Aşgabat, 15-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow adalat ministri B.Muhamedow bilen Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde milli Liderimiziň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek bilen baglylykda, milli kanunçylygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meselelerine bagyşlanan iş maslahatyny geçirdi.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň barşynda giň gerimli özgertmeleriň hukuk esaslaryny döretmegiň häzirki döwürde amala aşyrylýan döwlet strategiýasynyň esasy wezipeleri bolup durýandygyny belledi. Şunda hereket edýän kanunlaryň yzygiderli kämilleşdirilmegine hem-de bazar ykdysadyýeti şertlerinde pudaklaryň iş netijeliligini ýokarlandyrmaga, dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna işjeň goşulmagyna, sanly ulgamyň ornaşdyrylmagyna, maýa goýum işjeňligini höweslendirmäge, gyzyklanma bildirýän taraplar, abraýly halkara düzümler bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen täze kanunçylyk namalarynyň kabul edilmegine aýratyn üns berilýär.
Şunuň bilen baglylykda, adalat ministri B.Muhamedowyň hasabaty diňlenildi, ol raýatlaryň konstitusion hukuklaryny we azatlyklaryny ygtybarly goramak, kanunylygy üpjün etmek üçin kanunçykaryjylyk we hukuk iş tejribesi babatda bir bitewi döwlet syýasatyny yzygiderli durmuşa geçirmäge gönükdirilen işler barada hasabat berdi.
Ministr hukuk ulgamynda düşündiriş işlerini netijeli utgaşdyrmak hem-de jemgyýetde kanunçylygy pugtalandyrmak maksady bilen alnyp barylýan çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, raýatlaryň arasynda kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny hem-de ähmiýetini düşündirmek boýunça geçirilýän çäreler hakynda habar berildi. Şeýle hem ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, hususan-da, hereket edýän kanunçylygy yzygiderli seljermegiň esasynda täze kanunçylyk namalarynyň taslamalaryny işläp düzmek boýunça teklipleri taýýarlamak babatda amala aşyrylýan işler barada aýdyldy.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, dünýäde täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy bilen baglylykda, energetika ulgamynda utgaşdyrma işiniň ýokary hilli alnyp barylýandygyny belledi. Ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda bu iş sebitde we tutuş dünýäde ykdysady bäsdeşligi mundan beýläk-de güýçlendirmäge ukyplydyr. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz ýurdumyzyň bähbitlerini goramaga gönükdirilen kanunçylyk usullaryny işläp taýýarlamagyň zerurdygyny aýtdy.
Türkmenistan raýatlaryň saglygyny goramak babatda Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy tarapyndan amala aşyrylýan halkara hyzmatdaşlyga işjeň gatnaşýar hem-de adamyň ömrüni we saglygyny gorap saklamaga döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde garaýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi. Şoňa görä-de, milli Liderimiz saglygy goraýyş babatda, şeýle hem bütindünýä pandemiýasy ýaly ählumumy howplara garşy göreşmek babatda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleriň mundan beýläk-de dowam etdirilmelidigini nygtady.
Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Türkmenistanyň eksport mümkinçiliginiň işjeň artmagy, şeýle hem ulag geçelgelerini döretmek boýunça döwlet maksatnamalaryny üstünlikli amala aşyrmak, milli bähbitleri goramak maksady bilen, söwda we ulag syýasaty babatda zerur hukuk namalaryny taýýarlamagyň möhümdigine aýratyn üns berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ýurdumyz energiýa serişdeleriniň eksport edilýän möçberini yzygiderli artdyrýar, şol serişdeleri sarp edýän we üstaşyr geçirýän ýurtlar bilen deňhukukly gatnaşyklary ösdürmäge çalyşýar. Şunuň bilen baglylykda, energiýa serişdelerini kepillikli ibermek ygtybarly hukuk binýadyny talap edýär diýip, döwlet Baştutanymyz bu ugurda alnyp barylýan işleri çaltlandyrmagy tabşyrdy.
Milli ykdysadyýetimizi ösdürmek maksady bilen, sebit ykdysady we maliýe guramalaryny işjeň peýdalanmak üçin hukuk esaslary işläp taýýarlamak möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi.
Abraýly halkara guramalar, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasy (BMGÖM), BMG-niň Ilat gaznasy, Halkara Migrasiýa Guramasy, Çagalar gaznasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Halkara Gyzyl Haç Komiteti bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de netijeli dowam etmegiň zerurdygy bellenildi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Halkara Zähmet Guramasynyň konwensiýalaryna, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Söwda hyzmatdaşlygy boýunça çarçuwaly Ylalaşygyna Türkmenistanyň goşulmagy baradaky meseleleri öwrenmegiň möhümdigini aýtdy.
Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynda sanly ulgamyň işjeň ornaşdyrylmagy bilen bagly hukuk meselelerini göz öňünde tutýan kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taýýarlanylmagy dowam etdirilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bu ugurda ähli döwlet edaralarynyň yzygiderli iş alyp barmalydygyny belledi.
Halkara tejribede içerki we daşarky maýa goýujylar üçin özüne çekiji ýagdaý bolan hökümete dahylsyz halkara täjirçilik arbitraž kazyýetleriniň döredilmegi üçin Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň ýanynda Halkara täjirçilik arbitraž merkezini döretmek boýunça işler esasy ugurlaryň hatarynda görkezildi.
Milli Liderimiz raýatlarymyza ýokary hilli hukuk kömegini bermek, fiziki we ýuridik şahslaryň hukuklaryny, kanuny bähbitlerini netijeli hem-de ygtybarly goramak maksady bilen, Hukukçylaryň hünär kämilleşdiriş merkezini döretmek boýunça işleri alyp barmagy, şeýle hem ykdysady taýdan ösen ýurtlaryň we goňşy döwletleriň tejribesinde bar bolan “Bir penjire” goşulmalaryny ulanmagy has-da kämilleşdirmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow başy başlanan özgertmeler syýasatymyzy we ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ýokary depginler bilen ösdürmegi öz öňümizde baş maksadymyz edip goýýarys diýip belledi. Şunuň bilen baglylykda, ähli tagallalar döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň, her şahsyýetiň sazlaşykly ösüşini we bähbitlerini üpjün edýän kanunlary işläp taýýarlamaga ýardam etmelidir.
Geçirilýän giň gerimli işler ýurdumyzyň hukuk ulgamyny berkitmäge we kämilleşdirmäge, parahatçylygy we dostlugy üpjün etmäge, halkara guramalar hem-de dünýäniň dürli döwletleri bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilmelidir diýip, milli Liderimiz hukuk taýdan toplumlaýyn we yzygiderli düzgünleşdirmegi doly üpjün etmegiň geljek ýyllar üçin esasy wezipeleriň biri bolmalydygyny aýtdy hem-de degişli tabşyryklary berdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40579
Düýn «Türkmenistan» teleradioýaýlymlar merkezinde ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň hem-de Döwlet habarlar agentliginiň bilelikde guramagynda halkara mediaforum geçirildi. Onda türkmen žurnalistleri bilen birlikde, daşary ýurtly hyzmatdaşlar — dünýäniň birnäçe iri habar beriş serişdeleriniň wekilleri hem wideoýazgy görnüşinde çykyş etdiler.
Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň halkara derejedäki at-abraýy barha belende galýar. Täze taryhy eýýamda Diýarymyzyň gazanýan uly ösüşlerini, ýetýän belent sepgitlerini gyzgyny bilen halk köpçüligine ýetirmekde, ony dünýä ýaýmakda köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde uly wezipeler durýar. «Ýer ýüzünde türkmen halkyna, onuň nähili milletdigine biziň gazet-žurnallarymyzy okap, telewideniýämize seredip, radiomyzy diňläp baha bererler. Hut şonuň üçin hem biz ähli habar beriş ulgamynyň hünärmenlerinden öz işlerine örän çynlakaý çemeleşmeklerini talap ederis» diýýän milli Liderimiz türkmen žurnalistleriniň öz jogapkärçilikli wezipelerini üstünlikli ýerine ýetirmekleri babatda ähli mümkinçilikleri yzygiderli döredýär. Garaşsyzlyk ýyllarynda beýleki ugurlar bilen bir hatarda, milli habar beriş serişdeleriniň işini kämilleşdirmek babatda hem uly ösüşler gazanyldy. Aýratyn-da, soňky ýyllarda bu ugurda döwrebap tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanylýar. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen işjeň gatnaşyklar ýola goýlup, özara tejribe alyşmaga uly ähmiýet berilýär. Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk ýubileý senesiniň giňden dabaralandyrylýan ýylynda geçirilen bu halkara mediaforum hem munuň nobatdaky subutnamasy boldy. Ol Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanyň ýeten belent sepgitleriniň halkara habarlar giňişliginde yzygiderli beýan edilýändigini hem-de giňden goldanylýandygyny aýdyň görkezdi. Mediaforumda çykyş edenler, şol sanda daşary ýurtly hyzmatdaşlar ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy bilen Türkmenistanyň Prezidentini we ähli türkmen halkyny gyzgyn gutlap, özara hyzmatdaşlyk etmek boýunça alnyp barylýan işler barada giňişleýin gürrüň berdiler.
Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti Aziýa — Ýuwaş umman teleradiogepleşikler birleşiginiň doly hukukly agzasy bolmak bilen, halkara hyzmatdaşlyk babatynda uly işleri alyp barýar. Mediaforumda guramanyň Baş sekretary Jawad Mottagi hem çykyş etdi. Bellenilişi ýaly, Aziýa — Ýuwaş umman teleradiogepleşikler birleşigi bilen 2021-nji ýylda işleri alyp barmak boýunça Ýol kartasy taýýarlanyldy. Şol boýunça guramanyň geçirýän çäreleriniň çäklerinde Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň gazananlaryny wasp edýän çykyşlar gurnalýar, onlaýn görnüşdäki maslahatlar geçirilýär.
Mediaforumda Ýaponiýanyň Tokio şäherinden «Sony Middle East and Africa FZE» kompaniýasynyň Baş dolandyryjysy Kouçi Murakami hem wideoýazgy görnüşinde çykyş etdi. Ol Türkmenistan bilen Ýaponiýanyň arasynda dowam edýän ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geriminiň ýylsaýyn giňelýändigini aýratyn belledi. Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetine döwrebap teleradio enjamlaryny satyn almak, gurnamak we ulanyşa girizmek barada Birleşen Arap Emirliklerindäki «Sony Middle East and Africa FZE» kompaniýasy (Ýaponiýa) bilen baglaşylan şertnama laýyklykda deslapky işleriň alnyp barylýandygyny nygtady. Bu kompaniýanyň wekilleri bilen 2021-nji ýylyň 19-njy awgustynda wideoaragatnaşyk arkaly gepleşik geçirildi. Onuň barşynda hyzmatdaşlygyň çäklerindäki taslama işleri barada pikir alşyldy. Täze tehnikalaryň, sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy bolsa teleýaýlymlaryň işini has-da kämilleşdirmäge ýardam eder.
Garaşsyz ýurdumyzyň ösüşleri diňe bir teleradioýaýlymlaryň üsti bilen däl-de, eýsem, metbugat neşirleriniň sahypalarynda hem yzygiderli we giňişleýin beýan edilýär. Bu barada ýurdumyzyň gazet-žurnallarynyň, hususan-da, «Türkmenistan» hem-de «Türkmen dünýäsi» gazetleriniň wekilleri hem mediaforumda eden çykyşlarynda belläp geçdiler.
Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň hyzmatdaş teleradiokompaniýalarynyň biri hem Bütinrussiýa Döwlet teleradiokompaniýasy bolup durýar. Hususan-da, bu teleradiokompaniýanyň «Rossiýa 24» teleýaýlymynyň üsti bilen ýurdumyzda bolup geçýän wakalar yzygiderli beýan edilýär. Bu teleýaýlymyň bölüm başlygy Robert Fransew öz çykyşynda Aşgabatda saparda bolan döwrüni ýatlamak bilen, Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanda gazanylan üstünlikler barada giňişleýin gürrüň etdi. Şeýle-de Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramynyň wakalaryny «Rossiýa 24» teleýaýlymynyň tomaşaçylaryna gyzgyny bilen ýetirmäge şatdygyny belledi.
Bahreýn Patyşalygy bilen Türkmenistanyň arasynda ýola goýlan dostluga we özara ynanyşmaga esaslanýan hyzmatdaşlyk media ulgamy babatynda hem barha pugtalanýar. Bahreýn Patyşalygynyň «Infosport» halkara sport žurnalynyň esaslandyryjysy Muhammet Kasym öz çykyşynda bu barada aýratyn belledi. Ol özüniň Aşgabada bolan sapary döwrüniň gyzykly ýatlamalaryny mediaforuma gatnaşyjylar bilen paýlaşdy.
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň prorektory Begenç Mätliýew öz çykyşynda ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmekde hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen alnyp barylýan işleriň giň gerimde ýaýbaňlandyrylýandygyny, ýetilýän belent sepgitleri dünýä ýaýmakda kämil halkara žurnalistleriň taýýarlanylýandygyny, bu ýokary okuw mekdebinde şu okuw ýylynda syýasy kommunikasiýa we internet žurnalistikasy hünäriniň täze açylandygyny belledi.
Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň hyzmatdaşlarynyň ýene-de biri bolan Azerbaýjanyň telewideniýesi we radiosy ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň başlygynyň orunbasary Rafik Gaşimow iki ýurduň arasynda gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk we dostluk gatnaşyklarynyň barha berkidilýändigini, onuň halkara media giňişliginde hem yzygiderli pugtalandyrylýandygyny belledi. Türkmen medeniýetine bagyşlanan dürli dokumental filmleriň dostlukly ýurduň «Aztw» teleýaýlymy arkaly her hepdede yzygiderli ýaýlyma berilýändigi hem munuň aýdyň subutnamalarynyň biridir.
