Türkmenistanyň daşary ýurtlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyny giňeltmek geçen aýda geçirilen köp sanly çärelerde — syýasy geňeşmelerde, işewürlik gepleşiklerinde, maslahatlarda, sanly ulgam arkaly guralan okuw maslahatlarynda, sergilerde, medeni çärelerde ara alnyp maslahatlaşylan esasy mesele boldy. Bularyň ählisi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmekde ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň alyp barýan netijeli işleriniň aýdyň görkezijileridir.

3-nji maýda Daşary işler ministrliginde utgaşykly görnüşde “Türkmenistan — Birleşen Milletler Guramasy” strategik maslahat beriş geňeşiniň birinji mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda «Türkmenistan bilen BMG-niň arasynda durnukly ösüş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Çarçuwaly maksatnamasyny» işläp taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilmeli işler ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de ýaşlar syýasaty, sanlylaşdyrma, demografiýa, “ýaşyl” energetika, howanyň üýtgemegi ýaly ugurlar babatda 8 sany taslama seredildi. Duşuşygyň jemleri boýunça daşky gurşawy goramak, saglygy goraýyş, oba hojalygy ýaly ugurlara degişli birnäçe resminamalara gol çekildi.

7-nji maýda Daşary işler ministrliginde Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy Neda Berger bilen geçirilen duşuşykda medeni ulgamdaky bilelikdäki gatnaşyklaryň ýokary derejededigi bellenildi. Türkmenistanda yzygiderli geçirilýän Wena balyny we «Galkynyş» türkmen-awstriýa simfoniki orkestriniň konsertlerini medeni dialogyň aýdyň mysaly hökmünde görkezmek bolar. Şeýle hem söhbetdeşler beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan dabaralara awstriýa tarapynyň gatnaşmagy bilen bagly meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar.

10-njy maýda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli meýilleşdirilen çäreleri, hususan-da, halkara maslahatlary, paýtagtymyzda “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasyny geçirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işler boýunça metbugat maslahaty geçirildi.

13-nji maýda Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili hanym Teri Hakala bilen bolan duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň hem-de Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. Daşky gurşawy goramak, “ýaşyl” we sanly özgertmeler, bilim, energetika, ulag-logistika ulgamlaryndaky gatnaşyklar geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiakiniň ýolbaşçylygyndaky ýapon parlamentiniň wekiliýetiniň agzalary bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy Neda Berger bilen duşuşdy. Duşuşygyň barşynda ýurtlarymyzyň has-da ýakynlaşmagy, dostluk we hyzmatdaşlyk köprülerini berkitmek ugrunda edýän tagallalary üçin myhmana tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirildi.

Şol gün ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynda geçirilen “Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlygyň 30 ýyllygy: geljegiň hatyrasyna bilelikdäki işler” atly maslahatda ýurdumyz bilen ÝB-niň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň özara ynanyşmak, açyklyk ýörelgeleri esasynda üstünlikli ösdürilýändigi aýratyn bellenildi.

14-nji maýda Türkmenistanyň wekiliýeti Astana şäherinde geçirilen “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň daşary işler ministrleriniň orunbasarlarynyň derejesindäki duşuşyga gatnaşdy. Duşuşygyň barşynda Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Ýaponiýanyň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda hyzmatdaşlygyň derwaýys meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji maýda Daşary işler ministrliginde Halkara Zähmet Guramasynyň wekilleri bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda özara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň, ulgamlaýyn esasda gepleşikleri ýola goýmagyň meselelerine garaldy.

15-16-njy maýda Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi geçirildi. Bu gözden geçiriliş diňe bir ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynda gazanan üstünliklerini beýan etmek bilen çäklenmän, eýsem, bu pudakda işjeň orun eýeleýän işewür düzümleriň ägirt uly mümkinçiliklerini hem açyp görkezdi.

15-16-njy maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna amala aşyran iş sapary Russiýanyň iri sebitleri bilen ýakyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädim boldy. Şeýle hyzmatdaşlyk Russiýa Federasiýasy bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegidir. Kazana saparynyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy hem-de birnäçe duşuşyklary geçirdi.

16-njy maýda «Arçabil» myhmanhanasynyň mejlisler zalynda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli guralan Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza döwletleriň ÝUNESKO-nyň işleri barada milli toparlarynyň 10-njy mejlisiniň baş maksady türki döwletleriň taryhy, medeni, tebigy we golýazma ýadygärliklerini aýawly saklamakda ÝUNESKO bilen TÜRKSOÝ-nyň bilelikdäki hyzmatdaşlygynyň täze mümkinçiliklerini kesgitlemekden hem-de milli mirasyň gymmatlyklarynyň halkara sanawlara girizilmegini üpjün etmek üçin tagallalary birleşdirmekden ybarat boldy. Forumyň çäklerinde ÝUNESKO-nyň işleri barada Türkiýe Respublikasynyň milli toparynyň başlygy Ojal Oguz bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşykda ýurtlaryň arasynda TÜRKSOÝ-nyň we ÝUNESKO-nyň çäklerinde, hususan-da, umumy hödürnamalaryň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna hem-de beýleki maksatnamalara hödürlenilmegi bilen baglylykda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň oňyn häsiýete eýedigi bellenildi.

Beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilen medeniýet ministrleri derejesindäki halkara maslahat medeni ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge, geljekde bu ugurda alnyp baryljak işleri has-da ösdürmäge, şahyryň baý edebi mirasyny çuňňur öwrenmäge we dünýäde giňden wagyz etmäge uly itergi berdi. Forumyň çäklerinde Daşary işler ministrliginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Medeniýet institutynyň prezidenti Saad Han bilen bolan duşuşygyň dowamynda taraplar Türkmenistan bilen bu düzümiň arasyndaky gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň geljegi barada pikir alyşdylar.

17-nji maýda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda geçirilen syýasy geňeşmeleriň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, şol sanda nebitgaz hem-de gazhimiýa pudagynda, elektroenergetika, ulag, ylym, bilim, saglygy goraýyş we beýleki ulgamlarda döwletara gatnaşyklaryň okgunly ösýändigi nygtaldy.

17-nji maýda ÝUNESKO-nyň Almaty şäherinde ýerleşýän sebitleýin edarasynyň ýolbaşçysy Amir Piriç bilen duşuşyk geçirildi. Söhbetdeşligiň dowamynda Türkmenistan bilen ÝUNESKO-nyň arasynda taryhy-medeni we tebigy mirasy gorap saklamak, dünýä ýaýmak, bilim, sport, sanlylaşdyrma ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmekde sebitleýin edaranyň aýratyn orny bellenildi.

18-nji maýda paýtagtymyzda beýik akyldar we nusgawy şahyr Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Onuň esasy maksady meşhur türkmen şahyrynyň edebi-filosofik mirasyny çuňňur öwrenmekden hem-de wagyz etmekden, Gündogar halklarynyň dilleriniň, edebiýatynyň arasyndaky baglanyşygy öwrenmekden ybarat boldy.

21-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň Aşgabatdaky ilçihanasyna bardy hem-de pajygaly dikuçar heläkçiliginde EYR-nyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisiniň aradan çykandygy zerarly doganlyk ýurduň wekillerine duýgudaşlyk bildirdi. Gahryman Arkadagymyz şu agyr pursatda gurban bolanlaryň dogan-garyndaşlaryna we ýakynlaryna ýürekden gynanjyny, medet beriji sözlerini beýan edip, Hatyra kitabynda ýazgy galdyrdy.

21-nji maýda Daşary işler ministrliginde GDA-nyň çäklerinde geçiriljek ýokary derejeli mejlise taýýarlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin paýtagtymyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretary Sergeý Lebedew bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda GDA-nyň çäklerinde hyzmatdaşlyk üçin giň mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy.

22-nji maýda Daşary işler ministrliginde Norwegiýa Patyşalygynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Jon Mikal Kwistad hem-de Şwesiýa Patyşalygynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Tomas Danestad bilen geçirilen bilelikdäki gepleşiklerde Ýewropa Bileleşiginiň, şol sanda ÝB-niň «Global Gateway» başlangyjynyň çäklerinde bu ýurtlar bilen dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Portugaliýanyň Daşary işler ministrliginiň ýörite wekili Pedro Motinýo de Almeýda bilen geçirilen duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň we Portugaliýanyň dürli halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, BMG-niň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlygy alyp barýandygy nygtaldy.

22-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň GDA-nyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretary Sergeý Lebedew bilen geçiren duşuşygynda bu mejlisde ykdysady hyzmatdaşlyk, energetika, infrastruktura, ýurtlarymyzyň çäginden geçýän halkara ulag geçelgeleri ýaly wajyp meseleler boýunça pikir alyşmak üçin mümkinçiligiň dörediljekdigi bellenildi.

24-nji maýda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň Aşgabatda geçirilen mejlisi Bitarap Türkmenistanyň Arkalaşygyň giňişliginde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara we sebit guramalarynyň çäklerinde gatnaşyklary ösdürmek meselelerinde işjeň orny eýeleýändigini görkezdi. Bu duşuşyk ýurtlaryň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna, umumy abadançylygyň maksatlaryna laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny tassyklady.

24-25-nji maýda paýtagtymyzda şähergurluşyk, binagärlik we häzirki zaman şäher infrastrukturasyny döretmek babatda ýurdumyzyň gazanan üstünliklerini, toplan tejribesini hem-de mümkinçiliklerini görkezmäge bagyşlanan «Ak şäherim Aşgabat» atly XXIII köpugurly halkara sergi geçirildi. Dünýäniň öňdebaryjy tejribesini öwrenmek, ösen tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly innowasion ösüşi gazanmak ýörelgeleri bu gezekki serginiň tapawutly aýratynlygy boldy. Onuň işine türkmen hem-de daşary ýurtlaryň kompaniýalarynyň, Türkmenistanyň ministrlikleriniň we pudak edaralarynyň, kärhanalarynyň, daşary ýurtlaryň işewür toparlarynyň 160-dan gowragynyň wekilleri gatnaşdylar.

26-njy maýda paýtagtymyzda her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli haly we haly önümleriniň sergisi hem-de Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň XXIV mejlisi geçirildi. Bu çäreler amaly-haşam sungatynyň milli görnüşleriniň, halkymyzyň nesilden-nesle geçirip gelýän medeni-ruhy gymmatlyklarynyň goralyp saklanýandygynyň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

27-nji maýda Daşary işler ministrliginde Eýran Yslam Respublikasynyň işewürler wekiliýetiniň agzalary bilen geçirilen duşuşykda taraplar dürli ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, şol sanda söwda, maýa goýum, senagat ulgamlarynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň meseleleri boýunça pikir alyşdylar. Şunuň bilen baglylykda, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-eýran toparyna aýratyn ornuň degişlidigi beýan edildi.

Şol gün Astana şäherinde Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Olaryň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda özara hereketleri işjeňleşdirmegiň, parlamentara gatnaşyklary giňeltmegiň, daşary syýasat edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerine garaldy. Duşuşykda iki ýurduň halkara we sebitara düzümleriň, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň çäklerindäki, şeýle hem «C5+1» formatyndaky özara gatnaşyklaryň oňyn tejribesi nygtaldy.

27-nji maýda Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýewiň Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow bilen geçiren duşuşygynyň barşynda ileri tutulýan ugurlar boýunça ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

28-nji maýda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi bilen Hytaýyň dünýä belli “CNPC” kompaniýasynyň ýurdumyzdaky şahamçasynyň ýolbaşçysynyň arasynda geçirilen duşuşykda özara bähbitli türkmen-hytaý gatnaşyklaryny dürli ugurlarda, şol sanda ýangyç-energetika, gaz pudagynda giňeltmegiň meselelerine garaldy.

28-nji maýda Daşary işler ministrliginde Birleşen Milletler Guramasynyň Adam hukuklary boýunça Ýokary komissarynyň Merkezi Aziýa boýunça edarasynyň sebitleýin wekili Matilda Bogner bilen geçirilen gepleşikleriň dowamynda taraplar adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy babatda Türkmenistanyň bu gurama bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşdylar.

29-njy maýda Türkmenistanyň wekiliýeti Rimde geçirilen «Merkezi Aziýa — Italiýa» formatyndaky ministrler maslahatyna gatnaşdy. Maslahatda daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylary sebit hem-de ählumumy derejede durnuklylygy üpjün etmek we pugtalandyrmak meselesinde özara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny hem-de geljekki mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar.

30-njy maýda Türkmenistanyň we Şri-Lanka Demokratik Sosialistik Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň arasynda sanly ulgam arkaly syýasy geňeşmeler geçirildi. Onuň dowamynda taraplar syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şol sanda oba hojalygy, nebitgaz, himiýa, ulag-logistika pudaklarynda, maýa goýum, dokma senagaty, syýahatçylyk, bilim ulgamlarynda döwletara gatnaşyklary ösdürmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

Şeýlelikde, geçen aý möhüm ähmiýetli wakalara baý bolup, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Watanymyzyň halkara abraýyny has-da belende götermek, halkymyzyň we dünýä halklarynyň bähbidine ähli gyzyklanma bildirýän döwletler, halkara hem-de sebit guramalary bilen özara gatnaşyklary ösdürmek ugrunda alyp barýan parahatçylyk döredijilikli syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsine öwrüldi.

Geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Watanymyzyň senagat, serişde, zähmet we aň-paýhas kuwwatyny kämilleşdirmek, gyzyklanma bildirýän ähli ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça ylmy taýdan esaslandyrylan özgertmeler strategiýasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky aýdyň güwäsi boldy.

10-njy iýunda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabatlar diňlenildi. Zähmetsöýer ekerançylar tarapyndan ýetişdirilen galla hasylyny öz wagtynda, ýitgisiz ýygnap almagyň, gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmegiň möhümdigine aýratyn üns çekildi.

10-njy iýunda Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ýurdumyza iki günlük döwlet saparynyň çäklerinde Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýoluň arasynda ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. Iki döwletiň Baştutanlary döwletara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar we häzirki döwrüň ýagdaýlaryny, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar. Söhbetdeşler Türkmenistanyň hem-de Koreýa Respublikasynyň giň möçberli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, söwda-ykdysady, ulag, energetika ulgamlaryny, ýokary tehnologiýalary we beýleki ençeme pudaklary ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdiler.

Gepleşikleriň barşynda sebit we halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän derwaýys meseleleriniň birnäçesi boýunça pikir alşyldy. Parlamentara gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. Şu ýyl Aşgabatda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Koreýa Respublikasynyň parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyny geçirmek meýilleşdirilýär.

Koreý kompaniýalary «Aşgabat-siti» taslamasyny durmuşa geçirmäge gyzyklanmalaryny beýan etdiler. Bu iri taslamanyň çäklerinde döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, ulag infrastrukturasyny, ekologik zolaklary, häzirki zaman dynç alyş merkezlerini gurmak göz öňünde tutulýar. Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak ulgamyndaky meseleleri çözmegiň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň biridigi bellenildi. Maglumat tehnologiýalary we emeli aň, telekommunikasiýa, kosmos ulgamlarynda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy aýdyldy. Şeýle hem medeni-ynsanperwer ulgam, ylym-bilim, saglygy goraýyş, sport, syýahatçylyk ugurlary hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

«Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldamaga taýýarlyk tassyklanyldy. Gepleşikleriň jemleri boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagyna, onuň many-mazmunynyň baýlaşdyrylmagyna gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi.

11-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol bilen geçiren duşuşygynyň barşynda netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň, ony häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmagyň mümkinçiliklerine seredildi. Söwda-ykdysady ulgamdaky hyzmatdaşlygyň meseleleri iki ýurduň wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda iş maslahaty görnüşinde geçirilen duşuşykda ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün paýtagtymyzda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoluň gatnaşmagynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty geçirildi. Maslahatda çykyş eden Milli Liderimiz häzirki wagta çenli ýurdumyzda koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda umumy bahasy 11 milliard amerikan dollaryndan gowrak bolan 14 sany maýa goýum taslamasynyň bardygyny belledi. Şolaryň hatarynda nebitgaz pudagynyň desgalaryny gurmak we döwrebaplaşdyrmak, ulag serişdelerini satyn almak, ýük gämilerini gurmak bilen bagly taslamalar bar.

Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň arasynda söwda-ykdysady, maýa goýum hyzmatdaşlygyny ösdürmek ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy mazmunyny düzdi. Nebit we gazhimiýa, energetika, ulag-aragatnaşyk, logistika, gämi gurluşygy, senagat, gurluşyk, infrastruktura, oba hojalygy, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmak hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi. Şeýle hem özara söwda dolanyşygynyň möçberini düýpli artdyrmak üçin giň mümkinçilikler bar. Işewürlik maslahaty tamamlanandan soňra, iki ýurduň ugurdaş düzümleriniň wekilleriniň arasynda geçirilen duşuşyklarda pudaklar boýunça türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň meseleleri has içgin ara alnyp maslahatlaşyldy.

14-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi. Ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek, Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasyny işläp taýýarlamak, birnäçe kanunlara, şol sanda Býujet kodeksine üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça amala aşyrylýan işler barada habar berildi. Halkara standart talaplaryna laýyklykda, metrologiýa ugry boýunça ölçeg serişdeleriniň döwürleýin deňeşdirme barlagyny geçirmek, «Türkmengaz» döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda ýerine ýetirilmeli işleriň meýilnamasynyň durmuşa geçirilişi, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň önümçiliklerini çig mal bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin görülýän çäreler, ýurdumyzda sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we döwrebaplaşdyrmak, oba hojalyk pudagyny mundan beýläk-de toplumlaýyn ösdürmek mejlisde garalan meseleleriň hatarynda boldy. Hytaýyň Urumçi şäherinde geçiriljek «Hytaý — Ýewraziýa EKSPO» halkara sergisine Türkmenistanyň milli pawilýonynyň taýýarlanyşy, şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny ýokary derejede geçirmek bilen baglanyşykly guramaçylyk meseleleri barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Daşoguz welaýatynyň çäginde ýüze çykarylan altyn we kümüş teňňeleri, altmyşdan gowrak altyn teňňäniň we dürli reňkli tapyndylaryň böleklerini Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine tabşyrmak baradaky teklip hödürlenildi. Bu tapyndylar köneürgenç türkmenleriniň Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm çatrygynda guran kuwwatly döwletiniň XII-XIII asyrlaryň başynda gülläp ösen döwrüne degişlidir. Şeýle hem hormatly Prezidentimiziň garamagyna Ylmy iş hakynda ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramagyň we geçirmegiň Tertibiniň taslamasy hödürlenildi.

Türkmenistan milli ykdysadyýetiniň ähli pudaklaryna döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ornaşdyrmagy ileri tutulýan ugur hökmünde saýlap alyp, ýöriteleşdirilen halkara we sebit guramalary, şol sanda Ýewraziýa patent guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, Ministrler Kabinetiniň mejlisinde birnäçe degişli teklipler, şol sanda Türkmenistanyň Ýewraziýa patent guramasynyň esasy resminamalarynyň biri bolan “Ýewraziýa patent Konwensiýasynyň senagat nusgalaryny goramak hakynda Teswirnamasyna” goşulmagy baradaky teklip beýan edildi. Şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde senagat nusgalarynyň hukuk goragyna bagyşlanan sebitleýin maslahaty, 2025-nji ýylda bolsa Ýewraziýa patent guramasynyň dolandyryjy geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek hem teklip edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzda üç günüň dowamynda — 16-17-18-nji iýunda bellenilýän mukaddes Gurban baýramy mynasybetli hemmeleri tüýs ýürekden gutlap, 16-njy iýundaky dynç gününi 19-njy iýuna — çarşenbe gününe geçirmek hakynda Permana gol çekdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň karbamid öndürýän zawodlarynyň önümçiligi üçin zerur bolan karbamidli formaldegid konsentratyny satyn almak hakynda» Karara gol çekdi.

Hökümet mejlisinde habar berlişi ýaly, 14-nji iýunda Daşoguz we Balkan welaýatlarynyň ekerançylary galla oragyna girişdiler. Toprak-howa şertlerine laýyklykda, bu welaýatlarda galla oragyna ýurdumyzyň beýleki sebitlerine garanyňda, gijräk girişilýär. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitinde 265 müň tonna bugdaý hasylyny ýygnap almak meýilleşdirilýär, günbatar sebitiň galla tabşyrmak boýunça döwlet borçnamasy bolsa 80 müň tonna barabardyr.

15-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde sebitleri durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi hem-de galla oragynyň depgini bilen tanyşdy. Döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Gyzylarbat etrabyndaky “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynyň ýanynda gondy.

Hormatly Prezidentimiz kärendeçileriň haýyşy boýunça “Bismilla” diýip, daýhan yhlasy bilen birkemsiz hasyl toplan bugdaýyň bir dessesini ordy we galla oragyna ak pata berdi. Döwlet Baştutanymyz ýaş kärendeçiler bilen söhbetdeşlikde olaryň iş şertleri, ösdürip ýetişdirýän ekinleri, galla meýdanlarynyň hasyllylygy bilen gyzyklandy. Bellenilişi ýaly, şu ýyl bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş nyrhlarynyň ýokarlandyrylmagy öz asylly zähmeti bilen ýurdumyzda azyk bolçulygynyň pugtalandyrylmagyna goşant goşýan daýhanlaryň girdejileriniň artmagyna oňyn täsirini ýetirer.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz bol hasyl ýetişdiren kärendeçilere sowgatlaryny, Balkan welaýatynyň häkimine bolsa günbatar sebitiň ýaşaýjylary üçin niýetlenen 200 sany döwrebap awtoulagyň açarlaryny gowşurdy.

Geçen hepdäniň beýleki möhüm wakalarynyň hatarynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Dragon Oil” kompaniýasynyň Ýerine ýetiriji direktory Ali Raşid Al Jarwan, «PETRONAS Çarigali (Türkmenistan) Sdn Bhd» kompaniýasynyň baş direktory Ismadi Ismail, “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalyk we “Rönesans Holding” kompaniýasynyň müdiriýetiniň başlygy Erman Ylyjak bilen geçiren duşuşyklaryny görkezmek bolar. Ýurdumyzyň öňden gelýän daşary ýurtly hyzmatdaşlary bilen söhbetdeşlikleriň dowamynda bilelikdäki işleriň bar bolan tejribesini we Türkmenistanda durmuşa geçirilýän ykdysady ösüş maksatnamalaryny, senagat pudagynda iri taslamalary, işewürlik üçin amatly şertleri hasaba almak bilen, uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Awstraliýanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Jon Uilýam Giringden ynanç haty kabul edildi. Türkmen-awstraliýa gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugurlary boýunça pikir alyşmalaryň dowamynda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlar gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Milli senenamamyzyň şanly senesi — 12-nji iýunda ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar gününe bagyşlanyp, ýurdumyzyň ylmy işgärleriniň we olaryň daşary ýurtly kärdeşleriniň, ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň, talyplarynyň gatnaşmagynda halkara ylmy maslahatlar geçirildi. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parky we Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýa uniwersiteti ylmy-tehniki ösüşiň häzirki zaman meýillerini, ylmy işleriň möhüm ugurlaryny, hususan-da, ýokary tehnologiýalary ösdürmek we olary ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda peýdalanmak babatda hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmak üçin meýdança bolup hyzmat etdi.

