç almaga döredip berýän mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize rowaçlyk arzuw edip, ýyly ýokary netijeler bilen jemlemek üçin yhlasly zähmet çekýärler. 

                                                                                                           

Haltäç BÄŞIMOWA,

                       

TKA-nyň welaýat birleşmesiniň utgaşdyryjysy.

25.10.2022
Goranyş maksatly Harby doktrina — Watanymyzyň abadançylygynyň kepili

Bilelikdäki harby-meýdan türgenleşigi geçirildi 

                                                                   

 Balkan welaýaty, 24-nji oktýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, Türkmenbaşy etrabynyň çäginde ýerleşýän deňiz okuw-türgenleşik merkezinde geçirilen ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň barşyny synlady. 

                                                                   

Ýörite meýilnama laýyklykda, Ýaragly Güýçleriň we beýleki goşunlaryň şahsy düzüminiň harby hünär ussatlyklaryny has-da ýokarlandyrmak, Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny barlamak maksady bilen, söweşjeň taýýarlyga getirilip, bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigi geçirildi. Öňde goýlan wezipeleri çözmek üçin guryýer goşunlarynyň, harby-howa güýçleriniň we howa hüjüminden goranmak goşunlarynyň, harby-deňiz güýçleriniň harby bölümlerini bellenen tertipde söweşjeň taýýarlyga getirmek barada nobatçy güýçlere habar berildi. Dessine harby dolandyryş ulgamy ýaýbaňlandyryldy, harby we hukuk goraýjy edaralar bilen sazlaşykly hereketler ýola goýuldy. 

                                                                   

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasynyň diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, Ýer ýüzünde parahatçylygyň we durnuklylygyň saklanmagyny baş maksat edinýändigini bellemek gerek. Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleri döwletimiziň harby howpsuzlygyny, çäkleriniň bitewüligini ygtybarly üpjün edýär. Diňe goranyş häsiýetine eýe bolan hem-de Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatyna doly laýyk gelýän Harby doktrinada kesgitlenen wezipeler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunda Milli goşunyň döwrebaplaşdyrylmagyna hem-de harby okuw-türgenleşikleriniň yzygiderli geçirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Bu bolsa Watan goragçylarynyň hünär derejesini ýokarlandyrmaga, Ýaragly Güýçlerimiziň goranyş kuwwatyny artdyrmaga gönükdirilendir. 

                                                                   

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziliniň çäginde goýlan harby tehnikalary, harby söweşjeň uçarlary, dikuçarlary we goşun bölümlerinde üpjünçilik maksady bilen ulanylýan dürli görnüşdäki harby uçarlary, täze gelip gowşan häzirki zaman harby uçarlary synlady. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde görkezilýän harby tehnikalaryň özboluşly aýratynlyklary bilen tanyşlygyň dowamynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli döwrebaplaşdyrylýandygyny belläp, harby gullukçylaryň, söweşjeň tehnikalara erk edýän ýaş esgerleriň, serkerdeleriň hünär derejesiniň yzygiderli kämilleşdirilmegi bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi. 

                                                                   

 Soňra Türkmenistanyň Prezidenti dikuçarda howa menzilinden harby okuw-türgenleşigiň geçirilýän ýerine bardy. 

                                                                   

Bu ýerde goranmak ministri, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary B.Gündogdyýew Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedowa Ýaragly Güýçleriň we beýleki goşunlaryň şahsy düzümleriniň bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigini geçirmäge taýýardygy barada hasabat berdi. 

                                                                   

 Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. 

                                                                   

Häzirki döwürde döwlet tarapyndan yzygiderli alada edilmegi bilen, gury ýerlerde bolşy ýaly, deňiz çäkleriniň hem ygtybarly goragy üpjün edilýär. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň harby-deňiz güýçleriniň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli pugtalandyrylýar. Bu bolsa harby gullukçylaryň häzirki zaman tehnikalaryna ussatlyk bilen erk etmeklerini we olaryň hünär taýdan kämilleşmeklerini şertlendirýär. 

                                                                   

 Harby orkestriň ýerine ýetirmeginde belent ruha beslenen watançylyk aýdymy ýaňlanýar. 

                                                                   

Soňra Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny barlamak we harby gullukçylaryň hünär ussatlyklaryny has-da ýokarlandyrmak maksady bilen, bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşigini geçirmek üçin ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň şahsy düzümi söweşjeň taýýarlyk ýagdaýyna getirildi. Bu türgenleşikde uçarmansyz uçarlaryň howadaky uçuşlary we ot açyş urgulary hem-de goşunlaryň taktiki hereketleri «TürkmenÄlem 52oE» emeli aragatnaşyk hemrasynyň kömegi bilen göni wideoaragatnaşyk arkaly ýörite ekranlarda görkezilýär. 

Asmana atyjylar toparynyň raketasy kesgitlenen ugra gönükdirildi. Uçar-nyşan toplumy sesden pes tizliklerde uçýan köp maksatly uçuş enjamy bolup, ol garşydaşyň uçaryny, howa nyşanasyny döretmek bilen, harby gullukçylary türgenleşdirmek hem-de olaryň söweş ukyplylygyny ýokarlandyrmak üçin niýetlenendir. 

                                                                   

Deňizýaka söweşleriň aýratynlyklaryna laýyklykda, 120 mm-lik minomýot toplumy bilen ýaraglandyrylan bölümçe kenarýakasynda ot açyş sepgitlerini eýeleýärler. Deňiz çäginiň howa giňişliginde ýagtylandyryjy minalar peýda boldy. 

                                                                   

Sowutlanan harby awtoulaglarda asmana atyjylar howa nyşanlaryna raketa toplumyndan raketa atyşlaryny ýerine ýetirýärler we howa nyşanasyny ýok edýärler. Göçme asmana atyjy raketa toplumy bilen ýaraglandyrylan bölünmeler motoatyjy, tankçylyk we beýleki goşunlary ýörişde we söweşiň ähli görnüşlerinde ýakyn aralykdaky duýdansyz peýda bolýan howa hüjüminden penalamak hem-de ygtybarly goramak boýunça söweşjeň wezipeleri ýerine ýetirýärler. 

                                                                   

Şeýle hem şu günki harby-okuw meýdan türgenleşigine «Bayraktar TB2» kysymly söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamyň ilkinji gezek gatnaşdyrylýandygyny bellemeli. Türgenleşigiň dowamynda bu uçarmansyz uçaryň söweşjeň mümkinçilikleri, onuň howa giňişligindäki hereketleri «TürkmenÄlem 52oE» aragatnaşyk hemrasy arkaly ekrana çykarylýar. Täze söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamyň kömegi bilen radiolokasiýa bekedini aňladýan nyşanany ýok etmek ugruna girýär we raketasyny gönükdirýär. Radiolokasiýa beket nyşany 5 müň metr beýiklikden we 8 müň metr uzaklykdan takyklyk bilen ýok edilýär. 

                                                                   

Häzirki okuw türgenleşiginde Türkmenistanyň harby howpsuzlygyny üpjün etmekde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlarynyň düzümleriniň ulanylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Türgenleşik meýdanynyň çep tarapynda “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlar ýokary geçijilikli ulaglarda dessin hereket edip, kesgitlenen sepgitde söweş ýerlerini eýeleýärler. Mergenler topary nyşanalary dürs urmagy başarýarlar hem-de kämil söweşjeň ýaraglara erk etmekde söweşjeň ussatlyk görkezýärler. Topar öňde goýlan wezipäni ýerine ýetirip, awtoulaglaryna münüp, türgenleşik meýdanynyň çäginden çykýar. 

                                                                   

Harby okuw-meýdan türgenleşiginiň maksadyna laýyklykda, Ýaragly Güýçleriň söweşjeň uçarmansyz uçuş enjamyndan kenarýaka raketa toplumyny aňladýan nyşanany ýok etmek meýilleşdirilýär. Toplumyň dolandyryş enjamynyň kömegi bilen urgy ediji uçarmansyz enjam söweş ugruna hüjüm etmek üçin gönükdirilýär we ýokary takyklyk bilen nyşana gönükdirilýär. Bu uçarmansyz uçuş enjamy garşydaşa sessiz we gizlin hüjüm edip, barmasy kyn bolan dürli görnüşli desgalary, ýerüsti we suwüsti nyşanalary, garşydaşyň janly güýjüni ýok etmek üçin niýetlenendir. 

                                                                   

Gözden geçirilişiň dowamynda Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň ygtyýaryndaky asmana atyjy raketa toplumynyň häzirki zaman görnüşleriniň biriniň mümkinçilikleri görkezildi. Ol güýçli elektron päsgelçilik şertlerinde toparlaýyn hüjümleriň garşysyna uçarmansyz uçarlary, reaktiw uçarlary, dikuçarlary, şeýle hem howa-ýer we ganatly raketalary, takyk dolandyrylýan bombalary ýok etmek üçin niýetlenendir. 

                                                                   

Goranmak ministrliginiň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary söweşjeň awtoulaglarda böwet goýujy ot açyşlary ýerine ýetirmek üçin kesgitlenen sepgitde ýerleşdiler. Söweşjeň hasaplar pulemýotlardan janly güýçleri aňladýan toparlaýyn nyşanalar boýunça ýokary depginde ot açýarlar. Zabt ediji toparlar pulemýotçylaryň täsirli ot açmaklary esasynda hüjüme geçip, ýörite taktiki hereketleri ýerine ýetirýärler. Pulemýotlaryň ot bilen penalamagynda granatamýotçylar topary sowutlanan nyşanalary hatardan çykarýarlar. 

                                                                   

Ýaragly Güýçleriň tehniki taýdan üpjünçiligini döwrebaplaşdyrmaga aýratyn üns berilmegi netijesinde ýurdumyzyň harby-howa güýçleri Türkmenistanyň deňiz çäkleriniň we guryýer serhediniň howa giňişliginiň ygtybarly goragyny üpjün edýärler. Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz 2021-nji ýylyň iýul aýynda “M-346” kysymly harby uçaryň şturwalynyň başyna geçip, ony synagdan geçirmek bilen, sesden çalt uçýan harby uçara ussatlyk bilen erk etdi hem-de ony sanlyja sekuntlardan zerur belentlige çykaryp, asman giňişliginde birnäçe öwrüm edipdi. 

                                                                   

Ine, bu gün bolsa “M-346” kysymly söweşjeň uçarlaryň ikisi okuw-türgenleşik meýdanynyň asman giňişliginde peýda bolup, ýörite taktiki uçuş tälimlerini ýerine ýetirmek bilen, garşydaşyň harby tehnikalaryny, uçarlaryny we dikuçarlaryny hatardan çykarmagyň, strategik maksatlaryny ýok etmegiň usullaryny görkezýärler. Şu türgenleşige ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň ygtyýaryna ýakynda gelip gowşan uçarlar hem gatnaşdy. Olaryň ilkinji nobatdaky wezipesi nyşanalary kesgitlemek boýunça howa giňişliginde aňtaw uçuşlaryny alyp barmakdan ybaratdyr. 

                                                                   

Soňra uçarlar bellenen wagtda türgenleşik meýdanynyň sag tarapynda uçardan artilleriýa toparyny aňladýan nyşan meýdany boýunça, ýörite dolandyrylýan ýokary takyk awiasion bombalaryň kömegi bilen urgular amala aşyrylýar. Hüjüm ediji uçarlar guryýer goşunlaryny goldamak boýunça söweş hereketini dowam edip, raketa urgularyny ýerine ýetirmek bilen, sowutlanan tehnikalar kerwenini aňladýan nyşanalar toparyny hatardan çykarýarlar. 

                                                                   

Ýaýbaňlandyrylan bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň barşy, olara gözegçilik işleri we goşun bölümleriniň arasynda aragatnaşygyň häzirki zamanyň täzeçil usullarynyň sanly ulgam arkaly amala aşyrylmagy türgenleşigiň netijeli häsiýete eýe bolmagyna we onuň geçişine doly baha bermäge mümkinçilik döredýär. Munuň özi ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň häzirki zamanyň talaplaryna laýyk derejede döwrebaplaşdyrylýandygynyň aýdyň beýanydyr. 

                                                                   

Soňra türgenleşik meýdanynyň sag tarapyndaky meýdan ok-däri we ýarag ammarlar toplumyny aňladýan nyşana garşy bomba oklanylýar. Hüjüm ediji uçarlar zabt ediji awiasiýanyň söweş taktikasyna laýyklykda, söweşjeň jübütlere bölünip, artilleriýa toparyny aňladýan nyşanalary hatardan çykarmak boýunça wezipäni ýerine ýetirýärler. 

                                                                   

Söweşjeň wezipäni ýerine ýetirmek üçin harby-howa güýçleriniň dikuçarlary çagyrylýar. Olar türgenleşik meýdanynyň sag tarapyndaky awtoulag kerwenine netijeli urgy urmak üçin hüjüm edýärler. 

                                                                   

Türgenleşik meýdanynyň çep tarapyndan atyjylar toparynyň penalamagynda ognemýotçylar ýokary geçijilikli awtoulaglarda hereket edýärler. Olar bellenen söweş sepgidine gelip, söweş ýerlerini dessin eýeläp, uzak wagtlaýyn goranyş nokadyny aňladýan nyşana boýunça ot açyp, ony hatardan çykarýarlar. 

                                                                   

Harby okuw-meýdan türgenleşigini ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň harby-deňiz güýçleriniň söweşjeň gämileri dowam edýär. Olar Hazar deňzinde parahatçylygy we howpsuzlygy ygtybarly goraýarlar. «Edermen» we «Gaýratly» raketa gämileri hem-de beýleki gämi urgy toparlary deňiz giňişliginde söweşjeň gämi nyşanalaryny hatardan çykarmak üçin okgunly hüjüm edýärler. Bellenen wagtda ýokary takyklykdaky raketa goýberilip, aýratyn wajyp suwüsti nyşana gönükdirilýär. 

