Taryhda yz goýan belli şahsyýetler halkyň beýikliginiň ölçeg daşlarynyň biridir. Şonuň üçinem umumadamzat derejesindäki şahsyýete öwrülmek söz bilen beýan ederden juda ýokardaky belentlikdir. Dünýä akyldary hökmünde ykrar edilen türkmen danasy Magtymguly Pyragynyň döredijiligi hem özüniň egsilmez gymmatyny şu günlerimizde-de ýitirmeýär.

Dana şahyryň goşgulary ençeme ýyllaryň dowamynda türkmeniň sesi bolup, Ýer ýüzünde ýaňlanyp geldi. Bagtyýar türkmen halky bu gün beýik akyldar Magtymguly Pyragynyň arzuwlan zamanasynda — berkarar döwletde ýaşamak bilen, nusgawy şahyryň döredijiligine, edebi-mirasyna uly sarpa goýýar. «Her bir halkyň beýikligi onuň öňe çykaran, dünýä beren şahsyýetleriniň beýikligine barabar bolýar. Köňülleriň we döwürleriň şahyry, adamzadyň iň gözel, iň tämiz duýgularynyň aýdymçysy Magtymguly Pyragy türkmen halkynyň ruhy beýikligidir. Beýik şahyryň bize goýup giden mirasy özboluşly terbiýe mekdebidir» diýip belleýän Gahryman Arkadagymyz akyldar şahyryň döredijiligine, edebi-mirasyna çäksiz hormat goýýar.

Dana Pyragynyň döredijiligi durmuşyň ähli taraplaryny öz içine alýar. Şahyryň şygyrlary, esasan, watançylyk, gahrymançylyk, öwüt-nesihat, söýgi, dostluk baradaky ynsanperwer pikirleri öňe sürýär. Magtymgulynyň döredijiliginiň türkmen edebiýatynyň ösmegine goşan goşandynyň örän ýokarydygyny görnükli gündogarşynas E.E.Bertelsiň: «Eger belli bir halkyň belli bir döwürdäki mahsus sypatlaryny görkezýändigi üçin edebiýata «nusgawy» edebiýat diýlip at berilmegi türkmen edebiýaty babatda ulanylmakçy bolsa, onda, elbetde, şol at XVIII — XIX asyrlaryň türkmen edebiýatyna berilmelidir. Ol edebiýatyň has aýdyň we mahsus wekili bolsa türkmen halky tarapyndan henize çenli-de örän hormatlanýan şahyr Magtymguly bolupdyr» diýip bellemegi hem aýdyňlygy bilen tassyklaýar.

Nusgawy edebiýatymyzyň almaz täji bolan Magtymgulynyň eserleri halkymyzyň ruhy baýlygydyr, adamzat üçin gymmatly hazynadyr. Şahyr döredijiliginde hoş sözli, asylly, sada, akylly, hoşgylaw bolmagy, adam gadyryny bilmegi, hemişe oňa hormat goýmagy öwüt-ündew edip, adamlary beýik adamkärçilige çagyrýar.

Hormatly Prezidentimiz nusgawy şahyrlarymyzyň köptaraply döredijiliginiň çuňňur öwrenilmegi üçin ähli mümkinçilikleri döredýär. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň bellenilmegi hem asylly däplerden gözbaş alýar. Munuň özi tutuş edebiýatymyza, nusgawy şahyrlarymyza goýulýan belent sarpanyň aýdyň mysalydyr. Magtymguly türkmen halkynyň pähime ýugrulan pikirlerini ajaýyp şygyrlaryna siňdirip, ýürekleriň töründen orun alan söz ussadydyr. Her setiri, her sözi kalbyňa nakyl bolup ornaýan şirin dilli söz ussadymyzyň manysy goýazy dürdäne goşgulary ata Watanyňy, halkyňy söýmekde, birek-birek bilen agzybir ýaşamakda ýol görkeziji şamçyragdyr. Şonuň üçin hem şahyryň goşgularyny wagyz etmek, ýaş nesle öwretmek asylly işleriň biridir, milli terbiýäniň özenidir.

Meýlismyrat SAPAROW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň «Maliýe we ykdysadyýet» ylmy-amaly žurnalynyň baş redaktorynyň wezipesini ýerine ýetiriji.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda ata Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagyny we mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyny üpjün etmäge gönükdirilen özgertmeleriň durmuşa geçirilmeginde türkmen telekeçileri möhüm orny eýeleýär. Çünki häzirki döwürde önümçiligiň tehniki ösüşi, sarp edijileriň islegleriniň döwrebap derejede kanagatlandyrylmagy, esasan, ykdysadyýetiň hususy pudagynyň alyp barýan işleriniň netijeliligine bagly bolup durýar.

Döwlet Baştutanymyzyň bu ulgamy ösdürmäge berýän goldaw-hemaýatlaryndan ruhlanyp, Balkan welaýatynyň telekeçileri hem uly üstünlikleri gazanýar. Soňky 15 ýyldan gowrak wagtyň dowamynda welaýat boýunça dabaraly ýagdaýda açylyp, ulanmaga berlen häzirki zaman orta mekdepleriňdir çagalar baglarynyň, medeni we sport maksatly desgalaryň, dürli görnüşli önümleri, senagat harytlaryny öndürýän kärhanalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşyklaryny ýerli hususy kärhanalaryň gurluşykçylarynyň ýokary hil ülňülerine laýyk derejede bina edendiklerini hem aýratyn nygtamak gerek. Şonuň ýaly-da, ýurdumyzyň hususyýetçileri «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda, Günbatar sebitiň şäherlerinde, obadyr şäherçelerinde gurulýan ymaratlaryň, senagat maksatly dürli desgalaryň, ýollaryň gurluşyklaryny amala aşyrmakda ussatlyk görkezdiler.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary Günbatar sebitde dürli senagat harytlaryny, çörek we konditer önümlerini öndürýän kärhanalaryň, miweleri, gök-bakja we et-süýt önümlerini saklamaga niýetlenen sowadyjy ammarlaryň, döwrebap tehnologiýalar ornaşdyrylan ýyladyşhanalaryň, bekre balygyny we onuň işbilini ýetişdirýän hem-de balygy gaýtadan işleýän häzirki zaman kärhanasyny we beýleki önümçilik desgalarynyň gurluşygyny ýerine ýetirdiler. Häzirki wagtda sebitde ýokary hilli, ekologiýa taýdan arassa azyk önümlerini öndürmek, ir-iýmişleri, gök we bakja önümlerini ösdürip ýetişdirmek, olary gaýtadan işlemek bilen meşgullanýan, ilata dürli görnüşli hyzmatlary ýola goýýan telekeçileriň sany hem barha artýar.

Hususy pudakda gazanylýan üstünliklerde Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Balkan welaýat komitetiniň agzalary tarapyndan alnyp barylýan wagyz-ündew işleriniň hem paýy bar. Häzirki wagtda partiýa agzalarymyzyň sany 3,5 müňden geçýär. Balkanabat şäherindäki «Giňdere», «Batly gadam», «Altyn nur zamany», «Zürýada hyzmat» hususy kärhanalarynyň, Türkmenbaşy etrabyndaky «Akgaýa» hojalyk jemgyýetiniň we «Hazarbalyk» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň, Bereket etrabyndaky «Nurly meýdan» daýhan hojalygynyň Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 16 ýyllygy mynasybetli 17 — 19-njy mart aralygynda paýtagtymyz Aşgabatda geçirilen sergä üstünlikli gatnaşandyklaryny hem aýratyn nygtasymyz gelýär. Şonuň ýaly-da, häzirki wagtda welaýatymyzdaky hususy kärhanalaryň öndürýän önümlerine daşary ýurt bazarlarynda hem islegiň barha artýandygy buýsandyrýar. Hut häzirki günlerde Balkan welaýatynyň telekeçileri beýik akyldarymyzyň doglan gününiň 300 ýyllyk toýunyň giňden belleniljek ýyly bolan «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylyny belent sepgitlere beslemek üçin has-da gaýratly zähmet çekýärler. Türkmen telekeçileri döwletimiziň berkararlygynyň, halkymyzyň bagtyýarlygynyň hatyrasyna alyp barýan giň gerimli işleri üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden alkyş aýdýarlar.

Toýmämmet HAJYÝEW,

TSTP-niň Balkan welaýat komitetiniň başlygy.

Aşgabat, 19-njy aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleriniň birnäçesine garaldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa milli kanunçylyk ulgamyny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, iş toparlary tarapyndan raýat-hukuk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek, Magtymguly Pyragynyň medeni mirasyny goramak, öwrenmek, wagyz etmek we dünýä ýaýmak bilen baglanyşykly kanun taslamalaryny taýýarlamak işleriniň dowam etdirilýändigi aýdyldy. Ýurdumyzda sanitariýa işini kämilleşdirmek, bedenterbiýäni we sporty ösdürmek, oba hojalyk ekinleriniň tohumçylyk işini döwrüň talabyna laýyk ýola goýmak, ylmy edaralaryň işini döwrebaplaşdyrmak maksady bilen, hereket edýän birnäçe kanunlara degişli üýtgetmeleri hem-de goşmaçalary girizmek boýunça işler alnyp barylýar.

Geçen döwürde Mejlisiň deputatlarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjileri üçin kanun çykaryjylyk işiniň döwrebap usullary we ýörelgeleri bilen bagly okuw sapaklary guraldy. Halkara guramalar, daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen ýola goýlan gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hem aýdyldy. Şol işiň çäklerinde Mejlisiň wekili BMG-niň Ilat gaznasy tarapyndan Norwegiýa Patyşalygynyň Oslo şäherinde geçirilen parlamentarileriň halkara maslahatyna gatnaşdy. Mundan başga-da, deputatlar ýurdumyzyň degişli ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan BMG-niň düzüm birlikleri, beýleki abraýly halkara guramalar bilen bilelikde guralan forumlara, duşuşyklara gatnaşdylar.

Deputatlaryň döwlet syýasatyny, dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giňden goldanylýan halkara başlangyçlary, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň ähmiýetini wagyz-nesihat etmek we kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny halk köpçüligine düşündirmek boýunça geçirilýän dürli çärelere gatnaşýandyklary, köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çykyş edýändikleri barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow milli kanunçylyk ulgamyny döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz daşary ýurtlar bilen ýola goýlan parlamentara gatnaşyklary yzygiderli ösdürmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow karz edaralarynyň hasaplaşyk-töleg ulgamlaryny yzygiderli kämilleşdirmek, sanly bank hyzmatlarynyň görnüşlerini artdyrmak boýunça geçirilen işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda menzilara ýerine ýetirilýän bank hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmak we görnüşlerini giňeltmek arkaly nagt däl hasaplaşyklaryň möçberini artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler hakynda aýdyldy. Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Rysgal” paýdarlar täjirçilik banky tarapyndan işlenip taýýarlanan “Internet-bank” we “Mobil-bank” ulgamlaryny ulanyşa girizmek baradaky teklibi hödürläp, olaryň mümkinçilikleri barada habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda» bellenen wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen, ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň möçberini artdyrmaga möhüm ähmiýet berilýändigini aýtdy. Munuň üçin töleg ulgamlaryny yzygiderli kämilleşdirmek, sanly bank hyzmatlarynyň görnüşlerini artdyrmak zerur bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hödürlenen teklibi goldap, wise-premýere «Rysgal» paýdarlar täjirçilik bankynyň şahsy taraplar üçin niýetlenen döwrebap bank hyzmatlarynyň ulgamlaryny ulanyşa girizmek boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan öndürilýän suwuklandyrylan gazy kabul edýän, saklaýan we ýükleýän desgalary döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, konsern tarapyndan degişli desgalaryň durkuny täzelemek ugrunda zerur işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda bu desgalar üçin zerur bolan maddy-tehniki serişdeler bökdençsiz üpjün edilýär. Munuň özi olaryň işiniň netijeliliginiň ýokarlandyrylmagyna ýardam berýär. Şunuň bilen baglylykda, degişli teklipler beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda suwuklandyrylan gazy öndürmäge hem-de ony halkara bazarlara ygtybarly ibermäge uly ähmiýet berilýändigini nygtady. Munuň üçin öndürilýän suwuklandyrylan gazy talabalaýyk kabul etmäge, saklamaga we ýüklemäge niýetlenen desgalary döwrebaplaşdyrmak möhüm bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we beýan edilen teklipleri goldap, wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän ulgamlarynda, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlarynda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça ekişi dowam edýär, gögeriş alnan gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Galla kabul ediş kärhanalary, elewatorlar galla oragy möwsümine taýýarlanylýar. Şeýle-de pile öndürmek möwsümini üstünlikli geçirmek maksady bilen, ýüpek gurçuklaryna ideg etmek boýunça degişli işleriň geçirilýändigi barada aýdyldy. Ýazlyk ekinleri ekmek we olara ideg etmek, ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini gowulandyrmak, suw serişdelerini tygşytly peýdalanmak maksady bilen, suwaryş, şor suw akabalaryny arassalamak işleri alnyp barylýar. Diýarymyzyň ähli künjeginde Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli dabaraly çäreleri ýokary derejede guramak üçin degişli taýýarlyk işleri geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gögeriş alnan gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň, hususan-da, hatarara bejergi işleriniň talabalaýyk geçirilişini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz bugdaý ekilen meýdanlara agrotehniki kadalara laýyklykda ideg etmek üçin degişli işleri dowam etdirmegiň, galla oragy möwsümine häzirden gowy taýýarlyk görmegiň möhümdigini belledi. Hormatly Prezidentimiz ýüpek gurçuklaryna ideg etmekde-de zerur işleri alyp barmagyň, ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini gowulandyrmaga, suw serişdelerini tygşytly peýdalanmak işlerine uly ähmiýet bermegiň zerurdygyna ünsi çekip, bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň garamagyndaky zawodlaryň önümçilik ygtybarlylygyny gazanmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