Çäreleriň çäklerinde ýurdumyzyň ýaş alymlarynyň arasynda geçirilen ylmy işleriň bäsleşiginiň hem-de mekdep okuwçylarynyň gatnaşan “Ýaş innowatorlar” ylmy-döredijilik bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabaralary geçirildi.

Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa bilen Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary K.Kosaçýowyň arasynda duşuşyk boldy. Ikitaraplaýyn parlamentara hyzmatdaşlygyň geljekki mümkinçilikleri, kanun çykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmagy giňeltmek bilen baglanyşykly meseleler ara alyp maslahatlaşmalaryň esasy mazmunyny düzdi. Şeýle hem özara bähbitli köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň nobatdaky Parlamentara forumyny geçirmegiň guramaçylyk meseleleri barada pikir alşyldy.

Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlyk K.Kosaçýow bilen Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde geçirilen duşuşygyň hem esasy mowzugy boldy.

Saýlawlara taýýarlyk möwsüminiň nobatdaky tapgyry bolan Mejlisiň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine dalaşgärleri bellige almak işi tamamlandy. Aşgabat şäheriniň 1-nji «Garaşsyzlyk», 2-nji «Bitaraplyk» we 6-njy «Köpetdag» saýlaw okruglarynyň hersi boýunça 3 dalaşgär, jemi 9 dalaşgär hödürlenildi. Häzirki wagtda saýlaw okruglarynda dalaşgärleriň saýlawçylar bilen duşuşyklary geçirilýär. Syýasy partiýalar, jemgyýetçilik guramalary, raýatlar toparlary tarapyndan hödürlenen 76 sany milli synçy bellige alyndy we olara degişli şahsyýetnamalar berildi. Olar özleriniň ygtyýarlyklarynyň çäklerinde saýlawlaryň geçişine gözegçilik ederler.

Aşgabat şäherindäki Konstitusiýa binasynyň öňündäki meýdançada hem-de Türkmenbaşy şäheriniň “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynyň baş baýdak meýdançasynda Harby akademiýanyň, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýokary okuw mekdepleriniň, Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň harby lukmançylyk fakultetiniň, Harby-deňiz institutynyň uçurymlaryny sarpalamak dabaralary geçirildi. Ýaş serkerdeler harby borja ygrarlylygyň nyşany hökmünde Watanymyza, halkymyza, hormatly Prezidentimize wepaly gulluk etjekdiklerine, türkmen halkynyň edermen ogullarynyň şöhratly söweşjeň däplerini mynasyp dowam etdirmäge taýýardyklaryna kasam etdiler.

Umuman, geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ileri tutulýan wezipeleri hökmünde kesgitlenen ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň, ösüşiň hatyrasyna strategik hyzmatdaşlyk, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, milletiň ruhy gymmatlyklaryny baýlaşdyrmak, halkymyzyň abadançylygyny has-da ýokarlandyrmak bilen bagly işler öz dowamyny tapdy.

Balkan welaýaty, 15-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň günbatar sebitine iş saparyny amala aşyryp, welaýatlary durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň döwlet maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi hem-de galla oragynyň depgini bilen tanyşdy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ata Watanymyzyň beýleki sebitlerinde bolşy ýaly, Balkan welaýatynda hem oba hojalygy pudagynda giň gerimli özgertmeler durmuşa geçirilýär. Şol özgertmeler welaýatyň durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösüşini üpjün etmäge gönükdirilendir. Şunda oba zähmetkeşleriniň netijeli işiniň ýola goýulmagyna zerur üns berilýär. Daýhanlar ýokary hilli tohumlar, mineral dökünler, döwrebap oba hojalyk tehnikalary bilen doly üpjün edilýär. Döwlet Baştutanymyzyň ekerançylaryň netijeli zähmet çekmegi üçin amatly şertleri döretmek meselesine berýän hemişelik ünsi bugdaýyň, beýleki oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberiniň artdyrylmagyna ýardam edýär.

Ir bilen hormatly Prezidentimiziň dikuçary paýtagtymyzdan Balkan welaýatynyň Gyzylarbat etrabyna tarap ugur aldy.

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen oba hojalygy pudagynda ýaýbaňlandyrylan maksatnamalaýyn işler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda hil taýdan täze derejä çykarylýar. Obasenagat toplumynyň düzümleriniň hem-de hyzmat edýän pudaklaryň tehniki taýdan enjamlaşdyrylmagyna, döwrebaplaşdyrylmagyna, elewatorlaryň, gaýtadan işleýän oba hojalyk kärhanalarynyň, mineral dökünleri öndürýän zawodlaryň, suw hojalyk desgalarynyň gurluşygyna maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Bu işler ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi babatda möhüm wezipeleriň üstünlikli çözülmegine ýardam berýär. Oba hojalygyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmek üçin uly mümkinçilikler açylýar.

Döwlet Baştutanymyzyň dikuçary Gyzylarbat etrabyndaky “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynyň ýanynda gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimizi ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynyň degişli ýolbaşçylary, Balkan welaýatynyň häkimi mähirli garşyladylar.

Türkmenistanda azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak, oba hojalygynda geçirilýän özgertmeleri has-da kämilleşdirmek, bu ugurdaky işleri döwrebap usulda guramak we pudaga hususy önüm öndürijileri giňden çekmek işleri maksatnamalaýyn esasda alnyp barylýar. Olar üçin oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça ýörite ýer gaznalary yzygiderli döredilýär. Oba hojalyk önümlerini öndürijilere dünýäde meşhur kompaniýalaryň ýokary öndürijilikli tehnikalaryny we gurallaryny, önümçilik kärhanalary üçin döwrebap enjamlary satyn almaklary, önümçilige öňdebaryjy tejribeleri giňden ornaşdyrmaklary babatda ähli şertler döredilýär. Oba hojalygynda iş alyp barýan hususy önüm öndürijiler üçin amatly şertleri döretmäge we olary maliýe taýdan goldamaga hem uly ähmiýet berilýär. Obasenagat toplumyndaky özgertmeler hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň önüm öndürijilerini hemmetaraplaýyn goldamaga gönükdirilen çuňňur oýlanyşykly strategiýasynyň aýrylmaz bölegidir. Netijede, daýhanlarymyz täze ýerleri özleşdirmegiň, ekerançylygyň medeniýetini ýokarlandyrmagyň hasabyna oba hojalyk önümlerini ösdürip ýetişdirmek ugrunda yhlasly zähmet çekýärler. Şeýlelikde, azyk bolçulygy üpjün edilýär, halkymyzyň we her bir maşgalanyň abadançylyk derejesi ýokarlandyrylýar.

Şu möwsümde Balkan welaýatynyň ekerançylyk meýdanlaryna ak bugdaýyň bol hasyl berýän görnüşleri ekildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň obasenagat toplumynyň ösdürilmegine berýän goldawy netijesinde, galla oragy möwsüminde “John Deere” we “СLAAS” ýaly meşhur kompaniýalaryň häzirki zaman galla orujy kombaýnlary netijeli ulanylýar. Bu tehnikalar gije-gündizleýin tertipde işledilip, ekerançylara ýetişdirilen bol hasyly çalt we ýitgisiz ýygnamaga ýardam berýär.

Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy “Arkaç” daýhan birleşiginiň kärendeçileri doganlar Annaguly we Aşyrguly Annagulyýewler mähirli mübäreklediler. Olar döwlet Baştutanymyzyň Balkan welaýatyna amala aşyrýan iş saparynyň welaýatyň ýaşaýjylary üçin buýsançly wakadygyny bellediler hem-de düýn Balkan welaýatynda hormatly Prezidentimiziň ak pata bermeginde il sylagly ýaşulular bilen bugdaý oragyna başlanandygyny aýtdylar. Olar şu gün Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň Şa gadamynyň düşmegi bilen, bu bereketli toprakda ýetişen bugdaý hasylynyň oragyna başlamaga ak pata bermegini döwlet Baştutanymyzdan uly hormat bilen haýyş etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kärendeçileriň haýyşy boýunça “Bismilla” diýip, daýhan yhlasy bilen birkemsiz hasyl toplan bugdaýyň bir dessesini ordy we galla oragyna ak pata berdi. Şol pursatda kuwwatly tehnikalar bereketli hasyly ormaga girişdiler.

Döwlet Baştutanymyz “Arkaç” daýhan birleşiginiň bugdaý meýdanynda däne kombaýnlarynyň galla oragyny geçirişini synlady. Galla meýdanlarynyň aňyrsyna göz ýetmeýän giňişligi daýhanlarymyzyň şu ýylky yhlasynyň ýerine düşendigine şaýatlyk edýär. Ygşyldap oturan galla meýdanlary halkymyzyň saçagynyň egsilmez berekediniň nyşany bolup görünýär.

Obasenagat toplumyna gelip gowuşýan galla kombaýnlarynyň enjamlaşdyrylyş derejesiniň, öndürijilik kuwwatynyň ýokary halkara ülňülere doly laýyk gelýändigini bellemek gerek. Bu tehnikalar ýurdumyzyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän derejede bolup, olaryň öndürijiligi ýokary görkezijilere eýedir. Sanly ulgam arkaly dolandyrylýan kombaýnlarda mehanizatorlaryň öndürijilikli işiniň üpjün edilmeginde möhüm ähmiýeti bolan ähli zerur şertler göz öňünde tutulypdyr. Munuň özi hormatly Prezidentimiziň obasenagat toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň yzygiderli berkidilmegi, ýetişdirilen hasylyň gysga wagtda we ýokary hilli ýygnalyp alynmagy ugrunda edýän yzygiderli tagallasynyň aýdyň netijesidir.

Ýurdumyzda oba hojalyk pudagynyň işgärlerine hemmetaraplaýyn goldaw berilýär, şol sanda täze tehnikalary satyn almaga, oba hojalygynyň ähli önümçilik infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrmaga maýa goýumlary gönükdirilýär. Daýhan birleşikleri, kärendeçiler we beýleki önüm öndürijiler zerur tehnikalar, dökünler, ýokary hilli tohumlar bilen bökdençsiz üpjün edilýär. Döwlet tarapyndan dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň enjamlaryny satyn almak üçin ýeňillikli karzlar berilýär. Bu bolsa topragyň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga, bol hasyl almaga, netijede, hususy azyk kärhanalarynyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmaga oňyn täsirini ýetirýär.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew döwlet Baştutanymyza ýurdumyzda galla oragynyň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda Diýarymyzyň bäş welaýatynda hem galla oragyna girişilip, möwsüm gyzgalaňly dowam edýär. Şunda kuwwatly oba hojalyk tehnikalarynyň netijeli işledilmegine aýratyn üns berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow daýhan yhlasy bilen ýetişdirilen bugdaý hasylynyň gysga wagtda, ýitgisiz ýygnalyp alynmagynyň ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmagyň esasy şertleriniň biri bolup durýandygyna ünsi çekip, galla oragy möwsüminiň guramaçylykly geçirilmegini, ýygnalan hasylyň bökdençsiz kabul edilmegini, talabalaýyk saklanylmagyny, beýleki ekinlere hem ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek bilen ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz bu ýerde guralan gök-bakja önümleriniň we miweleriň, däneli ekinleriň görnüşleriniň, çörek we çörek önümleriniň sergisi bilen tanyşdy. Sergidäki çörek önümleriniň bugdaýyň şu ýylky birinji hasylyndan taýýarlanylandygyny bellemek gerek. Halkymyz çörege hemişe mukaddeslik hökmünde garapdyr. Görkezilýän önümleriň köpdürlüligi türkmen topragynyň rysgal-berekediniň aýdyň nyşanydyr. Häzirki wagtda ýurdumyzda alnyp barylýan maksatnamalaýyn işler esasynda Watanymyzda ak bugdaýyň, gök-bakja önümleriniň, miweleriň we ir-iýmişleriň bol hasyly ösdürilip ýetişdirilýär hem-de halkymyzyň rysgaly, her bir maşgala ojagynyň berekedi bolup saçaklarymyza dolýar.

Ekerançylaryň ösdürip ýetişdirýän önümleri, esasan-da, galla önümleri ýokary hili, ýokumlylygy, ekologik taýdan arassalygy bilen tapawutlanýar. Munuň özi çogly güneşiň astynda türkmen topragynda ýetişýän önümleriň ähli görkezijiler babatda ýokary hil ölçeglerine laýyk gelýändigini alamatlandyrýar.

Türkmen topragy ekerançylygyň baý medeniýetiniň dörän gadymy ojagydyr. Ata-babalarymyz müňýyllyklaryň dowamynda dok däneli bugdaý sümmüllerini ösdürip ýetişdirmek üçin güýç-gaýratlaryny gaýgyrmandyrlar. Her bir kärendeçi üçin bereketli hasyl bolelin ýaşamagyň binýadydyr, hünär taýdan ussatlygynyň synagydyr. Ýylyň-ýylyna halal zähmet çekmegiň göreldesini, netijeli işlemäge ukyplydygyny görkezýänleriň sany artýar. Bularyň ählisi döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzda azyk bolçulygyny pugtalandyrmak, şol sanda içerki bazary özümizde öndürilýän önümler bilen doly üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipeleriniň üstünlikli çözülýändiginiň mysalydyr.

Soňra bu ýerde hormatly Prezidentimiz ýaş kärendeçiler Annagulyýewler bilen söhbetdeş bolup, olaryň iş şertleri, kärende ýerinde ösdürip ýetişdirýän ekinleriniň görnüşleri, galla meýdanlarynyň hasyllylygy bilen gyzyklandy.

Kärendeçi doganlar Annagulyýewler hormatly Prezidentimiziň hem-de Gahryman Arkadagymyzyň döredip berýän mümkinçilikleriniň netijesinde ýaşlaryň tutanýerli we öndürijilikli zähmet çekmekleri üçin ähli şertleriň bardygyny aýtdylar. Olar 2020-nji ýyldan bäri daýhançylyk bilen meşgullanýarlar. Annaguly şu ýyl 64 gektar meýdandan 256 tonna bugdaý hasylyna garaşýandygyny, bugdaýdan başga-da, 15 gektar ýere gowaça, 5,7 gektar meýdana ýeralma we 4 gektar ýere gök-bakja ekinlerini ekendigini, Aşyrguly hem 15 gektara gowaça, 4,3 gektara ýeralma, 4 gektara gök-bakja ekinlerini ekendigini aýtdy.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz şu ýyl bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş nyrhlarynyň ýokarlandyrylandygyny, indi daýhanlaryň girdejileriniň has-da artjakdygyny belläp, ýurdumyzda oba hojalygyny ösdürmäge uly üns berilýändigini, obada durmuş-ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmak üçin ähli zerur işleriň geçirilýändigini nygtady. Daýhanyň ýerden bol hasyl alyp, bereket tapmagy üçin ähli şertler döredilýär. Daýhanlar kuwwatly tehnikalar, ýokary hilli tohumlar, dökünler bilen üpjün edilýär.

Döwlet Baştutanymyz halal zähmet çekip, ýerden bol hasyl alýan daýhanlara döwletimiziň hemişe goldaw berjekdigini aýdyp, kärendeçileriň asylly iş edýändiklerini, şeýle zähmetsöýer, merdana daýhanlarymyzyň bardygyna halkymyzyň begenýändigini, olaryň ýurdumyzda azyk bolçulygyny berkitmäge uly goşant goşýandyklaryny belledi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýerden bol hasyl öndürýän kärendeçilere sowgatlaryny gowşurdy.

Öz nobatynda, kärendeçiler Şa serpaýy hem-de daýhanlaryň netijeli zähmet çekmegi ugrunda döredilýän ähli şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, alyp barýan il-ýurt bähbitli beýik işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdiler.

Soňra bu ýerde döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatynyň häkimine welaýatyň ýaşaýjylary üçin niýetlenen 200 sany döwrebap awtoulagyň açarlaryny gowşurdy.

Häkim awtoulaglar üçin welaýatyň bagtyýar ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize hem-de türkmen halkynyň Milli Liderine berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli tutumly işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdi.

Ekerançylaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen bol hasyly ýygnamagyň ýokary depginleri ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ilatyň azyk önümlerine bolan isleglerini doly kanagatlandyrmak boýunça çäreleriň netijeliliginiň aýdyň görkezijisidir, şeýle hem öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň baş şertidir. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, häzirki wagtda öňde duran möhüm wezipe galla oragy möwsümini ýokary derejede we guramaçylykly geçirmekden ybaratdyr. Munuň özi sazlaşykly ösüş ýoluna düşen Watanymyzyň abadançylygynyň, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen işleriň netijeli bolmagyny üpjün eder.

Şeýlelikde, Garaşsyz döwletimiziň her bir raýatyna, şol sanda türkmen daýhanyna işlemäge, döretmäge, toprakdan bol hasyl öndürip, şertnamalaýyn borçnamalaryny ýerine ýetirmäge, halal zähmeti bilen eşretli durmuşda ýaşamaga ähli şertler döredilýär. Ekerançylaryň tutanýerli zähmeti bilen ýetişdirilen bugdaýyň bol hasyly ýurdumyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ilatyň azyk önümlerine bolan isleglerini doly kanagatlandyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň üstünliklere beslenýändigini görkezýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hemmelere alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

Aşgabat, 14-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Ol “Magtymguly Pyragynyň medeni mirasy hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilendigini habar berip, bu möhüm ähmiýetli Kanuny makullandygy üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Şeýle hem Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasyny işläp taýýarlamak, birnäçe kanunlara degişli üýtgetmeleri hem-de goşmaçalary, şol sanda Býujet kodeksine üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek boýunça amala aşyrylýan işler barada aýdyldy.

Mejlisiň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine saýlawlara taýýarlyk görlüşi hakynda habar berildi. Bu saýlawlary şu ýylyň 7-nji iýulynda geçirmek göz öňünde tutulýar. Bellenilişi ýaly, bu ugurdaky işler merkezi saýlaw topary, Aşgabat şäheriniň häkimligi, jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikde, saýlaw kanunçylygyna laýyklykda alnyp barylýar. Mundan başga-da, parlamentara gatnaşyklary we halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy. Hususan-da, hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Çehiýa Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi. Yrak Respublikasynyň daşary işler ministriniň orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Duşuşygyň dowamynda parlament diplomatiýasy arkaly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň wekilleri kanun çykaryjylyk işinde öňdebaryjy tejribäni öwrenmek maksady bilen, Gazagystan Respublikasynda, Estoniýada, Täjigistan Respublikasynda iş saparlarynda boldular.

