Habarlar
Türkmenistanyň döwlet gurluşynda täze kanun çykaryjy edara — Halk Maslahaty döredildi

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Milli Geňeşiň iki palatasynyň bilelikdäki birinji mejlisini geçirdi

Aşgabat, 14-nji aprel (TDH). Şu gün paýtagtymyzda Halk Maslahatynyň Diwanynyň ajaýyp binasynyň açylyş dabarasy boldy hem-de Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň täze palatasynyň birinji çagyrylyşynyň birinji mejlisi geçirildi. Bu çärelere hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşdy.

Täze dolandyryş-işewürlik merkezi kemala gelýän Aşgabadyň günorta böleginde bina edilen nobatdaky möhüm desganyň ulanylmaga tabşyrylmagy milli senenamamyzyň şanly senesine — Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlandy.

Ýurdumyzyň baş şäherini ösdürmek, uzak möhletleýin geljegi nazarlap, onuň düzümlerini kämilleşdirmek milli Liderimiz tarapyndan başy başlanan täzeçil şähergurluşyk syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Paýtagtymyzyň ýyl-ýyldan özgerýän keşbinde mähriban Watanymyzyň durmuş-ykdysady ösüşiniň yzygiderli depgini, köptaraply kuwwaty, halkymyzyň baý taryhy hem-de medeni däpleri beýanyny tapýar.

Soňky ýyllarda döwrümiziň beýik binagäri — hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallalary netijesinde, gözelligi we oýlanyşyklylygy babatda paýtagtymyzyň gaýtalanmajak binagärlik keşbi döredildi. Ol häzirki zamanyň ýaşaýyş jaý toplumlaryny we bagy-bossanlyklary, durmuş ähmiýetli möhüm desgalary, belent binalary özünde sazlaşykly jemläp, jemgyýetçilik-syýasy, işewürlik, medeni we sport durmuşynyň merkezlerini emele getirýär.

Paýtagtymyzyň Arçabil şaýoly Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň ägirt uly özgertmeleriniň alamatyna öwrüldi. Onuň ugrunda bary-ýogy birnäçe ýylyň içinde ak mermerli binalaryň onlarçasy peýda boldy. Iň döwrebap derejedäki Çandybil şaýoly hem Köpetdagyň eteginde şäheriň şu bölegini gurmagyň täze baş ugruna öwrüldi. Bu ýerde şu gün Halk Maslahatynyň Diwany täze bina göçüp geldi.

Tebigy dag görnüşleriniň alkymynda belent binalaryň haýran galdyryjy gözýetimine sazlaşykly ornaşyp, giň gerimli toplum gündogar binagärliginiň iň oňat däplerini hem-de dünýä şähergurluşygynda soňky gazanylanlary ajaýyp utgaşdyryp, nurana, milli öwüşginleri özünde jemledi.

Mälim bolşy ýaly, toplumyň 2018-nji ýylyň martynda başlanan gurluşygy döwlet Baştutanymyzyň Kararyna laýyklykda amala aşyryldy. Bu möhüm desganyň buýrujysy Türkmenistanyň Prezidentiniň Diwanynyň Iş dolandyryş müdirligi, potratçysy bolsa “Bouygues Batiment International” fransuz kompaniýasy boldy. Bu kompaniýanyň amala aşyran taslamalarynyň hatarynda belent ymaratlaryň örän köp sanlysy bolup, şolar paýtagtymyzyň özboluşly ýüzüne öwrüldi. Gurluşyk üçin 6,39 gektar meýdan ýer bölegi bölünip berildi. Beýikligi 31,36 metre we uzynlygy 112 metre deň bolan binanyň daşky bezegleri häzirki zamanyň gözellik derejesine bildirilýän talaplara laýyklykda, ýokary hilli serişdelerden ýerine ýetirildi. Binanyň ýanaşyk ýerleri doly abadanlaşdyryldy we gök bossanlyklar döredildi. Şeýle hem bu ýerde üsti ýapyk we açyk awtoduralgalar gurnaldy, dikuçar meýdançasy göz öňünde tutuldy.

Baýramçylyk görnüşinde bezelen täze binanyň öňündäki meýdançada joşgunlylyk we şatlyk duýgulary höküm sürdi. Bu ýere gelen milli Liderimizi Mejlisiň Başlygy, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň täze saýlanan agzalary we Mejlisiň deputatlary mähirli garşyladylar.

Bagşylar toparynyň çykyşy dabara döredijilik öwüşginini çaýdy.

Döwlet Baştutanymyz bagşylaryň ýanyna gelip, ýurdumyzyň medeni durmuşyna işjeň gatnaşýandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de olara sowgatlary gowşurdy.

Dabaraly pursat gelip ýetýär. Dabara gatnaşyjylaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow toý bagyny kesip, binanyň içine girýär. Döwlet Baştutanymyz ilki ikitaraplaýyn gepleşikleri geçirmäge, soňra bolsa ikiçäk duşuşyklary geçirmäge niýetlenen zallara baryp, giň we ýagty otaglaryň içki bezeglerini gözden geçirdi. Bu otaglaryň diwarlaryna ajaýyp bedewleriň we edermen alabaýlaryň, gözel Diýarymyzyň tebigy görnüşleri şekillendirilen suratlar milli öwüşgin berýär.

Milli Liderimiz otaglaryň bezegine we döredilen amatlyklara mynasyp baha berip, bu ýerde daşary ýurtly myhmanlar bilen duşuşyklary hem-de halkara derejeli gepleşikleri geçirmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmäge niýetlenen zala bardy.

Däbe görä, döwlet Baştutanymyz ulanylmaga tabşyrylýan islendik desganyň aýratynlyklary bilen tanşyp, onuň inženerçilik-tehniki taýdan enjamlaşdyrylyşyna aýratyn üns berýär hem-de olaryň gurluşygynda ýokary hilli serişdeleri we täzeçil tehnologiýalary peýdalanmagyň ähmiýetini nygtaýar. Munuň özi binalaryň ygtybarlylygyny hem-de adamlaryň döredijilikli zähmet çekmegi üçin amatly şertleri üpjün edýär.

Milli Liderimiz binany gözden geçirip, bu ýerde halkara derejeli maslahatlary, hususan-da, Parlamentara assambleýanyň mejlislerini geçirmek üçin zerur bolan ähli zatlaryň bardygyny belledi. Daşary ýurtlaryň parlamentleri bilen gepleşiklerde döwrüň möhüm meselelerine, şol sanda, milli Liderimiziň alyp barýan döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolan gender deňligi, öňden gelýän hyzmatdaşlarymyz bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagy baradaky meselelere üns berilmelidir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow binany gözden geçirenden soň, kiçi mejlisler zalyna bardy. Bu ýerde Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň birinji mejlisi geçirildi. Onuň gün tertibine birnäçe guramaçylyk meseleleri girizildi.

Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisi açyp, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalaryna hem-de Mejlisiniň deputatlaryna ýüzlendi. Döwlet Baştutanymyz Halk Maslahatynyň geçen ýylyň sentýabr aýynda geçirilen mejlisiniň taryhy ähmiýetini belledi, şonda Garaşsyz we hemişelik Bitarap döwletimiziň Esasy Kanunyna Türkmenistanyň Konstitusion topary tarapyndan taýýarlanan üýtgetmeler we goşmaçalar makullandy.

Şol Konstitusion kanunyň taslamasy halkymyz tarapyndan biragyzdan makullandy hem-de Türkmenistanyň Mejlisiniň maslahatynda kabul edildi. Öňe sürlen başlangyçlaryň esasy maksady döwlet häkimiýetiniň kanun çykaryjy edarasynyň işini kämilleşdirmekden hem-de täze taryhy şertlerde kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan täze ulgamy döretmekden ybaratdyr.

Konstitusiýamyza girizilen üýtgetmelere we goşmaçalara laýyklykda, «Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakynda» Kanun kabul edildi. Şu Kanuna laýyklykda, ýurdumyzda iki palataly parlament döredilýär. Onuň döredilmegi döwletimiziň we jemgyýetimiziň durmuşyny mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmaga, hukuk we dünýewi esaslaryny berkitmäge, häzirki zaman şertlerini üpjün etmäge gönükdirilendir. Bu bolsa häkimiýetiň we halkyň ylalaşykly, ysnyşykly işlemegine, her bir adamyň we ýurdumyzyň sebitleriniň bähbitlerine doly derejede hyzmat eder diýip, milli Liderimiz belledi.

Saýlaw kodeksine hem üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilendigi nygtaldy. Şonuň esasynda şu ýylyň 28-nji martynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlary geçirildi. Bu saýlawlar ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy durmuşynda möhüm ähmiýetli waka boldy. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen, ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň bellenýän ýylynda bolup geçen bu saýlawlar demokratik kadalar, giň bäsdeşlik, aýanlyk we açyklyk esasynda, jemgyýetçilik-syýasy işjeňlik ýagdaýynda geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlary Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň birinji mejlisiniň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlap, onda guramaçylyk meseleleriniň birnäçesine serediljekdigini aýtdy.

Halk Maslahatynyň birinji mejlisiniň gün tertibi tassyklanandan soň, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň başlygy G.Myradowa söz berdi. Ol Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň birinji saýlawlarynyň netijeleri barada hasabat berdi. Merkezi saýlaw toparynyň ýolbaşçysy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa ak mermerli paýtagtymyzyň — Aşgabat şäheriniň görküne görk goşan Halk Maslahatynyň Diwanynyň täze binasynyň açylmagy mynasybetli tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan etdi hem-de Milli Geňeşiň täze palatasynyň ilkinji düzümine alyp barjak işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Ol milli Liderimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz döwletimiziň syýasy ulgamyny döwrebaplaşdyrmak işiniň dowam edýändigini, jemgyýetçilik durmuşyny demokratiýalaşdyrmaga aýratyn möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Türkmenistanyň Konstitusiýasyna, Saýlaw kodeksine laýyklykda, şu ýylyň 28-nji martynda geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalarynyň ilkinji saýlawlary munuň aýdyň subutnamasy boldy.

Saýlaw möwsüminde hödürlemek ýygnaklarynyň 56-sy geçirilip, Halk Maslahatynyň agzalygyna dalaşgärleriň 112-si hödürlenildi. Dalaşgärleriň saýlawçylar bilen duşuşyklary olaryň ählisi üçin deň şertleri döretmek bilen geçirildi.

Saýlawlar tutuş jemgyýetçiligiň üns merkezinde bolup, onuň demokratik ýörelgelere laýyk geçirilişine milli synçylaryň 440-sy — syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň, raýat toparlarynyň wekilleri syn etdiler, olar saýlawlaryň açyklygyny we aýdyňlygyny bellediler. Saýlawlarda ses berlişine Merkezi saýlaw toparynyň internet-saýty arkaly onlaýn tertipde göni syn etmek mümkinçiligi hem döredildi.

Ýurdumyzda ilkinji gezek geçirilen göni däl saýlawlara saýlawçylar işjeň gatnaşdylar. Saýlawlara saýlawçylaryň 98,7 göterimi gatnaşdylar. 48 mandat üçin 112 dalaşgär bäsleşdi. Munuň özi 1 orun üçin 2-3 dalaşgäriň bäsleşendigini görkezýär.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalygyna jemi 48 agza saýlanyldy, şeýle hem Aşgabat şäherinden 8 agza, ýurdumyzyň welaýatlarynyň her birinden 8 agza saýlanyldy. Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlananlaryň 27 göteriminiň zenanlar bolmagy aýal-gyzlaryň ýurdumyzyň jemgyýetçilik-syýasy, durmuş-ykdysady, medeni-ynsanperwer durmuşyna işjeň gatnaşýandygynyň, döwletimiziň zenanlaryň hukuklaryny giňeltmek boýunça uly işleri geçirýändiginiň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalygyna saýlananlaryň hemmesi ýokary bilimlidir.

Merkezi saýlaw toparynyň ýolbaşçysy hasabatyny jemlemek bilen, açyklyk we aýdyňlyk ýagdaýynda, halkara kadalara laýyklykda geçirilen saýlawlaryň netijesiniň Türkmenistanyň demokratik ýörelgelere ygrarlydygyny ýene bir gezek äşgär edendigini belledi.

Soňra döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 78-nji maddasyna laýyklykda, Türkmenistanyň Prezidenti tarapyndan Halk Maslahatynyň sekiz agzasyny bellemek barada çözgüdini beýan etdi.

Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalygyna K.Babaýewi, G.Agaýewi, B.Orazmämmedowy, D.Gulmanowany, M.Taganowy, S.Gaýypowy, M.Halnazarowy, Ç.Babanyýazowy bellemek hakynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany okalýar.

Şeýlelikde, geçirilen saýlawlaryň netijesinde, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalygyna ýurdumyz boýunça jemi 48 agza saýlandy hem-de Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany bilen sekiz agza bellendi. Şol işleriň ýurdumyzyň saýlaw kanunçylygyna doly laýyklykda geçirilendigi nygtaldy.

«Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 3-nji maddasyna laýyklykda, Halk Maslahatynyň täze saýlanan agzalarynyň ygtyýarlyklary Halk Maslahatynyň täze çagyrylyşynyň birinji mejlisinde ykrar edilýär.

Soňra hormatly Prezidentimiz Halk Maslahatynyň Mandat toparynyň teklibi boýunça Halk Maslahatynyň agzalarynyň ygtyýarlyklaryny ykrar etmek hakyndaky karary kabul etmelidigini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň agzalaryna Mandat toparynyň teklip edilýän düzümini tassyklamak üçin Halk Maslahatynyň agzalarynyň wagtlaýyn şahsyýetnamalaryny galdyrmak arkaly ses bermegi teklip edildi.

Mandat toparyny saýlamak barada karar kabul edilýär.

Soňra döwlet Baştutanymyz arakesme wagtynda Mejlisiň komitetleriniň ýolbaşçylary bilen gürrüňdeş boldy. Olar milli Liderimiziň kanunçylygy kämilleşdirmek, ilatyň arasynda Garaşsyzlyk eýýamynyň gazananlarynyň ähmiýetini düşündirmek, halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de parlamentiň işine öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak boýunça beren maslahatlaryny üstünlikli ýerine ýetirmäge gönükdirilen toplumlaýyn işleri barada habar berdiler.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow milli kanunçylygy jikme-jik seljermegiň we mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň möhümdigini aýdyp, döwrüň talaplaryna kybap gelýän täze kanunlaryň kabul edilmeginiň hukuk ulgamyny ösdürmäge, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ösüşiň we rowaçlygyň ýoly bilen ynamly gadam urýan Garaşsyz döwletimiziň kanun çykaryjylyk esaslaryny has-da berkitmäge ýardam etjekdigini belledi.

