Düýn Jemgyýetçilik guramalarynyň merkezinde hormatly Prezidentimiziň Karary esasynda tassyklanan «Türkmenistanda adam hukuklary boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasyny» tanyşdyrmak maksady bilen geçirilen maslahatyň gün tertibine bu möhüm resminamadan gelip çykýan wezipeleri amala aşyrmak bilen bagly meseleler girizildi. Ýurdumyzda hereket edýän halkara guramalaryň ýolbaşçylarynyň, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputatlarynyň hem-de Halk Maslahatynyň agzalarynyň, Adalatçynyň we jemgyýetçilik guramalarynyň ýolbaşçylarynyň çykyşlarynda adam hukuklaryny üpjün etmek çygrynda degişli halkara düzümler bilen bilelikde ýerine ýetirilmeli çärelere aýratyn ähmiýet berildi.
Biz maslahatda edilen çykyşlaryň käbiriniň mazmunyny okyjylarymyza ýetirmegi makul bildik.
Kristina WEÝGAND,
BMG-niň Türkmenistandaky wagtlaýyn utgaşdyryjysy, BMG-niň Çagalar gaznasynyň Türkmenistandaky wekili:
— Birleşen Milletler Guramasy bilen Türkmenistanyň Hökümeti uzak wagtdan bäri adam hukuklary ulgamynda ýakyndan hyzmatdaşlyk edýär we ol geçen ýyllaryň dowamynda anyk ugurlar bilen baýlaşdyryldy. Adam hukuklary boýunça BMG-niň edaralary bilen gepleşikleri taýýarlamagy goldamak, ýurtda adam hukuklary babatda merkezleriň 5-sini döretmek arkaly bu ugurda ilatyň habarlylygyny ýokarlandyrmak, şeýle-de ozal hereket edýän milli kanunçylyga gaýtadan seretmek we täzelerini işläp taýýarlamaga gatnaşmak, adam hukuklary boýunça hukuk goraýjy düzümleriň maslahatlary esasynda işlenip düzülen milli meýilnamalary amala aşyrmak şolaryň esasylarydyr.
Biz Birleşen Milletler Guramasynyň 2015-nji ýyldan bäri ýurtda amala aşyrylan Hereketleriň milli meýilnamalarynyň 5-siniň, hususan-da, 2016 — 2020-nji ýyllarda adam hukuklary, 2015 — 2020-nji ýyllarda gender deňligi, 2018 — 2021-nji ýyllarda çagalaryň hukuklaryny amala aşyrmak, 2019 — 2024-nji ýyllarda raýatsyzlygy azaltmak, 2019 — 2021-nji ýyllarda adam söwdasyna garşy degişli meýilnamalaryň işlenip taýýarlanylmagy babatda-da goşant goşandygy üçin örän buýsanýarys. 2021 — 2025-nji ýyllara niýetlenen täze meýilnamalaryň hem guramanyň degişli düzümleriniň maslahatlary esasynda kabul edilendigini aýratyn bellemek gerek. Biz adam hukuklary ulgamynda şu we beýleki halkara borçnamalara ygrarlydygy üçin ýurduň Hökümetine hoşallyk bildirýäris.
Täze kabul edilen resminama ozalky meýilnamanyň logiki dowamy bolup, ol adam hukuklarynyň esasy daýanç sütünleriniň — raýat, syýasy, durmuş-ykdysady we medeni hukuklaryň çäginde işlenip düzülendir. Meýilnamada ilatyň aýratyn kömege mätäç gatlagynyň hukuklaryny höweslendirmäge, ýagny olaryň bilim we iş bilen üpjünçiligini elýeterli etmäge uly üns berlendigini kanagatlanma bilen bellemek gerek. Munuň özi hiç kimi yzda galdyrmazlygy maksat edinýän «Gün tertibi — 2030-yň» esasy ýörelgesine gabat gelýär.
BMG-niň Türkmenistanda iş alyp barýan edaralarynyň guramanyň adam hukuklary boýunça düzümleri bilen özara gatnaşyklary ösdürmek, Adalatçynyň diwanyna goldaw bermek, hukuk özgertmelerini amala aşyrmak, halkara şertnamalara goşulmak, degişli ugurda işleýän halkara düzümler bilen hyzmatdaşlygy giňeltmek, adam hukuklary ulgamynda bilimlilik, maglumat goruny toplamak, meýilnama seljerme we baha bermek ýaly anyk ugurlarda ýurduň Hökümetine ýakyndan ýardam etmäge taýýardygyny nygtamak isleýärin.
Ýagmyr NURYÝEW,
Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa institutynyň direktory, hukuk ylymlarynyň doktory:
— «Türkmenistanda adam hukuklary boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasynyň» şu ýylyň 16-njy aprelinde hormatly Prezidentimiziň Karary bilen tassyklanmagy adam hukuklary çygryndaky kanunçylyk kadalarynyň durmuşa geçirilmegini üpjün etmäge gönükdirilendir. Munuň özi bu ugurdaky işleri ulgamlaýyn esasda alyp barmak üçin ýolgörkezijidir. Täze meýilnama geljek bäş ýylda ýurdumyzyň goşulan halkara resminamalaryndan gelip çykýan borçnamalary ýerine ýetirmäge gönükdirilen çäreleri özünde jemleýän milli gural bolup hyzmat edýär. Ol «Türkmenistanda adam hukuklary boýunça 2016 — 2020-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasynyň» logiki we ulgamlaýyn dowamydyr.