“Marykarbamid” zawodynyň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak maksady bilen, ony önümçilikde ulanylýan çig mallar we himiki serişdeler, ätiýaçlyk şaýlary, enjamlar bilen yzygiderli üpjün etmek, göz öňünde tutulan tehniki kadalara laýyklykda bejermek, abatlamak boýunça zerur işler geçirilýär. Döwlet Baştutanymyzyň daşary ýurt kompaniýalary bilen göni gatnaşyklary ýola goýmak babatda beren tabşyryklary esasynda, zawody taslama kuwwatyna çykarmak maksady bilen, “Kawasaki Heavy Industries Ltd.” ýapon kompaniýasy bilen hyzmatdaşlygy ýola goýmak maksadalaýyk hasaplanýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň «Marykarbamid» zawodyny bökdençsiz işletmek üçin, tehnologik kadalara laýyklykda, önümçiliklerde ulanylýan çig mallar, himiki serişdeler bilen yzygiderli üpjünçiligini ýola goýmak maksady bilen, Ýaponiýanyň “Kawasaki Heavy Industries Ltd.” kompaniýasy bilen göni gatnaşyklary ýola goýmak boýunça teklibi goldady we wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew “Türkmenhaly” döwlet birleşiginiň düzümleriniň we halyçylyk kärhanalarynyň işini kämilleşdirmek, halyçylyk sungatyny giňden wagyz etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Wise-premýeriň belleýşi ýaly, gadymy halylaryň özboluşly nusgalaryny aýawly saklamak maksady bilen, ýurdumyzyň halyçylyk pudagynyň önümçilik düzümi döwrebaplaşdyrylýar. Çeper halyçylyk kärhanalary işe girizilýär, olarda halyçylaryň netijeli zähmet çekmekleri, göwnejaý dynç almaklary üçin ähli şertler döredilýär. Haly önümleriniň görnüşlerini mundan beýläk-de giňeltmek, milli öwüşginleri aýawly saklamak, içerki we daşarky bazarlaryň bu ugurdaky isleglerini kanagatlandyrmak, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hem aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, halkymyzyň meşhur halyçylyk sungatyny ösdürmäge döwlet derejesinde aýratyn ähmiýet berilýändigini, ony dünýä ýaýmakda, yzygiderli kämilleşdirmekde uly tagallalar edilýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň garamagyndaky çeper halyçylyk kärhanalarynyň işini döwrebaplaşdyrmagyň wajypdygyna ünsi çekip, bu babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli çäreleri ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna milli senenamamyzyň şanly senesiniň hormatyna geçiriljek dabaralary talabalaýyk guramak üçin işlenip taýýarlanylan degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli geçiriljek döwlet çärelerine gowy taýýarlyk görmek we olary ýokary derejede geçirmek maksady bilen, degişli Karara gol çekdi hem-de ony wise-premýere sanly ulgam arkaly iberip, birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Bu sene mynasybetli hormatly Prezidentimiziň adyndan weteranlara gymmat bahaly sowgatlar gowşurylar.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda Ýeňiş güni egsilmez joşgun, buýsanç duýgulary bilen giňden bellenilýär. Geljek nesilleriň parahat we bagtyýar durmuşyny goran uruş weteranlary barada döwletimiz tarapyndan hemmetaraplaýyn alada edilýär. Olaryň saglygyny goramak we dikeltmek boýunça zerur çäreler durmuşa geçirilýär.

Her bir güni milli we halkara ähmiýetli wakalara beslenýän “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda hem Ýeňiş baýramynyň şanyna baý many-mazmunly syýasy-jemgyýetçilik, medeni ähmiýetli çäreleri geçirmek meýilleşdirilýär. Asylly däbe eýerilip, Beýik Watançylyk urşuna gatnaşyjylaryň gahrymançylygy hem-de uruş ýyllarynda zähmet çeken ak saçly eneleriň görkezen nusgalyk edermenligi hormatlanyp, olara dabaraly ýagdaýda hormatly Prezidentimiziň adyndan pul serişdeleri, gymmat bahaly sowgatlar gowşurylar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyza we döwlet Baştutanymyza 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşuna gatnaşyjylar, ýaşuly neslimiz barada edýän aladalary, olaryň durmuş goraglylygy babatda yzygiderli berýän goldawlary üçin ýaşuly nesliň adyndan sagbolsun aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda gahrymançylygyň we zähmetsöýerligiň belent nusgasyny görkezen uruş hem zähmet weteranlary üçin ähli şertleriň döredilýändigini aýtdy. Olar ýaş nesillerimizde watançylyk, gaýduwsyzlyk, edermenlik ýaly belent ahlak häsiýetlerini terbiýeleýärler. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz uruş weteranlaryna, uruş ýyllarynda ýurdumyzda zähmet çeken enelerimize 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy mynasybetli gymmat bahaly ýadygärlik sowgatlary gowşurmagy, Ýeňiş güni bilen bagly çäreleri ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Daşary işler ministrliginiň wekiliýetiniň şu ýylyň 15-16-njy aprelinde Özbegistan Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň halkara başlangyçlaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde Türkmenistan köptaraplaýyn çärelere, şol sanda “Merkezi Aziýa+” formatyndaky duşuşyklara işjeň gatnaşýar. Saparyň barşynda ýurdumyzyň wekiliýeti Merkezi Aziýa döwletleriniň we Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşine agza ýurtlaryň daşary işler ministrleriniň strategik gepleşikler boýunça ikinji duşuşygyna gatnaşdy. Şunuň bilen birlikde, Daşkentde Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň derejesinde geňeşmeler geçirildi.

Köptaraplaýyn duşuşygyň çäklerinde halkara we sebit gün tertibiniň möhüm meseleleri, şol sanda Owganystana degişli meseleler boýunça pikir alyşmalar boldy, taraplaryň bu ugurlardaky garaýyşlary beýan edildi. Şeýle hem söwda-ykdysady, maýa goýum ulgamlarynda, howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak babatda sebitara hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça bilelikdäki hereketler gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy. Medeniýet, bilim-ylym ugurly gatnaşyklary işjeňleşdirmek meselesine hem üns berildi. Şeýle-de “2023 — 2027-nji ýyllarda strategik gepleşikler we hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki Hereketleriň meýilnamasyny” durmuşa geçirmäge gönükdirilen işlere seljerme berildi. Forumyň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannama kabul edildi.

Türkmen tarapynyň çykyşynda geçen ýylyň iýulynda Jidda şäherinde geçirilen “Aýlagdaky arap döwletleriniň hyzmatdaşlyk geňeşi — Merkezi Aziýa” sammitinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň öňe süren başlangyçlaryndan ugur alnyp, ählumumy çemeleşmeler esasynda amala aşyrylmagy teklip edilýän meseleler beýan edildi.

Iki sebit üçin gyzyklanma bildirilýän esasy meseleler boýunça Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geňeşmeleri geçirmek maksady bilen, Merkezi Aziýanyň we Aýlag döwletleriniň daşary işler ministrleriniň hemişelik esasda hereket edýän maslahatyny döretmek teklip edilýär. Ykdysadyýetiň ýangyç-energetika, gaýtadan işleýän senagat, gurluşyk, gämi gurluşygy, dokma senagaty ýaly pudaklarynda bilelikde işlemek üçin giň mümkinçilikleriň bardygyny nazara almak bilen, döwlet Baştutanymyzyň Işewürlik geňeşini döretmek barada öňe süren teklibini durmuşa geçirmegiň maksadalaýykdygy bellenildi.

Şeýle hem Türkmenistan tarapyndan şu ýylyň fewralynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçirilen Bütindünýä hökümet sammitinde öňe sürlen başlangyçlaryň uly ähmiýete eýedigi nygtaldy. Hususan-da, Ählumumy energetika howpsuzlygy we durnukly ösüş boýunça hyzmatdaşlyk bileleşigini, Durnukly ulag arabaglanyşygynyň ählumumy atlasyny döretmek baradaky teklipleriň durmuşa geçirilmegi üçin tagallalary birleşdirmek teklip edilýär. Howanyň üýtgemegi we daşky gurşawy goramak meselesi babatda Birleşen Milletler Guramasynyň ýöriteleşdirilen edaralary bilen milli Hökümetleriň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň, biziň ýurtlarymyzda halkara düzümleriň hemişelik edaralaryny döretmegiň maksadalaýyk boljakdygy bellenildi. Şu nukdaýnazardan, BMG-niň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini açmak barada Türkmenistanyň başlangyjynyň derwaýysdygy we esaslydygy aýratyn nygtaldy.

Şeýle-de türkmen tarapy medeni-ynsanperwer ulgamda özara hereketleri güýçlendirmäge uly itergi berjek Merkezi Aziýanyň we Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň Medeniýet dialogyny döretmegi teklip etdi. Mundan başga-da, Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Aýlag hyzmatdaşlyk geňeşiniň agzasy bolan döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň berk hukuk esaslaryny döretmek teklip edildi. Şunuň bilen baglylykda, ýokarda agzalan meýilnamany durmuşa geçirmek üçin täze resminamalary işläp taýýarlamagyň zerurdygy bellenildi.

Saparyň çäklerinde Türkmenistanyň wekiliýetiniň Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti bilen duşuşygy geçirildi. Döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan meseleleri boýunça netijeli pikir alyşmalaryň barşynda ýokary derejedäki özara saparlaryň ähmiýeti nygtaldy. Bellenilişi ýaly, beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny dabaraly ýagdaýda bellemek maksady bilen, Özbegistanyň Prezidentiniň degişli Karary esasynda kinofilm surata düşüriler, sahna oýny goýlar, şanly senä gabatlanyp, çäreleriň giň toplumy geçiriler.

Daşkentde Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda syýasy geňeşmeler hem geçirildi. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi, sebit hem-de halkara gün tertibiniň derwaýys meseleleri boýunça gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Bellenilişi ýaly, parlamentara gatnaşyklar döwletara dialogyň ösdürilmegine uly goşant goşýar. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda özara saparlary yzygiderli guramagyň we parlamentara dostluk toparlarynyň duşuşyklaryny geçirmegiň maksadalaýykdygy nygtaldy.

Şeýle hem halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygyň giň tejribesiniň toplanandygy bellenilip, ony işjeňleşdirmek barada ylalaşyldy. Şunuň bilen birlikde, sebitde durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmek maksady bilen, köptaraplaýyn esasdaky hyzmatdaşlygyň wajypdygyna üns çekildi. Hususan-da, Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklarynyň hem-de “Merkezi Aziýa+” formatynyň çäklerindäki gepleşikleriň ähmiýeti nygtaldy.

Ykdysady ulgamda özara gatnaşyklar geňeşmeleriň esasy meseleleriniň biri hökmünde görkezildi. Duşuşygyň barşynda dürli pudaklarda, iki ýurduň hususy ulgamlarynyň wekilleriniň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge aýratyn üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, hökümetara türkmen-özbek toparynyň nobatdaky mejlisini geçirmek meselesine garaldy. Şeýle-de Türkmen-özbek işewürler geňeşiniň nobatdaky duşuşygyny guramagyň maksadalaýykdygy bellenildi. Şunuň bilen bir hatarda, söwda merkezini gurmak we serhetýaka söwda zolaklarynda bilelikdäki söwda öýlerini işe girizmek bilen baglanyşykly işleri işjeňleşdirmäge üns berildi. Suw hojalygy pudagynda hyzmatdaşlyk etmek meseleleri boýunça pikir alşyldy.

