2021-nji ýylyň 5-nji maýynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň edara binasynda «Ellicot Dredges» amerikan kompaniýanyň Baş ýerine ýetiriji direktory Benjamin Sampter bilen sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahaty geçirildi.

Iş maslahatyna Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow, Türkmenistanyň Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň başlygy Güýzgeldi Baýjanow şeýle hem Türkmenistanyň Maliýe we Ykdysadyýet ministrliginiň wekilleri gatnaşdylar.

Iş maslahatynyň maksady ýurdumyzyň suw hojalyk ulgamyny kämilleşdirmekde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat boldy.

Soňky ýyllarda halk hojalygynyň dürli ulgamlarynda dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalary, işewür düzümleri netijeli hyzmatdaşlygy berkitmekde oňyn işler alnyp barylýar.

Şu gezekki geçirilen «Ellicot Dredges» amerikan kompaniýanyň Baş ýerine ýetiriji direktory Benjamin Sampter bilen sanly wideoaragatnaşyk arkaly iş maslahatynda hem hyzmatdaşlygyň geljegi uly bolan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy we olar boýunça pikir alyşmalar boldy.

Iş maslahatynyň ahyrynda ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygyny berkitmekde, dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalary we işewür düzümleri bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýmakda giň mümkinçilikleri, zerur şertleri döredip berýänligi, tutuş dünýäde ýurdumyzyň abraý-mertebesini belende götermekde bimöçber işleri amala aşyrýanlygy üçin Hormatly Prezidentimiziň adyna alkyşly sözler aýdyldy. Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak belent başynyň aman, il-ýurt bähbitli umumyadamazt ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Balkan welaýatyň çägindäki tebigy ojaklarda iş alyp barýan burawlaýjylaryň, nebit we gaz çykaryjylaryň işleri «Türkmennebit» döwlet konserniniň Balkanabat şäherindäki suw üpjünçilik müdirliginiň işi bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Bu müdirligiň hünärmenleriniň önümçilik kärhanalaryna ýetirýän agyz hem-de önümçilik suwlary ýerasty önümli gatlaklary senagat taýdan özleşdirmek işlerini talabalaýyk guramaga giň mümkinçilik berýär. Agyz suwy durmuş hajatlary üçin peýdalanylsa, önümçilik suwlary tebigy baýlyklar çykarylanda, ýerasty gatlaklaryň basyşyny saklamakda hem-de beýleki zerurlyklar üçin ulanylýar. Suw üpjünçilik müdirliginiň hünärmenleri «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň başyndan bäri önümçilikde şunuň ýaly möhüm ähmiýete eýe bolan suwuň 1 million 461 müň kub metre golaýyny çykarmak bilen, sarp edijileriň ýerasty tebigy baýlyk gözlemek işlerine mynasyp goşantlaryny goşdular.

Hojaberdi BAÝRAMOW.

(Öz habarçymyz).

Milli Liderimiziň Ahal welaýatyna iş sapary

Ahal welaýaty, 4-nji maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň önümçilik işi hem-de onuň inžener-tehniki düzümleriniň desgalary bilen tanyşdy. Döwlet Baştutanymyz obasenagat toplumynda suwdan rejeli peýdalanmak we tutuş suw hojalyk ulgamyna degişli meselelere aýratyn üns berdi.

Obasenagat toplumyny hemmetaraplaýyn ösdürmek hem-de onuň kuwwatyndan netijeli peýdalanmak milli Liderimiziň baştutanlygynda Türkmenistanyň durmuşa geçirýän ykdysady strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Şol strategiýa bolsa halk hojalygynyň ähli pudaklaryny özgertmäge we döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilendir. Obasenagat ulgamynda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli özgertmeler ony diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge, sanly tehnologiýalary giňden ornaşdyrmaga, dürli görnüşli, ýokary hilli oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberini artdyrmaga ýardam edýär.

Soňky ýyllarda bazar ykdysadyýetine yzygiderli geçilmegi, telekeçiligiň döwlet tarapyndan goldanylmagy netijesinde, oba hojalygynda hususy ulgam has işjeň häsiýete eýe bolýar. Türkmenistanda işewür düzümleriň netijeli işlemegi üçin zerur şertleriň döredilmegi netijesinde, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürýän önümçilikleri döretmek, ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, azyk harytlarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, olaryň eksportyny artdyrmak boýunça wezipeleri çözmäge saldamly goşant goşýan döwrebap ugurdaş önümçilikleriň sany barha artýar.

Şonuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow suw serişdelerini rejeli ulanmaga, ekin meýdanlaryny suwarmak meselelerine ylmy taýdan çemeleşmäge aýratyn üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, suw hojalyk pudagynda suwa aýawly garamak ýörelgelerine hem-de ekologiýa ölçeglerine laýyk gelýän öňdebaryjy usullary we tehnologiýalary ornaşdyrmaga uly ähmiýet berilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Kaka etrabynda ýerleşýän “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň ekin meýdanlaryny suw bilen üpjün edýän suw göteriji bekediň golaýyndaky ýörite meýdança gonýar.

Hormatly Prezidentimiz suw göteriji bekediň suw eltiji akabasynyň hem-de suw durlaýjy desgasynyň işini synlap, bu desganyň tehniki üpjünçiligi bilen gyzyklandy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew milli Liderimizi “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň suw göteriji beketleriniň häsiýetli aýratynlyklary bilen tanyşdyrdy. Bu suw göteriji beket dünýäniň iň öňdebaryjy tejribesi esasynda guruldy. Bu ýere ekinleri suwarmak üçin zerur bolan suw Garagum derýasynyň 630-njy kilometrliginden tehnologiýalaryň soňky gazananlary bolan, her biri 400 kilowatlyk 6 sany sorujy arkaly 1-nji suw bekedine gelýär.

Ondan soňra suw bu ýerden 12 kilometre golaý uzaklykda 61 metr beýiklikdäki 2-nji suw göteriji bekedine, ondan hem 10 kilometr uzaklykdaky 62 metr beýiklikde bolan 3-nji suw göteriji bekedine, soňra bolsa 5,5 kilometrden gowrak uzaklykda ýerleşýän 60 metr beýiklikdäki, göwrümi 70 müň kub metr bolan merkezi suw howdanyna guýulýar.

Soňra milli Liderimiz “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň 1-nji suw göteriji bekediniň işi bilen gyzyklandy. Wise-premýer E.Orazgeldiýew onuň önümçilik kuwwaty, wezipeleri hem-de tehniki häsiýetleri bilen tanyşdyrdy.

Kuwwatly göteriji enjamlaryň hereket edýän bekedine suw Garagum derýasyndan öz akymyna gelýär. Suw geçiriji ulgamyň umumy uzynlygy 27,5 kilometre golaýdyr.

Hormatly Prezidentimiziň garamagyna “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň işi bilen tanyşmaga mümkinçilik berýän wideogörnüşler hem hödürlenildi. Paýdarlar jemgyýeti miwe we beýleki gök önümleri öndürmek bilen meşgullanýar. “Gök bulut”, “Hemsaýa”, “Miweli atyz”, “Datly miwe” hojalyk jemgyýetleri onuň paýdarlary bolup durýar. “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetinde 345 iş orny döredildi.

Döwlet Baştutanymyzyň degişli Buýrugyna laýyklykda, hojalyk jemgyýetleriniň — paýdarlaryň her birine uzak möhletli ulanmak üçin Kaka etrabynyň “Watan” daýhan birleşiginiň çäginden 300 gektar ýer bölekleri bölünip berildi. Gök, miwe önümlerini hem-de üzüm öndürmek üçin bölünip berlen ýerleriň umumy meýdany 1200 gektara barabardyr.

“Gök bulut” hojalyk jemgyýetiniň önümçilik kuwwaty ýylda 370 tonna hoz, 520 tonna alma, 120 tonna garaly, 140 tonna şetdaly, 1 müň 500 tonna armyt öndürmäge niýetlenendir.

“Hemsaýa” hojalyk jemgyýetinde ýylda 180 tonna badam hem-de 2 müň 100 tonna hurma öndürmek meýilleşdirilýär.

“Miweli atyz” we “Datly miwe” hojalyk jemgyýetleri hem badam öndürmäge ýöriteleşdirilendir. Bu ýerde ýylda bu gymmatly önümiň degişlilikde 340 we 320 tonnasyny almak göz öňünde tutulýar. Mälim bolşy ýaly, görnüşi bilen baglylykda, badam terligine azyk hökmünde ulanylýar, süýji-köke önümlerini hem-de dürli tagamlary taýýarlamakda goşundylar hökmünde peýdalanylýar. Ondan şeýle hem badam ýagy, goýaltma, hatda süýt hem taýýarlanylýar.

Mundan başga-da, tutuş hojalyk jemgyýetleri boýunça gök we beýleki önümleri, şol sanda banan we sitrus önümlerini ýetişdirmäge ýöriteleşdirilen tehnologik enjamlar bilen üpjün edilen ýyladyşhanany gurmak üçin 80 gektar ýer bölünip berildi. Onuň önümçilik kuwwaty ýylda 8 müň tonna barabardyr.

Hojalyk jemgyýetleriniň her birinde degişli inžener-tehniki düzüm döredildi, ýollar çekildi, sowadyjy ammary, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek boýunça önümhanalary gurmak göz öňünde tutulýar.

Wideoşekillerde “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň suw hojalyk desgalary hem-de suwaryş ulgamy barada giňişleýin maglumatlar berilýär. Damjalaýyn suwaryş ulgamy arkaly miweli agaçlary mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işi hem amala aşyrylýar.

