Aşgabat, 5-nji mart (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň geçen iki aýynda ýerine ýetiren işleriniň jemleri jemlenildi, şeýle hem Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.
Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew Watanymyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak, ýolbaşçylyk edýän düzümlerine sanly ulgamy, öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak boýunça ýylyň başyndan bäri alnyp barlan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem ýurdumyzyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi, serkerdeleriň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak babatda amala aşyrylan işler barada aýdyldy.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Bitarap Türkmenistanyň durmuşa geçirýän Harby doktrinasynyň ýurdumyzda parahat we abadan durmuşyň ygtybarly kepilidigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz Ýaragly Güýçlerimizi mundan beýläk-de döwrebap tehnikalar bilen üpjün etmegiň, Goranmak ministrliginiň, onuň garamagyndaky düzümleriň işini kämilleşdirmegiň wajypdygyna ünsi çekip, serkerdeleriň hünär derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga, ýaş esgerleri watançylyk ruhunda terbiýelemäge aýratyn ähmiýet bermegiň, Ýaragly Güýçlerimizi kämilleşdirmek boýunça maksatnamalaýyn işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi we Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine birnäçe tabşyryklary berdi.
Baş prokuror B.Muhamedow kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilişine prokuror gözegçiligini amala aşyrmak, sanly ulgamy işjeň ulanmak, ýolbaşçylyk edýän düzüminiň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak maksady bilen şu ýylyň geçen iki aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Şunda sanly ulgamy has giňden ornaşdyrmaga, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmaga, prokuratura edaralarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmaga zerur ähmiýet berilýändigi bellenildi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada-da aýdyldy.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, döwletimizde kanunlaryň ýerine ýetirilişine, hukuk namalarynyň kanunylygyna yzygiderli prokuror gözegçiligini amala aşyrmak, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça netijeli çäreleri görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi we bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi.
Içeri işler ministri M.Hydyrow ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak, ýangyn howpsuzlygynyň kadalaryny berjaý etmek, hukuk tertibini üpjün etmek boýunça şu ýylyň ýanwar-fewral aýlarynda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ösüş maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde degişli düzümleri döwrebap enjamlardyr tehnikalar bilen üpjün etmek boýunça netijeli işler amala aşyrylýar, sanly ulgam işjeň ulanylýar. Şeýle hem hasabat döwründe Watan goragçylarynyň güni mynasybetli birnäçe desgalaryň açylyp ulanmaga berlendigi barada aýdyldy.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzda jemgyýetçilik tertibini ýokary derejede üpjün etmek, jenaýatçylygyň, beýleki hukuk bozulmalarynyň öňüni almak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň, ýol hereketiniň howpsuzlygyny üpjün etmegiň, ýangyn howpsuzlygy kadalarynyň berjaý edilişine gözegçilik etmegiň zerurdygyny belledi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy öňde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmek üçin içeri işler edaralaryna sanly ulgamy we işiň täze usullaryny işjeň ornaşdyrmagyň, öňdebaryjy tehnologiýalaryň mümkinçiliklerinden has doly peýdalanmagyň wajypdygyna ünsi çekip, degişli görkezmeleri berdi.
Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew şu ýylyň iki aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, degişli düzümlere sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy, kazyýet işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, işgärler kuwwatyny pugtalandyrmak maksady bilen görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem bu düzümi ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, «Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda» Permana gol çekip, kanunylygyň we hukuk tertibiniň berjaý edilişine yzygiderli gözegçilik etmegiň wajypdygyny aýtdy. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy düzgün bozulmalary ýüze çykarmaga, olary döredýän sebäpleri we şertleri aradan aýyrmaga, kazyýet edaralarynyň işiniň hilini, kazyýet ulgamyny we kazyýet önümçiligini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreleri netijeli dowam etdirmegiň möhümdigini belläp, Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.
Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe ýerine ýetirilen işler, Watanymyzda parahatçylygy üpjün etmek, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň milli howpsuzlygyny ygtybarly üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleri yzygiderli kämilleşdirmegiň möhümdigini nygtady we birnäçe görkezmeleri berdi.
Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew Watanymyzyň serhetleriniň ygtybarly goralmagyny üpjün etmek, serhet goşunlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, serkerdeleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, ýaş serhetçileri watançylyk ruhunda terbiýelemek boýunça geçen iki aýda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.
Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň serhetleriniň goňşy döwletler bilen dostlukly gatnaşyklaryň binýady bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, degişli düzümleri täze tehnikalar bilen üpjün etmek, serhet goşunlaryny ösdürmegiň Maksatnamasynda kesgitlenen çäreleri öz wagtynda ýerine ýetirmek bilen bagly meselelere hemişe üns bermegiň zerurdygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz gullugyň ýolbaşçysyna serhetlerimiziň ygtybarly goragyny üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleri netijeli dowam etdirmek babatda birnäçe görkezmeleri berdi.
Adalat ministri M.Taganow şu ýylyň ýanwar-fewral aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, hususan-da, milli kanunçylyk işini kämilleşdirmek, ýolbaşçylyk edýän düzümlerine sanly ulgamy ornaşdyrmak üçin degişli teklipleriň taýýarlanylyşy, hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.
Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, kanun çykaryjylyk işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň öňde durýan esasy wezipeleriň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, daşary ýurtlaryň bu ulgamdaky öňdebaryjy tejribesini öwrenmek zerurdyr diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we kanun taslamalaryny taýýarlamak, taslamalara hukuk taýdan netijenama bermek boýunça alnyp barylýan işleri netijeli dowam etdirmek, edara-kärhanalarda, raýatlaryň arasynda kanunçylygy düşündirmek bilen bagly çäreleri yzygiderli geçirmek barada birnäçe tabşyryklary berdi.
Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümlerini täze tehnikalar bilen üpjün etmek, olaryň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, gullugy ösdürmegiň Maksatnamasyny durmuşa geçirmek boýunça ýylyň başyndan bäri amala aşyrylan işler barada hasabat berdi.
Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Döwlet gümrük gullugynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylýandygyny nazara almak bilen, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça ýörite okuwlary yzygiderli guramagyň wajypdygyny nygtady. Ylmy-tehniki ösüşiň öňdebaryjy gazananlaryny işjeň ulanmak döwletimiziň serhedinden geçirilýän harytlaryň we ýükleriň talabalaýyk gözden geçirilmegini üpjün edýär diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we gümrük nokatlarynda ygtybarly gümrük gözegçiligini alyp barmagy, bu düzümiň maglumat-aragatnaşyk ulgamyny ösdürmek işini dowam etdirmegi tabşyrdy.
Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýolbaşçylyk edýän düzümini ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, şu ýylyň iki aýynda görlen çäreler barada hasabat berdi. Hasabatda işgärleriň netijeli işlemegi üçin amatly şertleri döretmek boýunça geçirilýän işleriň çäklerinde döwrebap desgalaryň ulanmaga berlendigi aýdyldy. Şeýle hem migrasiýa hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada habar berildi.
Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bu düzümiň işini döwrüň talabyna laýyklykda guramagyň işgärleriň hünär derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagyny talap edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda migrasiýa ýagdaýlaryna ygtybarly gözegçilik etmek, raýatlara migrasiýa babatda ýokary hilli hyzmatlary ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmek babatda degişli tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasyna laýyklykda, ýurdumyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak boýunça netijeli çäreleriň görülýändigini belledi. Şunda bu ugurdaky işleriň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigi nygtaldy.
Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň asuda hem-de bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.
Beýleki habarlar
- Halkara zenanlar güni dabaraly bellenilip geçildi
42 minut öň
- Bilimli nesil — kuwwatly Watan
42 minut öň
- Ýaşlaryň arasynda maslahat geçirildi
43 minut öň
- Çeper elli nowçalar
44 minut öň
- Arkadagly Serdarymyzyň ynsanperwer ýollary
2 sagat öň
- Iň eýjejik gyzjagaz
2 sagat öň
- Watanymyzyň abraýy arşa galýar
2 sagat öň
- Gyzykly geçen ýaryşlar
2 sagat öň
- Ýaryşda güýçlüler öňe saýlandy
3 sagat öň
- Saz-söhbede beslenen dabara
3 sagat öň
- Okuwçy gyzlaryň sport ussatlygy
3 sagat öň
- Woleýbol ýaryşy
3 sagat öň
- Gatnaşyklar täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar
3 sagat öň
- Garaşsyz döwletimiz depginli ösmegini dowam etdirýär
4 sagat öň
- Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň enelerine, ähli gelin-gyzlaryna
4 sagat öň
- Gahryman Arkadagymyzyň “Euronews” teleýaýlymyna interwýusy
4 sagat öň
- Türkmenistanyň Prezidentiniň PERMANY
4 sagat öň
- Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi
4 sagat öň
- Türkmenistanyň Prezidenti bilen Gruziýanyň Premýer-ministriniň arasynda gepleşikler geçirildi
4 sagat öň
- Halkara zenanlar güni mynasybetli baýramçylyk dabarasy
4 sagat öň
Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan Türkmenistanyň ykdysady ösüş nusgasy durmuş ugurly özgertmeleri amala aşyrmaga gönükdirilendir. Ol ykdysadyýeti dolandyrmaga, döwlet eýeçiligindäki emläkleri hususylaşdyrmaga, döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň dürli gurallaryny ornaşdyrmaga esaslanýan bazar özgertmelerini amala aşyrmak üçin amatly başlangyç meýdançany döretmäge mümkinçilik berdi. Häzirki wagtda, hususan-da, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň dabaralaryna beslenýän Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda türkmen halkynyň Milli Lideri tarapyndan binýady goýlan ýurdumyzyň ykdysady ugry hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Onuň esasy maksady Watanymyzyň ösüş ýolunda barha ilerlemegini, dünýäniň ykdysady gatnaşyklar ulgamyna üstünlikli goşulyşmagyny üpjün etmekden ybaratdyr.