Täze meýilnamanyň mazmuny bilen tanşanyňda, döwlet syýasatynyň çäklerinde adam hukuklaryny goramaga, höweslendirmäge hem-de üpjün etmäge niýetlenen çäreleriň toplumynydyr usullaryny görmek bolýar. Onda bellenen wezipeler Türkmenistanyň häkimiýet, ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň Birleşen Milletler Guramasynyň Adam hukuklary boýunça Ýokary komissarynyň müdirligi, BMG-niň Ösüş maksatnamasy we beýleki halkara düzümler bilen bilelikde adam hukuklarynyň amala aşyrylmagy babatda hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge gönükdirilendir. Meýilnamanyň birinji baby maksatdyr wezipeleriň 16-syny öz içine alýar. Ikinji bapda ony durmuşa geçirmegiň esasy ugurlary kesgitlenip, olar şahsy we syýasy, ykdysady, durmuş hem-de medeni hukuklary goramakdan ybaratdyr. Täze meýilnamanyň hukuk esaslary bolsa üçünji bapda beýan edilýär. Onda bellenilişi ýaly, «Türkmenistanda adam hukuklary boýunça 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasynyň» hukuk binýady konstitusion ýörelgelerden gözbaş alýar. Türkmenistan tarapyndan tassyklanan adam hukuklary ulgamyndaky halkara konwensiýalar, BMG-niň adam hukuklary boýunça komitetleriniň jemleýji beýanlary hem onuň esasy düzüm bölekleridir.
Meýilnamada göz öňünde tutulan çäreleriň anyklygy, netijeliligi we beýleki döwlet maksatnamalary bilen sazlaşykly utgaşýandygy aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Onda ýurdumyzyň hukuk ulgamynda, täze meýilnamada adam hukuklarynyň berjaý edilmegine, bu ugurda milli kanunçylygyň kämilleşdirilmegine, adam hukuklaryny goramagyň görnüşleridir usullary babatda raýatlaryň hukuk sowatlylygynyň hem-de halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine gönükdirilen döwrebap çäreler toplumy öz beýanyny tapýar. Şoňa görä-de, olary üstünlikli durmuşa geçirmek üçin döwlet häkimiýet we ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň, guramaçylyk-hukuk, eýeçilik görnüşine garamazdan, ähli kärhanalardyr guramalaryň, şol sanda köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň bilelikdäki tagallalary uly ähmiýete eýedir.
Ýazdursun GURBANNAZAROWA,
Türkmenistanda Adam hukuklary boýunça ygtyýarly wekil — Adalatçy:
— Adam hukuklary boýunça Hereketleriň täze milli meýilnamasynyň goşundysynda dört ugur, ýagny raýat we syýasy hukuklar; durmuş, ykdysady we medeni hukuklar; halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek; adam hukuklary babatda habarlylygy ýokarlandyrmak boýunça işiň hem-de netijeliligiň anyk görkezijileri öz beýanyny tapýar. Raýatlyk we syýasy hukuklar babatdaky görkezijide Türkmenistanyň Adalatçysynyň diwanynyň mümkinçiliklerini pugtalandyrmaga gönükdirilen wezipeler göz öňünde tutulýar.
Meýilnama laýyklykda, 2025-nji ýyla çenli Adalatçynyň diwanynyň Pariž ýörelgelerine laýyklykda, milli hukuk goraýjy edara hökmünde akkreditasiýa edilmegine ýardam bermek, gurluşyny pugtalandyrmak, sebitleýin gurluşlaryny döretmek, Adalatçynyň şikaýatlara seretmek we azatlykdan mahrum ediş ýerlerine gözegçilik etmek boýunça ygtyýarlyklaryny berkitmek, çagalardyr aýallaryň, maýyplygy bolan adamlaryň we milli azlyklaryň ähli toparlarynyň wekilleriniň hukuklary ulgamynda Adalatçynyň alyp barýan işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak hem-de ygtyýarlygyny giňeltmek boýunça zerur çäreleri durmuşa geçirmek meýilleşdirilýär. Ilatyň adam hukuklary ulgamynda habarlylygyny ýokarlandyrmak barada aýdylanda, «Adalatçy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, Adalatçynyň işiniň esasy ugurlarynyň biri-de adamyňdyr raýatyň hukuklary we azatlyklary, olary goramagyň görnüşleri hem-de usullary babatda raýatlaryň hukuk taýdan sowatlylygyny artdyrmaga ýardam etmek bolup durýar.
Häzirki wagtda Adalatçynyň diwanynyň işgärleri BMG-niň Türkmenistandaky agentlikleriniň, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň wekilleri bilen bilelikde adam hukuklaryna, gender deňligine, adam hukuklarydyr azatlyklary babatda şertnamalaryna bagyşlanan çäreleri yzygiderli durmuşa geçirýärler. Şeýle-de ähli ulanyjylara onuň işiniň aýanlyk, elýeterlilik ýörelgelerine esaslanýandygyny açyp görkezmek maksady bilen, Adalatçynyň web-saýtynyň döredilendigini aýtmak isleýärin.
Ýazga geçiren Aýgül RAHYMOWA.
«Türkmenistan».
