Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasy tarapyndan alnyp barylýan işler hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda açylyp ulanmaga berlen Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynda ilkinji gezek bellenilýän Türkmen bedewiniň milli baýramyna görülýän taýýarlyk işleri bilen tanyşdy, degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny diňledi.

Häzirki döwürde ýurdumyzda Watanymyzyň tugrasynda orun alan ahalteke bedewiniň şöhratyny dünýä ýaýmak, paýhasly pederlerimiziň döreden milli atşynaslyk ýörelgelerini mynasyp derejede ösdürmek boýunça işlere uly ähmiýet berilýär. Munuň özi türkmen halkynyň dünýä beren milli gymmatlygynyň halkymyzyň buýsanjyna öwrülendigini we bedewiň şanyna guralýan dabaralaryň guramaçylyk derejesine aýratyn üns berilýändigini aýdyň görkezýär.

Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynda Gahryman Arkadagymyz aprel aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen bedewiniň milli baýramyna görülýän taýýarlyk işleri bilen tanyşdy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işler, Türkmen bedewiniň milli baýramyny ýokary derejede geçirmek ugrunda ýaýbaňlandyrylan taýýarlyk barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz täze şäheriň gurluşygynda alnyp barylýan işleriň we bu ugur boýunça taýýarlanylýan taslamalaryň häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmelidigini belläp, gurluşyklarda ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň, desgalaryň bellenilen möhletlerde gurlup ulanmaga berilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi. Şol bir wagtyň özünde bu ýerde ýaýbaňlandyryljak baýramçylyk dabaralarynyň guramaçylyk derejesine jogapkärçilikli, toplumlaýyn esasda çemeleşilmelidir.

Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew şäheriň çäklerinde arassaçylygy we abadançylygy üpjün etmek boýunça alnyp barylýan giň möçberli işler barada hasabat berdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Arkadag şäherindäki işleriň we bu ýerde amatly ekologik ýagdaýy saklamak boýunça durmuşa geçirilýän çäreleriň netijeli häsiýete eýe bolmalydygyny belledi we öňde boljak baýramçylyk çäreleriniň şatlykly wakalara, ýatda galyjy pursatlara beslenmegi ugrunda ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini aýdyp, bu babatda häkime birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz Türkmen bedewiniň milli baýramynyň hem-de onuň çäklerindäki ahalteke bedewleriniň halkara gözellik bäsleşiginiň geçiriljek ýerine geldi. Bu ýerde Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň rektory P.Baýramdurdyýew akademiýada alnyp barylýan işler, talyplaryň nazaryýetde alan bilimlerini tejribede berkitmekleri ugrunda döredilen şertler we ýaşlaryň atçylyk ulgamyna degişli milli ýörelgeleri özleşdirişleri barada hasabat berdi. Şeýle hem rektor hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda geçen ýyl açylyp ulanmaga berlen Halkara atçylyk akademiýasynda Türkmen bedewiniň milli baýramynyň ilkinji gezek geçirilmeginiň özleri üçin uly mertebedigini nygtady we munuň üçin hormatly Arkadagymyza hoşallyk bildirdi.

Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli guralýan dabaralarda halkymyzyň müňýyllyklardan gözbaş alýan asylly däpleriniň, milli atşynaslyk ýörelgeleriniň häzirki döwürde dowamata beslenýändigi öz beýanyny tapmalydyr.

Soňra Halkara ahalteke atçylyk assosiasiýasynyň wise-prezidenti B.Rejepow assosiasiýanyň düzümlerinde alnyp barylýan işler we Türkmen bedewiniň milli baýramyna görülýän giň möçberli taýýarlyk barada hasabat berdi. Şeýle hem ol şu ýyl ahalteke bedewleriniň köp sanly taýlarynyň doglandygyny, şeýlelik bilen, olaryň baş sanynyň has-da artandygyny uly buýsanç bilen habar berdi.

Gahryman Arkadagymyz täze doglan taýy synlap, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygary astynda geçýän ýylda Gündogaryň beýik şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň uly dabaralar bilen bellenilýändigini nazara alyp, täze doglan taýa Şahyr diýip at goýdy we taýçanagyň boýnuna alaja dakdy. Şeýle hem Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow taýçanagyň adyna eýe bolmagyny, gadamynyň batly bolmagyny arzuw etdi.

Gahryman Arkadagymyz bahar paslynyň hoştap howaly günlerinde ajaýyp taýçanagyň dünýä inmeginiň, onuň eýýäm kellesini dik tutup bilmeginiň we reňk taýdan gözellige gelmeginiň buýsançly ýagdaýdygyny aýtdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri “At — myrat” diýlişi ýaly, häzirki döwürde pederlerimizden miras galan seýisçilik sungatynyň döwrebap derejede ösdürilmegine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi we atşynaslara yhlasly zähmet çekýändikleri üçin minnetdarlyk bildirdi.

Bu ýere ýygnananlar hormatly Arkadagymyzyň çözgüdini makullap, täze doglan taýyň şöhratly, baýrakly bolmagyny arzuw etdiler we ahalteke bedewleriniň şan-şöhratynyň belende galmagy ugrunda yzygiderli alada edýän Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahryman Serdarymyza hoşallyk bildirdiler.

Milli Liderimiz “Irden tur-da, ataňy gör, ataňdan soň — atyňy” diýen nakyly döreden pederlerimiziň ganatly bedewlere bolan gatnaşygyny kämillik derejesine ýetirendiklerini belläp, bu ýörelgeleriň häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede ösdürilmelidigini aýtdy.

Gahryman Arkadagymyz akademiýanyň mugallymlarynyň talyplar bilen geçirýän okuw işleriniň döwrebap ýagdaýda ýola goýulmalydygyny, şunda mugallymlaryň hünär taýdan kämilligi bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi. Şeýle-de akademiýanyň professor-mugallymlarynyň milli atşynaslyk däplerini ylmy taýdan öwrenmekleri we ösdürmekleri üçin ähli mümkinçilikler döredilmelidir.

Akademiýanyň talyplary okuwdan boş wagtlaryny bedewleriň arasynda geçirmelidirler, olaryň milli atşynaslyk däplerini çuňňur özleşdirmekleri, häzirki zamanyň tejribesini utgaşykly alyp barmaklary ugrunda zerur tagallalar edilmelidir diýip, Milli Liderimiz nygtady we öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmek babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Akademiýanyň rektory gymmatly maslahatlarydyr goldawy üçin Gahryman Arkadagymyza ähli mugallymlaryň we talyplaryň adyndan hoşallyk bildirdi hem-de öňde goýlan wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda zerur tagallalary etjekdiklerine ynandyrdy.

Gahryman Arkadagymyz halkymyzyň dünýä atlarynyň arasynda iň owadanlarynyň we çeýeleriniň biri hökmünde ykrar edilen, arassa ganlylygy bilen meşhur bolan milli gymmatlyga — ahalteke bedewlerine buýsanýandygyny belläp, behişdi bedewleriň şanyna guralýan dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi. Aýratyn-da, ady rowaýata öwrülen ahalteke bedewleriniň dünýä ýüzündäki şan-şöhratynyň täze belentliklere göterilendigi nazara alnanda, bu ugurdan bilim alýan ýaşlaryň ahalteke bedewleriniň taryhyny, olaryň häzirki döwürdäki ýagdaýyny we milli atşynaslygyň ösüşiniň geljekki ugurlaryny içgin özleşdirmekleri babatda zerur tagallalar edilmelidir diýip, Milli Liderimiz belledi we bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi.

Şol bir wagtyň özünde ahalteke bedewleriniň kuwwatyny, ýyndamlygyny, çydamlylygyny görkezýän at çapyşyklary barada aýdyp, Gahryman Arkadagymyz asyrlaryň dowamynda türkmen toý-baýramlarynyň bezegine öwrülen at çapyşyklarynyň häzirki zaman usullarynyň we dünýä tejribesiniň netijeli özleşdirilmeginiň ähmiýetlidigini belledi.

Şol pursatda täze doglan we hormatly Arkadagymyzyň Şahyr diýip at beren hem-de boýnuna alaja dakylan taýçanak bökjekläp, dürli oýunlar edýär. Bu görnüşler ynsan gylykly taýçanagyň türkmen döwletinde bedewleriň hormatyna guralýan dabaralara buýsanýandygynyň aýdyň nyşanyna öwrüldi. Munuň özi taýyň özleri hakda edilýän alada düşünip, oňa şadyýan oýunlarynyň üsti bilen bildirýän özboluşly hoşallygydyr.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, bedew seýislemegiň asylly ýörelgeleri nesilden-nesle geçip, häzirki döwre ýetirilipdir. Munuň özi ussat seýisleriň gözelligiň, kämilligiň hakyky nusgasyny döredip bilendikleriniň aýdyň güwäsidir. Häzirki döwürde behişdi bedewleriň özboluşly beden gurluşyny saklamak, arassa ganly atlaryň baş sanyny artdyrmak işleri döwrebap derejede dowam edýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideri bedew bilen ynsan gatnaşygy barada aýdyp, atyň üýtgeşik gudratynyň bardygyny, onuň ynsan saglygyna ýaramly täsir edýändigini belledi. Çünki bedew, onuň beden gurluşy adamyň ruhuny belende göterýär. Gahryman Arkadagymyz ata-babalarymyzyň kemala getiren behişdi bedewleriniň döwrebap derejede saklanmagy, olaryň ösdürilmegi, milli atşynaslaryň täze, has kämil nesliniň kemala gelmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Arkadag şäheriniň häkimine Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň mugallymlarynyň ýaşaýyş jaý bilen üpjünçilik meselelerini öwrenmegi we bu babatda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Gahryman Arkadagymyz hemmelere alyp barýan asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

(TDH)

Türkmenistanyň kanunçylyk binýadyny halkara kadalara laýyk getirmek we ýurdumyzyň ösüşlerini, ykdysady kuwwatyny kämil kanun esasynda berkitmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet syýasatynyň esasy ugrudyr. Milli kanunçylygy kämilleşdirmekde geçen ýyllaryň içinde uly işler durmuşa geçirildi. Üstümizdäki ýylyň geçen üç aýynda-da bu babatda Kanunlaryň ençemesi kabul edildi.

Döwleti ösdürmegiň, raýat jemgyýetini gurmagyň häzirki zaman maksady — adamyň mynasyp durmuşynydyr erkin ösüşini kemala getirýän maddy, durmuş we ruhy şertleriň döredilmegini üpjün etmekden ybarat. Bu ýagdaý Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe olaryň özara baglanyşygynyň esasyny kesgitleýär.

Garaşsyz Türkmenistanda bazar gatnaşyklaryna geçmegiň türkmen nusgasy özboluşly aýratynlygy bilen tapawutlanyp, ol kanunyň hökmürowanlygyndan, adalatlylykdan we jemgyýetimiziň islegdir talaplaryndan gözbaş alýar. Bazar gatnaşyklary eýeçiligiň köp dürli görnüşini ykrar edýär. Bu ýagdaýda ösüşiňdir hiliň hatyrasyna bäsdeşligi döretmek we ösdürmek üçin hususy hem-de döwlet kärhanalarynyň deň şertlerde hojalygy alyp barmaklary möhüm şert bolup durýar.

