Magtymguly atamyzyň arzuwlan zamanasynda belent binalar diňe bir berkarar ýurdumyzda däl, eýsem, halkymyzyň kalbynda-da gurulýar. Sebäbi gurulýan binalaryň ählisi halkyň ykbalynyň güllemegine gönükdirilýär. Munuň üçin türkmeniň iň täze taryhyna — Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň altyn sahypalaryna nazar aýlanyňda-da görmek bolýar. Ol sahypalaryň her biri uly-uly ymaratlaryň gurulmagy bilen baglanyşykly.

Käte ýurduň durmuşyndaky ösüşleri, şanly wakalary yzarlamak üçin ýyl senenamalarynyň sahypalarynyň birnäçesini agdaryp gözlemeli bolýar. Ajaýyp zamanamyzyň beýik gurluşyklary, hormatly Prezidentimiziň halkymyza eçilýän serpaýlary barada gürrüň açsak welin, bir aýyň wakalary-da seniň esli wagtlap güýmenmegiňe ýeterlik bolýar. Olaryň her biri uly bir eser ýazarlyk many-mazmuna eýe. Munuň üçin Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň ulanylmaga berilmegi mynasybetli geçirilen dabaralary, Ahal welaýatynyň täze, döwrebap edara ediş merkeziniň gurluşygyny, paýtagtymyzyň gözelligine gözellik goşan, sebitde deňi-taýy bolmadyk Söwda we dynç alyş, işewürlik merkezlerinden we döwrebap ýaşaýyş jaýlaryndan ybarat «Aşgabat» binalar toplumyny, ajaýyp keşbinde milli binagärligiň iň gowy däpleri bilen birlikde häzirki zamanyň binagärlik çözgütleriniň sazlaşygy jemlenen Döwlet münberini, akyldar şahyrymyzyň Köpetdagyň eteginde gurulýan ägirt uly heýkelini... ýatlamagyň özi-de ýeterlik. Bu aýdanlarymyzyň üstüni yzygiderli gurlup ulanylmaga berilýän, açylyş dabaralary, sözüň doly manysynda, bagtyýarlyk toýuna öwrülýän ýaşaýyş jaýlaryny hem goşsak, hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň binagärlik keşbini özgertmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak syýasatynyň yzygiderliligine göz ýetirmek bolýar.

Büzmeýin etrabynyň Büzmeýin ýaşaýyş jaý toplumynda hem-de Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň Magtymguly geňeşliginiň «Garaşsyzlyk» ýaşaýyş jaý toplumynda 5-nji noýabrda ýaýbaňlanan şatlykly wakalar hem hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesiniň tutuş jemgyýetiň ruhuny galkyndyrýandygynyň durmuşy beýany boldy. Ýurdumyzyň içeri işler edaralarynyň işgärleriniň agzybir maşgalalary üçin gurlan dört gatly döwrebap ýaşaýyş jaýlary ýokary hilli mebellerdir hojalyk enjamlary bilen enjamlaşdyrylypdyr. Kömekçi otaglar hem göz öňünde tutulypdyr. Aşhanalar döwrebap enjamlar bilen üpjün edilipdir.

Ajaýyp zamanamyzda agzybir halkymyzyň öndürijilikli zähmeti netijesinde Diýarymyzyň çar künji ösüşlere beslendi. Bu Diýar — bagtyň ebedi mekan tutunan Diýary. Raýatlaryna ruhubelentlik, şatlyk, bagt paýlaýan ýurdumyz rowaç ýollar bilen öňe barýar. Halkymyzyň kalby deýin aklyga beslenen belent binalar bolsa bu mekanda dowam edýän bagtly durmuş hakda söhbet açýar. Hormatly Prezidentimiziň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki çykyşynda: «Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramy mynasybetli 30 desgany ulanmaga bermek göz öňünde tutulypdy. Ýöne mähriban halkymyzyň yhlasly we tutanýerli zähmeti netijesinde, ýanwar — sentýabr aýlarynda 56 sany iri desga, şol sanda umumy meýdany 509 müň inedördül metr bolan ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi. Ýylyň ahyryna çenli ýene-de 14 sany iri desgany we ýaşaýyş jaý toplumlarynyň birnäçesini ulanmaga bermek göz öňünde tutulýar» diýen sözleri bolsa bu toprakda bagtyýar durmuşyň dowamly boljakdygynyň buşluknamasydyr. Biz — geljekki binagärler geljekde ýurdumyzyň uly gurluşyklaryna gatnaşyp, Gahryman Arkadagymyzyň beýik maksatlary nazarlaýan tutumlaryna goşant goşjakdygymyza buýsanýarys.

Ýurduň baş şäherinde ýaşamak, okamak, döretmek, zähmet çekmek uly bagt. Çünki ak guş deýin ak şäher egsilmez gözelligi, arassalygy, gaýnap-joşýan durmuşy bilen goýnundaky adamlary joşgunly zähmet çekmäge ruhlandyrýar. Bize şeýle ajaýyp durmuşy peşgeş eden, okamaga, işlemäge, döretmäge uly mümkinçilikler döredýän hormatly Prezidentimiziň ömri uzak, tutumly işleri rowaç bolsun!

Sähet EMIROW,

Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.

Aşgabatda pudaklaýyn halkara onlaýn maslahat geçirilýär

Aşgabat, 10-njy noýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzda telearagatnaşyk, telemetriýa, habar beriş tilsimatlarynyň we teleradioýaýradyş enjamlarynyň “Türkmentel — 2021” atly XIV halkara onlaýn maslahaty öz işine başlady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Kararyna laýyklykda, ony “Türkmenaragatnaşyk” agentligi hem-de Söwda-senagat edarasy guradylar.

Diýarymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygy bellenilýän, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” şygary astynda geçirilýän şu ýylda guralan ýöriteleşdirilen forum ýurdumyzda iň täze aragatnaşyk serişdeleriniň ornaşdyrylyşyny çaltlandyrmaga, halkara aragatnaşyk ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmaga, ählumumy Durnukly ösüş maksatlary jähetinden, döwletleriň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilendir.

Häzirki zaman aragatnaşyk serişdelerine bagyşlanan şu gezekki halkara onlaýn maslahatda garalýan wajyp meseleleri ala alyp maslahatlaşmaga 25 ýurtdan wekilleriň 300-den gowragy gatnaşýar. Maslahatyň işine diňe bir işewür toparlary däl, eýsem, hünärmenler, alymlar hem-de bilermenler gyzyklanma bildirdiler.

Ýurdumyzyň öňden gelýän, hemişelik hyzmatdaşlarynyň hatarynda aragatnaşygyň dürli görnüşleri, maglumatlar tehnologiýalary bazarynda öňdäki orunlary eýeleýän “NOKIA”, “HUAWEI”, “Thales”, “Afghan Wireless” , “Delta Telecom Ltd”, “Rostelecom”, “Eastwind”, “Azertelecom” we beýlekiler bar.

Söwda-senagat edarasynyň maslahatlar zalyna ýygnananlar, şeýle hem daşary ýurtly maslahata gatnaşyjylar teleköpri arkaly hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň halkara maslahata gatnaşyjylara iberen Gutlagyny üns bilen diňlediler. Milli Liderimiziň Gutlagynda bellenilişi ýaly, Garaşsyz Watanymyzda dünýäniň ösen tehnologiýalarynyň tejribesine we innowasiýalaryna daýanyp, milli ykdysadyýetimiz döwrebaplaşdyrylýar, ýurdumyzy durmuş taýdan ösdürmekde uly üstünlikler gazanylýar. Aragatnaşyk ulgamynda sanly tehnologiýalaryň gurluşy, maddy-enjamlaýyn, hukuk binýady döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirilip, düýpli ylmy-tehniki özgertmeler we iri taslamalar durmuşa geçirilýär.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, häzirki döwürde milli telekommunikasiýa ulgamynda halkara ölçeglere laýyk gelýän täze innowasion, sanly tehnologiýalary we maglumat aragatnaşyk enjamlaryny ornaşdyrmak işleri üstünlikli amala aşyrylýar, bäsdeşlige ukyply häzirki zaman aragatnaşyk hyzmatlarynyň hil taýdan täze derejesini döretmek we ilata hödürlemek boýunça yzygiderli işler alnyp barylýar. Bu ugurda ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak wezipesine hem uly üns berilýär. Aragatnaşyk edara-kärhanalaryny döretmäge we döwrebaplaşdyrmaga düýpli maýa goýumlar gönükdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmentel — 2021” halkara onlaýn maslahatyň halklaryň medeni-ykdysady taýdan ýakynlaşmagy, döwletleriň durnukly ösmegi bilen bagly möhüm wezipeleri çözmekdäki, ösüşiň innowasion ýoluny üpjün edýän telekommunikasiýa ulgamyny kämilleşdirmekdäki, dünýä ähmiýetli iri taslamalary, milli maksatnamalary durmuşa geçirmekdäki ähmiýetini nygtap, bu forumyň ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtly hünärmenleriň arasynda tejribe alyşmakda, gatnaşyklary mundan beýläk-de berkitmekde, özara bähbitli taslamalary, täze tehnologiýalary, ylmy açyşlary ara alyp maslahatlaşmakda möhüm orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

Sanly ykdysadyýet, kanunçylygy rejelemek, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek ulgamyndaky halkara hyzmatdaşlyga bagyşlanan umumy mejlisiň barşynda ýurdumyzyň pudaklaýyn düzümleriniň, abraýly guramalaryň, daşary ýurt kompaniýalarynyň ýolbaşçylary we wekilleri, işewürler çykyş etdiler.

“Türkmenaragatnaşyk” agentligi Halkara Elektroaragatnaşyk Birleşiginiň, Bütindünýä Poçta Birleşiginiň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza ýurtlaryň aragatnaşyk boýunça Sebit hyzmatdaşlygynyň, GSM assosiasiýasynyň, Sanlary we domen atlaryny pugtalandyrmak boýunça internet korporasiýasynyň (ICANN) hem-de beýleki iri halkara guramalaryň doly hukukly agzasy bolmak bilen, bu ulgamda halkara hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär.

Türkmenistanyň telekommunikasiýa ulgamyny kadalaşdyrýan hukuk binýady hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän döwlet syýasaty bilen baglylykda, döwrüň talaplaryna görä yzygiderli kämilleşdirilýär. Soňky ýyllarda “Aragatnaşyk hakynda”, “Türkmenistanda internetiň ösüşini we internet hyzmatlaryny ýerine ýetirmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda”, “Maglumatlar we ony goramak hakynda”, “Kiberhowpsuzlyk hakynda”, “Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda” Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi.

Gazanylan üstünlikleriň arasynda Türkmenistanyň özüniň ilkinji “TürkmenÄlem 52^oE” emeli hemrasyny uçuryp, kosmosy özleşdirýän ýurtlaryň hataryna goşulmagy guwandyryjy wakadyr. Netijede, ol adaty hem-de ýokary mümkinçilikli teleýaýlymlaryň onlarçasyny alyp görkezmäge şert döredýär. Ondaky iň täze enjamlar multiserwis aragatnaşyk hyzmatlarynyň toplumyny hödürlemäge niýetlenendir. Häzirki wagtda “Türkmenaragatnaşyk” agentliginde döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, ikinji milli emeli hemrany döretmek hem-de uçurmak boýunça işler durmuşa geçirilýär.

Maglumatlary bermegiň ösen ulgamynyň bolmagy elektron telekeçiligi, elektron resminama dolanyşygy hyzmatlarynyň görnüşlerini artdyrmaga mümkinçilik berýär.

Halkara ölçegleriň derejesine laýyk gelýän giň telekommunikasiýa ulgamynyň döredilmegi Türkmenistanyň diňe bir Merkezi Aziýa sebitindäki esasy ulgam hökmündäki ösüşiniň esasy ugurlaryny däl, eýsem, Gündogar bilen Günbataryň arasyndaky uly ähmiýete eýe bolan maglumat-kommunikasiýa köprüsi hökmündäki ornuny hem kesgitleýär. Häzirki wagtda ýurdumyzda maglumatlary geçirmegiň döwletara optiki-süýümli ulgamlarynyň 8-si hereket edýär. Gurulýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy hem Aziýa we Ýewropa döwletleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam berer, sebitde söwda-ykdysady hem-de maglumat-kommunikasiýa ulgamlarynyň ygtybarly we howpsuz işlemegini üpjün eder.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Döwlet adam üçindir!” diýen şygaryny baş ýörelge edinýän syýasaty durmuşa geçirýän türkmen hünärmenleri telekommunikasiýa infrastrukturasyny ösdürmäge aýratyn üns berýärler. Bu bolsa diňe bir ýurdumyzyň ilatyny döwrebap hyzmatlar bilen üpjün etmäge däl, eýsem, sebitde maglumatlary ibermekde möhüm üstaşyr ulgam hökmündäki ornuny hem pugtalandyrar.