Bellenilişi ýaly, medeni-ynsanperwer ulgamdaky däp bolan gatnaşyklar türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Şunda beýik türkmen şahyry we Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanda we Özbegistanda guralýan çäreleriň wajypdygy nygtaldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Merkezi Aziýa ýurtlary hem-de Aýlagdaky arap döwletleri bilen alnyp barylýan hyzmatdaşlygyň ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýandygyny belledi. Döwletimiz bu ýurtlar bilen ähli ugurlar boýunça netijeli gatnaşyklary ösdürmäge çalyşýar. Sebitleriň ýurtlary bilen hyzmatdaşlygyň ilerledilmegi döwletimiziň durnukly ösüşi bilen berk baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Aýlagdaky arap döwletleri we Merkezi Aziýa ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň möhümdigine ünsi çekip, wise-premýer, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan ulag-kommunikasiýa pudagyny ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde Aragatnaşyk merkeziniň edara binasynyň taslamasyny düzmek hem-de ony ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyryp gurmak boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ulag-kommunikasiýa pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmaga, pudagyň işgärleri üçin has oňaýly iş şertlerini döretmäge möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz aragatnaşyk pudagyna degişli netijeli işleriň alnyp barylmagynyň ýokary hilli hyzmatlary has-da döwrebap ýola goýmaga öz täsirini ýetirjekdigini aýdyp, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda degişli işleri geçirmek babatda tabşyryklary berdi.

Soňra M.Çakyýew 15 — 19-njy aprel aralygynda paýtagtymyzda geçirilýän Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň (DÝHG) agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, mejlisiň gün tertibine laýyklykda, guramanyň ýöriteleşdirilen komissiýalarynyň we hemişelik iş toparlarynyň 2023-nji ýylda alyp baran işleriniň jemlerine, guramany ösdürmegiň Strategiýasynyň taslamasyny işläp taýýarlamak ýaly meselelere garaldy. Şeýle hem demir ýollary ulanmak arkaly üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmegiň geljegi, sebitde ýük daşamalary artdyrmak boýunça pikir alyşmalar boldy. Mejlisiň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi geçirildi. Munuň özi DÝHG-niň işjeň agzalarynyň biri bolan Türkmenistanyň üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini artdyrmakda möhüm ähmiýete eýedir.

Şeýle hem Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň jemleri boýunça kabul ediljek Aşgabat Jarnamasy barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda sebit ähmiýetli halkara ulag geçelgelerini ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýändigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň nobatdaky mejlisiniň guramaçylykly geçirilendigini nygtap, forumyň netijeleri boýunça kabul edilýän Aşgabat Jarnamasynyň wajypdygyny belledi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasy bilen gatnaşyklaryň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini nygtap, agentligiň ýolbaşçysyna ýokary derejede geçirilen mejlise gatnaşyjylara öz minnetdarlygyny ýetirmegi tabşyrdy.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

«Akylly» tehnologiýalaryň ýüze çykmagy we olaryň döwlet durmuşynyň dürli ugurlaryna giňişleýin ornaşdyrylmagy dünýä ykdysadyýetinde ösüşiň täze tapgyrynyň öňüni açdy. Ol, şonuň bilen birlikde-de, içerki we halkara bazarlara çykarylýan harytlaryň arasyndaky bäsdeşligi ýokarlandyrdy. Şeýle ýagdaýyň, ilkinji nobatda, harydyň hiline hem-de görnüş köpdürlüligine oňyn täsir edýändigi öz-özünden düşnükli bolsa gerek. Şu ýagdaýlardan ugur alnyp, ýurdumyzyň halk hojalygy pudagyna ylmyň iň täze gazananlarynyň toplumlaýyn ornaşdyrylmagy we bu ugurda hususy pudagyň wekilleriniň işjeňlik görkezýändikleri guwandyryjy ýagdaýdyr.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tagallalary netijesinde hem-de degişli maksatnamalaryňdyr konsepsiýalaryň esasynda häzirki döwürde «akylly» tehnologiýalary, şonuň bilen birlikde-de ekologik taýdan arassa enjamlary milli ykdysadyýete ornaşdyrmak işleri giň gerimde dowam etdirilýär. Şunda ylmy çözgütleriň hemişe üns merkezinde saklanýandygy olaryň netijeliligini artdyrmakda aýratyn wajypdyr.

«Akylly» tehnologiýalary diňe bir gurluşyk pudagynda däl, eýsem, halk hojalygynyň beýleki pudaklarynda-da giňden ornaşdyrmak üçin döwlet tarapyndan täze mümkinçiliklerdir ýeňillikler berilýär. Şeýle bolansoň hususy pudaga degişli gök we bakja önümlerini ýetişdirýän ýyladyşhanalar häzirki döwürde özleriniň netijeliligi bilen tapawutlanýar. Türkmen telekeçileridir işewürleri tarapyndan ýurdumyzyň ähli sebitlerinde gurlan ýyladyşhanalar diňe bir gök we bakja önümlerini ýetişdirmek bilen çäklenmän, eýsem, olaryň milli ykdysadyýetiň eksport kuwwatyndaky ornuny artdyrmaga, Diýarymyzda ýerli toprak-howa şertlerine mahsus bolmadyk ekinleri ýyladyşhana şertlerinde ýetişdirmäge, halkymyz üçin täze iş orunlarynyň döremegine hem mümkinçilik berdi.

Içerki bazarda haryt bolçulygyny berkitmek, önümleriň özümizden artan bölegini halkara bazarlara eksport etmek ugrundaky tagallalar döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde, sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy esasynda, uzak geljegi nazarlaýar. Şeýle maksat ýurdumyzyň döwlete dahylsyz pudagynyň dürli ugurlarynda sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyny çaltlandyrmaga itergi berýär.

Mähri JOMMYÝEWA,

Türkmenistanyň Döwlet ätiýaçlandyryş guramasynyň ätiýaçlandyryşyň usulyýeti we ätiýaçlandyryş amallary bölüminiň başlygynyň orunbasary, Aşgabat şäheriniň halk maslahatynyň agzasy.

Ene topragyň berekedini artdyrmaly, ilaty ýokary hilli, elýeterli bahaly ekerançylyk we maldarçylyk önümleri bilen bolelin üpjün etmeli. Hormatly Prezidentimiziň oba hojalyk pudagynyň öňünde goýan bu jogapkärli wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şeýle il-ýurt bähbitli işe lebaply oba adamlary hem saldamly goşant goşýarlar. Olaryň üstümizdäki ýylyň birinji çärýeginde gazanan netijeleri ýokarda bellänlerimizi ynandyryjylykly tassyklaýar.

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň tamamlanan üç aýynda etraplaryň ýyladyşhanalarynda gök-bakja önümleriň 1,8 müň tonnadan gowragy öndürildi we geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 7,4 göterim ösüş depgini gazanyldy. Öndürilen limon bolsa 36,3 tonna barabar boldy. Şeýle oňyn görkezijiler ilaty öz topragymyzda öndürilýän gowy hilli, arzan bahaly ýokumly önümler bilen üpjün etmäge mümkinçilik berdi.

Welaýatymyzda mallaryň baş sanyny köpeltmek hem-de mallardan alynýan önümleriň möçberlerini artdyrmak ugrunda uly tagallalar edilýär. Häzirki wagtda welaýatymyzyň ähli hojalyklarynda iri mallaryň 597,5 müň başy, dowarlaryň 3 225,6 müň başy, guşlaryň 3 429,1 müň başy, düýeleriň 6,3 müň başy bolup, bu görkezijiler geçen ýylyň başky üç aýy bilen deňeşdirilende ep-esli artykdyr. Hasabat döwründe hojalyklaryň ählisi boýunça etiň 36,8 müň tonnasy (diri agramda), süýdüň 120,1 müň tonnasy, ýumurtganyň hem 54,4 million sanysy öndürildi. Şu zerur önümleriň 98 göterimden gowragynyň hususy hojalyklarda öndürilendigi bellärliklidir. Munuň özi ýurdumyzda döwletimiz tarapyndan hususyýetçileriň ýokary netijeli zähmet çekmekleri, ak bazarlarymyzy zerur önümleri bilen doldurmaklary üçin ähli zerur şertleriň döredilýändiginden habar berýär.

Lebaply dowardarlar ene mallardan owlak-guzy almak işini ýokary guramaçylykly alyp barýarlar. Şu ýylyň geçen döwründe hojalyklaryň ähli görnüşleri boýunça owlak-guzularyň 1 million 276,5 müňden gowragy alyndy. Olaryň 74,4 müň başy oba hojalyk kärhanalaryna degişlidir. Bu bolsa ýylyň başyna bar bolan ene mallaryň 98,8 göteriminden owlak-guzy alnandygyndan habar berýär.

Maldarçylyk önümlerini öndürmekde Saýat etrabynyň maldarlary öňdeligi eýeleýärler. Etrapda häzirki wagtda iri mallaryň 115,7 müň başy, dowarlaryň 486,8 müň başy, guşlaryň 823,2 müň başy bolup, olardan geçen döwürde etiň 7 müň tonnadan gowragy, süýdüň 24,1 müň tonna golaýy, ýumurtganyň bolsa 11,4 milliondan gowragy öndürildi. Munuň özi welaýatymyzda iň ýokary görkezijileriň biridir.

Şanly ýylyň tamamlanan üç aýy oba zähmetkeşleriniň ümzükleriniň öňedigini, olaryň nygmat bolçulygyny döretmek işiniň öň hatarlarynda bolmak hyjuwy bilen joşýandyklaryny aýdyň tassyklaýar. Janypkeş adamlar özlerini her bir işde giňden goldaýan hormatly Prezidentimize we Milli Liderimize özleriniň hoşallyklaryny beýan edýärler.

«Türkmen gündogary».

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän «Açyk gapylar» syýasatyna laýyklykda, ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan alnyp barlan işlere syn bermek bilen, şu ýylyň mart aýynda yzygiderli geçirilen duşuşyklaryň, gepleşikleriň, maslahatlaryň ählumumy abadançylygyň, howpsuzlygyň, durnukly ösüşiň bähbidine halkara hyzmatdaşlygy giňeltmekde hem-de pugtalandyrmakda Garaşsyz Türkmenistanyň eýeleýän işjeň ornuny nobatdaky gezek açyp görkezendigini bellemek gerek.

1-nji martda Aşgabatda Türkmenistanyň we Russiýa Federasiýasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda geçirilen syýasy geňeşmeleriň barşynda ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmek bilen bagly meseleleriň giň toplumy boýunça pikir alşyldy. Hususan-da, taraplar howpsuzlyk ulgamynda hyzmatdaşlygyň ugurlaryny, täze wehimlere garşy göreşmek meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

1-nji martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynda geçirilen üçünji Antalýa diplomatiýa forumyna gatnaşdy. Bu çäre ählumumy parahatçylygyň hem-de abadançylygyň bähbidine netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmakda özboluşly goşant boldy.

Forumyň çäklerinde Gahryman Arkadagymyzyň Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan bilen duşuşygy geçirildi. Onuň dowamynda Milli Liderimiz Türkiýäniň Prezidentini 70 ýaş ýubileýi we Türkmenistanyň “Hormatly il ýaşulusy” diýen adynyň dakylmagy bilen tüýs ýürekden gutlady. Duşuşygyň ahyrynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Şol gün Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalyk we “Rönesans Holding” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy Erman Ylyjak bilen duşuşdy. Duşuşyklarda türk kompaniýalarynyň ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşine goşýan uly goşandy bellenildi.

4 — 6-njy martda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda owgan harytlarynyň sergisi geçirildi. Onda halylar, şaý-sepler, öý-hojalyk, gurluşyk harytlary, senagat himiýa serişdeleri, gök önümler, miweler, azyk önümleri we beýlekiler görkezildi. Serginiň çäklerinde Türkmen-owgan işewürlik maslahaty geçirildi. Onuň gün tertibine iki ýurduň söwda-ykdysady, eksport, maýa goýum mümkinçiliklerini netijeli ulanmak bilen bagly meseleleriň giň toplumy girizildi. Ýurdumyzyň degişli ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň wekilleriniň owgan kärdeşleri bilen geçiren ikitaraplaýyn duşuşyklarynyň barşynda bilelikdäki taslamalar hem-de hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

4-nji martda paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynyň mejlisler zalynda Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretarynyň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň daşky gurşawy goramak ministrleriniň gatnaşmagynda geçirilen maslahatda ekologik meselelere aýratyn üns çekildi.

4-5-nji martda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygynyň, şeýle hem ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysynyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary hanym Helga Şmid bilen duşuşyklary geçirildi. Duşuşyklaryň dowamynda energetika, ekologik howpsuzlyk, durnukly ulag, suw diplomatiýasy, ynsanperwer hyzmatdaşlyk ýaly ulgamlarda halkara guramalar, şol sanda ÝHHG bilen köpýyllyk gatnaşyklaryň yzygiderli giňeldilýändigi bellenildi.