Soňra Mandat toparynyň başlygy M.Geldiýew hasabat bilen çykyş etdi. Ol ilkinji gezek geçirilen Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalarynyň saýlawlarynyň türkmen döwletiniň demokratik sütünlerini pugtalandyrmak, ýurdumyzda asyrlaryň jümmüşinden gözbaş alýan halk häkimiýetlilik ýörelgelerini berkarar etmek babatda uly ähmiýete eýe bolandygyny belledi. Häzir bu ýörelgeler mynasyp dowam etdirilýär hem-de Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başyny başlan we yzygiderli durmuşa geçirýän syýasatynyň esasy ugurlarynyň birine öwrüldi.

Mandat topary Türkmenistanda Saýlawlary we sala salşyklary geçirmek boýunça merkezi toparyň beren resminamalarynyň esasynda Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň agzalarynyň ygtyýarlyklaryny gözden geçirdi. Hususan-da, ses bermegiň ýokary guramaçylyk derejesinde hem-de Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Saýlaw kodeksiniň düzgünlerine, şeýle hem halkara hukugyň kadalaryna laýyklykda geçirilendigi kesgitlenildi.

Soňra Halk Maslahatynyň agzalarynyň ses bermeginiň netijeleri boýunça Halk Maslahatynyň agzalarynyň ygtyýarlyklaryny ykrar etmek hakynda Mandat toparynyň hasabatyny tassyklamak barada karar kabul edildi.

Toparyň agzalaryna wagtlaýyn şahsyýetnamalary hemişelik şahsyýetnamalara çalyşmagy guramak tabşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow arakesmeden soň, mejlisi dowam etmek bilen, Halk Maslahatynyň täze saýlanan agzalaryny tüýs ýürekden gutlady. Olara berk jan saglygyny, işde üstünlikleri arzuw edip, özlerine bildirilen ynamy ödejekdiklerine ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 80-nji maddasyna hem-de «Türkmenistanyň Milli Geňeşi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 10-njy maddasyna laýyklykda, Halk Maslahatynyň agzalarynyň hataryndan Halk Maslahatynyň Başlygyny, onuň orunbasaryny saýlamak, Halk Maslahatynyň komitetlerini döredip, olaryň başlyklaryny saýlamak meseleleriniň mejlisiň gün tertibine girizilen esasy meselelerdigini belledi.

Halk Maslahatynyň agzalarynyň adyndan Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy saýlamak hakynda teklip beýan edilýär.

Mejlise gatnaşyjylaryň el çarpyşmagynda Halk Maslahatynyň agzasy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady gizlin ses bermek üçin býulletene girizilýär.

Şu mesele boýunça ses bermegi geçirmek üçin Ses sanaýjy topary saýlamak teklip edilýär.

Halk Maslahatynyň agzalary teklip edilen düzüm bilen tanşyp, ony ses bermek arkaly tassyklamak bilen, Ses sanaýjy topary hakyndaky karary kabul etdiler. Toparyň saýlanylan başlygy H.Hajyýew Halk Maslahatynyň agzalaryna ses bermegiň tertibini düşündirýär.

Soňra arakesme yglan edilýär. Onuň barşynda mejlisler zalynyň eýwanynda Halk Maslahatynyň Başlygyny saýlamak üçin gizlin ses berilýär. Munuň özi ýurdumyzda saýlawlaryň milli demokratik ýörelgeleriň esasynda geçirilýändiginiň nobatdaky subutnamasyna öwrüldi. Şeýlelikde, mejlise gatnaşyjylar ykbal ähmiýetli çözgüdiň kabul edilmegine mynasyp goşantlaryny goşdular.

Ses sanamak işi tamamlanandan soň, mejlis Halk Maslahatynyň Ses sanaýjy toparynyň başlygy H.Hajyýewiň hasabaty bilen dowam etdi, ol ses bermegiň netijelerini yglan etdi.

Hasabat Halk Maslahatynyň agzalary tarapyndan biragyzdan makullanyldy, olar Halk Maslahatynyň Ses sanaýjy toparynyň teswirnamasyny tassyklamak üçin ses berdiler.

Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy hakynda karar sese goýuldy, resminama biragyzdan kabul edildi.

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň agzalaryna ýüzlenip, olara bildiren ýokary ynamy — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň iki palataly parlamentiniň döredilýän guramaçylyk döwründe Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň ygtyýarlyklaryny, şol bir wagtda amala aşyrmaga aýratyn hukugy berendikleri üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Men bu waka uly hormatyň hem-de halkymyzyň öňündäki belent jogapkärçiligiň nyşany hökmünde garaýaryn diýip, milli Liderimiz bu ynamy ödemek üçin ähli tagallalary etjekdigine, palatalaryň we tutuş Milli Geňeşiň doly bahaly işlemegi üçin hemmetaraplaýyn kömek berjekdigine ynandyrdy.

Soňra Halk Maslahatynyň agzasy K.Babaýewi Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasarlygyna saýlamak hakynda mesele sese goýuldy.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary hakynda karar kabul edilýär. Halk Maslahatynyň Başlygynyň saýlanylan orunbasary özüne bildirilen ynam üçin döwlet Baştutanymyza, Halk Maslahatynyň agzalaryna hoşallygyny beýan edip, ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmäge, halkymyzyň durmuş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen wezipeleri çözmek üçin ähli tagallalary etjekdigine ynandyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow K.Babaýewi Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary wezipesine saýlanylmagy bilen gutlap, bu wezipede alyp barjak işlerinde oňa uly üstünlikleri arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi dowam edip, islendik edaranyň işini netijeli alyp barmak we dolandyrmak üçin onuň düzümini oýlanyşykly döretmegiň möhüm ähmiýetiniň bardygyny belledi.

Halk Maslahatynyň durmuşa geçirmeli işleri bilen baglylykda, onuň düzüminde bäş komiteti döretmek teklip edildi. Olar Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitet; Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitet; Ylym, bilim, sanly ulgam, sport we medeniýet baradaky komitet; Sebitleýin ösüş, daşky gurşawy goramak we agrosenagat syýasaty baradaky komitet; Halkara meseleler baradaky komitet bolup durýar.

Göni ses bermek arkaly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň komitetlerini döretmek hakynda Halk Maslahatynyň karary biragyzdan tassyklanyldy.

Soňra Halk Maslahatynyň komitetleriniň başlyklaryny we olaryň orunbasarlaryny saýlamak hakyndaky meselä garaldy.

Ilki bilen, Halk Maslahatynyň Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiniň başlygyny saýlamak baradaky meselä seredildi. Bu komitetiň işiniň esasy maksady döwletimiziň adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça alyp barýan ynsanperwer syýasatyny kanunçylyk taýdan üpjün etmek bolup, halkara hukuk kadalary esasynda kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmekden ybaratdyr. Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiň başlygy wezipesine Halk Maslahatynyň agzasy M.Taganow, onuň orunbasary wezipesine D.Gulmanowa saýlanyldy.

Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitetiň esasy işi Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlaryny durmuşa geçirmäge hem-de ýurdumyzy strategik taýdan özgertmäge gönükdiriler. Döwletimiziň ykdysady kuwwatyny berkitmek hem-de ýokarlandyrmak, ýurdumyzyň depginli ösüşini üpjün etmek bolar. Şeýle hem senagat, maýa goýumlary we innowasiýa işi, netijeli býujet, salgyt, bank syýasatyny alyp barmagyň hem-de kiçi we orta telekeçiligi goldamagyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmekden ybaratdyr.

Halk Maslahatynyň agzalarynyň teklibi boýunça bu komitete G.Agaýew ýolbaşçylyk eder. Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitetiň başlygynyň orunbasary wezipesine M.Halnazarow saýlanyldy.

Soňra Ylym, bilim, sanly ulgam, sport we medeniýet baradaky komitetiň başlygyny saýlamak hakynda meselä seredildi. Bu komitetiň esasy işi şol ugurlarda kanunçylygy kämilleşdirmekden, raýatlar, Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary, ýurdumyzyň ministrlikleri we pudak edaralary hem-de halkara guramalar bilen ysnyşykly hyzmatdaşlyk etmekden ybaratdyr. Bu komitetiň agzalary halkymyzyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga gönükdirilen täze konsepsiýalary, döwlet maksatnamalaryny we meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga hem-de amala aşyrmaga işjeň gatnaşmalydyrlar.

Ses bermegiň netijeleri boýunça ady agzalan komitetiň başlygy wezipesine B.Seýidowa saýlanyldy.

Sebitleýin ösüş, daşky gurşawy goramak we agrosenagat syýasaty baradaky komitetiň başlygyny saýlamak hakyndaky meselä geçmek bilen, bu komitetiň esasy wezipesiniň şol ugurlarda kanunçylyk esaslaryny kämilleşdirmekden ybaratdygy bellenildi.

Sebitleýin ösüş, daşky gurşawy goramak we agrosenagat syýasaty baradaky komitetiň başlygy wezipesine Ç.Babanyýazow, komitetiň başlygynyň orunbasary wezipesine B.Orazmämmedow biragyzdan saýlanyldy.

Soňra Halk Maslahatynyň Halkara meseleler baradaky komitetiniň başlygy saýlanyldy, bu komitetiň esasy wezipesi Türkmenistanyň daşary syýasatyny kanunçylyk taýdan üpjün etmek, şol sanda daşary döwletler bilen halkara gatnaşyklary ösdürmek, Birleşen Milletler Guramasy hem-de beýleki abraýly halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn ykdysady we syýasy hyzmatdaşlygy netijeli dowam etdirmek bolup durýar. Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu işler Halk Maslahatynyň esasy wezipeleriniň biri bolmalydyr.

Halkara meseleleri baradaky komitetiň başlygy wezipesine M.Bäşimowa biragyzdan saýlanyldy.

Bu meseleler boýunça Halk Maslahatynyň degişli kararlary kabul edildi.

Şeýlelikde, ýokary derejede guralan hem-de gadymy demokratik ýörelgelere esaslanýan ses bermek kadasy geçirilen saýlawlaryň bildirilýän talaplara kybap gelýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüldi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň komitetleriniň täze saýlanan ýolbaşçylaryny tüýs ýürekden gutlap, olara berk jan saglygyny, alyp barjak işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Maslahat köşgüniň binasynda Halk Maslahatynyň agzalarynyň hem-de Mejlisiň deputatlarynyň, Ministrler Kabinetiniň agzalarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, syýasy partiýalaryň, jemgyýetçilik guramalarynyň, habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň iki palatasynyň bilelikdäki mejlisi geçirildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mejlisi açyp, Halk Maslahatynyň guramaçylyk mejlisiniň tamamlanandygyny aýtdy. Mejlisde birnäçe guramaçylyk meseleleriniň çözülendigini belläp, döwlet Baştutanymyz Milli Geňeşiň täze palatasynyň öz işine başlamagy bilen ýygnananlary gutlady.

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Soňra milli Liderimiz Mejlisiň Başlygy G.Mämmedowany we Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary K.Babaýewi prezidiuma çagyrdy.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň iki palataly ulgamynyň döredilmegi bilen, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň durmuşynda täze tapgyryň başlanýandygyny belledi. Bu tapgyryň esasy manysy ýurdumyzyň döwlet özygtyýarlylygyny we Garaşsyzlygyny mundan beýläk-de berkitmek bilen baglydyr. Berkarar döwletimiziň baky Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny işjeň durmuşa geçirmekden, depginli durmuş-ykdysady ösüşini gazanmakdan, hoşniýetli we ynsanperwer syýasaty amala aşyryp, dünýäniň ösen döwletleriniň derejesine çykarmakdan ybaratdyr.

Mälim bolşy ýaly, iki palataly parlament dünýäniň köp ýurtlarynda üstünlikli hereket edýär. Bu parlamentleriň öz ösüşiniň birnäçe tapgyryny geçendigini bellemek gerek. Şu nukdaýnazardan, ýurdumyzyň kanun çykaryjy edarasyny döwrebap ýagdaýa getirmek üçin milli parlamentde jemgyýetimiziň ähli gatlaklarynyň wekilleriniň bolmagyna amatly şertler döredilmelidir.

Döwlet Baştutanymyz parlamentde häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň çözülmelidigini hem-de kanunlary taýýarlamagyň we ulanmagyň ýagdaýynyň gowulandyrylmalydygyny, kabul edilen milli maksatnamalaryň ýerine ýetirilişine gözegçiligiň güýçlendirilmelidigini belläp, şu maksatlara ýetmekde bilelikde, arkalaşykly işlemegiň ýola goýuljakdygyny nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow taryhy waka — Türkmenistanyň döwlet gurluşynda täze kanun çykaryjy edaranyň, ýagny Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň döredilendigi barada aýdyp, Halk Maslahatynyň birinji mejlisinde ýolbaşçylary wezipä bellemek hem-de degişli komitetleri döretmek barada kararlaryň kabul edilendigini habar berdi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlyklygyna Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedow saýlanyldy. Halk Maslahatynyň Başlygynyň orunbasary wezipesine K.Babaýewi saýladylar.

Halk Maslahatynyň amala aşyrmaly işleri bilen baglylykda, onuň düzüminde bäş komitet, ýagny Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitet (başlygy M.Taganow); Ykdysadyýet, maliýe we durmuş syýasaty baradaky komitet (başlygy G.Agaýew); Ylym, bilim, sanly ulgam, sport we medeniýet baradaky komitet (başlygy B.Seýidowa); Sebitleýin ösüş, daşky gurşawy goramak we agrosenagat syýasaty baradaky komitet (başlygy Ç.Babanyýazow); Halkara meseleler baradaky komitet (başlygy M.Bäşimowa) döredildi.

