Новости
Ýyladyşhana önümleri – saçaklarymyzyň berekedi

Ulanylmaga tabşyrylan ýyladyşhana toplumlarynyň altysy hem ähli görkezijiler, şol sanda tehnologik üpjünçiligi boýunça dünýä ölçeglerine kybap gelýär. Olarda her ýylda gök önümleri öndürmek üçin zerur bolan ähli mümkinçilikler döredildi. Öndürilen önümler içerki we daşarky bazarlarda ýerleniler. Obasenagat toplumynyň bu desgalarynyň açylmagy ilatyň iş bilen üpjünçilik meseleleriniň çözülmegi bilen baglylykda hem uly ähmiýete eýe bolup, täze iş orunlarynyň döredilmegini şertlendirýär.

Ýyladyşhanada ekinleri ekmekden, olary ösdürip ýetişdirmekden we ideg etmekden başlap, işgärleriň zähmetini guramaga çenli önümçilik işleriniň dolandyrylyşy sanly ulgam arkaly amala aşyrylýar. Ýylylygyňdyr çyglylygyň, hasyllylygyň görkezijileri, hasylyň ýygnalan möhleti, taýýar önümiň ulag serişdesine ýüklenendigi, onuň içerki we daşarky bazarlara ugradylandygy, ulagly alnyp barylýan wagtynda saklanyş şertleri hem-de paýlanylyşy baradaky maglumatlar onlaýn görnüşde merkezleşdirilen dolandyryş ulgamyna gelip gowuşýar.

Hormatly Prezidentimiziň üstünlikli alyp barýan parasatly syýasaty we durmuşa geçirýän il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli beýik işleriniň netijesinde eziz Watanymyz ösen ýurtlaryň hatarynda özüniň mynasyp ornuny eýeleýär. «Türkmenistan –— parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan dünýäde syýasy, ykdysady kuwwatyny artdyryp, bedew bady bilen ynamly öňe barýar. Muňa ýurdumyzda günsaýyn bolup geçýän iri taryhy wakalar aýdyň şaýatlyk edýär. Mähriban halkymyz şu günler eziz Diýarymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllyk hem-de Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllyk baýramçylygyna uludan taýýarlyk görýär. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary tarapyndan öňdebaryjy tehnologiýalar bilen üpjün edilýän obasenagat toplumyna degişli täze desgalar yzygiderli gurulýar. Bu babatda üstümizdäki ýylyň 25-nji martynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda «Oguz ýoly» hojalyk jemgyýeti tarapyndan gurlan döwrebap ýyladyşhana toplumynyň açylandygyny, şeýle hem Gahryman Arkadagymyzyň sanly ulgam arkaly ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda gurlan täze ýyladyşhanalaryň açylyşyna ak pata berendigini uly buýsanç bilen ýatlasymyz gelýär.

Ýeri gelende aýtsak, hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda telekeçilik ulgamy hemmetaraplaýyn ösdürilýär, innowasion tehnologiýalar we döwrebap bazar usullary giňden ornaşdyrylýar, milli ykdysadyýetimiz senagatlaşdyrylýar, dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply ýokary hilli önümler giňden öndürilýär. Muny şol gün Ahal welaýatynyň Kaka we Ak bugdaý etraplarynda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde, Daşoguz welaýatynyň Görogly, Lebap welaýatynyň Çärjew, Mary welaýatynyň Sakarçäge etraplarynda açylyp ulanylmaga berlen täze, döwrebap ýyladyşhana toplumlary hem aýdyň subut edýär.

Gahryman Arkadagymyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine döredýän giň mümkinçilikleriniň netijesinde bize-de bu ýatdan çykmajak wakanyň şaýady bolmak miýesser etdi. Şatlykly we şowhunly toý-baýrama öwrülen bu dabarada hormatly Prezidentimiz çykyş edip, häzirki döwürde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek we oba hojalygyny durnukly ösdürmek örän möhüm wezipeleriň biri bolup durýandygyny, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda şular ýaly önümçilik desgalarynyň giň gerim bilen gurlup, bagtyýar halkymyzyň hyzmatyna berilýändigini nygtady. Bu bolsa hususy önüm öndürijilerimiz tarapyndan dürli azyk önümleriniň, şol sanda gök-bakja, miwe we beýleki önümleriň öndürilýän möçberlerini yzygiderli artdyrmaga, döwrebap önümçilik kärhanalarydyr ýyladyşhanalary döretmäge, bazar gatnaşyklaryny we işewürligi ösdürmäge, eksporta niýetlenen önümleriň möçberlerini artdyrmaga giň mümkinçilikleri döredýär.

Dabaranyň çäklerinde bize ýurdumyzyň telekeçileri bilen söhbetdeş bolmak pursatlary hem döredi. Ildeşlerimiz Şamyrat Herremow, Begenç Arazow, Maksat Ibragimow we beýlekiler milli telekeçiligimiziň ösüşine berýän uly ünsi, hususy pudagyň wekillerine döredip berýän ähli şertleri üçin Gahryman Arkadagymyza özleriniň alkyşlaryny aýtdylar. Biziň telekeçilerimiziň gazanan üstünliklerini, öndürýän önümlerini bu ýerde gurnalan sergide göreniňde buýsanman saklanmak mümkin däl. Sergide gök önümleriň, miweleriň we bakja, däne, süýt, et, süýji-köke önümleriniň, gaplanan önümleriň, miwe kişdeleriniň, duza ýatyrylan önümleriň, miwe suwlarynyň, şireli içgileriň dürli görnüşleri, şeýle hem hormatly Prezidentimiziň bimöçber aladalary netijesinde zähmetsöýer watandaşlarymyza paýlanan dürli kysymly häzirki zaman oba hojalyk tehnikalary görenleri haýrana goýdy we buýsandyrdy.

Şol dabaraly gün ulanylmaga berlen ýyladyşhanalar barada aýtsak, onda olaryň ýylda 8 müň 750 tonna gök önümleri öndürmäge mümkinçilikleriniň bardygyny bellemeli. Şeýle hem, häzirki zaman tehnologiýalary we suw tygşytlaýjy ulgamlar ornaşdyrylan ýyladyşhanalaryň işe girizilmegi bilen 400-e golaý täze iş ornunyň döreýändigi hem örän ähmiýetlidir.

«Oguz ýoly» hojalyk jemgyýeti tarapyndan gurlan döwrebap ýyladyşhana ýylda 2000 tonna gök-miwe önümlerini ýetişdirmäge niýetlenen. Onuň tutýan meýdany 8 gektara barabardyr. Ýyladyşhana daşary ýurtly meşhur kompaniýalaryň enjamlary, häzirki zamanyň iň kämil tilsimatlaryndan peýdalanyp gurlupdyr. Bu ýerde ýerleşdirilen tehnologiýa howa ulgamy, ýagny çyglylyk, kömürturşy gazyň ýagdaýy we ýagtylyk ýörite gurnalan kämil tilsimatlar arkaly sazlanýar. Tomus aýlarynda degişli derejedäki salkynlygy saklamak üçin bu ýerde sowadyjy enjamlar oturdylypdyr. Ýyladyşhanada pomidoryň dürli görnüşlerini ýetişdirmek üçin ähli şertler göz öňüne tutulypdyr. Bu ýerde pomidor bilen birlikde, gök önümleriň beýleki görnüşlerini hem ýetişdirip bolýar. Ýygnalan hasyly daşamak üçin degişli enjamlar goýlupdyr. Bu ýerde ýetişdirilýän ter önümler hem içki bazarlarymyza, hem daşary ýurt bazarlaryna ugradylýar.

Täze ýyladyşhananyň işe girizilmegi bilen 85 sany täze iş orny döredi. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary esasynda «Oguz ýoly» hojalyk jemgyýetiniň paýyna düşen Mahmal ýaýlasy diýlip atlandyrylan bu giň meýdanda alma agajynyň 1 million 300 müň düýp dürli görnüşli nahallary oturdylypdyr. Geljekde şu ýerde döwrebap sowadyjy ammarlary gurmak meýilleşdirilýär.

Milli Liderimiziň telekeçilerimize berýän uly goldawy esasynda ilatymyz ýylyň ähli möwsüminde ekologiýa taýdan arassa önümler bilen üpjün edilýär, ýurdumyzyň eksport kuwwaty ýokarlanýar, döwrebap tilsimatlar arkaly oba senagatynyň kämil düzümi emele getirilýär, tarp ýerler özleşdirilýär, täze iş orunlary döredilýär. Bu guwandyryjy işleriň netijesinde biziň saçaklarymyzyň berekedi artyp, halkymyzyň ýaşaýyş derejesi barha ýokarlanýar.

Bizi abadan we bagtyýar durmuşda ýaşadyp, ata Watanymyzy ösüşli ýol bilen ynamly öňe alyp barýan belent mertebeli Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak, ýurt we dünýä ähmiýetli tutumlary rowaç bolsun!

Batyr MYRADOW,

«Türkmen dünýäsi» gazetiniň baş redaktory.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24527

31.03.2021
Türkmenistanyň “akylly” şäherleri — Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň sanly binagärligi

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow golaýda Ahal welaýatyna bolan iş saparynyň barşynda Gökdepe etrabynyň çäginde gurulýan sebitiň täze döwrebap edara ediş merkezi bilen tanyşdy.

Döwlet Baştutanymyz “akylly” şäheriň ägirt uly taslamasyny durmuşa geçirmäge, ýagny maglumat hem-de kommunikasion tehnologiýalaryň esasynda onuň düzümini döretmäge aýratyn ünsi çekdi. Şol tehnologiýalar durmuşyň ähli ugurlaryna sanly ulgamy sazlaşykly baglanyşdyrar. Sözüň doly manysynda, munuň özi bitewi aň-paýhas ulgamynyň ýaýbaňlandyrylmagyny aňladýar. Oňa ulag hereketinden başlap, ekologiýa çenli ähli maglumatlaryň jemlenmegini görkezýär. Degişli gulluklar şol maglumatlara eýe bolmak bilen, energiýanyň paýlanylyşyny gowulandyrmaga, zir-zibilleriň ýygnanylmagyny ýeňilleşdirmäge, ýolda bökdençlikleriň aradan aýrylmagyna, hatda howanyň hiliniň gowulandyrylmagyna mümkinçilik alýarlar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, şäher giňişliginiň şeýle gurluşy raýatlarymyzyň has amatly, oňaýly hem-de howpsuz durmuşy üçin şertleri döretmäge gönükdirilendir. Şoňa görä-de, raýatlaryň bu işlere gatnaşmagy “akylly” şäheriň möhüm ugry bolup durýar. Raýatlar aň-paýhas ulgamy arkaly hödürlenýän hyzmatlaryň hiline, olaryň geriminiň giňeldilmegine ýardam edip bilerler. Mysal üçin, olar ykjam aragatnaşygy ulanyp, işlemeýän ýolyşyklary ýa-da duralgada ýerleriň ýetmezçiligi baradaky maglumatlary iberip bilerler. Şondan soň şäheriň degişli edaralary bu meseleleri çözmegiň ugruna çykarlar. Zir-zibil gaplary özleriniň doldurylandygy baradaky habary jemagat gullugyna iberip biler. Munuň özi «akylly» şäherleriň işleýşiniň usullarynyň bir bölegidir. Mundan başga-da, köp sanly degişli gurallar bardyr. Başgaça aýdylanda, bu şäheriň ýaşaýjylary öz töwereklerinde isleýişleri ýaly amatly gurşawy döredip, şäheri ösdürip bilerler. Simsiz tehnologiýalar, sensor görkezijiler, internet ulgamy ulanylýan häzirki döwürde munuň özi hyýalbentlik däl-de, täzeçe şäherleşmekdir, bu täzeçillikler ylmy-tehnologiýa ösüşleri, halkymyzyň abadançylyk derejesiniň ýokarlanmagy, sanly ykdysadyýetiň hem-de bilimler jemgyýetiniň döredilmegi bilen biziň durmuşymyza ornaşýar.

“Akylly” ulgamlar eýýäm Aşgabadyň täze ýaşaýyş toplumlarynda ornaşdyryldy. Ýöne Ahal welaýatynyň edara ediş merkezi giň gerimli sanly ulgamy öz içine alýan ilkinji şäher bolar. Hormatly Prezidentimiz häzirki wagtda bu giň gerimli gurluşyk meýdançasynda 15 müňden gowrak hünärmeniň işleýändigini belläp, olaryň tejribesiniň Aşgabat-sitiniň gurluşygynda ulanylyp bilinjekdigini aýtdy. Şol ýerde hem “akylly” şäheriň konsepsiýasy durmuşa geçiriler.

Şeýlelikde, adamlaryň bähbidine hyzmat edýän innowasion ulgamlar ýurdumyzda şäher gurluşygynyň durnukly ösmegi üçin tehnologik çemeleşmeleriň esasyny döredýär. Milli Liderimiz bu işi döwlet hyzmatlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga, edaralaryň işiniň kämilleşdirilmegine, olaryň jemgyýetçilik bilen maglumatlarynyň alyşmagyny gowulandyrmaga gönükdirýär.

“Akylly” şäheriň esasy ugurlarynyň biri ekologiýa başlangyçlary bilen baglanyşyklydyr. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň edara ediş merkeziniň täze desgalary bilen tanyşlygynyň barşynda bu meselä aýratyn üns berdi.

Döwlet Baştutanymyz şäheriň Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekleriniň birinde gurulýandygyny aýdyp, bu tebigy gözelligi saklap galmak üçin “ýaşyl” tehnologiýalary giňden ulanmagyň wajypdygyny belledi.

Döwür bilen aýakdaş gitmekde ekologiýa, durmuş we ykdysady taýdan durnuklylyk möhüm şert bolup durýar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň 2015-nji ýyldan soňky döwür üçin ählumumy Gün tertibini kabul etmek boýunça BMG-niň Nýu-Ýorkdaky ştab-kwartirasynda çykyş edip, daşky gurşawy goramak barada alada etmezden, döwletleriň hem-de dünýäniň halklarynyň durmuş we ykdysady ösüşiniň gazanyp bolmajakdygyny aýtdy. Aşgabadyň häzirki abadan we arassa keşbi Türkmenistanda kämil ekologiýa medeniýetiniň kemala gelýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Munuň özi dünýäniň köp döwletleri üçin nusgalykdyr.

