Aşgabat, 13-nji sentýabr. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşynyň birnäçe möhüm meseleleri girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, milli kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzda amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeleriň hukuk binýadyny berkitmek maksady bilen, kanunçylyk namalarynyň birnäçesine, hususan-da, raýat-hukuk gatnaşyklaryny pugtalandyrmak, administratiw hukuk bozulmalary, salgytlar, awtomobil ulagy bilen baglanyşykly hereket edýän kanunlara üýtgetmeler hem-de goşmaçalar girizilýär. Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli geçiriljek Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görlüşi barada-da aýdyldy. Bu ugurdaky işler Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwany, Ministrler Kabineti, degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler, jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde alnyp barylýar.

Daşary ýurtlaryň parlamentleri, halkara guramalar bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagyň çäklerinde Beýik Britaniýanyň Daşary işler, Arkalaşyk we ösüş ministrliginiň Sebitleýin ösüş müdirliginiň ýolbaşçysy bilen duşuşyk geçirildi. Mejlisiň deputatlarynyň Birleşen Milletler Guramasynyň düzüm birlikleriniň wekilleri bilen duşuşyklary guraldy. Şeýle hem parlamentiň ýolbaşçysy deputatlaryň döwlet syýasatyny, kabul edilen kanunlaryň many-mazmunyny halkymyza düşündirmek, Halk Maslahatynyň taryhy, syýasy-jemgyýetçilik ähmiýeti barada geçirilýän wagyz-nesihat çärelerine gatnaşýandyklary, Garaşsyzlygyň 33 ýylynyň dowamynda ýurdumyzyň durmuşynyň dürli ugurlarynda gazanylan üstünlikleri barada köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde çykyş edýändiklerini aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze kanun taslamalary işlenip taýýarlananda olaryň kämil, döwrebap bolmagyny gazanmagyň zerurdygyny belledi. Kanunlar döwletimiziň alyp barýan netijeli syýasatyny görkezmelidir, halkymyzyň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmaga şert döretmelidir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we olaryň ähmiýetini halk köpçüligine düşündirmek işlerini dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow 10-11-nji sentýabrda Aşgabatda geçirilen maýa goýum forumynyň, Türkmenistanyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahatyň we ugurdaş sergileriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, maýa goýum forumyna 44 ýurtdan, şol sanda halkara guramalaryň 22-sinden, daşary ýurt döwlet edaralarynyň we kompaniýalarynyň, Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň wekilleri gatnaşdylar. Maksatnama laýyklykda, forumyň çäklerinde ýurdumyzyň ösüşine we halkara başlangyçlaryna bagyşlanan ykdysadyýet, ulag-aragatnaşyk, nebitgaz, energetika meseleleri boýunça umumy mejlisleriň 3-si, ykdysadyýetiň möhüm ugurlary boýunça mejlisleriň 7-si, “tegelek stoluň” başyndaky maslahatlaryň 4-si geçirildi. Türkmen tarapynyň wekilleri öz çykyşlarynda milli ykdysadyýetiň pudaklaryndaky maýa goýum mümkinçilikleri, durmuşa geçirilmegi göz öňünde tutulýan taslamalar, döredilen amatly maýa goýum gurşawy, halkara tejribä laýyklykda, maýadarlar üçin döredilýän hukuk, maliýe-ykdysady şertler barada giňişleýin gürrüň berdiler. Forumda çykyş eden daşary ýurtly bilermenler, iri halkara guramalaryň, kompaniýalaryň ýolbaşçylary döwletimiziň halkara abraýynyň has-da ýokarlanýandygyny we öz üstüne alan halkara borçnamalaryna ygrarlydygyny bellediler.

Forumyň wekilleri Türkmenistan bilen Owganystanyň arasynda nebit-gaz, energetika, ulag-logistika, aragatnaşyk pudaklaryna degişli iri maýa goýum taslamalarynyň açylyş we gurluşyk işlerine badalga bermek dabarasyna sanly ulgam arkaly gatnaşdylar. Maýa goýum forumynyň çäklerinde ýurdumyzyň degişli ministrlikleri, pudaklaýyn dolandyryş edaralary we kärhanalary bilen daşary ýurtly kärdeşleriniň arasynda jemi 9 sany ähtnama, 5 sany ylalaşyga, 8 sany şertnama gol çekildi. Halkara guramalaryň, maliýe institutlarynyň, daşary ýurtlaryň döwlet edaralarynyň hem-de kompaniýalaryň ýolbaşçylarydyr wekilleri bilen 80-den gowrak duşuşyk guraldy. Olaryň barşynda ykdysadyýetiň dürli pudaklary boýunça hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň we ösdürmegiň mümkinçilikleri, özara bähbitli gatnaşyklaryň ugurlary barada pikir alşyldy.

Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynda geçirilen Türkmenistanyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahata hem-de sergä ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň 28-si, ýerli hususy taraplaryň 58-si, 14 döwletden daşary ýurt kompaniýalarynyň 28-si gatnaşdy. Maslahatyň çäginde «Hi-Tech Startup Turkmenistan — 2024» atly bäsleşigiň jemlerini jemlemek dabarasy geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň paýtagtynda geçirilen maýa goýum forumynyň döwletimiziň dünýä ýurtlary bilen ykdysady hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga, täze işewür gatnaşyklary ýola goýmaga, ýurdumyzyň maýa goýum mümkinçilikleri bilen tanyşmaga oňyn şertleri döredendigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere ýurdumyzda maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek hem-de bu ugurdaky halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek babatda işleri netijeli dowam etdirmek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow ýurdumyzda uglewodorod serişdelerine baý meýdançalary ýüze çykarmak we özleşdirmek, pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň sanly ulgam arkaly dolandyrylýan we dürli şertlerde işlemäge mümkinçiligi bolan 3D geofiziki enjamlar toplumy bilen üpjün edilmegi türkmen geologlaryna uglewodorod serişdelerine baý meýdançalary ýüze çykarmaga, anyk maglumatlary almaga mümkinçilik berer. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýerasty baýlyklary ýüze çykarmak, uglewodorod çig mal binýadyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işleriň depginini güýçlendirmegiň, pudagyň maddy-tehniki binýadyny berkitmek hem-de zerur bolan enjamlar bilen üpjün etmek babatda çäreleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasyna 3D geofiziki enjamlar toplumyny ornaşdyrmak baradaky teklibini goldap, wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, welaýatlarda bugdaý ekişi agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Ekiş möwsüminde önüm öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek, oba hojalyk tehnikalaryny netijeli işletmek boýunça degişli çäreler görülýär. Döwlet Baştutanymyzyň ak pata bermegi bilen, ýurdumyzda pagta ýygymyna girişilip, häzirki wagtda bu iş guramaçylykly dowam edýär. Ýygnalýan hasyly kabul ediş harmanhanalarynda, pagta arassalaýjy kärhanalarda bökdençsiz kabul etmek, hasyly daşamakda ulanylýan awtoulaglary netijeli işletmek babatda zerur işler ýerine ýetirilýär. Ýurdumyzyň welaýatlarynyň maldarçylyk hojalyklarynda oba hojalyk mallaryny talabalaýyk idetmek, olaryň baş sanyny artdyrmak, önüm berijiligini ýokarlandyrmak maksady bilen, mallar üçin ot-iýmleriň ätiýaçlyk gorlaryny döretmek, ahalteke bedewleriniň baş sanyny köpeltmek, olary talabalaýyk idetmek, tohum arassalygyny gorap saklamak boýunça işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini we ýerleriň melioratiw ýagdaýlaryny gowulandyrmak, suw serişdelerini tygşytly peýdalanmak üçin derýalaryň kenarlaryny berkitmek, suwaryş, şor suw akabalaryny arassalamak işleri dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, welaýatlarda bugdaý ekişini bellenen möhletlerde we talabalaýyk geçirmek boýunça degişli çäreleri görmegiň, gallaçy daýhanlary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmegiň, ekişde ulanylýan tehnikalary doly güýjünde işletmegiň möhümdigini belledi we ýetişdirilen pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak boýunça guramaçylyk işlerini alyp barmagy tabşyrdy.

Şeýle hem wise-premýer şu ýylyň 16-njy sentýabrynda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Tohumçylyk meseleleri boýunça hökümetara utgaşdyryjy geňeşiniň mejlisini, 19-20-nji sentýabrda “Oba hojalyk ekinleriniň tohumçylygynda ýetilen sepgitler we öňde durýan wezipeler” atly halkara ylmy maslahaty geçirmek boýunça görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, geňeşiň mejlisine we halkara ylmy maslahata, degişlilikde, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretarynyň orunbasarynyň, Tohumçylyk meseleleri boýunça hökümetara utgaşdyryjy geňeşiniň agzalarynyň, oba hojalyk ekinleriniň tohumçylygy bilen meşgullanýan hem-de oba hojalyk pudagynyň beýleki ugurlarynda işleýän hünärmenleriň, ylmy işgärleriň, kompaniýalaryň wekilleriniň gatnaşmaklary meýilleşdirilýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagyna dünýä tejribesini ornaşdyrmagyň, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm ähmiýetini belledi hem-de GDA-nyň Tohumçylyk meseleleri boýunça hökümetara utgaşdyryjy geňeşiniň mejlisini, «Oba hojalyk ekinleriniň tohumçylygynda ýetilen sepgitler we öňde duran wezipeler» atly halkara ylmy maslahaty ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda giňden bellenilýän Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramyna, Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görmegiň çäklerinde paýtagtymyzda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, baş baýramymyzyň öňüsyrasynda Aşgabady bagy-bossanlyga büremek, paýtagtymyzyň ýaşaýjylarynyň we myhmanlarynyň medeniýetli dynç almaklary üçin has amatly şertleri döretmek, baýramçylyk çärelerini ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen baglylykda, medeni-durmuş maksatly binalary abatlamak, ýanaşyk ýerleri, seýilgähleri, baglary, suw çüwdürimlerini abadanlaşdyrmak, bezeg güllerini ekmek boýunça işler yzygiderli alnyp barylýar. Şäheriň baýramçylyk bezegine aýratyn ähmiýet berilýär. Şeýle hem Aşgabat şäheriniň “Parahat — 7” ýaşaýyş toplumynda 4 sany her biri 54 öýli, 9 gatly, 9 sany her biri 36 öýli, 9 gatly ýaşaýyş jaýlarynyň we seýilgähiň açylyş dabaralaryny geçirmek meýilleşdirilýär. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň durmuşynda uly ähmiýete eýe bolan taryhy waka — Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz ýurdumyzda, şol sanda Aşgabatda döwletimiziň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli baýramçylyk çärelerini giňden guramagyň, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine ýokary derejede taýýarlyk görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere paýtagtymyzda bezeg we abadanlaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri talabalaýyk dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzyň ykdysady üstünlikleriniň sergisini guramak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, gözden geçirilişi paýtagtymyzdaky "Garagum" myhmanhanasynyň ýanyndaky meýdançada geçirmek meýilleşdirilýär. Onuň açylyş dabarasy 19-njy sentýabrda guralar. Sergide hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda dürli ugurlar boýunça amala aşyrylýan özgertmeler, Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanylan üstünlikler öz beýanyny tapar. Forumyň çäklerinde döwlet we hususy kärhanalara täze önümleri, geljekki ösüş maksatnamalary, maýa goýum taslamalary bilen tanyşdyrmak üçin mümkinçilik dörediler. Şeýle hem haly dokamak, dutar ýasamak, küýzegärlik ýaly halk senetçiliginiň görnüşleri boýunça ussatlyk sapaklaryny guramak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllygy mynasybetli geçirilýän ýurdumyzyň ykdysady üstünlikleriniň sergisine ýokary derejede taýýarlyk görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere sergide döwletimizde durmuşa geçirilýän özgertmeleriň, gazanylan üstünlikleri beýan edýän işleriň giňden görkezilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli yglan edilen döredijilik bäsleşikleri barada hasabat berdi.

Beýik akyldar şahyrymyzyň baý edebi mirasyny düýpli öwrenmek, çeper döredijilik bilen meşgullanýan ýaşlary höweslendirmek, olaryň kalbynda dana şahyrymyzyň eserlerinde öňe sürülýän watansöýüjilik, agzybirlik, halallyk, ynsanperwerlik ýaly asylly ýörelgelere söýgi döretmek maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşiginiň çäklerinde döredijilik bilen meşgullanýan ýaşlaryň arasynda “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly bäsleşik yglan edildi. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy hem-de mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň Medeniýet ministrligi, Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti tarapyndan degişli jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde ýaş ýazyjylaryň, dramaturglaryň, suratkeşleriň, sazandalaryň hem-de kitaphana işgärleriniň arasynda birnäçe döredijilik bäsleşikleri geçirildi. Olaryň jemleri jemlenildi hem-de ýeňijilere baýraklary gowşurmak dabaralary boldy.

Şu ýylyň 28-nji sentýabrynda Döwlet çeperçilik akademiýasynyň sergiler jaýynda şanly seneler mynasybetli yglan edilen bäsleşikleriň ýene-de birnäçesiniň jemlerini jemlemek dabarasy bolar. Bellenilişi ýaly, bu çäreleriň geçirilmegi Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň edebi mirasyny giňden wagyz etmek, ýaş döredijileri täze üstünliklere ruhlandyrmak, milli edebiýatymyzy we medeniýetimizi has-da belent sepgitlere ýetirmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli halkara derejede giň gerimli işleriň alnyp barylýandygyny, bu işleriň şahyryň hormat-sarpasyny has-da belende götermäge, edebi mirasyny giňden wagyz etmäge, düýpli öwrenmäge ýardam edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi we mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllygy mynasybetli geçiriljek döredijilik bäsleşiklerine gowy taýýarlyk görmek hem-de olary ýokary derejede geçirmek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde halkara olimpiadalary we ylmy-amaly maslahatlary geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylmyň iň soňky gazananlary bilen enjamlaşdyrylan bilim edaralary gurlup ulanmaga berilýär, kämil hünärmenleri taýýarlamak boýunça maksatnamalaýyn işler durmuşa geçirilýär. Ylym-bilim ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmäge ýardam berýän halkara ylmy maslahatlary, sergileri, bäsleşikleri, olimpiadalary geçirmekde oňyn tejribe toplandy.

«Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasynda», şeýle hem bilim ulgamy boýunça kabul edilen konsepsiýalarda kesgitlenen wezipeleri durmuşa geçirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Bilim ministrligi tarapyndan 16-17-nji oktýabrda Türkmen oba hojalyk institutynda «Agroinnowasiýalar: durnukly ösüşiň röwşen ýoly» atly sanly ulgam arkaly halkara ylmy-taslamalar bäsleşigini; 1-nji noýabrda Türkmen döwlet maliýe institutynda «Maliýe hasabatlylygynyň halkara standartlary» dersi boýunça Açyk halkara internet olimpiadasyny; 6-njy noýabrda S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetinde «Agrosenagat toplumynyň durnukly ösüşi»; 13-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde «Himiýa we gazhimiýa innowasion tehnologiýalaryň geljegi» atly sanly ulgam arkaly halkara ylmy-amaly maslahatlary; 15-nji noýabrda Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynda maliýe dersi boýunça Açyk halkara internet olimpiadasyny, 29-njy noýabrda «Ykdysadyýetiň durnukly ösüşi: halkara tejribe we ösüşiň geljekki ugurlary» atly sanly ulgam arkaly halkara ylmy-amaly maslahaty; 18 — 20-nji noýabrda Halkara ynsanperwer ylymlary we ösüş uniwersitetinde filosofiýa, 21 — 23-nji noýabrda ykdysadyýet dersleri boýunça halkara internet olimpiadalaryny; 20-nji noýabrda Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde biologiýa dersi boýunça III halkara internet olimpiadasyny; 25 — 30-njy noýabrda Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde himiýa dersi boýunça III halkara olimpiadasyny geçirmek meýilleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, bu halkara olimpiadalara, ylmy-amaly maslahatlara ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplary, professor-mugallymlary, alymlary bilen bir hatarda, Russiýa Federasiýasynyň, Hytaý Halk Respublikasynyň, ABŞ-nyň, Koreýa Respublikasynyň, Birleşen Arap Emirlikleriniň, Awstriýanyň, Germaniýanyň, Belarusuň, Malaýziýanyň, Özbegistanyň, Gazagystanyň, beýleki onlarça döwletiň abraýly ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň, alymlarynyň gatnaşmagyna garaşylýar. Halkara derejeli intellektual ýaryşlarda ýeňiji bolan zehinli talyplary medallar, dürli derejeli diplomlar bilen sylaglamak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, kämil hünärmenleri taýýarlamak boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz halkara ylmy maslahatlaryň, sergileriň, olimpiadalaryň ylym-bilim ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýardam berýändigini aýdyp, şu ýylyň oktýabr-noýabr aýlarynda ýurdumyzyň ýokary okuw mekdeplerinde halkara olimpiadalary we ylmy-amaly maslahatlary geçirmek boýunça taýýarlanan teklibi goldady hem-de wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň sanly ulgamdaky halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna birnäçe teklipler hödürlenildi.

Ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny halkara hukugyň häzirki zaman kadalaryna laýyk getirmäge gönükdirilen Hereketleriň meýilnamasyny taýýarlamak teklip edilýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň sanlylaşdyrmak boýunça kabul edilen konwensiýalara goşulmagynyň mümkinçiliklerini öwrenmek, milli kanunçylygymyzy halkara resminamalara laýyklykda kämilleşdirmek babatda hyzmatdaş halkara guramalar bilen degişli okuwlary we maslahatlary yzygiderli geçirmek göz öňünde tutulýar. Şu ýylyň noýabrynda Aşgabatda sanly hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça sebitara dialogy geçirmek teklip edilýär. Bu çäre agzalan ugurda sebitdäki döwletler hem-de kompaniýalar bilen ýurdumyzyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze mümkinçiliklerine seretmäge, tejribe alyşmaga, Türkmenistanda alnyp barylýan işler bilen dünýä jemgyýetçiligini giňden tanyşdyrmaga mümkinçilik döreder.

Hasabatyň dowamynda sanly ulgamyň kiberhowpsuzlygyny üpjün etmekde dünýäniň tehnologik taýdan ösen ýurtlary bilen 2025 — 2027-nji ýyllarda hyzmatdaşlyk etmek barada Maksatnamany taýýarlamak teklip edildi.

Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda döwletimiziň hünärmenleri tarapyndan daşary ýurtlarda kiberhowpsuzlygy üpjün etmek, maglumat tehnologiýalaryny goramak boýunça ulgamlaýyn alnyp barylýan işler bilen tanyşdyrmak, ýurdumyzyň tejribesi bilen paýlaşmak boýunça degişli işleri yzygiderli geçirmek meýilleşdirilýär. Birleşen Milletler Guramasynyň Terrorçylyga garşy göreşmek müdirligi bilen bilelikde sanly ulgamy goramak boýunça alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de berkitmek teklip edilýär. Şunda 2024-2025-nji ýyllarda BMG-niň bu ýöriteleşdirilen düzümi tarapyndan internet ulgamynda kiberterrorçylygyň öňüni almak, wajyp infrastrukturalary kiberhüjümlerden goramak ýaly ugurlarda alnyp barylýan işlere we taslamalara ýurdumyzyň işjeň gatnaşmagy maksadalaýyk hasaplanýar.

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen kiberhowpsuzlyk, döwlet we bank hyzmatlaryny, şeýle-de ykdysadyýeti sanlylaşdyrmak, sanly maliýe ulgamlaryny peýdalanmakda milli hünärmenleriň sowatlylygyny ýokarlandyrmak babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek teklip edilýär. Agzalan ugurlarda bu gurama bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de berkitmek maksady bilen, dürli sebitleýin taslamalary durmuşa geçirmegi öwrenmek, hünär kämilleşdiriş okuwlaryny yzygiderli geçirmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ykdysadyýetiň pudaklaryny döwrebaplaşdyrmakda sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylýandygyny belledi. Döwrüň talabyna görä, hyzmatlaryň görnüşleri kämilleşdirilýär hem-de artdyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurdaky işleri dünýä ülňülerine laýyk alyp barmak üçin halkara tejribäni yzygiderli öwrenmek zerur bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýer, daşary işler ministrine birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew raýat awiasiýasy pudagynyň hünärmenleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, “Türkmenhowaýollary” agentliginiň Howa ulaglarynyň işgärlerini taýýarlaýan mekdebiniň binýadynda Halkara raýat awiasiýasy guramasynyň okuwyny guramak teklip edilýär. Şeýle hem ýurdumyzyň Halkara howa menzilleriniň ýük dolanyşygyny artdyrmak we ýük ammarlarynyň kuwwatyndan netijeli peýdalanmak, halkara ýük howa gatnawlarynyň sanyny artdyrmak maksady bilen, amaly okuwlary guramak meýilleşdirilýär. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysy döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklibi hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, soňky ýyllarda ýurdumyzyň raýat awiasiýasy pudagynyň barha ösdürilýändigini, täze uçarlaryň yzygiderli satyn alynýandygyny, howa menzillerinde döwrebap şertleriň döredilýändigini, munuň bolsa halkara derejeli hünärmenleri taýýarlamagy talap edýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz raýat awiasiýasy pudagynyň hünärmenleriniň hünär derejesini ýokarlandyrmak we tejribelerini artdyrmak boýunça okuwlary geçirmek baradaky teklibi goldap, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda “Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň” kabul edilendigini belledi. Maksatnamanyň çäklerinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen birnäçe işler alnyp barylýar. Ýakynda bolsa paýtagtymyzda Türkmenistanyň maýa goýum forumy ýokary derejede geçirildi diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we forumyň netijeleri boýunça seljeriş işlerini geçirip, ähli ugurlar boýunça maýa goýumlary çekmekde hasabatlary taýýarlamagyň möhümdigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Hökümet agzalaryna halkara derejeli bu forumda gelnen netijeleri, anyk teklipleri jemläp, wajyp ähmiýetli desgalary işe girizmek we düýbüni tutmak dabaralarynyň taryhy ähmiýetini beýan etjek brifing görnüşli halkara maslahaty ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmegi tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň maýa goýum forumynyň jemleri boýunça ylmy taýdan esaslandyrylan okuw-usuly gollanmany taýýarlamak babatda degişli görkezmeleri berdi. Munuň özi ýurdumyzyň ykdysady ugurly ýokary okuw mekdeplerinde bilim berýän mugallymlar, talyplar üçin gymmatly gollanma bolar.

Soňra wise-premýer, daşary işler ministri R.Meredow türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň ýurdumyzda amatly maýa goýum ýagdaýyny döretmek boýunça başyny başlan giň möçberli işleriniň hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýtdy. Ýakynda paýtagtymyzda geçirilen maýa goýum forumynyň giň wekilçilikli düzümi hem-de onuň çäklerinde gazanylan ylalaşyklar onuň aýdyň güwäsidir. Türkmenistan bu möhüm forumy üstünlikli geçirmek bilen, dünýä giňişliginde ygtybarly hyzmatdaşdygyny ýene-de bir gezek görkezdi. Şunuň bilen bir hatarda, türkmen-owgan serhedinde täze energetika, ulag-kommunikasiýa, logistika desgalarynyň işe girizilmegi hem-de gurluşygyna badalga berilmegi mynasybetli dabaralaryň möhüm ähmiýeti bellenildi. Bu taslamalar hoşniýetli goňşuçylyk däplerine esaslanýan hyzmatdaşlygyň aýdyň nusgasydyr.