Şeýlelikde, bu açyk paýdarlar jemgyýetiniň işi ýurdumyzyň bazarlaryny uly islegden peýdalanýan, tagamy hem-de saglyk üçin peýdalylygy bilen tapawutlanýan, dürli ýokary hilli miwe önümleri bilen üpjün etmek hem-de ýurdumyzda öndürilýän azyk harytlarynyň daşary ýurtlara iberilýän möçberini artdyrmak boýunça wezipeleri çözmäge ýardam etmelidir.

Soňra milli Liderimiziň garamagyna “Miwe” açyk paýdarlar jemgyýetiniň ekin meýdanlarynyň ýerleşişiniň Baş meýilnamasy hem-de suw hojalyk ulgamyna degişli taslamalar hödürlenildi.

Wise-premýer E.Orazgeldiýew suw göteriji bekediň 1-nji, 2-nji we 3-nji desgalary boýunça umumy maglumatlary beýan etdi. Suw bu ýerden howdana akdyrylýar we soňra damjalaýyn suwaryş ulgamy boýunça ekin meýdanlaryna barýar. Munuň özi suwuň tygşytly harçlanmagyna ýardam edýär, akabalaryň arassalygyny saklamaga mümkinçilik berýär. Ekin meýdanlaryny suwarmak işi awtomatlaşdyrylandyr we oňa sanly ulgam arkaly gözegçilik edilýär.

Suw hojalygy baradaky döwlet komitetiniň başlygy G.Baýjanow suw howdanlarynyň göwrümini giňeltmek, suw tygşytlaýjy öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň esasynda suwdan netijeli peýdalanylmagyny üpjün etmek boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministri A.Altyýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň, şol sanda agrotehniki kadalara laýyklykda, gowaça we bugdaý ekinlerine ideg etmegiň barşy, galla oragyna guramaçylykly taýýarlyk görmek boýunça geçirilýän çäreler hem-de döwrebap tehnologiýalary ulanmak arkaly ekinleri suwarmak boýunça geçirilýän işler barada hasabat berdi.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň başlygy D.Hudaýberdiýew TSTB-niň suw hojalyk desgalaryny gurmak, hususan-da, suwuň 35 — 50 göterim tygşytlanmagyny üpjün etmäge mümkinçilik berýän tehnologiýalaryň esasynda hereket edýän suw göteriji beketleriň gurluşygy boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şol suw degişli desgalaryň kömegi bilen Garagum derýasyndan 180 metr belentlige çykarylýar.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjow gözegçilik edýän sebitindäki işleriň ýagdaýy hem-de degişli pudaklarda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Hasabatda suw hojalyk meselelerini çözmek boýunça görülýän çäreler barada hem habar berildi.

Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow sebitde, şol sanda oba hojalyk ulgamynda alnyp barylýan işler we şunuň bilen baglylykda, suwdan rejeli peýdalanmagyň kämil usullaryny ornaşdyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow taslamalar bilen tanşyp, degişli ýolbaşçylaryň ünsüni oba hojalyk önümçiligi bilen baglanyşykly suw hojalyk meselelerine çekdi.

Döwlet Baştutanymyz oba hojalygynda suw serişdelerini tygşytly ulanmak maksady bilen, ähli işleri — gelýän suwy akdyrmakdan başlap, ony ekin meýdanlaryna ýetirmäge çenli gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny nygtady. Şu maksat bilen, öňdebaryjy usullaryň, bu ulgamda ylmy gazanylanlaryň hem-de dünýäniň iň gowy tejribesiniň ulanylmagy esasynda düzümleýin desgalary gurmak boýunça işleri dowam etmek wajypdyr.

Milli Liderimiz şeýle hem türkmen telekeçileriniň ýurdumyzda iri taslamalary hem-de özgertmeler maksatnamalaryny durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşmagynyň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow telekeçileriň öz işinde innowasiýalardan, sanly ulgamy, ylmy-tehnologik gazanylanlary iş tejribesine giňden ornaşdyrmakdan ugur almalydygyny belledi.

Ýurdumyz suwy rejeli we netijeli ulanmak işinde uly tejribä eýedir. Suwa aýawly garamak türkmen halkyna gadymdan bäri mahsusdyr. Häzirki döwürde bu parasatly däpler ýurdumyzda tebigaty, hususan-da, suw serişdelerini goramak boýunça amala aşyrylýan maksatnamalaýyn çärelerde, ugurdaş taslamalary durmuşa geçirmekde öz beýanyny tapdy diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Şol taslamalaryň hatarynda Garagum sährasynyň merkezinde täsin gidrotehniki desganyň — “Altyn asyr” Türkmen kölüniň gurluşygyny görkezmek bolar. Bu köl halk hojalygy babatda uly ähmiýete eýe bolmak bilen çäklenmän, eýsem, ekologiýa we durmuş babatda hem örän wajypdyr. Zeýkeşleriň suwlaryny gaýtadan ulanmak meselesini çözmäge gönükdirilen bu ägirt uly taslama Türkmenistanyň daşky gurşawa aýawly garaýşynyň aýdyň mysalydyr.

Şol taslamanyň durmuşa geçirilmegi netijesinde, ekin meýdanlarynyň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmakdan başga-da, ýurdumyzda suwuň ätiýaçlyk gory döredilýär. Tebigy taýdan arassalamagyň hem-de döwrebap tehnologiýalary ulanmagyň netijesinde, şol suwy obasenagat toplumynyň zerurlyklary üçin, şol sanda täze ýerleri özleşdirmek, öri meýdanlaryny giňeltmek hem-de ekin meýdanlaryny suwarmak, tehniki zerurlyklar üçin ulanmak bolar. Alymlar tarapyndan bu ulgamda degişli barlaglar geçirilýär. Şonuň bilen birlikde, bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi Merkezi Aziýa sebitiniň ekologiýasyna oňyn täsir edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, oba hojalygyny durnukly ösdürmek hem-de azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak maksady bilen, tygşytlaýjy tehnologiýalary, öňdebaryjy tejribäni we bu ulgamda ylmyň iň soňky gazananlaryny ornaşdyrmak arkaly suwdan peýdalanmagyň netijeliligini ýokarlandyrmak zerurdyr.

Suw serişdelerini dolandyrmaga, ugurdaş düzümleri döwrebaplaşdyrmaga, täze pudaklaýyn desgalary, suwaryş ulgamlaryny gurmaga toplumlaýyn, oýlanyşykly çemeleşme zerurdyr. Ekin meýdanlary suwarylanda, ekinleriň dürli görnüşleri üçin suwuň sarp edilişini hem-de ýerli toprak-howa şertlerini göz öňünde tutmak möhümdir.

Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, häzirki wagtda suw meselesine uzak möhletli geljek üçin umumydünýä ösüş meýilnamalaryndan üzňelikde garamagyň mümkin däldigini belledi. Şoňa görä-de, Türkmenistan sebit we ählumumy derejede “Suw diplomatiýasyny” ilerletmek, suw meselelerine halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň, özara hormat goýmak we bähbitleri nazara almak esasynda hem-de abraýly halkara guramalaryň gatnaşmagynda garamak hem-de çözmek ugrunda yzygiderli çykyş edýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýdylanlary jemläp, degişli ýolbaşçylara häzirki zaman ylmynyň gazananlaryna daýanyp, suw hojalyk meselelerini çözmäge hem-de bu pudagy ösdürmek boýunça amala aşyrylýan işleri mundan beýläk-de kämilleşdirmäge degişli anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz şeýle hem dürli oba hojalyk önümlerini, şol sanda gök önümleri we miweleri ýetişdirmäge ylmy taýdan çemeleşmegiň zerurdygyny nygtap, gök önümleri gaýtadan işleýän ulgamyň önümçilik kuwwatlyklaryny döwrebaplaşdyrmak hem-de artdyrmak boýunça degişli görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz oba hojalyk hünärmenleri we alymlary bilen bilelikde işläp, Garagum derýasynyň suwunyň tygşytly peýdalanylmagyna möhüm üns berilmelidigini aýtdy. Şeýle hem milli Liderimiz bu derýanyň ekerançylygy, bagçylygy, maldarçylygy, aýratyn-da, balykçylygy ösdürmekde möhüm ähmiýetiniň bardygyny belledi we bu babatda birnäçe öwüt-ündewlerini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz obasenagat toplumyny üstünlikli ösdürmek, onuň ägirt uly kuwwatyndan netijeli peýdalanmak, ekologiýa abadançylygyny üpjün etmek üçin suwdan rejeli peýdalanmagyň wajypdygyny ýene-de bir gezek belläp, hemmelere öňde goýlan wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw etdi hem-de dikuçarda bu ýerden ugrady.

Ýaş nesle berilýän terbiýäniň halallyk we halal zähmet bilen utgaşykly alnyp barylmagy jemgyýetde arassa kalply, päk ahlakly, ruhubelent, dogruçyl, kämil şahsyýetiň kemala gelmeginde ilkinji ruhy gözbaş bolup hyzmat edýär. Ata-enäniň alyn deri, halal zähmeti, ýagşy gylyk-häsiýetleri perzentler üçin uly mekdepdir. Eşretli zamanamyzda ýaşaýan türkmen maşgalasyna agzybirlik, halallyk, asudalyk, birek-birege hormat goýmak, ulyny sylamak, kiçini söýmek, sabyr-kanagatlylyk ýaly iň gowy gylyk-häsiýetler mahsusdyr. Ynsan durmuşy, jemgyýetçilik ýaşaýşy, üstünlikleri Watana, halka, işine wepalylyk, halallyk ruhunda terbiýelenmegi bilen berk bagly bolup durýar.