Häzirki wagtda täsirli dolandyryşyň, meýilnamalaşdyrmagyň we seljerişiň gurallaryny özünde jemleýän, Türkmenistany ösdürmegiň ylmy taýdan esaslandyrylan strategiýasy ýurdumyzyň ägirt uly ykdysady, serişde kuwwatyny nazara alanyňda, köptaraplaýyn işi alyp barmaga, pudaklarda oňyn makrogörkezijileri gazanmaga mümkinçilik berýär. Şol bir wagtda ykdysadyýetiň diwersifikasiýalaşdyrylmagyna, onuň esasy pudaklaryny ösdürmäge maýa goýumlaryň çekilmegine, iri innowasion kärhanalaryň gurulmagyna, eksport ugurly, importyň ornuny tutýan önümçilikleriň döredilmegine, azyk bolçulygynyň üpjün edilmegine, täze iş orunlarynyň döredilmegine, ilatyň durmuş taýdan goraglylygynyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berilýär. Şu ýylyň 7-nji fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde «Türkmenistany 2025-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň» kabul edilmegi bu ugurda nobatdaky möhüm ädim boldy. Degişli Kararda bellenilişi ýaly, resminama «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» bellenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen işlenip taýýarlanyldy.
Prezident Maksatnamasynyň we şu ýyl üçin Döwlet býujetiniň ileri tutulýan ugurlary göz öňünde tutulan resminamada kesgitlenen çäreleriň iş ýüzünde amal edilmegi işjeň maýa goýum syýasatynyň durmuşa geçirilmegine, döwlet maýa goýumlarynyň netijeliliginiň üpjün edilmegine, sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna, kiçi we orta telekeçiligiň geriminiň giňeldilmegine, raýatlaryň ýaşaýyş derejesiniň, durmuş taýdan goraglylygynyň has-da ýokarlandyrylmagyna ýardam berer. Maksatnamada 2025-nji ýylda garaşylýan makroykdysady görkezijiler getirilýär, ähli pudaklar üçin önümçilik meýilnamalary, ýerine ýetirilmeli işler, durmuş-ykdysady ösüşiň şertleri bellenilýär, ýurdumyzyň welaýatlary, Aşgabat, Arkadag şäherleri üçin maýa goýum mukdary kesgitlenilýär. Oňa laýyklykda, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda jemi içerki önümiň ösüş depginini 6,3 göterimde saklamak meýilleşdirilýär. Bölek satuw haryt dolanyşygynyň möçberini 169,2 milliard manada, daşary söwda dolanyşygynyň möçberini bolsa 20 milliard amerikan dollaryna ýetirmek göz öňünde tutulýar.