Hormatly Prezidentimiz häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän täze kanun taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Mejlisiniň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine şu ýylyň 7-nji iýulynda geçiriljek saýlawlara taýýarlyk görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow standartlaşdyrmak we metrologiýa ulgamyndaky işleri döwrüň talabyna laýyk getirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Hususan-da, “Türkmenstandartlary” baş döwlet gullugy tarapyndan pudak edaralarynda ulanylýan ölçeg serişdelerini döwürleýin deňeşdirme barlagyndan geçirmek babatda görülýän çäreler hakynda aýdyldy. Wise-premýer bu ugurdaky işleriň “Ölçegleriň bitewüligini üpjün etmek hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda geçirilýändigini aýdyp, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklibi hödürledi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, «Türkmenstandartlary» baş döwlet gullugynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň möhümdigini nygtady. Hormatly Prezidentimiz halkara standart talaplaryna laýyklykda, metrologiýa ugry boýunça ölçeg serişdeleriniň döwürleýin deňeşdirme barlagyny geçirmek baradaky teklibi goldap, wise-premýere öňde durýan wezipeleri çözmek babatda anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow “Türkmengaz” döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda ýerine ýetirilmeli işleriň meýilnamasynda göz öňünde tutulan çäreleriň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi. Meýilnama laýyklykda, konserniň garamagyndaky desgalary döwrebaplaşdyrmak we olaryň enjamlaryny kadaly ýagdaýda saklamak ugrunda degişli işler geçirilýär. Hususan-da, gaz gysyjy desgalarda öz wagtynda hyzmat etmek, tehniki enjamlary tapgyrlaýyn we düýpli abatlamak işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, gaz geçirijileriň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak, gaz desgalaryny doly kuwwatynda işletmek üçin olary maddy-tehniki enjamlar, ätiýaçlyk şaýlary bilen üpjün etmek boýunça işler dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, «Türkmengaz» döwlet konserniniň önümçilik desgalarynda işleriň bökdençsiz alnyp barylmagy üçin meýilnamalaýyn işleri öz wagtynda ýerine ýetirmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, enjamlary satyn almak, bejermek, hyzmat etmek boýunça daşary ýurt kompaniýalary bilen göni hyzmatdaşlygy ýola goýmak möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk pudagynda işleriň alnyp barlyşy, ýurdumyzyň sebitlerindäki möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda ýetişdirilen galla hasylyny gysga wagtda ýygnap almak, ony Watanymyzyň bereketli harmanyna tabşyrmak boýunça netijeli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, şu gün Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň ekerançylary galla oragyna girişdiler. Welaýatlaryň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleri dowam edýär. Hatarara bejergi, otag etmek, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda Daşoguz welaýatynda şaly ekişi tamamlanyp, Lebap welaýatynda şaly ekişine başlamaga taýýarlyk görülýär. Mary welaýatynda güýzlük gant şugundyrynyň ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleri alnyp barylýar. Welaýatlaryň maldarçylyk hojalyklarynda mallar üçin ot-iýmleriň ätiýaçlyk gorlaryny döretmek boýunça degişli işler geçirilýär. Ýurdumyzyň suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak babatda tagallalar edilýär, suwaryş, şor suw akabalary arassalanylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi dowam etdirmegiň wajypdygyny belläp, ýurdumyzyň welaýatlarynda galla oragyny guramaçylykly geçirmegi, ýygnalan hasyly harmana tabşyrmak işlerine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy. Mundan başga-da, gowaça ekilen meýdanlarda ideg işlerini agrotehniki kada laýyklykda geçirmegi dowam etdirmegiň hem-de ony gözegçilikde saklamagyň möhümdigi nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz beýleki möwsümleýin oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny almak üçin hem degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän toplumynda, hususan-da, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, konserne degişli “Tejenkarbamid”, “Marykarbamid” we “Garabogazkarbamid” zawodlaryny bökdençsiz işletmek üçin önümçilikleri çig mal bilen yzygiderli üpjün etmek boýunça netijeli işler amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň himiýa senagatynyň kärhanalarynyň bökdençsiz işledilmegini üpjün etmegiň, olaryň önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak üçin zerur işleri geçirmegiň wajypdygyny nygtady. Karbamid öndürýän zawodlar üçin gerek bolan çig mallary satyn almak boýunça işleri dowam etmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy hem-de «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň karbamid öndürýän zawodlarynyň önümçiligi üçin zerur bolan karbamidli formaldegid konsentratyny satyn almak hakynda» Karara gol çekdi we resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Türkmenistanyň halkara sergi işiniň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda kesgitlenen wezipeleri durmuşa geçirmek boýunça amala aşyrylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu resminamada kesgitlenen çäreleriň çäklerinde ýurdumyzyň “Hytaý — Ýewraziýa EKSPO” halkara sergisine gatnaşmagy meýilleşdirilýär. Bu sergi Hytaýyň Urumçi şäherinde geçiriler. Halkara sergi, esasan, üç bölümden, şol sanda maýa goýum hyzmatdaşlygy, milli pawilýonlar hem-de pudaklara ýöriteleşdirilen bölümden ybaratdyr. Bu serginiň çäklerinde söwda we maýa goýum forumlarynyň, tejribe alyşmalaryň, dürli ykdysady-medeni çäreleriň guralmagy göz öňünde tutulýar. Wise-premýeriň belleýşi ýaly, bu iri möçberli sergä ýurdumyzyň milli pawilýony bilen gatnaşmagy dürli pudaklaryň, hususy haryt öndürijileriň harytlarynyň we hyzmatlarynyň mahabatlandyrylmagy, eksport ugurly harytlarymyzyň Hytaý bazaryna ýerlenilişini artdyrmaga, söwda-ykdysady, işewürlik hyzmatdaşlygyny giňeltmäge mümkinçilik berer.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz döwletimiziň daşary ýurtlarda geçirilýän iri halkara çärelere, sergilere, maslahatlara işjeň gatnaşýandygyny aýdyp, şu ýylyň 26 — 30-njy iýuny aralygynda geçiriljek «Hytaý — Ýewraziýa EKSPO» halkara sergisine ýurdumyzyň milli pawilýony bilen gatnaşmagyny üpjün etmegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Hytaý Halk Respublikasynda geçiriljek bu iri möçberli serginiň söwda-ykdysady, işewürlik hyzmatdaşlygyny giňeltmäge mümkinçilik berjekdigini belläp, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny geçirmegiň guramaçylyk meseleleri barada hasabat berdi. Hormatly Prezidentimiziň degişli Kararyna laýyklykda, bu döredijilik çäresini şu ýylyň oktýabrynda geçirmek göz öňünde tutulýar. Festiwala Azerbaýjandan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Özbegistandan we Türkiýeden teatr toparlarynyň gatnaşmagyna garaşylýar. Şeýle hem TÜRKSOÝ-na agza ýurtlaryň döwlet teatrlarynyň ýolbaşçylarynyň geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek meýilleşdirilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli birnäçe dabaralara we çärelere badalga berlendigini belledi hem-de şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde Türki medeniýetiň halkara guramasyna (TÜRKSOÝ) agza ýurtlaryň II teatr festiwalyny ýokary derejede geçirmäge taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda wise-premýer ýurdumyzyň Daşoguz welaýatynyň çägindäki gadymy kerwen ýollarynyň geçen ugrunda tapylan tapyndylary muzeýleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň Döwkesen geňeşliginde ýaşaýjylar tarapyndan 18 sany altyn, 3 sany kümüş teňňe, şeýle hem 61 sany altyn teňňäniň bölekleri we 8 sany dürli reňkli tapyndy tapyldy. Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň alymlarynyň we hünärmenleriniň Ylymlar akademiýasynyň numizmatlary bilen bilelikde geçiren deslapky öwreniş işleriniň netijesinde, käbir altyn teňňeleriň ýüzünde Horezmşalar döwletiniň hökümdary Soltan Allaeddin Muhammediň we onuň kakasy Soltan Tekeşiň atlarynyň ýazylandygy anyklanyldy. Alymlaryň çaklamalaryna görä, bu teňňeler köneürgenç türkmenleriniň guran kuwwatly döwletiniň XII-XIII asyrlaryň başynda gülläp ösen döwri bilen baglydyr. Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi” atly kitabynda belleýşi ýaly, hut şol döwürde Köneürgenç şäheri transkontinental ýoluň möhüm çatrygynda ýerleşmek bilen, Günbatar we Gündogar döwletleriniň ykdysadyýetiniň ösmegine täsirini ýetiren iri söwda-aragatnaşyk ýollaryny herekete getirýän kuwwatly merkeze öwrülýär. Ýokarda agzalan tapyndylar hem türkmen halkynyň Milli Lideriniň kitabynda beýan edilýän taryhy maglumatlaryň üstüni ýetirýär.

Wise-premýer häzirki wagtda bu gymmatly tapyndylaryň “Köneürgenç” döwlet taryhy-medeni goraghanasynyň muzeý gaznasynda saklanylýandygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna bu tapyndylary Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýine tabşyrmak dabarasyny şu ýylyň 22-nji iýunynda geçirmek baradaky teklibi hödürledi. Dabaranyň çäklerinde “Muzeý gymmatlyklaryny hasaba almak we gorap saklamak boýunça dünýä tejribesiniň mümkinçilikleri” atly iş maslahatyny hem-de muzeý gymmatlyklarynyň, amaly-haşam sungatynyň eserleriniň sergisini geçirmek göz öňünde tutulýar. Bu tapyndylary tapan we olary döwlete tabşyrmak işlerine gatnaşan adamlara höweslendiriji sowgatlary gowşurmak meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, taryhy-medeni gymmatlyklarymyzy gorap saklamagyň, olary ylmy taýdan öwrenmegiň we geljek nesillerimize ýetirmegiň döwlet ähmiýetli möhüm wezipedigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere Daşoguz welaýatynyň çäginde tapylan tapyndylary halk köpçüligine giňden wagyz etmek, muzeý gaznasyny has-da baýlaşdyrmak maksady bilen, olary muzeýe tabşyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow Ylmy iş hakynda ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagy guramagyň we geçirmegiň Tertibiniň taslamasy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň döwletimiziň kanunlaryndan gelip çykýan kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň işlenip taýýarlanylmagyny üpjün etmek barada beren tabşyryklaryndan ugur alnyp, häzirki wagtda ýurdumyzyň ylmy-tehniki mümkinçiliginiň ösüşiniň yzygiderli gözegçiligini amala aşyrmak maksady bilen degişli işler geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde “Döwlet ylmy-tehniki syýasaty hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda ýokarda agzalan resminama taýýarlanyldy. Taslamada bu ulgamda gatnaşyklary düzgünleşdirmek, ýurdumyzyň ylmy-tehniki maglumatlar ulgamyny kämilleşdirmek, ylmy-barlag işleriniň ygtybarly maglumatlar binýadyny döretmek, ylmy-tehniki maksatnamalary taýýarlamak hem-de ýerine ýetirilişini döwrebaplaşdyrmak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Watanymyzyň ylmy kuwwatyny pugtalandyrmaga, önümçilige innowasion tehnologiýalary giňden ornaşdyrmaga uly üns berilýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda durmuşa geçirilýän ylmy maksatnamalary, meýilnamalary we hasabatlary döwlet tarapyndan hasaba almagyň möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtap, wise-premýere bu ugurdaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow ýurdumyz bilen Ýewraziýa patent guramasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Milli ykdysadyýetiň ähli pudaklaryna döwrebap tehnologiýalary we innowasiýalary ornaşdyrmak Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Bu ugurda öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde ýöriteleşdirilen halkara we sebit guramalary, şol sanda Ýewraziýa patent guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlyk möhüm orny eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, 2013-nji ýylda Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugynyň döredilendigi bellenildi. “Türkmenistanyň intellektual eýeçilik ulgamyny ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy” bu gullugyň işiniň ulgamlaýyn esasda amala aşyrylmagyna gönükdirilendir. Onuň esasynda awtorlyk hukugyny goramak we hemmetaraplaýyn kepillendirmek üçin halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk edilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna birnäçe degişli teklipler, şol sanda Türkmenistanyň Ýewraziýa patent guramasynyň esasy resminamalarynyň biri bolan “Ýewraziýa patent Konwensiýasynyň senagat nusgalaryny goramak hakynda Teswirnamasyna” goşulmagy baradaky teklip hödürlenildi. Wise-premýer, daşary işler ministri ýokarda agzalan Teswirnama goşulmak arkaly ýurdumyz üçin dörejek artykmaçlyklar barada habar berdi.

Şeýle hem Türkmenistanyň abraýly halkara guramalarda, hususan-da, Ýewraziýa patent guramasynda wekilçiligini giňeltmek boýunça teklip beýan edildi. Mundan başga-da, şu ýylyň oktýabrynda Aşgabat şäherinde senagat nusgalarynyň hukuk goragyna bagyşlanan sebitleýin maslahaty, 2025-nji ýylda bolsa Ýewraziýa patent guramasynyň dolandyryjy geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirmek teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça zerur tagallalary edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz beýan edilen teklipleri goldady hem-de wise-premýer, daşary işler ministrine Ýewraziýa patent guramasy bilen ýola goýlan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew ýurdumyzda öňdebaryjy sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen Köpetdagyň eteginde Arkadag şäheri kemala geldi. Bu şäherde gurnalyp işe girizilen innowasion tehnologiýalar we sanly çözgütler, “akylly” öý ulgamyny döretmäge, bu hyzmatlardan uzak aralykdan peýdalanmaga, ornaşdyrylan ulgamlary sanly tehnologiýalar arkaly dolandyrmaga, olaryň kiberhowplara garşy ygtybarlylygyny ýokarlandyrmaga, ähli ugurlarda sanly we elektron hyzmatlaryň sanyny artdyrmaga mümkinçilik döredýär. Gurulmagy meýilleşdirilýän “Aşgabat-sitide” hem iň kämil tehnologiýalary, döwrebap çözgütleri ornaşdyrmak göz öňünde tutulýar. Şunda halkara tejribäni, 4G tehnologiýasy bilen deňeşdirilende, maglumat geçirijiligi 10 essä çenli ýokary bolup, ygtybarly we durnukly birikmeleri üpjün edýän 5G tehnologiýasynyň aýratynlyklaryny, tehniki häsiýetnamalaryny öwrenmek maksadalaýyk bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň bu ugurda degişli işleri geçirmegi baradaky teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda öňdebaryjy sanly tehnologiýalaryň yzygiderli ornaşdyrylýandygyny, sanly ykdysadyýete geçmekde we ony ösdürmekde netijeli işleriň alnyp barylýandygyny, bu işleriň has-da kämilleşdirilmegini talap edýändigini aýtdy. Döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda daşary ýurtlarda döwrebap 5G tehnologiýasynyň giňden ulanylýandygyny belläp, bu teklibi goldaýandygyny aýtdy we agentligiň ýolbaşçysyna şol tehnologiýanyň mümkinçiliklerini, aýratynlyklaryny öwrenmek boýunça degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza ýüzlenip, ýurdumyzda üç günläp, ýagny 16-17-18-nji iýunda Gurban baýramynyň bellenilip geçiljekdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurban baýramyny bellemek we 16-njy iýundaky dynç gününi 19-njy iýuna — çarşenbe gününe geçirmek hakynda Permana gol çekendigini aýtdy. “Gurbanlyk günleri berýän sadakalaryňyz, edýän ýagşy doga-dilegleriňiz kabul bolsun!” diýip, hormatly Prezidentimiz hemmeleri bu mukaddes baýram bilen tüýs ýürekden gutlady.

Mejlisiň dowamynda Ministrler Kabinetiniň agzalary hormatly Prezidentimizi hem-de Gahryman Arkadagymyzy mukaddes Gurban baýramy bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 11-nji iýun. Şu gün paýtagtymyzda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkmenistanda döwlet saparynda bolýan Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol bilen duşuşygy boldy.

Ozal habar berlişi ýaly, düýn Aşgabatda ýokary derejedäki türkmen-koreý gepleşikleri üstünlikli geçirildi. Onuň gün tertibine däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek bilen bagly meseleleriň giň toplumy girizildi. Gazanylan möhüm ylalaşyklar hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga, ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga gönükdirilen resminamalaryň toplumy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär.

...Duşuşygyň geçirilýän ýeri bolan paýtagtymyzdaky “Arkadag” myhmanhanasyna gelip, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly hem-de sapar wagtynda ýanynda bolýan maşgalasy Kim Kon-Hini mähirli mübäreklediler. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz we belent mertebeli myhman öz maşgalalary bilen ýadygärlik surata düşdüler.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň dostlukly döwletiň Baştutany bilen duşuşygy boldy.

Gahryman Arkadagymyz Prezident Ýun Sok Ýoly Aşgabatda ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, şu gezekki saparyň döwletara gatnaşyklaryň taryhynda möhüm wakadygyny belledi. Türkmenistan Koreýa Respublikasyna dost we ygtybarly hyzmatdaş hökmünde garaýar hem-de bu ýurt bilen netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegi maksat edinýär. Hyzmatdaşlygyň bar bolan uly kuwwatynyň doly derejede durmuşa geçirilmegi umumy bähbitlere laýyk gelýär. Ýurdumyz milli ykdysadyýeti düýpli döwrebaplaşdyrmak, senagatlaşdyrmak boýunça toplumlaýyn özgertmeler strategiýasyny durmuşa geçirmek bilen, öňdebaryjy tehnologiýalaryň, täzeçillikleriň we iň gowy daşary ýurt tejribesiniň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berýär. Munuň özi netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny ösdürmek, ony häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak üçin oňyn mümkinçilikleri açýar.

Prezident Ýun Sok Ýol bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Koreýa Respublikasynyň Türkmenistan bilen köpugurly hyzmatdaşlyga üýtgewsiz gyzyklanma bildirýändigini tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, 10-njy iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen geçirilen gepleşikleriň ýokary netijeliligi nygtaldy. Gepleşikleriň jemleri boýunça taraplaryň hyzmatdaşlygy uzak möhletleýin esasda alyp barmagy maksat edinýändiklerini tassyklaýan resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi. Dostlukly ýurduň Lideriniň belleýşi ýaly, Türkmenistan Koreýa Respublikasynyň möhüm hyzmatdaşy bolup durýar we Aşgabatda gazanylan ylalaşyklar geljegi nazara almak bilen, bilelikdäki üstünlikli işiň esasy ugurlaryny kesgitlemäge mümkinçilik berýär.

Soňra duşuşyk iki ýurduň wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda iş maslahaty görnüşinde dowam etdi. Onda döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugry bolup durýan söwda-ykdysady ulgamda hyzmatdaşlyk meseleleri gyzyklanma bildirilip, ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri ençeme ýyllaryň dowamynda dünýä belli koreý kompaniýalarynyň Türkmenistanyň nebitgaz hem-de ulag ulgamlarynda üstünlikli işleýändiklerini, giň gerimli taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýandyklaryny belledi. Şolaryň hatarynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň hem-de iri “Galkynyş” käninde gazy kükürtden arassalaýan zawodyň gurluşygyny görkezmek bolar.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan mawy ýangyjyň gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýelemek bilen, diňe bir onuň gazylyp alnyşyny artdyrmak hem-de eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmagy ugur edinmek bilen çäklenmän, bu çig maly gaýtadan işlemegiň möçberini köpeltmegi, ýokary tehnologiýaly önümçilik düzümini, şol sanda ösen gazhimiýa pudagyny kemala getirmegi hem ugur edinýär. Munuň özi koreý, umuman, daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk, öňdebaryjy işläp taýýarlamalary, ekologik taýdan arassa ýokary tehnologiýalary ulanmak arkaly bilelikdäki täze maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar.

Ulag ulgamy barada aýdylanda, Türkmenistan Beýik Ýüpek ýoluny täze taryhy şertlerde gaýtadan dikeltmek strategiýasyny öňe sürdi. Şunda Gündogar — Günbatar hem-de Günorta — Demirgazyk ugurlary boýunça Aziýany we Ýewropany birleşdirýän yklymara ulag geçelgelerini döretmek boýunça tagallalary netijeli utgaşdyrmak üçin uly mümkinçilikler bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň ulag ulgamynda awtomobil tehnikalaryny ibermek babatda uly tejribe toplandyklaryny aýtdy. “Hyundai” kompaniýasy bu ugurda biziň ýurdumyzyň öňden gelýän hyzmatdaşydyr.

Prezident Ýun Sok Ýol Gahryman Arkadagymyza ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerine hemişe üns berýändigi üçin hoşallyk bildirip, biziň ýurtlarymyzyň bu babatda garaýyşlarynyň hem-de eýeleýän orunlarynyň meňzeşdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman hyzmatdaşlygyň anyk ugurlary boýunça türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlaryny goldap, olaryň örän möhümdigini nygtady.

Koreýa Respublikasy Türkmenistan bilen köpýyllyk hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge çalyşýar hem-de şu maksatlar üçin öz baý tejribesini, tehnologik mümkinçiliklerini hödürlemäge taýýardyr diýip, dostlukly döwletiň Baştutany aýtdy.

Bellenilişi ýaly, ýokarda agzalyp geçilen pudaklar bilen bir hatarda, koreý işewür toparlary, beýleki ulgamlarda, şol sanda şäher gurluşygynda hyzmatdaşlyga hem uly gyzyklanma bildirýärler. Mälim bolşy ýaly, geçen ýyl Türkmenistanda “akylly” şäher bolan Arkadag şäheriniň birinji tapgyrynyň gurluşygy tamamlandy. Ýakyn geljekde bolsa ýene-de bir ägirt uly taslamany — “Aşgabat-sitini” durmuşa geçirmäge girişmek meýilleşdirilýär. Bularyň ählisi özara bähbitli ýakyn işewürlik gatnaşyklaryny ýola goýmak üçin şertleri döredýär. Innowasiýalar, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, medeni-ynsanperwer ulgam, ekologiýa we daşky gurşawy goramak meseleleri hyzmatdaşlygyň beýleki möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol gadymdan gelýän dostluk, özara hormat goýmak, ynanyşmak, hoşniýetli erk-isleg ýörelgelerine daýanýan döwletara gatnaşyklaryň geljekde-de okgunly ösdüriljekdigine hem-de ähli bilelikdäki taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçiriljekdigine ynam bildirdiler.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň sapar wagty ýanynda bolýan maşgalasy üçin medeni maksatnama taýýarlanyldy. Myhman Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasy bilen myhmanhananyň eýwanynda ýaýbaňlandyrylan sergini synlady. Sergi türkmen halkynyň özboluşly medeni mirasy, nesilden-nesle geçirilip gelýän däp-dessurlary bilen tanyşmaga mümkinçilik berýär. Bu ýerde ajaýyp el halylary, amaly-haşam we şekillendiriş sungaty eserleri, şaý-sepler, el işleriniň nusgalary, muzeý gymmatlyklary görkezildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa koreý Lideriniň maşgalasy Kim Kon-Hine gadymy taryhy bolan milli halyçylyk sungatynyň aýratynlyklary barada gürrüň berdi. Myhman dünýä meşhur halylary döredýän türkmen zenanlarynyň ussatlygyna haýran galýandygyny aýtdy.

Gahryman Arkadagymyzyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň maşgalalary zenan lybaslarynyň görkezilişini hem synladylar. Bu lybaslarda gadymy milli däpler häzirki zaman meýilleri bilen sazlaşykly utgaşýar. Görkeziliş Modeller öýi tarapyndan taýýarlanyldy.

Ikitaraplaýyn duşuşyk tamamlanandan soňra, sergini synlamaga türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol hem geldiler. Bu ýerde ajaýyp ahalteke bedewi we türkmen alabaýy şekillendirilen uly göwrümli surat eseri görkezildi. Gahryman Arkadagymyz suraty synlap, behişdi bedewleriň hem-de alabaýlaryň milli mirasymyz bolmak bilen, halkymyzyň buýsanjy, wepaly dostlary, hemrasydygyny belledi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan Koreýa Respublikasynyň Baştutanyna mizemez türkmen-koreý dostlugynyň nyşany hökmünde iki sany alabaýy sowgat berdi. Belent mertebeli myhman Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallygyny bildirip, bu sowgada däp bolan döwletara gatnaşyklaryň özboluşly nyşany hökmünde garaýandygyny belledi.

* * *

Şu gün Aşgabatda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoluň gatnaşmagynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty geçirildi. Yzygiderli esasda geçirilýän şeýle işewürlik duşuşyklary netijeli gatnaşyklary giňeltmek we diwersifikasiýalaşdyrmak, hyzmatdaşlygyň bar bolan köpugurly kuwwatyny durmuşa geçirmegiň mehanizmlerini işläp taýýarlamak, maýa goýum işjeňligini höweslendirmek üçin açyk meýdança bolup hyzmat edýär. Şunda hökümetara türkmen-koreý toparynyň hem-de “Türkmenistan — Koreýa Respublikasy” işewürlik geňeşiniň alyp barýan işlerine hem möhüm orun degişlidir.

Ýurtlarymyzyň arasynda işewürlik ugry boýunça özara gatnaşyklaryň köptaraplaýyn esasda, hususan-da, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynyň çäklerinde hem ösdürilýändigini bellemek gerek. 2023-nji ýylyň noýabrynda Aşgabatda bu formatdaky hyzmatdaşlyk forumynyň ministrler derejesindäki 16-njy mejlisiniň çäklerinde işewürlik geňeşiniň 4-nji mejlisi hem-de “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” ýaş telekeçileriň işewürlik forumy geçirilipdi. Bir söz bilen aýdylanda, däp bolan hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmak üçin ähli şertler we mümkinçilikler bar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow döwletara gatnaşyklaryň ösdürilmegine saldamly goşant goşýar. Bitarap Türkmenistanyň Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan döredijilikli daşary syýasaty häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň parasatly baştutanlygynda yzygiderli durmuşa geçirilýär. Bu syýasatda Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna uly üns berilýär.

...Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda bilelikdäki işewürlik maslahaty geçirildi. Bu ýerde Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mähirli garşylady.

Forumyň öňüsyrasynda Gahryman Arkadagymyz hem-de dostlukly ýurduň Baştutany Türkmenistanyň ykdysady üstünliklerini we türkmen halkynyň baý medeni mirasyny açyp görkezýän sergini synladylar. Toplumlaýyn ekspozisiýada milli ykdysadyýetiň pudaklarynyň, şol sanda onuň hususy böleginiň önümçilik we eksport mümkinçilikleri görkezildi. Bu ýerde ýurdumyzda öndürilýän, içerki hem-de daşarky bazarlarda uly islegden peýdalanýan ýokary hilli harytlaryň dürli görnüşleri bar. Olar dokma senagaty, derman we himiýa senagatynyň önümleri, gurluşyk serişdeleri hem-de beýlekilerdir. Sergi bölümleriniň birinde ajaýyp türkmen halylary we haly önümleri görkezilýär. Onda hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň halkymyzyň baý taryhyna, medeniýetine bagyşlanan, Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň häzirki zaman durmuşyny açyp görkezýän kitaplaryna uly orun berlipdir.