Pursatdan peýdalanyp, wise-premýer, daşary işler ministri mejlise gatnaşyjylaryň adyndan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy bu möhüm wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady we berk jan saglyk, uzak ömür, asylly başlangyçlarynyň rowaçlyklara beslenmegini arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz halkara maýa goýum forumynyň üstünlikli geçirilendigine ünsi çekdi hem-de onuň çäklerinde guralan gepleşikleriň we gazanylan ylalaşyklaryň wajyp ähmiýetini belledi. Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň we Owganystanyň halklarynyň umumy bähbidine hyzmat etjek möhüm desgalaryň işe girizilmegi we düýbüniň tutulmagy ýurdumyzyň hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň beýanydyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ýurdumyzyň içerki we daşarky ulag arabaglanyşygy üçin ähli şertleriň döredilýän Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ulag ulgamynyň köptaraply ösdürilmeginiň ähmiýeti barha artýar. Munuň özi milli ykdysadyýetiň ösüşine, Türkmenistanyň Ýewraziýanyň söwda-ulag ýollarynyň möhüm çatrygynda çäk taýdan ýerleşişiniň amatlyklaryndan dolulygyna peýdalanmaga şert döredýär. Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we häzirki döwürde hormatly Prezidentimiziň üstünlikli durmuşa geçirýän syýasy ugruna laýyklykda, Türkmenistan ulagyň ähli görnüşiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny we infrastrukturasyny döwrebaplaşdyrýar, geljegi uly üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek bilen, durnukly ösüşiň, ählumumy abadançylygyň bähbitlerine ulag diplomatiýasyny barha ilerledýär.

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygary astynda geçýän şu ýylyň aprelinde döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary bölegini ulanmaga bermek dabarasy boldy. Uzynlygy 600 kilometre ýetýän awtobanyň ulanmaga berilmegi ýurdumyzyň ulag ulgamynyň geçirijilik ukybyny we logistik hyzmatlaryň hilini düýpli ýokarlandyrmaga, awtoulag ýük daşamalaryny artdyrmaga, milli ykdysadyýetiň okgunly ösüşine ýardam eder.

Döwlet hem halkara ähmiýetli ýollaryň gurlup ulanmaga berilmegi bilen bir hatarda, welaýat, etrabara derejedäki ýollaryň gurulmagy babatda-da netijeli işler alnyp barylýar. Çünki döwletimiziň halk hojalyk toplumynyň okgunly ösüşi netijeli hereket edýän ulag düzümi bilen hem aýrylmaz baglanyşyklydyr. Ýollaryň giň gerimli gurluşygy ähli sebitlerde täze iş orunlarynyň döredilmegine, welaýatlaryň arasyndaky gatnaşyklaryň amatly bolmagyna, ýurdumyzyň çäginden geçýän üstaşyr awtoulag akymlarynyň artmagyna ýardam berýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlary, döwlet Baştutanymyzyň ýadawsyz tagallalary esasynda howa ulagynyň maddy-enjamlaýyn binýady kämilleşdirilýär. Ýurdumyzda öňdebaryjy enjamlar ornaşdyrylan täze howa menzilleri gurlup ulanmaga berilýär. Şolaryň hatarynda geçirijilik mümkinçiligi sagatda 1600 ýolagça deň bolan Aşgabadyň Halkara howa menzilini, Lebap welaýatynyň Türkmenabat we Kerki şäherleriniň Halkara howa menzillerini görkezmek bolar. Türkmenistanyň Prezidentiniň gatnaşmagynda Balkan welaýatynyň Jebel şäherçesinde täze howa menziliniň düýbüniň tutulmagy ýurdumyzyň raýat awiasiýasynyň ösüşinde möhüm waka boldy.

Milli awiasiýa parkynyň üsti “Boeing” we “Airbus” kompaniýalarynyň döwrebap uçarlary bilen yzygiderli ýetirilýär. Gysga döwrüň içinde “Boeing” kompaniýasynyň dürli kysymly howa gämileriniň birnäçesi we “Airbus A330-200P2F” kysymly iki sany täze ýük uçary satyn alyndy. Munuň özi milli awiakompaniýamyzyň dünýä bazaryndaky bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, ýük daşamalaryň we ýolagçy gatnawlarynyň çäklerini giňeltmäge şert döretdi. Paýtagtymyzyň Halkara howa menziliniň düzümleýin desgalary hem yzygiderli döwrebaplaşdyrylýar. Onuň çäginde ýerleşýän desgalar dürli görnüşli uçarlary talabalaýyk saklamak, tehniki hyzmatlar bilen üpjün etmek üçin niýetlenendir. Munuň özi ýük hem-de ýolagçy uçarlarynyň tehniki ýagdaýyny döwrebap derejede, halkara talaplara laýyklykda yzygiderli gözegçilikde saklamaga mümkinçilik berýär.

Şu ýylyň birinji ýarymynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerine bagyşlanyp geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde döwlet Baştutanymyz degişli ýolbaşçylara howa menzilleriniň durkuny täzelemek, uçarlaryň düzümini yzygiderli döwrebaplaşdyrmak, ýolagçylara ýokary derejeli hyzmat etmek boýunça netijeli işleri geçirmegi tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň demir ýol ulagy pudagynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak, maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak üçin ulag-kommunikasiýa toplumynyň ýolbaşçylarynyň öňünde möhüm wezipeleri goýdy. Ulagyň bu görnüşi uzak aralyga köp möçberde ýük daşamakda esasy orny eýeleýär. Onuň bu möhüm ähmiýetini göz öňünde tutup, demir ýol düzümleriniň işini kämilleşdirmek, ähli gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmek ileri tutulýan wezipe bolup durýar. Ulagyň bu görnüşini ösdürmegiň strategiýasy dolandyryşyň häzirki zaman ýörelgelerini ornaşdyrmaga, serişdeler binýadyny yzygiderli döwrebaplaşdyrmaga we hereket edýän düzümleri netijeli ulanmaga, ýolagçylara ýokary hilli hyzmat etmäge, olaryň howpsuzlygyny, işgärler üçin talabalaýyk iş şertlerini üpjün etmäge gönükdirilendir.

Uzen — Bereket — Gürgen, Kerki — Ymamnazar — Akina, Serhetabat — Turgundy demir ýol taslamalarynyň durmuşa geçirilmegi we olaryň goňşy döwletleriň demir ýol ulgamlaryna birikdirilmegi üstaşyr ýük daşamalaryny artdyrmaga, halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň möhüm halkasy hökmünde Türkmenistanyň ornuny berkitmäge şert döretdi. 11-nji sentýabrda Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde uzynlygy 177 metre deň bolan demir ýol köprüsiniň açylyp ulanmaga berilmegi, “Turgundy” demir ýol bekediniň “gury portunda” ammarlar toplumynyň, Turgundy — Hyrat demir ýolunyň birinji tapgyrynyň Turgundy — Sanabar böleginiň gurluşyk işlerine girişilmegi Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň şöhratly taryhynda täze sahypany açdy. Munuň özi özara bähbitli döwletara, şeýle hem ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň, ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda möhüm wakadyr.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ugurdaş düzümler toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylýar hem-de bilelikdäki taslamalar durmuşa geçirilýär. Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde demir ýol köprüsiniň gurlup ulanmaga berilmegi bu ugurda nobatdaky ädimdir. Bu desga türkmen hünärmenleri tarapyndan ýokary halkara ülňülere laýyklykda guruldy. Köpriniň gurluşygynda öňdebaryjy konstruktorçylyk we tehnologik çözgütlerden peýdalanyldy. Munuň özi iki dostlukly ýurduň ykdysadyýeti, tutuşlygyna sebitiň ulag düzüminiň ösüşi üçin täze mümkinçilikleri açýar.

Beýleki Hazarýaka döwletler bilen bir hatarda, Türkmenistan hem halkara söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmäge, söwda ýollaryny diwersifikasiýalaşdyrmaga gönükdirilen çäreleriň çäklerinde milli deňiz flotunyň kuwwatyny ýokarlandyrmaga uly üns berýär. Soňky ýyllarda türkmen tarapynyň buýurmalary boýunça döwrebap tankerler, täjirçilik maksatly gämiler guruldy hem-de ulanmaga berildi. Olaryň häzirki zaman talaplaryna laýyklygy, innowasion enjamlary deňiz ulagy boýunça ýük daşamalaryň iň ýokary talaplaryna laýyk gelýär.

Gämi gurluşygyny ösdürmekde Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň we «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynyň mümkinçiliklerini doly derejede ulanmaga uly ähmiýet berilýär. Portuň döwrebap infrastrukturasy, düzüm bölekleri diňe bir häzirki wagtdaky islegleri däl, eýsem, geljekde ýüze çykjak islegleri hem ýokary hilli hyzmatlar bilen kanagatlandyrmaga ukyplydyr. Deňiz portunyň doly kuwwata çykarylmagy Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesi boýunça yklymara ýük daşamalaryň logistik zynjyrlarynda düýpli özgerişlere getirer we onuň Merkezi Aziýanyň deňiz derwezesi hökmünde eýeleýän ähmiýetini has-da artdyrar.

Geçen ýylyň tomsunda ÝHHG-niň «Hazar sebitinde “ýaşyl” portlaryň we ulag aragatnaşyklarynyň ösdürilmegi» taslamasynyň çäklerinde Türkmenbaşy Halkara deňiz portuna berlen “EcoPorts” güwänamasy Türkmenistanyň, Azerbaýjanyň, Gazagystanyň portlarynyň arasynda maglumat alyşmagy ýeňilleşdirmek üçin sanly platformanyň döredilmegini göz öňünde tutýar. Bu güwänama ýurdumyzyň deňiz portuna Ýewropanyň ulag ulgamyna uýgunlaşan “ýaşyl” port derejesini berdi.

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody halkara hyzmatdaşlygyň çäginde öz kuwwatyny barha giňeldýär. Ýakynda Koreýa Respublikasynyň «Koryo Shipbuilding Industry Technology Co., Ltd.» kompaniýasy bilen hyzmatdaşlykda bu zawodda ýük göterijiligi 6 müň 100 tonna deň bolan, halkara ölçeglere doly laýyk gelýän iki sany gury ýük gämisiniň gurluşygyna girişildi. Täze ýük gämileriniň gurluşyklarynyň badalga almagy Türkmenistanyň deňiz ulag pudagyny ösdürmekde we onuň deňiz arkaly daşamalaryň halkara bazaryndaky ornuny berkitmekde möhüm tapgyrdyr. Munuň özi ýurdumyzda öndürilýän önümleri öz gämilerimizde daşamaga mümkinçilik berer.

Türkmenistan sanlylaşdyrmak, serhetüsti daşamalarda gümrük işini kämilleşdirmek, ulag akymlaryny çaltlandyrýan häzirki zaman ulgamlaryny we gurallary ornaşdyrmak bilen, ulag ulgamynyň dolandyrylyşynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga çalyşýar. Ýurdumyzda “Eksport-import amallary üçin bir penjire” ulgamy ornaşdyrylyp, Döwlet gümrük gullugy onuň utgaşdyryjysy bolup çykyş edýär. Daşary ykdysady işi amala aşyrýanlar üçin ulgama elýeterliligi üpjün etmek maksady bilen, www.tradebridge.gov.tm salgyly bitewi döwlet maglumat web portaly işe girizildi. Bu ulgam eksport-import amallaryny düzgünleşdirmek boýunça ähli talaplary öz wagtynda ýerine ýetirmek bilen, gümrük çäginden geçýän ýükler ýa-da bir nokada barýan ulag serişdeleri barada zerur maglumatlary dessin almaga mümkinçilik berýär. Bu portal işlenip taýýarlanylanda we döredilende BMG-niň, Bütindünýä Gümrük Guramasynyň, Bütindünýä Söwda Guramasynyň maslahatlarydyr standartlary göz öňünde tutuldy.

Ulag ulgamyny ösdürmegiň, ulag diplomatiýasynyň hukuk esaslaryny berkitmegiň ileri tutulýan ugurlary «Türkmenistanyň Prezidentiniň ulag diplomatiýasyny ösdürmegiň 2022 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasynda» kesgitlenendir. Ýurdumyzyň milli ulag syýasatynyň esasy ugurlaryny özünde jemleýän bu resminamada ulagyň ähli görnüşiniň maddy-enjamlaýyn binýadyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak, degişli düzümleri döretmek, bu ugurda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça işleri geçirmek hem-de strategik maksatlaryň uly toplumyna ýetmek wezipeleri göz öňünde tutulýar. Döwletimiziň ägirt uly üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini netijeli ulanmak arkaly, birleşen multimodal üstaşyr ulag geçelgelerini we ulgamlary döretmek-de onuň esasy wezipeleriniň biridir.

“Açyk gapylar”, hoşniýetli goňşuçylyk syýasatyny alyp barýan Türkmenistan halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň köpşahaly toruny emele getirmek boýunça anyk çäreleri durmuşa geçirýär. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen bilelikde utgaşykly sebit we sebitara logistika ulgamyny döretmek, Merkezi Aziýany, Ýewropany, Hazar, Gara deňzi we Baltika sebitlerini, Orta hem-de Ýakyn Gündogary, Günorta, Günorta-Gündogar Aziýany baglanyşdyrýan döwletara üstaşyr geçelgelerini kemala getirmek boýunça iri taslamalar amala aşyrylýar. Bu ugurda yzygiderli işleri alyp barmak bilen, ýurdumyz sebit we ählumumy gün tertibiniň möhüm meselelerine özara kabul ederlikli çözgütleri işläp taýýarlamak, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek boýunça umumy tagallalara uly goşant goşýar.

Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlyga hil taýdan täze dereje bermäge gönükdirilen birnäçe Kararnama biragyzdan kabul edildi. Şolaryň hatarynda “Bütindünýä durnukly ulag güni” atly Kararnama hem bar. Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirildi. Şeýle hem pudaklaýyn maslahatlar yzygiderli guralýar.

Halkara hyzmatdaşlyk nukdaýnazaryndan, ulag ulgamynyň maksatlarynyň we wezipeleriniň iş ýüzünde durmuşa geçirilýändigine ýakynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Eýran Yslam Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň jemleri hem şaýatlyk edýär. Prezident Masud Pezeşkian bilen geçirilen gepleşiklerde awtomobil, demir ýol, deňiz ulagy, turba geçirijiler babatda anyk taslamalar ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu taslamalary durmuşa geçirmek sebitde we tutuş dünýäde durnukly ösüşi üpjün etmäge ýardam berer. Gepleşikleriň barşynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan we Eýran ýük daşamalaryň möçberini artdyrmagy möhüm wezipe hökmünde kesgitlemek bilen, ulag ulgamynda hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berýärler. Taraplar ulgamyň düzümlerini doly güýjünde herekete getirmäge, hususan-da, Demirgazyk — Günorta halkara ulag geçelgesini bilelikde netijeli ulanmaga taýýardyklaryny tassykladylar.

Goňşy ýurduň awtomobil ýollaryny gurmak babatda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesini toplandygyny kanagatlanma bilen belläp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti bu ugurda gatnaşyklary berkitmegiň zerurdygyny nygtadylar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideriniň geçen ýylyň maýynda Eýrana amala aşyran resmi saparynyň dowamynda türkmen-eýran serhedinden Türkmenistanyň Gumdag şäherine çenli uzynlygy 242 kilometr bolan awtomobil ýoluny gurmak barada ylalaşygyň gazanylandygy bellenildi we eýran kompaniýalaryna bu taslama gatnaşmak teklip edildi. Şeýle hem geçen ýylyň noýabrynda Aşgabatda iki ýurduň degişli edaralarynyň arasynda bu awtomobil ýoluny gurmak boýunça hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama gol çekildi.

Milli Liderimiz demir we awtomobil ýollary arkaly ikitaraplaýyn ýük gatnawlaryny artdyrmagyň zerurdygyny belläp, “Sarahs” we “Inçeburun” demir ýol geçiriş nokatlaryndan geçirilýän harytlaryň möçberini artdyrmagy teklip etdi we ýurdumyzyň bu ugurda eýran tarapy bilen bilelikde işlemäge taýýardygyny tassyklady. Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunda ýük daşalyşyny işjeňleşdirmek, bu ugur boýunça awtomobil ýük daşamalarynyň möçberini artdyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy üçtaraplaýyn esasda işlemek başlangyjyny öňe sürdi hem-de bu işe üç ýurduň kompaniýalaryny çekmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Türkmenistanyň Türkmenbaşy Halkara deňiz porty bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Amirabad portunyň arasynda doganlyk port gatnaşyklary barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilmegi deňiz ulagy pudagynda geljegi uly taslamalary durmuşa geçirmek üçin möhüm binýady emele getirýär.

Gepleşiklerde türkmen tarapynyň Eýrana iberýän tebigy gazynyň möçberini her ýylda 40 milliard kub metre çenli artdyrmagy meýilleşdirýändigi bilen baglylykda, gaz geçiriji düzümleri döwrebaplaşdyrmak, täze desgalary gurmak we maýa goýumlary çekmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň çäginde iki sany gaz gysyjy desgany, 125 kilometrlik täze gaz geçirijini gurmak göz öňünde tutulýar. Munuň özi Eýrana iberilýän türkmen tebigy gazynyň goşmaça möçberini «Çaloýuk» gaz ölçeýji desgasyna çenli akdyrmaga mümkinçilik berer. Bu gaz geçiriji taslamalar ýakyn geljekde “swap” usuly arkaly türkmen tebigy gazyny Yrak Respublikasyna we soňra Türkiýä ibermegiň göz öňünde tutulýandygy bilen baglylykda möhüm ähmiýete eýedir. Ermenistan — Eýran — Türkmenistan — Gazagystan üstaşyr ulag geçelgesi boýunça ýük daşamak we bu ugry netijeli peýdalanmak babatda tekliplerini beýan etmek bilen, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti ulag pudagynda hyzmatdaşlygyň täze ugruny öňe sürdi.

Umuman, ulag ulgamynyň düzümlerini döwrebaplaşdyrmak we netijeli dolandyrmak, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça alnyp barylýan giň gerimli işler ykdysadyýeti durnukly we okgunly ösdürmegi, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmagy maksat edinýär. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda amala aşyrylýan durmuş ugurly döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar.

Energetika, ulag-kommunikasiýa, logistika desgalarynyň işe girizilmegi hem-de gurluşygyna badalga berilmegi mynasybetli dabaralar

Aşgabat — Mary welaýaty, 11-nji sentýabr. Şu gün Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyl ýazgysynda täze, möhüm sahypa açyldy. Şu günki taryhy ähmiýetli wakalar munuň aýdyň güwäsi boldy. Bu wakalarda Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan we häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän netijeli syýasy strategiýasy öz aýdyň beýanyny tapýar. Ýurdumyz bu döredijilikli ýola yzygiderli eýerip, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen sebit we ählumumy derejede parahatçylygy hem-de durnuklylygy pugtalandyrmaga, dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny giňeltmäge, döwletleriň we halklaryň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen giň möçberli infrastruktura taslamalaryny üstünlikli durmuşa geçirýär.

Şu gün Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedindäki uzynlygy 177 metrlik demir ýol köprüsiniň açylyş dabarasy, Mary welaýatynda “Şatlyk-1” gaz gysyjy desgasynyň düýbüni tutmak, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan transmilli gaz geçirijisiniň taslamasynyň Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň, Serhetabat — Hyrat optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijisiniň, “Turgundy” demir ýol bekediniň “gury portunda” ammarlar toplumynyň, Turgundy — Hyrat demir ýolunyň birinji tapgyrynyň Turgundy — Sanabar böleginiň gurluşyk işlerine badalga bermek, şeýle hem Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasynyň birinji tapgyryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde Owganystanyň Hyrat welaýatynda ýerleşýän “Nur-el-Jahad” elektrik bekedini işe girizmek dabaralary geçirildi. Dabaralara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow, şeýle hem Owganystanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Molla Mohammad Hasan Ahund gatnaşdylar.

Ýurdumyz halkara gün tertibiniň möhüm meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamaga jogapkärçilikli, öňdengörüjilikli çemeleşmek bilen, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönükdirilen umumy tagallalara işjeň gatnaşýar. Şunda energetika howpsuzlygynyň döwrebap ulgamynyň döredilmegi aýrylmaz şert bolup çykyş edýär. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan hem-de sebitiň döwletleriniň doganlyk halklarynyň abadançylygynyň bähbitlerine laýyk gelýän Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasy bu ulgamy kemala getirmäge saldamly goşant bolup durýar. Şunuň bilen birlikde, bu transmilli taslama Türkmenistanyň milli ýangyç-energetika toplumyny düýpli döwrebaplaşdyrmaga, innowasiýalary, ekologik taýdan arassa tehnologiýalary ornaşdyrmaga, önüm öndürijileriň, üstaşyr geçirijileriň hem-de sarp edijileriň bähbitlerini nazara almak bilen, energiýa serişdelerini dünýä bazarlaryna ibermegiň diwersifikasiýalaşdyrylan ulgamyny döretmäge gönükdirilen energetika strategiýasyny durmuşa geçirmekde möhüm ädimdir. Abraýly halkara bilermenler tarapyndan tassyklanan uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlary ýurdumyza tebigy gazy uzak möhletleýin esasda kepillikli eksport etmäge mümkinçilik berýär.

Türkmenistan bu ulgamda özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlyk ugrunda çykyş edip, dünýä jemgyýetçiliginiň giň goldawyna eýe bolýan anyk teklipleri öňe sürýär. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan degişli Kararnamalaryň biragyzdan kabul edilmegi munuň aýdyň mysalydyr. Ýurdumyz dünýäniň öňdebaryjy ugurdaş kompaniýalary, maliýe düzümleri bilen ýakyn gatnaşyklary ýola goýup, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli dialogy mundan beýläk-de giňeltmegi maksat edinýär. TOPH taslamasynyň gurluşygy bilen bir hatarda, döwletimiziň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçirijisiniň we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň, demir ýol infrastrukturasy boýunça taslamalaryň ähmiýetini bellemek gerek. Goňşy Owganystanyň parahatçylykly durmuş-ykdysady taýdan dikeldilmegi üçin aýratyn ähmiýete eýe bolan bu taslamalar tutuş sebitiň durnukly ösüşine, onuň häzirki zaman dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna üstünlikli goşulyşmagyna täze itergi bermäge gönükdirilendir.

Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň 30-njy awgustynda Aşgabatda türkmen we owgan wekiliýetleriniň ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge hem-de mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmegiň mümkinçiliklerine bagyşlanan duşuşygynyň bolandygyny nygtamak gerek. Gepleşikleriň jemleri boýunça energetika we ulag ulgamlarynda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmäge gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

...Ir bilen türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatynyň Tagtabazar etrabynyň Serhetabat şäheriniň “Islim-Çeşme” serhet nokadyna geldi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz mähirli garşylanyldy.

Birnäçe wagtdan bu ýere Owganystanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Molla Mohammad Hasan Ahund hem geldi. Asylly däbe görä, owgan myhmanyna duz-çörek hödür edildi. Soňra Gahryman Arkadagymyzyň we Molla Mohammad Hasan Ahundyň duşuşygy boldy.

Goňşy döwletiň Hökümetiniň ýolbaşçysy hoşniýetli kabul edilendigi hem-de myhmansöýerlik üçin Milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, şu günki taryhy wakalaryň Owganystan bilen Türkmenistanyň arasyndaky hoşniýetli goňşuçylyk däplerine esaslanýan hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de pugtalandyrmakdaky möhüm ähmiýetini belledi. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistan Owganystanyň iň ýakyn goňşy döwleti bolmak bilen, ýurduň syýasy-ykdysady durnuklylygynyň üpjün edilmegi üçin halkara tagallalaryň birleşdirilmegi ugrunda çykyş edýär hem-de yzygiderli kömek-goldawlaryny berýär. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize bu ugurda alyp barýan asylly işleri üçin hoşallyk beýan edildi.

Myhman owgan we türkmen halklarynyň gatnaşyklarynyň asyrlaryň jümmüşine uzap gidýändigini, onuň häzirki döwürde many-mazmun bilen baýlaşdyrylyp, hil taýdan täze derejä çykarylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde täze demir ýol köprüsiniň açylmagynyň, Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň, Serhetabat — Hyrat optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijisiniň gurluşyk işlerine girişilmeginiň, “Turgundy” demir ýol bekediniň “gury portunda” ammarlar toplumynyň, Turgundy — Sanabar aralygynda demir ýoluň gurluşygyna başlanylmagynyň, Owganystanyň Hyrat welaýatynda ýerleşýän “Nur-el-Jahad” elektrik bekediniň işe girizilmeginiň taryhy ähmiýeti nygtaldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, goňşy ýurduň Hökümetiniň ýolbaşçysyny gadymy türkmen topragynda görýändigine şatdygyny aýtdy. Iki dostlukly ýurduň gatnaşyklary özara hormat goýmak, hoşniýetli goňşuçylyk, dost-doganlyk ýörelgelerine daýanýar. Munuň özi bilelikdäki giň möçberli taslamalaryň amala aşyrylmagynda, hususan-da, ulag-kommunikasiýa, ýangyç-energetika ugurlarynda taslamalaryň durmuşa geçirilmeginde öz aýdyň beýanyny tapýar. Türkmen halkynyň Milli Lideri şu günki işe girizilýän hem-de düýbi tutulýan desgalaryň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk we dost-doganlyk gatnaşyklarynda täze sahypany açýandygyny aýtdy.