Soňra Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy G.Mämmedowa söz berildi. Mejlisiň Başlygy Türkmenistanyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygynyň, “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” ýylynyň hem-de ak mermerli, merjen şäherimiz Aşgabadyň 140 ýyllygynyň uly dabaralara beslenýän günlerinde täze kanun çykaryjy edaranyň — Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň bilelikdäki mejlisine iki palatanyň agzalary bolup, deňhukuklylyk esasda gatnaşmagyň miýesser edendigini belledi.

G.Mämmedowa munuň ýurdumyzyň durmuşynda taryhy wakadygyny belläp, Halk Maslahatynyň birinji çagyrylyşynyň agzalarynyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlyklygyna biragyzdan saýlandygyny buýsanç bilen habar berdi.

Gahryman Arkadagymyzyň bu jogapkärli we hormatly wezipä biragyzdan saýlanylmagy halkymyzyň rowaçlygyň ýoly bilen ynamly öňe alyp barýan milli Lideriniň töweregine mäkäm jebisleşendiginiň, hormatly Prezidentimize berk ynamynyň aýdyň subutnamasydyr.

Garaşsyz Watanymyz ýokary depginler bilen ösýär, döwlet gurluşynyň esaslary we parlament gurluşy kämilleşdirilýär. Örän gadymy medeniýetiň eýeleri bolan türkmenler geçmişde ýüzýyllyklaryň dowamynda dünýäniň çar künjeginde ençeme döwletleri gurupdyrlar.

Bu gün türkmen halkynyň baý taryhy mirasyna, döwlet gurmak tejribesine, onuň syýasy we hukuk medeniýetine esaslanýan döwletliliginiň häzirki zaman nusgasynyň kemala getirilmegi hem-de ösdürilmegi tutuşlygyna hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady hem-de beýik işleri bilen baglanyşyklydyr.

Mejlisiň Başlygy mähriban halkymyza we ata Watanymyza birkemsiz gulluk etmegiň ajaýyp nusgasyny görkezýän milli Liderimize Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň ygtyýarlyklaryny amala aşyrmakda aýratyn hukuk berilmeginiň kanunalaýykdygyny belledi.

Ýurdumyzda konstitusion özgertmeleriň durmuşa geçirilmegi “Döwlet adam üçindir!” diýen ynsanperwer taglymatda öz beýanyny tapan baş maksada — Watanymyzyň gülläp ösmegine we halkymyzyň abadançylygynyň gazanylmagyna gönükdirilendir. Biziň ýurdumyz taryhda ilkinji gezek iki palataly kanun çykaryjy ulgama gadam basýar, iki palatanyň agzybirlikde we jebislikde işlemegini üpjün etmekde milli Liderimiziň döwleti dolandyrmakdaky baý tejribesi möhüm ähmiýete eýe bolar.

Mejlisiň Başlygy hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy wezipesine saýlanylmagy, şeýle hem Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň döredilip, öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady hem-de milli Liderimize berk jan saglygyny, başynyň dik, mertebesiniň belent, ömrüniň uzak bolmagyny, halkymyzyň bagtyýarlygynyň, ýurdumyzyň abadançylygynyň bähbidine alyp barýan beýik işleriniň mundan beýläk-de rowaç almagyny arzuw etdi. Döwletimiziň durmuşyndaky bolup geçen taryhy waka halkymyzyň agzybirliginiň we jebisliginiň, Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň durmuşyna işjeň gatnaşýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.

Soňra Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa uly hormat bilen söz berildi.

Milli Liderimiz ýygnananlara ýüzlenip, häzirki döwürde Türkmenistanyň giň gerimli özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe barýandygyny, şoňa görä-de, Halk Maslahatynyň agzalarynyň öňünde örän uly wezipeleriň durýandygyny nygtady. Biz döwletimizi syýasy, ykdysady, durmuş we medeni babatda ösdürmek boýunça kanun çykaryjylygy kämilleşdirmäge ýardam bermelidiris. «Döwlet adam üçindir!» diýen şygarymyza esaslanýan ynsanperwer hem-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmaga gönükdirilen ugrumyzy has netijeli durmuşa geçirmäge hemaýat etmelidiris.

Nygtalyşy ýaly, şoňa görä-de, Halk Maslahaty öňde goýlan wezipelerden ugur alyp, birnäçe möhüm ugurlar boýunça netijeli işlemelidir.

Raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny goramak milli parlamentiň kanun çykaryjylyk işiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzyň Esasy Kanuny biziň milli tejribämize, halkara hukugyň kadalaryna laýyk gelmegini göz öňünde tutýan ähli hukuklary we azatlyklary kepillendirýär.

Esasy Kanunymyza laýyklykda, her bir adamyň öz abraýyny we mertebesini hem-de erkinligini goramaga, Türkmenistanyň çäklerinde erkin hereket etmäge, ýaşajak ýerini saýlap almaga hukugy bardyr. Her bir adama pikir we söz azatlygy kepillendirilýär.

Türkmenistanyň raýatlarynyň jemgyýetiň we döwletiň işini dolandyrmaga göni, şeýle hem erkin saýlanan wekilleriniň üsti bilen gatnaşmaga, döwlet häkimiýet we ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralaryna saýlamaga hem-de saýlanmaga hukugy bardyr.

Türkmenistanyň raýatlarynyň öz ukyplaryna we hünär taýýarlygyna laýyklykda, döwlet gullugynda işlemäge deň hukugy bardyr.

Her bir adamyň telekeçilik we kanunda gadagan edilmedik beýleki ykdysady iş bilen meşgullanmak üçin öz başarnygyny hem-de emlägini erkin peýdalanmaga hukugy bardyr. Ol öz islegi boýunça hünär, kär hem-de iş ýerini seçip alyp biler. Sagdyn we howpsuz iş şertlerini gazanyp, dynç alyp, saglygyny gorap, bilim alyp biler. Ol medeni durmuşa gatnaşyp biler, onuň çeper, ylmy we tehniki döredijilige erkinligi üpjün ediler.

Durmuşy we saglygy üçin amatly daşarky gurşaw dörediler. Ekologiýa kanunçylygynyň bozulmagy ýa-da tebigy heläkçilik netijesinde onuň saglygyna hem-de emlägine ýetirilen zeleliň ýagdaýy hakyndaky ygtybarly maglumatlary almaga we onuň öweziniň dolunmagyna hukugy bardyr.

Her bir raýatyň ýaşaýyş jaýyna, ýaşaýyş jaýyny almakda we edinmekde hem-de özbaşdak ýaşaýyş jaýyny gurmakda, durmuş taýdan üpjünçilikde döwlet goldawyny almaga hukugy bardyr.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň agzalarynyň raýatlaryň Esasy Kanunymyzda beýan edilen hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça degişli işleri geçirmelidiklerini, döwletimiziň adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça alyp barýan ynsanperwer syýasatyny kanunçylyk taýdan üpjün etmelidiklerini, şeýle hem döwletimiziň kanunçylyk binýadyny halkara hukugyň adam hukuklaryny düzgünleşdirýän kadalary esasynda mundan beýläk-de kämilleşdirmelidiklerini nygtady.

Adalat, içeri işler, prokuratura we beýleki hukuk goraýjy edaralaryň hukugy ulanyş hem-de adalatly kazyýet işiniň halkara kadalara laýyklykda alnyp barylmagy Halk Maslahatynyň agzalarynyň gözegçiliginde bolmalydyr.

Şeýle hem olar raýatlyk, jemgyýetçilik we dini guramalar hakyndaky, raýat, jenaýat we administratiw kanunçylyk boýunça täze kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamalydyr. Raýatlara hukuk kömegini bermelidir, olaryň hukuklaryny goramalydyr.

Halk Maslahatynyň işi milli howpsuzlyk, goranmak we beýleki hukuk goraýjy edaralaryň döwlet ulgamlarynyň işini kanunçylyk taýdan pugtalandyrmagyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmäge gönükdirilmelidir.

Şeýle hem döwlet gurluşy, kadalaşdyryjy hukuk namalary, harby gulluk, mobilizasiýa, raýat goranyşy, ýangyn howpsuzlygy boýunça kanunçylyk işini alyp barmagy esasy wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. Bu işler harby gullukçylary durmuş taýdan goramagy, terrorçylyga, adam söwdasyna garşy göreşmegi, dessin-agtaryş işlerini geçirmegi, adatdan daşary ýagdaýlary we beýleki ugurlary öz içine almalydyr.

Milli Liderimiziň sözlerine görä, Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlaryny durmuşa geçirmek we ýurdumyzy strategik taýdan özgertmek Halk Maslahatynyň işiniň esasy ugurlarynyň biri bolmalydyr. Bu işler döwletimiziň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga we ýokarlandyrmaga, depginli ösüşini üpjün etmäge gönükdirilmelidir.

Bu çäreler senagatyň, maýa goýumlarynyň we innowasion işiň hukuk esaslaryny kämilleşdirmegi göz öňünde tutmalydyr. Netijeli býujet, salgyt, bank syýasatyny alyp barmalydyr hem-de kiçi we orta telekeçiligi goldamalydyr.

Bellenilişi ýaly, Garaşsyz Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de berkitmek, gülläp ösmegini gazanmak, dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagyny üpjün etmek, şeýle hem mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmak maksady bilen, durmuş-ykdysady ösüş boýunça ençeme maksatnamalar kabul edildi.

Türkmenistanyň Mejlisi we Ministrler Kabineti bilen bilelikde Döwlet býujetini işläp taýýarlamak hem-de tassyklamak boýunça degişli işler geçirilmelidir. Býujetiň ýerine ýetirilişine, şeýle hem maýa goýum syýasatynyň, salgyt, bank we söwda syýasatynyň amala aşyrylyşyna gözegçilik etmeli. Nyrhlary we bahalary emele getirmek işiniň hukuk esaslaryny üpjün etmeli. Kiçi we orta telekeçiligi hukuk taýdan goldamagy, kärhanalaryň eýeçiligini hem-de işini üpjün etmegiň kanuny esaslaryny berkitmeli.

Biziň häkimiýetiň kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji şahalary boýunça alyp barýan syýasatymyz bazar ykdysadyýetini ösdürmek bilen, demokratik, hukuk, dünýewi döwleti, ynsanperwer, adalatly jemgyýeti döretmegi göz öňünde tutýar. Amala aşyrylýan bu syýasat halkymyzyň ertirki güne bolan ynamyny artdyrýar, öz Watanyna buýsanjyny we söýgüsini pugtalandyrýar. Biziň milli ykdysadyýetimiziň depginli ösüşi jemgyýetimiziň hil taýdan täze derejä çykmagy üçin esas bolup hyzmat edýär diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Bazar gatnaşyklaryna geçmegi çaltlandyrmak, hususan-da, ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz pudagyny ýokary depginler bilen ösdürmek önümçiligiň çalt hem-de durnukly ösüşini talap edýär. Bu bolsa, öz gezeginde, ýurdumyzda telekeçiligi ösdürmegi, daşary ýurt maýa goýumlaryny işjeň çekmegi, hojalygy dolandyrmagyň täze görnüşlerini we usullaryny ornaşdyrmagy talap edýär.

Ýangyç-energetika toplumynyň we beýleki möhüm pudaklaryň, şol sanda dokma we himiýa senagatynyň, gurluşyk pudagynyň kuwwatyny ýokarlandyrmagy öz içine alýar. Ulag-kommunikasiýa üpjünçilik ulgamlaryny giňeltmek boýunça işleriň depginini çaltlandyrmagy hem göz öňünde tutýar.

Milli Liderimiz ýurdumyzda giň möçberli ykdysady özgertmeleri amala aşyrmak bilen, pudaklary sazlaşykly ösdürmäge, çig mal öndürmekden taýýar harytlary öndürmäge esasy üns berilýändigini belledi. Şoňa görä-de, ýurdumyzyň sebitlerinde senagat, oba hojalyk zolaklaryny we beýleki zolaklary döretmegi kanun taýdan üpjün etmäge möhüm ähmiýet berilmelidir. Şunuň bilen baglylykda, şol zolaklarda täze iş orunlaryny döretmegi höweslendirmek üçin kanun çykaryjylyk derejesinde amatly şertleriň üpjün edilmelidigi nygtaldy.

Durmuş maksatly desgalaryň ilata elýeterli bolmagy, aýratyn-da, mätäçlik çekýän raýatlaryň isleglerini kanagatlandyrmak üçin ýaşaýyş jaýlarynyň ýokary depginler bilen gurulmagy örän möhüm wezipe bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi.

Önümçilik kärhanalaryny, şol sanda senagat toplumlaryny ösdürmek biziň kabul eden maksatnamalarymyzda göz öňünde tutulan möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Munuň üçin bolsa çig mal serişdelerini we işçi güýjüni netijeli peýdalanmak maksady bilen, degişli guramaçylyk, dolandyryş, maliýe we hukuk şertlerini kämilleşdirmek zerurdyr. Şu nukdaýnazardan, biz welaýat we etrap merkezlerinde köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň gurulmagyny üpjün etmelidiris. Şeýle hem dürli ugurlarda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça teklipleriň üstünde işlemelidiris. Bu ugurda biziň ahyrky maksadymyz obalarda we şäherlerde her bir adam üçin amatly ýaşaýyş-durmuş şertlerini döretmek bolup durýar diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz öňde durýan möhüm wezipeler barada aýdyp, ýerli ýerine ýetiriji häkimiýet edaralary, ýagny Geňeşler, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň obanyň öňdebaryjy ýaşaýjylary bolan mekdep mugallymlary, saglygy goraýyş işgärleri bilen bilelikde ilat arasynda geçirilýän düşündiriş hem-de terbiýeçilik işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmalydyklaryny, şeýle hem oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, kanunlary ýerine ýetirmek, hukuk tertibini üpjün etmek hem-de her bir maşgalanyň meselesini öwrenmek boýunça teklipleri taýýarlamalydyklaryny nygtady.

Biziň halkymyzda «Maslahatly biçilen don gysga bolmaz» diýilýär. Şoňa görä-de, Geňeşler Halk Maslahatynyň agzalary bilen ysnyşykly gatnaşykda bolmalydyr, her bir meseläni olar bilen ylalaşyp, geňeşip çözmelidir. Şolaryň üsti bilen Halk Maslahatynyň komitetlerine öz çäkleriniň ykdysady, durmuş we medeni ösüşiniň esasy ugurlary boýunça teklipleri garamak üçin bermelidir.

