Aşgabat, 5-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň welaýatlarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, sebitde şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri, hususan-da, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilip, orakda ulanylýan kombaýnlar, awtoulaglar bökdençsiz işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Hormatly Prezidentimiziň ýazlyk ýeralma we beýleki gök-bakja önümleri bilen bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, welaýatyň ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, ýetişen hasyly ýitgisiz ýygnap almak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek çärelere taýýarlyk görlüşi, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda möhüm möwsümiň başlanandygyna ünsi çekdi we welaýatda bugdaý oragynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi, gowaça ekilen meýdanlarda alnyp barylýan ideg işleriniň depgininiň güýçlendirilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew welaýatda ýerine ýetirilýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.  

Bellenilişi ýaly, gowaça meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri alnyp barylýar. Bu işler bilen bir hatarda, galla oragyny guramaçylykly we ýokary hilli geçirmek maksady bilen, möwsümde ulanyljak kombaýnlar, bugdaý daşajak awtoulaglar, galla kabul ediş bölümleri taýýar edildi. Döwlet Baştutanymyzyň ilaty ýurdumyzda öndürilen gök-bakja önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda degişli ideg işleri alnyp barylýar. 

Şeýle hem häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek çärelere görülýän taýýarlyk işleri, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi, gowaça ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda we ýokary hilli alnyp barylmagy, bu işleriň depgininiň ýokarlandyrylmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilmegini, bu jogapkärli möwsümde ähli düzümleriň bökdençsiz we sazlaşykly işledilmegini häkime tabşyrdy. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenen wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belläp, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, otag, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, zyýankeşlere garşy göreşmek, ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, galla oragyny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek, möwsümde ulanyljak kombaýnlary, awtoulaglary we galla kabul ediş bölümlerini doly taýýar etmek boýunça ähli zerur çäreler alnyp barylýar. 

Şeýle hem ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny almak maksady bilen, bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda degişli ideg işleri geçirilýär. Welaýatda şaly ekişi tamamlanyp, häzirki wagtda bu ekine ideg işleri ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan dürli çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda hem-de ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyny belledi we welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini, bu işleriň depgininiň güýçlendirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz welaýatda galla oragyna ýokary guramaçylyk derejesinde girişilmegi we orak möwsüminde ähli düzümleriň sazlaşykly işledilmegi babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew şu günler welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak we zyýankeşlere garşy göreşmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilip, möwsümde kombaýnlar, awtoulaglar bökdençsiz işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin daýhanlar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur tagallalar edilýär. 

Şeýle-de ýurdumyzda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny öndürmek boýunça öňde goýlan wezipeleri berjaý etmek maksady bilen, welaýatyň bu ýazlyk ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şaly ekişine doly taýýarlyk görüldi. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi we welaýatyň gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde hem-de talabalaýyk ýerine ýetirilmegi, onuň depgininiň ýokarlandyrylmagy, galla oragynyň bökdençsiz alnyp barylmagy, şaly ekişine guramaçylykly girişilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň we Oba milli maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyna ünsi çekip, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, şu ýylyň 2-nji iýunynda welaýatda galla oragyna girişilip, bu ugurdaky işler möwsümleýin düzülen meýilnama laýyklykda alnyp barylýar. Şunda däne ýygýan kombaýnlar, bugdaý daşaýan awtoulaglar doly güýjünde işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Şunuň bilen bir hatarda, welaýatyň gowaça meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak, gögeriş alnan meýdanlarda hatarara bejergi, ýekelemek, haşal otlardan arassalamak, zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça degişli işler agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzda ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ekilýän meýdanlaryny giňeltmek, olaryň hasyllylygyny ýokarlandyrmak hem-de ilatymyzy bu önümler bilen bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, welaýatyň meýdanlarynda bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, sebitde şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň guramaçylykly we bökdençsiz geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegi, bu işleriň depgininiň güýçlendirilmegi, bugdaý oragynda ähli düzümleriň sazlaşykly işledilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş maksatly binalardaky, inženerçilik desgalaryndaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, häzirki wagtda oba hojalygynda örän jogapkärli we möhüm möwsümiň — galla oragynyň başlanandygyny we onuň guramaçylykly geçirilmegi üçin ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi hem-de bugdaý oragynda ähli düzümleriň bökdençsiz işledilmegi, gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň depgininiň güýçlendirilmegi babatda degişli tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli welaýatlarda geçiriljek dürli çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegini häkimlere tabşyrdy. 

Iş maslahatynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz ekologik abadançylygyň üpjün edilmeginiň, tebigaty goramagyň we oňa aýawly garamagyň ýurdumyzda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadygyny belläp, iş maslahatyna gatnaşyjylary ýetip gelen Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli gutlady. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmeginiň bähbidine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen işewürleri täze zähmet üstünliklerini gazanýarlar. Çünki milli ykdysadyýetiň hususy pudagyny ösdürmek, işewürleriň her bir başlangyçlaryny goldamak hem-de döwrebap işewürlik düzümini kemala getirmek boýunça uly işler durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda hususy ulgam ýurdumyzda azyk we haryt bolçulygyny döretmäge mynasyp goşant goşýar.  

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda bazar ulgamynyň döredilmeginiň möhüm bölegi bolan hususy işewürligiň ösdürilmegine uly ýardam berýär. Olaryň innowasion ykdysadyýeti kemala getirmäge gatnaşyklaryny goldaýar. Türkmen işewürlerine goldaw berilmegi we ynam bildirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň bazarlarynda harytlaryň bolçulygyny döredýärler. Milli ykdysadyýetimiziň has-da kuwwatlanmagyna öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Munuň özi halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň günsaýyn gowulanmagyna oňyn täsir edýär. 

Munuň şeýledigini ýurdumyzyň beýleki welaýatlarynda bolşy ýaly, Mary welaýatynda hemtelekeçilerimiz tarapyndan amala aşyrylýan işleriň mysalynda görmek bolýar. Welaýatda iş alyp barýan hususy kärhanalardyr hojalyk jemgyýetleriniň, aýry-aýry telekeçileriň öndürýän önümleridir harytlary ýurdumyzda bazar bolçulygynyň döredilmeginde özüniň mynasyp ornuny tapýar. Işewürleriň müňlerçesi öz öndürýän önümleriniň görnüşlerini we möçberlerini artdyrýarlar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutup biljek önümçiligi döredip, öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara eksport edilmeginde-de maksada okgunly iş alyp barýarlar. Sözümiz gury bolmaz ýaly, käbir mysallara salgylanalyň!  

Ine, «Ak hünji» hususy kärhanasyny alyp göreliň. Bu kärhana 2009-njy ýyldan bäri halkymyza hyzmat edip gelýär. Özi-de penoplastdan önüm öndürmäge ýöriteleşen kärhanadyr. Sebäbi penoplast tygşytly, tämiz, ýokary hilli we owadan önümdir. Tebigy taýdan juda arassadyr. Onuň bilen binalaryň içini, daş-töweregini bezäp bolar. Dürli görnüşli we nagyşly önümler jaýlara özboluşly gözellik çaýýar. Bu önümler ýylylygy gowy saklaýar, sowuga-da çydamly, çüýremeýär, poslamaýar, ses geçirmeýär. Şu we beýleki artykmaçlyklarynyň bolmagy halkymyzyň bu önüme bolan islegini günsaýyn artdyrýar. Penoplast önümleri diňe bir içerki bazarlarymyzda geçginli haryt bolman, eýsem, daşary ýurtlarda-da oňa isleg bildirilýär. Kärhana öz önümlerini Gruziýa, Gazagystana, başga-da birnäçe ýurtlara eksport edýär.  

Welaýatda ýylda 20 müň kub metr agaç gyryndysynyň dykyzlandyrylan gatlagyny öndürýän zawodyň işe girizilmegi-de bellenilmäge mynasypdyr. Bu önüm ýurdumyzda ilkinji gezek şu zawod tarapyndan öndürilýär. Gurluşykçylaryň dili bilen aýdanymyzda, ol DSP ady bilen bellidir. Zawodyň işe girizilmegi bilen täze iş orunlarynyň dörändigini-de aýtmak gerek.  

Zawodda bir wagtda DSP-niň 10 tonnasyny basgyçdan çykaryp bolýar. Kärhanada ini 1 metr 23 santimetr, uzynlygy 2 metr 24 santimetr we galyňlygy 8-den 24 millimetre çenli bolan DSP-ler öndürilýär. Ekologiýa taýdan arassa DSP-ler ýurdumyzda bar bolan mebel kärhanalarynyň we ilatymyzyň bu önüme bolan islegini doly kanagatlandyrýar.  

«Maru AGOS» hususy kärhanasy hem indi birnäçe ýyldan bäri agaç we demir gapylary, mebelleriň dürli görnüşlerini öndürip gelýär. Kärhananyň öndürýän önümleri işewürler merkezleriniň, dolandyryş edaralarynyň, öýlerimiziň bezegidir. 

  Tämizleýji serişdeleriniň önümçiligini ýola goýýan «Şatumar» hususy kärhanasy hem indi ençeme wagtdan bäri halkymyza hyzmat edip gelýär. Kärhana tarapyndan dürli ýuwujy serişdeler, aýna üçin arassalaýjy serişdeler, şampun, suwuk sabyn, egin-eşik ýuwujy, otaga ýakymly ys beriji serişdeler, çygly süpürgiçler, diş arassalaýjy pastalar öndürilýär. Kärhana «Era», «Şa», «Tumar», «Emir», «Dana», «Ýunus», «Ses» ýaly haryt nyşanly önümleri bilen tanalýar. Kärhananyň öndürýän önümleri Gyrgyzystan, Gazagystan we Özbegistan Respublikalaryna, Russiýa Federasiýasyna hem eksport edilýär.  