Halallyk — halal zähmet, ynsaplylyk, ýagşylyk, päklik ýaly düşünjeleriň kemala gelmegini aňladýar. Şonuň üçin hem nesillerimize halallygy öwretmek, halal ýola ugrukdyrmak ýagty, bagtyýar geljegiň binýadyny gurup bilmekdir. Pederlerimiziň bize miras goýan «Halal zähmet — baky döwlet» diýen pähimi arassa zähmete, halal gazanja uly hormat goýulýandygyny, bagtyýar durmuşda halal zähmet çekmelidigini aňladýar. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe, hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ähli ugurlarda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli özgertmeleriň amala aşyrylmagy netijesinde halkymyzyň durmuş derejesi ýokarlanýar. Ýurdumyzda ýaşlaryň döwrebap bilim almagy, päk ýürekden we joşgunly zähmet çekmegi üçin ähli şertler döredilýär. Şonuň üçin hem arassa, halal işlemek, eziz Watanymyza päk ýürekden gulluk etmek biziň her birimiziň borjumyzdyr.

Ata-babalarymyzdan gelýän: «Halal işle, haýyr tap!» diýen pähimden ugur alýan halkymyz bagtyýar durmuşy halal ýaşap, halal zähmet çekmekden gözleýär. Ilatyň abadan, bagtyýar durmuşyny üpjün etmegi, raýatlaryň hukuklarynyň we bähbitleriniň goralmagyny döwlet syýasatynyň esasy ugry hökmünde kesgitleýän hormatly Prezidentimiz ýaşlara milli terbiýe bermek barada aýratyn durup geçýär. Eger-de adam ýaşlykdan halallyga, bilim almaga we zähmet çekmäge uýgunlaşsa, ol durmuşda horluk çekmeýär. Şoňa görä-de, ýaşlary mekdep ýyllaryndan arassa, halal zähmet çekmäge endik etdirmek we bu endigi olaryň häsiýetine geçirmek terbiýeçilik ulgamynyň esasy wezipeleriniň biri hasaplanylýar. Çünki ýurdumyzyň, halkymyzyň geljegi terbiýeli ýaşlara baglydyr.

Halal baýlygyň çeşmesi zähmetdir. Halal zähmet çekmek, halal gazanmak jemgyýetiň agzybirligi, sagdynlygy we asudalygy barada aladalar bilen baglanyşyklydyr. Çünki dünýäde halal zähmet çekip, ak ýürekliligi bilen ýagşy at galdyrmak her bir ynsanyň borjudyr.

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda: «Zähmet endigini ele almadyk adam, edil elsiz-aýaksyz ýalydyr, ýönekeý ýagdaýlarda hem başyny çarap bilmän durandyr. Zandynda zähmet terbiýesi bolan adam hökman bir ugur tapar. Zähmet ugurtapyjylygy hem terbiýeleýär» diýip bellenilýär. Zähmet her bir adamyň ýüzüniň tuwagy, daşynyň goragydyr, bereket çeşmesidir, halal gazançdyr. Ynsanyň eýe bolan abraýy, hut halal, päk zähmetiň üsti bilen gazanylan hormat-sylagydyr, belent mertebesidir. Şonuň üçin hem köpi gören ata-babalarymyz «Zähmet soňy rehnet», «Halal işle, at gazan», «Işlemedik dişlemez», «Käri bolan har bolmaz» ýaly zähmet terbiýesi bilen bagly onlarça nakyllary döredipdirler. Zähmet çekmek adamy mätäçlikden, garaşlylykdan goraýar. Halal zähmet ynsanyň rahatlygyny üpjün edip, rysgalyny artdyrýar. Zähmet bilen gümra bolup ýören adamlaryň wagty hem hoş geçýär. Çünki zähmet adamy bikärlikden, ýaramaz endiklerden, ýakymsyz pikirlerden goraýar. Zähmet bilen taplanan adam paýhasly, akylly, salyhatly bolýar. Zähmet adamy ähli zada oýlanyşykly çemeleşmäge, gazanan emlägiňe şükrana bolup, halallygyň gadyryny bilmäge ugrukdyrýar. Lukmanlar hem zähmetiň adam bedenini berkidýändigini, aňyna gowy pikirleri guýýandygyny aýdýarlar.

Milleti has-da bitewileşdirýän, jemgyýetimiziň jebisligini polat ýaly taplaýan hoşmeýillilik ýüreklerimize ornady. Biziň her birimiz şeýle asylly ýörelgä eýermek bilen, halallygyň, sagdynlygyň hem ruhubelentligiň, ýagty geljegiň, bagtyýarlygyň dowamat bolmagynyň hatyrasyna gadamlarymyz barha batlanýar.

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda halal zähmetiň sarpasy belent tutulýar, asylly zähmet çekmek üçin giň mümkinçilikler döredilýär. Biz — ýaşlar, halal zähmet çekip, hormatly Prezidentimiziň ynamyny ödäp, Watana wepaly adamlar bolup zähmet çekeris. Döredijilikli we halal zähmet çekmäge giň mümkinçilikleri döredýän, türkmen halkyna bagtyýarlygy peşgeş edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Maksat ÇARYÝEW,

Ahal welaýatynyň Polisiýa müdirliginiň işgäri.

Etrap merkeziniň içinden geçip, sag egniňe öwrüleniňde, aýna ýaly tekiz ýol Garnas geňeşliginiň üstünden eltýär. Edil birki ýyllykda-da bu ýerler giden boşluk meýdandy. Häzir welin, ol ýerde Amyderýanyň ýakasyny jähekläp oturan döwrebap ýyladyşhana toplumy peýda bolupdyr. Has anyk aýtsak, ol ýerde häzir her biri 3,5 sotuk meýdanda ýerleşýän ýyladyşhanalaryň 38-si bar. Olaryň 27-sinde ekin ekilip, doly güýjünde hasyl ýygnalýar. Galan 11-si-de ekin ekmäge taýýar edilip ýör.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy, telekeçi Baýpolat Ergeşowyň hususy eýeçilikde gök we bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirmek maksady bilen ýyladyşhana toplumyny gurmak üçin bu ýerleri saýlap almagynyň öz sebäbi bar. Kakasy Ergeş Ýakubow uzak ýyllar «Dostluk» daýhan birleşiginde agronom bolup işlänsoň, onuň daýhançylykdan tejribesi ýetikdi. Şonuň üçin ol ýyladyşhana şertlerinde gök-bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirmegi maksat edinende, mes topragy göz öňünde tutupdy. Derýa ýakasynyň topragy ýumşak bolansoň, oňa sähel ideg etseň, bol hasyl alyp bolýar. Özi ýaly işjanly daýhanlaryň onusyny ýanyna alyp, işe başlan Baýpoladyň yhlasy ýerine düşdi. Olaryň mes topraga synag esasynda eken pomidorlary, hyýarlary we bulgar burçy ilkinji möwsümden bol hasyl berip başlady. Ikinji ýylda alnan hasyl öňküden biraz köp boldy. Soňra hasyllylyk ýyl-ýyldan artyp, gazanylýan ýokary netijeler ene topraga yhlas edýän telekeçileriň öňküden-de höwesli işlemegine itergi berdi.

Ynha, indi dört ýyl bäri Köýtendagyň bal tagamly gök we bakja önümleri diňe bir Lebap welaýatynyň däl, eýsem, paýtagtymyzyň hem bazarlarynda halkymyza terligine, elýeterli bahalardan hödürlenýär. Olara müşderiler tarapyndan islegiň barha artmagy bilen baglanyşykly telekeçi Baýpolat Ergeşow şeýle gürrüň berdi:

— Gurply toprakda, ýagny tebigy ýagdaýda ekilen gök-bakja ekinleri has tagamly hem ýokumly bolýar. Onda-da Amyderýanyň süýji suwundan ganyp ýatan meýdanlarda ösdürilip ýetişdirilýän ekinleriň tagamy has üýtgeşikdir. Idegini ýetirip dursaň, bu ýerler hasylyny bolluk bilen eçilýär. Ýyladyşhanalaryň 12-sinde pomidor, 5-sinde hyýar, galanlarynda hem bulgar burçuny ösdürip ýetişdirýäris. Geçen ýylyň sentýabr, oktýabr aýlarynda ekilen gök önümler ýylyň aýagyna ýetişip, ýygnalan hasyl Täze ýylyň baýramçylyk saçaklarynyň berekedine bereket goşdy. Pomidordan 1 tonna, hyýardan 8 tonna golaý hasyl aldyk. Bulgar burçundan alnan hasyl hem ep-esli boldy. Kakam bize topraga yhlas etmegi, ondan ýokary hasyl almagyň inçe tärlerini öwredipdi. Onuň: «Topraga näçe köp dökün berseň, şonça-da gurplanyp, hasyly köp berýändir» diýenleri gulagymda galypdyr. Şonuň üçin her möwsümde hasyly ýygnap alan dessimize, ýagny iýun-iýul aýlarynda ýyladyşhanalaryň her birine toprak bilen garyp, 30 tonna golaý ýerli dökün, ýagny ders berýäris. Ol geljek ýylyň hasylyna doly ýetýär.

Pomidoryň «Ibn Sina» diýlip atlandyrylan görnüşini ekýäris. Bu görnüş topraga ekilende hasyly köp berýär. Galyberse-de, ol toprak arkaly gelip biläýjek zyýan berijilere durnukly. Onsoňam, daýhançylykda «Ekiniňki suw bilen» diýen aýtgy-da bardyr. Jeýhunyň süýji suwundan ganan topragyň hasyly görseň, düzüm-düzümdir, tüweleme, ýygnap ýetişseň, bişip ýetişýär. Bu — bereketden nyşan. Ony döretmek üçinem şert gerek. Hormatly Prezidentimiz biz, telekeçilere oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek üçin ähli ýeňillikli şertleri döredip berdi. Bizem öz gezegimizde yhlasly işläp, döwlet Baştutanymyzyň aladalaryna mynasyp zähmetimiz bilen jogap bermäge çalyşýarys.

Halkymyzy ýylyň ähli paslynda ýokuma baý, saglyk üçin peýdaly gök we bakja önümleri bilen üpjün etmäge ähli şertleri döredip, il-günüň saglygy, ak bazarlarymyzyň bolçulygy ugrunda taýsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

Keýik UMAROWA.