Maslahatyň barşynda sanly ulgam arkaly daşary ýurtly maslahata gatnaşyjylar — Halkara Elektroaragatnaşyk Birleşiginiň Baş sekretary Haulin Çžao, GDA agza ýurtlaryň aragatnaşyk boýunça Sebit hyzmatdaşlygynyň Baş direktory Nurudin Muhitdinow, Gündogar Ýewropa we Merkezi Aziýa sebitinde tehniki direktor Jeý-Pi Takakla, «CNBG Huawei Eurasia» kompaniýasynyň prezidenti Çžao Leý we beýlekiler çykyş etdiler.

Çykyşlarda nygtalyşy ýaly, Türkmenistanyň maýa goýum babatda özüne çekijiligi onuň durmuş-ykdysady görkezijilerine halkara işewür toparlaryň berýän ýokary bahasy, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan parasatly syýasatynyň netijesinde halkymyzyň durmuş-hal ýagdaýynyň ýokary derejelere çykarylmagy bilen şertlendirilendir.

Ýurdumyzda aragatnaşyk ulgamlaryny we telekommunikasiýa tehnologiýalaryny ösdürmek boýunça täze taslamalar hem türkmen halkynyň maddy üpjünçiliginiň we abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir. Şeýle meýilnamalaryň bolmagynyň özi iri daşary ýurt maýadarlarynda aýratyn gyzyklanma döretdi.

Onlaýn maslahatyň çäklerinde dürli ýurtlarda maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny ösdürmegiň täze ugurlary barada aýdyldy. Dünýäde interneti ösdürmäge täsir edýän öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň geljegine uly üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, “TürkmenÄlem 52^oE” milli aragatnaşyk hemrasyny ulanmagyň çäklerini giňeltmek meselesi hem forumyň mowzuklarynyň biri boldy. Pikir alyşmalaryň barşynda hünärmenler häzirki zaman hemra tehnologiýalaryny ulanmagyň dürli ugurlaryny, milli hemra aragatnaşyk ulgamynyň tehniki we maglumat üpjünçiligi bilen bagly meseleleri, üstaşyr telekommunikasiýa hyzmatlaryny guramak babatda onuň ähmiýetinidir mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Bu babatda tebigy desgalary öwrenmekde ýeri uzak aralykdan zond arkaly barlamagyň we geomaglumat tehnologiýalarynyň maglumatlaryny ulanmagyň, milli ösüşiň bähbidine ýer üstüni seljermegiň mümkinçilikleri barada çykyşlar diňlenildi.

Aýry-aýry çykyşlar Türkmenistanyň Merkezi Aziýada täze hemra aragatnaşyk operatory hökmündäki ornuna bagyşlandy hem-de bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerine garaldy.

Daşary ýurtly foruma gatnaşyjylar türkmen kärdeşleri bilen giň hyzmatdaşlyga taýýardyklaryny beýan edip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň üns we goldaw bermegi netijesinde ýurdumyzda döwrebap pudaklaýyn düzümleriň, innowasiýa işi üçin döredilen mümkinçilikleriň we şertleriň bardygyny bellediler.

Foruma gatnaşyjylar diňe bir aragatnaşyk toplumynyň esasy ugurlaryny ösdürmegiň häzirki ýagdaýy we geljegi baradaky maglumatlary alyşmak bilen çäklenmän, eýsem, hemra kommunikasiýa tehnologiýalary we programma önümleriniň bazary, sanlylaşdyrma, kiberhowpsuzlygy üpjün etmekde döwrebap çemeleşmeler, sebitde halkara magistral göwrümini ösdürmek we sanly transformasiýany çaltlandyrmagyň meýilleri boýunça pikir alşyp, mundan beýläkki hyzmatdaşlygyň görnüşlerini we maýa goýum mümkinçiliklerini kesgitläp bilerler.

Ertir “Türkmentel — 2021” atly XIV halkara onlaýn maslahat öz işini dowam eder. Onuň çäklerinde “Berkidilen we öýjükli aragatnaşyk ulgamlary: aragatnaşygyň bitewi milli ulgamyny döretmek, giň zolakly optiki-süýümli 5G öýjükli aragatnaşyk ulgamlary”, “Sanly özgertmeler zamanasynda maglumat howpsuzlygy” ýaly ugurlar boýunça mejlisler geçiriler. Forum tamamlanandan soňra “Sanly çözgüt — 2021” atly innowasiýa taslamalary bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasyny geçirmek meýilleşdirilýär.

Türkmenistanyň Prezidenti harby we hukuk goraýjy edaralara degişli täze desgalaryň gurluşygynyň barşy hem-de taslamalary bilen tanyşdy

Ahal welaýaty, 10-njy noýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralaryň Hojalyk müdirligini döretmek boýunça ozal berlen tabşyryklaryň ýerine ýetirilişi, ol ýerlerde gulluk itlerini saklamak üçin niýetlenen binanyň, şeýle hem bu düzümlere degişli athananyň gurluşyklarynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy.

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, harby gullukçylaryň ýokary derejeli gulluk etmeklerini, göwnejaý dynç almaklaryny we dürli hünärleri ele almaklaryny üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleler döwlet Baştutanymyzyň hemişe üns merkezinde durýar.

Hormatly Prezidentimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň azyk önümleri bilen üpjünçiligini has-da gowulandyrmak maksady bilen, olaryň ekerançylyk işleri bilen meşgullanmagynyň, dürli görnüşli önümleri öndürmek meselelerini ýola goýmagynyň uly geljeginiň bardygyny belleýär. Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň 3-nji noýabrda geçirilen mejlisinde ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň Hojalyk müdirligini döretmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz harby we hukuk goraýjy edaralaryň gök, bakja we miwe önümlerini ösdürip ýetişdirmekleri bilen bir hatarda, olary gaýtadan işlemek meselelerini, soňky tapgyrda bolsa ýyladyşhanalary gurmak işlerini ýola goýmagy tabşyrdy. Munuň özi ýylyň ähli paslynda ter gök önümleriň ösdürilip ýetişdirilmegini üpjün edip, ýaşlaryň halal zähmete gol bermegini, olaryň gulluklarynyň öndürijilikli zähmet bilen utgaşdyrylmagyny, ahyrky netijede bolsa, harby gullukçylaryň watansöýüjilik ruhunda terbiýelenmegini üpjün eder.

Döwlet Baştutanymyz dag eteklerindäki ajaýyp künjekleriň birinde saklanyp, ýoluny ahalteke bedewinde dowam etdi.

Tebigata aýawly çemeleşmek, onuň gözelligini we baýlygyny geljek nesiller üçin saklamak Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Ekologiýa, bioköpdürlüligi saklamak, çölleşmä garşy göreş bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berýän ýurdumyz bu ugurda sebit we halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine mynasyp goşant goşýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň mejlislerinde, “Rio+20” sammitinde we beýleki iri forumlarda öňe süren başlangyçlary umumadamzat ähmiýetli wezipeleriň çözgüdine gönükdirilendir.

Tebigatyň bu künjegi güýz paslynda has ajaýyp görnüşe eýe bolýar. Dag etekleriniň giň ýaýlalarynda ynsan saglygyna tenekar howanyň emele gelmegi bu ýerleriň ähmiýetini artdyrýar. Döwlet Baştutanymyz atly gidip barşyna, giň ýaýlanyň ajaýyp görnüşlerini synlady. Häzirki döwürde gönüden-göni milli Liderimiziň aladasy netijesinde ýurdumyzda ekologiýa babatda ägirt uly ylmy-barlag işleri alnyp barylýar.

Şeýlelikde, ýurdumyzyň ajaýyp künjeklerinde, sähralarynda bar bolan ösümlik dünýäsi müňýyllyklaryň dowamynda köpdürlüligini saklap, Watanymyzyň esasy baýlygy dünýäniň ylmy jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döredýär. Tutuş ýurdumyzy gurşap alan maksatnamanyň çäklerinde dürli künjeklerde tokaý zolaklary döredildi. Derýalaryň we akabalaryň kenarlary gök zolaklara beslendi. Merkezi Garagumda “Altyn asyr” Türkmen kölüniň döredilmegi diňe bir ýurdumyzyň däl, eýsem, tutuş sebitiň ekologik ýagdaýynyň gowulanmagyna ýardam edýär.

Dag etekleriniň gaýtalanmajak ekoulgamy, ösümlik we haýwanat dünýäsi ekologik nukdaýnazardan amatly künjegi döretdi, şonuň üçin hem ony netijeli ulanmak we ylmy taýdan öwrenmek zerurdyr diýip, milli Liderimiz belleýär.

Soňra döwlet Baştutanymyz harby we hukuk goraýjy edaralaryň Hojalyk müdirliginiň gurluşygynyň barşy bilen tanyşdy.

Bu ýerde Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew Hojalyk müdirliginiň birinji tapgyrda gurulmagy meýilleşdirilýän binalarynyň we desgalarynyň taslamalary, olaryň ýerleşjek ýerleri barada hasabat berdi. Toplum birnäçe binalardan ybarat bolup, olarda ýaş harby gullukçylaryň zähmet endigini ösdürmek üçin ähli zerur şertler üpjün ediler.

Milli Liderimiz görkezilen taslamalar we çyzgylar bilen içgin tanşyp, olara birnäçe bellikleri aýtdy hem-de degişli düzedişleri girizdi. Gurulýan desgalaryň taslamalary taýýarlananda we olaryň gurluşygynda ýokary hil derejesine aýratyn üns bermelidigini, olaryň halkymyzyň asyrlar aşyp gelýän milli binagärlik ýörelgelerine kybap gelmelidigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Köpetdagyň etegindäki gözel künjekleriň birinde toplumyň gurluşygy üçin kesgitlenen ýeriň amatly saýlanyp alnandygyny aýtdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew bu ýerde serhetçiler üçin niýetlenen 150 orunlyk naharhananyň we beýleki desgalaryň taslamalary bilen tanyşdyrdy. Bu ýerde awtoduralgany, ammarlary, şeýle hem 2 gatly, 16 öýli ýaşaýyş jaýlarynyň üçüsini gurmak göz öňünde tutulýar.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, harby gullukçylaryň ýaşaýyş we gulluk şertlerini yzygiderli gowulandyrmak meselelerine uly üns berilýändigini belläp, gurluşyklaryň ýokary hil derejesine we olaryň bellenilen möhletlerde ulanylmaga tabşyrylmagyna örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidigini aýtdy. Bu meseleler ýurdumyzyň mukaddes çäkleriniň goragynda durýan serhetçiler üçin aýratyn ähmiýete eýe bolup durýar.

Soňra döwlet Baştutanymyz bu ýerde saklanýan gulluk itleri, olar üçin döredilen şertler bilen tanyşdy. Döwlet serhet gullugynyň başlygy milli Liderimize serhetçi itleriň saklanylyşy, olaryň gulluk üçin taýýarlanylyşy hem-de alabaýlar üçin döredilen şertler barada hasabat berdi. Bu ýerde gulluk itleriniň ukyplaryny artdyrmak boýunça zerur işler alnyp barylýar.

Ata-babalarymyzyň kemala getiren alabaý itleri milli buýsanjymyz, Watanymyzyň baýlygy bolup durýar. Olary gorap saklamak, ähli ajaýyplygy bilen geljek nesillerimize ýetirmek biziň borjumyzdyr diýip, milli Liderimiz belledi we bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Alabaýlar halkymyzyň dostlugy, gaýduwsyzlygy hem-de güýç-kuwwaty alamatlandyrýan wepaly jandary bolmak bilen, olaryň Döwlet serhedini goramakda ulanylmagy aýratyn ähmiýetlidir. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, sakçy it hökmünde deňi-taýy bolmadyk alabaý özüniň eýesini we ony gurşap alýan zatlaryň ählisini buýsanç bilen goraýar. Mertebelilik, wepadarlyk alabaý itleriniň tapawutly aýratynlygydyr.