«Erkin gurluşyk» hususy kärhanasy hem özüne berkidilen 300 gektar meýdanda oba hojalyk ekinleriniň dürli görnüşini ösdürip ýetişdirýär. Hususy kärhananyň maldarçylyk toplumynda süýdi köp berýän simmental tohumly iri şahly mallaryň 200-den gowragy idedilýär. Olar üçin ot-iými kärhananyň özi öndürýär. Şeýle-de, kärhana miweli baglary ösdürip ýetişdirýär.  

«Täze aý» haryt nyşanly hususy kärhanasy hem dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan. Bu hususy kärhanada «Täze aý» nyşanly şokolad, marmelad, şokolad örtükli süýjüleriň ençeme görnüşi öndürilýär. Kärhananyň ýyllyk kuwwaty 15 müň tonna süýji önümlerini öndürmäge ukyplydyr.  

Umuman alanyňda, häzirki wagtda welaýatymyzda durmuşa geçirilýän il-ýurt bähbitli uly möçberli işleri amala aşyrýan türkmen telekeçilerimiziň sany barha artýar. Olaryň tagallasy bilen bu günki gün ýurdumyzda bazar bolçulygy döredilýär. Mähriban halkymyz bolelinlikde, eşretli durmuşda ýaşaýar. Elbetde, munuň özi döwletimizde hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda ykdysadyýetimizi ösdürmekde alnyp barylýan maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini aýdyň alamatlandyrýar. Ýurdumyzyň ykdysadyýet ulgamyny ýokarlandyrmakda we dünýä çykarmakda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmakda ýokary derejeli işleri amala aşyrýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, başy dik bolsun, tutýan beýik tutumlary elmydama rowaçlyklara beslensin!  

Jennet BAÝRAMOWA,

Mary welaýat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy.

Her bir adam zähmeti we aň-paýhas başarnyklary arkaly durmuşdaky ornuny tapyp, jemgyýet tarapyndan ykrar edilýär. Ynsanyň döredijilikli zehininiň we yhlasly zähmetiniň netijesinde döredilýän eserlerdir oýlap tapyşlar, edilýän açyşlar jemgyýetiň ösüşine kuwwatly itergi berýär. Adam aňynyň döredijilikli zähmetiniň netijesine intellektual eýeçilik diýilýär. 

Kanunçylyk ulgamy intellektual eýeçiligiň obýektlerini goramagyň serişdelerini kesgitleýär. Awtorlyk hukugynyň we söwda nyşanlarynyň patentleri şeýle serişdeleriň görnüşlerine degişlidir. Patentler adama öz oýlap tapyşlarynyň, döreden eserleriniň netijesinde jemgyýetde uly abraýa ýa-da maddy sylaga eýe bolmaga mümkinçilik berýär. Şunlukda, intellektual eýeçilik oýlap tapyjylardyr döredijilik adamlary bilen olaryň akyl zähmetiniň netijelerinden peýdalanýan giň halk köpçüliginiň arasynda bähbitleriň sazlaşygyny üpjün edip, döredijiligiň we innowasiýalaryň ösmegine ýardam edýär. Şeýle hem tutuş ykdysadyýetiň ösüşine güýçli täsirini ýetirýär.  

Intellektual eýeçilik dürli görnüşli oýlap tapyşlary öz içine alyp bilýär. Muňa mysal hökmünde sungat eserlerini, kompýuter maksatnamalaryny, haryt nyşanlaryny ýa-da täjirçilik maksatly döredilen beýleki serişdeleri görkezip bolar. Aň-paýhas işjeňliginiň netijesinde döreýän eýeçilik görnüşi boýunça birnäçe topara bölünýär. 

 ■ Awtorlyk hukugy — edebi we çeper eserleri döreden adamlaryň, ýagny awtorlaryň olara bolan hukuklaryny aňladýan ýuridiki adalga. Awtorlyk hukugy eserleriň örän köpdürli görnüşine degişli bolup bilýär: kitaplar, aýdym-saz eserleri, suratlar, heýkeller, filmler, kompýuter maksatnamalary, maglumat gorlary, mahabat, kartalar, çyzgylar we beýlekiler. 

 ■ Patent — awtoryň oýlap tapyşyna ýa-da açyşyna aýratyn hukugyny görkezýän resminama. Has ýönekeý dilde aýdylanda, haýsydyr bir açyşa ýa-da oýlap tapyşa patent alan adam onuň özgeler tarapyndan nähili ulanyljakdygyny kesgitläp bilýär. Bu hukuga eýe bolan adam patent resminamasy arkaly oýlap tapyşy baradaky tehniki maglumatlary köpçülik bilen paýlaşyp, ondan alynýan maddy bähbidiň kesgitli möçberine eýe bolup hem bilýär. Häzirki zaman dünýä tejribesinde öňdebaryjy kompaniýalar oýlap tapyjylaryň patent hukuklaryny satyn almak arkaly iň gowy innowasion tehnologiýalary halk köpçüligine ýetirmek ugrunda ýiti bäsdeşlik alyp barýarlar. 

 ■ Harytlyk nyşanlar — bir kärhananyň harytlarynyň we hyzmatlarynyň beýleki kärhanalaryň harytlaryndandyr hyzmatlaryndan tapawudyny kesgitlemegi göz öňünde tutýan aňlatma. Şeýle aňlatmalar baryp gadymy eýýamdaky senetçileriň önümlerini tapawutlandyrmak üçin olara bellik edip başlan döwründe ýüze çykypdyr. Häzirki döwürde islendik kärhana öndürýän önümleriniň ýüzünde özboluşly şekili ýa-da ýazgyny ýerleşdirmek bilen olaryň bazarda tanalmagyny gazanmagy maksat edinýär. 

 ■ Senagat nusgalary — önümiň çeper-gözellik çözgütleri. Şeýle nusga üç ölçegli, ýagny şekilli we göwrümli görnüşde-de, şonuň ýaly-da, surat ýa-da çyzgy görnüşinde-de bolup bilýär. Adatça, senagat nusgalary hökmünde haýsydyr bir önüm bilen baglanyşykly özboluşly aýratynlyklar, meselem, daşky bezeg aýratynlyklary göz öňünde tutulýar. Olaryň ulanylmagy önümleriň daşky görnüşi babatda özüneçekijiligini gazanmaga kömek edýär. Netijede, önümleri bazarda üstünlikli ýerlemek mümkinçiligi artýar. Senagat nusgasynyň hukuk goragy onuň eýesiniň ygtyýary bolmazdan nusgany köpeltmäge ýa-da ony göçürmäge rugsat bermeýär. Senagat nusgasyna bolan hukugy tassyklaýan resminama bellige almak hakyndaky şahadatnama ýa-da patent bolup biler. 

 ■ Geografik ugrukdyryjylar — belli bir ýerden gelip çykýan hem-de şol ýer bilen baglanyşykly aýratynlyklara, abraýa ýa-da özboluşlylyga eýe bolan harytlaryň häsiýetlerini görkezmek üçin ulanylýan aňlatmalar. Olar köplenç halatda, harydyň gelip çykan ýa-da öndürilýän ýerini görkezýär. Tejeniň waharmany, Mollagaranyň palçygy, Ýanbaşyň suwy, Bathyzyň pissesi ýaly aňlatmalary muňa mysal görkezip bolar. 

 ■ Täjirçilik syrlary — intellektual eýeçiligiň bu görnüşi täjirçilik gymmaty bolan syrlary aňladýar. Şeýle maglumat köpçülige mälim bolman, oňa eýeçilik edýän tarap (adatça, kärhana) onuň gizlin saklanmagyny gazanmaga gönükdirilen çäreleri görýär. Täjirçilik syrlaryna, adatça, harytlaryň öndürilişi bilen baglanyşykly özgelere belli bolmadyk maglumatlar degişli bolup, olar beýleki kärhanalara satylyp ýa-da rugsatnama boýunça berlip hem bilner.  

Ýurdumyzda intellektual eýeçilik hukugy Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda, Türkmenistanyň kanunçylygy bilen, esasan-da, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň degişli bölegindäki hukuk namalary arkaly düzgünleşdirilýär.  

Diýarymyzda intellektual eýeçiligiň milli ulgamy 30 ýyl bäri hereket edip gelýär. Häzirki döwürde ýurdumyzda intellektual eýeçiligiň obýektlerini goramak işi babatda döwlet kadalaşdyrylyşy 2013-nji ýylda Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň düzüminde döredilen Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy tarapyndan alnyp barylýar. Gullugyň hünärmenleri intellektual eýeçiligiň obýektleriniň hukuk goraglylygy bilen baglanyşykly ähli işleri amala aşyrýar. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasy, Raýat kodeksi, «Oýlap tapyşlary hukuk taýdan goramak hakynda», «Senagat nusgalaryny hukuk taýdan goramak hakynda», «Harytlyk nyşanlar, hyzmat nyşanlary we harytlaryň ýerleşýän ýerleriniň atlary hakynda», «Elektron hasaplaýyş maşynlary, integral mikroshemalaryň maglumat binýatlary we tehnologiýalary üçin programmalary, algoritmleri hukuk taýdan goramak hakynda», «Tohumçylygyň ýeten derejesini hukuk taýdan goramak hakynda», «Awtorlyk hukugy we garyşyk hukuklar hakynda» Kanunlar we beýleki kadalaşdyryş namalary intellektual eýeçiligi goramagyň kanunçylyk binýadyny emele getirýär. 

Her ýylyň 26-njy aprelinde bütin dünýäde Intellektual eýeçiligiň halkara güni bellenilýär. Bu senäniň halkara derejede bellenilmegi innowasiýalaryň we döredijiligiň höweslendirilmeginde intellektual eýeçiligiň ähmiýetine ünsi çekmäge gönükdirilendir. 

Bütindünýä intellektual eýeçilik guramasy ynsanyň aň-paýhas işjeňliginiň netijesinde döreýän eýeçilik babatda maglumat bermegiň, hyzmatdaşlyk etmegiň, hyzmatlary ýerine ýetirmegiň, degişli ugurlarda ýörelgeleri işläp taýýarlamagyň meselelerine gözegçilik edýär. Bu gurama intellektual eýeçiligiň hukuk konsepsiýalary bilen baglanyşykly işleri amala aşyrýar. 