                                                                   

Türgenleşik meýdanynyň çep tarapynda Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary şäher şertlerinde binalary we desgalary zabt edip, bikanun ýaragly toparlary zyýansyzlandyrmak boýunça ýörite taktiki hereketlere girişýärler. Şu pursatda ýörite söweşjeň tertibe düzülen gämiler topary deňiz söweşini alyp barmagyň taktiki usullaryny ýerine ýetirýärler. Kämil derejede enjamlaşdyrylan “Deňiz han” korwet gämisi uly çuňlukda suwasty torpedasyny goýberýär hem-de ýüze çykarylan suwasty gämini aňladýan nyşanany urýar. 

                                                                   

Deňiz söweşi gämi ýaraglanyşyndaky artilleriýa toplary bilen suwüsti nyşanalara jemlenen we aýratynlykdaky ot açyşlar bilen dowam edýär. Deňiz giňişliginde hereket edýän Ýaragly Güýçleriň harby-deňiz güýçleriniň hem-de Döwlet serhet gullugynyň gämileri suwüsti nyşanalara garşy netijeli ot açýarlar. Howa hüjüminden goranyş goşunlary deňiz çäginiň howa giňişliginde nyşanany ýüze çykarýarlar. 

                                                                   

Häzirki zaman söweşinde uçarmansyz uçuş enjamlary arkaly söweşi alyp barmagyň täze görnüşleri peýda boldy. Uçarmansyz uçýan enjam dürli belentlikde hereket edip, onuň kömegi bilen zerur aňtaw maglumatlaryny alyp bolýar. Şu pursatda howa hüjüminiň nobatdaky tapgyryny aňladýan kiçi göwrümli howa nyşany peýda boldy. Bu nyşan howa hüjüminden goranyş goşunlarynyň asmana atyjy raketa toplumy bilen ýok edildi. 

                                                                   

Ýörite maksatly toparlar sagdyn, beden we ýörite taýýarlyk ugurlary boýunça ýokary taýýarlykly goşun görnüşleriniň öňdebaryjylary hasaplanýar we olar strategik wajyp wezipeleri ýerine ýetirýärler. Dolandyryş nokadynyň öň tarapynda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary üçin ýörite ot açyş meýdançasy enjamlaşdyryldy. Ygtyýarlaryna gelip gowşan ýörite awtoulaglarda, şeýle hem “Kirpi” kysymly söweşjeň tehnikalarda hüjüme başlap, harby gullukçylar kesgitlenen aralyklarda ýörite nyşanalar boýunça ot açýarlar hem-de söweşjeň ussatlyklaryny görkezýärler. 

                                                                   

Olar türgenleşik meýdançasynyň çep tarapyndan hereket etmek bilen, dürli nyşanalar boýunça dürs urgulary amala aşyrýarlar. Bu bölümleriň harby gullukçylary ygtyýarlaryndaky döwrebap harby awtoulaglary ulanýarlar. Şol tehnikalar aýratyn çylşyrymly şertlerde — çöllük, daglyk ýerlerde, tokaý zolaklarynda hem-de ilatly ýerlerde wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmäge niýetlenendir we ygtybarlylygy, ýokary geçijiligi bilen tapawutlanýarlar. 

                                                                   

Milli howpsuzlyk we Içeri işler ministrlikleriniň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary deňizde girewine alnan gämini halas etmek boýunça ýörite hereketleri ýerine ýetirýärler. Içeri işler ministrliginiň “Türkmen edermen” ýörite maksatly topary dikuçarlarda gämini düzgün bozujylardan arassalamak boýunça ýörite hereketleri geçirýär. Bellenen wagtda harby we hukuk goraýjy edaralaryň “Türkmen edermen” ýörite maksatly toparlary dikuçardan 1500 metr beýiklikden bellenilen nokada paraşýutdan üstünlikli böküş geçirýärler. 

                                                                   

Şeýlelikde, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şahsy düzümi söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini hem-de ussatlygyny aýdyň beýan etdiler. 

                                                                   

Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň üstünlikli geçmegi mynasybetli guralan dabaraly ýörişi synlady. 

                                                                   

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe durmuşa geçirilýän harby özgertmeler Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygynyň, harby gullukçylaryň hünär derejesiniň has-da ýokarlanmagyny şertlendirdi. Harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilmegi, iň kämil harby tehnikalaryň gelip gowuşmagy, goranyş häsiýetli Harby doktrinanyň netijeli amala aşyrylmagy Watanymyzyň asuda durmuşyny üpjün etdi. 

                                                                   

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň “Türkmen edermen” ýörite maksatly topary sowutlanan awtoulaglarda, Içeri işler ministrliginiň ýörite maksatly toparlary bolsa tälim berlen türkmen alabaýlary bilen geçýärler. Ýaragly Güýçleriň harby-deňiz güýçleriniň “Edermen” we “Gaýratly” raketa gämileri hem harby ýörişe bezeg berdi. Şol bir wagtyň özünde harby dikuçarlar deňiz çäginiň howa giňişliginde dabaraly uçuşyny dowam edýärler. 

                                                                   

Watan goragçylary netijeli gulluklary we döwrebap ýaşaýyş-durmuş şertleri üçin döwlet derejesinde döredilen mümkinçiliklerden netijeli peýdalanyp, parahatçylygy saklamak hem-de Watanymyzyň mukaddes serhetlerini, şol sanda deňiz serhetlerini goramak boýunça wezipeleri üstünlikli çözýärler. 

                                                                   

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bilelikdäki harby okuw-meýdan türgenleşiginiň guralyşynyň ýokary derejesini belledi. 

                                                                   

Serkerdeler Watany söýmegiň beýik nusgasyny görkezýän döwlet Baştutanymyza harby gullukçylar barada edýän aladasy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler we asyrlar aşyp gelýän milli watansöýüjilik ýörelgeleriniň döwrüň ruhuna laýyk derejede ösdürilmegi ugrunda zerur tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdylar. 

                                                                   

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow deňiz okuw-türgenleşik merkeziniň çäginde görkezilýän harby söweşjeň tehnikalaryň dürli görnüşlerini synlady. Şolaryň hatarynda iň täze nusgadaky uçarlar, uçarmansyz uçarlar we beýlekiler bar. 

                                                                   

Soňky ýyllarda döwlet derejesinde alnyp barylýan işler netijesinde Milli goşunymyzyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyryldy, onuň kuwwaty pugtalandyryldy, harby gullukçylaryň gullugy we ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertler döredildi. Ýokary hünärli harby gullukçylaryň taýýarlanylmagyna uly üns berilýär, okuw işine öňdebaryjy tejribeler, sanly ulgam ornaşdyrylýar. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, bu ugurda döwletimiz mundan beýläk-de toplumlaýyn işleri alyp barar. Munuň özi mukaddes topragymyzda asudalygyň berkarar bolmagyna, ýurdumyzyň çäkleriniň dost-doganlyk serhedine öwrülmegine ýardam berer. 

                                                                   

Watan goragçylary Milli goşuny ösdürmek baradaky meselelere örän uly üns berýändigi üçin Ýaragly Güýçleriň Belent Serkerdebaşysyna tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler hem-de harby kasama wepaly boljakdyklaryna, ýurdumyzyň parahatçylygyny, asudalygyny goramak ýaly mukaddes wezipäni üstünlikli ýerine ýetirjekdiklerine ynandyrdylar. 

                                                                   

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow hemmelere Watan goragy ýaly mukaddes gulluklarynda üstünlik arzuw edip, bu ýerden ugrady. 

                                                                   

Döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatyna iş saparyny tamamlap, Türkmenbaşy şäheriniň Halkara howa menziline geldi we bu ýerden paýtagtymyza ugrady.

25.10.2022
Elektroenergetika: berk binýat

Garaşsyz Diýarymyzda «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň her bir güni taryhy wakalara, türkmen halky üçin ýatdan çykmajak, ykbal çözüji ajaýyp senelere, döwletli tutumlara beslenýär. Ýurdumyzy galkyndyrmagyň we döwrebaplaşdyrmagyň ýolunda beýik işler durmuşa geçirilýär. Mukaddes Watanymyz agzybirligiň, asudalygyň, jebisligiň, watansöýüjiligiň, ykdysady we ruhy galkynyşyň, zähmetsöýerligiň, dost-doganlygyň, ynsanperwerligiň hem-de abadançylygyň mekany boldy.  

                                                                   

2022-nji ýylyň 3-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gahryman Arkadagymyz döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Mary welaýatyna iş saparyny amala aşyrdy. Bu iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutyna gelip, institutyň professor mugallymlarynyň hem-de talyp ýaşlarynyň öňünde çykyş etdi. Gahryman Arkadagymyz çykyşynda Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň esaslandyrylmagyna 25 ýylyň dolandygyny we Garaşsyzlygymyzyň ajaýyp miweleridigini belläp, hemmeleri ajaýyp sene bilen tüýs ýürekden gutlady. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz talyp ýaşlara ýüzlenip, türkmen ýaşlarynyň her biriniň öz ýurdunyň taryhyny bilmeginiň hökmanydygyny belledi. Onuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň «Türkmenenergo» döwlet elektroenergetika korporasiýasynyň düzüminde hereket edýän Hindiguş elektrik stansiýasynyň döreýiş taryhyny hem-de düzüm birliklerini ýatlap geçdi. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz Hindiguş elektrik stansiýasynyň 1913-nji ýylda Russiýa imperiýasy döwründe esaslandyrylandygyny belledi. Onuň umumy kuwwaty 1,2 MWt-a deň bolup, bu kuwwatlylygy sarp edijilere ýetirmek üçin uzynlygy 38,7 km bolan elektrik geçirijisi, şeýle-de elektrik energiýasyny bökdençsiz öndürmek üçin her biriniň kuwwaty 400 kWt-a deň bolan 3 suw turbinasynyň ýerleşdirilendigini belläp geçdi. Hindiguş elektrik stansiýasynyň häzirki wagtda işläp durandygyny nygtap, onuň muzeý gymmatlyklarynyň hatarynda geljekki ýaş energetikleriň nazary taýýarlyklarynyň ýokarlanmagyna uly ýardam berýändigini aýtdy. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyzyň her bir döwletiň ösüşiniň diňe bir innowasion tehnologiýalara bagly bolman, eýsem, onuň taýýarlap bilýän kämil hünärmenleri bilen baglydygy barada aýdan çuň mana ýugrulan sözleri institutymyzyň talyp ýaşlaryny has-da gowy okamaga, kämil hünärmenler bolup ýetişmäge ruhlandyrdy. Şunuň bilen baglylykda Hindiguş elektrik stansiýasyna professor mugallymlaryň, ylmy işgärleriň hem-de hünärmenleriň gatnaşmagynda önümçilik tejribe okuw sapagy guraldy. Okuw sapagynyň dowamynda talyplar Hindiguş elektrik stansiýasynyň tehnologik aýratynlyklary bolan suw turbinalarynyň düzüm bölekleri, suw akymynyň ugurlarynyň kesgitlenilişi, açyk paýlaýjy gurluşlaryň, paýlaýjy we beýgeldiji beketleriň hem-de beýleki birnäçe kömekçi gurluşlaryň düzüm bölekleri bilen doly tanyşdyryldy. Bu bolsa talyp ýaşlaryň gowy okamaklaryna, saýlap alan ugurlary boýunça geljekde ökde hünärmenler bolup ýetişmeklerine, watansöýüjilik duýgularynyň has-da ösmegine uly itergi berdi. 

                                                                   

Önümçilik tejribe tanyşdyryş okuw sapagynyň dowamynda häzirki döwrümiziň ösüşlerini nazarlaýan Merkezi Aziýa sebitinde ýeke-täk, birnäçe halkara güwänamalaryna eýe bolan, özüniň ekologiýa arassalygy bilen tapawutlanýan, 2018-nji ýylda gurlup, ulanylmaga berlen, umumy kuwwaty 1574 MWt-a deň bolan utgaşykly dolanyşykda işleýän Marynyň döwlet elektrik stansiýasynda okuw sapary guraldy.  

                                                                   

Utgaşykly dolanyşykda işleýän bug-gaz turbinaly elektrik stansiýasynda ABŞ-yň dünýä meşhur «General Electric» kompaniýasy tarapyndan taýýarlanan dört gaz turbinasy we iki bug turbinasy arkaly elektrik energiýasynyň öndürilişi amala aşyrylýar. Öndürilen elektrik energiýasy 220 kW hem-de 500 kW güýjenmeli açyk paýlaýjy gurluşlary arkaly Türkmenistanyň bitewi energoulgamyna ugradylýar.  

                                                                   

Talyplar degişli hünärmenler tarapyndan döwrebap elektrik stansiýanyň çäklerinde wideogözegçilik enjamlarynyň guralyşy bilen hem tanyşdyryldy. Bu stansiýa hem döwrebap inžener-tehniki işläp taýýarlamalaryň hataryna girýär.  

                                                                   

Ýaş nesil üçin şeýle ajaýyp şertleri döredip berýän Gahryman Arkadagymyza we hormatly Prezidentimiz Arkadagly Serdarymyza egsilmez alkyşlarymyzy aýdýarys.  

                                                                                                           

Şanazar ALLAKULYÝEW,

                       

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň Elektrik stansiýalary kafedrasynyň müdiri.

25.10.2022
Täze ulgamyň rowaç ýoly

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň ykdysadyýeti çalt depginlerde durnukly ösdürilýär. Ylmyň we tehnikanyň täze gazananlaryny önümçilige ornaşdyrmakda tutumly işler durmuşa geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň öňe sürýän oýlanyşykly ykdysady syýasaty netijesinde ýurdumyzyň halk hojalygy ösüşli ýol bilen öňe barýar. Sanly ykdysadyýeti ornaşdyrmakda giň möçberli işleriň bady artýar.  