«Türkmenistanyň 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, ýurdumyzyň esasy maliýe maksatnamasynyň girdeji bölegi ykdysadyýetiň pudaklarynyň hasabyna, hususan-da, nebitgaz, senagat, himiýa, elektroenergetika, gurluşyk, oba hojalyk, ulag-kommunikasiýalar, dokma, azyk senagaty pudaklaryndan, maliýe-bank ulgamlaryndan, hususy bölekden gelip gowuşmaly salgytlardyr hökmany tölegleriň hasabyna üpjün ediler. Döwlet býujetiniň çykdajy böleginde durmuş maksatly ulgama gönükdirilýän serişdeleriň 76,1 göterime barabar bolmagyna garaşylýar. Umuman, hormatly Prezidentimiziň alyp barýan döwlet syýasaty Watanymyzy mundan beýläk-de gülledip ösdürmäge gönükdirilendir. Şunda maýa goýum işjeňliginiň artmagyna uly ähmiýet berilýär. Munuň üçin zerur şertler döredilýär we ýeterlik mukdarda serişdeler bölünip berilýär. Gaýtadan işleýän kärhanalary, senagat pudaklaryny ýokary depginde ösdürmek üçin goýberilýän maýa goýumlaryň möçberi ýylsaýyn artdyrylýar.
Täze Maksatnamada önümçilik kärhanalaryny doly kuwwatynda işletmek, çig mallary rejeli peýdalanmak, eksport ugurly we importyň ornuny tutýan harytlaryň görnüşlerini artdyrmak bellenilýär. Bu bolsa innowasion tehnologiýalara esaslanýan pudaklara, bäsdeşlige ukyply senagaty, önümçiligi döretmek boýunça taslamalara hususy maýa goýumlaryň gerimini giňeltmek arkaly döwlete degişli däl pudagyň, daşary ýurt maýa goýumlarynyň paýynyň artmagyny göz öňünde tutýar. 2025-nji ýylda alnyp baryljak işleriň çäklerinde ýurdumyzyň durnukly ösüşini dowam etdirmek, raýatlaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak, iş üpjünçilik ulgamyny kämilleşdirmek bu resminamanyň esasy maksatlary hökmünde kesgitlenendir. Makroykdysady durnuklylygy gazanmak üçin pudaklary diwersifikasiýalaşdyrmak, sebitleriň ykdysady kuwwatyny artdyrmak bilen bagly wezipeler öňde goýuldy. 2025-nji ýylda Türkmenistanyň ykdysadyýetine maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna jemi 40,1 milliard manat möçberinde düýpli maýa goýumlar gönükdiriler. Serişdeleriň agramly bölegini önümçilik desgalarynyň, medeni-durmuş maksatly binalaryň gurluşygy üçin bölüp bermek göz öňünde tutulýar. Uly möçberdäki maýa goýumlary ýaşaýyş jaýlarynyň, şol sanda aýratyn zerurlyklary bolan raýatlar üçin ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy üçin ulanmak meýilleşdirilýär.
Resminama laýyklykda, maýa goýum syýasatynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, milli ykdysadyýet üçin bölünip berlen maliýe çeşmelerini kämilleşdirmek şu ýyl üçin ileri tutulýan ugurlar hökmünde kesgitlenildi. Şunuň bilen birlikde, innowasion pudaklara, bäsdeşlige ukyply senagat we önümçilik taslamalaryna maýa goýumlary artdyrmak, milli hem daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek, olaryň telekeçiler, maýadarlar üçin özüne çekijiligini ýokarlandyrmak babatda anyk çäreler görler. Şunda degişli meseleleri düzgünleşdirýän kanunçylyk binýadynyň yzygiderli döwrebaplaşdyrylmagy möhüm ugur hökmünde bellenilýär.
Oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk, ynsanperwerlik, özara bähbitlilik, deňhukuklylyk ýörelgelerine esaslanýan daşary ykdysady syýasaty durmuşa geçirmek, ähli ugurlar boýunça döwletara, sebitara, halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmek, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli söwda gatnaşyklaryny ösdürmek hem esasy wezipeleriň hataryndadyr. Daşary ýurtlar, abraýly guramalar, şol sanda iri maliýe-ykdysady düzümler bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak maksady bilen, ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda birnäçe çäreleri geçirmek meýilleşdirilýär. Hususan-da, işewürlik, maýa goýum forumlary, işewürlik geňeşleriniň ikitaraplaýyn duşuşyklary we beýlekiler guralar. Bu ugurda 23-24-nji aprelde Malaýziýanyň paýtagty Kuala-Lumpurda geçiriljek Türkmenistanyň ykdysadyýetine maýa goýumlary çekmek boýunça halkara forum hem aýratyn ähmiýete eýe bolar.