Ýurdumyzda durmuşa geçirilýän toplumlaýyn häsiýetli özgertmeler hukuk ulgamyny-da gurşap alýar. Milli ykdysadyýetiň binýadynda kämil kanunçylyk ulgamynyň bolmagy onuň netijeli ösüşiniň möhüm şertleriniň biridir. Ykdysady gatnaşyklary düzgünleşdirýän hukuk esaslaryny gurşap alýan kanunçylyk namalary yzygiderli esasda döwrüň talabyna we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda özgerdilýär. Döwlet Baştutanymyz bu gün hereket edýän kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, şeýle-de ýurdumyzyň ýokary depginlerde ösdürilmegine ýardam berjek kanunlary kabul etmek boýunça işleri dowam etdirmegiň möhümdigini nygtaýar. Bu ugurda amala aşyrylýan işler raýatlaryň hukuklarynyň we azatlyklarynyň kepillikleriniň güýçlendirilmegine, döwletiň, jemgyýetiň we raýatyň bähbitleriniň deňagramlylygynyň has oňyn bolmagyna ýardam edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyryklaryndan ugur alnyp, şu ýylyň 30-njy martynda «Energiýany tygşytlamak we energiýadan netijeli peýdalanmak hakynda», «Gidrometeorologiýa işi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi. Diýarymyzda şunuň ýaly uly maksatlara gönükdirilen işleriň amal edilmegi hormatly Prezidentimiziň bu ulgamlara aýratyn ähmiýet berýändiginiň, onuň kanunçylyk binýadynyň barha kämilleşdirilýändiginiň mynasyp subutnamasydyr.

Ýazmuhammet DÖWLETOW,

Bäherden etrabynyň prokurorynyň kömekçisi, 3-nji derejeli ýurist.

Düýn paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň (DÝHG) agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisi işçi toparyň maslahatlarynyň geçirilmegi bilen dowam etdi. Onuň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi geçirildi. Ýörite taýýarlanan medeni maksatnama laýyklykda, çärä gatnaşyjylar üçin dürli gezelençler hem guraldy.

Işçi toparyň maslahatlarynyň dowamynda oňa gatnaşyjylar DHÝG-niň ýük daşamak, ýolagçy gatnatmak, infrastruktura we demir ýoluň hereket düzümi boýunça toparlarynyň, maliýe we hasaplaşyk, kodlaşdyrmak we informatika baradaky hemişelik iş toparlarynyň 2023-nji ýylda ýerine ýetiren işleriniň netijelerini, guramanyň 2025-nji ýyl üçin iş meýilnamalaryny we beýleki meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar. Şunuň bilen birlikde, guramany ösdürmegiň Strategiýasynyň taslamasyny işläp taýýarlamagyň maksadalaýyklygy, demir ýol we beýleki edaralaryň işgärlerini hünär taýdan taýýarlamak, okatmak, demir ýollary ulanmak arkaly üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmegiň geljegi, sebitde ýük daşamalary artdyrmak boýunça pikir alyşmalar boldy. Gün tertibinde kesgitlenen meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylmagy Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar ulag geçelgeleri boýunça ýük daşamalary artdyrmaga, ýükleriň görnüşlerini giňeltmäge ýardam eder. Çykyş edenler sebitde üstaşyr ýük daşamalaryň möçberini artdyrmakda Türkmenistanyň işjeň orny eýeleýändigini bellemek bilen, ulag düzümlerini düýpli döwrebaplaşdyrmak we ösdürmek, netijeli halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de çuňlaşdyrmak arkaly ägirt uly mümkinçilikleriň açylýandygyna ünsi çekdiler.

Nobatdaky maslahat ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirmek üçin hem amatly meýdança öwrüldi. Hususan-da, Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýewiň Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň komitetiniň başlygy M.Antonowiç bilen geçiren duşuşygynda myhman öz ýolbaşçylyk edýän guramasynyň esasy iş ugurlary barada aýdyp, onuň işiniň Ýewropa bilen Aziýanyň arasynda halkara demir ýol we utgaşykly daşamalary ösdürmekden hem-de kämilleşdirmekden ybaratdygyny nygtady. Şol wezipeleri ýerine ýetirmek DHÝG-niň Ulag syýasaty we ösüş strategiýasy; Ulag hukugy; Ýük daşamalar; Ýolagçy gatnatmalary; Infrastruktura we hereket ediş düzümi ýaly bäş sany komitetiniň alyp barýan işleri arkaly amala aşyrylýar. Duşuşykda Türkmenistanyň Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agzalygyna kabul edilmegine şu ýyl 30 ýyl dolandygyna üns çekilip, geçen döwürde ýurdumyzyň özüni jogapkärli, ygtybarly, ykdysady taýdan durnukly we halkara ähmiýetli täze başlangyçlary öňe sürüp, şol başlangyçlary üstünlikli amala aşyrmaga ukyply hyzmatdaş hökmünde tanadandygy aýratyn bellenildi.

Ýewropa — Kawkaz — Aziýa halkara ulag geçelgesiniň (TRAСECA) hökümetara komissiýasynyň Hemişelik sekretariatynyň Baş sekretary A.Asawbaýew bilen bolan duşuşykda hyzmatdaşlygyň çäklerinde multimodal üstaşyr geçelgeleri kämilleşdirmek üçin köp maksatlary özünde jemleýän sanly çözgütleri ulanmagyň mümkinçiliklerini öwrenmegiň Türkmenistanda ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda durýandygy, ýurdumyzyň TRAСECA-nyň Aziýa — Ýewropa, Ýewropa — Ýakyn Gündogar ugry boýunça üstaşyr ulag geçelgeleriniň, hususan-da, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe, Hazar deňzi — Gara deňiz ulag geçelgeleriniň maýa goýum mümkinçiliklerini giňeltmäge gönükdirilen degişli resminamalaryny bilelikde durmuşa geçirmegi dowam etdirmäge taýýardygy tassyklanyldy.

Şeýle hem “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy A.Atamyradow Estoniýa Respublikasynyň Demir ýollary edarasynyň geňeşiniň başlygy K.Zimmerman bilen duşuşdy. Gepleşikleriň barşynda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň çäklerinde we ikitaraplaýyn görnüşde hyzmatdaşlyk etmegiň häzirki ýagdaýyna baha berlip, ony ösdürmegiň geljekki mümkinçiliklerine garaldy.

Foruma gatnaşýan daşary ýurtly myhmanlar üçin Arkadag şäheri bilen tanyşlyk gezelenjiniň guralmagy has-da täsirli boldy. Şäher bilen tanşan myhmanlar adamlaryň ýaşamagy, döredijilikli zähmet çekmegi, dynç almagy üçin has oňaýly şertleriň döredilmeginiň bu ýerde kemala gelýän şäher gurşawynyň tapawutly aýratynlygydygyna göz ýetirdiler.

Myhmanlar Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynda hem bolup, biri-birinden owadan, syratly türkmen ahalteke bedewlerini synladylar. Mejlise gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen hytaýly myhmanlar bolsa Türkmenistanyň halkara derejeli ulag düzümine degişli käbir desgalaryna baryp gördüler. Hytaý Halk Respublikasynyň Demir ýollary korporasiýasynyň başlygynyň orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky toparyň agzalary üçin ilki «Sarahs» demir ýol menzili bilen tanyşlyk guraldy. Mälim bolşy ýaly, bu demir ýol menzili pudakda Garaşsyzlyk ýyllarynda gurlan ilkinji desgalaryň biridir. Soňra hytaýly myhmanlar Balkan welaýatyna ugradylar. Bu ýerde olar üçin Türkmenbaşy Halkara deňiz porty bilen tanyşlyk gezelenji guraldy. Ýeri gelende bellesek, portuň mümkinçilikleri örän uludyr. Bu ýerde halkara ölçegleriň talaplaryna laýyklykda guralan işler hyzmatdaşlar bilen meýilleşdirilen degişli taslamalary üstünlikli durmuşa geçirip, gatnaşyklary uzak möhletleýin esasda alyp barmaga mümkinçilik berýär.

Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisi öz işini dowam edýär.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalarynyň netijesinde ýurdumyzda häzirki zaman ulag-üstaşyr logistik, aragatnaşyk we telekommunikasiýa ulgamlary uly ösüşlere eýe bolýar. Munuň özi Beýik Ýüpek ýolunyň täze taryhyny emele getirip, onuň kämil nusgada dikeldilmegini üpjün etdi. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly kitabynda: «Ulag-aragatnaşyk ulgamynda bar bolan giň mümkinçilikleri durmuşa ornaşdyrmak we olary täze ykdysady derejä ýetirmek arkaly iňňän ýokary netijeleri gazanyp, bu ugurda işjeň hereket edýändigimiz hem bellenilmeli ýagdaýdyr» diýip belleýär. Munuň özi ýurdumyzda köpugurly ulag-aragatnaşyk düzüminiň döredilmeginiň, ilkinji nobatda, milli ykdysadyýetimizi maksadalaýyk ösdürmäge hem-de ahyrky netijede halkymyzyň bagtyýar durmuşyny ýokarlandyrmaga gönükdirilendiginiň subutnamasydyr.

Milli ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak, diwersifikasiýa etmek we innowasiýa ösüş ýoluna geçmek çözgüdi uzak möhletleýin ykdysadyýetiň durnukly ösüşine baglydyr. Ulag we logistika ulgamynyň innowasiýa ösüşini dolandyrmagyň esaslaryny öwrenmek ýurdumyzyň ulag we logistika ulgamynyň ähli derwaýys meselelerini göz öňünde tutup, döredilmeli dolandyryş mehanizminiň kämilleşdirmelidigi barada netijä gelmäge mümkinçilik berýär. Ulag we logistika ulgamynyň innowasion ösüşini dolandyrmakda onuň aýratynlyklary, mümkinçilikleri möhüm bolup durýar. Bu ulgamy ösdürmekde dünýä tejribesiniň görkezişi ýaly, bu ugra hususy pudagyň işjeň gatnaşmagy we gyzyklanmagy zerurdyr.