Häzirki döwürde intellektual eýeçiligiň gerimi internet ulgamyndan başlap, saglygy goraýşa çenli barha giňäp, ylmyň, tehnikanyň, edebiýatyň we döredijiligiň ähli jähetlerini öz içine alýar. Intellektual eýeçilik we ylmy innowasiýalar diňe bir aýratyn alnan önümleriň däl, eýsem, tutuşlygyna ykdysadyýetiň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagynyň esasy şertleriniň biridir. 

Nurbike AMANOWA,

Türkmenistanyň Adalat ministrliginiň RÝNÝ müdirliginiň esasy maslahatçysy, 1-nji derejeli ýurist.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy 

 Aşgabat, 3-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Bütindünýä welosiped güni mynasybetli geçirilen köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy. Bu çäre paýtagtymyzyň we ýurdumyzyň welaýatlarynyň ýaşaýjylarynyň müňlerçesini özünde jemledi. 

BMG-niň Baş Assambleýasynyň 72-nji sessiýasynyň 82-nji mejlisinde 3-nji iýuny “Bütindünýä welosiped güni” diýip yglan eden Kararnamanyň kabul edilmegi Türkmenistanyň sport-bedenterbiýe we sagaldyş hereketini, bu ulgamda döwletleriňdir halklaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmekde, jemgyýetde ekologik medeniýeti kemala getirmekde eýeleýän öňdebaryjy ornuna dünýä bileleşiginiň ýokary baha berýändiginiň subutnamasydyr. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri” diýlip atlandyrylan ösüşiň häzirki tapgyrynda halkyň, ozaly bilen, ösüp gelýän ýaş nesliň saglygyny goramagy ilkinji derejeli möhüm wezipe hökmünde kesgitlän döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň hem-de ýokary netijeli sportuň ösdürilmegini uzak möhletleýin umumymilli strategiýa hökmünde kesgitledi. 

Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde häzirki zaman bedenterbiýe-sagaldyş toplumlary, köpugurly stadionlar, sport mekdepleri, türgenleşik zallary hem-de zerur bolan ähli enjamlar bilen üpjün edilen beýleki ugurdaş desgalar bina edildi we olaryň gurluşygy dowam etdirilýär. Türgenleri, hünärmenleri, tälimçileri taýýarlamagyň, ýaryşlary geçirmegiň usulyýetleri kämilleşdirildi. Türkmenistanda Halkara Olimpiýa Komiteti hem-de beýleki sport federasiýalary bilen ýakyndan hyzmatdaşlykda sportuň köp görnüşleri, şol sanda welosiped sporty işjeň ösdürilýär. Ýurdumyzda guralýan iri sport ýaryşlary, türkmen türgenleriniň abraýly halkara bäsleşiklerde gazanýan ýeňişleri bu ugurda amala aşyrylýan özgertmeleriň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

Häzirki wagtda milli sportuň iň başarnykly wekilleri watandaşlarymyzy iri dünýä ýaryşlarynda gazanýan uly üstünlikleri bilen begendirip gelýärler. 2021-nji ýylda türkmen sportunyň taryhyna täze aýdyň sahypa ýazyldy — Ýaponiýada geçirilen ХХХII tomusky Olimpiýa oýunlarynda ýurdumyzyň ilkinji Olimpiýa kümüş medaly gazanyldy. “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda geçýän 2023-nji ýylda-da türkmen türgenleri täze ýeňişleri gazanýarlar. Olary sylaglamak dabaralarynyň geçirilmegi türgenleriň ýaş nesliniň ýurdumyzyň sportuny ösdürmäge hem-de Watanymyzyň halkara sport giňişliginde abraýynyň belende göterilmegine goşýan goşantlarynyň ykrarnamasydyr. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň binýadyny goýan sagdyn durmuş ýörelgeleri Arkadagly Serdarymyzyň durmuş ugurly syýasatynyň üýtgewsiz ileri tutulýan ugry bolup durýar. Ähli ýaşdaky we dürli hünärlerde zähmet çekýän watandaşlarymyzyň müňlerçesini jebisleşdirýän köpçülikleýin sport çäreleriniň, bag ekmek dabaralarynyň, welosipedli ýörişleriň, jemgyýetçiligi ekologik talaplary berjaý etmekde jogapkärçiligi duýmaga çagyrýan “awtoulagsyz günleriň” yzygiderli geçirilmeginiň däbe öwrülmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Şunuň ýaly çäreler ilatyň saglygynyň berkidilmegine, ekologik abadançylygyň ýokarlandyrylmagyna hem-de welosiped sportunyň wagyz edilmegine ýardam berýär. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň Bütindünýä welosiped gününe gabatlanyp geçirilýän baýramçylyk çärelerine gatnaşmagy diňe bir şu günki wakanyň derejesini artdyrmak bilen çäklenmän, milletiň saglygy bilen baglanyşykly ähli taslamalaryň ähmiýetini ýokarlandyrýar, beden, ruhy we ahlak sagdynlygynyň kämil milli ulgamyny kemala getirmegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýandygynyň subutnamasyna öwrülýär. 

...Ir bilen çärä gatnaşyjylaryň müňlerçesi welosipedlerde Çandybil şaýolunyň we Bekrewe köçesiniň çatrygyna ýygnandylar. Bu ýerde Aşgabadyň binagärlik keşbine bezeg berýän “Welosiped” binasy ýerleşýär. 

Köpçülikleýin welosipedli ýörişiň badalga beriljek ýerine hormatly Prezidentimiz gelýär. Sport baýramçylygyna gatnaşyjylar Arkadagly Serdarymyzy uly ruhubelentlik bilen garşylaýarlar. Döwlet Baştutanymyz artistleriň we tans toparlarynyň aýdym-sazly çykyşlaryny synlaýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüni, belent sport ruhuny wasp edýän, täze ýeňişlere çagyrýan joşgunly aýdymlardyr goşgular ýaňlanýar. Orkestriň sazy uzaklara ýaň salyp, dabara aýratyn öwüşgin çaýýar. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, hataryň öňüni çekdi. 

Welosipedli ýörişler dünýäniň dürli ýurtlarynda durmuş, sport we ekologik taslamalary hem-de başlangyçlary goldamak üçin geçirilýän jemgyýetçilik ähmiýetli çäreleriň biridir. Bütindünýä welosiped güni parahatçylygyň we dost-doganlygyň ilçisi hökmünde sportuň giň mümkinçiliklerini açyp görkezýän halkara baýramdyr. 

 Türkmenistanda welosiped sportunyň taryhy 1894-nji ýylda Aşgabatda welosipedçileriň ilkinji jemgyýetiniň döredilmeginden başlanýar. Şondan bir ýyl soňra, sportuň bu görnüşi boýunça ilkinji ýaryşlar guralypdyr. Häzirki döwürde ýurdumyzda bir asyrlyk taryhy bolan sportuň bu gyzykly görnüşi uly ösüşe hem-de täze many-mazmuna eýe boldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýol ugruna bu künjekleriň gözelligini synlady. Tomus säheriniň tämiz howasy, gök begrese bürenen Köpetdagyň etekleriniň haýran galdyryjy görnüşleri ruhubelentlik eçilip, unudylmajak täsirleri bagyşlaýar. 

Ýurdumyzda ekologik abadançylygy üpjün etmek maksady bilen, bag nahallarynyň dürli görnüşleri ekilip, tokaý zolaklary döredilýär. Bu bolsa daşky gurşawa oňyn täsirini ýetirýär. Döwlet Baştutanymyz daşky gurşawy goramagyň we oňa aýawly garamagyň döwletimiziň ekologiýa syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz bu ugurda öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyny aýtdy hem-de wise-premýer A.Ýazmyradowa birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Türkmen tebigaty gaýtalanmajak gözelligi bilen tapawutlanýar. Onuň täsin görnüşleri barha gözel keşbe girýän ak mermerli Aşgabadyň binagärlik toplumlary bilen sazlaşýar. Soňky ýyllarda paýtagtymyzda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlarynyň, belent başly edara binalarynyň we beýleki maksatly desgalaryň tutuş toplumlary guruldy. Aşgabady “Seýilgähler şäheri” diýip atlandyrýarlar. Paýtagtymyzyň ýaşyl zolaklary hem-de dürli öwüşginli gülleri göwnüňi göterip, gün-günden ösýän şäherimiziň ekologik abadançylygyny saklamaga ýardam berýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gözel paýtagtymyzyň seýilgählerini hem-de seýil baglaryny kadaly ýagdaýda saklamak, şäherde ekologik abadançylygy üpjün etmek meselelerini hemişe üns merkezinde saklamalydygyny belledi we bu babatda wise-premýer B.Annamämmedowa degişli tabşyryklary berdi. 

Bu ugurda geçirilýän işler dynç alýanlaryň, şol sanda paýtagtymyzyň ajaýyp künjeklerine maşgala bolup çykýanlaryň wagtlaryny gyzykly geçirmegi, tebigatyň gözel künjeklerinde gezelenç etmekleri üçin mümkinçilikleri döretmek babatda-da möhüm ähmiýete eýedir. Şunuň bilen baglylykda, ulagyň ekologik taýdan iň arassa görnüşi hasaplanýan welosipedi peýdalanmak maksadalaýykdyr. Mundan başga-da, welosipedde gezelenç etmek syýahatçylygyň has giň ýaýran görnüşleriniň biridir. Ýurdumyzda işjeň durmuş ýörelgesine eýerýänler üçin bu ugurda giň mümkinçilikler döredilýär. 