Mundan başga-da, bar bolan tebigy, zähmet, maliýe serişdelerini tygşytly hem-de oýlanyşykly peýdalanmaga gönükdirilen ýapyk aýlanyşykly ykdysadyýeti höweslendirmäge möhüm üns berilýär. Hormatly Prezidentimiz 7-nji fewraldaky Hökümet mejlisinde eden çykyşynda ähli ulgamlara ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlaryny giňden ornaşdyrmagyň wajypdygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Maksatnamada innowasion tehnologiýalara esaslanýan senagat pudaklaryny ösdürmek, sanly ulgamy ornaşdyrmagy dowam etdirmek, milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny ösen tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrmak boýunça anyk çäreler kesgitlenilýär. Ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda pudaklaýyn we düzümleýin özgertmeleri geçirmek, döwlet emläginiň dolandyrylyşyny döwrüň talabyna laýyk getirmek wezipeleri hem bar. Hususan-da, ýokary tehnologiýaly önümçiligi goldamak, goşulan bahasy, ylmy-tehniki derejesi pes bolan senagat önümleriniň önümçiliginden goşulan bahasy ýokary bolan haryt önümçiligine geçmäge aýratyn üns berler. Mundan başga-da, döwlet eýeçiligindäki desgalary hususylaşdyrmak, olary paýdarlar jemgyýetlerine öwürmek göz öňünde tutulýar. Kärhanalary gurluş taýdan üýtgedip gurmagyň çäklerinde dolandyryş we önümçilik ulgamynda dünýäniň öňdebaryjy ylmy-tehnologik gazananlaryny ulanmak meýilleşdirilýär.
Sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy hem bu işleriň ýene bir möhüm ugrudyr. Ýurdumyzda sanly ykdysadyýetiň iň möhüm esaslaryny döretmek, bu ugurda kadalaşdyryjy hukuk binýadyny üpjün etmek üçin birnäçe çäreleriň görülýändigini bellemek gerek. Edara-kärhanalarda, guramalarda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny işjeň ulanmak, olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny kämilleşdirmek, resminamalary dolandyrmagyň elektron ulgamyny ornaşdyrmak, häzirki zaman iş usullaryny ulanmak, ugurdaş hünärmenleriň hünär derejelerini ýokarlandyrmak maksady bilen alnyp barylýan giň gerimli işler muny aýdyň tassyklaýar.
Türkmenistanyň ählumumy ykdysadyýete netijeli goşulyşmagyny üpjün etmek babatda ýurdumyzyň Bütindünýä Söwda Guramasyna girmegi boýunça utgaşdyrylan işleri dowam etdirmek meýilleşdirilýär. Hususan-da, BSG-niň kadalaryny we düzgünlerini göz öňünde tutmak bilen, milli kanunçylyk, daşary söwda ulgamy kämilleşdiriler. Şunuň bilen birlikde, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň, hususy pudagyň wekilleri üçin ýörite okuw maslahatlaryny, duşuşyklary, dürli çäreleri guramak göz öňünde tutulýar. Şeýle hem degişli halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy giňeltmäge üns berler.
Ykdysadyýetiň ähli ugurlarynyň deňagramly ösüşini üpjün etmek Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmegiň esasy şertleriniň hatarynda kesgitlenildi. Şundan ugur alnyp, Maksatnamada her pudak, her ministrlik we pudaklaýyn dolandyryş edarasy üçin ileri tutulýan wezipeler anyk beýan edilýär. Resminamada bellenilişi ýaly, Maliýe we ykdysadyýet ministrligi tarapyndan býujet-salgyt syýasaty ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet we milli maksatnamalarynda kesgitlenen wezipelere laýyklykda amala aşyrylar. Maliýe-ykdysady durnuklylygy üpjün etmäge, senagat, hyzmatlar ulgamynda ykdysady işjeňligi dowam etdirmäge, sanly we innowasion ösüşi goldamaga, bellenen wezipeleridir çäreleri, desgalaryň gurluşyk, abatlaýyş işlerini ýeterlik möçberde maliýeleşdirmäge gönükdirilen anyk işler durmuşa geçiriler. Şeýle hem maliýe bazarlaryny, gözegçilik işlerini, hasaplaýyş we maliýe hasabatlylygyny döwrebaplaşdyrmak, nyrh syýasatyny, nyrh emele getirmek ulgamyny kadalaşdyrmak, salgyt ulgamyny sanlylaşdyrmak esasy wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi.
Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiziň alyp barýan býujet syýasaty ýurdumyzyň esasy maliýe meýilnamasynyň girdeji böleginiň çykdajy böleginden has köp ýerine ýetirilmegini üpjün edýär. Şunda Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň häzirki döwrüň talaplarynyň göz öňünde tutulyp işlenip taýýarlanylandygyny nygtamak möhümdir. Onda pul serişdeleriniň has deňagramly, maksatlaýyn peýdalanylmagy göz öňünde tutulýar. Milli ykdysadyýetiň pudaklarynda 2024-nji ýylda alnyp barlan işleriň jemlerine bagyşlanyp geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde beýan edilen maglumatlar hem muny aýdyňlygy bilen subut edýär. Mejlisiň dowamynda bellenilişi ýaly, Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 105,9 göterim, çykdajy bölegi bolsa 99,9 göterim berjaý edildi. Şunuň bilen baglylykda, 2025-nji ýyl üçin niýetlenen Maksatnamada býujetiň çykdajylaryny ileri tutulýan ugurlara gönükdirmek, býujet serişdeleriniň tygşytly, maksatlaýyn peýdalanylyşyna gözegçilik etmek, býujet amallarynyň aýdyňlygyny üpjün etmek bellenilýär.
Milli intellektual eýeçiligi goramak ulgamyny dünýä standartlaryna laýyk getirmek hem ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi. Şunda ylmyň, tehnikanyň, medeniýetiň gazananlaryny döwletiň hem-de jemgyýetiň ösüşine ornaşdyrmak, intellektual eýeçilik hukuklaryny döwlet we halkara derejede goramagyň kepilliklerini üpjün etmek boýunça işler dowam etdiriler.
Maksatnama baradaky synymyzy dowam etmek bilen, Gahryman Arkadagymyzyň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesiniň özboluşly dowamy bolup durýan hormatly Prezidentimiziň «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen şygaryna laýyklykda, durmuş-ykdysady strategiýanyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini, raýatlaryň abadançylygyny ýokarlandyrmaga, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny kämilleşdirmäge gönükdirilen anyk işleriň yzygiderli alnyp barylýandygyny bellemek gerek. Şundan ugur alnyp, Türkmenistanyň Zähmet we ilaty durmuş taýdan goramak ministrligi tarapyndan şu ýylda zähmet serişdelerini netijeli dolandyrmagy üpjün etmek, ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, iş gözleýänleri hasaba almak, işe ýerleşdirmek boýunça hyzmatlary ýerine ýetirmek göz öňünde tutulýar. Esasy tagallalar täze ýokary öndürijilikli, bäsdeşlige ukyply iş orunlaryny döretmäge gönükdiriler. Bellenen meýilnamalara laýyklykda, 2025-nji ýylda häzirki zaman kärhanalaryny gurmagyň, döwlet düzüminde bar bolanlarynyň durkuny täzelemegiň hasabyna 3 müňden gowrak iş orny dörediler. Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda ykdysady taýdan işjeň ilaty pensiýa ätiýaçlandyrmasyna çekmäge, pensiýalaryň we döwlet kömek pullarynyň töleniş ulgamyny kämilleşdirmäge, goldawa mätäç raýatlar üçin durmuş taýdan hyzmat etmegiň usullaryny kämilleşdirmek babatda teklipleri taýýarlamaga hem möhüm ähmiýet berler.