Ýurdumyzda ulag toplumynyň ösüşine uly ähmiýet berilýär. Ulag-logistika ulgamy ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň möhüm ugry bolup durýar. Şonuň üçin bu ugurda ösen we täsirli ulag ulgamyny döretmek, hyzmatlaryň hilini we howpsuzlygyny ýokarlandyrmak, içerki we daşarky bazarlarda onuň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak we üstaşyr mümkinçilikleri giňeltmek esasy wezipelerdir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan beýik işlerini häzirki döwürde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň üstünlikli dowam edýändigi netijesinde geçen sanlyja ýyllarda hemişelik Bitarap Türkmenistan Beýik Ýüpek ýoluny täze görnüşde dikeltmek bilen, sebitiň örän möhüm ulag geçirijisine, iri halkara logistika merkezine öwrüldi. Munuň üçin döwrüň ýokary talabyna laýyk gelýän ulag düzümi kemala getirildi, täze awtomobil ýollary çekilýär, transmilli demir ýollary, howa menzilleri gurulýar, gojaman Hazaryň ekologiýa taýdan arassa türkmen kenarynda Türkmenbaşy Halkara deňiz porty kemala geldi. Häzirki zaman deňiz we howa gämileri satyn alynýar, demir ýol we awtomobil köprüleri bina edilýär, olar diňe bir ýurdumyzyň sebitlerini däl-de, alys we goňşy döwletleri deňhukukly, köpugurly hyzmatdaşlyga çagyrýar. Şunda ýurdumyzyň ulag ulgamynyň ösdürilmeginde raýat awiasiýasyna möhüm orun degişli bolup, täze uçarlar satyn alynýar, ýokary hünärli uçarmanlar we tehniki işgärler taýýarlanylýar. Aşgabat, Daşoguz, Türkmenbaşy, Türkmenabat, Mary we Kerki şäherlerinde häzirki zaman Halkara howa menzilleri ýolagçylara döwrebap hyzmat edýär.

Awtomobil ýollar düzümini ösdürmek barada aýdylanda, geçirilýän toplumlaýyn işleriň çäklerinde inžener-kommunikasiýa ulgamlaryny doly çalyşmak bilen hereket howpsuzlygynyň täze ulgamlary ornaşdyrylýar. Bu ulgamda Türkmenistanyň innowasion tehnologiýalardan we dünýäniň öňdebaryjy tejribesinden ugur alýandygyny bellemelidiris. Iň döwrebap ýollar ulanmaga berilýär, şeýle hem ýokary tizlikli awtomobil ýollarynyň ähmiýeti aýratyn bellenmäge mynasypdyr.

2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň 203 kilometrlik Aşgabat — Tejen böleginiň açylyş dabarasy geçirildi. Aşgabat – Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Aşgabat – Tejen bölegini dabaraly ýagdaýda ulanylyşa girizmek arkaly Türkmenistan iri göwrümli ulag-aragatnaşyk taslamalarynyň durmuşa geçirilmeginde hem-de ösdürilmeginde ygtybarly hyzmatdaş bolup çykyş edýändigini ýene-de bir gezek tassyklady.

Türkmenistanyň halkara we ykdysady hyzmatdaşlyk strategiýasyny durmuşa geçirmek biziň gatnaşyklarymyzyň giň geografiýasyna we düzümleýin diwersifikasiýalaşdyrylmagyna, dünýä ösüşiniň esasy ugurlaryna işjeň goşulyşmagyna esaslanýar. Türkmenistan dünýäniň ähli döwletleri bilen ikitaraplaýyn deňhukukly hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerini işjeň ösdürýär. Awtoulag, demir ýol we deňiz gatnawlaryny işjeňleşdirmek bilen, Demirgazyk — Günorta, Gündogar — Günbatar ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk yzygiderli ösdürilýär.

Ykdysadyýetiň bazar gatnaşyklaryna geçirilmegi ulaglaryň ähmiýetini has-da güýçlendirdi.

Ýurtlaryň, sebitleriň, welaýatlaryň, etraplaryň arasyndaky gatnaşyklar bazar ykdysadyýetiniň esasyny emele getirýär. Şol sebäpli ýurtlaryň arasynda ulag ýollaryny peýdalanmak boýunça hyzmatdaşlyk alnyp barylýar we şu esasda hemmetaraplaýyn gatnaşyklar amala aşyrylýar. Bu gatnaşyklary we döwletimiziň öz içindäki dolanyşygy alyp barmakda, önümçiligi rejeli ýerleşdirmekde ulag serişdeleriniň ähmiýeti uludyr. Ulag — bu ykdysady sebitleriň toplumlaýyn ösdürilmeginde, öndüriji güýçleri çäk boýunça mümkingadar endigan ýerleşdirmekde, önümçilik pudaklarynyň, kärhanalaryň arasynda ykdysady-tehnologik aragatnaşygy amala aşyrmakda taýsyz serişdedir. Dünýä ýüzünde häzirki döwürde ulag ýollarynyň köpugurlylygy, hili we tizligi esasy görkezijileriň biri bolmak bilen, halkara ykdysady gatnaşyklarda aýgytly orun eýeleýär. Dünýä tejribesi geografik taýdan amatly ýerleşen ýurtlarda we sebitlerde ösen ulag toplumynyň döredilmeginiň üstaşyr ýüklerden hem goşmaça girdeji almaga mümkinçilik berýändigini görkezýär.

Hormatly Prezidentimiziň başlangyçlary esasynda ýurdumyzda ýükleri üstaşyr daşamagyň özüne çekijiligini, bäsdeşlige ukyplylygyny we netijeliligini üpjün edýän, bitewi, köpugurly we daşary ýurtlar bilen goşulyşan ulag giňişligini emele getirmäge uly üns berilýär. Türkmenistan geografik taýdan amatly ýerde, ýagny Ýewraziýa ýollarynyň çatrygynda ýerleşýär. Şu aýratynlyk nazara alnyp, ýurduň geoykdysady ýagdaýyny düýpli berkitmek maksady bilen uly möçberli, halkara ähmiýetli demir ýol we awtomobil ýollary, gaz geçirijiler gurulýar. Aziýa yklymynda ýerleşýän döwletleriň Türkmenistanyň üsti bilen Pars aýlagyna, Türkiýä, Ýewropa ýurtlaryna çykmak mümkinçiligi bar. Soňky ýyllarda gurlan we gurulýan demir ýol, awtomobil we howa ýollary ýurdumyzyň üstaşyr geçelge hökmündäki ähmiýetiniň artýandygyny we ykdysady görkezijileriniň ýokarlanýandygyny aýdyň görkezýär.

Türkmenistanyň geosyýasy ugry hyzmatdaşlyga oňyn täsir edýär. Milli ykdysadyýetimiz dünýä ykdysady giňişliginiň iň bir ygtybarly, berk binýatly düzüm bölegine öwrülýär. Ýakyn goňşularymyz bilen hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegi Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmakda hem möhüm şert bolup durýar. Türkmenistanyň sebitleýin strategiýasynyň maksady Merkezi Aziýada giň möçberli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekden hem-de ösüşiň derwaýys meselelerini çözmek üçin sebitde amatly geosyýasy we geoykdysady ýagdaýy döretmäge doly ýardam bermekden ybaratdyr.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry hökmünde barha rowaçlanýan ulag-logistika ulgamy möhüm we geljegi uly bolan ugur bolmak bilen, dünýäniň ähli döwletleriniň arasynda özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň we ýurdumyzyň okgunly ösüşleriniň ygtybarly binýadyna öwrülýär.

Goý, ýurdumyzy ösüşleriň röwşen ýoly bilen öňe alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, beýik işleri hemişe rowaçlyklara beslensin!

Hajymämmet NYÝAZGELDIÝEW,

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň «Türkmenhowaýollary» agentliginiň Aşgabat Halkara howa menziliniň Howa hereketini guramagyň bir bitewi ulgamynyň Baş merkeziniň raýat sektorynyň uly dispetçeri.

Durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmekde we ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmakda ýurduň intellektual serişdelerini hem-de adam maýasyny netijeli peýdalanmak uly ähmiýete eýedir. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimizi uzak möhletleýin esasda ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda hem bu ugra aýratyn orun berilýär.

Uzak ýyllaryň dowamynda dünýä belli ykdysatçylary gyzyklandyryp gelýän iň möhüm meseleleriň biri-de ykdysady ösüşiň esasy hereketlendiriji güýjüniň nämede jemlenýändigini kesgitlemek bilen baglanyşyklydyr. Bu babatda zähmet bölünişigi, girdejiniň we maýanyň artmagy, maýa goýumlaryň özleşdirilmegi, esasy önümçilik serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagy, tehnikalaryň kämilleşdirilmegi ýaly köp sanly şertleriň ähmiýeti baradaky pikirler orta atylsa-da, uzak wagtyň dowamynda adam maýasynyň ähmiýetine ýeterlik üns çekilmändir. Dünýä tejribesi has ösen döwletleriň bir topary üçin durmuş-ykdysady ösüşiň umumy kanunalaýyklyklarynyň bardygyny görkezýär. Ykdysady taýdan kuwwatly ýurtlary tapawutlandyrýan aýratynlyk önümçilik we sarp ediş gatnaşyklarynyň merkezinde adamyň bolmagy bilen baglanyşyklydyr. Bu günki gün aýratyn alnan guramanyň ýa-da tutuş jemgyýetiň ösüş depginini we derejesini hut adam maýasy kesgitleýär diýsek, hakykatdan daş düşmeris. Şu nukdaýnazardan, esasy önümçilik serişdeleri ykdysady ösüşiň ikinji derejeli şertine öwrülýär. Ykdysadyýetiň sazlaşykly ösmegi, esasan, ilatyň umumy bilim derejesine we hünär taýýarlygynyň kämilligine bagly bolýar.

Bilim we tejribe adam maýasynyň göwrümini giňeldýär, saglygy goraýyş adamyň ukyp-başarnyklaryny netijeli peýdalanmagyň möhletini artdyrýar. Adam maýasynyň kemala gelmegi hem-ä şahsyň özünden, hemem tutuş jemgyýetden görnetin tagallalary talap edýär. Aýratyn alnan şahs üçin adam maýasyny ösdürmegiň ähmiýeti onuň hemişelik girdejisiniň artmagy bilen baglanyşyklydyr. Ösen döwletleriň mysalynda adamyň bilim derejesi bilen bütin ömrüniň dowamynda gazanýan girdejisiniň arasynda gönümel baglanyşygyň bardygyny görmek bolýar. Emma milli ykdysadyýet derejesinde adam maýasyny ösdürmegiň peýdasyny kesgitlemek biraz çylşyrymlydyr. Çünki raýatlaryň bilim derejesiniň ýokarlandyrylmagynyň, saglyk ýagdaýyna täsir edýän durmuş şertleriniň gowulandyrylmagynyň netijesini anyk kesgitlemek diňe uzak wagtdan mümkin bolýar.

Adam maýasynyň ähmiýeti ykdysady ösüşiň nusgalary baradaky garaýyşlarda hem orun alýar. Ykdysatçylaryň bir bölegi ýurduň umumy girdejisinde adam maýasynyň paýyny 30-dan 50 göterime çenli möçberde kesgitleýär. Şeýle hem alymlar adam maýasynyň toplanmagynyň esasy şertiniň iş tejribesinde kämilleşmek bilen baglanyşyklydygy baradaky pikiri öňe sürýär. Bu garaýşa laýyklykda, adam maýasy, esasan, önümçiligiň kesgitli bir ugrunda zähmet çekilen wagtynda ýokarlanýar. Önüm näçe köp öndürilse, hünärmenleriň we işçileriň tejribesi şonça artýar. Şunuň bilen birlikde, şol ugurda açyşlardyr oýlap tapyşlar köpelýär. Şunda döwlet iş tejribesinde kämilleşen ussat hünärmenleriň hasabyna ozal bar bolan artykmaçlygyny has-da berkidýär. Bu hakykaty Hytaý, Hindistan ýaly haryt önümçiliginiň ösen ýurtlarynda tehniki öňegidişligiň we işçileriň hünär derejesiniň ýokarlanýandygy hem tassyklaýar. Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Singapur ýaly döwletleriň tebigy baýlyklarynyň çäklidigine garamazdan, ýokary hünär derejeli hem-de tertip-düzgünli işçi güýjüniň hasabyna ykdysady ösüşde uly öňegidişlik gazanandygy hem adam maýasynyň ähmiýetini görkezýär.

