Habarlar
Türkmenistan — Täjigistan: hyzmatdaşlygyň täze ugurlary kesgitlenildi

Aşgabat — Duşenbe, 4-nji aprel (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki günlük resmi sapar bilen Täjigistan Respublikasyna ugrady.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy resmi adamlar ugratdylar.

Häzirki wagtda iki doganlyk halkyň köpasyrlyk dostluk ýörelgelerine, taryhy, ruhy, medeni umumylygyna esaslanýan türkmen-täjik gatnaşyklary täze ösüşlere eýe bolýar. Iki ýurduň Baştutanlarynyň ynanyşykly gatnaşyklary, soňky ýyllarda yzygiderli geçirilýän ýokary derejedäki duşuşyklaryň hem-de gepleşikleriň netijeleri döwletara dialogy işjeňleşdirmegiň möhüm şerti bolup durýar. Şunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 2023-nji ýylyň maýynda Täjigistana amala aşyran döwlet saparynyň jemleri boýunça gazanylan ylalaşyklar aýratyn ähmiýete eýedir. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Prezident Emomali Rahmon bilen şu gezekki duşuşygy uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda guralýan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam eder.

...Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň uçary birnäçe wagtdan soňra, iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Duşenbe Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde haly düşelen ýodajygyň ugrunda Hormat garawuly nyzama düzüldi. Howa menzilinde türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowy Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda we beýleki resmi adamlar garşyladylar. Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, Gahryman Arkadagymyza gül desseleri gowşuryldy. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna dostlukly döwletiň medeniýet we sungat ussatlarynyň çykyşlary ýaýbaňlandyryldy.

Ýokary derejeli gepleşikleriň öňüsyrasynda Milli Liderimiz Duşenbe şäheriniň baş meýdançasy bolan “Dusti” meýdançasyna bardy. Şol ýerde ilkinji täjik döwleti bolan Samanylar döwletiniň 1100 ýyllygynyň hormatyna Milli ylalaşygyň we Täjigistanyň gaýtadan dikeldilmeginiň ýadygärlikler toplumy hem-de täjikleriň döwletiniň ilkinji emiri Ismoil Somoniniň ýadygärligi ýerleşýär.

Bu ýerde belent mertebeli türkmen myhmanyny dostlukly ýurduň resmi adamlary garşyladylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow dabaraly ýagdaýda täjik döwletini esaslandyryjy gahrymanyň ýadygärligine gül dessesini goýdy.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideriniň awtoulag kerweni “Kasri Millat” köşgüne tarap ugrady. Köşkler toplumynyň öňündäki meýdançada Gahryman Arkadagymyzy resmi garşylamak dabarasy boldy.

Prezident Emomali Rahmon Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy mähirli garşylady.

Hormatly Arkadagymyz we Täjigistan Respublikasynyň Baştutany dostlarça salamlaşyp, ýörite taýýarlanan münbere geçýärler. Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Iki ýurduň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon Täjigistanyň Döwlet baýdagyna hormat-sarpa bildirip, Hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygyny Täjigistanyň resmi wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýarlar. Soňra doganlyk ýurduň Baştutany döwletimiziň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrylýar. Resmi garşylamak dabarasy Hormat garawulynyň esgerleriniň ýörişi bilen tamamlanýar. Olar meýdançadan dabaraly gadam urup geçýärler.

Täjik Lideri Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowy “Kasri Millat” köşgüne çagyrýar. Bu ýerde iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, ikiçäk görnüşde ýokary derejeli türkmen-täjik gepleşikleri geçirildi.

Türkmen halkynyň Milli Liderini mähirli mübärekläp, Täjigistanyň Baştutany Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygyny Duşenbede kabul edýändigine örän şatdygyny nygtady. Türkmenistan biziň iň ýakyn dostumyz, strategik hyzmatdaşymyzdyr. Türkmenistan bilen bizi asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan dost-doganlyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar diýip, Prezident Emomali Rahmon belledi.

Ol Täjigistanyň netijeli döwletara dialogy çuňlaşdyrmaga, ony anyk many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ygrarlydygyny tassyklap, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň resmi saparynyň ägirt uly ähmiýetini belledi. Bu sapar doganlyk halklaryň taryhy we medeni umumylygyna esaslanýan ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda nobatdaky möhüm ädim bolar.

Dostlukly döwletiň Lideri Gahryman Arkadagymyzyň soňky ýyllarda ähli ugurlarda üstünlikli ilerledilýän köpugurly türkmen-täjik hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga uly goşandyny belledi. Şunuň bilen birlikde, şu gepleşikleriň barşynda däp bolan gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmaga ýardam etjek ylalaşyklaryň gazanyljakdygyna berk ynam bildirildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistana gelmek baradaky çakylygy hem-de mähirli kabul edilendigi üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirdi we mümkinçilikden peýdalanyp, täjik Liderine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy 21-nji martda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň Prezidentiniň başlangyjy boýunça “2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” atly Kararnamanyň kabul edilendigini nygtady. Dünýäniň 86 döwleti şol Kararnamanyň awtordaşy bolup çykyş etdi. Şolaryň hatarynda Täjigistan hem bar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi we türkmen tarapynyň tekliplerini goldaýandygy üçin Prezident Emomali Rahmona minnetdarlyk bildirdi.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şu ýyl ýurdumyzda we onuň çäklerinden daşarda beýik türkmen şahyry, Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň giňden baýram edilýändigini belläp, täjik Liderini bu şanly sene mynasybetli Aşgabatda geçirilmegi meýilleşdirilýän dabaralara gatnaşmaga çagyrdy.

Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny we ony mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegini ara alyp maslahatlaşdylar. Iki ýurduň Liderleri döwrüň talaplary bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Täjigistanyň milli ykdysadyýetleriniň ileri tutulýan ugurlaryny nazara almak bilen, döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugurlaryny anyklaşdyryp, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyga hil taýdan täze itergi bermegiň möhümdigi baradaky pikiri aýtdylar.

Haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak maksady bilen, söwda gatnaşyklarynda taraplaryň mümkinçiliklerinden has doly peýdalanmagyň zerurdygyna aýratyn üns berildi. Şunuň bilen birlikde, Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki hökümetara toparyň hem-de Türkmen-täjik işewürler geňeşiniň işini işjeňleşdirmegiň zerurdygy bellenildi.

Energetika, ulag-kommunikasiýalar, senagat, oba hojalygy ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň esasy ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Gepleşikleriň dowamynda ekologik meselä aýratyn üns berildi. Hususan-da, türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyny nygtadylar. Bu gazna esasy sebitleýin düzüm bolmak bilen, onuň işi Aralýaka sebitde ekologik we durmuş-ykdysady ýagdaýy gowulandyrmak babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilendir.

Iki ýurduň halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin Türkmenistanyň we Täjigistanyň bilim, ylym, medeniýet, saglygy goraýyş, bedenterbiýe, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardyklary tassyklanyldy.

Sebit we ählumumy gün tertibiniň özara gyzyklanma bildirilýän möhüm meseleleri-de jikme-jik ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, iri halkara, sebit guramalarynyň çäklerinde, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynda häzirki döwrüň wehimleri we howplary bilen bagly derwaýys meseleleri çözmek üçin gatnaşyklaryň geljekki mümkinçilikleri barada pikir alşyldy.

Soňra gepleşikler Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Prezident Emomali Rahmon türkmen halkynyň Milli Liderini hem-de ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalaryny Duşenbe şäherinde ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, Türkmenistan bilen köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmegiň Täjigistanyň daşary syýasy strategiýasynyň esasy ugurlarynyň hatarynda durýandygyny belledi. Dostlukly ýurduň Baştutany döwletara gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilýändigini we häzirki wagtda oňa strategik hyzmatdaşlyk häsiýetiniň mahsusdygyny kanagatlanma bilen aýdyp, şunda täjik-türkmen hyzmatdaşlygynyň hemmetaraplaýyn pugtalandyrylmagyna uly üns berýän Gahryman Arkadagymyzyň aýratyn hyzmatlarynyň bardygyny belledi.

Täjik Lideri Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu saparynyň ýurtlarymyzyň arasyndaky dialoga täze itergi berjekdigine, ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň gün tertibiniň hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylmagyna, hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemäge ýardam etjekdigine ynam bildirip, belent mertebeli myhmana söz berdi.

Hormatly Arkadagymyz Prezident Emomali Rahmona mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik, netijeli işlemek babatda döredilen ajaýyp şertler üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, şu saparyň iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek babatda möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri gepleşikleriň gün tertibine geçip, ilki bilen, syýasy-diplomatik gatnaşyklar meselesine ünsi çekdi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy häzirki wagtda iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklara mahsus bolan özara düşünişmegiň, birek-birege hormat goýmagyň ýokary derejesini kanagatlanma bilen belläp, ony mundan beýläk-de pugtalandyrmak babatda bilelikde tagalla edilýändigini aýtdy.

Parlament diplomatiýasy türkmen-täjik syýasy gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady we parlamentara gatnaşyklary, şol sanda ony parlamentleriň wekiliýetleriniň özara saparlaryny guramak arkaly işjeňleşdirmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Şunda parlament dostluk toparlary möhüm orun eýelemelidir.

Abraýly halkara düzümleriň — Birleşen Milletler Guramasynyň, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň we beýleki guramalaryň çäklerinde işlemekde Türkmenistanyň we Täjigistanyň uly tejribesi bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri şular barada aýtmak bilen, Täjigistanyň ýurdumyz tarapyndan öňe sürlen BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynyň 24-siniň awtordaşy bolup durýandygyny, BMG-niň çäklerinde döredilen Durnukly ulag boýunça dostlar toparyna gatnaşýandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Elbetde, biziň halkara hyzmatdaşlygymyz özara häsiýete eýedir diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi we öz nobatynda, Türkmenistanyň hem Täjigistanyň halkara başlangyçlaryna, onuň halkara guramalaryň düzümlerinde agzalygyna uly hormat bilen garaýandygyny aýtdy. Ýurdumyz Täjigistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen Kararnamalaryň 10-synyň awtordaşy bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwletimiziň bu möhüm ugurda doganlyk ýurt bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardygy tassyklanyldy.

Türkmenistan we Täjigistan sebitde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmek işine işjeň gatnaşýarlar. Şu maksatlar bilen, BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda ýurdumyz Milletler Bileleşiginiň ýörelgeleriniň hem-de halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny taýýarlamak baradaky başlangyjy öňe sürdi. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sebitdäki ýagdaý barada aýdyp, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň işine goldaw bermegiň zerurdygyny belledi.

Nygtalyşy ýaly, Merkezi Aziýa — BMG dialogyny yzygiderli ýola goýmak üçin ýurdumyz BMG-niň howandarlygynda Merkezi Aziýada we oňa goňşy zolaklarda Howpsuzlyk boýunça maslahaty döretmek başlangyjy bilen çykyş etdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri täjik tarapynyň ýokarda agzalan başlangyçlary durmuşa geçirmekde goldaw berjekdigine ynam bildirdi. Sebit howpsuzlygy babatda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygyň ähmiýetine üns berildi. Şunda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň konsultatiw duşuşyklary esasy şertleriň biri bolup çykyş edýär.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ekologiýa we tebigaty goramak boýunça gatnaşyklaryň derwaýysdygyny, hususan-da, häzirki wagtda suw serişdelerini aýawly saklamak, rejeli ulanmak meselesiniň aýratyn ähmiýete eýe bolýandygyny nygtady.