Aşgabadyň bu günki bezemen, amatly we abadan keşbi Türkmenistanyň dünýäniň köp döwletleri üçin nusga bolmaga mynasyp ekologiýa medeniýetini kemala getirmek tapgyryna girişendiginiň anyk görkezijisidir.

Ekologiýa medeniýeti, hakykatdan-da, ählumumy ruhy gymmatlyklary hem-de ahlak ýörelgelerini, dünýägaraýyşlary, toplumlaýyn döwlet çärelerini, ykdysady gurallary, hukuk kadalaryny, durmuş düzümlerini öz gerimine alýar. Häzirki wagtda aň-paýhas ulgamlarynyň uly mümkinçilikleri peýdalanylýar.

“Akylly” şäheriň wezipeleri özüne energiýa üpjünçiligini (mysal üçin, ýollar adamsyz bolanda, öçügsi ýagty saçýan köçe yşyklandyryjylaryny) birleşdirýär. Şeýle tehnologiýalar bizde elektrobuslary ornaşdyrmagyň hem-de ekologiýa taýdan arassa gaz benzininiň ulanylmagynyň hasabyna zyýanly zyňyndylary azaltmaga hem-de arassaçylyk kadalaryna gözegçilik etmäge ýardam berer. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Ahal welaýatynyň täze merkeziniň gurluşygy bilen tanyşlygynyň barşynda elektromobilleri ulanmak hem-de “akylly» awtoparklary gurmak bilen baglanyşykly meseleleriň üstünde işlemegiň zerurdygyny nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow soňky ýyllarda dünýä tejribesinde ýol we ýangyn howpsuzlygy ulgamlarynda, şäherde arassaçylygy saklamakda, şeýle hem Gün batareýalaryny we ýel generatorlaryny ulanmakda innowasion tehnologiýalaryň giňden ulanylýandygyny belledi. Bularyň ählisine howanyň üýtgemegine we onuň hapalanmagyna garşy ählumumy göreşde mynasyp goşant hökmünde baha bermek bolar.

Aralykdan bilim bermek, telelukmançylyk hem-de intellektual saglygy goraýyş üçin-de uly mümkinçilikler bar. Milli Liderimiz durmuş syýasatynda bu meselä aýratyn üns berýär.

Döwlet Baştutanymyz şeýle hem “akylly” şäher bilen baglanyşykly tehnologiýalary ösdürmekde, milli ykdysadyýetimize öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmakda ýokary hünärli işgärleriň taýýarlanylmagyna uly ähmiýet berýär.

Singapur şäher-döwleti “akylly” şäherleri döretmekde öňdebaryjylaryň biri bolup durýar. Şol ýerde internet kameralary jemgyýetçilik ýerlerinde arassaçylyga, bellige alnan ulag serişdeleriniň hereketine doly gözegçilik edýär. Singapurda şeýle hem energiýanyň sarp edilişine, suwuň dolandyrylyşyna, adamlaryň saglygynyň üpjün edilişine gözegçilik edýän ulgam bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow 2019-njy ýylyň awgustynda Singapur Respublikasyna bolan saparynyň barşynda ýurduň iri kompaniýalaryny Aşgabat-siti bilen baglanyşykly ägirt uly taslamany durmuşa geçirmäge hem-de şäher hojalygyny dolandyrmak ulgamyna IT tehnologiýalary ornaşdyrmaga çagyrdy.

Döwlet Baştutanymyz paýtagtymyzyň we beýleki şäherleriň gurluşyklaryny ösdürmäge, sanly ulgamlary, innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça merkezleriň döredilmegine aýratyn üns berýär. Şol merkezler ilatyň ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleri döretmelidir.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistan oňyn özgertmeler ýoluna düşüp, “akylly” şäherler konsepsiýasyny durmuşa geçirmäge çalyşýar. Şunuň bilen baglylykda, Ahal welaýatynyň täze edara ediş merkezi şäher medeniýetiniň täze nusgasyna öwrülmelidir.

Döwlet Baştutanymyz ykdysadyýeti sanly ulgama geçirmek, jemgyýetimiziň we ýurdumyzyň durmuşynyň ähli ulgamlarynda sanly ulgamlary peýdalanmak babatda anyk wezipeleri kesgitledi. Milli Liderimiz ýurdumyzyň ösüşi üçin onlaýn serişdeleri we elektron hyzmatlary ulanmagyň ähmiýetini nygtaýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça döwlet hyzmatlarynyň bitewi internet portaly döredildi. Ol “bir penjire” awtomatlaşdyrylan maglumat ulgamyndan ybaratdyr. Ýurdumyzyň programma üpjünçiliginiň işläp taýýarlamalaryny hem-de maglumat-oýlap tapyş işini höweslendirmek maksady bilen, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan saglygy goraýyş, ylym we bilim, senagat, ulag we kommunikasiýalar, hyzmatlar ulgamy, orta we kiçi işewürlik, “akylly” şäher ugurlary boýunça “Sanly çözgüt — 2021” atly innowasion taslamalaryň bäsleşigi yglan edildi.

Bu çäreleriň ählisi Türkmenistanyň sanly gün tertibi bilen yglan edildi. Häzirki wagtda bu ulgam tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyryldy. Sanly ulgama geçmek dünýäniň ösüşiniň esasy ugurlarynyň biridir. Häzirki wagtda ol gündelik durmuşa hem-de işe giňden ornaşdyrylýar, kommunikasiýanyň mümkinçiliklerini giňeldýär.

Şeýle giň gerimli özgerişlikler bilen baglylykda, täze pudaklar, bazarlar, dolandyryşyň usullary peýda bolýar. Biz ýurdumyzyň bu babatda döwür hem-de tehnologik ösüş bilen aýakdaş gitmegine uly ähmiýet berýäris. Şoňa görä-de, maglumatlary bermek ulgamyny, kommunikasiýalar düzümini ösdürmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtaýar.

Ýurdumyzyň welaýatlarynda iş dolandyryş ulgamyna sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy babatda milli Liderimiz häkimliklere hem-de ýerine ýetiriji häkimiýetiň edaralaryna bu işi aýratyn gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Munuň üçin oba ýerlerinde hem internete elýeterliligi üpjün etmek, degişli düzümi taýýarlamak hem-de maglumat baradaky hyzmatlary giňeltmek zerur bolup durýar.

Şeýlelikde, intellektual birikdirme ulgamlarynyň döredilmegi şäher çäklerimiz üçin köp amatlyklary döredip, raýatlarymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmaga, çig mal, tehniki, işgärler serişdelerini, halkymyzyň aň-paýhas kuwwatyny ösdürmäge mümkinçilik berýär.

Bu wezipeleriň netijeli çözülmegi Hökümetiň, hususy ulgamyň we ýaşaýjylaryň bitewi çemeleşmesine baglydyr. Munuň özi häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän “akylly” şäher konsepsiýasynda öz beýanyny tapýar. Bu bolsa Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň sanly binagärligidir.

(TDH).


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24620

31.03.2021
Innowasiýalara esaslanýan ykdysadyýet

Döwür ösýär, özgerýär. Adamyň durmuşy kämillige, köneden täzä, has anyk aýdylanda, ýönekeýlikden döwrebaplyga tarap barha öňe ümzük atýar. Şonuň bilen birlikde, şeýle döwürde ýaşamak üçin onuň adamyň öňünde goýýan talaplary hem artýar. Adam gündelik iş-aladalary, şahsy zerurlyklary, maşgala garamaty ýaly köp sanly hysyrdylarynyň her biri üçin aýratyn wagt tapyp, olaryň hemmesine-de ýetişmeli. Munuň üçin ol özüniň iň gymmatly baýlyklarynyň biri bolan wagtyny tygşytly we rejeli, netijeli peýdalanyp bilmegi başarmaly. Wagt häzirki zaman dünýäsiniň barha ösýän bazar ykdysadyýeti, maglumatlardyr bähbitleriň sansyz köpdürlüligi şertlerinde öz gadyr-gymmatyny has-da artdyrýar. Durmuş tejribesi bilen muňa kemsiz düşünýän adam welin, hemişe ondan ýerlikli peýdalanmagyň, täzeçilligiň, ösüşleriň gözleginde. Döreden «akyl önümleri» bolan sanly tehnologiýalar häzirki zaman dünýäsinde agzalan hysyrdylaryň ählisine-de ýetişmegi üçin adamyň iň dessin hem ygtybarly kömekçilerine öwrülýär.

Eýsem-de, sanly tehnologiýalaryň bir adamyň durmuşyndaky orny, zerurlygy şeýle köptaraply bolsa, olaryň tutuş halkyň, jemgyýetiň, döwletiň durmuşyndaky ähmiýetiniň näderejede uludygy öz-özünden düşnüklidir. Adamzat indi maglumatlar jemgyýetinde, innowasiýalar eýýamynda ýaşaýar. Dessinlik, tizlik, habarlylyk, bökdençsiz, ýokary derejeli sanly aragatnaşyk ýaly görkezijiler şu eýýamyň, şu döwrüň aýratynlyklaryny, ösüşiniň hilini düzýär.

Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, häzirki zaman dünýäsinde haýsydyr bir ýurduň ösüşine baha berilmeli bolanda, ilkinji nobatda, şol ýurtda ylymly-bilimli, kämil ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmek ugrunda edilýän tagallalar, ylmyň we tehnologiýanyň soňky gazananlarynyň ornaşdyrylyşy, ykdysadyýetiň pudaklarynda olardan netijeli peýdalanylyşy göz öňünde tutulýar. Biziň ýurdumyzda milli Liderimiziň hut özüniň bu ugra içgin üns bermegi bilen, zerur bolan ähli şertler döredilip, tapgyrlaýyn hem toplumlaýyn maksatnamalar boýunça sanly ykdysadyýete geçmek babatda düýpli işler, özgertmeler durmuşa geçirildi. Häzirki döwürde «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň» 2020 — 2023-nji ýyllara niýetlenilen ikinji tapgyry dowam edýär. Ozalky tapgyrda Konsepsiýany durmuşa geçirmegiň guramaçylyk meselelerini, ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek, synag taslamalaryny saýlap almak, bu ugurda aýratyn çäreleriň meýilnamalaryny işläp taýýarlamak, sanly intellektual tehnologiýalary ornaşdyrmaga ýurdumyzyň mümkinçiliklerini we ähli pudaklaryň taýýarlygyny, sanly ykdysadyýete geçmegiň we ony ösdürmegiň kanunçylyk binýadyny seljermek hem-de kämilleşdirmek, bäsleşikleri yglan etmek, hyzmatdaşlary saýlap almak hem-de şertnamalary baglaşmak, maýa goýum gurşawyny emele getirmek, taslamalary maliýeleşdirmek üçin merkezleşdirilen we ýerli býujetleri emele getirmek ýaly wezipeler ýerine ýetirildi. Häzirki tapgyrda ýurdumyzda döwrebap maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny giňden ornaşdyrmak, olaryň sazlaşykly işlemegini ýola goýmak, maglumat howpsuzlygyny üpjün etmek, maglumat üpjünçilik ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek ýaly wezipeler yzygiderli ýerine ýetirilýär. Konsepsiýany durmuşa geçirmegiň bu tapgyrynda hyzmatlaryň dürli görnüşleri bir ýerde jemlenen, köpugurly «Bir penjire» ulgamynyň maglumatlary toplaýyş, işleýiş we goraýyş milli maglumat merkezini döretmek, ulgamyň işini döwrebap derejede ýola goýmak babatdaky işler güýçli depginde alnyp barylýar.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen giňişleýin mejlisinde köp sanly möhüm döwlet resminamalary bilen bir hatarda, «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» göz öňünde tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek, milli ykdysadyýetiň pudaklarynda sanly ulgamy giňden ornaşdyrmak arkaly ýokary tehnologiýaly we bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek maksady bilen, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy hem tassyklanyldy. Ýurdumyzyň jemi içerki önüminde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary ulgamynyň goşmaça ösüşini üpjün etmek hem-de sanly aragatnaşyk babatda welaýatlaryň, şäherleriň we obalaryň arasyndaky tapawudy aradan aýyrmak esasy maksat hökmünde kesgitlenilen bu resminamada bellenilen wezipeleri, esasan, sanly üpjünçilik ulgamyny ösdürmek; ilata sanly hyzmatlary hödürlemek maksady bilen, «Elektron hökümet» ulgamyny döretmek; adam maýasynyň ösüş derejesini ýokarlandyrmak, innowasion ösüş institutlaryny döretmek, sanly ekoulgamy özgertmegiň hasabyna döwletiň ösüşiniň depginini has-da güýçlendirmek; ýurduň ykdysadyýetine sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we ony yzygiderli kämilleşdirmek ýaly dört ugur boýunça ýerine ýetirmek meýilleşdirilýär. Döwlet maksatnamasynyň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen, döwrüň talaplaryna laýyklykda, ilata edilýän hyzmatlaryň görnüşleri artdyrylar hem-de kämilleşdiriler. Saglygy goraýyş, bilim, syýahatçylyk, jemagat hojalygy, bank, ätiýaçlandyryş, aragatnaşyk, ilaty durmuş taýdan goramak, söwda we ulag hyzmatlarynyň, häkimlikleriň, döwlet statistikasynyň we beýleki edaralaryň hyzmatlarynyň sanly ulgam arkaly çalt hem kämil derejede ýerine ýetirilmeginiň netijesinde, milli ykdysadyýetiň pudaklarynyň ösüş depginleri, bäsdeşlige ukyplylygy görnetin ýokarlandyrylar.

Hormatly Prezidentimiz: «Halk hojalyk toplumynyň ähli pudaklarynyň sanly ulgama geçirilmegi Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň wezipelerini çözmäge ýardam eder» diýip belleýär. Şonuň üçin milli Liderimiz ýurdumyzda sanly bilim we sanly ykdysadyýet ulgamlaryny ösdürmäge örän uly ähmiýet berýär. Sanly ulgama çalt we netijeli geçmek, sanly tehnologiýalaryň hyzmatyndan işjeň peýdalanmak dünýäde emele gelen häzirki ýagdaýlarda has-da möhüm ähmiýete eýe bolýar.