                                                                   

2019-njy ýylyň başynda ýurdumyzda Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy kabul edilenden soň, döwletimizde sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegine giň ýol açyldy. Bu kämil ulgamyň durmuşa ornaşdyrylmagy bilen döwleti, halk hojalygymyzyň önümçiligini dolandyrmakda, beýleki ulgamlarda has netijeli ösüşleri gazanmakda täze mümkinçilikler peýda boldy. Kämil ulgamyň ösdürilmegi beýleki ugurlar bilen birlikde, ylym-bilim ulgamynyň işini döwrebaplaşdyrmakda uly ähmiýete eýe boldy. Ýaşlara bilim berip, hünär öwretmekde goşmaça amatlyklara ýol açdy. Biz muňa gündelik iş tejribämizden göz ýetirýäris. Mekdebimiziň mugallymlary täze usuldan netijeli peýdalanyp, gowy görkezijileri gazanýarlar. 

                                                                   

 Çeper BEGMYRADOWA. 

                                                                   

 Mary welaýat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň talyby.

24.10.2022
Döretmegiň ýoly bilen ata Watanymyzyň abadançylygyny pugtalandyryp

Geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary — ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we ösüşiň bähbidine strategik hyzmatdaşlyk, Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan gülläp ösüşini üpjün etmek wezipeleri öz beýanyny tapdy. 

                                                                   

20-nji oktýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň käbir meselelerine seredildi. Jemgyýetçilik we döwlet durmuşynyň dürli ulgamlarynyň ösüşini hukuk taýdan goldamak, maliýe-ykdysady, bank ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy, ýurdumyzyň ykdysady ösüşiniň depgini, ýol-ulag düzümleriniň döwrebaplaşdyrylmagy, halkara ulag geçelgeleriniň döredilmegi, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy hem-de suw serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagy, ykdysadyýetiň esasy pudaklary üçin milli hünärmenleri taýýarlamak mejlisde garalan meseleleriň hatarynda boldy. 

                                                                   

Şeýle-de “Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2022” atly XXVII halkara maslahata we sergä görülýän taýýarlyk hem-de “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine ýurdumyzyň gatnaşmagy bilen bagly guramaçylyk meseleleri barada habar berildi. Türkmenistanyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen habarlar ulgamynda hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmek mejlisde garalan aýratyn mesele boldy. 

                                                                   

Hökümet mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Bedenterbiýe we sport baradaky döwlet komitetini döretmek hakynda Permana hem-de bu komitetiň meseleleri hakynda, Bilim ministrliginiň meseleleri hakynda Kararlara, “Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakynda”, şeýle-de «Türkmenistana gelýän we onuň çäginden üstaşyr geçýän daşary ýurt döwletleriniň ýük awtoulag tirkegleriniň we ýarym tirkegleriniň eýelerinden alynýan ýygymlary we tölegleri bellemek hakynda» Kararlara gol çekdi. 

                                                                   

21-nji oktýabrda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we ýurdumyza resmi sapar bilen gelen Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewiň arasynda gepleşikler geçirildi. Duşuşygyň dowamynda halkara we sebit howpsuzlygyny pugtalandyrmak, halkara terrorçylyga, neşe serişdeleriniň bikanun dolanyşygyna, serhetýaka guramaçylykly jenaýatçylyga garşy göreşmek meseleleri boýunça iki ýurduň işjeň hyzmatdaşlyk edýändigi bellenildi. Iri halkara düzümleriň çäklerinde-de hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi tassyklanyldy. 

                                                                   

Owganystandaky ýagdaýlar gepleşikleriň meseleleriniň biri boldy. Iki ýurduň bu döwletde parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek işine gatnaşmagyny, ykdysady, durmuş taýdan dikeltmek üçin şertleri döretmegi, doganlyk owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermegi dowam etdirjekdikleri tassyklanyldy. Özara hormat goýmak, deňhukuklylyk hem-de birek-biregiň bähbitlerini nazara almak esasynda suw hojalyk, suw-energetika meselelerinde gatnaşyklaryň ösdürilýändigine aýratyn üns çekildi. Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işine gatnaşmagyň çäklerinde Aral meselesi boýunça, şeýle-de halkara guramalar, BMG-niň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen hyzmatdaşlygy dowam etdirmegiň möhümdigi nygtaldy. 

                                                                   

Obasenagat toplumy, energetika, himiýa we nebithimiýa senagaty, maşyngurluşyk, dokma, derman senagaty pudaklary ýurtlarymyzyň işjeň hyzmatdaşlyk üçin uly kuwwata eýe bolan anyk ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Taraplar türkmen we özbek kompaniýalaryny ýurtlarymyzyň çäklerinde amala aşyrylýan bilelikdäki maýa goýum taslamalaryna gatnaşmaga çekmekde döwlet goldawyny bermäge taýýardyklaryny tassykladylar. 

                                                                   

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň serhetýaka gatnaşyklary, sebit söwdasyny giňeltmek ugrunda çykyş edýändigini belledi. Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy dowam etmäge we ösdürmäge bil baglaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz biziň umumy işlerimiziň hatarynda durmuşa geçirilen iri energetika taslamasynyň — Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisiniň bardygyny belledi. Biziň ýurdumyz özbek hyzmatdaşlarymyz bilen bilelikde energiýa serişdeleriniň iberilmegini ep-esli artdyrmak hem-de olaryň üstaşyr geçirilmegini giňeltmek üçin mümkinçiliklere garamaga taýýardyr. 

                                                                   

Ulag ulgamy Türkmenistanyň Özbegistan bilen hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Biziň ýurtlarymyzyň tagallalarynyň baş maksady Merkezi Aziýanyň, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň ulag ulgamlarynyň birleşdirilmegini üpjün edip biljek kuwwatly, häzirki zaman düzümini döretmäge gönükdirilip bilner we gönükdirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Özbegistan — Türkmenistan — Hazar deňzi — Gara deňziniň portlarynyň üsti bilen Ýewropa çykmak arkaly ulag ugurlaryny ösdürmek boýunça bilelikde işlemäge Türkmenistanyň taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman — Katar ulag geçelgesiniň taslamasyny çalt durmuşa geçirmek boýunça tagallalary güýçlendirmegiň wajypdygy bellenildi. 

                                                                   

Gepleşikleriň dowamynda ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyga, hususan-da, ylym we bilim ulgamlarynda, sungat işgärleriniň arasynda gatnaşyklary giňeltmek meselelerine deglip geçildi. Parlamentara hyzmatdaşlyga aýratyn üns berildi. Gepleşikleriň netijeleri boýunça iki ýurduň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň arasynda ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. 

                                                                   

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew Türkmenistan bilen Özbegistan Respublikasynyň arasynda strategik hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak hakynda Jarnama gol çekdiler. 

                                                                   

Ýokary derejedäki gepleşikler tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Prezident Şawkat Mirziýoýewiň duşuşygy boldy. Duşuşygyň barşynda taraplar ýyl-ýyldan täze many-mazmun bilen üsti ýetirilýän türkmen-özbek gatnaşyklarynyň däp bolan netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen bellediler. Şunda okgunly ösdürilýän parlamentara hyzmatdaşlygyň döwletara gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýandygy nygtaldy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew köpasyrlyk dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna esaslanýan türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň umumy bähbitler üçin mundan beýläk-de berkidiljekdigine ynam bildirdiler. 

                                                                   

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz özbek Liderine Alabaý atly türkmen alabaýyny sowgat berdi we onuň nesil ugry hakyndaky şahadatnamany gowşurdy. 

                                                                   

Şol gün Prezident Şawkat Mirziýoýew “Halk hakydasy” ýadygärlikler toplumyna bardy. Bu ýerde belent mertebeli myhman milli gahrymanlaryň — edermen Watan goragçylarynyň hakydasyny ebedileşdiren “Baky şöhrat” ýadygärligine gül goýdy. Özbek Lideri ýadygärlikler toplumynyň çäginde ýerleşen “Watan mukaddesligi” muzeýi bilen tanşyp, Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy. 

                                                                   

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetine geldi. Ol ýerde dostlukly ýurduň Liderine bu ýokary okuw mekdebiniň “Hormatly professory” alymlyk adyny dakmak mynasybetli dabara geçirildi. 

                                                                   

Şeýle-de şol gün Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Şawkat Mirziýoýewiň gatnaşmagynda Aşgabatda gurlan “Daşkent” dynç alyş seýilgähiniň açylyş dabarasy boldy. 

                                                                   

Seýilgähiň dizaýnynda milli özbek bezegleriniň hem-de binagärliginiň äheňleri ulanyldy. Bu ýerde amatly dynç almak, maşgala bolup wagtyňy gyzykly geçirmek üçin ähli şertler göz öňünde tutulandyr. Täze seýilgähde çagalardyr ulular wagtlaryny şüweleňli we peýdaly geçirip bilerler. Abadanlaşdyrylan, bagy-bossanlyga bürelen çäkde “Daşkent” kafesi we çaýhana, restoran, amfiteatr ýerleşýär. Körpeler üçin köpöwüşginli bezelen attraksionlar we oýun meýdançalary bar. Dostlukly ýurduň milli äheňlerini, meşhur binagärlik desgalaryny beýan edýän şekiller seýilgähiň bezeginiň aýratynlyklarydyr. 

                                                                   

Iki ýurduň Liderleri özbek milli äheňinde bezelen çaýhana gelip, onda döredilen şertler bilen tanyşdylar. Şeýle-de seýilgähiň çäginde “Toý mekany” ýerleşýär. Onda dürli dabaralary, şol sanda iki doganlyk halkyň uludan tutýan gelin toýlaryny geçirmek üçin ähli şertler döredilipdir. 

                                                                   

Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Şawkat Mirziýoýew göni wideoaragatnaşyk arkaly Daşoguz welaýatynyň çäginde ýerleşýän Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagynyň — Söwda merkeziniň düýbüni tutmak dabarasyna gatnaşdylar. Bu waka Türkmen-özbek serhetýaka söwda zolagyny — Söwda merkezini döretmek hem-de onuň işini düzgünleşdirmek hakynda hökümetara Ylalaşygy we onuň düzgünlerini ýerine ýetirmek boýunça çäreleriň meýilnamasyny (Ýol kartasy) amala aşyrmakda anyk ädim boldy. 

                                                                   

Dabaranyň dowamynda döwlet Baştutanlary ýadygärlik agaç nahallaryny oturtdylar. Olar ýakyn wagtda türkmen-özbek dost-doganlygyň nyşany hökmünde boý alar. 

                                                                   

Agşam hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Şawkat Mirziýoýewiň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Dabaraly kabul edişlikde medeniýet we sungat ussatlary çykyş etdiler. 

                                                                   

20-nji oktýabrda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Senatynyň Başlygy Maulen Sagathanuly Aşimbaýewiň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy. Söhbetdeşler iki ýurduň arasynda ýola goýlan açyklyk, özara hormat goýmak, düşünişmek ýörelgelerine esaslanýan köptaraplaýyn gatnaşyklary kanagatlanma bilen bellediler. 

                                                                   

Dostlukly ýurduň Parlamentiniň Senatynyň Başlygy hoşniýetli sözleri üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygyny resmi sapar bilen Gazagystana gelmäge çagyrdy. Çakylyk minnetdarlyk bilen kabul edildi. 

                                                                   

22-nji oktýabrda Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny has-da kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek meselelerine bagyşlanan mejlis geçirildi. Bellenilişi ýaly, bu babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikleri, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligini, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek nukdaýnazaryndan ugur alyndy. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, ýer, suw serişdelerinden rejeli peýdalanmagyň we dolandyrmagyň netijeli usullarynyň ornaşdyrylýan döwründe ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, 6 sany etraby, 5 sany etrap hukukly şäheri, 1 sany şäherdäki etraby, 2 sany şäherçäni, 36 sany geňeşligi ýatyrmak, 36 sany obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak boýunça teklipler öňe sürüldi. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 sany oba şäherçe derejesini berip, 19 obany we 3 sany şäherçäni şäherlere birikdirmek bilen, iri dolandyryş-çäk birliklerini emele getirmek hem-de 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edildi. 

                                                                   

Häzirki döwrüň talaplaryndan ugur almak bilen, ýurdumyzyň ilatynyň oba ýerleriniň taryhy atlarynyň dikeldilmegi bilen bagly tekliplerini, haýyşnamalaryny göz öňünde tutup, ýurdumyz boýunça 2 etrabyň, 3 şäheriň, 4 şäherçäniň, 3 geňeşligiň hem-de 21 obanyň adyny üýtgetmek boýunça teklipler taýýarlanyldy. 

                                                                   

Çykyş edenler ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça öňe sürlen başlangyçlary we teklipleri biragyzdan goldadylar. Şeýle-de mejlisde sebitleriň ykdysady ösüşi boýunça has möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 

                                                                   

Söwda-senagat edarasynda Aşgabady “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizmek boýunça işleriň çäklerinde utgaşykly görnüşde halkara dizaýnerleriň Aşgabat dialogy geçirildi. 

                                                                   

Paýtagtymyzyň häkimligi tarapyndan ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň Sekretariaty bilen bilelikde guralan forum degişli guramalaryň ýolbaşçylaryny hem-de hünärmenlerini bir ýere jemledi. Oňa sanly ulgam arkaly Kanadadan, Türkiýeden, Hytaýdan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Özbegistandan, Azerbaýjandan ugurdaş düzümleriň we ýokary okuw mekdepleriniň wekilleri goşuldylar. 

                                                                   

Çykyş edenler Aşgabady “Dizaýn” ugry boýunça ÝUNESKO-nyň döredijilik şäherleriniň toruna girizmegiň wajypdygy barada aýdyp, şäher gurluşygynda tebigy binagärlik keşbiniň eýeleýän ornuny güýçlendirmek babatda hyzmatdaşlyk etmek üçin meýdança öwrüljekdigini nygtadylar. 

                                                                   

Umuman, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkmenistany innowasion taýdan ösdürmäge, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmaga, netijeli halkara gatnaşyklary giňeltmäge, ata Watanymyzyň dünýädäki abraýyny belende götermäge gönükdirilen döredijilikli syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylýandygynyň nobatdaky subutnamasy boldy. 