Soňra Söwda-senagat edarasynyň mejlisler zalynda Türkmen-koreý işewürlik maslahaty öz işine başlady. Duşuşyga gatnaşyjylar — iki ýurduň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, maliýe-bank we işewürlik düzümleriniň wekilleri türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly mähirli mübäreklediler.

Ýygnananlara ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyga bagyşlanan wideoşekiller görkezildi. Söwda-ykdysady gatnaşyklar bilelikdäki işiň möhüm bölegi bolup durýar. Birek-birege hormat goýmak, özara bähbitlilik, uzak möhletlilik ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlyk döwletara dialogyň ýokary derejesiniň güwäsi bolup durýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa söz berilýär. Gahryman Arkadagymyz Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýola hem-de maslahata gatnaşyjylara ýüzlenip, belent mertebeli myhmana şu gün geçirilýän bilelikdäki işewürlik maslahatyna gatnaşýandygy hem-de döwletara dialogyň giňeldilmegine aýratyn üns berýändigi üçin minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, şu gezekki duşuşyk iki ýurduň işewürlerini, iri kompaniýalaryň wekillerini bir ýere jemledi. Soňky ýyllarda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk has ýokary derejelere çykdy. Esasan-da, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda gatnaşyklarymyz ösüşiň belent sepgitlerine ýetdi hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyryldy.

Häzirki wagtda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda dürli ugurlar boýunça 105 sany resminama gol çekildi. Şolardan 26-sy döwletara we hökümetara resminamalar, 79-sy bolsa pudagara resminamalar bolup durýar. Iki ýurduň arasynda alnyp barylýan netijeli söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk soňky ýyllarda has-da berkeýär. Türkmenistanda Günorta Koreýanyň maýasynyň gatnaşmagynda 13 sany kärhana hasaba alyndy diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy kanagatlanma bilen belledi.

Häzirki wagta çenli ýurdumyzda koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda umumy bahasy 11 milliard amerikan dollaryndan gowrak bolan 14 sany maýa goýum taslamasy bar. Şolaryň hatarynda «Galkynyş» gaz käninde gazy kükürtden arassalaýan zawodyň; Gyýanlydaky polietilen we polipropilen öndürýän gazhimiýa toplumynyň gurluşyklary; Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň döwrebap ýagdaýa getirilmegi; «Hyundai» kysymly 1630 sany awtobusuň we 300 sany ýeňil taksi awtoulagynyň satyn alynmagy ýaly iri taslamalary görkezmek bolar. Häzirki wagtda «Koryo Shipbuilding Industry Technology Co., Ltd.» gämigurluşyk senagaty tehnologiýa kärhanasynyň gatnaşmagynda «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynda iki sany gury ýük gämisiniň gurluşygy hem alnyp barylýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasyndaky ikitaraplaýyn gatnaşyklar özboluşly häsiýete eýe bolup, birnäçe netijeli düzümleriň çäklerinde hyzmatdaşlyk edilýär. Ýagny Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý topary, «Koreýa Respublikasy — Türkmenistan» parlamentara dostluk topary köp ýyllaryň dowamynda hereket edip gelýär. «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň çäklerinde hem dürli ulgamlar babatda wajyp çözgütler kabul edilip, bu ugurdaky gatnaşyklar diňe bir ikitaraplaýyn görnüşde däl-de, eýsem, halkara guramalaryň, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde-de işjeň häsiýetde dowam etdirilýär.

Gahryman Arkadagymyz 2024-nji ýylyň 3-nji iýunynda göni wideoaragatnaşyk arkaly Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň 9-njy mejlisiniň geçirilendigine ünsi çekdi. Mejlisiň dowamynda taraplaryň arasynda şu degişli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy alyp barmak möhüm hasaplandy:

— söwda we maýa goýum, himiýa, nebitgaz pudagy, gämi gurluşygy, ulag-logistika, saglygy goraýyş we derman senagaty, medeniýet, bilim ulgamy ýaly ugurlarda hyzmatdaşlyk etmek;

— iki ýurduň telekeçileriniň we işewürleriniň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmak. Şu ýylyň 11-nji iýunynda Aşgabatda biziň häzirki gatnaşýan Türkmen-koreý işewürlik maslahatymyzy geçirmek meselelerine hem garaldy diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda söwda we maýa goýumy höweslendirmek babatda binýady döretmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekmek teklip edildi. Bu resminama energetika, senagat, söwda, maýa goýumlar, “ýaşyl” we sanly ykdysadyýet ýaly ugurlary öz içine alýar.

Taraplar iki ýurduň arasynda energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň netijeli dowam etdirilmeginiň möhümdigini bellediler. Şunuň bilen baglylykda, «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynyň özleşdirilmeginiň Türkmenistanda gaz pudagynyň ösdürilmegine uly goşant boljakdygy barada nygtaldy. Bu ugurda Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň döwlet saparynyň dowamynda «Türkmengaz» döwlet konserni bilen «Hyundai Engineering Co., Ltd.» kompaniýasynyň arasynda Çarçuwaly ylalaşyk gol çekmek üçin taýýarlanyldy we şonuň esasynda «Türkmengaz» döwlet konserniniň we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynda öndürijiligi ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy taýýarlaýjy desgalary we guýulary doly taýýar edip gurmak şerti bilen taslamalaşdyrmak, satyn almak we gurmak taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyga gol çekildi.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, duşuşygyň barşynda türkmen tarapynyň Gyýanlydaky polimer zawodynyň doly önümçilik kuwwatyna ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekendigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, «Türkmenhimiýa» döwlet konserni bilen «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynda toplumlaýyn tehniki barlag-audit geçirmek barada baglaşylan şertnamanyň netijesi boýunça polimer zawodynyň önümçilik kuwwatyny ýokarlandyrmak üçin taslamanyň mundan beýläk-de durmuşa geçirilmegine gyzyklanma bildirildi. Bu işleriň ýerine ýetirilmegi barada «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň üstünlikli işe girizilmegi we durnukly işlemegi üçin zerur çäreleriň we işleriň ýerine ýetirilmegi barada hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga gol çekildi.

Iki ýurduň işewür toparlarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ilerletmek maksady bilen, işewürlik maslahatlaryny, sergileri hem-de söwda ýarmarkalaryny guramak, Türkmenistanda we Koreýa Respublikasynda halkara maslahatlary geçirmek ýaly bilelikdäki çäreler göz öňünde tutuldy. Koreýanyň eksport-import bankynyň, Söwda ätiýaçlandyryş korporasiýasynyň, Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş bankynyň, şeýle-de koreý kompaniýalarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanda geljekki taslamalar üçin maliýe hyzmatdaşlygy boýunça işler dowam etdiriler diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Onkologiýa ylmy-kliniki merkezi, Gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezi bilen Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky “Çilgok” hassahanasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy has-da pugtalandyrmak babatda ylalaşyk gazanyldy. Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň medeniýet, sungat işgärleriniň gatnaşmagynda Medeniýet günleri, festiwallar, konsertler, sergiler ýaly medeni çäreleri geçirmekde, bu babatda täze tehnologiýalaryň mümkinçiliklerinden peýdalanmak boýunça tejribe alyşmakda gatnaşyklary ösdürmek hem netijeli ugur hökmünde kesgitlenildi.

Soňky ýyllarda Türkmenistanda ýaşlaryň arasynda koreý dilini öwrenmäge höwesiň barha artýandygyny bellemek isleýärin. Häzirki wagtda ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde koreý diliniň öwredilmegi, koreý dili boýunça ýörite kafedralaryň açylmagy, paýtagtymyzda Patyşa Sejong adyndaky koreý dilini öwredýän okuw merkeziniň üstünlikli hereket etmegi aýdylanlara aýdyň mysal bolup durýar. Biz geljekde-de medeni-ynsanperwer gatnaşyklarymyzy pugtalandyrmak arkaly halklarymyzy ýakynlaşdyrmak babatda ähli tagallalary ederis diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri şu gezekki forumyň netijeleriniň türkmen-koreý gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine itergi berjekdigine ynam bildirip, Prezident Ýun Sok Ýola hem-de dostlukly ýurduň wekiliýetine ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Koreýa Respublikasynyň Baştutanyna söz berilýär.

Belent mertebeli myhman gadymy döwürlerde çäginden Beýik Ýüpek ýoly geçen Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatda guralýan bilelikdäki işewürlik maslahatyna gatnaşmaga örän şatdygyny, bu çäräniň köptaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygy amala aşyrmaga ýardam etjekdigini aýtdy. Şunda Koreýa Respublikasynyň biziň ýurdumyz bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berýändigi bellenildi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Seula amala aşyran sapary bu ugurda möhüm ädim boldy. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol özüniň Merkezi Aziýa döwletleri boýunça saparyny ilki Türkmenistana gelip görmekden başlandygyny aýtdy.

Gaz ulgamy türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Şu ýyl “Galkynyş” käninde tebigy gazy kükürtden arassalamak boýunça desgany gurmak barada ikitaraplaýyn Ylalaşyga gol çekilmegine 15 ýyl dolýar. Belent mertebeli myhman şu barada aýtmak bilen, 2009-njy ýyldan bäri bu ulgamda hyzmatdaşlygyň hem-de özara tejribe alyşmak işleriniň yzygiderli ösdürilýändigine ünsi çekdi. Giň gerimli işleri alyp barýan hem-de iri taslamalary durmuşa geçirýän işewürler döwletara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly goşant goşýarlar. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol iki ýurduň işewürler toparlarynyň wekillerine hoşallyk bildirdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany uglewodorod serişdelerine örän baý bolan hem-de tebigy gazyň gorlary boýunça dünýäde dördünji orny eýeleýän Türkmenistanyň senagat ulgamynda öňdebaryjy tehnologik işläp taýýarlamalara eýe bolan Koreýa Respublikasy bilen netijeli hyzmatdaşlyk edýändigini belläp, ykdysady hyzmatdaşlygyň, ozaly bilen, energetika babatynda hyzmatdaşlygyň depginini çaltlandyrmagyň zerurdygyny aýtdy.

Mälim bolşy ýaly, koreý kompaniýalary Türkmenistanda öňdebaryjy tehnologiýalar esasynda işleýän häzirki zaman kärhanalarynyň birnäçesini gurdular hem-de jogapkärli hyzmatdaşlar hökmünde abraýa eýe boldular. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň geljekde-de şeýle taslamalary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşmak bilen, Türkmenistanyň senagat taýdan ösmegine uly goşant goşjakdyklaryna ynam bildirdi.

Prezident Ýun Sok Ýol söwda we maýa goýum ulgamlarynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek baradaky pikirini hem beýan etdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany ulag ulgamynda hyzmatdaşlygyň ýagdaýy baradaky meselä geçmek bilen, iki ýurduň arasynda göni howa gatnawlaryny ýola goýmagyň möhümdigini aýtdy. Gämi gurluşyk pudagynda-da netijeli hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar. Bu ugurda Koreýa Respublikasy kuwwatly senagat mümkinçiligine eýedir. Häzirki wagtda “Balkan” gämigurluşyk we gämi abatlaýyş zawodynda koreý we türkmen hünärmenleri bilelikde köp maksatly deňiz gämilerini gurmagyň üstünde işleýärler.

Bellenilişi ýaly, ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk ykdysady ösüşe täze itergi berer we onuň çäklerinde ugurdaş hünärmenler hem taýýarlanylar. Şunuň bilen baglylykda, häzirki wagtda türkmen ýaşlarynyň koreý dilini öwrenmäge uly gyzyklanma bildirýändikleri bellenildi.

Prezident Ýun Sok Ýol Koreýa Respublikasy bilen Türkmenistanyň hemmetaraplaýyn oňyn hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny aýdyp, şu gün geçirilen işewürlik maslahatynyň däp bolan dostluk, hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Soňra çykyş eden Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň wekilleri häzirki döwrüň talaplaryny hem-de özara mümkinçilikleri nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny kesgitlemekde häzirki duşuşygyň ähmiýetini nygtadylar. Şunda koreý işewür toparlarynyň ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli infrastruktura taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga gyzyklanma bildirýändikleri tassyklanyldy. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanda durmuşa geçirilýän we ykdysadyýeti innowasion taýdan ösdürmäge, senagatlaşdyrmaga we diwersifikasiýalaşdyrmaga gönükdirilen öňdengörüjilikli strategiýa özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin giň mümkinçilikleri açýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýola işewürlik maslahatyna gatnaşandyklary üçin çuňňur hoşallyk bildirildi. Munuň özi foruma aýratyn ýokary dereje berdi. Bu çäre ikitaraplaýyn işewürlik gatnaşyklarynyň gerimini giňeltmäge täze itergi berer.

Gahryman Arkadagymyz we dostlukly ýurduň Baştutany ýygnananlar bilen mähirli hoşlaşyp, Söwda-senagat edarasynyň mejlisler zalyndan ugradylar.

Işewürlik maslahatynyň dowamynda Türkmenistan bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygynyň mümkinçilikleri ýakyndan ara alnyp maslahatlaşyldy. Bellenilişi ýaly, soňky ýyllarda ikitaraplaýyn gatnaşyklar täze derejä çykaryldy. Ýokary derejedäki özara saparlardyr gepleşikleriň dowamynda gazanylan ylalaşyklar hem-de gol çekilen möhüm resminamalar munuň şeýle bolmagyna ýardam berýär. Koreýa Respublikasynyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň Türkmenistanda köp ýyllaryň dowamynda üstünlikli işläp gelmekleri hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýetine şaýatlyk edýär. Şunda daşary ýurtly işewür toparlaryň iş alyp barmaklary üçin amatly maýa goýum ýagdaýynyň we şertleriň döredilmegi möhüm bolup durýar.

Nebit we gazhimiýa, energetika, ulag-aragatnaşyk, logistika, gämi gurluşygy, senagat, gurluşyk we infrastruktura, oba hojalygy, ekologik taýdan arassa öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hataryndadyr. Şeýle hem özara söwda dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin giň mümkinçilikler bar. Şunuň bilen birlikde, bilim, ylym, medeniýet ulgamlaryndaky gatnaşyklara uly ähmiýet berilýär. Saglygy goraýyş, sport, syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň çuňlaşdyrylmagy möhümdir.

Işewürlik maslahaty tamamlanandan soňra, iki ýurduň ugurdaş düzümleriniň wekilleriniň arasynda geçirilen duşuşyklarda pudaklar boýunça türkmen-koreý hyzmatdaşlygynyň meseleleri has içgin ara alnyp maslahatlaşyldy.

Günüň ikinji ýarymynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň hormatyna günortanlyk naharyny berdi. Soňra Gahryman Arkadagymyz hem-de belent mertebeli myhman Aşgabadyň Halkara howa menziline ugradylar.

Howa menzilindäki söhbetdeşlikde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol şu gezekki saparyň netijeleriniň döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga hyzmat etjekdigine ynam bildirdiler. Şunda iki ýurduň deňhukuklylyk, özara bähbitlilik esasyndaky doly derejeli hyzmatdaşlyga ygrarlydyklary ýene-de bir gezek tassyklanyldy.

Soňra Gahryman Arkadagymyz we belent mertebeli myhman hem-de olaryň maşgalalary mähirli hoşlaşyp, birek-birege iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistana döwlet saparynyň maksatnamasyny tamamlap, Aşgabatdan ugrady.

Iki dostlukly döwletiň Baştutanlarynyň arasynda gepleşikler geçirildi

Aşgabat, 10-njy iýun. Şu gün Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana iki günlük döwlet saparynyň çäklerinde Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýoluň arasynda ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde dostlukly ýurduň Baştutanyny resmi adamlar garşyladylar. Bu ýerde iki ýurduň Döwlet baýdaklary we Hormat garawuly nyzama düzüldi.

Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, belent mertebeli myhmana duz-çörek hödürlenildi hem-de gül desseleri gowşuryldy. Howa menzilinden Prezident Ýun Sok Ýol sapar wagty özi üçin niýetlenen, paýtagtymyzyň kaşaň “Oguzkent” myhmanhanasynda ýerleşýän kabulhanasyna tarap ugrady.

Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary, şol sanda dünýäniň ösen döwletleriniň hatarynda öňdäki orunlaryň birini eýeleýän Koreýa Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Ýurtlarymyzyň arasynda ýola goýlan açyk we netijeli dialog ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň esasy şertini emele getirýär. Köp ýyllaryň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Koreýa Respublikasy bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda, parlamentleriň ugry boýunça netijeli döwletara gatnaşyklary giňeltmekde giň gerimli işler amala aşyryldy.

Häzirki döwürde köp ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär. Döwletara, hökümetara we pudagara resminamalaryň 100-den gowragyny özünde jemleýän türkmen-koreý gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýady, şeýle hem üstünlikli durmuşa geçirilen we amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän giň möçberli bilelikdäki taslamalar, iri koreý kompaniýalarynyň ýurdumyzda dürli ulgamlarda, ilkinji nobatda, nebitgaz toplumynda, himiýa senagatynda netijeli işlemegi munuň aýdyň güwäsidir. 2023-nji ýylyň sentýabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentleriniň arasynda geçirilen gepleşikler syýasy gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna kuwwatly itergi berdi. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde parlamentara we hökümetara duşuşyklara, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” forumynyň çäklerindäki köptaraplaýyn gatnaşyklara möhüm orun degişlidir. Ýurtlarymyzyň arasyndaky ykdysady ulgamdaky hyzmatdaşlyk oňyn we uzak möhletleýin häsiýete eýedir. Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň işi muny aýdyňlyk bilen görkezýär. Bu toparyň 9-njy mejlisi şu ýylyň 3-nji iýunynda sanly ulgam arkaly geçirildi.

Türkmenistanda Prezident Ýun Sok Ýoluň häzirki döwlet saparyna döwletara gatnaşyklary giňeltmegiň ýolunda möhüm ädim hökmünde garalýar. Soňky ýyllarda hyzmatdaşlyk täze many-mazmun bilen baýlaşdyryldy. Ýurdumyz milli ykdysadyýeti doly döwrebaplaşdyrmaga, kuwwatly senagat düzümini döretmäge, durmuş ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmak bilen, innowasiýalary, öňdebaryjy tehnologiýalary, daşary ýurtlaryň iň gowy tejribesini işjeň ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda guralýan netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikler açylýar. Taraplar şol mümkinçiliklerden has netijeli peýdalanmaga çalyşýarlar.

...Günüň ikinji ýarymynda belent mertebeli myhman motosikletçileriň hormat nyzamynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna tarap ugrady. Koreýa Respublikasynyň Prezidentini S.Türkmenbaşy şaýolunyň we Galkynyş köçesiniň aýlawyna çenli atly hormat nyzamy ugratdy.

Toplumyň merkezi girelgesiniň öňünde dostlukly döwletiň Baştutanyny hormatly Prezidentimiz mähirli garşylady. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol dostlarça salamlaşyp, köşkler toplumyna barýarlar. Bu ýerde Koreýa Respublikasynyň Liderini resmi garşylamak dabarasy boldy.

Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Koreýa Respublikasynyň hem-de Türkmenistanyň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler. Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar. Soňra Koreýa Respublikasynyň Baştutany hormatly Prezidentimizi dostlukly ýurduň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar.

Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, iki ýurduň Baştutanlary “Rowaç” zalyna barýarlar. Bu ýerde ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow koreýaly kärdeşini myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda şahsy goşandyny belläp, bu ugurda edýän tagallalary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Prezident Ýun Sok Ýoluň Türkmenistana ilkinji saparyna iki halkyň we döwletiň taryhynda möhüm waka hökmünde garalýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we onuň netijeleriniň hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Türkmen-koreý gatnaşyklarynyň köpasyrlyk taryhynyň bardygy bellenildi. Beýik Ýüpek ýoly biziň ýurtlarymyzyň arasynda özara hereketleri ýola goýmakda uly ähmiýete eýe bolupdyr hem-de halklarymyzyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmekde özboluşly köpri hökmünde hyzmat edipdir.

Türkmenistan Koreýa Respublikasy bilen ýola goýlan ikitaraplaýyn gatnaşyklara ýokary baha berýär we onuň yzygiderli ösdürilmegine uly ähmiýet berýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Dürli ugurlarda alnyp barylýan hyzmatdaşlyk döwletara gatnaşyklary berkitmekde, halklary ýakynlaşdyrmakda hem-de medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda wajyp orny eýeleýär. Häzirki wagtda Koreýa Respublikasy Türkmenistanyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde möhüm hyzmatdaşy bolup durýar, ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak, birek-birege goldaw bermek esasynda alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iki ýurduň abraýly halkara guramalaryň çäklerinde hem netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini kanagatlanma bilen belledi we Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistanyň garaýyşlaryny we öňe sürýän halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Öz nobatynda, biziň ýurdumyz hem Koreýa Respublikasynyň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek baradaky tagallalaryny goldaýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Türkmenistanyň olary durmuşa geçirmekde netijeli iş alyp barmaga taýýardygyny tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejededigini ýene-de bir gezek belläp, türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny täze derejä çykarmak üçin bilelikde tagalla etmäge taýýardygyny aýtdy.

Soňra Prezident Ýun Sok Ýola söz berildi. Koreýa Respublikasynyň Baştutany mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkmenistana gelmäge hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige şatdygyny belledi. Şu günki duşuşyk BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky sessiýasynyň çäklerinde geçen ýylyň sentýabrynda Nýu-Ýorkda geçirilen gepleşiklerden soňky ilkinji duşuşykdyr diýip, dostlukly ýurduň Lideri aýtdy we saparyň netijeleriniň iki döwletiň arasyndaky netijeli dialogy pugtalandyrmaga kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Koreýa Respublikasy bilen Türkmenistanyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 30 ýyldan gowrak wagt mundan ozal ýola goýuldy, ýöne däp-dessurlaryň, medeniýetiň umumylygy bilen baglanyşan halklarymyz ençeme ýüzýyllyklaryň dowamynda üstünlikli gatnaşyk edýärler diýip, belent mertebeli myhman nygtady. Prezident Ýun Sok Ýol gürrüňi dowam edip, türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Seula amala aşyran saparynyň ähmiýetini belledi. Şol saparyň netijeleri däp bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň taryhynda möhüm sahypany açdy. Şu günki gepleşikler döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ýardam eder. Gepleşikleriň barşynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda okgunly ösdürilýän hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegine garamak göz öňünde tutulýar diýip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, biziň ýurtlarymyz sebit we ählumumy gün tertibiniň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny görkezýärler, birek-biregiň BMG-niň, beýleki halkara düzümleriň çäklerinde öňe sürýän tekliplerini goldaýarlar. Prezident Ýun Sok Ýol Beýik Ýüpek ýoluny täze görnüşde dikeltmäge degişli başlangyçlaryň ähmiýetine ünsi çekip, Türkmenistanyň bu başlangyçlary durmuşa geçirmäge gatnaşmagynyň hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Işjeň ýagdaýda geçen gepleşikleriň dowamynda iki döwletiň Baştutanlary döwletara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar we häzirki döwrüň ýagdaýlaryny, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar. Söhbetdeşler Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň giň möçberli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, söwda-ykdysady, ulag, energetika ulgamlaryny, ýokary tehnologiýalary we beýleki ençeme pudaklary ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdiler. Taraplar däp bolan ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ähmiýeti barada aýdyp, bilim, ylym, saglygy goraýyş, medeniýet, syýahatçylyk we sport boýunça netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhümdigini nygtadylar. Duşuşygyň dowamynda taraplar sebit we halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän derwaýys meseleleriniň birnäçesi boýunça pikir alyşdylar.