Özbegistan Respublikasynyň Milli teleradiokompaniýasynyň başlygynyň orunbasary Nusratulla Hikmetullaýew öz çykyşynda türkmen-özbek gatnaşyklarynyň altyn sahypalaryndan mysallary getirip, şeýle ajaýyp wakalaryň Özbegistanyň teleýaýlymlary arkaly gyzgyny bilen ýaýlyma berilýändigini belledi. Iki ýurduň Liderleriniň taýsyz tagallalarynyň netijesinde Türkmenistanyň we Özbegistanyň teleýaýlymlary hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny yzygiderli ösdürip, dürli gepleşikleri geçirmek arkaly özara tejribe alyşýarlar.
Mediaforumda BMG-niň Çagalar gaznasynyň Türkmenistandaky wekili Kristina Weýgandyň çykyşy hem çuňňur many-mazmunlylygy bilen foruma gatnaşanlarda ýakymly täsirleri galdyrdy. Ol öz çykyşynda Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen gol çekilen ylalaşyga laýyklykda, tele we radioýaýlymlarda çagalaryň durmuşyna bagyşlanan gepleşikleriň yzygiderli taýýarlanylyp, ýaýlyma berilýändigini belledi. Hususan-da, ol radioýaýlymlarda berilýän «Çaganyň ilkinji 1000 güni» atly gepleşikler toplumyny mysal getirdi.
Türkmenistanyň baý taryhy ýadygärlikleri Ýewropa ýurtlarynyň teleýaýlymlary arkaly giňden beýan edilýär. Italiýanyň «Rai» teleýaýlymy hem Türkmenistana bagyşlanan gepleşikleri yzygiderli taýýarlaýar. Bu ýurduň «Elantra production» kompaniýasynyň wekili Çaiara Katerolli şu ýyl Türkmenistana bagyşlanyp taýýarlanan gepleşigiň italýan teletomaşaçylarynda uly gyzyklanma döredendigini, olardan türkmen medeniýeti bilen bagly sowallaryň yzygiderli gelendigini hem-de bu gepleşigiň uly ähmiýete eýe bolandygyny aýratyn belledi.
KBS teleradiokompaniýasynyň wekili Wansu Kim öz çykyşynda Türkmenistan baradaky gepleşikleriň Koreýanyň teleýaýlymlarynda giňden görkezilendigini bellemek bilen, Aşgabada bolan saparlarynyň ýakymly pursatlaryny ýatlady.
Türkiýäniň «TRT Awaz» teleýaýlymynyň başlygy Sedat Sarykaýa Türkmenistan baradaky habarlaryň türki dilli döwletleriň dillerinde yzygiderli taýýarlanyp, ýaýlyma berilýändigini belledi. «Setanta» sport kompaniýasynyň täjirçilik boýunça direktory Dawid Jafaridzeda Irlandiýanyň Dublin şäherinden bu mediaforuma goşulýandygyna buýsanýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň sportda ýeten uly üstünlikleri barada durup geçdi. Hytaý Halk Respublikasynyň «NAKADA» kompaniýasynyň wekilleri Guo Long we Ren Li mediaforuma gatnaşmak bilen, Garaşsyzlyk ýyllarynda Türkmenistanyň gazanan üstünliklerine hytaýlylaryň uly gyzyklanma bildirýändiklerini beýan etdi.
Azerbaýjanyň «Azer forum» portalynyň baş direktory Tura Ryzaýew hem Türkmenistanyň Prezidentiniň parasatly baştutanlygynda ýurduň ýeten belent sepgitleriniň bütin dünýäde uly gyzyklanma döredýändigini aýratyn belledi. Hazar deňzindäki «Dostluk» ýatagynda bilelikdäki işlere badalga berilmegi iki ýurduň hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň taryhyna altyn harplar bilen ýazyldy. Bu waka bagyşlanan habarlar, çykyşlar, gepleşikler, filmler Azerbaýjanyň teleradioýaýlymlarynda, gazet-žurnallarynda we internet sahypalarynda gyzgyny bilen berildi.
Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň başlygynyň orunbasary Annasähet Kakaýew öz çykyşynda Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda ýurdumyzy has-da ösdürmek ugrunda uly işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Şunda milli habar beriş serişdeleriniň işiniň döwrüň talaplaryna laýyklykda barha kämilleşdirilýändigi aýratyn nygtaldy. Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti tarapyndan halkara hyzmatdaşlyk bilen bagly işler hem üstünlikli alnyp barylýar. Häzirki wagtda döwlet komiteti Aziýa — Ýuwaş umman teleradiogepleşikler birleşiginiň doly hukukly agzasy, sport toparynyň hem-de habarlar toparynyň agzasy bolup durýar. Sport metbugatynyň Halkara assosiasiýasy, Aziýa Sport žurnalistleri birleşigi bilen hyzmatdaşlyk edilýär. Şeýle-de iri teleradiokompaniýalaryň 20-ä golaýy bilen şertnamalaryň we ähtnamalaryň çäklerinde hyzmatdaşlyk edilýär. «Mir» döwletara teleradiokompaniýasy bilen hyzmatdaşlygyň çäklerinde bolsa gündelik habarlar paýlaşylýar. Bularyň ählisi Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Garaşsyzlygyň beren ajaýyp miweleri bolup, halkymyzyň iň täze taryhynyň sahypalaryna altyn harplar bilen ýazylýar.
Mahlasy, Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy mynasybetli geçirilen halkara mediaforum köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamynda özara tejribe alyşmakda uly ähmiýete eýe boldy. Oňa gatnaşanlar bu ugurda döredip berýän giň mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, alyp barýan işlerini mundan beýläk-de yzygiderli kämilleşdirjekdiklerine ynandyrdylar.
Aýmyrat PIRJIKOW.
«Türkmenistan».
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40577
Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda kiçi we orta telekeçilik kärhanalary yzygiderli esaslandyrylýar. Döwrüň ösüşini hususyýetçiligi ösdürmekde görýän ýurt Baştutanymyzyň döwletli tutumlary bilen, bazar ykdysadyýetiniň geçiş döwründe netijeli ösüş gazanmaga giň mümkinçilikler döredilýär. Munuň üçin ýokary derejeli hünärmenler, bazary öwrenijiler (marketologlar) zerurdyr. Olar bazary öwrenip, «Näme öndürmeli?», «Kim üçin öndürmeli?», «Nädip öndürmeli?» diýen sowallara jogap tapýarlar we degişli çözgüt çykarýarlar. Şeýdip, öz kärhanasynyň, degişlilikde, ýurduň ykdysady ösüşine önjeýli goşant goşýarlar.
Haryt öndürijiler tarapyndan haryt nyşanlama işleri 2008-nji ýylyň 23-nji oktýabrynda kabul edilen «Haryt nyşanlary, hyzmat ediş nyşanlary we harytlaryň gelip çykan ýeriniň ady hakynda», 2019-njy ýylyň iýun aýynda kabul edilen «Haryt nyşanlary hakynda» we «Harytlaryň gelip çykan ýerleriniň atlary hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryna esaslanyp ýerine ýetirilýär. Kanunçylyk namalaryndan gelip çykýan kadalaryň berk berjaý edilmegi harydyň daşky görnüşi bilen birlikde, adamyň şahsy gigiýenasyna hem öz täsirini ýetirip bilýär.