Durmuşa geçirilýän iri taslamalaryň wajypdygyny bellemek gerek. Şolaryň hatarynda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisi, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisi we demir ýol ulgamlary aýratyn orun eýeleýär diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady. Bu taslamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy diňe iki ýurduň halklarynyň bähbidine däl-de, eýsem, sebitdäki beýleki goňşy döwletlerdir halklaryň durmuş-ykdysady ulgamynyň kämilleşmegine hem goşant bolar. Duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň ikitaraplaýyn esasda hem, halkara giňişlikde hem Owganystana mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ykdysady, syýasy-diplomatik goldaw bermegi maksat edinýändigi bellenildi. Bitaraplyk we «Açyk gapylar» syýasaty Türkmenistanyň alyp barýan halkara ugrunyň esasyny düzýär. Ýurdumyz öz mümkinçiliklerini parahatçylygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, köpugurly hyzmatdaşlygyň bähbitlerine hyzmat etmäge gönükdirýär.

Ynanyşmak we netijeli häsiýetde geçen duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň beýleki möhüm meseleleri barada-da pikir alşyldy.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Owganystanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Molla Mohammad Hasan Ahund birek-birege jan saglyk, rowaçlyk, abadançylyk arzuw etdiler.

Soňra Gahryman Arkadagymyz hem-de Owganystanyň Hökümetiniň ýolbaşçysy täze infrastruktura desgalarynyň açylyşy we gurluşygyna badalga berilmegi mynasybetli dabaralara gatnaşdylar. Bu desgalar asyrlaryň dowamynda kemala gelen, häzirki taryhy döwürde täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylyp, mynasyp dowam etdirilýän türkmen-owgan hoşniýetli goňşuçylyk we doganlyk gatnaşyklarynyň aýdyň nyşany bolup durýar. Milli däp-dessurlarymyza laýyklykda, Türkmenistanyň müftüsi aýat-töwir okaýar.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly dabaralara gatnaşyjylara hem-de ähli ildeşlerimize ýüzlendi.

Biz bu gün goňşy we sebit döwletleriniň halkyna hyzmat etjek Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň esasy tapgyry bolan Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň hem-de Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik, ulag-aragatnaşyk ulgamlarynyň gurluşygyna badalga bermek dabaralaryna gatnaşýarys diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Hormatly Prezidentimiz hemmeleri bu şatlykly wakalar bilen gutlap, türkmen halkynyň gadymdan gelýän dost-doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk däplerinden ugur alyp, bu gün türkmen-owgan gatnaşyklarynyň yzygiderli ösdürilýändigini, halklarymyzyň bähbidine gönükdirilen taryhy taslamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini, şeýle giň gerimli taslamalaryň amala aşyrylmagynyň Türkmenistanyň we Owganystanyň hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň aýdyň güwäsi bolup durýandygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz bu taslamalary goldandygy we olary amala aşyrmaga gatnaşýandygy üçin owgan tarapyna minnetdarlyk bildirdi. Bu möhüm ähmiýetli taslamalar diňe bir oňa gatnaşyjy ýurtlaryň däl-de, eýsem, tutuş sebitiň döwletleriniň durmuş-ykdysady ösüşine hem oňyn täsir eder.

Soňra hormatly Prezidentimiz şu günki desgalary ulanmaga bermek we düýbüni tutmak dabaralarynyň başlanýandygyny yglan etdi.

Dabaralara Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalaryň ýolbaşçylarynyň çagyrylandygyny bellemek gerek. Onlaýn görnüşde ýaýlyma goýberilmegi bilen, paýtagtymyzyň “Ýyldyz” myhmanhanasynda Türkmenistanyň maýa goýum forumyna, milli ykdysadyýetimize ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahata we ugurdaş sergilere gatnaşyjylar hem oňa göni ýaýlymda tomaşa etdiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow, ilki bilen, “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy A.Atamyradowa söz berdi.

Agentligiň ýolbaşçysy sanly ulgam arkaly döwlet Baştutanymyza Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde gurlan uzynlygy 177 metrlik demir ýol köprüsini işe girizmäge ak pata bermek haýyşy bilen ýüzlendi. Şeýle hem dabara Owganystanyň ugurdaş düzüminiň wekili gatnaşdy.

Hormatly Prezidentimiz türkmen-owgan hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň aýdyň nyşany bolan täze infrastruktura desgasynyň açylyşyna ak pata berdi.

Dabara gatnaşyjylaryň el çarpyşmalary astynda köpri işe girizilýär we Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň hasabyna goňşy ýurduň doganlyk halky üçin niýetlenen ynsanperwerlik ýüki ýüklenen demir ýol kerweni Owganystana tarap ugur aldy.

Transkontinental ýollaryň strategik çatrygynda ýerleşýän Türkmenistan durnukly ulag ulgamynda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde işjeň orun eýeleýär. Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň halkara üstaşyr ulag geçelgelerini, logistika merkezlerini döretmek, täze taryhy şertlerde Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek boýunça başlangyçlary muňa aýdyň şaýatlyk edýär. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzda ugurdaş infrastrukturany toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak boýunça işler dowam etdirilýär, bilelikdäki taslamalar durmuşa geçirilýär. Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde täze köpriniň gurulmagy bu ugurda nobatdaky ädimdir. Köpri türkmen hünärmenleri tarapyndan ýokary halkara standartlara laýyklykda guruldy. Onuň gurluşygynda öňdebaryjy konstruktorçylyk we tehnologik çözgütler ulanyldy. Bu desganyň işe girizilmegi iki dostlukly ýurduň ykdysady hyzmatdaşlygy, sebitdäki ulag infrastrukturasyny ösdürmek üçin täze mümkinçilikleri açýar.

Soňra dabaralar “Şatlyk-1” gaz gysyjy desgasynyň düýbüniň tutulýan ýerinde dowam etdi. Mälim bolşy ýaly, 30-njy awgustda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, bu desganyň taslamasyny düzmek we gurmak, ony zerur enjamlar bilen üpjün etmek hem-de işe girizmek işleri “Çalik Enerji Sanayi ve Tiсaret A.Ş.” kompaniýasyna ynanyldy.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, Garaşsyz ýurdumyzda türkmen tebigy gazyny dünýä bazarlaryna çykarmakda möhüm ähmiýeti bolan desgalaryň taslamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu ugurda Mary welaýatynda düýbi tutulýan «Şatlyk-1» gaz gysyjy desgasy hem aýratyn ähmiýete eýedir. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly döwlet ministri — «Türkmengaz» döwlet konserniniň başlygy M.Babaýewe söz berýär. Dabara “Çalik Enerji Sanayi ve Tiсaret A.Ş.” kompaniýasynyň wekili hem gatnaşdy.

“Türkmengaz” döwlet konserniniň ýolbaşçysynyň haýyşy boýunça hormatly Prezidentimiz “Şatlyk-1” gaz gysyjy desgasynda gurluşyk işlerine başlamaga ak pata berýär. Täze infrastruktura desgasynyň binýadyna turba arkaly ilkinji beton garyndysy guýulýar.

Soňra “Şatlyk-1” gaz gysyjy desgasy barada gürrüň berýän wideoşekiller görkezilýär. Bu desganyň gurulmagy ýurdumyzyň tebigy gazynyň dünýä bazarlaryna eksportyny diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça wezipeleri durmuşa geçirmekde uly ähmiýete eýedir. Bu gaz gysyjy beketde dünýä belli “General Electric” we “Dresser Rand” kompaniýalarynyň döwrebap enjamlary ornaşdyrylar. “Şatlyk-1” gaz gysyjy desgasyna mawy ýangyç “Galkynyş”, “Döwletabat”, “Ýaşlar” gaz känlerinden getiriler. Täze gaz gysyjy desganyň geçirijilik ukyby ýylda 30 milliard kub metre deň bolar.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “TAPI Pipeline Сompany Limited” paýdarlar kompaniýasynyň baş direktory M.Amanowa söz berýär. Dabara Owganystanyň degişli düzüminiň wekili hem gatnaşdy.

“TAPI Pipeline Сompany Limited” kompaniýasynyň baş direktory döwlet Baştutanymyza Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň möhüm tapgyry bolan Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň gurluşyk işlerine ak pata bermek haýyşy bilen ýüzlenýär.

Hormatly Prezidentimiz dabaraly ýagdaýda gurluşyk işlerine başlamaga ak pata berýär. Şol pursatda ýörite awtomatlaşdyrylan enjamyň kömegi bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň turbasynyň ilkinji sepi kebşirlenýär. Bu görnüşler sanly ulgam arkaly göni ýaýlyma berilýär.

Soňra şu günki waka we umuman, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň ähmiýetine bagyşlanan wideoşekiller görkezilýär. Bu giň möçberli taslamanyň ykdysady ähmiýeti bilen birlikde, sebit we dünýä derejesinde parahatçylyk döredijilik ähmiýeti hem bardyr. Arkadagyň ak ýoly ugry Türkmenistandan Owganystanyň Hyrat welaýatyna çenli uzaýar. Özünde möhüm infrastruktura taslamalaryny jemleýän transmilli gaz geçiriji hem möhüm durmuş meselelerini çözmegiň wajyp şerti bolup çykyş edýär.

Häzirki döwürde maglumat-kommunikasiýa ulgamlarynyň ösdürilmegi depginli durmuş-ykdysady ösüşiň aýrylmaz şerti bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Türkmenistan goňşy Owganystan bilen aragatnaşyk babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge hem uly üns berýär. Türkmenistandan Owganystana, Pakistana we geljekde beýleki ýurtlara çekiljek optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamy hem wajyp taslamalaryň biri bolup durýar.

Dabaranyň dowamynda döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly «Türkmenaragatnaşyk» agentliginiň başlygy H.Hudaýgulyýewe söz berýär. Agentligiň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimize Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijisiniň gurluşyk işlerine ak pata bermek haýyşy bilen ýüzlenýär. Dabara Owganystanyň ugurdaş edarasynyň wekili hem gatnaşdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu desgada gurluşyk işlerine başlamaga ak pata berýär. Şol pursatda kabel düşeýji ýörite tehnika optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijisini topraga düşäp başlaýar. Optiki-süýümli aragatnaşygyň aýratynlyklary bilen tanyşdyrýan wideoşekil görkezilýär.

Dabaranyň dowamynda döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy A.Atamyradowa ýene-de söz berýär. Dabara Owganystanyň ugurdaş edarasynyň wekili hem gatnaşdy.

“Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygynyň haýyşy boýunça hormatly Prezidentimiz “Turgundy” demir ýol bekediniň “gury portunda” ammarlar toplumynyň gurluşyk işlerine ak pata berýär. Şol pursatda beton garyndysy turba arkaly geljekki ammarlar toplumynyň binýadyna guýlup başlaýar. Dabara gatnaşyjylara täze ugurdaş desga baradaky wideoşekiller görkezilýär.

Ulag ulgamy milli, sebit we dünýä ykdysadyýetiniň esasy pudaklarynyň biri bolmak bilen, dünýä hojalyk gatnaşyklarynyň durnuklylygyna, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönüden-göni täsir edýär. “Gury port” ulag-logistika düzüminiň möhüm desgasy bolup, deňiz porty bilen guryýer gatnawy arkaly baglanyşýan içerki terminaldyr. Ol içerki ugurlarda ýükleri saklamak we ibermek üçin merkeziň wezipesini ýerine ýetirýär.

Soňra “Türkmendemirýollary” agentliginiň başlygy döwlet Baştutanymyza Turgundy — Hyrat demir ýolunyň birinji tapgyrynyň Turgundy — Sanabar böleginiň gurluşyk işlerine ak pata bermek haýyşy bilen ýüzlenýär. Hormatly Prezidentimiziň ak patasy bilen demir ýoluň gurluşyk işlerine badalga berilýär. Ýörite tehnika ilkinji rels-şpal gözenegini demir ýol düşegine gurnap başlaýar. Soňra ulag ulgamynda we ykdysadyýetde demir ýol ulagynyň möhüm ornuna bagyşlanan wideoşekiller görkezilýär.

Döwlet Baştutanymyz elektroenergetika babatda Türkmenistan bilen Owganystanyň arasyndaky özara hyzmatdaşlygyň giň gerime eýe bolýandygyny belläp, sanly ulgam arkaly Türkmenistanyň energetika ministri A.Saparowa söz berýär. Ministr hormatly Prezidentimize “Serhetabat” elektrik bekedinden Owganystanyň Hyrat welaýatyndaky “Nur-el-Jahad” täze elektrik bekedine elektrik energiýasynyň iberilip başlanmagyna ak pata bermek haýyşy bilen ýüzlenýär. Dabara “Çalyk Holding” kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalyk we owgan tarapyndan degişli düzümiň wekili hem gatnaşdy.

Döwlet Baştutanymyz elektrik energiýasyny iberip başlamaga ak pata berýär. Elektrik energiýasy “Serhetabat” elektrik bekedinden “Nur-el-Jahad” elektrik bekedine iberilip başlanýar. Bu pursat animasion şekiller arkaly görkezilýär.

Türkmenistan bilen Owganystanyň arasynda energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlyk yzygiderli ösdürilýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçirijisiniň taslamasynyň amala aşyrylmagy uly ähmiýete eýedir. Bu taslama türkmen elektrik energiýasynyň eksport ugurlaryny giňeltmäge mümkinçilik berýär. Ony Owganystana hem-de Pakistana ibermek bilen birlikde, Günorta Aziýanyň beýleki ýurtlaryna üstaşyr geçirmek mümkinçiligi hem açylýar. Şu günki waka Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasynyň birinji tapgyryny durmuşa geçirmegiň ýolunda möhüm ädimdir. “Nur-el-Jahad” elektrik bekediniň işe girizilmegi türkmen elektrik energiýasynyň goňşy ýurda iberilýän möçberini artdyrmaga ýardam berer.

Dabaralar tamamlanandan soňra, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow oňa gatnaşyjylary «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda taryhy ähmiýete eýe bolan iri taslamalara badalga berilmegi hem-de desgalaryň işe girizilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Owganystanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Molla Mohammad Hasan Ahunda söz berilýär.

Goňşy döwletiň wekili dabara gatnaşyjylary mübärekläp, hemmeleri, şeýle hem Owganystanyň we Türkmenistanyň halklaryny bu taryhy wakalar bilen gutlady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň taýsyz tagallalarynyň aýdyň nyşany bolan we umumy bähbitlere gönükdirilen giň möçberli taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň ähmiýeti aýratyn nygtaldy. Şunda TOPH taslamasynyň Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň gurluşygyna girişilmeginiň möhümdigi bellenildi. Bu taslama diňe bir gatnaşyjy ýurtlara däl, eýsem, sebitdäki ähli döwletlere hem oňyn täsirini ýetirer.

Hasan Ahundyň nygtaýşy ýaly, bu taslamalar türkmen-owgan dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny has-da pugtalandyryp, iki ýurduň ykdysadyýetini ösdürmäge, durmuş meselelerini, şol sanda ilaty iş bilen üpjün etmek meselelerini çözmäge hyzmat eder. Goňşy döwletiň wekili taslamalary doly durmuşa geçirmek, hususan-da, TOPH gaz geçirijisini Pakistana we Hindistana ýetirmek üçin owgan tarapyndan ähli tagallalaryň ediljekdigine ynandyrdy. Owganystanyň degişli ýolbaşçylaryna bu wezipä ýokary jogapkärçilikli çemeleşip, degişli işleri geçirmek tabşyrylar. Dostlukly ýurduň Hökümetiniň ýolbaşçysy Owganystanyň bu işleri tiz wagtda tamamlamaga hem-de beýleki iri taslamalary amala aşyrmaga ygrarlydygyny nygtap, hemmelere berk jan saglyk we üstünlik arzuw etdi.

Soňra dabara gatnaşyjylara türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýüzlendi.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, şu gün iki ýurduň durmuşynda taryhy waka bolup geçýär. Bu gün Türkmenistanyň we Owganystanyň özara gatnaşyklarynyň sene ýazgysyna şanly sahypa bolup girer. Biz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ak patasy bilen ençeme iri möçberli taslamalaryň iş ýüzünde üstünlikli amala aşyrylýandygynyň şaýady bolýarys. Iri ýedi taslama — Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň esasy tapgyry bolan Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamynyň, Mary welaýatynyň çäginde «Şatlyk-1» gaz gysyjy desgasynyň gurluşygyna badalga berilýär. Şeýle hem Turgundy — Hyrat demir ýolunyň birinji tapgyrynyň Turgundy — Sanabar aralygynyň we “Turgundy” demir ýol bekediniň «gury portunda» ammarlar toplumynyň gurluşyk işlerine başlanýar. Mundan başga-da, Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde uzynlygy 177 metr bolan demir ýol köprüsi ulanmaga berilýär. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň birinji tapgyryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde Owganystanyň Hyrat welaýatynda ýerleşýän «Nur-el-Jahad» elektrik bekedi işe girizilýär.

Halk Maslahatynyň Başlygy hemmeleri bu şanly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlap, türkmen-owgan gatnaşyklarynyň gadymdan gelýän köpasyrlyk taryhy kökleriniň bardygyny, hemme döwürlerde-de özara hormat, mertebe, deňhukuklylyk, deňagramlylyk, dost-doganlyk nyşanynyň şu güne çenli dowam edip gelýändigini, bu gatnaşyklaryň häzirki döwürde täze many-mazmuna eýe bolýandygyny belledi. Özara hyzmatdaşlyk bilelikdäki giň möçberli özgertmeleriň amala aşyrylmagynda, häzirki zaman üpjünçilik ulgamlary desgalarynyň döredilmeginde, täze ulag, kommunikasiýa, energetika ugurlarynyň kemala getirilmeginde öz beýanyny tapýar.

Biz Owganystan bilen netijeli, deňhukukly, hakyky doganlyk gatnaşyklarymyzy yzygiderli ösdürýäris. Bu iri möçberli we geljegi uly taslamalar bolsa türkmen-owgan dost-doganlyk gatnaşyklarynda täze taryhy sahypany açýar. Owgan doganlarymyzy we hyzmatdaşlarymyzy Türkmenistanyň ikitaraplaýyn esasda hem, halkara giňişlikde hem Owganystana hemmetaraplaýyn ykdysady, syýasy-diplomatik goldawy mundan beýläk-de berjekdigine ynandyrmak isleýärin diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Halk Maslahatynyň Başlygynyň belleýşi ýaly, türkmen we owgan taraplarynyň gatnaşmagynda möhüm ähmiýetli taslamalar amala aşyrylýar. Şolaryň hatarynda Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji we optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlarynyň gurluşygyny görkezmek bolar. Türkmen halkynyň Milli Lideri durmuşa geçirilýän täze taslamalar barada aýdyp, olaryň diňe bir türkmen-owgan gatnaşyklary üçin däl, eýsem, sebit üçinem, dünýä üçinem ähmiýetli taslamalar boljakdygyna berk ynam bildirdi. Şunuň bilen birlikde, uly ähmiýetli bu desgalaryň düýbüniň tutulmagy we ulanmaga berilmegi Owganystanyň ykdysady taýdan ösüşine kuwwatly itergi berer, senagat, durmuş üpjünçilik ulgamlarynyň netijeli işlemegine ýardam eder.

Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam edip, hasaplamalara görä, bu taslamalar amala aşyrylanda, owgan halky üçin iň azyndan 12 müňden gowrak iş ornunyň dörejekdigini, her ýyl Owganystana ortaça 1 milliard amerikan dollaryndan gowrak serişdäniň gelip gowuşjakdygyny, munuň bolsa diňe bir türkmen-owgan gatnaşyklaryna däl, eýsem, sebite hem öz oňyn täsirini ýetirjekdigini belledi. Şoňa görä-de, bu taslamalar umumy maksada — biziň ýurtlarymyzyň uzak möhletleýin ösüşine kuwwatly itergi bermäge, sebitde durnukly ösüşi üpjün etmäge niýetlenendir. Türkmen we owgan halklarynyň gülläp ösmegine, abadançylygyna gönükdirilendir. Şonuň ýaly-da, biziň maksatlarymyz ygtybarly, çalt depginler bilen ösýän, sazlaşykly energetika, ulag we kommunikasiýa ulgamyny döretmekden ugur alýar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi we goňşularymyza bilelikde bu taslamalary amala aşyrmaga gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Täze desgalaryň ulanmaga berilmegi we birnäçe desgalaryň gurluşygyna ak pata berilmegi bilen, Türkmenistanyň hem Owganystanyň arasynda giň gerimli hyzmatdaşlyk etmek üçin täze mümkinçilikler açylýar. Durmuş-ykdysady ösüş, adamlaryň hal-ýagdaýyny has-da gowulandyrmak, goşmaça iş orunlaryny döretmek üçin täze şertler döreýär. Bu taslamalaryň ykdysady, senagat, söwda hyzmatdaşlygyny ösdürmekde hem örän möhüm ähmiýeti bardyr. Olar Aziýa — Ýuwaş umman sebitine, Ýewropanyň, Ýakyn Gündogaryň örän giň, çalt depginler bilen ösýän sebitlerine we bazarlaryna harytlarydyr hyzmatlary çykarmaga, logistika mümkinçiliklerini ulanmaga ýardam berýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri belledi. Bu işleriň ählisi, öz nobatynda, sebitde howpsuzlygyň berkidilmegine goşant goşýar. Owgan ugrunda halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk etmek üçin amatly şertler döreýär. Şeýle taslamalaryň durmuşa geçirilmegi Birleşen Milletler Guramasynyň uzak möhletleýin strategiýasyna doly laýyk gelýär. Munuň özi Merkezi we Günorta Aziýa sebitleriniň, olara ýanaşyk ýurtlaryň durnukly ösüşini üpjün etmäge niýetlenendir.

Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, Bitaraplyk we «Açyk gapylar» syýasaty Türkmenistanyň alyp barýan halkara ugrunyň esasyny düzýär. Biziň ýurdumyz öz mümkinçiliklerini parahatçylygyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň bähbitlerine hyzmat etmäge gönükdirýär. Ulag, energetika ulgamlarynda tekliplerimize dünýäde barha uly üns berilýär. Bu ugurda Türkmenistanyň işläp taýýarlan we öňe süren Kararnamalarynyň taslamalary Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan biragyzdan kabul edildi. Bu gün biz şol başlangyçlaryň we teklipleriň iş ýüzünde durmuşa geçirilýändiginiň şaýady bolýarys. Biziň uly ýoluň — täze taryhy tapgyryň başynda durandygymyzy aýratyn bellemek isleýärin. Biz geljekde-de iki doganlyk ýurt we halk üçin hem, beýleki döwletler üçin hem ägirt uly mümkinçiliklere eýe bolan ýene-de köp sanly täze taslamalary amala aşyrarys diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hemmeleri şu günki şanly wakalar bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, dabara gatnaşýan goňşularymyza, doganlarymyza, wekiliýet agzalaryna, aýratyn-da, ýolbaşçylaryna Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň adyndan minnetdarlyk bildirdi we hemmelere uly üstünlikleri arzuw etdi.

Täze desgalaryň işe girizilmegi, düýbüniň tutulmagy hem gurluşygyna badalga berilmegi mynasybetli toý sadakasy berildi.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow hem-de Owganystanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň wezipesini ýerine ýetiriji Molla Mohammad Hasan Ahund hemmeler bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugradylar.

Şeýlelikde, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň wakalara baý bolan bu güni Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň şöhratly taryhynda täze sahypany açdy hem-de özara bähbitli döwletara, şeýle hem ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň, ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän sebit we halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda möhüm tapgyry alamatlandyrdy.