Türkmenistan ekologik howpsuzlygy üpjün etmek we howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça işleri alyp barýar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy belledi we ýurdumyzyň Aşgabatda Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky teklip bilen çykyş edendigini ýatlatdy. Täjik tarapynyň bu başlangyjy goldamagyna umyt edýäris diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri sebitiň derwaýys meselelerine degip geçip, goňşy sebitlerdäki we ýurtlardaky, aýratyn-da, Owganystandaky ýagdaýlar bilen baglylykda, sebit howpsuzlygynyň, durnuklylygynyň wehimleri hem-de howplary bilen bagly meselelere ünsi çekdi. Biz ozal Owganystan boýunça meseleleri çözmekde sebit derejesindäki işi güýçlendirmegiň zerurdygy barada aýdypdyk diýip, Milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Gürrüň Owganystanyň goňşy ýurtlarynyň gatnaşyklaryny pugtalandyrmak barada barýar. Çünki olar bu ýurtda parahatçylygyň we ylalaşyklylygyň çalt berkarar bolmagyna uly gyzyklanma bildirýärler.

Söwda-ykdysady ulgam ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistanyň bu ulgamda Täjigistan bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge gyzyklanma bildirýändigini tassyklady. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda iki ýurduň özara gatnaşyklary söwda, ulag-kommunikasiýalar, ýangyç-energetika toplumy, senagat, oba hojalygy, daşky gurşawy goramak ýaly ileri tutulýan ugurlary, hojalygy ýöredýän düzümleriň arasyndaky gatnaşyklary we beýleki ugurlary öz içine alýar.

Özara söwda kuwwatyndan doly we netijeli peýdalanmak üçin biziň giň mümkinçiliklerimiz bar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu meselede Söwda-ykdysady we ylmy-tehniki hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-täjik toparynyň işine bil baglanýandygyny aýtdy. Şunuň bilen birlikde, özara söwda öýlerini açmak boýunça ylalaşyklaryň ýerine ýetirilmegini çaltlaşdyrmagy maksadalaýyk hasaplaýarys diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Haryt dolanyşygyny artdyrmak maksady bilen, ýangyç-energetika toplumynyň, gurluşyk, himiýa hem-de azyk senagatynyň, derman önümçiligi pudagynyň önümleriniň we beýleki harytlaryň söwdasy ulgamynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň möhümdigi barada aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, hususy pudakda hyzmatdaşlygyň derejesini ep-esli ýokarlandyrmagyň, telekeçileriň arasynda yzygiderli duşuşyklary guramagyň zerurdygy nygtaldy. Türkmen halkynyň Milli Lideri bu baradaky gürrüňi dowam edip, haryt öndürijileriň bilelikdäki sergilerini, ykdysady forumlary, ykdysady häsiýetli beýleki çäreleri geçirmek tejribesini dowam etdirmegi teklip etdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmen-täjik işewürler geňeşiniň işini işjeňleşdirmegiň wajypdygyna üns çekildi. Geňeş tarapyndan söwda, maýa goýumlar, hyzmatlar ulgamlarynda we beýleki ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça anyk tekliplere garaşylýar.

Ulag ulgamy hem hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Häzirki wagtda Täjigistandan Türkmenistana, Hazaryň kenaryna, Eýrana, soňra Pars aýlagyna, Türkiýä çykmak arkaly ulag ugruny döretmek boýunça hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin ähli mümkinçilikler bar. Munuň özi Hytaýa we Ýewropa, Ýakyn hem Orta Gündogara iň gysga ýoldur diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy.

Energetika ulgamyna-da hyzmatdaşlygyň mümkin bolan ugurlarynyň biri hökmünde garaýarys diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy we gürrüňiň, hususan-da, türkmen elektrik energiýasyny hem-de tebigy gazyny Özbegistanyň üstünden Täjigistana ibermek barada barýandygyny belledi. Nygtalyşy ýaly, bu mesele eýýäm geçen ýylyň awgustynda Türkmenistanyň, Täjigistanyň, Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň sammitiniň çäklerinde Aşgabatda bolan duşuşygyň barşynda Prezident Emomali Rahmon bilen ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem ýurtlarymyzyň Täjigistana nebit önümlerini ibermek ulgamynda gatnaşyk edýändikleri bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň täjik tarapynyň isleglerine laýyklykda, olaryň möçberini artdyrmaga taýýardygy tassyklanyldy.

Ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda ýurdumyz önümçilik kooperasiýasy ulgamynda gatnaşyklary ýola goýmaga uly ähmiýet berýär. Hususan-da, ozal türkmen tarapynyň pagtany gaýtadan işlemek we halyçylyk boýunça bilelikdäki kärhanalary döretmek ulgamynda gatnaşyklary ýola goýmagy teklip edendigi, bu meseläni täjik hyzmatdaşlarymyz bilen ara alyp maslahatlaşmaga taýýardygy barada aýdyldy.

Üçünji ugur medeni-ynsanperwer ulgamdaky gatnaşyklar bilen baglanyşyklydyr diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi we Türkmenistan bilen Täjigistanyň arasynda bu ulgamda hyzmatdaşlygyň ýokary derejededigini kanagatlanma bilen belledi. Iki ýurduň özara esasda Medeniýet günlerini geçirmegiň asylly däbe öwrülendigini, hususan-da, 2022-nji ýylyň noýabrynda Türkmenistanda Täjigistanyň Medeniýet günleriniň üstünlikli geçirilendigine aýratyn üns çekildi. Şu günler bolsa Täjigistanda türkmen halkynyň baý medeniýetini görkezýän çäreler guralýar. Bularyň ählisi halklarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň baýlaşmagyna, olaryň has-da ýakynlaşmagyna ýardam edýär diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy we şeýle gatnaşyklary ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn derejede dowam etdirmegiň möhümdigini belledi.

Mälim bolşy ýaly, şu ýyl şanly sene — beýik türkmen şahyry we Gündogaryň bütin dünýäde ykrar edilen akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy halkara derejede giňden bellenilýär. Şahyr öz eserlerinde parahatçylyk, dostluk, hoşniýetlilik ýörelgelerini wasp edipdir. Onuň pikirleri we garaýyşlary häzirki günüň ählumumy gymmatlyklary bilen sazlaşýar. Şoňa görä-de, Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasy tutuş adamzadyň genji-hazynasynda mynasyp orun eýeledi diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, biz 2024-nji ýylyň 11-nji oktýabrynda Aşgabatda döwlet we hökümet Baştutanlarynyň Magtymguly Pyragynyň ýubileýine bagyşlanan halkara forumyny geçirmek baradaky çözgüdi kabul etdik. Türkmenistanyň Prezidenti tarapyndan Prezident Emomali Rahmonyň adyna çakylyk haty iberildi diýip, Milli Liderimiz aýtdy we türkmen tarapynyň Täjigistanyň Baştutanynyň şu duşuşyga gatnaşmaga umyt edýändigini belledi. Şeýle hem Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň çäklerinde 2024-nji ýylyň 17-18-nji maýynda Aşgabatda medeniýet ministrleriniň derejesindäki halkara maslahat geçiriler. Täjik tarapy maslahata Täjigistanyň medeniýet ministriniň gatnaşjakdygyny tassyklady.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki wagtda Aşgabat şäheriniň günorta böleginde Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynyň gurulýandygyny belledi. Onuň çäginde dostlukly ýurtlaryň meşhur akyldarlarynyň, şahyrlarynyň, ýazyjylarynyň ýadygärlikleriniň, şol sanda orta asyr täjik şahyry Saido Nasafi Mirobidiniň ýadygärligi oturdylar. Munuň özi türkmen we täjik halklarynyň arasyndaky ebedi dostlugyň nyşanyna öwrüler diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Bilim ulgamynda hem hyzmatdaşlygymyzyň ýokary derejesiniň emele gelendigini nygtamak gerek diýip, Milli Liderimiz sözüni dowam etdi we häzirki wagtda türkmen talyplarynyň onlarçasynyň Täjigistanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň geljekde türkmen ýokary okuw mekdeplerinde, şol sanda geljegi uly nebitgaz pudagy boýunça täjik raýatlarynyň bilim almaklary üçin orunlary hödürlemäge taýýardygy tassyklanyldy.

Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynda Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binasynyň gurulmagy bilim ulgamyndaky doganlyk gatnaşyklarynyň aýdyň mysalyna öwrüler. Mälim bolşy ýaly, bu mekdebiň düýbüni tutmak dabarasy hormatly Prezidentimiziň geçen ýylyň maýynda Täjigistan Respublikasyna bolan döwlet saparynyň çäklerinde geçirildi.

Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň we Täjigistanyň esasy ylmy merkezleriniň arasynda, aýratyn-da, tebigy bilimler, saglygy goraýyş, tehniki we ynsanperwer ylymlar boýunça göni gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň maksadalaýykdygy nygtaldy. Iki ýurduň arasynda bedenterbiýe we sport ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Türgenlerimiz biziň ýurtlarymyzda geçirilýän dürli sport çärelerine we ýaryşlara işjeň gatnaşýarlar diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy we bu ulgamda gatnaşyklary işjeňleşdirmegi teklip etdi.

Çykyşynyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri Prezident Emomali Rahmona türkmen-täjik gatnaşyklaryny ösdürmäge goşýan şahsy goşandy üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky däp bolan gatnaşyklaryň bilelikdäki tagallalaryň netijesinde, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ruhunda, ýurtlarymyzyň we halklarymyzyň abadançylygynyň bähbidine mundan beýläk-de okgunly ösdüriljekdigine we pugtalandyryljakdygyna ynam bildirdi.

Mümkinçilikden peýdalanyp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow täjik Liderine berk jan saglyk, bagtyýarlyk, döwlet işinde üstünlikleri, Täjigistanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, ösüş, rowaçlyk arzuw etdi.

Soňra Prezident Emomali Rahmon syýasy dialogy yzygiderli dowam etdirmegiň, şol sanda iki tarapyň bähbitlerine laýyk gelýän söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de işjeň ösdürmegiň möhümdigini belledi.

Nebitgaz, himiýa we metallurgiýa, senagat kooperasiýasy, oba hojalygy, ulag we ýük daşamak pudaklary täjik-türkmen hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, täjik tarapynyň milli ykdysadyýetler üçin strategik ähmiýetli ulgamlarda bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirmegiň mümkinçiliklerine garamaga taýýardygy aýdyldy.

Doganlyk ýurduň Baştutany iki döwletiň subýektleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak hem-de doganlaşan şäherleriň arasynda gatnaşyklary ýola goýmak arkaly sebitara hyzmatdaşlygy giňeltmegiň zerurdygyna aýratyn ünsi çekdi. Şeýle-de ol döwletara dialogyň möhüm bölegi bolup durýan medeni-ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmak meseleleri barada durup geçdi.

Täjik Lideri sebit we halkara guramalaryň çäklerinde hyzmatdaşlygy utgaşdyrmagyň hem-de birek-biregiň ählumumy başlangyçlaryny mundan beýläk-de goldamagyň ähmiýetini belledi. Şunuň bilen baglylykda, sebitde howpsuzlygy üpjün etmek, iki ýurduň degişli düzümleriniň gatnaşyklaryny pugtalandyrmak, şol sanda häzirki döwrüň wehimlerine garşy durmak babatda hyzmatdaşlygy giňeltmäge gyzyklanma bildirilýändigi nygtaldy.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda “Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2024-2025-nji ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmegiň Maksatnamasy”; Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty bilen Täjigistan Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň Diplomatik gullugyň işgärleriniň hünärini ýokarlandyryş we gaýtadan taýýarlaýyş merkeziniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik ministrligi bilen Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň ýanyndaky Binagärlik we gurluşyk boýunça komitetiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Seýsmologiýa we atmosferanyň fizikasy instituty bilen Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Geologiýa, seýsmiki durnukly gurluşyk we seýsmologiýa institutynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Arkadag we Hujand şäherleriniň arasynda doganlyk gatnaşyklaryny ýola goýmak barada Arkadag şäheriniň häkimligi (Türkmenistan) bilen Hujand şäheriniň döwlet häkimiýetiniň ýerine ýetiriji edarasynyň (Sugt welaýaty, Täjigistan Respublikasy) arasynda Ylalaşyk bar.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali bilen duşuşdy.

Duşuşygyň öňüsyrasynda iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde surata düşmek dabarasy boldy.

Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Gahryman Arkadagymyzy mähirli mübärekläp, Täjigistanyň döredijilikli daşary syýasy ugry hem-de netijeli ykdysady strategiýany durmuşa geçirýän doganlyk Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly ähmiýet berýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, ýurtlarymyzyň özara gatnaşyklarynyň soňky ýyllarda ähli ugurlar boýunça ösýändigi we ýokary ynanyşmak ýagdaýy bilen tapawutlanýandygy nygtaldy.

Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomali Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Merkezi Aziýa döwletleriniň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary we hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga goşýan uly goşandyny aýratyn belledi hem-de Gahryman Arkadagymyzyň täjik-türkmen gatnaşyklarynyň, strategik hyzmatdaşlygynyň okgunly ösdürilmegini üpjün etmekdäki hyzmatlaryna ýokary baha berdi.

Rustam Emomali özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleriň bardygyny belläp, türkmen halkynyň Milli Lideriniň şu resmi saparynyň barşynda gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň parlamentara derejedäki hyzmatdaşlyga täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Öz nobatynda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygyna mähirli kabul edendigi we myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda Türkmenistan bilen Täjigistan Respublikasynyň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklary ýokary derejesi bilen tapawutlanýar. Şol gatnaşyklar hoşniýetli goňşuçylyk, birek-birege hormat goýmak, deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýar.

Häzirki wagtda döwletara gatnaşyklara ynanyşmak we özara düşünişmek häsiýetiniň mahsusdygyna aýratyn üns çekildi. Munuň özi biziň ýurtlarymyza geljek döwür üçin hem türkmen-täjik gatnaşyklaryny ynamly ösdürmäge, halkara syýasatyň esasy meseleleri boýunça çemeleşmeleri ylalaşmaga, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýum işinde, medeni-ynsanperwer ulgamda uzak möhletli meýilnamalary işläp taýýarlamaga mümkinçilik berýär.

Döwletlerimiziň arasyndaky gatnaşyklary yzygiderli ösdürmekde milli parlamentlere möhüm orun berilýär diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we ikitaraplaýyn hem köptaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmakda parlament diplomatiýasynyň gurallaryny ilerletmek meselelerinde türkmen tarapynyň işjeň ornuny belledi.

Parlament işi anyk maksatlara we wezipelere eýe bolan sazlaşykly işdir. Parlamentariler içerki syýasy durnuklylygy saklamakda, demokratik institutlary ösdürmekde hem-de pugtalandyrmakda, jemgyýetçilik ylalaşyklylygyny, durmuş adalatlylygyny üpjün etmekde, döwletara gatnaşyklary ösdürmekde wajyp orun eýeleýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri nygtady we ikitaraplaýyn parlamentara gatnaşyklary giňeltmek, aýratyn-da, kanun çykaryjylyk işiniň tejribesini alyşmak we halkara giňişlikde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak babatda gatnaşyklary giňeltmek üçin oňat mümkinçilikleriň bardygyny aýtdy.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň we Täjigistanyň kanun çykaryjy edaralary iki döwletiň arasyndaky toplumlaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm bölegi bolup durýar. Soňky ýyllarda iki ýurduň parlamentleriniň bilelikdäki tagallalary esasynda durnukly parlamentara dialog ýola goýuldy, pikir alyşmalaryň netijeli gurallary işläp başlady. Söhbetdeşler şunda iki döwletde döredilen parlament dostluk toparlarynyň uly ornuna ünsi çekip, olaryň işine ýokary baha berdiler hem-de bu düzümleriň doganlyk halklaryň arasyndaky özara düşünişmegiň netijeli guraly bolup durýandygyny nygtadylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy Merkezi Aziýada parahatçylygy, durnuklylygy pugtalandyrmakda türkmen-täjik parlamentara gatnaşyklarynyň saldamly goşandyny bellediler. Şunuň bilen baglylykda, parlamentarileriň dürli sebit forumlaryna gatnaşmagynyň syýasy, ykdysady, ynsanperwer hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmek üçin amatly hukuk şertleriniň döredilmegine gönükdirilendigi aýdyldy. Olaryň işi özara gatnaşyklaryň däp bolan diplomatik gurallaryny hem baýlaşdyrýar.

Ählumumy derejede, aýratyn-da, çylşyrymly döwri başdan geçirýän häzirki şertler bilen baglylykda, parlamentarileriň işi boýunça meseleler-de ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunda köpugurly parlament diplomatiýasynyň ähmiýetine aýratyn üns berildi. Söhbetdeşler bu baradaky gürrüňi dowam edip, dürli ýurtlaryň kanun çykaryjylarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ornunyň artýandygyny, dünýäde döredilen parlamentara birleşikleriň, ilkinji nobatda, şolaryň iň irileriniň we abraýlylarynyň biri bolan Parlamentara Birleşigiň işiniň pugtalandyrylýandygyny kanagatlanma bilen bellediler. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanyň we Täjigistanyň wekilleri onuň işine işjeň gatnaşýarlar, häzirki zaman ösüşiniň derwaýys meseleleri boýunça sazlaşykly çykyş edýärler.

Häzirki wagtda döwletara gatnaşyklaryň, şol sanda biziň ýurtlarymyzyň gatnaşýan Merkezi Aziýa döwletleriniň Parlamentara forumynyň çäklerinde hyzmatdaşlyk uly ähmiýete eýe bolýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri we Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy bu ugruň geljeginiň uludygyny aýdyp, doganlyk ýurtlaryň wekilleriniň parlament meýdançalarynda bilelikdäki başlangyçlar, ilkinji nobatda, gatnaşyjy döwletleriň arasyndaky hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny pugtalandyrmak, ynsanperwer, jemgyýetçilik, medeni gatnaşyklary ösdürmek, zenanlaryň, ýaşlaryň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak meselelerinde bilelikdäki başlangyçlar bilen çykyş edip biljekdiklerini bellediler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň iki ýurduň ysnyşykly parlamentara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmäge, özara düşünişmäge, kanun çykaryjylyk işiniň tejribesini giňden alyşmaga, parlamentarileriň ähli oňyn pikirlerini we başlangyçlaryny höweslendirmäge taýýardygyny tassyklap, munuň türkmen hem-de täjik halklarynyň uzak möhletli bähbitlerine laýyk gelýändigini, döwletara hyzmatdaşlygyň strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýandygyny nygtady.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Täjigistanyň Oli Majlisiniň Milli Majlisiniň Başlygy Rustam Emomalä ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge işjeň gatnaşýandygy we uly şahsy goşandy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Oli Majlisiň Milli Majlisiniň Başlygy türkmen halkynyň Milli Liderine özara ynanyşmak ýagdaýynda geçen söhbetdeşlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Günüň ikinji ýarymynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy täjik paýtagtynyň merkezi böleginde ýerleşýän “Borbad” köşgüne tarap ugrady. Bu iri kinokonsert toplumy Duşenbäniň ajaýyp ýerleriniň biridir.

Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideri we Prezident Emomali Rahmon “Dostluk agşamy” atly bilelikdäki konserte tomaşa etdiler.

Türkmenistanyň we Täjigistanyň meşhur sungat ussatlary belent mertebeli myhmanlara hem-de Hökümet wekiliýetleriniň agzalaryna giň gerimli konsert maksatnamasyny hödürlediler. Onda öňden gelýän hoşniýetli goňşuçylyk däpleri, döwletleriň arasyndaky dostlukly gatnaşyklar aýdyňlyk bilen görkezildi. Konsert üstünlikli medeni hyzmatdaşlygyň aýdyň mysalyna, iki ýurduň halklarynyň abadançylygynyň bähbidine köptaraply gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şertine öwrüldi.

Konsert tamamlanandan soňra, täjik Lideri Gahryman Arkadagymyzy “Nowruz” köşgüne çagyrdy. Bu ýerde Täjigistanyň Baştutany belent mertebeli türkmen myhmanynyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Täjigistan Respublikasyna resmi sapary dowam edýär.

***

Şu gün Duşenbe şäheriniň “Istiklol” lukmançylyk toplumynda dostlukly täjik halkynyň çagalaryna Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň adyndan sowgatlary gowşurmak dabarasy boldy. Bu dabara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Buýrugyna laýyklykda, türkmen halkynyň gadymdan gelýän hoşniýetli gatnaşyklaryndan we ynsanperwer däplerinden ugur alnyp geçirildi.

Çärä ýurdumyzyň şu günler Duşenbe şäherinde bolýan Hökümet wekiliýetiniň agzalary, Täjigistan Respublikasynyň Hökümetiniň resmi wekilleri gatnaşdylar. Sowgatlary gowşurmak dabarasynyň dowamynda iki ýurduň medeniýet we sungat ussatlarynyň dost-doganlygy wasp edýän aýdym-sazly çykyşlary ýerine ýetirildi.

Çärede çykyş edenler iki döwletiň Baştutanlarynyň arasyndaky ynanyşykly gatnaşyklaryň, iki halkyň taryhy, medeni umumylygyna esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň netijesinde häzirki günde täjik-türkmen dialogyny mundan beýläk-de okgunly ösdürmek üçin berk binýadyň kemala getirilendigini bellediler. Nygtalyşy ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň we Täjigistanyň Lideri Emomali Rahmonyň arasynda geçirilen şu günki gepleşikleriň jemleri munuň aýdyň güwäsidir.

Täjik tarapynyň wekilleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa we Gahryman Arkadagymyza täjik çagalaryna sowgat hökmünde berlen dokma hem-de konditer önümleri, egin-eşikler, derman we lukmançylyk serişdeleri üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler.

***

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň resmi saparynyň çäklerinde Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň prezidiumynyň ýanyndaky Ýazuw mirasy merkezinde iki ýurduň ylym we döredijilik işgärleriniň gatnaşmagynda beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlik guraldy.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistan netijeli medeni syýasaty durmuşa geçirýär. Onda Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlary mynasyp dowam etdirilýär. Şonuň netijesinde, ajaýyp söz ussadynyň edebi mirasy ýurdumyzda we daşary ýurtlarda ylmy esasda hemmetaraplaýyn öwrenilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly ajaýyp goşgusy türkmen nusgawy şahyryna bagyşlanandyr.

“Tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşlige gatnaşyjylaryň belleýişleri ýaly, Magtymguly Pyragynyň döredijiligi diňe bir bahasyna ýetip bolmajak milli gymmatlyk bolmak bilen çäklenmän, eýsem, dünýä medeniýetiniň genji-hazynasynyň hem aýrylmaz bölegi bolup durýar. Onuň eserleri dürli halklaryň dillerine, şol sanda täjik diline terjime edildi hem-de dostlukly ýurtda örän meşhurdyr. Asyrlar geçse-de, Magtymguly Pyragynyň şygryýeti öz ähmiýetini birjik-de ýitirmeýär. Çünki onda umumadamzat gymmatlyklary — watançylyk, parahatçylyk söýüjilik, ynsanperwerlik, döredijilige çagyryş, hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk ýaly ýörelgeler öz aýdyň beýanyny tapýar.

Bellenilişi ýaly, ýubileý senesiniň halkara derejede baýram edilmegi dünýä jemgyýetçiligini Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasy bilen has giňden tanyşdyrmaga, umuman, ýurtlaryňdyr halklaryň arasyndaky netijeli ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam etmelidir. Munuň özi tutuş dünýäde parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini ilerletmegiň möhüm şerti bolup durýar.

***

Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň söwda-ykdysady ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge, netijeli işewürlik gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga uly gyzyklanma bildirýändikleri şu gün geçirilen bilelikdäki işewürlik maslahatynyň barşynda aýdyňlyk bilen görkezildi. Oňa iki ýurduň hususy ulgamynyň wekilleri gatnaşdylar.

