Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna (BSG) agza bolmagy dünýä ykdysadyýetine işjeň goşulyşmagyna möhüm ähmiýet berer. BSG-a goşulyşmagy bilen ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň ähli ulgamynda erkin halkara söwdasynyň talaplaryna laýyk şertleri we özgertmeleri geçirmeli. Ykdysadyýetiň döwlete degşli böleginde işler erkin bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerine laýyk alnyp barylmagy üpjün etmeli. Bu işlere häzirden uly üns berip başlamaly.

Ýurdumyzda durnukly ykdysady ösüşi yzygiderli goldamak üçin dolandyryş ulgamynda we ýylsaýyn artýan ykdysadyýetiň hususy pudagynyň ösüşinde uly öňe gidişlikler gazanmaly. BSG-na agza ýurtlaryň ählisinde söwda, hyzmatlar we dürli önümçilikleriň gerimi hususy pudakda has hem artýar. Halkara söwdada hususyýetçileriň goşandyna möhüm ornuň berilýändigi sebäpli, BSG-agza ýurtlaryň ykdysadyýetinde hususy pudagyň paýynyň ykdysadýyetiň ähli ugurlarynda giňelýändigini bellemek bolar. Bu ýurtlarda önümçilikleri we dürli hyzmatlary amala aşyrýan pudaklarda düýpli hususylaşdyrmak we döwlet-hususy hyzmatdaşlyk ýaly işler giň gerim bilen alnyp barylýar.

BSG-a agza bolup girmek meslesinde ilkinjileriň hatarynda ýurduň içerki önümçiligini ösüş derejesinde saklamak üçin onuň bäsleşgine ukyplylygyny ýokarlandyrmak wajyp bolup durýar. Önümçilik we hyzmat pudaklarda halkara derejesinde bäsleşige çydamlylygyny berkitmeli.

BSG-na agza bolmak bilen döwlete degişli önümçilik ulgamyň ýa-da hyzmatlaryň azalmagyna getirer diýip netije berip bolmaz, Ykdysadyýetiň döwlete degşli böleginde işler erkin bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerine laýyk açyklyk şertleriň berjaý edilmegi we bäsleşige ukyplylyk derejesiniň ýokarlandyrmagy olaryň halkara söwdasynda öňyn netije gazanmagyna mümkinçilik berer. BSG-nyň esasy bildirýän talaplary hem açyklyk ýörelgesiniň ähli ugurlarda berjaý edilmegi bolup durýar.

BSG-a goşulyşmak we onuň doly hukukly agzasy bolmak işi - tapgyrlaýyn we çylşyrymly, bu esasanam, ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda, şol sanda ykdysadyýetiň dolandyryş ulgamynda düýpli özgertmeleri geçirmegi talap edýär. Ykdysadyýetiň döwlete degşli pudagynda hünärmenleriň taýýarlygynyň ýokary derejede bolmagy gazanmak BSG-a goşulyşýan döwürde we agaz bolandan soňraky ýyllarda hem örän möhüm bolup durýar. Hünärmenleriň iňlis dilinde suwara (ykdysady, hukuk sözlügi giň bolmaly) gürläp bilmegi, halkara söwdanyň düzgünleri öwrenmek esasy meseleleriň biridir. BSG-a agza bolup girýän döwürde birnäçe gepleşikleriň geçirilmegi boýunça dürli ugurlardan (her bir pudak boýunça) hünärmenleriň taýýarlygyny üpjün etmek zerur hasaplanylýar.

Ýurduň ykdysady syýasatyny halkara söwdanyň kadalaryna laýyk getirmek bilen harytlar we hyzmatlar söwdasynyň açyklygy, şeýle hem intellektual eýeçilik hukuklarynyň goraglylygyny güýçlendirmek boýunça borçnamalarymyzy ýerine ýetirmek wajyp bolup durýar.

BSG-a goşulyşmak işi bu guramanyň birnäçe köptaraplaýyn şertnamalary bilen kesgitlenen halkara söwda düzgünlerine geçmegi hem-de söwda, maýa goýumlary we intellektual eýeçilik hukuklaryny goramak bilen baglanyşykly kanunlary we düzgünleri, şeýle hem, söwda, pul-karz, salgyt, gümrük hem-de birnäçe pudaklaýn kanunçylyk namalaryna gaýtadan seretmeli bolar, olaryň ählisinde daşary söwda bilen bagly meseleleri BSG-nyň bildirýän talaplaryna doly laýyk getirilmegi esasy talap bolup durýar.

Bütindünýä söwda guramasyna, bazar ykdysadyýetli adaty ýagdaýdaky hukuk derejeli ýurt bilen deňeşdirilende birnäçe ýeňillikleri we artykmaçlyklary berýän ösüp barýan ýurt hukuk derejeli agza-döwlet bolup goşulyşmagy öňe sürmeli. Ösüp barýan ýurt hukuk derejesi bilen agza bolmagyň içerki önümçiligi belli bir derejede goramaga hem-de özgertmeleri dowamly geçirmäge mümkinçilik döredýär. Şeýle hem, Bütindünýä söwda guramasyna “ösüp barýan ýurt” derejesi bilen girmegiň ähmiýeti ýurt üçin uly bolup durýar. Sebäbi ösüp barýan ýurt bolup BSG-a giriş döwründe käbir köptaraplaýyn şertnamalaryň düzgünlerini berjaý etmekde wagty yza süýşürmeklige, şol bir wagtda hem içerki bazar şertlerini we ykdysady mümkinçilikleri giňeltmäge mümkinçilik berýär. Şol sebäpli Türkmenistanyň “ösüp barýan ýurt statusy” bilen girmek meselesine aýratyn üns bermeli.

BSG-a goşulyşýan ýurtlara Guramanyň bildirýän talaplarynyň ýerine ýetiriljekdigi barada borçnamalary bermeli. Bu borçnamalar esasan hem nyrhlary (tarifleri) peseltmek, içerki bazary daşary ýurtlylar üçin açmak we belli bir standartlary kabul etmek we beýleki ykdysady-dolandyryş babatyndaky şertler bolup biler.

Beýleki döwletler bilen deňeşdirilende has oňaýly düzgüni emele getirmeli, ykdysadyýetde bäsleşige ukyplylgy ýokarlandyrmak boýunça çäreler toplumyny amala aşyrmaly (erkin ykdysady zolaklaryň ösdirilmegi, döwletimiziň çäginden üstaşyr geçelgeleriň döredilmegi, salgyt ýeňillikleri arkaly). Ýerli önümçilikleriň daşary ýurtlaryň şol bir ugurdaky kärhanalary bilen bäsleşmäge ukyply bolmagyny gazanmaly. Bäsleşige çydamadyk kärhanalar (önümçilikler) üçin kynçylyklar ýüze çykar.

BSG-a agza bolmagyň talaplarynda, daşary ýurt maýa goýumlaryň ýurda erkin gelmegi we olar üçin pul-karz, salgyt, gümrük we beýleki dolandryş düzgünleriniň hem-de söwda babatynda amallaryň erkin ýeňil tertipde amala aşyrylmaga mümkinçilik döredilmegi wajyp bolup durýar. Ýurdumyzda içerki önümçiligiň bäsleşige ukuplylygny ýokarlandyrmak, maýa goýumlary çekmek üçin ýurdumyzda pul-karz syýasatyna düýpöter täzeden seredilmegi esasy wezipeleriň biri bolmagynda galýar. Ýokarda agzalan çäreleriň amala aşyrylmagy içerki ykdysady mümkinçilikleri giňden açmaga we olary netijeli peýdalanmaga ýardam berer.

BSG-a goşulyşmagy bilen, ýurtlar üçin söwda babatynda mümkinçilikeri giňeldýär, ýagny:

dünýä bazaryna goşulyşmagyna giň şert döredýär: BSG-nyň agzalary birek-biregiň bazarlaryna girmegi kepillendirýär. Bu, goşulýan ýurtlardaky kärhanalaryň önümlerini we hyzmatlaryny has giň sarp edijilere satyp biljekdigini görkezýär;

söwda päsgelçiliklerini azaltmak bilen: BSG-nyň azalary nyrhlar we beýleki söwda päsgelçiliklerini (gümrük paçlar, aksizler we şm) azaltmaly bolýar. Bu öndürijiler üçin harytlary we hyzmatlaryň serhetden geçende söwda etmegini ýeňilleşdirýär we arzanlaşdyrýar. Bu hem ahyryky sarp ediji üçin harytlaryň köpdürliligine we olaryň bahalarynyň arzanlanmagyna şert döredýär;

belli bir düzgünlere we kadalara esaslanýan ulgam döredilen: bu hem her bir agza üçin BSG-nyň düzgünlerine esaslanýan söwda ulgamy üpjün edilýär. Bu söwda-da adalatlylygy we aç-açanlygy üpjün etmäge kömek edýär.

Häzirki wagtda BSG-nyň agzalygyna kabul edilen ýurtlaryň sany jemi 164 ýetdi. Olardan, ozalky SSSR-iň düzümine giren ýurtlardan BSG-nyň agzalygyna kabul edilen ýurtlaryň sany 11, häzirki wagtda BSG-na “goşulyşýan ýurt” derejesine eýe bolanlar 4 sany ýagny, Belarus, Özbegistan Respublikalary, Azerbaýjan we Türkmenistan. Bu ýurtlaryň BSG-a goşulyşmak prossesi has öňde barýar.

Şeýle hem sebit ýurtlaryndan BSG-a goşulyşýan ýurtlaryň içinde Eýran Yslam Respublikasyny belläp geçmek bolar.

Geçen hepdede ýurdumyzda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni giňden bellenildi. Bu baýram halkymyzyň öz garaşsyz, erkin döwleti, milletimiziň agzybirligi, jebisligi, ruhy galkynyşy baradaky hasyl bolan arzuwlarynyň özboluşly nyşanyna öwrüldi. 300 ýyl mundan ozal türkmen edebiýatynyň beýik şahyry Magtymguly Pyragy öz eserlerinde şu maksatlara ýetmäge çagyrypdyr.

18-nji maýda paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Konstitusiýa binasyna hem-de ýurdumyzyň Baş baýdagyna gül goýmak dabaralary geçirildi. Şol gün tutuş Diýarymyz boýunça dabaraly çäreler, sungat ussatlarynyň baýramçylyk konsertleri guraldy. Olaryň dowamynda Garaşsyz Watanymyzy, halkymyzyň agzybirligini, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň döredijilik kuwwatyny wasp edýän aýdym-sazlar belentden ýaňlandy.

Geçen hepdäniň başynda — 13-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy bilen bagly meselelere garaldy. Gowaça hem-de bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirmek, galla oragyna talabalaýyk taýýarlyk görmek, pile möwsümini guramaçylykly geçirmek meselelerine aýratyn üns çekildi.

14-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiakini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlary, halkara düzümleriň çäklerindäki, söwda-ykdysady, ynsanperwer gatnaşyklar boýunça pikir alşyldy. Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy hormatly Prezidentimizi “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy döwletleriň Baştutanlarynyň ilkinji sammitinde görmäge şat boljakdygyny aýtdy we Arkadagly Gahryman Serdarymyzy Ýaponiýada guraljak “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine gatnaşmaga çagyrdy.

Şol gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiaki bilen geçiren duşuşygynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň, hususan-da, parlamentara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşylan esasy meseleleriň biri boldy. Duşuşyga Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň agzasy Aýano Sato hem gatnaşdy.

Türkmenistanyň Mejlisinde Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy, Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň agzasy Endo Toşiaki bilen geçirilen duşuşykda ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmegiň meselelerine üns berildi. Bellenilişi ýaly, Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň çäklerinde geçirilýän dabaralar iki halkyň arasynda medeni gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýardam berýär. Dostlukly ýurduň wekiliýetiniň saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň kanun çykaryjy edaralarynyň wekillerini birleşdirýän parlamentara dostluk toparynyň nobatdaky duşuşygy hem geçirildi.

14-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan medeni çärelere gatnaşmak, şeýle-de medeniýet ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmak boýunça duşuşyklary geçirmek üçin Aşgabada gelen Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy hanym Neda Bergeri kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanda VI Wena balyny geçirmek, Aşgabatda Awstriýa öýüni döretmek ýaly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Pursatdan peýdalanyp, myhman ýubileý ýaş toýuna berlen gymmatly sowgat — Gahryman Arkadagymyzyň giriş sözi bilen başlanýan we dört dilde — türkmen, rus, nemes, iňlis dillerinde çap edilen öz goşgular kitaby üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Şol gün Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen hanym Neda Bergeriň arasynda geçirilen duşuşykda Milli Liderimiz myhmany ýakynda bolan doglan güni bilen gutlady we ýurtlarymyzyň has-da ýakynlaşmagy, dostluk, hyzmatdaşlyk köprülerini berkitmek ugrunda tagallalary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

17-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm meselelerine garaldy. Hususan-da, milli kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň, intellektual eýeçilik hukuklaryny goramak ulgamyny kämilleşdirmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem tebigy gazyň täze ýataklaryny ýüze çykarmak maksady bilen, Lebap we Mary welaýatlarynyň meýdançalarynda geçirilýän buraw işleri, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy, Döwlet ýer kadastrynyň maglumatlar binýadyny alyp barmak boýunça ýörite programma üpjünçiligini taýýarlamak, sanly ykdysadyýeti ösdürmek we elektron hökümet ulgamyny ornaşdyrmak, bu ugurda hünärmenleri taýýarlamak babatda alnyp barylýan işler hakynda hasabat berildi. Aşgabat şäheriniň güni, Türkmen halysynyň baýramy, Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilýän çäreler, täze desgalaryň açylyş dabaralaryna, çagalaryň tomusky dynç alyş möwsümini guramaçylykly geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada habar berildi. Türkmenistan bilen Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen bagly birnäçe teklipler beýan edildi.

Mejlisde döwlet Baştutanymyz türkmeniň beýik ogly Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli «Magtymguly» atly kitabyň çapdan çykandygyny we onda akyldar şahyryň umumadamzat gymmatlygyna öwrülen goşgularynyň ýerleşdirilendigini aýtdy. Ilkinji sany Gahryman Arkadagymyza iberilmegi makul bilnen bu eseriň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda mähriban halkymyza mynasyp sowgat boljakdygy nygtaldy.

17-nji maýda paýtagtymyzyň günorta böleginde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň hem-de «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynyň аçylyş dabarasy geçirildi. Bu şanly waka söz ussadynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilýän giň gerimli dabaralaryň özboluşly dowamy boldy. Döwlet Baştutanymyz we dabaranyň myhmanlary Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň etegine gül desselerini goýdular.

Tebigy belentlikde gurlan ýadygärligiň beýikligi 60 metre, beýik akyldaryň “Türkmeniň” goşgusyndan hem-de Gahryman Arkadagymyzyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly şygryndan setirler ýazylan binýadyň beýikligi bolsa 25 metre deňdir. Dürli ýurtlara we yklymlara wekilçilik edýän meşhur nusgawy şahyrlaryň, dünýä belli akyldarlaryň heýkellerini bir ýere jemleýän seýilgäh toplumyň binagärliginiň aýratyn täsin bölegini emele getirýär. Olaryň hormatyna oturdylan ýadygärlikler dost-doganlygy, halklaryň hoşniýetli goňşuçylygyny alamatlandyrýar. Bu ýörelgeleri Magtymguly Pyragy hem öz ajaýyp eserlerinde ündäpdir.

Dabaranyň ahyrynda yşyklar we dürli şekiller, aýdym-saz bilen utgaşdyrylan dronlaryň şüweleňi guraldy. Ajaýyp feýerwerk bolsa agşamky asmany täsin şekiller bilen bezäp, dabaranyň özboluşly jemlenmesine öwrüldi.