Häzirki wagtda statistikanyň döwletiň ykdysadyýetinde iň wajyp wezipeleriň birini ýerine ýetirýändigi hemmelere mälimdir. Şunuň bilen baglylykda, Statistika baradaky döwlet komitetiniň öňünde bu düzümiň işini döwrüň talabyna laýyklykda guramak, halkara ülňülere we milli ykdysadyýeti dolandyrmagyň talaplaryna laýyk gelýän, ýokary hilli statistik maglumatlary öz wagtynda, doly möçberde ýygnamak, işlemek we ýaýratmak ýaly wezipeler goýuldy. «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň işi barada aýdylanda bolsa, halkara tejribeden ugur almak arkaly hereket edýän standartlary yzygiderli döwrebaplaşdyrmak, standartlaşdyrmak boýunça halkara we sebitara guramalar, daşary ýurtlaryň ygtyýarly edaralary bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmek boýunça işler dowam etdiriler. Şeýle hem standartlaşdyrmak, sertifikatlaşdyrmak, akkreditirlemek, metrologiýa ugurlary boýunça hyzmatlary ýeňilleşdirmek, bu ugurda ýöriteleşen hünärmenleriň hünär derejelerini ýokarlandyrmak boýunça işleri geçirmek meýilleşdirilýär. Türkmenistanyň Döwlet ätiýaçlandyryş guramasy tarapyndan ätiýaçlandyryş işiniň hilini ýokarlandyrmak, hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmak, ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak, ugurdaş edaralaryň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak, ähli gyzyklanma bildirýän taraplar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek hem-de halkara ätiýaçlandyryş işewür düzümleriň tejribelerine esaslanyp, hünärmenleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça anyk çäreleri amala aşyrmak göz öňünde tutulýar.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň çäklerinde karz edaralary tarapyndan hem netijeli işler alnyp barylýar. Milli ykdysadyýetimizi yzygiderli ösdürmekde, onuň dünýäniň ykdysady gatnaşyklar ulgamyna goşulyşmagyna ýardam bermekde bu edaralara aýratyn orun degişlidir. Häzirki wagtda banklaryň esasy maksatlary hümmetsizlenmegiň derejesini bellenilen çäklerde saklamakdan, maliýe akymlaryny düzgünleşdirmek, gözegçilikde saklamak arkaly milli ykdysadyýeti zerur mukdarda pul serişdeleri bilen üpjün etmekden ybaratdyr. Merkezi bankyň we tutuş bank ulgamynyň netijeli iş alyp barmagy üçin degişli kanuny şertlerdir kepillikler döredilýär, bitewi döwlet pul-karz syýasaty durmuşa geçirilýär. Nagt pul dolanyşygy amala aşyrylýar, hasaplaşyk-töleg ulgamynyň ygtybarly işi üpjün edilýär we bahalaryň durnuklylygy saklanýar. Maksatnamanyň esasy wezipeleri baradaky gürrüňi dowam etmek bilen, 2025-nji ýyl üçin niýetlenen bu ugurdaky strategiýada ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini, milli manadymyzyň durnukly hümmetini saklamagyň, hyzmatlaryň sanawyny, karzlaryň görnüşlerini artdyrmagyň göz öňünde tutulandygyny nygtamak gerek.
Şeýlelikde, ykdysadyýetiň köpugurlylygyny üpjün etmek boýunça syýasatyň durmuşa geçirilişini işjeňleşdirmek maksady bilen, döwlet edaralarynyň, döwlete dahylsyz kärhanalaryň, hususy telekeçileriň önümçilik, dolanyşyk serişdelerini almaklary, raýatlara sarp ediş karzlarynyň berilmegi üçin anyk çäreler kesgitlenildi. Şunuň bilen birlikde, oba hojalyk önümleriniň önümçiligini artdyrmak, eksport kuwwatyny ýokarlandyrmak, içerki bazarda azyk bolçulygyny üpjün etmek, önüm öndürijilere hödürlenilýän hyzmatlary mundan beýläk-de gowulandyrmak bilen baglanyşykly maýa goýum taslamalaryny maliýeleşdirmek meýilleşdirilýär. Mundan başga-da, ozalky ýyllarda bolşy ýaly, raýatlarymyzyň ýaşaýyş jaýlaryny satyn almagy üçin ipoteka karzlaryny resmileşdirmek boýunça hem degişli işler geçiriler. Bank kartlaryny we töleg ulgamlaryny kämilleşdirmäge, olaryň goraglylygyny pugtalandyrmaga, hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga, öňdebaryjy tehniki serişdelerini mundan beýläk-de giňden ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berler. Mälim bolşy ýaly, söwda nokatlarynda, hyzmatlar ulgamynda töleg amala aşyrylanda galtaşyksyz maglumat tehnologiýalaryny we QR-kodlary peýdalanmak mümkinçiligi döredildi. Bu ugurdaky işler şu ýylda hem dowam etdiriler.
Şeýle hem «Internet-bank», «Mobil-bank» hyzmatlary arkaly bank amallaryny uzakdan dolandyrmak, internet ulgamy arkaly bank töleglerini amala aşyrmak mümkinçiligini giňeltmek boýunça anyk çäreleri görmek meýilleşdirilýär. Banklar tarapyndan alnyp barylýan işleriň toplumy hormatly Prezidentimiz tarapyndan bu düzümiň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli çözmäge gönükdirilendir. Şolaryň hatarynda milli töleg ulgamynyň kuwwatyny ýokarlandyrmak, banklaryň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak, durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmek, ýurdumyzyň raýatlaryna, daşary ýurtly myhmanlara döwrebap hyzmatlary etmek bilen baglanyşykly wezipeler bar. Şunuň bilen birlikde, halkara maliýe guramalary bilen hyzmatdaşlyk çuňlaşdyrylar, öňdebaryjy tejribäni alyşmak işleri dowam etdiriler.