Täjigistanyň Milli kitaphanasynyň maslahatlar zalynda geçirilen duşuşygyň gün tertibine ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň uly kuwwatyny nazara almak bilen, onuň ileri tutulýan ugurlary bilen baglanyşykly meseleler girizildi. Nygtalyşy ýaly, ýokary derejede yzygiderli amala aşyrylýan özara saparlaryň hem-de taraplaryň bilelikdäki tagallalary netijesinde soňky ýyllarda türkmen-täjik hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykdy. Şunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Täjigistan Respublikasyna şu gezekki resmi sapary däp bolan dostlukly döwletara dialoga kuwwatly itergi berdi.

Söwda gatnaşyklaryny mundan beýläk-de işjeňleşdirmegiň, özara haryt dolanyşygynyň möçberiniň artdyrylmagynyň geljegi, bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilmegi barada hem gyzyklanma bildirilip, pikir alşyldy. Şunuň bilen baglylykda, yzygiderli guralýan işewürlik duşuşyklarynyň we beýleki ugurdaş çäreleriň ähmiýetli orny bellenildi. Bu çäreler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy okgunly ösdürmegiň we diwersifikasiýalaşdyrmagyň täsirli gurallary bolup durýar.

Forumyň barşynda dürli pudaklarda, şol sanda senagat toplumy, ýangyç-energetika pudagy, oba hojalygy, ulag we logistika, maýa goýum işi boýunça türkmen-täjik gatnaşyklaryny ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

05.04.2024
Türkmenistanyň Prezidenti “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktoryny kabul etdi

Aşgabat, 4-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuarty kabul etdi.

Işewür wagt tapyp kabul edendigi hem-de ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallygyny bildirip, ABŞ-nyň işewür toparlarynyň uly ykdysady kuwwaty bolan Türkmenistan bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge çalyşýandyklaryny tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz myhmany gadymy we myhmansöýer türkmen topragynda mübärekläp, şu gezekki saparyň özara hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga oňyn mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdi hem-de netijeli gepleşikleriň geçirilmegini arzuw etdi.

Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň ABŞ bilen özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýan gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly ähmiýet berýändigi nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň ykdysady mümkinçilikleriniň netijeli ulanylmagynda amerikan kompaniýalarynyň goşýan goşandyny belläp, “Boeing”, “General Electric”, “John Deere”, “Case New Holland” ýaly iri kompaniýalaryň Türkmenistanda köp ýyllaryň dowamynda möhüm taslamalary amala aşyrýandyklaryny aýtdy.

Şunuň bilen baglylykda, işewürlik geňeşiniň türkmen-amerikan söwda-ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmekdäki aýratyn orny bellenildi. Geňeş iki ýurduň ykdysady guramalarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak, pugtalandyrmak we işjeňleşdirmek üçin netijeli gurala öwrüldi. ABŞ-nyň iri kompaniýalary türkmen bazarynyň strategik taýdan wajyp pudaklarynda üstünlikli işleýärler. Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk etmäge gyzyklanma bildirýän amerikan işewür toparlarynyň wekilleriniň sany barha artýar.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan ösüş maksatnamalary hem-de özgertmeler, telekeçiler üçin döredilen amatly şertler nazara alnanda, netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin täze mümkinçilikler bar. Şunda nebitgaz, elektroenergetika, gaýtadan dikeldilýän energetika, ulag-kommunikasiýa pudaklary, obasenagat toplumy, ýokary tehnologiýalar ulgamy geljegi uly ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň ABŞ-nyň kompaniýalary bilen netijeli hyzmatdaşlygyň giňeldilmegini goldaýandygyny we işewürler geňeşiniň anyk tekliplerine garamaga taýýardygyny belledi.

Işewür bildirilen ynam we many-mazmunly söhbetdeşlik üçin döwlet Baştutanymyza çuňňur hoşallygyny beýan edip, ABŞ-nyň işewür toparlarynyň geljegi uly türkmen bazarynda öz orunlaryny pugtalandyrmaga we bilelikdäki täze taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga çalyşýandyklaryny ýene-de bir gezek tassyklady.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuart birek-birege iň gowy arzuwlaryny beýan edip, köpýyllyk oňyn tejribä daýanýan ikitaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda okgunly ösdüriljekdigine ynam bildirdiler.

05.04.2024
Gahryman Arkadagymyz Duşenbä geldi

Şu gün irden türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iki günlük resmi sapar bilen Täjigistan Respublikasyna geldi.

Gahryman Arkadagymyzyň sapary mynasybetli Duşenbe şäheriniň Halkara howa menzilinde Türkmenistanyň hem-de Täjigistanyň Döwlet baýdaklary galdyryldy, Hormat garawuly nyzama düzüldi. Belent mertebeli türkmen myhmanynyň hormatyna dostlukly ýurduň medeniýet we sungat ussatlarynyň joşgunly aýdym-sazly çykyşlara giň orun berlip, dabaraly ýagdaý emele geldi. Bu ýerde Milli Liderimizi Täjigistanyň Premýer-ministri Kohir Rasulzoda we beýleki resmi adamlar garşyladylar. Soňra howa menzilinde hormatly Arkadagymyz bilen täjik tarapynyň resmi wekiliniň gysga wagtlyk söhbetdeşligi boldy.

Saparyň maksatnamasyna laýyklykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň we Täjigistanyň Prezidentiniň gatnaşmagynda ikiçäk hem-de giňeldilen düzümde türkmen-täjik gepleşikleriniň geçirilmegine garaşylýar. Duşuşyklaryň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalar toplumyna gol çekiler. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyzyň dostlukly ýurduň parlament ýolbaşçylary bilen duşuşyklary meýilleşdirilýär.

Ýeri gelende, şu günler Türkmenistanyň Täjigistandaky Medeniýet günlerine gatnaşmak üçin ýurdumyzdan uly wekilçilikli toparyň hem täjik topragynda bolýandygyny bellemeli. Iki ýurduň ylmy-döredijilik intelligensiýasynyň wekilleriniň gatnaşmagynda Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli geçiriljek ylmy duşuşyk, Türkmen-täjik işewürlik maslahaty hem Milli Liderimiziň saparynyň wakalarynyň üstüni ýetirip, aýry-aýry ugurlarda özara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine goşmaça itergi berer.

«Türkmenistan»

Duşenbe ş.

04.04.2024
Türkmenistanyň Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisi

Aşgabat, 3-nji aprel (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň şu ýylyň üç aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle-de gün tertibine Garaşsyz döwletimizde howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, şu ýylyň başyndan bäri Türkmenistanyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň Maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek, ýurdumyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de harby gullukçylary gullukdan boşatmagyň, raýatlaryň nobatdaky harby gulluga çagyrylyşynyň barşy barada hasabat berildi. Şunuň bilen birlikde, harby gullukçylaryň gulluk, ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Goranmak ministrligine degişli birnäçe desgalary gurmak we durkuny täzelemek baradaky resminamanyň taslamasy hem hödürlenildi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, döwletimiziň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasynyň düzgünlerini takyk ýerine ýetirmegiň wajypdygyny belledi. Harby we hukuk goraýjy düzümleriň öňünde durýan wezipeleriň talabalaýyk çözülmegi serkerdeleriň hünär derejesine, olaryň hukuk sowatlylygyna, döwrebap tehniki serişdeleri, tehnologiýalary özleşdirmeklerine gönüden-göni baglydyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we degişli resminama gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz harby gullukçylary harby gullukdan boşatmak hem-de Türkmenistanyň raýatlarynyň harby gulluga nobatdaky çagyrylyşy bilen baglanyşykly meselelere ünsi çekip, bu işleriň guramaçylykly ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Baş prokuror B.Muhamedow şu ýylyň ýanwar — mart aýlarynda alnyp barlan işleriň jemleri, döwlet Baştutanymyzyň kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilişine gözegçiligi amala aşyrmak boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem sanly ulgamy ornaşdyrmak, prokuratura edaralarynyň işgärler kuwwatyny berkitmek ugrunda görülýän çäreler barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, prokurorlary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hakynda Permana hem-de Karara gol çekdi. Döwlet Baştutanymyz ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, beýleki edara-kärhanalar tarapyndan kanunçylygyň takyk hem-de birmeňzeş berjaý edilişine berk gözegçilik etmegiň möhümdigini aýdyp, Baş prokurora ýol berilýän düzgün bozulmalaryny ýüze çykaryp, olary öz wagtynda düzetmek üçin çäreleri görmegi tabşyrdy.

Içeri işler ministri M.Hydyrow ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň şu ýylyň üç aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, ýurdumyzda jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, hukuk bozulmalarynyň, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak boýunça amala aşyrylan çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de ýangyn howpsuzlygy gullugynyň işini kämilleşdirmek babatda görlen anyk çäreler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny, jemgyýetiň, döwletiň bähbitlerini goramagyň, ýol hereketiniň, ýangyna garşy göreş kadalarynyň berjaý edilişine gözegçilik etmegiň Içeri işler ministrliginiň esasy wezipeleriniň biri bolup durýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, edaralarda we ilatyň arasynda wagyz-nesihat çäreleriniň, degişli düşündiriş işleriniň yzygiderli geçirilmeginiň möhümdigi bellenildi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümleri tarapyndan şu ýylyň birinji çärýeginde alnyp barlan işleriň netijeleri, kazyýet işini talabalaýyk alyp barmak, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, degişli düzümleriň işine sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kazyýet edaralarynyň hukuk bozulmalarynyň öňüni almak babatda alnyp barylýan işlere işjeň gatnaşmagynyň zerurdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz kazyýet işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça görülýän çärelere üns çekip, Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna bu ugurda alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmegi tabşyrdy. Şeýle-de ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak üçin kazyýet işgärleri bilen ýörite okuw sapaklaryny geçirmegi dowam etdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns çekildi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew şu ýylyň üç aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, döwlet bähbitlerini goramak, jemgyýetimizde durnuklylygy üpjün etmek boýunça görülýän toplumlaýyn çäreler, ýolbaşçylyk edýän edarasyny ösdürmegiň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, Türkmenistanyň konstitusion gurluşyny we çäk bitewüligini goramak bilen baglylykda, bu edaranyň öňünde durýan gaýragoýulmasyz wezipelere ünsi çekdi. Hususan-da, geçirilýän seljerme işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigi bellenildi.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň şu ýylyň ýanwar — mart aýlarynda alyp baran işleriniň netijeleri, Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de serhet galalaryny döwrebaplaşdyrmak, olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, harby gullukçylaryň netijeli gulluk etmegi, göwnejaý ýaşaýyş-durmuşy üçin zerur şertleriň döredilmegi bilen bagly meseleler barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň Döwlet serhediniň ygtybarly goralmagyny üpjün etmegiň, hem-de serhetlerimizi dost-doganlyk serhedine öwürmek üçin alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň möhümdigini nygtady. Serhet goşunlarynyň öňdebaryjy tehniki serişdeler bilen üpjün edilmegi harby gullukçylaryň hünär taýdan taýýarlygynyň ýokarlandyrylmagyny talap edýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra adalat ministri M.Taganow şu ýylyň başyndan bäri ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, düzümleýin edaralara sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle-de degişli maksatnamany durmuşa geçirmegiň barşy barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, häzirki wagtda adalat edaralarynyň işini sanly ulgama geçirmek boýunça işleriň alnyp barylýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, bu işleriň öz wagtynda, ýokary hilli ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmek tabşyryldy.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew şu ýylyň üç aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem işiň döwrebap usullaryny we iň täze tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça amala aşyrylýan çäreler, edarany ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi barada aýdyldy. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň garamagyna gullugyň düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak we ugurdaş hünärmenleri taýýarlamak bilen baglanyşykly resminamanyň taslamasy hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, degişli Karara gol çekdi we häzirki wagtda gümrük nokatlaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça işleriň alnyp barylýandygyny kanagatlanma bilen belledi. Şunuň bilen baglylykda, bu işleriň öz wagtynda, ýokary hilli ýerine ýetirilmegine berk gözegçilik etmegiň zerurdygyna üns çekildi.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýolbaşçylyk edýän düzümleri tarapyndan şu ýylyň başyndan bäri alnyp barlan işleriň netijeleri, edaranyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, onuň işgärler kuwwatyny pugtalandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, döwletimiziň migrasiýa ulgamyndaky syýasatynyň dünýäniň oňyn tejribesiniň we milli kanunçylygyň esasy ýörelgeleriniň utgaşdyrylmagyna, işiň innowasion usullarynyň ulanylmagyna gönükdirilendigini nygtady. Migrasiýa gözegçiligini kämilleşdirmek boýunça meseleleri üns merkezinde saklamak boýunça anyk çäreleri görmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Türkmenistanyň Harby doktrinasyna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň harby howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek boýunça çäreleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň goranmak ukybyny berkitmäge, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga uly ähmiýet berilýändigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky işleriň geljekde-de dowam etdiriljekdigini aýtdy.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

04.04.2024
Häzirki zaman meýilleri we innowasion çözgütler

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy söwda toplumynyň sergisine baryp gördi

Aşgabat, 3-nji aprel (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynda ýaýbaňlandyrylan sergä baryp gördi. Bu ýerde ýurdumyzyň söwda toplumyna degişli düzümleriň we telekeçileriň harytlarynyň, öndürýän önümleriniň dürli görnüşleri hem-de hyzmatlary hödürlenilýär.