Döwrüň talaplaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň ykdysadyýetini innowasion ugra geçirmegi çaltlandyrmaga, işewürlik hem-de maýa goýum işjeňliginiň ösüşini artdyrmaga, ösen we öňdebaryjy maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny ähli ugurlarda ornaşdyryp, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuşynyň hilini, ilatyň abadançylyk derejesini has-da ýokarlandyrmaga aýratyn üns berilýär. Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalarynyň hem-de uzak geljegi nazarlaýan başlangyçlarynyň netijesinde, bu ugurda amala aşyrylýan giň gerimli işler, ilkinji nobatda, halkyň bähbidinden ugur alýar. Ýurdumyzda innowasiýalara esaslanýan ykdysadyýeti ösdürmek we kämilleşdirmek ugrunda alnyp barylýan işler, amala aşyrylýan özgertmeler, nesip bolsa, ýakyn geljekde has uly ösüşleri gazanmaga ýardam berjek täze, döwrebap mümkinçilikleri döreder.

Aýmyrat PIRJIKOW.

«Türkmenistan».



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/24618

31.03.2021
Pudak ösüş ýolunda

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly, öňdengörüjilikli ýolbaşçylygynda Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» üstünlikli durmuşa geçirilýär we durnukly ösüş üpjün edilýär. Berkarar döwletimiziň ähli pudaklary, şonuň bilen bir hatarda, deňiz we derýa ulgamy hem gülläp ösýär.

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti  ýurdumyzda gämi gurluşyk ulgamy boýunça ilkinji ädim bolup, milli ykdysadyýetimiziň we ýurdumyzyň deňiz-derýa ulaglary pudagynyň ösmegine uly goşant goşýar. Zawodyň önümçilik kuwwaty ýylda 10 müň tonna polady işläp, halkara ölçeglerine gabat gelýän häzirki zaman tehnologik enjamlaryň we awtomatlaşdyrylan ulgamlaryň peýdalanylmagy bilen, 4-6 sany gämini gurmaga niýetlenendir. Mundan başga-da, bu ýerde ýylda 2 müň tonna polat işlemek arkaly ortaça 20-30 sany kiçi we orta göwrümli gämileriň abatlaýyş we bejeriş işlerini ýerine ýetirmäge doly mümkinçilik bar. Dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalary, firmalary tarapyndan öndürilen döwrebap enjamlar we mehanizmler, zerur bolan awtomobil ulaglary we ýük ýükleýji enjamlar ornaşdyrylan zawodyň dolandyrma ulgamynda gämi dizaýny, taslama dolandyrylyşy, üpjünçilik, bejeriş, önümçilik, tehniki hyzmat ediş, hil we zähmet howpsuzlygy bilen bagly bölümler işleri utgaşdyrylan ýagdaýda alyp barýarlar.

Adyndan belli bolşy ýaly, «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody dürli görnüşli gämileri, nebit tankerlerini, deňiz platformalaryny, tirkeg gämilerini, katerleri, şeýle hem halk hojalygynyň senagat pudaklary üçin demirden dürli gurluşlary, taýýar önümleri, enjamlary, gurallary ýasamak babatda ähli zerurlyklar bilen üpjün edilendir. Zawodda gämi gurluşygy üçin zerur bolan hünärmenleri taýýarlamagyň ugurlary boýunça we işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatynda degişli işler alnyp barylýar. Mysal üçin, ýaş hünärmenler Moskwa şäherine nazary taýýarlyk we hünäri kämilleşdirmek boýunça okuwlara ugradyldy. Häzirki wagtda hünärmenleriň sertifikatlaşdyrylma, gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynyň özüniň hem sertifikatlaşdyrylma işleri dowam edýär. Gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynyň hünärmenleri tarapyndan SAW, GTAW, TIG görnüşli kebşirleýiş işleri we II derejeli bozulmaýan barlag boýunça ygtyýarnamalar alyndy. Zawodda Halkara standart guramasynyň «ISO 9001-2015» hil dolandyrmagyň ulgamy sertifikatyny almak hem meýilleşdirilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, zawodyň bäsdeşlige ukyply bolmagyna getirer.

Hormatly Prezidentimiziň beýik başlangyçlarynyň we taýsyz tagallalarynyň netijesinde ýurdumyzy 2019 — 2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan ugur alyp, gämi gurluşyk pudagyny ösdürmek we gämi gurluşygy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň «Ak Bars» Gämi gurluşyk korporasiýasy» paýdarlar jemgyýeti, Türkiýe Respublikasynyň «Derýa Group Mekanik Inşaat Taahhüt Tersane San. ve Tic. A. Ş.» kompaniýasy, Russiýa Federasiýasynyň «Birleşen Gämi gurluşyk korporasiýasy» paýdarlar jemgyýeti, şeýle-de Deňiz enjamlary boýunça seljeriş instituty (Koreýa Respublikasy) bilen Ähtnamalara gol çekildi.

Elbetde, biziň — ýaş hünärmenleriň netijeli işlemegimiz üçin giň mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimize hoşallygymyz egsilmezdir. Gahryman Arkadagymyzyň ynamyny ödemek üçin tutanýerli zähmet çekeris. Hormatly Prezidentimize berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli işlerinde elmydama rowaçlyk arzuw edýäris.

Meretgül BABAÝEWA,

«Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody» açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň marketing we şertnamalar bölüminiň baş hünärmeni.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24566

30.03.2021
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 29-njy mart (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Mejlisde resminamalaryň taýýarlanan taslamalaryna seredildi hem-de käbir meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Milli Liderimiz mejlisi açyp hem-de oňa gatnaşyjylara ýüzlenip, 28-nji martda ýurdumyzda täze konstitusion edara bolan Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlarynyň geçirilendigini belledi. Halk Maslahatynyň döredilmegi döwletimiziň geljegi üçin ykbal çözüji waka öwrüler. Bu edara türkmen halkynyň bagtly durmuşynyň, ata Watanymyzyň nurana geljeginiň hatyrasyna Hökümetiň işläp taýýarlaýan we ýurdumyzyň halky bilen amala aşyrýan uly möçberli maksatnamalarynyň yzygiderli durmuşa geçirilmegini üpjün eder.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň başlygy G.Myradowa söz berdi, ol Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň geçirilen ilkinji saýlawlarynyň netijeleri barada giňişleýin habar berdi.

Saýlawlary guramaçylykly geçirmek maksady bilen, Merkezi saýlaw topary tarapyndan uly toplumlaýyn işler geçirildi.

Hereket edýän Saýlaw kodeksine we halkara hukugyň kadalaryna laýyklykda, saýlaw möwsümi geçirildi.

Welaýatlarda hem-de Aşgabat şäherinde ses berlişini geçirmek üçin döredilen saýlaw uçastoklarynyň 6-sy maddy-tehniki serişdeler bilen öz wagtynda doly üpjün edildi.

Umuman, Türkmenistan boýunça Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalygyna jemi 112 dalaşgär hasaba alyndy. Şeýlelikde, saýlawlar giň bäsdeşlik esasynda geçirildi — 48 mandatyň her birine ildeşlerimiziň aýratyn hormat-sarpasyna mynasyp bolan 2-3 adam dalaşgärlik etdi.

Saýlawlaryň aç-açanlygyny üpjün etmek maksady bilen, hasaba alnan dalaşgärleriň hemmesine Saýlaw kodeksine laýyklykda, saýlawyň öň ýanyndaky wagyz ediş işlerini alyp barmak hem-de saýlawçylar bilen duşuşmak üçin deň şertler we mümkinçilikler hödürlenildi.

Ses bermek işi ýekşenbe güni, 28-nji martda ir bilen sagat 10:00-da Türkmenistanyň Döwlet senasynyň ýaňlanmagy bilen başlandy. Saýlaw uçastoklarynyň 6-syna dabaraly ýagdaý mahsus boldy.

Saýlaw ulgamyny sanlylaşdyrmak boýunça görülýän çäreleriň çäklerinde, Aşgabatdaky hem-de welaýatlardaky saýlaw uçastoklarynda wideokameralar gurnaldy, ses berlişi Merkezi saýlaw toparynyň saylav.gov.tm saýtynda onlaýn görnüşde görkezildi.

Ses bermeleriň netijelerine laýyklykda, saýlawlar geçirildi diýlip ykrar edildi. Ähli welaýatlarda we paýtagtymyzda saýlawlaryň Türkmenistanyň Konstitusiýasyna hem-de Saýlaw kodeksine pugta laýyklykda geçirilendigi tassyklanyldy. Milli Geňeşiň Halk Maslahatyna saýlaw toparlarynda ses bermegiň netijeleri hakyndaky teswirnamanyň esasynda Türkmenistan boýunça jemi 48 adam — her welaýatdan we Aşgabat şäherinden 8 adam saýlanyldy.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň umumy sanynyň 27 göterimini zenanlar düzýär. Bu bolsa olaryň ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyna işjeň gatnaşýandygyna şaýatlyk edýär. Şeýlelikde, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň baýram edilýän ýylynda we Aşgabadyň 140 ýyllygynyň öň ýanynda geçirilen möhüm jemgyýetçilik-syýasy möwsüm hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanan, türkmen döwletiniň demokratik we hukuk esaslaryny has-da pugtalandyrmaga, hakyky halk häkimiýetlilik ýörelgelerini berkarar etmäge gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri durmuşa geçirmek ugrunda nobatdaky uly ädime öwrüldi.

Milli parlamentiň hil taýdan täze, iki palataly düzüminiň döredilmegi ýurdumyzyň yzygiderli ösüşi hem-de döwlet häkimiýet edaralarynyň netijeli işini ýokarlandyrmak üçin oňaýly şertleri döreder.

Geçirilen saýlawlar Diýarymyzyň rowaçlygy üçin uly ähmiýete eýe bolup, Türkmenistanyň demokratik ýol bilen ynamly öňe barýandygynyň, milli Liderimiz tarapyndan amala aşyrylýan ykbal çözüji özgertmeleriň dabaralanýandygynyň aýdyň subutnamasyna öwrüldi.

G.Myradow Merkezi saýlaw toparynyň we saýlaw toparlarynyň ählisiniň agzalarynyň adyndan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlanmagy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Watanymyzyň taryhynda täze parlamentiň düzümine ilkinji gezek geçirilen saýlawlar halkymyzyň agzybirligini we jebisligini, Türkmenistanyň düýpli demokratik özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe barýandygyny bütin dünýä görkezdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlaryna gatnaşyp, ses beren raýatlarymyzyň ählisine minnetdarlyk bildirdi. Ses berenleriň köp sanly bolmagy biziň jemgyýetimizde oňat netije gazanmak üçin möhümdir.

Munuň özi biziň raýatlarymyzyň öz pikirini erkin beýan etmäge, döwlet ähmiýetli meseleleri çözmekde öz çözgüdini kabul etmäge bolan Konstitusiýada berkidilen hukugydyr. Geçen saýlawlar oňa gatnaşyjylaryň ählisi üçin deň mümkinçilikleriň döredilmegi, iki we ondan köp dalaşgäriň bolmagy bilen tapawutlandy. Halk Maslahatynyň agzalygyna dalaşgärleri hödürlemek we bellige almak milli kanunçylygymyzyň talaplaryna laýyklykda, deňhukukly esasda, açyklykda we aýanlykda geçirildi diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Halk Maslahatynyň täze saýlanan agzalaryny saýlawçylaryň ynamyny gazanyp, syýasy köpdürlülik we köp partiýalylyk şertlerinde halkyň wekilleri bolmaklary bilen ýene-de bir gezek gutlady hem-de munuň iş ýüzünde hakyky demokratiýadygyny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow uly ynam edip, özüni Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlandygy üçin, mähriban halkymyza minnetdarlyk bildirdi hem-de muny uly hormat hem-de bütin halkymyzyň öňündäki ýokary jogapkärçilik hökmünde kabul edýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz bildirilen ynamy ödemek üçin ähli tagallalary etjekdigini, Palatalaryň we tutuş Milli Geňeşiň doly bahaly işlemegi üçin hemmetaraplaýyn kömek berjekdigini aýtdy.

Milli Liderimiz G.Myradowa şu saýlawlary taýýarlamaga gatnaşan adamlaryň ählisine Ministrler Kabinetiniň adyndan minnetdarlyk bildirmegi tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, bu günki mejlisiň ikinji bölegini howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek bilen bagly meselelere bagyşlamak barada karara gelendigini habar berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, berkarar Watanymyzda amala aşyrylýan özgertmeleriň netijesinde uly ösüşler gazanylýar. Şol ösüşler bolsa Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň dünýädäki at-abraýyny has-da belende galdyrýar. Netijede, ata-babalarymyzyň berk binýatly döwlet gurmak hakyndaky arzuwlarynyň durmuşa geçirilýändigi dünýä ýüzüne aýan bolýar. Garaşsyz Watanymyzda halkymyzyň yrylmaz döwletliligi, rysgalynyň bollugy, niýetiniň-päliniň bolsa diňe ýagşylyga ýugrulandygy üçin ynsan kalplary şatlyga we buýsanja beslenýär.

Ata-babalarymyz şu gymmatlyklary, ýagny döwletliligi, rysgal-bereketliligi, ýagşy niýetliligi, pespälligi, ynsanperwerligi ömrüň manysy hasap edipdirler. Şu ýörelgelere eýerip, biz ýaşlarymyzda adamzadyň bagtly ýaşaýşy üçin iň gerekli bolan asyllylyk, medeniýetlilik, edep-ekramlylyk, ynsanperwerlik, birek-birege goldaw etmek ýaly häsiýetleri terbiýeleýäris diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Biziň haýyr işleri amala aşyrýandygymyzyň häzirki zamanyň ösüşe we parahatçylyga gönükdirilen şygary bilen umumy kökleri bardyr. Şunuň özi ata-babalarymyzyň döwletlilik ýörelgeleriniň tutuş adamzat üçin ählumumy häsiýetleriniň bardygyny aýan edýär. Sebäbi olar adamlary ýagşy işleriň başyny tutmaga, iň gowy adamkärçilik däplerine eýermäge çagyrýar. Ejizi goldamak, mätäje hemaýat etmek hem pederlerimiziň iň naýbaşy adamkärçilik pentleriniň we däpleriniň biridir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň şeýle setirlerini mysal getirdi:

Ýetimi göreňde, güler ýüz bergil,
Goldan gelse, oňa tagam-duz bergil,
Bir gamly göreňde, şirin söz bergil,
Entäni goldara hemaýat ýagşy.

