Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasynyň iri neşirleriniň we teleýaýlymlarynyň wekillerine interwýu berdi
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň ozaldan gelýän we ygtybarly hyzmatdaşy bolan Hytaý Halk Respublikasynyň birnäçe teleýaýlymlarynyň we abraýly metbugat serişdeleriniň wekilleriniň sowallaryna jogap berdi. Milli Liderimiz bilen guralan sowal-jogap söhbetdeşligine Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň metbugat attaşesi, hanym Ýuý Sýaoşuan gatnaşdy.
Hytaýyň belli teleýaýlymlarynyň we köp millionly okyjylary bolan metbugat serişdeleriniň wekilleriniň Türkmenistana bolan ägirt uly gyzyklanmalary döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygynda tutuş dünýä ähmiýetli başlangyçlary öňe sürýän ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň barha belende galýandygynyň nobatdaky beýanydyr.
— Hormatly jenap Prezident, men Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň metbugat attaşesi. Siz ýakyn wagtda Pekinde geçiriljek 2022-nji ýylyň Gyşky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin Hytaýa sapary amala aşyrmagy meýilleşdirýärsiňiz. «CCTV», «CGTN in Russian» telekompaniýalarynyň we «Ženmin žibao» gazetiniň hem-de «Sinhua» habarlar agentliginiň sowallaryna jogap bermäge razylyk bermegiňizi Sizden haýyş edýärin.
— Ozaly bilen, «CCTV» we «CGTN in Russian» kompaniýalarynyň ýolbaşçylaryna şu interwýuny guramak başlangyjy bilen çykyş edendikleri üçin minnetdarlyk bildirýärin. Hytaýda hem, onuň çäklerinden daşarda hem millionlarça tomaşaçylary we okyjylary bolan, dünýäde meşhurlyk hem-de uly abraý gazanan şeýle köpçülikleýin habar beriş serişdeleri bilen söhbetdeşligiň geçirilmegi biziň dostlukly halklarymyzyň we döwletlerimiziň arasynda özara düşünişmegiň has-da giňeldilmegine ýardam berer.
Pekinde geçiriljek gyşky Olimpiadanyň açylyş dabarasyna gatnaşmak baradaky çözgüdim barada aýdylanda, ol, ilkinji nobatda, bu sport bäsleşikleriniň bütin dünýä üçin ägirt uly ähmiýete eýedigi bilen şertlendirilendir.
Olimpiýa oýunlary hemişe halklaryň arasynda parahatçylygyň we dostlugyň pugtalandyrylmagyny, duşmançylygyň hem-de uruşlaryň bes edilmegini, dürli milletleriň, dürli syýasy ynama eýerýän adamlaryň jebisleşmegini, olaryň Olimpi
ýa hereketiniň belent ýörelgelerine ygrarlylygyny alamatlandyrýar. Bu oýunlar halklaryň we döwletleriň arasynda özara düşünişmäge, açyklyga hem-de birek-birege hormat goýmaga ýardam berýär. Men öz içeri we daşary syýasatynda hut şu ýörelgelere eýerýän ýurduň — Türkmenistanyň Prezidenti hökmünde Hytaý Halk Respublikasynyň çuňňur hormatlanylýan Başlygynyň çakylygyny minnetdarlyk bilen kabul etdim.
— Gyşky Olimpiýa oýunlaryndan Siz nämelere garaşýarsyňyz?
— Bu oýunlaryň örän ýokary guramaçylyk hem-de sport ruhy, adalatly bäsleşik, oňa gatnaşyjylaryň birek-birege hormat goýmak ruhunda, tomaşaçylaryň ägirt uly gyzyklanma ýagdaýynda geçjekdigine ynanýaryn.
Biz Hytaýyň bu Olimpiada taýýarlyk görşüni üns bilen synladyk. Taýýarlyk üçin giň gerimli işleriň ýerine ýetirilendiginiň, köp sanly ajaýyp desgalaryň gurlandygynyň, innowasion häsiýetli we ýokary tehnologiýaly çözgütleriň peýdalanylandygynyň hem-de ornaşdyrylandygynyň şaýady bolduk. Siziň ýurduňyz giň gerimli wezipeleri üstünlikli çözmäge ukyplydygyny nobatdaky gezek görkezdi.
Öňde boljak Olimpiadanyň köp sanly haýran galdyryjy netijeleri berjekdigine, dünýä sportunyň taryhynda unudylmajak waka öwrüljekdigine, Ýer ýüzüniň dürli künjeklerindäki millionlarça adamlar üçin köpöwüşginli hakyky baýramçylyga öwrüljekdigine ynanýaryn.
— Hytaý 1992-nji ýylda Türkmenistan bilen diplomatik gatnaşyklary ýola goýan, şeýle hem ýurduňyzyň hemişelik Bitaraplyk syýasatyny goldan ilkinji döwletleriň biridir. Geçen 30 ýylyň dowamynda Hytaý bilen Türkmenistan ynanyşmak, özara bähbitli we deňhukukly gatnaşyklary ýola goýdular. Siziň pikiriňizçe, bu hyzmatdaşlyk haýsy ulgamlarda has netijeli ösdürilýär, iki ýurduň hem ösüşine we abadançylygyna ýardam berýär, dünýä derejesinde parahatçylygyň hem-de özara düşünişmegiň berkidilmegine gulluk edýär?
— Biz Türkmenistanyň Garaşsyz döwlet hökmünde berkarar bolmagynyň barşynda Hytaýyň beren goldawyna, Bitaraplyk derejämize hem-de onuň binýadynda alyp barýan daşary syýasat strategiýamyza hormat bilen garandygyna ýokary baha berýäris we muny hiç wagt ýatdan çykarmarys.
Türkmenistan, öz nobatynda, hytaýly hyzmatdaşlarymyz üçin örän möhüm meseleler, şol sanda Hytaý Halk Respublikasynyň çäk bitewüligi, jebisligi baradaky meseleler babatynda öz garaýyşlaryny hemişe anyk we aýdyň beýan edýär.
Biz «bitewi Hytaý» syýasatyny, kenarýaka gatnaşyklarynyň parahatçylykly ýol bilen ösdürilmegini we Hytaýyň parahatçylykly birleşdirilmegini hemişe berk goldaýarys.