17-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Wozroždeniýe» kompaniýasynyň ýolbaşçysy Igor Bukatony kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy hem-de bar bolan köpugurly mümkinçilikleri, Diýarymyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasyny hasaba almak bilen, ony mundan beýläk-de ösdürmegiň möhüm ugurlary barada pikir alşyldy. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň innowasion ösüş strategiýasyny durmuşa geçirmek arkaly ähli ulgamlarda iň gowy daşary ýurt tejribesini we döwrebap işläp taýýarlamalary peýdalanmagy ugur edinýändigini, şunda russiýaly hyzmatdaşlaryň anyk tekliplerine garamaga taýýardygyny belledi.

18-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasary hanym Şen Ýueýueni kabul etdi. Duşuşykda nygtalyşy ýaly, ýurtlarymyz diňe bir ikitaraplaýyn däl, köptaraplaýyn esasda hem, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýärler. Söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine, energetika pudagyndaky hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berilýär. Medeni-ynsanperwer ugur hem döwletara gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegidir.

Türkmenistanyň Mejlisinde hytaý wekiliýetiniň agzalary bilen geçirilen duşuşykda parlamentara dialogy, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

15-16-njy maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrdy we “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy, şeýle hem birnäçe duşuşyklary geçirdi.

Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow bilen wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda geçirilen duşuşygyň barşynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ähli ugurlar boýunça barha ösdürilýändigi bellenildi. Nebitgaz, gämi gurluşygy, himiýa senagaty pudaklarynda, awiasiýa tehnikasyny, ýük awtoulaglaryny ibermek babatda üstünlikli alnyp barylýan bilelikdäki işlere üns çekildi.

Gahryman Arkadagymyz forumdaky çykyşynda yslam ýurtlarynyň dünýädäki gapma-garşylyklary gepleşikler arkaly çözmäge, özara hormat goýmaga esaslanýan dialog üçin şertleri döretmäge berk we ynamly çagyrmalydyklaryny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna gyzyklanma bildirýän beýleki halkara düzümler bilen Parahatçylygyň, özara düşünişmegiň we ynanyşmagyň hatyrasyna yslam başlangyjyny işläp taýýarlamak mümkinçiligini ara alyp maslahatlaşmagy teklip etdi hem-de ony BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynyň biriniň resminamasy hökmünde öňe sürmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan bu başlangyja çemeleşmeleriňdir teklipleriň ylalaşykly toplumy, parahatçylygyň, hoşniýetliligiň, adalatlylygyň dini bolan yslam dininiň ýörelgeleri esasynda dünýä halklaryna ýüzlenýän özboluşly “Ýol kartasy” hökmünde garaýar. Şunda Yslam başlangyjynyň ähli döwletleriň oňa goşulyşmagy üçin açyk bolmalydygyna üns çekildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Russiýa Federasiýasynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary Konstantin Kosaçýow, Federasiýa Geňeşiniň Halkara gatnaşyklar baradaky komitetiniň başlygy Grigoriý Karasin, RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Döwlet geňeşçisi Mintimer Şaýmiýew bilen geçiren duşuşyklarynyň barşynda Türkmenistanyň özara gatnaşyklaryň döwrüň talap edýän netijeli görnüşlerini bilelikde işläp taýýarlamaga mundan beýläk-de ýardam bermäge taýýardygy tassyklanyldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalarynyň geçiren duşuşyklarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji maýda Daşary işler ministrliginde “Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň 30 ýyllygy: geljegiň hatyrasyna bilelikdäki işler” atly maslahat geçirildi. Ýetilen sepgitler we ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy. Forumyň çäklerinde Türkmenistanyň Energetika ministrliginiň, “Türkmengaz” döwlet konserniniň we Germaniýanyň Halkara hyzmatdaşlyk boýunça jemgyýetiniň (GIZ) arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. Gol çekmek dabarasynyň öňüsyrasynda bilelikdäki täze taslamalaryň — Halkara söwda merkezi tarapyndan amala aşyrylýan “Türkmenistan: söwdanyň durnuklylygyny we integrasiýasyny ýokarlandyrmak” hem-de ÝB-niň Türkmenistanyň “ýaşyl” ösüşine goldawy bolan “Syýasy dialog we 2024 — 2028-nji ýyllarda howanyň üýtgemegine garşy hereketler” atly taslamalaryň tanyşdyrylyşy boldy.

Aşgabatda guralan azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisinde ýurdumyzyň we daşary döwletleriň gatnaşyjylarynyň 100-den gowrak wekili öz önümlerinidir hyzmatlaryny görkezdi. Sergi meýdançasy oba hojalyk pudagynda diňe bir Türkmenistanyň gazanan üstünliklerini beýan etmek bilen çäklenmän, eýsem, bu pudakda işjeň orun eýeleýän işewür düzümleriň ägirt uly mümkinçiliklerini hem açyp görkezdi. Bu ýerde Russiýanyň, Türkiýäniň, Belarusuň, Özbegistanyň diwarlyklary ýaýbaňlandyryldy. Gözden geçirilişiň çäklerinde azyk önümçiliginiň täze tehnologiýalarynyň, enjamlarynyň we önümleriniň mahabat-tanyşdyrylyş çäreleri geçirildi. Şeýle-de ikitaraplaýyn duşuşyklar boldy. Olarda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek bilen bagly teklipler beýan edildi.

16-njy maýda paýtagtymyzda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmeginiň çäklerinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň 10-njy mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda kabul edilen jemleýji resminamada bu mejlisiň çözgütleri öz beýanyny tapdy we köptaraply hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge taýýarlyk mälim edildi. Foruma gatnaşyjylar ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň “Biziň mirasymyz” atly taslamany işläp taýýarlamak boýunça teklibini biragyzdan makulladylar.

Paýtagtymyzda Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasary hanym Şen Ýueýueniň ýolbaşçylygyndaky hytaý wekiliýetiniň gatnaşmagynda “Türkmen-hytaý zenanlarynyň dünýäsi” atly maslahat geçirildi. Onda iki ýurdy jemgyýetçilik-syýasy taýdan ösdürmekde zenanlaryň eýeleýän orny, türkmen we hytaý zenanlarynyň arasynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek meselelerine garaldy.

Aşgabatda Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan medeniýet ministrleri derejesindäki halkara maslahat geçirildi. Çykyşlarda bellenilişi ýaly, her bir halkyň beýikligi, esasan, dünýä beren meşhur şahsyýetleri bilen kesgitlenilýär. Halkymyzyň beýik ogly Magtymguly Pyragy türkmen nusgawy edebiýatynyň düýbüni tutujydyr. Parasatly şahyryň döredijilik mirasy bahasyna ýetip bolmajak ruhy baýlyk bolmak bilen, dünýä edebiýatynyň aýrylmaz bölegine öwrüldi.

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar instituty tarapyndan guralan «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly halkara ylmy maslahatyň baş maksady beýik söz ussadynyň edebi-filosofik mirasyny çuňňur öwrenmekden hem-de wagyz etmekden, Gündogar halklarynyň dilleriniň, edebiýatynyň arasyndaky baglanyşygy öwrenmekden ybarat boldy.

Şeýlelikde, geçen hepde möhüm wakalara baý bolup, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda ýurdumyzyň batly gadamlaryny, döredijilik kuwwatyny aýdyň şöhlelendirdi. Beýik akyldaryň erkin, berkarar döwlet gurmak baradaky arzuwlary bu gün hasyl boldy. Özygtyýarlylygyny gazanan türkmen halky häzirki döwürde asuda we abadan durmuşda ýaşaýar, döredýär, gurýar.

Aşgabat, 20-nji maý. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Ol welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda pagtanyň öndürilýän möçberini artdyrmak baradaky tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, häzirki wagtda welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag işleri alnyp barylýar. Gowaça ideg etmekde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Welaýatyň bugdaý meýdanlarynda degişli ideg işleri dowam edýär. Galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary, kombaýnlary we beýleki tehnikalary galla oragy möwsümine taýýarlamak işleri tamamlaýjy tapgyrda barýar. Tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnap almak, daşamak hem-de talabalaýyk saklamak üçin taýýarlyk işleri geçirilýär. Ýetişdirilen piläni ýygnamak we döwlet harmanyna tabşyrmak boýunça işler dowam edýär. Şeýle hem häkim welaýatda “Soňky jaň” dabaralaryny geçirmäge taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragy möwsümini ýokary guramaçylykly geçirmek üçin talabalaýyk taýýarlyk görülmeginiň, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekip, bu ugurda häkime anyk görkezmeleri berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hiliniň üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, sebitiň gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri geçirilýär. Bu işlerde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallardan netijeli peýdalanmak üçin zerur çäreler görülýär.

Welaýatyň bugdaý meýdanlarynda degişli ideg işleri dowam edýär. Galla oragy möwsümini ýokary hilli geçirmek, ýetişdirilen tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnap almak, talabalaýyk saklamak üçin üçin taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Welaýatda pileçi kärendeçiler tarapyndan ýüpek gurçugyna ideg etmek işleri dowam edýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda “Soňky jaň” dabarasyny guramaçylykly geçirmek üçin taýýarlyk görlüşi , «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky hem-de binalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalygynda jogapkärli möwsümiň — galla oragynyň ýakynlaşyp gelýändigine ünsi çekdi we oňa talabalaýyk taýýarlyk görülmeginiň, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belläp, bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda hatarara bejergi, otag we ýekelemek işleri alnyp barylýar. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmegine aýratyn üns berilýär. Sebitiň bugdaý ekilen meýdanlarynda ösüş suwuny tutmak, ideg etmek işleri ýerine ýetirilýär. Şunuň bilen birlikde, ýetişdirilen bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak, bökdençsiz daşamak, kabul etmek maksady bilen, däne ýygýan kombaýnlar, bugdaý daşamakda ulanyljak awtoulaglar, galla kabul ediş kärhanalary möwsüme taýýar edildi. Tohumlyk bugdaý hasylyny talabalaýyk ýygnamak we saklamak boýunça degişli taýýarlyk işleri geçirildi. Şeýle hem welaýatda pile öndürmek möwsümi dowam edýär, pileçi kärendeçiler tarapyndan ýüpek gurçugyna ideg işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim sebitde “Soňky jaň” dabaralaryna taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, galla oragy möwsüminiň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmegini esasy wezipeleriň hatarynda kesgitledi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, gowaça ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, gögeriş alnan ýerlerde hatarara bejergi, ýekelemek, otag işleri bilen bir hatarda, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işlerine girişildi. Welaýatyň ähli etraplarynda galla oragyna taýýarlyk görülýär. Bu işleriň çäklerinde möwsümde işlediljek däne ýygýan kombaýnlary, ýygnalan hasyly daşamakda ulanyljak ýük awtoulaglaryny taýýarlamak we gözden geçirmek işleri alnyp barylýar. Tohumlyk bugdaýyň hasylyny ýygnap almak, kada laýyk saklamak üçin ýöriteleşdirilen galla kabul ediş kärhanalary möwsüme doly taýýar edildi.

Hasabatyň dowamynda häkim welaýatyň pileçi kärendeçileriniň döwlet harmanyna pile tabşyrmak boýunça meýilnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendiklerini habar berdi. Şeýle-de ol 2023-2024-nji okuw ýylynyň tamamlanmagy mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilýän “Soňky jaň” dabarasyna taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, galla oragyna ýokary derejede taýýarlyk görülmeginiň, ekerançylyk meýdanlarynda, hususan-da, gowaça meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we bu babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hiliniň üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, sebitiň gowaça ekilen meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri geçirilýär. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmäge taýýarlyk görülýär. Şeýle-de tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnap almak, daşamak we talabalaýyk saklamak boýunça degişli işler geçirilýär. Ýetişdirilen pile hasylyny ýygnap almak, döwlet harmanyna tabşyrmak işleri dowam edýär. Mundan başga-da, häkim “Soňky jaň” dabarasy mynasybetli welaýatda geçiriljek medeni-köpçülikleýin çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda gurlup ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk ekinlerinden ýokary hasyl almak üçin agrotehniki çäreleriň talabalaýyk ýerine ýetirilmelidigini belledi we gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny, galla oragyna guramaçylykly taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hiliniň üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň döredýän mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanýan pagtaçy daýhanlarymyz tarapyndan welaýatlaryň gowaça ekilen meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri alnyp barylýar. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek, ýetişdirilen bugdaý hasylyny öz wagtynda ýygnap almak boýunça degişli taýýarlyk işleri geçirilýär. Bu işleriň çäklerinde galla kabul ediş kärhanalary, elewatorlar, bugdaý daşamakda ulanyljak awtoulaglar möwsüme doly taýýar edildi. Şeýle hem tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnamak, daşamak, galla kabul ediş kärhanalarynda bellenen tertipde kabul etmek we talabalaýyk saklamak boýunça taýýarlyk işleri geçirilýär. Häzirki wagtda welaýatlarda ýüpek gurçugyna ideg etmek, ýetişdirilen pile hasylyny ýygnap almak hem-de döwlet harmanyna tabşyrmak boýunça işler guramaçylykly dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk ekinlerinden ýokary hasyl almak, ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak boýunça öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň möhümdigini belledi we galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek, gowaça meýdanlaryndaky ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, talabalaýyk alyp barmak üçin zerur çäreleriň görülmegini wise-premýere tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, ýakynlaşyp gelýän galla oragy möwsüminiň wajyp ähmiýetine ünsi çekdi hem-de oňa gatnaşjak ähli düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmek üçin ýokary derejede taýýarlyk görülmegini tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 20-nji maý. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň arasynda geçirilen telefon arkaly söhbetdeşligiň dowamynda özara bähbitlilik, deňhukuklylyk ýörelgeleri esasynda ýola goýulýan däp bolan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Söhbetdeşligiň başynda Gahryman Arkadagymyz Tatarystanyň Baştutanyna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi hem-de ýakynda dostlukly Tatarystana amala aşyrylan saparyň dowamynda türkmen wekiliýetiniň agzalarynyň mähirli kabul edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. Şeýle-de Milli Liderimiz “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” halkara ykdysady forumynyň çäklerinde geçirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini belledi. Hormatly Arkadagymyz Kazan forumynyň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlap, şeýle çäreleriň guralmagynyň Tatarystanyň ösmegine hem-de Russiýa bilen yslam dünýäsini baglanyşdyrýan halka hökmünde ýurduň halkara abraýynyň ýokarlanmagyna hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow hoşniýetli sözler üçin hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyza mähirli salamyny hem-de iň gowy arzuwlaryny beýan etdi, şeýle-de hormatly Prezidentimiziň türkmen-tatar gatnaşyklarynyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine goşýan uly şahsy goşandyny belledi.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň barşynda nygtalyşy ýaly, biziň ýurtlarymyzyň halklary asyrlaryň dowamynda medeniýetiniň, diliniň, dininiň umumylygyna, birek-birege hormat goýmaga, deňhukuklylyga esaslanýan dostlukly gatnaşyklary saklap gelýärler. Ýokary derejede yzygiderli geçirilýän duşuşyklar we gepleşikler halklarymyzyň arasyndaky dostlugyň, ruhy gymmatlyklaryň umumylygynyň aýdyň güwäsidir. Häzirki wagtda Türkmenistan we Tatarystan dürli ugurlar boýunça, hususan-da, nebitgaz, gämigurluşyk, himiýa senagaty pudaklarynda, awiasiýa tehnikalaryny, ýük awtoulaglaryny ibermek ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk edýärler.

Bellenilişi ýaly, türkmen-tatar hyzmatdaşlygynda söwda-ykdysady gatnaşyklara möhüm orun degişlidir. Tatarystanyň iri kompaniýalary türkmen bazarynda üstünlikli iş alyp barýarlar. Ikitaraplaýyn gatnaşyklarda ynsanperwer ulgama, şol sanda ylym we bilim, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýär.