Ösüp barýan ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, hünär başarnyklaryny we zehinini ulanyp bilmegi, döredijilik, sport bilen meşgullanmagy, saglygyny berkitmegi üçin ähli mümkinçilikler döredildi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy bu ugurda giň möçberli işleri alyp barýar. “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda geçýän şu ýylda Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan aýratyn durmuş goldawyna mätäç bolan ýaşajyk türkmenistanlylar üçin sowgatlary almaga serişdeler bölünip berildi. Ozal habar berlişi ýaly, 1-nji iýunda paýtagtymyzda we ýurdumyzyň ähli sebitlerinde baýramçylyk çäreleri geçirilip, olaryň dowamynda çagalara, şol sanda paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

Döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygyndaky welosipedçiler kerweni Bitarap Türkmenistan şaýoly bilen paýtagtymyzyň merkezine tarap ýoluny dowam etdirdi. Ýolugra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we çärä gatnaşyjylary estrada aýdymçylary, döredijilik toparlary aýdym-sazly çykyşlary bilen mübäreklediler. Şolaryň hatarynda paýtagtymyzyň ýokary okuw mekdepleriniň çeper höwesjeňler toparlarynyň agzalary — tansçylar, sazandalar we aýdymçylar bar. Welosipedli ýörişe gatnaşýanlary aýdyma goşulyp, sportuň dürli görnüşlerini görkezýän talyp ýaşlar hem goldaýarlar. “Aziýanyň merjeni” diýlip ykrar edilen we dünýäniň ýaşamak üçin iň oňaýly şäherleriniň biri bolan paýtagtymyzyň ajaýyp keşbi haýran galdyrýar. Ýene-de birnäçe ýyldan onuň demirgazyk böleginde “şäher içindäki şäher” ýörelgesi esasynda taslamalaşdyrylan “Aşgabat-siti” köpugurly toplum bina ediler. 

Soňky ýyllarda jemgyýetimizde “ekologik medeniýet” düşünjesi barha ýygy-ýygydan ulanylýar. Ol ählumumy durnukly ösüş, milli durmuş-ykdysady syýasat, tebigaty goramak işi, ahlak taýdan terbiýelemek ýaly ugurlarda ulanylýar. Paýtagtymyzy ösdürmegiň konsepsiýasy hojalygy ýöretmegiň oýlanyşykly usullaryny, önümçilikleri ylmy taýdan guramagy we ekologiýa ýetirilýän ýaramaz täsiriň öňüni almaga mümkinçilik berýän öňdebaryjy tehnologiýalary ulanmagy göz öňünde tutýar. Ýurdumyzdaky durnukly ekologik abadançylyk bu maksada ýetip boljakdygynyň aýdyň mysalydyr. Milli ykdysadyýetiň işjeň senagatlaşdyrylýandygyna garamazdan, Türkmenistanyň ekologiýa syýasaty özüniň oňyn netijelerini berýär. Aşgabadyň häzirki abadanlaşdyrylan, arassa we gözel keşbi ýurdumyzyň ekologik medeniýetiň kemala gelmeginiň dünýä nusgalyk döwrüne gadam basandygyna şaýatlyk edýär. 

Özüniň ýokary derejesine laýyklykda, Watanymyzyň syýasy, işewürlik, medeni we jemgyýetçilik durmuşynyň merkezi bolan ak mermerli Aşgabat iri sport merkezine öwrüldi. Döwlet Baştutanymyzyň saglygy berkitmekde, adamyň döredijilik kuwwatyny artdyrmakda iň gowy serişde hökmünde bedenterbiýä we sporta bolan garaýşy durmuş syýasatynda-da öz beýanyny tapýar. Türkmenistanlylaryň abadan durmuşy, sagdyn we ruhy taýdan kuwwatly ýaş nesli terbiýelemek üçin ähli şertleriň üpjün edilmegi bu syýasatyň baş maksadydyr. 

Welosport barada aýdylanda, sportuň bu görnüşini wagyz etmek boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler anyk netijelerini berýär. Amatly howa şertleri we bar bolan infrastrukturalar ýylyň islendik paslynda welosport boýunça ýaryşlarydyr türgenleşikleri geçirmäge mümkinçilik döredýär. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi we daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alşylmagy sportuň bu görnüşini mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam eder. 

Sagdynlygyň we bagtyýarlygyň baýramy bu gün diňe bir paýtagtymyzda däl, eýsem, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda-da giňden bellenildi. Beden we ruhy taýdan kämillige bolan hyjuw tutuş Türkmenistan boýunça sagdyn durmuş ýörelgesiniň köp sanly muşdaklaryny welosipedli ýörişe çykardy. Köpçülikleýin welosipedli ýörişlerden başga-da, sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlar geçirildi. Şeýlelikde, şu gezekki giň möçberli çäre halkymyzyň agzybirliginiň, belent maksatlaryň ýolunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşynda jebisleşmeginiň ýene-de bir aýdyň beýany boldy. 

Bütindünýä welosiped güni beýleki ýurtlarda-da bellenilip geçildi. 3-nji iýunda olar dürli sport çärelerini geçirdiler. Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky ilçihanalary türkmen we daşary ýurt diplomatlarynyň, jemgyýetçilik we sport guramalarynyň ýolbaşçylarynyň, ýaşlaryň, şol sanda ýurdumyzyň, beýleki döwletleriň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan talyplaryň gatnaşmaklarynda köpçülikleýin welosipedli ýörişleri guradylar.

Arkadag şäheri, 3-nji iýun (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewiň haýyşy boýunça Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy. Saparynyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz döwrebap elektrobuslar we elektromobiller bilen tanyşdy. 

Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowy Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew, “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň başlygynyň orunbasary G.Çaryýew hem-de Arkadag şäheriniň Awtomenzili we awtotoplumy müdirliginiň başlygy S.Atageldiýew garşyladylar. 

Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň çäklerinde ulanylmagy meýilleşdirilýän elektromobil taksileri we elektrobuslar bilen tanyşdy. Ilki bilen, elektromobilleriň ýangyjyň guýulmagy arkaly däl-de, elektrik energiýasy bilen işledilýändigini bellemek gerek. Ulagyň elektrik zarýad beriji ulgamynyň işleýşiniň barlanylmagy ulag serişdeleriniň ekologik howpsuzlygyň talaplaryna laýyk gelýändigini tassyklady. Bu talaplaryň berjaý edilmelidigi barada türkmen halkynyň Milli Lideri hemişe aýdýar. 

Arkadag şäheriniň ÝHHG-niň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulandygy baradaky hoş habar ähli watandaşlarymyzy buýsandyrdy. Munuň özi ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz tarapyndan daşky gurşawyň abadançylygyna uly üns berilýändiginiň netijesidir. 

Häzirki zaman elektromobiliniň ýene-de bir aýratynlygy, onuň gapysynda “kýu-ar” (QR) kodunyň bolmagydyr we sanly ulgama birleşdirilenligidir. Bu bolsa elektromobil taksisi barada, hususan-da, onuň tehniki häsiýetnamasy, sürüjisi, ulagyň şäheriň haýsy künjeginde hereket edýändigi barada doly maglumatlary almaga mümkinçilik berýär. 

Gahryman Arkadagymyz elektrobuslaryň tehnologik aýratynlyklary bilen hem tanyşdy. Arkadag şäherinde dünýäniň ösen tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilmelidigi barada Gahryman Arkadagymyz yzygiderli belläp, birnäçe görkezmeleri beripdi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlary we yhlasly tagallalary esasynda täze “akylly” şäher peýda boldy. Bu elektrobuslardyr elektromobil taksileri hem “akylly” şäher maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde alnyp barlan işleriň netijesidir. 

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow täze şäherde ulanyljak elektrobuslaryň, elektromobil taksileriniň şekil taslamalary, olaryň Arkadag şäheriniň çäklerinde hereket etjek ugurlarynyň meýilnamalary bilen tanyşdy. Elektrobuslaryň hereketiniň bir aýlawynyň wagty we barýan ugurlary, beýleki ulag serişdeleri barada maglumatlar berildi. Mundan başga-da, Arkadag şäherinde ulanyljak elektrobuslaryň we elektromobilleriň duralgasynyň, başlanýan nokadynyň meýilleşdirilýän wagtlaýyn ýer böleginiň baş meýilnamasy hem-de şekil taslamasy türkmen halkynyň Milli Lideriniň garamagyna hödürlenildi. Gahryman Arkadagymyza Arkadag şäheriniň binalarynyň we ýollarynyň atlandyrylyşy, san belgileri boýunça şekil taslamalary-da görkezildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri görkezilen şekil taslamalaryny we çyzgylary gözden geçirip, olara birnäçe belliklerini aýtdy we soňky ýyllarda tutuş ýurdumyzda giň möçberli özgertmeler maksatnamasynyň üstünlikli ýerine ýetirilmegi bilen, şäherleriň, obalaryň keşbiniň has-da özgerendigini belläp, şunda adamlaryň amatly ýaşaýşyny we göwnejaý dynç alşyny üpjün edýän şertleriň döredilmegine uly üns berilýändigini nygtady. Munuň özi biziň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgämiziň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň beýanydyr diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we bu ýörelgäniň mundan beýläk-de dowam etdirilmelidigini, ýerine ýetirilýän hemme işlerde, şol sanda Arkadag şäherinde adamlaryň ýaşaýyş-durmuşy we oňyn zähmet çekmegi üçin ähli zerur şertleriň üpjün edilmelidigini tabşyrdy. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz ajaýyp giňişlikde emele gelen täze şäheri synlap, Arkadag şäheriniň häkimliginiň binasynyň ýanyna geldi. Bu ýerde soňky ýyllarda alnyp barlan işleriň ählisi raýatlaryň mynasyp durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen giň möçberli özgertmeleriň nyşanydyr. Ýurdumyzyň ähli künjeklerini gurşap alan giň gerimli özgertmelerde halkyň hal-ýagdaýynyň ýokarlandyrylmagyna, ekologik talaplara möhüm ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, binalaryň we desgalaryň binagärlik keşbine, meýilleşdiriş çözgütlerine, bezeg aýratynlyklaryna, hil we ekologiýa babatda bildirilýän talaplara laýyk gelmegine ýokary derejede üns berilýär. Munuň özi Arkadag şäheri babatda-da şeýledir. 