Ykdysadyýetde önümçiligiň artmagyna gönümel täsir etmekden başga-da, adam maýasynyň ösdürilmegi durmuş we medeni ulgamlarda oňyn netije gazanmaga kömek edýär. Ýokary bilimli, sowatly raýatlar ýurduň syýasy-jemgyýetçilik durmuşyna, haýyr-sahawat işlerine has işjeň gatnaşýar. Giň dünýägaraýyşly adamlar jemgyýetiň ruhy galkynyşyna goşant goşýar. Adamlaryň durmuş şertleriniň gowulanmagy we medeni derejesiniň ýokarlanmagy jemgyýetde abadançylygy we adalaty üpjün etmäge gönükdirilýän harajatlaryň tygşytlanylmagy arkaly ykdysadyýete oňyn täsirini ýetirýär.

Ylmy we tehnologik bilimleriň ykdysady ösüşde möhüm orun eýeleýändigi bu gün bilermenleriň ählisi tarapyndan ykrar edilýär. Alymlaryň we inženerleriň bilim-başarnyklary täze bilimleriň, innowasiýalaryň döremegine ýardam edýär. Ýokary hünär derejeli işçiler bolsa täzeçillikleriň durmuşa ornaşdyrylmagyna, tejribede peýdalanylmagyna mümkinçilik berýär. Bilimleriň we tehnologiýalaryň ösüşinden tutuş jemgyýet peýdalanyp bilýär. Hut şoňa görä-de, häzirki döwürde ösüp barýan ýurtlarda döwlet býujetiniň 15-den 30 göterimine çenli ylym-bilim ulgamyna gönükdirilýär. Şol bir wagtyň özünde-de, bilimleriň diňe tejribä ornaşdyrylan ýagdaýynda peýda berýändigini hem ýatdan çykarmaly däl. Şoňa görä-de, adam maýasynyň durmuşa geçirilmegi üçin netijeli we sazlaşykly zähmet bazarynyň döredilmegi zerurdyr. Diýmek, bilimleri we başarnyklary önümçilikde ýa-da hyzmatlar ulgamynda durmuşa geçirmäge mümkinçilik bolan ýagdaýynda adam maýasy döwlete we jemgyýete peýda getirýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe adam maýasyny ösdürmek döwlet syýasatynda ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda durýar. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» we «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» adam maýasy ykdysadyýetiň esasy düzüm bölekleriniň biri hökmünde kesgitlenilýär. Şunuň bilen baglylykda, adam maýasyny ösdürmek, onuň intellektual derejesini ýokarlandyrmak esasy strategik wezipelere degişli edilýär. Şol wezipeleri berjaý etmek üçin Türkmenistanda durmuşa geçirilýän düýpli özgertmeler ýurduň ykdysady kuwwatynyň yzygiderli pugtalanmagyna ýardam berýär. Ykdysadyýetiň pudaklarynyň kämil ulgamyny döretmek, adam maýasynyň hil häsiýetlerini ýokarlandyrmak, milli ykdysadyýetiň hemme pudaklaryny ýokary taýýarlykly hünärmenler bilen üpjün etmek, ösüp gelýän ýaş nesliň bilim hem ruhy taýdan kämilleşmegine ýardam bermek esasy maksatlaryň biri bolup durýar. Şeýle-de ylmy-tehniki ösüşiň gazananlaryndan, täze tehnologiýalardan, innowasiýalardan oňat baş çykarýan hünärmenleri taýýarlamak wezipelerinden ugur alyp, bu ugurlara düýpli maýa goýumlar gönükdirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda mynasyp dowam etdirilýän ykdysady özgertmeler döwletimiziň we jemgyýetimiziň okgunly ösmegine giň ýol açýar.

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Durmuşa geçirilýän giň gerimli maksatnamalaryň çäklerinde gurulýan Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýoly ýurdumyzyň sebitlerini baglanyşdyryp, ýolagçylaryň gatnadylyşyny we ýükleriň daşalyşyny kämilleşdirmäge, logistik hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga uly goşant goşar.

Türkmenistanyň Prezidentiniň 2019-njy ýylyň 11-nji ýanwaryndaky Kararyna laýyklykda, bu giň gerimli taslamany durmuşa geçirmek Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy «Türkmen Awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetine ynanyldy. Umumy uzynlygy 600 kilometre barabar bolan bu ýoluň Aşgabat — Tejen aralygyndaky birinji tapgyry 2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda ulanmaga berildi. Ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary we Türkmenabat şäherlerini birikdirýän üçünji tapgyrynyň gurluşygyna bolsa şu ýylyň ýanwarynda badalga berildi. Baş potratçy bolup çykyş edýän «Türkmen Awtoban» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň buýurmasy boýunça ýoluň gurluşygy we ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak işleri «Ata Melhem» hususy kärhanasy, «Edermen» we «Altyn nesil» hojalyk jemgyýetleri tarapyndan amala aşyrylýar.

Ýokary tizlikli awtomobil ýoly Aşgabat — Daşoguz awtomobil ýolunyň 24-nji kilometrinde gurlan çatrykdan başlanýar. Bu ýerde töleg merkezleri, ýol gözegçilik gullugynyň nokady, dynç almak üçin niýetlenen meýdançalar ýerleşýär. Awtobanyň Aşgabat — Tejen aralygyndaky böleginiň uzynlygy 203 kilometre barabar.

Awtoban alty hereket zolagyndan ybaratdyr. Onuň ýer düşeginiň giňligi 34,5 metre, ýol hereket böleginiň giňligi her tarapda 11,25 metre, hereket zolagynyň giňligi bolsa 3,75 metre barabardyr. Ýoluň hereket bölegi biri-birinden ýörite zolak arkaly bölünýär. Her ugurda hereket zolagyna adatdan daşary ýagdaýlar üçin zolak, suwly ganaw hem-de haýwanlaryň we adamlaryň hereket zolagyna çykmagynyň öňüni almak üçin niýetlenen ýörite germewler gurnalan.

Ýokary tizlikli ýolda hereketiň bökdençsiz amala aşyrylmagyny üpjün etmek üçin köp sanly köprüler, ýerasty we ýerüsti geçelgeler, suw geçirijiler, ýangyç guýujy beketler gurlup, daşky gorag gözenekleri çekilendir.

Awtobanyň 100-nji kilometrinde gurlan iki gatly «Kerwensaraý» söwda merkezinde sürüjiler we ýolagçylar üçin zerur bolan ähli şertler döredilendir.

Mahlasy, döwrebap awtoban ähli görkezijiler we talaplar babatda iň ýokary dünýä standartlaryna kybap gelýär. Bu hakykat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň birinji tapgyrynyň degişli kompaniýalaryň we halkara düzümleriň güwänamalarynyň birnäçesine mynasyp görülmeginde hem beýanyny tapýar. Has takygy, döwrebap taslamanyň birinji tapgyry Awstriýanyň «VCE Vienna Consulting Engineers ZT GmbH» kompaniýasy tarapyndan awtomobil ýolunyň hiliniň ISO 9001 standartyna hem-de taslamany düzmek we gurluşyk boýunça işleriň halkara standartlara, hususan-da, «Ýol gurluşygyny taslamak» we «Gurluşyk işleri» standartlaryna laýyk gelýändigini tassyklaýan güwänamalara mynasyp görüldi. Şeýle hem Germaniýa ulag ylymlary instituty tarapyndan geçirilen barlaglaryň netijesinde ýokary tizlikli Aşgabat — Türkmenabat awtomobil ýoluna ýokary howpsuzlyk güwänamasyny bermek hakyndaky çözgüt kabul edildi. Awstriýanyň Dornbirn şäheriniň Ulag kommunikasiýalary we düzümleri departamenti tarapyndan bu ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň gurluşygynda innowasion ýokary tizlikli tehnologiýalaryň ulanylandygy baradaky güwänama gowşuryldy.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň işe girizilmegi ýurdumyzyň ulag-logistika mümkinçiliklerini artdyryp, Diýarymyzy halkara gatnawlaryň möhüm halkasyna öwrer. Türkmenistanyň dünýäniň ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmagy we Gündogar — Günbatar hem-de Demirgazyk — Günorta ugurlarynda möhüm ulag geçelgelerini döredip, Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek we Ýewraziýanyň ykdysady zolaklaryny birleşdirmek babatda uly tagallalary edýän Milli Liderimiziň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, asylly maksatlary myradyna gowuşsyn!

Selimberdi HOJABERDIÝEW,

Aşgabat şäheriniň Baş maliýe we ykdysadyýet müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Hormatly Prezidentimiziň durmuş ugurly ykdysady syýasatynyň möhüm ugry bolan sebitleýin syýasat ýurdumyzyň sebitlerini gyradeň ösdürmäge, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini düýpli ýokarlandyrmaga gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, welaýatlaryň durmuş-ykdysady ösüşi ýokary depginlere eýe bolýar.

Üstünliki amala aşyrylýan «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasynda» kesgitlenen wezipelerden ugur alnyp, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Diýarymyzyň ähli sebitlerinde, milli ykdysadyýetiň pudaklarynda belent sepgitlere ýetmek maksat edinilýär.

Sebitleýin syýasatyň esasy maksatlary ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmakdan, sebitleriň ykdysady taýdan ösmegi üçin amatly şertleri döretmekden hem-de öndürilýän harytlaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmakdan, durmuş-ykdysady ösüşiň ýokary depginini üpjün etmekden, eksport mümkinçiligini artdyrmakdan ybaratdyr. Sebitleriň oba hojalygyny ösdürmekde, toprak, howa we beýleki aýratynlyklary hasaba almak bilen, zolaklaýyn ekerançylygy ornaşdyrmak, maldarçylygyň ot-iým binýadyny pugtalandyrmak, ýurduň azyk bolçulygyny üpjün etmek, ýokary hilli oba hojalyk önümçiligini döretmek ileri tutulýan ugurlardyr.