Türkmenistan üçin Hytaý diňe bir beýik döwlet, dünýäniň örän kuwwatly ykdysady we senagat merkezi, giň we geljegi uly bazar däl-de, wagtyň synagyndan geçen ygtybarly dostdur. Bu gün biziň gatnaşyklarymyz uzak möhletleýin, strategik häsiýete eýedir. Bu hyzmatdaşlyk wagtyň synagyndan geçdi, öz netijeliligini görkezdi we häzirki wagtda Ýewraziýa giňişliginde durnuklylygyň hem-de ösüşiň möhüm şertine öwrüldi.
Bizi Hytaý bilen dünýägaraýyşlarymyzyň, ählumumy parahatçylyk we howpsuzlyk meselelerinde maksatlarymyzyň hem-de wezipelerimiziň ýakynlygy birleşdirýär. Bu bolsa iki ýurda iri halkara guramalaryň, ozaly bilen, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde, dünýä giňişliginde üstünlikli hyzmatdaşlyk etmäge, birek-birege goldaw bermäge, oňyn çözgütleri öňe sürmek hem-de durmuşa geçirmek üçin syýasy-diplomatik tagallalary utgaşdyrmaga mümkinçilik berýär. Gatnaşyklarymyzyň şunuň ýaly derejesi Türkmenistanyň hem-de Hytaýyň halklarynyň hakyky bähbitlerine laýyk gelýär, Ýewraziýa yklymynda we tutuş dünýäde ösüş hereketlerine oňyn täsirini ýetirýär.
Türkmen-hytaý gepleşikleriniň gün tertibinde Merkezi Aziýadaky ýagdaýy ara alyp maslahatlaşmak meselesi aýratyn orun eýeleýär. Bu meselede hem biziň ýurtlarymyzyň garaýyşlary gabat gelýär: Türkmenistan hem, Hytaý Halk Respublikasy hem sebitde bähbitleriň köptaraplaýyn deňeçerligine esaslanýan ygtybarly howpsuzlyk ulgamyny döretmek ugrunda çykyş edýärler hem-de ýüze çykýan meseleleri syýasy-diplomatik ýol bilen çözmäge ygrarlydyrlar.
Bu ugurda Türkmenistan bilen Hytaý dünýä bileleşiginiň jogapkärli agzalary hökmünde çykyş edip, özara hereket etmegiň sebit gurallarynyň döredilmegine iş ýüzünde uly goşant goşýarlar we sebitde emele gelýän oňyn meýilleri goldamaga ýardam berýärler.
Ýangyç-energetika ulgamy Türkmenistanyň we Hytaý Halk Respublikasynyň hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Munuň özi düşnüklidir: biziň döwletlerimiz bu ugurda uly kuwwata eýedirler. 2009-njy ýylyň ahyrynda strategik ähmiýetli Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň ulanylmaga berilmegi hem munuň subutnamasydyr. Bu ägirt uly taslamanyň amala aşyrylmagy deňhukuklylyk, özara bähbitlere düşünişmek ýörelgelerine esaslanýan hakyky hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň, gaz geçirijiniň işe girizilmegi netijesinde açylan giň mümkinçiliklere we onuň geljegine göz ýetirmegiň aýdyň mysalydyr. Munuň özi turbageçiriji energetika taslamalaryna gatnaşyjylaryň ählisiniň — öndürijileriň, üstaşyr geçirijileriň hem-de sarp edijileriň bähbitleriniň deňeçerligini üpjün etmegiň maksatlarynyň iş ýüzünde amala aşyrylmagydyr.
Häzirki wagtda biz Hytaý Halk Respublikasynyň ykdysadyýetiniň barha artýan zerurlyklaryny hem-de Türkmenistanyň serişdeler binýadynyň mümkinçiliklerini hasaba almak bilen, türkmen tebigy gazynyň iberilýän möçberlerini has-da artdyrmak meseleleriniň üstünde işleýäris. Şunuň bilen baglylykda, biz Türkmenistandan Hytaýa çenli ugur boýunça 4-nji turbageçirijini gurmagyň mümkinçiliklerini düýpli ara alyp maslahatlaşmaga taýýardyrys.
Hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-hytaý komitetiniň çäklerinde netijeli işler alnyp barylýar, onuň 2021-nji ýylyň noýabr aýynda geçirilen mejlisinde 5 resminama, şol sanda Türkmenistanyň Hökümetiniň we Hytaý Halk Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda 5 ýyl üçin (2021 — 2025-nji ýyllar) hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna gol çekildi. Biz bu Maksatnama hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň ygtybarly binýady hökmünde garaýarys.
Umuman aýdylanda, iki döwlet hem hyzmatdaşlyk üçin syýasatda, ykdysadyýetde we söwdada, ulag ulgamynda we energetikada, maýa goýumlarda, ýokary tehnologiýalar ulgamynda, medeni-ynsanperwer ugurlarda hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçiliklere eýedir.
— Hytaý bilen Türkmenistan giň gerimli başlangyçlary — degişlilikde, «Bir guşak — bir ýol» we «Beýik Ýüpek ýolunyň dikeldilmegi» başlangyçlaryny durmuşa geçirmäge girişdiler. Siz bu iki strategiýa uzak möhletleýin özara bähbitlere laýyk gelmegi nukdaýnazaryndan nähili baha berýärsiňiz?
— Hakykatda, özara bähbitleriň bolmagy Türkmenistana we Hytaýa ýokarda agzalan strategiýalary durmuşa geçirmek ugrunda hyzmatdaşlygy üstünlikli giňeltmäge ýardam berýär. Bu başlangyçlaryň ikisi hem Ýewraziýada ykdysady ösüşe kuwwatly itergi berer hem-de häzirki zaman şertlerinde Ýuwaş ummandan Atlantika ummanyna çenli ägirt uly giňişligi birleşdirip, özara baglanyşykly önümçilik we tehnologiýa ulgamlaryny, senagat guşaklyklaryny kemala getirer, köp sanly durmuş meseleleriniň oňyn çözülmegine, halklaryň ýaşaýyş we abadançylyk derejesiniň ýokarlandyrylmagyna ýardam berer.
Hyzmatdaşlygyň diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilmeginiň biziň yklymymyzda geoykdysadyýetiň täze keşbini kemala getirmegiň esasy bolup durýandygyna ynanýaryn. Munuň özi hakykatdyr hem-de islendik oňyn başlangyçlar, strategiýalar we teklipler özara bähbitleriň we uzak möhletleýin maksatlaryň sazlaşygy esasynda biri-biriniň üstüni doldurmalydyr. Şunuň bilen baglylykda, «Beýik Ýüpek ýolunyň dikeldilmegi» konsepsiýasy öz tebigaty we geoykdysady ähmiýeti boýunça Hytaýyň «Bir guşak — bir ýol» başlangyjy bilen utgaşýar.