Biz türkmen-rus döwletara gatnaşyklarynyň aýrylmaz bölegini emele getirýän Tatarystan Respublikasy bilen netijeli hyzmatdaşlygymyzy mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýäris diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow birek-birege berk jan saglyk, jogapkärli döwlet işlerinde mundan beýläk-de uly üstünlikleri, Türkmenistanyň we Tatarystanyň doganlyk halklaryna bolsa abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdiler.

Türkmenistanyň Prezidenti dabaraly çärelere gatnaşdy

Aşgabat, 18-nji maý. Şu gün goşa baýram — Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Konstitusiýa binasyna hem-de ýurdumyzyň Baş baýdagyna gül goýmak dabaralary geçirildi.

Türkmen edebiýatynyň nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna beslenýän «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda umumymilli baýramlar aýratyn giň gerimi bilen tapawutlanýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda döwrüň möhüm meseleleriniň çözülmegine gönükdirilen başlangyçlar durmuşa geçirilýär. Magtymguly Pyragy Watanymyzyň häzirki döwrüni gören bolsady, onda ol ýurdumyzyň ösüp-özgerendigine, halkymyzyň bagtyýar durmuşda ýaşaýandygyna guwanardy. Çünki türkmen halky beýik akyldaryň wasp eden dogruçyllyk, asyllylyk, watansöýüjilik, goňşulara hormat goýmak, zähmetsöýerlik, myhmansöýerlik, parahatçylyk söýüjilik taglymlaryna ygrarlylyk ýaly adamzadyň iň gowy häsiýetlerini asyrlaryň dowamynda aýawly saklap, has-da ösdürmegi başardy. Şunuň bilen baglylykda, Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýiniň giňden bellenilýän günlerinde onuň Ýer ýüzüniň ähli ýaşaýjylaryny parahat ýaşaýşa we dost-doganlyga çagyrýan şahyrana şygyrlarynyň dünýäniň onlarça diline terjime edilip, çapdan çykarylandygyny bellemek gerek.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyl ýazgysyna ýene bir şanly sahypa ýazyldy — şu ýylyň 21-nji martynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy bilen «2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnama biragyzdan kabul edildi. Döwlet Baştutanymyzyň täzeçil başlangyçlarynyň netijesinde ýurdumyzda ägirt uly özgertmeler amala aşyrylýar. Dünýä jemgyýetçiliginiň ünsüni özüne çekýän iri halkara çäreler geçirilýär. Munuň özi Garaşsyz Watanymyza, Konstitusiýamyza we Döwlet baýdagymyza buýsanmak üçin ýene-de bir esasdyr. Ýurdumyzyň esasy Döwlet nyşanlary bolmak bilen, Esasy Kanunymyz we ýaşyl tugumyz täze taryhy eýýamda Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň hem-de özbaşdaklygynyň mizemez esaslaryny özünde jemläp, halkymyzyň bitewüligini, jebisligini, parahatçylyk döredijilik, ynsanperwerlik, ýagşylyk taglymlaryna üýtgewsiz ygrarlydygyny alamatlandyrýar.

Hormatly Prezidentimiziň şanly sene mynasybetli halkymyza iberen Gutlagynda belleýşi ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň Konstitusiýasy jemgyýetimiziň hem-de döwletimiziň gurluşynyň esasy ugurlaryny kesgitleýän resminamadyr. Esasy Kanunymyzda müňýyllyklardan gözbaş alýan Watan, halk we döwlet baradaky mukaddes düşünjelerimiz, Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilen Bitaraplyk hukuk derejämiz bitewüleşdirilýär, ösüşlerimiziň, bagtyýarlygymyzyň hem-de berkararlygymyzyň ygtybarly binýady öz beýanyny tapýar. Jemgyýetimiziň we döwletimiziň iň ýokary gymmatlygynyň adamdygy baradaky konstitusion ýörelgäni amala aşyrýan syýasatymyzyň, «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen şygarlarymyzyň esasyny düzüp, mähriban halkymyza Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda alnyp barylýan işlerde egsilmez güýç-kuwwat berýär, jebisligimizi, agzybirligimizi has-da pugtalandyrýar.

Döwlet baýdagy Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň, şöhratly geçmişimiziň, bagtyýar döwrümiziň hem-de beýik geljegimiziň belentligini, abraý-mertebämiziň synmazlygyny alamatlandyrýan gymmatlygymyzdyr. Şoňa görä-de, gadymy haly gölleri, ýarymaý bilen bäş ýyldyz, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny aňladýan zeýtun şahalary şekillendirilen ýaşyl tugumyz mukaddes Watanymyzyň, merdana halkymyzyň şan-şöhratyny dünýä ýaýýar.

...Irden Köpetdagyň ajaýyp dag eteginiň gözelligi bilen sazlaşykly utgaşýan Konstitusiýa binasynyň ýanynda Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, daşary ýurtlaryň we halkara guramalaryň Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, talyplar, medeniýet işgärleri, paýtagtymyzyň köp sanly ýaşaýjylary ýygnandylar. Daşary ýurtly myhmanlaryň hatarynda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, medeniýet ministrleri derejesinde geçirilen halkara maslahata, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly halkara ylmy maslahata gatnaşyjylar, TÜRKSOÝ-na agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň ýolbaşçylary hem-de wekilleri, Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň wekiliýetiniň agzalary bar.

Konstitusiýa binasynyň ýanynda merdana Watan goragçylary hatara düzüldiler. Hormatly Prezidentimiziň awtoulagy binanyň öňündäki baýramçylyk öwüşgininde bezelen ýere gelýär. Hemmeler uly ruhubelentlik bilen döwlet Baştutanymyzy mübärekleýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow haly düşelen ýoda boýunça ýörite ýere geçýär. Ýodanyň iki tarapynda Watanymyzyň geljegi we daýanjy bolan talyp ýaşlar hatara durlar. Ýaş nesliň wekilleriniň ellerinde ýurdumyzyň Döwlet baýdagy buýsançly parlaýar. Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Döwlet Baştutanymyz Watanymyzyň özygtyýarlylygynyň, döwlet esaslarynyň hem-de demokratik ýörelgeleriniň bitewüligini, halk häkimiýetliliginiň köpasyrlyk däplerini alamatlandyrýan Konstitusiýa binasyna ajaýyp gül çemenini goýdy.

Hormatly Prezidentimiziň göreldesine eýerip, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Mejlisiň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleri, dabara gatnaşyjylaryň ählisi gül desselerini we çemenlerini goýýarlar.

Ýurdumyzyň Esasy Kanunynyň hormatyna gurlan bu bina demokratik, hukuk we dünýewi döwletimiziň berkararlygynyň mizemez esaslaryny özünde jemleýän, kuwwatlylygy, gülläp ösüşi alamatlandyrýan özboluşly nyşana öwrüldi. Eziz Watanymyzyň abadançylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli maksatnamalarydyr taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýän merdana halkymyz öz bagtyýar durmuşyny hem-de ýagty geljegini ynamly gurýar. Pederlerimiziň ruhy mirasymyz baradaky pikirleri, nesillerine wesýet eden Watany söýmek, oňa wepaly gulluk etmek, hoşniýetlilik, adalatlylyk ýaly asylly ýörelgeleri ýurdumyzyň Esasy Kanunynyň özenini düzýär. Şonuň üçin-de bu gün halkymyz gadymy taryhynyň belentligine oňat düşünip, Garaşsyz döwletimiziň Konstitusiýasynyň kabul edilen gününi bellemek bilen, paýhasly pederlerimiziň ýörelgelerine uly hormat-sarpa goýýar. Konstitusiýa esasy ýörelgeleri beýan etmek bilen, ol döwletimizde amala aşyrylýan özgertmeler, durmuşyň ähli ulgamlarynyň sazlaşykly ösüşi nazara alnyp baýlaşdyrylýar we kämilleşdirilýär. Häzirki döwürde ol düýpli mazmuny, ykdysady, durmuş, medeni hukuklar baradaky esasy ýörelgeleridir ugurlary özünde jemleýän üsti ýetirilen resminamadyr.

Konstitusiýa binasyna gül goýmak dabarasy tamamlanandan soňra, dabaralar Baş baýdak meýdançasynda dowam etdi. Bu ýerde dünýäde iň belent baýdak sütünleriniň biri ýerleşýär. 133 metr belentlikde Türkmenistanyň Döwlet baýdagy buýsançly parlaýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň awtoulagy Baş baýdak meýdançasyna gelýär. Bu ýere ýygnananlar döwlet Baştutanymyzy mähirli mübärekleýärler. Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Hormatly Prezidentimiz baýdak sütüniniň öňünde ajaýyp gül çemenini goýýar. Soňra döwlet Baştutanymyzyň göreldesine eýerip, dabara gatnaşyjylar hem gül desselerini goýýarlar.

Halkymyz öz tuguna hemişe aýawly garapdyr. Mukaddes tugumyz halkymyzyň özbaşdak ösüşe, syýasy ugra, durmuş-ykdysady nusgasyna bolan hukugyny alamatlandyrýar. Türkmen topragy okgunly özgerip, gül açýan mekana öwrülýär, obalarymyz, şäherlerimiz täze keşbe eýe bolup, Watanymyzyň ykdysady kuwwaty pugtalanýar, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi ýokarlanýar. Durmuşyň we döredijiligiň joş urýandygyny alamatlandyrýan ýaşyl baýdagymyzyň astynda halkymyz agzybir, ruhubelent zähmet çekip, geljege ynamly garaýar.

Dabara tamamlanandan soňra, Döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.

...Şu gün Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli ýurdumyzyň ähli künjeklerinde dabaralar geçirildi. Olara belli artistler, aýdym-saz, tans we folklor toparlary gatnaşdylar. Dabaralarda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ösüşiň täze belentliklerine tarap öňe barýan Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzy, halkymyzyň jebisligini, mähriban topragymyzyň gözelligini, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň döredijilik kuwwatyny wasp edýän aýdymlar belentden ýaňlandy.

Aşgabat, 18-nji maý. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasary hanym Şen Ýueýueni kabul etdi.

Myhman mähirli kabul edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, döwlet Baştutanymyza, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň we Döwlet Geňeşiniň Premýeri Li Sýanyň mähirli salamyny ýetirdi. Şeýle-de myhman akyldar şahyr Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna, Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň gününe bagyşlanyp geçirilýän baýramçylyk dabaralaryna gatnaşmagynyň özi üçin uly buýsançdygyny belläp, hormatly Prezidentimizi şanly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady.

Döwlet Baştutanymyz hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, HHR-iň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasarynyň şu gezekki saparynyň türkmen-hytaý gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmekde uly goşant boljakdygyna ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda ýola goýlan gatnaşyklara ýokary baha berip, iki ýurduň halklarynyň bähbidine yzygiderli ösdürilýän bu gatnaşyklaryň strategik häsiýetini belledi. Döwlet Baştutanymyz geçen ýyl Hytaýa amala aşyran saparlarynyň dowamynda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin bilen geçiren duşuşyklaryny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýdyp, bu saparlaryň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge itergi berjekdigini nygtady.

Döwlet Baştutanymyz iki ýurduň syýasy-durmuş ugurlarynda zenanlaryň tutýan ornuny ara alyp maslahatlaşmaga oňyn mümkinçilik döreden “Türkmen-hytaý zenanlarynyň dünýäsi” atly foruma ünsi çekip, şeýle maslahatlaryň geçirilmeginiň Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze mazmun bilen baýlaşdyrylýandygynyň aýdyň mysaly bolup durýandygyny belledi.

Hanym Şen Ýueýue bu çäräniň türkmen hem-de hytaý zenanlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda, iki dostlukly halkyň ruhy gymmatlyklary bilen tanyşmakda, halklary parahatçylygyň we dostlugyň bähbidine has-da ýakynlaşdyrmakda, medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda, ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmekde möhüm ähmiýete eýe bolandygyny aýtdy. Şeýle-de myhman Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasy, hormatly Prezidentimiziň käbesi Ogulgerek Berdimuhamedowa bilen bolan söhbetdeşligiň dowamynda türkmen we hytaý halklarynyň asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan medeni-ynsanperwer gatnaşyklarynyň ara alnyp maslahatlaşylandygyny belledi.

Nygtalyşy ýaly, ýurtlarymyz diňe bir ikitaraplaýyn däl, köptaraplaýyn esasda-da netijeli hyzmatdaşlyk edýärler. Halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde alnyp barylýan üstünlikli hyzmatdaşlyk munuň aýdyň mysalydyr. Türkmenistan Hytaý bilen söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berýär. Şunda energetika pudagyndaky hyzmatdaşlyga möhüm orun degişlidir. Medeni-ynsanperwer ugur hem döwletara gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegidir. Şunuň bilen baglylykda, köp sanly türkmen ýaşlarynyň Hytaýyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandyklary, Türkmenistanyň birnäçe ýokary we orta okuw mekdeplerinde hytaý diliniň öwredilýändigi aýdyldy.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasary hanym Şen Ýueýue birek-birege berk jan saglyk, abadançylyk, jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdiler.

* * *

Şu gün Türkmenistanyň Mejlisinde Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Ählihytaý komitetiniň başlygynyň orunbasary hanym Şen Ýueýueniň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk boldy. Milli parlamentiň ýolbaşçysy myhmanlary Mejlisiň düzümi hem-de ýurdumyzda amala aşyrylýan özgertmeleri kanunçylyk taýdan üpjün etmek boýunça alyp barýan işleri bilen tanyşdyrdy.

Duşuşygyň dowamynda nygtalyşy ýaly, parlamentara dialog iki döwletiň arasyndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmakda esasy orunlaryň birini eýeleýär. Şunuň bilen birlikde, kanun çykaryjylyk we parlament işini döwrebaplaşdyrmak boýunça tejribe alyşmagy işjeňleşdirmekde parlamentara dostluk toparlarynyň möhüm ähmiýeti bellenildi. Söhbetdeşler türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň häzirki ýagdaýyny we ony ösdürmegiň geljekki ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar hem-de syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny nygtadylar.

Aşgabat, 17-nji maý. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm meselelerine garaldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, döwlet durmuşynyň dürli ugurlaryny kanunçylyk taýdan üpjün etmek boýunça alnyp barylýan kanun çykaryjylyk işi barada maglumat berdi.

Bellenilişi ýaly, sanitariýa işi, bedenterbiýe we sport, döwlet ylmy-tehniki syýasaty, tohumçylyk işi bilen baglanyşykly ýüze çykýan gatnaşyklaryň hukuk esaslaryny düzgünleşdirýän birnäçe kanunçylyk namalaryna döwrüň talaplaryna laýyklykda üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek, täze kanunlaryň, şol sanda Magtymguly Pyragynyň medeni mirasyny gorap saklamak baradaky kanunyň taslamasyny işläp taýýarlamak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, abraýly halkara guramalar we daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça amala aşyrylýan işler barada aýdyldy. Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy, Ýaponiýanyň Wekiller Palatasynyň agzasynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen bir hatarda, Türkmenistanyň Mejlisiniň we BAE-niň Federal Milli Geňeşiniň arasyndaky parlamentara dostluk toparynyň agzalarynyň sanly ulgam arkaly duşuşygy geçirildi.

Mejlisiň wekilleri halkara guramalaryň ýurdumyzyň degişli döwlet edaralary bilen bilelikde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak we kanunçylyk işini kämilleşdirmek boýunça geçiren maslahatlaryna gatnaşdylar, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda amala aşyrylýan özgertmeleriň taryhy ähmiýetini wagyz etmek, milli kanunçylygyň many-mazmunyny halk köpçüligine düşündirmek boýunça geçirilýän çärelere, söhbetdeşliklere, duşuşyklara, maslahatlara gatnaşýarlar.