Mary welaýaty gazylyp alynýan tebigy çig mala baý sebitleriň biridir. Welaýatyň durnukly ösüşinde ykdysadyýetiň özenini elektroenergetika, gaz, himiýa, maşyngurluşyk, metal işläp bejeriş, oba hojalyk, dokma we azyk senagaty düzýär. «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynda» Mary welaýatynda elektrik energiýasyny 14 606,6 million kWt sagat möçberinde öndürmek göz öňünde tutulýar. Welaýat uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolup, ýakyn geljekde olaryň gazylyp alnyşynyň möçberi artdyrylar. Munuň özi olary halkara bazarlara çykarmagyň mümkinçiligini ýokarlandyrar. Sebitiň nebitgaz çykaryjy kuwwatlyklaryny pugtalandyrmagyň hasabyna, gaz kondensatly nebitiň 52,7 müň tonnasyny we tebigy gazyň 34,8 milliard kub metrini öndürmek bellenilýär. Şu ýyl welaýatda kuwwaty ýylda 33 milliard kub metr harytlyk gazy çykarmak boýunça «Galkynyş» gaz käniniň üçünji tapgyryny özleşdirmek meýilleşdirilýär. Himiýa senagatynyň ösüşine uly itergi berýän kuwwatlyklaryň işe girizilmegi bilen, öndürilýän önümleriň görnüşleri we möçberleri artdyrylýar. Şu ýyl mineral dökünleriň 520 müň tonnasy we tehniki uglerodyň 1 800 tonnasy öndüriler. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda welaýatda jemi 12,2 milliard manada barabar maýa goýumlary goýmak we onuň 10,9 milliard manadyny önümçilige gönükdirmek göz öňünde tutulýar.

Ykdysadyýetiň ýokary maýa goýum işjeňligi gurluşygyň we gurluşyk materiallary senagatynyň güýçli depginler bilen ösmegine getirýär. 2024-nji ýylda magdan däl gurluşyk materiallarynyň 1 365 müň kub metrini, gurluşyk üçin beton gurnawlarynyň ýygnalan bölekleriniň 52,9 müň kub metrini, diwar materiallaryndan 219,8 million sany şertli kerpiji, 24,2 müň kub metr keramziti we 220,4 müň tonna asfaltbetony öndürmek bellenilýär.

Mary welaýaty gowaça ösdürip ýetişdirmek boýunça Türkmenistanyň iň iri sebitidir. Şunuň bilen baglylykda, Garaşsyzlyk ýyllarynda welaýatda köp sanly iri hem-de orta ululykdaky dokma toplumlary, fabriklerdir kärhanalar işe girizildi. Olar çig mal binýadyna gönüden-göni golaýda ýerleşmek bilen, pagta süýümini gaýtadan işlemekden başlap, taýýar önümi çykarmaga çenli önümçiligiň yzygiderliligini doly üpjün edýär. Şu ýyl 109,5 müň tonna pagta süýümini, 18 müň tonna nah ýüplügi, 53,5 million inedördül metr nah matalary (sütüklini goşmak bilen), 2 848,2 million manatlyk örülen we tikin önümlerini, 1 537,6 tonna pamygydyr ondan öndürilen önümleri, 113,9 müň inedördül metr haly hem-de haly önümlerini, 2,8 müň tonna ýagy aýrylyp ýuwlan ýüňi, 466,2 müň inedördül metr ýüpek matalary, 11 422,6 müň jübüt jorap önümlerini, 6 241,7 müň jübüt aýakgaby we 23,5 million inedördül desimetr eýlenen derini öndürmek göz öňünde tutulýar.

Welaýat ýurduň agrar taýdan ösen sebitleriniň hataryna degişlidir. Sebitde bugdaý, pagta, gök-bakja ekin önümleri, miweler we ir-iýmişler, üzüm uly möçberde öndürilýär.

Şu ýyl oba hojalyk önümlerini öndürmek üçin suwarymly ýerleriň meýdany 433,7 müň gektara barabardyr. Şonda 345 müň tonna bugdaý, 359 müň tonna pagta, 180,7 müň tonna ýeralma, 194,8 müň tonna gök önümler, 86,4 müň tonna bakja önümleri, 30,5 müň tonna üzüm, 33 müň tonna miweler we ir-iýmişler, 224 müň tonna gant şugundyry öndüriler.

Maldarçylyk oba hojalygynyň öňdebaryjy pudagy bolup, maýa goýumlaryň köp bölegi bu pudagy ösdürmäge gönükdirilýär. Gara mallaryň, dowarlaryň, guşlaryň baş sanyny köpeltmek, etiň we süýdüň öndürilişiniň möçberini artdyrmak boýunça yzygiderli işler durmuşa geçirilýär. Hususan-da, maldarçylyk önümleriniň öndürilişini artdyrmakda önümçilige öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrýan telekeçilere aýratyn üns berilýär. Hojalyklaryň ähli toparynda mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak göz öňünde tutulýar.

Azyk senagaty önümleriň görnüşini we mukdaryny artdyrmagyň hasabyna giň gerimli ösüşe eýe bolýar. Döwlet tarapyndan kiçi we orta telekeçilige berilýän goldawlaryň netijesinde, çalt ösýän hususy kärhanalar miwe hem-de gök önümlerini, ösümlik ýagyny, et, süýt, süýji-köke önümlerini öndürýän esasy öndürijilere öwrülýär.

Sebitde azyk senagatynyň eýeçiliginiň ähli görnüşindäki kärhanalar tarapyndan 23,9 müň tonna et we et önümleri (ete geçirilip hasaplananda, guşuňkydan başgasy), 947,4 müň şertli bankalara gaplanan et, 122 müň tonna süýt we süýt önümleri (süýde geçirilip hasaplananda), 109,4 million sany şertli banka gaplanan miwe we gök önümleri, 30,7 müň tonna arassalanmadyk ösümlik ýagy, 23,2 müň tonna süýji-köke önümleri, 110,7 müň tonna un, 9,8 müň tonna ýarma, 6,8 müň tonna unaş önümleri, 11,4 müň tonna şeker, 283,5 tonna balyk we beýleki balyk önümleri, 274,1 tonna gaplanan hem-de gaýtadan işlenen balyk we balyk önümleri öndüriler.

Ulag-kommunikasiýa ulgamy welaýatyň ykdysadyýetiniň möhüm bölegini düzýär. Şu ýyl ulaglaryň ähli görnüşleri bilen daşalýan ýükleriň möçberini 116,1 million tonna we gatnadylýan ýolagçylaryň sanyny 204 million adama ýetirmek meýilleşdirilendir.

Ilaty aragatnaşyk hyzmatlary bilen has doly üpjün etmek üçin esasy telefon belgileriniň sanyny 123,4 müň belgä, TMCELL ykjam aragatnaşyk ulgamynyň abonentleriniň sanyny 1 011,5 müň birlige ýetirmek göz öňünde tutulýar. Sebitiň durmuş ulgamyny ösdürmäge-de uly üns berilýär. Şu ýylyň 1-nji ýanwary ýagdaýyna görä, welaýatda 26 sany hassahana, 196 sany mekdebe çenli ýaşly çagalar edaralary, 405 sany umumybilim berýän we 7 sany orta hünär bilimi, 1 sany ýokary hünär berýän mekdepler, 23 sany sport mekdebi, 44 kitaphana, 1 teatr we 8 muzeý hereket edýär.

Köp sanly önümçilik we medeni-durmuş maksatly binalar, oba we şäher ilaty üçin amatly ýaşaýyş şertlerini döretmäge mümkinçilik berýän, hemme amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlary hem-de desgalar guruldy we gurulmagy dowam etdirilýär. Şeýlelikde, «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň» amala aşyrylmagy üstümizdäki ýylda ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan ösüşini pugtalandyrmaga, pudaklaryň, sebitleriň kuwwatyny berkitmäge, bazar gatnaşyklaryna esaslanyp, durnukly ösüşi, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmäge hem-de hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga, abadan, bagtyýar ýaşaýşynyň bähbidine gönükdirilendir.

Orazmuhammet AŞYROW,

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Strategik we durnukly ösüş müdirliginiň başlygynyň orunbasary.

Şu gün — 15-nji aprelde Aşgabatda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasyna agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisi öz işine başlady. Ähmiýetli forum paýtagtymyzyň gözel künjeginde ýerleşýän «Ýyldyz» myhmanhanasynda geçýär.

Mejlis hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasyna agza döwletleriň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisine gatnaşyjylara ýollan Gutlagynyň okalmagy bilen başlandy.

Maslahatyň gün tertibine laýyklykda, guramanyň ýöriteleşdirilen komissiýalarynyň we hemişelik iş toparlarynyň 2023-nji ýyl üçin işleriniň netijelerine seretmek, geljek ýyllar üçin iş meýilnamasyny ara alyp maslahatlaşmak, guramany ösdürmegiň Strategiýasynyň taslamasyny düzmegiň maksadalaýyklygyny öwrenmek, demir ýol ulgamynda işgärleriň hünär taýýarlygy, okuwlary guramak bilen bagly birnäçe ugurdaş meseleleri ara alyp maslahatlaşmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Gadyrly myhmanlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Türkmenistan üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmek ugrunda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň we beýleki iri halkara guramalaryň meýdançalarynda hyzmatdaşlyk meselelerinde işjeň orny eýeleýär. Garaşsyz ýurdumyz bu ugurda uly maksatlary nazarlaýan başlangyçlary öňe sürüp, bu babatda köp sanly Kararnamalaryň kabul edilmeginiň öňbaşçysy boldy.

Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda dürli ýyllarda Türkmenistan tarapyndan hödürlenen «Durnukly ösüş üçin halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň orny», «Durnukly multimodal geçelgeleriň döredilmegine ýardam bermek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arasynda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy üpjün etmegiň ýolunda», «Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek», «Koronawirus keseliniň (COVID-19) pandemiýasy we ondan soňky döwürde durnukly ösüş üçin üznüksiz we ygtybarly halkara ýük daşamalary üpjün etmek maksady bilen, ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Kararnamalar kabul edildi. Şeýle hem «Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnama kabul edilip, her ýylyň 26-njy noýabry «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edildi.

Uly ähmiýete eýe bolan bu mejlisiň geçýän günlerinde, ýagny şu ýylyň 16-njy aprelinde ABŞ-nyň Nýu-Ýork şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Durnukly ösüş hepdeliginiň geçirilýändigini we onuň çäginde Türkmenistanyň başlangyjy bilen döredilen Durnukly ulagyň dostlary toparynyň ministrler derejesindäki duşuşygynyň hem-de durnukly ulag boýunça ýokary derejeli mejlisiň geçirilýändigini aýratyn bellemek gerek.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Merkezi Aziýanyň we Ýewropanyň çatrygynda ýerleşýän Türkmenistan milli ulag düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak arkaly halkara üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini yzygiderli artdyrýar. Garaşsyzlyk ýyllarynda Tejen — Sarahs — Maşat, Gazagystan — Türkmenistan — Eýran, Kerki — Ymamnazar — Akina we Serhetabat — Turgundy halkara demir ýollary, Zerger — Kerki — Kerkiçi, Aşgabat — Garagum — Daşoguz demir ýollary, şeýle hem Kerki — Kerkiçi, Türkmenabat — Farap demir ýol köprüleri gurlup ulanmaga berildi.