Milli Liderimiz serhetçilere üstünlik arzuw edip, bu ýerden täze athananyň gurluşygynyň alnyp barylýan ýerine tarap atly ugrady.

Ýylyň şu paslynda bu ýerleriň gözelligi özüne çekijiligi bilen tapawutlanýar. Aýratyn-da, dag ýollarynyň bol suwly akabalary, gür baglyklar oňaýly howa ýagdaýyny emele getirýär. Tebigatyň ajaýyp künjekleriniň adamlaryň dynç alşy we saglygy üçin ylmy esasda peýdalanylmagy bilen baglanyşykly meseleleri döwlet Baştutanymyz hemişe üns merkezinde saklaýar.

Milli Liderimiz harby we hukuk goraýjy edaralar üçin niýetlenen athananyň gurluşygynyň alnyp barylýan ýerinde saklandy. Içeri işler ministri Ö.Hojanyýazow hormatly Prezidentimiziň garamagyna täze guruljak desgalar toplumynyň taslamalaryny hödürledi. Bu ýerde ahalteke bedewlerini saklamaga, idetmäge, seýislemäge niýetlenen desgalar bilen bir hatarda, atşynaslar we serkerdeler üçin binalar gurlar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow taslamalar bilen içgin tanşyp, olara birnäçe bellikleri aýtdy hem-de ministre tabşyryklary berdi. Toplumyň çäginde halkymyzyň milli buýsanjyna öwrülen we dünýä ýüzünde uly şöhrat gazanan ahalteke bedewleriniň döwrebap ýagdaýda saklanmagy, olaryň baş sanynyň artdyrylmagy we ýörite seýisçilik işleriniň geçirilmegi üçin döredilýän şertler häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyk gelmelidir diýip, milli Liderimiz belledi.

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda ozal gurlan we ulanylmaga berlen şeýle desgalar ýaly, täze athana hem häzirki döwrüň talaplaryna doly laýyk gelmelidir. Onda bedewleri ösdürip ýetişdirmek, seýislemek, atlary çapyşyklara taýýarlamak üçin ähli zerur şertler üpjün edilmelidir. Türkmen halkynyň şöhratly atçylyk däpleri täze taryhy eýýamda hem dowam etdirilýär.

Soňra ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy bu ýerde ýerleşýän we nyşana ok atmak boýunça türgenleşmek üçin niýetlenen atyşhana tarap ugrady.

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli pugtalandyrmak, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, ähli şahsy düzümleriň harby-söweşjeň taýýarlygyny kämilleşdirmek meseleleri milli Liderimiziň üns merkezinde durýar. Munuň özi ýurdumyzyň goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginde aýratyn ähmiýetlidir.

Döwlet Baştutanymyz atyşhanada nyşana ok atdy we atylan oklaryň nyşananyň merkezine degmegi ýaraga ussatlyk bilen erk edýändigini görkezdi.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary milli Liderimiziň nobatdaky gezek iň ýokary netijeleri görkezip, häzirki zaman ýaraglaryna ussatlyk bilen erk edýändiginiň şaýady boldular. Hormatly Prezidentimiz ýygnananlara ýüzlenip, şahsy düzümleriň sportuň harby-amaly görnüşleri bilen yzygiderli meşgullanmagynyň harby işde söweşjeň wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine bildirilýän esasy talapdygyny belledi we atan nyşanalaryna öz goluny goýdy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Gurbanguly Berdimuhamedow harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylaryna alyp barýan jogapkärli işlerinde hem-de öňde goýlan wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň her bir güni tutuş ýurtda bolşy ýaly, Balkan welaýatynda hem ýatdan çykmajak taryhy pursatlara beslenýär. Muňa düýn günbatar sebitde il-ulsumyz üçin bähbitli desgalaryň birbada üçüsiniň — Hazar deňziniň kenaryny jähekläp oturan Türkmenbaşy şäherinde 100 orunlyk ýokanç keseller hassahanasynyň, «KamAZ» kysymly awtoulaglara abatlaýyş-okuw we hyzmat ediş merkeziniň, Magtymguly etrabynda bolsa 50 orunlyk köpugurly hassahananyň gurlup, dabaraly ýagdaýda ulanyşa tabşyrylmagy hem bütin aýdyňlygy bilen güwä geçýär. Häzirki zamanyň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilen bu täze desgalaryň açylyş dabaralary balkanlylaryň buýsançly başlaryny göge ýetirdi. Hemişelik Bitaraplygymyzyň 26 ýyllygynyň öň ýanyndaky günlerde bu ajaýyp wakalaryň şaýady bolan ildeşlerimiziň käbirleriniň ýürek buýsançlaryny okyjylara ýetirýäris.

Aýjemal ÝAGŞYMÄMMEDOWA,
Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Balkan welaýat komitetiniň bölüm müdiri:

— Hormatly Prezidentimiziň saýasynda halal zähmet çekip, bolelin durmuşyň, bagtyýarlygyň hözirini görüp ýaşaýan her bir ýylymyz kalplarymyzy buýsançly arzuw-hyýallara besleýär. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda nusgalyk işleri amala aşyrýan halkymyz ýüreklerinde beslän belent maksatlarynyň hemişe myrat tapjakdygyna pugta ynanýar. Hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen ynsanperwer syýasaty hem bize bu beýik hakykaty uly ynam hem buýsanç bilen aýtmaga doly esas berýär. Şonuň üçin-de, ähli ulgamlar bilen bir hatarda, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri-de, Gahryman Arkadagymyzyň eziz Diýarymyzyň dünýäniň has kuwwatly döwletleriniň hataryna goşulmagy babatda amala aşyrýan beýik işlerine gönüden-göni dahylly bolmaga çalyşýarlar.

Balkan welaýatynda birbada üç sany möhüm desganyň açylyp, dabaraly ýagdaýda işe girizilmegi buýsançly başymyzy hasam belende göterdi. Olaryň ikisiniň iň kämil lukmançylyk enjamlary bilen üpjün edilen hassahanalardygyny aýratyn nygtasymyz gelýär. Çünki ynsan saglygy baradaky alada ýurdumyzda iň ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar. «KamAZ» kysymly awtoulaglara abatlaýyş-okuw we hyzmat ediş merkeziniň dabaraly ýagdaýda işe girizilmegi bolsa Türkmenistanyň dünýä döwletleri bilen dostlukly gatnaşyklary barha giňeldýändiginiň aýdyň güwäsine öwrüldi.

Şeýle uly tutumlary amala aşyrýandygy üçin welaýatymyzyň ähli ýaşaýjylarynyň adyndan Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden alkyş aýdýarys. Milli Liderimiziň jany sag, belent başy aman, beýik işleri rowaç bolsun!

Tahyr GOÝUNLYÝEW,
Türkmenbaşy şäher hassahanasynyň baş lukmany, Türkmenistanyň halk lukmany:

— Islendik ýurduň döwlet syýasatynyň möhüm görkezijileriniň biri-de onuň raýatlarynyň ýaşaýyş derejesidir. Gahryman Arkadagymyzyň parasatlylyk, öňdengörüjilik bilen amala aşyrýan beýik işleri, hususan-da, durmuş ulgamyndaky özgertmeleri, ilkinji nobatda, halkymyzyň mynasyp durmuş şertlerinde ýaşamagyna we saglygyny goramaga gönükdirilendir. Bu gün hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ata Watanymyzyň saglygy goraýyş ulgamy ösen derejelere çykdy. Diňe soňky on bäş ýyla golaý wagtyň dowamynda, eziz Diýarymyzda şypahanalaryň, sagaldyş-dynç alyş merkezleriniň, dürli ugurlara ýöriteleşdirilen hassahanalaryň onlarçasy gurlup, öňden hereket edýänleriniň durky döwrebaplaşdyryldy. Olaryň ählisiniň häzirki zaman lukmançylygynyň iň kämil enjamlary bilen üpjün edilendigini hem buýsançly aýtmak gerek.

Hormatly Prezidentimiziň Kararyna laýyklykda, kenarýaka şäherinde gurlup, dabaraly ýagdaýda işe girizilen 100 orunlyk ýokanç keseller hassahanasy hem ýurdumyzda adam saglygy baradaky aladanyň ýokary derejesine güwä geçýär. Täze hassahana ähli babatda dünýä ülňülerine laýyk gelýändigi bilen tapawutlanýar. 200-den gowrak hemişelik iş orunlarynyň döremegini üpjün eden bu hassahanada funksional anyklaýyş, fizioterapiýa, merkezleşdirilen barlaghana, reanimasiýa ýaly bölümleriň birnäçesi bolup, olar Germaniýa, Şwesiýa, Fransiýa, Ýaponiýa, Niderlandlar we Şweýsariýa ýaly ösen döwletleriň kämil lukmançylyk enjamlary bilen enjamlaşdyrylandyr. Bu ýerde ýörite kislorod bekediniň gurlandygy aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Keselhana berlen «Tiz kömek» awtoulagy hem raýatlaryň hyzmatynda bolar.

Soltan EŞÇANOW,
«Wozroždeniýe» paýdarlar jemgyýeti önümçilik birleşiginiň Türkmenistandaky bölüminiň gurluşyk boýunça baş inženeri:

— Türkmenbaşy şäherinde “KamAZ” kysymly ulaglary abatlamak, olara hyzmat etmek üçin okuw we hyzmat merkeziniň açylyp, işe girizilmegi hormatly Prezidentimiziň alyp barýan «Açyk gapylar» syýasatynyň dabaralanýandygyny görkezýär. Bilşimiz ýaly, berkarar döwletimizde halkara ähmiýetli üstaşyr ulag geçelgelerini döretmekde, ulag düzümini döwrebaplaşdyrmakda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ulag düzüminiň kuwwatynyň yzygiderli artdyrylmagynda Russiýa Federasiýasynyň «KamAZ» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň öndürýän dürli görnüşli awtoulaglary mynasyp orun eýeleýär. Bu paýdarlar jemgyýetiniň döwrebap awtoulaglary indi onlarça ýyl bäri dowamly satyn alnyp gelinýär. Munuň özi olaryň ýurdumyzyň tebigy howa şertlerine laýyk gelýändigini-de görkezýär. Dabaraly ýagdaýda ulanyşa tabşyrylan abatlaýyş-okuw we hyzmat ediş merkeziniň işläp başlamagy awtoulaglaryň bu görnüşleriniň hyzmat ediş möhletiniň dowamlylygyny uzaltmaga hem-de netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam berer.

Merkezdäki barlag-goýberiş nokady, ammar, bassyrmaly awtoduralga, suw sorujy desga, ýag ýygnaýjy bölüm we beýlekiler iň kämil enjamlar bilen enjamlaşdyryldy. Häzirlikçe birbada 20 adamy iş orny bilen üpjün eden täze merkeziň her günde «KamAZ» awtoulaglarynyň 10 sanysyna abatlaýyş hyzmatlaryny amala aşyrmaga mümkinçiligi bar. Bize milli ykdysadyýetimiziň pudaklary üçin möhüm işleri bitirip biljek şeýle merkezi gurmaga ähli şertleri döredip beren milli Liderimize köp sagbolsun aýdýarys! Hormatly Prezidentimiziň jany sag, il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli işleri rowaç bolsun!

Taýýarlan Hojaberdi BAÝRAMOW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Arslan MÜLLIKOW.

9-njy noýabrda ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda Awstriýa Respublikasynyň wekiliýetiniň Türkmenistana saparynyň çäklerinde iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen birnäçe duşuşyklar geçirildi.