4-nji martda Daşary işler ministrliginde Malaýziýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Mohd Suhaimi bin Ahmad Tajuddin bilen geçirilen duşuşykda söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

5-nji martda Saud Arabystany Patyşalygynyň maýa goýum ministriniň maýadarlar bilen aragatnaşyk saklamak boýunça orunbasary Badr Al-Badr bilen geçirilen duşuşygyň gün tertibine döwletara hyzmatdaşlygyň wajyp meseleleri girizildi.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Owganystanyň senagat we söwda ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji Alhaj Nuruddin Aziziniň ýolbaşçylygynda Aşgabada gelen wekiliýet bilen geçirilen gepleşikleriň barşynda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

5-nji martda ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň binasynda ÝHHG-niň Merkezi Aziýa ýurtlaryndaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň sebitleýin duşuşygy geçirildi. Onda guramanyň üç ölçeginiň çäginde sebit merkezleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygyň meselelerine garaldy.

6-njy martda sanly ulgam arkaly Türki döwletleriň söwda-senagat edaralarynyň birleşiginiň Baş Assambleýasynyň nobatdan daşary mejlisi geçirildi. Onda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bu birleşigiň agzalygyna kabul edildi.

7-nji martda ýurdumyzyň Mejlisiniň Başlygynyň Awstriýanyň Parlamentiniň agzasy, “Awstriýa — Türkmenistan” parlamentara dostluk toparynyň ýolbaşçysy Ewa Ernst-Dziedziç bilen geçiren duşuşygynda ikitaraplaýyn esasda döredilen parlamentara dostluk toparlarynyň işini işjeňleşdirmek, degişli komitetleriň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmek bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem şol gün Mejlisde Türkmen-awstriýa dostluk toparynyň agzalarynyň nobatdaky duşuşygy boldy.

10 — 12-nji martda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Awstriýa Respublikasynyň paýtagty Wena şäherine amala aşyran iş saparynyň çäklerinde Awstriýanyň Ýewropa we halkara işler boýunça federal ministri, daşary işler boýunça baş sekretary, Awstriýanyň Zähmet we ykdysadyýet ministrliginiň, Federal ykdysady palatasynyň ýolbaşçylary bilen duşuşyklar geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanyň wekilleri Wenada ýerleşýän halkara guramalaryň ýolbaşçylary — ÝHHG-niň Baş sekretary, BMG-niň Neşe we jenaýatçylyk baradaky müdirliginiň Ýerine ýetiriji direktory, BMG-niň Senagat ösüşi boýunça guramasynyň Baş direktory, Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň Baş direktorynyň orunbasary bilen duşuşyklary geçirdiler. Türkmen wekiliýetiniň agzalary Graz tehnologiýa uniwersitetinde, Wenanyň diplomatik akademiýasynda bolup, Awstriýanyň kompaniýalarynyň 25-siniň işewürleri bilen pikir alyşdylar. Iş saparynyň netijeleri boýunça degişli resminamalaryň birnäçesine gol çekildi.

12-nji martda Aşgabatda Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň 15-nji mejlisi geçirildi. Onuň öňüsyrasynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde duşuşyk geçirildi. Bu çäre Türki Döwletleriň Guramasy we oňa agza ýurtlar bilen hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek ýörelgelerine esaslanýan köpugurly gatnaşyklary, netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen guraldy.

12-nji martda Gahryman Arkadagymyzyň Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyrym bilen geçiren duşuşygynda Aksakgallar geňeşiniň mejlisiniň jemleri, guramanyň geljekki işleriniň, şeýle hem türkmen-türk gatnaşyklaryny ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ispaniýanyň işewür toparlarynyň wekiliýetiniň ýurdumyza iş saparynyň çäklerinde 13-nji martda Daşary işler ministrliginiň binasynda Ispaniýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Markos Gomes Martines bilen duşuşyk geçirildi. Onuň dowamynda ikitaraplaýyn gün tertibiniň möhüm meseleleri, şertnama-hukuk binýadyny giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mundan başga-da, «Ibertest», «Nobargi», «Typsa», «Cesce», «Tubacex», «Almar Water», «Teltronic» ýaly ispan kompaniýalarynyň wekilleri bilen Türkmenistanyň birnäçe ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň arasynda gepleşikler geçirildi.

14-nji martda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda Ýewropanyň täzeleniş we ösüş bankynyň wise-prezidenti Mark Bouman bilen bolan duşuşykda Türkmenistanyň maýa goýum babatda özüne çekijiligini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary, ÝTÖB bilen bilelikde öňdebaryjy tejribäni, innowasion tehnologiýalary ulanmak arkaly ulag-logistika, maglumat tehnologiýalary, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri, howanyň üýtgemegi ýaly ulgamlarda täze taslamalary durmuşa geçirmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Daşary işler ministrliginde öz ýurdunyň wekiliýetine ýolbaşçylyk edip Türkmenistana gelen Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň sport ministri Wladimir Leonow bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň barşynda sport ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, bilelikde iri halkara sport ýaryşlaryny geçirmegiň meseleleri boýunça pikir alyşmalar boldy.

14-nji martda Türkmenistanyň wekiliýeti Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Ženewa şäherinde saparda bolmagynyň çäklerinde BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasy tarapyndan çagyrylan durnukly ösüş boýunça sebit forumyna gatnaşdy. Onuň dowamynda türkmen tarapy birnäçe halkara başlangyçlary beýan etdi. Şol gün Halkara Migrasiýa Guramasynyň we Bütindünýä Söwda Guramasynyň ýolbaşçylary bilen geçirilen duşuşyklarda owgan zenanlarynyň ýagdaýynyň gowulandyrylmagy, Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna agza bolmagy boýunça alnyp barylýan işleriň ähmiýeti bellenildi.

15-nji martda Daşary işler ministrliginde Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Ahmet Demirok bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşykda ikitaraplaýyn gatnaşyklara degişli meseleleriň giň ugurlary we hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

17 — 19-njy martda Belgiýa Patyşalygynyň Brýussel şäherine amala aşyran iş saparynyň dowamynda Türkmenistanyň wekiliýeti Ýewropa Bileleşiginiň ýokary wezipeli wekilleri — Ýewropa Komissiýasynyň, Ýewropa Geňeşiniň, Brýusselde ýerleşýän halkara guramalaryň, Belgiýanyň ugurdaş ministrlikleriniň we edaralarynyň, söwda-ykdysady düzümleriniň, işewür toparlarynyň, Ýewropanyň birnäçe kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşyklary geçirdi. Şunuň bilen birlikde, 18-nji martda Lýuksemburgyň wise-premýeri, daşary işler we daşary söwda ministri Ksawýe Bettel bilen geçirilen duşuşygyň barşynda dürli ugurlar boýunça gatnaşyklary pugtalandyrmagyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistanyň wekiliýetiniň Brýussel şäherine iş saparynyň çäklerinde utgaşykly görnüşde guralan «Türkmenistan we Ýewropa Bileleşigi: täze ykdysady hyzmatdaşlyga tarap» atly «tegelek stol» maslahatyna daşary ýurtlardan işewür toparlaryň 120-den gowrak wekili gatnaşdy. Onuň dowamynda energetika, ulag, maýa goýum, söwda, sanlylaşdyrmak ulgamlarynda gatnaşyklary giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. 18-nji martda Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasynda hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşygyň Teswirnamasyna gol çekildi.

19-njy martda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Bütindünýä Gümrük Guramasynyň (BGG) Baş sekretary Ýan Sonders bilen geçiren duşuşygynyň barşynda halkara gümrük ulgamyna, şol sanda BGG-niň esasy Kararnamalaryna goşulyşmakda Türkmenistanyň soňky ýyllarda amala aşyran tagallalary bellenildi, bu ulgamdaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, ýurdumyzyň Döwlet gümrük gullugynyň wekilleriniň bilim we hünär derejelerini ýokarlandyrmak boýunça guramanyň okuw, hünär kämilleşdiriş maksatnamalaryna gatnaşmak meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ermenistan Respublikasynyň, Azerbaýjan Respublikasynyň, Panama Respublikasynyň we Wenesuela Boliwarian Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri bilen geçirilen duşuşyklaryň dowamynda döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm meselelerine garaldy.

20-nji martda Türkmenistanyň wekiliýetiniň Rim şäherine amala aşyran saparynyň çäklerinde Italiýa Respublikasynyň wise-premýeri, daşary işler ministri Antonio Taýani, Rim şäheriniň häkimliginiň ýolbaşçylary, Italiýanyň wise-premýeri, infrastruktura we ulag ministri Matteo Salwini, ýurduň ulag edaralarynyň wekilleri, Halkara oba hojalyk ösüş gaznasynyň prezidenti Alwaro Lario, BMG-niň Azyk we oba hojalyk guramasynyň Baş direktorynyň orunbasary Maurisio Martina bilen gepleşikler geçirildi. Duşuşyklarda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda gatnaşyklary ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Halkara guramalaryň, hususan-da, BMG-niň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň oňyn häsiýeti bellenildi.

21-nji martda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnama kabul edildi.

23-24-nji martda Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Ženewa şäherine amala aşyran iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň Mejlisiniň wekiliýeti Parlamentara Birleşigiň 148-nji Assambleýasynyň işine, şeýle hem zenan parlamentarileriň maslahatyna gatnaşdy.

25-nji martda Daşary işler ministrliginde Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli dabaralara gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Türki medeniýetiň halkara guramasynyň Baş sekretary Sultan Raýewiň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Onda bilelikdäki çäreleri guramak, türki dünýäniň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň döredijiligini, gadymy Änew şäheriniň medeni ähmiýetini TÜRKSOÝ, BMG, ÝUNESKO ýaly halkara guramalaryň üsti bilen dünýä ýaýmak meselelerine üns çekildi.

26-njy martda Ak bugdaý etrabynyň “Nowruz ýaýlasyndaky” “Türkmeniň ak öýi” binasynda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli dabaraly çäreler geçirildi. Onuň çäklerinde Änew şäheriniň medeniýet öýünde «Gadymy Änew medeniýeti» atly halkara ylmy maslahat geçirildi.

26-njy martda Daşary işler ministrliginde BMG-niň Baş sekretarynyň Ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy Kaha Imnadze bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynda Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Kubanyçbek Omuraliýew bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň barşynda ýurdumyzyň türki döwletler bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyny toplumlaýyn esasda giňeltmegiň möhüm ähmiýeti nygtaldy.

27-nji martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen duşuşygy boldy. Onda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljekki mümkinçilikleri bilen baglanyşykly meseleler gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy.

27-nji martda paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda geçirilen “Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri” atly halkara maslahatda syýahatçylyk ugurlarynyň geografiýasyny giňeltmek we köpdürlüligini artdyrmak, hödürlenilýän hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmak, bu pudak üçin ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, täsirli maglumat-mahabat çärelerini alyp barmak, netijeli halkara gatnaşyklary ýola goýmak ýaly meselelere garaldy.

Şol gün Daşary işler ministrliginde ýokarda ady agzalan maslahata gatnaşmak üçin paýtagtymyza gelen BMG-niň Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň Baş sekretary Zurab Pololikaşwili bilen gepleşikler geçirildi. Onuň dowamynda syýahatçylyk ulgamynda bilelikdäki maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

28-nji martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň, şeýle hem ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysynyň Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýan bilen geçiren duşuşyklarynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şeýle hem iri halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhümdigine üns çekildi.

Şol gün Aşgabatda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegine we Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli dabaralara bagyşlanyp, “Türkmen topragy — gadymy medeniýetleriň merkezi” atly halkara metbugat maslahaty geçirildi.

28-nji martda Daşary işler ministrliginde Russiýanyň “TASS” habarlar agentliginiň Baş direktorynyň birinji orunbasary Mihail Gusmanyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen bolan duşuşykda maglumat ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary kesgitlenildi.

Şeýlelikde, geçen aýda geçirilen çäreler ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň öňe sürýän möhüm başlangyçlaryny durmuşa geçirmek boýunça yzygiderli işleriň alnyp barlandygyna şaýatlyk edýär. Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň abadançylygynyň, ählumumy parahatçylygyň bähbidine halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek şol başlangyçlaryň esasy özenini düzýär.

(TDH)

Halkymyzyň çekýän asylly zähmetinden rowaçlanýan eziz Diýarymyz bu gün dünýäniň çalt depginler bilen ösýän döwletleriniň birine öwrüldi. Ýurdumyzda amala aşyrylýan tutumly işler, oňyn özgertmeler ata Watanymyzyň ykdysady binýadyny berkitmek bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr.

Ajaýyp zamanamyzda milli ykdysadyýetimiziň ösüşinde hususy telekeçileriň mynasyp paýynyň bardygyny olaryň alyp barýan işlerinde aýdyň görmek bolýar. Ýurdumyzyň telekeçileri dünýäniň ösen tehnologiýalaryny, öňdebaryjy tejribelerini ornaşdyrmak arkaly, içerki bazarlary öz ýurdumyzda öndürilýän ýokary hilli önümler bilen üpjün edýärler. Hormatly Prezidentimiziň hususy ulgamy höweslendirmek, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek ugrunda edýän taýsyz tagallalary ýurdumyzyň telekeçilerini öndürijilikli işlemäge ruhlandyrýar.