— Uly pandalaryň Hytaýyň milli baýlygy bolşy ýaly, ahalteke bedewleri Türkmenistanyň gymmatly mirasy hasaplanylýar. Hytaýda hem bu bedewlere uly sarpa goýulýar hem-de olar «behişdi bedewler» diýlip atlandyrylýar. Bu seýrek duş gelýän atlar 2 müň ýyl mundan ozal gadymy Ýüpek ýoly boýunça Hytaýa getirilipdir. Biziň bilşimiz ýaly, Siz bedewleri öwrenmek we olary wagyz etmek boýunça ussat hünärmensiňiz. 2014-nji ýylyň maý aýynda, haçan-da Siz HHR-iň Başlygy Si Szinpin bilen Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň mejlisine hem-de Pekinde Hytaýyň atşynaslyk medeniýetiniň festiwalynyň açylyş dabarasyna gatnaşan mahalyňyz Hytaýa ahalteke bedewini sowgat berdiňiz.
Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň uzak möhletleýin ýagdaýda ösdürilmegine ýardam bermek maksady bilen, syýasy we ykdysady hyzmatdaşlykdan başga-da, medeniýet, bilim, ylym we tehnika, sport hem-de beýleki ynsanperwer ulgamlarda özara alyşmalary giňeltmek we çuňlaşdyrmak ugrunda ýene-de nähili çäreleri geçirmegi zerur hasap edýärsiňiz?
— Siziň ahalteke bedewleri bilen baglanyşykly getiren mysalyňyz Türkmenistanyň we Hytaýyň gadymy hem-de baý taryha eýe ýurtlardygynyň, biziň gatnaşyklarymyzyň öz gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alyp gaýdýandygynyň subutnamasydyr. Bu babatda bahasyna ýetip bolmajak bu gymmatly mirasy häzirki zaman ýagdaýlarynda we şertlerinde düýpli öwrenmek, onuň ähmiýetine göz ýetirmek üçin Türkmenistanyň we Hytaýyň halklarynyň taryhy gatnaşyklarynyň çuň gatlaklaryny öwrenmek talap edilýär. Bu ugurda iki ýurduň alymlarynyň, taryhçylarynyň bilelikde netijeli iş alyp barmagy üçin giň mümkinçilikler açylýar.
Medeni-ynsanperwer ulgam iki ýurduň arasynda dostlugy we özara düşünişmegi pugtalandyrmagyň möhüm şertleriniň biridir. Biziň halklarymyz Türkmenistanyň we Hytaýyň sungaty hem-de edebiýaty bilen tanyşmaga özara gyzyklanma bildirýärler, ýurtlarymyz hem bu meýilleri höweslendirýärler, döredijilik we ylmy işgärleriň ýakyndan gatnaşmaklary üçin amatly şertleri döredýärler. Biz Hytaý Halk Respublikasynyň ýolbaşçylary bilen bu işleri mundan beýläk-de ösdürmek barada ylalaşyga geldik.
Bilim ulgamy Türkmenistanyň we Hytaýyň ynsanperwer hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugry bolmagynda galýar. Hytaýly hyzmatdaşlarymyzyň biziň ýaşlarymyza bilim bermäge taýýardyklaryna ýokary baha berýäris, türkmen ýigitleri we gyzlary Hytaý Halk Respublikasynyň iň abraýly okuw mekdeplerinde tehniki we ynsanperwer bilimleri üstünlikli özleşdirýärler.
Sport ulgamynda hyzmatdaşlyk ösdüriler. 2017-nji ýylyň sentýabr aýynda Aşgabatda geçirilen Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlaryna wekilçilikli hytaý toparynyň gatnaşmagy munuň subutnamasydyr. Öňde boljak gyşky Olimpiadanyň ýurtlarymyzyň arasynda sport hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine täze kuwwatly itergi berjekdigine ynanýaryn.
Bir söz bilen aýdylanda, wagt biziň hem-de geljekki nesilleriň bähbidine işleýär. Türkmenistanyň we Hytaýyň ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygynyň mümkinçilikleri iki halkyň hem-de döwletleriň özara ýakynlaşmagynyň bähbidine hakykatda emele gelen zerurlykdyr we ol hemmetaraplaýyn döwlet goldawyna eýe bolar.
— Jenap Prezident, Siz Bahar baýramynyň — Hytaýyň Täze ýylynyň ýetip gelen mahalynda interwýu berýärsiňiz. Pursatdan peýdalanyp, Sizden hytaý halkyna Täze ýyl gutlaglaryny aýtmagyňyzy haýyş etmek isleýäris.
— Baş üstüne! Men hytaý halkyny Täze ýyl bilen gutlap, tüýs ýürekden parahatçylyk we abadançylyk, öňde goýlan ösüş meýilnamalarynyň ählisiniň hasyl bolmagyny, ykdysadyýeti, durmuş ulgamyny ösdürmekde, ilatyň abadançylyk we ýaşaýyş derejesini mundan beýläk-de yzygiderli ösdürmekde täze uly üstünliklere ýetmegini arzuw edýärin. Hytaý Halk Respublikasynyň ýolbaşçylarynyň parasatly hem-de öňdengörüjilikli içeri we daşary syýasatynyň geljek ýylda siziň ýurduňyza täze üstünlikleri we ýeňişleri getirjekdigine ynanýaryn.
— Hormatly jenap Prezident, interwýu üçin Size tüýs ýürekden hoşallyk bildirýäris hem-de Hytaýa üstünlikli we netijeli sapary amala aşyrmagyňyzy arzuw edýäris. Köp sag boluň!
Gahryman Arkadagymyzyň ykdysady strategiýasynyň üstünlikli amala aşyrylmagynyň netijesinde bank ulgamynda hem uly ösüşler gazanyldy, düýpli özgertmeler boldy. Häzirki wagtda ýurdumyzda oňaýly pul-karz syýasaty alnyp barylýar. Ýurdumyzyň banklary tarapyndan eýeçiligiň görnüşine garamazdan, maýa goýum taslamalary boýunça işleýän kärhanalary we guramalary maliýeleşdirmek, karzlaşdyrmak hem-de olara beýleki bank hyzmatlaryny ýokary hilli amala aşyrmak babatdaky işler üstünlikli alnyp barylýar. Ýurdumyzyň karz edaralary söwdanyň we senagatyň, ilatyň we oba hojalygynyň arasyndaky gatnaşyklary sazlaşdyrýar.