                                                                                                           

(TDH)

24.10.2022
Welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň meselelerine garaldy

Aşgabat, 22-nji oktýabr (TDH). Şu gün Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklygynda ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny has-da kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek meselelerine bagyşlanan mejlis geçirildi. Onuň dowamynda welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri durmuşa geçirmegiň wajyp meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, bu ugurda öňde durýan wezipeleri üstünlikli amala aşyrmagyň anyk ugurlary kesgitlenildi. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň, Mejlisiň deputatlarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň, käbir ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň bilim, medeniýet, saglygy goraýyş we sport boýunça orunbasarlarynyň, welaýat häkimlikleriniň jogapkär hünärmenleriniň gatnaşmagynda geçirilen mejlisde Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň wekilleriniň, häkimleriň hem-de käbir ministrleriň çykyşlary we teklipleri diňlenildi. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy mejlisiň gün tertibini yglan edip, welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny täze döwrüň ruhuna laýyklykda kämilleşdirip, geljek üçin möhüm wezipeleri kesgitlemek maksady bilen, hödürlenen teklipleri göz öňünde tutup, bu babatda degişli işleri geçirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. 

                                                                   

Ilki bilen, Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berildi. Ol Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli döwletlilik binýadyny pugtalandyrmak, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak boýunça toplumlaýyn işleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Şu maksat bilen, “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy”, şeýle-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» kabul edildi. 

                                                                   

Maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmegiň çäklerinde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak, welaýatlaryň şäherlerini we obalaryny ösdürmek boýunça zerur işleriň amala aşyrylýandygyny belläp, Mejlisiň ýolbaşçysy ýurdumyzyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça geçirilen işleriň netijeleri barada giňişleýin maglumat berdi. 

                                                                   

Ýurdumyzyň Konstitusiýasyna laýyklykda, dolandyryş-çäk birliklerini döretmegiň we üýtgetmegiň tertibi “Türkmenistanyň dolandyryş-çäk gurluşynyň meselelerini çözmegiň tertibi hakynda” Türkmenistanyň Kanuny bilen kesgitlenýär. Oňa laýyklykda, welaýatlary, etraplary, şäherdäki etraplary, geňeşlikleri döretmek we ýatyrmak, ilatly ýerleri şäherleriň, şäherçeleriň, obalaryň derejesine degişli etmek, olaryň adyny üýtgetmek, dolandyryş-çäk gurluşynyň beýleki meselelerini çözmek welaýatlaryň häkimlikleriniň hem-de Ministrler Kabinetiniň Tertipnamalary boýunça ýurdumyzyň Milli Geňeşi tarapyndan amala aşyrylýar. 

                                                                   

Bu babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikleri, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligini, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek nukdaýnazaryndan ugur alnandygyny belläp, G.Mämmedowa ýer, suw serişdelerinden rejeli peýdalanmagyň we dolandyrmagyň netijeli usullarynyň ornaşdyrylýan döwründe ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, 6 etraby, 5 sany etrap hukukly şäheri, 1 sany şäherdäki etraby, 2 şäherçäni, 36 sany geňeşligi ýatyrmak, 36 obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak boýunça teklipleriň öňe sürülýändigini aýtdy. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 oba şäherçe derejesini berip, 19 obany we 3 sany şäherçäni şäherlere birikdirmek bilen, iri dolandyryş-çäk birliklerini emele getirmek hem-de 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edildi. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Mejlisiniň Başlygy çykyşynyň dowamynda häzirki döwrüň talaplaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň ilatynyň oba ýerleriniň taryhy atlarynyň dikeldilmegi bilen bagly tekliplerini, haýyşnamalaryny göz öňünde tutup, ýurdumyz boýunça 2 etrabyň, 3 şäheriň, 4 şäherçäniň, 3 geňeşligiň hem-de 21 obanyň adyny üýtgetmek boýunça teklipleriň taýýarlanandygy barada habar berdi. 

                                                                   

Häzirki döwürde ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýan ýurdumyzda giň möçberli özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini bellemek bilen, G.Mämmedowa halkymyzyň abadan, asuda we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin ýurdumyzyň tutuş ilatynyň adyndan Gahryman Arkadagymyza hem-de döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowa hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýewiň çykyşy diňlenildi. Ol çykyşynda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Garaşsyz hem Bitarap Türkmenistanda milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini üpjün etmek, ýurdumyzyň ähli ýerlerini, sebitleriň hemmesiniň gyradeň ösdürilmegini gazanmak, senagat taýdan ösen döwletleriň hataryndaky ornuny has-da pugtalandyrmak, ylmyň we tehnologiýanyň soňky gazananlaryna esaslanýan innowasion tehnologiýalary giňden ornaşdyrmak, iň esasysy bolsa ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek, welaýatlaryň etraplarynyň, şäherleriniň we obalarynyň dolandyryş-çäk birliklerine gaýtadan seretmek hem-de ýurdumyzda durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm ugurlarynyň biri bolan Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde işleri alyp barmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigi aýdyldy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň palatalary tarapyndan degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler bilen bilelikde ýurdumyzyň welaýatlarynyň dolandyryş-çäk gurluşyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça geçirilen işleriň netijesinde, deslapdan degişli teklipleriň işlenilip taýýarlanylandygy habar berildi. Şol teklipler işlenip taýýarlananda, olara netijeli dolandyryş, ykdysady mümkinçilikler, ilat üçin döwlet hyzmatlarynyň elýeterliligi, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we bu ýerleri geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri döretmek nukdaýnazaryndan seredilendigine üns çekildi. Ýurdumyzyň kadalaşdyryjy hukuk namalaryndan ugur almak bilen, degişli işler geçirildi. Şol işleriň çäklerinde käbir etraplary birleşdirmek, käbir etrap hukukly şäherleriň hukuk derejesini üýtgedip, olara etrapdaky şäher derejesini bermek, käbir obalary olaryň ýanaşyk ýerleşýän şäherlere, şäherçelere we obalara birleşdirmek, ilat sany az bolan käbir obalary ilatly ýerleriň sanawyndan aýyrmak, täze dörän obalary bolsa sanawa goşmak teklip edilýär. 

                                                                   

Şunda Ahal welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde etrap hukukly Tejen şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek hem-de Tejen şäherini Tejen etrabynyň düzümine geçirmek; Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Kasamly jülge obasyny, Gäwers geňeşliginiň Guryhowdan obasyny hem-de Kaka etrabynyň Duşak şäherçesiniň Birleşik obasynyň ilatynyň 50 adamdan azdygy sebäpli, Birleşik obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; Sarahs etrabynyň Sarahs şäheriniň Döwletabat obasynyň we Garaman geňeşliginiň Garaman obasynyň Sarahs şäherine birigendigini göz öňünde tutup, olary birleşdirip, Döwletabat obasyny hem-de Garaman geňeşligini, Garaman obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Ak bugdaý etrabynyň Akýaýla geňeşligini ýatyryp, onuň Akýaýla obasyny we Berkararlyk şäherçesiniň Balykçy obasyny Ýaşlyk şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Ak bugdaý etrabynyň Gäwers geňeşligini ýatyryp, onuň Gäwers hem-de Gäwers bekedi obalaryny Bereketli zaman şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Babadaýhan etrabynyň Alty Garlyýew adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň A.Garlyýew adyndaky obasyny Zähmet geňeşliginiň düzümine, Garajaowlak obasyny bolsa Garawekil geňeşliginiň düzümine geçirmek; Kaka etrabynyň Şükür bagşy adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň Şükür bagşy adyndaky obasyny Duşak şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Tejen etrabynyň Lukman geňeşligini ýatyryp, onuň Lukman obasyny Waharman geňeşliginiň düzümine geçirmek; Tejen etrabynyň Seleňli geňeşligini ýatyryp, onuň Seleňli obasyny Zaman geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, Ak bugdaý, Babadaýhan, Bäherden, Gökdepe, Kaka, Sarahs we Tejen etraplary, 8 sany etrapdaky şäheri, 9 şäherçäni, 82 geňeşligi we 231 sany obany Ahal welaýatynyň çäginde galdyrmak maksadalaýyk hasaplanýar. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary Balkan welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça taýýarlanylan teklipler barada aýtdy. Welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Türkmenbaşy şäheriniň Awaza etrabynyň çägindäki syýahatçylyk infrastrukturasyny, bu etrabyň has-da depginli ösmegini üpjün etmek, ulag, port, senagat mümkinçiliklerini netijeli ulanmak, şäheri bir edara ediş merkezinden dolandyrmak maksady bilen, Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny ýatyrmak; etrap hukukly Gumdag, Hazar şäherleriniň hukuk derejesini üýtgedip, olara şäherçe derejesini bermek hem-de olary Balkanabat şäheriniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek; Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini ýatyryp, oňa oba derejesini bermek we ony Hazar şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna bermek; Türkmenbaşy etrabynyň Oglanly şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Oglanly obasyny, Esenguly etrabynyň ýerleriniň bir bölegini Balkanabat şäheriniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýle-de Balkan welaýaty boýunça ýerlerden gelip gowuşýan tekliplere laýyklykda, Serdar etrabynyň we Serdar şäheriniň adyny üýtgedip, olara taryhy adyny, ýagny Gyzylarbat adyny dakmak hem-de etrap hukukly Serdar şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek we ony Serdar etrabynyň düzümine geçirmek teklibi öňe sürüldi. Şu nukdaýnazardan, Bereket etrabynyň Däneata geňeşligini ýatyryp, onuň Däneata obasyny Oboý geňeşliginiň düzümine geçirmek; Magtymguly etrabynyň Gyzylymam geňeşligini ýatyryp, onuň Gyzylymam obasyny Çendir geňeşliginiň düzümine geçirmek; Türkmenbaşy etrabynyň Goşaoba geňeşligini ýatyryp, onuň Goşaoba, Süýli, Ybyk we Gürji obalaryny hem-de Oglanly şäherçesiniň Hudaýberdi obasyny Akguýy geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýlelikde, Bereket, Esenguly, Etrek, Magtymguly, Serdar (Gyzylarbat) we Türkmenbaşy etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 2-sini, 1 sany şäherdäki etraby, 6 etrapdaky şäheri, 14 şäherçäni, 30 geňeşligi we 114 sany obany Balkan welaýatynyň çäginde galdyrmak teklip edilýär. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary çykyşynyň dowamynda Daşoguz welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça gelip gowşan teklipler barada aýtdy. Bellenilişi ýaly, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Gubadag etrabyny ýatyrmak we Gubadag etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Boldumsaz etrabynyň düzümine geçirmek; Gurbansoltan eje adyndaky etraby Akdepe etrabynyň düzümine geçirmek hem-de täze döreýän etrabyň edara ediş merkezini Gurbansoltan eje adyndaky şähere geçirmek; etrap hukukly Köneürgenç şäheriniň hukuk derejesini üýtgedip, oňa etrapdaky şäher derejesini bermek hem-de ony Köneürgenç etrabynyň düzümine goşmak teklip edilýär. 

                                                                   

Daşoguz şäherinde iri senagat zolaklaryny we ýaşaýyş jaý toplumlaryny gurmak bilen baglanyşykly ýer gaznalaryny döretmek üçin S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň dolandyryş çägine degişli 8 müň 20 gektar ýer bölegini Daşoguz şäheriniň edara ediş çäklerine goşmak bilen, jemi 11 müň 804 gektar ýer bölegini Daşoguz şäheriniň dolandyryş çägine degişli etmek hem-de şol ýerlerde şähere ýanaşyk ýerleşýän Bossan geňeşliginiň Panahan obasyny, Gülüstan geňeşliginiň Parahat obasynyň Özbegistan, Ürgenç, Nowruz, Kenar, Gubadag köçelerini, A.Nowaýy adyndaky geňeşligiň Gargaköpri obasyny, Biruni adyndaky geňeşligiň Biruni adyndaky obasyny we Wahymgala obasyny, Adalat geňeşliginiň Şatlyk obasyny, Babadaýhan obasyny hem-de J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşligiň Bagtyýar zaman, Dostluk, Boý, Emirgala, Garagum, Haýwat, Seýpel obalaryny Daşoguz şäheriniň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýle-de S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň Sadulla Rozmetow adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Gülüstan obasyna; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň Aşyr Kakabaýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Akjadepe obasyna; Gubadag etrabynyň Gökçäge geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Gökçäge obasyna; Akdepe etrabynyň Orazgeldi Ärsaryýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Ataýap obasyna; Köneürgenç etrabynyň Abadan geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Bereket obasyna; Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Rejepguly Ataýew adyndaky geňeşliginiň edara ediş merkezi bolan Päkize obasyna şäherçe derejesini bermek teklip edilýär. 

                                                                   

Iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, düzümindäki obalary golaýda ýerleşýän geňeşlikleriň we şäherleriň düzümine geçirmek bilen, Gurbansoltan eje adyndaky etrabyň Altyn asyr geňeşligini ýatyryp, Altyn asyr we Atamyrat aga obalaryny Üçkepderi geňeşliginiň düzümine geçirmek; Ruhubelent etrabynyň Altyn zaman geňeşligini ýatyryp, onuň Altyn zaman obasyny Tüniderýa geňeşliginiň düzümine geçirmek; Garaköli geňeşligini ýatyryp, onuň Yslam, Çaýyrly we Gyzyljaburun obalaryny Şagadam geňeşliginiň düzümine geçirmek; Wasabat geňeşligini ýatyryp, onuň Wasabat we Uzboý obalaryny Aşyk Aýdyň geňeşliginiň düzümine geçirmek; Magrupy adyndaky geňeşligini ýatyryp, onuň Magrupy adyndaky, Maňgyr, Täzeýer obalaryny Şabende geňeşliginiň düzümine geçirmek; Bedirkent geňeşligini ýatyryp, onuň Şagadam, Oglanly obalaryny Geňeş geňeşliginiň düzümine geçirmek; Oguz han geňeşligini ýatyryp, onuň Oguz han obasyny Ruhnama geňeşliginiň düzümine geçirmek; S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşligini ýatyrmak; Saparmyrat Türkmenbaşy adyndaky etrabyň Mollaoraz Hojamämmedow adyndaky geňeşliginiň Tomman obasyny Saparmyrat Türkmenbaşy şäherine birleşdirip, Tomman obasyny dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň ýörite ýer gaznalarynyň çäginde Döwkesen geňeşliginde täze dörän ilatly ýerlere oba derejesini bermek hem-de olara Baleýşem we Ak oý atlaryny dakmak teklip edilýär. 