Ata-babalarymyzyň il bilen bolmak, birek-birege kömek etmek, dertli gününde derdini, begenen gününde şatlygyny paýlaşmak ýörelgeleri halkymyzyň baý durmuş tejribesinden, nusga alarlyk medeniýetinden habar berýär diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi. Elbetde, hemme adama birmeňzeş ykbal berilmeýär. Bagtly adamlar köp, ýöne, gynansak-da, durmuşda kim ejiz bolýar, ýene biri bolsa ene-atanyň mährinden ir galyp, durmuşyň ajysyny datmaly bolýar. Şonuň üçin hem ejizi, ýetim-ýesiri goldamak, oňa eliňden gelen kömegiňi berip, ýardam etmek ýaly adamkärçilik ýörelgesi biziň üçin kada öwrülipdir diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, ata-babalarymyz özüniň malyndan, halal gazanjyndan bir sebäp bilen başyny alada aldyran, güni güzaply geçýän adamlar ýa-da ýetim çagalar üçin aýryp goýmagy-da däbe öwrüpdirler. Şeýle etmek bilen olaryň aladasyny, agyr gussasyny, azajyk hem bolsa, egismäge çalşypdyrlar. Bu däpler häzirki döwrümizde hem şeýle. Pederlerimiziň ejize howandarlyk etmek däpleri we kadalary biziň döwlet syýasatymyzda hem öz beýanyny tapýar. Sebäbi türkmen jemgyýetinde birek-biregi goldamak ýörelgesi agzybirligiň we merdanalygyň, gaýratlylygyň binýady bolup, halkymyzy jebisleşdirýär diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Mälim bolşy ýaly, ýurdumyzda çagalar üçin köşkleriň, çagalar öýleriniň, mekdep-internatlarynyň täze, döwrebap binalary gurulýar. Ýurdumyzda bir sebäp bilen ata-enesinden mahrum bolan çagalaryň terbiýelenýän we hossarlyk edilýän bilim-terbiýeçilik edarasy «Döwletliler köşgi» diýlip atlandyrylýar. Bu işlerimiz ejize howandarlyk etmek, mätäji goldamak ýörelgeleriniň biziň döwletliligimiziň bir sütünine öwrülendigini aňladýar.

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, şeýle ykbally adamlar baradaky aladalarymyzyň gerimini has giňeltmek, olary has göwnejaý ýerine ýetirmek üçin, ýörite haýyr-sahawat gaznasynyň döredilmeginiň gerekdigi barada pikire gelendigini habar berdi. Sebäbi ýurdumyzyň çäginde haýsydyr bir sebäp bilen kömege mätäç ýagdaýda galan çagalarymyza goldaw etmek üçin şeýle gaznanyň orny uly bolar.

Biziň döretjek täze gaznamyz ata-babalarymyzyň ýörelgelerini hakyky iş ýüzünde durmuşa geçirmäge ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi hem-de Ministrler Kabinetiniň agzalarynyň goldamagy bilen şeýle gaznany döretmek hakyndaky Karara gol çekjekdigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz öz gazanjyndan ilkinji bolup, täze döreden haýyr-sahawat gaznasyna serişde goýýandygyny habar berdi. Eger-de ejize hossarlyk etmegi göwnünde besleýän ildeşlerimiz bar bolsa, olar hem öz halal gazanjyndan hossarlyk gaznasyna serişde geçirip bilerler. Bu gazna daşary ýurtlular üçin hem açyk bolar diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Täze döredilen gaznanyň serişdeleri şol çagalaryň tölegli saglyk, bilim hyzmatlaryndan peýdalanmaklary, mynasyp dynç almaklary we beýleki zerurlyklary üçin gönükdirilip bilner diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy hem-de bu Karara gol çekdi.

Milli Liderimiz ady agzalan Karara gol çekip. Mejlisiň Başlygy G.Mämmedowa söz berdi. Milli parlamentiň ýolbaşçysy şu ýylyň 28-nji martynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlarynyň üstünlikli geçirilendigini aýratyn belläp, onuň milli demokratiýanyň gazananlarynyň esasynda amala aşyrylandygyny hem-de nobatdaky gezek halkymyzyň agzybirligini, jebisligini we watançylyk duýgusyny äşgär edendigini aýtdy.

Mejlisiň Başlygy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy bu möhüm waka, şeýle hem Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlanylmagy bilen tüýs ýürekden gutlap, döwlet Baştutanymyz üçin saýlawçylaryň ýüz göteriminiň ses berendigini belledi.

Ýurdumyzyň parlamentiniň ýolbaşçysy çykyşyny dowam edip, milli Liderimiziň başlangyjy esasynda döredilýän gazna at dakmak barada teklibi beýan etdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda adam hakynda alada döwlet derejesinde iň wajyp gymmatlyk hökmünde garalýar. Adam hakynda alada hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzda amala aşyrylýan ähli özgertmeleriň esasy ugry bolmagynda galýar. Şunda geljegimiz bolan ýaş nesillerimiziň döwrebap bilim we terbiýe almagy, sagdyn endiklere eýerip, bagtly durmuşda ýaşamagy üçin ähli şertler döredilýär. Biziň Watanymyz ähli arzuwlaryň hasyl bolýan ýurduna — bagtly çagalygyň mekanyna öwrüldi. Çagalygy goramak ýörelgeleri Esasy Kanunymyzda kanunçylyk taýdan berkidilip, kabul edilen kanunlarda, Türkmenistanyň gatnaşýan halkara konwensiýalarynda, şeýle hem milli maksatnamalarda doly öz beýanyny tapýar.

Türkmenler ata-baba öz çagalaryna aýratyn alada we mähir bilen garap, olara iň oňat zatlary bagyş edipdirler. Gahryman Arkadagymyz çagalary alada, mähir bilen gurşap almak, pespällik, ula-kiçä hormat goýmak ruhunda terbiýe bermek ýaly asylly ýörelgeleri döwlet syýasatynda ileri tutulýan ugurlaryň birine öwürdi. Bu asylly ýörelgeler Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe täze mazmuna eýe boldy.

Milli Liderimiziň başlangyjy bilen, çagalaryň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi üçin mümkinçilikleri döredýän häzirki zaman çagalar baglary, orta mekdepler, çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleri gurlup ulanylmaga berilýär. Çagalaryň saglygyny goramak hem-de dikeltmek boýunça ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Ähli welaýatlarda saglygy dikeldiş okuw-terbiýeçilik toplumlarynyň gurlup ulanylmaga berilmegi bilen olaryň döwrebap bilim almagy we jemgyýetde öz orunlaryny tapmagy üçin hemme şertler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda döwletimiz her bir çaga mähirli garaýyş bilen öz howandarlygyny edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň ata-baba däplerimize eýerip, haýyr-sahawat gaznasyny döretmek baradaky başlangyjyny Mejlisiň deputatlary doly goldaýarlar. Geljegimiz bolan ýaş nesilleriň hemmetaraplaýyn kadaly ösüşini üpjün etmek baradaky aladalaryň ählisi milli Liderimiziň alyp barýan ynsanperwer işleri bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Şunuň bilen baglylykda, milli parlamentiň ýolbaşçysy täze döredilýän Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat etmek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyny dakmak we bu barada Türkmenistanyň Mejlisiniň kararynyň kabul edilmegine rugsat bermegi barada Gahryman Arkadagymyzdan uly hormat bilen haýyş etdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol döwlet Baştutanymyzy Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň ilkinji saýlawlarynyň üstünlikli geçirilmegi hem-de bu täze parlament düzümine saýlanmagy bilen tüýs ýürekden gutlady. Bu möhüm jemgyýetçilik-syýasy çäräniň hem-de ýurdumyzda iki palataly parlamentiň döredilmeginiň biziň jemgyýetimiziň hakyky halk häkimiýetlilik däplerine ygrarlydygyny tassyklaýandygy nygtaldy.

Bu saýlawlar Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanan, Watanymyzyň rowaçlygyna we has-da gülläp ösmegine, halkymyzyň abadançylygyna gönükdirilen düýpli özgertmeleriň yzygiderli durmuşa geçirilmegi üçin berk binýat bolan demokratik işleriň çuňlaşdyrylmagy ugrunda möhüm ädim boldy.

Wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy ýurdumyzyň diplomatik toplumynyň adyndan milli Liderimiziň ene-ata howandarlygyna mätäç çagalara kömek we goldaw bermek üçin haýyr-sahawat gaznasyny döretmek baradaky çözgüdiniň doly goldanylýandygyny aýtdy. Bu çözgüdiň döwlet Baştutanymyzyň ýaş türkmenistanlylaryň bagtyýar durmuşy baradaky hemişelik atalyk aladasynyň nobatdaky subutnamasydygy nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň çagalar baradaky syýasaty ýaş nesilleriň Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň kadalaryna we ýurdumyzyň halkara borçnamalaryna laýyklykda hemmetaraplaýyn — beden, aň-bilim, ruhy, ahlak we durmuş taýdan ösüşine gönükdirilendir.

Milli Liderimiziň asylly başlangyjynyň türkmenistanlylar tarapyndan doly goldanyljakdygy hem-de daşary ýurtlarda uly gyzyklanma döretjekdigi gürrüňsizdir, çünki döredilýän gazna daşary ýurtly hyzmatdaşlar üçin hem açyk bolar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy gazna Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyny dakmak baradaky teklibi goldaýandygyny aýtdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary E.Orazgeldiýew çykyş edip, döwlet Baştutanymyza ýurdumyzyň taryhynda ilkinji gezek Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlarynyň üstünlikli geçirilmegi hem-de bu edara saýlanylmagy mynasybetli tüýs ýürekden çykýan gutlag sözlerini beýan etdi.

Şeýle hem wise-premýer ýurdumyzda ata-babalarymyzdan gelýän ynsanperwerlik, ýagşy niýetlilik we birek-birege goldaw bermek ýörelgelerini ösdürmäge, olary ilatymyzyň arasynda, esasan-da, ýaş neslimize wagyz-nesihat etmek meselesine aýratyn ornuň berilýändigini belledi.

Şeýle ýörelgeleriň esasynda ýurdumyzda bu gün çagalaryň beden we ruhy taýdan ösüp kemala gelmegi, dünýä ölçeglerine laýyklykda bilim almagy üçin döwletimiz tarapyndan ähli şertler, mümkinçilikler döredilýär. Bu ugurda ýurdumyzyň ähli künjeklerinde döwrebap mekdepler, çagalar baglary hem-de dynç alyş we sagaldyş merkezleri gurlup, ulanmaga berilýär.

Wise-premýer hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýurdumyzda çagalar üçin haýyr-sahawat gaznasyny döretmek baradaky teklibini obasenagat toplumynyň ähli işgärleriniň goldaýandygyny aýtdy. Bu başlangyç ýurdumyzyň ýaş raýatlarynda zähmete söýgi, bilime höwes döretmekde, ruhy-ahlak gymmatlyklaryny kemala getirmekde, çagalaryň we ýaşlaryň hukuklarynyň hem-de azatlyklarynyň goralmagyny kepillendirmekde uly ähmiýete eýe bolar.

Döwlet Baştutanymyz çykyşlary umumylaşdyryp, bu günki mejlisde howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek bilen bagly möhüm meseläniň ara alnyp maslahatlaşylandygyny we indi bu wezipeleri işjeň hem çalt durmuşa geçirmelidigini nygtady.

Soňra milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, gözegçilik edýän ministrlikleriniň, pudak edaralarynyň ýolbaşçylary bilen bilelikde ýurdumyzyň welaýatlarynda we Aşgabat şäherinde iş saparynda bolup, ýerlerde öz ugurlary boýunça alnyp barylýan işler bilen ýakyndan tanyşmagy hem-de işleriň depginini güýçlendirmek üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow wise-premýer G.Müşşikowa ýurdumyzyň sebitlerinde iri önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň gurluşyklarynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýyny ýerinde görmek we seljermek, ykdysadyýet, maliýe we bank toplumynyň welaýat düzümleriniň işleriniň hem-de hyzmatlarynyň talabalaýyk guralyşy bilen tanyşmak üçin 29 — 31-nji mart aralygynda Daşoguz, 31-nji mart — 1-nji aprel aralygynda Balkan, 2-nji aprelde hem Lebap welaýatlaryna baryp görmegi tabşyrdy.

Milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Abdrahmanowa «Galkynyş» gaz käninde alnyp barylýan işlere, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň türkmen böleginiň gurluşyk işlerine we beýleki durmuş maksatly binalarda hem-de desgalarda alnyp barylýan işlere ýerinde gözegçilik etmek üçin, 29-njy mart — 2-nji aprel aralygynda Mary we Lebap welaýatlaryna baryp görmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz wise-premýer E.Orazgeldiýewe ýüzlenip, gowaça ekişiniň we bugdaýa ideg etmek işleriniň geçirilişini, şeýle hem suw desgalarynda we edara-kärhanalarda alnyp barylýan işleri ýerinde seljermek we bu işlere ýardam bermek üçin, 29-30-njy mart aralygynda Ahal, 31-nji mart — 1-nji aprel aralygynda Daşoguz, 2-3-nji aprel aralygynda Mary welaýatlaryna baryp görmegiň zerurdygyny aýtdy.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ş.Durdylyýew ýubileý ýylynda açylyp, ulanylmaga berilmegi meýilleşdirilýän iri önümçilik we durmuş maksatly binalarda hem-de desgalarda alnyp barylýan işleri ýerinde görmek, seljermek maksady bilen, 29-30-njy martda Lebap, 31-nji martda Daşoguz, 31-nji mart — 1-nji aprel aralygynda Balkan, 2-nji aprelde hem Ahal welaýatynda bolar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ulag we kommunikasiýa toplumyna degişli alnyp barylýan gurluşyk işleri bilen tanyşmak üçin, wise-premýer B.Öwezowa 29-30-njy mart aralygynda Lebap, 31-nji mart — 2-nji aprel aralygynda bolsa Balkan welaýatlarynda bolmak barada görkezme berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary Ç.Gylyjowa desgalaryň gurluşyk işleriniň geçirilişini ýerine baryp görmek, dokma we söwda kärhanalarynda işleriň guralyşy, Oba milli maksatnamasy we kabul edilen beýleki maksatnamalar esasynda telekeçiler tarapyndan alnyp barylýan işler bilen ýerinde tanyşmak üçin, 29-njy mart — 2-nji aprel aralygynda Ahal welaýatynda bolmak tabşyryldy.