Ýurdumyzda hereket edýän karz edaralary tarapyndan müşderilere hem goýumlaryň birnäçe görnüşleri amatly şertlerde hödürlenilýär. Mysal hökmünde «Maşgala», «Hemaýat», «Bagtyýarlygyň sowgady», «Gahrymanlar», «Ruhubelent», «Kämillik sowgady», «Pensiýa goýum», «Talyp goýumy», «Möhletli», «Watan gerçekleri», «Ruhubelent nesiller», «Galkynan daýhan», «Amatly», «Çagalara niýetlenen maksatly goýum», «Ene-atalar hakynda alada», «Maşgala süýşürintgileri» ýaly dürli ýaş toparlaryna niýetlenen goýumlar häzirki wagtda işjeň ulanylýar. Ýurdumyzyň karz edaralary tarapyndan bank kartyny saklaýjylarynyň nagt däl hasaplaşyklaryny höweslendirmek maksady bilen, bank kartlary arkaly geçirilýän hasaplaşyklar üçin «Cash back» höweslendiriji hyzmaty ornaşdyryldy. Bu bolsa bu ugurdaky müşderileriň sanyny has-da artdyrmaga uly ýardam etdi.
Goý, ýurdumyzy ykdysady taýdan kuwwatly döwlete öwürýän hormatly Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!
Permandurdy GURBANOW,
Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjisi.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Türkmenistanyň nebitgaz pudagyny ösdürmek ileri tutulýan möhüm wezipeleriň biridir. «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynyň başynda hormatly Prezidentimiz Mary welaýatyna iş saparynyň dowamynda dünýäniň iň uly «Galkynyş» gaz ýatagyna, Lebap welaýatyna iş saparynyň çäklerinde «Malaý» gaz känine baryp gördi. Bu welaýatlaryň çäklerinde täze ýüze çykarylan meýdançalarda ägirt uly möçberde gaz gorlarynyň bardygy çaklanylýar.
Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen, ýangyç-energetika pudagynyň kärhanalaryny döwrebaplaşdyrmaga we tehniki taýdan enjamlaşdyrmaga uly üns berilýär. Şol bir wagtda olaryň önümçilik kuwwatlyklary artdyrylanda, tebigy serişdeleri netijeli ulanmaga mümkinçilik berýän hem-de daşky gurşawyň howpsuzlygy babatda bildirilýän talaplara laýyk gelýän innowasion tehnologiýalary, geljegi uly ylmy-tehniki işläp taýýarlamalary ornaşdyrmaga aýratyn üns gönükdirilýär. Şeýle çemeleşme ýurdumyzda öndürilýän, dünýä bazarlarynda bäsdeşlige ukyply nebithimiýa önümleriniň möçberlerini artdyrmaga hem-de görnüşlerini giňeltmäge ýardam berýär.
Bilermenleriň geçiren barlaglarynyň netijesi boýunça Türkmenistanyň uglewodorod serişdeleriniň goruna dünýäde baý ýurtlaryň hatarynda ykrar edilmeginiň esasynda ýurdumyzda nebitiň we gazyň çykarylýan we gaýtadan işlenilýän möçberlerini artdyrmaga, energiýa serişdeleriniň eksportynyň çäklerini tapgyrlaýyn giňeltmäge gönükdirilen energetika strategiýasy üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu işleriň geçirilmegi ýurdumyzyň tebigy baýlyklarynyň eksport mümkinçiliklerini artdyrmaga, ýakyndaky we alysdaky döwletler bilen gatnaşyklary çuňlaşdyrmaga, uglewodorod serişdelerini iberijiler we sarp edijiler üçin amatly şertleriň döremegine, Türkmenistan üçin täze sarp edijileriň bazarlaryny açmaga oňyn şertleri döredýär we ýurdumyzda işlemek isleýän daşary ýurt maýa goýujylaryň gyzyklanmalaryny has-da artdyrýar.
«Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin maksatnamasynyň» durmuşa geçirilmegi ýurdumyzyň ýangyç energetika toplumyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmegiň möhüm ugry bolup durýar. Energetika ulgamynda özara peýdaly halkara hyzmatdaşlygyny ählitaraplaýyn giňeltmek halkyň maddy hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmaga, energetika howpsuzlygyny üpjün etmegiň meselelerini çözmäge, ýurdumyzyň ägirt uly ýangyç serişdelerini netijeli peýdalanmaga ýardam eder.
Bahar ÖDEBERDIÝEWA,
Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň mugallymy.
Aşgabat, 1-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýyna bagyşlanan iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda Garaşsyz döwletimizi ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek babatda öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, tebigy gazy daşary ýurtlara ibermegiň ugurlaryny geljekde has-da ösdürmek meseleleriniň ähmiýetlidigine ünsi çekip, bu babatda öňde durýan wezipeleri ara alyp maslahatlaşmak kararyna gelendigini aýtdy.
Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanowa söz berdi.
Wise-premýer hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän energetika syýasaty netijesinde ýurdumyzyň bu ugurda dünýäniň birnäçe döwletleri bilen netijeli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürýändigi barada hasabat berdi.
Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň türkmen tebigy gazynyň dünýä bazarlaryna iberilýän möçberlerini artdyrmak, halkara gaz geçirijileriň ugurlaryny giňeltmek boýunça beren tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, degişli düzümleriň utgaşykly işiniň ýola goýuljakdygyna ynandyrdy.
Milli Liderimiz hasabaty diňläp, önümçiligiň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň we sanly ulgama geçirilmeginiň Türkmenistanyň ýangyç-energetika toplumynyň kuwwatyny artdyrmagyň wajyp strategiýasy bolup durýandygyny belledi. Şeýlelikde, ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýan ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň sazlaşykly ösüşinde ýangyç-energetika toplumyna möhüm orun degişlidir diýip, döwlet Baştutanymyz bu pudakda ýerine ýetirilýän işleriň häzirki döwrüň talabyna laýyk gelmegi, onda täzeçil tehnologiýalaryň ulanylmagy bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigine ünsi çekdi.