Döwlet tarapyndan hususyýetçilere edilýän goldaw-hemaýat oňyn netijesini berýär. Soňky ýyllarda hususy işewürleriň ilata hödürleýän ýokary hilli, elýeterli önümlerine uly isleg bildirilýär. Bu gün bereketli saçaklarymyzy güneşli ýurdumyzda öndürilýän dürli önümler we harytlar bezeýär. Şol önümleriň ýurdumyzyň bazarlarynda eýeleýän orny artýar, bäsdeşlige ukyplylygy barha ýokarlanýar, bu ugurda alnyp barylýan işleriň gerimi bolsa has-da giňeýär.

Ýurdumyzda önüm bolçulygyny döretmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak ugrunda taýsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň il-ýurt ähmiýetli işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenýändigi hemmämizi buýsandyrýan hakykatdyr.

Toýmämmet Hajyýew,

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň welaýat komitetiniň başlygy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň täze tapgyrynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy

Aşgabat — Mary welaýaty — Aşgabat, 17-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylyş dabarasy boldy. Bu şanly waka Gahryman Arkadagymyz tarapyndan ýurdumyzda ulag-kommunikasiýa düzümini mundan beýläk-de ösdürmek boýunça başy başlanan giň gerimli özgertmeleriň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň güwäsidir. Munuň özi Türkmenistanyň üstaşyr ulag geçelgeleriniň netijeli ulanylmagyny, ýurdumyzyň halkara ähmiýetli ulag çatrygy hökmünde ornunyň pugtalandyrylmagyny şertlendirýär.

Uzynlygy 600 kilometre deň bolan Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygyna 2019-njy ýylyň 24-nji ýanwarynda badalga berildi. Onuň gurluşygy Aşgabat — Tejen (203 kilometr), Tejen — Mary (109 kilometr), Mary — Türkmenabat (288 kilometr) ugurlary boýunça üç tapgyrda amala aşyrylýar.

Mälim bolşy ýaly, bu ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň birinji tapgyry bolan Aşgabat — Tejen bölegi 2021-nji ýylyň oktýabrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda ulanmaga berildi. Awtobanyň birinji böleginiň degişli güwänamalara — awtomobil ýolunyň hiliniň ISO 9001 standartyna laýyklygy hem-de taslamany düzmek we gurluşyk boýunça işleriň halkara standartlaryna, hususan-da, “Ýol gurluşygyny taslamalaşdyrmak” we “Gurluşyk işleri” standartlaryna laýyk gelýändigini, ýoluň ýokary derejede howpsuzlygyny, gurluşygynda innowasion tehnologiýalaryň ulanylandygyny tassyklaýan güwänamalara mynasyp bolandygyny bellemek gerek. Munuň özi ýurdumyzda gurulýan awtomobil ýollarynyň bildirilýän esasy talaplara, öňdebaryjy tejribelere we täze tehnologiýalara esaslanýandygynyň aýdyň güwäsidir.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygy Türkmenistandaky iň iri ulag taslamalarynyň biridir. Onuň durmuşa geçirilmegi üstaşyr awtomobil gatnawlarynyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitine çenli uzalyp gidýän awtoýollaryň köpşahaly ulgamyna çalt çykmagyny üpjün eder. Şunlukda, ýakyn geljekde Türkmenistanda uzak aralyga ýükleriň çalt we arzan daşalmagyna mümkinçilik berjek täze ýokary tizlikli awtomobil ýoly peýda bolar. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň ulag-kommunikasiýa ulgamynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen başlangyçlarynyň netijeli häsiýete eýedigini nygtamak zerurdyr.

Ulag ulgamy dünýä ykdysadyýetiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ol dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň durnuklylygyna hem-de deňagramlylygyna gönüden-göni täsir edýär, Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan kabul edilen Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde möhüm orny eýeleýär.

BMG-niň Baş Assambleýasynyň Türkmenistanyň başlangyjy boýunça dürli ýyllarda ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyga hil taýdan täze itergi bermäge gönükdirilen degişli Kararnamalary biragyzdan kabul edendigini bellemeli.

Mälim bolşy ýaly, geçen ýylyň 16-njy maýynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda, Milletler Bileleşigine agza döwletleriň biragyzdan goldamagynda Kararnama kabul edildi. Oňa laýyklykda, 26-njy noýabr “Bütindünýä durnukly ulag güni” diýlip yglan edildi. 2016-njy ýylyň şol senesinde Aşgabatda BMG-niň Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirilipdi. Munuň özi türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan öňe sürlen we döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň üstünlikli durmuşa geçirýän halkara başlangyçlarynyň giňden ykrar edilýändiginiň, Bitarap Watanymyzyň dünýä giňişligindäki abraýynyň barha artýandygynyň güwäsidir.

Bu ulgamda bar bolan ägirt uly kuwwatdan netijeli peýdalanmaga çalyşýan ýurdumyz hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ulagyň ähli görnüşleriniň — awtomobil, demir ýol, howa, deňiz ulaglarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak boýunça milli maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirýär. Täze howa menzilleri, polat ýollar, Türkmenistany goňşy ýurtlar bilen birleşdirýän awtomobil ýollary, köprüler gurulýar, toplumyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň üsti döwrebap tehnikalar bilen yzygiderli ýetirilýär. Türkmenistan ählumumy ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmak bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça wajyp ýollarydyr merkezleri birleşdirýän esasy üstaşyr ulag geçelgeleriniň düzümini giňeldýär. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, bu ugurlar boýunça möhüm ulag geçelgeleriniň döredilmegi Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek we Ýewraziýanyň ykdysady zolaklaryny birleşdirmek wezipelerini durmuşa geçirmek babatda aýratyn ähmiýete eýedir. Munuň özi Hytaýa, Hindistana, Pakistana, Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň hem-de Ýakyn Gündogaryň ýurtlaryna çykmak arkaly günorta we gündogar ugurlarda halkara ulag ulgamyna goşulyşmak mümkinçiligini hem göz öňünde tutýar.

Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Garagum sährasynyň çäginden geçýändigini bellemek gerek.

...Irden hormatly Prezidentimiziň uçary Aşgabadyň Halkara howa menzilinden Mary welaýatyna tarap ugur aldy hem-de biraz wagtdan soňra, Mary şäheriniň Halkara howa menzilinde gondy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz mähirli garşylanyldy. Welaýatyň sungat ussatlarynyň, döredijilik toparlarynyň ýerine ýetirmeginde joşgunly aýdym-sazlar ýaňlandy.

Soňra Arkadagly Gahryman Serdarymyz dikuçarda ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň açylyş dabarasynyň geçirilýän ýerine tarap ugrady.

Biraz wagtdan döwlet Baştutanymyzyň dikuçary ulag düzüminiň täze desgasynyň golaýyndaky meýdançada gondy. Soňra hormatly Prezidentimiz ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň başlanýan ýerine geldi.

Şanly waka mynasybetli bu ýere Hökümet agzalary, Mejlisiň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, harby we hukuk goraýjy edaralaryň, daşary döwletleriň, halkara guramalaryň ýurdumyzda işleýän diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylary, Mary welaýatynyň häkimi, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, jemgyýetçilik düzümleriniň wekilleri ýygnandylar. Dabara gatnaşýan myhmanlaryň hatarynda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisine gatnaşyjylar, beýleki hormatly myhmanlar hem bar.

Hemmeler uly ruhubelentlik we şatlyk-şowhun bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy mübärekleýärler. Döredijilik toparlarynyň ýerine ýetirmeginde eziz Watanymyzy, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleri wasp edýän aýdym-sazly çykyş ýaýbaňlandyrylýar.

Soňra döwlet Baştutanymyz açylyş dabarasy üçin ýörite gurnalan mejlisler jaýyna bardy we bu ýerde çykyş etdi.

Şu gün biz Garaşsyz Watanymyzyň durmuşynda nobatdaky möhüm wakalaryň şaýady bolýarys. Aşgabat —Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylyş dabarasyna gatnaşýarys. Şeýle hem şu gün Mary welaýatynyň Mary şäherinde Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezi, 2 gatly 59 sany ýaşaýyş jaýyndan ybarat toplum dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berler. Welaýatyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek täze, döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň 200-e golaýy hem sowgat hökmünde gowşurylar diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we dabara gatnaşyjylary bu şatlykly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady.

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Garaşsyz Watanymyzda taryhy özgertmeler giňden rowaçlanýar. Şu gün ýurdumyzyň ýolgurluşyk pudagynyň şöhratly taryhynyň sahypalaryna ýatdan çykmajak wakalaryň biri hökmünde ýazylar.

Döwlet Baştutanymyz 2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda hormatly Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen böleginiň dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berlendigini, bu gün bolsa awtobanyň ikinji tapgyrynyň, ýagny Tejen — Mary böleginiň gurluşygynyň doly tamamlanyp, ulanmaga berilýändigini, täze ýoluň ugrunda ençeme döwrebap desgalaryň bina edilendigini, ýolagçylar we sürüjiler üçin ähli amatly şertleriň döredilendigini aýtdy. Bu iri taslamanyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ata-babalarymyzyň ýol, köpri gurmak ýaly sogap işleriniň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hem üstünlikli dowam etdirilýändigini görkezýär.

Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça ýurdumyzyň döwrebap ulag geçelgelerini birleşdirmek möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Bu wezipäni üstünlikli amala aşyrmakda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň ähmiýeti hem örän uludyr. Umumy uzynlygy 600 kilometre deň bolan bu awtomobil ýolunyň gurulmagy gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň gaýtadan döwrebap görnüşde dikeldilýändiginiň nobatdaky güwäsidir diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz nygtady.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýurdumyzyň Ahal we Mary welaýatlarynyň çäginden geçip, paýtagtymyz Aşgabady Lebap welaýaty bilen birleşdirjek Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoly uzak aralygy gysga wagtda geçmäge mümkinçilik berer. Ýolagçylaryň we ýükleriň bökdençsiz gatnawyny üpjün eder. Ýoluň gurluşygynyň doly tamamlanmagy ýurdumyzyň ulag ulgamynyň geçirijilik ukybyny, logistik hyzmatlaryň hilini ep-esli ýokarlandyrmaga şert döreder. Ýurdumyzyň ulag ulgamynyň döwrebap kämilleşdirilmegi milli ykdysadyýetimiziň ösmegine uly itergi berer.

Türkmenistan döwletimiziň dünýä yklymlarynyň çatrygynda örän amatly ýerde ýerleşmegi halkara ulag we üstaşyr geçelgesini döretmäge, ýurdumyzyň ulag ulgamynyň dünýäniň ulag ulgamyna goşulyşmagyna, hyzmatdaş ýurtlar bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary has-da giňeltmäge mümkinçilik berýär. Biz geljekde-de Diýarymyzda awtomobil ýollarynyň gurulmagy, döwrebaplaşdyrylmagy, halkara ulag geçelgeleriniň döredilmegi boýunça netijeli işleri dowam etdireris diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz sözüni dowam edip, berkarar döwletimizde ynsan saglygyny goramaga, keselleriň öňüni almaga, sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmaga uly ähmiýet berilýändigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz milli saglygy goraýyş ulgamyna döwrüň iň kämil lukmançylyk enjamlarynyň hem-de öňdebaryjy dünýä tejribesiniň ornaşdyrylýandygyny kanagatlanma bilen belläp, şu gün Mary şäherinde açylyp ulanmaga berilýän Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň hem bu ugurda amala aşyrylýan işleriň aýdyň beýanydygyny aýtdy. Şeýle-de bu döwrebap saglygy goraýyş merkezinde enäniň we çaganyň saglygyny berkitmek üçin ähli mümkinçilikleriň döredilendigini belläp, ilatyň saglygyny goramakda esasy merkezleriň birine öwrüljek merkeziň uzak ýyllaryň dowamynda halkymyza hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň belleýşi ýaly, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak barada hem yzygiderli alada edilýär. Ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlary gurlup ulanmaga berilýär. Şunuň bilen baglylykda, Mary welaýatynyň Mary şäherinde bina edilen 2 gatly 59 sany ýaşaýyş jaýyndan ybarat toplumda ýaşamak üçin ähli zerur şertleriň döredilendigine üns çekildi. Raýatlarymyzyň durmuş şertlerini, ýaşaýyş jaý bilen üpjünçiligini has-da gowulandyrmak ugrunda alnyp barylýan işler geljekde hem dowam etdiriler diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň rowaçlyklara beslenýän günlerinde Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň, Mary şäherinde Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň, täze ýaşaýyş jaýlar toplumynyň açylyp ulanmaga berilmegi, şeýle hem Mary welaýatynyň ilatyna döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň sowgat hökmünde gowşurylmagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, asuda we bagtyýar durmuş, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra bu ýerde görkezilen wideofilmde Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanyp, häzirki döwürde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän ägirt uly taslama baradaky maglumatlar täsirli beýan edildi. Onda, hususan-da, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň 109 kilometre uzaýan Tejen — Mary böleginiň gurluşygy hakynda giňişleýin gürrüň berilýär. Munuň özi häzirki wagtda ýurdumyzyň Ýewropany we Aziýany birleşdirýän möhüm logistik merkeze öwrülýändigini aýdyň görkezýär.