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/29168
Президент Гурбангулы Бердымухамедов принял участие в праздничных церемониях
Ашхабад, 18 мая (TDH). Сегодня в туркменской столице при участии Президента Гурбангулы Бердымухамедова состоялась церемония возложения цветов к Монументу Конституции и к Главному флагу страны.
В нынешнем году, проходящем под девизом «Туркменистан – Родина мира и доверия» и ознаменованном 30-й годовщиной священной независимости Отчизны и 140-летием Ашхабада, общенациональные празднества отличаются особым размахом. Под мудрым и дальновидным руководством лидера нации туркменский народ претворяет в жизнь судьбоносные инициативы, новаторски подходя к решению важнейших вопросов современности.
И сегодня суверенный нейтральный Туркменистан широко и торжественно отмечает одну из знаковых дат – День Конституции и Государственного флага, воплощающий нерушимую сплочённость туркменистанцев, их неизменную приверженность высоким идеалам мира, гуманизма и созидания.
С раннего утра у величественного Монумента Конституции, возвышающегося на живописном фоне гор древнего Копетдага, начались мероприятия, отражающие суть великих преобразований, осуществляемых на родной земле.
У наших соотечественников к этому празднику особое отношение. Он воспитывает молодёжь в духе высокого патриотизма и сплачивает народ, вдохновляя и приумножая его созидательную энергию.
Прибывший к Монументу Конституции лидер нации проходит на специально отведённое место.
Торжественно звучит Государственный гимн Туркменистана.
Президент Гурбангулы Бердымухамедов возлагает венок к подножию Монумента Конституции, которая не только закрепила, но и определила основные направления прогрессивного развития туркменского общества. Являясь незыблемым правовым фундаментом нашего государства, Конституция воплощает многовековые мечты народа о единстве, демократии, патриотизме и справедливости.
Вобрав лучший отечественный и мировой опыт государственного устройства, традиционные национальные и общечеловеческие ценности, Основной Закон, сохраняя свои положения, вместе с тем является гибким правовым инструментом, систематически совершенствуемым с учётом требований времени и общепринятых норм международного права.
В соответствии с Конституцией и Избирательным кодексом Туркменистана, а также с Решением Халк Маслахаты 28 марта прошли первые выборы членов Халк Маслахаты Милли Генгеша. Это важное общественно-политическое мероприятие стало знаменательной вехой в деле упрочения демократических, правовых и светских основ Туркменского государства, принципов народовластия, успешно претворяемых в жизнь под руководством лидера нации.
Как подчеркнул Президент Гурбангулы Бердымухамедов в Обращении к народу по случаю отмечаемого праздника, реализуемые в стране конституционные реформы призваны обеспечить дальнейшее процветание суверенной Отчизны и благополучие туркменистанцев. С созданием двухпалатной системы Милли Генгеша начался новый этап в жизни нашего независимого нейтрального государства.
Венки и букеты цветов вслед за главой Туркменистана возлагают члены Правительства, руководители Меджлиса и Халк Маслахаты Милли Генгеша, военных и правоохранительных органов, министерств и ведомств, почётные старейшины, представители общественных организаций, а также все участники торжества.
Столь высокое почитание этого праздника приумножает чувство гордости туркменистанцев за суверенное Отечество, за счастье свободно жить и трудиться на мирной земле, о чём издревле мечтали наши предки.
По завершении церемонии возложения цветов к Монументу Конституции торжества переместились на площадь, где сооружён один из самых высоких в мире – 133-метровый флагшток, на котором величественно развевается Государственный флаг Туркменистана.
Установленный в одном из красивейших уголков Ашхабада, на живописном фоне Копетдага, зелёный Стяг виден практически из любой части города. Развернувшись в мирном небе, он гордо реет в вышине, олицетворяя священную независимость Отчизны, неразрывную связь времён и поколений, богатейшую историю и культуру, мудрую жизненную философию туркмен, их славное прошлое, прекрасное настоящее и устремлённость в светлое будущее.
Автомобиль главы государства прибывает на площадь перед флагштоком.
Торжественно звучит Государственный гимн Туркменистана.
Президент Гурбангулы Бердымухамедов возлагает великолепный венок к подножию гигантского флагштока. Вслед за лидером нации букеты цветов возлагают участники церемонии.
Сегодня Государственный флаг Туркменистана хорошо известен во всём мире, воплощая ключевые направления внешнеполитического курса нашей страны, выстраиваемого на принципах позитивного нейтралитета, добрососедства, дружественных отношений и конструктивного сотрудничества в региональном и глобальном измерении. Эта дальновидная новаторская стратегия, инициируемая и последовательно реализуемая лидером нации, обусловила всевозрастающий авторитет Отчизны на международной арене.
В приветственном Обращении Президента Туркменистана к народу по случаю знаменательной даты подчёркивается, что принятие на 73-й сессии Генеральной Ассамблеи Организации Объединённых Наций Резолюции «2021 год – Международный год мира и доверия» стало признанием мировым сообществом наших усилий во имя упрочения мира и дружбы. Наша великая цель на перспективу – всестороннее укрепление в контексте глобального прогресса позиции суверенной Отчизны – демократически развитого, правового и светского государства.
* * *
В честь Дня Конституции и Государственного флага страны во всех велаятах прошли торжественные мероприятия, воодушевлённость участников которых стала выражением гордости туркменистанцев за своего лидера – Президента Гурбангулы Бердымухамедова, независимую нейтральную Отчизну, устремлённую вперёд, к прогрессу и процветанию.