Şunuň bilen baglylykda, Halk Maslahatynyň agzalarynyň jemgyýetçilik durmuşynyň we ähli wakalaryň içinde bolmalydygy, olaryň Geňeşleriň arçynlary we agzalary, ýerli öňdebaryjy işgärler bilen ýygy-ýygydan duşuşyp, söhbetdeş bolmalydygy nygtaldy. Şeýle pikir alyşmalar hereket edýän kanunçylyga üýtgetmeleri girizmek üçin peýdaly maglumat almaga, täze kanunlary kabul etmäge we geçirilýän özgertmelere işjeň häsiýet bermäge mümkinçilik döreder.

Şoňa görä-de, Halk Maslahatynyň komitetleri degişli ministrliklere we pudak edaralaryna ýüz tutmak arkaly olaryň öňünde raýatlarymyzyň gyzyklanýan anyk soraglaryny goýmalydyr. Öňe sürülýän soraglaryň öz wagtynda we doly çözülmegini gazanmalydyr. Häkimiýetiň ýerine ýetiriji we kanun çykaryjy şahalarynyň sazlaşykly işlemeginiň zerurdygyna hem üns çekildi.

Ylym, bilim, sanly ulgam, medeniýet, syýahatçylyk, sport we ýaşlar syýasaty babatda kanunçylygy kämilleşdirmek hem Halk Maslahatynyň işiniň esasy ugurlarynyň biri bolmalydyr. Halk Maslahaty raýatlar, Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary, ýurdumyzyň ministrlikleri we pudak edaralary hem-de halkara guramalar bilen ysnyşykly hyzmatdaşlygy ýola goýmalydyr.

Döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky ilkinji nobatdaky wezipeleri kesgitläp, Halk Maslahatynyň agzalarynyň halkymyzyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga gönükdirilen täze konsepsiýalary, döwlet maksatnamalaryny we meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga, durmuşa geçirmäge, şeýle-de ilat arasynda, esasan hem, ýaşlaryň arasynda içeri we daşary syýasaty, milli kanunçylygy wagyz etmäge işjeň gatnaşmalydygyny belledi.

Bu işler Watana söýgini döretmelidir, ata-babalarymyzdan miras galan milli däp-dessurlarymyzy, maşgala mukaddesligini gorap saklamagy we hormatlamagy üpjün etmelidir. Daşky gurşawy goramagy, sagdyn durmuş kadalarynyň, sanly ulgamyň ähmiýetini, ýaramaz endiklere garşy göreşmegi gazanmalydyr.

Türkmen halkynyň gözbaşyny gadymyýetden alyp gaýdýan ruhy dünýäsi häzirki döwürde milletimiziň ruhy ýagdaýyny emele getirdi, jemgyýetimiziň gündelik durmuşynda özara gatnaşyklaryň esasyna öwrüldi. Dostlugyň we ynsanperwerligiň kadalarydyr kabul edilen düşünjeleri biziň dünýä halklary bilen alyp barýan gatnaşyklarymyzyň esasyny düzýär we ählumumy parahatçylygyň hatyrasyna ýokary maksatlara eýe bolýar. Milletimiziň ruhy galkynyşy maşgala ahlagyny we garyndaşlyk gatnaşyklaryny hem öz içine alýar. Biziň halkymyz maşgala ruhy-ahlak gymmatlyklaryny gorap saklamagy başardy diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow buýsanç bilen belledi.

Şunda döwlet Baştutanymyz demokratiýanyň we bitewi dolandyryşyň ilkinji sapaklarynyň maşgaladan başlanýandygyny nygtady, sebäbi maşgala türkmen jemgyýetiniň binýady bolup durýar.

Şuny nazara alyp, Türkmenistanyň Milli Geňeşi maşgalany goldamaga gönükdirilen işlere örän işjeň gatnaşmalydyr. Ilkinji nobatda, biziň çagalary terbiýeleýän raýatlarymyzy iş bilen doly üpjün etmek möhümdir.

Jemgyýet diňe bir döwlet häkimiýet we dolandyryş edarasy bolman, eýsem, dürli jemgyýetçilik guramalaryny öz içine alýan hereketlendiriji güýç hem bolup durýar. Bu guramalar raýatlarymyzda ajaýyp geljege ynam döredýär, onuň isleglerini we arzuwlaryny amala aşyrýar.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz ýurdumyzyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda jemgyýetçilik guramalarynyň işini täze mazmun bilen berkitmek zerurlygynyň ýüze çykandygyny nygtady. Olaryň işi we çözgütleri geljekde şu günüň talaplaryna, täze özgertmeler zamanasynyň taglymatyna we syýasatyna laýyk gelmelidir.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Hökümet bilen bilelikde jemgyýetimizi we halkymyzy ýaramaz endiklerden goramak boýunça hem maksada gönükdirilen işleri alyp barmalydygy, ruhy-ahlak we medeni gymmatlyklarymyzy, däp-dessurlarymyzy wagyz etmelidigi, raýatlarymyzy Watana hem-de mähriban topraga söýgi ruhunda mynasyp terbiýelemäge gatnaşmalydygy bellenildi.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe bilim ulgamyny özgertmek ideologiýamyzyň we syýasatymyzyň möhüm ugry bolup durýar. Bu bolsa ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny, dünýä jemgyýetçiligine goşulmagynyň we bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmagyň esasy şertlerini düýpli döwrebap ýagdaýa getirmegi talap edýär. Bu işler ykdysadyýetimiziň, ylmyň, tehnologiýalaryň we medeniýetiň ähli ugurlarynda tejribeli, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak bilen gönüden-göni baglydyr.

Şeýle hem ýurdumyzda amala aşyrylýan maksatnamalaýyn işleriň netijesinde, ylym, bilim, medeniýet, syýahatçylyk we sport ulgamlarynyň uly üstünlikleri gazanandygy we ýokary derejä ýetendigi bellenildi.

Ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny sanly ulgama geçirmek maksady bilen, hünärmenleriň degişli taýýarlygy alnyp barylýar we innowasion tehnologiýalar önümçilige ornaşdyrylýar.

Ýaşlar syýasaty hem biziň alyp barýan döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Biziň esasy maksadymyz ýaş nesillerimiziň häzirki zaman bilimlerini ele almagyny, saglygyny we hemmetaraplaýyn ösüşini gazanmagy üpjün etmekden, watançylyk ruhunda terbiýelemekden, olaryň hukuklaryny hem-de durmuş kepilliklerini üpjün etmekden ybaratdyr diýip, milli Liderimiz sözüni dowam etdi.

Halk Maslahatynyň agzalarynyň halkymyzyň medeni mirasyny goramak we geljekki nesillere ýetirmek boýunça hem degişli işleri geçirmeginiň, milli ruhy-medeni gymmatlyklary, däp-dessurlarymyzy dikeltmek boýunça işi dowam etmeginiň, ilatymyzyň bilimini we umumy medeniýetini ýokarlandyryp, dünýä standartlaryna ýetirmek we ene dilimizi ösdürmek babatda zerur işleri alyp barmagynyň möhümdigi bellenildi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň täze düzüminiň öňünde biziň milli baýlyklarymyzy goramaga gönükdirilen kanun çykaryjylyk işini alyp barmak boýunça hem uly wezipeler durýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Türkmenistanyň tebigaty biziň milli baýlygymyzdyr. Biz ony gorap saklamalydyrys we miras hökmünde geljekki nesillerimize ýetirmelidiris. Biz adamlarda daşky gurşawy ekologiýa taýdan goramagyň zerurlygy baradaky düşünjäni berkitmek, ilatyň aňyna arassa ekologiýa düşünjesini ornaşdyrmak, topragymyzyň tebigy baýlyklaryny aýawly peýdalanmak garaýyşlaryny terbiýelemek barada yzygiderli alada etmelidiris. Şu meselede Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň öňünde oba hojalygynda geçirýän giň gerimli özgertmelerimize ýardam berýän işleri amala aşyrmak wezipesi durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Şoňa görä-de, oba hojalygyny dolandyrmagyň we gurluş özgertmelerini geçirmegiň, ýer we suw serişdelerini aýawly peýdalanmagyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmek boýunça işleri durmuşa geçirmek zerurdyr. Bu işleriň maksady ýurdumyzyň azyk garaşsyzlygyny pugtalandyrmakdan ybaratdyr.

Milli Liderimiz sözüni dowam edip, häzirki döwürde oba hojalygyny depginli ösdürmek boýunça çäreleriň amala aşyrylýandygyny aýtdy. Ýer we suw serişdelerini aýawly peýdalanmak, ýerleri oýlanyşykly özleşdirmek, ähli agrotehniki çäreleri öz wagtynda we ýokary hilli geçirmek üçin zerur işler alnyp barylýar. Azyk önümlerini öndürmek bilen bagly döwlet hem-de hususy pudak ösdürilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň azyk bazaryny has-da giňeltmek, ony ýokary hilli we elýeterli bahadan ýerli azyk önümleri bilen doly üpjün etmek üçin mümkinçilik berer.

Ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmek hem Halk Maslahatynyň kanun çykaryjylyk işiniň örän möhüm ugurlarynyň biridir. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, munuň özi obalarymyzy we şäherlerimizi ösdürmegiň ýokary derejesini üpjün etmekdir, tebigaty gorap saklap, tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmakdyr we ýurdumyzyň ekologiýa howpsuzlygyny berkitmekdir. Oba hojalygynda, ýagny ýer, suw, tokaý, atmosfera, howa, ösümlik we haýwanat dünýäsi, ekologiýa seljerişi hem-de beýleki soraglar bilen bagly amala aşyrylýan giň gerimli işlerdir. Muňa şeýle hem oba hojalygy babatda ekerançylygy, maldarçylygy, tohumçylygy, seleksiýany, karantini, gaýtadan işleýän senagaty ösdürmek, daýhan birleşikleriniň we hojalyklarynyň hem-de oba hojalygy we beýleki meseleler bilen meşgullanýan başga kärhanalaryň işiniň hukuk üpjünçiligini amala aşyrmak degişlidir.

Halk Maslahatynyň agzalarynyň ýerli wekilçilikli häkimiýet hem-de öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň işine-de uly üns bermeginiň zerurdygy barada aýdyp, milli Liderimiz bu edaralaryň işiniň hukuk esaslaryny kämilleşdirmegi, geljekde olaryň ygtyýarlyklaryny giňeltmegi, işine kömek bermegi esasy wezipeler hökmünde kesgitledi. Beýleki häkimiýet we dolandyryş edaralary bilen hyzmatdaşlygy kämilleşdirmegiň, ýurdumyzyň Hökümeti bilen işleri alyp barmak boýunça degişli teklipleri işläp taýýarlamagyň zerurdygy nygtaldy.

Milli Liderimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, Halk Maslahatynyň halkara meselelere degişli geçirýän köptaraplaýyn işiniň-de möhüm orun eýeleýändigini belledi. Dürli ýurtlar bilen halkara gatnaşyklary, Birleşen Milletler Guramasy we beýleki abraýly halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmek Halk Maslahatynyň esasy wezipeleriniň biridir.

Biziň döwletimiz «Açyk gapylar» syýasatyny amala aşyrmak bilen, hemmeler üçin düşnükli bolan anyk daşary syýasy ugry alyp barýar. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýy sebitde we bütin dünýäde häzirki zaman syýasy garaýyşlarynydyr usullaryny ulanmak üçin giň mümkinçilikleri berýär. Bu bolsa özara ynanyşmak hem-de düşünişmek üçin tagallalary birleşdirmek, medeni gatnaşyklary ösdürmek, dünýä derejesinde umumy meseleleri çözmek üçin örän möhümdir.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, biziň öňe sürýän başlangyçlarymyzy esaslandyrmak hem-de ösdürmek üçin daşary syýasy ugurda beýleki döwletler bilen hyzmatdaşlyk etmekde halkara hukuk resminamalaryny işläp taýýarlamak boýunça kanunçylyk işiniň geçirilmegi hem zerur bolup durýar.

Şeýle hem hyzmatdaş döwletlerimiziň ählisi bilen işjeň gatnaşyklary ösdürmek zerurdyr. Türkmenistan hiç kimiň bähbitlerini çäklendirmeýär, şol bir wagtda bolsa haýsydyr bir ugurda öz Garaşsyzlygynyň çäklendirilmegine, döwletimiziň içerki işlerine gatyşylmagyna ýol bermeýär. Ýurdumyz esasy konstitusion gurluşyna we hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna ters gelýän ýagdaýlar hökmünde azatlykdan zorlukly mahrum edilmegine garşy durýar.

Biz halkymyzyň düýpli bähbitlerinden ugur alýarys, bu bähbitler döwlet häkimiýetiniň ýeke-täk daýanjydyr, öz Garaşsyzlygymyzy goramagy üpjün edýändir diýip, milli Liderimiz nygtady.

Bize goşulyşmazlyk düzgünlerine eýerýän, döwlet Garaşsyzlygymyzy hormatlaýan, deňhukuklylyk we özara bähbitli garaýyşlary ileri tutýan hyzmatdaşlar zerurdyr. Şoňa görä-de, häzirki döwürde döwletimiziň alyp barýan daşary syýasatynyň esaslaryny anyk kanunçylyk taýdan goldamak zerur bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow daşary ýurt firmalaryny we kompaniýalaryny bilelikde uzak möhletli hyzmatdaşlyk etmäge çagyrmak syýasatynyň alnyp barylýandygyny belläp, geljekde hem daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz üçin kanun esasynda amatly maýa goýum şertlerini döretmegiň dowam ediljekdigini, kadalaşdyryjy hukuk binýadynyň berkidiljekdigini, tejribeli hünärmenleri taýýarlamagyň ulgamynyň kämilleşdiriljekdigini we beýleki çäreleriň amala aşyryljakdygyny nygtady.

Biziň geçirýän özgertmelerimiz giňden ykrar edilýär we jemgyýetimizde biragyzdan goldanylýar. Türkmen halky XXI asyryň täze döredijilik maksatlary bilen ruhlanyp, häzirki döwürde örän jebisleşdi. Merdana halkymyz ýurdumyzyň ajaýyp geljeginiň, ilkinji nobatda, ýadawsyz zähmet we döredijilik güýji bilen baglydygyna örän gowy düşünýär.