Şol bir wagtyň özünde türkmen tebigy gazyny üstaşyr geçirýän ýurtlar bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygynyň işjeňleşdirilmegine hem zerur üns berilmelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Serdar Berdimuhamedow Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň her bir gününiň türkmen döwletini hemmetaraplaýyn ösdürmek boýunça täzeçil, oňyn başlangyçlaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigine ynamly şaýatlyk edýän, ýatda galyjy wakalara beslenýändigini aýdyp, eziz Diýarymyzyň ykdysadyýetiniň kuwwatlanmagy we pudaklaryň durnukly ösüşiniň üpjün edilmegi ugrunda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.
Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik kuwwatlyklarynyň ösdürilmeginiň, onuň eksport mümkinçilikleriniň ýokarlanmagynyň milli ykdysadyýetimiz üçin bähbitlidigini belläp, wise-premýer nebitgaz pudagynyň işini ylmyň gazananlary esasynda kämilleşdirmek, ýangyç serişdeleriniň daşary ýurtlara iberilýän möçberlerini artdyrmak meseleleriniň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de ösdürmek ugrunda zerur tagallalaryň ediljekdigini aýtdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolan ýurdumyzda bu ugurda alnyp barylýan işleriň döwletimiziň ykdysady syýasatyna laýyklykda ösdürilmelidigini belledi. Häzirki döwürde ýangyç-energetika toplumynyň milli ykdysadyýetimizde eýeleýän ornuny pugtalandyrmak, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidir.
Şunda täzeçil tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň we pudaga degişli häzirki zaman ylmynyň gazananlarynyň işjeň ulanylmagy möhüm talap bolup durýar diýip, milli Liderimiz aýtdy we bu ugurda ýerine ýetirilýän işleriň yzygiderli gözegçilikde saklanmalydygyny belledi.
Iş maslahatynyň dowamynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hormatly Prezidentimiziň halkara ähmiýetli başlangyçlarynyň dünýä bileleşigi tarapyndan giň goldawa eýe bolýandygy, munuň şol başlangyçlarda tutuş adamzat ähmiýetli bähbitleriň nazarda tutulýandygynyň aýdyň beýanydygy barada hasabat berdi.
Milli Liderimiziň BMG-niň Baş Assambleýasynyň hem-de beýleki halkara forumlaryň mejlislerinde degişli meseleler boýunça Türkmenistanyň garaýşyny ençeme gezek beýan edendigini aýdyp, wise-premýer hormatly Prezidentimiziň netijeli başlangyçlary esasynda 2008-nji we 2013-nji ýyllarda kabul edilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň «Energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi hem-de durnukly ösüşi we halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde onuň hyzmaty» hakynda Kararnamalary bilen berkidilmeginiň Türkmenistanyň we döwlet Baştutanymyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň belende galýandygyny aňladýandygyny nygtady.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň dünýä derejesindäki energetika döwleti hökmünde eýeleýän ornunyň barha pugtalanýandygy, bu babatda ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumyna möhüm ornuň degişlidigini belläp, alnyp barylýan halkara hyzmatdaşlygy köpugurly esasda ösdürmek üçin zerur tagallalaryň yzygiderli edilmelidigini belledi.
Türkmenistan tarapyndan öňe sürülýän başlangyçlar üçünji müňýyllygyň beýik maksatlaryna ýetmäge hem-de BMG-niň kabul eden 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş boýunça Gün tertibine laýyklykda, öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine gönükdirilendir diýip, milli Liderimiz belledi we ýurdumyzyň halkara giňişlikde eýeleýän ornuny mundan beýläk-de pugtalandyrmak ugrunda hemmetaraplaýyn tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýangyç-energetika ulgamy boýunça taýýarlanylan iri möçberli taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagyna örän jogapkärçilikli we hemmetaraplaýyn çemeleşilmelidigini belledi.
Döwlet Baştutanymyz maslahaty tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.
Aşgabat, 31-nji ýanwar (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň hem-de Aşgabat şäheriniň we welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda paýtagtymyzy we welaýatlary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek, ýazky ekiş möwsümine taýýarlygyň barşy, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň geçirilişi bilen bagly wezipelere hem-de döwletimiziň durmuşyna degişli käbir wajyp meselelere garaldy.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyny açyp, sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary S.Toýlyýewi hem-de M.Mämmedowany çagyrdy.
Wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy Birleşen Milletler Guramasy hem-de onuň esasy düzümleri, hususan-da, BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet baradaky ýöriteleşdirilen edarasy — ÝUNESKO bilen gatnaşyklary ösdürmek babatda durmuşa geçirilýän işler barada hasabat berdi.
Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy boýunça şeýle oňyn hyzmatdaşlygyň netijesinde, ýurdumyzyň taryhy-medeni goraghanalarynyň birnäçesi ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizildi.
ÝUNESKO-nyň Maddy däl medeni mirasy gorap saklamak boýunça Hökümetara komitetiniň 2021-nji ýylyň 13 — 18-nji dekabry aralygynda Pariž şäherinde geçirilen 16-njy mejlisiniň dowamynda dutar ýasamak senetçiligini hem-de dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny bu sanawa girizmek barada çözgüt biragyzdan kabul edildi.
Habar berlişi ýaly, şu ýylyň 30-njy ýanwarynda ÝUNESKO-dan degişli güwänamanyň asyl nusgasy gelip gowuşdy.

Wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimizi bu uly daşary syýasy ýeňşi bilen tüýs ýürekden gutlap, milli Liderimize türkmen halkynyň özboluşly medeni mirasyny gorap saklamak, köpeltmek hem-de dünýäde giňden wagyz etmek ugrunda alyp barýan giň gerimli işlerinde täze uly üstünlikleri arzuw etdi.
Milli Liderimiz şatlykly habary kanagatlanma bilen kabul edip, iş maslahatyna gatnaşyjylary we ähli türkmen halkyny bu ajaýyp waka bilen tüýs ýürekden gutlady. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz wise-premýer, daşary işler ministri R.Meredowa birnäçe tabşyryklary berdi, şol sanda dutar ýasamak senetçiliginiň, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi bilen bagly milli we halkara giňişlikde alnyp baryljak işleriň meýilnamasyny taýýarlamagy tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ÝUNESKO bilen hyzmatdaşlygy ulgamlaýyn esasda, ýagny Türkmenistan bilen BMG-niň bu ýöriteleşdirilen edarasy bilen 2021 — 2023-nji ýyllar üçin bilelikdäki Hereketleriň Meýilnamasy esasynda alnyp barylmalydygyny belledi.