Soňra gepleşikler “Soltan Sanjar” zalynda iki ýurduň resmi wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly we dostlukly ýurduň wekiliýetiniň agzalaryny mähirli mübärekläp, belent mertebeli myhmana Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmäge çakylygy kabul edendigi üçin ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bu döwlet saparyna ikitaraplaýyn gatnaşyklarda taryhy waka hökmünde garalýar.

Yzygiderli geçirilýän duşuşyklar türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny berkitmäge kuwwatly itergi berýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Koreýa Respublikasyna amala aşyran saparynyň möhüm waka bolandygy nygtaldy. Parlamentara gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. Şunda parlament diplomatiýasynyň yzygiderli ösdürilýändigi bellenildi. 2023-nji ýylyň sentýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Koreýa Respublikasynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň Seulda geçirilen birinji maslahatyna gatnaşandygy muňa mysal hökmünde görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, maslahatyň jemleri boýunça Bilelikdäki Jarnamanyň kabul edilendigini, şoňa laýyklykda, ýurtlarymyzyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji maslahatyny 2024-nji ýylda Aşgabatda geçirmek barada ylalaşygyň gazanylandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Biziň ýurtlarymyz söwda-ykdysady ulgamda ygtybarly hyzmatdaşlardyr. Biz Koreýa Respublikasynyň mümkinçiliklerini, ykdysady, tehnologik derejesini oňat bilýäris. Türkmenistan hem uly mümkinçiliklere, tebigy baýlyklara, geoykdysady artykmaçlyklara eýe bolan kuwwatly döwletdir. Biziň maksadymyz bu mümkinçilikleri iki döwletiň ösmeginiň, halklarymyzyň abadançylygynyň we gülläp ösmeginiň bähbidine utgaşdyrmak bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we koreýaly hyzmatdaşlary bu ugurda bilelikde işlemäge çagyrdy.

2008-nji ýylda ýurtlarymyzyň arasynda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý topary döredildi we häzirki wagtda-da hereket edýär. Şeýle hem 2019-njy ýylyň oktýabrynda «Türkmenistan — Koreýa» işewürler geňeşi döredildi. Maýa goýum hyzmatdaşlygy ösdürilýär. Bilelikde iri taslamalaryň birnäçesi amala aşyryldy. Şolaryň hatarynda «Galkynyş» gaz käninde kükürt arassalaýan zawod hem bar. Bu zawod konsorsiumyň düzüminde koreý korporasiýalarynyň gatnaşmagynda guruldy. Biz iri koreý kompaniýalarynyň Türkmenistanda alyp barýan işini goldaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we maýa goýum hyzmatdaşlygynyň iki tarap üçin hem bähbitli bolmalydygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk meselesine degip geçip, gürrüňiň häzirki döwürde Aziýa — Ýuwaş umman sebitinden Ýewropa, Ýakyn we Orta Gündogara yklymüsti üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek barada barýandygyny belledi. Türkmenistanda ol “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek strategiýasy” diýlip atlandyrylýar.

Türkmenistanda şäherleriň täze keşbini döretmekde Koreýa Respublikasy bilen hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna aýratyn üns çekildi. Bellenilişi ýaly, geçen ýyl ýurdumyzda Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyry tamamlandy. Ol tehniki we tehnologik häsiýetnamalary boýunça özboluşly, täze ölçeglere esaslanýan «akylly» şäheriň nusgasy bolup durýar. Ýakyn geljekde ýene-de bir örän iri taslamany — «Aşgabat-sitini» durmuşa geçirmäge girişmegi meýilleşdirýäris. Bu taslamada müňlerçe adam üçin döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, ulag ulgamlaryny, ekologik zolaklary, häzirki zaman dynç alyş we dürli ugurly merkezleri gurmak göz öňünde tutulýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we koreý kompaniýalarynyň bu taslama gatnaşmaga gyzyklanmasyna kanagatlanma bildirdi.

Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak bilen bagly meseleleri çözmek boýunça hyzmatdaşlykda uly mümkinçilikleri görýäris. Biziň ýurdumyz howanyň üýtgemegine garşy göreşmek ulgamynda halkara başlangyçlary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, koreý tarapy bilen metanyň howa zyňylmagyny azaltmak babatda hyzmatdaşlyk etmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga taýýarlyk beýan edildi. Maglumat tehnologiýalary we emeli aň, telekommunikasiýa, kosmos ulgamlarynda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi.

Türkmenistan we Koreýa Respublikasy bir bitewi medeni giňişlige degişlidir. Ýurtlarymyzyň halklary dünýägaraýşy, medeniýeti, edebi ýörelgeleri boýunça biri-birine ýakyndyr. Bu bolsa medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge oňat esaslary döredýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Ylym we bilim hem hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistanyň bu ulgamda hyzmatdaşlygy giňeltmäge möhüm ähmiýet berýändigini hem-de Koreýa Respublikasynyň bilim merkezlerinde türkmen dilini öwrenmegi guramakda goldaw bermäge taýýardygyny, munuň örän oňat başlangyç boljakdygyny nygtady.

Saglygy goraýyş we lukmançylyk hyzmatdaşlygy hem uly orna eýedir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we iki ýurduň iri lukmançylyk merkezleriniň, uniwersitetleriniň arasynda göni gatnaşyklary ýola goýmagyň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz sport ulgamynda-da hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna ünsi çekip, koreý türgenlerini geljekki döwürde ýurdumyzda geçiriljek iri halkara sport ýaryşlaryna gatnaşmaga çagyrdy.

Gepleşikleriň dowamynda daşary syýasatda hyzmatdaşlyk meselesine aýratyn üns berildi. Biz bu ulgamda Koreýa Respublikasynyň ileri tutýan ugurlaryny bilýäris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde dostlukly ýurt bilen bilelikde halkara we sebit ösüşiniň maksatlaryny üpjün etmekde netijeli hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara guramalarda özara hyzmatdaşlyk etmek boýunça koreý tarapynyň tekliplerini ünsli diňlemäge we olara seretmäge taýýardygyny tassyklady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak barada öňe süren başlangyjyna we türkmen tarapynyň teklibi esasynda 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan edýän Kararnamanyň Baş Assambleýa tarapyndan kabul edilendigine ünsi çekdi. Bu mowzuklar esasynda Baş Assambleýanyň Aziýa toparynda geňeşmelere başlamagy maksadalaýyk hasap edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Türkmenistanyň hem-de Koreýa Respublikasynyň başlangyç bilen çykyş etmek wezipesini öz üstüne alyp biljekdiklerini nygtady.

Durnukly ösüş, ulag, energetika, ekologiýa we beýleki ugurlarda koreý tarapy bilen giň gerimli gepleşikleri geçirmäge taýýarlyk beýan edildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan tarapyndan Dubaý şäherinde geçirilen Hökümet sammitinde öňe sürlen täze tekliplere üns bermek zerur diýip hasap edýäris diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz belledi. Bu başlangyçlar geljekki netijeli gatnaşyklar üçin aýdyň ýörelge bolup biler. Türkmenistan ony dürli halkara meýdançalarda we forumlarda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynda öňe sürmek üçin öz tagallalaryny işjeňleşdirer diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Koreýa Respublikasyna bu işe goşulmagy teklip etdi.

Hormatly Prezidentimiz Koreýa Respublikasy tarapyndan ýurdumyzyň Bitaraplygyna, halkara başlangyçlaryna goldaw berilýändigine ýokary baha berip, Türkmenistanyň hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleriniň birnäçesi boýunça çemeleşmelerine hormat bilen garaýandygyny, onuň netijeli ornuna ýokary baha berýändigini belledi. Mundan başga-da, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynda özara hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Bu forum hyzmatdaşlygyň ykdysady kuwwatyny giňeltmegiň, logistik mümkinçilikleri artdyrmagyň möhümdigini görkezdi. Ylymda, bilimde, lukmançylykda, daşky gurşawy goramak işinde netijeli gatnaşyklary ýola goýmagyň, senagat, oba hojalygy, ýokary tehnologiýalar ulgamynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň ýurtlarymyzyň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigi aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, biz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldaýarys. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Siziň Türkmenistana döwlet saparyňyz möhüm ähmiýetli waka bolar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we onuň netijeleriniň döwletara gatnaşyklary has-da berkitmäge ýardam etjekdigine hem-de netijeli, özara bähbitli hyzmatdaşlyga täze itergi berjekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk, gülläp ösüş, abadançylyk arzuw etdi.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen wekiliýetiniň agzalaryny mübärekläp, Koreýa Respublikasynyň ýakyn dosty bolan Türkmenistana gelip görmegiň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy.

Prezident Ýun Sok Ýol ösüşiň ägirt uly kuwwatyna eýe bolan we okgunly ösýän Merkezi Aziýa sebitine tutuş dünýäde uly gyzyklanma bildirilýändigini aýdyp, Türkmenistanyň bu sebitde möhüm hyzmatdaşlaryň biri bolup durýandygyny belledi. Energetika ulgamynda gazanylan üstünliklere, ynanyşmagyň derejesine daýanyp, hyzmatdaşlygy, şol sanda saglygy goraýyş, telekommunikasiýa, gämi gurluşygy ulgamlarynda gatnaşyklary hemmetaraplaýyn giňeltmek zerurdyr.

Belent mertebeli myhman syýasy ulgamdaky hyzmatdaşlyga ünsi çekip, 2022-nji ýylda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynyň, 2023-nji ýylda bolsa “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” hyzmatdaşlyk forumynyň döredilmeginiň 15 ýyllygynyň bellenilendigini nygtady. Parlamentara hyzmatdaşlyk hem ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şerti bolup durýar. Koreý Lideri şu ýyl Türkmenistanda Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyny geçirmegiň meýilleşdirilýändigini aýdyp, bu forumyň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Prezident Ýun Sok Ýol söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk barada durup geçip, şu saparyň netijeleri boýunça söwdany hem-de maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýändigini belledi. Onuň durmuşa geçirilmegi bu ulgamda ikitaraplaýyn gatnaşyklary işjeňleşdirmäge ýardam eder. Şunuň bilen birlikde, maýa goýum kepillikleri hem-de gümrük işlerinde özara kömek bermek hakynda Ylalaşyklary baglaşmak babatdaky gepleşikleriň çaltlaşdyryljakdygy aýdyldy. Munuň özi koreý kompaniýalarynyň Türkmenistandaky maýa goýum we işewürlik işjeňligini ýokarlandyrmagyň girewidir diýip, dostlukly ýurduň Lideri nygtady.

Maliýe edaralarynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama hem zawodlary gurmak boýunça gatnaşyklary ösdürmäge ýardam eder diýip, dostlukly döwletiň Baştutany belledi. Koreý kompaniýalary infrastruktura we ulag ulgamyndaky tehnologiýalar babatda uly tejribä eýedir. Şoňa görä-de, bu ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar.

Koreýa Respublikasynyň Hökümeti Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly üns berýär diýip, Prezident Ýun Sok Ýol aýtdy we öz ýurdunyň Türkmenistan üçin gyzyklanma bildirilýän ulgamlara aýratyn üns bermek bilen, hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge meýillidigini tassyklady.

Prezident Ýun Sok Ýol medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň wajypdygyny belledi. Türkmenistanyň Hökümeti ýaşlaryň sagdyn durmuşyny üpjün etmek üçin sporty ilerletmek babatda işjeň syýasaty alyp barýar. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman iki ýurduň arasynda sport ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň giňeldiljekdigine ynam bildirdi. Soňky döwürde koreýaly ýaşlar Merkezi Aziýa sebitine gelip görmäge uly gyzyklanma bildirýärler. Şunuň bilen baglylykda, syýahatçylyk ugry boýunça gatnaşyklary ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmagyň maksadalaýyk boljakdygyna üns çekildi. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti geçen hepdede Merkezi Aziýa babatda ilkinji diplomatik strategiýany — «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi. Onuň çäklerinde energetika, serişdeler, infrastruktura we döwlet dolandyryşy ulgamynda, senagatlaşdyrmak, azyk howpsuzlygy babatda, medeni-ynsanperwer alyşmalar ugry boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak göz öňünde tutulýar.

Dostlukly döwletiň Baştutany biziň ýurtlarymyzyň ýakyn dostlar hökmünde halkara giňişlikde, hususan-da, BMG-niň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol Türkmenistanyň hemişelik Bitarap döwlet hökmünde Koreýa Respublikasynyň tagallalaryny goldajakdygyna ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň wajyp meseleleri boýunça netijeli dialogy geçirýändigine şatdygyny aýtdy hem-de Bilelikdäki Beýannamanyň düzgünlerini üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, iki ýurduň Hökümetleriniň arasynda ýakyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, “Seljuk han” zalynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň üstünlikli işe girizilmegi we durnukly işlemegi üçin zerur çäreleriň we işleriň ýerine ýetirilmegi barada hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga; «Türkmengaz» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynda öndürijiligi ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy taýýarlaýjy desgalary we guýulary doly taýýar edip gurmak şerti bilen taslamalaşdyrmak, satyn almak we gurmak taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyga; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Onkologiýa ylmy-kliniki merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Aşgabat şäher häkimligi bilen Koreýa Respublikasynyň Ýer, infrastruktura we ulag ministrliginiň arasynda energiýa infrastrukturasy we täze şäherleri ösdürmek boýunça hyzmatdaşlyk babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Koreýanyň eksport-import bankynyň we Koreýanyň Söwda ätiýaçlandyryş korporasiýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda bilelikdäki hyzmatdaşlyk toparynyň işine ýardam bermek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda söwda we maýa goýumy höweslendirmek babatda binýady döretmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýär.

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol Bilelikdäki Beýannama gol çekýärler. Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyna barýarlar we şol ýerde metbugat wekillerine ýüzlenme bilen çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirläp, geçirilen gepleşikleriň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary, halkara syýasatyň möhüm meseleleri boýunça pikir alşylandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz seredilen ähli meseleler boýunça Prezident Ýun Sok Ýol bilen özara düşünişmegiň gazanylandygyny kanagatlanma bilen aýtdy. Şunuň bilen birlikde, iki tarapyň hem deňhukuklylyk, özara hormat goýmak esasynda türkmen-koreý gatnaşyklaryny berkitmäge çalyşýandygy tassyklanyldy.

Biziň ýurtlarymyz daşary syýasatda ählumumy we sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny berkitmek maksady bilen bilelikdäki işi dowam etdirerler. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdikleri hem-de ekologiýa, azyk, energetika, ulag, sanly ulgam ýaly ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk etjekdikleri bellenildi. Çykyşynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Prezident Ýun Sok Ýola dostlukly ýurduň Türkmenistanyň Bitaraplygyny, ählumumy howpsuzlygy we hyzmatdaşlygy üpjün etmäge gönükdirilen halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä giňişligindäki ornuna ýokary baha berýär. Döwlet Baştutanymyz ýurtlarymyzyň özara hyzmatdaşlygynyň Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň berjaý edilmegine we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň ýerine ýetirilmegine oňyn täsir etmäge ukyplydygyna ynam bildirdi. Şeýle hem ählumumy howplara we wehimlere garşy göreşmek boýunça tagallalary mundan beýläk-de utgaşdyrmak barada ylalaşylandygy aýdyldy.

“Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” ugry boýunça hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmeginiň goldanylýandygyny belledi. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti bu strategiýany ýakynda, 7-nji iýunda yglan etdi. Biz ony durmuşa geçirmekde iki ýurduň Hökümetlerini ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge çagyrýarys diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Bellenilişi ýaly, gepleşikleriň dowamynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygyna möhüm ähmiýet berildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň alyp barýan işine aýratyn üns çekildi. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda iri koreý kompaniýalarynyň energetika, ulag, kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda netijeli işleýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň ornuny güýçlendirmek meseleleri boýunça hyzmatdaşlyga özara gyzyklanma bildirildi. Türkmenistan we Koreýa Respublikasy Gündogar — Günbatar we Günorta — Demirgazyk ugurlary boýunça Aziýadan Ýewropa yklymüsti ulag geçelgelerini döretmekde bilelikdäki işiň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny ykrar edýär. Energetika pudagynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge-de özara gyzyklanmanyň bardygy bellenildi.

Gepleşikleriň dowamynda parlamentleriň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine seredildi. Bu hyzmatdaşlyk häzirki döwürde döwletara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm ähmiýete eýedir. Medeni-ynsanperwer, ylym, bilim, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Türkmenistanyň wekiliýeti geçirilen gepleşikleriň netijelerine doly kanagatlanma bildirýär. Gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli esasda ýola goýmagy berk maksat edinýändigini tassyklap, Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet saparynyň iki dostlukly halkyň we döwletiň gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm waka öwrüljekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ýun Sok Ýola we onuň wekiliýetiniň ähli agzalaryna netijeli gepleşikleri geçirendikleri üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk we abadançylyk arzuw etdi.

Öz nobatynda, Prezident Ýun Sok Ýol köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany wezipesine girişenden bäri Türkmenistana ilkinji gezek döwlet sapary bilen gelmek mümkinçiligine şatdygyny belledi. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimize we Türkmenistanyň halkyna mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlan döwründen bäri köp ulgamlarda uly üstünliklere eýe bolandygyny kanagatlanma bilen nygtady.

Döwlet Baştutanymyz bilen geçirilen duşuşygyň barşynda däp bolan hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak, türkmen-koreý gatnaşyklaryny giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Nygtalyşy ýaly, koreý tarapy söwdany we maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamany goldaýar. Bu resminamanyň çäklerinde şu ugurlarda hyzmatdaşlygy diwersifikasiýalaşdyrmak üçin zerur tagallalary etmek meýilleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, maýa goýum kepillikleri we gümrük işlerinde özara kömek baradaky Ylalaşygy baglaşmak işini işjeňleşdirmek barada ylalaşyk gazanyldy. Täze şäherleri ösdürmek ulgamynda hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnamanyň tassyklanylmagy bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol bu resminamanyň durmuşa geçirilmeginiň şähergurluşyk ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigini belledi.

Dostlukly döwletiň Baştutany gämigurluşyk, ulag ulgamlaryndaky gatnaşyklary geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezip, taraplaryň bu ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça täze taslamalary işläp taýýarlamak barada ylalaşandyklaryny aýtdy. Belent mertebeli myhman parlamentleriň derejesinde, şol sanda “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” formatynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ýun Sok Ýol Merkezi Aziýa boýunça saparynyň ilkinji ýurdunda — Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa “K-Silk Road” hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi we “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” birinji sammitini geçirmegi teklip etdi. Türkmenistanyň Prezidenti bu pikirleri doly goldady we şu başlangyjy ilerletmek hem-de özara gatnaşyklary ösdürmek barada ylalaşyk gazanyldy diýip, belent mertebeli myhman aýtdy. Dostlukly ýurduň Baştutany çykyşyny jemläp, gepleşikleriň dowamynda taraplaryň Koreýa Respublikasynyň we Türkmenistanyň iki ýurduň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşýandyklaryny tassyklandyklaryny nygtady.

Metbugat maslahaty tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyndan ugradylar.

* * *

Şu gün belent mertebeli myhman Türkmenistanyň Garaşsyzlyk binasyna gül goýdy. Asylly däbe görä, Koreýa Respublikasynyň Prezidenti bu ýerde ýerleşýän Hormatly myhmanlar seýilbagynda iki döwletiň we halklaryň arasyndaky mizemez dostlugyň nyşany hökmünde agaç nahalyny oturtdy.

Agşam hormatly Prezidentimiz belent mertebeli myhmanyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Onda iki ýurduň Liderleri söz sözlediler.

Ertir — Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ýurdumyza döwlet saparynyň jemleýji gününde Prezident Ýun Sok Ýoluň türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow bilen bilelikde Türkmen-koreý işewürlik maslahatyna gatnaşmagyna garaşylýar. Forum Söwda-senagat edarasynda geçiriler. Belent mertebeli myhmanyň ýurdumyzda bolmagynyň maksatnamasynda onuň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz bilen ikitaraplaýyn duşuşygy göz öňünde tutulýar. Onda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar. Şeýle hem dostlukly günortanlyk nahary berler.

Aşgabat, 10-njy iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Ol dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatda galla oragyna girişilip, möwsümi guramaçylykly geçirmek, orakda kombaýnlary we awtoulaglary doly güýjünde işletmek, ýygnalan hasyly kabul ediş kärhanalarynda bökdençsiz kabul etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär. Sebitiň ekerançylyk meýdanlarynda ýazlyk ekinlere ideg etmek, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýetişdirilen hasylyny ýygnap almak, bu önümler bilen ýurdumyzyň ak bazarlaryny bolelin üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, galla oragy möwsüminiň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini, gowaça ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmegini esasy wezipeleriň hatarynda kesgitledi we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hiliniň üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow, ilki bilen, Magtymguly etrabynda “Arkadagly nesiller” çagalar medeni-dynç alyş merkeziniň açylyp ulanmaga berlendigi hem-de etrabyň hassahanasyna Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdelerine satyn alnan “Dialog+” kysymly gemodializ enjamlarynyň sowgat berlendigi üçin hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza welaýatyň bagtyýar ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Arkadagly Gahryman Serdarymyza, türkmen halkynyň Milli Liderine berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli tutumly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra häkim welaýatdaky möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatda galla oragyna girişmek we ýetişdirilen bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen, degişli taýýarlyk işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça meýdanlarynda oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanmak arkaly hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri utgaşykly alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň öndürilýän möçberini has-da artdyrmak, bu önümler bilen içerki bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek babatda berýän tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, bu ekinleriň hasylyny ýygnap almak işleri dowam edýär. Mundan başga-da, häkim Ylymlar güni mynasybetli welaýatda guraljak medeni-köpçülikleýin çärelere taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we galla oragynyň guramaçylykly, bökdençsiz geçirilmeginiň, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda göz öňünde tutulan işleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň möhümdigini belläp, bu ugurdaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň hasabaty bilen dowam etdi. Ol, ilki bilen, Balkan — Daşoguz ugry boýunça asma elektrik geçirijisiniň hem-de güýjenmesi 500 kilowolt bolan bekediň ulanmaga berlendigi, welaýatyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek ýolagçy awtobuslarynyň, köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdelerine satyn alnan lukmançylyk enjamlarynyň sowgat berlendigi üçin hormatly Prezidentimize welaýatyň ähli ilatynyň adyndan çäksiz hoşallygyny bildirdi hem-de döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdi.