Biz milletimiziň ruhy we bilim derejesiniň ösüşini üpjün edip, özboluşly milli mirasyny umumadamzat gymmatlyklary bilen bilelikde hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösdürip, mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegini, dünýäniň ösen ýurtlarynyň birine öwrülmegini gazanýarys diýip, milli Liderimiz nygtady.

Döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň täze düzüminiň ýurdumyzyň Hökümeti bilen ysnyşykly işlemelidigini nygtap, Türkmenistanyň Prezidenti hökmünde işlere hemmetaraplaýyn goldaw berjekdigini, iki palatanyň, kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji häkimiýetiň döwletimiziň we jemgyýetimiziň bähbitleri üçin biri-biriniň sazlaşykly işlemegine gönükdirilen işini guramakda ähli mümkinçilikleri döretjekdigini aýtdy.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynda kabul ediljek çözgütler milletimizi birleşdirýän we ruhlandyrýan, halkymyzy täze belent sepgitlere gönükdirýän hakyky kadalara öwrülmelidir. Biziň agzybirligimiziň öňünde ýetilmejek maksat, ýerine ýetirilmejek iş ýokdur diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Halk Maslahatynyň täze saýlanan agzalaryny gutlap, olara netijeli işlemegi arzuw etdi.

Siz ata Watanymyza wepaly hyzmat edip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň we Garaşsyz döwletimiziň abraý-mertebesini ýokary götermelisiňiz. Munuň üçin size ähli mümkinçilikler we şertler döredildi. Siz dünýä tejribesi, beýleki döwletleriň parlamentleriniň işi bilen tanşyň! Biz bu meselede size kömek bereris diýip, milli Liderimiz sözüni jemledi hem-de Halk Maslahatynyň agzalarynyň Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe kanun çykaryjylygy üpjün etmäge uly goşant goşjakdyklaryna berk ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly ruhubelentlik bilen diňlenildi we birnäçe gezek şowhunly el çarpyşmalar bilen arasy bölündi.

Türkmenistanyň Prezidenti, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow prezidiumdaky ýerine geçýär.

Milli Liderimiz bilelikdäki mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, bu gün — taryhy gün, biz şu gün ýurdumyzda täze edarany — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatyny döretdik, diýip aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu waka bilen gutlap, iki palataly kanun çykaryjy edaranyň döredilmeginiň Garaşsyz, baky Bitarap döwletimizi mundan beýläk-de ösdürmäge, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmaga hyzmat etjekdigine ynam bildirdi.

Milli Liderimiziň nygtaýşy ýaly, biziň öňümizde uly baýramçylyklar garaşýar. Nesip bolsa, şu ýyl biz paýtagtymyz Aşgabadyň 140 ýyllygyny hem-de Bitarap döwletimiziň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygyny uly dabaralara besläp belläp geçeris.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýakynlaşyp gelýän şu ajaýyp baýramlar bilen tüýs ýürekden gutlap, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň birinji mejlisini ýapyk diýip yglan etdi.

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Milli Liderimiz ýygnananlar bilen hoşlaşyp, mejlisler zalyndan çykdy we bu ýerden ugrady.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/26005?type=feed

15.04.2021
Kaşaň desgalaryň ýalkymy

Türkmenistanyň Prezidenti
Gurbanguly Berdimuhamedow:

— Biziň baş maksadymyz Aşgabady dünýä ülňülerine laýyk gelýän geljegiň şäherine, ýaşaýjylar we myhmanlar üçin iň amatly şertleri bolan ajaýyp şähere öwürmekdir.

Şäherlerde we obalarda toplumlaýyn düzümi düýpli döwrebaplaşdyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmak hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen Diýarymyzda yzygiderli amala aşyrylýan hem-de ata Watanymyzyň ähli sebitlerini gurşap alan giň gerimli şähergurluşyk maksatnamasynyň esasy maksady bolup durýar.

Milli Liderimiz möhüm gurluşyk taslamalarynyň başyny başlamak bilen, olary işläp taýýarlamagyň hem-de durmuşa geçirmegiň ähli tapgyrlaryny yzygiderli gözegçilikde saklap, öňde goýlan wezipeleri çözmäge, şol sanda bezeg we ekologiýa ugurlary, desgalaryň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak, zerur bolan ýaşaýyş-durmuş, inženerçilik-tehniki hem-de ulag-aragatnaşyk düzümini döretmäge täzeçil, oýlanyşykly çemeleşmegiň ähmiýetini belleýär.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwri üçin taslamalaryň giň gerimliligi mahsusdyr, belent binalar gurulýar, täze şäherler hem-de obalar açylýar, müňlerçe kilometre uzalyp gidýän gara we polat ýollar çekilýär, halkara ähmiýetli ulag düzümi döredilýär. Ýurdumyzda dowam edýän gurluşygyň gerimi milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly ösüşiniň aýdyň subutnamasydyr. Şunda diňe gurmak däl-de, eýsem, dünýä ölçeglerine laýyklykda, ýokary hilli gurmak möhümdir.

Ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan özgertmeleriň üstünlige beslenýändiginiň nusgalyk mysaly ak mermerli paýtagtymyzdyr. Ol täze gurluşyklarynyň gerimi hem-de ajaýyplylygy bilen haýran galdyrýar. Aşgabat okgunlylyk bilen häzirki zamanyň iri şäherine öwrülip, gün-günden dünýäniň ýaşamak üçin has oňaýly we owadan şäherleriniň birine öwrülýär. Soňky ýyllarda paýtagtymyzyň depginli täzelenýän binagärlik keşbini ajaýyp desgalaryň we binalaryň ençeme toplumlary bezedi.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýlip yglan edilen hem-de eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygynyň, ak memmerli Aşgabadyň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygynyň bellenilýän şu ýylda hem dürli maksatly desgalar yzygiderli açylyp ulanylmaga berilýär. Ine, golaýda hem paýtagtymyzyň günorta böleginde «Türkmenbaşy» döwlet täjirçilik bankynyň hem-de «Senagat» paýdarlar täjirçilik bankynyň dolandyryş edaralarynyň täze binalarynyň açylyş dabarasy boldy. Şol gün Çandybil şaýolunyň ugrunda milli binagärligimiziň esasynda gurlan täze döwrebap awtobus duralgalarynyň ikisi ulanmaga berildi. Bu täze gurlan duralgalarda ýolagçylar üçin döredilen şertler, desganyň özboluşly aýratynlygy, täze tehnologiýalara esaslanýanlygy döwrüň möhüm talabyndan ugur alýanlygy bilen tapawutlanýar.

Düýn bolsa Aşgabadyň şu böleginde, ýagny Çandybil şaýolunyň ugrunda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Halk Maslahatynyň Diwanynyň binasy dabaraly ýagdaýda ulanylmaga berildi.

Bu kaşaň binany Türkmenistanyň Prezidentiniň Diwanynyň Iş dolandyryş müdirliginiň buýurmasy boýunça ýurdumyz bilen köpden bäri netijeli hyzmatdaşlyk edýän «Buig Batiman Internasional» fransuz kompaniýasy gurdy.

Bäş gatly binanyň beýikligi 31,36 metre, uzynlygy 112 metre barabardyr. Täsinligi bilen haýran galdyrýan täze binanyň ýanaşyk ýerleri döwrüň talabyna laýyklykda abadanlaşdyryldy. Bu ýerde dürli bag nahallary oturdyldy. Binanyň töweregindäki gök zolagyň meýdany 34 684 inedördül metre barabardyr.

Şol ýerde 32 orunlyk üsti ýapyk awtoduralga hem-de 15 orunlyk üsti açyk awtoduralga göz öňünde tutuldy. Bu ýerde döredilen suw howuzlary — çüwdürimler täze bina bilen ajaýyp sazlaşyk döredýär. Olaryň meýdany 43 inedördül metre barabardyr.

Binanyň doly kompýuterleşdirilen we beýleki zerur enjamlar bilen üpjün edilen iş otaglarynda Halk Maslahatynyň agzalarynyň hem-de beýleki hünärmenleriň netijeli işlemegi üçin ähli şertler döredildi.

Şeýlelikde, Halk Maslahatynyň Diwanynyň täze açylan binasy paýtagtymyzyň şu künjeginde öň gurlup, ulanylmaga berlen kaşaň desgalar, ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň binalary bilen ajaýyp sazlaşygy emele getirip, ak mermerli Aşgabadyň gözelligini has-da artdyrar.

Öwezmyrat RAHYMOW.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25927

15.04.2021
Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň Milli Geňeşiň iki palatasynyň birinji bilelikdäki mejlisinde eden çykyşy

(Aşgabat, 2021-nji ýylyň 14-nji apreli)

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalary!

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputatlary!

Hormatly Ministrler Kabinetiniň agzalary!

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Häzirki döwürde Türkmenistan giň gerimli özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe barýar. Şoňa görä-de, Halk Maslahatynyň agzalarynyň öňünde örän uly wezipeler durýar. Biz döwletimizi syýasy, ykdysady, durmuş we medeni babatda ösdürmek boýunça kanun çykaryjylygy kämilleşdirmäge ýardam bermelidiris. «Döwlet adam üçindir!» diýen şygarymyza esaslanýan ynsanperwer hem-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmaga gönükdirilen ugrumyzy has netijeli durmuşa geçirmäge hemaýat etmelidiris.

Şoňa görä-de, Halk Maslahaty şu ugurlar boýunça netijeli işlemelidir:

1. Raýatlaryň hukuklaryny we azatlyklaryny goramak milli parlamentiň kanun çykaryjylyk işiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýurdumyzyň Esasy Kanuny biziň milli tejribämize, halkara hukugyň kadalaryna laýyk gelmegini göz öňünde tutýan ähli hukuklary we azatlyklary kepillendirýär. Men häzir size şolaryň käbirlerini ýatladaýyn.

Esasy Kanunymyza laýyklykda, her bir adamyň öz abraýyny we mertebesini hem-de erkinligini goramaga, Türkmenistanyň çäklerinde erkin hereket etmäge, ýaşajak ýerini saýlap almaga hukugy bardyr. Her bir adama pikir we söz azatlygy kepillendirilýär.

Türkmenistanyň raýatlarynyň jemgyýetiň we döwletiň işini dolandyrmaga göni, şeýle hem erkin saýlanan wekilleriniň üsti bilen gatnaşmaga, döwlet häkimiýet we ýerli öz-özüňi dolandyryş edaralaryna saýlamaga hem-de saýlanmaga hukugy bardyr.

Türkmenistanyň raýatlarynyň öz ukyplaryna we hünär taýýarlygyna laýyklykda, döwlet gullugynda işlemäge deň hukugy bardyr.

Her bir adamyň telekeçilik we kanunda gadagan edilmedik beýleki ykdysady iş bilen meşgullanmak üçin öz başarnygyny hem-de emlägini erkin peýdalanmaga hukugy bardyr. Ol öz islegi boýunça hünär, kär hem-de iş ýerini seçip alyp biler. Sagdyn we howpsuz iş şertlerini gazanyp, dynç alyp, saglygyny gorap, bilim alyp biler.

Ol medeni durmuşa gatnaşyp biler, onuň çeper, ylmy we tehniki döredijilige erkinligi üpjün ediler.

Durmuşy we saglygy üçin amatly daşarky gurşaw dörediler. Ekologiýa kanunçylygynyň bozulmagy ýa-da tebigy heläkçilik netijesinde onuň saglygyna hem-de emlägine ýetirilen zeleliň ýagdaýy hakyndaky ygtybarly maglumatlary almaga we onuň öweziniň dolunmagyna hukugy bardyr.

Her bir raýatyň ýaşaýyş jaýyna, ýaşaýyş jaýyny almakda we edinmekde hem-de özbaşdak ýaşaýyş jaýyny gurmakda, durmuş taýdan üpjünçilikde döwlet goldawyny almaga hukugy bardyr.

Şoňa görä-de, Halk Maslahatynyň agzalary raýatlaryň Esasy Kanunymyzda beýan edilen hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça degişli işleri geçirmelidirler. Döwletimiziň adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak boýunça alyp barýan ynsanperwer syýasatyny kanunçylyk taýdan üpjün etmelidirler. Biziň döwletimiziň kanunçylyk binýadyny halkara hukugyň adam hukuklaryny düzgünleşdirýän kadalary esasynda mundan beýläk-de kämilleşdirmelidirler.

Adalat, içeri işler, prokuratura we beýleki hukuk goraýjy edaralaryň hukugy ulanyş hem-de adalatly kazyýet işiniň halkara kadalara laýyklykda alnyp barylmagy Halk Maslahatynyň agzalarynyň gözegçiliginde bolmalydyr.

Şeýle hem olar raýatlyk, jemgyýetçilik we dini guramalar hakyndaky, raýat, jenaýat we administratiw kanunçylyk boýunça täze kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamalydyr. Raýatlara hukuk kömegini bermelidir, olaryň hukuklaryny goramalydyr.

Hereket edýän kanunlary döwrebaplaşdyrmalydyr hem-de halkara derejede adam hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmegiň kanunçylyk binýadyny döretmelidir.

Şeýle hem Halk Maslahatynyň işi milli howpsuzlyk, goranmak we beýleki hukuk goraýjy edaralaryň döwlet ulgamlarynyň işini kanunçylyk taýdan pugtalandyrmagyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmäge gönükdirilmelidir. Muňa sagdyn jemgyýetiň howpsuzlygy hem degişlidir.

Şeýle hem Halk Maslahaty döwlet gurluşy, kadalaşdyryjy hukuk namalary, harby gulluk, mobilizasiýa, raýat goranyşy, ýangyn howpsuzlygy boýunça kanunçylyk işini alyp barmalydyr. Bu işler harby gullukçylary durmuş taýdan goramagy, terrorçylyga, adam söwdasyna garşy göreşmegi, dessin-agtaryş işlerini geçirmegi, adatdan daşary ýagdaýlary we beýleki ugurlary öz içine almalydyr.

Hormatly Halk Maslahatynyň agzalary!

2. Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlaryny durmuşa geçirmek we ýurdumyzy strategik taýdan özgertmek Halk Maslahatynyň işiniň esasy ugurlarynyň biri bolmalydyr.