Döwlet Baştutanymyz täze kanunçylyk namalaryny kabul etmegi hem-de kanunlary yzygiderli kämilleşdirip durmagy dowam etdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen birlikde, abraýly halkara guramalar we daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhümdigi bellenildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi, milli ykdysadyýetimiziň innowasion taýdan ösüşini üpjün etmek üçin görülýän çäreler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “Integral mikroshemalaryň topologiýalarynyň hukuk goragy hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, ugurdaş düzümler tarapyndan integral mikroshemalaryň topologiýalaryny döwlet belligine almak bilen baglanyşykly hereketleriň amala aşyrylmagy üçin alynýan ýygymlary düzgünleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň intellektual eýeçilik hukuklaryny goramak ulgamyny halkara tejribä laýyklykda kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň möhümdigini belledi we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän toplumyndaky işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda nebitgaz ýataklaryny gözlemegiň we özleşdirmegiň hasabyna nebitiň, tebigy gazyň goşmaça möçberini çykarmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, häzirki wagtda “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan Lebap we Mary welaýatlarynyň çäginde ýerleşýän meýdançalarda buraw işleri geçirilýär. Munuň özi tebigy gaza baý bolan meýdançalary ýüze çykarmaga, onuň çykarylýan möçberini artdyrmaga mümkinçilik berer.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda nebitiň we tebigy gazyň goşmaça möçberiniň çykarylmagyna uly üns berilýändigini belledi we şunuň bilen baglylykda, «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy tarapyndan alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew welaýatlarda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň geçirilişi, Döwlet ýer kadastrynyň amala aşyrylyşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, bugdaý meýdanlaryndaky ideg işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Galla oragy möwsümine taýýarlyk görülýär, gowaça ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri dowam etdirilýär. Ýurdumyzda ýer serişdeleriniň rejeli we netijeli peýdalanylyşyna, oba hojalyk ekinleriniň ekilýän meýdanlaryna gözegçilik etmek maksady bilen, häzirki wagtda Döwlet ýer kadastryny sanly ulgamyň kömegi bilen alyp barmak boýunça degişli çäreler görülýär.

Bu işleriň çäklerinde Döwlet ýer kadastrynyň maglumatlar binýadyny alyp barmak boýunça ýörite programma üpjünçiligi taýýarlanyldy. Ýurdumyzda bugdaý ekilen meýdanlaryň möçberi, olaryň ýerleşýän ýerleri hem-de kärendeçiler we peýdalanyjylar baradaky maglumatlar bu programma üpjünçiligine doly girizildi. Şol bir wagtyň özünde, ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda ekilýän gowaça, gök-bakja, beýleki oba hojalyk ekinleri baradaky degişli maglumatlary bu programma girizmek, şeýle hem ony has-da kämilleşdirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, welaýatlarda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagynyň möhümdigine ünsi çekdi we galla oragyny guramaçylykly geçirmek, ösdürilip ýetişdirilen bugdaý hasylyny öz wagtynda ýygnap almak boýunça zerur işleriň ýola goýulmagyny, gowaça ekilen meýdanlara agrotehniki kadalara laýyklykda ideg edilmegini üpjün etmegi wise-premýere tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda ýer serişdelerini netijeli peýdalanmak maksady bilen, Döwlet ýer kadastryny sanly ulgamyň kömegi bilen alyp barmak boýunça işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilýän medeni çärelere, hususan-da, bu şanly senä bagyşlanan “Ak şäherim Aşgabat” atly XXIII köpugurly halkara sergä görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda geçiriljek halkara sergä 160-dan gowrak ýerli we daşary ýurtly kompaniýalaryň, kärhanalaryň, hususy telekeçileriň, işewürleriň gatnaşmagy meýilleşdirilýär. Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Aşgabat şäheriniň häkimliginiň bilelikde guramagynda her ýyl geçirilýän bu serginiň maksady ak mermerli paýtagtymyzyň ajaýyp keşbini, gaýtalanmajak gözelligini, ykdysadyýetde, ylym-bilim, saglygy goraýyş, aragatnaşyk, medeniýet ulgamlarynda we beýleki ugurlarda ýeten belent sepgitlerini giňden açyp görkezmekden ybaratdyr. Däp bolan bu sergi halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda we özara tejribe alyşmakda, türkmen paýtagtynyň şäher gurluşygy babatda gazananlaryny dünýä ýaýmakda, Aşgabady mundan beýläk-de ösdürmekde, maýa goýumlary we öňdebaryjy tehnologiýalary çekmekde, türkmen telekeçileriniň dünýäniň işewür toparlary bilen gatnaşyklaryny pugtalandyrmakda, täze hyzmatdaşlygy ýola goýmakda uly ähmiýete eýedir.

Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli täze desgalaryň we binalaryň, şol sanda Bagtyýarlyk etrabynda kuwwaty bir gije-gündizde 150 müň kub metr bolan agyz suwuny arassalaýjy desganyň, “Çoganly” ýaşaýyş toplumynda iki gatly, 136 sany ýaşaýyş jaýynyň açylyş dabaralaryny geçirmek meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, 24-25-nji maýda «Ak şäherim Aşgabat» atly ХХIII köpugurly halkara sergini guramaçylykly geçirmek üçin zerur çäreleri görmegi, Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli guraljak medeni çärelere, açylyş dabaralaryna gowy taýýarlyk görmegi we olary ýokary derejede geçirmegi wise-premýere tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli guraljak çärelere taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, «Ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň 2024-nji ýylda sergileri, ýarmarkalary, maslahatlary we festiwallary geçirmegi hakynda» Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararyna laýyklykda, Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň XXIV mejlisini geçirmek göz öňünde tutulýar. Oňa dünýäniň dürli ýurtlaryndan belli halyşynaslaryň, türkmen halysynyň muşdaklarynyň, alymlaryň hem-de ussat hünärmenleriň, halyçylyk bilen meşgullanýan kompaniýalaryň wekilleriniň gatnaşmaklary meýilleşdirilýär. Şeýle-de baýramçylyk mynasybetli milli halyçylyk sungatyny ösdürmekde we kämilleşdirmekde bitiren hyzmatlary üçin hem-de köp ýyllaryň dowamynda çeken zähmetini, hünär ussatlygyny nazara alyp, ýurdumyzyň halyçylaryna “Türkmenistanyň at gazanan halyçysy” diýen hormatly at dakylar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda halyçylyk sungatynyň ösdürilmegine we kämilleşdirilmegine uly üns berilýändigini belledi we wise-premýere Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli dabaraly çäreleri, haly önümleriniň sergisini, Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň mejlisini ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa her ýylyň iýun aýynda ýurdumyzda giňden bellenilýän Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu ýylyň 1-nji iýunynda bu baýram mynasybetli birnäçe çäreleri, hususan-da, aýdym-sazly medeni çäreleri, bäsleşikleri, usuly-amaly maslahaty geçirmek meýilleşdirilýär. Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň Döwlet sirkinde, Arkadag şäheriniň Görogly adyndaky döwlet atçylyk sirkinde sirk tomaşalaryny, Türkmen döwlet gurjak teatrynda bolsa sahna oýunlaryny, kinokonsert merkezlerinde, “Aşgabat” kinoteatrynda kinofilmleriň we multfilmleriň görkezilişini guramak, Mukamlar köşgünde ýaşlar simfoniki orkestriniň, birleşen çagalar horunyň baýramçylyk konsertini geçirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda Çagalary goramagyň halkara gününiň giňden bellenilýändigini aýtdy we bu sene mynasybetli dabaralary, medeni çäreleri guramaçylykly geçirmäge talabalaýyk taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi wise-premýere tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow çagalaryň we ýetginjekleriň tomusky dynç alyş möwsümini guramaçylykly geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça garamagynda çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleri bar bolan ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, Aşgabat şäheriniň hem-de welaýatlaryň häkimlikleri tarapyndan bu merkezlerde zerur abatlaýyş işleri geçirildi. 20-nji maýda Bilim ministrliginde çagalaryň we ýetginjekleriň tomusky dynç alşyny guramak baradaky toparyň mejlisini geçirmek, onda çagalaryň tomusky dynç alşynyň talabalaýyk guralmagy bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşmak meýilleşdirilýär. Häzirki wagtda ýurdumyzyň çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde tomusky dynç alyş möwsümini talabalaýyk guramak üçin zerur şertler döredilýär. Olarda dynç alýan çagalar üçin milli oýunlar, sport çäreleri, döredijilik bäsleşikleri, tanymal medeniýet we sungat işgärleri, türgenler, ýaşuly nesliň wekilleri bilen duşuşyklar, sirk artistleriniň, teatrlaryň döredijilik toparlarynyň çykyşlary, muzeýlere gezelençler guralar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýaş nesilleriň bagtyýar durmuşda ýaşamagy, gowy dynç almagy üçin ähli şertleriň döredilýändigini belläp, Gökderede we «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, welaýatlarda hereket edýän çagalar dynç alyş-sagaldyş merkezlerinde çagalaryň we ýetginjekleriň mynasyp dynç almagy, wagtlaryny peýdaly geçirmegi üçin tomusky dynç alyş möwsüminiň guramaçylykly geçirilmegini, ol ýerde dynç alyş-sagaldyş, sport çärelerini, zehin we döredijilik bäsleşiklerini guramagy wise-premýere tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistan bilen Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen düzümleri bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek Bitarap Watanymyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Şunda ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, şol sanda atom energiýasynyň ulanylyşyna gözegçiligi üpjün etmek boýunça tagallalaryň birleşdirilmegi möhüm ugur bolup çykyş edýär. Garaşsyzlygyň ilkinji ýyllarynda, ýagny 1994-nji ýylda Türkmenistanyň BMG-niň Ýadro ýaragyny ýaýratmazlyk hakynda Ylalaşygyna goşulmagyndan bäri bu agentlik bilen ikitaraplaýyn geňeşmeler geçirilip gelinýär. 2005-nji ýylyň 17-nji maýynda ýurdumyz bilen bu agentligiň arasynda kepillikleri ulanmak hakynda Ylalaşyga gol çekildi. Munuň özi bu ulgamda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga ýardam berdi.

Türkmenistan 2016-njy ýyldan bäri Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň doly hukukly agzasy bolup durýar. BMG-niň bu düzümi bilen hyzmatdaşlyk birnäçe ugurlar boýunça alnyp barylýar. Özara gatnaşyklaryň halkara hukuk binýadyny pugtalandyrmak maksady bilen, 2023-nji ýylda ýurdumyz agentligiň ýadro howpsuzlygy boýunça iki sany Konwensiýasyna goşuldy. Häzirki wagtda tehniki hyzmatdaşlygyň çäklerinde Türkmenistanda agentligiň 4 taslamasy durmuşa geçirilýär.

Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmek maksady bilen, birnäçe teklipler, şol sanda milli kanunçylygy agentligiň kadalaryna laýyklykda kämilleşdirmek, şu ýylyň dowamynda ýurdumyzyň degişli döwlet edaralarynyň gatnaşmagynda geňeşmeleri yzygiderli geçirmek boýunça teklipler taýýarlanyldy. Şeýle-de Türkmenistan bilen Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň arasynda 5 ýyllyk Çarçuwaly hyzmatdaşlyk maksatnamasyny taýýarlamak bilen baglanyşykly teklip beýan edildi. Saglygy goraýyş, hususan-da, atom lukmançylygy, suw serişdeleriniň netijeli ulanylmagy, oba hojalygy ýaly ugurlary gurşap alýan bu resminama Türkmenistanyň we agentligiň tehniki hyzmatdaşlygynyň çäklerinde ileri tutulýan ugurlarda täze milli taslamalary işläp taýýarlamak üçin berk binýat bolup hyzmat eder. Bu resminamanyň taslamasyny ara alyp maslahatlaşmak üçin şu ýylyň iýunynda ýörite döredilen toparyň nobatdaky mejlisini geçirmek, agentligiň çäklerinde dünýä ýurtlary bilen köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň halkara hukuk binýadyny pugtalandyrmak hem-de Türkmenistanyň onuň hereket edýän düzümleriniň 8-siniň birine saýlanylmagy boýunça çäreleri görmek teklip edilýär.

Şeýle hem onkologik kesellere garşy göreşmek maksady bilen, lukmançylyk ugry boýunça özara gatnaşyklar hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda bellenildi. Ýurdumyzda bu ugurda maksada gönükdirilen işler alnyp barylýar, ugurdaş infrastruktura döwrebaplaşdyrylýar. Agentligiň bu ulgamda öňdebaryjy halkara gurama bolup durýandygyny hem-de bar bolan oňyn tejribäni nazara almak bilen, Türkmenistanda bilelikdäki hereketlere syn geçirmek boýunça ImPACT maksatnamasyny durmuşa geçirmek teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen edaralary bilen hyzmatdaşlygynyň netijeli hem-de köpugurly häsiýetini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Atom energiýasy boýunça halkara agentlik bilen ýola goýlan hyzmatdaşlyga ünsi çekip, wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysyna bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew ýurdumyzyň pudak edaralarynda elektron maglumat alyşmak ulgamyny ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararyna laýyklykda, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi BMG-niň Ösüş maksatnamasy bilen Türkmenistanda pudagara elektron maglumat alşygy ulgamynyň ornaşdyrylmagyna ýardam bermek hakynda taslama resminamasyny baglaşdy. Resminama laýyklykda, pudagara elektron maglumat alyşmak ulgamyny döretmek we işe girizmek hem-de ýurdumyzyň pudak edaralaryny bu ulgama birikdirmek, bu ugurda işlejek hünärmenleri taýýarlamak, halkara tejribäni öwrenmek boýunça degişli işler geçirilýär. Bellenilişi ýaly, bu taslamanyň amala aşyrylmagy ýurdumyzda elektron hökümet ulgamyny giňden ornaşdyrmaga, işe girizmäge we onuň sazlaşykly işlemegini ýola goýmaga, maglumat howpsuzlygyny üpjün etmäge, e.gov.tm döwlet hyzmatlary portalynda hödürlenilýän sanly hyzmatlaryň sanyny artdyrmaga giň mümkinçilikler berer. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmek we elektron hökümet ulgamyny ornaşdyrmak, bu ugurda hünärmenleri taýýarlamak boýunça maksatnamalaýyn işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň pudak edaralarynda pudagara elektron maglumat alyşmak ulgamyny ornaşdyrmak baradaky teklibi goldap, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, Garaşsyz ýurdumyzda dabaraly çäreleriň üstünlikli geçirilýändigini aýtdy. Şu gün biz Gündogaryň meşhur akyldary Magtymguly Pyragynyň ajaýyp heýkeliniň we nusgawy şahyryň adyny göterýän medeni-seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşarys diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz türkmeniň beýik ogly Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli «Magtymguly» atly kitabyň çapdan çykandygyny we onda akyldar şahyryň umumadamzat gymmatlygyna öwrülen goşgularynyň ýerleşdirilendigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz kitabyň ilkinji sanyny Gahryman Arkadagymyza ibermegi makul bilendigini aýdyp, bu eseriň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda mähriban halkymyza mynasyp sowgat boljakdygyny belledi.

Biz Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň hem-de Döwlet baýdagynyň gününi dabaraly belläp geçeris. Bu baýramçylyk Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegi ugrunda alnyp barylýan işlerde bize egsilmez güýç-kuwwat berýär, jebisligimizi we agzybirligimizi has-da pugtalandyrýar diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy we ýygnananlary hem-de ähli halkymyzy Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady.

Mejlisiň dowamynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimizi hem-de Milli Liderimizi Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni, beýik şahyryň ýubileýi mynasybetli “Magtymguly” atly kitabyň çapdan çykmagy bilen tüýs ýürekden gutlap, berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli asylly işleriniň mundan beýläk-de rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdiler.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Kazan — Aşgabat, 16-njy maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy, şeýle hem birnäçe duşuşyklary geçirdi.