Soňra häkim welaýatdaky möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişmek, ýetişdirilen bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen, degişli taýýarlyk işleri geçirildi. Gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, otag etmek, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda dowam etdirilýär. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalary doly güýjünde işledilýär. Sebitde ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýetişdirilen hasylyny ýygnap almak hem-de ilata ýetirmek boýunça degişli çäreler görülýär. Welaýatda şu ýylyň hasyly üçin şaly ekişi dowam edýär. Mundan başga-da, häkim Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýetişdirilen bugdaý hasylyny gysga wagtda ýygnap almagyň, gowaça hem-de şaly ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly binalardaky we desgalardaky gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerde ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýetişdirilen bugdaý hasylyny gysga wagtda, ýitgisiz ýygnap almak, kabul ediş nokatlarynda bökdençsiz kabul etmek boýunça işler guramaçylykly ýola goýuldy. Şol bir wagtda bugdaýdan boşan meýdanlarda sürüm işleri geçirilýär. Welaýatyň gowaça meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam etdirilýär. Ekerançylyk meýdanlarynda ýazlyk ekinlere ideg etmek bilen bir hatarda, ýeralmanyň ýetişdirilen hasylyny ýygnap almak hem-de ilata ýetirmek boýunça zerur işler alnyp barylýar. Şu ýylyň hasyly üçin şaly ekişine taýýarlyk görmek maksady bilen, ýerleri sürmek we tekizlemek işleri ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, häkim Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek dabaraly çärelere taýýarlyk görlüşi hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gallaçy daýhanlarymyzyň yhlasly zähmeti bilen ýetişdirilen bugdaý hasylynyň gysga wagtda we ýitgisiz ýygnalyp alynmalydygyny, gowaça ideg işleriniň talabalaýyk geçirilmelidigini belledi we bu ugurdaky işleri üns merkezinde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem şaly ekişine taýýarlyk görmek babatda birnäçe tabşyryklar berildi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek, däne ýygýan kombaýnlary we bugdaý daşaýan awtoulaglary doly güýjünde işletmek, galla kabul ediş kärhanalarynda bugdaý hasylyny bökdençsiz kabul etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Welaýatyň gowaça meýdanlarynda ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Hormatly Prezidentimiziň ilaty ýurdumyzda öndürilýän azyk önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, welaýatda ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ýetişdirilen hasylyny ýygnap almak boýunça degişli işler geçirilýär. Häzirki wagtda welaýatda gant şugundyrynyň ekiljek meýdanlary kesgitlenilip, bugdaýdan boşan ýerlerde sürüm, tekizleýiş we geriş çekmek işleri alnyp barylýar.

Şeýle hem häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli guraljak dabaralara taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalykçylaryň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi hem-de ýetişdirilen bugdaý hasylyny doly ýygnap, döwlet harmanyna tabşyrmak üçin ähli zerur çäreleriň görülmelidigini, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli alnyp barylmalydygyny, gant şugundyrynyň ekişine talabalaýyk taýýarlyk görülmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda galla oragyna girişilip, ýetişdirilen hasyly ýygnap almak hem-de kabul ediş nokatlarynda bökdençsiz kabul etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Welaýatlaryň gowaça meýdanlarynda degişli ideg işleri, hususan-da, hatarara bejergi, otag etmek, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri geçirilýär. Ýeralmany we gök-bakja ekinlerini ösdürip ýetişdirmek hem-de bu önümler bilen ilaty bolelin üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Häzirki wagtda ekerançylyk meýdanlarynda ýazlyk ekinlere ideg etmek, ýetişdirilen hasyly ýygnap almak, bu önümler bilen bazarlary üpjün etmek işleri guramaçylykly dowam edýär.

Daşoguz welaýatynda şaly ekişi tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar, ideg işlerine başlamaga taýýarlyk görülýär, Lebap welaýatynda bolsa şaly ekişine girişmek üçin taýýarlyk işleri geçirilýär. Mary welaýatynda güýzlük gant şugundyrynyň ekiljek meýdanlaryny sürmek we tekizlemek, ýerleri ekiş möwsümine taýýarlamak boýunça işler ýerine ýetirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda örän jogapkärli möwsümiň dowam edýändigine ünsi çekdi we galla oragynyň guramaçylykly geçirilmegini, möwsüme gatnaşýan ähli düzümleriň sazlaşykly işiniň üpjün edilmegini, gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň talaplaryny berk berjaý etmek arkaly alnyp barylmagyny gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzyň Ahal, Mary, Lebap welaýatlarynda galla oragyna girişilendigini, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa indi girişiljekdigini aýdyp, ýetişdirilen bugdaý hasylynyň gysga möhletlerde we ýitgisiz ýygnalyp alynmagyny, oba hojalyk ekinlerine ideg işleriniň talabalaýyk geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 7-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň bäş aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa milli parlament tarapyndan ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada maglumat berdi. Häzirki wagtda Mejlisde döredilen iş toparlary tarapyndan ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleri bilen bilelikde raýatlaryň hukuklaryny, kanuny bähbitlerini goramak, oba hojalyk, ylym, saglygy goraýyş, bedenterbiýe we sport ulgamlarynda, daşary syýasy iş babatynda hereket edýän birnäçe kanunlary döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar.

Hasabat döwründe Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjileri üçin kanun çykaryjylyk işiniň döwrebap usullarydyr ýörelgeleri barada okuw sapaklary guraldy. Ýylyň başyndan bäri hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Mejlisde daşary ýurt döwletleriniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileriniň 6-syndan ynanç hatlary kabul edildi. Daşary ýurtlaryň parlamentleri we halkara guramalar bilen gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin duşuşyklaryň 20-si geçirildi. Deputatlar kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek hem-de döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça halkara guramalar bilen bilelikde guralan maslahatlaryň, duşuşyklaryň 49-syna gatnaşdylar. Kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmak maksady bilen, Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 15-si amala aşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda işlenip taýýarlanan Türkmenistanyň Kanunlarynyň 9-synyň kabul edilendigini, birnäçe kanunlara üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilendigini aýtdy hem-de milli kanunçylygymyzy mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň bäş aýynyň makroykdysady görkezijileri barada hasabat berip, jemi içerki önümiň ösüşiniň durnukly saklanýandygyny belledi.

2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda jemi öndürilen önümiň möçberi artdy. Ykdysadyýetiň pudaklarynda kadaly önümçilik netijeleri gazanyldy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim artdy.

Wise-premýer Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişi barada-da hasabat berdi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Şu ýylyň bäş aýynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 17,8 göterim ýokarlandy. Şeýle hem Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi. Hususan-da, hasabat döwründe ýurdumyz boýunça durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 52-siniň, suw, lagym arassalaýjy desgalaryň 32-siniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 480,8 müň inedördül metriniň, inženerçilik ulgamlarynyň hem-de desgalarynyň gurluşyk işleriniň alnyp barlandygy barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynyň jemleri boýunça jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,5 göterim artdy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 102,2 göterime, çykdajy bölegi 97,6 göterime deň boldy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň we talyp haklarynyň öz wagtynda maliýeleşdirilendigini aýdyp, wise-premýere mundan beýläk-de milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijilerini durnukly saklamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow nebitiň we gazyň çykarylyşyny artdyrmak, olary dünýä bazaryna çykarmagyň ugurlaryny giňeltmek boýunça 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, nebiti we gaz kondensatyny çykarmak babatda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy. Hususan-da, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan meýilnamanyň 102,6 göterim ýerine ýetirilendigi bellenildi. Konserniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlary tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 102,9 göterime deň boldy.

Hasabat döwründe benzin öndürmegiň meýilnamasy 100,7 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 120,9 göterim ýerine ýetirildi. Şeýle-de suwuklandyrylan gazy, tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň tehniki-ykdysady görkezijileri, mawy ýangyjyň daşary ýurtlara iberilişi barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda tebigy gazy we nebiti çykarmakda öňde goýlan meýilnamalary 100 göterim ýerine ýetirmek, nebitgaz senagatyna degişli kärhanalaryň doly güýjünde işledilmegini gazanmak üçin toplumyň işini yzygiderli kämilleşdirip durmagyň wajypdygyna ünsi çekdi we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri hem-de welaýatlarda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk pudagy boýunça önümçiligiň ösüş depgini 124,1 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 129,2 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 133,3 göterime, “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 100 göterime, “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 224,2 göterime, “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 109,4 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 107,3 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 114 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,8 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 387,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şu gün Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda galla oragyna guramaçylykly başlanylýandygy, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa bu işe 14-nji iýunda girişmek boýunça taýýarlyk görülýändigi barada aýdyldy. Şunuň bilen bir hatarda, welaýatlaryň ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek, ýetişdirilen gök ekinleriň hasylyny ýygnap almak boýunça degişli işler geçirilýär. Ýurdumyzyň suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak boýunça çäreler görülýär.

Soňra wise-premýer ýurdumyzyň ýüpekçileriniň pile öndürmek boýunça şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri baradaky hoş habary aýtdy. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň ýakyndan goldaw bermegi esasynda ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçileri Watan harmanyna bol pile hasylyny tabşyryp, şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli berjaý etdiler.

Wise-premýer oba hojalyk pudagynyň işgärleriniň adyndan döwlet Baştutanymyza hem-de Gahryman Arkadagymyza netijeli işlemek babatda döredilýän şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk önümleriniň möçberini artdyrmagyň, ilaty azyk önümleri bilen üpjün etmegiň, azyk bolçulygyny döretmegiň, gaýtadan işleýän senagaty çig mal bilen üpjün etmegiň oba hojalyk pudagynyň esasy wezipeleriniň hatarynda durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, pudagyň işini yzygiderli kämilleşdirip durmagyň wajypdygy aýdyldy. Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk pudagynda esasy möwsümleriň biri bolan galla oragynyň ýetip gelendigini nygtap, wise-premýere bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin guramaçylyk işlerine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hoş habary kanagatlanma bilen kabul edip, ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçilerini Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şu ýylky şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri bilen tüýs ýürekden gutlady.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän gurluşyk we senagat toplumynda 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 117,2 göterime, Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 107,2 göterime barabar boldy. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň möçberi 735 million manada deň boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi boýunça önüm öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 108,5 göterim, “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça 146,2 göterim berjaý edildi. Geçen bäş aýda Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 107,6 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça 121 göterim boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gurluşyk-senagat toplumynyň kärhanalarynyň önümçilik kuwwatyny doly peýdalanyp, netijeli işlemegini gazanmagyň zerurdygyny nygtady. Hereket edýän kärhanalarda çykarylýan önümleriň görnüşlerini artdyrmak, täze kärhanalary ýola goýmak boýunça işleri dowam etdirmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi. Elektrik energetika pudagynda içerki we halkara taslamalaryň durmuşa geçirilişine aýratyn üns bermek zerurdyr. Awtomobil ýolgurluşyk pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek boýunça işleri dowam etmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Hormatly Prezidentimiz şu ýyl açylmagy meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň bellenen wagtynda ulanmaga berilmelidigini belläp, wise-premýere gurluşyk işleriniň hiline-de berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän söwda we dokma toplumlarynyň ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, telekeçilik ulgamynyň 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 106,5 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini bolsa 104,1 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalary boýunça nah ýüplügiň önümçiligi 126,2 göterime, nah matalaryňky 117 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň önümçiligi 108,5 göterime, gön önümleriniňki 121,2 göterime barabar boldy. Şu ýylyň başyndan bäri “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 100,9 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet haryt-çig mal biržasy boýunça ýanwar — maý aýlarynda birža söwdalarynyň 125-si geçirilip, 11 müň 833 sany şertnama hasaba alyndy. Hasabat döwründe Söwda-senagat edarasy tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 105,8 göterime deň boldy. 11 sany sergi, 54 sany maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça şu ýylyň bäş aýynda oba hojalyk hem-de azyk önümlerini öndürmegiň ösüşi 112 göterime, senagat önümlerini öndürmegiň ösüşi 109,1 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, söwda ulgamyna sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri çaltlandyrmagyň wajypdygyny aýdyp, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işine daşary ýurt biržalarynda giňden ulanylýan tejribäni ornaşdyrmagyň, onuň işini kämilleşdirmegiň möhümdigini belledi. Dokma önümleriniň hilini gowulandyrmak we möçberini artdyrmak boýunça çäreleri görmek, daşarky bazarda dokma önümleriniň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, ykdysadyýetiň hususy pudagyna döwlet goldawyny bermek babatda işleri mundan beýläk-de dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe milli baýramçylyklar, şol sanda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli dürli dabaralar, medeni-durmuş maksatly binalaryň ulanmaga berilmegi mynasybetli medeni çäreler guraldy. Gündogaryň beýik akyldary we türkmen nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň hormatyna maý aýynda medeniýet ministrleri derejesinde halkara maslahat geçirildi, “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň, beýik söz ussadynyň ýadygärliginiň açylyş dabarasy boldy, onuň goşgulary ýerleşdirilen täze kitabyň tanyşdyrylyş dabarasy guraldy. Şahyryň doglan güni mynasybetli daşary ýurtlarda dürli çäreler geçirildi.

Şeýle hem teatrlaryň, sirkleriň, kinoteatrlaryň, kinokonsert merkezleriniň, kitaphanalaryň, muzeýleriň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň, Oguz han adyndaky “Türkmenfilm” birleşiginiň, Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, wise-premýere medeniýet ulgamynyň işini kämilleşdirmek, medeni mirasymyzy öwrenmek, giňden wagyz etmek hem-de geljek nesillerimize ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe bilim işine okatmagyň öňdebaryjy usullary ornaşdyryldy, okuw kitaplarydyr gollanmalar neşir edildi. Okuwçylardyr talyplar halkara ders, internet bäsleşiklerine işjeň gatnaşyp, üstünlik gazandylar. Ýylyň başyndan bäri halkara olimpiadalaryň 8-si, halkara ylmy-amaly maslahatlaryň 2-si, halkara bäsleşik geçirildi. Orta mekdeplerde “Soňky jaň” dabaralary guraldy. Şu döwürde uniwersitetleriň 3-si, institutlaryň 7-si “Times Higher Eduсation” reýting agentliginiň degişli reýtinginiň agzalygyna saýlanyldy. Çagalaryň we ýetginjekleriň tomusky dynç alyş möwsümini guramaçylykly geçirmek bilen bagly işler alnyp baryldy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlary bilen, Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasy hem-de “Türkmenistanda biotehnologiýany toplumlaýyn ösdürmegiň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy” we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň “Oguz han” ylmy-tehnologiýalar merkezi döredildi. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ylmy-amaly maslahatlar, sergiler, beýleki dabaraly çäreler, şol sanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kitaplarynyň tanyşdyrylyş dabaralary geçirildi. “Gadymy Änew medeniýeti”, “Gadymy Amul galasy: geçmişiň syrlarynyň goragçysy”, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly halkara ylmy maslahatlar dünýäniň ylmy giňişliginde uly seslenme döretdi.

Hasabat döwründe keselleriň öňüni almagyň, bejermegiň öňdebaryjy usullary amaly lukmançylyga ornaşdyryldy. Mary welaýat Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň durky täzelenen binalary ulanmaga berildi. Aşgabat şäherinde 5 sany täze merkeziň, “Arçman” şypahanasynda goşmaça täze bejeriş merkeziniň, glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň gurluşyk işleri dowam etdirilýär.

Ýylyň başyndan bäri ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty ösdürmek boýunça işler has-da işjeňleşdirildi. Türkmen türgenleri halkara sport ýaryşlarynyň 80-sine gatnaşyp, 79 altyn, 64 kümüş, 95 bürünç medal gazandylar. Hokkeý boýunça halkara ýaryş Türkmenistanyň halkara sport abraýyny täze derejä göterdi. Halkara sport ýaryşlarynda baýrakly orunlary eýelän türgenlere hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, geçirilýän işleriň wajypdygyna ünsi çekdi we olary döwrüň talaplaryna laýyklykda guramak babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra wise-premýer Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri barada hasabat berdi we hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli Kararyň taslamasyny hödürledi.

Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet Baştutanymyzyň berýän hemaýat-goldawlary netijesinde ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşine mynasyp goşant goşýan kämil nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek üçin ähli şertler döredilýär. Şeýle hem «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasynyň belent maksatlaryndan ugur alnyp, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezi tarapyndan dünýäniň abraýly ylmy merkezleri, şol sanda Halkara ylmy parklaryň assosiasiýasy (IASP) bilen hyzmatdaşlygyň gerimi giňeldilýär. Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek baradaky çözgüt “Ylmy-tehnologiýa parklary hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda merkeziň binýadynda amaly ylmy işleriň geçirilmegine, ylym bilen önümçiligi utgaşdyrýan, önümçilik pudaklarynyň ylmy esasda ösdürilmegine we usuly kadalaryň kämilleşdirilmegine içgin gatnaşýan ylmy-önümçilik binýadyny döretmek maksady bilen kabul edildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Garaşsyz ýurdumyzda ýokary bilimli, giň dünýägaraýyşly, hünärine ussat, başarnykly ýaşlary kemala getirmek boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow zehinli ýaşlarymyzy ylma, bilime, täze tehnologiýalar boýunça has ähmiýetli we tutumly işlere höweslendirmek maksady bilen, Ylymlar güni mynasybetli «Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri hakynda» Karara gol çekdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn esasda ösdürmek, innowasion önümleriň önümçiligini guramak maksady bilen, «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» Karara gol çekdi. Hormatly Prezidentimiz resminamalary wise-premýere sanly ulgam arkaly iberdi we bu ugurda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan hoş habaryň gelip gowşandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanylandygy barada habar berildi.

Wise-premýer, daşary işler ministri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlap, Arkadagly Gahryman Serdarymyza, Gahryman Arkadagymyza iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz bu habary kanagatlanma bilen kabul edip hem-de Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza ýüzlenip, şu ýylyň 6-njy iýunynda ýurdumyzyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň Başlygynyň orunbasarlygyna biragyzdan saýlanylandygyny belledi. Munuň özi Watanymyzyň alyp barýan daşary syýasatynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giň goldawa eýe bolýandygynyň ykrarnamasydyr. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň geljekde-de Birleşen Milletler Guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlygy dowam etdirjekdigini aýdyp, hemmeleri bu hoş habar bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Daşary işler ministrligi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasyny durmuşa geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny hem-de öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmek maksady bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, halkara guramalaryň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça toplumlaýyn işler amala aşyryldy. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine, üçünji Antalýa diplomatiýa forumyna gatnaşmak üçin Türkiýe Respublikasyna, Täjigistan Respublikasyna, “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşmak üçin Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparlaryny amala aşyrdy. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz Eýran Yslam Respublikasynda saparda boldy.

Hormatly Prezidentimiz Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyrdy. Döwlet Baştutanymyz 9-njy maýda Moskwada 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabaraly çärelere hormatly myhman hökmünde gatnaşdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz birnäçe ýurtlaryň Liderleri bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi. Hasabat döwründe Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanda saparda boldy.

24-nji maýda paýtagtymyzda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisi geçirildi. Hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşmak üçin Aşgabada gelen wekiliýetleriň ýolbaşçylary bilen duşuşyklary geçirdi. Hasabat döwründe daşary ýurtlaryň wekiliýetleriniň Türkmenistana amala aşyran saparlary, ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dünýä ýurtlary bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlaryndaky gatnaşyklary, abraýly halkara we sebit guramalary bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýer, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana boljak döwlet saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmekde Aziýa sebitiniň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmäge uly ähmiýet berilýär. Şolaryň hatarynda Koreýa Respublikasy hem bar. Bu ýurt bilen hyzmatdaşlyk okgunly, özara bähbitli häsiýete eýedir. Döwletara gatnaşyklar ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde üstünlikli ösdürilýär. Söwda-ykdysady ulgam bilen bir hatarda, medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk hem türkmen-koreý gatnaşyklarynyň aýratyn bölegi bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň amala aşyrjak döwlet sapary iki ýurduň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda möhüm ädim bolar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň köp ýyllaryň dowamynda dürli ugurlarda netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Soňky ýyllarda nebitgaz, himiýa we ulag ulgamlarynda durmuşa geçirilen ençeme bilelikdäki taslamalar munuň aýdyň güwäsidir. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, ýokary derejede geçiriljek ikitaraplaýyn gepleşikleriň ähmiýetini nygtady. Şol gepleşikleriň netijeleri boýunça hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadyny pugtalandyrmaga, gatnaşyklaryň köpugurly mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmaga gönükdirilen resminamalaryň toplumyna gol çekmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz wise-premýer, daşary işler ministrine hem-de Ministrler Kabinetiniň beýleki agzalaryna ýüzlenip, bu saparyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe bu toplumda ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça gazanylan ösüş 117,5 göterime deň boldy. Şu ýylyň bäş aýynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 105,9 göterime, ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini bolsa 102,9 göterime deň boldy. Ýanwar — maý aýlarynda hyzmatlary ýerine ýetirmek babatda ösüş “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça 104,8 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 111,4 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 153 göterime barabar boldy.

“Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 115,8 göterim, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 112,2 göterim ösüş depgini gazanyldy.

Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ulag-kommunikasiýa toplumy üçin önümçilik, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy barada hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ulag-kommunikasiýalar toplumynyň öňünde goýlan wezipeleri doly ýerine ýetirmek üçin toplumyň işini döwre görä yzygiderli kämilleşdirip durmagyň möhümdigini nygtady we agentligiň ýolbaşçysyna bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, ýurdumyzda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,6 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,1 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7,9 göterime, söwda ulgamynda 7,8 göterime, gurluşykda 7,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5,4 göterime deň boldy. Şeýle hem hasabat döwründe ýurdumyzda iri senagat we durmuş maksatly desgalardyr binalar dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berildi.

Döwlet Baştutanymyz 12-nji iýunda ýurdumyzda Ylymlar gününiň giňden bellenilip geçiljekdigine ünsi çekdi. Garaşsyz ýurdumyzda ylym ulgamyny ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Raýatlarymyzyň ylym-bilim bilen meşgullanmagy we häzirki zaman ylmynyň gazananlaryna mynasyp goşant goşmagy üçin ähli şertler döredilýär diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we mejlise gatnaşyjylary hem-de mähriban halkymyzy Ylymlar güni bilen tüýs ýürekden gutlady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Arkadag şäheri, 8-nji iýun. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde önümçilik desgalarynyň gurluşygy boýunça alnyp barylýan işleriň barşy bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilmegi netijesinde ýurdumyzda giň möçberli özgertmeler amala aşyrylýar. Munuň özi, Diýarymyzyň ähli künjeklerinde bolşy ýaly, Arkadag şäheriniň durmuş-ykdysady taýdan ösüşinde hem öz beýanyny tapýar.