Bu işler döwletimiziň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmaga we ýokarlandyrmaga, depginli ösüşini üpjün etmäge gönükdirilmelidir. Senagatyň, maýa goýumlarynyň we innowasion işiň hukuk esaslaryny kämilleşdirmegi göz öňünde tutmalydyr. Netijeli býujet, salgyt, bank syýasatyny alyp barmalydyr hem-de kiçi we orta telekeçiligi goldamalydyr.

Garaşsyz Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny mundan beýläk-de berkitmek, gülläp ösmegini gazanmak, dünýäniň ösen döwletleriniň hataryna goşulmagyny üpjün etmek, şeýle hem mähriban halkymyzyň hal-ýagdaýyny ýokarlandyrmak maksady bilen, biz durmuş-ykdysady ösüş boýunça ençeme maksatnamalary kabul etdik. Bu maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirmek üçin nebitgaz we himiýa toplumlaryny, ulag we aragatnaşyk ulgamlaryny, gurluşyk, sarp ediş we energetika toplumlaryny gowulandyrmak hem-de mundan beýläk-de ösdürmek boýunça kanun çykaryjylyk işini alyp barmaly.

Türkmenistanyň Mejlisi we Ministrler Kabineti bilen bilelikde Döwlet býujetini işläp taýýarlamak hem-de tassyklamak boýunça degişli işleri geçirmeli. Býujetiň ýerine ýetirilişine, şeýle hem maýa goýum syýasatynyň, salgyt, bank we söwda syýasatynyň amala aşyrylyşyna gözegçilik etmeli. Nyrhlary we bahalary emele getirmek işiniň hukuk esaslaryny üpjün etmeli. Kiçi we orta telekeçiligi hukuk taýdan goldamagy, kärhanalaryň eýeçiligini hem-de işini üpjün etmegiň kanuny esaslaryny berkitmeli.

Biziň häkimiýetiň kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji şahalary boýunça alyp barýan syýasatymyz bazar ykdysadyýetini ösdürmek bilen, demokratik, hukuk, dünýewi döwleti, ynsanperwer, adalatly jemgyýeti döretmegi göz öňünde tutýar. Amala aşyrylýan bu syýasat halkymyzyň ertirki güne bolan ynamyny artdyrýar, öz Watanyna buýsanjyny we söýgüsini pugtalandyrýar. Biziň milli ykdysadyýetimiziň depginli ösüşi jemgyýetimiziň hil taýdan täze derejä çykmagy üçin esas bolup hyzmat edýär.

Bazar gatnaşyklaryna geçmegi çaltlandyrmak, hususan-da, ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz pudagyny ýokary depginler bilen ösdürmek önümçiligiň çalt hem-de durnukly ösüşini talap edýär. Bu bolsa, öz gezeginde, ýurdumyzda telekeçiligi ösdürmegi, daşary ýurt maýa goýumlaryny işjeň çekmegi, hojalygy dolandyrmagyň täze görnüşlerini we usullaryny ornaşdyrmagy talap edýär. Ýangyç-energetika toplumynyň we beýleki möhüm pudaklaryň, şol sanda dokma we himiýa senagatynyň, gurluşyk pudagynyň kuwwatyny ýokarlandyrmagy öz içine alýar. Ulag-kommunikasiýa üpjünçilik ulgamlaryny giňeltmek boýunça işleriň depginini çaltlandyrmagy hem göz öňünde tutýar.

Ýurdumyzda giň möçberli ykdysady özgertmeleri amala aşyrmak bilen, biz pudaklary sazlaşykly ösdürmäge, çig mal öndürmekden taýýar harytlary öndürmäge esasy üns berýäris. Şoňa görä-de, ýurdumyzyň sebitlerinde senagat, oba hojalyk zolaklaryny we beýleki zolaklary döretmegi kanun taýdan üpjün etmäge möhüm ähmiýet berilmelidir. Şol zolaklarda täze iş orunlaryny döretmegi höweslendirmek üçin kanun çykaryjylyk derejesinde amatly şertler üpjün edilmelidir. Olarda şäherleriň we etraplaryň ilatynyň işlemegi üçin mümkinçilikleri ýola goýmak möhümdir.

Durmuş maksatly desgalaryň ilata elýeterli bolmagy, aýratyn-da, mätäçlik çekýän raýatlaryň isleglerini kanagatlandyrmak üçin ýaşaýyş jaýlarynyň ýokary depginler bilen gurulmagy örän möhüm wezipe bolup durýar.

Önümçilik kärhanalaryny, şol sanda senagat toplumlaryny ösdürmek biziň kabul eden maksatnamalarymyzda göz öňünde tutulan möhüm wezipeleriň biri bolup durýar. Munuň üçin bolsa çig mal serişdelerini we işçi güýjüni netijeli peýdalanmak maksady bilen, degişli guramaçylyk, dolandyryş, maliýe we hukuk şertlerini kämilleşdirmek zerurdyr.

Şu nukdaýnazardan, biz welaýat we etrap merkezlerinde köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň gurulmagyny üpjün etmelidiris. Şeýle hem dürli ugurlarda kanunçylygy kämilleşdirmek boýunça teklipleriň üstünde işlemelidiris. Bu ugurda biziň ahyrky maksadymyz obalarda we şäherlerde her bir adam üçin amatly ýaşaýyş-durmuş şertlerini döretmek bolup durýar.

Ýerli ýerine ýetiriji häkimiýet edaralary, ýagny Geňeşler, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisi obanyň öňdebaryjy ýaşaýjylary bolan mekdep mugallymlary, saglygy goraýyş işgärleri bilen bilelikde ilat arasynda geçirilýän düşündiriş hem-de terbiýeçilik işleriniň netijeliligini ýokarlandyrmalydyr. Oba ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak, kanunlary ýerine ýetirmek, hukuk tertibini üpjün etmek hem-de her bir maşgalanyň meselesini öwrenmek boýunça teklipleri taýýarlamalydyr.

Biziň halkymyzda «Maslahatly biçilen don gysga bolmaz» diýilýär. Şoňa görä-de, Geňeşler Halk Maslahatynyň agzalary bilen ysnyşykly gatnaşykda bolmalydyr, her bir meseläni olar bilen ylalaşyp, geňeşip çözmelidir. Şolaryň üsti bilen Halk Maslahatynyň komitetlerine öz çäkleriniň ykdysady, durmuş we medeni ösüşiniň esasy ugurlary boýunça teklipleri garamak üçin bermelidir. Bu örän möhüm mesele bolup durýar.

Halk Maslahatynyň agzalary jemgyýetçilik durmuşynyň we ähli wakalaryň içinde bolmalydyr. Olar Geňeşleriň arçynlary we agzalary, ýerli öňdebaryjy işgärler bilen ýygy-ýygydan duşuşyp, söhbetdeş bolmalydyr. Şeýle pikir alyşmalaryň hereket edýän kanunçylyga üýtgetmeleri girizmek üçin peýdaly maglumat berjekdigine men berk ynanýaryn. Ol täze kanunlary kabul etmäge we geçirilýän özgertmelere işjeň häsiýet berer.

Şoňa görä-de, Halk Maslahatynyň komitetleri degişli ministrliklere we pudak edaralaryna ýüz tutmak arkaly olaryň öňünde raýatlarymyzyň gyzyklanýan anyk soraglaryny goýmalydyr. Öňe sürülýän soraglaryň öz wagtynda we doly çözülmegini gazanmalydyr. Elbetde, biz häkimiýetiň ýerine ýetiriji we kanun çykaryjy şahalarynyň sazlaşykly işlemegini hem zerur hasap edýäris. Sebäbi bu iş döwletimiz üçin gowy netijeleri bermelidir.

Hormatly Halk Maslahatynyň agzalary!

3. Ylym, bilim, sanly ulgam, medeniýet, syýahatçylyk, sport we ýaşlar syýasaty babatda kanunçylygy kämilleşdirmek hem Halk Maslahatynyň işiniň esasy ugurlarynyň biri bolmalydyr. Halk Maslahaty raýatlar, Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary, ýurdumyzyň ministrlikleri we pudak edaralary hem-de halkara guramalar bilen ysnyşykly hyzmatdaşlygy ýola goýmalydyr.

Halk Maslahatynyň agzalary halkymyzyň hal-ýagdaýyny mundan beýläk-de gowulandyrmaga gönükdirilen täze konsepsiýalary, döwlet maksatnamalaryny hem-de meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga we durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşmalydyr. Şeýle hem ilat arasynda, esasan hem, ýaşlaryň arasynda döwletimiziň her bir adamyň abadan durmuşda ýaşamagyna gönükdirilen ynsanperwer içeri we daşary syýasatyny, milli kanunçylygy wagyz etmäge ýakyndan gatnaşmalydyr.

Bu işler Watana söýgini döretmelidir, ata-babalarymyzdan miras galan milli däp-dessurlarymyzy, maşgala mukaddesligini gorap saklamagy we hormatlamagy üpjün etmelidir. Daşky gurşawy goramagy, sagdyn durmuş kadalarynyň, sanly ulgamyň ähmiýetini düşündirmegi, ýaramaz endiklere garşy göreşmegi gazanmalydyr.

Türkmen halkynyň gözbaşyny gadymyýetden alyp gaýdýan ruhy dünýäsi häzirki döwürde milletimiziň ruhy ýagdaýyny emele getirdi, jemgyýetimiziň gündelik durmuşynda özara gatnaşyklaryň esasyna öwrüldi. Dostlugyň we ynsanperwerligiň kadalarydyr kabul edilen düşünjeleri biziň dünýä halklary bilen alyp barýan gatnaşyklarymyzyň esasyny düzýär we ählumumy parahatçylygyň hatyrasyna ýokary maksatlara eýe bolýar. Milletimiziň ruhy galkynyşy maşgala ahlagyny we garyndaşlyk gatnaşyklaryny hem öz içine alýar. Biziň halkymyz maşgala ruhy-ahlak gymmatlyklaryny gorap saklamagy başardy.

Demokratiýanyň we bitewi dolandyryşyň ilkinji sapaklary maşgaladan başlanýar, sebäbi maşgala türkmen jemgyýetiniň binýady bolup durýar. Ol özboluşly ilkinji guramadyr. Maşgalada gatnaşyklaryň köpugurly görnüşleri emele gelýär we dürli soraglar çözülýär. Şoňa görä-de, her bir maşgala maddy we ruhy taýdan üpjün bolmalydyr. Ýurdumyzyň mynasyp raýatlaryny terbiýelemek üçin jogapkärçilik çekmelidir. Maşgala näçe berk boldugyça, jemgyýet hem şonça hemmetaraplaýyn baýdyr.

Biziň wezipämiz türkmen maşgalasynyň esaslaryny goramakdan we berkitmekden, onuň maddy üpjünçiligini gowulandyrmakdan ybaratdyr. Şuny nazara alyp, Türkmenistanyň Milli Geňeşi maşgalany goldamaga gönükdirilen işlere örän işjeň gatnaşmalydyr. Ilkinji nobatda, biziň çagalary terbiýeleýän raýatlarymyzy iş bilen doly üpjün etmek möhümdir.

Jemgyýet diňe bir döwlet häkimiýet we dolandyryş edarasy bolman, eýsem, dürli jemgyýetçilik guramalaryny öz içine alýan hereketlendiriji güýç hem bolup durýar. Bu guramalar raýatlarymyzda ajaýyp geljege ynam döredýär, onuň isleglerini we arzuwlaryny amala aşyrýar.

Şoňa görä-de, ýurdumyzyň ösüşiniň häzirki tapgyrynda jemgyýetçilik guramalarynyň işini täze mazmun bilen berkitmek zerurlygy ýüze çykdy. Olaryň işi we çözgütleri geljekde şu günüň talaplaryna, täze özgertmeler zamanasynyň taglymatyna we syýasatyna laýyk gelmelidir. Jemgyýetçilik guramalary üçin bilelikde iş geçirmekde tagallalary birleşdirmek babatda uly mümkinçilikler döredildi.

Türkmenistanyň Milli Geňeşi Hökümet bilen bilelikde jemgyýetimizi we halkymyzy ýaramaz endiklerden goramak boýunça hem maksada gönükdirilen işleri alyp barmalydyr. Ruhy-ahlak we medeni gymmatlyklarymyzy, däp-dessurlarymyzy wagyz etmelidir. Raýatlarymyzy Watana hem-de mähriban topraga söýgi ruhunda mynasyp terbiýelemäge gatnaşmalydyr.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe bilim ulgamyny özgertmek ideologiýamyzyň we syýasatymyzyň möhüm ugry bolup durýar. Bu bolsa ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny, dünýä jemgyýetçiligine goşulmagynyň we bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmagyň esasy şertlerini düýpli döwrebap ýagdaýa getirmegi talap edýär. Bu işler ykdysadyýetimiziň, ylmyň, tehnologiýalaryň we medeniýetiň ähli ugurlarynda tejribeli, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak bilen gönüden-göni baglydyr.

Ýurdumyzda amala aşyrylýan maksatnamalaýyn işleriň netijesinde, ylym, bilim, medeniýet, syýahatçylyk we sport ulgamlary uly üstünlikleri gazanyp, ýokary derejä ýetdi.

Ykdysadyýetimiziň ähli pudaklaryny sanly ulgama geçirmek maksady bilen, hünärmenleriň degişli taýýarlygy alnyp barylýar we innowasion tehnologiýalar önümçilige ornaşdyrylýar.

Ýaşlar syýasaty hem biziň alyp barýan döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Biziň esasy maksadymyz ýaş nesillerimiziň häzirki zaman bilimlerini ele almagyny, saglygyny we hemmetaraplaýyn ösüşini gazanmagy üpjün etmekden, watançylyk ruhunda terbiýelemekden, olaryň hukuklaryny hem-de durmuş kepilliklerini üpjün etmekden ybaratdyr.

Halk Maslahatynyň agzalary halkymyzyň medeni mirasyny goramak we geljekki nesillere ýetirmek boýunça hem degişli işleri geçirmelidir. Milli ruhy-medeni gymmatlyklary, däp-dessurlarymyzy dikeltmek boýunça işi dowam etmelidir. Ilatymyzyň bilimini we umumy medeniýetini ýokarlandyryp, dünýä standartlaryna ýetirmek we ene dilimizi ösdürmek babatda zerur işleri alyp barmalydyr.