Şäher ilatyna we onuň myhmanlaryna edilýän ulag hyzmatlarynyň medeniýetiniň häzirki zamanyň ýokary talaplaryna laýyk gelmegi ugrunda tagallalaryň edilmelidigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu ugra degişli alnyp barylýan işleriň wajypdygyny nygtady. Çünki täze şäherde sanly ulgamlar bilen üpjün edilen döwrebap ulaglar ulanylar. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri şäheriň açylyş dabarasyna-da ýokary derejede taýýarlyk görmek baradaky işleri dowam etdirmegi tabşyryp, Akhan şaýolunyň ugrundaky duralgada saklandy hem-de duralgany synlap, bezeg aýratynlyklaryna häkimiň ünsüni çekdi we onuň behişdi bedewlerimiziň şekilleri bilen bezelmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy. Munuň özi Akhan şaýoly bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirer. 

Duralga elektrobus gelende, Gahryman Arkadagymyz we şäheriň häkimi Ş.Durdylyýew oňa mündüler. Onuň içinde Arkadag şäheriniň Awtomenzili we awtotoplumy müdirliginiň başlygy S.Atageldiýew elektrobus barada giňişleýin maglumat berdi. Elektrobusyň giň şaýol arkaly hereket edip barşyna, töwerekde binagärlik-şähergurluşyk babatda döredilen gözellik ünsüňi özüne çekýär. Elektrobus bilen tanyşdyrmagyň barşynda bu döwrebap “akylly” tehnikanyň sanly ulgam arkaly üpjün edilmeginiň netijesinde, onuň gapylarynda ornaşdyrylan enjamlaryň kömegi bilen ýolagçylaryň ondan düşenleriniň we girenleriniň, onuň içindäki ýolagçylaryň sanyna çenli maglumatlary görkezip bilýändigi barada aýdyldy. 

Bellenilişi ýaly, elektrobus ýolagçylara niýetlenen sowadyş we ýyladyş ulgamy bilen enjamlaşdyrylandyr. Bular barada aýtmak bilen, S.Atageldiýew täze şäherde raýatlaryň şeýle ýokary derejeli, ekologik taýdan arassa, rahat we oňaýly elektrobus hyzmatlaryndan peýdalanmaklary üçin döredip beren şertleri we mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza, hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de janlarynyň sag, il-ýurt bähbitli işleriniň hemişe rowaç bolmagyny arzuw etdi. 

 Milli Liderimiz sürüjiniň ýanyna baryp, onuň bilen söhbetdeş boldy we elektrobusyň tehniki aýratynlyklaryna ünsi çekdi. 

Sürüji bu tehnikanyň ýokary derejedäki iň kämil, örän rahat elektrobusdygyny, onuň tehniki we elektron aýratynlyklarynyň ýolagçylara, sürüjä köp oňaýlyklary döredýändigi barada buýsanç bilen belledi. Şeýle hem ol henize çenli özüniň şunuň ýaly kämil jemgyýetçilik ulagyny dolandyryp görmändigini aýdyp, şeýle ajaýyp mümkinçiligi döredip berendigi üçin türkmen halkynyň Milli Liderine, hormatly Prezidentimize çäksiz alkyş aýdyp, ähli sürüjileriň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Soňra şäheriň häkimi Ş.Durdylyýew Gahryman Arkadagymyzdan elektromobili ilkinji bolup synagdan geçirip bermegini haýyş etdi. Türkmen halkynyň Milli Lideri elektromobili herekete girizip, Akhan şaýoluna tarap ugur aldy. 

Arkadag şäherinde dünýäniň öňdebaryjy gazananlarynyň hem-de döwrebap tehnologiýalaryň, ulag düzümleriniň gurluşygyna toplumlaýyn çemeleşilip, asyrlaryň dowamynda ýurtlary we yklymlary baglanyşdyrýan ýollary guran halkymyzyň milli tejribesiniň ulanylmagy Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan depginli ösüşiniň subutnamasydyr. Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Köpetdagyň ajaýyp tebigy künjegindäki bu giňişligiň oýlanyşykly we döwrebap derejede peýdalanylmagy täze şäheri mundan beýläk-de ösdürmegiň esasy ýörelgesidir. Munuň özi şäher ilatynyň işlemegi, okamagy, dynç almagy, sport, döredijilik bilen meşgullanmagy, döwrebap söwda we sagaldyş hyzmatlaryndan peýdalanmagy üçin ähli mümkinçilikleriň döredilmeginiň häzirki günüň esasy talaby bolup durýandygynyň nobatdaky beýanydyr. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy elektromobili ussatlyk bilen dolandyryp, ýolugra onuň tehniki häsiýetnamasyna baha berdi. Arkadag şäherinde amala aşyrylýan işleriň halkara ülňülere, hil we ekologiýa babatda häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmegi döwletiň alyp barýan durmuş syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň esasy görkezijisi bolup durýar. 

Täze şäheriň binagärlik aýratynlygynyň häzirki zamanyň ruhuna we ösen halkara görkezijilere laýyk gelmegi ugrunda edilýän tagallalar oňyn netijesini berýär. Arkadag şäheri “akylly”şäher hökmünde hem eýeleýän ornuny barha pugtalandyrýar. Munuň şeýledigine ýakynda ÝHHG-niň Baş sekretary tarapyndan Arkadag şäherine “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulýandygy baradaky güwänamanyň gowşurylmagy hem şaýatlyk edýär. Bu bolsa Watanymyzyň täze şäherinde — milli kanunçylyk esasynda aýratyn hukuk derejesi berlen Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň dünýä nusgalykdygynyň aýdyň beýanydyr. Şunuň bilen baglanyşykly ýaýbaňlandyrylan işler daşky gurşawy goramak, tebigata aýawly çemeleşmek, geljek nesiller üçin onuň gözelligini we baýlygyny saklamak boýunça durmuşa geçirilýän wezipeleriň Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygyny-da görkezýär. 

Gahryman Arkadagymyz Arkadag şäherinde alnyp barylýan ähli işleriň halkymyzyň parahat we abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilendigini belledi. Ýurdumyzyň ähli künjeklerini gurşap alan giň gerimli özgertmelerde-de desgalaryň binagärlik keşbine, meýilleşdiriş çözgütlerine hem-de bezeg aýratynlyklaryna, dürli maksatly desgalaryň hil we ekologik howpsuzlygyna uly üns berilýär. Arkadag şäheriniň gurluşyk taslamasy durmuşa geçirilende, binalardyr desgalar bilen birlikde, ulag düzümini döretmek boýunça işleriň hem öňdebaryjy tejribeleriň, innowasion tehnologiýalaryň ulanylmagy esasynda, häzirki günüň ýokary talaplaryna laýyklykda alnyp barlandygyny bellemek gerek. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri elektromobili synap görmek bilen, ilatyň ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamagy, netijeli işlemegi we bilim almagy, göwnejaý dynç almagy, sport, döredijilik bilen meşgullanmagy hem-de ulag hyzmatlaryny hödürlemek boýunça meselelere zerur üns berilmelidigini nygtady. Şunda sanly tehnologiýalaryň we intellektual ulgamlaryň esasynda kadaly şäher giňişliginiň döredilmegi esasy ýörelgä öwrülmelidir, “akylly” şäher konsepsiýasynyň durmuşa geçirilmegine uly ähmiýet berilmelidir. Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäheriniň taslamasynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek desgalaryň gurluşyklary häzirki döwrüň ösen talaplaryna, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň belent ruhuna laýyk gelmelidir. 

Gahryman Arkadagymyz Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýewe hem-de Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewe degişli tabşyryklary berdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly waka boljak Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyrynda bina edilen desgalar toplumynyň açylyş dabarasyna ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görülmelidigini belledi we şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyryna badalga bermek dabarasyna taýýarlyk işlerine hemmetaraplaýyn esasda girişilmeginiň wajypdygyny nygtady. 

Gahryman Arkadagymyz degişli ýolbaşçylara ýüzlenip, elektrobuslaryň we elektromobilleriň tehniki häsiýetnamalaryny göz öňünde tutup, olaryň ulanylyş aýratynlyklary, ekologiýa, rahatlyk taýdan amatlylygyny kesgitlemek boýunça degişli işleri geçirmek barada görkezme berdi. Şeýle-de türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow hemmeleri şu gün ýurdumyzda giňden bellenilýän Bütindünýä welosiped güni bilen gutlap, berk jan saglyk, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlik arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

Aşgabat, 29-njy maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Daewoo Engineering & Сonstruсtion Сo., Ltd» kompaniýasynyň esaslandyryjysy we müdiriýetiniň başlygy Jong Won-ju bilen geçiren duşuşygynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Iri koreý kompaniýasynyň ýolbaşçysy duşuşmaga döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanda bolýandygyna we ýurduň soňky ýyllarda ýeten derejesi bilen tanyşmaga şatdygyny nygtady. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alyp barýan işlerinde oňa üstünlikler arzuw etdi we bu gezekki saparyň özara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegine itergi berjekdigine ynam bildirdi. 

Myhman Gahryman Arkadagymyza käbesi Ogulabat Berdimuhamedowanyň aradan çykmagy zerarly çuňňur gynanjyny beýan etdi we çagalaryň ene-atalaryna bolan söýgüsiniň, hormatynyň çuňňurlygynyň koreý hem-de türkmen halklaryna mahsus häsiýetlerdigini belledi. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dostlukly ýurduň Prezidenti Ýun Sok Ýola iň gowy arzuwlaryny aýdyp, Türkmenistanyň Koreýa Respublikasy bilen ýola goýulýan netijeli gatnaşyklara ýokary baha berýändigini aýtdy. Şunda hyzmatdaşlyk birek-birege hormat goýmak, ynanyşmak, özara düşünişmek esasynda yzygiderli ösdürilýär. Ýurtlarymyz syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda işjeň hyzmatdaşlyk edýär. 