Awstriýanyň wekiliýetiniň düzümine dostlukly ýurduň iri kompaniýalarynyň wekilleri girdi. Şeýlelikde, şol gün geçirilen duşuşyklara gatnaşyjylaryň hatarynda hyzmatdaşlyk boýunça radioýaýlym enjamlaryny öndüriji «Heidelberger Druckmaschinen Eastern Europe GmbH» kompaniýasynyň, ýangyna garşy enjamlary we ýörite awtomobilleri getirýän «Rosenbauer International AG» kompaniýasynyň, ulag düzümleriniň gurluşygy boýunça «Waagner Biro Bridge System» kompaniýasynyň, lukmançylyk edaralary üçin önümleri getirýän «VAMED» kompaniýasynyň, «Europe Consult GmbH» konsalting-maslahat beriş kompaniýasynyň, saglygy goraýyş ulgamy üçin tehnologik çözgütleri taýýarlaýan «AME International», elektroenergiýanyň durnukly önümçiligi üçin täzeçil çözgütleri öňe sürýän «Geppert GmbH» kompaniýasynyň, şeýle hem «Osterreichische Kontrollbank AG» kompaniýasynyň we iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryna işjeň goldaw berýän Awstriýanyň Federal ykdysady palatasynyň wekilleri bar.

Ýurdumyzyň döwlet düzümleriniň, işewür toparlarynyň, Saglygy goraýyş we derman senagaty, Maliýe we ykdysadyýet, Medeniýet, Energetika ministrlikleriniň, «Türkmenaragatnaşyk» agentliginiň, Daşary ykdysady iş bankynyň, Söwda-senagat edarasynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň hem-de başga-da birnäçe pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri awstriýaly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklaryň mümkinçiliklerini, täzeçil enjamlaryň, şol sanda radioýaýlym, lukmançylyk, sport enjamlarynyň getirilmegini guraýan bilelikdäki kärhanalary döretmegiň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Duşuşyga gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri Mihael Linhartyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Türkmenistana bu gezekki sapary däp bolan döwletara gatnaşyklary berkitmegiň hem-de ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädime öwrüldi. Bu sapar Garaşsyz türkmen döwletiniň Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlary bilen doly möçberli gatnaşyklaryny has-da giňeltmeginde ähmiýetlidir.

Soňky ýyllarda iki ýurduň Daşary işler ministrlikleriniň arasyndaky syýasy geňeşmeler işjeňleşdirildi. Bu bolsa ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň dürli meseleleri we halkara derejedäki wezipeler boýunça pikir alyşmaga, olar boýunça umumy çemeleşmeleri we özara düşünişmegi pugtalandyrmaga ýardam edýär.

Söwda-ykdysady ulgamdaky gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Duşuşyga gatnaşyjylar şeýle hyzmatdaşlygyň türkmen-awstriýa gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de berkidilmegine, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljekki möhüm ugurlaryny kesgitlemäge ýardam edýändigini biragyzdan nygtadylar.

Milli Liderimiziň daşyna berk jebisleşip, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryny we medeni-durmuş ulgamlarynda ajaýyp üstünlikleri gazanýan Balkan welaýatynyň ýaşaýjylary «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny hem uly ösüşleriň ýylyna öwürýär. Bu ajaýyp künjegiň her bir ýaşaýjysy mähriban Watanymyzda ähli babatlarda amala aşyrylýan dünýä nusgalyk işlere gönüden-göni dahyllydyklaryna buýsanyp, merdana halkymyza şeýle bagtyýar günleri peşgeş beren eziz Arkadagymyzyň adyna tükeniksiz alkyş aýdýar.

Hormatly Prezidentimiziň ähli ugurlarda amala aşyrýan ägirt uly özgertmeleri hem-de gazanylýan netijeler bilen tutuş dünýäde nusgalyk döwlete öwrülýän ýurdumyzyň Balkan welaýatyny gysga wagtyň dowamynda güýçli depginlerde ösdürmäge aýratyn üns bermeginde çuňňur many-mazmun bar. Çünki Hakdan halatly eziz Arkadagymyz ýurdumyzyň häzirki we geljekki ykdysady, syýasy hem-de medeni-durmuş ulgamlardaky ösüşlerini Diýarymyzyň Günbatar sebiti bilen berk baglanyşdyrýar. Sebäbi gözbaşyny geçmişiň çuňluklaryndan alyp gaýdýan gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň çatrygynda ýerleşýän Balkan welaýaty ýerasty we ýerüsti baýlyklaryň uly möçberlerdäki gorlaryna eýedir. Şonuň ýaly-da, bu sebit geografik ýerleşişi babatda amatly bolup, dünýäniň ähli künjeklerine uzaýan polat, howa, deňiz-derýa we awtomobil ýollaryny, uglewodorod serişdelerini akdyrmaga niýetlenen turbageçirijileri hem özünde jemleýär.

Welaýatda döwletimiziň ykdysady kuwwatyny yzygiderili ösüşlere ygtybarly ýaran etmek üçin giň mümkinçilikler toplanandyr. Diňe Garabogazköl aýlagynyň özi hem sözüň doly manysynda, hazynalar mesgenidir. Guwlyduzuň ätiýaçlyk gorlary hem tapylgysyz baýlyklaryň biridir. Diýarymyzda ýeriň jümmüşinden alynýan nebitiň esasy bölegi, tebigy gazyň milliardlarça kub metri, balyk we balyk önümleriniň köpüsi, şonuň ýaly-da, nahar duzunyň, tehniki ýoduň, uglerodyň, bromuň uly möçberleri hem şu mekana degişlidir.

Ýeri gelende bellesek, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda tutuş ýurdy senagatlaşdyrmak baradaky döwlet syýasatynyň şu sebitde öz mynasyp çözgüdini tapýandygyny aýdyň görmek bolýar. Diňe soňky birnäçe ýylyň dowamynda täze gurlup, dabaraly ýagdaýda işe girizilen Türkmenbaşynyň Halkara deňiz porty, Garabogazdaky karbamid zawody, Gyýanlydaky polimer zawody, Demirgazyk — Günorta transkontinental demir ýol geçelgesi, Gündogar — Günbatar magistral gaz geçirijisi, «Altyn asyr» Türkmen kölüniň birinji tapgyry, Esenguly, Serdar we Bereket etraplaryndaky çeper halyçylyk kärhanalary, Magtymguly etrabyndaky Tikin we aýakgap fabrikler toplumy, Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyndaky häzirki zaman desgalary, ýangyç-energetika ulgamynda işe girizilen dürli maksatly önümçilik toplumlary Jebel şäherçesindäki «Balkan» sement zawody, şäherlerdäki we etraplardaky demir ýol, howa, awtoulag menzilleri... hem munuň şeýledigine doly güwä geçýär. Balkanabatdaky döwlet drama teatry, welaýat kitaphanasy, Bagt köşgi, welaýat taryhy we ülkäni öwreniş muzeýi, «Türkmeniň ak öýi» binasy, on müň tomaşaçy orunlyk köpugurly stadiony bolan sport toplumy, şäherlerdäki, etrap merkezlerindäki we obalardaky döwrebap mekdepler, çagalar baglary, medeni ojaklar, «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy we beýlekiler bu gün ýurdumyzyň Günbatar sebitini nurana keşbe getirýär.

Bu gün Türkmenistan milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda dünýä ykdysadyýetiniň möhüm ugurlarynyň biri bolan ulag we logistika ulgamynda halkara derejesindäki gatnaşyklary ösdürmäge saldamly goşant goşýar. Ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyk döwletleriň we sebitleriň ykdysady hem-de syýasy talaplaryny üpjün edip bilýän, yklymara giňişlikleri birleşdirip, döwletleriň strategik bähbitlerini sazlaşdyrýan, tebigy baýlyklardan peýdalanmagyň mümkinçiliklerini artdyrýan, haryt dolanyşygyny ösdürýän kuwwatly geosyýasy ösüşiň möhüm şertleriniň biridir.

Türkmenbaşy şäherinde täze Halkara deňiz portunyň gurlup, dabaraly ýagdaýda ulanyşa berilmegi, diňe bir ýurt ýa sebit üçin däl, eýsem, tutuş dünýä möçberinde hem, sözüň doly manysyndaky, taryhy waka bolupdy. Hazaryň kenaryndaky Halkara deňiz porty bu sebitiň ýükleri üstaşyr geçirmek mümkinçiligini güýçlendirmekde, möçberlerini artdyrmakda, ýolagçylary gatnatmakda, ýükleri daşamakda, aragatnaşyk hyzmatlarynyň hilini we howpsuzlygyny ýokarlandyrmakda, önümçilik kuwwatlyklaryny giňeltmekde hem-de olary netijeli peýdalanmakda, içerki we daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlandyrmakda uly ähmiýete eýedir.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ähli sebitleri bilen birlikde Balkan welaýatyny hem durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, ilatyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak ugrunda giň gerimli işler durmuşa geçirilýär. Ine, 10-njy noýabrda welaýatymyzyň Türkmenbaşy şäherinde 100 orunlyk ýokanç keseller hassahanasynyň we Türkmenbaşy etrabynda «KAMAZ» kysymly awtoulaglary abatlaýyş, okuw we hyzmat ediş merkeziniň dabaraly ýagdaýda açylyp, ulanylmaga berilmegi hem munuň aýdyň mysalydyr. Welaýatymyzyň Magtymguly etrabynyň adybir şäherçesinde bina edilen bäbekhanaly 50 orunlyk köpugurly hassahana we 30 orunlyk saglyk öýi hem mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllyk şanly senesiniň giňden bellenilen ýylynda ulanyşa berlen desgalaryň üstüni ýetirdi. Bu desgalar sebitiň ýaşaýjylarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmaga we täze iş orunlaryny döretmäge ýardam eder.

Gahryman Arkadagymyzyň taryhy çykyşlarynda hemişe nygtaýşy ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň içeri hem-de daşary syýasatyny wagyz etmekde, jemgyýetimiziň demokratik kadalaryny we halkymyzyň agzybirligini pugtalandyrmakda jemgyýetçilik-syýasy guramalara möhüm orun degişlidir. Biz milli Liderimiziň öňümizde goýan anyk wezipelerinden ugur alyp, «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda alyp barýan wagyz-nesihat işlerimiz arkaly berkarar döwletimiziň durmuşa geçirýän özgertmeler syýasatynyň düýp mazmunyny halk arasynda giňden düşündirmekde ukyp-başarnyklarymyzy, zehinimizi gaýgyrman zähmet çekýäris. Bu möhüm wezipäni ýerine ýetirmekde TDP-niň Balkan welaýat komitetiniň düzümindäki partiýa guramalarynyň 780-den gowragy göreldeli işleri alyp barýar. Welaýatymyzdaky partiýa agzalarynyň umumy sanynyň otuz müňe golaýlaýandygyny hem aýratyn nygtasymyz gelýär. Olar milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda, medeni-durmuş ulgamlarynda halal zähmet çekmek bilen çäklenmän, Gahryman Arkadagymyzyň içeri we daşary syýasatyny, ata Watanymyzyň dünýä nusgalyk işlerini halk köpçüliginiň arasynda yzygiderli wagyz etmekde hem aýratyn işjeňlik görkezýärler.

Balkan welaýatynda üstünlikli amala aşyrylan we häzirki wagtda durmuşa geçirilýän işler baradaky söhbeti buýsanç bilen dowam etdirmäge mysallar başga-da az däl. Iň esasy-da, olaryň her biriniň berkarar döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň artmagyna, halkymyzyň bagtyýarlygyny ygtybarly üpjün etmäge gönükdirilýänligidir. Ine, şu beýik hakykat üçinem welaýatymyzyň ýaşaýjylary hormatly Prezidentimiziň adyna tükeniksiz alkyş sözlerini aýdyp, ösüşiň täze belentliklerine tarap ynamly gadam urýarlar.

Bibiaýşa SAPAROWA,

TDP-niň Balkan welaýat komitetiniň başlygy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň amala aşyrýan ykdysady strategiýasy,  önüm öndüriji telekeçilere döwlet goldawyny bermek boýunça durmuşa geçirýän anyk işleri, öňdebaryjy tehnologiýalaryň netijeli ulanylmagy ýurdumyzda sarp edijileriň arasynda uly islegden peýdalanýan önümleriň öndürilýän görnüşleriniň artdyrylmagyna, möçberleriniň ýokarlanmagyna mümkinçilik döredýär. Onuň şeýledigine S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň Nowbahar geňeşliginiň çäginde hereket edýän guýlan demirden bezeg önümlerini taýýarlaýan «Türkmen berekedi» kiçi kärhanasynyň mysalynda-da göz ýetirmek bolýar. Berk we ygtybarly harytlary çykarýan bu hususy önümçilik telekeçi, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy Erkebaý Atamyradow tarapyndan guruldy.