Häzirki döwürde Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan beýik işleriniň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan ykdysady taýdan kuwwatly döwletleriň birine öwrüldi. Şunda haryt bolçulygynyň üpjün edilmegine, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan önümçiligiň kuwwatlanmagyna döwlet derejesinde aýratyn ähmiýet berilýär.

Ýurdumyzyň söwda toplumyna degişli düzümler we hususyýetçiler tarapyndan ýaýbaňlandyrylan sergi milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlarynyň kuwwatlanýandygynyň, olaryň Diýarymyzyň ykdysady ösüşine mynasyp goşant goşýandygynyň nobatdaky beýanyna öwrüldi. Giň gerimli gözden geçiriliş häzirki döwrüň sazlaşykly ösüşini, önümçilik kuwwatlyklarynyň uly geljegini aýdyň görkezýär.

Sergide söwda toplumynyň düzümleriniň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň kärhanalarynyň 210-dan gowragynyň öndürýän ýokary hilli önümleriniň we hyzmatlarynyň dürli görnüşleri öz beýanyny tapýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow, ilki bilen, ýurdumyzda sazlaşykly ösüş ýoluna düşen we ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagyna mynasyp goşant goşýan dokma toplumlarynyň ýokary hilli önümleri bilen tanyşdy. Bu ýerde häzirki zaman dokma toplumlarynyň ýokary hilli, ekologik taýdan arassa önümleriniň köp görnüşleri görkezilýär. Munuň özi ýurdumyzda hereket edýän dokma toplumlarynyň ýokary halkara görkezijilere laýyk derejede enjamlaşdyrylandygynyň, olarda ýokary hilli önümleriň öndürilýändiginiň nobatdaky beýanydyr.

Soňky ýyllarda “Türkmenistanda öndürildi” nyşanly dokma önümleri dünýä bazarlarynda öz ornuny pugtalandyrdy. Bu bolsa ýurdumyzyň eksport kuwwatlyklarynyň artmagynyň baş şertini emele getirýär. Gahryman Arkadagymyz sergide görkezilýän harytlar bilen tanşyp, olaryň hil derejesine möhüm ähmiýet berdi.

Türkmenistanda derini gaýtadan işlemek arkaly ýola goýlan önümçilik işjeň ösdürilýär. Munuň özi gön we gön önümleriniň gaýtadan işlenilmegine, olardan dürli görnüşli harytlaryň öndürilmegine giň ýol açýar. Aýratyn-da, ýerli çig mallardan öndürilýän aýakgaplar rahatlygy, hil taýdan ýokary halkara görkezijilere, häzirki zamanyň talaplaryna doly laýyk gelýär.

Gön we gön önümlerini taýýarlaýan düzümiň ýolbaşçysy häzirki döwürde netijeli işlemek, önümleriň hilini ýokarlandyrmak hem-de görnüşlerini artdyrmak ugrunda döwlet tarapyndan ähli zerur şertleriň döredilýändigi üçin Milli Liderimize, Arkadagly Gahryman Serdarymyza hoşallyk bildirdi.

Hünärmen Gahryman Arkadagymyzyň ak pata bermegi bilen, öz esasy işlerinden başga-da, paýtagtymyzda we ýurdumyzyň welaýatlarynda häzirki zaman awtomenzilleriniň gurluşyklaryny amala aşyrandyklaryny guwanç bilen gürrüň berdi.

Hormatly Arkadagymyz hünärmene alyp barýan işlerinde üstünlik arzuw edip, ýerli çig maldan öndürilýän önümleriň görnüşleriniň artdyrylmalydygyna, şunda aýakgaplaryň hiline, ýaramlylygyna, rahatlygyna möhüm ähmiýet berilmelidigine ünsi çekdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri sergi bilen tanyşlygyň dowamynda ýurdumyzda öndürilýän önümleriň, harytlaryň degişli derejede mahabatlandyrylmagy bilen baglanyşykly meseleleriň ähmiýetlidigini belläp, bu babatda döwrüň ösen tejribesinden ugur alyp, degişli işleri talabalaýyk guramak babatda sergä gatnaşýan ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow sergide görkezilýän dürli görnüşli matalary synlady. Bellenilişi ýaly, ýerli çig mallardan taýýarlanylýan köpöwüşginli matalar ýurdumyzyň dokma senagatynyň köpugurly ösdürilýändigini aýdyňlygy bilen äşgär edýär. Sergä gatnaşyjylar öz önümlerini söwda toplumynyň sergisinde görkezmäge döredilen mümkinçilik üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny bildirdiler.

Şeýle hem bu ýerde azyk önümleriniň, agyz suwlarynyň köp görnüşleri görkezilýär. Munuň özi ýurdumyzda azyk önümleriniň bolçulygyny üpjün etmek, halkymyzyň ösen islegini kanagatlandyrmak hem-de önümleri eksport etmek bilen baglanyşykly meselelere möhüm ähmiýet berilýändiginiň güwäsidir.

Gahryman Arkadagymyz häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelýän önümçiligi artdyrmak, oňa täzeçil tehnologiýalary, döwrebap usullary ornaşdyrmak meselelerine yzygiderli üns berilmelidigini belläp, şunda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, özara tejribe alyşmagyň ähmiýetlidigini nygtady.

Bu ýerde dürli görnüşli et we şöhlat önümleri-de görkezilýär. Guş etinden taýýarlanylýan önümler ýokary hilliligi, tagamlylygy bilen tapawutlanýar. Hünärmen guş etinden dürli görnüşli önümleri taýýarlamagyň aýratynlyklary we önümleriň ýerlenilýän bazarlary barada gürrüň berip, bu işleri ýokary derejede alyp barmak ugrunda döredilýän mümkinçilikler üçin Gahryman Arkadagymyza, hormatly Prezidentimize hoşallyk bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri häzirki döwürde dürli ugurlarda alnyp barylýan işleriň ähmiýetini açyp görkezmek, olaryň netijeli işini ýola goýmak bilen baglanyşykly meseleleriň wajypdygyny belläp, bu babatda ähli zerur mümkinçilikleriň döredilmelidigini aýtdy we degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Munuň özi önümçilik kuwwatlyklarynyň yzygiderli artdyrylmagynda aýratyn ähmiýetlidir.

Şol bir wagtyň özünde söwdanyň medeniýetini ýokarlandyrmagyň, ýola goýulýan hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmagyň möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenendigini belläp, Gahryman Arkadagymyz täzeçil usullaryň ornaşdyrylmagyna, önüm ugradylýan bazarlaryň geografiýasynyň giňeldilmegine örän jogapkärçilikli, hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini belledi.

Soňky ýyllarda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda täze tehnologiýalary we ylmy gazanylanlary ornaşdyrmak arkaly ykdysadyýeti döwrebaplaşdyrmak, köpugurly esasda ösdürmek meselelerine döwlet derejesinde aýratyn ähmiýet berilýär. Bu bolsa milli ykdysadyýetimiziň hemmetaraplaýyn kuwwatlanmagyna giň ýol açýar.

Milli Liderimiz sergä gatnaşýanlara üstünlik arzuw edip, bu ýerden ugrady.

04.04.2024
Ulag ulgamynda ynsanperwerlik ýörelgesi

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde ulag-kommunikasiýa ulgamynyň tutýan ornuna möhüm ähmiýet berilýär. Şonuň üçin-de bu ulgama sanly we innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, ony maddy-tehniki taýdan berkitmek işleri yzygiderli dowam etdirilýär.

Bitarap Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) Tertipnamasy esasynda ählumumy howpsuzlygy, parahatçylygy, deňhukukly hyzmatdaşlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekde öňe sürýän başlangyçlary dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan uly goldawa eýe bolýar. Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan dürli ugurlar boýunça Kararnamalaryň 26-synyň kabul edilip, olaryň 6-synyň ulag ulgamynyň işine degişli bolmagy, her ýylyň 26-njy noýabrynyň «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edilmegi ýurdumyzyň gazanan diplomatik üstünligidir.

Türkmenistanyň çäginden geçýän Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar halkara ulag geçelgeleri sebitiň howpsuzlygyna, parahatçylygynyň, durnukly ösüşiniň üpjün edilmegine-de saldamly goşant goşýar. Türkmenistan Hazar we Gara deňizleriniň üstünden geçýän, Ýewropa, Ýakyn Gündogar, Aziýa-Ýuwaş umman sebitlerini bir bitewi ulag ulgamyna birleşdirýän Ýewraziýa multimodal üstaşyr ulag taslamalaryny durmuşa geçirmegiň tarapdary bolup çykyş edýär.

Häzirki zaman dünýäsinde maglumatlary ibermegiň we almagyň tehnologiýalary gündelik durmuşymyzyň, şol sanda ulag ulgamynyň işiniň aýrylmaz bölegine öwrüldi. Bu işde önüm öndürijilerden başlap, isleg bildirilýän ýere çenli aralykda hereket edýän kärhanalaryň, guramalaryň, edaralaryňdyr gulluklaryň arabaglanyşygyny üpjün edýän maglumat we elektron hyzmatlara zerur bolan mümkinçilikler döredilýär. Netijede, häzirki zaman ylmy-tehniki özgertmelerini, sanly ulgamyň amatlyklaryny öz işinde giňden ulanýan ulag ulgamy kemala gelýär.

Hormatly Prezidentimiz hem-de Milli Liderimiz sebit we halkara derejeli iri forumlarda edýän çykyşlarynda ulag ulgamynyň hyzmatlaryny hemmeler üçin amatly, bäsdeşlige ukyply innowasion tehnologiýalar esasynda amala aşyrmak babatda wajyp başlangyçlary yzygiderli öňe sürýärler. Muňa Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň 1-nji martynda üçünji Antalýa diplomatiýa forumyndaky çykyşy hem aýdyň mysal bolup biler. Milli Liderimiz öz çykyşynda: «Inklýuziw ulag ulgamynyň kemala getirilmeginiň halkara söwdanyň, maýa goýum işjeňliginiň artmagyna täsir etjekdigi düşnüklidir» diýip belledi.

Hakykatdan-da, ençeme söwda guramalarynyň, banklaryň, maliýe-ykdysady institutlaryň halkara ulag taslamalaryny durmuşa geçirmäge goldaw bermegi ulag hyzmatlarynyň kämilleşmegine, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine, ynsanperwerlik, durmuş, medeni, ylym-bilim hyzmatdaşlygynyň işjeňleşmegine ýardam edýär. Bu bolsa, öz gezeginde, goşmaça iş orunlarynyň emele gelmegine, ilatyň durmuş-ýaşaýyş şertleriniň gowulanmagyna, asudalygyň, parahatçylygyň we durnukly ösüşiň berjaý edilmegine getirýär.