Milli Liderimiz Lebap welaýatynda geçiriljek Medeniýet hepdeligine we Türkmen bedewiniň milli baýramy mynasybetli, Mary welaýatynda geçiriljek dabaralara görülýän taýýarlyk, şeýle hem Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda gurluşygy alnyp barylýan «Türkmeniň ak öýi» binalarynda gurluşyk işleriniň gidişi bilen tanyşmak üçin wise-premýer M.Mämmedowa 30-31-nji mart aralygynda Lebap we Mary, 1-nji aprelde Daşoguz, 2-nji aprelde bolsa Balkan welaýatlaryna baryp görmegi tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Geldinyýazowa şu ýyl paýtagtymyzda geçiriljek iri halkara ýaryşlary ýokary derejede guramak maksady bilen, daşary ýurtly türgenleriň we wekilleriň Halkara howa menzilinde, ýaşajak we iýmitlenjek ýerlerinde alnyp barylmaly işleri, Olimpiýa şäherçesindäki Welotrek we Tennis toplumlarynyň taýýarlygyny, şol ýerde ýygyndy toparlaryň ýerine ýetirmeli amallarynyň tertibini, Halkara ýaýlyma beriş merkeziniň, ilkinji lukmançylyk kömegi nokatlarynyň işini, jemgyýetçilik howpsuzlyk düzgünlerini, degişli çäklerde arassaçylyk we zyýansyzlandyryş çärelerini öwrenmek üçin 29-njy mart — 2-nji aprel aralygynda Aşgabat şäherinde iş saparynda bolmak barada görkezme berdi.

Şeýle hem milli Liderimiz wise-premýer, daşary işler ministri R.Meredowyň hem-de Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Ýokary gözegçilik edarasynyň başlygy S.Berdimuhamedowyň Hökümet agzalary bilen bilelikde Türkmen-rus hökümetara iş toparynyň nobatdaky mejlisini geçirmek üçin 30-njy mart — 2-nji aprel aralygynda Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherine iş saparyna ugradylýandyklaryny belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary Ç.Amanowa harby we hukuk goraýjy edaralaryň şahsy düzüminiň ýetip gelýän Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramyna ýerlerde görýän taýýarlygy bilen tanyşmagy tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz Mejlisiň Başlygy G.Mämmedowa ýüzlenip, mundan beýläk palatalaryň we tutuş Milli Geňeşiň doly işlemegi üçin käbir guramaçylyk meselelerine seretmelidigini belledi.

Milli Liderimiz aýdanlaryny umumylaşdyryp hem-de mejlisiň netijelerini jemläp, degişli ýolbaşçylara bu iş saparlarynyň netijeleri barada soňra hasabat bermegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilýän mejlisine gatnaşyjylar hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlarynyň üstünlikli geçirilmegi hem-de täze parlament düzüminiň agzalygyna saýlanmagy mynasybetli gutladylar.

Taryhy ähmiýetli waka öwrülen hem-de döwlet Baştutanymyzyň milli parlamentiň iki palataly ulgamyny döretmek barada başyny başlan bu möhüm jemgyýetçilik-syýasy çäräniň döwletimiziň demokratik esaslarynyň has-da pugtalandyrylmagyna, hakyky halk häkimiýetlilik ýörelgeleriniň berkarar bolmagyna ýardam etmäge gönükdirilendigi bellenildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary hormatly Prezidentimize Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzasy hökmünde işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdiler, şeýle hem milli Liderimizi täze haýyr-sahawat gaznasynyň döredilmegi bilen gutladylar. Döwlet Baştutanymyzyň bu çözgüdiniň Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ata-babalarymyzyň ynsanperwerlik ýörelgeleriniň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň subutnamasydygy bellenildi. Şol ýörelgelere eýerilmegi ýaşlarda asyllylyk, medeniýetlilik, edep-ekramlylyk, ynsanperwerlik, birek-birege goldaw bermek ýaly belent häsiýetleri kemala getirmekde hem möhüm ähmiýete eýedir.

Döwlet Baştutanymyz gutlaglar üçin minnetdarlyk bildirip, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde asylly milli ýörelgelerimiziň mundan beýläk-de mynasyp dowam etdiriljekdigini belledi.

Milli Liderimiz Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini tamamlap, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24587?type=feed

30.03.2021
Sanly ykdysadyýet: ösüşiň möhüm innowasion ugry

Häzirki wagtda ata Watanymyz Türkmenistan bütin dünýäde ykdysady taýdan ösen güýçli senagat döwleti hökmünde ykrar edilýär. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda milli ykdysadyýetimiz diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürilýär, onuň pudaklaryna ylmy-tehniki ösüşiň iň soňky gazananlary yzygiderli ornaşdyrylýar. Bu ugurda ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmeklige döwlet derejesinde aýratyn uly üns berilýär. Muňa ýurt Baştutanymyzyň degişli Karary bilen «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň» we bu maksatnamany durmuşa geçirmek boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasynyň tassyklanylmagy hem aýdyň şaýatlyk edýär.

XXI asyr tehnologiýalar asyry. Bu asyr innowasiýalaryň çalt ösýänligi — täze kämil görnüşleriniň oýlanyp tapylýandygy bilen tapawutlanýar. Ylmy-tehniki progresiň şeýle çalt depginler bilen ösmegi netijesinde döredilýän innowasion tehnologiýalaryň mümkinçilikleriniň çäksizdigi bolsa, aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Şoňa görä-de, häzirki zaman innowasiýalar eýýamynda biziň durmuşymyzyň ähli ugurlary tehnologiýalaşdyrylýar. Indi olar adamzat durmuşynyň aýrylmaz bölegine öwrülip, durmuş müşgilliklerini ýeňilleşdirmäge ýardam berýär, ählumumy durnukly ykdysady ösüşiň binýady hökmünde doly ykrar edilýär.

Sanly ykdysadyýet — durnukly ösüşiň baş şerti. Munuň şeýledigini üçünji müňýyllykda tutuş adamzat üçin ählumumy wehime öwrülen COVID-19 pandemiýasy zerarly dünýä ykdysadyýetinde emele gelen ýagdaýlar hem doly subut etdi. Bu döwürde innowasiýalara esaslanýan sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak ykdysady ösüşi gazanmagyň hereketlendiriji güýjüne öwrüldi. Çünki pandemiýa milli çäklerde-de, sebit we dünýä derejesinde hem ykdysady gatnaşyklara oňaýsyz täsir etdi. Munuň özi agzalan döwürde innowasion tehnologiýalaryň adamzadyň durmuşynda eýeleýän ornuny, olaryň ösüş üçin örän zerurlygyny hakykat ýüzünde doly açyp görkezdi.

Ýurdumyzda sanlylaşdyrmak işi «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyna» laýyklykda üstünlikli alnyp barylýar. Konsepsiýa ykdysadyýetimizi sanlylaşdyrmagyň ähli ugurlaryny öz içine alýar. Şunuň bilen baglylykda, bu resminama kabul edilen gününden bäri ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça giň gerimli taslamalar durmuşa geçirildi. Bu bolsa milli ykdysadyýetimizde täze önümçilikleriň ýüze çykmagynda — ylmy siňňitli harytlaryň önümçiliginiň ýola goýulmagynda, ýurdumyzyň önümçilik kuwwatlyklarynyň artyp, eksport mümkinçilikleriniň has-da netijeli ösmeginde özüniň aýdyň beýanyny tapdy.

Diýarymyzda sanly ykdysadyýete geçmek işiniň netijeleri dürli ugurlaryň işiniň ilerlemegine uly täsir etdi. Birinjiden, ykdysadyýetiň sanlylaşdyrylmagy degişli ugurda tehnologiýalardan baş çykarýan hünärmenleri talap edýändigini göz öňünde tutsak, onda ol bilim ulgamynyň hem ugurdaşlykda sanlylaşdyrylmagyna itergi berdi. Munuň özi «bilimler ykdysadyýetini» ösdürmeklige, ilatyň aň mümkinçiliklerini netijeli peýdalanmaklyga we olary ykdysady ösüşi gazanmak üçin gönükdirmäge täze şertleri döretdi. Degişli ugurda Gahryman Arkadagymyzyň hut özi sanly tehnologiýalardan baş çykarýan ählitaraplaýyn kämil hünärmenleri taýýarlamak boýunça Aşgabatda we ähli welaýatlarda IT-merkezlerini döretmek üçin 10 million amerikan dollarynyň goýberilendigini belläp geçdi. Ikinjiden, sanly ulgamy ösdürmeklik maglumat alyş-çalşygynyň hem sanlylaşdyrylmagyny talap edýär. Şu jähetden, ýurdumyzda sanly maglumat giňişligi döredildi, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ilat üçin elýeterliligi üpjün edildi, döwlet edaralarynyň we ýokary okuw mekdepleriniň binýadynda täze internet saýtlary açyldy, şeýle hem mahabatlandyrma has-da ösdi. Bu babatda gazanylan üstünlikler bolsa, Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň dünýäniň maglumat giňişligine üstünlikli goşulyşýandygyny doly äşgär etdi. Üçünjiden, önümçiligiň güýji innowasion tehnologiýalara bagly bolup durýar. Diýmek, Diýarymyzda sanly reformanyň amala aşyrylmagy milli ykdysadyýetimiziň önümçilik kuwwatynyň artmagyna mümkinçilik berdi. Bu ýagdaý eksport kuwwatlyklarymyzyň artmagynda we importa bolan islegiň peselmeginde aýdyň duýuldy. Dördünjiden, sanly ykdysadyýete geçmek ilat üçin amatly we elýeterli hyzmatlary hödürleýär. Ol hyzmatlar durmuşymyzy ähli babatlarda-da ýeňilleşdirýär, tygşytlylygy we tizligi üpjün edýär. Muňa mysal edip, ýurdumyzda nagt däl hasaplaşyklaryň ösendigini, gazet-žurnallara abuna ýazylyşygynyň hem-de ýol-ulag we töleg hyzmatlarynyň sanlylaşdyrylmagy arkaly ýeňilleşdirilendigini görkezmek bolar. Bularyň ählisi sanly ulgama geçmekligiň döredýän durmuş ýeňillikleri we mümkinçilikleridir.

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, häzirki wagtda bütin adamzat koronawirus pandemiýasy sebäpli ählumumy çökgünligi başdan geçirýär. Bu çylşyrymly ýagdaýlar milli ykdysadyýetlere hem özüniň oňaýsyz täsirini ýetirýär. Munuň özi uzak möhletleýin durnukly ykdysady ösüşi gazanmak we özgertmeleriň maksatnamalaýyn esasda üstünlikli durmuşa geçirilişini üpjün etmek babatda täzeçe çemeleşmeleri peýdalanmaklygy we täze ylmy çözgütleri kabul etmegi zerurlyga öwürdi. Şoňa görä-de, hormatly Prezidentimiz «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylymyzyň 12-nji fewralynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde Watanymyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek bilen bagly birnäçe maksatnamalary tassyklamak hakyndaky Kararlara gol çekdi. Onda ýurt Baştutanymyz «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» göz öňüne tutulan wezipeleriň amala aşyrylmagyny üpjün etmek, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryna sanly ulgamy ornaşdyrmak we ýurdumyzda bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek maksady bilen degişli Karara gol çekdi. Resminama laýyklykda, «Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy» hem-de ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy.

2021 — 2025-nji ýyllar üçin niýetlenen Döwlet maksatnamasy Türkmenistanyň Konstitusiýasyna we Kanunlaryna, Prezident maksatnamasyna, sanly ykdysadyýeti we sanly bilimi ösdürmegiň konsepsiýasyna hem-de Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryna laýyklykda işlenip düzüldi. Ençeme şeýle ýokary ähmiýetli resminamalara görä taýýarlanmagy bu maksatnamanyň çäklerinde geçiriljek özgertmeleriň giň gerime eýe boljakdygyndan habar berýär. Munuň özi golaýda tassyklanan degişli Döwlet maksatnamasynyň ähmiýetini has-da artdyrýar.

Bu maksatnama sanly üpjünçilik ulgamyny ösdürmek, elektron hökümeti döretmek, adam maýasynyň ösüş derejesini ýokarlandyrmak, innowasion ösüş institutlaryny kemala getirmek, ykdysadyýete sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak we ony yzygiderli kämilleşdirmek arkaly ýerine ýetiriler. Onuň baş maksady jemi içerki önümde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň goşmaça ösüşini üpjün etmekden hem-de sanly aragatnaşyk babatda welaýatlaryň, şäherleriň we obalaryň arasyndaky tapawudy aradan aýyrmakdan ybaratdyr. Maksatnamada ilata edilýän hyzmatlary doly sanlylaşdyrmak, ýerli elektron söwdany ösdürmek we kämilleşdirmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini ýokarlandyrmak we olaryň sanly ulgam babatdaky sowatlylygyny artdyrmak maksatly wagyz-nesihat işlerini alyp barmak, energetika toplumyny kämilleşdirmek we döwrebap alternatiw energiýa serişdelerini döretmek wezipeleri göz öňünde tutulýar. Bulardan başga-da, onda ýerli kompaniýalaryň döredilmegi üçin Startaplary goldamak, telelukmançylyk hyzmatlaryny hödürlemek hem-de bilimi, saglygy goraýşy, «döwlet-jemgyýet-işewürlik» gatnaşyklaryny düýpli özgertmek we ugurdaş hünärmenleri taýýarlamak hem-de olaryň hünär derejesini yzygiderli kämilleşdirmek ýaly wezipeler bar.

Bu gün mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuna uly üstünlikler bilen barýan ýurdumyzda sanly ykdysadyýet has-da ösdürilýär. Bu ugurda milli Liderimiz: «Ykdysadyýetiň netijeli ösüşi innowasion tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy bilen berk baglydyr» diýip belleýär. Ine, munuň özi Diýarymyzda sanly ykdysadyýete geçmek bilen bagly durmuşa geçirilýän özgertmeleriň milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de durnukly ösmegine we Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň has-da artmagyna gönükdirilýändigine doly güwä geçýär.

Jumamyrat GUTLYÝEW,

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby. «Nesil».