Hytaý Halk Respublikasynda çykarylan ýokary tehnologiýaly enjamlar bilen üpjün edilen önümçilik ýylda 6,5 müň tonna önüm öndürmäge niýetlenen. Esasy bölümde kuwwatly elektrik peçleriniň, ygtybarly, ýokary öndürijilikli beýleki ýöriteleşdirilen enjamlaryň dürs we üznüksiz işi ýola goýlan. Kärhanada ähli tehnologik talaplar düzgüne laýyklykda, ýokary derejeli hünärmenler tarapyndan jogapkärçilikli ýerine ýetirilýär. Täze tehnologiýalaryň ulanylmagy netijesinde, taýýarlanan dürli ölçegli, nagyşly demir önümleriniň — haýatlaryň, gözenekleriň iri tapgyry alyjylara yzygiderli ugradylýar.

Sebitde häzirki zaman ülňüli önümçilik düzümleriniň döredilmegi, öňdebaryjy tehnologiýanyň netijeli ulanylmagy Gahryman Arkadagymyzyň ykdysady strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň öndürilişini artdyrmak boýunça wajyp wezipeleriň oňyn çözülýändiginiň güwäsidir. TSTB-niň agzalarynyň başlangyçlarynyň hasabyna, şu ugurda alnyp barylýan işleri geljekde işjeňleşdirmek, önümçiligi has giňeltmek meýilleşdirilýär. Ol bolsa içerki bazarlarymyzda ýokary islegden peýdalanýan önümleri artdyrmaga, täze iş orunlaryny döretmäge ýardam eder.

Öre HOJAÝEW,

öz habarçymyz.

Aşgabat, 9-njy noýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistana sapar bilen gelen Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri Mihael Linharty kabul etdi.

Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza Awstriýanyň Federal Prezidentiniň we Federal Kansleriniň salamyny ýetirdi. Şunuň bilen baglylykda, awstriýaly hyzmatdaşlaryň hemişelik Bitaraplyk derejesine esaslanýan hem-de giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen daşary syýasy ugry amala aşyrýan Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmäge çalyşýandygy tassyklanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, birek-birege hormat goýmak we ynanyşmak ýörelgelerinde guralýan döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejesini hem-de dostlukly häsiýete eýedigini kanagatlanma bilen belledi. Milli Liderimiz Awstriýa Respublikasynyň ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan edip, iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygyň abraýly halkara guramalaryň we düzümleriň — BMG-niň, ÝHHG-niň we beýleki guramalaryň, şol sanda soňky ýyllarda has işjeň häsiýete eýe bolan Ýewropa Bileleşiginiň çäginde üstünlikli ösdürilýändigini nygtady.

Duşuşygyň dowamynda ägirt uly kuwwata eýe bolan türkmen-awstriýa hyzmatdaşlygynyň şu günki ýagdaýy we geljegi barada gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Şunuň bilen baglylykda, söwda-ykdysady ulgamda netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Şunda Türkmen-awstriýa bilelikdäki toparynyň işine hem-de işewürler toparlarynyň arasyndaky gatnaşyklara möhüm orun degişlidir.

Awstriýanyň we tutuş Ýewropa işewürliginiň geljegi uly türkmen bazarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmaga çalyşýandygy nygtaldy. Bu ýerde işewürleriň netijeli işlemegi üçin amatly maýa goýum ýagdaýy döredildi. Awstriýanyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysynyň ýurdumyza sapary wagtynda ýanynda bolýan wekiliýetiň giň düzümi hem muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Senagat, energetika, ulag we ykdysadyýetiň beýleki ulgamlary hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarydyr. Şunuň bilen birlikde medeni-ynsanperwer ulgamyň döwletara gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýandygy nygtaldy. Bu babatda Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň işi hem-de bilelikdäki “Galkynyş” simfoniki orkestriniň çykyşlary, türkmen paýtagtynda ajaýyp Wena balynyň yzygiderli geçirilmegi, Aşgabatda we Wenada guralan iki ýurduň Medeniýet günleridir beýleki döredijilik çäreleri munuň aýdyň mysalydyr. Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýanynda degişli internet-saýty açyldy hem-de “Galkynyş” žurnaly çap edilýär.

Bellenilişi ýaly, şeýle çärelerdir taslamalar iki ýurduň we halklaryň arasyndaky dostluk, özara düşünişmek gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga ýardam edýär. Ylym we bilim ulgamynda, innowasiýalary, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmakda hyzmatdaşlygy berkitmäge uly ähmiýet berilýär.

Duşuşygyň barşynda hormatly Prezidentimiz we Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri syýasy-diplomatik gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň, daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça yzygiderli geňeşmeleri dowam etdirmegiň möhümdigini aýtdy. Nygtalyşy ýaly, Awstriýa Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli syýasatyna ýokary baha berýär we türkmen Lideriniň häzirki döwrüň wajyp meselelerini çözmäge hem-de dünýäde parahatçylygyň, abadançylygyň berkidilmegine, Durnukly ösüş maksatlaryna laýyk gelýän başlangyçlaryny doly goldaýar.

Şunuň bilen baglylykda, iki döwletiň abraýly halkara guramalaryň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydygy, sebit we ählumumy derejede howpsuzlygy hem-de durnuklylygy üpjün etmäge tagallalary birleşdirmäge taýýardygy tassyklanyldy.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow we Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri Mihael Linhart döwletara gatnaşyklaryň taraplaryň oňyn tejribesine hem-de hoşmeýilli erk-islegine daýanyp, mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine, täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Duşuşyga Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy Neda Berger hem gatnaşdy.

Türkmenistanyň Prezidenti Türkiýäniň döwlet teleradiokompaniýasynyň “TRT World” teleýaýlymynyň sowallaryna jogap berdi

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkiýäniň döwlet teleradiokompaniýasynyň «TRT World» teleýaýlymynyň baş redaktory Ýusuf Erimiň sowallaryna jogap berdi. Söhbetdeşligiň dowamynda däp bolan dostlukly türkmen-türk gatnaşyklarynyň möhüm ugurlaryna, dürli görnüşdäki sebit we halkara hyzmatdaşlygyň geljekki mümkinçiliklerine garaldy, Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary beýan edildi. Mälim bolşy ýaly, bu syýasatda milletiň gadymdan gelýän gymmatlyklaryna hem-de olaryň häzirki döwür bilen arabaglanyşygyna aýratyn üns berilýär.

— Türkmenistanyň çuňňur hormatlanylýan Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow! Möhüm döwlet işiňizden wagt aýryp biz bilen duşuşanyňyz, «TRT World» teleýaýlymyna interwýu berýäniňiz üçin Size köp sagbolsun aýdýarys.

Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasy köpasyrlyk taryhy, dostluk we doganlyk gatnaşyklary bolan döwletler bolup, iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklar «Bir millet — iki döwlet» şygary bilen häsiýetlendirilýär. Siz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki derejesine nähili baha berýärsiňiz, geljekde edilmeli işler barada pikirleriňiz nämelerden ybarat?

— Sowalyňyz üçin sag boluň! Bu sowala jogap bermezden ozal, Türkiýe Respublikasynyň döwlet teleradiokompaniýasyna hormat goýýandygymy aýtmak bilen, onuň alyp barýan möhüm ähmiýetli işine ýokary baha berýändigimi bellemek isleýärin.

Siziň teleradiokompaniýaňyzyň türki dünýäniň ýurtlarynda, şol sanda Türkmenistanda bolup geçýän wakalar, olaryň taryhyny, däp-dessurlaryny, döwrebap ösüşini beýan etmek babatda örän wajyp işleri alyp barýandygyny aýtmak isleýärin.

Indi sowalyňyza jogap bereýin! Türkiýe Respublikasy bilen gatnaşyklarymyz barada aýdanymyzda, biz hemişe bu ýurduň doganlyk häsiýetini belleýäris. Hut şu «doganlyk» sözi Garaşsyz döwletler hökmünde biziň gatnaşyklarymyzyň ilkibaşdan we häzirki günlerine çenli syýasatda, ykdysadyýetde, ynsanperwer ulgamda, halkara giňişlikde tutuş ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň içinden eriş-argaç bolup geçýär.

Geçen asyryň ahyrynda türkmen döwletiniň emele geliş döwründe Türkiýäniň Türkmenistana beren goldawyny biz hiç wagt ýatdan çykarmarys. Türkiýe dünýä ýurtlarynyň arasynda ilkinji bolup biziň Garaşsyzlygymyzy ykrar etdi, Aşgabatda özüniň diplomatik wekilhanasyny açdy. Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň halkara derejede ykrar edilmeginiň ähli döwürlerinde Türkiýäniň goldawy aýratyn ähmiýetli boldy. Şol döwür ýola goýlan türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň däpleri, biziň gatnaşyklarymyzyň aýratyn häsiýeti ýyllar geçse-de, üýtgemän, has-da berkedi. Biziň halklarymyzyň we döwletlerimiziň gatnaşyklarynyň ösdürilýän berk binýadyna öwrüldi.

Ykdysady ulgamda Türkiýe Türkmenistanyň köpýyllyk üstünlikli hyzmatdaşy bolup, söwda dolanyşygynyň we maýa goýum işjeňliginiň derejesi boýunça ýurdumyzda öňdebaryjylaryň hataryna girýär. Daşary syýasatda, halkara giňişlikde Türkmenistan we Türkiýe parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, häzirki döwrüň howplaryna garşy göreşmek, Durnukly ösüş maksatlaryna eýermek işinde işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Biziň ynsanperwer ulgamda, ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar babatda gatnaşyklarymyz barha giňelýär.

Türkmenleriň we türkleriň baý taryhy mirasyna daýanyp, biz geljege ynamly garaýarys. Hyzmatdaşlygyň bilelikdäki meýilnamalaryny düzýäris we olary üstünlikli durmuşa geçirýäris.

Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň, meniň gadyrly doganym Rejep Taýyp Ärdoganyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ösüşine goşýan şahsy goşandy barada aýratyn bellemek isleýärin. Gürleşenimizde men hemişe onuň Türkmenistana bolan aýratyn garaýşyny, hyzmatdaşlyga bolan üýtgewsiz taýýarlygyny duýýaryn.

Aýrylmaz taryhy arabaglanyşyga, gatnaşyklarymyzyň şu günki maksatlarynyň we mümkinçilikleriniň umumylygyna, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ägirt uly mümkinçiliklerine düşünip, türkmen-türk gatnaşyklarynyň geljegini biz bile gurýarys. Halklarymyzyň we döwletlerimiziň bähbidine gönükdirilen hyzmatdaşlygymyzyň ajaýyp mümkinçiliklerine men berk ynanýaryn.

— Şu ýyl Türkmenistan Garaşsyzlygynyň 30 ýyllyk şanly baýramyny belledi. Siziň pikiriňizçe, şol geçen döwürde ýurduňyzyň ýeten iň wajyp sepgitleri haýsylardan ybarat boldy hem-de öňüňizde goýan geljekdäki maksatlaryňyz barada aýdaýsaňyz?!

— Meniň pikirimçe, ýetilen esasy sepgit — Türkmenistanyň dünýäde Garaşsyz, özbaşdak, kuwwatly we uly abraýa eýe bolan döwlet hökmünde emele gelmegi. Galan zatlar munuň dowamy bolmak bilen, elbetde, türkmen halkynyň häzirki zaman taryhynyň iň esasy we kesgitleýji binýady bolup durýar.

Ýetilen sepgitleriň maddy tarapy barada aýdylanda, ykdysadyýetde, durmuş we beýleki ulgamlarda bu görkezijiler ýeterlik derejede ähmiýetlidir.

Bu gün Türkmenistan durnukly ösýän ykdysadyýeti, uly senagat-önümçilik binýady, köpugurly ulag we kommunikasiýa ulgamy, kuwwatly energetika toplumy, döwrebap oba hojalygy bolan döwletdir. Jemi içerki önümiň her ýylky ösüşi 7 — 10 göterim derejede durnukly saklanýar. Dünýädäki häzirki ykdysady çökgünlik şertlerinde hem geçen ýyl bu görkeziji 5,9 göterim boldy.