Ýurdumyzda içerki we üstaşyr ulag gatnawlarynyň yzygiderli artmagy onuň demir ýol, deňiz-derýa, howa we awtoulag görnüşleriniň ählisi üçin mahsus häsiýete eýe boldy. Her bir ulag görnüşiniň özboluşly aýratynlygyny nazara alyp, olaryň netijeli arabaglanyşygyny gazanmak, hereketiniň bütin dowamynda howpsuzlygy üpjün etmek babatda maksatnamalaýyn çäreler geçirilýär. Türkmenistanyň ulag ulgamynyň ösüş strategiýasy häzirki zaman maglumat we innowasion tehnologiýalardan toplumlaýyn peýdalanyp, dünýä halklarynyň ýakynlaşmagyna, özara düşünişmegine ýardam berýän ynsanperwer ugra gönükdirilendir.

Hojageldi ATAMYRADOW,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň uly mugallymy.

03.04.2024
Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisine gatnaşyjylara

Hormatly sergä gatnaşyjylar!
Gadyrly söwda toplumynyň işgärleri!

Sizi Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisiniň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Garaşsyz Watanymyzda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda giň gerimde amala aşyrylýan Prezident Maksatnamasynyň baş maksady ykdysady ösüşi hil taýdan täze derejä çykarmak, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak bolup durýar. Milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini dowam etdirmäge, ilatyň durmuş taýdan goraglylygyny berkitmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn wezipeleriň durmuşa geçirilmegi netijesinde, söwda toplumy häzirki wagtda halk hojalygynyň okgunly ösýän pudaklarynyň birine öwrüldi.

Ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň öndürilişini artdyrmak, söwda hyzmatlaryny kämilleşdirmek, esasan-da, halkyň sarp edýän harytlaryna bolan islegleri kanagatlandyrmak häzirki döwürde söwda toplumynyň öňünde durýan esasy wezipelerdir. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Diýarymyzyň bazarlarynda haryt dolanyşygynyň barha artýan möçberi bu wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň, ilatyň abadançylygynyň, durmuş derejesiniň ýokarlanýandygynyň güwäsidir.

Eziz watandaşlar!

Ýurdumyzda milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, innowasiýalary giňden ornaşdyrmak boýunça uly işler amala aşyrylýar. Bu ugurda Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň düzüminde ýokary tehnologiýaly önümçilik kärhanalaryny döretmek, ýerli çig maldan öndürilýän bäsdeşlige ukyply önümleriň görnüşlerini we möçberini artdyrmak babatda alnyp barylýan işler has-da buýsandyrýar. Hususan-da, pagta süýüminden ýüplükleri taýýarlaýan, dürli matalary dokaýan, tikinçilik önümlerini öndürýän kärhanalar ykdysadyýetiň depginli ösdürilmegine saldamly goşant goşýarlar. Häzirki döwürde ýokary hilli, ekologik taýdan arassa «Gala», «Ýeňiş», «Goza», «Wada», «Nusaý», «Bedew», «Bürgüt», «Akpamyk», «Merw», «Jeýtun», «Mäne» ýaly haryt nyşanly dokma önümlerimize içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýär.

Türkmen halkynyň milli el halyçylyk sungatynyň özboluşlylygyny gorap saklamak we kämilleşdirmek boýunça hem uly işler amala aşyrylýar. Biziň el halylarymyz deňi-taýy bolmadyk gözelligi, ýokary hili bilen meşhurdyr. Bu ugurda «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň kärhanalary türkmen el halysyny dokamagyň usullaryny geljek nesillere ýetirmek, gadymy nagyşlardyr göller salnan köpöwüşginli halylary dokamak, halylaryň gadymy nusgawy görnüşlerini dikeltmek boýunça guwandyryjy netijeleri gazanýarlar. Törlerimiziň bezegi bolan el halylarymyz içerki we daşary ýurtlardaky alyjylaryň sargytlary boýunça hem dokalýar. Bu bolsa halkymyzyň çeperçilik medeniýetiniň ajaýyp mirasy bolan türkmen halylarynyň dünýädäki meşhurlygyny has-da artdyrýar.

Bu gün giňden ýaýbaňlandyrylan Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisi ýurdumyzyň dokma pudagynyň, milli el halyçylyk sungatynyň ösüşlerine baha bermäge-de mümkinçilik döreder.

Hormatly myhmanlar!
Eziz watandaşlar!

Sergide ýurdumyzyň telekeçilik ulgamynyň ösüşine, hususy önüm öndürijileriň eksport mümkinçiliklerine aýratyn orun berilýär. Çünki biz daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksporta gönükdirilen önümleriň öndürilişini artdyrmak, täze senagat ugurlaryny döretmek boýunça maksatnamalary durmuşa geçirmekde türkmen telekeçilerine bil baglaýarys we munuň üçin ähli zerur şertleri döredýäris.

Bu alnyp barylýan tutumly işleriň netijesinde, Türkmenistanyň dünýä ýurtlary bilen söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy barha ösdürilýär. Harytlarymyzyň bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlanyp, ýurdumyzyň içerki bazarynda haryt bolçulygyny berkitmekde, daşary söwdany giňeltmekde oňat netijeler gazanylýar. «Türkmenistanda öndürilen» nyşanly harytlar bu gün dünýä bazarlarynda giňden tanalýar we ýokary hili, ygtybarlylygy bilen tapawutlanýar.

Hormatly myhmanlar!
Eziz watandaşlar!

Garaşsyz döwletimiz gysga wagtyň içinde durnukly ösüş ýoluna düşdi. Geçirilýän özgertmeler, oýlanyşykly çözgütler ýurdumyzda azyk bolçulygyny döretmek bilen birlikde, türkmen topragynda öndürilýän ýokary hilli önümleri daşary ýurtlara eksport etmäge hem giň mümkinçilik berýär. Bu sergi bedew bady bilen öňe barýan eziz Diýarymyzda beýleki pudaklar bilen bir hatarda, söwda toplumynyň hem maksatnamalaýyn wezipeleri üstünlikli amala aşyrýandygyny we belent sepgitlere ýetýändigini aýdyň görkezýär.

Hormatly sergä gatnaşyjylar!

Sizi Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisiniň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, abadançylyk, alyp barýan asylly işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

03.04.2024
Alyslara uzaýan ýollar

Hormatly Prezidentimiziň 29-njy martda sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisiniň barşynda üstümizdäki aýda «Aşgabat — Türkmenabat» ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açyljakdygy hakda aýdylmagy bizde guwanç duýgusyny döretdi. Gadymy Ýüpek ýolunyň täze döwrüň ruhuna laýyklykda gaýtadan dikeldilýän çagynda döwrebap awtoulag ýollarynyň gurulmagynyň halklaryň we ýurtlaryň arasyndaky dostana gatnaşyklary, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmekde uly ähmiýeti bardyr.

Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtoulag ýolunyň ilkinji bölegi bolan Aşgabat—Tejen böleginiň 2021-nji ýylyň 29-njy oktýabrynda dabaraly ýagdaýda açylyp, ulanylmaga berlendigi ýadymyzda. Ýoluň 203 kilometre barabar bolan bu böleginiň gurluşygyny ýol gurluşykçylarymyz dünýäniň ösen ýol gurluşyk ülňülerinden ugur alyp ýerine ýetirdiler. Bu gün üstünlikli hereket edýän ýokary tizlikli ýoluň welaýatymyzyň çäginden geçýän bu böleginiň ugrunda ýolagçylardyr sürüjiler üçin ähli amatly şertler bar. Ýoluň ugrundaky elektron töleg terminallarynyň, wideogözegçilik enjamlarynyň, tizlik ölçeýjileriň, aragatnaşyk nokatlarynyň ýol hereketinde ähmiýeti uludyr. Mundan başga-da bu ýerde söwda merkezleridir naharhanalar, inženerçilik desgalary, köp sanly köprüler, ýerasty we ýolüsti geçelgeler, suw geçirijiler, ýangyç guýujy beketler hem ýerleşip, awtoulag sürüjileridir ýolagçylara giň amatlyklary döredýär.

Ýene-de sanlyja wagtdan ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary böleginiň açylmagy bilen bu ugurdaky mümkinçiliklerdir amatlyklaryň gerimi has giňär. Ýurdumyzyň Ahal we Mary welaýatlarynyň çäklerinden geçip, gözel paýtagtymyzy Lebap welaýaty bilen birleşdirjek Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtoulag ýolunyň ýolagçylaryňdyr ýükleriň gysga wagtda, bökdençsiz gatnadylmagyny üpjün etjekdigi buýsanjymyzy goşalandyrýar. Bu iri taslamanyň doly durmuşa geçirilmegi bilen, logistiki hyzmatlaryň hili hem ep-esli ýokarlanar. Şeýle iri taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ugrunda taýsyz tagalla edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyza we Gahryman Arkadagymyza alkyşlarymyz çäksizdir.

Berdimyrat DURDYÝEW,

Tejen etrap Polisiýa bölüminiň polisiýanyň ýol gözegçilik bölümçesiniň wagyz-nesihat işleri boýunça gözegçisi, polisiýanyň kapitany.

03.04.2024
Türkmenistanyň Prezidentiniň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy

Aşgabat, 1-nji aprel (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Jemgyýetçilik guramalarynyň merkeziniň mejlisler jaýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegine bagyşlap ýazan «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly täze kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy boldy. Türkmenistanyň Halk Maslahaty, Mejlisi we jemgyýetçilik guramalary tarapyndan guralan dabara ýurdumyzyň bilim, ylym ulgamynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri, il sylagly ýaşulular, talyp ýaşlar gatnaşdylar.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň döwet galamyndan çykan täze eseriniň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygary astynda geçýän ýylda halkymyza ýetirilmeginiň döwürleriň arabaglanyşygyny, nesilleriň dowamatlylygyny şöhlelendirýändigi bellärliklidir.

Islendik arheologik ýadygärligiň, gadymy binagärligiň her bir nusgasynyň aňyrsynda irki adamzat medeniýetini esaslandyran halkymyzyň geçmiş taryhy ýatyr. Bu ýadygärlikler döwletleriň döreýşi, olaryň ýaşaýjylary we edermen, batyr goragçylary barada köp zatlary habar berýär. Bu milli gymmatlyklar Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ruhy we medeni galkynyşy başdan geçirýän halkymyzyň synmaz erkiniň, jebisliginiň, watansöýüjiliginiň aýdyň nyşany bolup durýar.

Tanyşdyrylyş dabarasy halkymyzyň baý medeni mirasyny, döredijilik däplerini beýan edýän sergi bilen badalga aldy. Bu ýerde amaly-haşam sungatynyň eserleri — taryhymyzyň gadymylygynyň we baý medeni mirasynyň görkezijisi bolan el işleri görkezildi. Döwlet Baştutanymyzyň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly täze kitaby serginiň merkezinde orun aldy. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzda we daşary döwletlerde uly meşhurlyga eýe bolan ylmy kitaplary, milli medeniýetimiz, däp-dessurlarymyz, Watanymyzyň häzirki döwürde ýeten sepgitleri baradaky dürli neşirler hem bar.

Döredijilik toparlarynyň, meşhur aýdymçy-sazandalaryň joşgunly çykyşlary dabara aýratyn öwüşgin çaýdy.

Tanyşdyrylyş dabarasynyň başynda ýygnananlar milli däplerimize, gymmatlyklarymyza, halkymyzyň gadymy taryhyna we köptaraply medeniýetine goýýan çäksiz sarpasy üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Çykyşlarda dünýä siwilizasiýasynyň ösüşine mynasyp goşant goşan halkymyzyň baý medeni mirasyny, taryhyny düýpli öwrenmegiň, aýawly saklamagyň hem-de giňden wagyz etmegiň zerurdygyny nygtaýan kitabyň möhüm ähmiýetine üns çekildi. Çykyş edenler «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabyň maddy medeniýetiň gymmatly ýadygärliklerini ulgamlaýyn toplamak, düýpli öwrenmek, wagyz etmek babatda döwlet Baştutanymyz tarapyndan durmuşa geçirilýän giň gerimli işleriň aýdyň görkezijisidigini biragyzdan bellediler.