«Türkmenistan». Surata düşüren Merdan ORAZOW.

Paýtagtymyz Aşgabat gaýtalanmajak gözellikleriň şäheridir. Zehinli suratkeşlerimiz onuň gözelliklerini sungat eserleriniň üsti bilen wasp edýärler.

Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynda milli akademiki sungat ugry boýunça bilim alýan zehinli talyplar hem Aşgabat temasyny uly höwes bilen saýlap alýarlar.

Döwlet çeperçilik akademiýasynyň uçurymy Perman Tüýliýewiň Aşgabada bagyşlap döreden «Aziýanyň merjen şäheri» atly eserinde şäheriň görnüşi giňişlikde şekillendirilipdir. Beýik binalaryň giň hatary aýna ýaly şaýollar bilen utgaşyp, gözýetime çenli uzap gidýär. Asmanda kepderiler erkana ganat ýaýýar. Eserde Aşgabadyň parahat ýaşaýşy, şeýle hem gülläp ösüşleri ak mermer binalarynyň mysalynda äşgär görünýär. Suratkeş bu eserini şäher peýzažynyň nusgawy däpleri boýunça döredip, Aşgabadyň gözel keşbini ussatlyk bilen açyp görkezmegi başarypdyr.

Bedew hakdaky eserler rowaçlygyň nyşany bolup, bir bitewi gözelligi döredýär. Zehinli suratkeşler Zakirjan Babaýewiň «Aşgabat», Rüstem Haýytmyradowyň «Meleguş», Babajan Begatowyň «Bedew», Gyzylgül Hudaýberdiýewanyň «Bitaraplygyň waspçylary», Hanmyrat Hanowyň «Bagtyýarlyk döwrüniň milli mirasy» ýaly baý many-mazmunly nakgaşlyk işlerinde bedew keşbi özboluşly şekillendirilipdir. Rüstem Haýytmyradowyň «Meleguş» atly nakgaşlyk işiniň birinji meýilnamasynda owadan bedew at suratlandyrylypdyr. Ikinji meýilnamada bolsa ak mermer binalara beslenen Aşgabat seleňläp görünýär. Eserde parahatçylygyň nyşany bolan ak kepderiler ýurdumyzyň asudalygyny alamatlandyrýar. Syrdam bedew at, ak kepderiler, ýaşyl öwüsýän tebigat Aşgabadyň keşbi bilen birleşip, paýtagtymyzyň gözelligini, döwrümiziň bagtyýarlygyny şöhlelendirýär. Eserde dürli öwüşginli reňkler özara sazlaşykly ulanylypdyr.

Sport temasynda döredilen şekillendiriş sungaty eserlerinde hem Aşgabadyň keşbi mynasyp beýanyny tapýar. Aşgabat — sagdynlygyň, ruhubelentligiň şäheri. Sport bilen bagly döredilen nakgaşlyk işlerinde paýtagt şäherimiziň şekillendirilmegi 2017-nji ýylda has-da köp ýüzlenilen, ýörgünli tema boldy. Şol ýyl paýtagtymyzda Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň geçirilmegi bilen bagly ýurdumyzyň halypa we ýaş suratkeşleri Aşgabadyň gözelligine bagyşlanan taslama eserlerine uly orun berdiler. Ruslan Abdullaýewiň «Türgenleşik», Atamyrat Çaryýewiň «Welosport» atly nakgaşlyk işlerini muňa mysal görkezmek bolar. Ýeri gelende bellesek, şu ýyl ýurdumyzda Welotrek boýunça dünýä çempionaty hem-de Dewisiň Kubogyny almak boýunça halkara ýaryşyň saýlama tapgyry geçiriler. Ol bolsa paýtagtymyz bilen baglanyşykly täze eserleriň ylham çeşmesi bolar.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk toýy ýokary derejede bellenilýär. Munuň özi suratkeşlere täze sungat eserlerini döretmäge egsilmez ylham berýär. Ýakyn günlerde merjen şäherimiz Aşgabada bagyşlanyp, Döwlet çeperçilik akademiýasynyň Sergiler jaýynda açyljak döredijilik sergisi hem sungat muşdaklaryna ajaýyp sowgat bolar.

Maýsa BERDIÝEWA.

Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasy.

Sanly ykdysadyýeti durmuşa ornaşdyrmakda iň täze we döwrebap tehnologiýalara aýratyn ähmiýet berilýär. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» kabul edilmegi bu ugurda möhüm çözgütleriň biri boldy. Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň ähli ulgamlarynda bolşy ýaly, Ilaty pasportlaşdyrmak we hasaba almak müdirligine hem elektron maglumat gorlaryny döretmek ýaly häzirki zaman innowasion täzelikler girizilip, halka ýokary derejeli döwrebap hyzmatlar edilýär.

Hormatly Prezidentimiziň geçen ýyl gol çeken «Türkmenistanda pasport ulgamynyň işini kämilleşdirmek hakynda» Permanyna laýyklykda, raýatlarymyzyň pasportlaryny resmileşdirmek, olary ýaşaýan ýeri boýunça ýazga almak hem-de ýazgydan çykarmak wezipeleri ýurdumyzyň içeri işler edaralarynyň üstüne ýüklendi. Resminama laýyklykda, ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler, guramaçylyk-hukuk görnüşine garamazdan, beýleki ähli edara-kärhanalar we guramalar zerur maglumatlaryň Türkmenistanyň raýatynyň pasportynyň görkezilmegi bilen tassyklanyp bilinjek ýagdaýynda indi ilatdan dürli hili delil hatlaryny talap edenoklar. Bu pasport ulgamy boýunça alnyp barylýan işleriň has-da kämil, döwrebap ýerine ýetirilmeginde örän uly mümkinçilikleri döretdi.

«Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda, Içeri işler ministrliginiň Ilaty pasportlaşdyrmak we hasaba almak müdirliginiň Salgylar býurosynyň işiniň kämilleşdirilmegi netijesinde, fiziki şahslaryň salgylary barada maglumatlary sanly elektron aragatnaşyk ulgamynyň üsti bilen sargyt etmegiň hem-de taýýarlanan maglumatlary bermegiň Tertibine görä, bu ugurdaky işler Aşgabat şäher häkimliginiň Ýaşaýyş jaýlaryny hasaba alyş, paýlaýyş we resmileşdiriş müdirliginiň we etrap birlikleriniň arasynda sanly elektron aragatnaşyk hyzmatynyň üsti bilen amala aşyrylýar. Adalat ministrliginiň ýanyndaky Gozgalmaýan emläge bolan hukuklaryň we onuň bilen bagly geleşikleriň döwlet tarapyndan bellige alynmagy baradaky gullugyň hem-de Aşgabat şäher häkimligine degişli edaralaryň arasynda ýörite hereket edýän sanly elektron aragatnaşyk ulgamynyň kömegi bilen raýatlaryň özi gelmezden, olara ýazgyda duran salgylary baradaky kepilnamalary bermek işi doly derejede ýola goýuldy. Mundan başga-da, ilaty pasportlaşdyrmak we hasaba almak, pasport almak, çalyşmak, bellenen ýaşyndaky suratlaryny pasportyna geçirmek üçin şäher, etrap merkezlerinden uzakda ýaşap ýa-da ýarawsyzlygy zerarly gelmäge mümkinçiligi bolmadyk raýatlaryň ýaşaýan ýerine göçme toplum bilen barlyp, gerekli resminamalar kabul edilip, pasportlaşdyryş işleri döwrüň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar.

Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň institutynda hem sanly bilim ulgamyny kämilleşdirmek, bu ugra tehnologik täzeçilligi ornaşdyrmak, ýaşlaryň kompýuter sowatlylygyny ýokarlandyrmak, talyplary ruhy-ahlak, watansöýüjilik, ata Watana, mähriban halkymyza, hormatly Prezidentimize wepalylyk ruhunda terbiýelemek ugrunda netijeli işler alnyp barylýar. Döwür bilen aýakdaş gitmek, Watanyň ertirki eýeleri bolan giň gözýetimli, il-günüň mynasyp ogul-gyzlarynyň täze neslini ýetişdirmek biz, mugallymlaryň jana-jan borjudyr.

Nurmuhammet MUHAMMEDOW,

Türkmenistanyň Içeri işler ministrliginiň institutynyň hukuk fakultetiniň administratiw hukugy kafedrasynyň mugallymy.

2021-nji ýylyň 4-nji maýynda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministri Muhammetgeldi Serdarow Aziýa Ösüş Bankynyň 54-nji her ýylky duşuşygyň çäklerinde geçirilen «CAREC-iň 20 ýyllygy: Sanly üýtgeşmeler arkaly sebitleýin hyzmatdaşlygy täzeden gözden geçirmek» atly ýokary derejeli ýygnaga gatnaşdy.

Bu ýygnaga Owganystan Yslam Respublikasynyň, Azerbaýjan Respublikasynyň, Hytaý Halk Respublikasynyň, Gruziýanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Mongoliýanyň, Päkistan Yslam Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň, Aziýanyň Ösüş Bankynyň, Aziýanyň Infrastruktura Maýa Goýum Bankynyň, Ýewropanyň Täzeleniş we Ösüş Bankynyň hem-de Yslam Ösüş Bankynyň ýokary derejeli wekilleri gatnaşdylar.

Duşuşygyň dowamynda CAREC maksatnamasynyň agza ýurtlarynda pudaklary sanlylaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler, ýüze çykýan kynçylyklary we bar bolan mümkinçilikleri, sebitde sanly üýtgeşmeleri çuňlaşdyrmak üçin döwlet bilen hususyýetçilgiň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmekde bar bolan tejribeler we teklipler barada pikir alyşmalar boldy.