Durmuş ulgamy döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugrudyr. Biz her ýyl bu ulgama Döwlet býujetiniň 70 göterimini gönükdirýäris. Ýurdumyzda ýaşaýyş jaýlarynyň, durmuş ähmiýetli döwrebap binalaryň halkara ölçeglere laýyk gelýän giň möçberli gurluşygy amala aşyrylýar. «BMG-niň Adamzat ösüşiniň indekslerine we görkezijilerine» laýyklykda, Türkmenistan bu görkezijileri ýokary bolan ýurtlaryň hataryna girýär. Ilatyň girdejisiniň derejesi boýunça bolsa biz dünýäniň ortaça görkezijilerinden ýokary bolan ýurtlarynyň hatarynda.

Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilmegi Garaşsyzlygymyzyň ýeten iň möhüm sepgidi boldy. Bu bize diňe bir milli bähbitlerimizi üpjün etmäge esaslanan özbaşdak daşary syýasy ugrumyzy amala aşyrmaga mümkinçilik bermän, eýsem, ähli döwletler bilen dostlukly, deňhukukly we birek-birege hormat goýmak esasyndaky gatnaşyklary ýola goýmaga, olar bilen ykdysady, söwda, maýa goýum hyzmatdaşlygyny ösdürmäge mümkinçilik berýär. Bu bolsa Türkmenistanyň ösüşine, onuň ykdysady, önümçilik binýadynyň kämilleşmegine oňyn täsir edýär. Iş orunlarynyň sanynyň artdyrylmagyny, durmuş maksatnamalarynyň amala aşyrylmagyny, ilatyň ýaşaýyş şertleriniň hiliniň gowulandyrylmagyny üpjün edýär.

Umuman, geçen 30 ýyllyk milli ösüş adamlaryň ýaşaýşyny gowulandyrmak, Türkmenistanyň özbaşdaklygyny berkitmek, döwlet gurluşynyň meýilnamalaryny amala aşyrmagyň esasy şerti hökmünde parahatçylygy we durnuklylygy üpjün etmek maksady bilen, ägirt uly mümkinçilikleri döretmegiň hem-de ulanmagyň döwri boldy.

— Birnäçe gün bäri paýtagt şäher bolan Aşgabada aýlanyp gördüm. Taryhy döwür bilen şu günki medeniýet biri-biri bilen utgaşypdyr. Size ata-babalarymyzyň nesihatlary bilen döwrebap dessurlaryň arasyndaky deňagramlygy saklamak nähili başardýar?

— Ýaňy-ýakynda türkmen ýaşlary, ýokary okuw mekdepleriniň talyplary bilen bolan duşuşykda men taryhymyzyň dowamatlylygyna, däp-dessurlaryň we döwrebaplygyň arasyndaky arabaglanyşyk meselesine aýratyn ünsi çekdim. Men iň gymmatly mirasyň özeninde bilim we ylym bolan edep-terbiýeden ybaratdygyny belledim. Dogry we hemmetaraplaýyn terbiýe bolsa, ilki bilen, asyrlaryň synagyndan geçen taryha, däp-dessurlara, ata-babalarymyzyň tejribesine, ahlak gymmatlyklaryna daýanmakdyr. Pederlerimiziň geçen gahrymançylykly ýoly, ata Watanymyzyň ajaýyp taryhy ýaşlarymyzyň hökman geçmeli nusgalyk mekdebidir. Men bu barada «Paýhas çeşmesi» atly kitapda hem aýratyn nygtadym.

Birinji müňýyllygyň başyndaky Beýik Hun döwleti, Rim we Hytaý imperiýalary bilen bäsdeş bolan Parfiýa türkmen şalygy, ikinji müňýyllykdaky Hindistana çenli uzap gidýän Gaznaly türkmenleriniň döwleti, Hytaýdan Ortaýer deňzine çenli öz täsirini ýetiren Beýik Seljuk türkmenleriniň döwleti, ylmyň, medeniýetiň we sungatyň özboluşly nusgalaryny miras goýan Köneürgenç türkmenleriniň döwleti, Garagoýunly we Akgoýunly türkmenleriň döwleti — bularyň ählisi Türkmenistanyň hem-de türkmen halkynyň geçen taryhy ýolunyň beýikliginiň aýdyň subutnamasydyr.

Meşhur taryhçylaryň gadymy hat-ýazuw çeşmelerine we işlerine ser salmak gerek. Olar bütin adamzat taryhynyň dowamynda türkmen halkynyň parahatçylyk we ynsanperwerlik gymmatlyklaryna eýerip, beýik taryh we medeniýet döredendigini tassyklaýar. Bu toprakda Merw, Gürgenç, Nusaý, Abiwerd, Dehistan, Sarahs, Amul, Zemm, Şähryslam ýaly iri şäherler döredi. Olar ösüp barýan şäherler bolup, ylmyň, bilimiň merkezi hökmünde ykrar edildi. Bu şäherler dünýä ylmynyň, medeniýetiniň, edebiýatynyň, sungatynyň ösüşine uly goşant goşdular.

«Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly kitapda men geljekde türkmeniň taryhy ýoluny dowam etmeli, milli däp-dessurlarymyzyň we sepgitlerimiziň nesilden-nesle geçmegini üpjün etmeli ýaşlarymyza arzuwlarymy beýan etdim. Bu duşuşykda biziň topragymyzda ýaşap geçen, dünýä ylmynyň ösüşine ägirt uly goşant goşan beýik şahsyýetler ýaly ylmyň täze parlak ýyldyzlarynyň, dünýä meşhur şahsyýetleriň dörejekdigine berk ynanýandygymy aýtdym. Bu sözleri aýtmaga mende ähli esas bar, çünki türkmen ýaşlaryna bilim we terbiýe bermek babatda oýlanyşykly döwlet syýasaty bu gün öz ajaýyp netijelerini berýär.

Biziň ýaşlarymyz öz beýik ata-babalarynyň göreldesinden ylham alyp, ylmy işlerde ýokary netijeleri gazanýarlar. Dürli dersler boýunça halkara olimpiadalarda ýeňiji bolup, baýrakly orunlara mynasyp bolýarlar. Dünýäniň iri sport ýaryşlarynyň münberlerinde öňdäki orunlary eýeleýärler. Döwletimiz ýaşlaryň bilim, ylym, sport belentliklerine bolan hyjuwyny maddy taýdan hem goldaýar. Bu bolsa ata-babalarymyzyň bize goýan mirasynyň we Türkmenistanyň geljeginiň — Garaşsyz, ösüp barýan we özi hakynda alada edýän döwletde ýaşaýan ýaşlarymyzyň arasyndaky bölünmez arabaglanyşygyň, taryhyň we häzirki günüň nesilden-nesle geçmeginiň mysaly bolup durýar.

— Elbetde, men hem şähere gezelenç eden wagtym Türkmen halysynyň milli muzeýine baryp gördüm, «Galkynyş» milli at üstündäki oýunlar toparynyň çykyşlaryny synladym we Olimpiýa şäherçesindäki sport toplumlaryna aýlandym. Siziň geljekki nesil üçin amala aşyran uly işleriňize janly şaýat boldum. Men Siziň gazanan üstünlikleriňize buýsanyp, ýakymly pursatlary başdan geçirdim. Sebitdäki ýurtlar bilen hyzmatdaşlyga nähili baha berýärsiňiz? Kärdeşleriňiz bilen gatnaşyklaryňyz barada aýdyp beräýseňiz?!

— Bu hyzmatdaşlyga netijeli, ynamdar, anyk çözgüde gönükdirilen hökmünde baha berýärin. Öz gatnaşyklarymyzda biz hoşniýetli goňşuçylykdan, birek-birege hormat goýmakdan, doganlykdan we halklarymyzyň medeni-siwilizasion ýakynlygynyň taryhy baglanyşygyndan ugur alýarys. Bu berk binýat geljege ynamly garamaga, ähli ugurlarda hyzmatdaşlyk üçin giň gerimli, uzak möhletli we durmuş ähmiýetli meýilnamalary düzmäge mümkinçilik berýär.

Şu ýylyň awgust aýynyň başynda Türkmenistanda Merkezi Aziýanyň döwlet Baştutanlarynyň üçünji konsultatiw duşuşygy geçirildi. Bu ýokary döwlet derejesinde syýasy aragatnaşygyň täze görnüşi bolup, biz onuň Merkezi Aziýada döredijilikli hereketleriň kemala getirilmegi üçin hemişelik binýat boljakdygyna ynanýarys.

Sebitdäki kärdeşlerim, Merkezi Aziýa döwletleriniň hormatly Prezidentleri bilen sebitiň durnukly we yzygiderli ösüşini hem-de onda ýaşaýan halklaryň abadançylygyny üpjün etmek maksady bilen, özara ylalaşykly çözgütleriň kabul edilmeginiň üstünde işleýäris, yzygiderli gepleşikleri geçirýäris. Gepleşiklerimiziň gün tertibi sebitde parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, ykdysady, energetika, ulag we aragatnaşyk hyzmatdaşlygyny ösdürmek, daşky gurşaw meselelerini çözmek, Merkezi Aziýanyň dünýä ykdysady we kontinental gatnaşyklaryna goşulyşmagy hem-de başga-da köp möhüm meseleleri we beýleki derwaýys mowzuklary öz içine alýar.

Bir ýarym ýyl bäri biziň ýurtlarymyz öz tagallalaryny birleşdirip, pandemiýanyň ýaýramagyna garşy bilelikde göreşýärler. Derman serişdeleri, lukmançylyk enjamlary, şahsy gorag serişdeleri we beýleki ýardamlar bilen bir hatarda, Merkezi Aziýa döwletleri söwda gatnaşyklaryny degişli derejede saklamaga, ýük daşamak üçin mümkinçilikleri döretmäge, başlanan ykdysady taslamalary durmuşa geçirmäge gönükdirilen çäreleriň toplumyny işläp düzdüler we amala aşyrdylar.

Bäş döwletiň Baştutanlary dostlugy we hyzmatdaşlygy yzygiderli hem-de gyşarnyksyz berkitmäge, hoşniýetli goňşuçylygy, agzybirligi we taryhy ykballarymyzyň biri-biri bilen aýrylmazlygyny gorap saklamaga çalyşýandyklaryny tassykladylar.

— Ýakyn wagtlarda Azerbaýjan — Türkmenistan — Türkiýe üçtaraplaýyn sammitini geçirmek meýilleşdirilýär. Sammitiň gün tertibi hem-de ondan garaşýan netijeleriňiz barada aýdyp beräýseňiz?!

— Hyzmatdaşlygyň bu görnüşi döredildi hem-de onuň üç doganlyk döwletiň we halkyň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýändigine, şonuň üçin-de onuň uly islegden peýdalanmagy netijesinde, doly möçberde durmuşa geçiriljekdigine ynanýaryn.

Häzirki wagtda Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň, olaryň ýolbaşçylarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň derejesi syýasat, ykdysadyýet, söwda we ynsanperwer ugurlar boýunça üçtaraplaýyn hyzmatdaşlygy ynamly, netijeli ösdürmäge hem-de kämilleşdirmäge mümkinçilik berýär. Biziň ýurtlarymyz ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy we howpsuzlygy gorap saklamak hem-de berkitmek boýunça bilelikde ähli tagallalary edýärler. Sebit meselelerinde netijeli hyzmatdaşlygyň we özara düşünişmegiň ýörelgelerini yzygiderli hem-de tutanýerli öňe sürýärler.

Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň çemeleşmeleri Merkezi Aziýa, Hazar we Gara deňzi sebitleriniň ösmegine oňyn täsir edýär. Bu sebitleriň Ýewraziýanyň bu bölegindäki uzak möhletli durnuklylygyň berk binýadyna öwrülmegine goşant goşýar.