Köpugurly bazarlara ýa-da söwda merkezlerine baranymyzda, bizi, ilki bilen, harydyň haýsy kärhana tarapyndan öndürilendigi gyzyklandyrýar, şoňa görä-de haryda baha kesýäris. Bu, elbetde, adaty ýagdaý. Çünki müşderi özüne zerur, peýdaly we amatly bahadaky haryda isleg bildirýär. Marketologlaryň esasy wezipesi hem isleg bildirilýän harytlary müşderilere hödürläp, olaryň islegini doly derejede kanagatlandyrmakdan ybaratdyr.
Haryt — alyş-çalyş etmek we bazarda satmak üçin niýetlenen önüm. Eger telekeçi ýa-da islendik raýat özi ulanmak ýa sarp etmek üçin bir zat öndürse, bu önüm bolýar.
Haryt nyşany — ýuridik şahsyň ýa-da ýuridik şahsy döretmezden telekeçilik işi bilen meşgullanýan fiziki şahsyň harytlaryny aýrybaşgalaşdyrmaga hyzmat edýän belgisi. Öz haryt öndürijilerimiziň mysalynda seredenimizde, önümçilik sehi we merkezi edarasy Mary welaýatynyň çäginde ýerleşýän «Täze aý» hususy kärhanasynyň haryt nyşanynda gyzyl tegelegiň içinde ýarym Aý şekillendirilen we «Täze aý» diýen ýazgy ýerleşdirilen. Bu haryt nyşany Maliýe we ykdysadyýet ministrligi tarapyndan tassyklanyp, bellige alnan. Diýmek, bu haryt nyşanyny beýleki hususyýetçileriň ulanmagyna rugsat berilmeýär, ol döwlet tarapyndan goralýar.
Halkara tejribeden ugur alyp, ýurdumyzda sarp edijileri goramak, olaryň islegini ýokary derejede kanagatlandyrmak we höweslendirmek maksady bilen, harytlaryň gaplanyşy, nyşanlanylyşy zerur talaplara laýyk gelýän önümler halk köpçüligine ýetirilýär.
Harytlar nyşanlananda, ilki bilen, özüne çekijilik, ýönekeýlik, aýratynlyk, goraglylyk ýaly talaplara üns berilýär. Nyşanlamagyň tekstinde alyja düşnükli dilde önümiň (harydyň) gelip çykyşy, häsiýeti, peýdasy we salgysy barada maglumatlar berilýär. Harydyň nyşanlanmasy sarp edijilere önümleri saýlap almakda ýakyndan kömek edýär. Nyşanlama uzak möhletli, tertipli hem-de bozulmaýan görnüşde bolmaly.
Haryt gaplananda, hökmany suratda, ady, düzümi, allergiýa döredip biljek goşundylary, sap agramy, möhleti, näçe wagt peýdalanyp bilinjekdigi barada, saklanyş tertibi, önüm öndüriji barada maglumat (ýuridik ady, salgysy), önümi öndüren hem-de taýýarlan ýurt, ýokumlylygy we başga-da birnäçe goşmaça maglumatlar görkezilmeli. Harydyň halkara ülňülere laýyk gelmegi, hili we haryt nyşanlary boýunça işleriň esasy ýokarda agzalan hukuk resminamasy bilen birlikde, «Standartlaşdyrmak we metrologiýa hakynda», «Önümleriň we hyzmatlaryň sertifikasiýasy hakynda», «Patent işleri hakynda», «Azyk howpsuzlygy hakynda», «Oýlap tapyşlar we senagat nusgalary hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryndan ugur alýar.
Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrligi tarapyndan tassyklanýan haryt nyşany baradaky şahadatnama, nyşanlaryň bellige alnandygyny, şahadatnamada görkezilenleri markalamak üçin haryt nyşanyny ulanmak baradaky aýratyn hukukly resminamadyr. Onda haryt nyşanynyň şekili görkezilýär. Şol esasynda kärhana önümleri öndürmäge rugsat berilýär we gözegçilikde saklanýar.
Taryhy maglumatlara esaslanyp aýtsak, ilkinji haryt nyşanlary ABŞ-da derman serişdeleri üçin ulanylyp başlanýar. Ykdysady ösüşiň netijesinde harytlary nyşanlamak dünýä ýüzüne giňden ýaýraýar. Bu günki gün öndürilýän ýa-da satylýan harytlaryň köpüsi üýtgeşik, özüne çekiji we täsirli nyşanlar bilen belgilenýär. Häzirki wagtda haryt nyşanlary kärhananyň ady, belligi, şekili, bir söz, harp, sözleriň we harplaryň topary, nyşan ýa-da üýtgeşik reňk görnüşinde hem ulanylýar.
Biziň ýurdumyzda-da milli önüm öndürijilerimiz, hususy telekeçilerimiz tarapyndan halkara bazarlarda orun alan meşhur haryt nyşanlary bar. Olaryň hatarynda dokma önümlerini öndürýän kärhanalaryň «Ýeňiş», «Goza», «Bedew», «Mebato», azyk önümlerini öndürýän kärhanalaryň «Täze aý», «Zamana», «Kenek», «Tomus» ýaly haryt nyşanlaryny, ilkinji synanyşygyna garamazdan, uly isleg bildirilýän önümleri öndürýän «Aýdyň gijeler» hojalyk jemgyýetiniň tehnikalaryny we milli nyşanlarymyz bilen atlandyrylýan beýleki harytlaryny görkezmek bolar. Munuň özi ýurdumyzyň ykdysady taýdan barha gülläp ösýändigine güwä geçýär.
Tekemyrat AMANOW,
Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40575
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ruhubelent, ýokary ahlakly we bilimli ýaş nesli kemala getirmek hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň anyk kesgitlän döwlet ösüşiniň strategik wezipeleriniň biridir.
Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de durnukly we hemmetaraplaýyn ösdürmekde hem-de onuň dünýä giňişliginde eýeleýän öňdebaryjy ornuny pugtalandyrmakda döwletimiz hem, halkymyz hem ýaşlara bil baglaýar.
Milli Liderimiziň ýaşlar baradaky döwlet syýasaty olaryň sagdyn ösmegi hem-de kemala gelmegi üçin has oňaýly şertleri döretmäge, jemgyýetiň we döwletiň bähbidine ýaşlaryň aň-paýhas, döredijilik, ruhy mümkinçiliklerini doly amala aşyrmaga gönükdirilendir.
Ýaşlaryň hukuk we durmuş goraglylygyny üpjün etmek, türkmen halkyna mahsus bolan ruhy-ahlak we medeni gymmatlyklary, sagdyn durmuş ýörelgesini wagyz etmek, watançylyk, ynsanperwerlik duýgularyny, raýat jogapkärçiligini terbiýelemek, olaryň başlangyçlaryny goldamak hem-de höweslendirmek milli maksatnamalaryň esasy ugurlarydyr. Şol wezipeleri üstünlikli amala aşyrmak maksady bilen, şu ýylyň ýanwarynda «Türkmenistanda ýaşlar barada döwlet syýasatynyň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» kabul edildi. Onuň çäklerinde kämil, berk bedenli we ruhy taýdan sagdyn, öz halkynyň taryhyny, medeniýetini we däp-dessurlaryny hem-de mizemez maşgala gymmatlyklaryny hormatlaýan şahsyýeti kemala getirmäge gönükdirilen anyk çäreler görülýär.