Şeýle hem duşuşykda Aziýanyň Ösüş Banky, Aziýanyň Infrastruktura Maýa Goýum Banky, Ýewropanyň Täzeleniş we Ösüş Bankynyň we Yslam Ösüş Banky tarapyndan sanlylaşdyrmak babatynda alnyp barylýan taslamalar we bu guramalaryň CAREC maksatnamasynyň çäklerinde hyzmatdaşlygyny guramagyň mümkinçilikleri barada çykyşlar boldy.

Duşuşykda, oňa gatnaşanlar «Merkezi Aziýada sebitleýin ykdysady hyzmatdaşlyk (CAREC)» maksatnamasynyň özüne we agza ýurtlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine wajyp orun berýändiklerini bellediler.

Duşuşygyň ahyrynda ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygyny berkitmekde, halkara guramalary bilen netijeli gatnaşyklary ýola goýmakda giň mümkinçilikleri, zerur şertleri döredip berýänligi, tutuş dünýäde ýurdumyzyň abraý-mertebesini belende götermekde bimöçber işleri amala aşyrýanlygy üçin Hormatly Prezidentimiziň adyna alkyşly sözler aýdyldy. Gahryman Arkadagymyzyň janynyň sag, ömrüniň uzak belent başynyň aman, il-ýurt bähbitli umumyadamazt ähmiýetli belent tutumly işleriniň mundan beýlägem rowaç almagy arzuw edildi.

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi

Hormatly Prezidentimiziň çuň paýhasa ýugrulan döwlet syýasaty uzak geljegi nazarlaýan köpugurly ýörelgeleri öz içine alýar. Ösüşleriň örän çalt depginlerde öňe ilerleýän zamanynda ykdysadyýetiň ösüşiniň köpugurly mümkinçilikleri giň gerimli taslamalaryň çäklerinde sazlaşykly herekete getirilýär. Türkmenistan senagat we durmuş maksatly täze gurulýan desgalarda ekologiýa taýdan arassa, häzirki zaman serişdeleri tygşytlaýjy tehnologiýalary hem giňden ulanýar. Öndürilýän önümleriň ekologiýa taýdan arassalygyna aýratyn ähmiýet berilýär. Bu bolsa «ýaşyl ykdysadyýetiň» kemala getirilmeginde möhüm ähmiýete eýedir.

Ekologiýa babatda gürrüň gozgalanda, geçen asyryň iň uly möhüm halkara duşuşyklarynyň biri bolan Ýer ýüzüniň Sammitinden ýa-da BMG-niň daşky gurşaw we ösüş boýunça maslahatyndan ýigrimi ýyl geçenden soň geçirilen «Rio+20» bütindünýä maslahatyna Türkmenistanyň gatnaşmagy, şol maslahatda hormatly Prezidentimiziň çykyşyna uly orun berilmegi bu ugurda biziň ýurdumyzda ägirt uly işleriň durmuşa geçirilýändiginiň subutnamasydyr. Şunda bellenilişi ýaly, önümçiligiň innowasion, serişde tygşytlaýjy we ekologiýa taýdan zyýansyz tehnologiýalaryna esaslanýan «ýaşyl ykdysadyýete» geçilmegi adamlaryň durmuş derejesini ýokarlandyrýar hem-de daşky gurşaw üçin töwekgelçilikleri azaldýar. Munuň özi umumydünýä meýli bolup, ol tutuş adamzadyň ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitleýär.

2017-nji ýylda ýurdumyz Halkara Energetika Hartiýasynyň Konferensiýasyna başlyklyk etdi. Onuň 28-nji mejlisi 50 döwletden gatnaşyjylaryň 200-den gowragyny bir ýere jemläp, Aşgabadyň häzirki döwrüň hem-de dünýä ösüşiniň, şol sanda ählumumy energetika meseleleri boýunça ösüşiň ýagdaýlaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin abraýly çekişmeler meýdançasy diýen belent derejesini nobatdaky gezek tassyklapdy. Şonda maslahata gatnaşan daşary ýurtly bilermenler, maslahatçylar hem-de kompaniýalaryň öňdebaryjy menejerleri energetika ulgamyndaky maýa goýumlaryň töwekgelçiliklerine baha bermek babatda garaýyşlaryny aýtdylar, şeýle hem halkara bazaryň esasy meselelerine hem-de görnüşlerine seljerme berdiler. Durnukly ösüş maksatlaryny gazanmak, gaýtadan dikeldilen energiýa çeşmelerini peýdalanmak, energiýa netijeliligini ýokarlandyrmak, «ýaşyl ykdysadyýete» geçmek we beýlekiler babatda taslamalary amala aşyrmak boýunça milli Liderimiziň tagallasy bilen ýurdumyzda möhüm işler üstünlikli berjaý edildi. Täze gurlan onlarça senagat kärhanalarynyň ählisiniň hem kämil derejeli iň täze tehnologiýalara esaslanýanlygy aýratyn buýsandyryjydyr. Hormatly Arkadagymyzyň çuň paýhasa ýugrulan öňdengörüjilikli syýasatynyň netijesinde ýurdumyzyň ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwrülmegi, halkymyzyň durmuşynyň ösüşleriniň ýeten belent derejeleri bu gün her bir türkmenistanlyda uly buýsanç duýgularyny döredýär.

Akgül AKMÄMMEDOWA,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.

Aşgabat, 3-nji maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleriniň hem-de saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamasynda bellenilen wezipeleri ýerine ýetirmek, möwsümleýin oba hojalyk işlerini geçirmek, şeýle hem öňde boljak baýramçylyk çärelerine taýýarlyk görmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Milli Liderimiz, ilki bilen, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň paýtagtymyza gözegçilik edýän orunbasary Ş.Durdylyýewi we Aşgabat şäheriniň häkimi Ý.Gylyjowy göni aragatnaşyga çagyrdy.

Häkim şu günler paýtagtymyzda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyklaryň depginleri barada hasabat berdi. Şeýle hem Aşgabadyň 140 ýyllyk baýramy mynasybetli meýilleşdirilen çärelere görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berildi.

Şeýle hem häkim Aşgabadyň 140 ýyllygy mynasybetli şäheriň baýramçylyk meýdançalarynyň, käbir binalarynyň dürli öwüşginli yşyklar bilen bezelişiniň görnüşlerini hem-de şekillerini görkezdi.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň baş şäheri milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli tagallasy netijesinde, ak guw ýaly binalary, gözel keşbi, şäher ilaty we onuň myhmanlary üçin döredilen amatly şertleri bilen ösüşiň belentliklerine tarap ynamly gadam urýar. Ginnesiň rekordlar kitabynda möhüm orun eýelän ak mermerli şäheriň gündizleriniň ýakymly bolşy ýaly, paýtagtymyzyň agşamky görnüşlerinde hem özboluşly gözellik bar.

Şanly sene mynasybetli häzirki zamanyň yşyklandyryş ulgamynyň, täzeçil tehnologiýalaryň kömegi arkaly dörediljek älemgoşar öwüşginli gözellik halkymyzyň buýsanjyna buýsanç goşar. Munuň özi 140 ýyllyk şanly baýramyny mynasyp derejede garşylaýan şäheriň bezeg aýratynlyklaryna, onuň arassaçylygyna, abadançylygyna möhüm ähmiýet berilýändiginiň aýdyň beýany bolup durýar.

Şonuň ýaly-da, tomusky dynç alyş möwsümine taýýarlyk görmek barada hem aýdyldy.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, öňde boljak şanly seneler mynasybetli açylmagy meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işleriniň öz wagtynda tamamlanmagynyň we olaryň hil babatda bildirilýän talaplara laýyk gelmeginiň zerurdygyna ünsi çekip, bu babatda şäher häkimine birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Bu gün Aşgabat döwrebap we sazlaşykly ösýän şäher hökmünde ykrar edildi. Bu ýerde adam hakyndaky alada esasy orunda durýar. Şeýle hem şähergurluşyk maksatnamasynda häzirki zamanyň binagärlik we inženerçilik-tehniki taýdan öňdebaryjy gazananlary hem-de milli binagärlik ýörelgeleri utgaşdyrylýar diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçýän ýylyň her bir gününiň uly üstünliklere, täze ýeňişlere beslenmelidigini aýdyp, paýtagtymyzda alnyp barylýan gurluşyklaryň hemişe üns merkezinde saklanmalydygyny belledi.

Milli Liderimiz mekdep okuwçylarynyň tomusky dynç alyş möwsümine düýpli taýýarlyk görmek, çagalaryň wagtyny gyzykly we peýdaly geçirmeklerini üpjün etmek meselelerine uly üns berilmelidir diýip aýtdy.

Wise-premýer Ş.Durdylyýew gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, aýratyn-da, ýurdumyzyň sebitlerinde we paýtagtymyzda şanly seneler mynasybetli gurlup, ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Diýarymyzyň hemmetaraplaýyn ösüşinde, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň gowulandyrylmagynda, ýurdumyzyň önümçilik kuwwatlyklarynyň artdyrylmagynda gurluşyk senagatyna möhüm ornuň degişlidigini belledi we gurluşyklaryň hiliniň hem-de depginleriniň häzirki zamanyň talaplaryna doly laýyk gelmelidigine ünsi çekdi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz şäheriň bezeg işleri, öňde boljak dabaralar baradaky gürrüňe degip geçmek bilen, häzirki zaman yşyklandyryş we sanly ulgam arkaly ýerine ýetirilýän köp öwüşginli bezegli binalaryň ýanynda döredijilik işgärleriniň çykyşlarynyň guralmagynyň, şäheriň meýdançalarynda baýramçylyk ýörişlerini geçirmegiň maksada laýyk boljakdygyny belledi.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň baş şäheriniň 140 ýyllygy mynasybetli guralýan dabaraly çäreleriň ähmiýetini belläp, onuň çäklerinde sportuň dürli görnüşleri boýunça bäsleşikleri geçirmek, mekdep okuwçylarynyň şäheriň gözel ýerlerine gezelençlerini guramak boýunça wise-premýere hem-de häkime birnäçe görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz Aşgabat şäheriniň şanly ýubileýiniň hormatyna guraljak dabaralary degişli derejede geçirmek üçin zerur çäreleriň görülmeginiň wajypdygyny belledi we meýilleşdirilen baýramçylyk çäreleriniň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda wise-premýere hem-de häkime anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýewi hem-de welaýatlaryň häkimlerini göni aragatnaşyga çagyrdy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanow çykyş edip, hasabatyny welaýatyň etraplarynyň gowaça ekişini doly tamamlandyklary baradaky habar bilen başlady.