Soňra döwlet Baştutanymyz düzümleýin ýol-ulag desgalaryny güwänamalaşdyrmak işine ýöriteleşen abraýly halkara düzümleriň wekilleriniň çykyşlaryny diňledi.

Ilki bilen, Ýaponiýanyň «NEC Telecommunication Ltd.» kompaniýasynyň Ankaradaky (Türkiýe Respublikasy) şahamçasynyň baş direktory Jengiz Karabalyga söz berildi. Ol Türkmenistana gelip görmäge, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylyş dabarasyna gatnaşmaga hem-de “Ýokary tizlikli awtomobil ýoluna innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylandygy üçin” atly halkara güwänamany gowşurmaga döredilen mümkinçilik üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Myhmanyň belleýşi ýaly, bu gün Türkmenistanyň sebit we ählumumy multimodal ulag ulgamyna işjeň goşulyşýandygyny, ýurduň geoykdysady mümkinçiliklerinden doly peýdalanmagyň çäklerinde öňdengörüjilikli başlangyçlaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini tassyklaýan möhüm taryhy waka bolup geçýär.

Aşgabat — Türkmenabat awtobanynyň Aşgabat — Tejen aralygyndaky birinji böleginiň hem birnäçe abraýly halkara güwänamalara mynasyp bolandygyny belläp, myhman «NEC Telecommunication Ltd.» kompaniýasynyň şu gezekki güwänamasynyň gowşurylmagynyň bu awtomobil ýolunyň gurluşygyndan başlap, häzirki zaman çözgütleriniň ornaşdyrylyşyna çenli, tutuşlygyna innowasion desga bolup durýandygyna şaýatlyk edýändigini aýtdy.

Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ýük daşalyşyny artdyrmaga we goňşy ýurtlar bilen ulag aragatnaşygynyň ösdürilmegine ýardam etjekdigini belläp, myhman hormatly Prezidentimizi we ähli türkmen halkyny bu taryhy waka bilen tüýs ýürekden gutlady.

Soňra Fransiýanyň «Grenobloise D’Electronique et D’Automatismes (GEA)» kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň başlygy Serž Aleksis Zaslawoglou döwlet Baştutanymyzy Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlady hem-de täze düzümleýin desga «Ýokary tizlikli ýoluň wideogözegçiliginiň hem-de töleg ulgamlarynyň ýokary standartlara laýyk gelýändigi üçin» atly halkara güwänamanyň gowşurylýandygy barada habar bermegiň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy.

Ulag ulgamynda taslama we önümçilik, wideogözegçilik hem-de töleg ulgamlaryna hyzmat etmek boýunça ýöriteleşen kompaniýanyň alyp barýan işi bilen dabara gatnaşyjylary gysgaça tanyşdyryp, myhman täze awtomobil ýolunyň bu ugurlarda häzirki zaman enjamlary bilen enjamlaşdyrylandygyna, munuň, öz gezeginde, hereket howpsuzlygyny we amatlylygyny üpjün edýändigine ünsi çekdi.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşyk taslamasynyň durmuşa geçirilmeginiň ýurdumyzyň ulag ulgamynyň dünýäniň ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmagynda, Gündogar — Günbatar üstaşyr geçelgesiniň giňeldilmeginde möhüm ähmiýete eýe boljakdygyny bellän Serž Aleksis Zaslawoglou ulag-aragatnaşyk pudagynda “altyn halka” öwrüljek awtomobil ýolunyň gurluşygynda mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Awstriýanyň «VCE Vienna Consulting Engineers ZT GmbH» kompaniýasynyň güwänamalaşdyrmak işleri boýunça ynanylan wekili Ýadigar Gültekin çykyş etdi.

Hormatly Prezidentimizi halkara ölçeglere doly laýyk gelýän ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň nobatdaky tapgyrynyň açylmagy bilen gutlap, myhman ulag düzüminiň bu desgasynyň Awstriýanyň «VCE Vienna Consulting Engineers ZT GmbH» kompaniýasynyň halkara güwänamalarynyň birbada üçüsine mynasyp bolandygyny aýtdy. Olar «Ýokary tizlikli ýoluň gurluşyk işleriniň Ýewropanyň tehniki tassyklama boýunça gollanmalaryna we standartlaryna laýyk gelýändigi», «Ýokary tizlikli ýoluň hil gözegçiliginiň ISO 9001 standartyna laýyk gelýändigi» hem-de «Ýokary tizlikli ýoluň RAA 2008, RAL 2012 ýol gurluşygynyň usuly gollanma taslamalaryna laýyk gelýändigi» hakynda halkara güwänamalardyr.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan ulag diplomatiýasynda ähmiýetli orun eýeläp, BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň çäklerinde netijeli çäreleri işjeň durmuşa geçirýär. Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi bolmak bilen, ýurdumyz sebit we yklym döwletleriniň arasynda ulag-logistik hyzmatlaryň ösdürilmeginde möhüm orny eýeleýär. Munuň şeýledigine uzynlygy 600 kilometr bolan Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň taslamasy hem şaýatlyk edýär.

Halkara derejeli bu ýol alty sany hereket zolagyndan ybarat bolup, tehniki taýdan dünýä ölçeglerine doly laýyk gelýär. Täze awtomobil ýolunyň ugrunda ýolagçylardyr sürüjiler üçin ähli amatly şertler döredilip, söwda nokatlary, naharhanalar, myhmanhanalar, inženerçilik desgalary bina edildi, döwrebap elektron töleg terminallary, aragatnaşyk ulgamlary, wideogözegçilik enjamlary, tizlik ölçeýjiler oturdyldy.

Awtobanyň gurluşygynda ulanylan ýol belgileridir çyzgylar halkara hem-de Ýewropa ölçeglerine doly laýyk gelýär. Zerur ýerlerde dürli desgalar, köprüler, ýerasty geçelgeler, suw geçirijiler we beýlekiler göz öňünde tutulandyr. Bularyň ählisi Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň hil we tehniki çözgütleriň Ýewropa ölçeglerine laýyk gelýändigini tassyklaýar diýip, Ýadigar Gültekin taryhy waka mynasybetli ähli türkmenistanlylary ýene-de bir gezek gutlady.

Dabaranyň resmi bölegi tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz mejlisler jaýyndan çykyp, şanly waka mynasybetli, Mary welaýatynyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek täze ýolagçy awtobuslarynyň açarlaryny dabaraly ýagdaýda gowşurdy.

Welaýatyň häkimi sowgat berlen täze awtoulaglar üçin hormatly Prezidentimize sebitiň ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Arkadagly Gahryman Serdarymyza berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli ähli başlangyçlarynyň üstünliklere beslenmegini arzuw etdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda dabaraly ýagdaýda toý bagyny kesýär. Şol pursat asmana dürli reňkli howa şarlary uçurylýar.

Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň bu bölegini gurmak we ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak işleri «Türkmen Awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň buýurmasy esasynda «Altyn nesil» hojalyk jemgyýeti tarapyndan amala aşyryldy. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň milli ykdysadyýetimiziň hususy pudagynyň ösdürilmegine möhüm ähmiýet berýändigini bellemek gerek.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary bölegi alty sany hereket zolagyndan ybaratdyr. Onuň ýer düşeginiň giňligi 34,5 metr, ýol hereket böleginiň giňligi her tarapda 11,25 metr, her hereket zolagynyň giňligi bolsa 3,75 metrdir. Munuň özi tehniki görkezijiler babatda dünýäde şeýle desgalara bildirilýän talaplara laýyk gelýär. Her ugurda hereket zolagyna adatdan daşary ýagdaýlar üçin zolak, suwly ganaw, haýwanlaryň we adamlaryň hereket zolagyna çykmagynyň öňüni almak üçin niýetlenen metal germewler sepleşýär. Täze awtobanyň ýol örtügi birinji derejeli döwrebap serişdelerden — ýokary hilli asfalt-betondan, sintetik örtükden, geogözeneklerden, torlardan we awtomobil ýolunyň netijeli gatlarynyň mäkämligini artdyrýan beýleki serişdelerden ybarat bolup, olar ýol örtüginiň, köp gatly ýer düşeginiň göterijilik ukybyny artdyrmak üçin ulanylýar.

Ýol düzümi iň ýokary ülňüleri hasaba almak arkaly abadanlaşdyryldy. Onuň ugrunda awtoduralgalar, sürüjilerdir ýolagçylar üçin dynç alyş ýerleri, dükanlar, kafeler, ýangyç guýujy beketler we beýleki desgalar guruldy. Awtomobil ýolunyň ugrunda gözegçilik enjamlary bilen üpjün edilen ýol hereketine gözegçiligi amala aşyrýan gullugyň, tehniki we ýol hyzmat gulluklarynyň nokatlary göz öňünde tutulandyr. Ýol hereketi ulag akymy barada ähli maglumatlary toplaýan, ýatda saklaýan, ýol gözegçilik gullugyna geçirýän üznüksiz ýörite wideogözegçilik ulgamy arkaly dolandyrylýar. Bu ýere meteorologiýa bekedinden ýoluň çyglylygy, görnüş aralygy baradaky we beýleki maglumatlar hem iberilýär. Ýokary tizlikli täze awtomobil ýolunyň ugrunda gaýragoýulmasyz jaňlar we “Tiz kömek” merkezi bilen baglanyşdyrýan telefon aragatnaşygynyň ýörite nokatlary oturdylypdyr.

...Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň täze bölegi açylandan soňra, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow awtomobilleriň hereketine ak pata berip, ýangyç guýujy bekede tarap ugrady. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde işgärleriň netijeli işlemegi üçin döredilen şertler bilen tanyşdy.

Hünärmen ýangyç guýujy bekediň ulag serişdelerine hyzmat etmekde örän möhüm ähmiýetli desgadygyny hem-de bu täze awtomobil ýolunyň iň ýokary talaplara laýyklykda enjamlaşdyrylandygyny belledi. Tölegler elektron töleg terminallary arkaly amala aşyrylyp bilner. Beketde ornaşdyrylan enjamlar halkara standartlara laýyk gelýär. Hünärmen döwlet Baştutanymyza döwrebap desgany gurduryp berendigi hem-de bu ýerde işgärleriň netijeli zähmet çekmegine mümkinçilik berýän oňaýly şertleriň üpjün edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Arkadagly Gahryman Serdarymyza ak ýol arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz täze awtomobil ýolunyň ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, halkara ulag giňişligine işjeň goşulyşmagyna, Diýarymyzyň ykdysady kuwwatynyň pugtalandyrylmagyna ýardam etjekdigini aýtdy.

Ýolugra döwlet Baştutanymyzy dabara gatnaşyjylar mähirli mübäreklediler. Ýokary tizlikli täze awtomobil ýolunyň ugrunda aýdym-sazly çykyşlar ýaýbaňlandyryldy. Welaýatyň döredijilik toparlarynyň ýerine ýetirmeginde ajaýyp aýdym-sazlar ýaňlandy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýolagçylara hyzmat etjek düşelgä gelip, bu ýerde milli tagamlaryň we balyk önümleriniň sergisi bilen tanyşdy hem-de aşpezleriň milli tagamlary taýýarlamakda ussatlygyna ýokary baha berdi.

Bu ýerde balyklardan taýýarlanan tagamlaryň dürli görnüşleri görkezildi. Welaýatda bu ugurda iş alyp barýan kärhana öz önümleri bilen tanyşdyrdy. Sergide balyk önümçiligi üçin iýmleriň, ter gök önümleriň, miweleriň, bakja ekinleriniň dürli görnüşlerini synlamak bolýar.

Halkymyz balykdan taýýarlanan tagamlara aýratyn üns berýär. Balyk önümleri saglyk üçin peýdalydyr. Ýurdumyzyň bol suwly kölleri we derýalary, howdanlary, Hazar deňzi balygyň dürli görnüşleriniň gorlaryna baýdyr.

...Aýdym-sazlary, tanslary öz içine alýan folklor çykyşlary dabara aýratyn öwüşgin çaýdy.

Ýokary tizlikli täze awtomobil ýolunyň iki tarapynda medeniýet we sungat ussatlary ruhubelent çykyşlary bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda döwlet durmuşynyň ähli ugurlarynda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleri wasp edýärler.

Ýolugra döwlet Baştutanymyz düzümleýin desgalary, häzirki zaman hereket howpsuzlyk we gözegçilik enjamlaryny, awtoulaglara tehniki hyzmat ediş nokatlaryny synlady.