Ýurdumyzyň ýaş neslini watançylyk ruhunda terbiýelemek bilen bir hatarda, olara taryhy ösüşiň esasy maksatlaryny, häzirki zaman meýillerini, döwlet syýasatynyň ugurlaryny düşündirmäge, häzirki taryhy döwürde ýaýbaňlandyrylan ägirt uly özgertmeleriň many-mazmunyny açyp görkezmäge uly üns berilýär.
Halkymyzy beýik işlere ruhlandyrýan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň okuwçylar we talyp ýaşlar bilen duşuşyklary yzygiderli geçirmeginiň zerurlygy hut şunuň bilen şertlendirilendir. Milli Liderimiz ýokary ahlaklylygyň hem-de eziz Watanymyza we halkymyza çäksiz söýginiň belent nusgasyny görkezýär. Ýakynda Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli milli Liderimiz Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň geçen taryhy ýoly, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş ösüşi, häzirki ýaşlarymyzyň döwletiň, jemgyýetiň, ene-atanyň, maşgalanyň öňündäki mukaddes borçlary we wezipeleri barada umumy sapak geçdi. Ýaşlar syýasatynyň möhüm ugurlaryny üstünlikli amala aşyrmakda şol sapagyň ägirt uly ähmiýeti tutuş ýurdumyz boýunça şu aýda geçirilýän köp sanly maslahatlarda öz beýanyny tapýar.
Döwlet Baştutanymyzyň taryhy çykyşynda halkymyzyň baý durmuş tejribesini hem-de asyrlaryň dowamynda emele gelen gymmatlyklaryny nazara almak bilen, döwlet ösüşiniň täze tapgyrynda ýaşlaryň öňünde durýan anyk wezipeler hem-de ýakyn wagtda tagallalaryň gönükdiriljek esasy ugurlary öz beýanyny tapdy. Bilimleri yzygiderli baýlaşdyrmaga, ylym almaga bolan islegi terbiýelemegiň möhümdigine aýratyn üns berildi. Bu bolsa jemgyýeti ösdürmegiň esasy ugurlaryny hem-de ýurdumyzyň ykbalyny we halkymyzyň bagtly geljegini kesgitleýän möhüm şertleriň biridir. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly kitabynda belleýşi ýaly: «Iň gymmatly miras terbiýedir, terbiýäniň özeni bolsa ylym-bilimdir».
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri özygtyýarly Watanymyzyň köp babatda bilimleriň derejesiniň ýokarlanmagy, möhüm ugurlar boýunça ylmy barlaglaryň işjeňleşmegi, durmuşyň ähli ugurlaryna ylmy-tehniki täzelikleriň giňden ornaşdyrylmagy bilen şertlendirilen ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýan eýýamyna öwrüldi. Soňky ýyllarda ýurdumyzda täze kompýuter tehnologiýalaryny, multimediýa ulgamlaryny, öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak arkaly döwrebap okuw mekdepleriniň giň ulgamyny döretmek boýunça köpugurly işler durmuşa geçirilýär.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaşlar bilen geçiren duşuşygynda ylym-bilimiň ynsany belende göterýändigini bellemek bilen, olara hemişe ylym-bilime, pähim-paýhasa, akyl-danalyga teşne bolmagy öwüt berdi.
Milli Liderimiziň aýratyn belleýşi ýaly, mukaddes Garaşsyzlyk ähli ösüşlerimiziň, şöhratly üstünliklerimiziň binýadyna öwrüldi. Biz ýene-de sanlyja günden onuň 30 ýyllygyny belläris. Şoňa görä-de, halkymyz «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýen şygar bilen geçýän ýylyň her gününi şöhratly wakalara we zähmet üstünliklerine besleýär.
Taryh üçin uzak möhlet däldigine garamazdan, şu döwrüň içinde ýurdumyzyň demokratik, hukuk we dünýewi döwlet gurluşynyň binýatlary yzygiderli berkidildi. Ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmak, döwletimiziň dünýä bileleşigindäki ornuny ýokarlandyrmak boýunça ägirt uly işler amala aşyryldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan taryhy Kararnamanyň kabul edilmegi bilen, Garaşsyz döwletimiziň eýe bolan hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň ähmiýeti barada aýtmak bilen, Bitaraplygyň asuda, agzybir, parahatçylykly, abadan durmuşda ýaşamaga ýol açandygyny belledi.
Bitarap Türkmenistanyň sebit, yklym, umumadamzat ähmiýetli başlangyçlar bilen yzygiderli çykyş etmegi, Durnukly ösüş maksatlary, öňüni alyş diplomatiýasy, derwaýys sebit meseleleri boýunça daşary syýasy we geoykdysady başlangyçlary bilen döwletimiziň dünýä jemgyýetçiliginiň umumadamzat ähmiýetli çözgüdine anyk goşant goşmagy ata Watanymyza bolan buýsanç duýgusyny has-da artdyrýar. «Şeýdip, gönezliginde parahatçylygy döretmek sungaty duran Bitaraplyk syýasatymyzyň netijesinde, dünýäniň geosyýasy giňişliginde «Türkmenistan» atly parlak ýyldyz döredi» diýip, milli Liderimiz belledi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow durmuşdaky ähli düşünjedir bilimleriň Watandan başlanýandygyny aýdyp, bu nurana topragy söýmegiň, goramagyň, gülletmegiň biziň her birimiz üçin parzdygyny belledi.
Döwlet Baştutanymyz ýaşlara ýüzlenip, oňyn Bitaraplyk syýasatynyň halkymyzyň şöhratly taryhyndan, asylly däplerinden gözbaş alýandygyny nygtady. Milli Liderimiz ýaşlygyndan halkymyzyň durmuşyny, dünýägaraýşyny, watançylygyny, ahlak kadalaryny, türkmen diliniň söz baýlygyny özünde jemleýän nakyllary ýetginjeklik ýyllarynda belläp alandygyny, soňra olar «Paýhas çeşmesi» atly kitapda öz beýanyny tapandygyny belledi.
«Ata-babalarymyzyň geçen gahrymançylykly ýoly, Watanymyzyň şöhratly taryhy görelde mekdebidir. Halkymyzyň taryhy örän gadymy bolup, ol müňýyllyklary öz içine alýar. Türkmenler şumer, hindi, hytaý, müsür, grek, latyn amerikasy halklary ýaly, dünýä gaýtalanmajak maddy we ruhy gymmatlyklary bagyş eden gadymy halklaryň biridir» diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynda belledi.
Milli Liderimiz «Ahalteke bedewi — biziň buýsanjymyz we şöhratymyz», «Gadamy batly bedew», «Atda wepa-da bar, sapa-da», «Arşyň nepisligi», «Parahatçylyk sazy, dostluk, doganlyk sazy», «Türkmen medeniýeti», «Çaý — melhem hem ylham», «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi», «Türkmen alabaýy» ýaly kitaplaryny türkmen halkynyň dünýä medeniýetine goşan nusgawy gymmatlyklaryna bagyşlady.