Russiýa bilen Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýurtlarynyň arasynda söwda-ykdysady, ylmy-tehniki, durmuş-medeni ugurly gatnaşyklary pugtalandyrmak, şeýle hem Russiýa Federasiýasynda yslam maliýe ulgamy düzümleriniň ösdürilmegine ýardam bermek forumyň esasy maksadydyr. Şu ýyl “KazanForuma” 80-den gowrak döwletiň, şol sanda YHG-na agza ýurtlaryň 40-synyň, Russiýanyň sebitleriniň 83-siniň wekilleri gatnaşýarlar. Ol “Ynanyşmak we hyzmatdaşlyk” şygary astynda geçýär.

Irden RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň kabulhanasynda bolan gezelenjiň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri we Rustam Minnihanow özara bähbitlilik, uzak möhletlilik ýörelgeleri, bilelikdäki işiň baý oňyn tejribesi esasynda ýola goýulýan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşdylar. Soňra Gahryman Arkadagymyzyň we Tatarystanyň Baştutanynyň bilelikdäki awtoulag kerweni Başir Rameýew adyndaky Maglumat tehnologiýalary parkyna bardy. Bu ýerde “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň “Russiýa — Yslam dünýäsi: adalatly, köppolýarly dünýä gurluşy we howpsuz ösüş” atly mejlisi geçirildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemek hem-de bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek üçin açyk halkara meýdança hökmünde özüni görkezen bu çärä nobatdaky gezek gatnaşmagy Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasynyň sebitleri, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletler bilen ykdysady, ylmy-tehniki, medeni-durmuş ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyny berkitmegiň ýolunda möhüm ädime öwrüldi.

Tatarystan Respublikasynyň Baştutany duşuşygy açyp, häzirki wagtda bu toparyň ornunyň barha artýandygyny belledi. Ol Russiýanyň we Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasyndaky gatnaşyklarda baglanyşdyryjy köprä, dostlugy, özara düşünişmegi, ynanyşmagy pugtalandyrmagyň guralyna öwrüldi. Mundan başga-da, bu topar adaty ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň goragyna gönükdirilen ählumumy derejedäki dinara dialogyň netijeli meýdançasydyr.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa söz berildi. Gahryman Arkadagymyz mejlise gatnaşyjylary mübärekläp, Tatarystan Respublikasynyň Baştutanyna foruma gatnaşmaga hem-de onda çykyş etmäge çakylygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Halk Maslahatynyň Başlygy Rustam Minnihanowyň Türkmenistan bilen Tatarystanyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmekde möhüm ornuny hem-de ykdysady, medeni, ylym, bilim, sport ulgamlaryndaky gatnaşyklary giňeltmekde köp ýyllaryň dowamynda bitiren şahsy hyzmatlaryny belläp, onuň ähli türkmen halkynyň arasynda uly hormata we abraýa eýediginiň kanunalaýyk ýagdaýdygyny aýtdy.

Biz oňa diňe bir ýurdumyz bilen köp ýyllaryň dowamynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürýän Russiýanyň iň ösen sebitleriniň biriniň ýolbaşçysy hökmünde garaman, eýsem, ony wepaly dost, Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlygyň üstünlikli ösdürilmeginiň möhüm şerti hökmünde türkmen-tatar doganlyk gatnaşyklarynyň yzygiderli pugtalandyrylmagynyň tarapdary hökmünde görýäris diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi we munuň üçin Tatarystanyň Baştutanyna minnetdarlyk bildirdi.

Şunuň bilen birlikde, Tatarystanyň Baştutanynyň Russiýanyň yslam dünýäsi bilen gatnaşyklaryny berkitmekde, özara düşünişmegi, hyzmatdaşlygy ýola goýmakda, uzak möhletleýin bähbitleri hem-de maksatlary utgaşdyrmakda uly goşandy aýratyn bellenildi. Nygtalyşy ýaly, onuň syýasatçy we diplomat hökmünde başarnyklary köp döwletleriň Baştutanlary bilen özara hormat goýmak, ynanyşmak, açyklyk gatnaşyklaryny ýola goýmaga ýardam etdi. Bu ugurda uly üstünlikleriň gazanylandygyny görýäris. Şu gezekki geçirilýän foruma gatnaşyjylaryň giň wekilçilikli düzümi hem munuň aýdyň netijesidir.

Häzirki wagtda Russiýa bilen yslam dünýäsiniň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejä çykýandygy äşgärdir. Ol okgunly, yzygiderli ösdürilýär, täze ulgamlary öz içine alýar, has anyk häsiýete we ösüş kuwwatyna eýe bolýar diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi hem-de munuň kanunalaýykdygyny belledi. Bu gatnaşyklaryň esasyny taryhyň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan geografik taýdan goňşuçylygyň, medeni hem ruhy taýdan özara ýakynlaşmagyň we baýlaşmagyň köpasyrlyk tejribesi, Russiýanyňdyr yslam döwletleriniň halklaryna mahsus ruhy-ahlak gymmatlyklaryna birmeňzeş garaýyşlar emele getirýär.

Ýüzýyllyklaryň dowamynda Russiýa we musulman ýurtlary Ýuwaş ummanyndan Atlantik ummana çenli Gündogary hem-de Günbatary birleşdirýän siwilizasion gurşawy döredipdirler. Özara hormat goýmak, birek-biregiň garaýyşlaryny, bähbitlerini ykrar etmek esasynda guralýan gatnaşyklaryň aýratyn görnüşleri kemala geldi diýip, Milli Liderimiz aýtdy we bu taryhy tejribäniň häzirki zaman şertlerinde has-da aýratyn ähmiýete hem-de zerurlyga eýe bolýandygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, Russiýa we yslam ýurtlary döwletleriňdir halklaryň arasynda hormat goýmak, deňhukuklylyk gatnaşyklaryny nähili gurmagyň nusgasyny görkezýärler, birek-birege wehim salmazdan, bir pursatlyk bähbitleri peýdalanmazdan, hyzmatdaşyň zerurlyklaryna düşünmek bilen garaýarlar. Biziň güýç-kuwwatymyzyň, artykmaçlyklarymyzyň hem-de mümkinçiliklerimiziň hut şunda jemlenendigine ynanýaryn diýip, Gahryman Arkadagymyz bu çemeleşmäniň dünýäde tarapdarlarynyň barha artýandygyny belledi.

Milli Liderimiz bu agzalan ýörelgelerden başga-da, Russiýa we yslam dünýäsi hyzmatdaşlygyň netijeli, özüne çekiji ykdysady hem-de tehnologik nusgasyny görkezmelidirler diýip hasap edýärin. Biziň üçin ahlak sütünleri bolan ozaldan gelýän gymmatlyklara, parahatçylyga, durmuş adalatlylygyna ygrarlylyk häzirki zaman meýillerine goşulyşmak, ykdysadyýete, gündelik durmuşa innowasion usullaryň ornaşdyrylmagy bilen utgaşdyrylmalydyr diýip nygtady we bilelikdäki iş üçin uly mümkinçilikleriň bardygyna ynam bildirdi.

Russiýanyň kuwwatly tehnologik, ylym-bilim mümkinçilikleri yslam dünýäsiniň aglaba döwletleriniň ösen infrastrukturasy, baý tebigy serişdeleri, ýaş we işjeň ilaty hem-de ösüş üçin beýleki jedelsiz artykmaçlyklary bilen birlikde, giň gerimli bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek, senagat-energetika, ulag hyzmatdaşlygy, ylmy we bilim alyşmalary, intellektual kuwwaty, öňdebaryjy çözgütleri birleşdirmek babatda durnukly gatnaşyklary ýola goýmak üçin oňyn şertleri döredýär.

Umuman, Russiýanyň we musulman ýurtlarynyň tutuş dünýä üçin hyzmatdaşlyga açyk bolmak bilen, öz ägirt uly mümkinçiliklerini birleşdirip, syýasatda, ykdysadyýetde, ahlak-aňyýet babatynda milli özboluşlylygyny, mertebesini hem-de taryhy tejribesini peseltmezden, hoşniýetli erk-islegi, parahatçylyk söýüjiligi, ösüşe ygrarlylygy görkezmek bilen, ählumumy meýillere oňyn täsir etmäge, döwletleriň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi bolup galmaga ukyplydyklaryna ynanýaryn diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi. Ýeke-täk dogry ýörelgäniň şundadygyna üns çekildi.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan dünýä bileleşiginiň jogapkärli agzasy hem-de yslam dünýäsiniň bir bölegi hökmünde anyk çäreleridir hereketleri teklip etmek bilen, şeýle çemeleşmä ýardam bermegi öz wezipesi hasaplaýar. Mälim bolşy ýaly, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda Türkmenistanyň Prezidenti Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak baradaky başlangyç bilen çykyş etdi. Bitaraplygyň we öňüni alyş diplomatiýasynyň mümkinçilikleriniň ulanylmagy bu strategiýanyň aýrylmaz bölegi bolup biler. Türkmenistanyň BMG-ä agza döwletleriň 86-synyň awtordaşlygynda 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakynda teklip eden Kararnamasynyň şu ýylyň 21-nji martynda Baş Assambleýa tarapyndan biragyzdan kabul edilmegi ýene-de bir möhüm waka boldy. Bu örän uly we ähmiýetli wakadyr. Pursatdan peýdalanyp, ähli ýurtlara, aýratyn-da, awtordaş döwletlere bu resminamany işläp taýýarlamaga işjeň gatnaşandyklary hem-de goldandyklary üçin minnetdarlyk bildirmek isleýärin. Bu ýurtlaryň köp sanly wekilleri Kazandaky şu foruma gatnaşýarlar. Parahatçylygy we ynanyşmagy ilerletmek işinde musulman ýurtlary wajyp orny eýeläp bilerler diýip hasaplaýaryn diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Olar dünýädäki gapma-garşylyklary gepleşikler arkaly çözmäge, özara hormat goýmaga esaslanýan dialog üçin şertleri döretmäge, halkara işlerde diňe bir gatnaşyk medeniýetini däl, eýsem, ylalaşyk medeniýetini hem berkarar etmäge berk we ynamly çagyrmalydyrlar.

Şunuň bilen birlikde, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow şu forumda Parahatçylygyň, özara düşünişmegiň we ynanyşmagyň hatyrasyna yslam başlangyjyny işläp taýýarlamak mümkinçiligine seretmegi teklip etdi. Türkmenistan bu başlangyjy çemeleşmeleriňdir teklipleriň ylalaşykly toplumy, parahatçylygyň, hoşniýetliligiň, adalatlylygyň dini bolan yslam dininiň ýörelgeleri esasynda dünýä halklaryna ýüzlenýän özboluşly “Ýol kartasy” hökmünde görýär. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz bu teklibi Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, gyzyklanma bildirýän beýleki halkara düzümler bilen ara alyp maslahatlaşmagyň, onuň üstünde bilelikde işlemegiň hem-de BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynyň biriniň resminamasy hökmünde öňe sürmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi.

Gahryman Arkadagymyz çykyşynda Yslam başlangyjynyň ähli döwletleriň oňa goşulyşmagy üçin açyk bolmalydygyna ünsi çekdi. Şunda bu başlangyjyň dünýä jemgyýetçiliginiň ähli jogapkär taraplarynyň, diňe bir syýasatçylaryň däl, eýsem, beýleki adamlaryň hem goldawyna eýe boljakdygyna, musulman ymmatynyň çetde durman, jebisleşendigini we beýleki döwletleriňdir halklaryň goldaw bermeginde dünýädäki işleriň ýagdaýyna işjeň we netijeli täsir etmäge, ylalaşygy gazanmak üçin ýardam bermäge taýýardygyny habar berjekdigine berk ynam bildirildi.

Bellenilişi ýaly, yslam dini Russiýanyň köpmilletli halkyny we musulman döwletleriniň halklaryny asyrlaryň dowamynda baglanyşdyryp gelýän berk hem durnukly ruhy sütünleriň biridir. Russiýanyň we yslam ýurtlarynyň şahyrlarynyň, filosoflarynyň, akyldarlarynyň, aň-bilim ýaýradyjylarynyň öçmejek eserlerinde öz beýanyny tapan ýokary medeniýetlilik, ahlak güýji, çuňňur ruhy mazmun biziň umumy baýlygymyzdyr. Biz özümizi beýik rus medeniýetinden, edebiýatyndan, sazyndan, kinematografiýasyndan üzňe tutmaýarys, çünki olaryň hem yslamyň paýhas çeşmesinden, biliminden we dünýägaraýşyndan gözbaş alandygyny bilýäris. Şoňa görä-de, olar Russiýa hem musulman ýurtlaryna deň derejede degişlidir diýip, Milli Liderimiz aýtdy.

Şu ýyl Türkmenistanda we onuň çäklerinden daşarda beýik türkmen nusgawy şahyry, Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy giňden bellenilýär. Russiýada, hususan-da, Moskwada, Tatarystan Respublikasynda, Sankt-Peterburgda, Astrahan oblastynda, yslam dünýäsiniň köp ýurtlarynda bu şanly senä bagyşlanan çäreler geçirilýär. Halk Maslahatynyň Başlygynyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistanda şeýle goldawa ýokary baha berilýär we oňa diňe bir biziň milli akyldarymyza däl, eýsem, tutuş türkmen halkyna hormat goýmagyň, Türkmenistan bilen ruhy-medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga hem taýýarlygyň nyşany hökmünde garalýar. Şunuň bilen baglylykda, ýene-de bir möhüm pikiri aýtmagy zerur hasaplaýaryn. Magtymgulynyň ýubileýiniň diňe bir dabaralar bilen çäklenmezligini isleýärin diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Goý, bu ýubileý Türkmenistanyň we Russiýanyň, yslam dünýäsiniň ýurtlarynyň arasynda medeni-ynsanperwer, ruhy, ylmy hyzmatdaşlygyň täze tapgyryny kemala getirmek üçin başlangyç bolup hyzmat etsin! Biziň edebiýatçylarymyzy, neşirýatçylarymyzy, alymlarymyzy taryhy-edebi, filosofik temalaryň giň gerimi boýunça bilelikdäki täze taslamalara ruhlandyrsyn! Ýaş zehinleriň bilelikdäki döredijiligine, bilim edaralarynyň ugry boýunça mowzuklaýyn maksatnamalary işläp taýýarlamaga ýardam bersin diýip, Milli Liderimiz nygtady.

Bellenilişi ýaly, munuň özi geljege goşant bolup, biziň ýurtlarymyza hyzmatdaşlygyň, ösüşiň, özara düşünişmegiň möhüm strategik mümkinçilikleriň birini üpjün eder, Russiýanyň we yslam dünýäsiniň asylly maksatlarynyň umumylygyny has-da pugtalandyrar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri çykyşynyň ahyrynda üns berendikleri üçin mejlise gatnaşyjylara minnetdarlyk bildirdi we hemmelere berk jan saglyk, jogapkärli işlerinde üstünlikleri, Tatarystanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdi. Şeýle-de Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Baştutan Rustam Minnihanowyň Russiýa Federasiýasynyň we yslam dünýäsi ýurtlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly goşandyny ýene bir gezek belläp, bu ugurdaky tagallalar üçin oňa minnetdarlyk bildirdi.

Gahryman Arkadagymyzyň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Mejlise gatnaşyjylaryň çykyşlarynda “KazanForumyň” indi köp ýyllaryň dowamynda “Russiýa — Yslam dünýäsi” formatynda hyzmatdaşlygyň we özara düşünişmegiň dialogy hökmünde netijeli meýdança bolup hyzmat edýändigi bellenildi. 15-nji gezek üstünlikli geçirilýän bu forum geçen ýyllaryň dowamynda döwletara gatnaşyklary ösdürmekde uly sepgitlere ýetilendigini, şunuň bilen birlikde, özara hormat goýmagyň, ynanyşmagyň, bilelikde rowaçlyklara ýetmäge ygrarlylygyň aýdyň mysalyny görkezdi.