Täze şäheriň lukmançylyk klasterine degişli önümçilik desgalarynda öndürilmegi meýilleşdirilýän lukmançylyk serişdeleriniň, saglygy goraýyş enjamlarynyň görnüşleri, olary taýýarlamakda ulanylmagy göz öňünde tutulýan ýerli çig mal serişdeleri barada Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hasabat berdi. Görkezilýän şekil taslamalarynyň hatarynda lukmançylyk serişdeleriniň görnüşleri, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän pamyklar, saglygy goraýyş ulgamynda giňden ulanylýan dokalmadyk matadan taýýarlanan bir gezeklik agyz-burun örtükleri, başgaplar, halatlar, ýorgan-düşek daşlyklary, aýakgap örtükleri, hassahanalar üçin zerur bolan dürli enjamlaryň görnüşleri bar. Şeýle hem ýurdumyzyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine, şol sanda Arkadag şäheriniň lukmançylyk edaralaryna zerur bolan saglygy goraýyş enjamlarynyň we serişdeleriň her ýylda zerur hasaplanýan möçberleri baradaky maglumatlar diňlenildi.

Milli Liderimiz täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda meýilleşdirilen önümçilik toplumlarynda öndüriljek serişdeleriň ýokary halkara ülňülere we häzirki zamanyň ekologik talaplaryna doly laýyk gelmelidigini belledi. Munuň üçin döwrebap usullaryň, täzeçil tehnologiýalaryň ulanylmagy, dünýäniň ösen tejribesiniň özleşdirilmegi wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagy işleriň netijeli bolmagynda ähmiýetlidir.

Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, ýurdumyzyň wekilçilikli toparynyň agzalary Ýewropanyň birnäçe ýurtlarynda, Türkiýe Respublikasynda, Hytaý Halk Respublikasynda iş saparlarynda bolup, Arkadag şäherinde gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik desgalarynyň, aýratyn-da, saglygy goraýyş ulgamyna degişli kärhanalaryň gurluşygy boýunça tejribe alyşdylar hem-de bu ugurda iň kämil tejribeleri içgin öwrendiler.

Lukman Arkadagymyz ähli ugurlarda bolşy ýaly, saglygy goraýyş ulgamynda-da daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen geňeşmeleriň geçirilmeginiň, olaryň dowamynda ýurdumyzyň çäginde bar bolan çig mallaryň ekologik we ýaramlylyk derejesi, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän suw çeşmelerini önümçilik maksady bilen ulanmagyň mümkinçilikleri boýunça pikir alyşmalaryň guralmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Munuň özi Arkadag şäherinde döredilýän lukmançylyk klasteriniň önümçilik toplumlarynyň işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagyny üpjün eder.

Türkmen halkynyň Milli Lideri täze şäheriň önümçilik düzümlerinde taýýarlanyljak serişdeleriň we enjamlaryň hil derejesine, ekologik ýagdaýyna möhüm ähmiýet berilmelidigini, bu ugurda dünýäniň öňdebaryjy usullarynyň netijeli ulanylmalydygyny belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi A.Begliýewiň, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidenti R.Bazarowyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Milli Liderimiziň başlangyjy hem-de yzygiderli tagallalary netijesinde binýat bolan Arkadag şäheri «akylly» şäher bolmak bilen, döwrebap ýaşaýyş toplumyny, durmuş maksatly desgalary özünde jemleýär. Täze şäherde ilatyň bagtyýar ýaşaýşynyň, sagdynlygynyň we döredijilikli zähmetiniň üpjün edilmegi babatda giň möçberli işler amala aşyrylýar. Munuň özi «Döwlet adam üçindir!», “Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!” diýen ýörelgeleriň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň beýanydyr.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy baradaky hasabatynda ýurdumyzda “Arkadag Medisina Klasteri Menejment” kärhanasynyň döredilip, onda saglygy goraýyş ulgamynda gündelik ulanylýan bir gezeklik lukmançylyk serişdeleriniň, agyz-burun örtükleriniň we beýlekileriň öndürilýändigi hakynda habar berdi. Munuň özi lukmançylyk edaralarynda zerur bolan serişdeleriň ýerli çig mallardan öndürilýän möçberiniň artmagynda we saglygy goraýyş edaralarynyň degişli serişdelere bolan isleginiň kanagatlandyrylmagynda ähmiýetlidir.

Lukman Arkadagymyz başy başlanan işiň üstünlikli dowam etdirilmelidigini, şunda degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde bu önümleri ulanmak, sarp etmek boýunça gollanmalary, düzgünnamalary taýýarlamak hem-de degişli usulyýet işini ýola goýmak babatda birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de ýurdumyz boýunça sarp ediljek bu önümleriň zerur bolan mukdary barada maglumatlar taýýarlanylmalydyr.

Häzirki döwürde Diýarymyzyň ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalarynda işlenip taýýarlanylýan polipropilenleriň hil we ekologik derejesiniň dünýäde ýokary baha mynasyp bolýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi A.Begliýew polipropilen we polietilen önümlerinden taýýarlanylýan hem-de lukmançylyk edaralarynda gündelik ulanylýan sanjym enjamlaryny peýdalanmak babatda örän uly geljegiň bardygyny belledi.

Gahryman Arkadagymyz lukmançylyk serişdelerini öndürmekde zerur bolan çig mallaryň üpjünçiliginiň, ýerli polipropilen çig malyndan halkara talaplara laýyk gelýän lukmançylyk polipropilenini öndürmek boýunça degişli işleriň geçirilmeginiň, önümçiligi meýilleşdirilýän çig mallar we önümler babatda standartlaryň kabul edilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda ISO halkara güwänamalarynyň alynmagy boýunça işler amala aşyrylmalydyr.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, şol sanda “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň edara-kärhanalarynda we duz ýataklarynda ýerine ýetirilýän ylmy işler, olaryň netijelerini önümçilige ornaşdyrmak babatda edilýän tagallalar barada hasabat berdi.

Halk Maslahatynyň Başlygy “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň Gyýanlydaky polimer zawodynda abatlaýyş işleri geçirilende, halkara talaplara laýyk gelýän lukmançylyk polipropileniniň önümçiligini ýola goýmak, ýurdumyzyň duz ýataklarynda, konserne degişli kärhanalarda halkara görkezijilere laýyk gelýän lukmançylyk duzuny almak boýunça netijeli işleri geçirmegi tabşyrdy. Şunda ulanylýan çig mallara degişli standartlaryň kabul edilmegi we olara halkara güwänamalaryň alynmagy boýunça zerur tagallalar edilmelidir.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow häzirki döwürde degişli düzümler bilen bilelikde lukmançylyk önümlerini satyn almak üçin maliýe meselelerini işjeň öwrenmek, olaryň zerur bolan möçberini kesgitlemek ugrunda işleriň amala aşyrylýandygy barada hasabat berdi.

Gahryman Arkadagymyz öndürilýän önümlere degişli standartlaryň berilmegini we güwänamalaşdyrylmagyny üpjün etmek, önümçiligi meýilleşdirilýän çig mallara we önümlere degişli standartlaryň, olara güwänamalaryň, şol sanda ISO halkara güwänamalarynyň alynmagy boýunça işleri düzgünleşdirmek babatda birnäçe görkezmeleri berdi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen halkynyň Milli Lideri “Arkadag Medisina Klasteri Menejment” kärhanasynyň önümlerine Maliýe we ykdysadyýet ministrliginde “satyş markasyny” resmileşdirmek we degişli patentleri bermek boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunda Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine, beýleki ministrliklere, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna ýylyň dowamynda zerur bolan önümleri satyn almak babatda maliýeleşdirmegiň çeşmeleri kesgitlenilmelidir.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda meýilleşdirilen önümçilik desgalarynyň bina edilmegi, oňa gatnaşýan ýerli gurluşyk kärhanalarynyň sanawyny kesgitlemek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Lukman Arkadagymyz hasabaty diňläp, ýerli çig mal serişdelerini ýokary derejede gaýtadan işläp, olardan ekologik taýdan arassa, ýokary hil görkezijilerine laýyk gelýän önümleriň öndürilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Munuň özi ýurdumyzy senagatlaşdyrmak, halkymyzyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, şol bir wagtyň özünde gündelik durmuşda zerur bolan önümleriň önümçiligini, hyzmatlar ulgamyny ýola goýmak boýunça maksatnamanyň üstünlikli amala aşyrylmagyny üpjün eder.

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidenti R.Bazarow Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň, aýratyn-da, lukmançylyk klasterine degişli desgalaryň gurluşygynyň ähmiýeti barada aýdyp, bu çäreleriň ynsanperwer ýörelgeleri esasy ugur edinýän gaznanyň işiniň ilerlemegine oňyn täsirini ýetirjekdigini belledi.

Häzirki döwürde ýurdumyzda, şol sanda Arkadag şäherinde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegine, senagat we önümçilik desgalarynyň ýokary ekologik talaplara laýyk gelmegine möhüm ähmiýet berilýändigini nygtap, Gahryman Arkadagymyz bu işleriň milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmak bilen bir hatarda, önümçilik kuwwatlyklaryny ýokary ekologik derejä laýyk getirmek meseleleriniň hem ünsden düşürilmeýändigini aýtdy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy bilen işlenip taýýarlanylan “Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň çäginde bar bolan dermanlyk ösümlikleriň ekologik derejesi, olaryň dermanlyk häsiýetleri ylmy esasda öwrenilýär. Bu bolsa ýerli çig mallardan saglygy goraýyş ulgamynda zerur bolan derman serişdelerini öndürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar.

Täze şäherde dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilýändigini belläp, hormatly Arkadagymyz bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň yzygiderli we üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň esasynda iň döwrebap “akylly” şäheriň kemala gelendigini aýtdy. Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek önümçilik kuwwatlyklarynyň, lukmançylyk klasterine degişli desgalaryň gurluşygy, olarda ýola goýulmagy meýilleşdirilýän önümçilikler bilen bir hatarda, olaryň enjamlaşdyrylyş we üpjünçilik derejesi baradaky maglumatlar köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde giňden beýan edilmelidir. Munuň özi dünýä jemgyýetçiligini ýurdumyzda ynsan saglygynyň berkidilmegine, ykdysadyýetimiziň eksport kuwwatynyň artmagyna gönükdirilen giň möçberli işler bilen tanyşdyrmakda ähmiýetlidir. Bu işde ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri işjeňlik görkezmelidir.

Türkmen topragynyň çig mal we ekologik taýdan arassa çeşme suwlaryndan taýýarlanylýan derman serişdeleriniň möçberini artdyrmak üçin ähli zerur mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu önümleriň içerki sarp edijileri doly üpjün etmek bilen bir hatarda, olaryň eksport mümkinçilikleriniň hem artjakdygyna ynam bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow öňde durýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek babatda degişli düzümler bilen bilelikde sazlaşykly işleriň alnyp barylmalydygyny belläp, hemmelere üstünlik arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

Türkmenistanyň döwlet syýasatynda ekologiýa meselesi durmuş-ykdysady wezipeler bilen berk baglanyşykly bolup, amala aşyrylýan maksatnamalar, giň gerimli taslamalar bilen utgaşdyrylýar. Şunda ýurdumyzda sportuň giňden wagyz edilmegine we ösdürilmegine hem aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi sport bilen meşgullanýanlaryň sanynyň barha artmagyna oňyn täsirini ýetirýär. Köpçülikleýin sport çärelerini, şol sanda welosipedli ýörişleri geçirmek başlangyjy Gahryman Arkadagymyz tarapyndan ýola goýlup, häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň toplumlaýyn strategiýasy netijesinde üstünlikli dowam etdirilýär.

3-nji iýunda Bütindünýä welosiped güni mynasybetli paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda köpçülikleýin welosipedli ýöriş geçirildi. Bu sport çäresi Çandybil şaýoly bilen Bekrewe köçesiniň çatrygynda ýerleşýän “Welosiped” binasyndan badalga alyp, paýtagtymyzdaky Ruhyýet köşgüniň ýanyndaky pellehanada tamamlandy.

Bu ýere Mejlisiň Başlygy, Hökümet agzalary, şäher häkimliginiň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary ýygnandylar. Welosipedli ýörişe daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri hem gatnaşdylar. Ýygnananlaryň hatarynda Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, Ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýyş mekdebiniň, umumybilim berýän mekdepleriň okuwçylary, Türkmenistanyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň türgenleri, talyplar, jemgyýetçilik wekilleri-de bar. Çärä Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary — Tejen — Aşgabat bölegi boýunça ýurdumyzda ilkinji gezek guralan welosipedli ýörişe gatnaşan türgenler hem goşuldylar.

Şol gün köpçülikleýin welosipedli ýörişler Arkadag şäherinde, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda-da guraldy. Baýramçylyga gabatlanyp, maslahatlar, duşuşyklar, ýaryşlar, ýaş türgenleriň, talyplaryň gatnaşmagynda sportuň dürli görnüşleri boýunça görkezme çykyşlary ýaýbaňlandyryldy. Paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherçesinde welotrek boýunça Türkmenistanyň birinjiligi geçirildi. Ýaryşlar 200, 500 we 750 metr aralyk boýunça guraldy.

Olimpiýa şäherçesiniň “Başa-baş söweş sungaty” sport toplumynda paýtagtymyzyň “Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri” diýlip yglan edilmegi mynasybetli “Aşgabat — sport mümkinçilikleriniň we üstünlikleriniň şäheri” atly çäreler geçirildi. Çykyş edenler Türkmenistanda sportuň hil taýdan täze derejä çykarylýandygyny bellediler. Ýurdumyzda häzirki zaman sport düzümleri döredilip, ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyrylýar we döwrebaplaşdyrylýar, sport toplumlarynda bolsa iri halkara ýaryşlary geçirmek üçin ähli zerur şertler döredilendir.

5-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Daşoguz welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, ýurdumyzda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmegiň taslamasynyň çäginde gurlan Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze asma elektrik geçirijisini we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan elektrik beketlerini işe girizmek dabarasyna gatnaşdy. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi Türkmenistana Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda ilkinjileriň hatarynda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmäge mümkinçilik berdi. Bu bolsa milli energiýa ulgamynyň ygtybarlylygyny üpjün etmäge, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmäge, artykmaç bölegini daşary ýurtlara, ilkinji nobatda, goňşy döwletlere ibermäge mümkinçilik berer.

Jemi uzynlygy 572 kilometr bolan Balkan — Daşoguz elektrik geçirijisini çekmek boýunça ähli işler türkmen gurluşykçylary tarapyndan amala aşyryldy. Döwletimiziň goldaw bermegi netijesinde, onuň Garagumuň üstünden geçýän bölegindäki gurluşyk-gurnama işleri gysga möhletlerde durmuşa geçirildi. Bitewi halkalaýyn energoulgamy gurmakda alnyp barlan işleriň, ulanylan enjamlaryň ýokary hili, beketleriň ýokary tehnologiýalylygy we howpsuzlygy Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Fraunhofer adyndaky Energetika ykdysadyýeti we energiýa ulgamlary tehnologiýasy institutynyň, «Duisburg-Essen» döwlet uniwersitetiniň hem-de «DEKRA» institutynyň halkara güwänamalary bilen tassyklanyldy.

Dabaranyň çäklerinde döwlet Baştutanymyz bu möhüm waka mynasybetli demirgazyk sebitiň ýaşaýjylaryna sowgat berlen täze awtobuslaryň açarlaryny Daşoguz welaýatynyň häkimine gowşurdy. Daşoguz welaýatynyň Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezine Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdelerine satyn alnan, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň meşhur “B.Braun” kompaniýasynyň iki sany “Dialog+” kysymly gemodializ enjamy sowgat berildi.

Şol gün Daşoguz welaýatynyň köp sanly bagtyýar maşgalalary üçin ýatdan çykmajak waka öwrüldi. Olara dabaraly ýagdaýda täze öýleriň açarlary gowşuryldy. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň edara ediş merkezinde umumylykda 80 öýli, dört gatly ýaşaýyş jaýlarynyň dördüsi açylyp ulanmaga berildi. 16 öýli, dört gatly jaýlaryň ýene dördüsi Gülüstan şäherçesinde açyldy. Täze jaýlar şäheriň binagärlik keşbi bilen sazlaşykly utgaşýar. Olaryň gurluşygynda ýokary hilli, häzirki zaman gurluşyk we timarlaýyş serişdeleri ulanyldy. Jaýlaryň töwerekleri abadanlaşdyrylyp, ýaşyl zolaklar emele getirildi.

6-njy iýunda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi. Mejlisde döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda» Permana gol çekdi.

7-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde şu ýylyň bäş aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Makroykdysady görkezijilere laýyklykda, hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,6 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,1 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7,9 göterime, söwda ulgamynda 7,8 göterime, gurluşykda 7,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5,4 göterime deň boldy. Umuman, jemi öndürilen önümiň möçberi 11,5 göterim artdy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim ýokarlandy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 102,2 göterime, çykdajy bölegi 97,6 göterime deň boldy. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde hasabat döwründe durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 52-siniň, suw, lagym arassalaýjy desgalaryň 32-siniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 480,8 müň inedördül metriniň, inženerçilik ulgamlarynyň hem-de desgalarynyň gurluşyk işleri alnyp baryldy.

Mejlisde döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçilerini Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şu ýylky şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri bilen tüýs ýürekden gutlady. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan gelip gowşan hoş habar — şu ýylyň 6-njy iýunynda Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanylmagy mynasybetli Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza gutlaglaryny beýan etdi. Munuň özi Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine esaslanýan daşary syýasatynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giňden goldanylýandygynyň nobatdaky güwäsidir.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýurdumyzda ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn esasda ösdürmek maksady bilen, «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» hem-de Ylymlar güni mynasybetli «Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri hakynda» Kararlara gol çekdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Arkadag şäherine amala aşyran iş saparyny geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň hatarynda görkezmek bolar. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz önümçilik desgalarynyň gurluşygy bilen baglanyşykly meseleler bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde ýurdumyzda «Arkadag Medisina Klasteri Menejment» kärhanasynyň düzümine girjek kärhanalaryň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Olarda ýerli çig maldan saglygy goraýyş ulgamynda gündelik durmuşda ulanylýan bir gezeklik lukmançylyk serişdeleri, agyz-burun örtükleri, halatlar, ýorgan-düşek daşlyklary we beýlekiler öndüriler. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz lukmançylyk polipropileniniň önümçiligini ýola goýmak, «Türkmenhimiýa» döwlet konsernine degişli kärhanalarda lukmançylyk duzuny almak, ýurdumyz boýunça sarp ediljek bu önümleriň zerur bolan mukdary barada maglumatlary taýýarlamak, çig mallara we önümlere ISO halkara güwänamalaryny almak, «Arkadag Medisina Klasteri Menejment» kärhanasynyň haryt nyşanyny işläp taýýarlamak we olara degişli güwänamalary almak boýunça netijeli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Çehiýa Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Lýubomir Frebortdan ynanç haty kabul edildi. Doly ygtyýarly wekil döwlet Baştutanymyzyň alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen tanyşdyryldy. Ikitaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmegiň geljekki mümkinçilikleri barada pikir alyşmalaryň barşynda söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, parlamentleriň derejesinde hyzmatdaşlygy ösdürmekde gazanylan netijeleriň möhümdigi nygtaldy.

«Arçabil» myhmanhanasynda «Uglewodorod ýataklaryny özleşdirmekde innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň ekologik jähetleri» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Maslahat «Türkmengaz», «Türkmennebit» döwlet konsernleri we «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy tarapyndan guraldy. Bu çäre diňe bir adaty görnüşde geçirilmän, eýsem, dünýäniň onlarça döwletinde sanly ulgam arkaly hem şöhlelendirilip, milli hem-de daşary ýurt kompaniýalarynyň wekillerini bir ýere jemledi. Hünärmenler halkara, sebit we ýurt derejesindäki ýangyç-energetika toplumynyň geljegi bilen baglanyşykly strategiýany işläp düzmek meselesi boýunça çykyş etdiler, dünýäniň nebit bazaryndaky işleriň ýagdaýy, bu ugurdaky marketing strategiýalary baradaky seljerme-syn maglumatlary bilen tanyşdyrdylar.

Paýtagtymyzda «Binagärlik gurluşykda döredilen sungatdyr» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Forum şu ýyl ýurdumyzda giňden bellenilýän Gündogaryň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna hem-de Ylymlar gününe bagyşlandy. Çykyş edenler tutuş Diýarymyzdaky giň möçberli gurluşyklaryň halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine, şäherlerde we obalarda ýokary halkara ölçeglere laýyk gelýän zerur düzümleriň döredilmegine gönükdirilen durmuş ugurly döwlet syýasatynyň aýdyň dabaralanmasydygyny bellediler.

Ýurdumyzyň tebigaty we daşky gurşawy goramak düzümleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ylmy jemgyýetçiligiň, ýokary okuw mekdepleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň, abraýly halkara we sebit guramalarynyň, şol sanda BMG-niň, onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleriniň gatnaşmagynda Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe bagyşlanyp, “Türkmenistan — ekologiýa abadançylygynyň mekany” atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Çykyşlarda ekologik abadançylygyň üpjün edilmegi we bu ugurdaky kanunçylyk namalarynyň kämilleşdirilmegi babatda ýurdumyzda alnyp barylýan köpugurly işlere üns çekildi.

Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe gabatlanyp, Türkmenistanyň Gyzyl kitabynyň dördünji neşiri çap edildi. Täze neşir halkara ölçegleri hasaba almak bilen, ekologiýa ulgamynda täzelenen Türkmenistanyň kanunçylygy esasynda işlenip taýýarlanyldy.

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Ýaşyl» ykdysadyýetiň möhüm ugurlary: eko-, nano-, bio- we maglumat tehnologiýalary» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onuň gün tertibine ylmy barlaglaryň esasy ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň, täze tehnologiýalary ornaşdyrmagyň meseleleri girizildi. Maslahatyň çäklerinde uniwersitet tarapyndan innowasion tehnologiýalar boýunça ýurdumyzyň ýaşlarynyň arasynda yglan edilen bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy.

Geçen hepdede Türkmenistanda galla oragyna badalga berildi. Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynyň ekerançylary 7-nji iýunda bu işe girişdiler. Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň gallaçylary bolsa olara 14-nji iýunda goşularlar. Şu ýyl türkmen gallaçylarynyň öňünde bugdaýy ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berlen 690 müň gektar ýerden 1 million 400 müň tonna galla hasylyny ýygnap almak wezipesi goýuldy.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň dürli wakalary Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetde ekologik medeniýeti hem-de sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak, beden we ruhy taýdan kämil ýaş nesli terbiýelemek, halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagy, döredijilikli zähmet çekmegi üçin zerur şertleri döretmek boýunça öňde goýlan wezipeleriň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsi boldy.