Şunuň bilen bir hatarda, milli Liderimiz ahalteke atlaryny seýislemek sungatyny, türkmen alabaý itlerini köpeltmegiň milli aýratynlyklaryny hem-de türkmeniň keşdeçilik sungatyny ÝUNESKO-nyň sanawyna girizmek boýunça işleri dowam etmek barada görkezme berdi.
Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygyň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny giňeltmek maksady bilen, ÝUNESKO tarapyndan dolandyrylýan halkara hukuk namalaryna Türkmenistanyň goşulmagy bilen bagly meseleleri öwrenmegi tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary S.Toýlyýewe Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde hem-de Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynda ÝUNESKO kafedralaryny döretmek boýunça işleri çaltlandyrmagy hem-de ÝUNESKO-nyň mekdepler assosiasiýasyna ýurdumyzyň umumybilim berýän orta mekdepleriniň käbirini girizmek boýunça alnyp barylýan işleri güýçlendirmegi tabşyrdy. Şeýle hem wise-premýere halkymyzyň dünýä medeniýetine goşan goşandyny, maddy we ruhy medeniýetini düýpli öwrenmek hem-de giňden wagyz etmek boýunça geçirilýän işleri has-da güýçlendirmek tabşyryldy.
Türkmen aýdym-saz sungatynyň taryhyny, häzirki ýagdaýyny, meşhur halypa bagşy-sazandalaryň bitiren hyzmatlaryny ylmy esasda öwrenmek dowam etdirilmelidir. Ata-babalarymyzyň ajaýyp sungat däpleri ösdürilmelidir we gadymy saz gurallarymyzyň köpöwüşginli görnüşlerini dikeldip, geljek nesillerimize ýetirmek boýunça mundan beýläk-de zerur işler geçirilmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.
Şeýle hem milli Liderimiz şöhratly taryhymyzy, edebiýatymyzy, aýdym-saz sungatymyzy dürli döwürlerde ýazylan çeşmelerde we arheologik tapyndylarda duş gelýän maglumatlar esasynda halkara ylmy jemgyýetçiligine giňden ýetirmelidigini belledi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa dutar ýasamak senetçiliginiň, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi mynasybetli welaýatlarda we Aşgabat şäherinde geçiriljek çäreleriň Tertibini gyssagly taýýarlamak barada görkezme berdi.
Milli Liderimiz bu şatlykly waka mynasybetli 1-nji fewralda Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde dabaraly maslahat we sergi geçirmegi, şeýle hem maslahatda welaýatlardan we Aşgabat şäherinden aýratyn tapawutlanan dutar ussalaryna «Çeper döredijiligiň halk ussasy» diýen adyň dakylandygy baradaky şahadatnamalary gowşurmagy hem göz öňünde tutmagy tabşyrdy.
Bagşy-sazandalaryň konsertleri teleýazgy görnüşine geçirilip, ýaýlyma berilmelidir. Bu konsertler ýurdumyzyň welaýatlaryndaky «Türkmeniň ak öýi» binalarynda geçirilse, maksadalaýyk bolardy diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyzyň muzeýlerinde, kitaphanalarynda, ýokary we orta hünär okuw mekdeplerinde halkymyzyň dutar ýasamak senetçiligine hem-de milli aýdym-saz sungatymyza bagyşlanan maslahatlary, sergileri, döredijilik duşuşyklaryny geçirmegi tabşyrdy.
Ýurdumyzyň jemgyýetçilik guramalary we syýasy partiýalary dutar ýasamak senetçiligini, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatyny ýaşlaryň arasynda giňden wagyz etmek boýunça dürli çäreleri, şol sanda maslahatlary we duşuşyklary geçirmelidir.
Milli Liderimiz bu baradaky sözüni dowam edip, teatrlarda dutar bilen bagly sahna oýunlaryny teleýazgy görnüşine geçirip, ýaýlymlarda bermelidigini belledi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz dutar ýasamak senetçiliginiň, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilendigi baradaky güwänamany we şunuň bilen bagly geçirilýän çäreleri köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde giňden beýan etmek barada tabşyryk berdi.
Hormatly Prezidentimiz hoş habar mynasybetli Gutlag hatyna gol çekip, bu çäräni ýokary guramaçylyk derejesinde guramak barada anyk tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, Türkmenistanyň ÝUNESKO bilen gatnaşyklarynyň Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynda aýratyn orun eýeleýändigini nygtady. «Gadymy Merw» we «Köneürgenç» döwlet taryhy-medeni goraghanalary, Köne we Täze Nusaý galalary, «Görogly» dessançylyk sungaty, milli «Küştdepdi» aýdym we saz, şeýle hem türkmen halyçylyk sungaty ýaly medeni gymmatlyklarymyzyň ÝUNESKO-nyň sanawyna girizilmegi hem muny doly tassyklaýar.
Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, türkmen topragy gadymy döwürlerden bäri senetçiligiň, ussaçylygyň we sungatyň mekany bolup geldi. Halkymyzyň dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungaty hem medeni mirasymyzda mynasyp orun aldy. Dutar müňýyllyklaryň dowamynda türkmeniň durmuşynyň aýrylmaz bölegine, ruhy syrdaşyna öwrüldi.
Häzirki döwürde halkymyzyň aýdym-saz sungatyny, medeni mirasyny düýpli öwrenmek we dünýä ýaýmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar diýip, milli Liderimiz aýtdy. Türkmen dutarynyň şirin owazy mukaddes Garaşsyzlygymyzyň hem-de Bitaraplygymyzyň, parahatçylyk söýüjiligiň, hoşniýetli hyzmatdaşlygyň we dost-doganlygyň belent mukamy bolup ýaňlanýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýdylanlary jemläp, dutar ýasamak senetçiliginiň, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungatynyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi bilen iş maslahatyna gatnaşyjylary we mähriban halkymyzy ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady.
Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekowy hem-de Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymowy göni aragatnaşyga çagyrdy.