Tatarystanyň Baştutany öz esasy çykyşynda häzirki zaman dünýäsiniň ählumumy meseleleriniň birnäçesi barada aýdyp, “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň öz derejesinde bu meseleleriň jogabyny gözlemäge ýardam etmelidigini belledi. Syýasy ulgamyň durnuklylygyny, ykdysady kuwwatyň ýokarlandyrylmagyny, medeni hem-de ruhy-ahlak gymmatlyklaryň saklanylmagyny we ösdürilmegini üpjün etmek maksady bilen, bu formata gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyna aýratyn üns çekildi.

Mejlis tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideriniň Russiýa Federasiýasynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary Konstantin Kosaçýow bilen duşuşygy boldy.

Ol Gahryman Arkadagymyzy mähirli mübärekläp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen ýokary wekilçilikli çäräniň çäklerinde görüşmek mümkinçiligine kanagatlanma bildirdi. Bellenilişi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň “KazanForum — 2024-e” gatnaşmagy soňky ýyllarda hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolan rus-türkmen hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de çuňlaşdyrmak üçin ägirt uly ähmiýete eýedir.

Konstantin Kosaçýow hormatly Arkadagymyzyň şu gün öňe süren başlangyçlarynyň möhümdigine aýratyn ünsi çekdi. Şunda oňyn başlangyçlaryň durmuşa geçirilmeginiň “Russiýa — Yslam dünýäsi” formatynyň çäklerindäki köpýyllyk döwletara gatnaşyklara täze itergi berjekdigi nygtaldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyz tarapyndan şu formata gyzyklanma bildirýän ähli döwletler bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň netijeli meýdançasy hökmünde garalýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, özara gatnaşyklaryň döwrüň talap edýän netijeli görnüşlerini bilelikde işläp taýýarlamaga mundan beýläk-de ýardam bermäge Türkmenistanyň taýýardygy tassyklanyldy.

Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meýilnamalary barada pikir alyşmagyň barşynda Gahryman Arkadagymyz we RF-niň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary şu gezekki forumyň çäklerinde kabul edilen çözgütleriň, gazanylan ylalaşyklaryň Türkmenistanyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň, yslam dünýäsi ýurtlarynyň arasynda netijeli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna goşant goşjakdygyna berk ynam bildirdiler.

“Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy RF-niň Federasiýa Geňeşiniň Halkara gatnaşyklar baradaky komitetiniň başlygy Grigoriý Karasin bilen hem duşuşdy.

Ol türkmen halkynyň Milli Lideri bilen şunuň ýaly möhüm çärede duşuşmaga mümkinçilik üçin hoşallygyny beýan edip, Russiýada Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara ýokary baha hem-de köpýyllyk hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly üns berilýändigini belledi.

Federasiýa Geňeşiniň komitetiniň başlygy Halk Maslahatynyň Başlygynyň Russiýa Federasiýasyna amala aşyran saparynyň ähmiýetini belläp, onuň jemleri boýunça Hyzmatdaşlyk boýunça parlamentara topary döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekilendigini, munuň iki dostlukly ýurduň kanun çykaryjy edaralarynyň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň ýolunda möhüm ädim bolandygyny aýtdy. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň rus-türkmen parlamentara gatnaşyklarynyň ösdürilmegindäki uly goşandyna aýratyn üns çekildi. Şunuň bilen birlikde, türkmen halkynyň Milli Lideriniň häzirki wagtda özara bähbitli hyzmatdaşlyk häsiýetine eýe bolýan yslam dünýäsiniň ýurtlary bilen hyzmatdaşlygyň giňeldilmeginde möhüm orny bellenildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýa bilen Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň arasyndaky netijeli dialogyň ösdürilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň çakylygy boýunça biziň ýurdumyzyň hem wekiliýetiniň gatnaşýan “KazanForum — 2024-iň” ähmiýeti barada aýtmak bilen, Gahryman Arkadagymyz onuň dürli halklaryň, dinleriň we medeniýetleriň wekilleriniň arasynda dialogy ýola goýmak boýunça abraýly meýdança bolup çykyş edýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, her ýyl geçirilýän wekilçilikli foruma gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda ýola goýlan oňyn hyzmatdaşlygyň adalatly, köppolýarly dünýä gurluşy şertlerinde howpsuz ösüşiň üpjün edilmegine ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

Soňra Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň Myhmanlar öýünde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Döwlet geňeşçisi Mintimer Şaýmiýew bilen duşuşygy boldy.

Söhbetdeşler mähirli salamlaşyp, “Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde duşuşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda Tatarystan Respublikasy dürli ugurlar boýunça üstünlikli ösýär we halkara derejedäki möhüm maslahatlaryň geçirilýän ýerine öwrüldi. Munuň özi onuň dünýädäki abraýynyň yzygiderli artýandygynyň güwäsidir. Pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyz bu forumyň hem-de onuň çäklerindäki ähli çäreleriň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi. Bu çäreler Russiýanyň yslam dünýäsiniň döwletleri bilen söwda-ykdysady, ylmy-tehniki, medeni-durmuş ulgamlardaky özara hyzmatdaşlygynyň mümkinçiliklerini açmaga gönükdirilendir.

M.Şaýmiýew Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “KazanForum” halkara ykdysady forumyna gatnaşmagynyň ähmiýetini belläp, Milli Liderimiziň öňe süren teklipleriniň, şol sanda Parahatçylygyň, özara düşünişmegiň we ynanyşmagyň hatyrasyna yslam başlangyjyny işläp taýýarlamak baradaky teklibiniň möhümdigine, onuň döwrüň talabydygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, ol Türkmenistanyň bu teklibiniň goldanylýandygyny hem-de onuň BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynyň birinde resminama hökmünde öňe sürülmegini maksadalaýyk hasaplaýandygyny aýtdy. Russiýanyň geljekde-de ýurdumyzyň sebit we halkara derejede ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilen oňyn başlangyçlaryny goldamaga taýýardygy tassyklanyldy.

Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler halklarymyzyň asyrlaryň dowamynda medeniýetiniň umumylygyna, diliniň meňzeşligine, dininiň birligine, birek-birege hormat goýmaga we deňhukuklylyga esaslanýan dostlukly gatnaşyklary saklap gelýändiklerini bellediler. Türkmen-tatar gatnaşyklaryna mahsus ynanyşmagyň, özara düşünişmegiň ýokary derejesi netijeli ikitaraplaýyn dialogy ösdürmek üçin berk binýat bolup hyzmat edýär. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanda we Tatarystanda geçirilýän milli baýramlara, iri halkara çärelere bilelikde gatnaşylmagy asylly däbe öwrüldi. Munuň özi halklarymyzyň arasyndaky dostlukly we hoşniýetli gatnaşyklaryň pugtalandyrylýandygynyň aýdyň güwäsidir.

Söhbetdeşler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň dürli ugurlarda, hususan-da, nebitgaz pudagynda, gämi gurluşygynda, himiýa senagatynda, awiasiýa tehnikasyny, ýük awtoulaglaryny ibermek ulgamynda netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belläp, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, bar bolan ägirt uly kuwwaty açmak üçin ähli mümkinçilikleriň doly derejede ulanylmalydygyny aýtdylar. Medeni-ynsanperwer ulgamda ýola goýlan hyzmatdaşlyga aýratyn üns çekildi. Şunuň bilen baglylykda, köp sanly türkmen talyplarynyň Tatarystanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandyklary, bilim ojaklarynyň arasynda hyzmatdaşlygyň ýola goýulýandygy bellenildi.

Duşuşygyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri häzirki wagtda Tatarystanyň dürli ugurlarda ýeten sepgitleriniň Mintimer Şaýmiýewiň kabul eden öňdengörüjilikli çözgütleriniň we garaýyşlarynyň netijesidigini belledi. Ol häzirki günde-de Tatarystan Respublikasynyň Döwlet geňeşçisi wezipesinde öz halkyna hyzmat etmegini ýadawsyz dowam etdirýär. Gahryman Arkadagymyz mümkinçilikden peýdalanyp, türkmen-rus strategik hyzmatdaşlygynyň möhüm bölegi bolup çykyş edýän özara bähbitli türkmen-tatar gatnaşyklarynyň ösdürilmegine goşýan saldamly goşandy üçin Mintimer Şaýmiýewe minnetdarlyk bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda söhbetdeşler gadymdan gelýän dostluk däplerine esaslanýan medeniýetleriň özara baýlaşdyrylmagynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň çuňlaşdyrylmagyna ýardam berjekdigine we mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmek üçin berk binýat boljakdygyna ynam bildirip, birek-birege hem-de iki doganlyk halka iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň bilelikdäki awtoulag kerweni “Kazan EKSPO” halkara sergi merkezine ugrady.

Bu ýerde “Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde 30 müň inedördül metr meýdanda “Russia Halal EXPO” maýa goýum we infrastruktura taslamalarynyň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Ol geljegi nazara almak bilen, döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek we onuň netijeli gurallaryny kemala getirmek, dürli ulgamlarda tejribe alyşmak, işewürlik duşuşyklaryny hem-de gepleşikleri geçirmek üçin möhüm meýdança bolup durýar.

Sergä Russiýa Federasiýasynyň dürli sebitleriniň, daşary ýurtlaryň, şol sanda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň köp pudaklarynyň wekilleri, şol sanda azyk önümçiligi, saglygy goraýyş, senagat, moda senagaty, syýahatçylyk, maglumat tehnologiýalary, maliýe we maýa goýumlar ulgamlarynda ýöriteleşen kärhanalarynyň wekilleri gatnaşdylar.

...Merkezi girelgäniň öňünde Gahryman Arkadagymyzy we Tatarystanyň Baştutanyny “Kazan EKSPO” halkara sergi merkeziniň baş direktory garşylaýar.

Ýurdumyzyň bu wekilçilikli sergä gatnaşmagy Russiýa bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge, dünýäniň halal önümler bazarynda Türkmenistanyň ornuny pugtalandyrmaga, milli ykdysadyýetimize maýa goýumlary çekmäge ýardam berer.

Bu ýerde görkezilýän wideofilmde RF-niň Tatarystan Respublikasynyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynyň ýeten derejeleri, türkmen-tatar hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlary, bar bolan söwda-ykdysady, maýa goýum mümkinçilikleri, şol sanda ikitaraplaýyn söwda dolanyşygy barada gürrüň berilýär. “KamAZ”, “Tatneft”, “KER-Holding” ýaly öňdebaryjy kompaniýalar, maşyngurluşyk kärhanalary bilen bilelikde durmuşa geçirilen taslamalar baradaky şekiller netijeli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysallarydyr.

Russiýa Federasiýasy we onuň iri sebitleri, öňdebaryjy senagat, ylym, bilim, medeni merkezleri bilen netijeli dialogyň hemmetaraplaýyn giňeldilmegi hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän ýurdumyzyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Tatarystan Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklar munuň anyk mysalydyr.

Türkmen halkynyň Milli Lideri we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany iri rus kompaniýalarynyň bu ýerde görkezilen özboluşly taslamalary, döwrebap tehnologiýalary, senagat, raýat, ýol, ýaşaýyş jaý gurluşygy üçin enjamlar, gurluşyk serişdeleri, ýolgurluşyk tehnikalary bilen tanyşdylar.

Halkara kompaniýalar, döwlet korporasiýalary, iri banklar we maliýe edaralary hem bu ýerde öz diwarlyklaryny ýerleşdiripdirler. Munuň özi sergini diňe bir tehnologiýanyň gazananlaryny görkezmek üçin däl-de, eýsem, maýa goýum mümkinçilikleri ara alyp maslahatlaşmak, halkara işewürlik gatnaşyklaryny ösdürmek üçin hem netijeli meýdança öwürýär.

Gahryman Arkadagymyz we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanyň milli pawilýonyna ugradylar.

Pawilýon ýurdumyzyň ähli pudaklarda, şol sanda hususy pudakda gazanýan üstünlikleri, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy alyp barmak, maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek üçin bar bolan kuwwaty hem-de mümkinçilikleri barada düşünje berýär. Bularyň ählisi monitorlarda görkezilýän wideoşekillerde-de öz beýanyny tapýar.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän ykdysady strategiýa, toplumlaýyn özgertmeler Watanymyzy innowasion taýdan ösdürmäge, senagatlaşdyrmaga, pudaklaryň infrastrukturasyny düýpli döwrebaplaşdyrmaga, olara öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga gönükdirilendir. Şunda hususy bölegi höweslendirmäge we goldamaga uly ähmiýet berilýär. Döwrebap bazar gatnaşykly, ýokary netijeli ykdysadyýetiň tapgyrlaýyn kemala getirilmegi, importyň ornuny tutýan harytlaryň önümçilikleriniň giňeldilmegi, ýurdumyzyň eksport kuwwatynyň artdyrylmagy, durnukly ösüş depginini gazanmagyň şertleriniň biri hökmünde sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylmagy ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda durýar.

Türkmenistanyň pawilýonynda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň, şol sanda ýangyç-energetika toplumynyň hem-de nebitgaz, himiýa senagatynyň, ýeňil senagatyň dürli görnüşli önümleri, aýna önümleri, gurluşyk serişdeleri görkezilýär. Sergi dokma we gön önümçiliginde, halk senetçiliginde gazanylan üstünlikler bilen tanyşmaga hem mümkinçilik berýär.

Milli ykdysadyýetimiziň sanlylaşdyrylmagy ýurdumyzyň elektron senagatyny ösdürmäge ýardam berýär. Bu ýerde Türkmenistanda öndürilýän kompýuter tehnikalary, Wi-Fi routerleri, LED çyralar, plastik kartlar we beýleki önümler ýerleşdirilipdir.

Ýurdumyzyň pawilýonynda meşhur türkmen el halylary aýratyn orun eýeleýär. Halylar halkymyzyň ruhy özboluşlylygynyň çeper beýany, baý medeni mirasymyzyň aýrylmaz bölegi bolmak bilen, tutuş dünýäde kämil gözelligi we ýokary hili bilen meşhurdyr. Sergide görkezilýän türkmen halylarynyň hatarynda ýüpekden dokalanlary-da bar. Bu ýerde ajaýyp halylaryň dokalyşyny görmek bolýar. Halyçy zenanlar halynyň kesiliş usulyny görkezdiler. Soňra bu haly Tatarystanyň Baştutanyna sowgat berildi. Şeýle hem hormatly myhmanlara haly torbalary sowgat hökmünde gowşuryldy.

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň işewürleri haly we haly önümleriniň önümçiligini giňeldýärler, bu ugurda täze pikirlerdir çözgütleri hödürleýärler. Häzirki wagtda Diýarymyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli işleriň netijesinde, öndürilýän önümleriň hili barha ýokarlanýar. Içerki bazarlarymyz harytlar bilen üpjün edilip, daşary söwdanyň çäkleri giňeldilýär. “Türkmenistanda öndürilen” nyşanly harytlar dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýar hem-de Watanymyzyň eksport kuwwatyny artdyrmaga giň ýol açýar.

Türkmenistanyň milli pawilýonynda ýurdumyzyň ulag-logistika pudagyna aýratyn bölüm bagyşlanypdyr. Bu ýerde ulag serişdeleriniň ähli görnüşleriniň, paýtagtymyzyň Halkara howa menziliniň şekil taslamalary görkezilýär. Howa menziliniň öňdebaryjy infrastrukturasy sebit hem yklym derejesinde howa we multimodal ýük daşamalary üçin mümkinçilikleriň dürli görnüşlerini hödürleýär. Häzirki günde Türkmenistan sebitiň möhüm üstaşyr ulag hem-de iri halkara logistika merkezine öwrüldi.