Inženerçilik talaplaryna laýyklykda, çagyl-çäge garyndysy düşelen gatlagyň galyňlygy 60 santimetre, owradylan çagyl-çäge garyndyly soňky iki gatlagyň hersiniň galyňlygy hem 20 santimetre deňdir. Mundan başga-da, ýoluň gurluşygynda galyňlygy 22 santimetr bolan üç gat asfalt düşemek işleri ýerine ýetirildi. Ýoluň gurluşygynda dürli köprüleri, ýerasty we ýerüsti geçelgeleri gurmak boýunça işler doly amala aşyryldy. Halkara talaplary hasaba almak bilen, täze awtomobil ýolunyň ugrunda 69 sany desga, şol sanda suw geçirijiler, haýwanlary geçirmek we oba hojalyk tehnikalary üçin ötükler, inženerçilik-kommunikasiýa ulgamlary guruldy.

Döwlet Baştutanymyz dürli ýük we ýeňil, şol sanda Mary welaýatynyň ýaşaýjylaryna sowgat berlen awtoulaglaryň täze ýol boýunça hereketini synlady.

Bu ýerden baýramçylyk ruhunda bezelen gelnalyjy kerweni hem geçdi. Munuň özi ýaş çatynjalaryň bagt toýunyň we halkara ähmiýetli ýoluň açylyş dabarasynyň sazlaşygyny alamatlandyrdy. Häzirki döwürde halkymyz bagtyýar durmuşda ýaşap, öz zähmetiniň hözirini görýär hem-de şanly wakalary dabaraly ýagdaýda belleýär. Açylyş dabarasynyň özboluşly däp-dessurlar bilen utgaşandygyny bellemek gerek. Bu bolsa oňa aýratyn öwüşgin çaýyp, halkymyzyň täze taryhy döwürde aýratyn many-mazmuna eýe bolýan baý medeni mirasyna, gadymdan gelýän däplerine üýtgewsiz ygrarlydygynyň aýdyň nyşanyna öwrüldi. Şöhratly geçmişimiziň ýadygärlikleri bahasyna ýetip bolmajak gymmatlyklar bolmak bilen, halkymyzyň taryhy we medeni tejribesini, türkmen döwletliliginiň şanly senelerini şöhlelendirip, ata-babalarymyzyň dünýä medeniýetiniň ösüşine ägirt uly goşant goşandygyna şaýatlyk edýär.

Döwlet Baştutanymyz ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň ugrunda gurnalan, baý milli däp-dessurlarymyzy açyp görkezýän türkmen obasyny synlaýar. Hatara düzülen ak öýleriň ýanynda gazanlar atarylyp, olarda milli tagamlar taýýarlanylýar. Halk äheňleriniň bu görnüşler bilen utgaşmagy dabara özboluşly öwüşgin berdi. El işine ussat gelin-gyzlarymyz toý lybaslaryny, tahýalary taýýarlap, ýüpek halylary dokaýarlar, täze keçäniň güllerini taýýarlaýarlar. Ýaşajyk zehinler bolsa alaja örmek bilen meşgullanýarlar. Bularyň ählisi aýdym-sazlaryň owazy, şatlykly gülki sesleri bilen utgaşýar. Bu işlere gümra gyzlar halk we toý aýdymlaryny, läleleri ýerine ýetirýärler.

Uzak bolmadyk ýerde kerwen hatary görünýär. Munuň özi dabara gatnaşyjylara Beýik Ýüpek ýoly döwrüne gaýybana syýahat etmäge, onuň taryhy barada maglumat almaga mümkinçilik berýär.

Täze awtomobil ýolunyň ugrunda gadymy Gündogar bazarynyň görnüşi hem emele getirilipdir. Bu ýerde halk senetçiliginiň dürli görnüşleri, ussat senetçileriň el işleri görkezilýär. Olaryň ýanynda milli äheňde bezelen halylar, şaý-sepler hem orun alypdyr. Halk aýdymlaryny ýerine ýetirýän bagşylaryň töweregini şadyýan märeke gurşap aldy. Bereketli türkmen topragynda ösdürilip ýetişdirilen miweler, bakja önümleri halkymyzyň bolelin durmuşynyň özboluşly beýany boldy.

Gelin toýunyň dabarasy bolsa baýramçylyga aýratyn bezeg berdi. Halkymyzda toý dabarasy hemme wagtda-da milli dessurlar bilen utgaşdyrylypdyr. Deprekçi, tüýdükçi, gopuzçy we beýleki halk saz gurallaryny çalýan sazandalaryň owazy tansçylaryň hereketi bilen sazlaşýar.

Döwlet Baştutanymyz ýaş suratkeşleriň dürli öwüşginli eserlerini, konsert meýdançalarynda sahnalaşdyrylan çykyşlary synlady.

Çagalar aşyk, tanap çekmek, aýterek-günterek ýaly milli oýunlary uly gyzyklanma bilen oýnaýarlar.

Gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýan milli mirasymyz we däp-dessurlarymyz möhüm ähmiýete eýedir. Halkymyzyň köpasyrlyk ýörelgeleri döwrüň ruhuna laýyklykda baýlaşdyrylyp, çeper döredijiligiň dürli görnüşlerinde öz beýanyny tapýar. Watanymyzyň, halkymyzyň abadançylygyny we rowaçlygyny, hormatly Prezidentimiziň hem-de Gahryman Arkadagymyzyň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny arzuwlaýan alkyşlar ýaňlanýar.

Halkara we döwlet ähmiýetli ýollaryň gurluşygy bilen birlikde, welaýatara, etrabara derejedäki ýollaryň gurluşygynda hem giň möçberli işler yzygiderli alnyp barylýar. Çünki ýurdumyzyň senagatynyň, oba hojalygynyň okgunly ösüşi netijeli ulag düzümi bilen hem berkidilmelidir we goldanylmalydyr. Mundan başga-da, ýollaryň giň gerimde gurulmagy ähli sebitlerde täze iş orunlarynyň müňlerçesini döretmäge, welaýatlaryň arasyndaky aragatnaşygy ýygjamlaşdyrmaga, Türkmenistanyň çäginden daşary ýurtlaryň awtoulag serişdeleriniň üstaşyr geçýän hereketini artdyrmaga, ýol hereketiniň howpsuzlygyny ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Ýewraziýa yklymynda möhüm söwda ýollarynyň çatrygynda ýerleşýän Türkmenistany iri halkara üstaşyr geçiriji döwlete öwürmek babatda yzygiderli işler durmuşa geçirilýär. ХХI asyryň Beýik Ýüpek ýoluny döretmek ugrunda yhlas edip gurulýan täze ýollar halklary abadan durmuşa alyp barýar. Olar durnukly ösüşe, özara bähbitli hyzmatdaşlyga, ýakyn goňşularymyz, dünýäniň alysdaky halklary bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga hem ýardam edýär.

Hemme ýerde hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän syýasatyny, türkmen halkynyň Milli Lideriniň asylly işlerini wasp edýän joşgunly aýdymlar ýaňlanýar.

Dabara tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylyş dabarasyna gatnaşyjylara we myhmanlara berk jan saglyk, işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Hormatly Prezidentimiz Mary şäheriniň Halkara howa menzilinden paýtagtymyza ugrady.

(2024-nji ýylyň 17-nji apreli)

Hormatly adamlar!
Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Şu gün biz Garaşsyz Watanymyzyň durmuşynda nobatdaky möhüm wakalaryň şaýady bolýarys. Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylyş dabarasyna gatnaşýarys.

Şeýle hem şu gün Mary welaýatynyň Mary şäherinde Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezi, 2 gatly 59 sany ýaşaýyş jaýyndan ybarat toplum dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berler. Welaýatyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek täze, döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň 200-e golaýy hem sowgat hökmünde gowşurylar.

Hormatly adamlar!
Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Men siziň ähliňizi bu şatlykly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Hormatly adamlar!

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Garaşsyz Watanymyzda taryhy özgertmeler giňden rowaçlanýar. Şu gün ýurdumyzyň ýolgurluşyk pudagynyň şöhratly taryhynyň sahypalaryna ýatdan çykmajak wakalaryň biri hökmünde ýazylar.

Hormatly adamlar!

Bilşiňiz ýaly, 2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda hormatly Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat — Tejen bölegi dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berildi. Bu gün bolsa awtobanyň ikinji tapgyrynyň, ýagny Tejen — Mary böleginiň gurluşygy doly tamamlanyp, ulanmaga berilýär. Täze ýoluň ugrunda ençeme döwrebap desgalar bina edildi. Ýolagçylar we sürüjiler üçin ähli amatly şertler döredildi. Bu iri taslamanyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ata-babalarymyzyň ýol, köpri gurmak ýaly sogap işleriniň Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hem üstünlikli dowam etdirilýändigini görkezýär.

Hormatly adamlar!

Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça ýurdumyzyň döwrebap ulag geçelgelerini birleşdirmek möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Bu wezipäni üstünlikli amala aşyrmakda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň ähmiýeti hem örän uludyr. Umumy uzynlygy 600 kilometre deň bolan bu awtomobil ýolunyň gurulmagy gadymy Beýik Ýüpek ýolunyň gaýtadan döwrebap görnüşde dikeldilýändiginiň nobatdaky güwäsidir.

Ýurdumyzyň Ahal we Mary welaýatlarynyň çäginden geçip, paýtagtymyz Aşgabady Lebap welaýaty bilen birleşdirjek Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoly uzak aralygy gysga wagtda geçmäge mümkinçilik berer. Ýolagçylaryň we ýükleriň bökdençsiz gatnawyny üpjün eder. Ýoluň gurluşygynyň doly tamamlanmagy Türkmenistanyň ulag ulgamynyň geçirijilik ukybyny, logistik hyzmatlaryň hilini ep-esli ýokarlandyrmaga şert döreder. Ýurdumyzyň ulag ulgamynyň döwrebap kämilleşdirilmegi milli ykdysadyýetimiziň ösmegine uly itergi berer.

Hormatly adamlar!

Türkmenistan döwletimiziň dünýä yklymlarynyň çatrygynda örän amatly ýerde ýerleşmegi halkara ulag we üstaşyr geçelgesini döretmäge, ýurdumyzyň ulag ulgamynyň dünýäniň ulag ulgamyna goşulyşmagyna, hyzmatdaş ýurtlar bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary has-da giňeltmäge mümkinçilik berýär. Biz geljekde-de Diýarymyzda awtomobil ýollarynyň gurulmagy, döwrebaplaşdyrylmagy, halkara ulag geçelgeleriniň döredilmegi boýunça netijeli işleri dowam etdireris.

Hormatly adamlar!
Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Berkarar döwletimizde ynsan saglygyny goramaga, keselleriň öňüni almaga, sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmaga uly ähmiýet berýäris. Saglygy goraýyş ulgamyna döwrüň iň kämil lukmançylyk enjamlaryny hem-de öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrýarys. Şu gün Mary şäherinde açylyp ulanmaga berilýän Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezi hem bu ugurda amala aşyrýan işlerimiziň aýdyň beýanydyr. Bu döwrebap saglygy goraýyş merkezinde enäniň we çaganyň saglygyny berkitmek üçin ähli mümkinçilikler döredilen. Ilatyň saglygyny goramakda esasy merkezleriň birine öwrüljek döwrebap merkez uzak ýyllaryň dowamynda halkymyza hyzmat eder.

Hormatly adamlar!
Hormatly dabara gatnaşyjylar!

Biz halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak barada hem yzygiderli alada edýäris. Ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny gurup, ulanmaga berýäris. Mary welaýatynyň Mary şäherinde bina edilen 2 gatly 59 sany ýaşaýyş jaýynda ýaşamak üçin ähli zerur şertler döredilen. Biz raýatlarymyzyň durmuş şertlerini, ýaşaýyş jaý bilen üpjünçiligini has-da gowulandyrmak ugrunda alyp barýan işlerimizi geljekde hem dowam etdireris.

Hormatly adamlar!
Hormatly dabara gatnaşyjylar!

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň rowaçlyklara beslenýän günlerinde Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň, Mary şäherinde Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň, täze ýaşaýyş jaýlar toplumynyň açylyp ulanmaga berilmegi, şeýle hem Mary welaýatynyň ilatyna döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň sowgat hökmünde gowşurylmagy bilen Siziň ähliňizi ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Size berk jan saglyk, asuda we bagtyýar durmuş, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwletimiz ösüş-özgerişleriň aýdyň ýoly bilen ynamly öňe barýar. Döwlet Baştutanymyzyň taýsyz tagallalary bilen milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmagyň ýoly bilen ösüş-özgerişleriň täze belentliklerine çykmagyna giň ýol açyldy.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini ösdürmekde, ykdysadyýetimize sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça öňdebaryjy derejelere ýetmekde wajyp wezipeleri öňde goýýar. Ýurdumyzda elektron senagatyny ösdürmek, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmek şu günüň wajyp wezipesi bolup durýar. Bu wezipe innowasion, ýokary tehnologiýaly, bäsleşige ukyply sanly ykdysadyýeti kemala getirmekden ybaratdyr. Hut şu maksat bilen Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasy kabul edildi.