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24542

30.03.2021
Pul hakda täsin maglumatlar

■ Banknotlar bilen jinsiniň arasynda nähili umumy tapawudyň bardygyny bilýärsiňizmi? «Kagyz pul» diýilse-de, ol kagyzdan däl-de, edil jinsi ýaly pagtadan ýasalýar. Munuň üçin pagtadan uzak wagtlyk ulanyşa durnukly ýörite material taýýarlanylýar.

■ Mälim bolşy ýaly, Russiýanyň şaýy puluna «kopeýka» diýilýär. «Kopeýka» sözi Iwan IV Groznynyň döwründe döreýär. Şol wagtlar knýazyň eli naýzaly keşbi şekillendirilen kümüş şaýylyklar zikgelenýän eken. Şondan bäri hem halkyň arasynda «kopeýka» sözi ýörgünli bolup galypdyr.

■ Birwagt Meksikada ýaşan indeýler-astekler pul hökmünde kakaonyň dänesini ulanypdyrlar. Bu milli «pul birliginiň» ýasama görnüşleri hem ýüze çykypdyr: boş däneler gumdan ýa-da laýdan doldurylypdyr.

■ ABŞ-da iň ýörgünli pul birligi 1 we 20 dollardyr. Beýleki ýurtlarda bolsa 100 dollar ýörgünlidir.

■ Hümmetine garamazdan, 1 banknotyň agramy, takmynan, 1 gramdyr.

■ Adaty şaýy pul Londonda ýerleşýän meşhur Big-Ben sagadynyň hereketini sazlamaga ukyplydyr. Eger sagat öňe gitse, sagadyň baş goraýjysy çarha hümmeti 1 pense deň bolan şaýy pul salyp, hereketi azaldýar.

■ Angliýada hümmeti 1 million funt sterlinge barabar bolan pul birligi hereket edýär. Ýöne ony elinde saklan adam juda az. Sebäbi bu banknot diňe bankara hasaplaşyklar üçin niýetlenendir.

■ Russiýada köne pullardan ruberoid, ýagny ýerzemini ýa-da binýady çygdan goramak üçin örtük ýasaýarlar. Hünärmenleriň aýtmaklaryna görä, puldan ýasalan bu gurluşyk materialy has uzak wagt hyzmat edýär. Germaniýada bolsa köne puldan dökün ýasaýan täze tehnologiýa oýlanyp tapyldy.

■ Dünýäde iň giň ýaýran puluň ady frankdyr. Häzir 34 ýurduň milli walýutasy frank adyny göterýär. Dünýäniň 27 döwletinde bolsa «dollar» atly banknotlar hereket edýär.

■ Ýaponiýada çagalaryň ýygnan metal pullaryndan «parahatçylygyň jaňlary» ýasaldy. Olaryň biri Nýu-Ýorkda oturdyldy.

■ Dominikan Respublikasynda pullary çeküw daşy hökmünde ulanýarlar. Düşünişmezlik ýüze çykmaz ýaly, mysal üçin, hümmeti 10 sente deň bolan şaýy pulda «1 gram» diýip ýazgy goýýarlar.

■ Dünýäde iň meşhur banknot hümmeti 500 ýewro deň bolan banknotdyr. Şonuň üçin hem geçen ýyl bu pul birligi iki esse köp çykaryldy.

Internet maglumatlary esasynda taýýarlan Jahan JORAÝEWA,

Türkmenistanyň Gahrymany Atamyrat Nyýazow adyndaky ýöriteleşdirilen bank mekdebiniň talyby.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24533

30.03.2021
Özgerişleriň nurly şuglasy

2020-nji ýylyň netijeleri boýunça ýurdumyzyň iň oňat etraby – Daşoguz welaýatynyň S.A.Nyýazow adyndaky etrabynyň ykdysady-medeni durmuşyndan edebi söhbet

Ýurdumyzyň demirgazyk welaýatynyň merkezi şäherine gurşaw berip oturan etrapda dürli milletleriň wekilleri bagtyýarlyk döwrümize buýsanyp, agzybirlikde zähmet çekýärler. Etrabyň ýaşaýjylary topraga yhlasly hyzmat etmegiň, ýerden ýokary hasyl almagyň, halal işläp, halal baýamagyň asylly nusgasyny görkezýärler. Etrabyň iň çetki obalarynda hem häzirki zaman şähergurluşygyna kybap gelýän binalaryň, durmuş-önümçilik maksatly desgalaryň, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlarynyň hatary artýar.

Bu ýerde uzak möhlete kärendesine ýer alyp, ak bugdaýyň, ak pagtanyň bereketli hasylyny öndürýän, ýurdumyzyň azyk bolçulygyna önjeýli goşant goşýan zenanlaryň köplügi has-da guwandyrýar.

Arkadag Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda giňden durmuşa geçirilýän Milli maksatnamanyň çäklerinde bu etrabyň obalary günsaýyn gözelleşýär, etrap merkezi ösýär, özgerýär. Birmahallar ilkinji bazaryň döredilmegi bilen baglylykda, Täzebazar diýlip atlandyrylan Nyýazow şäheriniň gözel keşbinde bu nusgalyk işleriň şuglasy nurlanýar. Şäher häzirki wagtda uly gurluşyklaryň hem tutumly işleriň, arassa yhlaslaryň, ak arzuwlaryň wysal bolýan merkezine öwrüldi. Hormatly Prezidentimiziň sahawaty bilen etrabyň J.Hudaýbergenow adyndaky geňeşliginiň çäginde gurlan hem-de mähriban Arkadagymyzyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda açylan Bagtyýar zaman obasy döwrümiziň ösen talaplaryna laýyk gelýän nusgalyk işleriň biri boldy. Milli Liderimiziň Kararyna laýyklykda, etrabyň çäginde täze ýaşaýyş jaý we desgalar toplumynyň gurluşygyna badalga berildi. Iri ýaşaýyş jaý we desgalar toplumynyň umumy tutýan meýdany 71 gektara barabar bolup, bu ýerde jemi 1496 maşgala niýetlenen 70 sany dört gatly jaýlar gurlar.

Geçen ýyl etrap boýunça 31 müň 862 tonna bugdaý hasyly ýygnaldy. Ak bagta deňelýän ak pagtanyň öndürilişinde has ýokary netijeler gazanyldy. Etrabyň ussat pagtaçylary döwlet harmanyna 41 müň 536 tonna «ak altyn» tabşyrdylar. Oba hojalyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagy, oňa öňdebaryjy tejribeleriň we ylmyň gazananlarynyň ornaşdyrylmagy, agrotehniki çäreleriň kadaly we ýokary hilli berjaý edilmegi, ekin dolanyşygynyň girizilmegi, pudagyň gerek möçberde tohum, mineral dökünler bilen üpjün edilmegi, daýhanlar bilen öz wagtynda hasaplaşyk işleriniň geçirilmegi bu ugurdaky işleriň has-da ilerlemegine oňaýly täsir etdi. Şeýle ajaýyp netijeleriň gazanylmagynda daýhançylyk kesbine berlen gelin-gyzlaryň mynasyp paýynyň bardygy buýsandyrýar. Etrapdaky «Altyn gala» we «Altyn tug» hususy kärhanalaryna degişli bolan döwrebap ýyladyşhanalarda ýylyň ähli pasyllarynda pomidoryň, ýertudananyň we bolgar burçunyň bol hasyly ýetişdirilýär. 

Ajaýyp zamanamyzda günsaýyn gözelleşýän etrap täze tutumlaryň, uly maksatly işleriň iň bir gyzgalaňly hem-de joşgunly alnyp barylýan künjegine öwrüldi. Bu ýerde bilim, medeni ojaklaryň döwrebap binalary, sport desgalary gurlup, ulanylmaga berildi. Häzirki wagtda etrapdaky mekdepleriň 62-sinde ýaş nesillere kämil bilim, çagalar baglarynyň 9-synda körpelere terbiýe berilýär. Etrapda saglygyň girewi bolan bedenterbiýäni hem sporty ösdürmek, sagdyn-durmuş ýörelgelerini durmuşa giňden ornaşdyrmak boýunça uly işler alnyp barylýar. Täze gurlup, ulanylmaga berlen 3 sany sport mekdebi, 2 sany sport desgasy ýaşlaryň sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmagy üçin döwrebap merkezlere öwrüldi. Bu ýerde hereket edýän 10 sany medeniýet öýüniň 4-si gurlup, ulanylmaga berildi. Şäherdäki merkezi hassahanada, oba saglyk öýleriniň 46-synda we saglyk merkezlerinde ilatyň saglygyny goramak we dikeltmek boýunça lukmançylyk işleri alnyp barylýar. 

Ýurdumyzy gurşap alan döredijilikli zähmetiň, egsilmez eşretleriň ruhunda özgerýän S.A.Nyýazow adyndaky etrabyň döwletli ojaklarynda bagtyýarlyk joşup, barça gowulyklardan nesibeli adamlaryň kalbyna mähir çaýýar, bu ajaýyplyklar olaryň jebislikde, täze döwre buýsanmak duýgusyna ganat berýär.

Amanmyrat SAPAROW,

žurnalist.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24472

30.03.2021
Nebitgaz pudagy: ykdysady syýasatyň esasy ugry

Ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda oýlanyşykly alnyp barylýan ykdysady syýasatda ýangyç-energetika pudagy esasy orunlaryň birini eýeleýär. Çünki nebitgaz pudagy milli ykdysadyýetiň daýanjy bolmak bilen birlikde, ýurdumyzyň halkara söwda-ykdysady gatnaşyklarynda-da ileri tutulýan ugurlaryň biri bolmagynda galýar.

Aslynda, ählumumy ösüşiň diňe bir ykdysady jähetleri babatda däl-de, eýsem, halkara syýasy gatnaşyklarda-da uglewodorod çig mallaryň dolandyrylyşynyň, esasan hem, eksportynyň kähalatlarda döwletara hyzmatdaşlygynyň meselelerine öwrülmek mümkinçiligi aradan aýrylmaýar. Şoňa görä-de, uglewodorod çig mallary we olardan öndürilýän önümler strategik ähmiýeti bilen aýratyn tapawutlanýar.

Nebitgaz bilen üpjünçilik ykdysady howpsuzlyk bilen bagly ugur hasaplanýar we uglewodorod çig mallaryny eksport edýän ýurtlar üçin hem, sarp ediji ýurtlar üçin hem ýangyjyň dünýä bazaryndaky ýagdaýy, global ykdysadyýetiň ösüş derejesi uly ähmiýete eýedir.

Hormatly Prezidentimiz 2021-nji ýylyň 2-nji fewralynda nebitgaz toplumyny ösdürmek boýunça geçiren iş maslahatynda häzirki döwürde bu pudagyň öňünde durýan möhüm wezipeler hakda durup geçmek bilen, dünýäde bolup geçýän ýagdaýlar sebäpli energetika bazarynda emele gelen durnuksyzlyga ünsi çekdi. Milli Liderimiz nebit önümleriniň ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň eksport edýän esasy harytlarynyň biridigini belledi.

Häzirki günlere çenli milli Liderimiziň energetika syýasaty netijesinde bu pudagyň kuwwatlyklary has artdyryldy we uglewodorod çig mallaryny gaýtadan işlemek, gazhimiýa pudagynyň binýatlaýyn esaslaryny ösdürmek boýunça ägirt uly taslamalar durmuşa geçirildi. Ylmyň, tehnologiýanyň yzygiderli ösýän şertlerinde, nebitgaz toplumynyň önümçilik pudaklaryny döwrebaplaşdyrmak meseleleri-de milli ykdysadyýeti ösdürmegiň gün tertibinde durýar. Hormatly Prezidentimiz ylmyň we tehnologiýalaryň iň soňky gazananlary esasynda önümçilige sanly ulgamy ornaşdyryp, nebitgaz toplumynyň önümçilik kärhanalarynda zähmeti guramagyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, pudaga daşary ýurt maýa goýumlaryny işjeň çekmegiň zerurlygyny nygtaýar.

Nebitgaz toplumynyň möhüm önümçilik düzümleri Balkan, Ahal, Mary, Lebap welaýatlarynda möhüm ykdysady pudaklar hökmünde hereket edýärler we bu toplumyň çygryna girýän uglewodorod çig mallaryny gazyp çykarmak, gaýtadan işlemek, önümleri daşamak, ýerlemek, gaz geçirijileriň içerki we eksport ulgamlarynyň işini ýola goýmak, maýa goýumlaryny özleşdirip, täze ýangyç ýataklaryny ýüze çykarmak, bu pudagy maliýe taýdan dolandyrmak ýaly, köpugurly ykdysady işi netijeli alyp barmak üçin her ugur boýunça ýokary taýýarlykly hünärmenleriň zerurlygy öz-özünden düşnüklidir. Bu işlere sanly ulgamyň, ösen tehnologiýanyň ornaşdyrylmagy netijesinde, hünärmenlere bildirilýän talap hem ýokarlanýar. Ýangyç-energetika boýunça halkara hyzmatdaşlygynyň geriminiň giňelmegi, ýurdumyzda bu ugurda halkara taslamalaryň amala aşyrylmagy pudagyň hünärmenleriniň täze neslini ýetişdirmegi talap edýär. Şunda diňe bir önümçiligi dolandyrmakda däl-de, dünýä ykdysadyýetiniň ýangyç-energetika ugrunyň ösüşlerini seljermäge ukyply, daşary ýurt dillerini bilýän giň gözýetimli ýaşlary terbiýelemek hem möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Bu babatda hormatly Prezidentimiz: «Nebitgaz ulgamy üçin hünärmenleri taýýarlamak boýunça halkara tejribeden ugur alnyp, okatmagyň häzirki zaman usullaryny we nou-haulary ornaşdyrmak, milli hünärmenleri dünýäniň ösen tejribesine we standartlaryna laýyklykda okatmak, daşary ýurtlaryň ýokary derejeli hünärmenlerini bu işe çekmek ugrunda zerur tagallalar edilmelidir» diýip belleýär. Şeýle hünärmenleri taýýarlamakda ýurdumyzyň Halkara nebit we gaz uniwersiteti esasy ylym ojaklarynyň biridir. Ýeri gelende belläp geçsek, bu ýokary okuw mekdebine nebitgaz pudagynyň görnükli halypalarynyň biri, döwlet we jemgyýetçilik işlerinde köp ýyl zähmet çeken, Halkara nebit we gaz uniwersitetiniň döredilmeginde-de uly hyzmatlary bitiren Ýagşygeldi Kakaýewiň adyny dakmak baradaky teklibi orta atmak bilen, hormatly Prezidentimiz ykdysadyýetde-de Watanyň öňünde uly hyzmat bitiren şahsyýetleriň hormatynyň uludygyny äşgär etdi. Munuň özi ýangyç-energetika pudagynda zähmet çekýän müňlerçe hünärmenlere, işçilere goýulýan hormat-sarpanyň alamatydyr.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň nebitgaz senagatynyň täze ösüşlerine badalga bolan möhüm wakalar bilen başlandygyny belläp geçmek zerurdyr. Esasan hem, halkara energetika hyzmatdaşlygynda möhüm ädimler ädildi. Ilki bilen, şu ýylyň 15-nji ýanwarynda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Lebap welaýatynyň Çärjew etrabyndaky «Malaý» gaz känindäki täze gaz gysyjy desganyň açylyşyny bellemek zerurdyr. Bu desganyň maksady «Malaý» gaz käniniň tebigy gaz goruny has netijeli peýdalanmakdan ybaratdyr. Maglumatlarda Türkmenistandan Hytaý Halk Respublikasyna tebigy gaz ibermek boýunça esasy gaz geçiriji desgalaryň ýerleşýän ýeri bolan «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çäk bilen «Malaý» gaz känini birleşdirýän 188 kilometrlik gaz geçirijisiniň kuwwatlylygyny artdyrmakda täze gaz gysyjy desganyň ähmiýeti barada aýdylýar. Bu desgada gurlan iki sany önümçilik sehleriniň biriniň wezipesi «Malaý» gaz känini doly özleşdirmekden ybarat bolsa, ikinji seh «Galkynyş» we «Döwletabat» känleriniň gazyny Malaý — Bagtyýarlyk gaz geçirijisine ýokary basyş bilen akdyrmaga niýetlenendir. Desgada dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň önümi bolan kuwwatly gaz gysyjy enjamlar toplumynyň 6-sy oturdylypdyr.