Soňky ýyllarda parlamentara gatnaşyklaryň okgunly ösdürilýändigi kanagatlanma bilen bellenildi. Şu ýylyň 17-nji aprelinde «Türkmenistan — Koreýa» parlamentara dostluk toparynyň ýolbaşçysy Li Dal Gonuň ýolbaşçylygynda Koreýa Respublikasynyň parlament wekiliýetiniň ýurdumyza bolan sapary munuň aýdyň beýanydyr. Onuň pikirine görä, iki halkyň ruhy-medeni mirasynyň we ahlak gymmatlyklarynyň umumylygy ýola goýlan oňyn gatnaşyklary pugtalandyrmakda ygtybarly binýat bolup hyzmat edýär. 

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň 2022-nji ýylyň 27 — 30-njy noýabry aralygynda Koreýa Respublikasyna amala aşyran resmi saparynyň dowamynda Milli Assambleýanyň Başlygy Kim Jin-Pýo bilen bolan duşuşygyň çäklerinde parlament ulgamy boýunça gatnaşyklary giňeltmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy şol sapary, onuň çäklerinde ýurduň ýolbaşçylary bilen geçiren gepleşiklerini we Koreýa Respublikasynyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşyklaryň geçirilendigini, işewürlik maslahatynyň guralandygyny, olarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlarynyň ara alnyp maslahatlaşylandygyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýtdy. 

Koreýa Respublikasynyň iri kompaniýalary türkmen bazarynyň ulag, gaz we himiýa senagaty ýaly möhüm ugurlarynda köp ýyllardan bäri üstünlikli işleýärler. Türkmenistana ýeňil ulaglar we belli “Hyundai” kysymly ýolagçy awtobuslary yzygiderli ugradylýar. Dürli ugurlarda bilelikdäki wajyp taslamalar durmuşa geçirilýär. Ulag-logistika ugry boýunça gatnaşyklar ösüşiň täze derejesine çykýar. Halkara ýük daşamalaryň iri üstaşyr geçelgesi hökmünde Türkmenbaşynyň Halkara deňiz portunyň işini öňdebaryjy tejribä laýyklykda guramaga aýratyn ähmiýet berilýär. 

Häzirki döwürde Türkmenistanda milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmak, ony diwersifikasiýalaşdyrmagyň we iri önümçilik taslamalaryny amala aşyrmagyň hasabyna ösdürmek maksatnamalary durmuşa geçirilýär. Hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de täze ugurlar boýunça ilerletmekde ägirt uly mümkinçilikler bar diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri belledi. Hususan-da, koreýaly öňdebaryjy hünärmenleriň täze şäherleriň gurluşygyny taslamalaşdyrmagyň we ony dolandyrmagyň oňyn tejribesini, işläp taýýarlamalaryny öwrenmegiň hem-de ornaşdyrmagyň geljegi bellenildi. Mälim bolşy ýaly, häzirki döwürde täze, döwrebap Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyrynyň açylyş dabarasyny geçirmäge taýýarlyk görülýär. Onuň gurluşygy “akylly” şäher konsepsiýasy esasynda amala aşyrylýar. Bu bolsa hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Türkmen tarapynyň Koreýa Respublikasynyň daşky gurşawy goramak, ekologiýa, energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, energiýany gaýtadan dikeltmegiň çeşmeleri babatda gazanan tejribesini öwrenmäge bolan gyzyklanmalary beýan edildi. Şeýle hem nebitgaz pudagynda hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmagyň mümkinçilikleri barada aýdyldy. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan Koreýa Respublikasyny özüniň möhüm ykdysady hyzmatdaşlarynyň biri hökmünde görýär we uzak möhletleýin, strategik esasda hyzmatdaşlygy ýola goýýar. Şunda koreý tarapynyň teklipleriniň öwrenilmegine zerur üns berilýär. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow netijeli gepleşikler üçin koreý kompaniýasynyň ýolbaşçysyna minnetdarlyk bildirip, Türkmenistan bilen «Daewoo Engineering & Сonstruсtion Сo., Ltd» kompaniýasynyň arasynda özara bähbitli gatnaşyklaryň ýola goýuljakdygyna ynam bildirdi we Jong Won-juwa berk jan saglyk, abadançylyk, alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 29-njy maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary A.Ýazmyradowyň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda hem-de sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg etmek işleri, hususan-da, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, gögeriş we ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri ýerine ýetirilýär. Galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek, orakda ulanyljak kombaýnlary, awtoulaglary we galla kabul ediş bölümlerini möwsüme doly taýýar etmek üçin ähli zerur çäreler görüldi. Ýazlyk ýeralma we beýleki gök-bakja önümleri bilen bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek maksady bilen, welaýatyň ýeralma, sogan, beýleki gök-bakja ekinlerine ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, ýetişen hasyly ýitgisiz ýygnap almak boýunça degişli işler alnyp barylýar. 

Şeýle-de häkim welaýatda Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni, Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we şu ýylyň pagta hasyly üçin welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ýerine ýetirilýän ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegi, bu işleriň depginlerini güýçlendirmek babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleri ýerine ýetirilýär. Galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin möwsümde ulanyljak kombaýnlary, bugdaý daşajak awtoulaglary we galla kabul ediş bölümlerini möwsüme taýýarlamak boýunça zerur işler geçirildi. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek barada ozal beren tabşyryklaryndan ugur alnyp, welaýatda ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Pile öndürmek boýunça bellenen meýilnamany üstünlikli berjaý etmek ugrunda zerur çäreler görülýär. 

Şeýle hem häkim Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni, Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli welaýatda geçiriljek çärelere görülýän taýýarlyk işleri, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ýerine ýetirilýän ideg işleriniň depginleriniň güýçlendirilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl meýilleşdirilen işleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi üçin ähli zerur çäreleriň görülmegini häkime tabşyrdy. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň şu günler welaýatda alnyp barylýan oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, otag etmek, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, zyýankeşlere garşy göreşmek, gögeriş we ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Şunuň bilen birlikde, galla oragyna taýýarlyk görmek, orak möwsüminde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny, galla kabul ediş bölümlerini möwsüme doly taýýar etmek üçin ähli zerur çäreler görüldi. Ýeralmadan, sogandan we beýleki gök-bakja ekinlerinden bol hasyl almak hem-de bu önümler bilen ýurdumyzyň bazarlaryny bolelin üpjün etmek maksady bilen, bu ýazlyk ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda degişli ideg işleri geçirilýär, pile taýýarlamak boýunça meýilnamany ýerine ýetirmek üçin ähli zerur tagallalar edilýär. Bu işler bilen bir hatarda, welaýatda şaly ekişi ýokary depginlerde dowam edýär.  

Häkim welaýatda Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni hem-de Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan dürli çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we welaýatyň gowaça meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň depginleriniň güýçlendirilmegini häkime tabşyrdy. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz şaly ekişiniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm wezipe bolup durýandygyny aýdyp, bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini häkime tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we gögeriş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda ýeralma we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, bu önümler bilen ilatymyzy bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, welaýatda bu ýazlyk ekinlerine ideg işleri ýerine ýetirilýär. 

Galla oragyna guramaçylykly girişmek üçin, däne ýygýan kombaýnlaryň, bugdaý daşajak awtoulaglaryň we galla kabul ediş bölümleriniň bu jogapkärli möwsüme taýýar edilendigi habar berildi. Mundan başga-da häkim welaýatda Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni hem-de Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň bellenen agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly geçirilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew şu günler welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ýekelemek, haşal otlardan arassalamak, ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Sebitde galla oragyny guramaçylykly we ýokary hilli geçirmek maksady bilen, möwsümde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny, awtoulaglary, galla kabul ediş bölümlerini doly taýýar etmek boýunça degişli işler ýerine ýetirildi. Ýazlyk ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek, bu önümler bilen bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek maksady bilen, ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri ýerine ýetirilýär, ýetişen hasyly öz wagtynda ýygnap almak boýunça zerur çäreler görülýär. 

Häkim welaýatda Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni hem-de Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi. Welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda alnyp barylýan ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berildi. Döwlet Baştutanymyz, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini häkime tabşyrdy. 

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary A.Ýazmyradow ýurdumyzyň welaýatlarynda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Bellenilişi ýaly, ösdürilip ýetişdirilen bugdaý hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak üçin, Ahal, Lebap we Mary welaýatlarynda 2-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 9-njy iýunda galla oragyna başlamak boýunça degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şoňa laýyklykda, häzirki wagtda orakda ulanyljak oba hojalyk tehnikalary, awtoulaglar we galla kabul ediş bölümleri möwsüme taýýar edildi. Galla kabul ediş bölümlerinde işlejek işgärler, däne ýygýan kombaýnlary dolandyrjak mehanizatorlar bilen okuw maslahatlary geçirildi. 

Hormatly Prezidentimiziň ýerden, suwdan, oba hojalyk tehnikalaryndan we mineral dökünlerden netijeli peýdalanmak hem-de agrotehniki çäreleri ýokary hilli geçirmek arkaly pagtanyň öndürilýän möçberini has-da artdyrmak barada berýän tabşyryklaryndan ugur alnyp, ýurdumyzyň gowaça ekilen meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, hatarara bejergi işleri dowam etdirilýär, zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça degişli çäreler geçirilýär. Sebitlerde ýazlyk ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinlerine agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek hem-de irki ýetişen ýeralma we gök ekinleriň hasylyny ýygnap almak, olary ilatymyza ýetirmek boýunça degişli işler geçirilýär. Pile öndürmek boýunça meýilnamany üstünlikli berjaý etmek babatda zerur tagallalar edilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de gowaça meýdanlarynda ýerine ýetirilýän ideg işleriniň depginleriniň güýçlendirilmegini, galla oragynyň guramaçylykly geçirilmegini gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy. 