Türkmenistan ulag ulgamyna yzygiderli goşulyşmak bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça möhüm ýollarydyr merkezleri birleşdirýän esasy üstaşyr ulag geçelgeleriniň düzümlerini mundan beýläk-de giňeltmegi möhüm meseleleriň hatarynda goýýar. Hususan-da, 2016-njy ýylda BMG-niň howandarlygynda Aşgabatda geçirilen ählumumy maslahatyň jemleri boýunça kabul edilen Aşgabat Beýannamasyny, 2017-nji ýylda baglaşylan «Üstaşyr we ulag hyzmatdaşlygy hakynda Ylalaşygy (Lapis Lazuli ugry boýunça Ylalaşyk)», TRACECA ulag geçelgesini görkezmek bolar. Şeýle hem Hytaý — Gazagystan — Türkmenistan — Eýran üstaşyr ulag geçelgesini ösdürmek we ýükleriň geçirilişini işjeňleşdirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Bulardan başga-da, «Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary — Hytaý — Gyrgyzystan — Özbegistan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe —Ýewropa» halkara multimodal üstaşyr ulag ugruny ösdürmek babatda hem agza döwletleriň demir ýol edaralarynyň arasynda yzygiderli işler durmuşa geçirilýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Türkmenistan bu gün multimodal ulag-aragatnaşyk ulgamyny, şol sanda demir, awtoulag, deňiz ýollary, portlar ýaly infrastrukturalary ösdürmek we goldamak üçin döwlet bilen hususy pudagyň hyzmatdaşlygyny jebisleşdirmegiň, bu ugra maýa goýumlary çekmegiň möhümdiginden ugur alyp, bäsdeşlige ukyply milli logistika kompaniýalarynyň döredilmegine aýratyn üns berýär. Türkmenistan 1994-nji ýyldan bäri Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agzasy bolmak bilen, milli derejede demir ýol ulagy düzümleriniň sazlaşykly ösdürilmegi, sebit derejesinde utgaşykly ulag syýasatynyň amala aşyrylmagy esasynda halkara üstaşyr ýükleri daşamagyň ugurlaryny giňeltmek babatda tagalla edýär.

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Gadyrly myhmanlar!

Sizi Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň agza döwletleriniň demir ýol ulaglary edaralarynyň ýolbaşçylarynyň we jogapkär wekilleriniň maslahatynyň XXXVIII mejlisiniň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, uzak ömür, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti

Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Duşenbe — Aşgabat, 5-nji aprel (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasyna resmi sapary tamamlandy.

Ozal habar berlişi ýaly, düýn Duşenbede Gahryman Arkadagymyzyň Prezident Emomali Rahmon bilen duşuşygy geçirildi. Gepleşikleriň netijeleri boýunça möhüm ylalaşyklar gazanyldy we däp bolan dostlukly türkmen-täjik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge, dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Türkmenistanyň we Täjigistanyň döwletara dialogyň aýrylmaz bölegi bolup durýan parlamentara gatnaşyklary pugtalandyrmaga çalyşýandyklary türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistanyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali bilen düýn geçiren duşuşygynyň barşynda tassyklanyldy.

Şol gün Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti sungat ussatlarynyň “Dostluk agşamy” atly bilelikdäki konsertine hormatly myhman hökmünde gatnaşdylar. “Borbad” köşgünde geçirilen köpöwüşginli döredijilik baýramçylygy doganlygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, türkmen-täjik gatnaşyklarynyň mizemezliginiň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň hem-de beýleki degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyna we geljegine degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Gahryman Arkadagymyz maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip hem-de ynsanperwer gatnaşyklaryň türkmen-täjik hyzmatdaşlygynyň möhüm ugry bolup durýandygyny belläp, bu ugurda tejribe alyşmagyň, biziň halklarymyzyň milli medeni mirasyny öwrenmegiň, özboluşly däp-dessurlarymyzyň ähmiýetine ünsi çekdi. Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistan döredijilikli daşary syýasat strategiýasyny yzygiderli durmuşa geçirýär we oňyn başlangyçlary öňe sürýär. Şonuň netijesinde, Türkmenistanyň dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri dürli ulgamlarda, şol sanda oba hojalygynda özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek üçin uly kuwwatyň bardygyny aýdyp, ähli mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmagyň zerurdygyny belledi. Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýan ýangyç-energetika pudagynda alnyp barylýan gatnaşyklar barada aýdyp, bu babatda degişli toplumyň önümçilik düzümleriniň işine innowasion usullary we sanly tehnologiýalary ornaşdyrmaga, bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň geljegine aýratyn üns bermegiň, gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmäge toplumlaýyn çemeleşmegiň wajypdygyny nygtady.

Iş maslahatynyň barşynda ulag ulgamynda türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmek, şu maksatlar bilen, Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta geçelgeleriniň çatrygynda, häzirki döwürde täze şertlerde dikeldilýän Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşýän Türkmenistanyň üstaşyr kuwwatyndan netijeli peýdalanmak meselelerine hem garaldy. Türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistan Respublikasy bilen köpugurly ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň çäklerinde şähergurluşyk ulgamynda, şol sanda “akylly” şäherler konsepsiýasyny amala aşyrmakda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçiliklerine ünsi çekdi we bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Arkadagymyz Duşenbe şäherinde geçirilen Türkmen-täjik işewürlik maslahatynyň ähmiýetini nygtap, onuň barşynda gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmegiň hem-de bilelikdäki täze taslamalary amala aşyrmagyň wajypdygyny belledi.

Milli Liderimiz Täjigistan Respublikasy bilen dürli ugurlarda hyzmatdaşlygyň okgunly ösüşine hem-de geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirip, döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan meseleleriniň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde beýan edilmelidigini belläp, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Gahryman Arkadagymyz iş maslahatyny jemläp, hemmelere öňde goýlan jogapkärli wezipeleri amala aşyrmakda üstünlikleri arzuw etdi.

Saparyň jemleýji gününde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistanyň Oli Majlisiniň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy Mahmadtoir Zokirzoda bilen duşuşdy.

Täjik parlamentiniň aşaky palatasynyň ýolbaşçysy belent mertebeli myhmany mähirli mübärekläp, Gahryman Arkadagymyz bilen duşuşmagyň özi üçin uly hormatdygyny nygtady. Pursatdan peýdalanyp, ol türkmen halkynyň Milli Liderini halkara derejä eýe bolan we biziň ýurtlarymyzda giňden bellenilýän Nowruz baýramy bilen gutlady. Nygtalyşy ýaly, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Duşenbä şu gezekki sapary döwletara dialogyň taryhyna täze möhüm sahypany ýazdy. Taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine, döredilen pugta binýada daýanyp, türkmen-täjik hyzmatdaşlygy täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar. Kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça gatnaşyklar ösdürilýär, parlament diplomatiýasynyň gurallary işjeňleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, geçen ýyllaryň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ygtybarly şertnama-hukuk binýady döredildi. Onuň üsti türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Prezident Emomali Rahmonyň arasynda geçirilen gepleşikleriň netijeleri boýunça gol çekilen möhüm resminamalar bilen ýetirildi. Şunda Täjigistanyň Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara uly sarpa goýýandygy, döwletara hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn giňeltmäge çalyşýandygy nygtaldy.

Milli Liderimiz hoşniýetli sözler we mähirli kabul edilendigi üçin minnetdarlyk bildirip, şu günki duşuşygyň türkmen-täjik gatnaşyklarynyň, şol sanda parlament diplomatiýasynyň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi. Iki ýurduň arasyndaky köpýyllyk hyzmatdaşlyk strategik häsiýeti bilen tapawutlanýar. Türkmenistan muňa ýokary baha berýär we Täjigistan Respublikasy bilen däp bolan gatnaşyklary pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýär.

Söwda-ykdysady ulgam hyzmatdaşlygyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde görkezildi. Bu babatda netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin uly mümkinçilikler bar. Şunda söwda, ulag, energetika, senagat, oba hojalygy ileri tutulýan ugurlardyr.

Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýan ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berýändigini belledi. Bilelikdäki medeni çäreler we ylmy gatnaşyklar halklarymyzyň ruhy taýdan özara baýlaşmagyna ýardam edýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň bu netijeli dialogy mundan beýläk-de giňeltmäge, hususan-da, ylym-bilim, saglygy goraýyş, ekologiýa, sebitara gatnaşyklar ulgamlarynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga taýýardygy tassyklanyldy.

Pikir alyşmalaryň barşynda bellenilişi ýaly, netijeli türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny ösdürmekde milli parlamentleriň ugry boýunça gatnaşyklara möhüm orun berilýär. Häzirki zaman şertlerinde parlament diplomatiýasy aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan diplomatik işiň bu formatyny ilerletmäge uly üns berip, dünýäniň dürli döwletleri bilen parlamentara gatnaşyklary işjeň ösdürýär. Kanun çykaryjy edaralaryň hyzmatdaşlygynda gazanylan üstünlikler we toplanan tejribe parlament diplomatiýasynyň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyna şaýatlyk edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň duşuşyklary, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn çäreleri yzygiderli geçirmek, parlament wekiliýetleriniň özara saparlaryny amala aşyrmak arkaly bu ulgamda gatnaşyklary ösdürmäge taýýardygy beýan edildi.

Parlament diplomatiýasy parahatçylygy we durnukly ösüşi üpjün etmek, umuman, döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak işinde wajyp orun eýeleýär. Munuň özi bu ulgamda türkmen-täjik hyzmatdaşlygy üçin giň mümkinçilikleri açýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmen-täjik parlamentara dostluk toparynyň işini işjeňleşdirmegiň maksadalaýykdygyny belläp, ýakyn wagtda onuň nobatdaky mejlisini geçirmegi teklip etdi.

Derwaýys ugurlar boýunça kanunçylygy kämilleşdirmek meseleleri babatda özara gatnaşyklary ýola goýmak hem-de tejribe alyşmak teklip edildi. Munuň özi BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna laýyk gelýär. Gahryman Arkadagymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen we täjik halklarynyň medeni mirasynyň, ruhy gymmatlyklarynyň umumylygy esasynda ynsanperwer gatnaşyklary çuňlaşdyrmakda parlamentleriň ornuny pugtalandyrmagy teklip etdi. Şeýle hem Türkmenistanyň we Täjigistanyň parlamentarileriniň köptaraply meýdançalarda — Parlamentara Birleşigiň, GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň, Aziýanyň Parlament Assambleýasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Birleşiginiň, ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Parlamentara forumynyň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändikleri bellenildi. Şunda taraplaryň bu ugurda mundan beýläk-de gatnaşyk etmäge taýýardyklary tassyklanyldy.

Mümkinçilikden peýdalanyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Oli Majlisiň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy Mahmadtoir Zokirzodany we täjik parlamentiniň agzalaryny Türkmenistana gelip görmäge çagyrdy.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Namoýandagon Majlisiniň Başlygy birek-birege hem-de iki ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda bilen hem duşuşdy.