Häkim şu günler alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň ýagdaýy, galla oragyna görülýän taýýarlyk, ösüş suwuny tutmak işleri boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi. Gowaça meýdanlarynda gögeriş gazanylan ýerlerde ideg işleri agrotehniki kadalara laýyk derejede alnyp barylýar. Şunda oba hojalyk tehnikalary we enjamlar netijeli ulanylýar.

Galla orujy kombaýnlary, ulag serişdelerini, şeýle hem galla kabul edýän bölümleri möwsüme taýýarlamak boýunça zerur işler durmuşa geçirilýär.

Ýeralma we beýleki gök, bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirmek, ekinleriň irki görnüşleriniň hasylyny öz wagtynda ýygnamak we ir-iýmişleriň hasylynyň mukdaryny artdyrmak ugrunda degişli işler ýerine ýetirilýär.

Şeýle hem daýhan hojalyklarynda pile taýýarlamak boýunça bellenen meýilnamanyň doly ýerine ýetirilmegini üpjün etmek üçin zerur işler amala aşyrylýar.

Häkim Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işleriniň depginlerini güýçlendirmek ugrunda zerur tagallalaryň edilýändigini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaça ideg işleri bilen bir hatarda, bugdaý ekilen meýdanlarda alnyp barylýan agrotehniki çäreleriň öz wagtynda geçirilmelidigine ünsi çekdi. Galla oragyny guramaçylykly geçirmek işlerine hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülmelidir we bu ugurda alnyp barylýan işleriň depginleri artdyrylmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz häkime anyk görkezmeleri berdi.

Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew döwlet Baştutanymyza welaýatda gowaça ekişiniň tamamlanandygy baradaky hoş habary ýetirdi. Şeýle hem gowaçalaryň sazlaşykly ösüşini üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler, ak ekinlere edilýän ideg işleri barada hasabat berdi. Ýeralma, sogan we beýleki gök ekinlere ideg işleri degişli derejede alnyp barylýar. Gallanyň bol hasylyny almak maksady bilen, ak ekinlere ösüş suwuny tutmakda zerur tagallalar edilýär.

Şeýle hem gök we bakja ekinlerinden bol hasyl almak üçin häzirki agrotehniki çäreleriň hiline üns berilýändigi hem-de beýleki ekinleriň ekişiniň bellenilen möhletlerde geçirilmegini üpjün etmek maksady bilen, ähli tagallalaryň edilýändigi habar berildi.

Häkim pile taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler, bu önümiň şertnamalaýyn borçnamasyny üstünlikli ýerine ýetirmek babatda görülýän çäreler barada aýtdy.

Häzirki döwürde welaýatda gant şugundyrynyň ekişini bellenilen möhletlerde guramaçylykly geçirmek ugrunda toplumlaýyn işler alnyp barylýar.

Ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň we Oba milli maksatnamasynyň çäklerinde öňde durýan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda hemmetaraplaýyn işler amala aşyrylýar.

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalaryň gurluşygyny bellenilen wagtda tamamlamak üçin degişli düzümleriň sazlaşykly işi üpjün edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaça ideg işlerinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmeginiň, ak ekinlere edilýän idegiň öz wagtynda geçirilmeginiň we onuň agrotehniki kadalara laýyk gelmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz galla oragyna kombaýnlary, awtoulaglary, kabul ediş bölümlerini doly derejede taýýarlamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim häzirki döwürde welaýatda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň derejesi, gowaça ekişini agrotehniki kada laýyklykda öz wagtynda tamamlamak boýunça alnyp barylýan işler we ak ekinlere edilýän ideg işleri barada hasabat berdi. Şeýle hem galla oragyna görülýän taýýarlyk, möwsümde ulanyljak oba hojalyk tehnikalarynyň ýagdaýy barada habar berildi.

Şeýle hem gök we bakja ekinlerinden, şol sanda ýeralmadan, sogandan bol hasyl almak ugrunda degişli çäreler amala aşyrylýar.

Häkim ýurdumyzyň dokma pudagy üçin zerur çig mal serişdesi bolan piläniň önümçiligi boýunça şertnamalaýyn borçnamalary ýerine ýetirmek üçin ähli tagallalaryň edilýändigini aýtdy.

Hasabatyň dowamynda Oba milli maksatnamasyndan gelip çykan wezipeleri degişli derejede ýerine ýetirmek, durmuş we önümçilik maksatly desgalaryň gurluşygynda ýokary hili üpjün etmek, olary bellenilen möhletlerde ulanmaga bermek boýunça yzygiderli alnyp barylýan işler barada maglumatlar aýdyldy. Aýratyn-da, ýurdumyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň hormatyna açylmagy meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işlerine möhüm ähmiýet berilýär.

Şeýle hem ýurdumyzy 2025-nji ýyla çenli durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda, Oba milli maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleri we meýilnamalary öz wagtynda hem-de bellenilen möhletde berjaý etmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan agrotehniki çäreleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň geljekki bol hasylyň girewidigine ünsi çekip, bu babatda öňde duran wezipeleriň durmuşa geçirilmegine örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini belledi.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew hasabatyny welaýatyň pagtaçy kärendeçileriniň gowaça ekişini tamamlandyklary baradaky habardan başlady. Şu günler gowaça ideg etmekde oba hojalyk tehnikalary we enjamlar doly güýjünde işledilýär.

Sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işler, ak ekinlere ösüş suwuny tutmak, galla oragyna kombaýnlary, awtoulaglary we kabul ediş bölümlerini taýýarlamak hem-de pile öndürmek boýunça ýaýbaňlandyrylan giň möçberli işler baradaky maglumatlar hasabatyň özenini düzdi.

Şeýle hem ýeralmadan we beýleki gök, bakja ekinlerinden alynýan hasylyň mukdaryny artdyrmak boýunça ähli zerur tagallalaryň edilýändigi barada hasabat berildi.

Mundan başga-da, häkim Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, şanly seneleriň hormatyna meýilleşdirilen medeni-köpçülikleýin çäreler, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny mynasyp derejede garşylamak we baýramçylyk mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalaryň gurluşygynda ýokary hil derejesini üpjün etmek ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaçadan, bugdaýdan we beýleki ekinlerden bol hasyl almakda möhüm ähmiýeti bolan ähli agrotehniki çäreleriň öz wagtynda geçirilmelidigini belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi.

Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew öz gezeginde welaýatyň pagtaçy kärendeçileriniň gowaça ekişini doly tamamlandyklary baradaky habary mälim etdi. Şeýle hem häkim häzirki döwürde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gowaçalara we ak ekinlere edilýän ideg işleri, ekerançylyk meýdanlaryny suw bilen doly üpjün etmek boýunça durmuşa geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.

Galla oragynda işlediljek kombaýnlary, ýük awtoulaglaryny taýýarlamak işleri batly depginlerde alnyp barylýar. Olaryň we galla kabul edilýän bölümleriň bökdençsiz işini üpjün etmek maksady bilen, ähli zerur çäreler amala aşyrylýar.

Şeýle hem häzirki döwürde welaýatda gant şugundyrynyň ekişini guramaçylykly geçirmek boýunça işler ýaýbaňlandyryldy we zerur bolan tohumlar taýýarlanyldy. Welaýatda pile öndürmek boýunça meýilnamany üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda degişli işlere giň gerim berildi.

Hasabatyň çäklerinde Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy mynasybetli ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýlary barada maglumatlar aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ekerançylyk ýerlerini gurplandyrmak, ekinleriň hasyllylygyny artdyrmak bilen baglanyşykly meseleleriň hemişe üns merkezinde saklanmalydygyny belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew şu günler ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gowaçadyr ak ekinlere degişli derejede ideg etmek boýunça ýaýbaňlandyrylan toplumlaýyn çäreler, şeýle hem galla oragyny guramaçylykly we bellenilen möhletlerde geçirmek ugrunda alnyp barylýan giň möçberli işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaçanyň, bugdaýyň we beýleki ekinleriň bol hasylyny üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleriň agrotehniki kadalara doly laýyk gelmelidigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz ähli meýilleşdirilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleleri yzygiderli gözegçilikde saklamak babatda wise-premýere we häkimlere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Milli Liderimiz gowaça ideg işlerinde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň we enjamlarynyň ýokary öndürijilikli işini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri öz wagtynda çözmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz şu ýylda gök ekinlerden bol hasyl almak üçin häzirki alnyp barylýan ideg işleriniň hilini we depginini ýokarlandyrmagyň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, gök önümleriň irki görnüşleriniň öz wagtynda ýygnalyp alynmagy, ýurdumyzyň bazarlarynda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi bilen baglanyşykly meseleleri berk gözegçilikde saklamak babatda hem anyk tabşyryklar berildi.