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasaryna hem-de welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işlerine toplumlaýyn, jogapkärli çemeleşmegiň möhümdigine ünsi çekdi we gowaça ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegi babatda degişli tabşyryklary berdi. Hormatly Prezidentimiz galla oragynyň ýokary guramaçylyk derejesinde we üstünlikli geçirilmeginiň möhüm wezipe bolup durýandygyny belläp, welaýatlarda il sylagly ýaşulularyň gatnaşmagynda galla oragyna başlamak dabarasynyň, şeýle hem iýun aýynda Çagalary goramagyň halkara güni, Bütindünýä welosiped güni, Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli welaýatlarda geçiriljek çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegini häkimlere tabşyrdy. 

Iş maslahatynyň dowamynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimizi şu ýylyň 10 — 24-nji maýy aralygynda Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Ýerine ýetiriji geňeşiniň Pariž şäherinde geçirilen 216-njy mejlisinde Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumynyň ÝUNESKO-nyň “Dünýäniň hakydasy” maksatnamasynyň halkara sanawyna girizilmegi mynasybetli tüýs ýürekden gutladylar. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň hem-de mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Döwletiň ösüş-özgerişiniň özenini ýurduň ykdysadyýeti düzýär. Ykdysadyýetiň döwrebaplaşdyrylyp, sanlylaşdyrylyp, täzeçil usul bilen ýöredilmegi bolsa, ähli işleriň sazlaşygyna oňyn täsir edýär. 

Häzirki wagtda ýurdumyzyň ykdysadyýeti hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda halkymyzyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrýan polat gurala öwrüldi. Esasan hem, sanly ykdysadyýete geçilmegi netijesinde, hyzmatlaryň ulgamlaýyn elektron görnüşde bolmagy ýurdumyzyň raýatlarynyň durmuş zerurlyklaryndaky elýeterlilikleriň gerimini has-da giňeltdi. Bu ugurdan alnyp barylýan maksatnamalaýyn işleriň esasynda Watanymyzyň ykdysady kuwwaty barha öňe ilerleýär.  

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe durmuş pudaklaryň ösüş aýratynlyklary dogrusynda içgin durlup geçilse, esasy bellenilmeli ugurlaryň biri söwda gatnaşyklary bolup durýar. Haryt dolanyşygy, eksport-import mümkinçilikleri babatda belent sepgitleri nazarlaýan döwletimiz dünýä ýurtlary bilen ýakyn aragatnaşyk saklamak esasynda özümizde öndürilýän önümleri dünýä bazarlaryna çykarýar. Bu önümlere bolsa islegleriň günsaýyn artmagynda esasy bellenilmeli zatlaryň biri hem önümleriň hil taýdan ýokary derejede, ekologiýa taýdan arassa bolmagy önümçiligiň üznüksiz gözegçilikde alnyp barylýandygyny delillendirýär.  

Sanly ulgamyň mümkinçilikleri söwda aragatnaşygynda möhüm orny eýeleýär. Bu günki günde halkymyz sanlylaşdyrylan hyzmatlardan doly derejede peýdalanýar. Islendik harydy ýa-da önümi barmasyz, nagt töleg geçirmesiz, wagt ýitirmesiz sargyt edip bolýar. Munuň üçin söwda hyzmatlarynyň ençeme internet sahypalary döredildi. Bu sahypalarda gerekli önümiňi sargyt edeniňden soň, edil şol pursatda elektron tölegi geçirýärsiň we az wagtdan sargan harydyň salgyňa gelip gowuşýar. Bu amatlyklar halkymyzyň hal-ýagdaýyny barha ýokarlandyrmakda uly mümkinçilikleri döredýär. 

Elbetde, häzirki wagtda döwletimiziň söwda ulgamyndaky ösüşleri örän ummasyzdyr. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary netijesinde dünýä ýurtlary bilen söwda-aragatnaşygyň, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň, dostlukly gatnaşyklaryň çygry barha giňäp, oňyn özgertmelere eýe bolunýar. Söwda-ulgamy halkara gatnaşyklarynda möhüm ugurlaryň biri hökmünde kesgitlenendir. Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça ulag akymynda ýurdumyz möhüm hem ygtybarly çatrykda ýerleşmek bilen, ulag-üstaşyr mümkinçiliklerinden ýerlikli peýdalanyp,   özüniň industrial infrastrukturasyny döretdi. Iň kämil desgalar gurlup, ulaglaryň dünýä ülňülerine laýyk gelýän, uzakmöhletleýin ulanmaga niýetlenen görnüşleri ýurdumyza getirildi. Döredilýän şeýle ýokary derejedäki şertler döwletleriň ykdysady ösüşlerine oňyn täsir etmek bilen, halklaryň ýaşaýyş-durmuş üpjünçiligini has-da gowulandyrýar. 

Arkadagly Serdarymyzyň baştutanlygynda ýurdumyzyň ykdysady ösüşiniň nusgalyk ýörelgesi dünýä halklarynda uly gyzyklanma döredýär. Şu nukdaýnazardan döwletimiz bilen hyzmatdaşlygyň täze sahypalarynyň açylmagyna itergi berýän ençeme ylalaşyklardyr Ähtnamalar kabul edilýär. Şol ylalaşyklardan gelip çykýan wezipeler bolsa, durmuş hakykatynda rowaçlyga beslenýär. Esasan hem, bu gatnaşyklaryň özara bähbitliligini, deňhukuklylygyny bellemek zerurdyr. Umumadamzadyň bagtyýar durmuşy, ýagty geljegi ugrundaky dostlukly gatnaşyklar Birleşen Milletler Guramasynyň umumymilli maksatnamasynyň çäginde alnyp barylýar. 

Jemläp aýdanymyzda, elektronikasyz şu günki durmuşymyzy göz öňüne getirmek mümkin däldir. Elbetde, döwrüň ösüşleri-de şony talap edýär. Maksadyň tiz netijeliliginiň düýp köki hem şundan gaýdýar. Işleriň ilerlemegi, wagtyň tygşytlanmagy, ösüş ugrundaky habarlaryňdyr maglumatlaryň salgysyna tiz gowuşmagy hem tehnologiýalar bilen amala aşyrylýar. Biziň döwletimizde bolsa häzirki zamanyň iň kämil enjamlary halkymyzyň ygtyýaryndadyr. Şonuň esasynda ýurdumyzda ykdysady üstünlikleriň barha ýokarlanmagy döwrebap tehnologiýalary ulanmak arkaly ýerine ýetirilýär. Ýeri gelende bellesek, bularyň ählisi hormatly Prezidentimiziň halkymyza döredip beren ägirt uly mümkinçilikleridir. Halkymyzy şeýle elýeterli şertleriň, asuda hem-de abadan ýaşaýşyň eýesi edýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak, alyp barýan umumadamzat ähmiýetli işlerinde uly üstünlikler we rowaçlyklar ýar bolsun!  

Magtymguly MEREDOW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň magistranty.

Balkan welaýatynyň edara-kärhanalaryny, ýaşaýyş jaýlaryny tok bilen ygtybarly üpjün etmekde häzirki zaman dünýäsiniň iň kämil kuwwatlyklary arkaly ýokary derejede enjamlaşdyrylan Balkanabat döwlet elektrik stansiýasynyň hünärmenleri göreldeli işleri bitirmegiň hötdesinden gelýärler. Kompýuter ulgamy arkaly gije-gündiziň dowamynda ygtybarly dolandyrylýan beketde Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň geçen dört aýynda 829 million 47 müň kilowat-sagatdan hem köp elektrik energiýasy öndürilip, sarp edijilere ýetirildi. Munuň özi meýilnamanyň 101,5 göterime barabar ýerine ýetirilendigine şaýatlyk edýär. 

Ýeri gelende aýtsak, ýylyň tutuş dowamynda üç çalşykda bökdençsiz işledilýän Balkanabat döwlet elektrik stansiýasynyň kuwwatlylygynyň ýokarlandyrylmagy tutuş sebitde öndürilýän elektrik togunyň möçberini ep-esli artdyrmaga mümkinçilik berdi. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 99 million kilowat-sagada golaý elektrik toguny artyk öndürmegi başaran kärhananyň hünärmenleri sarp edijileri üznüksiz elektrik energiýasy bilen ygtybarly üpjün etmek üçin has-da gaýratly zähmet çekýärler. 

Hojaberdi BAÝRAMOW.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Gruziýanyň Prezidenti Salome Zurabişwilä Gruziýanyň milli baýramy — Garaşsyzlyk güni mynasybetli gutlaglaryny we iň gowy arzuwlaryny iberdi. 

Döwlet Baştutanymyz mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident hanym Salome Zurabişwilä berk jan saglyk, bagtyýarlyk, Gruziýanyň halkyna bolsa parahatçylyk, mundan beýläk-de ösüş, rowaçlyk arzuw etdi. 

(TDH)

Hoş habar göwünlere galkynyş berýär. Hormatly Prezidentimiziň 22-nji maýda sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy bilen hem-de Milletler Bileleşigine agza döwletleriň biragyzdan goldamagynda her ýylyň 26-njy noýabrynyň «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edilendigi barada aýdanlary Aşgabat şäheriniň gününi baýram edýän günlerinde halkymyzyň toý şatlygyny goşalandyrdy. Hormatly Prezidentimiz iş maslahatynda 2016-njy ýylda paýtagtymyzda Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahatynyň geçirilen senesiniň, ýagny 26-njy noýabryň «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edilmeginiň Gahryman Arkadagymyzyň öňe sürýän dünýä ähmiýetli başlangyçlarynyň Milletler Bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändiginiň aýdyň beýanydygyny belledi. Munuň özi birnäçe ýylyň dowamynda alnyp barlan yzygiderli, oýlanyşykly zähmetiň datly miwesidir. Çünki dünýäniň ulag-üstaşyr gatnawlary bilen baglanyşykly Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň gatnaşmagynda we başlangyçlary esasynda amala aşyrylan işler, taryhy pursatlar örän köp.  

Bu başlangyçlar 1993-nji ýylda Türkmenistanyň Brýussel Jarnamasyny goldamagyndan we oňa gol çekmeginden we şol Jarnamanyň esasynda Ýewropa — Kawkaz — Aziýa ulag geçelgesi (TRASEKA) boýunça maksatnamanyň kabul edilmeginden gözbaş alýar.  

Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli başlangyçlary netijesinde Brýussel Jarnamasynda beýan edilen maksatlara ýetmäge gönükdirilen çäreler işjeň häsiýete eýe boldy. TRASEKA taslamalarynyň çäklerinde Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek, iň täze ulag tehnologiýalaryny ornaşdyrmak, multimodal gatnawlary guramak we kämilleşdirmek boýunça yzygiderli hem işjeň ädimler ädilip ugraldy. Bu babatda 2012-nji ýylda Diýarymyzda geçirilen «Orta Aziýada we Hazar deňziniň sebitinde ulag hem-de üstaşyr gatnawlaryň ösüşiniň geljegi» atly halkara maslahat, 2014-nji ýylyň 3-4-nji sentýabrynda Aşgabatda geçirilen «Halkara hyzmatdaşlygyny we durnukly ösüşi üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň tutýan orny» atly halkara maslahat ulag ulgamyndaky gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmak boýunça yzygiderli we köpugurly gepleşikleri başlamaga itergi berdi. Şol ýylyň 19-njy dekabrynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Durnukly ösüş üçin halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň orny» atly Rezolýusiýanyň kabul edilmegi bu işleriň geriminiň giňemeginde täze tapgyra başlangyç boldy.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belläp geçişi ýaly, 2016-njy ýylyň 26-27-nji noýabrynda Aşgabatda geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça ilkinji ählumumy maslahat taryhy ähmiýetli wakalara baý boldy. BMG-niň şol wagtky Baş sekretary Pan Gi Munuň gatnaşmagynda geçirilen bu maslahatda durnukly ulag ulgamynyň geljegine bagyşlanan meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. 2017-nji ýylyň 4-5-nji maýynda Awazada geçirilen Ýewraziýa giňişliginde ulag-üstaşyr hyzmatdaşlygy diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmäge bagyşlanan ulag we logistika boýunça halkara maslahata gatnaşyjylar Gahryman Arkadagymyzyň ulag ulgamynda sebit we ählumumy derejede netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, onuň oňyn ugurlaryny işläp taýýarlamak bilen baglanyşykly döredijilikli başlangyçlarynyň aýratyn möhümdigini ýene bir ýola dünýä äşgär etdi.  

2017-nji ýylyň 15-nji noýabrynda paýtagtymyzda RECCA VII forumynyň çäklerinde Owganystanyň, Azerbaýjan Respublikasynyň, Gruziýanyň, Türkiýe Respublikasynyň we Türkmenistanyň arasynda Üstaşyr we ulag hyzmatdaşlygy hakynda Ylalaşyga (Lýapis Lazuli ugry boýunça Ylalaşyk) gol çekilmegi sebitiň ykdysady ýakynlaşmagyny ýokarlandyrmaga gönükdirilen taryhy waka öwrüldi. Şol ýylyň 20-nji dekabrynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen «Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Rezolýusiýanyň kabul edilmegi hem Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistandan gözbaş alyp, alys geljekleri nazarlaýan başlangyçlara dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan berlen nobatdaky belent bahadyr.  

Bu günki gün hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda we Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli başlangyçlarynyň halkara derejesinde goldaw tapmagy netijesinde durmuşa geçirilýän ulag strategiýasy halklary ýakynlaşdyrýar. Bu babatda ýurdumyza täze buýsançly habaryň gelen pursatlarynda hormatly Prezidentimize, Gahryman Arkadagymyza jan saglygyny, uzak ömür arzuw edýäris.  

Durdyguly MEREDOW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalary, egsilmez yhlasy, eziz Watanymyza, mähriban halkymyza çäksiz söýgüsi bilen sanlyja ýyllaryň içinde gojaman Köpetdagyň eteginde häzirki zamanyň «akylly» şäher konsepsiýasynyň ýörelgeleri esasynda gurlan ajaýyp şäher — Arkadag şäheri kemala geldi. Türkmenistanyň Kanuny esasynda bu ajaýyp şähere döwlet ähmiýetli şäher diýen hukuk derejesi berildi. Munuň özi berkarar döwletimizde halkymyzyň bagtyýar ýaşaýşy, abadan durmuşy, nurana geljegi barada edilýän taýsyz tagallalaryň aýdyň mysalydyr. Täze şäheriň gurluşygynyň birinji tapgyrynda gurlan medeni-durmuş maksatly döwrebap binalaryň dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga beriljek günlerine halkymyz sabyrsyzlyk bilen garaşýar. 

Aýdylyşy ýaly, ynsanyň ady üç zat: ýetişdiren perzentleri, ýazan kitaplary, guran binalary bilen ebedi ýaşaýar. Arkadag şäheri — Gahryman Arkadagymyzyň mukaddes türkmen topragynda, gadymy Oguz ýurdunda ak mermerli binalar bilen ýazan kämil sungat eseri. Arkadag şäheri — milli binagärligiň merjeni, ajaýyp nusgasy. Arkadag şäheri — gojaman Köpetdagyň jana şypaly tebigy aýratynlyklarynyň hem-de ynsan eli bilen döredilen gözellikleriň ajaýyp sazlaşygy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine ýygy-ýygydan iş saparlaryny amala aşyryp, halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşynyň bähbidine bu ýerde alnyp barylýan giň gerimli işleri yzygiderli gözegçilikde saklaýar hem-de özüniň gymmatly maslahatlaryny berýär. Ýaňy-ýakynda amala aşyran iş saparynyň barşynda bolsa Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň agşamky gözelliklerini synlady. Dünýäniň häzirki zaman şäherleriniň hatarynda möhüm orny eýelejek Arkadag şäheriniň agşamky görnüşlerinde halkymyzyň milli ruhuna kybap gelýän özboluşly gözellik bar. Şäheriň owadan görnüşli yşyklandyryjylary özüniň älemgoşar öwüşginleri bilen ynsan kalbyna ýakymly täsir edýän görnüşleri döredýär. Bu künjegiň arassaçylyk derejesi, döwrebap ýagdaýda abadanlaşdyrylan çäkleri şäheriň tyllaýy agşamlary bilen utgaşyp, sungat eserine çalymdaş gözelligi emele getirýär. Bu görnüşleriň agşamyň ýakymly howa gurşawy bilen sazlaşygy adamlaryň göwnüni göterýär, olary täze sepgitlere ruhlandyrýar. Aýratyn-da, şäheriň agşamky görnüşlerini guşuçar belentlikden synlanyňda, bu ýerde adam eli bilen döredilen täsin gözelligiň şaýady bolýarsyň. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň yhlasy bilen gurlan häzirki zaman şäheriniň bezeg aýratynlyklaryna we abadanlaşdyrylyşyna, yşyklandyryş ulgamynyň özboluşly gözelliginiň üpjün edilmegine hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilendigini görkezýär. 

  Milli Liderimiz Arkadag şäheriniň ýaşlaryň şäheri bolmalydygyny belleýär. Şunda täze, «akylly» şäheriň döwrebap durmuş düzümlerinde ýaşlara uly orun degişlidir. Çünki ýaşlar — döwletimiziň şu günki daýanjy hem geljegi, ösüşlerimiziň hereketlendiriji güýji. Arkadagly Serdarymyzyň, Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalarynyň netijesinde amala aşyrylýan giň gerimli işler, durmuşa geçirilýän beýik özgertmeler, şol sanda gurulýan döwrebap obadyr şäherler, ilkinji nobatda, ýaşlaryň bagtyýarlygyny, halkymyzyň röwşen geljegini nazarlaýar. Ýaşlyk, täzeçillik we gözellik! Ynsan durmuşyny özgerdýän bu güýçleriň gudratyny, özboluşly sazlaşygyny Arkadag şäheriniň ajaýyplyklarynda, döwrebap keşbinde görmek bolýar. Gahryman Arkadagymyzyň gymmatly maslahatlary bilen şäherde döwrebap durmuş düzümleriniň döredilmeginde ýaşlaryň täzeçil tekliplerine, ukyp-başarnyklaryna uly ähmiýet berilmegi-de ýurdumyzda ýaş nesillere aýratyn ynam bildirilýändiginiň aýdyň güwäsidir. 

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň badalga bermeginde Arkadag şäherinde eýýäm iki gezek köpçülikleýin bag ekmek çäreleri üstünlikli geçirildi. Şäherde medeni-durmuş we önümçilik maksatly binalardyr desgalar bilen birlikde medeni-seýilgäh zolaklarynyň döredilmegine, owadan suw çüwdürimleriniň gurulmagyna-da möhüm ähmiýet berilýär. Munuň özi täze şäheriň gurluşygynda ekologik talaplaryň berk berjaý edilmeginiň, adamlaryň bagtyýar we uzak ömür sürmegi üçin arassa howa gurşawynyň döredilmeginiň birjik-de ünsden düşürilmeýändigini görkezýär. Bu bolsa hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary bilen üstünlikli durmuşa geçirilýän şähergurluşyk maksatnamalarynda möhüm talapdyr. 

Hawa, bagtyýar maşgalalaryň ýüzlerçesine täze jaýly, täze işli bolmagyň egsilmez şatlyk-buýsanjyny, nurana bagtyny peşgeş etjek Arkadag şäheri döwrümiziň ajaýyp aýratynlyklaryny özünde jemläp, köňüllere şatlyk paýlaýar. Şahyryň aýdyşy ýaly, binasy berk, belent-belent jaýlary özünde jemleýän döwrebap Arkadag şäheriniň gündizleri görkana, gijeleri nuranadyr. Bu şäheriň müň dürli öwüşginli yşyklary özünde jemleýän gijeki owadan görnüşleri göýä asmandan Zemine, gojaman Köpetdagyň etegine inen ýyldyzlardan düzülen monjuga çalym edýär. 

 Ýollaryň ýalkymly, gündizleriň şuglaly, gijeleriň hemişe nurly bolsun, döwlet ähmiýetli Arkadag şäheri! 

«TÜRKMENISTAN»