                                                                   

Etraplaryň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň emele gelýändigi hem-de käbir dolandyryş-çäk birlikleriniň atlaryny kämilleşdirmek bilen, Akdepe etrabynyň O.Ärsaryýew adyndaky geňeşliginiň Galkynyş obasynyň adyny üýtgedip, Baglyk adyny; O.Ärsaryýew adyndaky geňeşligiň Ataýap obasynyň adyny üýtgedip, O.Ärsaryýewiň; Mollanepes adyndaky geňeşligiň Garaşsyzlyk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Täzemekan; Atçapan geňeşliginiň Azatlyk obasynyň adyny üýtgedip, Bereketli; Sähra geňeşliginiň Gurbansoltan eje adyndaky obasynyň adyny üýtgedip, Ýeketut atlaryny dakmak teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýle hem Boldumsaz etrabynyň 10 ýyl abadanlyk geňeşliginiň Abadanlyk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Ýagty ýol; Berkararlyk obasynyň adyny üýtgedip, Agzybirlik; Almalyk geňeşliginiň Babadaýhan obasynyň adyny üýtgedip, Sähra; Derýalyk obasynyň adyny üýtgedip, Gülzar; Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, Ýalkym; Aşgabat geňeşliginiň Döwletli obasynyň adyny üýtgedip, Ýüpek ýoly; Görogly etrabynyň Saparmyrat Nyýazow adyndaky geňeşliginiň adyny üýtgedip, oňa Bedirkent; Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň A.Kakabaýew adyndaky geňeşliginiň Akjadepe obasynyň adyny üýtgedip, oňa A.Kakabaýew; Gurbansoltan eje adyndaky geňeşligiň adyny üýtgedip, oňa Gyzyljagala; Gallaçy geňeşliginiň Saparmyrat Nyýazow adyndaky obasynyň adyny üýtgedip, Gallaçy; Gurbansoltan eje adyndaky etrabynyň Gurbansoltan eje adyndaky şäheriniň adyny üýtgedip, oňa Andalyp; R.Ataýew adyndaky geňeşligiň Päkize obasynyň adyny üýtgedip, oňa R.Ataýew; Altyn asyr geňeşliginiň Atamyrat aga obasynyň adyny üýtgedip, oňa Galalygyr; S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň hem-de onuň Nyýazow şäheriniň adyny üýtgedip, Şabat; S.Rozmetow adyndaky geňeşligiň Gülüstan obasynyň adyny üýtgedip, oňa S.Rozmetow atlaryny dakmak kararyna gelindi. 

                                                                   

Şeýlelikde, Akdepe, Saparmyrat Türkmenbaşy, S.A.Nyýazow adyndaky (Şabat), Boldumsaz, Görogly, Köneürgenç we Ruhubelent etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 1-ini, 8 etrapdaky şäheri, 7 şäherçäni, 126 sany geňeşligi we 594 sany obany Daşoguz welaýatynyň çäginde galdyrmak teklip edilýär. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary çykyşyny dowam edip, Lebap welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça gelip gowşan teklipler barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Döwletli, Farap etraplaryny ýatyryp, Döwletli etrabynyň Döwletli şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Aşgabat obasyny hem-de Hojahaýran, Miras, Täzedurmuş, Berkararlyk, Pagtaçy, Tallymerjen geňeşliklerini Hojambaz etrabynyň düzümine geçirmek; Döwletli etrabynyň Dostluk şäherini, Amyderýa, Kerkiçi şäherçelerini, Daşrabat, Burguçy, Ýalkym, Türkmenistan, Serdar geňeşliklerini Köýtendag etrabynyň düzümine geçirmek; Farap etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Çärjew etrabynyň düzümine geçirmek; Halaç etrabynyň Garabekewül şäherini, Yslam şäherçesini we onuň dolandyryş tabynlygyndaky Gumakly, Soltanjeňňel obalaryny hem-de Soltanýazgala, Dostluk, Seýdi, Lamma, Akgala, Rahmançäge, Ärsarybaba, Baý, Zelili adyndaky geňeşliklerini Saýat etrabyna geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýle-de iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek, durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini we Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Çärjew etrabynyň Talhanbazar geňeşligini ýatyryp, onuň Pagtaçy obasyny Hojaili geňeşliginiň düzümine geçirmek; Döwletli etrabynyň Miras geňeşligini ýatyryp, onuň Miras we Garagum obalaryny Döwletli şäherçesiniň dolandyryş tabynlygyna geçirmek; Serdar geňeşligini ýatyryp, onuň Serdar we Dostluk obalaryny Türkmenistan geňeşliginiň düzümine geçirmek; Halaç etrabynyň Jeýhun geňeşligini ýatyryp, onuň Jeýhun obasyny Halaç geňeşliginiň düzümine geçirmek; Hojambaz etrabynyň Garaşsyzlyk geňeşligini ýatyryp, onuň Gülüstan obasyny Kyrköýli geňeşliginiň düzümine geçirmek; Köýtendag etrabynyň Ýürekdepe geňeşligini ýatyryp, onuň Ýürekdepe we Aýrybaba obalaryny Çärjew geňeşliginiň düzümine geçirmek; Saýat etrabynyň Çarbagdepe, Gyzylýarymaý geňeşliklerini ýatyryp, olaryň Miweçiler we Gyzylýarymaý obalaryny Tejribeçiler geňeşliginiň düzümine geçirmek hem-de Tejribeçiler geňeşliginiň adyny üýtgedip, oňa Çarbagdepe adyny dakmak; Çärjew etrabynda ýörite ýer gaznasynyň çäginde dörän täze ilatly ýere oba derejesini bermek we oňa Dostluk adyny dakmak, ol obany Hojaili geňeşliginiň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Welaýatyň etraplarynyň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň atlaryny üýtgetmegiň zerurdygyny nazara alyp, Awçy geňeşliginiň Lebap obasynyň adyny üýtgedip, oňa Lebapoba; Çekiç geňeşliginiň Täzeoba obasynyň adyny üýtgedip, oňa Bagtyýarlyk; Dänew etrabynyň Aşgabat geňeşliginiň Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, oňa Abadan; Çärjew etrabynyň Kölaryk geňeşliginiň Ýalkym obasynyň adyny üýtgedip, oňa Ak altyn; Bereket geňeşliginiň Ýaşlyk obasynyň adyny üýtgedip, Rowaçlyk; N.Gutlyýew adyndaky geňeşligiň Magtymguly obasynyň adyny üýtgedip, Magtymguly Pyragy; Köýtendag etrabynyň Garnas geňeşliginiň Ýaşlyk obasynyň adyny üýtgedip, Balh; Garnas geňeşliginiň Dostluk obasynyň adyny üýtgedip, Çarşaňňy atlaryny dakmak teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýlelikde, Çärjew, Darganata, Dänew, Halaç, Hojambaz, Kerki, Köýtendag, Saýat etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 1-ini, 14 etrapdaky şäheri, 24 şäherçäni, 97 sany geňeşligi we 430 sany obany Lebap welaýatynyň çäginde galdyrmak kararyna gelindi. 

                                                                   

Mary welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça taýýarlanylan teklipler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde Oguzhan, Serhetabat etraplaryny ýatyrmak, Oguzhan etrabynyň Şatlyk şäherini, Döwletli zaman, Parahat şäherçelerini, Altyn zaman, Aýhan, Daghan, Gökhan, Günhan, Merdana, Ýyldyzhan geňeşliklerini Sakarçäge etrabynyň düzümine geçirmek; Deňizhan, Oguzhan şäherçelerini, Deňizhan, Dostluk geňeşliklerini Murgap etrabynyň düzümine geçirmek; Serhetabat etrabynyň dolandyryş çäginiň ýerlerini hem-de dolandyryş-çäk birliklerini Tagtabazar etrabynyň düzümine geçirmek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýle hem iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, Geňeşleriň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak maksady bilen, Baýramaly etrabynyň Şapak geňeşligini ýatyryp, onuň Türkmenistan obasyny Azat geňeşliginiň düzümine geçirmek; Murgap etrabynyň Birleşik geňeşligini ýatyryp, onuň Birleşik obasyny Suhty geňeşliginiň düzümine geçirmek; Suhtyýap geňeşligini ýatyryp, onuň Suhtyýap obasyny Gatyýap geňeşliginiň düzümine geçirmek; Oguzhan etrabynyň Aýhan, Daghan, Günhan geňeşliklerini ýatyryp, olaryň Aýhan, Daghan we Günhan obalaryny Gökhan geňeşliginiň düzümine geçirmek; Mary etrabynyň Parahat geňeşligini ýatyryp, onuň Akgoňur obasyny Abadanlyk geňeşliginiň düzümine geçirmek; Milli goşun geňeşligini ýatyryp, onuň Mawyteber obasyny Gyzylgum geňeşliginiň düzümine hem-de Gurtzäkir obasyny A.Mämmedowa adyndaky geňeşligiň düzümine geçirmek; Mülkburkaz geňeşligini ýatyryp, onuň Mülkburkaz, Soltanyz we Ýolly obalaryny Mary şäherine birleşdirmek; Wekilbazar etrabynyň Mary şäherine ýanaşyk ýerleriniň bir bölegini Mary şäherine bermek teklip edilýär. 

                                                                   

Käbir obalaryň ýanaşyk şäherlere we obalara birigen bölegini birleşdirmek bilen, Türkmengala etrabynyň Kemine geňeşliginiň Täzebirleşik obasyny Kemine obasyna birleşdirmek; Soltanýap geňeşliginiň Sarygoba obasyny Ýyldyz obasyna birleşdirmek; Ýolöten etrabynyň Baýraç geňeşliginiň Garaboragan, Sytdyh obalaryny bu geňeşligiň edara ediş merkezi bolan Janybek obasyna birleşdirmek; Türkmenistanyň Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň Ýolöten ylmy-önümçilik synag merkeziniň ýaşaýyş jaý toplumyny Ýolöten şäherine birleşdirmek; Hakykat geňeşliginiň Gyzylýap obasyny Hakykat obasyna birleşdirmek; Soltanbent geňeşliginiň Täzedaýhan we Gyzyl obalaryny, degişlilikde, Dostluk obasyna hem-de Soltanbent obasyna birleşdirmek, Mary we Tagtabazar etraplarynda ýörite ýer gaznalarynyň çäginde dörän ilatly ýerlere oba derejesini bermek hem-de olara Aköýli, Akgaýa atlaryny dakmak teklip edilýär. Etraplaryň birleşdirilmegi netijesinde bir etrabyň çäginde atlary gabat gelýän birmeňzeş atly obalaryň emele gelýändigi sebäpli, Tagtabazar etrabynyň Sandykgaçy geňeşliginiň Ýeňiş obasynyň adyny üýtgedip, oňa Bagçylyk adyny dakmak teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýlelikde, Baýramaly, Garagum, Mary, Murgap, Sakarçäge, Türkmengala, Tagtabazar, Wekilbazar we Ýolöten etraplaryny, etrap hukukly şäherleriň 2-sini, etraplaryň 6-syndaky şäherleri, 14 şäherçäni, 134 sany geňeşligi we 321 obany Mary welaýatynyň çäginde galdyrmak kararyna gelindi. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýew dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça ýurdumyzyň ähli künjeklerinde teklip edilýän özgertmeler barada habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, taýýarlanylan teklipler esasynda ýurdumyz boýunça Gubadag, Gurbansoltan eje adyndaky, Farap, Döwletli, Serhetabat we Oguzhan etraplaryny; Tejen, Gumdag, Hazar, Serdar, Köneürgenç etrap hukukly şäherlerini; Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny; Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini, Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini; 36 sany geňeşligi ýatyrmak we 36 sany obany dolandyryş-çäk birlikleriniň sanawyndan aýyrmak teklip edilýär. Şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, 6 sany oba şäherçe derejesini berip, Sadulla Rozmetow adyndaky, Aşyr Kakabaýew adyndaky, Gökçäge, Ataýap, Bereket hem-de Rejepguly Ataýew adyndaky şäherçeleri döretmek, 6 sany ilatly ýere oba derejesini bermek teklip edilýär. 

                                                                   

Şeýlelikde, Türkmenistan boýunça jemi 37 sany etraby, 6 sany etrap hukukly şäheri, 5 sany şäherdäki etraby, 42 etrapdaky şäheri, 68 şäherçäni hem-de 469 geňeşligi we 1690 sany obany galdyrmak kararyna gelindi. 

                                                                   

Öňe sürlen teklipleriň durmuşa geçirilmegi durnukly ösüş üçin ýurdumyzda bar bolan serişdeleriň we mümkinçilikleriň doly peýdalanylmagyny, Döwlet býujetiniň serişdeleriniň rejeli, maksatlaýyn ulanylmagyny, oňa döwrebap gözegçiligiň amala aşyrylmagyny, ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady ösüşiniň ýokary depginler bilen alnyp barylmagyny, maliýe-ykdysady durnuklylygynyň pugtalandyrylmagyny, sebitleriň öndüriji güýçleriniň toplumlaýyn ösüşiniň gazanylmagyny we senagatlaşma derejeleriniň ýokarlandyrylmagyny, iri döwrebap kärhanalaryň giň gerimde döredilmegini üpjün eder. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary dolandyryş-çäk birlikleri babatda teklip edilýän özgertmeleriň adamlaryň durmuşy üçin has amatly şertleriň döredilmegine, durmuş ulgamynyň netijeliliginiň pugtalandyrylmagyna, zähmet gatnaşyklarynyň oňyn düzgünleşdirilmegine gönükdirilendigini belläp, bu işleriň sakasynda duran hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden sagbolsun aýtdy. 