Pile önümçiligi boýunça meýilnamalaýyn tabşyryklaryň ýerine ýetirilişine möhüm üns berildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow welaýatlaryň çäklerinde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň hilini, desgalaryň öz wagtynda ulanylmaga berilmegini, aýratyn-da, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň hormatyna açylmagy meýilleşdirilýän binalarda, şeýle hem öňde boljak dabaralaryň baýramçylyk ruhuna beslenmegi ugrunda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamak boýunça häkimlere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahatyna ýurdumyzyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministri, Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça adatdan daşary toparyň başlygy N.Amannepesowy çagyrdy. Ol ýolbaşçylyk edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, häzirki döwürde dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýy nazara alyp, tomusky dynç alyş möwsümine taýýarlygyň çäklerinde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, Gökderede hem-de welaýatlarda bar bolan çagalar-sagaldyş merkezlerinde ýerine ýetirilýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Bu ugurda ýörite topar döredilip, onuň agzalarynyň gatnaşmagynda degişli işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň çagalar sagaldyş-dynç alyş merkezlerinde, sagaldyş meýdançalarynda taýýarlyk işleri amala aşyryldy.

Şeýle hem ministr ýurdumyzda ýerleşýän şypahanalaryň hemmesinde adamlaryň saglygyny berkitmek, dünýäde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlar nazara alnyp, saglygy goraýyş hyzmatlarynyň derejesini ýokarlandyrmak boýunça ähli zerur çäreleriň görlendigini belläp, şypahanalaryň möwsüme taýýarlanandygyny habar berdi.

Ministr hasabatynyň çäginde «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň tomusky dynç alyş möwsümine taýýarlyk derejesi barada aýdyp, deňziň kenarynda ýerleşýän dynç alyş-sagaldyş merkezlerine degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan ýollanma hatlarynyň berilýändigini habar berdi.

Raýatlar ýollanma hatlaryny alanlaryndan soňra, ýurdumyzyň welaýatlarynda we Aşgabat şäherinde kesgitlenen saglyk öýlerinde olara koronawirus ýokanjyna garşy sanjym ediler. Şeýle hem Döwlet migrasiýa gullugynda dynç alşa gidýän senesi barada bellik ediler hem-de dynç alyş zolagyna gitmek çäklendirilýän döwür üçin rugsatnama berler.

Dynç alşa gitmek üçin raýatlara sanjym ediler, lukmançylyk gözegçiliginden we soňky 72 sagadyň dowamynda СOVID-19-yň test barlagyndan geçendigini tassyklaýan resminama berler.

«Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda döredilýän Dolandyryş merkezi tarapyndan myhmanhanada bolýan adamlaryň sanawy we hasabaty degişli ministrliklere we pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna her gün iberiler.

Dynç alyş zolagynda hyzmat edýän desgalara kabul edilýän işgärler bellenen tertipde lukmançylyk gözegçiliginden geçiriler, şol sanda olardan СOVID-19 barlagyndan geçendigi baradaky kepilnamasy we koronawirus ýokanjyna garşy sanjym edilendigini tassyklaýan resminamasy talap ediler. Şeýle hem hyzmat edýän işgärler her 15 günden çalşyk esasynda işlärler we her çalşykda lukmançylyk barlagyndan geçiriler. Dynç alyş zolagynda ministrlikleriň we pudaklaýyn düzümleriň wekillerinden ybarat gözegçilik-geçiriş nokady dörediler.

Şol bir wagtyň özünde deňziň kenarynda dynç almaga gelýän raýatlar üçin ýörite gatnawlar ýola goýlar. Degişli myhmanhanalaryň awtoulaglary bilen demir ýol, howa we awtomobil menzillerinde bu ýere gelýän raýatlar garşy alnar hem-de olaryň dynç alyş döwri gutaransoň degişli ugurlar boýunça ugradylar.

Şeýle hem «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda dynç almagyň wagtlaýyn tertibine laýyklykda, ýurdumyzyň Saglygy goraýyş we derman senagaty, Içeri işler, Daşary işler, Energetika, Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrlikleriniň, Döwlet migrasiýa gullugynyň, Balkan welaýat we Awaza etrap häkimlikleriniň zolagy dolandyrmak baradaky baş müdirliginiň, “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýerine ýetirmeli wezipeleridir borçlary kesgitlenildi.

Bu ýerde degişli işleri ýola goýmagyň çäklerinde öňüni alyş çärelerini Keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça adatdan daşary topar tarapyndan kabul edilen çözgütler berjaý ediler diýip, ministr sözüni jemledi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, tomusky dynç alyş möwsümine taýýarlygyň çäklerinde hökmany sanjymyň geçirilmelidigini we dynç alyş ýerlerine baran çagalaryň saglyk derejesini görkezýän güwänamalaryň berilmelidigini belledi. Umuman, çagalaryň möwsümi şadyýan hem-de gyzykly geçirmekleri, saglyklaryny berkitmekleri üçin ähli zerur şertler göz öňünde tutulmalydyr.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň şypahanalarynyň möwsüme taýýarlygyna möhüm ähmiýet berilmelidigini aýdyp, bu ýere gelýän adamlaryň degişli lukmançylyk barlagyndan geçmegi bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdine örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini belledi.

Mundan başga-da, milli Liderimiz «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynyň dynç alyş möwsümine taýýarlyk derejesine ünsi çekip, deňziň kenarynda amatly dynç alyş şertlerini döretmek, şol birwagtyň özünde adamlaryň saglygyna oňyn täsiri bolan ýagdaýlary göz öňünde tutmak we myhmanhanalaryň arassaçylyk derejesini üns merkezinde saklamak bilen baglanyşykly meseleleriň ähmiýetlidigini belledi.

Şeýle hem adamlaryň dynç alýan, suwa düşýän we gezelenç edýän ýerlerinde lukmançylyk ulgamyna degişli ähli zerur çäreleriň durmuşa geçirilmelidigini belläp, dynç alýanlaryň iýmitlenmegi, gezelenç etmegi, sport bilen meşgullanmagy bilen baglanyşykly meselelere hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini aýtdy hem-de bu babatda birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz şu günden başlap, ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde bu ugra degişli wagyz-nesihat we düşündiriş çärelerine aýratyn ähmiýet berilmelidigini belledi. Hünärmenler we lukmanlar metbugat serişdelerinde, teleradioýalymlarda çykyş edip, häzirki pandemiýa ýokanjy zerarly ýüze çykan çylşyrymly ýagdaýlaryň öňüni almak, bu ugurda zerur çäreleri görmek boýunça giňişleýin maglumatlar bermelidirler diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Keselleriň ýaýramagynyň öňüni almak boýunça adatdan daşary toparyň ýakynda geçiriljek mejlisleriniň birine özüniň hem gatnaşjakdygyny, onda tomusky dynç alyş möwsüminiň öňüsyrasynda bu ugra degişli ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň bu babatda ýerine ýetirilen işler baradaky hasabatlaryny diňlejekdigini aýdyp, degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmeginiň, halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýar durmuşynyň bähbidine alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen ähli ugurlarda sanly ulgamy ornaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek babatda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» üstünlikli amala aşyrylmagy ýurdumyzyň mundan beýläk hem gülläp ösmeginde, maýa goýumlarynyň işjeň hereket etmeginde, bank hyzmatlarynyň ähli görnüşlerinde has-da öňdebaryjy usullaryň ýola goýulmagynda möhüm ähmiýete eýedir. Konsepsiýanyň esasynda sanly ykdysadyýetiň durmuşa ornaşdyrylmagy durmuş hajatlary üçin töleg serişdeleriniň ähli görnüşlerini we beýleki hyzmatlaryň raýatlar üçin has elýeterli bolmagyny üpjün edýär. Häzirki wagtda döwrüň talaplaryna laýyklykda ýurduň kuwwaty ylmyň we bilimiň ösüşi bilen şertlendirilýär. Dünýäde ylmyň we tehnologiýanyň kämilleşmegi jemgyýetiň intellektual baýlygynyň artmagyna oňaýly täsirini ýetirýär. Şonuň bilen bir hatarda, biziň döwletimizde hem milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini artdyrmak babatynda işler güýçli depginlerde alnyp barylýar.

Gahryman Arkadagymyz geçen ýylyň sentýabr aýynda üstünlikli geçiren Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde: «Häzirki wagtda biz ykdysadyýetimizi sanly ulgama geçirmek boýunça kabul eden maksatnamalarymyza aýratyn üns bermelidiris. Sebäbi, bu diňe bir döwrüň talaby däl-de, eýsem, häzirki zaman dünýäsine giň ýol hem açýar» diýip belledi. Hormatly Prezidentimiziň alyp barýan öňdengörüjilikli syýasatynyň netijesinde, milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşi we kämilleşdirilişi günsaýyn belent sepgitlere ýetýär.

Eziz Diýarymyzda aragatnaşyk ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli kämilleşdirilip, elektron hasaplaşyk görnüşindäki internet arkaly dürli söwda nokatlarynda söwda etmek, demir ýol we howa gatnawlary üçin petekleri satmak we satyn almak has-da kämilleşdirilýär. Şeýle hem, bank ulgamy arkaly berilýän karzlaryň we şol karzdaky ýeňillikleriň raýatlar üçin amatly bolan dürli görnüşleri ýola goýulýar. Muňa mysal hökmünde «Internet-bank» we «Mobil-bank» bank hyzmatlaryny görkezmek bolar. Bu hyzmatlaryň üsti bilen bank kartlaryny saklaýjy müşderiler günüň islendik wagtynda we islendik ýerde bank kart hasabynyň hereketini görmek, bank karty ýitirilen ýagdaýda hereketini togtatmak, IP telewideniýe, AŞTU töleglerini geçirmek hem-de ýurdumyzda howa, awto we demir ýol ýolagçy gatnawlary üçin elektron peteklerini onlaýn satyn almaklyga mümkinçilikler döredildi. Şeýle hem, banklaryň «Altyn asyr» bank kartlaryny saklaýjylara «Owerdraft» bank kartlarynyň üsti bilen amatly karz serişdeleri hödürlenilýär. Ýagny, kart hasabynda pul serişdeleri ýeterlik bolmadyk ýagdaýynda zähmet hakynyň bellenilen çäklerinde karz serişdelerini bermeklik ýola goýuldy.