Aşgabat, 10-njy sentýabr. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Malaýziýanyň daşary işler ministri Dato Seri Utama Haji Mohamad bin Haji Hasany kabul etdi.

Myhman mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize Malaýziýanyň XVII Ýokary Baştutany Sultan Ibrahim ibn Almarhum Sultan Iskandaryň we Premýer-ministri Anwar Ibrahimiň mähirli salamyny ýetirdi.

Döwlet Baştutanymyz myhmany gadymy türkmen topragynda mübärekläp, bu sapara Türkmenistan bilen Malaýziýanyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmäge itergi berjek möhüm tapgyr hökmünde garalýandygyny belledi hem-de dostlukly ýurduň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz onuň saparyň dowamynda türkmen kärdeşleri bilen geçirjek duşuşyklarynyň we gepleşikleriniň netijeli bolmagyny arzuw etdi.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen Malaýziýany deňhukuklylyk, birek-birege hormat goýmak däplerine esaslanýan dostlukly gatnaşyklar baglanyşdyrýar. Häzirki döwürde ýurtlarymyzyň hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn derejede, halkara guramalaryň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk syýasatyny we halkara derejede öňe sürýän netijeli başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynyň, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Goşulyşmazlyk Hereketiniň we beýleki halkara guramalaryň çäklerinde alnyp barylýan ýakyn hyzmatdaşlyga ýokary baha berýändigini nygtady.

Iki ýurduň söwda-ykdysady ulgamda netijeli hyzmatdaşlyk edýändigine üns çekildi. Nebitgaz pudagy Türkmenistanyň depginli ösýän pudaklarynyň biridir. Bu ugurda ýurtlarymyzyň mümkinçilikleriniň ulanylmagyna Malaýziýanyň “PETRONAS” kompaniýasynyň uly goşant goşýandygy aýratyn bellenildi. Kompaniýa köp ýyllaryň dowamynda Diýarymyzda uglewodorod serişdelerini çykarmagyň taslamalaryna gatnaşýar. Nebitgaz pudagy üçin ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamakda netijeli işleri alyp barýar.

Döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmekde ýokary derejede amala aşyrylýan saparlaryň möhüm orny bellenildi. Hormatly Prezidentimiz bu babatda şu ýylyň ahyrynda Malaýziýa amala aşyryljak saparyň ähmiýetini nygtap, onuň dowamynda geçiriljek gepleşikleriň dost-doganlyk gatnaşyklarynyň taryhynda täze sahypany açjakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz we Malaýziýanyň daşary işler ministri birek-birege berk jan saglyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdiler.

Aşgabat, 10-njy sentýabr. Şu gün paýtagtymyzda Türkmenistanyň maýa goýum forumy hem-de ugurdaş sergi, ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahat, “HI-TECH Türkmenistan — 2024” atly sergi öz işine başlady. Daşary işler, Maliýe we ykdysadyýet ministrlikleriniň hem-de Söwda-senagat edarasynyň bilelikde guramagynda geçirilýän giň gerimli işewürlik çäreleriniň gün tertibine ýurdumyzda iri taslamalary durmuşa geçirmek we bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Forumyň işine dünýäniň abraýly bilermenleri, öňdebaryjy milli we halkara nebitgaz, energetika, gurluşyk, ulag-kommunikasiýa kompaniýalarynyň, halkara guramalaryň, maliýe düzümleriniň, ylmy merkezleriň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşýarlar. Şeýle hem maslahata türkmen tarapyndan ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, banklaryň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýolbaşçylary gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň maýa goýum forumynda sanly ulgam arkaly çykyş etmegi onuň ähmiýetini has-da artdyrdy. Döwlet Baştutanymyz foruma gatnaşyjylara ýüzlenip, hemmeleri berkarar döwletimiziň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda ak şäherimiz Aşgabatda geçirilýän Türkmenistanyň maýa goýum forumynyň, ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahatyň hem-de ugurdaş sergileriň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Hormatly Prezidentimiz Garaşsyz Türkmenistanda halkara maslahatlary, sergileri, festiwallary, işewürlik duşuşyklaryny geçirmegiň asylly däbe öwrülendigini belläp, milli ykdysadyýetimize iri möçberli maýa goýumlary çekmekde, özara bähbitli halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmekde bu çäreleriň uly ähmiýete eýe boljakdygyna berk ynam bildirdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň nygtaýşy ýaly, durnukly ykdysady ösüşi gazanmak biziň baş maksadymyz bolup durýar. Şoňa görä-de, ykdysadyýetimiziň ähli ugurlaryny gurşap alýan maksatnamalarymyz üstünlikli amala aşyrylýar. Türkmenistanda iri maýa goýum taslamalary durmuşa geçirildi. Şolaryň arasynda Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisini, Ahal welaýatynda tebigy gazdan benzin öndürýän zawody, Balkan welaýatynda polietilen we polipropilen öndürýän gazhimiýa toplumyny hem-de «Garabogazkarbamid» zawodyny görkezmek bolar.

Ertir Türkmenistanyň öz maýa goýum serişdeleriniň hasabyna amala aşyrylýan uly möçberli taslamanyň — Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň esasy tapgyry bolan Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň, şeýle hem Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik, ulag we aragatnaşyk ulgamlarynyň düýbüni tutmak we işe girizmek dabaralarynyň geçiriljekdigini belläp, hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň halkara üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmek ugrunda netijeli işleri alyp barýandygyna ünsi çekdi.

Ýurdumyzyň nebitgaz toplumy hem-de energetika pudagy döwrebap ösdürilýär, sanly ulgamyň mümkinçilikleri giňden ornaşdyrylýar. Diýarymyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri bolan Günden we ýelden elektrik energiýasyny almagyň taslamalary durmuşa geçirilýär. Şeýle hem ýokary tehnologiýalara esaslanýan, bäsdeşlige ukyply önümleri öndürmäge gönükdirilen giň gerimli maýa goýum taslamalarymyz bar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we foruma gatnaşyjy daşary ýurtly wekilleri Türkmenistanda nebitgaz, himiýa, energetika, ulag-aragatnaşyk, oba hojalyk pudaklarynda durmuşa geçirilýän taslamalara gatnaşmaga çagyrdy.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz çykyşynyň ahyrynda hemmeleri «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda geçirilýän bu halkara çäreleriň öz işine başlamagy bilen ýene bir gezek gutlap, hemmelere berk jan saglyk, abadançylyk, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiziň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Soňra maýa goýum forumyna gatnaşyjylar bu ýerde ýaýbaňlandyrylan giň gerimli sergi bilen tanyşdylar. Sergide sanly ulgam arkaly beýan edilýän maglumatlar we önümleriň köpdürlüligi ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň esasy pudaklarynyň eksport mümkinçiliklerini, daşary ýurt maýadarlarynyň geljegi uly türkmen bazarynda eýeleýän ornuny berkitmäge bolan gyzyklanmalaryny artdyrmak, halkara hyzmatdaşlygy yzygiderli işjeňleşdirmek ugrunda ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny giňden görkezýär. Gözden geçirilişiň çäginde Türkmenistan bilen köp ýyllaryň dowamynda hyzmatdaşlyk edýän, ýurdumyzda bilelikdäki maýa goýum taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine işjeň gatnaşýan daşary ýurt kompaniýalarynyň hem öz mümkinçiliklerini, önümlerini görkezýändiklerini bellemek gerek.

Forumyň umumy mejlisinde, ilki bilen, BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Ýerine ýetiriji sekretary, BMG-niň Baş sekretarynyň orunbasary T.Molçan sanly ulgam arkaly çykyş etdi. Ol kuwwatly ykdysadyýeti bolan Türkmenistanda geçirilýän giň möçberli forumda çykyş etmäge döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirip, häzirki döwürde durmuş-ykdysady ösüş üçin gönükdirilýän maýa goýum serişdeleriniň parahatçylygyň we abadan geljegiň kepilidigini belledi.

Nygtalyşy ýaly, her bir ýurduň ykdysady taýdan durnukly ösüşiniň parahatçylygy, howpsuzlygy, sazlaşykly ösüşi pugtalandyrmagyň möhüm şertidigini köp ýyllaryň tejribesi subut etdi. Türkmenistanda hemmetaraplaýyn ösüşiň üpjün edilmegine, tutuş sebit ähmiýetli taslamalaryň amala aşyrylmagyna uly gyzyklanma bildirilmegi we ykdysadyýete maýa goýumlaryň çekilmegi ýurduň ykdysady taýdan kuwwatlanmagynda bolşy ýaly, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmeginde-de aýratyn ähmiýete eýedir.

BMG-niň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysy D.Şlapaçenko maýa goýum forumynyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin türkmen tarapyna hoşallyk bildirdi. Onuň belleýşi ýaly, durnukly ösüşe maýa goýumlaryň gönükdirilmegi bagtyýar durmuşyň berkarar edilmegine ýardam berýär. Maýa goýum maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi sazlaşykly ösüşiň baş şertini emele getirýär. Şunda Türkmenistanyň öňe sürýän başlangyçlarynyň ähmiýetlidigini bellemek gerek. Birleşen Milletler Guramasy Bitarap Türkmenistanyň strategik hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi ugrunda edýän tagallalaryna ýokary baha berýär. Munuň özi ýurduň Hökümetiniň Birleşen Milletler Guramasy bilen durnukly ösüş ulgamynda ýola goýýan gatnaşyklarynyň netijeli häsiýete eýe bolýandygyny görkezýär.

Soňra German ykdysadyýetiniň Gündogar komitetiniň Ýerine ýetiriji direktory M.Harms Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň paýtagtynda bolup, halkara ähmiýetli çärä gatnaşmagyň özi üçin belent mertebedigini aýtdy. Soňky ýyllarda Türkmenistanyň ähli ugurlar boýunça sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini bellemek gerek. Munuň özi türkmen halkynyň Milli Lideriniň öňe süren başlangyçlarynyň Türkmenistanyň Prezidentiniň oýlanyşykly syýasaty netijesinde üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň beýanydyr.

Daşary ýurt maliýe borçnamalarynyň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi ýurdumyzda maýa goýum syýasatynyň ygtybarly häsiýete eýediginiň möhüm görkezijileriniň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan maýa goýum mümkinçiliklerini üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, halkara söwda ulgamynda birek-birege hormat goýmak, deňlik, ynanyşmak ýörelgeleri esasynda ýola goýulýan hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine örän jogapkärçilikli çemeleşýär.

Türkmenistan bilen ýangyç-energetika pudagynda köp ýyllaryň dowamynda hyzmatdaşlyk edýän “PETRONAS” kompaniýasynyň ösüş boýunça wise-prezidenti H.Kassim öz çykyşynda halkara ähmiýetli forumyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we onuň çäklerinde özara tejribe alyşmak, gatnaşyklary ýola goýmak babatda döredilen mümkinçilikler üçin Türkmenistanyň Prezidentine we türkmen halkynyň Milli Liderine hoşallyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, ähli ugurlar boýunça sazlaşykly ösüş ýoluna düşen hem-de kuwwatly ykdysadyýeti bolan Türkmenistanda daşary ýurt kompaniýalarynyň we maýadarlaryň netijeli iş alyp barmaklary ugrunda ähli zerur şertler bar. Bu bolsa işjeň gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilmeginde, bilelikdäki taslamalaryň ýokary derejede amala aşyrylmagynda ähmiýetlidir.

Mejlisiň dowamynda Ýaponiýanyň “Nippon Eхport Investment Insuranсe” agentliginiň başlygy we baş ýerine ýetiriji direktory A.Kuroda sanly ulgam arkaly çykyş edip, Türkmenistanyň gözel paýtagtynda geçirilýän maslahatda çykyş etmäge döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirdi. Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmeginiň esasy wezipeleriniň biri bolan maýa goýum syýasaty häzirki döwürde tutuş dünýä ähmiýetli ugurlaryň birine öwrüldi. Munuň özi ykdysady ösüş bilen bir hatarda, parahatçylygyň, howpsuzlygyň, halkara hyzmatdaşlygyň berkidilmeginde-de möhümdir. Ykdysady ösüşe gönükdirilýän maýa goýum serişdeleri ählumumy gün tertibiniň möhüm wezipeleriniň üstünlikli çözülmeginiň baş şertini emele getirýär diýip, A.Kuroda belledi we mejlise gatnaşyjylara üstünlik arzuw etdi.

Russiýa Federasiýasynyň ykdysady ösüş ministriniň orunbasary D.Wolwaç çykyşyny giň gerimli halkara foruma gatnaşmaga iberilen çakylyk üçin hoşallykdan başlady. Häzirki döwürde ýurtlaryň arasynda eksport amallarynyň durmuşa geçirilmegi, maýa goýum maksatnamasynyň amala aşyrylmagy wajyp ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi diýip, myhman sözüni dowam etdi. Dünýäde işewürligiň, dürli ugurlar boýunça hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi bilen birlikde, maýa goýum strategiýasynyň işjeň häsiýete eýe bolmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

Bütindünýä bankynyň Merkezi Aziýa boýunça maksatnamasynyň ýolbaşçysy we esasy ykdysatçysy D.Naýt Türkmenistanda geçirilýän foruma gatnaşmaga iberilen çakylyk we türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, şeýle halkara çäreleriň geçirilmeginiň ählumumy ösüş maksatnamasynyň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň kepilidigini nygtady. Türkmenistanda häzirki zaman deňiz portunyň işe girizilmegi, awtomobil, demir ýollaryň durkunyň täzelenilmegi, howa menzilleriniň işiniň kämilleşdirilmegi bu ýurtda halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmeginde bolşy ýaly, Türkmenistanyň halkara derejeli üstaşyr ulag geçelgesi hökmünde eýeleýän derejesini hem pugtalandyrýar. Şunda maýa goýum maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi alnyp barylýan işleriň üstünliklere beslenmegine şert döredýär.

BMG-niň Ösüşi utgaşdyrmak boýunça edarasynyň Ýewropa we Merkezi Aziýa boýunça sebitleýin direktory G.Son sanly ulgam arkaly çykyş edip, halkara forumyň sazlaşykly ösüş ýoluna düşen Türkmenistanda geçirilmeginiň ähmiýetine ünsi çekdi. Bellenilişi ýaly, ýurtda maýadarlaryň netijeli işlemekleri üçin ygtybarly hukuk binýady döredildi. Bu bolsa Türkmenistanda maýa goýum taslamalarynyň durmuşa geçirilmegine gatnaşmaga gyzyklanma bildirýän kompaniýalaryň, işewür düzümleriň sanynyň artmagyny şertlendirýär.

BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti boýunça Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň Ýerine ýetiriji sekretarynyň orunbasary H.Toda mejlisde sanly ulgam arkaly çykyş edip, köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistanyň BMG we onuň düzümleri bilen netijeli hyzmatdaşlyk edýändigini nygtady. Şeýle-de ol maýa goýum forumynyň ykdysady, durmuş taýdan sazlaşykly ösüş babatda aýratyn ähmiýete eýedigini belledi. Ählumumy maýa goýum maksatnamalarynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ýurduň eksport kuwwatyny artdyrmaga, üstaşyr ulag geçelgeleriniň mümkinçiliklerini ýokarlandyrmaga we degişli ugurlar boýunça özara tejribe alşylmagyna giň ýol açýar. Munuň özi häzirki döwrüň möhüm ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi.

Halkara forumyň dowamynda türkmen tarapynyň wekilleri hem çykyş etdiler. Çykyşlarda bellenilişi ýaly, häzirki döwürde ýurdumyzda Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan beýik işleriniň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, maýa goýum işini alyp barmak üçin ähli zerur şertler döredilýär. Şeýle hem çykyşlarda milli ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşini häsiýetlendirýän soňky ýyllaryň makroykdysady görkezijileri mysal getirildi. 2023-nji ýylyň, 2024-nji ýylyň birinji ýarymynyň netijeleri boýunça ykdysady ösüş 6,3 göterim derejesinde saklandy. Munuň özi köp babatda haryt öndürýän pudaklaryň önümçiligini ýokarlandyrmak arkaly üpjün edildi.

Ähli ulgamlary öz içine alan hem-de yzygiderli häsiýete eýe bolan düýpli özgertmelere aýratyn üns çekildi. Olar «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy” ýaly uzak möhletleýin hem orta möhletleýin strategiýalarda kesgitlenen görkezijilere ýetilmegine gönükdirilendir. Öňde goýlan maksatlaryň amal edilmegi maýa goýum strategiýasy bilen gönüden-göni baglanyşyklydyr. Esasy maýa maliýe serişdelerini çekmek, olaryň innowasiýalaryň ösdürilmegine, ýokary goşmaça bahaly önümçilige, adam maýasyna, ýurdumyzyň ekologik we durmuş-ykdysady howpsuzlygynyň üpjün edilmegine ýardam berýän ulgamlara gönükdirilmegi bu strategiýanyň esasy wezipesidir.

Mejlisiň dowamynda maýa goýum mümkinçiliklerini has doly açmagyň ýollary, ýurdumyzy senagat, ylmy-tehnologik, durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegi höweslendirmegiň gurallary barada netijeli pikir alyşmalar boldy. Foruma gatnaşyjylar şu gezekki halkara çäräniň geçirilmeginiň dünýä giňişliginde özüni ygtybarly hyzmatdaş hökmünde görkezen Türkmenistanyň abraýyny täze derejä çykarýandygyny bellediler.

Halkara maýa goýum forumynyň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirilip, olaryň barşynda özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmak üçin geljegi uly ugurlar kesgitlenildi.

Soňra forum bölümçelerde öz işini dowam etdi.

* * *

Şu gün Türkmenistanyň maýa goýum forumynyň we ugurdaş sergileriň çäklerinde Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynda Türkmenistanyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahat hem-de sergi öz işine başlady. Iki günläp dowam etjek wekilçilikli forum Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döredijilik, ykdysady ösüş, abadançylyk ýoly bilen ynamly öňe barýan Watanymyzyň üstünliklerini açyp görkezmäge gönükdirilendir.

Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen işlenip taýýarlanan sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna laýyklykda, häzirki wagtda Türkmenistanda döwlet we jemgyýetçilik durmuşynyň ähli ugurlaryna dünýäniň ykdysady giňişliginde üstünlikli ulanylýan öňdebaryjy tehnologiýalar işjeň ornaşdyrylýar. Bu, öz gezeginde, dünýä bileleşiginde, ilkinji nobatda, türkmen tarapy bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga gyzyklanma bildirýän goňşy we alysdaky ýurtlaryň işewür toparlarynyň wekillerinde uly gyzyklanma döredýär. Şu gezekki foruma gatnaşyjylaryň wekilçilikli düzümi munuň aýdyň güwäsidir. Olaryň arasynda ýurdumyzyň döwlet we hususy düzümleri, dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalary, hususan-da, ýokary tehnologik enjamlary öndürijiler we iberýänler, Koreýa Respublikasyndan, Hytaý Halk Respublikasyndan, Russiýa Federasiýasyndan, Özbegistandan, Gyrgyzystandan, Türkiýeden, Eýran Yslam Respublikasyndan, Germaniýa Federatiw Respublikasyndan, Beýik Britaniýadan, Şwesiýadan we beýleki ýurtlardan ýokary tehnologiýalary, programma üpjünçiligini işläp taýýarlaýjylar bar.

Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy we “Oguzabat” hojalyk jemgyýeti tarapyndan bilelikde guralan sergi öndürilýän önümler, hödürlenilýän hyzmatlar bilen tanyşdyrmak, uzak möhletli özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň mümkinçiliklerini maslahatlaşmak üçin amatly meýdança öwrüldi. Giň gerimli sergi birnäçe bölümden ybaratdyr. Bölümleriň atlary olaryň tematiki ugruny kesgitleýär: Suw tygşytlaýjy tehnologiýalar; Maliýe tehnologiýalary; Bilim tehnologiýalary; Senagat tehnologiýalary; Elektron söwda; Ekologiýa we durnukly ösüş; Lukmançylyk we biotehnologiýa; “Akylly” şäher we gurluşyk; Ulag we logistika; Oba hojalyk we onuň tehnologiýalary; Energetika we gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri; Maglumat tehnologiýalary we sanly geçiş.

Programma üpjünçiliginiň işläp taýýarlamalaryna, maglumat tehnologiýalary hyzmatlaryna, işewürlik hem-de döwlet edaralary üçin programma çözgütlerine bagyşlanan diwarlyklar ýygnananlarda aýratyn gyzyklanma döretdi. Ykdysady ösüşi diwersifikasiýalaşdyrmagyň ýoluna düşen Türkmenistan sanly özgertmeleriň, ähli ulgamlara innowasiýalary çekmegiň işjeň tarapdary bolmak bilen, iň gowy dünýä tejribelerini öwrenmäge hem-de özleşdirmäge açykdygyny görkezýär. Hut şonuň üçin-de soňky ýyllarda kabul edilen döwlet maksatnamalarynda tutuş ýurdumyzda internete elýeterliligiň giňeldilmegine, öýjükli aragatnaşygyň hiliniň gowulandyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär. Bu çäreler sanly hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmaga, sanly ykdysadyýeti ösdürmek üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Bilim ulgamynyň kämilleşdirilmegine uly ähmiýet berilýär. Telekommunikasiýalar we maglumat tehnologiýalary ulgamynda ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlaýan Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň döredilmegi munuň aýdyň mysalydyr. 2016-njy ýylda ýurdumyzda ýene bir ýokary okuw mekdebi — Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti öz gapylaryny giňden açdy. Onuň açylmagy milli ylmyň dünýä derejesine çykýandygyny alamatlandyrdy.

Şu ýylyň tomsunda halkara hukuk derejesine eýe bolan Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parky geljegi uly ylmy garaýyşlary durmuşa geçirmegiň badalga alýan ýerine öwrüldi. Merkeziň öňünde ylmy barlaglary toplumlaýyn ösdürmek, ýurdumyzyň alymlarynyň oýlap tapyşlarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek, innowasion önümleriň önümçiligini guramak hem-de durmuşa geçirilýän täzeçil taslamalara kiçi we orta telekeçiligi işjeň çekmek boýunça wezipeler goýlandyr. Alnyp barylýan döwlet syýasaty esasynda ýurdumyzyň telekeçileriniň ýokary tehnologiýalar bazaryny üstünlikli özleşdirip, iş ugurlaryny yzygiderli giňeldýändiklerini bellemek gerek.

Sergide döwlet düzümleri — ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bir hatarda, ýurdumyzyň hususy kompaniýalary hem öz pawilýonlaryny ýaýbaňlandyrdy. Ählumumy sanly ykdysadyýete geçiş döwründe döwletimiziň yzygiderli goldawlary netijesinde Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary durmuşa geçirilýän innowasion taslamalara işjeň gatnaşýarlar. Sanly we innowasion tehnologiýalaryň merkezi, kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäheri türkmen gurluşyk kompaniýalary tarapyndan bina edildi. Bu şäheriň gurulmagy Türkmenistanyň ägirt ykdysady kuwwatyny, ylmy-tehniki ösüşiň belentliklerine tarap ynamly öňe barýandygyny görkezýär.

Bu ýerde emele gelen şäher gurşawynyň esasy aýratynlygy onda ýaşamak, döredijilikli zähmet çekmek, dynç almak üçin iň aňrybaş oňaýly şertleriň döredilmegidir. Şunda häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän sanly tehnologiýalara aýratyn orun degişlidir. “Geljegiň şäheri” diýlip atlandyrylmagyna doly esas berýän Arkadag şäheri durmuşyň ähli ulgamlaryna ýokary tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagyny özünde jemlän ýurdumyzyň ykdysady we ylmy-tehnologik ösüşiniň aýdyň nyşany hökmünde Watanymyzyň täze taryhynyň şöhratly ýyl ýazgysyna girdi.

Innowasiýalary ornaşdyrmak babatda bilelikdäki işleriň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmak günüň ikinji ýarymynda açylan Türkmenistanyň ykdysadyýetine ýokary tehnologiýalary we innowasiýalary çekmek boýunça halkara maslahatyň çäklerinde dowam etdi. Özara gyzyklanma eýe bolan dialoga gatnaşmak üçin ýurdumyzyň bilim we ylmy edaralarynyň ýolbaşçylary, jogapkär işgärleri, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary, professor-mugallymlar düzümi, daşary döwletleriň hem-de halkara guramalaryň ýurdumyzdaky wekilhanalarynyň, kompaniýalaryň, ugurdaş düzümleriň wekilleri çagyryldy.