Taryhyň dowamynda toplanan tejribeden, döwrüň ösüşinden hem-de talaplaryndan ugur alnyp, bilim we ylym ulgamlaryny kämilleşdirmäge uly üns berilýär. Aşgabatda we welaýat merkezlerinde döwrebap kitaphanalar guruldy, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň garamagyndaky institutlarda, Tehnologiýalar merkezinde, pudaklaýyn ylmy-barlag edaralarynda, ýokary okuw mekdeplerinde düýpli, täzeçil ylmy-barlag işlerini alyp barmak üçin zerur şertler döredildi.
Milli Liderimiziň pikirine görä, bu işler Türkmenistanyň ylmyny dünýäde iň öňdebaryjy, abraýly orunlara çykarjak alymlaryň, inžener-tehnologlaryň täze nesliniň kemala gelmegine ýardam berýär.
«Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly kitapdan setirleriň okuw sapagyna hem goşulmagy tötänden däldir, onda döwlet Baştutanymyzyň ýaşlara gönükdirilen arzuwlary beýan edilýär: «Biziň topragymyzda ýene-de dünýä ylmynda iňňän wajyp ähmiýetli açyşlary edip, şamçyrag — ýol görkeziji boljak eserleri döretjek birunylaryň, lukman hekimleriň, mäne babalaryň, horezmileriň, farabylaryň, merwezileriň, amulylaryň, zamahşarylaryň, kubralaryň, nesewileriň, massonlaryň we sarianidileriň, jykyýewleriň hem-de atanyýazowlaryň dörejekdigine men berk ynanýaryn».
Umumy sapagyň dowamynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe döwletimiziň we jemgyýetiň durmuşynyň ähli ugurlarynda amala aşyrylýan ägirt uly durmuş-ykdysady özgertmelere uly üns berildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň buýsanç bilen belleýşi ýaly, bagtyýar ýaşlarymyz döwlet, häkimiýet we dolandyryş edaralarynda, ylym-bilim, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda, önümçilik kärhanalarynda yhlasly zähmet çekip, eziz Watanymyzy ösdürmäge mynasyp goşant goşýarlar.
Halal zähmet ynsanyň abraý-mertebesini, ömrüniň manysyny artdyrýar. Şoňa görä-de, ýaşlara şeýle sargyt edesim gelýär: beýik maksatlara ýetmek üçin, zähmeti hemişe özüňize hemra ediniň! Siziň çekýän zähmetiňiz hemişe halal bolsun, ile-ýurda bähbitli bolsun diýip, milli Liderimiz nygtady.
Nygtalyşy ýaly, bäsleşige ukyplylygy, ösüşiň ýokary depginlerini gazanmagyň möhüm şerti hökmünde önümçilige sanly tehnologiýalar ornaşdyrylýar, bu ugurdan ýaş hünärmenleri taýýarlamaga uly ähmiýet berilýär.
Dördünji senagat rewolýusiýasy eýýamynda ýaşlarymyz innowasion barlaglara işjeň gatnaşmalydyr, täze tehnologiýalary döretmelidir. Dünýäniň ählumumy tehnologik ösüşinden yza galmaly däldir. Siz täze ylmy işleriňiz, düýpli açyşlaryňyz bilen özüňizi öňdebaryjy nesiller hökmünde dünýä tanatmalysyňyz diýip, hormatly Prezidentimiz talyplara we okuwçylara ýüzlendi.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýaşlara birek-birege kömek bermegi, adamlara hormat-sarpa goýmagy, halkymyzyň bu ugurdaky asylly ynsanperwer däplerini dowam etdirmegi ündedi.
Döwlet Baştutanymyz özüniň çykyşynda Garaşsyzlyk ýyllary içinde milli ykdysadyýetimiziň aýry-aýry pudaklarynda, hususan-da, oba hojalygynda, ulag we aragatnaşyk ulgamynda, nebitgaz we energetika senagatynda, gurluşykda ýetilen belent sepgitler, şeýle hem milli hem-de halkara ähmiýetli möhüm taslamalaryň durmuşa geçirilişi barada durup geçdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow geçirýän giň gerimli işlerimiziň netijesinde, paýtagtymyz geljekde has-da gözelleşer, dünýäniň iň nurana şäherleriniň birine öwrüler diýip belledi hem-de ýaşlary paýtagtymyzyň XXI asyryň nusgalyk şäheri hökmünde ykrar edilmegine mynasyp goşantlaryny goşmaga çagyrdy.
Aşgabady ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler halkara derejede ykrar edildi. Şäherdäki binalaryň birnäçesi Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi.
Döwlet Baştutanymyz özüniň taryhy çykyşynda bilim ulgamyny dünýä derejesinde döwrebaplaşdyrmaga hem-de ruhy taýdan kämil, berk bedenli, giň dünýägaraýyşly ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmäge uly ähmiýet berilýändigini nygtady. Bilim bermek işine ylmyň soňky gazananlary, okatmagyň innowasion usullary, ýokary hilli elektron bilim maglumatlary giňden ornaşdyrylýar. Sanly bilim ulgamy ösdürilýär.
Ýurdumyzyň ähli ýerlerinde häzirki zaman orta we ýokary okuw mekdepleridir çagalar baglary, Köpetdagyň sapaly jülgesinde, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleri guruldy hem-de gurulýar.
Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz türkmen ýigitleriniň we gyzlarynyň süňňüniň sagdyn bolmalydygyny, çünki, olaryň beden hem-de ruhy taýdan päkligiň belent kadalary bilen dünýäni haýrana goýan milletiň neslidigini aýratyn nygtady.
Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda döwletiň hem-de jemgyýetiň iň gymmatly baýlygy bolan ynsan saglygyny goramak, milli saglygy goraýyş ulgamyny dünýä ülňülerine laýyklykda kämilleşdirmek boýunça giň möçberli işler durmuşa geçirilýär. «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň ähli sebitlerinde saglygy goraýyş-anyklaýyş merkezleri, «Ene mähri» merkezleri, gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezleri, kliniki we ylmy-kliniki merkezler, köpugurly hassahanalardyr şypahanalar guruldy. Olar dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň lukmançylyk enjamlary bilen enjamlaşdyrylandyr.
— Şeýdip, berkarar döwletimiziň saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamyny ösüşleriň täze belentliklerine çykarýarys. Bu beýik maksatlarymyzyň üstünlikli amala aşyrylmagyna ýaşlaryň işjeň gatnaşjakdygyna berk ynanýaryn — diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.
Ilatyň saglygyny berkitmekde köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini hem-de ýokary netijeli sporty ösdürmegiň uly ähmiýeti bardyr. Halkara Olimpiýa Komitetiniň we Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolan ýurdumyz Olimpiýa hereketini ösdürmäge mynasyp goşant goşýar. Şu ýylyň iýul-awgust aýlarynda türgenlerimiz sportuň birnäçe görnüşi boýunça Ýaponiýanyň Tokio şäherinde geçirilen XXXII Tomusky Olimpiýa oýunlaryna işjeň gatnaşdylar. Biziň agyr atletikaçy türgenimiz Polina Gurýewa bolsa bu oýunlarda üstünlikli çykyş edip, kümüş medala mynasyp boldy we ýurdumyza uly abraý getirdi.