Aşgabat, 6-njy iýun. Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, hasabat döwründe harby özgertmeleriň çäklerinde kesgitlenen wezipeleri, şol sanda Milli goşunyň goranyş ukybyny berkitmek boýunça wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek babatda görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem harby gullukçylary gullukdan boşatmagyň, raýatlaryň nobatdaky harby gulluga çagyrylyşynyň barşy, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görlüşi barada hasabat berildi. Mundan başga-da, ýakynda geçirilen harby okuw meýdan türgenleşiginiň netijeleri hakynda aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, döwletimiziň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasyna laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagynyň ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda çykyş edýändigini belledi. Harby we hukuk goraýjy edaralaryň tehniki taýdan kämilleşdirilmegi harby gullukçylaryň aýratyn taýýarlygyny talap edýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi hem-de harby okuw edaralarynda bilim bermegiň, okatmagyň innowasion usullaryny ulanmagy tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýakynda geçirilen harby okuw meýdan türgenleşiginiň netijelerine kanagatlanma bildirip, meýilnama laýyklykda, türgenleşigi mundan beýläk-de ýokary hilli geçirmegi dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Okuw türgenleşigi Ýaragly Güýçlerimiziň has-da kämilleşýändigini görkezdi. Şunuň bilen baglylykda, onuň söweşjeň taýýarlygyny has-da ýokarlandyrmak barada görkezme berildi.

Harby gullukçylary harby gullukdan boşatmak hem-de ýurdumyzyň raýatlarynyň harby gulluga çagyrylyşyny bellenen tertibe laýyklykda geçirmek bilen baglanyşykly görkezmeler berildi. Şeýle-de Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine Garaşsyzlyk baýramy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe talabalaýyk taýýarlyk görülmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Baş prokuror B.Muhamedow şu ýylyň başyndan bäri alnyp barlan işleriň netijeleri, ähli ulgamlarda kanunçylygyň berk we talabalaýyk berjaý edilmegine gözegçilik etmek boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy esasynda kanunçylyk-hukuk namalarynyň düzgünleriniň ýerine ýetirilişine geçirilen barlaglaryň netijeleri barada-da aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kanunylygy üpjün etmekde möhüm döwlet edarasy hökmünde prokuraturanyň ähmiýetli ornuna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, düzümiň işgärleriniň öz üstüne ýüklenen wezipäni ýerine ýetirmäge jogapkärçilikli çemeleşmelidikleri bellenildi.

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow gözegçilik edýän düzümleriniň şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. Hususan-da, ýurdumyzda jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, hukuk bozulmalarynyň öňüni almak, ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilmegini üpjün etmek, ýol gözegçilik gullugynyň işini döwrüň talaplaryna laýyk guramak, durmuş häsiýetli meseleleri çözmek babatda görlen anyk çäreler barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ministrligiň ähli düzümleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda döwrebap tehniki serişdeleri, ýol hereketiniň howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamlaryny işjeň ornaşdyrmagyň, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmagyň möhümdigi bellenildi. Hormatly Prezidentimiz tomus paslynyň gelmegi bilen howanyň gyzmagy sebäpli, ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilmegini berk gözegçilikde saklamagy ministre tabşyrdy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, içeri işler ministri M.Hydyrowa käýinç yglan etdi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew hasabat döwründe kazyýet ulgamyny kämilleşdirmek, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklary boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen birlikde, bu ulgama sanly ulgamy we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak ugrunda görlen çäreler, işgärleriň netijeli zähmet çekmekleri, dynç almaklary üçin döredilýän şertler hakynda aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňde durýan wezipeleri üstünlikli çözmek üçin innowasion tehnologiýalaryň işjeň ulanylmagynyň, kazyýet işini kämilleşdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda» Permana gol çekdi.

Milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe ýerine ýetirilen işler, sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy we işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, içerki jemgyýetçilik-syýasy durnuklylygy üpjün etmek işinde Milli howpsuzlyk ministrliginiň möhüm ornuna ünsi çekdi we bu ugurda sazlaşykly işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, serhet galalaryny döwrebaplaşdyrmak, şahsy düzümiň netijeli gulluk etmegi, ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleri döretmek boýunça durmuşa geçirilýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, harby gullukçylaryň söweşjeň we beden taýýarlygyny ýokarlandyrmagyň dost-doganlyk serhedi bolan döwlet serhedimiziň eldegrilmesizligini üpjün etmekde esasy talaplaryň biri bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz gullugyň ýolbaşçysyna döwlet serhedimiziň ygtybarly goragyny üpjün etmek üçin, serhet goşunlaryny yzygiderli kämilleşdirmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça göz öňünde tutulan işlere berk gözegçilik etmegi, olaryň doly hem-de öz wagtynda ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, Döwlet serhet gullugynyň başlygy — Serhet goşunlarynyň serkerdebaşysy Ý.Nuryýewe berk käýinç yglan etdi.

Adalat ministri M.Taganow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, milli kanunçylyk binýadyny döwrüň talabyna laýyk getirmek, raýatlaryň hukuk taýdan habarlylygyny ýokarlandyrmak, olara hukuk kömegini bermek boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, hukuk ulgamynda amala aşyrylýan özgertmeleriň möhüm ugurlaryna ünsi çekdi. Bellenilişi ýaly, kadalaşdyryjy hukuk namalaryny yzygiderli seljermek we milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyk getirmek zerurdyr. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy ministrligiň ýolbaşçysyna ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen, halkara hukugyň kadalaryna laýyk gelýän kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamagy dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, Türkmenistanyň serhedinden geçýän, şol sanda üstaşyr geçýän ýüklere has takyk gözegçilik etmek maksady bilen, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini ulanmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda üstaşyr ulag geçelgeleriniň ähmiýetini ýokarlandyrmak bilen baglylykda, döwletimiziň eksport kuwwatyny ösdürmek boýunça uly işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Ýurdumyzda gümrük gözegçiligini ygtybarly ýerine ýetirmek hem-de gümrük kadalarynyň bozulmagynyň öňüni almak bilen bagly işleri has-da güýçlendirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, gözegçilik edýän düzüminiň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, işgärler düzümini pugtalandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, adamyň hukuklarynyň we azatlyklarynyň üpjün edilmeginiň, halkara hukugyň kadalarynyň berjaý edilmeginiň, şahsyýetiň, jemgyýetiň, döwletiň bähbitleriniň sazlaşygyny üpjün etmegiň bu ulgamdaky döwlet syýasatynyň esasy ýörelgeleriniň hataryndadygyny belläp, gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi jemläp, Türkmenistanyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasyna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek boýunça çäreleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, döwletimiziň goranmak ukybyny berkitmäge, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga uly üns berilýär diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy sözüni dowam etdi we bu ugurdaky işleriň geljekde-de dowam etdiriljekdigini belledi.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze elektroenergetika desgalarynyň işe girizilmegi mynasybetli dabaralara gatnaşdy

Daşoguz welaýaty, 5-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Daşoguz welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, ýurdumyzda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmegiň taslamasynyň çäginde gurlan Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze howa elektrik geçirijisini we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan elektrik beketlerini işe girizmek dabarasyna gatnaşdy. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň bu möhüm wakasy milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny artdyrmakda, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň döwlet maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmekde wajyp ähmiýete eýe bolan ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň ösüş taryhynda nobatdaky sahypany açdy.

Soňky ýyllarda Türkmenistanda elektroenergetika pudagynyň maddy-tehniki binýadyny düýpgöter döwrebaplaşdyrmak we berkitmek, diňe bir içerki sarp edijileriň isleglerini doly kanagatlandyrmak bilen çäklenmän, eýsem, elektrik energiýasynyň daşary ýurtlara iberilýän möçberini hem yzygiderli artdyrmaga, ugurlaryny giňeltmäge mümkinçilik berýän ygtybarly energetika ulgamyny döretmäge gönükdirilen işler alnyp barylýar. Watanymyzyň ähli künjeklerinde dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň öňdebaryjy enjamlary bilen enjamlaşdyrylan häzirki zaman gaz turbinaly elektrik stansiýalary, ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamlary, paýlaýjy elektrik beketleri bina edilýär we işe girizilýär. Paýtagtymyzyň, beýleki şäherleriň, ilatly ýerleriň energiýa üpjünçilik ulgamlary täzelenýär.

Ýurdumyzyň elektrik ulgamlarynyň talabalaýyk işlemegini we zerurlyk ýüze çykan ýagdaýynda, elektrik energiýasynyň gerek ugra gaýtadan paýlanmagyny üpjün etmek maksady bilen, Gahryman Arkadagymyz bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmek boýunça giň gerimli taslamanyň başyny başlady. Energiýa halkasy welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň energiýa ulgamlarynyň arasynda özara baglanyşyk arkaly ýurdumyzyň energiýa ulgamynyň ygtybarlylygyny üpjün etmelidir. Şonuň netijesinde, energetika pudagynyň işgärleri energiýa bloklaryny, elektrik beketlerini, elektrik geçiriji ulgamlary sarp edijilere päsgel bermezden bejerip hem-de döwrebaplaşdyryp bilerler. Energiýa kuwwatynyň ätiýaçlygynyň artmagy içerki sarp edijileri elektrik stansiýalarynda öndürilýän elektrik energiýasy bilen üznüksiz üpjün etmäge, artykmaç bölegini daşary ýurtlara, ilkinji nobatda, goňşy döwletlere ibermäge mümkinçilik berer.

Milli we halkara ähmiýetli bu ägirt uly taslamany durmuşa geçirmegiň ilkinji tapgyry 2021-nji ýylyň oktýabrynda üstünlikli işe girizilen Ahal — Balkan ugry boýunça ýokary woltly howa elektrik geçirijisiniň gurluşygydyr. Mary — Ahal ugry boýunça elektrik geçirijisiniň gurluşygy hem gysga wagtda tamamlanyp, 2023-nji ýylyň noýabrynda ulanmaga berildi. Şu gün bolsa ýurdumyzyň energetika halkasynyň üçünji bölegi Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze elektrik geçirijisi işe girizilýär.

...Irden hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň uçary Daşoguz Halkara howa menziline gondy. Döwlet Baştutanymyz awtoulagda dabaranyň geçirilýän ýerine ugrady. Şanly waka mynasybetli bu ýere Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň, ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Daşoguz welaýatynyň häkimi, köp sanly myhmanlar ýygnandylar.

Hemmeler uly ruhubelentlik bilen Arkadagly Gahryman Serdarymyzy mübärekleýärler. Medeniýet we sungat ussatlarynyň joşgunly aýdym-sazly kompozisiýasy baýramçylyk şowhunyny has-da artdyrýar.

Döwlet Baştutanymyz dabara üçin ýörite taýýarlanan zala barýar. Hormatly Prezidentimiz täze elektroenergetika desgalarynyň işe girizilmegi mynasybetli dabara gatnaşyjylaryň öňünde çykyş edip, şu gün Daşoguz welaýatynda ýurdumyzda hereket edýän bitewi energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek maksady bilen, Balkan — Daşoguz ugry boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijisiniň we elektrik beketleriniň açylyp ulanmaga berilýändigini belledi. Şeýle hem şu gün Daşoguz şäherinde bina edilen döwrebap ýaşaýyş jaýlary dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berler. Welaýatyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek täze 200 sany ýolagçy awtobusyny hem sowgat hökmünde gowşurarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we hemmeleri bu şatlykly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ýurdumyzyň energetika syýasatyna laýyklykda, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmek, türkmen elektrik energiýasyny diwersifikasiýa ýoly bilen daşary ýurtlaryň sarp edijilerine ibermek, täze energiýa kuwwatlyklaryny döretmek, paýlaýjy ulgamlaryň tehniki ýagdaýlaryny gowulandyrmak, hereket edýän bitewi milli energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz belledi. Hormatly Arkadagymyzyň elektroenergetika pudagyny ösdürmek babatda başyny başlan tutumly işleri häzirki döwürde giň gerimde dowam etdirilýär. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», şeýle hem ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy esasynda energetika pudagyny ösdürmek boýunça işler üstünlikli amala aşyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, maksatnamalara laýyklykda, ýurdumyzda hereket edýän elektrik stansiýalaryny utgaşykly dolanyşyga geçirmek, utgaşykly dolanyşykda işleýän täze elektrik stansiýalaryny gurmak meýilleşdirilýär. Häzirki wagtda Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynda kuwwaty 1574 megawat bolan utgaşykly dolanyşykda işleýän elektrik stansiýasynyň gurluşygy alnyp barylýar.

Türkmen energiýa serişdeleriniň daşary ýurtlara iberilýän möçberini we ugurlaryny artdyrmak maksady bilen, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasy hem üstünlikli durmuşa geçirilýär. Elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrüň talaplaryna görä pugtalandyrylýar. Önümçilige döwrebap tehnologiýalar ornaşdyrylyp, elektrik energiýasynyň öndürilýän möçberi yzygiderli artdyrylýar. Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynda Energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň işe girizilmegi hem elektrik stansiýalarynyň bökdençsiz işledilmegine uly mümkinçilik berýär.

Ýurdumyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa serişdelerini öndürmäge-de uly üns berilýär. Häzirki wagtda Balkan welaýatynda köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasynyň gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Bu bolsa sebitde gurulýan täze, döwrebap obalary ekologik taýdan arassa elektrik energiýasy bilen üpjün etmäge mümkinçilik berer diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz sözüni dowam etdi we Garaşsyz Diýarymyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini döretmek boýunça işleriň geljekde-de giň gerimde dowam etdiriljekdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz çykyşynda ýurdumyzyň energiýa kuwwatlyklaryny sebitleriň arasynda paýlamak, elektrik geçirijileriň kadaly işlemegini gazanmak maksady bilen, halkalaýyn ulgamy döretmek wezipesiniň öňde goýlandygyna we bu ugurda netijeli işleriň alnyp barlandygyna ünsi çekdi.

Türkmen energiýa gurluşykçylarynyň ýadawsyz zähmeti netijesinde, bu taslamanyň birinji tapgyry bolan Ahal — Balkan bölegi 2021-nji ýylda amala aşyryldy. Taslamanyň ikinji tapgyry, ýagny Mary — Ahal bölegi 2023-nji ýylda işe girizildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu taslamanyň üçünji tapgyry bolan Balkan — Daşoguz böleginiň gurluşygy hem tamamlanyp, ulanmaga berilýär. Bu tapgyrda her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan «Balkan» we «Daşoguz» elektrik beketleri hem guruldy. Ýurdumyzda hereket edýän energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek boýunça taslamanyň durmuşa geçirilmegi Garaşsyz Türkmenistanyň energetika pudagynyň taryhynda uly wakadyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýratyn nygtady.

Bu taslamanyň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen, Diýarymyzda bir bitewi halkalaýyn energiýa ulgamy emele geldi. Bu bolsa içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmäge, ýurdumyzyň dürli künjeklerinden daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermäge mümkinçilik berer diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we zähmetsöýer türkmen energiýa gurluşykçylaryna bu möhüm taslamany üstünlikli amala aşyrandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz dabara gatnaşyjylara ýüzlenip, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň esasy wezipeleriň biri bolup durýandygyna ünsi çekdi. Bu ugurda maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar. Ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlary we durmuş maksatly desgalar açylyp ulanmaga berilýär. Daşoguz welaýatynyň Daşoguz şäherinde täze gurlan ýaşaýyş jaýlarynda raýatlarymyzyň oňaýly ýaşamaklary üçin ähli şertler döredilen. Geljekde-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan maksatnamalaýyn işler üstünlikli dowam etdiriler.

Döwlet Baştutanymyz Balkan — Daşoguz ugry boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijisiniň we täze elektrik beketleriniň işe girizilmegi, şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda hereket edýän bitewi energiýa ulgamynyň halkalaýyn birleşdirilmegi, täze ýaşaýyş jaýlar toplumynyň açylyp ulanmaga berilmegi, döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň sowgat berilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra uly monitorda elektrik energiýasyny öwürmek we paýlamak üçin hyzmat edýän elektrik beketleri, şeýle hem Daşoguz we Balkan welaýatlaryny özara birikdirjek täze howa elektrik geçirijisi bilen tanyşdyrýan ýörite wideofilm görkezildi.

Jemi uzynlygy 572 kilometr bolan Balkan — Daşoguz elektrik geçirijisini çekmek boýunça ähli işleriň Garaşsyzlyk ýyllarynda uly tejribe toplan türkmen gurluşykçylary tarapyndan amala aşyrylandygyny bellemek gerek. Garagumuň üstünden geçýän bu ugur alnyp barylýan işleriň hiline aýratyn talaplary bildirdi. Döwletimiziň goldaw bermegi, pudagyň işgärleriniň işleriniň dogry guralmagy netijesinde, gurluşyk-gurnama amallary gysga möhletlerde durmuşa geçirildi. Her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan «Balkan» we «Daşoguz» elektrik beketleri, olary birikdirýän ýokary woltly asma elektrik geçirijisi ýurdumyzyň bitewi halkalaýyn energoulgamynyň ahyrky tapgyrynyň gurluşygynyň tamamlanandygyny alamatlandyrdy.

Wideofilm tamamlanandan soňra, daşary ýurtly myhmanlara söz berildi. Olar Türkmenistanyň energetika ministrine enjamlaryň we bitewi halkalaýyn energoulgamyň gurluşygynda alnyp barlan işleriň ýokary hilini tassyklaýan halkara güwänamalaryny gowşurdylar.

Ilki bilen, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Fraunhofer adyndaky Energetika ykdysadyýeti we energiýa ulgamlary tehnologiýasy institutynyň baş geňeşçisi, doktor Harald Apel çykyş etdi.

Myhman şu günki şanly waka gatnaşmaga çakylyk üçin çuňňur hoşallygyny bildirip, Garagum sährasynyň kyn şertlerinde türkmen energogurluşykçylarynyň şeýle ýokary woltly asma elektrik geçirijisini we beketlerini gurup, ulanyşa taýýar etmekleriniň bu pudagyň işgärleriniň jogapkärli işleriň hötdesinden gelip bilýändiklerine, olaryň baý tejribesiniň bardygyna şaýatlyk edýändigini belledi. Harald Apel halkalaýyn energoulgamy gurmakda ulanylan enjamlaryň ýokary hilini tassyklaýan güwänamany gowşuryp, hormatly Prezidentimize Türkmenistanyň energetika diplomatiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmekde alyp barýan işlerinde rowaçlyklary arzuw etdi.

Soňra GFR-iň «Duisburg-Essen» döwlet uniwersitetiniň uly mugallymy Bernd Reinhold Rosine çykyş etmek üçin söz berildi.

Ol şu günki dabara gatnaşmak mümkinçiliginiň döredilendigi üçin hoşallygyny beýan edip, şeýle iri taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýän Garaşsyz Türkmenistanyň gazanýan üstünliklerine haýran galýandygyny aýtdy we halkalaýyn energoulgamyň inženerçilik işleriniň durnuklylygyny, ýokary netijeliligini tassyklaýan güwänamany buýsanç bilen gowşurdy.

Soňra söz nobaty GFR-iň «DEKRA» institutynyň sebitleýin direktory hanym Ýulia Otta berildi.

Myhman Türkmenistana gelip görmek we şu günki dabara gatnaşmak baradaky çakylyga çuňňur hoşallygyny bildirdi we Garaşsyz Türkmenistanda halkalaýyn energoulgamyň döredilendigi baradaky ýakymly habaryň Germaniýanyň bu ylmy-barlag institutynda uly gyzyklanma döredendigini aýtdy. «DEKRA» Energetika hartiýasynyň agzasy bolmak bilen, dünýäde gurulýan energetika desgalarynda ulanylýan tehnologiýalaryň hiline aýratyn üns berýär. Ýulia Otto halkalaýyn energoulgamda gurlan beketleriň ýokary tehnologiýalylygyny we howpsuzlygyny tassyklaýan güwänamany gowşuryp, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür arzuw etdi.

Dabaranyň resmi bölegi tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz mejlisler zalyndan çykyp, bu möhüm waka mynasybetli demirgazyk sebitiň ýaşaýjylaryna sowgat berlen täze awtobuslaryň açarlaryny Daşoguz welaýatynyň häkimine gowşurdy.

Häkim sowgat berlen döwrebap awtobuslar üçin welaýatyň bagtyýar ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza berk jan saglyk, uzak ömür, halkymyzyň, mähriban Watanymyzyň bähbidine alyp barýan ähli başlangyçlarynda üstünlikleri arzuw etdi.

Ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda döwlet Baştutanymyz toý bagyny kesýär. Soňra Arkadagly Gahryman Serdarymyz güýjenmesi 500 kilowolt bolan täze asma elektrik geçirijisiniň we beketleriň işine badalga beriljek nokada tarap ugraýar.

Döwlet Baştutanymyz ýolugruna «Daşoguz» elektrik bekedinde gurnalan döwrebap enjamlary synlady. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň elektroenergetika pudagyny döwrebaplaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilýän işler bilen tanyşdy.

Bu ýerde ýaş hünärmen Arkadagly Gahryman Serdarymyzy mübärekläp, ýurdumyzda döredilen bitewi halkalaýyn energoulgamyň işi barada gürrüň berdi. Elektroenergetika pudagyny ösdürmäge berýän yzygiderli ünsi we pudagyň işgärleri baradaky aladalary üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa, türkmen halkynyň Milli Liderine ýurdumyzyň energetikleriniň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirildi.

Şol bir wagtyň özünde, baýramçylyk dabaralarynyň çäklerinde Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda medeniýet we sungat işgärleriniň aýdym-sazly çykyşlary ýaýbaňlandyrylýar. Balkan welaýatyndan ýaş hünärmen sanly ulgam arkaly döwlet Baştutanymyza ýüzlenip, Balkan — Daşoguz täze elektrik geçirijisini we bu ugurda gurlan elektrik beketlerini işe girizmäge ak pata bermegini haýyş edýär.

Ýokary woltly elektrik geçirijisiniň gurlup ulanmaga berlendigi we bu möhüm taslamany durmuşa geçirmek ugrunda ähli zerur şertleriň döredilendigi üçin pudagyň işgärleriniň adyndan hormatly Prezidentimize çuňňur hoşallyk bildirildi. Bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi Türkmenistana Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda ilkinjileriň hatarynda sarp edijileriň energiýa üpjünçiliginiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrjak bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmäge mümkinçilik berdi.

Tolgundyryjy pursat ýetip gelýär: hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow düwmä basyp, täze elektrik geçirijisiniň we elektrik beketleriniň ikisiniň işine badalga berýär. Ekranda olaryň Türkmenistanyň bitewi energoulgamyna birikdirilýändigi görkezilýär.

Şeýlelikde, elektroenergetika pudagynyň täze, möhüm desgalarynyň — Balkan — Daşoguz ugry boýunça elektrik geçirijisiniň we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan iki sany elektrik bekediniň işe girizilmegi Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň ykdysady kuwwatynyň hem-de mümkinçilikleriniň nyşanyna öwrülen bitewi energetika halkasyny döretmek boýunça ägirt uly taslamanyň üstünlikli tamamlanandygyny alamatlandyrdy.

Dabara tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşdy we bu ýerden ugrady.