Кульминацией торжеств стали праздничные концерты мастеров искусств.
Высоко звучали в этот день прекрасные песни, славящие независимую Родину, единство и сплочённость народа, красоту родной земли и созидательную энергию эпохи могущества и счастья.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/ru/articles/29033?type=feed
Ашхабад, 18 мая (TDH). Сегодня состоялся телефонный разговор между Президентом Туркменистана Гурбангулы Бердымухамедовым и Президентом Республики Казахстан Касым-Жомартом Токаевым.
Глава Туркменистана сердечно поздравил руководителя дружественной страны с днём рождения и, пользуясь этой приятной возможностью, пожелал крепкого здоровья, благополучия и дальнейших успехов на высшем государственном посту. Как было отмечено, под руководством Президента Касым-Жомарта Токаева сегодня Республика Казахстан уверенно следует по пути прогресса и процветания.
Высоко оценивая достигнутый нынешний уровень многопланового сотрудничества двух стран, Президент Гурбангулы Бердымухамедов особо отметил большой личный вклад главы Казахстана в развитие традиционно братских и добрососедских туркмено-казахстанских отношений.
– Мы, в свою очередь, нацелены на самое широкое взаимодействие с Казахстаном, всемерно содействуя продвижению равноправного, доверительного диалога по всем направлениям как в двустороннем, так и в многостороннем форматах, – подчеркнул туркменский лидер.
В ходе телефонного разговора собеседники с удовлетворением констатировали, что сегодня наши страны успешно сотрудничают практически во всех областях, в том числе в политической, торгово-экономической и гуманитарной сферах, что, с одной стороны, весьма радует, а с другой, мотивирует на новые достижения.
Подтвердив взаимное стремление придать межгосударственному диалогу новую динамику и наполнение, главы Туркменистана и Республики Казахстан выразили уверенность, что благодаря совместным усилиям традиционно братские связи и стратегическое партнёрство будут и впредь динамично развиваться и неуклонно укрепляться на благо народов обеих стран.
В завершение телефонного разговора туркменский лидер Гурбангулы Бердымухамедов ещё раз поздравил Президента Касым-Жомарта Токаева с днём рождения и от всей души пожелал ему крепкого здоровья, счастья и новых свершений в ответственной государственной деятельности, а братскому народу Казахстана – мира, благополучия и процветания.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/ru/articles/29036?type=feed
Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni dabaraly bellenilýän şu günlerde türkmeniň döwletlilik taglymaty hakynda gürrüň etmek örän ýakymly. Döwletlilik — döwlet gurluşly ýurt. Barlylyk, gurplulyk, mally-mülklülik. Bagtlylyk, agzybirlik, abadanlyk.
Döwletli bolmak, barly-barjamly ýaşap ömür sürmek baradaky arzuwlar ata-babalarymyzyň halal zähmet çekip, ömrüňi binýat etmek hakyndaky düşünjeleri bilen utgaşypdyr. Pederlerimiziň döwletlilik babatdaky oý-pikirleri özbaşdak döwlete eýe bolmak, başa bagt guşunyň gonmagy ýaly düşünjeleri öz içine alypdyr. «Döwletli — aş üstüne», «Döwletli gapa rysgal geler», «Döwletli ogul — ojagyň gory», «Genç — agzybiriňki», «Döwletliniň başyna bagt guşy gonar», «Döwletliniň gapysynda at agynar», «Döwletliden döwlet ýokar» ýaly nakyllar ata-babalarymyzyň döwletlilik hakynda uzak asyrlaryň dowamynda eden oý-pikirleriniň we bu ugurda gelen netijeleriniň beýanydyr.
Döwletli-döwranly ýaşamak hakdaky pikirler uzak asyrlaryň dowamynda halkymyzyň arzuwly kalbyna ganat berip gelipdir. Bu babatda çuňňur mazmuna eýe bolan dürli garaýyşlar nusgawy eserleriň sahypalarynda beýan edilipdir.
1483 — 1530-njy ýyllarda görnükli döwlet işgäri, serkerde we söz ussady hökmünde dünýä edebiýatynda öçmejek yz galdyran şahsyýetleriň biri Zahyreddin Muhammet Babyrdyr. «Diwan» eseri Muhammet Babyryň türkmen edebiýatynyň şanly sahypalarynda mynasyp orun alan eserleriniň biridir. Jemgyýet, ynsan ahlagy barada şahyrana duýgulary özünde jemleýän eserde döwletlilik hakynda gymmatly ündewler beýan edilýär:
Gapyl olma döwletde, özüňi salma mähnetde,
Taňry berer, elbetde, döwlet isle, hümmet tut!
Hoş turar wysaly ýar, onda bolmasa deýýar,
Bolsa wasly biagýar, döwlet-u sagadat tut!
Hoş wagtlygyň mydam bolsun,
Döwlet saňa mustedam bolsun!
X-XI asyrlaryň sepgidinde ýaşan taryhçy alym Muhammet Utbynyň «Soltan Mahmyt Gaznalynyň taryhy» atly kitaby türkmenleriň taryhyny öwrenmekde ygtybarly çeşmeleriň biridir. Ömrüniň agramly bölegini türkmen hökümdary soltan Mahmyt Gaznalynyň hemaýatkärliginde geçiren Muhammet Utby bu eserinde döwletli-döwranly bolmak hakynda gymmatly pikirleri öňe sürüpdir. Muňa eserdäki şu setirler mysal bolup biler: «Eger ýurtda abadançylyk durnukly bolsa, onda döwletiň ömri dowamly bolýar», «Gapysyna barsaň, elaçyk we edepli biri garşy alýan öý, iň döwletli howludyr».