Goý, halkymyza dünýäniň iň täze tehnologiýalaryndan peýdalanyp, bolelin, asuda, parahat durmuşda ýaşamaga, okamaga, işlemäge ähli mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli tutýan tutumly işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Alymuhammet ÇERKEZOW,

Türkmenistanyň «Türkmenistan» döwlet täjirçilik bankynyň «Büzmeýin» şahamçasynyň Karzlaşdyryş we hasabat bölüminiň baş hünärmeni.

Dänew etrabynyň «Parahat» daýhan birleşiginiň edara ediş binasynyň ýanynda saklanyp, ulagdan düşen badymyza baharyň jana tenekar howasynyň ýakymly täsirine berlip, paslyň melheminden işdämenlik bilen datdyk. Şondan soň daş-töwerek has hem hoşamaýlaşdy. Binanyň edil öňündäki pelde hoşboý reňkine gelen bugdaý ýaz şemalyna ygşyldaýardy. Şeýle ýakymly görnüşleri biz daýhan birleşiginiň ekerançylyk meýdanlarynyň içinden geçýän ýoluň boýlarynda hem kän synladyk. Daýhan üçin bu görnüşler dünýäniň bar şatlygy bolup görünýär, meýdanlaryň şeýdip görküne geliberdigi daýhanyň bagtynyň getirdigi hasap edilýär. Ine, onsoň, kalbyndaky sowulmaz şatlyk onuň ýüz-gözlerine hem çaýylýar.

Etrabyň bugdaýdan, gowaçadan bol hasyl öndürýän daýhanlary bar. Ýogsa-da, geçen ýyllarda bugdaýyň Russiýadan getirilen «Bagrat», «Ýuka», «Kalym» ýaly görnüşleri hut şu etrabyň ekerançylyk meýdanlarynda ekilip, synagdan şowly geçdi we tutuş welaýatyň hojalyklarynda ekilip gelinýär.

― Nesip bolsa, bu ýyl hem bugdaýymyz bol hasylyny eçiler. Şu ýyl 190 gektar meýdanda bugdaý ekdik. Kärendeçilerimiz geçen ýyldaky ýaly bu ýyl hem bereketli hasyla garaşýarlar — diýip, daýhan birleşiginde gowaça ekişi geçirilip ýören kärendeçiler toparynyň ýolbaşçysy Döwran Penjiýew bize gep goşdy. Topar geçen bugdaý oragyny hem üstünlikli jemläpdir. Geçen ýylda Çemengül Açylowa, Myrat Gurbanow, Merdan Ezizow bugdaý eken meýdanlarynyň her gektaryndan guşgursak bugdaýyň 35-40 sentnere çenli hasylyny ýygnapdyrlar.

Daýhan birleşiginiň başlygy Artur Rozyýew örän edenli görünýän daýhan ýigidiň 20 ýyldan bäri ene topraga ekin ekip, bol hasyl almak üçin her ýyl gujur-gaýratly işleýändigini aýdýar. Şol gün ýadawlyk we çalaja tozan gatyşykly, ýöne öz işlerinden alýan lezzetleri bilen ýüz-gözleri has mähirli görünýän adamlaryň birnäçesi bilen söhbetdeş bolmak miýesser etdi. Daýhanlar üçin möhüm möwsüm başlandy. Bu gün olary öýlerinde däl, meýdanlarda gözläp tapmak aňsat düşýär. Sebäbi geljekki hasylyň ykbaly şu günlerde geçirilýän meýdan işlerine bagly bolup durýar.

Biziň baran günümizde Döwran Penjiýewiň topary 160 gektar meýdanda gowaça ekişine hem başlan eken. Fransiýanyň «Monosem» sekiz hatarly ekijisini «Keýs» traktoryna tirkäp, gowaça ekip ýören Mergen Salurow Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň welaýat komitetiniň wekilleriniň «armasyna» ilgezik jogap gaýtarýar. Onuň aýdyşyna görä, gowaça ekişi gije-gündizleýin geçirilýär.

― Ýakyn günlerde ekişi tamamlarys. «Monosemiň» öndürijiligi ýokary, bir günde 100 gektar meýdanyň aňyrsyna çykýar. Ekini birbada hem ekýär, hem dökünini ýetirýär. «Monosemde» ekiş geçirilende her gektar meýdana 30 kilogram çigit harçlanylýar. Bu bolsa beýleki tehnikalar bilen deňeşdireniňde tas 50 kilograma çenli çigidi tygşytlamaga mümkinçilik berýär. Gowaça ekilen hatarlaryň arasyndaky emele gelýän keşler soňy bilen bejergi geçirmek, suwarmak işlerinem ýeňilleşdirýär ― diýip, mehanizator Mergen Salurow hormatly Prezidentimiz tarapyndan alnyp berlen tehnikalaryň aýratynlyklary barada gürrüň berýär.

Şeýle ekijileriň 3-si bilen etrabyň daýhan birleşiklerinde gowaça ekişi geçirildi. Welaýatymyzda olaryň 21-si gowaça ekişine gatnaşdyryldy. Daýhan birleşikleriniň hersinde hem 20-ä golaý öz gowaça ekýän tehnikalary bar. Hut şu daýhan birleşiginde traktorlaryň we ýer ýumşadyjy, tekizleýji tehnikalaryň 21-siniň ekişde ulanylandygyny traktor howlusynyň müdiri Şatlyk Joraýew mälim edýär. Etrap tehniki taýdan hyzmat ediş kärhanasynyň tehnikalarynyň 44-si hem hojalyklarda gowaça ekişinde ulanyldy.

Daýhan birleşiginiň başlygy Artur Rozyýew «Parahada» başlyk bolup gelmezden ozal «Täze ýurt» daýhan birleşigine ýolbaşçylyk edipdir. Zähmet adamlary «Täze ýurduň» gowy görkezijileriniň indi «Parahada» hem mahsus boljakdygyna ynanýarlar. Pagtaçy kärendeçileriň 262-si eýýäm hasylyň ykbaly bilen gyzyklanyp, aýak üstünde. 676 gektar meýdanda geljekki hasylyň binýadynyň berkden goýlandygyny höwes bilen synlaýarsyň. Ekiş geçirýän tehnikalar giň meýdanlara keşde çekip ýörler. Ekiş bilen dahylly adamlaryň hersi öz iş ýerinde. Başlyk jübi telefonyny hem gününe goýman, aldygyna işledýär. Möhüm işleriň bökdelmezligi üçin degişli ýerlere jaň edýär.

Bu hojalyk bilen goňşulykda ýerleşen «Babadaýhan» daýhan birleşiginiň ekerançylyk meýdanlary hem zähmetiň gaýnap-joşýan mekanyna öwrülipdir. Daýhan birleşiginiň başlygy Bagtyýar Hutdyýew hem iş ugrunda. Şonuň üçin biziň onuň bilen ekin meýdanynda gabatlaşmagymyzda hiç hili geňlärlik ýagdaý ýok. Ol 1896 gektar meýdanyň agramly böleginde gowaça ekişiniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilendigini guwanç bilen mälim edýär. Şol gün daýhan birleşiginiň Muzaffar Haýydowyň 3-nji, Baýram Bäşimowyň 8-nji toparlarynyň kärendeçileri üçin ýatdan çykmajak günleriň biri boldy. Tejribeli mehanizator Allakuly Permanow öz erk edýän «John Deere» kysymly traktoryna tirkelen «Monosem» gowaça ekijisini netijeli işledip toparlaryň ikisinde hem ekişi üstünlikli tamamlady. Türkmenistanyň Agrar partiýasynyň welaýat komitetiniň wagyz-ündew topary arakesmede gowaça ekişini geçirýänleriň arasynda hormatly Prezidentimiziň il-ýurt bähbitli işleri barada täsirli söhbetdeşlik hem gurady. Daýhan birleşiginiň kärendeçileri bu söhbetdeşlikde «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda 5100 tonnadan gowrak «ak altyny» harmana goşant etjekdiklerine ynandyrdylar. Olar häzirki günlerde gowaçanyň tohumlyk çigidiniň gögermesi üçin daş-töwerekdäki gurşawyň, topragyň, howanyň amatly şertleriniň, çyglylygyň kadaly bolmagynyň maksada ýetmeklige gönükdirilen işlere rowaçlyk berýändigini aýdýarlar. Biziň bilen bile ýören hünärmenler toprakdyr howa şertleriniň şu tapda saklanylan ýagdaýynda tohumlyk çigidiň 10-12 günden gögerip çykjakdygyny ylmy esasda çaklaýarlar. Ekişden soň howa gyzdygysaýyn gowaçanyň 6-10 günden gögeriş bermegi-de mümkin eken. Diýmek, meýdanlaryň ýaşyl öwsüp başlajak günleri juda daşda däl.

Basym Gaýyby şahyryň «Otuz iki tohum kyssasy» poemasynda gowaça sözüni goza görnüşinde ulanyp, ähli ekinlerden ýokarda goýan:

«Hemmesi bildiler Gozany öwla,

«Ulug sen!» diýip, hemme etdi töwella»

diýen setirlerinde waspy ýetirilýän gowaça ýene-de sanlyja günlerden, gögerip çykar. Gowaça tohumynyň ýagşy niýetler bilen sepilýän günleri daýhanlaryň topraga baglanan ykballaryna aýratyn bir many öwüşginini çaýýar. Öýlerinde oturmaga sabyr-karary ýetmän, bagry badaşan topragynda gününi geçirmäge bolan höwesi ömürleri sowulmaz şatlyga besleýär. Hawa, bereketli ýerden gowaça bilen ýagşy umyt-niýetler ganat baglap çykanda bu şeýle bolýar.

Ilmyrat ALLABERDIÝEW,

žurnalist.