Türkmenistanyň ykdysady ösüş meselelerine we maýa goýum mümkinçiliklerine bagyşlanan umumy mejlisiň barşynda bellenilişi ýaly, ylym-bilim, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak alnyp barylýan giň gerimli işleriň kuwwatly hereketlendiriji güýji bolup çykyş edýär. Häzirki zaman ylmy-tehniki gazanylanlar, bilimler we innowasiýalar ýurdumyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň, milli ykdysadyýetiň döwrebaplaşdyrylmagynyň, ähli ulgamlarda öňegidişligiň, dünýäniň syýasy, ykdysady, ylmy-medeni giňişliginde Bitarap Watanymyzyň eýeleýän ornuny pugtalandyrmagyň ygtybarly binýady bolup durýar. Şu nukdaýnazardan, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe strategik wezipeleriň, maksatnamalaryň, iri taslamalaryň durmuşa geçirilmeginde halkara talaplara laýyklykda, yzygiderli kämilleşdirilýän we ösdürilýän düýpli ylma aýratyn orun degişlidir.

Çykyş edenleriň nygtaýyşlary ýaly, ýurdumyz gysga döwrüň içinde okgunly tehnologik ösüşi amala aşyrdy. Munuň özi ýokary tehnologiýalary, kompýuterleri ornaşdyrmagy we iň gowy dünýä tejribesini özleşdirmegi möhüm wezipe hökmünde kesgitlän uzak möhletleýin durmuş-ykdysady maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmegiň netijesinde mümkin boldy. Türkmenistan ylym, tehnika, innowasion tehnologiýalar ulgamynda halkara düzümler, ylmy merkezler bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli giňeltmäge hem-de bilelikdäki tagallalary utgaşdyrmaga hemişe taýýardyr. Bu ugurda soňky ýyllarda halkara guramalar, hususan-da, BMG-niň Ösüş maksatnamasy bilen ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlyk bellenilmäge mynasypdyr. Munuň özi ýurdumyzyň durnukly ösmegine we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmegine itergi berýän döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga, sanly hyzmatlary ösdürmäge ýardam edýär.

Forumyň işi “Maýa goýum ýagdaýy we maliýe tehnologiýalarynyň geljegi: innowasiýalar, töwekgelçilikler we mümkinçilikler”, “Elektron hökümet, maglumat merkezi, innowasion tehnologiýalaryň ösüşi we “ýaşyl” energetika”, “Emeli aňyň täze döwri” atly bölümçelerde dowam eder. Şeýle hem GFR-iň «Rid Batteries GmbH», HHR-iň «Sinotruk International» we «Shantui» kompaniýalarynyň energetika, ýangyç-energetika toplumy, himiýa senagaty, suw hojalygy ýaly möhüm ugurlarda Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygynyň mümkinçilikleri barada tanyşdyrylyş çärelerini guramak göz öňünde tutuldy. Forumyň guramaçylarynyň belleýişleri ýaly, türkmen alymlary we inženerleri tarapyndan işlenip taýýarlanylan emeli aň ulgamyndaky täze taslamanyň tanyşdyrylyş dabarasy şu gezekki çäräniň esasy wakalarynyň biri bolar. Türkmenistanyň ykdysadyýetini sanlylaşdyrmakda möhüm tapgyryň özleşdirilendigini aňladýan bu taslama senagat we döwlet dolandyryşyň dürli ugurlaryna öňdebaryjy tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmaga ýurdumyzyň taýýardygyny görkezýär.

Forumyň ikinji gününde ýaş telekeçileri goldamaga we Türkmenistanda sanly ulgamy ösdürmäge gönükdirilen «Hi-Tech Startup Turkmenistan — 2024» atly bäsleşigiň jemi jemlener. Geljekde milli ykdysadyýetimize ornaşdyryp boljak programma üpjünçiligini işläp taýýarlamak we oýlap tapyşlar bilen meşgullanýan ýaşlary ýüze çykarmak hem-de höweslendirmek bäsleşigiň baş maksady bolup durýar. Ýeňijiler öz innowasion taslamalaryny ýurdumyzyň we daşary döwletleriň öňdebaryjy kompaniýalaryna hödürläp, maýa goýumlara, hyzmatdaşlyk maksatnamalaryna elýeterliligi gazanyp bilerler. Ertir bäsleşige gatnaşyjylara degişli diplomlar gowşurylar.

Aşgabat, 9-njy sentýabr. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işler, Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowa söz berildi.

Ol welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda pagta ýygymyna taýýarlyk işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Welaýatdaky pagta arassalaýjy kärhanalar, harmanhanalar, pagta ýygyjy kombaýnlar, pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglar möwsüme doly taýýar edildi. Ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişine guramaçylykly girişilip, bu jogapkärli möwsümi agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmek üçin degişli çäreler görülýär. Bugdaý öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen doly üpjün etmek işleri dowam edýär. Sebitiň güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki ekinler ekilen meýdanlarynda ideg işleri geçirilýär. Şeýle hem häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda geçiriljek medeni-köpçülikleýin çärelere taýýarlyk görlüşi, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna”, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bugdaý ekişiniň hem-de pagta ýygymynyň ýokary hilli, guramaçylykly geçirilmegini ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda belledi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerde ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda pagta ýygymy möwsüminde pagta arassalaýjy kärhananyň, kabul ediş harmanhanalarynyň, pagta ýygýan kombaýnlaryň, pagta hasylyny daşamakda ulanyljak tehnikalaryň bökdençsiz işledilmegini üpjün etmek boýunça zerur taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Welaýatda bugdaý ekişini ýokary hilli geçirmek, ekişde oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary doly güýjünde işletmek, gallaçy daýhanlary ýokary hilli bugdaý tohumlary bilen üpjün etmek babatda degişli işler dowam edýär. Güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki ekinler ekilen ekerançylyk meýdanlarynda ideg işleri geçirilýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleri barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde geçirilmegi, ýetişdirilen pagta hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin ähli zerur çäreleriň görülmegi babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalardaky gurluşyk işleriniň bellenen möhletlerde ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi D.Babaýewiň welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Bellenilişi ýaly, pagta ýygymyna görülýän taýýarlyk işleriniň çäklerinde pagta arassalaýjy kärhanalar, kabul ediş harmanhanalary hem-de pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglar möwsüme taýýar edilip, kombaýnlary doly taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Welaýatda bugdaý ekişine girişilip, ekiş guramaçylykly alnyp barylýar, bugdaý öndürijiler ýokary hilli tohumlar bilen doly üpjün edilýär. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalary we gurallar doly güýjünde işledilip, möwsümi bellenen agrotehniki möhletde geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Sebitde güýzlük gök ekinleriň ekişi dowam edýär, şaly meýdanlarynda agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda ideg etmek, şaly oragyna taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şeýle hem häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda geçiriljek çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary hilli geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de bugdaý ekişiniň talabalaýyk geçirilmegini, pagta ýygymy möwsümine doly taýýarlyk görmek boýunça ýerine ýetirilýän işleri gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilini üpjün etmek babatda anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi M.Annanepesow welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, pagta ýygymyny guramaçylykly geçirmek hem-de ýygnalan hasyly bökdençsiz kabul etmek maksady bilen, pagta arassalaýjy kärhanalar, kabul ediş harmanhanalary, hasyly daşamakda ulanyljak awtoulaglar we beýleki tehnikalar möwsüme taýýar edilip, pagta ýygyjy kombaýnlary taýýarlamak işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Bugdaý ekişini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, bellenen möhletde geçirmek, ekişde ulanylýan oba hojalyk tehnikalarynyň doly güýjünde işledilmegini gazanmak, önüm öndürijileri ýeterlik mukdarda ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek üçin zerur çäreler görülýär. Ekiş geçirilen ýerlerde tagt we gögeriş suwy tutulýar. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak barada berýän tabşyryklaryndan ugur alnyp, welaýatyň güýzlük ýeralma, gök-bakja we beýleki oba hojalyk ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri dowam edýär, şaly ekilen meýdanlarda ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar.

Şeýle-de häkim mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly baýramy mynasybetli görülýän taýýarlyk işleri, «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, bugdaý ekişiniň we pagta ýygymynyň ýokary guramaçylykly geçirilmeginiň, bu işlerde oba hojalyk tehnikalarynyň netijeli işledilmeginiň möhümdigini belledi we bu babatda häkime degişli görkezmeleri berdi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda pagta arassalaýjy kärhanalar, kabul ediş harmanhanalary ýygym möwsümine taýýar edildi. Şunuň bilen birlikde, möwsümde işlediljek pagta ýygyjy kombaýnlary, pagta hasylyny daşajak awtoulaglary we tehnikalary taýýarlamak üçin degişli işler geçirilýär. Şu ýylyň 4-nji sentýabrynda welaýatda bugdaý ekişine girişilip, ekiş möwsümini bellenen möhletde ýokary hilli geçirmek, oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary doly güýjünde işletmek, bugdaý öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyklyk oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek baradaky tabşyrygyna laýyklykda, güýzlük ýeralma, beýleki oba hojalyk ekinleri ekilen meýdanlarda ideg işleri geçirilýär. Gant şugundyry ekilen meýdanlarda hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar.

Şeýle hem häkim ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli welaýatda geçiriljek dabaraly çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň guramaçylykly hem-de öz wagtynda ýerine ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi we bugdaý ekişiniň bellenen agrotehniki möhletlerde geçirilmegini, pagta ýygymy möwsümine doly taýýarlykly girişilmegini üpjün etmek üçin ähli zerur çäreleri görmegi häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy hem tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, ýurdumyzyň welaýatlarynda şu ýylyň 11-nji sentýabrynda pagta ýygymyna girişmek boýunça taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Bu işleriň çäklerinde pagta arassalaýjy kärhanalar, kabul ediş harmanhanalary, pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglar we beýleki oba hojalyk tehnikalary möwsüme taýýar edildi. Ýurdumyzda bugdaý ekişini bellenen möhletlerde, talabalaýyk geçirmek maksady bilen, ekişde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryny doly güýjünde işletmek, önüm öndürijileri ýokary hilli tohum bilen üpjün etmek boýunça degişli işler geçirilýär.

Welaýatlarda güýzlük azyklyk ekinlere ideg etmek işleri alnyp barylýar. Daşoguz hem-de Lebap welaýatlarynyň şaly ekilen meýdanlarynda ideg işleri, Mary welaýatynyň gant şugundyry ekilen meýdanlarynda bolsa hatarara bejergi, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk pudagynyň milli ykdysadyýetimizdäki möhüm ornuna ünsi çekip, häzirki wagtda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýokary guramaçylykly geçirilmeginiň zerurdygyny belledi we bu ugurda alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Soňra döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynda jogapkärli möwsümiň — bugdaý ekişiniň dowam edýändigine ünsi çekdi we bugdaýyň bol hasylyny almagyň, şeýlelikde, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny berkitmegiň, halkymyzyň saçagynyň berekedini artdyrmagyň ekiş möwsüminiň öz wagtynda we ýokary hilli geçirilmegine köp derejede baglydygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz geljek ýylyň hasyly üçin welaýatlarda bugdaý ekişiniň agrotehniki möhletlerde alnyp barylmagyna berk gözegçilik etmegi, ekişde ulanylýan ekijileriň, beýleki tehnikalaryň doly güýjünde işledilmeginiň gazanylmagyny tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, pagta ýygymy möwsüminiň hem ýetip gelendigi aýdylyp, welaýatlarda ýygyma görülýän taýýarlygy ýene-de bir gezek barlamak, pagta kabul ediş harmanhanalarynyň, terezileriň, ýygymda işlediljek kombaýnlaryň we awtoulaglaryň möwsüme taýýarlygyny goşmaça gözden geçirmek tabşyryldy. Döwlet Baştutanymyz bu işleriň öz wagtynda hem-de ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň köp zähmet siňdirilip ýetişdirilen hasylyň ýitgisiz ýygnalyp alynmagyny, pudakda özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylmagyny üpjün etjekdigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz welaýatlarda Oba milli maksatnamasynda göz öňünde tutulan işleriň alnyp barlyşyny hem berk gözegçilikde saklamagy, maksatnama boýunça gurulmaly desgalaryň tabşyrylmaly wagtyna we hiline aýratyn üns bermegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Arkadag şäheri, 7-nji sentýabr. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi we täze şäheriň ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň taslamalary bilen tanyşdy.

Häzirki wagtda şäheriň gurluşygynyň birinji tapgyrynda bina edilen edaralaryň, binalaryň, durmuş maksatly desgalaryň işi döwrüň talabyna laýyk derejede ýola goýuldy. Munuň özi iri şähergurluşyk maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegine, sebitleri senagatlaşdyrmak, milli ykdysadyýetimizi köpugurly esasda ösdürmek, ýokary ekologik derejäni üpjün etmek ýaly möhüm wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine döwlet derejesinde ähmiýet berilýändiginiň aýdyň beýanydyr. 2023-nji ýylyň 29-njy iýunynda döredijiligiň, abadançylygyň we ösüşiň ýoly bilen ynamly öňe barýan Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň şöhratly ýyl ýazgysyna altyn harplar bilen ýazylan taryhy waka bolup geçdi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň aýdyň nyşany bolan Arkadag şäheriniň açylyşy mynasybetli giň möçberli dabaralar ýaýbaňlandyryldy. Kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan bu täsin şäheriň gurulmagy ýurdumyzda Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda ýaýbaňlandyrylyp, häzirki döwürde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda dowam etdirilýän ägirt uly özgertmeleriň anyk netijesidir.

Mälim bolşy ýaly, bu iri taslamany iki tapgyrda durmuşa geçirmek meýilleşdirildi. Häzirki wagtda gurluşygyň birinji tapgyry tamamlanyp, onuň çäklerinde medeni-durmuş we beýleki maksatly desgalaryň 336-sy guruldy. Täze şäher halkara sylaglaryň 21-sine mynasyp boldy. Arkadag şäheriniň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulýandygy baradaky güwänamanyň berilmegi bu ulgamda öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülýändigine şaýatlyk edýär.

Arkadag şäheriniň Diýarymyzyň gadymy künjekleriniň birinde, pederlerimiziň şöhratly taryhynyň gözbaş alýan ýerinde gurulmagy aýratyn bellärliklidir. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda durmuşa geçirilýän bu ägirt uly şähergurluşyk taslamasy Türkmenistanda amala aşyrylýan durmuş ugurly, ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmäge, ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga gönükdirilen döwlet syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsidir. Munuň özi Milli Liderimiziň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň şähergurluşyk ulgamynda innowasion esaslara daýanýan pikirleriniň we çözgütleriniň, olaryň durmuşa geçirilişiniň tutuş dünýäde uly goldawa, ýokary baha mynasypdygyny nobatdaky gezek tassyklaýar. Bu bolsa halkymyz üçin örän buýsançly bolup, watandaşlarymyzyň döwrebap Arkadag şäherine hem-de Gahryman Arkadagymyza, hormatly Prezidentimize guwanjyny has-da artdyrýar.

Ýakynda Koreýa Respublikasynyň Seul şäherinde geçirilen “World Smart City Expo” atly halkara serginiň çäklerinde Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjyndan binýat bolan Arkadag şäheri ýörite baýraklaryň 3-sine mynasyp boldy. Mälim bolşy ýaly, hormatly Prezidentimiziň gol çeken Buýrugyna laýyklykda, Arkadag şäheriniň lukmançylyk klasterini amala aşyrmak üçin zerur bolan Koreýa Respublikasynyň lukmançylykda ulanylýan serişdeleriniň öndürijileri bilen duşuşmak we degişli zawodlary ýerine baryp görmek maksady bilen, Türkmenistanyň wekiliýeti dostlukly ýurtda saparda boldy. Ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalary serginiň çäklerinde guralan degişli baýraklary gowşuryş dabarasyna gatnaşdylar.

Türkmenistanyň bu abraýly gözden geçirilişde ýaýbaňlandyrylan diwarlygynda Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekde bina edilen “akylly” şähere — Arkadag şäherine bagyşlanan bölüm aýratyn orun aldy. Sergä gelenler Arkadag şäheriniň mümkinçilikleri we aýratynlyklary bilen tanyşdyryldy. Baýraklar sergä gatnaşyjylaryň arasynda aýry-aýry ugurlar boýunça has tapawutlanan daşary ýurt we milli şäherlere, kompaniýalara berildi. Arkadag şäherine berlen baýraklaryň dabara gatnaşyjylaryň arasynda ilkinji bolup gowşurylandygyny bellemek ýakymlydyr. Bu ajaýyp waka taryhy ähmiýete eýedir. Şunda “Iň tapawutlanan «akylly» şäher diýen baýrak bilen diňe Arkadag şäheriniň sylaglanandygyny nygtamak gerek.

...Ir bilen türkmen halkynyň Milli Lideri täze şähere nobatdaky iş saparyny amala aşyrdy. Bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow we häkim G.Mämmedowa Gahryman Arkadagymyzy uly hormat bilen garşyladylar hem-de häzirki döwürde alnyp barylýan gurluşyk işleriniň depginleri, gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik toplumlarynyň taslamalary, olaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary barada hasabat berdiler.

Ilki bilen, D.Orazow Gahryman Arkadagymyzy şäheriň ähli ilatynyň adyndan täze şäheriň Koreýa Respublikasynda geçirilen “World Smart City Expo” atly halkara sergisinde üç ugur boýunça ýörite baýraklara mynasyp bolmagy bilen gutlady hem-de halkara derejeli forumlara gatnaşmaga döredilen mümkinçilik üçin hormatly Prezidentimize, Milli Liderimize hoşallyk bildirdi. Şeýle hem ol döwlet Baştutanymyzyň degişli Buýrugy esasynda türkmen wekiliýetiniň “akylly” şäherleriň sergisine gatnaşmak hem-de Arkadag şäheriniň lukmançylyk klasterini amala aşyrmak üçin zerur bolan Koreýa Respublikasynyň lukmançylykda ulanylýan serişdelerini öndürijiler bilen duşuşmak we degişli zawodlary ýerinde görmek maksady bilen, Seul şäherinde gulluk iş saparynda bolandygyny aýtdy.

Sylaglary gowşurmak dabarasynda Arkadag şäheri “Iň tapawutlanan “akylly” şäher”, “Daşary ýurt “akylly” şäheri”, «World Smart City Expo 2024» halkara sergisine goşan uly goşandy üçin” atly üç sany sylaga mynasyp boldy. Şunda “Iň tapawutlanan “akylly” şäher” diýen baýrak bilen diňe Arkadag şäheriniň sylaglanandygy aýratyn buýsançlydyr. D.Orazow täze şäheriň halkara baýraklara mynasyp bolmagynyň Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ägirt uly tagallalarynyň netijesidigini aýratyn belläp, türkmen halkynyň Milli Liderinden bu hoş habary hormatly Prezidentimize ýetirip bermegini haýyş etdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hoş habary aýratyn kanagatlanma duýgusy bilen kabul edip, Arkadag şäheriniň ähli ilatyny we ýolbaşçylaryny tüýs ýürekden gutlady. Gahryman Arkadagymyz munuň tutuş ýurdumyz, halkymyz üçin buýsançly wakadygyny, täze şäheriň ähli görkezijiler babatda gazanýan üstünliklerine guwanýandygyny belledi. Munuň özi ýurdumyzda häzirki zaman meýillerine laýyklykda işlenip taýýarlanylan şähergurluşyk maksatnamasynyň durmuşa geçirilişiniň halkara derejede ykrar edilýändiginiň aýdyň beýanydyr. Köpetdagyň etegindäki gözel künjekde, gysga wagtyň içinde özboluşlylygy, owadanlygy, döwrebaplygy bilen tapawutlanýan, sanly ulgamyň mümkinçilikleri we täze tehnologiýalar ornaşdyrylan “akylly” şäher kemala geldi. Bu bolsa ýurdumyzda başy başlanan beýik işleriň ýokary derejede amal bolýandygyny görkezýär.

Soňra bu ýerde Gahryman Arkadagymyza ikinji tapgyrda gurulmagy meýilleşdirilýän durmuş maksatly binalaryň, ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň taslamalary, binalaryň içki we daşky bezeg işlerine degişli serişdeleriň birnäçe görnüşleri görkezildi. Şolaryň hatarynda döwrebap demir ýol menziliniň, durky täzelenýän Aşgabat — Gökdepe ýolunyň ugrunda guruljak köpzolakly köpriniň, söwda we hyzmat ediş toplumynyň, Yzgant şäherçesine giriş derwezesiniň, Ak han, Köpetdag şaýollarynyň çatrygynda gurulmagy meýilleşdirilýän “Taýçanak” binasynyň, şäheriň yşyklandyryş ulgamynyň taslamalary, köprüleriň germewleriniň görnüşleri bar.

Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gurbanguly Berdimuhamedow taslamalara birnäçe belliklerini aýdyp, olara degişli düzedişleri girizdi. Aýratyn-da, şäher ýollarynyň yşyklandyryş ulgamynyň, binalaryň milli binagärlik ýörelgelerine laýyk gelmegi taslama taýýarlaýjylara we gurluşykçylara bildirilýän esasy talap bolup durýar. Şol bir wagtyň özünde, täze gurulýan binalaryň, senagat desgalarynyň şäheriň binagärlik keşbi bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmegine, onuň ekologik derejesine we binalaryň ýerleşiş aýratynlyklaryna möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, Milli Liderimiz belledi we birnäçe tabşyryklary berdi.

Innowasion häsiýete eýe bolan taslamanyň durmuşa geçirilmegine toplumlaýyn, oýlanyşykly esasda çemeleşilmelidigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň, durmuş maksatly toplumlaryň gurluşygynda bu künjegiň tebigy aýratynlyklaryna, ekologik derejesine uly ähmiýet berilmelidigini nygtady. Arkadag şäheriniň gurulmagy, onuň häzirki zamanyň iň ösen, öňdebaryjy tehnologiýalary bilen üpjün edilip, nusgalyk şähere öwrülmegi Garaşsyzlyk eýýamynda amala aşyrylýan beýik işleriň aýdyň netijesidir. Bu şäher türkmen halkynyň milli binagärlik ýörelgeleriniň döwrüň ösen tejribesi bilen utgaşdyrylýandygynyň, şeýlelikde, bu ugurda uly üstünlikleriň gazanylýandygynyň aýdyň mysalydyr.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň we Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowanyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda D.Orazow Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde ýerine ýetirilýän işler, bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň durmuşa geçirilişi, Koreýa Respublikasyna iş saparynyň jemleri barada hasabat berdi.

Gahryman Arkadagymyz ekologik taýdan bildirilýän häzirki zaman talaplaryna we şähergurluşyk maksatnamasyna laýyk derejede bina edilen täze şäheriň gurluşygynda ylmyň gazananlary bilen öňdebaryjy dünýä tejribesiniň utgaşdyrylmalydygyny, onuň binagärlik aýratynlyklarynyň ähli babatda ýokary görkezijilere laýyk gelmelidigini belledi. Şunda täzeçil tehnologiýalaryň ulanylmagyna möhüm ähmiýet berilmelidir. Şähergurluşyk ulgamynda innowasion esaslara daýanýan başlangyçlaryň ornaşdyrylmagy, olaryň amala aşyrylmagy halkara giňişlikde ýokary baha mynasyp bolýar. Bu bolsa halkymyzyň ähli tarapdan halkara görkezijilere laýyk gelýän Arkadag şäherine bolan buýsanjyny artdyrýar.

Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa öňde boljak şanly seneleri mynasyp derejede dabaralandyrmak üçin görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, medeni-köpçülik çäreleriniň maksatnamasy degişli düzümleriň wekilleriniň gatnaşmagynda bilelikde işlenip taýýarlanyldy. Şol bir wagtda, döwrebap ýaşaýyş jaýlaryna ilaty göçürip getirmek işleri meýilnama laýyklykda alnyp barylýar.