Giňiş boldy günsaýyn bu emiriň döwleti,
Ymaratlar köpelip, ösdi ýurduň kuwwaty.
XI-XII asyrlarda ýaşan beýik türkmen alymy Mahmyt Zamahşarynyň «Ýagşyzadalaryň bahary» atly eseri milli edebi mirasymyzyň naýbaşy nusgalarynyň biridir. Beýik alym pähim-paýhaslardan, öwüt-nesihatlardan, nakyllardyr atalar sözlerinden ybarat bolan eserinde döwletlilik meselesini gozgap, şeýle ýazypdyr: «Hak zada döwlet geler, ýalan zada mähnet geler».
ХIII-ХIV asyrlarda ýaşan türkmen alymy Nasyreddin Rabguzynyň «Kysasy Rabguzy» atly kitabynda musulman dünýäsinde ady agzalyp geçilýän belli şahsyýetler barada söhbet açylýar. Eserde dürli rowaýatlardyr kyssalaryň üsti bilen beýan edilýän wakalarda söhbet döwletlilik baradaky pikirlere syrygyp, kalby imanly, sabyrly, şükürli adamlara döwletliligiň ýaran bolýandygy nygtalýar.
XV asyryň görnükli söz ussady Abdyrahman Jamynyň edebi mirasy Gündogar edebiýatynyň altyn hazynasynda mynasyp orun eýeleýär. Şahyryň kyssa bilen şygyr utgaşdyrylyp ýazylan meşhur «Baharystan» eseriniň üçünji bölümi «Döwletliligiň we patyşalyk etmegiň güle bürenen agaçlary we olaryň adalatlylyk hem adyllyk miweleri hakynda» diýlip atlandyrylyp, onda döwletlilik meselesi dürli setirleriň üsti bilen beýan edilýär. Eserden bir mysala ýüzleneliň. Onda döwletli bolmagyň esasy sütüniniň dost-doganlyk gatnaşyklaryna esaslanýandygy aýdylýar:
Isgender döwletini istär bolsaň eger sen,
Duşmanlary dost eýläp, dostlaryňy söýer sen.
XV-XVI asyrlarda Gökdepe etrabynyň Isferden obasynda ýaşan Patyşa Hojanyň «Gülzar» eseri türkmen halkynyň medeni we ruhy gymmatlyklary bolan kyssalardan, rowaýatlardan we şygyrlardan ybaratdyr. Aryf-akyldar bu eserinde ynsanperwer, sabyr-takatly, kalby nurana ynsana döwletliligiň ýar bolýandygyny ündäp, şeýle ýazypdyr:
Zehi döwlet kim, onuň lutfy bilen şat bolgaý sen,
Sagadat mülkünde magmur olup, abat bolgaý sen.
Kimge, kim, Taňrynyň enaýaty bar,
Daş içinden çykyp, geler döwlet.
Her kimge ki Hak bergisidir yzzat-u hormat,
Bişek açylar döwlet işigi oňa nägäh.
Döwletlilik, ynsanyň başyna gonýan bagt guşy hakda beýik söz ussady Magtymguly Pyragynyň edebi mirasynda hem birnäçe setirler bar:
Döwlet gonsa goç ýigidiň başynda,
Hemaýatly ili gerek daşynda.
Ykbalyň oýansa, döwlet ýar olsa,
Daga azy ursaň, daşy syndyrar.
Halkymyzyň döwletlilige eýe bolmak, döwletli-döwranly durmuşda ýaşamak baradaky arzuwlary Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallasy bilen, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hasyl boldy. Hormatly Prezidentimiz halkymyzyň döwletli durmuşyna bagyşlap, «Türkmeniň döwletlilik ýörelgesi» atly eserini peşgeş berdi. Bu gün ata-babalarymyzyň döwletlilik hakyndaky garaýyşlaryny durmuş ýörelgesine öwrüp, yrylmaz döwlete eýe bolan halkymyz halal zähmet çekip, bagtyýar durmuşda ýaşaýar. Garaşsyzlygymyzyň gadyr-gymmatyna düşünýän halkymyz ajaýyp döwrümize, mähriban Arkadagymyza çäksiz buýsanýar.
Atamyrat ŞAGULYÝEW,
žurnalist.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/28976
Президенты Гурбангулы Бердымухамедов и Рустам Минниханов обсудили перспективы наращивания сотрудничества
Ашхабад, 17 мая (TDH). Сегодня в столице состоялись переговоры между Президентом Туркменистана Гурбангулы Бердымухамедовым и Президентом Республики Татарстан Российской Федерации Рустамом Миннихановым, прибывшим в нашу страну с визитом.
Руководитель Татарстана проследовал в Президентский Дворцовый комплекс «Огузхан», где его тепло приветствовал глава Туркменского государства.
Обменявшись дружескими рукопожатиями, после традиционного фотографирования Президенты Гурбангулы Бердымухамедов и Рустам Минниханов направились к месту проведения встречи в формате «один на один».