Mälim bolşy ýaly, 23-nji martda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz taryhda rysgal-bereketli türkmen topragynyň uly ösüşleri başdan geçirendigini belläp, Watanymyzda dünýä belli W.Masson, R.Pampelli, W.Sarianidi ýaly alymlardyr arheologlaryň halkymyzyň şöhratly geçmişi bilen bagly birnäçe açyşlary edendigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, hormatly Arkadagymyza olar bilen, şeýle-de olaryň nesilleri bilen işleşmek, ýurdumyzyň dürli künjeklerine arheologlaryň saparlaryny guramak, umuman, gazuw-agtaryş işleri bilen bagly guramaçylyk işlerini alyp barmak miýesser etdi. Milli Liderimiziň taryhy çeşmelerden getiren maglumatlary täze kitabyň döremegine ýakyndan ýardam berdi.

Awtoryň pikir-garaýyşlary «Gadymy Änewiň täsinligi», «Taryhy birleşdirýän uly wakalar», «Ahal ýaýlasynda gadymy Änewiň şöhratly ýoly dowamata uzaýar» atly üç bapda beýan edilýär. Döwlet Baştutanymyz täsin rowaýatlary häzirki günlere çenli saklap galan, dürli döwürleriň hem-de halk hakydasynyň şaýady bolan Änew medeniýetiniň ähmiýetini kitabyň sahypalarynda giňişleýin beýan edýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow toplan maglumatlaryny seljermek bilen, gadymy Änewiň taryhy, binagärlik ýadygärlikleri, Jeýtun medeniýeti, belli alymlar tarapyndan häzirki Ahal welaýatynda we Änew şäherinde alnyp barlan gözlegleriň netijeleri, iň ýokary döwlet wezipesine saýlanmazyndan ozal, bu sebitde toplan iş tejribesi, Milli “Ak bugdaý” muzeýi, şeýle hem Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ajaýyp nyşanyna öwrülen Arkadag şäheriniň açylyşy barada gürrüň berýär.

Tanyşdyrylyş dabarasynda çykyş edenler Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň täze eseriniň ata-babalarymyzyň mirasyna aýawly garaýan halkymyzyň maddy we ruhy medeni mirasynyň dowamatlylygyny gorap saklamaga ýardam etjekdigini bellediler.

Ýokary çap usulynda neşir edilen kitap giň okyjylar köpçüligine niýetlenendir. Türkmen, iňlis we rus dillerinde neşir edilen eseriň ýaşlar üçin uly terbiýeçilik hem-de öwredijilik ähmiýetiniň boljakdygy gürrüňsizdir.

Dabaranyň ahyrynda ýygnananlar halkymyzyň medeni mirasyny, taryhyny ylmy esasda öwrenmek, gadymy gymmatlyklary ýüze çykarmak we dikeltmek, olary geljek nesillere ýetirmek ugrunda alyp barýan bimöçber işleri üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

02.04.2024
Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 1-nji aprel (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatda gowaça ekişi dowam edýär. Bu möwsümi agrotehniki möhletlerde, ýokary hilli geçirmek, ekişde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary doly güýjünde işletmek boýunça zerur çäreler görülýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär. Galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary, awtoulaglary galla oragy möwsümine taýýarlamak babatda hem zerur işler alnyp barylýar. Welaýatyň ýazlyk ýeralma we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri geçirilýär. Şeýle hem dowarlardan owlak-guzy, düýelerden köşek almak möwsümi tamamlanyp, häzirki wagtda ýaş mallary sagdyn ösdürip ýetişdirmek üçin degişli işler alnyp barylýar.

Häkim Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welaýatda meýilleşdirilen köpçülikleýin sport we medeni çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hem hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we gowaça ekişiniň talabalaýyk, bellenen agrotehniki möhletlerde geçirilmegini, welaýatyň bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny aýtdy we bu ugurda welaýatda alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, häzirki wagtda sebitde şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekişi dowam edýär. Oba hojalyk tehnikalaryndan we gurallardan netijeli peýdalanmak, bu jogapkärli möwsüme gatnaşýan ähli düzümleriň sazlaşykly işini üpjün etmek üçin zerur çäreler görülýär. 2024-nji ýylda ýurdumyzda bugdaýyň bol hasylyny öndürmek babatda öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda degişli ideg işleri ýerine ýetirilýär. Galla oragy möwsümine taýýarlyk görmegiň çäklerinde işlediljek kombaýnlary, bugdaý daşajak awtoulaglary, galla kabul ediş bölümlerini möwsüme taýýar etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Welaýatda gök-bakja ekinleriniň ekişi dowam edip, ýazlyk ýeralma, beýleki gök ekinler ekilen meýdanlarda agrotehniki çäreler geçirilýär. Sebitde dowarlaryň baş sanyny artdyrmak, olaryň önüm berijiligini ýokarlandyrmak we talabalaýyk idetmek boýunça-da zerur işler ýerine ýetirilýär. Häzirki wagtda welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda owlak-guzy möwsümi dowam edip, ony guramaçylykly geçirmek üçin degişli işler alnyp barylýar.

Şeýle hem häkim Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welaýatda meýilleşdirilen çärelere taýýarlyk görlüşi, “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna” laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, möwsümleýin işleriň agrotehniki möhletlerde geçirilmegine jogapkärçilikli çemeleşmegiň möhümdigini belledi we gowaça ekişiniň talabalaýyk alnyp barylmagyny, bugdaý meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň welaýatdaky möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Bellenilişi ýaly, sebitde gowaça ekişine girişilip, bu işlerde oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary doly güýjünde işletmek, ekiş möwsümini ýokary hilli, agrotehniki möhletlerde geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, welaýatdaky galla kabul ediş bölümlerini, elewatorlary, bugdaý daşajak awtoulaglary möwsüme taýýarlamak boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ilatymyzy ýurdumyzda öndürilýän ýeralma we gök-bakja ekinleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça berýän tabşyryklaryna laýyklykda, welaýatda bu ekinleriň ekişi dowam edýär, ekiş geçirilen ýerlerde bolsa agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri geçirilýär. Şu günler welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda dowarlardan owlak-guzy, düýelerden köşek almak işleri gyzgalaňly dowam edýär. Bu jogapkärli möwsümi guramaçylykly geçirmek üçin welaýatyň maldarlaryna ähli zerur şertler döredildi.

Häkim ýurdumyzda her ýyl giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welaýatda geçiriljek medeni-sport çärelerine taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hem hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, gowaça ekişiniň bellenen agrotehniki möhletlerde we ýokary hilli geçirilmeginiň, bugdaý meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we bu ugurda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli, öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, sebitde 2024-nji ýylyň pagta hasyly üçin gowaça ekişini bellenen möhletde geçirmek, ekişde ulanylýan kuwwatly oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmegini gazanmak ugrunda zerur çäreler görülýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri geçirilýär. Galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary we bu ugurda ulanyljak awtoulaglary galla oragy möwsümine doly taýýar etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyk bolçulygyny pugtalandyrmak, ilatymyzy ýurdumyzda öndürilýän ýeralma we beýleki gök-bakja önümleri bilen ýeterlik möçberde üpjün etmek babatda berýän tabşyryklaryna laýyklykda, ýazlyk ýeralma, sogan ekilen meýdanlarda degişli ideg işleri ýerine ýetirilýär. Şeýle hem welaýatyň maldarçylyk hojalyklarynda dowarlardan owlak-guzy, düýelerden köşek almak möwsümini guramaçylykly geçirmek üçin ähli zerur şertler döredilip, häzirki wagtda bu jogapkärli möwsüm dowam edýär.

Häkim Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welaýatda meýilleşdirilýän çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly binalardaky we desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hem hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, gowaça ekişiniň bellenen möhletlerde, ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini, ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegini esasy wezipeleriň hatarynda kesgitledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, sebitiň bugdaý ekilen meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Şeýle hem galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary, awtoulaglary möwsüme taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Welaýatda gowaça ekişi dowam edip, ekiş möwsümini bellenen möhletlerde we guramaçylykly geçirmek işleri gündelik gözegçilikde saklanylýar. Ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Şeýle hem sebitiň ýazlyk ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarynda degişli ideg işleri geçirilýär. Welaýatda dowarlaryň baş sanyny artdyrmak, olaryň önüm berijiligini ýokarlandyrmak, mallary talabalaýyk idetmek boýunça hem zerur çäreler alnyp barylýar. Häzirki wagtda maldarçylyk hojalyklarynda dowarlardan owlak-guzy, düýelerden köşek almak möwsümi guramaçylykly dowam edýär.

Häkim Bütindünýä saglyk güni mynasybetli welaýatda geçirilmegi meýilleşdirilen köpçülikleýin sport we medeni çärelere taýýarlyk görlüşi, “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna” laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hem hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda ýaýbaňlandyrylan möwsümleýin işleriň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we gowaça ekişiniň bellenen möhletlerde, ýokary hilli geçirilmegini, ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatlarda gowaça ekişi dowam edip, ekiş möwsümini bellenen agrotehniki möhletlerde geçirmek, bu ugurda ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryny hem-de gurallary doly güýjünde işletmek boýunça zerur çäreler görülýär. Ýurdumyzda bugdaýyň bol hasylyny öndürmek arkaly azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak maksady bilen, welaýatlaryň ak ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Galla oragy möwsümine taýýarlyk görmegiň çäklerinde galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary taýýarlamak boýunça degişli işler geçirilýär. Diýarymyzda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň öndürilýän möçberlerini artdyrmak, bu önümler bilen ilatymyzy bolelin üpjün etmek barada öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, häzirki wagtda welaýatlaryň ekerançylyk meýdanlarynda ýazlyk ekinleriň ekişi, olara ideg etmek işleri utgaşykly dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, agrotehniki çäreleriň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmeginiň ýerden bol hasyl almagyň esasy şertleriniň biridigini belledi hem-de gowaça ekişiniň agrotehniki möhletlerde, bökdençsiz geçirilmegini, ýurdumyzyň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmegini berk gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, ýazlyk ekinlere ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini, galla oragy möwsümine talabalaýyk taýýarlyk görülmegini tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň häkimlerine ýurdumyzda giňden bellenilýän Bütindünýä saglyk güni mynasybetli meýilleşdirilen medeni-köpçülikleýin, sport çäreleriniň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

02.04.2024
Müňýyllyklaryň sözi

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň “Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet” atly täze kitabyny okap

Söz — Hakyň ynsana peşgeşi. Söz — başlangyç. Söz — dowam. Sözüň güýji ýaşaýşyň güýjüne barabardyr. Heňňamyň çarhy hut ýolgörkeziji sözler bilen aýlanýar. 2024-nji ýylyň şygarynyň hem ýurdumyzda, hem tükel türki giňişlikde beýik söz ussadymyz Magtymguly Pyragynyň ady bilen baglanyşdyrylmagy hut şu hakykata ünsi çekmekde ymgyr uly ähmiýete eýe boldy. Heňňamlar bilen heňdeş türkmen topragynyň gadymy Änew şäheriniň şu ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi onuň üstüni ýetirip, hem ruhy, hem maddy medeniýetiň sarpasyny belende göterýär. Töwerekleýin seredeniňde, munuň özi diňe türki giňişligiň söhbedi däldir. Eýsem-de bolsa, ol ählumumy parahatçylygyň, bitewi abadançylygyň bähbitleri bilen baglydyr. Häzirki wagtda sözüň, medeniýetleriň ornuna iň uly hasapda gadyr goýmagyň ähli wajyplygy bilen öňe çykýandygy hemmä mälim. Ine, şeýle pursatlarda hem hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly gymmatly kitaby elimize gowuşdy.