Mälim bolşy ýaly, 2024-nji ýylyň awgustynda «Fitch Ratings» agentligi Türkmenistanyň daşary ýurt walýutasyndaky uzak möhletleýin halkara reýtingini «B+» derejesinden «BB-» derejesine çykardy. Munuň özi diňe bir Watanymyzyň halkara giňişlikdäki maliýe abraýynyň pugtalandyrylmagyna oňyn täsir etmek bilen çäklenmän, eýsem, geljekde ýurdumyza çekilýän daşary ýurt maýa goýumlarynyň möçberiniň artmagyna, karz şertleriniň ýeňilleşdirilmegine, Türkmenistanyň daşary ykdysady işjeňliginiň mundan beýläk-de ösdürilmegine hem ýardam berer. BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryny üstünlikli durmuşa geçirmek hem 2025-nji ýylda ýerine ýetiriljek işleriň möhüm ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi.
Şeýlelikde, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 30 ýyllygy bellenilýän Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly ýurdumyz üçin ösüşiň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýan ýolunda möhüm tapgyr bolar. Maksatnamadan görnüşi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideri tarapyndan başy başlanyp, häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän ykdysady strategiýa döwlet bilen işewürligiň hyzmatdaşlygynyň iň amatly görnüşlerini ulanmaga, amatly maýa goýum gurşawyny emele getirmäge, ykdysadyýete innowasiýalary, ylmyň, tehnikanyň soňky gazananlaryny giňden ornaşdyrmaga gönükdirilendir. Resminamada bellenen wezipeleriň üstünlikli çözülmegi Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan durnukly ösüşine, ykdysady kuwwatynyň artmagyna, dünýä ykdysady gatnaşyklarynyň ählumumy ulgamyna goşulyşmagyna, milli, sebitleýin we halkara maýa goýum taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine, daşary söwda dolanyşygynyň ösmegine, içerki önüm öndürijileriň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagyna, täze iş orunlarynyň döredilmegine, ilatyň durmuş taýdan goraglylygynyň pugtalandyrylmagyna goşant goşar. Netijede, türkmen halkynyň parahat we bagtyýar durmuşy, Watanymyzyň gülläp ösüşi üpjün ediler.
(TDH)
Beýleki habarlar
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz saglygy goraýyş ulgamynyň täze desgalarynyň gurluşyklary bilen tanyşdy
12 sagat öň
- Türkmenistanyň Prezidenti iş maslahatyny geçirdi
1 gün öň
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Katar Döwletiniň Emiri bilen telefon arkaly söhbetdeşligi
1 gün öň
- Watanymyzyň durnukly ösüşiniň bähbidine netijeli hyzmatdaşlyk
2 gün öň
- Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi
1 Mart 2025
- Türkmenistanyň Prezidenti Bütindünýä bankynyň Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça wise-prezidentini kabul etdi
1 Mart 2025
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Bütindünýä bankynyň we Halkara maliýe korporasiýasynyň wekilleri bilen duşuşygy
1 Mart 2025
- Türkmenistanyň Prezidenti «Euronews» telekompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň başlygyny kabul etdi
28 Fewral 2025
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň «Euronews» telekompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň başlygy bilen duşuşygy
28 Fewral 2025
- Bitaraplyk — Türkmenistanyň BMG bilen strategik hyzmatdaşlygynyň binýady
26 Fewral 2025
- Türkmenistanyň Prezidenti iş maslahatyny geçirdi
25 Fewral 2025
- Ählumumy abadançylygyň bähbidine halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek — döwrüň möhüm wezipesi
24 Fewral 2025
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy
24 Fewral 2025
- Türkmenistanyň Prezidenti Birleşen Arap Emirlikleriniň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary bilen duşuşdy
22 Fewral 2025
- Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň BAE-niň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary bilen duşuşygy
22 Fewral 2025
- Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi
22 Fewral 2025
- Türkmenistanyň Bitaraplygy — parahatçylygyň we durnukly ösüşiň binýady
21 Fewral 2025
- Ulag geçelgeleriniň we ählumumy logistikanyň kemala gelmeginde Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli syýasatynyň orny
20 Fewral 2025
- Türkmenistanyň Prezidentiniň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany bilen duşuşygy
19 F