Ещё раз радушно приветствуя главу Татарстана, лидер нации с удовлетворением констатировал плодотворный характер двустороннего сотрудничества, успешно развивающегося в рамках конструктивного диалога между Туркменистаном и Российской Федерацией. Как отметил Президент Гурбангулы Бердымухамедов, с Республикой Татарстан нашу страну связывают традиционно дружественные отношения, основанные на принципах взаимовыгодного партнёрства, а также на исторически сложившейся культурной и духовной общности туркменского и татарского народов.
Глава государства также от себя лично и от имени всего народа Туркменистана вновь выразил руководителю Татарстана искренние соболезнования в связи с трагедией, произошедшей в школе № 175 города Казань, повлёкшей за собой многочисленные человеческие жертвы и увечья.
Высказав искреннюю признательность за оказанный тёплый приём, Президент Рустам Минниханов поблагодарил туркменского лидера за соболезнования и поддержку в тот трудный момент.
Глава Татарстана также ещё раз выразил Президенту Туркменистана глубокие соболезнования в связи с невосполнимой утратой – кончиной отца Мяликгулы Бердымухамедова и передал слова искреннего сочувствия от имени всех татарстанцев.
Поблагодарив руководителя Татарстана за слова сопереживания и поддержки, глава государства отметил, что с каждым годом туркмено-татарстанское взаимодействие наполняется новым конкретным содержанием, чему напрямую способствуют регулярные контакты на различных уровнях.
Президент Гурбангулы Бердымухамедов высказал уверенность, что сегодняшняя встреча послужит дальнейшему укреплению двусторонних связей по всему их спектру.
Глава государства также выразил признательность в адрес Президента Российской Федерации Владимира Путина и руководство страны за содействие, оказанное во время визита делегации Туркменистана в Республику Татарстан РФ. Лидер нации поблагодарил Президента Рустама Минниханова за гостеприимство и за вручение руководителю официальной делегации нашей страны С.Бердымухамедову высшей государственной награды Татарстана.
Президент Гурбангулы Бердымухамедов также отметил успех российских учёных в разработке вакцины от коронавируса, поблагодарив партнёров из РФ за её поставку в Туркменистан.
Президент Рустам Минниханов подчеркнул, что благодаря усилиям лидеров двух стран по развитию туркмено-российских отношений сотрудничество между Туркменистаном и Татарстаном выходит на новые рубежи, выразив уверенность в его дальнейшем продолжении во имя общего блага.
Пользуясь случаем, руководитель Татарстана поздравил главу государства и весь туркменский народ с 30-летием независимости Туркменистана и 140-летием основания Ашхабада. Отметив, что со времени его последнего визита город ещё более преобразился, здесь появился новый комплекс зданий, Президент Рустам Минниханов поздравил туркменистанцев с впечатляющими достижениями под руководством лидера нации.
В завершение руководитель Татарстана пожелал Президенту Гурбангулы Бердымухамедову и народу страны дальнейших замечательных успехов.
Затем переговоры продолжились в расширенном составе.
Ещё раз приветствуя Президента Рустама Минниханова и членов сопровождающей его делегации, Президент Туркменистана подчеркнул, что нынешний визит вновь подтверждает особый характер взаимоотношений между нашими народами и наличие прочных двусторонних связей.
Как с удовлетворением отметил лидер нации, в настоящее время туркмено-татарстанское сотрудничество выведено на более высокий уровень развития. Наши плодотворные контакты – показательный пример эффективного взаимодействия в контексте торгово-экономического и гуманитарно-культурного партнёрства с Российской Федерацией. Ярким свидетельством тому является регулярный обмен визитами на высшем и высоком уровне.
Так, совсем недавно Правительственная делегация Туркменистана во главе с заместителем Председателя Кабинета Министров, председателем Высшей контрольной палаты С.Бердымухамедовым посетила с рабочим визитом Республику Татарстан РФ с целью участия в заседании Евразийского межправительственного совета.
Как отметил далее Президент Гурбангулы Бердымухамедов, туркмено-татарстанское сотрудничество ныне выступает важным звеном межгосударственных отношений с Россией, дополняет и обогащает их.
В данном контексте глава государства выделил деятельность в нашей стране ОАО «КАМАЗ». На сегодняшний день для использования в разных отраслях туркменской экономики закуплено большое количество автомобилей этой прославленной марки, которые показали себя с самой лучшей стороны. Кроме того, в Ашхабаде успешно функционирует учебно-сервисный центр «КАМАЗ». В будущем Туркменистан намерен приобретать не только автомобильную, но и другую технику специального назначения данной марки.
В продолжение темы лидер нации озвучил готовность туркменской стороны, учитывая многолетнее партнёрство, рассмотреть вопрос о закупке электробусов «КАМАЗ», отвечающих строгим требованиям экологической безопасности.
В сфере авиастроения налажены плодотворные связи с Казанским вертолётным заводом. Буквально в прошлом месяце была осуществлена поставка произведённого этим предприятием вертолёта «Ансат», оснащённого современным медицинским оборудованием.
Говоря об этом, Президент Гурбангулы Бердымухамедов также отметил последовательное расширение контактов по линии судостроения. В настоящее время отечественный морской флот пополнили два скоростных пассажирских судна производства Зеленодольского судостроительного завода. Наша страна готова рассмотреть предложения татарстанских партнёров по дальнейшему углублению этого взаимодействия.