Paýtagtymyzyň häkimi döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzyň baş şäherini abadanlaşdyrmak boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, adamlaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini mundan beýläk-de gowulandyrmak babatda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem häkim hojalyk düzümini döwrebaplaşdyrmak, şäher gulluklarynyň işini utgaşdyrmagy amala aşyrmak babatda durmuşa geçirilýän işler barada hasabat berdi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Purçekow gözegçilik edýän pudaklaryndaky işleriň ýagdaýy, ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyk işleri, şonuň ýaly-da, jemagat hojalyk ulgamynyň edaralarynyň we kärhanalarynyň öňünde durýan maksatnamalaýyn wezipeleri durmuşa geçirmek, ilatyň elektrik energiýasy, gaz we suw bilen bökdençsiz üpjün edilmegi üçin degişli gulluklaryň sazlaşykly işini amala aşyrmak babatda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabatlary diňläp, Aşgabady mundan beýläk-de ösdürmek boýunça wezipeleri çözmäge örän oýlanyşykly, toplumlaýyn, geljegi nazarlaýan çemeleşmäniň zerurdygynyň ähmiýetini nygtady. Belent derejesini göz öňünde tutmak bilen, şäher ähli babatda, hususan-da, adamlaryň ýaşaýşy üçin örän amatly şertleri döretmek bilen baglylykda nusga bolmalydyr.
Milli Liderimiz bellenilen meýilnamalaryň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini aýdyp, Aşgabady abadanlaşdyrmak boýunça işleriň berk gözegçilikde saklanmagyny talap etdi hem-de onuň binagärlik keşbinde milli binagärlik sungatynyň hem-de häzirki zaman öňdebaryjy tejribesiniň iň gowy däpleriniň utgaşmalydygyny belledi.
Hormatly Prezidentimiz ýaşaýyş jaýlaryny, mekdepleri, çagalar baglaryny hem-de lukmançylyk edaralaryny ýylylyk bilen üpjün etmegiň, şeýle hem paýtagtymyzyň elektrik energiýasy we gaz bilen üpjünçiliginiň gözegçilikde saklanylmagynyň zerurdygyna ünsi çekdi.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu ýyl paýtagtymyzda hem-de tutuş ýurdumyzda bina edilýän desgalaryň ählisinde işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegine we öz wagtynda tamamlanylmagyna yzygiderli gözegçilik etmek barada wise-premýere hem-de Aşgabat şäheriniň häkimine degişli tabşyryklary berdi.
Soňra iş maslahaty Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda dowam etdi.
Döwlet Baştutanymyz iş maslahatynyň gün tertibindäki meselelere geçip, ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berdi.
Häkim sebitdäki işleriň ýagdaýy, gowaça ekişine taýýarlyk görmegiň barşy, hususan-da, ekin meýdanlaryny möwsüme göwnejaý taýýarlamak, ýerleri sürmek we tekizlemek, oba hojalyk tehnikalaryny hem-de gurallaryny talabalaýyk ulanyş ýagdaýyna getirmek, kärendeçi pagtaçylary ýokary hasylly tohumlar bilen üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.
Welaýatda ýazlyk ýeralmanyň, soganyň hem-de beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişini bellenen möhletlerde geçirmäge taýýarlyk görülýär, şeýle hem bugdaýyň bereketli hasylyny almak üçin ak ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar.
Hasabatyň çäklerinde häkim ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda şu ýyl üçin bellenilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gazanmak ugrunda yzygiderli tagalla edilýändigini habar berdi. Mundan başga-da, durmuş-medeni maksatly desgalaryň, şol sanda ýollaryň hem-de suw arassalaýjy desgalaryň gurluşygynyň bellenilen möhletlerde tamamlanmagy üçin degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň degişli derejede ýyladylyşy we elektrik energiýasy bilen üpjün edilişi barada-da hasabat berildi.
Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew günbatar sebitiň obasenagat toplumyndaky işleriň ýagdaýy, ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan möwsümleýin işler barada hasabat berdi.
Welaýatda gowaça ekişine toplumlaýyn taýýarlyk görülýändigi, ekerançylyk meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleriniň geçirilýändigi, zerur oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallarynyň ekiş möwsümine birkemsiz taýýarlanylýandygy hem-de ekerançylaryň ýokary hilli tohum bilen üpjün edilýändigi barada-da hasabat berildi. Şeýle hem ýazlyk ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişiniň bellenen möhletlerde geçirilmegi, bugdaýyň bereketli hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, ak ekinlere ösüş suwuny tutmak hem-de mineral dökünler bilen goşmaça iýmitlendirmek işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyk ýerine ýetirilmegi üçin zerur tagallalar edilýär.
Welaýatda ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda kesgitlenilen wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi üçin degişli meýilnamalaýyn işler alnyp barylýar.
Desgalaryň gurluşyk işlerini bellenen möhletlerde tamamlamak maksady bilen hem degişli işler alnyp barylýar. Ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlarynyň ygtybarly işlemegini, welaýatyň ilatyny elektrik energiýasy, gaz bilen bökdençsiz we ygtybarly üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hem hasabat berildi.
Soňra sanly ulgam arkaly iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Häkim welaýatyň gowaça ekiljek meýdanlarynyň ekiş möwsümine taýýarlanylyşy — sürüm we tekizleýiş işleriniň barşy hem-de gowaça ekişini geçirmekde ulanyljak tehnikalary we gurallary abatlap, möwsüme doly taýýar etmek, pagta öndürijileri zerur tohum bilen üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi.
Şeýle hem welaýatda ýazlyk ýeralmanyň, soganyň ekişini bellenen möhletlerde we ýokary hilli geçirmek, bugdaýyň ýokary hasylyny öndürmek maksady bilen, bugdaý ekilen meýdanlarda ak ekinlere ideg etmek üçin hemme çäreleriň görülýändigi aýdyldy. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça işleriň geçirilýändigi barada hasabat berdi.
Hasabatda dürli maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerini we ýokary hil derejesini berjaý etmek boýunça işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladylyşy we elektrik energiýasy bilen üpjünçiligi, welaýatyň ilatynyň agyz suwy bilen üpjün edilişi barada hem habar berildi.
Soňra sanly ulgam arkaly Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitde işleriň ýagdaýy, gowaça ekişine taýýarlyk görlüşi hem-de möwsümiň dowamynda ulanyljak tehnikalaryň we gurallaryň abatlanylyşy hem-de ekerançylary tohum bilen üpjün etmek ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi. Mundan başga-da, ýazlyk ýeralmanyň, soganyň we beýleki ekinleriň ekişiniň bellenen möhletlerde hem-de ýokary hilli geçirilmegi üçin taýýarlyk işleri alnyp barylýar, bugdaýyň bereketli hasylyny kemala getirmek üçin ak ekin meýdanlarynda degişli ideg işleri dowam edýär. Şeýle hem ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda şu ýyl bellenilen işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gazanmak ugrunda yzygiderli tagallalaryň edillýändigi habar berildi.