                                                                   

 Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşýan welaýat häkimlerine söz berdi. 

                                                                   

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge hem-de onuň ykdysady kuwwatynyň berkemegine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň möçberli işleriň oňyn netije berýändigini nygtady. 

                                                                   

Bellenilişi ýaly, häzirki döwrüň talaplaryny nazara almak esasynda işlenip taýýarlanan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyna» laýyklykda, ykdysadyýetimiziň sazlaşykly we durnukly ösüşini üpjün etmek, dolandyryş ulgamyny yzygiderli kämilleşdirmek, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny, hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak meselelerine döwlet derejesinde ähmiýet berilýär. 

                                                                   

Ahal welaýatynyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek boýunça amala aşyrylýan işleriň netijeli häsiýete eýedigini belläp, ownuk daýhan hojalyklarynyň, oba hojalyk bilen meşgullanýan hususyýetçileriň ekin meýdanlarynda agrotehniki çäreleri öz wagtynda ýokary hilli geçirmäge, ýerden bol hasyl öndürmäge hem-de önümleri kiçi kärhanalarda gaýtadan işlemäge, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümçiligi we gaýtadan işleýän senagatyň eksport mümkinçiligini ýokarlandyrmaga şert döreder diýip, häkim sözüni dowam etdi. Şeýle-de ol oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini şäher ilatynyňky bilen deňleşdirmek, ilatymyzyň durmuş üpjünçiligini has-da gowulandyrmak we ýurdumyzyň ähli sebitlerini döwrüň talaplaryna laýyklykda ösdürmek ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin, beýik özgertmeleriň başyny başlan hormatly Arkadagymyza we asylly işleri mynasyp derejede dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyza hoşallyk bildirdi. 

                                                                   

Mejlisiň dowamynda Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýewiň çykyşy diňlenildi. Häkim ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynda ýetilen belent sepgitler, eziz Diýarymyzyň kuwwatyny has-da pugtalandyrmak hem-de halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek üçin giň mümkinçilikleriň döredilýändigini nygtady. “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyny”, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmekde şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak, welaýatyň senagat zolagynyň mümkinçiliklerini ulanmak, ekerançylyk we öri meýdanlaryny netijeli peýdalanmak boýunça ýerli dolandyryş edaralarynyň, ilatyň teklipleri esasynda taslamalar taýýarlanyldy. 

                                                                   

Häkim çykyşynyň dowamynda welaýatyň ulag-logistika, nebit-gaz we himiýa senagatynyň ösdürilmegine mynasyp goşant goşýandygyny, şunda döwlet dolandyryş ulgamynyň kämilleşdirilmegi bilen, zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmagyň hasabyna ykdysadyýetiň durnukly ösüşiniň üpjün ediljekdigini nygtady. Bu bolsa ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmakda, welaýatyň senagatlaşma derejesini ýokarlandyrmakda aýratyn ähmiýetlidir. Şeýle-de ol çykyşynyň ahyrynda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan asylly işleriň mundan beýläk-de rowaç almagyna welaýatyň agzybir we zähmetsöýer ilatynyň mynasyp goşantlaryny goşjakdyklaryna, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetiriljekdigine ynandyrdy we giň möçberli işleriň amala aşyrylmagy bilen baglanyşykly meselelere döwlet derejesinde ähmiýet berilýändigi üçin hormatly Arkadagymyza we Arkadagly Serdarymyza hoşallyk sözlerini aýtdy. 

                                                                   

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowa söz berildi. Häkim häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan beýik özgertmeleriň netijesinde ýurdumyzyň ähli ugurlar boýunça okgunly ösüş ýoluna düşendigini nygtady. Şunda welaýatlary deň derejede ösdürmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli ýokarlandyrmak wezipesi döwlet Baştutanymyzyň durmuş-ykdysady syýasatynyň wajyp ugrudyr. Ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek, iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, raýatlaryň haýyşnamalaryny kanagatlandyrmak hem-de bu maksatlaryň çäginde durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşyny özgertmek ähmiýetli bolup durýar. 

                                                                   

Şeýle hem häkim welaýat boýunça teklip edilýän dolandyryş-çäk gurluşynyň kämilleşdirilmeginiň “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenilen wezipeleri üstünlikli amala aşyrmakda uly ähmiýetiniň bardygyny nygtady. Munuň özi welaýatda iri senagat zolaklaryny döretmek we ýaşaýyş jaý toplumlaryny gurmak üçin ýer gaznalaryny döretmäge ýakyndan ýardam berer. Taýýarlanylan tekliplere laýyklykda, täze dörediljek iri etraplarda suw serişdelerini dolandyrmagyň häzirki hereket edýän çäk we sebitleýin dolandyryşy has-da kämilleşdiriler, ekin meýdanlaryny netijeli peýdalanmak arkaly suw serişdelerini rejeli we tygşytly ulanmaga mümkinçilik berer diýip, häkim sebitleriň hemmetaraplaýyn esasda ösdürilmegi ugrunda edilýän alada üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de döwlet Baştutanymyza hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

                                                                   

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew çykyş etdi. Häkim, ilki bilen, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini nygtady. Welaýatyň dolandyryş-çäk gurluşynyň kämilleşdirilmeginiň giň möçberli işlere badalga berjekdigini belläp, häkim gelip gowşan teklipler esasynda zerur işleriň amala aşyrylandygyny nygtady. 

                                                                   

Ýurdumyzda döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleriň çäklerinde köp sanly ýaşaýjylaryň haýyşlary göz öňünde tutulyp, dolandyrmaga amatly bolan şertleri döretmek maksady bilen, dolandyryş-çäk birliklerine täzeden seredip, onuň kämilleşdirilmeginiň çuňňur kanagatlanma duýgusy bilen kabul edilýändigini belläp, häkim bu işleriň ýokary derejede amala aşyryljakdygyny belledi. Häkim şeýle tutumly işlere welaýatyň agzybir we zähmetsöýer ilatynyň mynasyp goşantlaryny goşjakdyklaryna, döwlet Baştutanymyzyň kesgitlän wezipelerini ýerine ýetirmekde gujur-gaýratyny gaýgyrman, yhlasly zähmet çekjekdiklerine ynandyrdy we beýik başlangyçlar üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize alkyşlaryny aýtdy. 

                                                                   

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýewe söz berildi. Häkim häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge hem-de onuň ykdysady kuwwatynyň berkemegine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň, ykdysady özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini belledi. Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak, iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, welaýatyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek, welaýatyň ilatynyň, şol sanda il sylagly ýaşulularyň haýyşnamalaryny kanagatlandyrmak, şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, bu ugurda teklipler hödürlenildi. 

                                                                   

Şol çäreleriň welaýatlaryň sazlaşykly ösmegine, ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň işiniň netijeliliginiň ýokarlanmagyna, degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň üpjün edilmegine giň mümkinçilikleri döretjekdigi nygtaldy. Häkim milli ykdysadyýetimiziň okgunly ösüşini üpjün etmek, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek ugrunda welaýatyň agzybir zähmetkeşleri bilen bilelikde mundan beýläk-de ähli tagallalaryň ediljekdigine ynandyrdy we sebitleriň ösüşini, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegini nazarlaýan giň möçberli işler üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize hoşallyk sözlerini beýan etdi. 

                                                                   

 Soňra maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarowa söz berildi. 

                                                                   

Ministr häzirki döwürde ýurdumyzda Durnukly ösüş maksatlaryny üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, giň gerimli işleriň amala aşyrylýandygyny, kabul edilýän döwlet we milli maksatnamalaryň baş maksadynyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň syýasy, ykdysady, durmuş we medeni taýdan ýokary depginlerde ösüşini üpjün etmekden, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini, durmuş goraglylygyny we iş üpjünçiligini mundan beýläk-de ýokarlandyrmakdan ybaratdygyny belledi. Döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmegiň birnäçe möhüm wezipeleri öz içine alýandygyny belläp, maliýe we ykdysadyýet ministri olaryň ýurdumyzyň hemme çäklerini ýer we suw serişdeleri, adam maýasy, önümçilik kuwwatlyklary bilen deňeçer üpjünçiligini esasy ugur edinýändigini nygtady. Şunda bu serişdelerden netijeli peýdalanmak arkaly senagat we oba hojalyk zolaklary kemala gelýär, ýaşaýyş üçin zerur bolan ulag we aragatnaşyk düzümi döreýär, durmuş hyzmatlary ulgamlary döwrebaplaşdyrylýar. 

                                                                   

Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmagyň möhüm görkezijileriniň biri bolan ýurdumyzyň ähli çäklerinde şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak ugrunda düýpli özgertmeleriň amala aşyrylýandygyny belläp, ministr Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegi bilen, oba we şäher ilatynyň durmuş şertleriniň deňeçerlenýändigini, sebitleýin ösüşiň gazanylýandygyny nygtady. “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” we Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmek, Döwlet býujetiniň serişdeleriniň rejeli we maksatlaýyn ulanylmagyny gazanmak, ýurdumyzyň sebitleriniň durmuş-ykdysady ösüşini üpjün etmek, olaryň öndüriji güýçleriniň senagatlaşma derejelerini ýokarlandyrmak maksatlaryndan ugur alnyp, dolandyryş-çäk birlikleri babatda taýýarlanan teklipleriň amala aşyrylmagy bilen, jemi 28 million manat býujet serişdesiniň tygşytlanmagyna garaşylýar. 

                                                                   

Şeýle-de dolandyryş-çäk birlikleriniň kämilleşdirilmegi bilen baglylykda, ulanyşdan boşadylýan, ykdysadyýetimiz üçin goşmaça mümkinçilikleri emele getirýän ýerli dolandyryş, bilim, medeniýet we maliýe-ykdysady edaralarynyň edara binalaryny, desgalaryny netijeli peýdalanmak ýurdumyzyň ykdysady bähbitlerini has-da ýokarlandyrmaga mümkinçilik döreder we Döwlet býujetiniň girdejilerini artdyrmaga oňyn täsirini ýetirer diýip, ministr sözüni dowam etdi. Ol milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de durnukly ösdürmek ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň ýola goýuljakdygyny nygtap, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, ýurdumyzyň sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegi ugrunda döwlet derejesinde alada edilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Serdarymyza tüýs ýürekden alkyşlaryny aýtdy. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz bu ugurda alnyp barylýan işleriň milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly ösüşine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagyna we ýurdumyzyň dolandyryş-çäk birlikleriniň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmegine oňyn mümkinçilikleri açjakdygyna ynam bildirdi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gahryman Arkadagymyz tygşytlanan maliýe serişdeleriniň ýurdumyzyň durmuş ulgamyna, mekdepleriň we çagalar baglarynyň, saglyk edaralarynyň gurluşygyna, ösüp gelýän ýaş nesilleriň sazlaşykly ösüşiniň üpjün edilmegine gönükdirilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Milli Geňeşiň işiniň häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän möhüm meseleleri çözmekden ybaratdygyny belledi. Bu işiň esasynda adamlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini we hilini ýokarlandyrmak, olaryň döwlet işine işjeň gatnaşmaklaryny höweslendirmek, ýurdumyzyň sebitleriniň ösüşini gazanmak, senagat taýdan ösen döwletleriň arasynda Türkmenistanyň ornuny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlary esasynda innowasion işleri Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmäge gönükdirmek, pudaklaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, döwrebap tehnologiýalary yzygiderli ornaşdyrmak arkaly iri häzirki zaman önümçilikleri döretmek ýaly anyk maksatlardyr wezipeler durýar. Şoňa görä-de, ýurdumyzda adamlaryň bähbitlerini goramak bilen bagly meseleler ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitlendi diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda syýasy durnuklylygy üpjün etmekde, jemgyýetçilik ylalaşygyny, durmuş adalatlylygyny berkitmekde, demokratik institutlary ösdürmekde we berkitmekde milli parlamentiň möhüm ornunyň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, ýurdumyzyň döwlet dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek, welaýatlaryň, şäherleriň we etraplaryň dolandyryş-çäk serhedine täzeden seretmegiň esasy meseleleriň biri bolup durýandygyny nygtady. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşi degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň häkimlikleri bilen bilelikde ýurdumyzyň welaýatlarynyň dolandyryş-çäk bölünişigini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça degişli teklipleri işläp taýýarlady. Welaýatlara iş saparlary guraldy. Ýaşlar, işçiler we oba hojalyk işgärleri, Halk Maslahatynyň hem-de welaýatlaryň, etraplaryň, şäherleriň, jemgyýetçilik guramalarynyň agzalary, döwlet edaralarynyň işçileri bilen duşuşyklar geçirildi diýip, hormatly Arkadagymyz Türkmenistanyň Prezidentiniň 23-nji sentýabrda ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 31 ýyllyk baýramyna bagyşlanyp geçirilen Döwlet Maslahatynda eden taryhy çykyşyndan gelip çykýan wezipelere laýyklykda alnyp barylýan işleri kämilleşdirmek boýunça teklipleriň öwrenilendigini belledi. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz ýerlerde ýagdaýlaryň öwrenilmeginiň welaýatlaryň we etraplaryň ýolbaşçylarynyň häzirlikçe öňde goýlan wezipeleri, ilatymyzyň durmuşyny gowulandyrmak boýunça meseleleri çözmekde talabalaýyk işlemeýändiklerini görkezendigini nygtady. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa ýüzlenip, welaýatyň ähli ykdysady görkezijileri bilen tanşandygyny aýtdy. Hasabatlara seretseň, anyk işleriň alnyp barylýandygy görünýär. Ahal welaýatynda täze senagat ulgamy döredilýär. Döwletiň goldaw bermeginde dürli maksatly täze binalar, desgalar, ýollar we köprüler gurulýar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi. Biz Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezini gurýarys. Bu işi men öz aýratyn gözegçiligimde saklaýaryn. Her hepde diýen ýaly gurluşyk ýerine baryp, işleriň nähili alnyp barylýandygy bilen ýerinde tanyşýaryn. Maňa obanyň ýaşululary, oba zähmetkeşleri, gurluşykçylar bilen söhbetdeş bolmak miýesser edýär diýip, hormatly Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, esasy zat adamlar özgertmeleri geçirmegiň maksadyna we zerurdygyna düşünýärler. Her bir raýat özüne bagly ähli işi etmek bilen, olary amala aşyrmak üçin öz goşandyny goşmaga çalyşýar. Biziň «Döwlet adam üçindir!» diýen ýörelgämiz bar. Şoňa görä-de, adam hakdaky alada ähli zatdan ýokary bolmalydyr. Sebitde bu işler bilen welaýatyň we etraplaryň häkimleri meşgul bolmalydyrlar. 