Milli Liderimiz ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly seneler mynasybetli guralýan dabaralarda halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, ösüşleriň belentliklerine tarap ynamly gadam urýan ýurdumyzyň ýeten derejesiniň, gazanylýan zähmet ýeňişleriniň öz beýanyny tapmalydygyny belledi. Täze şäherde netijeli zähmet çekmek we amatly ýaşamak, dynç almak üçin ähli şertler döredilendir. Munuň özi “Döwlet adam üçindir!” diýen asylly şygary baş ýörelge edinýän durmuş ugurly syýasatyň rowaçlyklara beslenýändiginiň güwäsidir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynyň resmi açylyş dabarasyna gatnaşdy

Aşgabat — Astana — Aşgabat, 8-nji sentýabr. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Kasym-Žomart Tokaýewiň çakylygy boýunça Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmak üçin Gazagystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrdy.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy resmi adamlar ugratdylar.

Türkmenistan we Gazagystan strategik hyzmatdaşlygyň baý tejribesine esaslanyp, ikitaraplaýyn gatnaşyklary hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga, dürli ulgamlarda, şol sanda sport ugry boýunça bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň hasabyna bar bolan mümkinçilikleri doly derejede işe girizmäge taýýardyklaryny görkezýärler. Häzirki wagtda sport ulgamy hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň üstünlikli durmuşa geçirýän içeri we daşary syýasatynyň möhüm bölegi bolup durýar. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň netijeli başlangyçlary bu syýasatda mynasyp dowam etdirilýär. Bitarap Türkmenistan Olimpiýa hereketiniň beýik ynsanperwer taglymlaryna ygrarly bolmak bilen, bu ulgamda sebit hem-de halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi ugrunda çykyş edýär.

Gahryman Arkadagymyzyň döwlet we halkara ähmiýetli iri sport taslamalaryna badalga bermek bilen, sporty milli taglymata, işjeň diplomatik gurala öwrendigini bellemek gerek. Bu ulgamda 60-dan gowrak döwlet bilen ikitaraplaýyn esasda hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagy hem munuň anyk mysalydyr. Bu ugurdaky hyzmatdaşlyk meseleleri ýokary derejedäki gepleşikleriň jemleri boýunça kabul edilýän jarnamalarda we ähtnamalarda, bilelikdäki hökümetara toparlaryň resminamalarynda-da öz mynasyp beýanyny tapýar. Sportuň ösdürilmegine döwlet derejesinde ägirt uly üns berilmegi esasynda Türkmenistan diňe bir iri halkara bäsleşiklere işjeň gatnaşmak bilen çäklenmän, sebit we dünýä derejeli ýaryşlaryň geçirilýän merkezine hem öwrülýär. Ýurdumyzda üstünlikli geçirilen Ýapyk binalarda we söweş sungaty boýunça V Aziýa oýunlary, “Amul — Hazar” halkara awtorallisi, Agyr atletika we Kuraş boýunça dünýä çempionatlary, hokkeý boýunça halkara ýaryş munuň aýdyň güwäsidir.

Türkmen türgenleriniň halkara ýaryşlarda gazanýan üstünlikleri bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeli häsiýete eýediginiň anyk görkezijisidir. Bularyň ählisi Halkara Olimpiýa Komitetiniň we Aziýa Olimpiýa Geňeşiniň agzasy hem-de dünýä derejeli sport döwleti hökmünde Türkmenistanyň abraýynyň yzygiderli ýokarlandyrylmagyna ýardam berýär. Şu ýylyň 24-nji maýynda paýtagtymyzda geçirilen GDA-nyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisinde Aşgabadyň “Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri” diýlip yglan edilmegi ýurdumyzyň sport abraýyny has-da belende göterdi.

...Astananyň Nursultan Nazarbaýew adyndaky Halkara howa menzilinde Hormat garawuly nyzama düzüldi, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri Olžas Bektenow we beýleki resmi adamlar garşyladylar. Gahryman Arkadagymyza gül desseleri gowşuryldy.

Howa menzilinden hormatly Arkadagymyzyň awtoulag kerweni “Akorda” köşgüne tarap ugrady. Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideriniň Prezident Kasym-Žomart Tokaýew bilen duşuşygy boldy. Duşuşyk iki goňşy ýurduň arasyndaky gatnaşyklaryň strategik häsiýetini we ony has-da ösdürmäge çalşylýandygyny nobatdaky gezek tassyklady.

Söhbetdeşler mähirli salamlaşyp, ynanyşmak, deňhukuklylyk, milli bähbitleri özara nazara almak bilen ýola goýulýan köpugurly döwletara hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri boýunça pikir alyşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Doganlyk ýurduň Baştutany Astanada geçirilýän uly sport baýramçylygyna — Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmaga çakylygy kabul edendigi üçin Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, türkmen halkynyň Milli Lideri bilen öz ýurdy üçin şeýle möhüm günde duşuşmaga şatdygyny aýtdy. Bellenilişi ýaly, Gahryman Arkadagyň Gazagystana sapary häzirki wagtda üstünlikli ösdürilýän we strategik hyzmatdaşlyk derejesine doly laýyk gelýän ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ilerletmekde uly ähmiýete eýedir.

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň soňky ýyllarda depginli ösdürilýän döwletara dialogyň pugtalandyrylmagyna goşýan ägirt uly goşandyny belledi. Ýokary derejede yzygiderli geçirilýän duşuşyklar munuň güwäsidir diýip, Gazagystanyň Baştutany aýtdy we hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýakynda Astana amala aşyran iş saparynyň ähmiýetini belläp, onuň netijelerine ýokary baha berdi.

Gahryman Arkadagymyz mähirli kabul edilendigi hem-de Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynyň açylyş dabarasyna gatnaşmaga çakylygy üçin Prezident Kasym-Žomart Tokaýewe tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, ýakyn goňşy ýurt bolan Gazagystana ýene-de bir gezek gelip görmegiň hem-de doganlyk ýurtda geçirilýän çäreleriň hormatly myhmany bolmagyň özi üçin uly mertebedigini belledi. Halk Maslahatynyň Başlygy Astananyň iri halkara çäreleri guramakda ähmiýetli ornuny belledi. Bu çäreler ýurduň dünýä giňişligindäki abraýyny ýokarlandyrmaga ýardam edýär.

Türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam edip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny ýetirdi. Halk Maslahatynyň Başlygy öz adyndan hem-de döwlet Baştutanymyzyň adyndan Gazagystanyň halkyny ýurduň şeýle wekilçilikli sport forumyny geçirmek hormatyna mynasyp bolmagy bilen gutlady we Çarwadarlaryň Bütindünýä oýunlarynyň ýokary derejede geçirilmegini, bäsleşiklere gatnaşyjylara bolsa uly üstünlikleri arzuw etdi. “Goý, bu sport baýramy halklaryň arasynda dostlugyň we özara düşünişmegiň dabaralanmasyna öwrülsin!” diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Häzirki zaman dünýäsinde sport ählumumy parahatçylygyň berkidilmeginiň, halklaryň we döwletleriň arasynda dostluk, netijeli hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagynyň möhüm şertidir diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. Halk Maslahatynyň Başlygy Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň ähmiýeti barada aýtmak bilen, onuň çarwa taýpalaryň medeni aýratynlyklarynyň saklanyp galmagyna, gaýtadan dikeldilmegine ýardam berýändigini, dürli ýurtlaryň wekilleriniň gadymy däp-dessurlar bilen tanyşmagy üçin giň mümkinçilikleri döredýändigini belledi.

Biziň halklarymyza mahsus milli öwüşginler çaýylan bu oýunlara, esasan, ýaşlaryň gatnaşýandygy bizi buýsandyrýar. Ondan başga-da, bu ýaryşlar ösüp gelýän nesli watançylyk ruhunda terbiýelemekde, ýaşlaryň arasynda sagdyn durmuş ýörelgelerini wagyz etmekde möhüm orny eýeleýär diýip, Milli Liderimiz aýtdy. Şunda bu bäsleşiklere sebitiň dürli ýurtlarynyň türgenleri bilen bir hatarda, ilkinji oýunlardan bäri türkmen türgenleriniň hem gatnaşýandygy we baýrakly orunlary eýeleýändigi aýratyn nygtaldy.

Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam edip, Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň açylmagynyň öňüsyrasynda, has anygy, 6-njy sentýabrda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda Türkmenistanyň başlangyjy esasynda “Birleşen Milletler Guramasynyň oýunlary” atly Kararnamanyň kabul edilendigini aýtdy. Munuň özi biziň ählimiz üçin goşa baýramçylykdyr diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri bu resminamanyň BMG-niň çäklerinde sport diplomatiýasyny amala aşyrmak üçin ygtybarly binýadyň döredilmegine gönükdirilendigini belledi. Gahryman Arkadagymyz möhüm resminamanyň kabul edilmegi bilen doganlyk ýurduň Baştutanyny gutlap, bu meselede goldaw berendigi hem-de awtordaşlygy üçin gazak tarapyna tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Prezident Kasym-Žomart Tokaýew hoşniýetli sözler üçin hoşallyk bildirip hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan edip, Gahryman Arkadagymyzy BMG-niň Kararnamasynyň kabul edilmegi bilen gutlady.

Özara ynanyşmak we netijeli ýagdaýda geçen duşuşygyň dowamynda ozal gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilişi ara alnyp maslahatlaşyldy. Söhbetdeşler abraýly halkara we sebit guramalarynyň çäklerinde depginli ösdürilýän hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri boýunça hem pikir alyşdylar. Bellenilişi ýaly, bilelikdäki tagallalar netijesinde soňky ýyllarda türkmen-gazak gatnaşyklaryny ösdürmegiň ýokary derejesine ýetildi. “Dünýäde dowam edýän çylşyrymly ýagdaýlara garamazdan, biziň ýurtlarymyz deňhukuklylyk, hormat goýmak, özara goldaw esasynda üstünlikli hyzmatdaşlyk edýärler” diýip, taraplar kanagatlanma bilen bellediler we gatnaşyklaryň döwrüň talaplaryna laýyklykda mundan beýläk-de ösdürilmeginiň zerurdygyny nygtadylar.

Häzirki wagtda döwletara hyzmatdaşlyk giň ugurlar boýunça okgunly ösdürilýär. Söwda, nebitgaz toplumy, oba hojalygy, energetika we beýleki pudaklar geljegi uly ugurlaryň hatarynda kesgitlenildi. Söhbetdeşleriň pikirine görä, açyk we yzygiderli häsiýete eýe bolan ýokary derejedäki gatnaşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm şerti bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, bellenilen wezipeleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi üçin iki ýurduň degişli düzümleriniň arasynda işjeň gatnaşyklaryň ýola goýulmagyny goldamaga taýýarlyk tassyklanyldy.

Hökümetara toparyň hem-de işewürlik geňeşiniň alyp barýan netijeli işlerine, daşary syýasat edaralarynyň arasynda yzygiderli esasda geçirilýän geňeşmelerdir duşuşyklara hem üns çekildi. Şeýle-de ýurtlarymyzyň wekiliýetleriniň Türkmenistanda we Gazagystanda guralýan ykdysady ugurly iri forumlara gatnaşmagynyň ähmiýeti bellenildi. Munuň özi özara haryt dolanyşygyny artdyrmaga, täze gatnaşyklary ýola goýmaga, geljegi uly meýilnamalary, bilelikdäki täze taslamalary durmuşa geçirmek üçin ugurlary kesgitlemäge gönüden-göni ýardam berýär. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz ýakynda Aşgabatda maýa goýum forumynyň geçiriljekdigini aýdyp, oňa köp ýurtlaryň wekilleriniň, şol sanda Gazagystanyň hem wekiliýetiniň gatnaşmagyna garaşylýandygyny belledi.

Medeni-ynsanperwer ulgam dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk ruhunda hemmetaraplaýyn ösdürilýän ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegidir. Şunuň bilen baglylykda, ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklaryň medeni-ruhy gymmatlyklaryň umumylygyna, däp-dessurlaryň meňzeşligine, özara düşünişilmegine esaslanýandygy bellenildi. Astanada beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň açylmagy hem-de Aşgabatdaky “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynda Gazagystanyň meşhur döredijilik işgärleriniň biri Kurmangazy Sagyrbaýulynyň heýkeliniň oturdylmagy hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň aýdyň mysalydyr. Halk Maslahatynyň Başlygy bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen paýtagtynyň ajaýyp künjekleriniň birinde — Astana köçesinde meşhur gazak şahyry Abaý Kunanbaýewiň ýadygärliginiň oturdyljakdygyny habar berdi.

Gahryman Arkadagymyz türkmen-gazak dostluk gatnaşyklary barada aýdyp, Prezident Kasym-Žomart Tokaýewi Türkmenistana sapar bilen gelmäge hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek dabaralara gatnaşmaga çagyrdy. Bellenilişi ýaly, öňde boljak ýokary derejedäki duşuşyga aýratyn ähmiýet berilýär. Onuň çäklerinde ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm meseleleri boýunça pikir alşylar, dürli ulgamlarda netijeli döwletara dialogy çuňlaşdyrmagyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşylar we hökümetara resminamalara gol çekiler.

Dostlukly ýurduň Baştutany çakylygy hoşallyk bilen kabul edip, Aşgabatda geçiriljek duşuşygyň hem-de onuň jemleri boýunça gazanyljak ylalaşyklaryň deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda guralýan türkmen-gazak hyzmatdaşlygynyň giňeldilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, Gazagystanyň Prezidentiniň şu ýylyň oktýabrynda Türkmenistana amala aşyrjak saparyna taýýarlyk meselelerine garaldy.

Sport ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşylan aýratyn mesele boldy. Bu ulgamyň ösdürilmegine Türkmenistanda-da, Gazagystanda-da uly ähmiýet berilýär. Halk Maslahatynyň Başlygy öz adyndan hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan Gazagystanyň Prezidentini Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň açylmagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, olaryň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi. Bu ýaryşlarda biziň ýurdumyza 29 türgen wekilçilik edýär. Olar göreş, ýaýdan ok atmak we milli oýunlaryň beýleki görnüşleri boýunça öz ussatlyklaryny görkezerler.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri we doganlyk ýurduň Baştutany Türkmenistanyň hem-de Gazagystanyň halklaryna parahatçylyk, ösüş, abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdiler. Şunuň bilen birlikde, taraplar iki goňşy döwletiň ösüşiniň ileri tutulýan ugurlaryna doly laýyk gelýän netijeli hyzmatdaşlygyň üstünlikli dowam etdiriljekdigine berk ynam bildirdiler.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň awtoulag kerweni “Astana Arena” stadionyna tarap ugrady. Bu ýerde şu ýyl “Ymgyr sähradaky duşuşyk” şygary astynda geçýän Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynyň resmi açylyş dabarasy boldy.

Çarwadarlaryň oýunlaryny geçirmek baradaky pikiriň ilkinji gezek Gyrgyzystanda dörändigini bellemek gerek. Merkezi Aziýanyň taryhy çarwa halklarynyň milli oýunlary esasynda guralýan bu iri ýaryşlar häzirki günde dünýäniň çar künjeginden toparlary we gatnaşyjylary bir ýere jemleýär. Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlary ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna hem girizilendir.

Sport, medeni we ylmy maksatnamalaryň birleşdirilmegi bu özboluşly taslamanyň esasy aýratynlygydyr. Şularyň özara baglanyşygy sportuň milli görnüşlerini, umuman, çarwa medeniýetini toplumlaýyn öwrenmäge hem-de dünýä ýaýmaga mümkinçilik berýär. Sport ýaryşynyň açylyş dabarasynyň geçirilýän ýerinde türkmen halkynyň Milli Liderini Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti mähirli mübärekledi.

Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynyň resmi banneriniň öňünde surata düşmek dabarasyndan soňra, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hem-de beýleki döwletleriň wekiliýet Baştutanlary, köp sanly hormatly myhmanlar öz ýerlerine geçdiler. Açylyş dabarasyndaky çykyşlardan soňra, stadionda Gazagystan Respublikasynyň Döwlet senasy we Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň senasy ýaňlandy.

Şu gezekki iri sport çäresiniň resmi nyşanynda Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň ähli nyşanlarynyň aýrylmaz bölegi bolan Gün şekilindäki atlynyň şekili ýerleşdirilipdir. Nyşanda hakyk daşynyň nepisligini alamatlandyrýan goýy gyzyl reňk ulanylypdyr. Bu gymmat bahaly daş türkmenleriň we Merkezi Aziýanyň beýleki halklarynyň milli şaý-seplerinde giňden ulanylýar. Nyşandaky ýazgylar VIII — X asyrlardaky türki ýazuwyň äheňinde ýerine ýetirilipdir. Gyrgyzystanda geçirilen Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň ilkinji üçüsiniň esasy nyşany suw bolupdy. Bu däp Gazagystanda geçirilýän şu gezekki oýunlarda hem dowam etdirildi. Şunuň bilen baglylykda, ýurduň ähli sebitlerine wekilçilik edýän ýigitleriň suw meşikleri bilen çäräniň geçirilýän ýerine gelmegi açylyş dabarasynyň möhüm bölegi boldy.

Soňra ýurtlaryň ýygyndy toparlary milli baýdaklary bilen dabaraly ýöräp geçdiler. Şu gezekki ýaryşlarda gatnaşyjylar sportuň 21 görnüşi, şol sanda at çapyşyklary, göreşiň milli görnüşleri, aň-paýhas oýunlary, başa-baş söweşler, ýaýdan ok atmak, el guşlar bilen aw awlamak we beýleki milli oýunlar boýunça 97 medal toplumy ugrunda bäsleşerler. Çarwadarlaryň V bütindünýä oýunlarynda Türkmenistana 29 türgen wekilçilik edýär.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyzda ýokary netijeli sporty ösdürmek bilen bir hatarda, halkymyzyň baý medeni mirasynyň aýrylmaz bölegi bolan sportuň milli görnüşlerini giňden wagyz etmäge hem aýratyn ähmiýet berilýär. Gadymy döwürlerden bäri ata-babalarymyz beden we ruhy taýdan sagdyn ýaş nesliň kemala gelmegine uly üns beripdirler. Milli oýunlaryň dürli görnüşlerine, şol sanda milli göreşe aýratyn gyzyklanma bildirýän halkymyz asyrlaryň dowamynda sportuň bu görnüşini kämilleşdirip, sungat derejesine ýetiripdir hem-de pälwanlary taýýarlamak boýunça toplan baý tejribesini Beýik Ýüpek ýolunyň üsti bilen bütin dünýä ýaýradypdyr.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen pälwanlary şöhratly ýörelgeleri mynasyp dowam etdirip, sportuň bu görnüşinde, guşakly göreşiň we başa-baş söweşiň beýleki görnüşlerinde ýokary ussatlyk görkezýärler. Olaryň abraýly halkara ýaryşlarda, şol sanda Çarwadarlaryň ozal geçen bütindünýä oýunlarynda türkmen milli göreşi, alyş guşakly göreş, gazak we gyrgyz göreşleri boýunça üstünlikli çykyş edip, ýeňiş gazanmaklary munuň aýdyň mysalydyr. Şunuň bilen birlikde, bu sport ýaryşynda ýurdumyzda we daşary ýurtlarda meşhur bolan “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň üstünlikli çykyş edendigini hem bellemek gerek. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy boýunça döredilen bu topar iri halkara çäreleriň, sirk sungaty festiwallarynyň ençeme gezek ýeňijisi boldy.

...Soňra türgenler topary stadiona Gazagystan Respublikasynyň Döwlet baýdagyny hem-de Çarwadarlaryň bütindünýä oýunlarynyň baýdagyny alyp çykdylar. Oýunlaryň açylyş dabarasynda gazak halkynyň medeni mirasyny şöhlelendirýän sahna çykyşy, halklaryň dostlugy baradaky aýdym-sazly kompozisiýa ýerine ýetirildi. Soňra bolsa geljekki sport ýeňişlerine badalga hökmünde dürli reňkli feýerwerkler asmany ýagtylandyrdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Gazagystan Respublikasyna iş saparynyň maksatnamasyny tamamlap, Astananyň Nursultan Nazarbaýew adyndaky Halkara howa menziline bardy we bu ýerden Watanymyza ugrady.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary garşyladylar.

Umuman, türkmen halkynyň Milli Lideriniň nobatdaky sapary we onuň çäklerinde Gazagystanyň Prezidenti bilen geçirilen duşuşyk iki doganlyk ýurduň däp bolan dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna ygrarlydygyny, umumy bähbitlere laýyk gelýän döwletara dialogy çuňlaşdyrmagy maksat edinýändiklerini aýdyň tassyklady.

Aşgabat, 6-njy sentýabr. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşyna degişli birnäçe meselelere garaldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, döwlet durmuşynyň dürli ulgamlaryny hukuk taýdan kadalaşdyrmaga gönükdirilen kanunlaryň taslamalarynyň işlenip taýýarlanylyşy barada maglumat berdi. Hususan-da, iş toparlarynda Türkmenistanyň Administratiw hukuk bozulmalary hakynda kodeksine, “Salgytlar hakynda” Türkmenistanyň Bitewi kanunyna, “Awtomobil ulagy hakynda”, “Adalatçy hakynda”, “Döwlet gullugy hakynda” Kanunlara üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek hakynda degişli işleriň alnyp barylýandygy bellenildi.

Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli geçiriljek Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisine taýýarlyk görlüşi barada aýdyldy. Mejlise taýýarlyk işleri Halk Maslahaty, Ministrler Kabineti, degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler, iri jemgyýetçilik birleşikleri bilen bilelikde alnyp barylýar. Döwletimiziň jemgyýetçilik-syýasy durmuşynda möhüm orny eýeleýän umumymilli forumyň taryhy ähmiýetini ilata düşündirmek maksady bilen, dürli çäreler guralýar, gazet-žurnallaryň sahypalarynda şu mowzuk boýunça makalalar çap edilýär. Şunuň bilen birlikde, häzirki wagtda Garaşsyzlygyň şanly senesi mynasybetli ýurdumyzyň durmuşynyň syýasy, ykdysady, medeni ulgamlarynda ýokary zähmet üstünliklerini gazanan raýatlarymyzy döwlet sylaglaryna hödürlemek boýunça işleriň geçirilýändigi bellenildi. Şeýle-de milli parlamentiň ýolbaşçysy Kamboja Patyşalygynyň, Mawrikiý Respublikasynyň, Somali Federatiw Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlarynyň kabul edilendigini habar berdi. Mejlisiň deputatlary Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş maksatnamasy, Çagalar gaznasy tarapyndan ýurdumyzyň ugurdaş döwlet düzümleri bilen bilelikde guralan maslahatlara gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz döwrüň talabyna laýyk gelýän täze kanun taslamalaryny işläp taýýarlamagyň möhüm wezipeleriň biri bolup durýandygyny belledi. Şeýle hem Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli geçiriljek çärelere gowy taýýarlyk görmegiň zerurdygyna üns çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow “Sanly we “ýaşyl” ykdysadyýet — durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmegiň şerti” atly ylmy-amaly maslahata görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bu forum hormatly Prezidentimiziň Karary bilen tassyklanan ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan 2024-nji ýylda geçiriljek sergileriň, ýarmarkalaryň, maslahatlaryň we festiwallaryň Sanawyna laýyklykda, 20-nji sentýabrda geçiriler. Maslahatda ykdysadyýetiň pudaklarynyň ösüşi, maliýe-ykdysady we pul-karz syýasaty, zähmet gatnaşyklary, standartlaşdyryş ulgamy, sanly we “ýaşyl” ykdysadyýeti ösdürmek ugrunda amala aşyrylýan çäreler, durmuş goraglylygy ulgamyny sanlylaşdyrmak ýaly ugurlar boýunça çykyşlar göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ykdysady ösüşine bagyşlanan ylmy-amaly maslahata gowy taýýarlyk görmegiň möhümdigini belledi. Forumyň esasy maksady Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri giňden beýan etmekden ybaratdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow “Türkmengaz” döwlet konserniniň “Galkynyş” gaz käninde goşmaça gazylmagy göz öňünde tutulan gaz guýularynyň buraw işleri üçin zerur bolan serişdeler bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, bu gaz känini tapgyrlaýyn esasda özleşdirmek babatda zerur işler geçirilýär. “Galkynyş” gaz känini özleşdirmegiň birinji tapgyrynda ulanmaga berlen önüm berýän gaz guýularynyň bökdençsiz we ygtybarly işlemegini üpjün etmek maksady bilen, goşmaça gaz guýularynyň birnäçesini burawlamak, önümçilige girizmek meýilleşdirilýär. Olary ýörite enjamlar bilen üpjün etmek zerur bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, «Galkynyş» gaz käninde goşmaça gazylmagy göz öňünde tutulan gaz guýularynyň buraw işlerini ýerine ýetirmek üçin zerur serişdeler bilen üpjün etmek boýunça teklibi goldap, wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew möwsümleýin oba hojalyk işleriniň geçirilişi, pagta ýygymyna taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň ak pata bermegi bilen ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişine guramaçylykly girişildi. Bu jogapkärli möwsümi agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda geçirmek üçin degişli çäreler görülýär. Ekişde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanmak, bugdaý öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek babatda degişli işler alnyp barylýar. Ýeralmanyň, gök we beýleki azyklyk oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, azyk üpjünçiligini pugtalandyrmak boýunça netijeli çäreler görülýär. Şu günler welaýatlarda gowaça ideg etmek işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Pagta arassalaýjy kärhanalar, harmanhanalar, pagta daşamakda ulanyljak awtoulaglar, beýleki oba hojalyk tehnikalary möwsüme taýýar edildi.