Änew medeniýeti! Ekerançylygyň irki ojagy. Gadymy siwilizasiýanyň sallançagy. Ol ak bugdaýyň asyl mekany hökmünde belli. Dünýäde ilkinji bolup ak bugdaýy ösdürip ýetişdiren pederlerimiz bize “Bugdaý söz” diýen düşünjäni-de miras goýupdyrlar. Bugdaý söz! Ol — söz goýazylygynyň, kelam kämilliginiň gysbydan jaýdar kesgitlemesi. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň täze kitaby hem ak bugdaýyň asyl watanynyň şanyna ýürekden çykan bugdaý Sözdür! Pederleriň ruhuna tagzym, häzirki nesillere ýörelgelik taglymdyr. Türkmen medeniýeti — dünýä medeniýetiniň aýrylmaz bölegi. Täze kitap bolsa şol taryhy medeniýete düşünmegiň, oňa içgin aralaşmagyň açarydyr.

***

Şu günler ýurdumyzda döwlet Baştutanymyzyň täze eseriniň tanyşdyrylyş dabaralary giň gerimde dowam edýär. Aslynda welin, ýakynda Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek çäreleriň badalga toýunyň çäginde Ahal ýaýlasynda başlanyp, paýtagtymyzda dowam eden, biri-biriniň üstüni ýetiren halkara tutumly dabaralaryň, ylmy maslahatlaryň, söz eýeleriniň — žurnalistleriň köp sanlysyny bir döwrede duşuran mediaforumyň tutuşlygyna hormatly Prezidentimiziň “Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet” atly kitabynyň özboluşly tanyşdyrylyşyna öwrülendigini bellemelidiris. Hut şol wakalar hem watandaşlarymyz bilen bir hatarda, ýurdumyza nesibesi çeken myhmanlaryň ýüzlerçesini gadymy Änewiň ruhunda birleşdirip, olara kitapda beýan edilýän baý mirasy gözleri bilen görmäge, şol täsin dünýäniň gurşawynda ýaşamaga, bu topragyň halal duzundan dadyp, onuň ykbalyna hemişelik dahylly bolmaga mümkinçilik berdi. Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Änew topragynda minaralary göge howalanyp duran täze metjidiň açylyp, oňa hem Milli Liderimiziň başlangyjy, aksakgal ýaşulularyň makullamagy esasynda “Seýit Jemaleddin metjidi” diýlip at goýulmagy bahar berekedi siňen bu taryhy günleriň aýratyn gymmatly pursadyna öwrüldi. Munuň özi geçmişi hormatlamagyň, onuň şan-şöhratyny dikeltmegiň nusgalyk göreldesi bolmak bilen, il-halkymyzyň köňlüne kanagat gatdy. Müň aýdan haýyrly Oraza aýyndaky bu sogaply işiň sütün-sütün pederleriň ruhuny şat edip, şu günki nesilleriň mertebesini belende göterendigi hem aýdyňdyr.

Ine, şeýle wakalardan soňra, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň “Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet” atly täze kitabyny eliňe almagyň täsiri has-da başgaça. «Gadymy Änewiň täsinligi», «Taryhy birleşdirýän uly wakalar», «Ahal ýaýlasynda gadymy Änewiň şöhratly ýoly dowamata uzaýar» atly baplardan, birnäçe bölümlerden ybarat bolan kitap müňýyllyklaryň jümmüşine syýahata alyp gidýär.

“Uçaryň oýlanyp tapylmagy asmany Zemine duşurdy. Gäminiň oýlanyp tapylmagy kenary kenara gowşurdy. Barybir adam oglunyň iň beýik açyşy kitap bolmagynda galar. Sebäbi diňe kitap döwürleri döwürler bilen, nesilleri nesiller bilen duşurmagy başardy”. Bu sözler hut hormatly Prezidentimiziň täze kitaby hakda aýdylan ýaly. Gowy kitaplaryň aýratynlygy şeýle: sen kitaby okap oturan ýalysyň. Aslynda welin, kitap seni “okap”, duýgy-düşünjeleriňi aýdyňlaşdyryp, özüňi özüňe düşündirip barýandyr. Ine, täze eseriň gymmaty-da bizi aslymyza has-da ýakynlaşdyryp, Watan söýgüsine möwç berýänligindedir. “Bu topragyň her ädiminiň taryhdygyny”, “onuň abraýyny götermäge yhlas etseň, bu topragyň seniň at-abraýyňy iki esse belende göterýändigini” örän täsirli beýan edýänligindedir. Geçmişe daýanyp, geljegiň täze gözýetimlerini açýanlygyndadyr. Watany söýmek onuň taryhyny bilmekden, ilik-düwme öwrenmekden asla üzňe zat däldir.

Elbetde, islendik mekan-mesgeniň taryhy näçe baý boldugyça, ol hakda döredilýän rowaýatlardyr ýöredilýän pikir-çaklamalar hem köp bolýar. Hormatly Prezidentimiziň abyrsyz zähmetiniň miwesi bolan täze kitap Änewiň gatbar-gatbar taryhyna degişli dürli döwürleriň maglumatlaryny aň-akyl eleginde seljerip, bir ulgama salyp, örän ygtybarly we bitewi çeşmäni emele getirendigi bilenem wajyp ähmiýete eýedir. Şol bir wagtyň özünde-de döwlet Baştutanymyz bu işleriň heniz başlangyç tapgyrdadygyny nygtamak bilen, ylmy gözýetimleriň täze giňişliklerini açýar. Magtymguly Pyragynyň pähim ýükli setirleriniň kitabyň içinden eriş-argaç bolup geçmegi ony has-da özboluşly aýratynlyga eýe edýär.

***

Kitapda bellenilişi ýaly, dünýä belli Wadim Masson, Rafael Pampelli, Wiktor Sarianidi ýaly alymlardyr arheologlar halkymyzyň şöhratly geçmişi bilen bagly birnäçe açyşlary edipdirler. Gahryman Arkadagymyz olar bilen, şeýle-de olaryň nesilleri bilen işleşmekde, ýurdumyzyň dürli künjeklerine arheologlaryň saparlaryny guramakda, umuman, gazuw-agtaryş işleri bilen bagly guramaçylyk işlerini alyp barmakda hem asylly işleri amal etdi. 2004-nji ýylyň güýzünde ýurdumyzda “Türkmenistan — Änew medeniýetiniň we ak bugdaýyň watany” atly halkara ylmy maslahatyň guralyp, oňa R.Pampelliniň nesilleriniň çagyrylmagy ýaly işlerde hem Milli Liderimiziň tutanýerli tagallalary bar. Ýeri gelende aýtsak, meşhur alymyň çowlugy Luiza Pampelli Änew dabaralarynyň çäginde guralan şu gezekki halkara ylmy maslahata-da gatnaşdy. Myhman: “Änew medeniýeti adamzat taryhynda gymmatly açyşlara goşant goşmagyny dowam etdirýän baý medeni mirasy öz içine alýar. Türkmenistanyň Prezidenti hormatly Serdar Berdimuhamedowyň bu barada giňişleýin söhbet açýan «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabynda adamzat siwilizasiýasynyň irki ojagyny dünýä aýan etmekde uly hyzmaty bitiren garry atam R.Pampelliniň-de adynyň hormat bilen agzalmagy meni diýseň begendirdi. Şu gezekki giň wekilçilikli ylmy maslahatyň dowamyndaky çykyşlarda hem onuň alyp baran işleriniň soňky ýyllarda täze maglumatdyr açyşlar bilen üstüniň ýetirilendigine göz ýetirdik” diýip, täsirlerini paýlaşýar.

Ýeri gelende, täze kitabyň Änew dabaralaryna gatnaşan daşary ýurtly myhmanlaryň her biri üçin ajaýyp sowgat bolandygyny bellemelidiris.

— Änew diňe bir türki dünýäde däl, eýsem, tutuş Ýer ýüzünde-de öz şöhratly geçmişi bilen tanalýar. Türkmenistanyň baý taryhy bilen tanyşmakda hormatly Prezident Serdar Berdimuhamedowyň bu şähere «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» derejesiniň berilmegi mynasybetli geçirilýän şanly wakalaryň öňüsyrasynda çap edilen «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly täze kitabynyň ähmiýeti örän uludyr. Men eýýäm kitap bilen tanşyp başladym, onda gymmatly taryhy maglumatlar getirilipdir. Türkmenistan haýran galdyrýan baý medeniýeti, şöhratly taryhy bilen beýikdir — diýip, «TASS» habarlar agentliginiň Baş direktorynyň birinji orunbasary Mihail Gusman paýtagtymyzda guralan halkara mediaforumdan soň söhbetdeş bolanymyzda aýtdy.

Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Sýan Naýçen täze kitap baradaky pikirlerini paýlaşmak bilen, Änewdäki Seýit Jemaleddin metjidinde şekillendirilen aždarhalaryň Hytaýyň şekillendiriş sungaty bilen ýakynlygyna ünsi çekýär. Bu meňzeşlik orta asyrlarda türkmen hem-de hytaý ussalarynyň arasynda gatnaşyklaryň alnyp barlandygyna şaýatlyk edýär. Bu barada Gahryman Arkadagymyz Änewdäki täze metjidiň açylyşynda eden çykyşynda giňişleýin durup geçdi.

...Şu pikir-garaýyşlary seriňde saldarlap, täze kitabyň halkara giňişlikde dost-doganlygy, parahatçylygy pugtalandyrmakda hem möhüm ähmiýete eýedigi barada oýlanýarsyň.

***

Islendik taryhyň ägirtligi onuň şu günki dowamaty bilen ölçenilýär. Änew topragynyň şan-şöhratynyň beýikligi, ol bu günki gün şaha ýaýyp, kök ýaýradyp, ösüşli ýoly dowam etdirýär. Ozal görlüp-eşidilmedik täze belentliklere ümzük atýar. Änew — dünýä deý giň ýurdumyzyň tutuş çäkleri ýaly, düýnüne berimsiz şu güni, şu gününe berimsiz geljegi bolan mekan! Onuň ösüşli menzilleri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Ahal welaýatyna ýolbaşçylyk eden ýyllarynda amal eden döwletli işleri bilen-de aýrylmaz baglanyşyklydyr. Tutuş sebite şan getiren beýik işler kitapda täsirli beýan edilýär.

Asyl-ha, kitaby okap, bu topragyň taryhy çuňluklaryna aralaşyp, beýik şahsyýetleri dünýä beren, diňe Änew galasy däl, eýsem, şöhratly Nusaýy bilen, Oguz kendi — Yzgandy bilen, Paryzdepesi, Şähryslamy, Abiwerdi bilen, gahryman Gökdepe galasy bilen, ýene-de ençe-ençe gadymy ýadygärlikleri bilen taryhy tug deýin belende göterip duran, ganatly ahalteke bedewleri bilen dünýäniň ösüşine tizlik beren gadymy Arkaçda bu günki gün Arkadag şäheri ýaly sebitde deňi-taýy bolmadyk ajaýyp şäheriň binýat bolmagynyň tebigylykdygyna göz ýetirýärsiň. Munuň özi heňňam hakydasynyň döwrüň hakykatyna öwrülmegidir. Döwrümiziň bu mizemez hakykaty bolsa hormatly Prezidentimiziň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly täze kitabyndaky şu jümlelerde anyk-aýdyň beýanyny tapýar: “Adamzadyň ajaýyp geljegini bilelikde gurmak üçin täze-täze pikir-taglymatlary öňe sürmek — biziň döwletimize, Gahryman Arkadagymyza mahsus ýörelge. Ol ata-baba asylly ýolumyzyň döwrebap dowamaty. Çünki ýaşaýyş hemişe täze başlangyçlaryň, täzeçe pikirleriň muşdagy. Dünýäniň iň uly genji-hazynalarynyň biri — pikir. Täze pikirler, täzeçe pikirlenmeler täze gözýetimleri açýar, täze mümkinçilikleri döredýär”.

Kakamyrat REJEBOW.

“Türkmenistan”.

02.04.2024