Söwda we ykdysady gatnaşyklar özara bähbitli hem-de deňhukukly esasda yzygiderli ösdürilýär. Üç döwletiň mümkinçilikleriniň birleşdirilmegi, umumy çeşmeleriň ulanylmagy, geografik, senagat we tehnologik aýratynlyklar diňe bir milli ykdysadyýetiň ösmegine güýçli itergi bermän, eýsem, tutuş Ýewraziýa giňişliginde geoykdysady gurluşa, täze döredijilik many-mazmunyna we aýratynlyklaryna goşant goşup biljekdiginiň subutnamasydyr. Gürrüň, ilkinji nobatda, energetika, ulag, aragatnaşyk ýaly strategik ugurlar barada barýar. Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň Gündogar — Günbatar ugry boýunça ygtybarly ulag we energetika köprüsiniň emele gelmeginde öňdebaryjy orun eýeleýändigine ynanýaryn.

Belli sebäplere görä yza süýşürilen Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň we Türkiýäniň Prezidentleriniň duşuşygynyň ýakyn wagtlarda geçiriljekdigine umyt edýäris. Bu duşuşyk üç doganlyk döwletiň arasyndaky gatnaşyklaryň taryhynda aýdyň sahypa bolup, hyzmatdaşlygymyzy kämilleşdirer we baýlaşdyrar, onuň täze ugurlaryny açar. Türkmen, azerbaýjan we türk halklarynyň jebisliginiň hem-de agzybirliginiň nobatdaky subutnamasy bolar.

— Türkmenistan sebitiň ýurtlary we onuň çäginden daşarda ýerleşen döwletler bilen energetika, ulag, söwda we beýleki ugurlar boýunça ikitaraplaýyn gatnaşyklary üstünlikli ýola goýýar. Siziň pikiriňizçe, haýsy taslamalar has ähmiýetli boldy?

— Olaryň hemmesi üstünlikli, çünki olar taslama düzülende kesgitlenen maksatlara doly gabat gelýärler. Men eýýäm durmuşa geçirilen taslamalar ýa-da häzirki wagtda amala aşyrylýan taslamalar barada aýdýaryn. Olar Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi, Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýoly, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisi we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy, Türkmenistan bilen Owganystanyň arasyndaky Serhetabat — Turgundy ugry boýunça demir ýol ýaly taslamalardyr.

Elbetde, energetika taslamalarynyň arasynda strategik taýdan aýratyn möhümi Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygydyr. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň çäginde Türkmenistandan Hytaýa barýan gaz geçirijiniň dördünji şahasyny gurmak maksadynyň bardygyny bellemelidiris. Ulag pudagynda Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ugry boýunça taslamanyň uly geljegini görýäris.

Umuman, Türkmenistanyň strategiýasy sebitiň döwletleriniň çalt ösmegi, dünýä ykdysadyýetine goşulyşmagy, Ýewraziýa giňişliginde halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek nukdaýnazaryndan, sebitdäki döwletleriň serişdelerini we geografik mümkinçiliklerini ýokary derejede netijeli ulanmaga gönükdirilendir.

— Hormatly Prezident, şu ýyl Türkmenistanyň Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşine synçy hökmünde goşulmagyna garaşylýar. Bu gurama synçy hökmünde goşulmak baradaky çözgüdi kabul etmäge sebäp bolan ýagdaýlar barada aýdyp beräýseňiz?

— Mälim bolşy ýaly, şu ýyl — «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilen ýylda ata Watanymyz mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny giňden dabaralandyrýar. Geçen ýyl bolsa ýurdumyz ýene-de bir şanly senäni — hemişelik Bitarap döwlet hökmünde halkara derejede ykrar edilmeginiň 25 ýyllygyny belläp geçdi.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 1995-nji ýylyň 12-nji dekabryndaky Kararnamasy bilen dünýäniň 185 ýurdy tarapyndan biragyzdan ykrar edilen we Baş Assambleýanyň 2015-nji ýylyň 3-nji iýunyndaky Kararnamasy bilen ikinji gezek tassyklanan hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýy Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasy ýörelgesi bolup durýar. Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 12-nji dekabryň «Halkara Bitaraplyk güni» diýlip yglan edilmegi bolsa ýurdumyzyň alyp barýan oňyn Bitaraplyk syýasatynyň ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmäge goşan uly goşandynyň ykrar edilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Türkmenistan Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna eýe bolan döwründen bäri, BMG-niň degişli Kararnamasynyň ähli kadalaryny üýtgewsiz durmuşa geçirip gelýär. Ýurdumyz dünýä bileleşiginiň doly hukukly agzasy hökmünde daşary syýasatda hemişelik Bitaraplyk, beýleki ýurtlaryň içerki işlerine gatyşmazlyk, döwletleriň özygtyýarlylygyna we çäk bitewüligine hormat goýmak, köptaraply harby-syýasy şertnamalara we bileleşiklere goşulmazlyk ýaly borçnamalary öz üstüne aldy.

Geçen döwürde ýurdumyzyň alyp barýan Bitaraplyk daşary syýasaty öz netijeliligini, dünýä jemgyýetçiliginiň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýändigini aýdyň görkezdi. Hemişelik Bitaraplygyna esaslanyp, Türkmenistan giň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen, ähli ýurtlaryň we halklaryň düýpli bähbitlerine laýyk gelýän möhüm başlangyçlar bilen çykyş edip, olary iş ýüzünde durmuşa geçirmekde hem çäreleri amala aşyrýar.

Ýurdumyzyň Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşine synçy hökmünde goşulmagy baradaky çözgüdi kabul etmäge sebäp bolan ýagdaýlar barada aýdanymyzda bolsa, Türkmenistan bu geňeşiň mejlislerine hemişe ýokary derejede işjeň gatnaşyp gelýär. Şunuň bilen birlikde Türkmenistan türki dilli ýurtlaryň ählisi bilen dürli ugurlarda dostlukly we özara bähbitli hyzmatdaşlyk edýär. Şoňa görä-de, biz Türki dilli döwletleriň hyzmatdaşlyk geňeşine synçy hökmünde goşulmak baradaky çözgüdi kabul etdik.

Men Türkmenistanyň Türki geňeşe synçy hökmünde gatnaşmagynyň guramanyň syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer gatnaşyklarda alyp barýan işlerine goşant goşjakdygyna berk ynanýaryn.

— Siziň maşgala gatnaşyklaryna, maşgala agzalaryňyza uly hormat goýýandygyňyz hemmelere mälimdir. Maşgala düşünjesi Siziň üçin nämäni aňladýar?

— Meniň üçin, umuman, türkmenler üçin maşgala gatnaşyklary çagalarymyza we agtyklarymyza miras galýan, gorap saklanmaga degişli mukaddeslikdir.

Adamyň iň gowy häsiýetleriniň biri ene-atasyna bolan çäksiz söýgüsidir. Türkmen nakylynda aýdylyşy ýaly, «Ataň bagtly bolsa — Allatagala bereket berer, eneň bagtly bolsa — pygamber ýalkar».

Dogruçyl we hakyky adam bolmak, borçlaryňy yhlas bilen ýerine ýetirmek, adamlara hemaýat etmek, ähdiňe wepaly bolmak ýaly ilkinji wesýetleri hem-de nesihatlary, öz topragyňa, onuň taryhyna bolan söýgi, watansöýüjilik öz dowamatyňa görä hereket etmekdir. Meniň ynsan we syýasatçy hökmünde kemala gelmegime aýratyn täsirini ýetiren bu düşünjeleri hem öz dowamatyma siňdirmekdir.

— Öz boş wagtyňyzy nähili geçirýärsiňiz?

— Boş wagtym az, iş güni daň atmanka başlanýar we giç agşam gutarýar. Dynç almak üçin wagtym bolsa, ony peýdaly we netijeli geçirmäge çalyşýaryn — köp okaýaryn ýa-da döredijilik we sport bilen meşgullanýaryn.

— Siz Prezident wezipesine girişmezden öň lukmançylyk ugry boýunça bilim aldyňyz, Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesinde işlediňiz. Men Siziň ýazan birnäçe kitaplaryňyz bilen tanyşdym we okadym. Siz görnükli syýasatçy, ýazyjy hem-de alym. Hünär saýlamakda şu günki ýaş nesillere näme maslahat berersiňiz?

— Hünär saýlamak belli bir käriň inçeliklerini ele almaga ymtylýan ýaş adamyň gyzyklanmalary bilen baglanyşykly bolmalydyr. Kesbiňden kemal tapmak üçin işiňi söýmeli, şonda üstünlik hem geler. Elbetde, alyp barýan işiňe elmydama halkyň esasy işiniň bir bölegi hökmünde garamaly. Adam özüniň Watanyň ykbalyna hemişe dahyllydygyny duýmalydyr.

Adam hemişe durmuşda öz mynasyp ornuny tapmak üçin saýlap alan hünäriniň inçeliklerini ele almaga ymtylmalydyr. Hünär derejesini kämilleşdirmäge çalyşmalydyr. Öz saýlap alan kärine wepaly bolup, hünär ussatlygyny artdyrmaga çalyşýan adam at-abraý hem gazanar. Il içinde hormatly ada-da mynasyp bolar. Ilkinji nobatda, öz ýüregiňe ýakyn hünäri saýlamaly. Ony ýokary derejede ele almaga çalyşmaly. Ussat hünärmen bolup ýetişmek üçin hemişe köp okamaly, öwrenmeli, kämilleşmeli. Şoňa görä-de, öz zehiniňe, ukyp-başarnygyňa görä hünär saýlamagy esasy meseleleriň biri hasaplaýaryn.

— Çuňňur hormatlanylýan Prezident Gurbanguly Berdimuhamedow! Örän möhüm döwlet işleriňiziň köpdügine garamazdan, wagt tapyp, biziň bilen duşuşandygyňyz, «TRT World» teleýaýlymyna interwýu berendigiňiz üçin Size köp sagbolsun aýdýarys. Biz munuň üçin özümizi bagtly duýýarys.

Aşgabat, 9-njy noýabr (TDH). Şu gün ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasynda Awstriýa Respublikasynyň wekiliýetiniň Türkmenistana saparynyň çäklerinde iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen birnäçe duşuşyklar geçirildi.

Awstriýanyň wekiliýetiniň düzümine dostlukly ýurduň iri kompaniýalarynyň wekilleri girdi. Şeýlelikde, şu gün geçirilen duşuşyklara gatnaşyjylaryň hatarynda hyzmatdaşlyk boýunça radioýaýlym enjamlaryny öndüriji “Heidelberger Druckmaschinen Eastern Europe GmbH” kompaniýasynyň, ýangyna garşy enjamlary we ýörite awtomobilleri getirýän “Rosenbauer International AG” kompaniýasynyň, ulag düzümleriniň gurluşygy boýunça “Waagner Biro Bridge System” kompaniýasynyň, lukmançylyk edaralary üçin önümleri getirýän “VAMED” kompaniýasynyň, “Europe Consult GmbH” konsalting-maslahat beriş kompaniýasynyň, saglygy goraýyş ulgamy üçin tehnologik çözgütleri taýýarlaýan “AME International”, elektroenergiýanyň durnukly önümçiligi üçin täzeçil çözgütleri öňe sürýän “Geppert GmbH” kompaniýasynyň, şeýle hem “Osterreichische Kontrollbank AG” kompaniýasynyň we iki ýurduň ykdysady gatnaşyklaryna işjeň goldaw berýän Awstriýanyň Federal ykdysady palatasynyň wekilleri bar.

Ýurdumyzyň döwlet düzümleriniň, işewür toparlarynyň, Saglygy goraýyş we derman senagaty, Maliýe we ykdysadyýet, Medeniýet, Energetika ministrlikleriniň, “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň, Daşary ykdysady iş bankynyň, Söwda-senagat edarasynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň hem-de başga-da birnäçe pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri awstriýaly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklaryň mümkinçiliklerini, täzeçil enjamlaryň, şol sanda radioýaýlym, lukmançylyk, sport enjamlarynyň getirilmegini guraýan bilelikdäki kärhanalary döretmegiň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Duşuşyga gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, Awstriýa Respublikasynyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri Mihael Linhartyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Türkmenistana bu gezekki sapary däp bolan döwletara gatnaşyklary berkitmegiň hem-de ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädime öwrüldi. Şeýle-de bu sapar Garaşsyz türkmen döwletiniň Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlary bilen doly möçberli gatnaşyklaryny has-da giňeltmeginde ähmiýetlidir.