                                                                   

Emma Ahal welaýatynda bildirilýän talaplar boýunça ýerine ýetirilýän işleriň ýagdaýy kanagatlanarly däl. Pagta ýygymy pes derejede alnyp barylýar. Bugdaý ekişi-de örän yza galýar. Welaýatda suw üpjünçiliginiň ýagdaýy hem ýaramaz. Suw akabalary gazylmaýar. Döwlet tarapyndan köp möçberde satyn alnan tehnikalar hem eýesiz saklanýar diýip, hormatly Arkadagymyz bu ýagdaýlaryň diňe oba hojalygyna degişli däldigini aýtdy. Beýleki pudaklar hem oňat netijeleri görkezmeýärler. Halk Maslahatynyň Başlygy şeýle ýagdaýlaryň näme sebäpli ýüze çykýandygy bilen gyzyklandy.  

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz bu ýerde ekerançylaryň we zähmetkeşleriň günäkär däldigini aýratyn nygtap, käbir daýhanlaryň bol hasyl ýetişdirýändiklerini we gowy netijeleri gazanýandyklaryny aýtdy. “Ýöne olaryň sany entek köp däl. Näme üçin olaryň sany köpelmeýär?” diýip, hormatly Arkadagymyz şeýle ýagdaýlaryň ýüze çykmagynyň sebäbini sorady. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam edip, welaýatyň we etraplaryň häkimleriniň görkezilen talaplara laýyklykda iş alyp barmaýandygynyň munuň esasy sebäbi bolup durýandygyny belledi. Hormatly Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, her häkimlikde işgärleriň sany esli bar. Olaryň hemmesi gözegçilik etmek, başlyk bolmak isleýär. Netijede, halal zähmeti bilen ekin ekýän her bir daýhana, önüm öndürýän her bir zähmetkeşe birnäçe başlyk bar. Şeýlelik bilen, işde zähmet çekýänden ýolbaşçy kän. Köp ýagdaýlarda buýruk bermegi gowy görýän adamlar gözegçilik edýän kişi bolup, kömek etmegiň deregine, päsgel berýärler. Şoňa görä-de, ýolbaşçylar, häkimler günäkär diýen netijä gelinýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Halk Maslahatynyň Başlygy henizem ýeriň hakyky eýesiniň tapylmaýandygyny, haçan-da, ýeriň hakyky eýesi tapylanda, oňa başlygyň hem, ýolbaşçylaryň görkezmeleriniň hem, ýolbaşçylaryň hem gerek bolmaýandygyny, sebäbi ýeriň hakyky eýesiniň öz etmeli işini bilýändigini nygtady. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz Balkan welaýatynda-da işleriň ýagdaýynyň öwerlik däldigini aýdyp, bu barada welaýat häkimi T.Atahallyýewe ýüzlenmek bilen, işleriň häzirki ýagdaýyndan örän nägiledigini belledi. Balkan welaýaty ýurdumyzyň ykdysady ösüşinde aýratyn orny eýeleýär. Welaýatda ösen senagat pudagy döredildi. Sebitiň zähmetkeşleri, esasan, nebitiň we gazyň ýataklaryny gözläp tapmak, gymmatly himiki çig maly gaýtadan işlemek we senagat taýdan ulanmak ýaly işler bilen meşgul bolýarlar. Soňky ýyllarda birnäçe iri senagat desgalary guruldy. Döwlet tarapyndan daýhanlara berilýän kömegiň, ýardamyň netijeleri iş ýüzünde hiç görünmeýär. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz pagta ýygymynyň derejesiniň örän pesdigine ünsi çekip, wagtyň garaşmaýandygyny, ýakyn wagtdan ygalyň ýagyp başlajakdygyny, daýhanyň zähmeti bilen gazanylan hasyly zaýa etmeli däldigini nygtady. Pagta baýlykdyr. Bu baýlygy ýöne ýere ýitirmeli däldiris. Siziň häzirki iş alyp barşyňyz bilen ýagdaýlary düzetmek kyn bolar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. 

                                                                   

Şeýle-de hormatly Arkadagymyz bugdaý ýetişdirmäge aýratyn üns bermegiň zerurdygyny, häzir bu işiň pes derejede alnyp barylýandygyny belläp, agrotehniki kadalar doly berjaý edilmese, ýokary hasyl almagyň başartmajakdygynyň aýdyň görünýändigini nygtady. Tehnikalaryň ýagdaýyna hemişe gözegçilik etmek, agrotehniki kadalary berjaý etmek zerur bolup durýar. Ýetişdirilen hasyly saklamakda ownuk zat bolmaýar. Bugdaý — bu adamlar üçin bolçulyk we abadançylykdyr. Abadançylygy Beýik Biribar berýär. Kim muňa päsgelçilik döretse, ol özüniň pesdigini görkezýär. Bugdaý ekişi, ony ýetişdirmek, hasyly saklamak, halkymyza un we un önümlerini hödürlemek barada aýdylanda, size öwünmäge zat ýok diýip, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.  

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz welaýatyň tebigy şertleriniň suw serişdelerini oýlanyşykly ulanmagy talap edýändigini, şoňa görä-de, sebitde suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga aýratyn üns bermelidigini, alnan enjamlary netijeli ulanmagyň, olary öz hojalygyňdaky ýaly aýawly saklamagyň zerurdygyny nygtady. Bu ugurda hem köp sanly ýetmezçilikler bar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowa ýüzlenip, onuň alyp barýan işleriniň ýagdaýynyň hem şeýledigine ünsi çekdi. Welaýatyň oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan ähli işler öwerlik däl. Sebitiň ykdysadyýetiniň esasyny oba hojalygy we gaýtadan işleýän senagat düzýär. Döwletimiz tarapyndan bu pudaklary ösdürmek üçin ähli mümkinçilikler döredildi. Şunuň bilen birlikde, häzirki wagtda oba hojalygynyň möhüm meselesi bolan pagta ýygymynyň depgini örän pes. Bugdaý ekişi hem haýal alnyp barylýar. Bu iki iş biri-birinden möhümdir. Häzir howanyň gowudygyna biz minnetdar bolmalydyrys diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz sowuk we ygally günlerde ekibem, ýygnabam, hiç bir işleri ýerine ýetiribem bolmajakdygyna aýratyn ünsi çekip, işleriň şeýle ýagdaýyny göreniňde, nämäniň ýetmeýändigi barada soragyň ýüze çykýandygyny nygtady. Tehnika, tohum, dökün we beýleki ähli zatlar döwlet tarapyndan satyn alynýar we goldanylýar. Işçi güýji hem bar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy ekinleriň daýhan üçin amatly bolmalydygyny, welaýatyň toprak we howa şertlerine görä öz wagtynda ekilmelidigini aýtdy. Pagta, bugdaý, şaly, beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekilişi, olara ideg etmek, hasyly ýygnamak agrotehniki kadalara doly laýyk gelmelidir. Welaýatyň oba hojalyk ýerleriniň şorlaşmagynyň öňüni almak, suw akabalaryny yzygiderli arassalamak, suw joşgunlaryny, ýerasty suwlary netijeli ulanmak, käbir hasylly ýerlerde otag etmek ýaly meselelerde kemçilikler bar diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Suw üpjünçiligini, welaýatyň oba hojalyk ýerleriniň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak, goşmaça suw gorlaryny döretmek boýunça möhüm çäreleri görmek zerurdyr. Welaýatda oba hojalyk, ýer ýazgysyny döretmek bilen meşgullanýan kiçi we orta telekeçiligi höweslendirmek boýunça döwletimiz tarapyndan ähli zerur şertler döredilýär. Emma Daşoguz welaýatynda bu işleriň ählisi netijesiz. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz, haçan-da, ýer ýazgysy düzülende we ýeriň hakyky eýesi tapylanda, bu aýdylan kemçilikleriň bolmaýandygyny nygtady. 

                                                                   

Ýere eýelik edýän hakyky ekerança siziň görkezmäňiz, gözegçiligiňiz gerek däl. Ol öz ýerini we öz bähbidini bilýär diýip, hormatly Arkadagymyz aýtdy. Halk Maslahatynyň Başlygy diňe bir oba hojalygynyň däl, eýsem, welaýatyň köp sanly içerki ýollarynyň, köprüleriniň, elektrik sütünleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, kitaphanalaryň, medeniýet öýleriniň durkuny täzelemek ýa-da olary düýpli abatlamak bilen bagly işleriň ünsden düşürilendigini nygtap, häzir ähli pudaklar boýunça görkezijileri seljerip durmajakdygyny, olaryň her birinde ýol berlen ýalňyşlyklaryň görnüp durandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow häkimden welaýatda bu işleri kimiň etmelidigini, kemçilikleri kimiň düzetmelidigini, kimiň guramaçylyk, kimiň ýolbaşçylyk etmelidigini sorady. 

                                                                   

Elbetde, ilkinji nobatda, bular welaýat häkiminiň işi. Häkimiň borjuna girýän birnäçe wezipeler bar. Bir işi edip, beýlekilere sowuk-sala garamak bolmaýar. Hemme işleri edip ýetişmeli. Ýöne welin, häzirlikçe welaýat häkimi N.Nazarmyradowyň iş alyp barşyndan biz nägile. Başgaça işlemeli. Häzirki ýagdaýda işleýän adamlardan buýruk berýän adam has köp. Her kim öz ýanyndan başlyk. Işleýän adamlary ünsden düşürsek, başlyklaryň sanyny azaltmasak, mundan beýläk işlerimizi kadaly alyp baryp bolmajagy göze görnüp duran hakykatdyr diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz welaýaty dolandyrmakda özgertmeleri amala aşyrmalydygyny, şu günüň talaplaryna laýyk gelýän ýolbaşçynyň işlemelidigini, talabalaýyk gelmeýänleriň bolsa biziň ýolumyzdan aýrylmaly boljakdygyny nygtady. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýewe ýüzlenip, gündogar sebitiň ýurdumyzyň iň bir ýokary depginler bilen ösýän welaýatlarynyň biridigini nygtady. Dünýäde iň uzyn gaz geçirijileriň biri bolan Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi gözbaşyny şu welaýatdan alýar. Bu welaýatda ulag-logistika geçelgeleriniň möhüm bölegi bolup duran iri senagat desgalary, Amyderýanyň üstünden geçýän demir ýol we awtomobil köprüleri, Halkara howa menzilleri, awtomenziller guruldy. Şeýle-de raýatlara halkara derejede hyzmat edip bilýän saglygy goraýyş edaralarynyň binalary, bilim we medeni maksatly desgalar, ýaşaýyş jaýlary guruldy. Täze obalar, şäherler, şäherçeler döredilýär. Ýöne muňa garamazdan, welaýatda işleriň häzirki ýagdaýy, hususan-da, welaýat häkiminiň iş alyp barşy bizi kanagatlandyrmaýar. Pagta ýygymynyň netijeleri garaşylýan görkezijiden pes. Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy näme üçin beýle bolýandygyny, munuň sebäbiniň nämedigi bilen gyzyklandy. Şol bir il-günümiz, şol bir howamyz. Pagta ýygýan kombaýnlar we beýleki tehnikalar ýeterlik. Pagtanyň satyn alyş nyrhy daýhanlar üçin bähbitli diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

                                                                   

Hormatly Arkadagymyz bugdaý ekişinde-de ýagdaýlaryň öwerlik däldigini nygtap, bu işiň depginini ýokarlandyrmalydygyny, şunda howlukmaly däldigini, ýokary hilli hasyl almak üçin, ilkinji nobatda, agrotehnikanyň ähli talaplaryny berjaý etmelidigini, bu meselä sowuk-sala garamak bolmaýandygyny aýtdy. Bu zatlaryň ählisi ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmek bilen baglydyr. Welaýatlaryň ählisiniň häkimleri bu işiň ähmiýetine düşünmelidir. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz welaýatda suw üpjünçiliginiň gowşak ýola goýlandygyna hem ünsi çekip, derýanyň ýanynda ýerleşip, suw ýetmezçiligi sebäpli kösençligiň bolýandygyna ynanmagyň örän kyndygyny nygtady we bar bolan tehnikalary doly derejede peýdalanmagyň, suwlaryň akyp barýan ýerlerini arassalamagyň we ýene-de täze ýerleri gazmagyň, bu meseläni doly aradan aýyrmagyň, suw üpjünçiliginde täze suw tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmagy dowam etmegiň zerurdygyny aýtdy. Sebitde yhlasly zähmet çekip, bereketli toprakdan bol hasyl alyp bilýän daýhanlar bar. Olara hakyky ýer eýeleri diýmek bolar. Geljekde ähli oba hojalyk ýerleri şeýle daýhanlara berilmelidir. Olar agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý edýärler we ekin dolanyşygyny nähili amala aşyrmalydygyny bilýärler. Hakyky zähmetkeşlere goldaw berilse, oba hojalygy hem, maldarçylyk hem ösmek bilen bolar. Oba hojalygynda häkimiň esasy meşgullanmaly işi-de şundan ybaratdyr diýip, hormatly Arkadagymyz nygtady. 