Как подчеркнул глава государства, являясь одним из крупнейших мировых производителей углеводородов, Туркменистан выступает за налаживание широкого международного сотрудничества в области энергетики. Рост добычи нефти и газа, улучшение качества продукции, увеличение объёмов и диверсификация поставок энергоносителей на мировые рынки являются приоритетными направлениями энергетической политики нашей страны.
В данном контексте лидер нации отметил установившиеся плодотворные контакты между компаниями «Татнефть» и «КЭР-Холдинг» и Государственными концернами «Türkmennebit» и «Türkmengaz» в сферах нефтедобычи и нефтепереработки, строительстве и модернизации энергетических объектов. Туркменистан намерен и далее расширять сотрудничество в этой сфере для полного раскрытия имеющегося потенциала, продолжил глава государства, пригласив татарстанских партнёров к участию в крупных инфраструктурных проектах в секторе ТЭК, транспортной и других отраслях.
В плане развития торгово-экономических связей подчёркивалось большое значение деятельности Туркмено-татарстанской рабочей группы по экономическому, научно-техническому и культурному сотрудничеству.
Отметив, что за последние годы Татарстан накопил внушительный опыт в области разработки и внедрения цифровых технологий, Президент Гурбангулы Бердымухамедов акцентировал внимание на строительстве в северной части туркменской столицы «Ашхабад Сити», являющегося одним из важных проектов государственного значения. На ближайшее время здесь намечено возведение мегаполиса с административными зданиями, предприятиями сферы услуг, жилыми домами и другими социальными объектами. В этом контексте Туркменистан заинтересован в использовании самого передового опыта Татарстана в строительстве и оснащении нового комплекса современными технологиями.
Переходя к теме укрепления гуманитарных связей, которые всегда занимали особое место в двусторонних отношениях, глава государства подчеркнул, что наши народы объединяют многовековые исторические узы, близость языков, общность культуры, традиций, духовных ценностей. И сегодня с обеих сторон делается всё для их развития и обогащения.
Одним из приоритетных направлений здесь является сотрудничество в области науки и образования, подготовки профессиональных высококвалифицированных кадров. Так, на сегодняшний день в ведущих вузах Республики Татарстан обучается большое количество туркменских студентов. Наша страна намерена и впредь поддерживать это плодотворное взаимодействие. В данной связи лидер нации высказался о целесообразности рассмотреть возможность установления прямых научно-образовательных контактов между университетами и институтами Туркменистана и Татарстана.
Высоко оценивая достигнутый за последнее время эффективный уровень экономических отношений, наша страна считает Республику Татарстан надёжным и перспективным партнёром и нацелена на дальнейшее активное взаимодействие по самому широкому спектру направлений.
Выразив убеждение, что такое сотрудничество отвечает обоюдным долгосрочным интересам, соответствует стратегии межгосударственного туркмено-российского диалога, Президент Гурбангулы Бердымухамедов адресовал наилучшие пожелания Президенту Рустаму Минниханову, членам сопровождающей его делегации и братскому народу Татарстана.
Поблагодарив лидера нации за приглашение посетить Ашхабад и постоянное внимание к вопросам укрепления и развития двусторонних отношений, руководитель Татарстана, пользуясь случаем, ещё раз сердечно поздравил главу государства и туркменский народ с предстоящими знаменательными датами – 30-летием независимости страны и 140-летием Ашхабада.
Как подчёркивалось, для Республики Татарстан Туркменистан является стратегическим партнёром. Активизации традиционных контактов способствует регулярный обмен делегациями, что позволяет проводить продуктивные переговоры. Результативный характер носят также заседания совместной Рабочей группы, нацеленные на практическую реализацию имеющегося потенциала сотрудничества.
Президент Рустам Минниханов также отметил, что в Ашхабаде действует Представительство Республики Татарстан РФ, а в Казани – Генеральное консульство Туркменистана. При поддержке Президента Гурбангулы Бердымухамедова в стране работают крупнейшие татарстанские компании, расширяются двусторонние деловые связи.
Поступательная динамика присуща взаимному товарообороту, где имеются хорошие возможности для увеличения объёмов и номенклатуры товаров.
Констатировав наличие солидного потенциала для интенсификации партнёрства в торгово-экономической сфере, промышленных отраслях, АПК и в других направлениях, глава Татарстана также отметил важность дальнейшего развития традиционных связей в области науки, образования и культуры, где имеется большой успешный опыт взаимодействия.
Выразив уверенность, что сегодняшняя встреча станет ещё одним шагом в деле укрепления туркмено-татарстанской дружбы и сотрудничества, Президент Рустам Минниханов пригласил Президента Гурбангулы Бердымухамедова посетить Республику Татарстан в ходе его визита в Российскую Федерацию.
В ходе переговоров состоялся обстоятельный обмен мнениями по приоритетным направлениям эффективного партнёрства с расчётом на ближайшую и долгосрочную перспективу.
По окончании переговоров муфтии Татарстана и Туркменистана вознесли Всевышнему молитвы.
Муфтий Татарстана прочитал аят-товир за упокой в раю души усопшего отца туркменского лидера, верного сына Отечества – Мяликгулы Бердымухамедова.
Далее муфтий Туркменистана в связи с трагедией в Казани, повлекшей за собой многочисленные человеческие жертвы, большинство из которых – невинные дети, прочитал аят-товир за упокой души погибших.
Муфтии также вознесли Всевышнему молитву о ниспослании счастья и процветания туркменскому и татарскому народам.