Pagta hasylyny öz wagtynda ýygnap almak, ýygym möwsümini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, wise-premýer hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ussat daýhanlaryň, tejribeli hünärmenleriň, alymlaryň we mehanizatorlaryň gatnaşmagynda tejribe maslahatlaryny geçirmegiň hem-de il sylagly ýaşulularyň gatnaşmagynda pagta ýygymyna başlamagyň senesini belläp, oňa ak pata bermek baradaky haýyş bilen ýüzlendi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi we onuň işini kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň wajypdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz geljek ýylyň bugdaý hasylynyň ekiş möwsümini talabalaýyk geçirmegiň zerurdygyny aýdyp, şunda ýokary hilli bugdaý tohumyndan peýdalanyp, oba hojalyk tehnikalaryny netijeli ulanmagyň möhümdigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, beýleki möwsümleýin oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ýetişdirmek işlerini hem talabalaýyk alyp barmak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, oba hojalygynda örän möhüm we jogapkärli möwsüm bolan pagta ýygymynyň ýetip gelendigini aýtdy. Bu möhüm çäräni guramaçylykly geçirmek maksady bilen, Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýurdumyzyň welaýatlarynda 11-nji sentýabrda pagta ýygymyna başlamaga ak pata berdi we hormatly ýaşululardan pagta ýygymyny «bismilla» bilen başlap bermeklerini haýyş etdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň edermen pagtaçylaryna, ähli oba hojalyk işgärlerine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýän ýokary hilli önümleriň öndürilişini artdyrmak maksady bilen, “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň kärhanalaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, “Maryazot” önümçilik birleşiginiň kuwwatlyklaryny artdyrmak boýunça geçirilýän toplumlaýyn işler hakynda aýdyldy. Konserniň hünärmenleri tarapyndan mineral dökünleri öndürýän toplumyň daşky inženerçilik ulgamlary bilen bilelikde taslamalaşdyrmak we doly taýýar edip gurmak boýunça tehniki tabşyryk taýýarlanyldy.

Bu taslamanyň amala aşyrylmagy ýurdumyzyň oba hojalyk önümlerini öndürijileriniň mineral dökünlere bolan isleglerini doly kanagatlandyryp, artýan bölegini daşary ýurtlara eksport etmäge, öndürilýän mineral dökünleriň görnüşlerini artdyrmaga mümkinçilik berer. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän täze, döwrebap önümçilikleriň ýola goýulmagynyň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz Mary welaýatynyň Mary etrabynyň çäginde mineral dökünleri öndürýän toplumy gurmak boýunça taýýarlanan teklibi goldap, wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew ýurdumyzyň dünýä döwletleri bilen söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyny has-da ösdürmek babatda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, söwda amallaryny halkara kadalara laýyklykda yzygiderli kämilleşdirmek, işiň döwrebap usullaryny we sanly ulgamy ornaşdyrmak daşary söwdanyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Wise-premýer şu ýylyň 11-nji martynda Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi bilen Germaniýanyň Halkara hyzmatdaşlyk boýunça jemgyýetiniň (GIZ) arasynda “Merkezi Aziýada söwda amallaryny ýönekeýleşdirmek” atly sebitleýin taslama hakynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilendigini aýtdy. Ähtnamany durmuşa geçirmek maksady bilen, 2024-nji ýylyň ahyryna çenli ýerine ýetirilmegi göz öňünde tutulýan çäreleriň meýilnamasynyň taslamasy işlenip taýýarlanyldy. Bu resminama döwlet Baştutanymyzyň garamagyna hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dünýä döwletleri, şol sanda sebit ýurtlary bilen söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm wezipe bolup durýandygyny belledi. Söwda amallaryny halkara kadalara laýyklykda yzygiderli kämilleşdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady we häzirki zaman usullaryny, sanly ulgamy ornaşdyrmak arkaly söwda amallaryny ýönekeýleşdirmäge aýratyn üns bermegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere «Merkezi Aziýada söwda amallaryny ýönekeýleşdirmek» atly sebitleýin taslamanyň çäginde göz öňünde tutulan çäreler boýunça degişli işleri geçirmek tabşyryldy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli geçiriljek dabaralaryň we çäreleriň meýilnamasy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şanly sene mynasybetli şu ýylyň sentýabr aýynyň dowamynda dürli maslahatlar, sergiler, döredijilik duşuşyklary, wagyz-nesihat çäreleri we aýdym-sazly dabaralar geçirilýär. Aýyň esasy çäreleriniň hatarynda “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşiginiň jemleýji tapgyry, “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumyndaky Magtymguly Pyragynyň ýadygärligine we Garaşsyzlyk binasyna gül goýmak dabaralary, “Arkadag Serdarly Watanyň şöhraty Garaşsyzlyk!” atly şekillendiriş we amaly-haşam sungaty eserleriniň sergisi, Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly bäsleşiginiň jemini jemlemek, döwlet sylaglaryna mynasyp bolan raýatlary sarpalamak çäreleri, dabaraly ýöriş, baýramçylyk konsertleri, feýerwerk, at çapyşyklary we beýleki çäreler bar.

Şu günler teatrlarda, kinoteatrlarda, kinokonsert merkezlerinde halk köpçüligine täze sahna oýunlary, filmler görkezilýär. Ýurdumyzyň muzeýlerinde, kitaphanalarynda, taryhy-medeni ýadygärlikler toplumlarynda birnäçe çäreleri geçirmek göz öňünde tutulýar. Köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde Garaşsyz Watanymyzyň gazanýan üstünlikleri giňden beýan edilýär. Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti tarapyndan dokumental filmler, wideoşekiller, dürli mazmunly gepleşikler taýýarlanylyp, ýaýlyma berilýär. Şeýle hem olary daşary ýurt teleýaýlymlarynda görkezmek boýunça giň gerimli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, döwletimiziň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramynyň ýetip gelýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, Garaşsyzlyk baýramy mynasybetli bellenen dabaralary we çäreleri ýokary derejede geçirmegiň wajypdygyna üns çekildi. Olarda ýurdumyzyň ähli ugurlardaky üstünlikleri öz beýanyny tapmalydyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa ýurdumyzyň käbir ýokary okuw mekdeplerinde ylmy-amaly elektron žurnallary döretmek işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak ugrundaky işler halkara ölçeglere laýyklykda kämilleşdirilýär, ýaş alymlaryň, talyplaryň ylmy-döredijilik işlerini has-da işjeňleşdirmek üçin sanly ulgamyň giň mümkinçiliklerinden peýdalanmaga ähli şertler döredilýär. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda” kesgitlenen wezipä laýyklykda, ýokary hünär bilimi edaralarynyň halkara reýtingine goşulmak üçin guramaçylyk işleri alnyp barylýar.

Ylmy işleri, innowasion işläp taýýarlamalaryň netijelerini ýurdumyzda we dünýäniň ylym-bilim giňişliginde giňden ýaýmak maksady bilen, Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynda “Filologiýanyň meseleleri” atly ylmy-usuly, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynda “Innowasiýa ykdysadyýeti we durnukly ösüş” atly ylmy-amaly elektron žurnallary döretmek, olary çärýekde bir gezek elektron görnüşde türkmen, iňlis, rus dillerinde internet ulgamy arkaly okyjylar köpçüligine ýetirmek maksadalaýyk hasaplanýar. “Filologiýanyň meseleleri” atly elektron žurnalda filologiýanyň nazary-amaly meselelerine, dünýä dilleriniň, şol sanda türkmen diliniň taryhyna, deňeşdirme-degşirme derňewlerine, milli we dünýä edebiýatynyň taryhyna, okatmagyň usulyýetlerine, terjimeçilik işlerine bagyşlanan ýurdumyzyň hem daşary ýurtly alymlaryň, talyplaryň makalalaryny ýerleşdirmek maksat edinilýär. “Innowasiýa ykdysadyýeti we durnukly ösüş” atly elektron žurnalyň sahypalarynda bolsa ykdysadyýetiň, ykdysady ösüşiň nazaryýetine, innowasion ykdysadyýete, durnukly ösüşi üpjün etmegiň ylmy esaslaryna, maliýe-bank ulgamynyň meselelerine bagyşlanan makalalary ýerleşdirip, alymlaryň, hünärmenleriň, işewürleriň, talyplaryň tejribe alyşmaklary üçin giň mümkinçilikleri döretmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda alnyp barylýan ylmy barlaglary sanly ulgamyň üsti bilen giň köpçülige ýaýmak üçin Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynda «Filologiýanyň meseleleri» atly ylmy-usuly, Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynda «Innowasiýa ykdysadyýeti we durnukly ösüş» atly ylmy-amaly elektron žurnallary döretmek baradaky teklibi goldap, wise-premýere bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň wekiliýetiniň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň şu ýylyň 10-njy sentýabrynda açyljak 79-njy sessiýasyna gatnaşmagyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

BMG bilen strategik hyzmatdaşlygy giňeltmegiň ýurdumyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygy nygtaldy. Dünýä bileleşigi ýurdumyzyň howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmek, daşky gurşawy goramak, syýasy, ykdysady, energetika, ulag we beýleki ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça sebit hem-de halkara ähmiýetli başlangyçlaryny doly goldaýar. Türkmenistanyň oňyn teklipleri Birleşen Milletler Guramasynyň Kararnamalarynda we beýleki resminamalarynda öz beýanyny tapýar.

Häzirki wagta çenli ýurdumyzyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 26 Kararnamasy biragyzdan kabul edildi. Şunuň bilen birlikde, Türkmenistanyň 8 gezek Baş Assambleýanyň wise-başlyklygyna saýlanylandygy, BMG-niň we onuň ýöriteleşdirilen edaralarynyň 10 sany komissiýasynyň we geňeşiniň agzasy bolup durýandygy bellenildi. Ýurdumyzda guramanyň agentlikleriniň 9-synyň wekilhanalary hereket edýär. Olaryň gatnaşmagynda häzirki wagtda BMG bilen bilelikde jemi 40-dan gowrak taslama durmuşa geçirilýär.

BMG-niň Baş Assambleýasynyň öňümizdäki sessiýasynyň çäklerinde 24 — 30-njy sentýabrda ýokary derejeli hepdeligiň geçirilmegine garaşylýar. 22-23-nji sentýabrda “Geljegiň sammitiniň” we beýleki çäreleriň guralmagy göz öňünde tutulýar.

Döwlet Baştutanymyzyň goldawy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynda Türkmenistanyň ileri tutýan garaýyşlary taýýarlanyldy. Onda möhüm ugurlaryň birnäçesi beýan edildi. Şunda ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmek wajyp ugurlaryň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp düzmek boýunça daşary ýurtlar hem-de BMG-niň degişli düzüm birlikleri bilen bilelikde işleri alyp barmak meýilleşdirilýär. Öňde açyljak sessiýanyň çäklerinde ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy” atly Kararnamanyň taslamasyny hödürlemek hem göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, geljek ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakynda Kararnamasyny ýerine ýetirmek maksady bilen, birnäçe halkara çäreleri geçirmek meýilleşdirilýär.

Türkmenistan halkara we sebit derejesinde Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek işinde köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy berkitmek ugrunda çykyş edýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyz Ýapyk aýlanyşykly ykdysadyýete geçmek boýunça ählumumy Çarçuwaly maksatnamany, 2026 — 2035-nji ýyllar üçin BMG-niň “Durnukly ulagyň onýyllygyny” durmuşa geçirmek boýunça Hereketleriň meýilnamasynyň taslamasyny işläp düzmegi, Ählumumy energetika howpsuzlygy we durnukly ösüş boýunça hyzmatdaşlygyň bileleşigini döretmegi teklip edýär.

Türkmenistan dünýä bileleşiginiň howanyň üýtgemegi we ekologik howpsuzlygy üpjün etmek meseleleri boýunça tagallalaryna işjeň gatnaşýar. BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky sessiýasynyň çäklerinde Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek babatdaky işler dowam etdiriler. Mundan başga-da, döwletimiziň başlangyjy esasynda «Birleşen Milletler Guramasynyň Aral deňziniň sebiti üçin Ýörite maksatnamasynyň döredilmeginiň şertlerine garamak» atly Kararnamasyna laýyklykda geňeşmeler geçiriler. Hazar deňziniň tebigy baýlyklaryny gorap saklamak hem hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda durýar. Şunuň bilen baglylykda, 2025-nji ýylyň noýabrynda Türkmenistanda Hazar ekologiýa forumyny geçirmek göz öňünde tutulýar.

Ýurdumyz köptaraplaýyn ynsanperwer hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmäge-de uly ähmiýet berýär. Bu ugurda «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» atly gün tertibini durmuşa geçirmek boýunça zenanlar dialogynyň yzygiderli esasdaky geňeşmeleriniň mehanizmini döretmek teklip edilýär. Şeýle hem «Ýaşlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» atly halkara meýilnamany durmuşa geçirmek maksady bilen, Türkmenistanyň başlangyjy esasynda döredilen Merkezi Aziýanyň ýaşlar dialogy boýunça degişli işler amala aşyrylar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň Birleşen Milletler Guramasy bilen köpugurly hyzmatdaşlygy alyp barýandygyny we onuň ýylsaýyn täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýer, daşary işler ministrine Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň işine gatnaşmagyna ýokary derejede taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew döwrüň talaplaryna laýyklykda, ulag-kommunikasiýa toplumynyň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda zerur çäreleriň görülýändigi habar berildi hem-de döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň ulag-kommunikasiýa pudagynyň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny döwrüň talabyna laýyk getirmegiň möhüm bolup durýandygyny belledi we hödürlenen teklibi goldap, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Geçen aýda geçirilen köp sanly işewürlik duşuşyklary, gepleşikler, syýasy geňeşmeler, halkara forumlar, hökümetara toparlaryň mejlisleri we ýurdumyzyň durmuşyndaky beýleki wakalar Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk döredijilik mümkinçiliklerini açmaga, gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlar — döwletler, iri halkara we sebit guramalary bilen dostlukly gatnaşyklary netijeli ösdürmäge ýardam berdi.

2-nji awgustda türkmen wekiliýetiniň saparynyň çäklerinde Filippinler Respublikasynyň Manila şäherinde daşary syýasat edaralarynyň arasynda türkmen-filippin syýasy geňeşmeleri geçirildi. Onuň dowamynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary, parlamentara dialogy mundan beýläk-de işjeňleşdirmegiň meseleleri, hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadynyň häzirki ýagdaýy we ony giňeltmek boýunça teklipler, sebit hem halkara düzümleriň çäklerindäki gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Filippinler Respublikasynyň daşary işler sekretary Enrike Manalo we Söwda-senagat edarasynyň wise-prezidenti Jude Aguliar bilen geçirilen duşuşyklarda taraplar özara hormat goýmak, ynanyşmak, deňhukuklylyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň dostlukly häsiýete eýedigini bellediler. Gepleşikleriň jemleri boýunça Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Filippinler Respublikasynyň Daşary işler departamentiniň arasynda syýasy geňeşmeler barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

3-nji awgustda Filippinler Respublikasynda saparda bolýan ýurdumyzyň wekiliýeti «Clark-Freeport» erkin ykdysady zolagyna baryp gördi. Bu ýerde türkmen tarapy «Clark-Freeport» erkin ykdysady zolagy we täze, ekologik taýdan arassa şäheri döretmek baradaky taslama bilen jikme-jik tanyşdyryldy. Şeýle hem zolagyň çägine gezelenç guraldy. Amala aşyrylýan taslama ýokary baha berip, türkmen wekiliýeti erkin ykdysady zolaklary döretmek we dolandyrmak babatda tejribe alyşmaga gyzyklanma bildirdi hem-de, öz gezeginde, filippin kärdeşlerini täze Arkadag şäheri bilen tanyşdyrdy. Tanyşdyrylyşyň çäklerinde şäheriň esasy aýratynlyklarydyr gazananlary görkezilip, onuň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň meýilnamalary barada durlup geçildi. Özara tejribe alşylmagy we bilelikdäki başlangyçlar taraplaryň gatnaşyklary pugtalandyrmaga, ykdysady ösüş hem-de infrastruktura pudagynda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmäge gyzyklanma bildirýändiklerine şaýatlyk edýär.

Türkmenistan oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasaty yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, sebit we ählumumy derejede köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek ugrunda çykyş edýär. Merkezi Aziýa döwletleri bilen däp bolan gatnaşyklar muňa aýdyň mysal bolup durýar. Bu döwletleriň halklaryny taryha uzaýan dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, medeni we ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. 9-njy awgustda hem Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň altynjy konsultatiw duşuşygyna gatnaşmak üçin Türkmenistanyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri, şeýle hem hormatly myhman hökmünde Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Gazagystan Respublikasynyň Astana şäherinde saparda boldular. Ýokary derejedäki bäştaraplaýyn duşuşygyň netijeleri boýunça birnäçe resminama gol çekildi, 2025 — 2027-nji ýyllarda sebit hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça “Ýol kartasy” kabul edildi.

Günüň ikinji ýarymynda döwlet Baştutanymyzyň Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew we Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew bilen geçiren duşuşyklarynda goňşy ýurtlaryň Türkmenistan bilen ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde üstünlikli ösdürilýän netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ygrarlydyklary tassyklanyldy.

Şol gün Astanada Merkezi Aziýa ýurtlarynyň daşary işler ministrleriniň duşuşygy geçirildi. Onda sammitiň gün tertibine hem-de jemleýji resminamalaryň taslamalaryna garaldy, ileri tutulýan ugurlarda döwletara gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Astana iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň we Gazagystan Respublikasynyň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň arasynda geçirilen ikitaraplaýyn duşuşyklaryň dowamynda söwda-ykdysady, ulag-kommunikasiýa, energetika, senagat ulgamlarynda, telekeçilik ugry boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

9-njy awgustda Gazagystanyň paýtagtynda “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň bilelikdäki işewürlik maslahaty geçirildi. Onuň gün tertibine sebit integrasiýasynyň möhüm ugurlary, köptaraply hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegiň meýilnamalary hem-de senagat kooperasiýasy taslamalaryny goldamak, ileri tutulýan ugurlarda bilelikdäki maksatnamalary durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. Forumyň çäklerinde birnäçe resminama gol çekildi, “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň işewürlik maslahatynyň jemleri boýunça Bilelikdäki Beýannama kabul edildi.

12-nji awgustda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagyndaky “Berkarar” myhmanhanasynda Hazar deňziniň güni dabaraly bellenildi. Baýramçylygyň çäklerinde sergi, sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlar, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Türkmenistanyň Daşky gurşawy goramak ministrligi we Hazar deňzi instituty tarapyndan Daşary işler ministrliginiň goldaw bermeginde “Hazar deňzi: durnukly ösüşiň hatyrasyna hyzmatdaşlyk” atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Maslahatyň gün tertibine Hazarýaka ýurtlaryň ykdysady, durmuş, ekologik meseleleriň birnäçesiniň çözgüdini özünde jemleýän durnukly ösüşi üpjün etmek boýunça hyzmatdaşlygynyň möhüm meseleleri girizildi.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýetiniň Ankara şäherine saparynyň çäklerinde Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan we Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretary Sultan Raýew bilen duşuşyklar geçirildi. Gepleşikleriň barşynda dürli ugurlarda ikitaraplaýyn, şeýle hem köptaraplaýyn görnüşdäki hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 2024-nji ýylyň «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly», Änew şäheriniň şu ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli bilelikdäki çäreleri geçirmek boýunça özara pikir alşyldy.

13-nji awgustda Türkmenistanyň Birleşen Arap Emirliklerindäki ilçihanasynda Türkmenistan bilen Seýşel Respublikasynyň arasynda diplomatik gatnaşyklary ýola goýmak hakynda Teswirnama gol çekmek dabarasy geçirildi. Dabaranyň çäklerinde Türkmenistanyň we Seýşel Respublikasynyň BAE-däki Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileriniň arasynda geçirilen gepleşiklerde syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmegiň mümkinçiliklerine garaldy.

14-nji awgustda Ankara şäherinde Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Onda taraplar dürli ugurlarda hyzmatdaşlygyň okgunly ösdürilýändigini, halkara we sebit düzümleriniň çäklerinde gatnaşyklaryň pugtalandyrylýandygyny bellediler. Şeýle-de maglumat howpsuzlygy ulgamynda kiberhowpsuzlygy üpjün etmekde we sanly tehnologiýalaryň ulanylmagy bilen bagly ýüze çykýan howplara garşy durmakda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri maslahatlaşyldy.

16-njy awgustda Daşary işler ministrliginde sanly ulgam arkaly BMG-niň Baş sekretarynyň orunbasary, BMG-niň Daşky gurşaw boýunça maksatnamasynyň Ýerine ýetiriji direktory hanym Inger Andersen bilen duşuşyk geçirildi. Onda ählumumy ekologik meseleleri çözmekde halkara, sebit we milli derejede tagallalary utgaşdyrmagyň möhümdigi tassyklanyldy.

Hindistan Respublikasynyň Hökümetiniň guramagynda 17-nji awgustda sanly ulgam arkaly geçirilen «Ählumumy Günortanyň sesi» atly üçünji sammitiň ministrler derejesindäki mejlisi dünýäniň 100-den gowrak ýurdunyň wekillerini bir ýere jemläp, onuň maksady özara bähbitli sebit gatnaşyklaryny çuňlaşdyrmakdan, ösüp barýan ýurtlaryň derwaýys meseleleri boýunça anyk teklipleri işläp taýýarlamakdan ybarat boldy.

20-nji we 23-nji awgustda Daşary işler ministrliginde ABŞ-nyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Elizabet Rud bilen bolan duşuşyklarda türkmen-amerikan gatnaşyklarynyň esasy ugurlary boýunça pikir alşyldy. Taraplaryň syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, şol sanda ulag we energetika pudaklarynda gatnaşyklary çuňlaşdyrmagy maksat edinýändigi bellenildi.

22-nji awgustda ýurdumyzyň daşary syýasat edarasynyň binasynda Pakistanyň «Frontier Works Organization» kompaniýasynyň prezidenti we baş inženeri Kaşif Nazir bilen geçirilen gepleşikleriň dowamynda şäher gurluşygy, ýol-ulag infrastrukturasyny kämilleşdirmek, suwaryş ulgamlaryny gurmak babatda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň netijeli häsiýete eýedigi nygtaldy.