Sanly ykdysadyýet diýmek, munuň özi — elektron enjamlarynyň kömegi bilen önümçilik, söwda, alyş-çalyş, sarp etmek, paýlamak boýunça dürli görnüşli çylşyrymly işleri örän gysga wagtda amala aşyrmak diýmekdir. Şol bir wagtda ol şol “akylly” enjamlaryň satyn alynmagynam öz içine alýar. Ýokarda ýatlanymyzy başgaça aýtsak, sanly ykdysadyýet — munuň özi elektron hasaplaşyk, internet-söwda hem-de göni ýaýlym hyzmatlaryny bermekligi öz içine alýan sanly kompýuter tehnologiýalary bilen bagly hereketleriň ulgamydyr.

Öňdebaryjy ulgamyň maliýe we bank edaralarynyň işini kämilleşdirmekdäki ähmiýeti örän uludyr. Bu edaralaryň işiniň sanlylaşdyrylmagy dürli amallary ýerine ýetirmekde wagtyň tygşytlanmagyna, müşderilere edilýän hyzmatlaryň görnüşlerini artdyryp, hilini ýokarlandyrmaga täze mümkinçilikleri açýar. “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda ykdysadyýetimizi we dürli ulgamlary sanlylaşdyrmakda netijeli işleriň bady artýar.

Arslan ÇARYÝEW.

Türkmenistanyň “Türkmenistan” DTB-nyň “Pendi” şahamçasynyň sanly bank tehnologiýasy we awtomatizasiýa bölüminiň esasy hünärmeni, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Ata Watanymyz Türkmenistan Garaşsyzlyk ýyllary içinde durnukly ösüş ýoluna düşdi. Bedew bady bilen öňe barýan ýurdumyzda ähli pudaklar bilen birlikde ýurdumyzyň senagat ulgamynda hem maksatnamalaýyn işler durmuşa geçirilýär. Şeýle netijeli işleriň alnyp barylmagy söwda toplumynyň ähli ugurlaryny kämilleşdirýär. Hereket edýän ulgamlaryň çäginde döwrebap tehniki serişdeleriň ornaşdyrylmagy önümleriň hil taýdan kämilleşmegine giň ýol açýar.

Häzirki döwürde ýurdumyzyň içeri we daşary ykdysady syýasatynda esasy orunlaryň birini eýeleýän söwda toplumy halk hojalygynyň çalt depginde ösýän ugruna öwrüldi. Bu ulgamda maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilmeginiň düýp maksady, milli ykdysadyýetimiziň ösüşini hil taýdan täze derejelere çykarmakdan, ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmakdan ybarat bolup durýar. Söwda we hyzmatlar ulgamynyň ýokary derejelere çykarylmagy milli özgertmelerimiziň netijeli durmuşa geçirilýändiginiň beýany bolup durýar. Şeýle-de ykdysadyýetimiziň döwrebaplaşdyrylýandygyny, bu toplumyň ösüşi esasynda, milli önüm öndürijilerimiziň eksport mümkinçilikleriniň giň gerime eýe bolýandygyny hem bellemek gerek.

Eziz Diýarymyzyň ykdysadyýetiniň esasy ugurlarynyň biri bolan dokma pudagynda-da öndürilýän harytlaryň hili hem barha ýokarlanýar. Bu ugurda döwrebap tehnologiýaly önümçilik düzümleriniň döredilmegi bäsleşige ukyply dürli görnüşli dokma önümleriniň öndürilmegine uly itergi berýär. Ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň diwersifikasiýa ýoly bilen ösmegine dokma toplumlary, esasan, pagta süýüminden ýüplükleri taýýarlaýan, dürli görnüşdäki matalary dokaýan, tikinçilik önümlerini öndürýän kärhanalar öz goşantlaryny goşýarlar. Dokma toplumynyň önümçilik kuwwatlygynyň ýokarlandyrylmagy, milli haryt nyşanly önümleriň artdyrylmagy we hil taýdan ýokarlandyrylmagy, şeýle hem olaryň görnüşlerini giňeltmek, ekologiýa taýdan arassa, bäsleşige ukyply önümlerimiziň diňe bir içerki bazarlarda däl, hatda, daşary ýurt bazarlarynda hem eýeleýän ornuny giňeldýär. Garaşsyzlyk ýyllarynda amala aşyrylýan ägirt uly işleriň netijesinde, häzirki döwürde ýurdumyzda «Gala», «Ýeňiş», «Goza», «Wada», «Nusaý», «Bedew», «Bürgüt», «Akpamyk», «Merw», «Jeýtun», «Mäne» ýaly haryt nyşanly dokma önümleri öndürilýär we olar ildeşlerimiz we daşary ýurtly sarp edijiler tarapyndan uly isleg bildirilýän harytlaryň hatarynda durýar.

Milli mirasymyz bolan türkmen haly sungaty häzirki wagtda uly üstünliklere beslenýär. Türkmen halylary deňi-taýy bolmadyk gözelligi we ýokary hilliligi bilen Ýer ýüzünde uly meşhurlyga eýedir. Bu ulgamda «Türkmenhaly» döwlet birleşigi tarapyndan haly önümlerini öndürmekde, şeýle-de haly dokamagyň usullaryny, gadymdan gelýän haly nusgalaryny we irki haly önümlerini gaýtadan dikeltmek üçin oňyn işler durmuşa geçirilýär. Bu birleşigiň çeper halyçylyk kärhanalarynda öndürilýän dürli şekilli halylar hem-de sowgatlyk önümler bilen birlikde, türkmen halylarynyň nusgawy görnüşleri hem öndürilýär. Bularyň ählisi içerki we daşarky bazarlarda bildirilýän talaplary üstünlikli kanagatlandyrýar. Munuň netijesinde, türkmen halkynyň çeperçilik medeniýetiniň gymmatly mirasy bolan halylarymyzyň dünýä meşhurlygy has-da belende göterilýär.

Täze taryhy döwürde döwletimiziň daşary ykdysady gatnaşyklary pugtalandyrylýar, şeýle hem söwda ulgamynyň kuwwatlygyny berkitmek, daşary ýurt işewürleri bilen ýakyn hyzmatdaşlyk saklamak, esasan, maýa goýumlary çekmek üçin anyk işler durmuşa geçirilýär. Häzirki döwürde ykdysady özgertmeleriň netijesinde, birnäçe oňyn işleriň durmuşa geçirilmeginde hususy ulgama möhüm orun degişlidir. Bu ulgam ýokary hilli harytlary, hyzmatlary hödürlemek bilen, azyk, gurluşyk serişdeleriniň önümleriniň we beýlekileriň önümçilik ulgamlaryna maýa goýumlary gönükdirýär. Şol esasda, söwda ulgamyny durnukly ösüş ýoly bilen ösdürmekde telekeçilik ulgamyna, hususan-da, isleg bildirilýän daşary ýurt harytlarynyň ornuny tutýan, eksporta niýetlenen önümleriň öndürilmegine aýratyn ähmiýet berilýär.

Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanda döredilýän giň mümkinçilikleriň netijesinde, milli ykdysadyýetimiziň söwda ulgamynda maksatnamalaýyn işler tapgyrlaýyn durmuşa geçirilip, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi yzygiderli ýokarlandyrylýar. Şeýle işleriň sakasynda duran Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli tutýan tutumly işleri elmydama rowaçlyklara beslensin!

«Esger».

Aşgabat, 16-njy aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň (UN-Habitat) Ýerine ýetiriji direktorynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji Mihal Mlynary kabul etdi.

Myhman wagt tapyp kabul edendigi üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, parahatçylyk döredijilikli syýasaty yzygiderli durmuşa geçirýän, sebit we halkara hyzmatdaşlyk meselelerinde möhüm orny eýeleýän Bitarap Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň öňden gelýän ygtybarly hyzmatdaşy bolup durýandygyny nygtady. Şunda BMG-niň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň ýurdumyz bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmäge gyzyklanma bildirýändigi bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow jenap Mihal Mlynary mähirli mübärekläp, onuň Aşgabada saparynyň Türkmenistan bilen UN-Habitat-nyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny we geljegini ara alyp maslahatlaşmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen edaralary bilen köpugurly strategik hyzmatdaşlygy ösdürmek ýurdumyzyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. “Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda 2021 — 2025-nji ýyllar üçin durnukly ösüş ugrunda hyzmatdaşlyk etmek boýunça Çarçuwaly maksatnamanyň” çäklerindäki däp bolan hyzmatdaşlyk netijeli häsiýete eýedir. Ol bilelikde işlemek üçin esas goýujy resminama bolup durýar.

Duşuşygyň dowamynda ýurdumyzyň we UN-Habitat-nyň arasyndaky gatnaşyklaryň derwaýys meseleleri boýunça düýpli pikir alyşmalar boldy. Nygtalyşy ýaly, ýurdumyzda milli ösüşi ilerletmek we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça amala aşyrylan çäreler hyzmatdaşlygyň aýdyň netijesidir. Şeýle hem 2020-nji ýylda Birleşen Milletler Guramasynyň Ženewadaky edarasynyň ýanynda Türkmenistanyň hemişelik wekiliniň, şol bir wagtda ýurdumyzyň BMG-niň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň hemişelik wekiliniň bellenilmeginiň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm ädim bolandygy nygtaldy.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyz 2023-nji ýylda UN-Habitat-nyň Durnukly şäherleşme boýunça dostlar toparyna we Şäherleri ösdürmek boýunça täze maksatnamasyna goşuldy. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda UN-Habitat-nyň wekilhanasyny açmak meselesiniň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň häzirki wagtda dowam edýän 78-nji sessiýasynda ýurdumyz üçin ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, şu ugurdaky ilkinji ädim hökmünde hyzmatdaşlygyň anyk ugurlaryny kesgitlemek, netijede, taslamalaýyn resminamany işläp düzmek üçin BMG-niň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň hünärmenlerinden ybarat bolan toparyň Türkmenistana saparyny guramagy teklip etdi. Bu resminama özara gatnaşyklaryň hukuk binýady bolup hyzmat eder.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistanda inklýuziw durmuş hyzmatlarynyň ulgamyny hem-de ilatyň goraglylygyny üpjün etmek boýunça döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde önümçilik, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy yzygiderli alnyp barylýar. Täze obalar, şäherçeler, şäherler, döwrebap ýaşaýyş jaýlary, dynç alyş we lukmançylyk merkezleri, mekdepler, çagalar baglary gurlup ulanmaga berilýär.

Diýarymyzyň gözel künjekleriniň birinde öňdebaryjy maglumat-kommunikasiýa we “ýaşyl” tehnologiýalar bilen üpjün edilen Arkadag şäheri guruldy. Täze şäheriň açylyş dabarasynda Arkadag şäheri BMG-niň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň “Inklýuziw, howpsuz, durnukly we “akylly” sebitler hem-de jemagatlar ýörelgelerini durmuşa geçirmekdäki tagallalary üçin” atly güwänamasyna mynasyp boldy. Mümkinçilikden peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow şähergurluşyk ugrunda ýurdumyzda alnyp barylýan işlere ýokary baha berlendigi üçin bu düzüme minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň BMG-niň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasy bilen mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny nygtap, birnäçe teklipleri, şol sanda şähergurluşyk ulgamynda kanun çykaryjylyk babatda hyzmatdaşlygy giňeltmek, döwrebap hukuk usulyýetlerini we mehanizmlerini öwrenmek baradaky teklipleri beýan etdi. Munuň özi şäherleriň durnukly ösmegine ýardam eder. Şeýle-de ýokary tehnologiýaly, ekologik taýdan arassa, tebigy betbagtçylyklara durnukly, durmuş taýdan amatly şäherleri ösdürmek boýunça ählumumy maksatnamalary, strategiýalary durmuşa geçirmekde hyzmatdaşlyk etmek, şäher infrastrukturasyny gurmakda we dolandyrmakda döwlet hem-de hususy pudagyň arasyndaky hyzmatdaşlyk boýunça öňdebaryjy tejribeleri paýlaşmak teklip edilýär. Öz tarapyndan Türkmenistan UN-Habitat-nyň şu meseleler boýunça tekliplerine seretmäge taýýardyr.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Birleşen Milletler Guramasynyň Ilatly nokatlar boýunça maksatnamasynyň Ýerine ýetiriji direktorynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji Mihal Mlynar birek-birege hoşniýetli arzuwlaryny beýan edip, Türkmenistan bilen UN-Habitat-nyň arasyndaky ählumumy abadançylygyň we durnukly ösüşiň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygyň üstünlikli dowam etdiriljekdigine ynam bildirdiler.