Doganlyk ýurduň Hökümet Başlygy Gahryman Arkadagymyzy täjik topragynda mübäreklemäge örän şatdygyny nygtap, şu saparyň hem-de düýn türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Täjigistanyň Baştutanynyň arasynda geçirilen gepleşikleriň hem-de olaryň netijeleri boýunça gazanylan möhüm ylalaşyklaryň döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Bellenilişi ýaly, köpugurly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk taryhyň dowamynda emele gelen gatnaşyklara, köpýyllyk üstünlikli tejribä hem-de kuwwata daýanmak bilen, häzirki döwürde täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar.

Milli Liderimiz mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirip, Prezident Emomali Rahmon bilen geçirilen gepleşikleriň netijeli bolandygyny belledi. Onuň barşynda döwletlerimiziň özara bähbitli hyzmatdaşlygy hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga ygrarlydyklary ýene-de bir gezek tassyklanyldy. Gahryman Arkadagymyz Täjigistanyň Premýer-ministri bilen şu günki duşuşygyň hem giň ugurlar boýunça türkmen-täjik gatnaşyklaryny işjeňleşdirmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Syýasy-diplomatik ulgam barada aýdylanda, Türkmenistan Täjigistan Respublikasyna ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşdäki hyzmatdaşlykda möhüm hyzmatdaş hökmünde garaýar. Bilelikdäki işiň geçen onýyllyklarynyň dowamynda biziň ýurtlarymyzyň hem halklarymyzyň arasynda hoşmeýilli dost-doganlyk gatnaşyklary emele geldi. Şol gatnaşyklar hoşniýetli goňşuçylyga, birek-birege hormat goýmaga, özara goldawa esaslanýar.

Duşuşygyň barşynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk meselesi hem gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz haryt dolanyşygynyň möçberiniň artdyrylmagyny we diwersifikasiýalaşdyrylmagyny, şol sanda ony hususy kompaniýalaryň, işewür toparlaryň arasynda göni gatnaşyklaryň ösdürilmegine ýardam etmek arkaly üpjün etmek maksady bilen, ylalaşykly işleri amala aşyrmagy teklip etdi. Şunuň bilen birlikde, iki döwletiň paýtagtlarynda söwda öýlerini açmak boýunça taslamany durmuşa geçirmek babatda netijeli ädimleri ätmegiň zerurdygy aýdyldy.

Mälim bolşy ýaly, 2023-nji ýylyň 8-nji maýynda Duşenbede geçirilen iki ýurduň eksport harytlarynyň sergisiniň hem-de bilelikdäki işewürlik maslahatynyň barşynda Täjigistanyň telekeçileri türkmen dokma önümlerine uly gyzyklanma bildirdiler. Şunuň bilen baglylykda, Täjigistan Respublikasynyň Hökümetinde geçirilen duşuşykda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan türkmen kompaniýalarynyň gatnaşmagynda dostlukly döwletiň çäginde dokma fabrigini döretmek boýunça ilkinji taslamany durmuşa geçirmegiň mümkinçiligine garamaga taýýarlyk tassyklanyldy. Türkmenistan bu meseläni öwrenmek we ara alyp maslahatlaşmak üçin iki ýurduň degişli ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň duşuşygyny guramaga taýýardyr. Nygtalyşy ýaly, ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmekde bilelikdäki hökümetara toparynyň işine, şeýle hem Türkmen-täjik işewürler geňeşine möhüm orun berilýär.

Duşuşygyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri we Täjigistanyň Premýer-ministri 4-nji aprelde Prezident Emomali Rahmon bilen geçirilen gepleşikleriň barşynda ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň birnäçesine üns çekdiler.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, gürrüň, hususan-da, Täjigistan — Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Türkiýe ugry boýunça ulag ýoluny döretmek, şeýle hem Täjigistanyň we Özbegistanyň çäginiň üsti bilen, Hazar deňziniň we Pars aýlagynyň portlaryna çykmak arkaly Hytaýdan Türkmenistana multimodal ulag geçelgesini çekmegiň mümkinçilikleri barada barýar.

Demir ýol we awtomobil ulagy ulgamynda hem degişli işler alnyp barylýar. Iki döwletiň arasynda haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin zerur çäreler amala aşyrylýar. Ýükleri üstaşyr geçirmek meselelerine aýratyn üns berilýär. Bu ulgamda alnyp barylýan işleriň netijesinde, ýük daşamalaryň möçberi durnukly artýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistan bilen Täjigistanyň arasynda göni we üstaşyr howa gatnawlaryny dikeltmek mümkinçiligini öwrenmegi dowam etdirmegiň maksadalaýykdygyny aýtdy.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň biri hökmünde energetika ulgamyna garamagy teklip etdi. Gürrüň, hususan-da, türkmen elektrik energiýasyny we tebigy gazyny Özbegistanyň üsti bilen Täjigistana ibermek barada barýar. Şunda elektroenergetika pudagynda hyzmatdaşlyk etmek babatda biziň ýurtlarymyzyň tejribesiniň bardygy bellenildi. Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň şeýle gatnaşyklary dikeltmäge we ony yzygiderli esasda amala aşyrmaga, elektrik energiýasyny, tebigy gazy ibermegiň tehniki, guramaçylyk we beýleki meselelerini jikme-jik ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygyny tassyklady. Şunda, zerur bolan halatynda, özbek tarapynyň bilermenleriniň hem gatnaşmagynda üçtaraplaýyn duşuşygy guramak maksadalaýyk hasaplanýar.

Ýurdumyz türkmen nebit önümlerini ibermek ulgamynda Täjigistan bilen gatnaşyk edýär we täjik tarapynyň isleglerine laýyklykda, olaryň möçberini artdyrmaga hem taýýardyr. Oba hojalyk pudagynda-da hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz obasenagat toplumynyň ugry boýunça gatnaşyklary çuňlaşdyrmagyň mümkinçiliklerine garamagy teklip etdi. Munuň özi, hususan-da, oba hojalyk önümleriniň özara yzygiderli iberilmegine degişlidir. Munuň üçin taraplarda zerur şertler, şol sanda hukuk binýady bar. Bu meseläni iki ýurduň hususy kompaniýalarynyň wekilleriniň we telekeçileriniň gatnaşmagynda durmuşa geçirmek teklip edilýär.

Bilelikdäki hökümetara toparyň hem-de Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerinde suw hojalygy ulgamynda hem türkmen-täjik hyzmatdaşlygy amala aşyrylýar. Beýleki degişli taraplaryň gatnaşmagynda gatnaşyklaryň bu ugruny işjeňleşdirmek maksadalaýyk hasaplanýar diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri belledi.

Duşuşygyň barşynda Gahryman Arkadagymyz we Täjigistanyň Premýer-ministri hyzmatdaşlygyň ynsanperwer ugruna hem üns berip, medeniýet, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport ulgamlarynda döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar. Özara Medeniýet günlerini geçirmek asylly däbe öwrüldi. Şunda biziň ýurtlarymyzy asyrlaryň dowamynda emele gelen taryhy, medeni, ruhy gymmatlyklaryň umumylygynyň birleşdirýändigi aýratyn ähmiýete eýedir.

Milli Liderimiz şu ýyl türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň halkara derejede giňden bellenilýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, maý aýynda Aşgabatda medeniýet ministrleriniň derejesindäki halkara maslahat, oktýabr aýynda bolsa döwlet we hökümet Baştutanlarynyň ýubileý senä bagyşlanan halkara forumy geçiriler. Türkmenistan Täjigistanyň wekiliýetiniň bu çärelere gatnaşmagyna umyt edýär.

Şeýle hem bilim ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň okgunly ösdürilýändigi bellenildi. Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynda Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binasynyň gurulmagy bu ulgamdaky netijeli gatnaşyklaryň aýdyň mysalydyr.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow we Premýer-ministr Kohir Rasulzoda Türkmenistanyň we Täjigistanyň döwletara hyzmatdaşlygyň gün tertibine girizilen ähli meseleler boýunça mundan beýläk-de netijeli gatnaşyk etmegi göz öňünde tutýandyklaryny nygtap, ýurtlarymyzyň arasyndaky deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň dostlukly halklaryň abadançylygynyň bähbidine geljekde-de pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Şu gün Hökümet kabulhanasynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon bilen duşuşygy geçirildi.

Dostlukly döwletiň Baştutany Gahryman Arkadagymyz bilen doganlarça salamlaşyp, duşuşygyň öňüsyrasynda türkmen halkynyň Milli Liderini binanyň bezegi bilen tanyşdyrdy. Onuň içki bezeginde däp bolan täjik binagärliginiň özboluşly ýörelgeleri öz beýanyny tapýar. Köpöwüşginli milli bezegiň usullary, şol sanda neçjarçylyk usullarynyň ussatlyk bilen ulanylmagy, täsin nagyşlar, özboluşly çyralar täjik halkynyň gadymy taryhyny we baý medeniýetini alamatlandyrýar. Şunuň bilen birlikde, binanyň içki bezeginde binagärligiň häzirki zaman gazananlary hem ulanylypdyr.

Söhbetdeşligiň barşynda Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanda halkymyzyň täsin medeni mirasynyň bir bölegi bolup durýan milli binagärligiň we bezegiň gadymdan gelýän däpleri aýawly saklanylýar. Olar öňdebaryjy ýörelgeleri bilen sazlaşykly utgaşyp, ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan toplumlaýyn şähergurluşyk maksatnamalarynda, Arkadag şäherini gurmagyň giň gerimli maksatnamalaryny durmuşa geçirmekde öz beýanyny tapýar. Paýtagtymyzda, täze “akylly” şäherde hem-de Diýarymyzyň sebitlerinde gurlan we gurulýan binalaryň daşky keşbi, içki bezegi täsinligi, milli öwüşginleri bilen tapawutlanýar. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz täjigistanly hyzmatdaşlar bilen binagärlik we bezeg ulgamynda özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmagyň hem-de tejribe alyşmagyň möhümdigini aýtdy.

Duşuşykda Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň şu saparynyň ähmiýetini belledi. Saparyň maksatnamasyna parlament we Hökümet ugurlary boýunça ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi girizildi. Täjigistanyň Baştutanynyň belleýşi ýaly, gepleşikleriň netijeleri boýunça gol çekilen resminamalar iki ýurduň we halklaryň abadançylygynyň bähbitlerine laýyk gelýän döwletara hyzmatdaşlyga täze itergi berer.

Gahryman Arkadagymyz Prezident Emomali Rahmona mähirli kabul edendigi hem-de bilelikde üstünlikli işlemek üçin döredilen ajaýyp şertler üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Duşenbe şäherinde geçirilen gepleşikleriň we duşuşyklaryň netijeli häsiýete eýe bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Şol duşuşyklar ikitaraplaýyn gatnaşyklara mahsus bolan açyklyk, özara düşünişmek, ynanyşmak ýagdaýynda geçdi. Munuň özi dostluk gatnaşyklaryna hem-de taraplaryň hoşmeýilli erk-islegine daýanýan döwletara dialogyň aýratyn häsiýete eýediginiň aýdyň güwäsidir.