Затем совместный автомобильный кортеж глав Туркменистана и Республики Татарстан РФ проследовал в Международный аэропорт Ашхабада.
Здесь Президенты Гурбангулы Бердымухамедов и Рустам Минниханов ознакомились с вертолётом МИ-17-1В, произведённым Казанским вертолётным заводом и предназначенным для Министерства здравоохранения и медицинской промышленности Туркменистана.
Лидер нации и глава Татарстана поднялись на борт вертолёта, где представитель завода-производителя рассказал о технических и функциональных характеристиках, оснащении нового многофункционального воздушного судна. Как сообщалось, медицинский вертолёт укомплектован специализированным оборудованием, в том числе мониторами-дефибрилляторами, дренажным аспиратором, аппаратами ИВЛ, электрокардиографом и т.д.
Кроме того, имеются теплоизоляционный контейнер для хранения инфузионных растворов, вакуумные иммобилизационные матрасы, набор для интубации, шейные фиксаторы для взрослых и детей, вакуумный фиксатор, другой профильный инструментарий, противоожоговые средства.
Поступивший в распоряжение туркменских медиков вертолёт МИ-17-1В предназначен для эксплуатации в целях оказания неотложной медпомощи населению, транспортировки пострадавших и пациентов, в том числе тяжёлобольных.
Как уже отмечалось, винтокрылые машины этой марки являются многофункциональными. Наряду с медицинско-санитарными целями, они применяются для перевозки пассажиров и транспортировки грузов, выполнения строительно-монтажных работ, в аварийно-спасательных операциях и пожаротушении.
Сотрудничество между Туркменистаном и Казанским вертолётным заводом осуществляется с 2008 года. За это время нашей страной был закуплен ряд воздушных судов. В частности, в рамках прямых контрактов между АО «КВЗ» и агентством «Türkmenhowaýollary» в Туркменистан недавно также поставлен медицинский вертолёт «Ансат».
Как и МИ-17-1В, он предназначен для транспортировки больных в специализированные клиники и оснащён передовым диагностическим и другим оборудованием и аппаратурой для мониторинга состояния пациента, оказания первой врачебной и экстренной медпомощи непосредственно на месте, в том числе получившим травму гражданам, включая реанимацию, интенсивную терапию.
Здесь имеются аппараты искусственной вентиляции лёгких (ИВЛ) с соответствующей комплектацией, монитор-дефибриллятор Corpuls-3 GS013, перфузоры Compact S, инфузиомат FMS, дренажный аспиратор, пульсоксиметр РМ-60, Глюкометр Accu-Chek Performa, противоожоговый комплект STS, другое профильное оборудование и инструменты. Предусмотрены специальные боксы для лекарственных и расходных материалов, различные виды шин, которые используются для обеспечения неподвижности человека при травме позвоночника, шеи и конечностей, специализированные носилки.
Благодаря своим лётно-техническим характеристикам вертолёт «Ансат» способен выполнять экстренные миссии в сложных условиях. Всё это значительно облегчает работу медиков, позволяя им, не теряя времени, оказать пациенту соответствующую помощь.
Выразив удовлетворение развитием долгосрочного туркмено-татарстанского партнёрства, в качестве символа дружбы и братства, приверженности традиционным двусторонним отношениям, Президент Гурбангулы Бердымухамедов подарил Президенту Рустаму Минниханову щенка туркменского алабая – Акдоста.
Руководитель Татарстана высказал искреннюю признательность за оригинальный подарок.
Затем главы Туркменистана и Республики Татарстан тепло попрощались друг с другом.
Завершив визит, Президент Республики Татарстан Российской Федерации Рустам Минниханов отбыл из Ашхабада.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/ru/articles/28991?type=feed
Ýeňşi buşlaýan çaparlar ýeňiş baýdagyny parladyp, ýeňşi habar berýärler. Häzirki döwürde hem kükregiňe sygmaýan şatlyk buşlananda, çemeli bir zady alyp galgadanyňy özüň-de duýman galýarsyň. Salamlaşmagyň, sypaýy gatnaşygy mälim etmegiň alamaty hökmünde eliňi galdyrmak hem ýörgünli bolup galypdyr. Şularyň aňyrsynda gadymy söweş däpleriniň bardygy şübhesiz hakykatdyr diýýärin.
Tug her bir döwürde hem döwletliligiň alamatydyr. Tugy bar kişi mertebelidir. Tug döwletlilik, şan-şöhratdyr.
* * *
Türkmen ýaşululary sypaýy kişilere syn edip, olaryň asylly ýerden çykandygyna guwanýarlar. Ata-babalarymyzyň asylly adamkärçilik ýörelgelerine wepaly Watan ogullary bolsa türkmeniň döwletlilik Tugunyň pasyrdap, şol asylly, abraýly, sypaýy ýörelgeler hakyndaky hakykaty ýaýýandygyna, özleriniň-de şonuň goragçysydygyna buýsanmalydyrlar. Çünki mukaddes Watanymyzyň beýik ykbaly Tugumyzda ýaşaýandyr. Ýurdumyzyň paýtagtynda iň uly göterijili flagştoguň Ginnesiň rekordlar kitabyna girizilmegi Tugumyzyň şöhratyny has-da beýgeltdi.
Hormatly Prezidentimiziň «Mertler Watany beýgeldýär» atly kitabyndan.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/28977