Milli pawilýonymyzyň uly bölegi döwrebap söwda toplumyny ýada salýar. Bu ýerde ter gök önümler, miweler, şöhlat önümleri we ýurdumyzyň azyk senagatynyň beýleki harytlary ýerleşdirilipdir. Ýurdumyzyň bazarlarynyň azyk bolçulygyny alamatlandyrýan bu görnüşler türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ugurda başyny başlan hem-de halkymyzyň rowaçlygyny üpjün etmäge, saglygyny goramaga gönükdirilen ykdysady özgertmeleriň Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýdyň açyp görkezýär. Bu önümleriň kabul edilen halkara ekologik we estetik kadalara laýyklykda gaplanandygyny hem-de bezelendigini bellemek möhümdir.

Şeýle hem sergide Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly ylmy-ensiklopedik eserlerine aýratyn orun berlipdir. Bu düýpli ylmy işleriň sahypalarynda ýurdumyzda ösýän dermanlyk ösümlikleriň bejeriş häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda peýdalanmagyň mümkinçilikleri giňişleýin beýan edilýär. Bu ýerde gurnalan fitobarda türkmen topragynda ösýän dermanlyk ösümliklerden taýýarlanan çaýdan dadyp görmek bolýar.

“Russia Halal EXPO” maýa goýum we infrastruktura taslamalary sergisiniň çäklerinde duşuşyklar guraldy. Olaryň dowamynda türkmen hünärmenleri milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň maýa goýum mümkinçilikleri bilen tanyşdyrdylar. Dünýäniň dürli ýurtlarynyň işewür toparlarynyň wekillerine ol ýa-da beýleki pudak baradaky zerur maglumaty almaga, hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmaga, gatnaşyklaryň täze görnüşleri babatda pikir alyşmaga mümkinçilik döredildi.

Gahryman Arkadagymyz we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanyň milli pawilýony bilen tanşyp, onuň guramaçylyk derejesine ýokary baha berdiler hem-de Russiýa we yslam dünýäsiniň ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek, diwersifikasiýalaşdyrmak üçin ägirt uly kuwwatyň bardygyny bellediler.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri we Tatarystanyň Baştutany bilelikde Gabdulla Tukaý adyndaky Halkara howa menziline geldiler.

Gahryman Arkadagymyz we Rustam Minnihanow Türkmenistan bilen RF-niň Tatarystan Respublikasynyň dostlukly gatnaşyklara ygrarlydyklaryny we iki tarapyň hem özara bähbitlilige, deňhukuklylyga esaslanýan hyzmatdaşlygy ösdürmegi maksat edinýändigini tassykladylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mähirli kabul edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin Tatarystanyň Baştutanyna ýene bir gezek minnetdarlyk bildirdi hem-de onuň bilen hoşlaşyp, Watanymyza ugrady. Birnäçe wagtdan soňra türkmen halkynyň Milli Lideriniň uçary paýtagtymyzyň Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary garşyladylar.

* * *

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalarynyň geçiren duşuşyklarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar ulag-kommunikasiýalar ulgamynda gatnaşyklary ösdürmegiň geljegi barada pikir alşyp, Russiýanyň bu ugurda ýöriteleşen iri kompaniýalary bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigini bellediler.

Nygtalyşy ýaly, häzirki döwürde iki ýurduň Ýewropa bilen Aziýanyň söwda ýollarynyň ugrunda geografik taýdan amatly ýerleşmeginiň netijeli peýdalanylmagy örän wajypdyr. Türkmenistan we Russiýa demir ýol, awtomobil, howa ýollary pudagynyň ösdürilmegine, bar bolan düzümleýin desgalaryň döwrebaplaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berýär. Bu ugurdaky çäreler üstaşyr ulag ugurlarynyň, ýük we ýolagçy gatnawlarynyň möçberiniň artdyrylmagy üçin uly mümkinçilikleri açýar. Türkmenistanyň dürli forumlaryň çäklerinde öňe sürýän başlangyçlary häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýär hem-de söwda-ykdysady gatnaşyklary, şol sanda Russiýanyň we onuň iri sebitleri bilen hyzmatdaşlygy berkitmäge gönükdirilendir. Şolaryň biri-de Tatarystan Respublikasydyr.

Kazan şäheriniň häkimliginde ýerine ýetiriji komitetiň ýolbaşçysy bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda şäher hojalygynyň dolandyrylyşyna degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ýokary tehnologiýalar ulgamyna degişli tehnologiýalar parkynda sanly ulgamy ösdürmegiň mümkinçilikleri duşuşygyň esasy meselesi boldy. Türkmen tarapynyň wekili bu ugurda Türkmenistanda döwlet derejesinde durmuşa geçirilen taslamalar, alnyp barylýan giň gerimli işler, şol sanda Arkadag şäherinde ornaşdyrylan sanly ulgamlar barada gürrüň berdi.

Şeýle hem Tatarystan Respublikasynyň Musulmanlaryň ruhyýet müdirliginiň müftüsi bilen duşuşyk geçirildi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň we Tatarystanyň doganlyk halklaryny taryhy taýdan emele gelen medeni-ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. Bu köpasyrlyk däpler häzirki wagtda mynasyp dowam etdirilip, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar.

Şeýle hem türkmen wekiliýetiniň agzalary Innopolis şäheriniň häkimi bilen duşuşdylar. Duşuşygyň dowamynda şähergurluşyk ulgamynda tejribe alyşmagyň möhümdigi bellenildi, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň mümkinçiliklerine garaldy. Kazan milli barlaglar tehnologik uniwersitetinde geçirilen duşuşygyň barşynda bilim-ylym ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň türkmen-tatar gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugry bolup çykyş edýändigi nygtaldy. Tatarystan Respublikasynyň ýokary okuw mekdeplerinde köp sanly türkmen talyplary okaýar. Munuň özi olara döwrebap bilimleri almaga hem-de Watanymyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşmaga mümkinçilik berýär. Bu ýokary okuw mekdepde okaýan türkmen talyplary daşary ýurtlaryň öňdebaryjy bilim ojaklarynda döwrebap bilim almaga döredilen mümkinçilikler üçin Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, medeniýet ministrleri derejesinde geçirilýän halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan beýik özgertmeler häzirki döwürde üstünlikli dowam etdirilip, ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýy barha belende göterilýär. Türkmenistan bilen dünýä döwletleriniň we halkara guramalaryň arasynda hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmek ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Sebitde hem-de dünýäde parahatçylygyň pugtalandyrylmagyna, özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine gönükdirilen iri möçberli maksatnamalar üstünlikli amala aşyrylýar.

Dünýä ýurtlary we halkara guramalar bilen gatnaşyklary yzygiderli berkitmek Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, häzirki wagtda Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen düzümleri, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ýewropa Bileleşigi, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Türki medeniýetiň halkara guramasy bilen ýola goýlan hyzmatdaşlyk netijeli häsiýete eýe bolýar.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!

Nusgawy türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli medeniýet ministrleri derejesinde halkara maslahatyň geçirilmegi örän ähmiýetlidir. Bu maslahat medeni ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygy kämilleşdirmäge, geljekde bu ugurda alnyp baryljak işleri has-da ösdürmäge, Magtymgulynyň baý edebi mirasyny çuňňur öwrenmäge we dünýäde giňden wagyz etmäge uly itergi berer. Çünki beýik akyldar Magtymguly Pyragy öz şygyrlarynyň üsti bilen dünýä halklaryny agzybirlige, dost-doganlyga, ynsanperwerlige çagyran, Ýer ýüzünde parahatçylygyň dabaralanmagyny arzuwlan şahyrdyr.

2024-nji ýyl Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edildi. Bu ýylyň beýik söz ussady bilen baglanyşykly atlandyrylmagynyň çuňňur manysy bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly goşgusynda akyldar şahyryň döredijiligini pähim-paýhas ummanyna meňzetmek bilen, onuň çuň manyly eserleriniň ynsan kalbynda baky orun alandygyny, paýhasly pikirleriniň umumadamzat ähmiýetine eýedigini beýan edýär.

Mälim bolşy ýaly, TÜRKSOÝ tarapyndan 2024-nji ýyl «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly», ýurdumyzyň Änew şäheri «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edildi. Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumy ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna girizildi. Akyldar şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygy 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna goşuldy. Bu taryhy wakalar beýik şahyryň arzuwlan ajaýyp zamanasynda berkarar türkmen döwletiniň halkara abraýynyň barha artýandygynyň, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilige, dost-doganlyga esaslanýan içeri we daşary syýasatynyň dünýä bileleşiginde giň goldawa mynasyp bolýandygynyň aýdyň güwäsidir.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!

Bu halkara maslahatyň Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynyň hem-de beýik şahyrymyzyň heýkeliniň açylyş dabarasy bilen utgaşykly gelmegi aýratyn many-mazmuna eýedir. Magtymgulynyň şygyrlary dünýäniň onlarça diline terjime edilip, kitap görnüşinde çapdan çykaryldy, daşary ýurtlarda heýkelleri oturdyldy. Bu bolsa onuň hormat-sarpasyny Ýer ýüzünde has-da belende göterýär. Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynda dünýä halklarynyň meşhur ýazyjy-şahyrlarynyň, akyldarlarynyň heýkelleriniň oturdylmagy bolsa dana şahyryň dost-doganlyk, agzybirlik baradaky arzuwlarynyň mukaddes türkmen topragynda hasyl bolandygyny alamatlandyrýar.

Beýik akyldaryň şanly ýubileýine bagyşlanan halkara forumyň çäklerinde siz Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli geçirilýän çärelere hem gatnaşarsyňyz. Aşgabatdaky medeni ojaklara, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherine we ol ýerdäki medeni maksatly edaralara baryp görersiňiz. Bu bolsa size türkmen halkynyň baý medeni mirasy, häzirki döwürde ýeten sepgitleri bilen ýakyndan tanyşmaga mümkinçilik berer. Şeýle baý mazmunly maslahatyň medeni ulgamda halkara hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemäge, dost-doganlyk ruhunda özara tejribe alyşmaga ýardam etjekdigine pugta ynanýaryn.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli medeniýet ministrleri derejesinde geçirilýän halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 3-nji maýda sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde şu ýylyň geçen dört aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň netijelerine seredildi, şeýle hem beýleki käbir meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň dowamynda wise-premýerler gezekli-gezegine aýry-aýry pudaklarda şu ýylyň ýanwar — aprel aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri baradaky hasabatlar bilen çykyş etdiler. Dört aýyň makroykdysady görkezijileri hakynda berlen hasabatda jemi içerki önümiň 6,3 göterim artandygy aýdyldy. 2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,4 göterim ýokarlanyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik netijeleri gazanyldy. Şu ýylyň başyndan bäri bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim artdy. Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 102,6 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasy bolsa 97,4 göterim ýerine ýetirildi. Ýanwar — aprel aýlarynda ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 23,9 göterim ýokarlandy.

Hormatly Prezidentimiz geçen dört aýyň jemleri boýunça gazanylan netijeleri mundan beýläk-de ýokarlandyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleri netijeli alyp barmak barada tabşyryklar berildi.

Habar berlişi ýaly, «Türkmennebit» döwlet konserni tarapyndan nebiti çykarmagyň meýilnamasy 102,4 göterim, konserniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlary tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 102,9 göterim berjaý edildi. Hasabat döwründe benzin öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100,6 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy hem 110,1 göterim ýerine ýetirildi. Şunda Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň wajypdygyny nygtady.

Dört aýda oba hojalyk pudagynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 124,4 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 144,2 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 137,9 göterime, «Türkmenpagta» döwlet konserni boýunça 100 göterime, «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşigi boýunça 220,9 göterime, «Türkmenobahyzmat» döwlet birleşigi boýunça 107,4 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 113,6 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 125,6 göterime, «Türkmen atlary» döwlet birleşigi boýunça 101 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 282,6 göterim ýerine ýetirildi.

Hasabat döwründe Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 104,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 102,7 göterime, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça oba hojalyk hem-de azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 111,7 göterime, senagat önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini 107,2 göterime barabar boldy. Hormatly Prezidentimiz söwda toplumyna degişli önümçilikleri netijeli ulanyp, ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply harytlaryň görnüşlerini artdyrmagyň, ilata edilýän hyzmatlaryň döwrebap bolmagyny gazanmagyň zerurdygyny belledi. Bu işleriň ählisine Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryny hem giňden çekmek zerurdyr.

Hökümet mejlisinde beýik akyldar Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda we daşary döwletlerde meýilleşdirilen çäreleri mundan beýläk-de ýokary derejede guramak üçin degişli taýýarlyk işlerini alyp barmak barada görkezme berildi. Taryhy, medeni, ruhy baýlyklarymyzy gorap saklamaga, ylmy taýdan öwrenmäge hem-de dünýä ýaýmaga bagyşlanan teleradiogepleşiklerini yzygiderli taýýarlamak, bu işleri metbugatda-da giňden beýan etmek möhümdir.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Garaşsyz ýurdumyzda şu ýylyň dört aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,7 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 8 göterime, söwdada 8,2 göterime, gurluşykda 5,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5 göterime deň boldy.

Ýurdumyzda iri senagat, durmuş maksatly desgalaryň, şol sanda täze şäherçeleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň, dynç alyş-sagaldyş merkezleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň we beýleki desgalaryň gurluşygy dowam edýär. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň maý aýynda ýurdumyzda köp sanly desgalaryň açylyş dabaralary, birnäçe halkara çäreler geçiriler diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýakyn wagtda okuwçylaryň tomusky dynç alyş möwsümi we raýatlaryň zähmet rugsady başlanýar. Şunuň bilen baglylykda, ähli jogapkär ýolbaşçylara Awazadaky myhmanhanalary, dynç alyş-sagaldyş merkezlerini, beýleki şypahanalary, welaýatlardaky hem-de Aşgabat şäherindäki çagalar dynç alyş ýerlerini tomus möwsümine talabalaýyk taýýarlamak tabşyryldy.

Düýn paýtagtymyzda ýerleşýän Söwda-senagat edarasynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi öz işine başlady. Ir bilen edaranyň öňündäki meýdançada guralan açylyş dabarasyna ýurdumyzyň bu ugra degişli ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň, daşary ýurt kompaniýalarynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Watanymyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ýerli önümçilik kärhanalaryny döretmek we kämilleşdirmek işleriniň yzygiderli alnyp barylmagy netijesinde bu ugurda uly öňegidişlikler gazanylýar. Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamakda, halkara derejesinde bäsdeşlige ukyply ýerli önümleri öndürmekde, importyň ornuny tutýan, eksport ugurly azyk önümçiligi senagatyny kämilleşdirmekde durmuşa geçirilýän maksatnamalar aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Innowasion tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň ýokary tizlik bilen ösýän häzirki zamanasynda ähli ulgamlar bilen bir hatarda, azyk senagatynda hem döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna uly üns berilýär. Aýratyn hem, soňky ýyllarda ýurdumyzda häzirki zamanyň kämil enjamlary bilen üpjün edilen döwrebap kärhanalaryň sany barha artýar. Söwda-senagat edarasynyň giň zalynda ýaýbaňlandyrylan sergide hem ýurdumyzyň soňky ýyllarda azyk senagatynda gazanan üstünliklerini synlamak bolýar. Şeýle hem, halkara derejeli gözden geçiriliş bu ugurda geljegi uly maksatnamalary durmuşa geçirmegiň giň şertlerini we mümkinçiliklerini açyp görkezmekde möhüm ähmiýete eýedir.

Azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi öz işini dowam edýär.

Aşgabat, 15-nji maý (TDH). Şu gün Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi açyldy.

Dürli görnüşli oba hojalyk önümleriniň önümçilik möçberiniň artdyrylmagy, ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän, Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň berkidilmegine, halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar.