2009-njy ýylyň dekabrynda açylan Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý gaz geçirijisi boýunça häzire çenli 290 milliard kub metr tebigy gazyň ugradylandygy baradaky maglumat bu gaz magistralynyň ýurdumyzyň ykdysadyýeti üçin uly ähmiýetini görkezýär.

Hormatly Prezidentimiziň energetika syýasatynyň esasy maksatlarynyň biri bolan tebigy gazyň eksport ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmak baradaky işleriň şu ýylyň başyndan bäri has ilerleýändigini hem belläp geçmek möhümdir. TOPH gaz geçirijisi bilen baglanyşykly gepleşikleriň, çäreleriň işjeňleşýändigi köpleriň, şol hatarda daşary ýurtly bilermenleriň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň hem ünsüni özüne çekýär. Hormatly Prezidentimiziň hem-de Owganystanyň Prezidentiniň wideogörnüş arkaly gatnaşmagynda iki ýurduň arasynda amala aşyrylan demir ýol, elektrik energiýasy, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlary baradaky taslamalaryň durmuşa geçirilip, bu desgalaryň açylyşyna bagyşlanan dabarada Mohammad Aşraf Ganiniň: «Bu gün ulanylmaga berilýän desgalaryň hem sebit hyzmatdaşlygy, biziň ýurtlarymyzyň ykdysady gatnaşyklaryny ösdürmek üçin ähmiýeti uly bolup durýar, biz TOPH we TOP taslamalaryny Owganystanda 2021-nji ýylyň awgustynda açmaga taýýardyrys» diýip bellemegi uly gyzyklanma döretdi. Owgan Lideriniň bu babatda ynamly pikirleri orta atmagynyň esasy kepilleriniň biri hormatly Prezidentimiziň energetika syýasatynyň has işjeňleşýänligi bilen baglydyr. Munuň şeýledigini Türkmenistanyň wekiliýetiniň şu ýylyň 8—9-njy ýanwarynda Kabul şäherine sapary mahaly Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Owganystan Yslam Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň arasynda 2021—2022-nji ýyllar üçin Hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna hem-de şol ýerde geçirilen Howpsuzlyk meseleleri boýunça türkmen-owgan bilelikdäki toparynyň 6-njy mejlisinde degişli teswirlemelere gol çekilmegi hem subut edýär.

Şu ýylyň 7-nji fewralynda «Taliban» hereketiniň syýasy edarasynyň wekiliýetiniň Aşgabada sapary hem-de şunuň bilen bagly Türkmenistanyň Owganystanda amala aşyrýan iri halkara taslamalarynyň ygtybarly şertleri hakda duşuşyklarda öňe sürlen garaýyşlar dünýäniň köp ýurtlarynyň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde uly seslenme döretdi. «Biz halkymyzyň abadançylygyna we ýurduň ösüşine ýardam bermäge çalşyp, ähli taslamalaryň goragyny üpjün edýäris» diýip, bu hereketiň wekilleri beýannama bilen çykyş etdiler.

Bu diplomatik çäreler hormatly Prezidentimiziň Owganystan babatyndaky hoşniýetlilik bilen alyp barýan syýasatynyň oňyn we anyk netijesidir.

Hazar deňziniň tebigy baýlyklaryny ylalaşykly özleşdirmekde ilerleýän döwletara hyzmatdaşlyk hem milli Liderimiziň Azerbaýjan Respublikasy bilen köpýyllyk gatnaşyklarynda möhüm ädimleriň biridir. Aşgabatda 2021-nji ýylyň 21-nji ýanwarynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda Hazar deňzinde «Dostluk» uglewodorod ýatagyny bilelikde barlamak, işläp taýýarlamak we özleşdirmek barada özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekilmegi taryhy ähmiýetli waka boldy. Bu waka iki döwlet üçin hem ykdysady taýdan bähbitli işiň başyny başlamak bilen birlikde, sebitde durnuklylygy gorap saklamagyň möhüm faktory hökmünde örän uly syýasy ähmiýeti bilen taryha girdi.

Şeýlelikde, mähriban Arkadagymyz Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň döwlet Baştutany hökmünde eziz Diýarymyzyň taryhynyň altyn sahypalaryny parahatçylykdan, ylalaşykdan, düşünişmekden we dostlukdan gözbaş alýan beýik işler bilen baýlaşdyrýar.

Amanbibi MUHAMMEDOWA,

žurnalist.



https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24469

30.03.2021
Ösüşiň innowasion ugry — jemgyýetiň we döwletiň rowaçlygynyň kepili

Geçen hepdäniň wakalarynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan möhüm ugurlary nobatdaky gezek beýanyny tapdy. Şol ugurlar ýurdumyzyň innowasion taýdan ösüşini has-da güýçlendirmekden, sanly ykdysadyýete geçmekden, telekeçiligi ösdürmekden, jemgyýeti demokratiýalaşdyrmakdan, netijeli halkara hyzmatdaşlykdan, ekologiýa abadançylygyny saklamakdan, mähriban halkymyzyň ruhy we maddy gymmatlyklaryny aýawly saklamakdan hem-de baýlaşdyrmakdan ybaratdyr.

22-nji martda milli Liderimiziň Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumyna gelmegi ady rowaýata öwrülen Akhan atly bedewiň ilkinji at taýynyň dünýä inendigi baradaky buşluk habary bilen gabat geldi. Akhan atly bedewini döwlet Baştutanymyzyň hut özi seýisläp ýetişdirdi.

Hormatly Prezidentimiz bu habary uly şatlyk bilen kabul edip, Akhanyň nesline Aşgabat diýip at goýdy hem-de asyrlar aşyp gelýän milli ýörelgelere laýyklykda, täze doglan taýçanagyň boýnuna käbesi Ogulabat ejäniň ören alajasyny dakdy.

Halkara Nowruz gününiň bellenilýän hem-de Aşgabadyň 140 ýyllyk baýramyna taýýarlyk görülýän günlerde täze taýçanagyň dünýä inmegi hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ylhamyny joşduryp, “Ak şäherim Aşgabat” atly goşgyny döretmäge ruhlandyrdy. Bu goşgy milli Liderimiziň ak mermerli paýtagtymyzyň taryhyna hem-de häzirki döwürde ýeten derejesine, halkymyzyň asylly däp-dessurlaryna bagyşlap döredýän “Aşgabat” atly täze kitabynyň şahyrana bezegine öwrüldi.

Merkezi Aziýanyň merjen şäherine bolan söýgini wasp edýän şahyrana setirler döwlet Baştutanymyzyň agtygy Kerim Berdimuhamedowyň sazy esasynda ajaýyp aýdyma öwrüldi. Aýdymyň ilkinji gezek ýerine ýetirilmegi Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde türkmen milli atşynaslyk sungatyna bagyşlanyp guralan dabaranyň waspnamasyna öwrüldi.

24-nji martda hormatly Prezidentimiz iş saparyny amala aşyryp, paýtagtymyzyň günorta künjeginde häzirki wagtda gurluşygy alnyp barylýan sil suwuny sowujy akabalarda we suw toplaýjy desgalarda, durky täzelenýän we döwrebaplaşdyrylýan tebigy suw akabalarynda işleriň ýagdaýy bilen tanyşdy. Şeýle hem şu ýerde Magtymguly Pyragynyň belent heýkeli oturdyljak meýdanyň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylýar.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow görkezilen taslamalardyr çyzgylar bilen tanşyp, olara degişli düzedişleri girizdi hem-de beýik türkmen şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň heýkeliniň ýanaşyk ýerleri abadanlaşdyrylanda, häzirki zamanyň ösen binagärlik çözgütlerini, milli binagärlik aýratynlyklaryny, ýeriň aýratynlygyny göz öňünde tutup, tebigaty goraýyş strategiýasyna aýratyn üns berilmelidigini belledi.

Ekologiýa ugry hem şäheriň bu künjeginde umumy uzynlygy 52 kilometre barabar bolan sil suwlaryny sowujy akabalary gurmak boýunça işleriň möhüm düzüm bölegidir. Bu desgalar jemlenýän sil we ýagyn suwlaryny bir bitewi ugra birikdirip, “Altyn asyr” Türkmen kölüne tarap gidýän akaba ibermäge niýetlenendir. Degişli akabalaryň ugrunda suw toplaýjy desgalaryň 10-a golaýy bina edildi.

Suw serişdelerini netijeli peýdalanmak boýunça şeýle giň gerimli wezipeleriň çözülmegi Garagumda maldarçylygy, hususan-da, dowardarçylygy ösdürmek, öri meýdanlaryň çägini giňeltmek we balykçylyk bilen meşgullanmak üçin amatly şertleri döretmäge gönükdirilendir.

Gurluşykda tehnikalaryň 900-si ulanylýar, şolardan 100 tehnika gurluşygy ýerine ýetirýän Russiýa Federasiýasynyň “Wozroždeniýe” önümçilik birleşigi” paýdarlar jemgyýetine degişli bolup, galan 800 tehnika ýurdumyzyň şahsy taraplaryna degişlidir. Işler öňdebaryjy tejribe hem-de şunuň ýaly möhüm desgalary gurmakda halkymyzyň köpasyrlyk tejribesi göz öňünde tutulyp alnyp barylýar.

25-nji martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlan döwrebap ýyladyşhana toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Döwlet Baştutanymyz şeýle hem sanly ulgam arkaly Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde, Daşoguz welaýatynyň Görogly, Lebap welaýatynyň Çärjew, Mary welaýatynyň Sakarçäge etraplarynda gurlan täze ýyladyşhanalaryň açylyşyna ak pata berdi. Olaryň umumy meýdany 35 gektara barabardyr. Ýylda 8 müň 750 tonna gök önümleri öndürmäge niýetlenen bu ýyladyşhanalar häzirki zaman tehnologiýalary we suw tygşytlaýjy ulgamlar bilen enjamlaşdyryldy. Olaryň işe girizilmegi bilen 400-e golaý täze iş orny döredildi.

Ähli ýyladyşhanalaryň ýolbaşçylary döwlet Baştutanymyzdan täze oba hojalyk tehnikalaryny — bütin dünýä meşhur “John Deere” traktorlaryny sowgat aldylar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow täze ýyladyşhana toplumlarynyň açylyş dabarasynda çykyş edip, Türkmenistanda azyk bolçulygyny pugtalandyrmaga, oba hojalygyndaky özgertmeleri kämilleşdirmäge, bu ugurdaky işleri döwrebap usullar bilen guramaga, pudaga hususy haryt öndürijileri giňden çekmäge gönükdirilen maksatnamalaýyn çäreleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Hususy haryt öndürijilere oba hojalyk ekinlerini ösdürip ýetişdirmek üçin ýörite ýer gaznalary yzygiderli döredilýär.

Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary döwlet tarapyndan berilýän goldawlardan netijeli peýdalanyp, 400 gektardan gowrak meýdanda ýyladyşhanalary gysga möhletlerde gurup, ulanyşa tabşyrdylar. Bu bolsa gök önümleriň importyny ep-esli azaltmaga hem-de degişli önümleriň eksportyny artdyrmaga mümkinçilik berdi.

Döwlet Baştutanymyz önümçiligi dolandyrmak işini sanlylaşdyrmagyň möhümdigini nygtap, sanly ulgamlary we tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna ýurdumyzyň oba hojalyk önümlerini öndürijileriniň arasynda onlaýn aragatnaşygy ýola goýmalydygyny, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesinde ýyladyşhana hojalyklary boýunça merkezleşdirilen maglumatlar binýadyny döretmelidigini belledi.

26-njy martda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet durmuşyna degişli möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Garalan meseleleriň hatarynda şypahana-dynç alyş pudagyny ösdürmek, nebitgaz senagatyny diwersifikasiýalaşdyrmak, täzeçil, ýokary netijeli saglygy goraýyş ulgamyny döretmek baradaky meseleler boldy.

Döwlet Baştutanymyz degişli Kararlara gol çekip, Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň şypahanalarynda bejeriş-sagaldyş kömegini almak üçin berilýän ýollanmalaryň bahalaryny, Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki hökümetara türkmen-saud toparynyň türkmen böleginiň düzümini, “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň rejelenen görnüşini we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin meýilnamasyny tassyklady.