Söhbetdeşligiň dowamynda Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hoşniýetli goňşuçylygyň köpasyrlyk däpleriniň, taryhyň, medeniýetiň, ruhy we durmuş gymmatlyklarynyň umumylygy esasynda ösdürilýändigini bellediler. Biziň ýurtlarymyz şeýle berk binýada eýe bolmak bilen, hyzmatdaşlygyň bilelikdäki meýilnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirýärler, sebit we halkara gün tertibiniň derwaýys meseleleri boýunça netijeli dialogy alyp barýarlar.

Türkmenistan we Täjigistan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty durmuşa geçirýärler, sebit hem-de ählumumy derejede parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmäge, häzirki döwrüň wehimleri bilen bagly derwaýys meseleleri çözmäge, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge anyk goşant goşýarlar. Biziň döwletlerimiz hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmagy hem-de BMG-niň we beýleki abraýly halkara guramalaryň meýdançalarynda birek-biregi goldamak tejribesini dowam etdirmegi göz öňünde tutýarlar.

Iki dostlukly ýurt söwda-ykdysady ulgamda hyzmatdaşlygyň ägirt uly kuwwatyna eýe bolmak bilen, özara söwdanyň möçberini artdyrmak, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek, maýa goýum işini işjeňleşdirmek, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak, gatnaşyklaryň täze geljegi uly ugurlaryna çykmak üçin bar bolan mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmaga çalyşýarlar. Döwletara gatnaşyklarda ekologiýa we tebigaty goramak meselelerine hem aýratyn üns berilýär. Ýurtlarymyz bu ulgamda, şol sanda Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerinde bilelikdäki tagallalara, gazanylan ylalaşyklara laýyklykda, şu görnüşdäki ysnyşykly we köptaraply hyzmatdaşlyga ygrarlydyrlar.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon saparyň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň hem-de gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalaryň strategik häsiýete eýe bolan türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdiler.

Soňra Gahryman Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Baştutany Duşenbe şäheriniň Halkara howa menziline bardylar. Bu ýerde uçaryň ýanynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Prezident Emomali Rahmon mähirli hoşlaşyp, iki ýurduň doganlyk halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Hormatly Arkadagymyz Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň maksatnamasyny tamamlap, uçarda Watanymyza ugrady. Aşgabadyň Halkara howa menziline gelende, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy resmi adamlar garşyladylar.

Şeýlelikde, Gahryman Arkadagymyzyň Täjigistan Respublikasyna resmi saparynyň netijeleri iki döwletiň we halklaryň taryhyň dowamynda emele gelen dost-doganlyk däplerine berk ygrarlydygynyň, taraplaryň umumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga taýýardygynyň aýdyň güwäsine öwrüldi.

***

Dostlukly döwletde guralan Türkmenistanyň Medeniýet günleriniň çäklerinde Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň mejlisler zalynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» we «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitaplarynyň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. Oňa iki ýurduň ylym we döredijilik işgärleri gatnaşdylar.

Bellenilişi ýaly, türkmen-täjik gatnaşyklarynyň taryhy asyrlaryň jümmüşine uzaýar. Medeniýetiň, däp-dessurlaryň, ruhy gymmatlyklaryň umumylygy häzirki döwürde biziň doganlyk halklarymyzyň ýakynlaşmagyna, özara düşünişmegiň pugtalandyrylmagyna ýardam edýär. Dostlukly gatnaşyklaryň sazlaşykly ösdürilmeginde medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyga möhüm orun degişlidir. Türkmenistanyň Täjigistan Respublikasyndaky Medeniýet günleri we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistana resmi sapary munuň aýdyň güwäsidir.

Tanyşdyrylyş dabarasynyň barşynda täjik tarapynyň wekilleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kitaplarynyň baý many-mazmunyna we çeperçiligine ýokary baha berip, bu eserleriň dünýäniň okyjylar köpçüliginde uly gyzyklanma döredýändigini bellediler.

Dabara gatnaşyjylar iki dostlukly döwletiň Baştutanlaryna netijeli gatnaşyklary ösdürmek hem-de Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň döredijilik işgärleriniň arasynda tejribe alyşmak babatda döredilen mümkinçilikler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!

Sizi adamzadyň belent ynsanperwer ýörelgelerini dabaralandyrýan halkara baýram — Bütindünýä saglyk güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu ajaýyp senäniň şanyna geçiriljek dabaralaryň mähriban Watanymyza, sagdyn we bagtyýar durmuşymyza, berkarar döwletimizde gazanylýan beýik üstünliklere bolan buýsanjymyzy has-da artdyrjakdygyna berk ynanýaryn.

Bütindünýä saglyk güni dostlugyň we parahatçylygyň, sportuň hem-de ynsanperwerligiň belent ýörelgelerini dabaralandyrýan, jemgyýetimiziň agzybirligini, jebisligini alamatlandyrýan şanly sene hökmünde milli senenamamyzda aýratyn orun eýeleýär. Şonuň üçin-de dünýä bileleşigi bilen birlikde, eziz Diýarymyzda hem ýaz paslynyň jana şypaly günlerinde bu halkara baýram ýokary ruhubelentlikde, giňden bellenilýär. Bütindünýä saglyk gününiň şanyna köpçülikleýin bedenterbiýe-sport we sagdyn durmuş, medeni maksatly çäreleriň geçirilmegi sagdynlygyň, ruhubelentligiň ýurdy hökmünde döwletimiziň abraýyny dünýä ýaýýar.

Eziz halkym!

Berkarar döwletimiziň durmuş-ykdysady kuwwaty, medeni ösüşi halkymyzyň bagtyýarlygy hem-de abadançylygy, jemgyýetimiziň sagdynlygy nesillerimiziň beden we ruhy taýdan sazlaşykly ösüşi bilen berk baglanyşyklydyr. Şu belent maksatdan ugur alyp, «Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgelerimize laýyklykda, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet, syýahatçylyk ulgamlarynda giň möçberli özgertmeleri amala aşyrýarys. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini üpjün etmek, ajaýyp obadyr şäherçeleri, döwrebap senagat toplumlaryny döretmek bilen, döwletimiziň dünýädäki ornuny yzygiderli berkidýäris.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe köpçülikleýin bedenterbiýäni, Olimpiýa hereketini, sporty ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýäris. Bu ugurda milli maksatnamalary, toplumlaýyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirýäris. Beden we ruhy taýdan sagdyn nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek ýaly halkymyzyň gadymy döwürlerden bäri aýratyn ähmiýet berip gelýän ýörelgelerini mynasyp dowam etdirýäris. Gysga döwrüň içinde eziz Diýarymyzda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän iri sport hem-de atçylyk sport toplumlary, stadionlar, sport mekdepleri, Olimpiýa şäherçesi gurlup, döwrebap sport düzümleri döredildi. Şonuň bilen birlikde, halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýarlygynyň bähbidine paýtagtymyz Aşgabatda, Arkadag şäherinde, welaýat merkezlerinde innowasion tehnologiýalar ornaşdyrylan saglygy goraýyş merkezlerini, ýöriteleşdirilen hassahanalary, şypahanalary gurmakda, öňdebaryjy saglygy goraýyş ulgamyny döretmekde hem uly ösüşleri gazandyk.

Halkara Olimpiýa Komitetiniň, Aziýanyň Olimpiýa Geňeşiniň agzasy bolan biziň ýurdumyz halkara Olimpiýa hereketiniň ösdürilmegine-de mynasyp goşant goşýar. Türkmenistan sport mümkinçiliklerini parahatçylygyň we dostlugyň bähbitlerine gönükdirip, ilkinji nobatda, dünýä bileleşigi bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrýar. Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlarynyň, «Amul — Hazar 2018» halkara awtorallisiniň, Agyr atletika hem-de Kuraş boýunça dünýä çempionatlarynyň üstünlikli geçirilmegi parahatçylyk, döredijilik, ösüş ýoly bilen ynamly öňe barýan döwletimiziň ägirt uly sport mümkinçilikleriniň bardygyny bütin dünýä subut etdi.

Gahryman Arkadagymyzyň esaslandyran bitewi, dowamly hem-de strategik döwlet syýasaty esasynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 3-nji iýuny Bütindünýä welosiped güni diýip yglan etmek hakynda taryhy Kararnamanyň, şeýle hem BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynyň 61-nji umumy mejlisinde «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi tutuş halkymyzy, ilkinji nobatda, ýaş nesillerimizi çäksiz begendirdi hem-de buýsandyrdy. Elbetde, munuň özi bütin dünýäde parahatçylygyň we ylalaşyklylygyň pugtalandyrylmagy üçin tagallalary birleşdirýän Garaşsyz döwletimiziň ählumumy ösüşiň, abadançylygyň, rowaçlygyň bähbitlerine amala aşyrýan parahatçylyk söýüjilikli, oňyn Bitaraplyk, hoşniýetli goňşuçylyk syýasatynyň aýdyň netijesidir.

Mähriban halkym!
Eziz watandaşlar!

Sizi Bütindünýä saglyk güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin. Goý, bu ajaýyp halkara baýramçylyk sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdy bolan Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistany şan-şöhrata beslesin, merdana halkymyzyň bagtyýar durmuşyna gaýtalanmajak öwüşgin çaýsyn!

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Täjigistana amala aşyrýan resmi saparynyň ikinji gününiň maksatnamasyna laýyklykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda bilen duşuşdy. Gepleşikleriň dowamynda düýn geçirilen Duşenbe duşuşygynyň jemlerine ýokary baha berlip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary boýunça pikir alşyldy.

Duşuşykda Gahryman Arkadagymyz türkmen-täjik gepleşikleri boýunça kesgitlenen anyk ugurlara ünsi çekdi. Bu ýerde gürrüň, hususan-da, hyzmatdaşlygyň söwda, ulag-kommunikasiýalar, ýangyç-energetika toplumy, senagat, oba hojalygy, daşky gurşawy goramak ýaly ileri tutulýan ugurlarynda özara hereketleri işjeňleşdirmek barada barýar. Şeýle-de Täjigistandan Türkmenistana, Hazaryň kenaryna, Eýrana, soňra Pars aýlagyna, Türkiýä çykmak arkaly ulag ugruny döretmek boýunça hyzmatdaşlygy, özara söwda gatnaşyklaryny ösdürmek maksady bilen, iberilýän we getirilýän harytlaryň sanawyny giňeltmegiň, eksport-import amallarynyň möçberini artdyrmagyň zerurdygy bellenildi.

Milli Liderimiz dostlukly ýurda şu gezekki saparynyň netijeli häsiýete eýe bolandygyny kanagatlanma bilen belläp, gepleşikleriň jemleri boýunça gol çekilen ikitaraplaýyn resminamalardan gelip çykýan wezipeleri durmuşa geçirmek ugrunda zerur işleriň geçirilmelidigine ünsi çekdi.

«Türkmenistan»

Duşenbe ş.