Oba hojalyk önümleriniň önümçilik toplumyny netijeli ösdürmäge, olary öndürijilere hemmetaraplaýyn döwlet goldawyny bermäge gönükdirilen çäreleriň netijesinde, bu ulgamda uly üstünlikler gazanyldy. Uzak möhletli geljegi nazarlaýan döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde oba hojalyk toplumynyň ähli pudaklaryny döwrebaplaşdyrmaga, tehniki we tehnologik taýdan täzeden enjamlaşdyrmaga iri maýa goýumlary gönükdirilýär. Oba hojalyk önümçiliginiň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek boýunça hukuk, ykdysady we guramaçylyk şertlerini kemala getirmegi nazarlaýan toplumlaýyn özgertmeler oňyn netijelerini berýär. Ýurdumyzyň, şeýle hem daşary ýurtlaryň wekilleriniň gatnaşýan şu gezekki gözden geçirilişi-de munuň aýdyň güwäsidir.

...Sergiler zalynyň giň meýdançasynda şowhunly baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Döredijilik toparlary sergä gatnaşyjylary we myhmanlary aýdym-sazly çykyşlar bilen garşylaýarlar. Açylyş dabarasyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Mejlisiň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, daşary ýurtlaryň Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar.

Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagyny uly üns bilen diňlediler. Onda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny berkitmek we sarp edilýän zerur önümleriň importyna garaşlylygy azaltmak boýunça möhüm çäreleriň amala aşyrylýandygy bellenilýär. Bu ugurda gymmatly tejribe toplanyp, halkara hyzmatdaşlygyň gerimi giňeldilýär. Azyk önümçiligi babatda öňdebaryjy dünýä tejribesiniň öwrenilmegine hem-de ornaşdyrylmagyna, bu ulgamda sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygy höweslendirmäge aýratyn üns berilýär. Türkmenistan ählumumy azyk meselelerini çözmek boýunça tiz we netijeli çäreleri durmuşa geçirmäge çagyrýan ýurtlaryň biri hökmünde degişli ugurda duşuşyklary, sergileri, maslahatlary hem-de özara gatnaşyklary ösdürmäge gönükdirilen beýleki çäreleri yzygiderli geçirýär.

Türkmenistan üçin azyk howpsuzlygy diňe bir döwletiň özygtyýarlylygyny we garaşsyzlygyny gorap saklamagyň möhüm şerti bolman, eýsem, ilatyň ýaşaýyş-durmuşynyň ýokary derejesini üpjün edýän, azyk, çig mal babatda daşary söwda gatnaşyklarynyň netijeli ösmegine, importyň ornuny tutýan, eksporta gönükdirilen önümçilikleri artdyrmaga mümkinçilik berýän milli, sebitleýin azyk bazarlarynyň ykdysady baglanyşygyna goldaw bermegiň hem wajyp esaslaryny emele getirýär. Häzirki döwürde ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny gazanmak bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdi, birinjiden, sagdyn iýmitlenmek üçin ýeterlik derejede önümler bilen üpjün etmegi goldamakdan, ikinjiden, importyň möçberlerini azaltmakdan, bu önümleri öndürijileriň bähbitlerini goramakdan ybaratdyr.

Dünýäniň köp ýurtlarynda bolşy ýaly, biziň döwletimizde hem azyk howpsuzlygyny gazanmagyň möhüm wezipeleriniň hatarynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürijilere goldaw bermek, iýmit önümleriniň ilat üçin elýeterliligini üpjün etmek, öz azyk önümlerimiziň içerki hem daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak ýaly ileri tutulýan ugurlary görkezmek bolar. Bu ugurda işleriň oýlanyşykly alnyp barylmagy netijesinde, azyk üpjünçiligi ulgamy häzirki döwürde sarp ediş isleglerini kanagatlandyrýan pudak bolmak bilen çäklenmän, eýsem, döwletiň halkara ykdysady ulgama goşulyşmagyna, önümçilik kuwwatynyň mundan beýläk-de artdyrylmagy üçin maýa goýumlary çekmäge-de ukyply düzüme öwrüldi diýlip, Gutlagda bellenilýär.

Şu gezekki gözden geçiriliş oba hojalyk pudagynda diňe bir ýurdumyzyň gazanan üstünliklerini beýan etmek bilen çäklenmän, eýsem, bu pudakda işjeň orun eýeleýän işewür düzümleriň ägirt uly mümkinçiliklerini hem açyp görkezýär. Bu ýerde Türkmenistanyň we daşary döwletleriň gatnaşyjylarynyň 100-den gowrak wekili öz önümlerini we hyzmatlaryny hödürledi. Şolaryň hatarynda Oba hojalyk, Daşky gurşawy goramak ministrlikleri, degişli kärhanalar we düzümler, türkmen telekeçileri bar. Şeýle-de Russiýadan, Türkiýeden, Belarusdan, Özbegistandan gelen gatnaşyjylar innowasion tehnologiýalara we nou-haulara ünsi çekýän diwarlyklaryny ýaýbaňlandyrdylar.

Serginiň azyk senagatynyň öňdebaryjy tehnologiýalaryny alyşmak, maksatnamalaýyn taslamalara maýa goýumlary çekmek we degişli ugurda ygtybarly ulgamy döretmegiň usullaryny işläp taýýarlamak hem-de olary durmuşa geçirmek boýunça halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga oňaýly şertleri döredýändigini bellemelidiris. Daşary ýurt kompaniýalary dürli gaplaýjy enjamlaryny, iýmleri garyşdyrmak üçin gurallaryny, ekiji, ýygyjy, ideg ediji tehnikalaryny, ösümlik ýagyny öndürýän maşynlaryny, guradyjy we sowadyjy ulgamlaryny görkezýärler. Olar gözden geçirilişe gatnaşyjylary ýyladyşhana, maldarçylyk hojalyklarynyň gurluşygynda ulanylýan döwrebap düzümler, ekologiýa babatda alnyp barylýan işler bilen tanyşdyrýarlar. Şolaryň hatarynda «YMS Sera Sistemleri», «Dagdelen Sera» ýaly kompaniýalar bar.

Damjalaýyn suwaryş ulgamlary, ekinleri goraýan düzümleri özünde jemleýän mineral dökünler, tohumlardyr önümleri gaplamagyň, olary belgilemegiň dürli görnüşleri bilen tanyşdyrýan işewürleriň diwarlyklary aýratyn gyzyklanma döretdi. Özbegistanyň «Ermak», «Parlak Ambalaj», Russiýanyň «Polimer» kompaniýalary sergide ilkinji gezek öz hyzmatlaryny hödürleýärler. Türkiýäniň «Uluçinar Tarim», «Markka Genetik» kompaniýalary mineral dökünleri, «Ardent Plastik A.Ş.» suwaryş ulgamlaryny, «Günsa Makina» kärhanasy bolsa oba hojalyk tehnikalaryny görkezýär.

Ýurdumyzyň öndürijileriniň ýokary hili, ekologik howpsuzlygyň derejesi bilen tapawutlanýan önümlerine daşarky bazarlarda-da uly isleg bildirilýär. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň daşary döwletlerdäki söwda wekilhanalarynyň alyp barýan işleri türkmen telekeçileriniň eksport mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge, öňdebaryjy dünýä tejribesiniň, daşary ýurt maýa goýumlarynyň işjeň çekilmegine, halkara işewürlik gatnaşyklarynyň geriminiň giňeldilmegine gönükdirilendir. Birleşmäniň başlangyjy boýunça «Hil standart» hojalyk jemgyýeti tarapyndan ýurdumyzda azyk önümleriniň howpsuzlygyna baha bermek boýunça barlaghana merkezi döredildi. Bu merkeziň işiniň hil derejesi ISO/IEC17025:2017 halkara standarty esasynda tassyklanyldy. Türkmen kärhanalarynyň mynasyp bolan ISO we HACCP halkara güwänamalary olaryň öndürýän azyk önümleriniň ýokary hillidigine, ekologik taýdan howpsuzdygyna şaýatlyk edýär.

Hususyýetçiler täze suwarymly ýerleri özleşdirmegiň, şol ýerlerde goşmaça oba hojalyk ekinlerini ekmegiň, miweli baglary, üzüm nahallaryny oturtmagyň hasabyna azyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak boýunça işleri durmuşa geçirýärler. Tehniki we tehnologik taýdan döwrebaplaşdyrmak ýurdumyzyň oba hojalyk toplumyndaky özgertmeleriň esasy ugrudyr. Oba hojalyk toplumynda dolandyryşyň telematik sanly elektron ulgamy arkaly işleriň mehanizmleşdirilen görnüşde ýerine ýetirilmegini muňa mysal hökmünde görkezmek bolar.

Oba ýerlerinde bazar gatnaşyklarynyň kemala gelmegine gönükdirilen hojalygy ýöretmegiň täze usullaryna geçilmegi bazarlary ýurdumyzda öndürilýän dürli görnüşli önümler bilen üpjün etmäge, oba hojalyk toplumynyň eksport kuwwatyny artdyrmaga mümkinçilik berýär. Mundan başga-da, önümçiligiň möçberini we girdejililigini ýokarlandyrmak üçin innowasiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümler bilen üpjün etmek babatda hususy pudak tarapyndan yzygiderli tagallalaryň edilýändigini tassyklaýar.

Oba hojalyk önümçiliginde sanly usullar işjeň ulanylýar. Ýurdumyzda häzirki zaman önümçilikleriniň, şol sanda ekologik taýdan arassa, ýokary hilli azyk önümlerini öndürýän ýyladyşhana hojalyklarynyň sany barha artýar. Şunda ekerançylykda ekiş döwründen ösdürip ýetişdirmäge we ideg etmäge çenli bolan ähli işler tehnologik usulda amala aşyrylýar. Bularyň hemmesi sanly ulgama esaslanýar. Degişli howa ýagdaýyny, ýagtylygy, çyglylygy saklamak, topragy baýlaşdyrmak, suw tygşytlaýjy tehnologiýalar arkaly suwarmak we beýleki degişli agrotehniki çäreleri geçirmek işleri awtomatik usulda alnyp barylýar hem-de ýörite programma arkaly gözegçilik edilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, bol hasyl almak, ýylyň ähli paslynda ýokary hilli önümleriň bolçulygyny üpjün etmek üçin zerur şertleri döredýär. Sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy önüm öndürijilere onlaýn tertipde önümçiligiň ähli ugurlaryna gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. Ol taýýar önümleri ugratmakdan onuň bellenen ýere çenli bolan aralygy, ýola sarp edilen wagt, ýüküň agramy, saklanyş derejesi we ugradylýan ýurduň hem-de alyjynyň ady baradaky maglumatlary berip durýar. Munuň özi bar bolan meseleleri öz wagtynda çözmäge, harytlaryň içerki we häzirki mahabat ýagdaýyny, alyjylaryň isleglerini nazara almak arkaly daşarky bazarlara ibermegiň amatly ugurlaryny işläp taýýarlamaga ýardam edýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Kararlaryna laýyklykda, oba hojalyk pudagyny ulgamlaýyn dolandyrmak we onuň işini kämilleşdirmek maksady bilen, däneçilik, ekerançylyk hem-de pagtaçylyk ylmy-barlag institutlary döredildi. Bu işler ýurdumyzyň obasenagat toplumynda amala aşyrylýan özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmäge, ony hil taýdan täze derejelere çykarmaga, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga goşant goşýar.

Sergide görkezilýän diwarlyklaryň hatarynda oba hojalyk kärhanalary, döwrebap ýyladyşhana hojalyklary, guşçulyk, maldarçylyk boýunça, gök-bakja önümlerini, miweleri gaýtadan işleýän toplumlar bar.

Ýeri gelende bellesek, Türkmenistan 2015-nji ýylda üçünji müňýyllygyň ösüş maksatlarynyň biri hökmünde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamynda gazanan üstünligi üçin BMG-niň Azyk we oba hojalyk guramasynyň (FAO) ýörite baýragyna mynasyp boldy. Paýtagtymyzdaky hem-de welaýatlardaky söwda merkezleriniň, bazarlaryň tekjelerinde önüm bolçulygy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, şol sanda azyk önümlerini öndürmek boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülýändigine şaýatlyk edýär.

Önümler üçin gaplary öndürýän «Lebiz plastik», «Ýedidogan Nur», «Toprak» kompaniýalarynyň, suw arassalaýjy enjamlary öndürmäge ýöriteleşen «Nowa-Med» hojalyk jemgyýetiniň wekilleri hem öz harytlaryny görkezdiler. Bu kärhanalar dünýä tejribesiniň we öňdebaryjy tehnologiýalarynyň esasynda işlerini kämilleşdirýärler.

Suwdan peýdalanmagyň kämil usullaryny oýlap tapan ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerinden ugur alnyp, häzirki döwürde ýurdumyzda suw serişdelerini aýawly saklamaga, ondan tygşytly peýdalanmaga gönükdirilen giň gerimli işleriň durmuşa geçirilýändigini bellemek gerek. Soňky ýyllarda suwuň gymmatly gorlaryny aýawly saklamak, ondan rejeli peýdalanmak boýunça netijeli işler amala aşyryldy. Suw tygşytlaýjy tehnologiýalar, ylmyň soňky gazananlary önümçilige işjeň ornaşdyrylýar. Türkmenistan gurak zolakda suwdan peýdalanmak babatda örän uly tejribe toplamak bilen, bu ulgamda alnyp barylýan ylmy barlaglarda öňdebaryjy orny eýeleýär, beýleki döwletleri hem suw serişdelerine aýawly çemeleşmäge çagyrýar. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda azyk howpsuzlygy, ekologik abadançylyk, şol sanda ekologiýa we suw diplomatiýasy boýunça döwletimiz tarapyndan öňe sürlen teklipler halkara bileleşikde giň goldawa eýe boldy.

Sergide «Arçalyk», «Sada suw» kärhanalarynyň, «Ak ýaprak», «Mahmal Zip» hojalyk jemgyýetleriniň gazly we gazsyz, arassa agyz suwlarynyň dürli görnüşleri, tebigy bakja önümleriniň we miweleriniň suwlary, şerbetleri görkezilýär. Şeýle-de «Parahat» hususy kärhanasynyň belli «Joş», «Eçil» miwe suwlary, sowuk çaýy, şöhlatlary, çaga iýmiti (miwe-bakja pýuresi), uzak möhletleýin saklamaga niýetlenen süýt önümleri, ýerli tebigy çig malyň esasynda taýýarlanylan pomidor goýultmasynyň köp görnüşleri bar. Süýt önümlerini öndürmekde meşhurlyga eýe bolan «Gönezlik» hojalyk jemgyýeti, «Süýt» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti we beýlekiler sergi meýdançasynda öz önümleri bilen tanyşdyrdylar. «Şerbet Market», «Halk Market» söwda dükanlarynyň hem diwarlyklary ýaýbaňlandyryldy.

Umuman, ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynyň işiniň netijeliligini yzygiderli ýokarlandyrmak halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine durmuşa geçirilýän özgertmeleriň çäklerinde baş wezipeleriň biri bolmagynda galýar.

Günüň ikinji ýarymynda sergä gatnaşýan kompaniýalaryň täze tehnologiýalarynyň, enjamlarynyň we önümleriniň mahabat-tanyşdyrylyş çäreleri geçirildi. Bir söz bilen aýdylanda, şu gün açylan sergi oba hojalyk toplumynyň ösüşine gönükdirilen tehnologiýalardaky nou-haular, meýilnamalaýyn işler bilen ýakyndan tanyşmaga giň mümkinçilik döredýär. Ertir sergi öz işini dowam eder. Gözden geçirilişiň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklaryň geçirilmegi meýilleşdirilýär. Olarda hyzmatdaşlygy ösdürmek we özara bähbitli işewürlik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça pikir alşylar.