Ykbalyny sport bilen baglan ýaşlarymyz ussatlygyň ýokary nusgasyny görkezip, Garaşsyz Diýarymyzyň sport dünýäsindäki abraýyny barha belende göterýärler.
Milli medeniýetimizi hem-de sungatymyzy mundan beýläk-de kämilleşdirmek üçin ähli şertler döredilýär, bu ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, zehinli hünärmenleri taýýarlamak boýunça uly işler durmuşa geçirilýär. Paýtagtymyzda we welaýatlarymyzda gurlan täze teatrlar, kitaphanalar, muzeýler, medeniýet öýleridir beýleki medeni binalar, şol sanda halkymyzyň durmuş medeniýetiniň aýrylmaz bölegi bolan «Türkmeniň ak öýi» binalary aýdylanlara aýdyň şaýatlyk edýär.
Nygtalyşy ýaly, medeni diplomatiýa döwlet syýasatynyň möhüm bölegidir. Gadymy Merwiň, Köneürgenjiň, Nusaýyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizilmegi, «Görogly» dessançylyk sungatynyň, «Küştdepdi» aýdym we tans dessurynyň, türkmen milli halyçylyk sungatynyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna goşulmagy alnyp barylýan giň gerimli medeni, ylmy diplomatiýamyzyň dünýäde ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Dutar ýasamak senetçiligini, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny, türkmen alabaýlaryny ýetişdirmek we keçe sungatyny, demirçilik senedini, türkmen tazysyny we elguş sungatyny, türkmen milli göreşini hem bu sanawa girizmek meýilleşdirilýär. Ýakyn ýyllarda Aşgabat şäheri ÝUNESKO-nyň Şäherleriň döredijilik toruna birikdiriler.
ÝUNESKO derejesinde bellenýän şanly seneleriň sanawyna Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy-da goşular. Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde hem-de Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynda ÝUNESKO kafedralary dörediler, orta mekdeplerimiziň birnäçesi bu guramanyň Mekdepler bileleşiginiň düzümine giriziler.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow halkymyzyň gadymy döwürlerden bäri nesilleriň sazlaşykly ösmegine hem-de olary terbiýelemäge ilkinji derejeli ähmiýet berlendigini nygtady. Geçmişde ýaşap geçen beýik şahsyýetlerimiz bahasyna ýetip bolmajak akyl-paýhas baýlygyny miras galdyrdylar, olaryň eserleri ähli nesilleriň bilim terbiýesi üçin gymmatly çeşmedir.
Halkymyzyň watançylyk hem-de adamkärçilik däpleri durmuş ýoluna gadam basýan nesillerimiz üçin geçmişi, şu güni we geljegi birleşdirýän nusgawy mekdepdir diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.
Milli Liderimiz ýurdumyzyň jemgyýetçilik, ykdysady hem-de medeni durmuşyna işjeň gatnaşýan ýaşlara ýüzlenip, olaryň her bir işe ýürekden ýapyşmagynyň, merdana halkymyzyň adyny has-da belende götermegiň, başymyzyň täjine deňeýän eziz Watanymyzyň şöhratyna şöhrat goşmagyň olaryň esasy borjudygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň taryhy çykyşy ýurdumyzyň ýaşlarynyň ählisi üçin beýik durmuş sapagy boldy. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe döredijilikli zähmet çekýän ýaşlar Garaşsyz, Bitarap Diýarymyzyň hem-de mähriban halkymyzyň bagtly geljeginiň bähbidine amala aşyrylýan beýik işleri mynasyp dowam etdirerler.
(TDH)
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40418
Aşgabat, 14-nji sentýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedowyň hem-de maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarowyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Maslahatda geljek ýyl üçin Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň taslamasyny işläp taýýarlamak boýunça işleriň barşy barada ykdysadyýet we maliýe ulgamynyň ýolbaşçylarynyň hasabatlary diňlenildi.
Milli Liderimiz mejlisiň barşynda häzir dünýäde bolup geçýän wakalar bilen baglylykda, 2022-nji ýylyň baş maliýe meýilnamasynyň taslamasyny işläp taýýarlamaga aýratyn üns berilmelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzy ösdürmegiň kabul edilen durmuş we pudaklaýyn maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek üçin netijeli çäreleri görmek zerur bolup durýar.
Soňra hormatly Prezidentimiz maliýe we ykdysadyýet ministri M.Serdarowa söz berdi. Ministr ýolbaşçylyk edýän edaralary tarapyndan Döwlet býujetiniň taslamasyny taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilýän işler hem-de maliýe-býujet syýasatynyň ileri tutulýan wezipelerini üstünlikli çözmek maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi.
Ýurdumyzy, sebitleri we halk hojalyk toplumynyň pudaklaryny durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek hem-de senagatlaşdyrmak baradaky maksatnamalaryň ýerine ýetirilişi hasabatyň aýratyn meselesi boldy.
Ministr sanly ykdysadyýete geçmek boýunça Konsepsiýanyň durmuşa geçirilişi barada hasabat berip, häzirki wagtda esasy ulgamlaryň ählisine öňdebaryjy tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylýandygyny, sanly hyzmatlaryň görnüşleriniň giňeldilýändigini aýtdy. Ykdysady ulgamyň edaralarynyň işini kadalaşdyrýan degişli kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň düzgünleriniň berjaý edilişiniň yzygiderli seljerilýändigi barada aýdyldy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetini işläp taýýarlamak bilen baglanyşykly meseleleriň ählisiniň içgin seljerilmelidigini belledi. Döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksport ugurly önümçilikleri artdyrmak, elektron senagatyň önümlerini çykarýan kärhanalary döretmek boýunça maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmek üçin zerur çäreleriň görülmegini gaýragoýulmasyz wezipeleriň biri hökmünde görkezdi.
Döwlet Baştutanymyz döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmak hem-de halk hojalyk toplumynyň ähli ugurlaryny sanly ulgama geçirmek boýunça amala aşyrylýan işleriň ähmiýetini belläp, degişli çäreleriň ählisiniň ýerine ýetirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Milli Liderimiz ugurdaş düzümler bilen bilelikde telekeçiligi okgunly ösdürmek, içerki bazary özümizde öndürilýän ýokary hilli harytlar bilen doly üpjün etmek maksady bilen, utgaşykly işleri amala aşyrmagyň wajypdygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow göz öňünde tutulan meýilnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň türkmen ykdysadyýetiniň okgunly ösüşini üpjün etjekdigini, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen söwda gatnaşyklaryny giňeltjekdigini aýdyp, maliýe we ykdysadyýet ministrine birnäçe anyk görkezmeleri berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Berdimuhamedow 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasyny taýýarlamagyň barşy barada hasabat berdi.
Wise-premýer şeýle hem Döwlet býujetiniň girdeji böleginde göz öňünde tutulan goşmaça çeşmeler, sanly ykdysadyýete geçmegi çaltlandyrmak, döwlet emlägini hususylaşdyrmak, kärhanalary paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek, gymmatly kagyzlaryň bazaryny ösdürmek boýunça meýilleşdirilen işler barada habar berdi.