                                                                   

Halk Maslahatynyň Başlygy oba hojalygy bilen birlikde, welaýatda senagatyň başga pudaklaryny, şol sanda dokma we himiýa senagatlary, elektrik energetikasy, gurluşyk, gurluşyk materiallary senagaty, bilim, saglygy goraýyş ulgamlary, sport, syýahatçylyk, medeniýet ýaly ugurlary göz öňünde tutmalydygyny belläp, olary hem ösdürmegiň zerur bolup durýandygyny aýtdy. Bu ugurda alnyp barylýan işlere-de, bildirilýän talaplara laýyklykda, düzediş girizmeli. Şeýle netijeleri gazanmak üçin häkimler täzeçe işlemeli bolar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýewe ýüzlenip, sebitiň örän giň ykdysady mümkinçilikleriniň bardygyny, olaryň, aýratyn-da, Garaşsyzlyk ýyllarynda ýüze çykandygyny nygtady. Tebigy gazy çykarmak, ony gaýtadan işlemek, içerki we daşary ýurtlardaky sarp edijilere ibermek, elektrik energetikasy, dökünleri öndürmek — bu giň gerimli taslamalaryň ählisi halkara ähmiýetlidir. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz Mary welaýatynyň şu ýyl boýunça ykdysady görkezijilerine, dürli hasabatlara we maglumatlara seredilende, hususan-da, ýolbaşçylaryň haýal-ýagal, işlerine jogapkärçiliksiz çemeleşýändigi barada netijä gelmeli bolýandygyny nygtady. “Döwletimiz maldarçylygy we ekerançylygy ösdürmek üçin oňat mümkinçilikleri döredýär. Telekeçilik bilen meşgullanýan adamlaryň sany köpelýär. Sebäbi döwletimiz olary goldaýar. Biz bu işlerden has uly netijelere garaşýarys. Ýöne welin, şu ýyl gazanylan üstünlikler hany?!” diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sorady. 

                                                                   

Tutuş welaýatda suw üpjünçilik işleriniň derejesi pes. Köp sanly suw akabalarynyň ugurlaryny gum we gamyş basypdyr. Şu zatlara ýol bermezlik üçin biz her ýyl ýüzlerçe täze tehnikany satyn alýarys. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz olaryň ýagdaýy, kadaly ideg edilişi, ýerleriň hakyky ýer eýelerine berlişi bilen gyzyklandy. Men degişli ýolbaşçylaryň bu soraglara-da jogap tapjakdyklaryny bilýärin. Ýöne bizi özüňi aklajak bolmak däl-de, anyk netijeler gyzyklandyrýar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy. Gahryman Arkadagymyz mysal hökmünde şu günler oba hojalyk pudagynda işleýän adamlar üçin iň möhüm döwür bolan pagta ýygymyny görkezdi hem-de bu ugurda netijeleriň pesdigini, bugdaý ekişinde-de netijäniň şeýledigini belledi. Bu strategik çig mallaryň ikisi-de, ilkinji nobatda, welaýatyň içerki sarp edijilerine zerur bolup durýar. 

                                                                   

Eger olar az öndürilse, bu elbetde, beýleki ugurlara-da öz täsirini ýetirer. Näme ýetmezçilik edýär? Tehnikalarmy? El zähmetimi? Adamlaryň zähmet çekmäge bolan yhlasymy? Aýdylan zatlaryň hemmesi sizde bar diýip, hormatly Arkadagymyz belledi. 

                                                                   

Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň Başlygy pikirini beýan edip, Mary welaýatynyň öz ykdysady kuwwatyny peýdalanyşynyň talabalaýyk däldigini nygtady. Welaýatda näme bilen meşgullansaň-da, gowy netijeleri gazanmak üçin ähli şertler bar. Güýç hem ýeterlik, serişdeler hem bar. Siz ähli zatlary ýerli-ýerinde goýmaly, zerur ugurlary kesgitlemeli we adamlary netijeli zähmet çekmäge höweslendirmeli. Işleri netijeli guramak gerek diýip, Gahryman Arkadagymyz bu meseläniň gönüden-göni welaýat häkimine degişlidigini aýratyn nygtady we öňde durýan wezipäni aýdyň, düşnükli beýan etdi. Şu zatlaryň ählisi düzedilmese, biz bu ýagdaý bilen ylalaşyp bilmeris diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýratyn belledi. 

                                                                   

Gahryman Arkadagymyz beýleki sebitlerde bolşy ýaly, bu welaýatda-da dolandyryş işlerinde özgertmeleri amala aşyrmagyň zerurdygyny, ähli häkimler we ýolbaşçylar üçin talabyň birmeňzeşdigini nygtady hem-de döwür bilen aýakdaş gidip, dolandyryşyň iň häzirki zaman, netijeli we peýdaly usullaryny durmuşa ornaşdyrmalydygyny, bu işleri başarmajak adamlara biziň aramyzda orun bolup bilmejekdigini aýtdy. 

                                                                   

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzyň obalarynda we şäherlerinde adamlaryň abadan durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek, medeni aň-bilim binalaryna göwnejaý ideg etmek, ilata ýokary hilli hyzmat etmek, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini ornaşdyrmak boýunça uly işleriň ýerine ýetirilmelidigini nygtady. Gahryman Arkadagymyz köp sanly ýol berlen kemçilikleriň näme sebäpden dörändigini seljerip, ähli işleriň dogry ýerine ýetirilmegi üçin kimleriň esasy ýolbaşçy bolup durýandygyny kesgitledi — olar welaýat, etrap häkimleri, ministrlikleriň, welaýatdaky we etrapdaky edaralaryň, müdirlikleriň ýolbaşçylary, bölüm başlyklary we köp sanly beýleki ýolbaşçylardyr. 

                                                                   

Ýöne henize çenli netijäniň ýokdugyny nygtap, hormatly Arkadagymyz bu ugurda alnyp barylýan işleriň hiç bir öňe gitmeýändiginiň sebäbiniň şeýle ýolbaşçylaryň örän känligindedigini belledi. Netijede, başlyklaryň zähmet çekýän işgärlerden has köp ýalydygy, işgärlere ýardam etmegiň ýerine, ýolbaşçylaryň olaryň işlerine goşulýandyklary we emeli päsgelçilikleri döredýändikleri nygtaldy. 

                                                                   

Halk Maslahatynyň Başlygy bularyň hemmesini ilki bolup görüp, netijä gelmeli ýolbaşçynyň, elbetde, welaýat häkimidigini nygtady hem-de bu babatda olaryň işe çemeleşişini häsiýetlendirip, hatda işleriň netijeli däldigini görenlerinde-de, ýerlerinde oturandyklaryny, hiç hili çäre görmeýändiklerini, olardan teklibiň hem, hereketiň hem ýokdugyny, wagtlarynyň geçse bolýandygyny nägilelik bilen belledi. Biz bu ýagdaýy kabul edip bilmeris. Halkymyzyň, welaýatyň ýaşaýjylarynyň bähbitlerine şeýle biperwaý garalmagyna asla ýol bermeris. Siz ýa bildirilýän talaplara görä işlemeli bolarsyňyz ýa-da tutanýerli zähmet çekjeklere ýol bermeli bolarsyňyz diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy. 

                                                                   

Bu ýagdaýy hökman düzetmeli. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Arkadagymyz häkimlikleriň işini başgaça guramagyň zerurdygyny, ýolbaşçylaryň sanyny azaltmagyň gerekdigini, daýhanlara, çopanlara özbaşdak işlemäge mümkinçilik bermelidigini, her bir ýolbaşçynyň halka ýakyn bolmalydygyny, olaryň adamlar bilen sazlaşykly işlemeginiň zerurdygyny aýratyn nygtady. Munuň özi welaýatlaryň we etraplaryň häkimlerinden esasy talap bolup durýar. Olar bildirilen ynamy ödemelidirler. Eger-de, bu başa barmaýan bolsa, ony başarýanlara ýol bermeli diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi. 

                                                                   

Soňra Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow şu gün ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça mejlisiň gün tertibine girizilen welaýatlaryň ykdysadyýeti bilen bagly iň möhüm meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylandygyny aýtdy. Çykyş edenler ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek boýunça öňe sürlen başlangyçlary we teklipleri goldadylar. Gahryman Arkadagymyz munuň üçin olara minnetdarlyk bildirdi hem-de tekliplerine hökman serediljekdigini nygtady. 

                                                                   

Umuman, şu günki mejlisde öňe sürlen teklipleri jemläp, Gahryman Arkadagymyz ýurdumyz boýunça dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmegiň çäklerinde iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek maksady bilen, 6 sany etraby (Gubadag etrabyny, Gurbansoltan eje adyndaky etraby, Farap etrabyny, Döwletli etrabyny, Serhetabat etrabyny we Oguzhan etrabyny); 5 sany etrap hukukly şäheri (Tejen şäherini, Gumdag şäherini, Hazar şäherini, Serdar şäherini, Köneürgenç şäherini); 1 sany şäherdäki etraby (Türkmenbaşy şäheriniň Kenar etrabyny); 2 şäherçäni (Ak bugdaý etrabynyň Bagabat şäherçesini, Hazar şäheriniň Garagöl şäherçesini); 36 sany geňeşligi ýatyrmagyň teklip edilýändigini aýtdy. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Döwlet Maslahatynda eden taryhy çykyşynda ýurdumyzyň ilatynyň köpelýändigi, şäherleşme derejesiniň ösýändigi, senagat kärhanalaryny we zolaklaryny ösdürmegi maksat edinýändigimiz barada aýdanlaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, 36 sany obanyň golaýynda ýerleşýän ilatly ýerlere birigendigini göz öňünde tutup, olary birleşdirmegiň teklip edilýändigini belledi. Şeýle-de 6 sany oba şäherçe derejesini bermek we welaýatlarda ýörite ýer gaznasynyň çäginde raýatlara jaý gurmak üçin berlen mellek ýerlerinde dörän 5 sany ilatly ýere oba derejesini berip, 5 sany obany döretmek teklip edilýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. 

                                                                   

Umuman, mejlisde öňe sürlen tekliplere esaslanyp, welaýatlaryň durnukly ösüşi üçin dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmek bilen, ýurdumyzda bar bolan serişdelerden we mümkinçiliklerden has doly peýdalanmagyň üpjün ediljekdigini aýdyp, hormatly Arkadagymyz Döwlet býujetiniň serişdeleriniň meýilnamalaýyn we maksadalaýyk peýdalanylyşyna döwrebap gözegçiligiň amala aşyryljakdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzyň sebitlerini durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ýokary depginleri welaýatlaryň önümçilik güýçleriniň hemmetaraplaýyn ösmegini hem-de senagatlaşma derejesiniň ýokarlanmagyny üpjün eder. Uly häzirki zaman kärhanalarynyň giň möçberde döredilmegine ýardam berer. Sebitleriň milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmaga goşýan goşandyny artdyrar. 

                                                                   

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow gün tertibine girizilen meseleleriň ählisine seredilendigini belläp, mejlise gatnaşyjylara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

24.10.2022
Ösen ykdysadyýet — bagtyýarlygyň kepili

Mälim bolşy ýaly, milli ykdysadyýetimiziň üstünlikli ösdürilmegi halkyň bagtyýarlygyny we raýatlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň barha ýokarlanýandygyny kepillendirýär. Muny 10-njy oktýabrda şu ýylyň dokuz aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine bagyşlanyp geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisindäki ykdysady görkezijiler hem tassyklaýar. 

                                                                   

«Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylymyzda ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň we sebitleriň durnukly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler amala aşyrylýar. 2021-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberiniň 10,9 göterim ýokarlanmagy, jemi içerki önümiň 6,2 göterim artmagy aýdanlarymyza aýdyň delildir. Aslynda-da, ykdysady seljermede «jemi önüm» diýen görkeziji giňden ulanylyp, ol «jemi içerki önüm» we «jemi milli önüm» diýen iki görnüşde bolýar. Şoňa görä-de, jemi içerki önüm ýurduň içindäki maddy önümçilikde we hyzmatlar ulgamynda öndürilen önümiň gymmatlarynyň jemini aňladýar. Şu nukdaýnazardan alanymyzda, jemi içerki önümiň ösüş derejesiniň artmagy milli ykdysady kuwwatymyzyň ýokarydygyna güwä geçýär. 

                                                                   

Milli ykdysadyýetimiziň ösüşinde sebitleriň durmuş-ykdysady ösüşine-de aýratyn ähmiýet berilýär. Şoňa görä-de, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň» çäklerinde hasabat döwründe göz öňünde tutulan 370 desganyň 89-synda gurluşyk-gurnama işleriniň alnyp barlandygyny aýtmalydyrys.  

                                                                   

Daşary söwdanyň milli ykdysadyýetiň möhüm düzüm bölekleriniň biridigini ýatlasak, onda daşary söwda dolanyşygynyň hem, geçen ýylyň degişli döwrüne garanyňda, 40 göterim ýokarlanandygy aýdyň hakykatdyr. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 20 milliard manatdan gowrak bolup, 13 göterim artdy. Şundan ugur alyp, häzirki wagtda maýa goýum ýagdaýyny gowulandyrmak, maliýe ulgamyny döwrebap ýagdaýa getirmek, Konstitusiýamyza laýyklykda bazar ykdysadyýetini emele getirmegi çaltlandyrmak üçin göz öňünde tutulan giň gerimli özgertmeler dowam etdirilýär. Ykdysady bäsdeşligi ösdürmek, işewürlik ýagdaýlaryny gowulandyrmak, telekeçileri giňden goldamak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet hakynyň 10,4 göterim ýokarlanmagy ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak ugrunda edilýän uly aladadan nyşandyr. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimizi ösdürmek babatda amala aşyrylýan bu giň gerimli işler, bir söz bilen aýdanyňda, raýatlarymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilendir. 

                                                                                                           

Şemşat KIÇIGULOWA,

                       

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

22.10.2022