Soňky ýyllarda iki ýurduň Daşary işler ministrlikleriniň arasyndaky syýasy geňeşmeler işjeňleşdirildi. Bu bolsa ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň dürli meseleleri we halkara derejedäki wezipeler boýunça pikir alyşmaga, olar boýunça umumy çemeleşmeleri we özara düşünişmegi pugtalandyrmaga ýardam edýär.

Söwda-ykdysady ulgamdaky gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmak, gaýtadan işleýän pudagy berkitmek, ýokary tehnologiýaly senagat önümçilikleriniň gurluşyklary boýunça iri maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmak syýasaty bu ugurdaky hyzmatdaşlygy giňden ösdürmäge oňyn şertleri döredýär.

Soňky ýyllarda türkmen-awstriýa işewürlik gatnaşyklarynyň ösdürilmegini şertlendirýän degişli şertnama-hukuk binýady pugtalandyryldy. Awstriýanyň işewür düzümleriniň Türkmenistanda ýaýbaňlandyrylan bilelikdäki taslamalaryň, şol sanda gurluşyk, syýahatçylyk, söwda, marketing we ulag hyzmatlary, dürli pudaklar üçin ýokary tehnologiýaly enjamlary getirmek taslamalarynyň durmuşa geçirilmegi babatda oňyn tejribe toplandygyny bellemek gerek. Şunda wekiliýetleri alyşmak, iş saparlaryny, işewürlik maslahatlaryny we pudaklaýyn sergileri geçirmek meselelerine möhüm ähmiýet berilýär.

Duşuşyga gatnaşyjylar şeýle hyzmatdaşlygyň türkmen-awstriýa gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de berkidilmegine, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljekki möhüm ugurlaryny kesgitlemäge ýardam edýändigini biragyzdan nygtadylar.

Milli ykdysadyýetimiziň ösüşinde maýa goýumlaryň uly ähmiýeti bardyr. Döwletiň durmuşa geçirýän bu syýasaty maýa goýum işini işjeňleşdirmek, ykdysady ösüşi, önümçiligiň netijeliligini ýokarlandyrmak we ilatyň durmuş meselelerini oňyn çözmek maksady bilen amala aşyrylýan hojalyk işleriniň toplumydyr. Maýa goýum syýasatynyň durmuşa geçirilmeginiň baş maksady ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmakdan, önümçiligiň giň gerimde ösdürilmegini we düýpli maýa goýumlaryň maýadarlar üçin peýdaly bolmagyny gazanmakdan ybaratdyr. Ýurdumyzda uly möçberli maýa goýum işlerini amala aşyrmak üçin ähli ykdysady amatlyklar, ýagny ýeňillikli karz, salgyt, gümrük tölegleri we halkara talaplara laýyk gelýän berk kanunçylyk binýady döredildi. Şeýle amatlyklar maýadarlarda uly gyzyklanma döredýär.

Milli ykdysadyýetimize çekilýän maýa goýumlaryň esasy aýratynlygy ýerli maýa goýumlaryň, döwlet býujetiniň serişdeleriniň paýynyň ýokary bolmagyna oňyn şert döredýär.

Ýurdumyzda nebitgaz, nebithimiýa, saglygy goraýyş we derman senagaty, ulag-aragatnaşyk, maliýe we bank ulgamlaryny ösdürmek boýunça taslamalary amala aşyrmak maksady bilen, daşary ýurt maýalarynyň akymyny artdyrmak, amatly maýa goýum ýagdaýyny döretmek barada ägirt uly işler alnyp barylýar.

Milli ykdysadyýetimizi ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynda» we «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» öz beýanyny tapýar.

Hormatly Prezidentimiziň başda durmagynda ýurdumyza maýa goýumlary çekmek we olaryň möçberini artdyrmak babatynda alnyp barylýan işiň çäklerinde Türkmenistanyň bank ulgamynyň tutýan orny örän uludyr. Maýa goýum syýasatynyň durmuşa geçirilmeginde we ýurdumyzyň ykdysadyýetine daşary ýurt maliýe serişdeleriniň çekilmeginde Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky tarapyndan uly işler alnyp barylýar.

Maýa goýumlar babatda, halkara gatnaşyklary ilerletmekde Türkmenistan ygtybarly hyzmatdaş hökmünde bütin dünýäde ykrar edilýär. Diýarymyzyň syýasy-jemgyýetçilik durmuşyndaky asudalyk, döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk derejesi, durnukly durmuş-ykdysady ösüşimiz, ýurdumyzda döwrebap ulag-aragatnaşyk infrastrukturasynyň hereket etmegi, daşary ýurt maýa goýumlarynyň kanun taýdan goraglylygy, maýadarlary höweslendirmek üçin berilýän salgyt we gümrük boýunça ýeňillikler bu ugurdaky işleriň rowaçlanmagyna ähli mümkinçilikleri döredýär. Alnyp barylýan oýlanyşykly maýa goýum syýasatynyň netijesinde Türkmenistanyň milli ykdysadyýetiniň ösüş depgini gazanylýar. Daşary ýurtlara iberilýän harytlaryň görnüşleriniň artmagy netijesinde daşary söwda dolanyşygynyň oňyn tapawudy emele gelýär.

Milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda amala aşyrylýan oýlanyşykly maýa goýum syýasaty ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň durnukly ösdürilmegine, ykdysady mümkinçilikleriň artdyrylmagyna hem-de halkymyzyň durmuş hal-ýagdaýynyň mundan beýläk-de ýokarlandyrylmagyna gönükdirilendir.

Allamyrat ATABAÝEW,

Türkmenistanyň Merkezi bankynyň Türkmenistanyň Gahrymany A.Nyýazow adyndaky ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň mugallymy.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe milli Liderimiziň tagallasy bilen ýurdumyzyň ähli pudaklarynda sanly ulgama geçmek işleri üstünlikli alnyp barylýar. Ýurdumyzda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň mümkinçilikleriniň giňden peýdalanylmagy sanly ykdysadyýete tapgyrlaýyn geçmek üçin şertleri döredýär. Bu bolsa ykdysady ösüşiň netijeliligini üpjün edýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda hem hormatly Prezidentimiziň milli ykdysadyýetimizi sanlylaşdyrmak ugrunda berýän tabşyryklaryny durmuşa geçirmek boýunça ýurdumyzda möhüm işler alnyp barylýar.

Mälim bolşy ýaly, döwlet Baştutanymyzyň Karary bilen «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy» üstünlikli amala aşyrylýar. Bu resminama ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň we ýurdumyzyň jemgyýetçilik edaralarynyň işiniň netijeliligini maglumat tehnologiýalaryny ulanmagyň hasabyna ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Resminama kabul edilmezinden ozal Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça zerur işler ýerine ýetirildi. Milli Liderimiziň tabşyrygyna laýyklykda, 2010-njy ýylda döwletiň hökümet aragatnaşygyna sanly ulgam ornaşdyryldy, wideoaragatnaşyk we elektron resminama dolanyşygy ýola goýuldy. «Aragatnaşyk hakynda», «Türkmenistanda internet torunyň ösüşini we internet hyzmatlaryny etmegi hukuk taýdan düzgünleşdirmek hakynda», «Maglumat we ony goramak hakynda», «Şahsy durmuş barada maglumat we ony goramak hakynda», «Kiberhowpsuzlyk hakynda», «Elektron resminama, elektron resminama dolanyşygy we sanly hyzmatlar hakynda» we beýleki kanunlar kabul edildi. Hökümet agzalarynyň, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň, etraplaryň häkimleriniň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda onlaýn tertibinde wideomaslahatlary geçirmäge mümkinçilik berýän ulgam ornaşdyryldy. Ýurdumyzda transmilli optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň bolmagy internet akymlarynyň üstaşyr geçirijilik ukybyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Hormatly Prezidentimiz ykdysadyýeti sanlylaşdyrmak, bu pudagyň işgärler kuwwatyny pugtalandyrmak, döwlet dolandyryşynyň netijeliligini, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin elektron we ylmy ulgamy özleşdirmek, ýokary tehnologiýalaryň hem-de kiçi we orta telekeçiligiň mümkinçiliklerini çekmek arkaly pudaklary döwrebaplaşdyrmak meselelerine aýratyn ähmiýet berýär. Häkimlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň önümçilik işini awtomatlaşdyrmak, hasaba almak we hasabyny ýöretmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri ýeňilleşdirmek, şeýle hem raýatlar üçin amatlyklary döretmek we elektron hyzmatlar ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň www.e.gov.tm bir bitewi döwlet saýty döredildi. Bu portal raýatlar hem-de işewürlik üçin elektron görnüşinde döwlet hyzmatlaryny ýerine ýetirmäge «Bir penjire» diýen awtomatlaşdyrylan maglumat ulgamy hökmünde hödürlendi. Bu portalyň ähli mümkinçiliklerini doly herekete girizmek üçin saýtyň görkezilen bölümindäki hyzmatlary ýerine ýetirýänleriň işjeňligi zerur bolup durýar.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz «Türkmenistanda elektron resminamalar dolanyşygy ulgamyny we internet web-saýtlary döretmek we işe girizmek hakynda» Karary kabul etdi. Resminama laýyklykda, ministrliklere, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna, Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimliklerine, guramaçylyk-hukuk görnüşine garamazdan, edaralara, kärhanalara, guramalara hem-de bilimi bolmadyk, telekeçilik işi bilen meşgullanýan ýuridik şahslara, hususy telekeçilere elektron resminama dolanyşygy ulgamyny, web-saýtlary bellenen tertipde döretmegi, şeýle hem olaryň işe girizilmegini we yzygiderli döwrebaplaşdyrylyp durulmagyny üpjün etmek tabşyryldy. Munuň özi, hormatly Prezidentimiziň belläp geçişi ýaly, ähli ugurlarda elektron ulgama geçilmegi kagyz görnüşindäki resminamalar dolanyşygyny ep-esli azaltmaga, maglumatlaryň geçişiniň we olary alyşmagyň tizligini ýokarlandyrmaga, ahyrky netijede bolsa, çözgütleri kabul etmek üçin sarp edilýän wagty ep-esli azaltmaga, şeýle hem işdäki bökdençlikleri aradan aýyrmaga mümkinçilik berer. Milli Liderimiziň ýurdumyzy ösdürmeklige gönükdiren bu asylly başlangyjy esasynda iň bir gymmatly hazynany — wagty tygşytlamaga mümkinçilik döredilýär. Işde bolsa netijelilik, takyklyk, ygtybarlylyk gazanylar. Döwlet Baştutanymyz elektron resminama dolanyşygy ulgamyny hem-de web-saýtlary durmuşa ornaşdyrmak işine hem uly üns berýär. Saýtlaryň ýygy-ýygydan täzelenip durulmagy bolsa onuň hil taýdan ösüşiniň kepilidir, sebäbi ol peýdalanyjylar üçin bähbitli maglumatlaryň yzygiderli akymynyň döredilmeginiň hasabyna elektron neşiriň meşhurlygyny üpjün edýär.

Sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna laýyklykda, milli Liderimiziň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň neşirlerini elektron görnüşe geçirmek boýunça tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, bu işi guramagyň degişli tertibi taýýarlanyldy. Köpçülikleýin habar beriş serişdelerini sanlylaşdyrmak içerki maglumat bazarynda bäsdeşligi artdyrar we olaryň dünýä media bazaryna çykmagyna şert döreder. Şeýlelikde, Türkmenistan sanly ykdysadyýete geçmek meselesine taýýarlykly geldi. Kanunçylyk binýadynyň kämilleşdirilmegi, zerur düzümiň, IT-kompaniýalaryny ösdürmek üçin amatly şertleriň döredilmegi, işgärler bilen üpjünçilik we başga-da birnäçe şertler milli Liderimiziň başlangyjy bilen durmuşa geçirilýän Türkmenistanyň sanly ykdysadyýetini ösdürmegiň Konsepsiýasynda anyk beýan edilen maksatlaryň ýerine ýetirilmegini tizleşdirer.

Şeýle ajaýyp zamanada il bähbitli, döwlet ähmiýetli işleriň durmuşa geçirilmeginde bimöçber aladalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, belent başy aman bolsun!

Jangeldi IŞANKULYÝEW,

žurnalist.