23-nji awgustda Pakistanyň Milli logistika korporasiýasynyň baş direktory Farruk Şahzad Rao bilen geçirilen duşuşykda türkmen-pakistan gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmegiň meseleleri, hususan-da, halkara üstaşyr ulag geçelgelerini ösdürmek, üstaşyr geçirilýän ýükleriň möçberini artdyrmak, gümrük amallaryny ýeňilleşdirmek, sebitiň ähli ýurtlarynyň ykdysady arabaglanyşygyny gowulandyrmak üçin port düzümlerini herekete getirmek boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

24-nji awgustda türkmen wekiliýetiniň Täjigistan Respublikasyna saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň daşary işler ministriniň orunbasarynyň Täjigistanyň daşary işler ministri Sirojiddin Muhriddin bilen bolan duşuşygynda ulag, energetika, ekologiýa ýaly ugurlarda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meselelerine garaldy.

27-nji awgustda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew bilen geçiren telefon arkaly söhbetdeşliginiň barşynda söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, üstaşyr ulag ulgamlarynda döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

28-nji awgustda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynda iş saparynda bolup, Prezident Masud Pezeşkian hem-de Beýik ruhy lider Aýatolla Seýed Ali Hoseýni Hameneýi bilen gepleşikleri geçirdi. Duşuşyklaryň dowamynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek, hususan-da, energetika, elektroenergetika, gaz we ulag pudaklarynda iri taslamalary durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Bellenilişi ýaly, medeni-ynsanperwer gatnaşyklar hem işjeň ösdürilýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentini ýurdumyzda şu ýylyň oktýabrynda beýik şahyr we akyldar Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli geçiriljek çärelere gatnaşmaga çagyrdy. Şeýle hem özara gyzyklanma bildirilýän halkara we sebit syýasatynyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Saparyň çäklerinde Türkmenistanyň we Eýranyň wekiliýetleriniň agzalarynyň ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirildi.

30-njy awgustda paýtagtymyzdaky “Garagum” myhmanhanasynyň mejlisler zalynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň Türkmenistana sapar bilen gelen Owganystanyň magdan we nebit önümleri ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji H.Badriniň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň agzalary bilen duşuşygy geçirildi. Ileri tutulýan ugurlarda özara gatnaşyklaryň oňyn ösüşini belläp, taraplar ýangyç-energetika, ulag-kommunikasiýa ulgamlarynda, gurluşyk we senagat pudaklarynda netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar. Duşuşygyň jemleri boýunça energetika we ulag ulgamlarynda bilelikdäki taslamalary iş ýüzünde durmuşa geçirmäge gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Awgust aýynda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Mawrikiý Respublikasynyň, Somali Respublikasynyň, Kamboja Patyşalygynyň ýurdumyzda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri bilen geçirilen duşuşyklarda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda döwletara gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň meselelerine garaldy. Parlamentara gatnaşyklary hem-de iri halkara guramalaryň ugry boýunça hyzmatdaşlygy giňeltmäge özara gyzyklanma bildirilýändigi bellenildi.

Şeýlelikde, awgust aýynyň möhüm halkara wakalaryna berlen syn hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda döwlet ösüş maksatnamalaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan netijeli işleriň alnyp barylýandygyny nobatdaky gezek tassyklaýar.

Aşgabat, 4-nji sentýabr. Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Gün tertibine Garaşsyz Türkmenistanda howpsuzlygy, parahatçylygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler hem girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew şu ýylyň başyndan bäri Milli goşunymyzyň bölümlerinde alnyp barlan işler, hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmak boýunça beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem ol ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň işini döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek, harby gullukçylaryň gullugy we ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleri döretmek babatda görülýän çäreler, harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýöriteleşdirilen okuw mekdeplerinde giriş synaglarynyň üstünlikli geçirilendigi, şanly sene — Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görülýändigi barada aýtdy.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri ýakynda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky 1-nji Ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň täze binalar toplumynyň açylyş dabarasynyň geçirilendigini belledi. Täze toplumda Watan goragçylarynyň ýaş neslini kemala getirmek, olaryň zehinini ösdürmek, dürli harby hünär başarnyklaryny kämilleşdirmek, netijeli okamak, harby talyplaryň amatly ýaşaýyş-durmuşy, boş wagtlaryny peýdaly geçirmekleri, bedenterbiýe-sport bilen meşgullanmagy üçin ähli şertler döredilendir.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, diňe goranyş häsiýetine eýe bolan we üstünlikli durmuşa geçirilýän Harby doktrinanyň Türkmenistanda parahatçylygyň hem-de asuda durmuşyň ygtybarly kepili hökmünde çykyş edýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz ministrligiň garamagyndaky düzümleriň işiniň kämilleşdirilmegini, goşunlaryň ähli kysymlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagyny harby ulgamda amala aşyrylýan özgertmeleriň esasy wezipeleri hökmünde kesgitledi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly senesi mynasybetli guraljak dabaraly harby ýörişe ünsi çekip, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine onuň ýokary derejede geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Şeýle hem serkerdeleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, harby gullugy geçýän esgerleri Watanymyza çäksiz söýgi ruhunda terbiýelemek boýunça degişli işleri geçirmek barada görkezme berildi.

Baş prokuror B.Muhamedow şu ýylyň sekiz aýyndaky işleriň netijeleri, ministrliklerde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda kanunçylyk düzgünleriniň ýerine ýetirilişine gözegçiligi amala aşyrmak maksady bilen görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy, degişli ösüş maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, berkarar döwletimizde kanunylygyň we hukuk tertibiniň pugtalandyrylmagynyň, raýatlaryň hukuklarynyň, azatlyklarynyň goralmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilmegi bilen bagly düzgün bozulmalary öz wagtynda ýüze çykarmak, olaryň öňüni almak zerurdyr diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we Baş prokurora birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Içeri işler ministri M.Hydyrow hasabat döwründe ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň işiniň netijeleri, Içeri işler ministrliginiň edaralaryna sanly tehnologiýalary we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak, düzgün bozulmalaryň öňüni almak, ýurdumyzyň ähli künjeklerinde ýangyn howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” şygary astynda geçirilýän biraýlygyň başlanandygy, onuň çäklerinde paýtagtymyzda, welaýatlarda ulaglaryň gatnawyny kadalaşdyrmak, pyýada ýolagçylaryň we sürüjileriň ýol hereketiniň kadalary baradaky düşünjesini ýokarlandyrmak boýunça meýilleşdirilen çäreler hakynda aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, kanunylygyň we hukuk tertibiniň üpjün edilmegini, hukuk bozulmalarynyň öňüniň alynmagyny möhüm wezipeleriň hatarynda görkezdi. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy, däp bolşy ýaly, sentýabr aýynda täze okuw ýylynyň başlanmagyna gabatlanyp geçirilýän “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlygyň ähmiýetini belläp, onuň çäklerinde meýilleşdirilen ähli çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýangyn howpsuzlygynyň, ýol hereketiniň kadalarynyň berjaý edilmegi boýunça işleriň hilini ýokarlandyrmak babatda anyk çäreleriň görülmelidigini nygtap, IIM-niň ýolbaşçysyna degişli görkezmeleri berdi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, şol sanda sanly tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak arkaly kazyýet ulgamynyň işiniň kämilleşdirilişi barada hasabat berdi. Şeýle hem işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak, kazyýet ulgamyny ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleri durmuşa geçirmek babatda görülýän çäreler hakynda aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, kanunylygy, adalatlylygy, hukuk tertibini üpjün etmegiň bu düzümiň esasy wezipeleriniň biri bolup durýandygyny nygtady. Munuň özi hukuk taýdan kadalaşdyrmagyň ähli ulgamlaryny öz içine alýar. Şunuň bilen baglylykda, kazylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça okuwlary yzygiderli guramak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna anyk görkezmeleri berdi. Mejlisiň dowamynda döwlet Baştutanymyz “Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda” Permana gol çekdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew şu ýylyň sekiz aýyndaky işleriň netijeleri, döwlet bähbitlerini goramak, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, işiň döwrebap usullaryny we sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, degişli ugurda dünýäniň öňdebaryjy tejribesini öwrenmek boýunça geçirilýän işleriň işjeňleşdirilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz Milli howpsuzlyk ministrligini ösdürmegiň degişli maksatnamasynyň ileri tutulýan wezipeleriniň bellenen möhletlerde we talabalaýyk ýerine ýetirilmegine gözegçiligi üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew şu ýylyň başyndan bäri Watanymyzyň serhetleriniň goralmagyny üpjün etmek, serhet goşunlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek, harby gullukçylaryň nazaryýet we söweşjeň taýýarlygynyň derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň serhetlerinde asudalygyň üpjün edilmeginiň döwletimiziň Bitaraplyk hukuk derejesiniň ýörelgelerine esaslanmalydygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz serhet goşunlarynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagynyň möhümdigini belläp, gullugyň ýolbaşçysyna döwlet serhediniň ygtybarly goralmagyny üpjün etmek bilen baglanyşykly birnäçe tabşyryklary berdi.

Adalat ministri M.Taganow şu ýylyň ýanwar — awgust aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň, hususan-da, milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyk getirmek, düzümleýin edaralara sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça geçirilen işleriň netijeleri, kabul edilýän hukuk namalarynyň maksatlaryny raýatlara düşündirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, kanunçylyk binýadyny hemmetaraplaýyn pugtalandyrmagyň häzirki döwrüň möhüm wezipeleriniň biri bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, ministre ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmegiň çäklerinde geçirilýän kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işlere işjeň gatnaşmak tabşyryldy.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew hasabat döwründe alnyp barlan işleriň netijeleri, bu düzümi ösdürmegiň maksatnamasyndan gelip çykýan wezipeleriň üstünlikli çözülmegi babatda görülýän çäreler, hormatly Prezidentimiziň ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, gümrük gözegçilik-geçiriş nokatlarynda döwletimiziň çägine getirilýän harytlaryň talabalaýyk resmileşdirilmegini üpjün etmek üçin zerur işleriň ýerine ýetirilmelidigini belläp, gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, edaranyň öňünde durýan möhüm wezipeleriň netijeli çözülmegi boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gullugyň ähli düzümleriniň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň zerurdygyny nygtady. Gullugyň üstüne ýüklenen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek üçin dünýäniň oňyn tejribesini, milli kanunçylygyň esasy ýörelgelerini utgaşdyrmak zerurdyr diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we işde öňdebaryjy maglumat tehnologiýalaryny has işjeň ulanmagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi jemläp, Watanymyzyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasyna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek boýunça netijeli çäreleriň görülýändigini belledi. Döwletimiziň goranyş ukybyny pugtalandyrmaga, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmaga uly üns berilýär diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we bu ugurdaky işleriň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini nygtady.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň parahat, bagtyýar durmuşynyň bähbidine alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Türkmenistan mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli geçiriljek giň gerimli dabaralara taýýarlyk görýär. Halkymyzyň asylly däplerinden ugur alnyp, bu şanly sene zähmet ýeňişleri, täze binagärlik açylyşlary, durmuşyň ähli ulgamlaryndaky üstünlikler bilen garşylanylýar. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet gurluşynyň strategik wezipelerini çözmek boýunça alyp barýan syýasatynyň rowaçlyklara beslenýändigini görkezýän geçen hepdäniň wakalary hem munuň aýdyň güwäsidir.

26-njy awgustda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Dragon Oil” kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň başlygy Saýed Al Taýeri kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda bilelikdäki işiň toplanan baý tejribesini, ýangyç-energetika toplumyny mundan beýläk-de ösdürmek boýunça Türkmenistanyň meýilnamalaryny nazara almak bilen, köpýyllyk hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

30-njy awgustda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň ýedi aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm meselelerine garaldy. Döwlet Baştutanymyz şu ýylyň ýedi aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolmagy munuň aýdyň nyşanydyr. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,6 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,1 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7 göterime, söwda ulgamynda 7,8 göterime, gurluşykda 9,3 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 7,8 göterime deň boldy. Şeýle-de hasabat döwründe ýurdumyzda iri senagat, durmuş maksatly desgalardyr binalar dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berildi.

Hormatly Prezidentimiz milli ykdysadyýetimiziň ösüş depginini durnukly saklamagyň möhümdigini nygtap, önümçilik kuwwatyny döwrebaplaşdyrmak işini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Mejlisde döwlet Baştutanymyz türkmen tebigy gazyny dünýä bazarlaryna çykarmakda uly ähmiýeti bolan desgalaryň taslamalaryny durmuşa geçirmek maksady bilen, «Türkmengaz» döwlet konserniniň «Şatlyk-1» gaz gysyjy desgasyny gurmak hakynda Karara gol çekdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýurdumyzyň welaýatlarynda 4-nji sentýabrda bugdaý ekişine girişmäge ak pata berdi we zähmetsöýer gallaçylara, oba hojalyk işgärlerine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz sentýabr aýynda köp sanly çäreleriň geçiriljekdigine ünsi çekip, olaryň taýýarlyk işlerine jogapkärçilikli çemeleşmegi, ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegini tabşyrdy.

Däp bolşy ýaly, 2024-2025-nji täze okuw ýyly ýurdumyzda möhüm binagärlik desgalarynyň dabaraly açylmagy bilen badalga aldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky Ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň täze binalar toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Bu toplumyň düýbüni tutmak dabarasy türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda 2022-nji ýylyň 27-nji ýanwarynda — Watan goragçylarynyň gününde geçirilipdi.

Täze bilim ojagynda zehinli ýaş Watan goragçylarynyň neslini kemala getirmek, olaryň ukyp-başarnyklaryny ösdürmekleri, dürli harby hünärleri özleşdirmekleri üçin ähli mümkinçilikler döredilipdir. Toplum sanly tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan innowasion muzeýi, elektron kitaphanany, okuw-edara binalaryny, 1 müň orunlyk mejlisler zalyny özünde jemleýär. Taktiki söweşjeň taýýarlyk, robototehnika bilen meşgullanmak üçin niýetlenen okuw otaglary harby mekdebiň okuwçylarynyň ygtyýarynda. Sport toplumynda lazerli türgenleşik zaly, atyş taýýarlygyny geçmäge niýetlenen otag, paraşýut dolandyrmagy özleşdirmek üçin «Bodyflight» türgenleşik enjamy bar.

Bilimler we talyp ýaşlar gününde Täjigistan Respublikasynyň Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynyň Ergeş Sultanow daýhan birleşiginde gurlan 540 orunlyk Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdep ulanmaga berlen desgalaryň hatarynda aýratyn orun eýeledi. Onuň açylyş dabarasyna sanly ulgam arkaly iki döwletiň Baştutanlary — Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Emomali Rahmon gatnaşdylar. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen türkmen gurluşykçylary tarapyndan gurlan, umumy meýdany 4300 inedördül metrden gowrak bolan bu mekdep iki ýurduň halklarynyň arasyndaky dost-doganlygyň nyşanyna öwrüldi.

Şanly waka mynasybetli täze mekdebe hormatly Prezidentimiziň hem-de Gahryman Arkadagymyzyň adyndan Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň hasabyna “Bilimli” haryt nyşanly 100 sany noutbuk kompýuteri we “Toyota Coaster” kysymly awtobus sowgat berildi.

Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde täze orta mekdepleriň, mekdebe çenli çagalar edaralarynyň açylyş dabaralary boldy. Olarda ösüp gelýän ýaş nesliň sazlaşykly terbiýelenmegi, aň-paýhas, beden taýdan hemmetaraplaýyn ösmegi üçin ähli şertler döredilipdir. Arkadag şäheriniň 1-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumynda Robototehnika bilim merkezi açyldy. Täze okuw ýylynyň ilkinji okuw sapagy “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ady bilen geçirildi hem-de ýetip gelýän şanly senä — Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramyna bagyşlandy. 1-nji synp okuwçylarynyň ählisine hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň adyndan “Bilimli” kompýuterleri dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Şol gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda pensiýa gaznasyny, zähmet we ilatyň iş bilen üpjünçilik bölümini, Baş bilim, Medeniýet müdirliklerini öz içine alýan Aşgabat şäher häkimliginiň toplumynyň binasynyň açylyş dabarasy boldy. Döwlet Baştutanymyz bu ýerde döredilen şertler bilen tanyşlygynyň dowamynda şäher wideogözegçilik merkezi otagyna baryp gördi. Dispetçer otagynyň işi doly awtomatlaşdyrylandyr. Bu otagda gurnalan, döwrebap programma bilen üpjün edilen kompýuterler arkaly Aşgabat şäheriniň çägindäki seýilgählere wideogözegçilik amala aşyrylýar.

Toplumyň umumy orta bilim bölüminde hormatly Prezidentimiz “e-Mekdep” sanly ulgamynyň mümkinçilikleri bilen tanyşdyryldy. Onuň üsti bilen ata-eneler öz çagalarynyň ýetişigi, okuwa gatnaşygy, gündelik geçilen temasy, öý işi we alýan bahalary bilen tanşyp bilýärler. Bu bolsa mekdeplerde okuw işleriniň guralyşyna, derse ýetişigine, mugallymlaryň geçen sapaklaryna, okuwçylaryň alýan bahalaryna seljerme bermäge, her bir okuwça şahsy okuw maslahatlaryny bermäge şert döredýär. Toplumda 300 orunlyk mejlisler zaly, ähli amatlyklar bilen üpjün edilen 110-dan gowrak iş otagy, 120 orunlyk naharhana, tehniki desgalar hem bar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan şähergurluşyk maksatnamasynyň häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde Aşgabat ýaşamak üçin iň amatly şäherleriň hatarynda ornuny berkidýär.

Hepdäniň beýleki wakalaryna geçmek bilen, 27-nji awgustda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrandygyny bellemelidiris. Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň alyp barýan işi, şäheri mundan beýläk-de özgertmegiň meseleleri, ösüp gelýän ýaş nesliň saglygyny dikeltmek bilen baglanyşykly ýerine ýetirilýän işler bilen gyzyklandy. Milli Liderimiz gaznanyň ştab-kwartirasynda iş maslahatyny geçirdi. Onda şu ýylyň dowamynda degişli düzümler boýunça alnyp barylýan işler, işlenip taýýarlanylan maksatnamalar barada hasabat berildi. Şunda gaznanyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň meselelerine, öňde durýan wezipelere aýratyn üns çekildi.

Geçen hepdede Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew bilen telefon arkaly söhbetdeşligi boldy. Taraplar söwda-ykdysady, ýangyç-energetika ulgamlaryndaky döwletara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny, ony ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Şunda iki ýurduň üstaşyr ulag kuwwatynyň doly derejede ulanylmagynyň möhümdigi bellenildi. Şeýle-de ozal gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilişi, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň mümkinçilikleri bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

28-nji awgustda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow iş sapary bilen Eýran Yslam Respublikasynda boldy. Saparyň çäklerinde Gahryman Arkadagymyz Prezident Masud Pezeşkian hem-de Beýik ruhy lider Aýatolla Seýed Ali Hoseýni Hameneýi bilen gepleşikleri geçirdi.

Eýran Yslam Respublikasynyň Baştutany bilen duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň, ýangyç-energetika pudagynda, hususan-da, gaz pudagynda iri möçberli taslamalary amala aşyrmagyň, elektroenergetika, ulag-kommunikasiýa ulgamlarynda gatnaşyklary mundan beýläk-de berkitmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Halkara we sebit syýasatynyň özara gyzyklanma bildirilýän möhüm meselelerine-de üns çekildi.

Prezident Masud Pezeşkian türkmen halkynyň Milli Liderine pars diline terjime edilen «Enä tagzym — mukaddeslige tagzym» atly kitaby sowgat berdi. Gahryman Arkadagymyzyň bu eserinde Ogulabat ejäniň durmuş ýoly we türkmen halkynyň özboluşlylygynda öz beýanyny tapan, Watana wepaly, mynasyp ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmäge ýardam edýän gymmatlyklar barada gürrüň berilýär. Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow kitaby minnetdarlyk bilen kabul edip, oňa türkmen halkyna gymmatly sowgat, enelere belent sarpanyň nyşany hökmünde garaýandygyny belledi.

Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz türkmen halkynyň beýik ogly, Gündogaryň meşhur şahyry Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýi mynasybetli şu ýylyň maýynda Eýranda bilelikdäki medeni-köpçülik çäreleriniň guralandygy üçin eýran tarapyna tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri öz adyndan hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentini Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli şu ýylyň 11-nji oktýabrynda Aşgabatda geçiriljek döwlet we hökümet Baştutanlarynyň halkara forumyna gatnaşmaga çagyrdy.

Gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Şolaryň hatarynda “Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2025-2026-njy ýyllar üçin hyzmatdaşlyk etmek hakynda Maksatnama”, Türkmenistanyň Türkmenbaşy Halkara deňiz porty bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Amirabad portunyň arasynda doganlyk port gatnaşyklary barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama, tebigy gaz babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek barada “Türkmengaz” döwlet konserni bilen Eýranyň Milli gaz kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama, “Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Eýran Yslam Respublikasynyň Gümrük edarasynyň arasynda hyzmatdaşlygyň geljekde çuňlaşdyrylmagy we giňeldilmegi boýunça bilelikdäki çäreleriň 2025-2026-njy ýyllar üçin Maksatnamasy” bar.

Şol gün türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň Beýik ruhy lideri bilen duşuşdy. Aýatolla Seýed Ali Hoseýni Hameneýi Türkmenistan bilen Eýranyň arasyndaky köpasyrlyk, häzirki döwürde okgunly ösdürilýän gatnaşyklaryň derejesine ýokary baha berdi. Şol gatnaşyklar dost-doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk, özara hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýar. Söhbetdeşler dürli ugurlarda, şol sanda medeni-ynsanperwer ulgamda ägirt uly kuwwata, giň mümkinçiliklere eýe bolan netijeli gatnaşyklary giňeltmegiň wajypdygyny bellediler.

Iş saparyň çäklerinde ýurdumyzyň resmi wekiliýetiniň agzalarynyň ikitaraplaýyn duşuşyklary boldy. Olarda ýangyç-energetika, elektroenergetika, ulag we aragatnaşyk ulgamlarynda, gümrük edaralarynyň ugry boýunça gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Geçen hepdäniň wakalaryna syny dowam etmek bilen, ýurdumyzda 24-nji sentýabrda Maslahat köşgünde geçiriljek Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisine taýýarlyk görülýändigini bellemek gerek. Mejlisde geçen döwürde alnyp barlan işleriň jemi jemlener, ýakyn we uzak möhletli geljek üçin ileri tutulýan wezipeler kesgitleniler, olary çözmegiň ýollary babatda tekliplere garalar.

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Kamboja Patyşalygynyň, Somali Federatiw Respublikasynyň, Mawrikiý Respublikasynyň ýurdumyzdaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlary kabul edildi. Duşuşyklaryň dowamynda diplomatlar Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň içeri we daşary syýasatynyň esasy ugurlary, amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeler bilen baglylykda, milli parlamentiň işi bilen tanyşdyryldy.

Paýtagtymyzdaky “Garagum” myhmanhanasynyň mejlisler zalynda Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň degişli orunbasarlarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarynyň Türkmenistana sapar bilen gelen Owganystanyň magdan we nebit önümleri ministriniň wezipesini ýerine ýetiriji H.Badriniň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň agzalary bilen duşuşygy geçirildi. Taraplar ýangyç-energetika pudagynda hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar, gurluşyk, senagat ulgamynda gatnaşyklary ösdürmek boýunça pikir alyşdylar, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak babatda giň mümkinçilikleriň bardygyny bellediler. Duşuşygyň netijeleri boýunça energetika we ulag pudaklarynda bilelikdäki taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gönükdirilen ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Owganystanyň wekiliýeti bilen başga-da birnäçe duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda dürli ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek bilen bagly meseleler, bilelikdäki iri taslamalary amala aşyrmagyň meýilnamasy ara alnyp maslahatlaşyldy.

Aşgabatda ýangyç-energetika pudagynda hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça Türkmenistanyň we Özbegistanyň wekiliýetleriniň arasynda gepleşikler geçirildi. Özbegistan Respublikasynyň wekiliýetine energetika ministri Žurabek Mirzamahmudow ýolbaşçylyk etdi. Duşuşyklaryň dowamynda energetika pudagynda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň mümkinçiliklerine aýratyn üns çekildi.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň täze taryhy döwürde ýurdumyzyň ykdysady ösüşini, halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen döwlet syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň beýany boldy.