Şeýle hem milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ministrlikleriň we häkimlikleriň hasabynda durýan birnäçe edaralary hususy taraplara geçirmek hakynda Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň düzgünlerine laýyklykda taýýarlanylan tekliplere garady. Şunuň bilen baglylykda, ynançly dolandyrmak guralynyň netijeli peýdalanylmagynyň döwletimize serişdeleri tygşytlamaga, ilatly ýerlerde häzirki zaman düzüminiň döredilmegine, telekeçilik işi bilen meşgullanýan adamlaryň sanynyň artmagyna, şol bir wagtyň özünde harytlaryň we ýerine ýetirilýän hyzmatlaryň hiliniň ýokarlandyrylmagyna mümkinçilik berýändigi bellenildi.

Gowaça ekişi hem-de güýzlük bugdaýa ideg etmek boýunça görülýän çäreler mejlisde ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.

Tehniki hyzmat ediş kärhanalarynyň we daýhan birleşikleriniň ekiş möwsümini bellenen agrotehniki möhletlerde geçirmegi üçin, şol sanda oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallarynyň bökdençsiz işlemegini gazanmak, pagtaçylary ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça hemme çäreleriň görülýändigi habar berildi.

Bugdaý ýetişdirilýän meýdanlarda gallaçy kärendeçiler ak ekinleri mineral dökünler bilen iýmitlendirmek hem-de ekinlere ösüş suwuny tutmak işlerini dowam edýärler.

Welaýatlarda alymlar we tejribeli hünärmenler ýerli öndürijilere öňdebaryjy ylmy tejribeleri peýdalanmak, önümçilige bugdaýyň, şol sanda ýeralmanyň, bakja hem-de beýleki oba hojalyk ekinleriniň bereketli hasylyny ösdürip ýetişdirmegiň döwrebap usullaryny ornaşdyrmak meseleleri boýunça maslahatlary berýärler. Mundan başga-da, degişli ylmy-usuly gollanmalar taýýarlanylýar.

Şeýle hem Hökümetiň mejlisinde gurluşyk pudagyny kämilleşdirmek boýunça işler barada gürrüň edildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ähli ugurdaş düzümleriň sazlaşykly özara hereketini hem-de dürli maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşyna degişli gözegçiligi üpjün etmek üçin Gurluşyk we binagärlik ministrliginiň binýadynda Gurluşyklaryň döwlet buýrujysy gullugyny döretmek baradaky meseleleriň üstünde düýpli işlemek barada tabşyryk berdi.

Hormatly Prezidentimiz 8-9-njy aprelde maýa goýum forumyny geçirmek baradaky teklibe garap, ýurdumyzyň önüm öndürijileriniň zerurlyklaryna hemişelik esasda seljerme geçirmegiň, ulag-kommunikasiýa toplumynda iş alyp barýan türkmen telekeçileriniň önümçiligine öňdebaryjy tejribäni hem-de tehnologiýalary ornaşdyrmagyň möhümdigine ünsi çekdi we bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Şeýle hem milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa şäherara ýolagçy gatnawlaryny ýola goýmak hem-de bu ugurda ýokary hilli hyzmatlary hödürlemek maksady bilen, “Türkmen awtoban” paýdarlar jemgyýetiniň binýadynda “Ulag hyzmatlary” ýolagçy gatnatma kärhanasyny döretmegiň meýilleşdirilýändigi barada habar berildi.

Möhüm ulag-üstaşyr geçelgesi hökmünde Türkmenistanyň ornuny pugtalandyrmak maksady bilen, ýurdumyzda halkara ölçegleriň talaplaryna laýyklykda, gurluşyk işleri ýokary depginde dowam etdirilýär. Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň sazlaşykly işini üpjün etmek maksady bilen, ýolagçy awtobuslaryny we ýeňil awtoulaglary satyn almak baradaky teklipler öwrenildi. “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň awtoulag menzilleriniň hyzmatlaryndan şertnamalaýyn esasda peýdalanmak arkaly ýolagçylara ýokary hilli hyzmaty ýola goýmak boýunça degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow awtomobil ulagynyň tehniki binýadynyň ýokary ekologiýa we howpsuzlyk ölçeglerine laýyk derejede döwrebaplaşdyrylmagynyň döwletimiziň durmuş-ykdysady syýasatynyň möhüm ugrudygyny aýdyp, ýolagçylara ýokary derejeli hyzmat etmek üçin degişli şertleri üpjün etmegi tabşyrdy.

Şeýle hem Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Türkmenistanyň wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherine şu ýylyň 30-njy marty — 2-nji apreli aralygynda boljak iş saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berildi, onuň jemleri esasynda dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyk boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekmek göz öňünde tutulýar.

Halkara wakalara geçmek bilen, geçen hepdede Daşary işler ministrliginde onlaýn tertibinde türkmen hem-de daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň gatnaşmagynda “Häzirki zaman dünýäsinde parahatçylygyň we ynanyşmagyň derwaýyslygy” atly metbugat maslahatynyň geçirilendigini bellemek gerek. Onuň dowamynda abadançylygy hem-de durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň tagallalarynyň birleşdirilmegine gönükdirilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şeýle hem DIM-de Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň başlygy, “Itochi Corporation” kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Hiroýuki Subaý bilen wideomaslahat görnüşinde duşuşyk geçirildi.

Türkmenistana ýer gazýan hem-de awtoulag tehnikasyny ibermäge gyzyklanma bildirýän ýapon kompaniýalarynyň tekliplerine garaldy hem-de Tokio şäherinde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň 14-nji mejlisini geçirmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň wekilleri Parlamentara birleşiginiň wideogörnüşde geçirilen “Parlamentariler üçin maslahat” atly bäş günlük maglumat forumyna gatnaşdylar. Onda adam hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmek, halkara ynsanperwer hukugyň kadalaryny milli kanunçylyga ornaşdyrmak, kommunikasiýa hyzmatlaryny sanlylaşdyrmak, Parlamentara dostluk toparynyň ornuny berkitmekde parlament diplomatiýasynyň eýeleýän ornuny pugtalandyrmak meselelerine garaldy.

24-nji martda Adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy ulgamynda Türkmenistanyň halkara borçnamalaryny ýerine ýetirmegi üpjün etmek boýunça Pudagara toparynyň nobatdaky mejlisi geçirildi. Mejlise gatnaşyjylaryň garamagyna Türkmenistanda adam hukuklary boýunça hereketleriň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Milli meýilnamasynyň, “Halkara ynsanperwer hukugynyň ornaşdyrylmagy babatyndaky 2021 — 2023-nji ýyllarda geçirilmeli çäreleriň Meýilnamasynyň” taslamalary hödürlenildi.

Mundan başga-da, kämillik ýaşyna ýetmedikler bilen alnyp barylýan toplumlaýyn işleri düzgünleşdirýän kadalaşdyryjy namalary kämilleşdirmek hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleri, migrasiýa, dine uýmak azatlygy we beýleki ulgamlarda adam hukuklaryny hukuk taýdan kadalaşdyrmak boýunça Pudagara toparynyň ýanynda iş toparyny döretmek baradaky teklipler ara alnyp maslahatlaşylmaga hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tassyklan tertipnamasyna laýyklykda, Ahal, Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynyň pagtaçylary gowaça ekişine 24-nji martda girişdiler. Daşoguz welaýatynyň ekerançylary bolsa 31-nji martda ekişe başlarlar.

Milli Liderimiziň haýyşy boýunça hormatly ýaşulular bereketli topraga tohum sepip, ekişe ak pata berdiler. Şu ýyl gowaça ekmek üçin bölünip berlen 620 müň gektar meýdandan ýurdumyz boýunça “ak altynyň” 1 million 250 müň tonnasyny ýygnamak meýilleşdirilýär.

Geçen hepde möhüm jemgyýetçilik-syýasy çäre — Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň ilkinji saýlawlarynyň geçirilmegi bilen tamamlandy. Iki palataly Milli Geňeşiň döredilmegi ýurdumyzyň parlamentiniň taryhynda täze möhüm tapgyryň başlanýandygyny, demokratik özgertmeleriň üstünlikli dowam etdirilýändigini alamatlandyrýar. Bu ulgamyň diwersifikasiýalaşdyrylmagy döwlet gurluşynyň möhüm wezipesi hökmünde hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan öňe sürüldi.

Umuman, geçen hepdäniň wakalary türkmen döwletiniň binýadynyň mundan beýläk-de üstünlikli pugtalandyrylýandygynyň, halkara abraýynyň belende göterilýändiginiň, ykdysady kuwwatynyň artýandygynyň, milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän ähli başlangyçlarynyň baş maksadynyň — mähriban halkymyzyň abadançylygynyň we bagtyýarlygynyň üpjün edilmegine gönükdirilen özgertmeleriniň rowaçlanýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

(TDH).


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24435?type=feed

29.03.2021
Eziz Diýar bagtyýarlyga beslenýär

Bagtyýar halkymyzyň her bir güni täze ösüşlere beslenýär. Gahryman Arkadagymyzyň durnukly ösüşiň esasyny düzýän nurana ak ýollary bilen röwşen geljegine sary ynamly barýan eziz Diýarymyz dünýäde ösüşleriň ýurdy, parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany hökmünde uly abraý-mertebä eýe boldy. Bu hakykat biziň her birimiziň ýüreklerimizi joşdurýar.

Gahryman Arkadagymyzyň badalga beren Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri ýurdumyzyň ösüş-özgerişlere, toý-baýramlara beslenýän zamanasy bolup, göwünleri galkyndyrýar. Bu hakykat ajaýyp döwrümiziň adyna mynasyp bagtyýarlyk döwri bolup, bu günki gün agzybir türkmen halkynyň berkararlygyň eýesidigine bütin aýdyňlygy bilen güwä geçýär. Müňýyllyklardan gözbaş alýan taryhy bolan halkymyz üçin bagtyýarlyk düşünjesiniň çuňňur many-mazmuny eşretli durmuşyň güwäsi bolup aýdyň ýüze çykýar. Dünýä parahatçylyk nuruny çaýýan ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga, halkymyzyň eşretli ýaşaýşyny üpjün etmäge gönükdirilen beýik işler, hususan-da, ata Watanymyzy ykdysady taýdan ösen döwlete öwürmek babatda wajyp işler toplumlaýyn durmuşa geçirilýär. Türkmenistanyň ykdysadyýetini ösdürmek boýunça alnyp barylýan syýasaty üstünlikli durmuşa geçirmäge, innowasiýalaryň binýadynda we goldawy esasynda senagat pudagyny berkitmäge we giňeltmäge, bar bolan senagat kärhanalaryny döwrebap ýagdaýa getirmäge aýratyn üns berilýär. Şeýle hem täze senagat kärhanalary döredilip, hususy senagat kärhanalary goldanylýar. Eksporta iberilýän senagat önümleriniň möçberleri yzygiderli artdyrylýar.

Agzybirlik, jebislik we bitewilik ýaly ata-babalarymyzdan gelýän mukaddes ýörelgelerimiz häzirki döwürde döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Ykdysady ösüşlerimiziň, üstünliklerimiziň hem rowaçlyklarymyzyň gözbaşy bolan bu mukaddes ýol-ýörelgäniň bagtyýarlyk döwrümizde has-da ösdürilýändiginiň şaýady bolmak örän guwandyryjydyr. Sagdyn jemgyýetiň esasyny, elbetde, ruhy we ahlak gymmatlyklary özünde jemlemegi başarýan kämil şahsyýetler, ýagny ýurt raýatlary düzýär. Gahryman Arkadagymyz bu möhüm ugry hemişe üns merkezinde saklaýar. Şonuň netijesinde milli Liderimiz ösen ykdysadyýeti, sagdyn jemgyýeti kemala getirmek ýörelgesinden ugur alyp, bu ugurda beýik işleri durmuşa ornaşdyrýar.

Hormatly Prezidentimiz ylma we bilime daýanyp, türkmen halkynyň gadymdan gelýän däpleri netijesinde ýaşlara bilim we terbiýe bermek boýunça alnyp barylýan işleriň düýpli kämilleşdirilmelidigini belleýär. Bu tagallalar diňe bir ruhy taýdan däl, eýsem sagdyn jemgyýetiň doly kemala gelmeginde möhüm bolup durýar. Şeýle hem ýurduň hemmetaraplaýyn ösüşiniň esasyny düzýär.

Watanymyzyň ähli ugurlary öz içine alýan ösüş depgini günsaýyn artýar. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli ykdysadyýetiň sazlaşykly ösmegi, durmuş düzüminiň toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylmagy, ähli pudaklaryň düşewüntliligini, bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, halkyň aň-bilim mümkinçilikleriniň netijeli artdyrylmagy, bu ugurda amal edilýän uly işler bilen bagly öňdengörüjilikli we oýlanyşykly iňňän sagdyn syýasat biziň ähli ösüşlerimiziň, gazanýan üstünliklerimiziň süňňüni düzýär. Ähli rowaçlyklarymyzyň gözbaşynda duran, täze ykdysady ösüşlere alyp barýan hormatly Prezidentimiziň giň göwrümli hem-de aýdyň maksatly işlerinde watansöýüjiligiň we sagdyn durmuş ýörelgesiniň belent nusgasyny görýäris. Bu ata Watanymyzyň älemi haýrana goýýan ösüşleriň mekanydygyna güwä geçýär.

Ýurt gülleýär, agzybir, zähmetsöýer halkymyz döredýär, gurýar. Şeýle belent tutumlar we il-ýurt bähbitli işler aýratyn ruhubelentligi döredip, geljege bolan ynamy artdyrýar. Ruhubelentlik bilen ynam bolsa ähli ösüşlerimiziň we ata Watanymyzda eýelenýän täze sepgitleriň gönezligidir. Gahryman Arkadagymyzyň: «Biziň döwletimiziň mundan beýläk-de gülläp ösmeginde ilkinji iň esasy şertimiz Watana bolan söýgimizdir» diýip parasatlylyk bilen belleýär. Watansöýüjiligiň belent nusgasyny görkezýän hormatly Prezidentimiziň göreldesine eýerip, çekýän zähmetimiziň ömrümiziň hem döwrümiziň bezegi-zynatydygyny, günsaýyn uly özgerişliklere beslenýän ata Watanymyzyň daýanjy-kuwwatydygyny duýup ýaşamak uly bagtdyr.

Şirin BATYROWA,

Daşoguz şäherindäki 14-nji orta mekdebiň mugallymy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/24395

29.03.2021