Bu ýyl ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň gurluşyk işleriniň bellenen tertibe laýyklykda tamamlanmagy üçin hemme zerur işler geçirilýär. Ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladylyşy, tebigy gaz, agyz suwy we elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün edilmegi boýunça alnyp barylýan işler hasabatyň aýratyn meselesi boldy.
Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew sebitde alnyp barylýan işler barada aýdyp, gowaça ösdürip ýetişdirmäge bölünip berlen ýerleri ekiş möwsümine taýýarlamak, şol ýerleri sürmek we tekizlemek, gowaça ekişini geçirmekde ulanyljak tehnikalaryň we gurallaryň abatlanylyşy hem-de pagta öndürijileri zerur mukdarda tohum bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle hem welaýatda ýazlyk ýeralmanyň, soganyň ekişiniň bellenen möhletlerde we ýokary hilli geçirilmegi üçin degişli işler geçirilýär. Bugdaýyň bereketli hasylyny öndürmek maksady bilen, welaýatda ekiş geçirilen meýdanlarda maýsalara ideg etmek, suwarmak hem-de dökünler bilen iýmitlendirmek işleri bildirilýän agrotehniki talaplara laýyklykda amala aşyrylýar.
Hasabatyň çäklerinde häkim ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda şu ýyl üçin bellenilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gazanmak ugrunda işleriň edilýändigini habar berdi.
Welaýatda ulanylmaga beriljek birnäçe medeni-durmuş maksatly desgalaryň gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerde tamamlanmagy babatda degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladylyşy we elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün edilýändigi barada hem hasabat berildi.
Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary E.Orazgeldiýew şu günler ýurdumyzyň ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi, oba hojalyk pudagyny ösdürmek ugrunda öňde goýlan wezipeleri berjaý etmek babatda bellenen çäreleriň durmuşa geçirilişi barada aýtdy.
Hususan-da, ýerleri ýaz ekişine taýýarlamak, agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda sürüm we tekizleýiş işlerini geçirmek hem-de ekişde ulanyljak tehnikalarydyr gurallary taýýarlamak işleri barada hasabat berildi.
Bugdaý ekilen meýdanlarda ýerli howa şertlerine laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar, ösüş suwuny tutmak we mineral dökünler bilen iýmitlendirmek ýokary öndürijilikli tehnikalary hem-de enjamlary ulanmak arkaly agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Şeýle hem ýazlyk ýeralmanyň hem-de soganyň ekişine, tohumlary hem-de ekişde ulanyljak tehnikalardyr gurallary möwsüme taýýarlamak işleri barada hasabat berildi.
Wise-premýer bu ugurda alnyp barylýan işler barada hasabat berip, şu ýylyň fewral aýynda ýurdumyzyň welaýatlarynda 30 müň gektar ýerde ýazlyk ýeralmanyň, 10 müň gektar meýdanda soganyň ekişini geçirmegiň meýilleşdirilýändigini aýtdy.
Tutuş 2022-nji ýylda 106 müň gektar meýdanda ýeralma hem-de beýleki gök we bakja ekinlerini ekmek meýilleşdirilýär. Şol sanda 65 müň gektar ýerde ýazlyk ekiş, 41 müň gektar ýerde güýzlük ekiş geçiriler. Şunuň bilen baglylykda, ýerleri ekişe taýýarlamak boýunça degişli işler alnyp barylýar.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hasabatlary diňläp, welaýatlardaky tehniki hyzmat ediş kärhanalarynda bar bolan ähli oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallaryň abat ýagdaýda saklanmagyny hem-de möwsümleýin oba hojalyk işlerinde netijeli ulanylmagyny üpjün etmegiň döwrüň möhüm meselesidigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow öňde boljak gowaça ekişine hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülmegi, ekiş geçiriljek meýdanlarda sürüm we tekizleýiş işlerini bellenen möhletlerde geçirmek üçin bu ugurda oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmeginiň zerurdygy barada wise-premýere hem-de welaýatlaryň häkimlerine degişli görkezmeleri berdi.
Döwlet Baştutanymyz ekiş möwsümi üçin zerur tohumlaryň taýýarlanylmagyny üpjün etmek barada degişli ýolbaşçylara birnäçe tabşyryklary berdi.
Hormatly Prezidentimiz bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda berk berjaý etmegiň möhümdigini nygtady. Şunuň bilen bir hatarda, milli Liderimiz ýurdumyzyň ilatyny özümizde öndürilen ýeralma we sogan bilen ýeterlik möçberde üpjün etmek üçin zerur bolan işleriň geçirilmelidigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz ekerançylyk meýdanlarynyň, ýer we suw serişdeleriniň rejeli ulanylmagyny, daýhanlaryň ýokary hilli tohumlar hem-de beýleki zerur serişdeler bilen üpjünçiligini gowulandyrmagy üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny belledi.
Milli Liderimiz möwsümleýin oba hojalyk işleri geçirilende, agrotehnikanyň ähli kadalarynyň we talaplarynyň berjaý edilmeginiň hem-de ekerançylyk meýdanlarynyň daş-töwereginiň arassaçylygyny üpjün etmek, suw we şor suw akabalaryny arassalamak bilen baglanyşykly meseleleriň hemişe berk gözegçilikde saklanylmagynyň möhümdigini aýdyp, bu babatda wise-premýere we häkimlere birnäçe görkezmeleri berdi.
Milli Liderimiz döwletimizde milli mirasymyzy aýawly saklamak, baýlaşdyrmak hem-de giňden wagyz etmek üçin uly möçberli işleriň amala aşyrylýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hemmeleri «Dutar ýasamak senetçiligi, dutarda saz çalmak we bagşyçylyk sungaty» atly milli hödürnamamyzyň ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi bilen gutlap, häkimlere ýerlerde halkymyzyň milli mirasyny we ruhy baýlygyny wagyz etmek boýunça işleri giň gerimde alyp barmagy tabşyrdy.
Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk we maşgala abadançylygyny hem-de berkarar Watanymyzyň gülläp ösmeginiň, halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.