2022-nji ýyl üçin Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň taslamasynda ykdysadyýetiň jemi içerki önüminiň garaşylýan derejesi, durmuş ulgamyna gönükdirilmegi meýilleşdirilýän serişdeleriň möçberi barada aýdyldy. Hususan-da, esasy maliýe resminamasynda öňümizdäki ýylda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň we döwlet kömek pullarynyň, talyp haklarynyň möçberiniň 10 göterim ýokarlandyrylmagynyň göz öňünde tutulandygy habar berildi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabaty diňläp, durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmek maksady bilen, mundan beýläk-de toplumlaýyn çäreleriň görülmeginiň wajypdygyny belledi. 2022-nji ýyl üçin Döwlet býujeti, ilkinji nobatda, ykdysadyýetiň mundan beýläk-de ösdürilmegine, onuň hususy ugurlarynyň höweslendirilmegine, maýa goýum kuwwatynyň artdyrylmagyna, durmuş ugurly ulgamyň kämilleşdirilmegine, türkmenistanlylaryň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň we hiliniň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen uzak möhletli milli pudaklaýyn hem-de sebit maksatnamalarynda kesgitlenilen wezipeleri nazara almak bilen işlenip taýýarlanylmalydyr.
Makroykdysady görkezijileriň yzygiderli seljerilmeginiň hem-de geljek üçin çaklamalaryň düzülmeginiň möhümdigine aýratyn üns berildi. Milli Liderimiz ykdysady ulgamyň öňünde durýan wezipeleriň ählisiniň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi bilen bagly meseleleri berk gözegçilikde saklamagyň wajypdygyny aýdyp, wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň banklarynyň işiniň mundan beýläk-de kämilleşdirilmeginiň wajypdygyna ünsi çekip, bu ulgamyň edaralarynda öňdebaryjy maglumat tehnologiýalaryny ulanmagyň hasabyna sanly ulgama geçmek boýunça işleri işjeňleşdirmegiň zerurdygyny nygtady. Bu ulgamda ýokary hilli hyzmatlaryň we önümleriň görnüşleriniň giňeldilmegi karz edaralarynyň düşewüntliligini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berer diýip, milli Liderimiz aýtdy we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.
Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 2022-nji ýylda jemi içerki önümiň ösüş depgininiň durnuklylygyny üpjün etmegiň, durnukly ykdysady ösüşi saklamagyň, bazar edaralaryny özgertmegi dowam etmegiň möhümdigini belledi.
Eksport ugurly önüm öndürýän kärhanalary goldamak, şol sanda söwdany hem-de daşary ykdysady işi höweslendirmegiň häzirki zaman serişdelerini peýdalanmagy giňeltmek arkaly goşmaça maliýe taýdan ösdürmek gaýragoýulmasyz çäreleriň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen birlikde, milli Liderimiz söwda guramalaryny täze eksport bazarlaryna önümleri ibermegi giňeltmäge höweslendirmek ýoly bilen, eksport ugurly önüm öndürýän kärhanalary goldamagyň wajypdygyny belledi.
Milli Liderimiz ýurdumyzyň durmuş ulgamynyň kämilleşdirilmegini esasy wezipeleriň biri hökmünde kesgitläp, bilim ulgamyny ösdürmek, saglygy goraýşyň we beýleki ulgamlaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça maksatnamalaryň doly möçberde ýerine ýetirilmegini üpjün etmek üçin degişli çäreleri görmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara ýurdumyzyň mundan beýläk-de ösdürilmegine hem-de halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40419
Agzybir halkymyz ýurt Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygyny dabaralandyrmaga ruhubelentlik bilen taýýarlyk görýär. Mukaddes Garaşsyzlyk biziň ähli ugurlarda, şol sanda saglyk ulgamynda gazanýan üstünliklerimiziň badalgasydyr. Garaşsyzlyk ýyllarynda milli saglyk ulgamy ösdürilip we özgerdilip, dünýä derejesine çykaryldy. Ýurdumyzda gurlan halkara saglyk merkezleri, paýtagtymyzda hem-de welaýatlarda, obalarda we şäherçelerde gurlan döwrebap saglyk öýleri, ýöriteleşdirilen hassahanalar hakynda buýsançly gürrüňi näçe etseň-de, bärden gaýdýar. Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy Türkmenistanyň ilatyň saglygyny goramak babatda ýeten derejesine ýokary baha berýär, ýurdumyzyň gazanan tejribesini dünýä ýurtlaryna öwrenmek üçin maslahat berýär. Bu işleriň hemmesi hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen amala aşyryldy. Biz — lukmanlar munuň üçin hemmämiziň mugallymymyz — lukmançylyk ylymlarynyň doktory Gurbanguly Berdimuhamedowa tüýs ýürekden alkyş aýdýarys.
Milli Liderimiz şu ýylyň 1-nji sentýabrynda talyplar we okuwçylar bilen geçiren umumy okuw sapagynda ýurdumyzyň ýaş raýatlarynyň öňünde durýan wezipeler hakynda gürrüň açyp: “Uly höwes bilen okamak, öwrenmek, döretmek, eziz Watanymyzyň şan-şöhratyny has-da belende galdyrmak bolsa bagtyýar ýaşlarymyzyň borjy diýip hasaplaýaryn” diýdi. Ýaşlar biziň geljegimizdir. Şu nukdaýnazardan, “Garaşsyzlyk — Ýaşlyk — Saglyk” bir bitewi düşünje bolup göz öňüňe gelýär. Sebäbi döwlet Baştutanymyzyň halkymyzyň bagtly geljeginiň hatyrasyna ýurdumyzyň kuwwatyny artdyrmak babatda kesgitlän wezipelerini doly durmuşa geçirmek, elbetde, ýaşlaryň borjuna girýär. Belent borja amal etmek üçin hem, ilkinji nobatda, berk saglyk gerek. Mukaddes Garaşsyzlygymyz bolsa halkymyzyň, şol sanda ýaşlarymyzyň beden hem ruhy taýdan sagdyn adamlar bolup ýetişmegi üçin ähli şertleri döretmäge mümkinçilik berýär. Garaşsyzlyk bagtyýarlygymyzyň, diýmek, saglygymyzyň hem gözbaşydyr.
Şypahanalar, sagdyn durmuş ýörelgesi hem-de sport bilen meşgullanmak üçin döredilen şertler döwrebap saglygy goraýyş hyzmatlary bilen birlikde, ýaşlaryň sagdyn adamlar bolup ýetişmegini üpjün edýär. Döwletimiz tarapyndan edilýän aladalara jogap hökmünde ýaşlaryň özleri-de öz saglyklary barada jogapkärçiligi duýmalydyrlar. Biz talyplarymyza şular hakda-da düşünje berip, saglygyňy gorap saklamakda, ony yzygiderli berkitmekde hormatly Prezidentimizden görelde almagy ündeýäris.
Halkymyzyň saglygy babatda atalyk alada edýän Gahryman Arkadagymyza berk jan saglyk, işlerinde rowaçlyk arzuw edýäris.
Nurmyrat SEÝITGULYÝEW,
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň mugallymy.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/40416