Hormatly Halk Maslahatynyň agzalary!

4. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň täze düzüminiň öňünde biziň milli baýlyklarymyzy goramaga gönükdirilen kanun çykaryjylyk işini alyp barmak boýunça hem uly wezipeler durýar.

Türkmenistanyň tebigaty biziň milli baýlygymyzdyr. Biz ony gorap saklamalydyrys we miras hökmünde geljekki nesillerimize ýetirmelidiris. Şöhratly ata-babalarymyz daşky gurşawa örän aýawly garapdyrlar.

Biz adamlarda daşky gurşawy ekologiýa taýdan goramagyň zerurlygy baradaky düşünjäni berkitmek, ilatyň aňyna arassa ekologiýa düşünjesini ornaşdyrmak, topragymyzyň tebigy baýlyklaryny aýawly peýdalanmak garaýyşlaryny terbiýelemek barada yzygiderli alada etmelidiris.

Şu meselede Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň öňünde biziň oba hojalygymyzda geçirýän giň gerimli özgertmelerimize ýardam berýän işleri amala aşyrmak wezipesi durýar.

Şoňa görä-de, oba hojalygyny dolandyrmagyň we gurluş özgertmelerini geçirmegiň, ýer we suw serişdelerini aýawly peýdalanmagyň hukuk esaslaryny kämilleşdirmek boýunça işleri durmuşa geçirmek zerurdyr. Bu işleriň maksady ýurdumyzyň azyk garaşsyzlygyny pugtalandyrmakdan ybaratdyr.

Size mälim bolşy ýaly, häzirki döwürde oba hojalygyny depginli ösdürmek boýunça çäreler amala aşyrylýar. Ýer we suw serişdelerini aýawly peýdalanmak, ýerleri oýlanyşykly özleşdirmek, ähli agrotehniki çäreleri öz wagtynda we ýokary hilli geçirmek üçin zerur işler alnyp barylýar. Azyk önümlerini öndürmek bilen bagly döwlet hem-de hususy pudak ösdürilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň azyk bazaryny has-da giňeltmek, ony ýokary hilli we elýeterli bahadan ýerli azyk önümleri bilen doly üpjün etmek üçin mümkinçilik berer.

Ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmek hem Halk Maslahatynyň kanun çykaryjylyk işiniň örän möhüm ugurlarynyň biridir. Bu obalarymyzy we şäherlerimizi ösdürmegiň ýokary derejesini üpjün etmekdir. Tebigaty gorap saklap, tebigy baýlyklarymyzy rejeli peýdalanmakdyr we ýurdumyzyň ekologiýa howpsuzlygyny berkitmekdir. Oba hojalygynda, ýagny ýer, suw, tokaý, atmosfera, howa, ösümlik we haýwanat dünýäsi, ekologiýa seljerişi hem-de beýleki soraglar bilen bagly amala aşyrylýan giň gerimli işlerdir.

Oba hojalygy babatda ekerançylygy, maldarçylygy, tohumçylygy, seleksiýany, karantini, gaýtadan işleýän senagaty ösdürmekdir. Daýhan birleşikleriniň we hojalyklarynyň hem-de oba hojalygy we beýleki meseleler bilen meşgullanýan başga kärhanalaryň işiniň hukuk üpjünçiligini amala aşyrmak hem şuňa degişlidir.

Halk Maslahatynyň agzalary ýerli wekilçilikli häkimiýet hem-de öz-özüňi dolandyryş edaralarynyň işine-de uly üns bermelidir. Şunuň bilen baglylykda, bu edaralaryň işiniň hukuk esaslaryny kämilleşdirmek, geljekde olaryň ygtyýarlyklaryny giňeltmek, işine kömek bermek esasy wezipe bolmalydyr. Olar beýleki häkimiýet we dolandyryş edaralary bilen hyzmatdaşlygy kämilleşdirmek, ýurdumyzyň Hökümeti bilen işleri alyp barmak boýunça degişli teklipleri işläp taýýarlamalydyr.

Hormatly Halk Maslahatynyň agzalary!

5. Halk Maslahatynyň halkara meselelere degişli geçirýän köptaraplaýyn işi-de möhüm orny eýeleýär. Şoňa görä-de, dürli ýurtlar bilen halkara gatnaşyklary ösdürmek Halk Maslahatynyň esasy wezipeleriniň biridir. Munuň üçin daşary ýurt döwletleri bilen wekiliýetleri alyşmak, Birleşen Milletler Guramasy we beýleki abraýly halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny netijeli dowam etmek zerurdyr.

Biziň döwletimiz «Açyk gapylar» syýasatyny amala aşyrmak bilen, hemmeler üçin düşnükli bolan anyk daşary syýasy ugry alyp barýar. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýy sebitde we bütin dünýäde häzirki zaman syýasy garaýyşlarydyr usullary ulanmak üçin giň mümkinçilikleri berýär. Bu bolsa özara ynanyşmak hem-de düşünişmek üçin tagallalary birleşdirmek, medeni gatnaşyklary ösdürmek, dünýä derejesinde umumy meseleleri çözmek üçin örän möhümdir.

Biziň öňe sürýän başlangyçlarymyzy esaslandyrmak hem-de ösdürmek üçin daşary syýasy ugurda beýleki döwletler bilen hyzmatdaşlyk etmekde halkara hukuk resminamalaryny işläp taýýarlamak boýunça kanunçylyk işiniň geçirilmegi hem zerur bolup durýar.

Şeýle hem hyzmatdaş döwletlerimiziň ählisi bilen işjeň gatnaşyklary ösdürmek zerurdyr. Türkmenistan hiç kimiň bähbitlerini çäklendirmeýär, şol bir wagtda bolsa, haýsydyr bir ugurda öz Garaşsyzlygynyň çäklendirilmegine, döwletimiziň içerki işlerine gatyşylmagyna ýol bermeýär. Ýurdumyz esasy konstitusion gurluşyna we hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna ters gelýän ýagdaýlar hökmünde azatlykdan zorlukly mahrum edilmegine garşy durýar.

Biz halkymyzyň düýpli bähbitlerinden ugur alýarys, bu bähbitler döwlet häkimiýetiniň ýeke-täk daýanjydyr, öz Garaşsyzlygymyzy goramagy üpjün edýändir.

Bize goşulyşmazlyk düzgünlerine eýerýän, döwlet Garaşsyzlygymyzy hormatlaýan, deňhukuklylyk we özara bähbitli garaýyşlary ileri tutýan hyzmatdaşlar zerurdyr.

Şoňa görä-de, häzirki döwürde döwletimiziň alyp barýan daşary syýasatynyň esaslaryny anyk kanunçylyk taýdan goldamak zerur bolup durýar.

Biz daşary ýurt firmalaryny we kompaniýalaryny bilelikde uzak möhletli hyzmatdaşlyk etmäge çagyrmak syýasatyny alyp barýarys. Biz geljekde hem daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz üçin kanun esasynda amatly maýa goýum şertlerini döretmegi dowam ederis. Kadalaşdyryjy hukuk binýadyny berkideris, tejribeli hünärmenleri taýýarlamagyň ulgamyny kämilleşdireris we beýleki çäreleri amala aşyrarys.

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalary!

Biziň geçirýän özgertmelerimiz giňden ykrar edilýär we jemgyýetimizde biragyzdan goldanylýar. Türkmen halky XXI asyryň täze döredijilik maksatlary bilen ruhlanyp, häzirki döwürde örän jebisleşdi.

Merdana halkymyz ýurdumyzyň ajaýyp geljeginiň, ilkinji nobatda, ýadawsyz zähmet hem-de döredijilik güýji bilen baglydygyna örän gowy düşünýär. Biz milletimiziň ruhy we bilim derejesiniň ösüşini üpjün edip, özboluşly milli mirasyny umumadamzat gymmatlyklary bilen bilelikde hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösdürip, mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegini, dünýäniň ösen ýurtlarynyň birine öwrülmegini gazanýarys.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň täze düzümi ýurdumyzyň Hökümeti bilen ysnyşykly işlemelidir. Men Türkmenistanyň Prezidenti hökmünde siziň işiňize hemmetaraplaýyn goldaw bererin.

Biz iki palatanyň, kanun çykaryjy we ýerine ýetiriji häkimiýetiň döwletimiziň we jemgyýetimiziň bähbitleri üçin biri-biriniň sazlaşykly işlemegine gönükdirilen işini guramakda ähli mümkinçilikleri dörederis.

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynda kabul ediljek çözgütler milletimizi birleşdirýän we ruhlandyrýan, halkymyzy täze belent sepgitlere gönükdirýän hakyky kadalara öwrülmelidir. Biziň agzybirligimiziň öňünde ýetilmejek maksat, ýerine ýetirilmejek iş ýokdur!

Men size netijeli işlemegi arzuw edýärin. Siz ata Watanymyza wepaly hyzmat edip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň we Garaşsyz döwletimiziň abraý-mertebesini ýokary götermelisiňiz. Munuň üçin size ähli mümkinçilikler we şertler döredildi. Siz dünýä tejribesi, beýleki döwletleriň parlamentleriniň işi bilen tanşyň! Biz bu meselede size kömek bereris.

Men Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe kanun çykaryjylygy üpjün etmäge siziň uly goşant goşjakdygyňyza berk ynanýaryn. Size alyp barjak ähli işleriňizde üstünlikleri arzuw edýärin!

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň agzalary!

Hormatly Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň deputatlary!

Hormatly Ministrler Kabinetiniň agzalary!

Hormatly mejlise gatnaşyjylar!

Bu gün — taryhy gün. Biz şu gün ýurdumyzda täze edarany — Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatyny döretdik.

Iki palataly kanun çykaryjy edara Garaşsyz, Bitarap döwletimizi mundan beýläk-de ösdürmäge, mähriban halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmaga hyzmat eder.

Men sizi ýurdumyzda iki palataly kanun çykaryjy edaranyň döredilmegi bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn!


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/26004?type=feed

15.04.2021
Kämil kanunlara daýanyp

Her bir kanun esasynda ýörelen dogry ýol kämillige alyp barýar. Kanunçylygyň höküm sürýän ýurdunda adalatyň dabaralanýandygyna, halallygyň, agzybirligiň, abadançylygyň höküm sürýändigine aýdyň göz ýetirmek bolýar. Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ýurdumyzda geçirilýän düýpli özgertmeler demokratiýany, milli kanunçylygy mundan beýläk-de ösdürmekde, adalat jemgyýetiniň binýadyny berkitmekde öz miwesini berýär. Gahryman Arkadagymyz ýurtda kanunlaryň, tertip-düzgüniň ähli raýatlar, guramalar, edaralar tarapyndan doly hem dogry berjaý edilmeginiň degişli edaralar tarapyndan berk gözegçilikde saklanmagyny talap edýär.

2018-nji ýylyň 5-nji ýanwarynda Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlary tarapyndan «Telewideniýe we radiogepleşikler hakynda» Türkmenistanyň Kanuny ara alnyp maslahatlaşylanda, gyzyklanma bildirilýän pikir alyşmalar boldy. Aýratyn-da, häzirki döwürde köpçülikleýin habar beriş serişdelerine, teleradiogepleşiklere möhüm orun degişlidigi bellenildi. Bu kanun 53 maddadan ybarat bolup, ol resmi taýdan çap edilen gününden, ýagny 2018-nji ýylyň 13-nji ýanwaryndan, hormatly Prezidentimiz tarapyndan, gol çekilenden soň güýje girdi. 2018-nji ýylyň 9-njy iýunynda geçirilen Türkmenistanyň Mejlisiniň altynjy çagyrylyşynyň ikinji maslahatynda hormatly Prezidentimiziň syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna hem-de ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenilip taýýarlanylan täze kanunlaryň we kadalaşdyryjy hukuk namalaryň birnäçesi kabul edildi. Şol sanda «Türkmenistanyň ulag syýasatynyň esaslary hakynda», «Oba hojalygyny ösdürmegi döwlet tarapyndan düzgünleşdirmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary hem-de Türkmenistanyň mejlisiniň 2018-nji ýyl üçin hem-de 2018 — 2022-nji ýyllar üçin kanun çykaryjylyk işiniň meýilnamalary kabul edildi. 2018-nji ýylyň 20-nji oktýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň altynjy çagyrylyşynyň üçünji maslahatynda hormatly Prezidentimiziň parasatly içeri we daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna, Konstitusiýamyzyň täze redaksiýasyna we ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny kämilleşdirmek boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenip taýýarlanylan birnäçe kanunlar we kadalaşdyryjy hukuk namalary kabul edildi.

Durmuş syýasatyny amala aşyrmakda türkmenistanlylaryň döwrebap, ýokary amatly ýaşaýyş jaýlaryny edinmeklerine hemmetaraplaýyn goldaw bermäge aýratyn üns berilýär. Bu meseleler milli Liderimiziň üns merkezinde durýar. Häzirki wagtda ýaşaýyş jaý gurluşygy ýurdumyzda uly ösüşlere eýe boldy. Ýaşaýyş toplumlary gurlanda ähli zerur bolan durmuş-ykdysady düzüm — dükanlar, söwda nokatlary, çagalar we sport meýdançalary hem bilelikde bina edilýär. Halkymyzyň girdejisiniň artmagyny, hal-ýagdaýynyň ýokarlanmagyny, şeýle hem maliýe taýdan goldaw bermek üçin durmuşa geçirilýän çäreleri hasaba almak bilen, täze taryhy eýýamda ilatyň aglaba böleginiň paýtagtymyzda dikeldilýän ýokary amatlykly ýaşaýyş jaýlaryny edinmäge mümkinçilikleri bardyr. Ilatyň ýaşaýyş jaý bilen üpjünçiligini gowulandyrmak maksady bilen ilkibaşda 10 göterimini tölemek şerti bilen, 30 ýyl möhlete çenli ýylda bir göterimine uzakmöhletleýin karzlar berilýär. Ýeňillikli döwür 5 ýyla çenli saklanýar we bu döwürde karz boýunça esasy bergi tölenmän, karz üçin göterim tölenýär.

Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan yzygiderli durmuşa geçirilýän döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň hatarynda türkmen obasyny toplumlaýyn döwrebaplaşdyrmak babatda bitirilen beýik işler mähriban halkymyzyň buýsanjyny goşalandyrdy. Şunuň bilen baglylykda ýurdumyzyň obasenagat toplumynyň ösüşiniň gönüden-göni oba adamlarynyň ýaşaýyş hem-de öndürijilikli zähmet çekmekleri üçin zerur bolan amatly şertleri döretmek bilen baglydygy aýratyn guwandyryjydyr.

Goý, ata Watanymyzy beýik ösüşleriň ýoly bilen öňe alyp barýan hormatly Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!

Orazmyrat GURBANOW,

Berkararlyk etrabynyň prokuraturasynyň sülçüsi, 3-nji derejeli ýurist


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25928

15.04.2021
Adyň alyslarda aýdym, Aşgabat

Türkmenistanyň Prezidenti
Gurbanguly Berdimuhamedow:


— Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Aşgabady ösdürmek boýunça köp işler edildi. Özboluşly binalar, has oňaýly ýaşaýyş jaýlary, oklaw ýaly köçelerdir şaýollar, gözel seýilgähler, ajaýyp ýadygärlik toplumlary baş şäherimiziň görküne-görk goşýar. Ony Gündogaryň merjen şäherine öwürýär. Şeýle bolansoň, paýtagtymyzyň täsin binagärlik görnüşli desgalarynyň 11-si Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi.

6. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzili «Iň uly haly göli» diýen ada eýe bolan binagärlik aýratynlygy üçin Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizildi.

Redaksiýamyz ak mermerli paýtagtymyzyň Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilen binagärlik-çeperçilik we beýleki desgalaryna bagyşlanan makalalary çap etmegi dowam edýär. Şu makala bolsa 2016-njy ýylyň 17-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 25 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de köpsanly daşary ýurtly myhmanlaryň gatnaşmagynda bolup geçen taryhy waka bagyşlanýar.


Gürrüň Aşgabadyň täze Halkara howa menziliniň — ýurdumyzyň baş «howa derwezesiniň» açylyş dabarasy barada barýar. Bu waka milli Liderimiziň Türkmenistany Aziýa yklymynyň iri ulag-logistika merkezleriniň birine öwürmek baradaky başlangyjynyň durmuşa geçirilmeginiň ýolunda ýene bir möhüm ädim boldy. Elbetde, munuň özi ýurdumyzyň ägirt uly ykdysady kuwwatyndan netijeli peýdalanmak üçin täze mümkinçilikleri döretdi. Watanymyzyň kuwwaty hormatly Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli syýasaty, baý tebigy serişdeleri, ýurdumyzyň sebitde geografik taýdan amatly ýerleşmegi bilen şertlendirilendir.

Indi bu gün, şol dabaradan bäş ýyl geçenden soň, biz Aşgabadyň Halkara howa menziliniň döwrebap ulag-üstaşyr düzüminiň kemala gelmeginiň möhüm ulgamyna öwrülendigini, Aziýanyň we Ýewropanyň ýurtlarynyň arasyndaky ykdysady we söwda hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze derejä çykarmak üçin şertleri döredendigini, Ýewraziýa giňişliginde ulag gatnawlaryny ýygjamlaşdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleri açandygyny ynamly aýdyp bileris.

Merkezi Aziýadaky iri toplum tehnologik üpjünçilik babatda dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýär. Onuň umumy meýdany 1200 gektara barabardyr we özüne 100-den gowrak desgany, şol sanda 48 esasy desgany birleşdirýär. Şolaryň hatarynda esasy we ikinji ýolagçylar terminaly, ýük terminaly, howa gämilerine tehniki taýdan hyzmat edýän angarlar toplumy, okuw we lukmançylyk merkezleri hem-de beýleki köpsanly desgalar bar.

Ýylda 14 million ýolagça hyzmat etmäge ukyply esasy terminalyň bäş gatly binasynyň umumy meýdany 190 müň inedördül metrden gowrakdyr. Ýolagçylaryň 3 milliondan gowragyny kabul etmek üçin niýetlenen ikinji terminal bilen birlikde döwrebap howa menzili ýylda jemi 17 million adama ýa-da sagatda 2 müňe golaý ýolagça hyzmat etmäge mümkinçilik berýär. Ýük terminaly arkaly 200 müň tonna ýük geçirilip bilner. Howa menzilinde ähli zerur düzüme eýe bolan uçuş-gonuş zolaklarynyň ikisi bar. Olaryň uzynlygy 3 müň 800 metre barabardyr. Howa hereketini dolandyryş gullugy iň häzirki zaman nawigasiýa enjamlary bilen üpjün edildi. Howa menzili islendik görnüşdäki uçarlary kabul edip bilýär we olara dünýä derejesinde hyzmatlary üpjün edýär.

Halkara howa menziliniň açylyş dabarasynda Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynyň resmi wekili Jek Brokbenk çykyş edip, döwlet Baştutanymyzy we ähli türkmenistanlylary eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 25 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady. Ol özüniň saparynyň maksady barada aýdyp, Kitap üçin maglumatlary ýygnamak bilen meşgullanýan «Guinness World Records» kompaniýasynyň dünýäde rekordlary, täsin we haýran galdyryjy ýagdaýlary hem-de wakalary bellige almak ulgamynda örän jogapkärli we abraýly guramadygyny belledi.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzili «Iň uly haly göli» diýen ada eýe bolan binagärlik aýratynlygy üçin Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilmäge teklip edildi. Bu teklip jikme-jik öwrenildi hem-de ähli zerur geňeşmelerden soň degişli çözgüt kabul edildi.

Jek Brokbenk esasy ýolagçy terminalyndaky iň uly haly gölüniň şekili (705 inedördül metr) arkaly Aşgabadyň Halkara howa menziliniň Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilýändigini aýdyp, türkmen tarapynyň wekiline bu ýagdaýy tassyklaýan güwänamany gowşurdy.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanda halynyň milli nyşanlaryň biri hökmünde ykrar edilendigini, döwlet gymmatlygy hökmünde garalýandygyny bellemek gerek. Galyberse-de, her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde ýurdumyzda Türkmen halysynyň baýramynyň bellenilýändigini nygtamalydyrys.

Soňra açylyş dabarasynda «International Property Awards»-yň prezidenti we «International Property & Travel» kompaniýasyny esaslandyryjy Stýuart Şild çykyş edip, türkmen Lideriniň başlangyjy boýunça gurlan hem-de täsin binagärlik keşbine eýe bolan Aşgabat Halkara howa menziliniň dünýädäki iň owadan howa menzilleriniň hataryna girjekdigine we gürrüňsiz, amatlylyk babatda hem-de ýolagçylara hyzmat etmegiň derejesi boýunça mynasyp orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

S.Şild «International Property & Travel» gozgalmaýan emläk we syýahatlar baradaky halkara neşiriniň bu täsin desgany «Construction Excellence Award» sylagy bilen sylaglamak baradaky çözgüdini habar berdi. Şol kompaniýa bu iri hem-de çylşyrymly desganyň taslamasynyň düzülişiniň hem-de gurluşygynyň hiline, onuň binagärlik konsepsiýasyna ýokary baha berýär.

Soňra «Business Initiative Directions» (BID) kompaniýasynyň baş dolandyryjy direktory Frank Kalwino çykyş edip Aşgabadyň täze Halkara howa menziliniň «International Star Award for Quality» ýokary baýragyna mynasyp bolandygyny belledi. Myhman bütin dünýäde hiliň medeniýetini ilerletmek hem-de bu ulgamdaky hyzmatlary ykrar etmek bilen meşgullanýan halkara gurama wekilçilik etdi.

Şunlukda, ol Aşgabadyň Halkara howa menziliniň halkara hil baýragyna mynasyp bolan esasy aýratynlyklaryny häsiýetlendirdi. Munuň özi täze desganyň uçmak üçin ganatlaryny ýaýyp duran laçynyň görnüşindäki täsin şekili bilen baglanyşyklydyr. Bu görnüş eziz Watanymyzyň gazanýan üstünlikleriniň, abadançylygynyň we ägirt uly kuwwatynyň halkara bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändigini alamatlandyrýar.

Gazetimiziň geljekki sanlarynda «Adyň alyslarda aýdym, Aşgabat» atly makalalar toplumynda Aşgabadyň baş Olimpiýa stadionyndaky ahalteke bedewiniň şekili barada gürrüň berler. Bu desga dünýäde ahalteke bedewiniň iň uly binagärlik şekili hökmünde Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynda mynasyp orun aldy.


Jumanazar GARAJAÝEW,

«Aşgabat» gazetiniň syýasy synçysy.

Türkmenistanyň Prezidenti
Gurbanguly Berdimuhamedow:

— Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe Aşgabady ösdürmek boýunça köp işler edildi. Özboluşly binalar, has oňaýly ýaşaýyş jaýlary, oklaw ýaly köçelerdir şaýollar, gözel seýilgähler, ajaýyp ýadygärlik toplumlary baş şäherimiziň görküne-görk goşýar. Ony Gündogaryň merjen şäherine öwürýär. Şeýle bolansoň, paýtagtymyzyň täsin binagärlik görnüşli desgalarynyň 11-si Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi.

6. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzili «Iň uly haly göli» diýen ada eýe bolan binagärlik aýratynlygy üçin Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizildi.

Redaksiýamyz ak mermerli paýtagtymyzyň Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilen binagärlik-çeperçilik we beýleki desgalaryna bagyşlanan makalalary çap etmegi dowam edýär. Şu makala bolsa 2016-njy ýylyň 17-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 25 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de köpsanly daşary ýurtly myhmanlaryň gatnaşmagynda bolup geçen taryhy waka bagyşlanýar.

Gürrüň Aşgabadyň täze Halkara howa menziliniň — ýurdumyzyň baş «howa derwezesiniň» açylyş dabarasy barada barýar. Bu waka milli Liderimiziň Türkmenistany Aziýa yklymynyň iri ulag-logistika merkezleriniň birine öwürmek baradaky başlangyjynyň durmuşa geçirilmeginiň ýolunda ýene bir möhüm ädim boldy. Elbetde, munuň özi ýurdumyzyň ägirt uly ykdysady kuwwatyndan netijeli peýdalanmak üçin täze mümkinçilikleri döretdi. Watanymyzyň kuwwaty hormatly Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli syýasaty, baý tebigy serişdeleri, ýurdumyzyň sebitde geografik taýdan amatly ýerleşmegi bilen şertlendirilendir.

Indi bu gün, şol dabaradan bäş ýyl geçenden soň, biz Aşgabadyň Halkara howa menziliniň döwrebap ulag-üstaşyr düzüminiň kemala gelmeginiň möhüm ulgamyna öwrülendigini, Aziýanyň we Ýewropanyň ýurtlarynyň arasyndaky ykdysady we söwda hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze derejä çykarmak üçin şertleri döredendigini, Ýewraziýa giňişliginde ulag gatnawlaryny ýygjamlaşdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleri açandygyny ynamly aýdyp bileris.

Merkezi Aziýadaky iri toplum tehnologik üpjünçilik babatda dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýär. Onuň umumy meýdany 1200 gektara barabardyr we özüne 100-den gowrak desgany, şol sanda 48 esasy desgany birleşdirýär. Şolaryň hatarynda esasy we ikinji ýolagçylar terminaly, ýük terminaly, howa gämilerine tehniki taýdan hyzmat edýän angarlar toplumy, okuw we lukmançylyk merkezleri hem-de beýleki köpsanly desgalar bar.

Ýylda 14 million ýolagça hyzmat etmäge ukyply esasy terminalyň bäş gatly binasynyň umumy meýdany 190 müň inedördül metrden gowrakdyr. Ýolagçylaryň 3 milliondan gowragyny kabul etmek üçin niýetlenen ikinji terminal bilen birlikde döwrebap howa menzili ýylda jemi 17 million adama ýa-da sagatda 2 müňe golaý ýolagça hyzmat etmäge mümkinçilik berýär. Ýük terminaly arkaly 200 müň tonna ýük geçirilip bilner. Howa menzilinde ähli zerur düzüme eýe bolan uçuş-gonuş zolaklarynyň ikisi bar. Olaryň uzynlygy 3 müň 800 metre barabardyr. Howa hereketini dolandyryş gullugy iň häzirki zaman nawigasiýa enjamlary bilen üpjün edildi. Howa menzili islendik görnüşdäki uçarlary kabul edip bilýär we olara dünýä derejesinde hyzmatlary üpjün edýär.

Halkara howa menziliniň açylyş dabarasynda Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynyň resmi wekili Jek Brokbenk çykyş edip, döwlet Baştutanymyzy we ähli türkmenistanlylary eziz Watanymyzyň mukaddes Garaşsyzlygynyň 25 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady. Ol özüniň saparynyň maksady barada aýdyp, Kitap üçin maglumatlary ýygnamak bilen meşgullanýan «Guinness World Records» kompaniýasynyň dünýäde rekordlary, täsin we haýran galdyryjy ýagdaýlary hem-de wakalary bellige almak ulgamynda örän jogapkärli we abraýly guramadygyny belledi.

Paýtagtymyzyň Halkara howa menzili «Iň uly haly göli» diýen ada eýe bolan binagärlik aýratynlygy üçin Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilmäge teklip edildi. Bu teklip jikme-jik öwrenildi hem-de ähli zerur geňeşmelerden soň degişli çözgüt kabul edildi.

Jek Brokbenk esasy ýolagçy terminalyndaky iň uly haly gölüniň şekili (705 inedördül metr) arkaly Aşgabadyň Halkara howa menziliniň Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabyna girizilýändigini aýdyp, türkmen tarapynyň wekiline bu ýagdaýy tassyklaýan güwänamany gowşurdy.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanda halynyň milli nyşanlaryň biri hökmünde ykrar edilendigini, döwlet gymmatlygy hökmünde garalýandygyny bellemek gerek. Galyberse-de, her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde ýurdumyzda Türkmen halysynyň baýramynyň bellenilýändigini nygtamalydyrys.

Soňra açylyş dabarasynda «International Property Awards»-yň prezidenti we «International Property & Travel» kompaniýasyny esaslandyryjy Stýuart Şild çykyş edip, türkmen Lideriniň başlangyjy boýunça gurlan hem-de täsin binagärlik keşbine eýe bolan Aşgabat Halkara howa menziliniň dünýädäki iň owadan howa menzilleriniň hataryna girjekdigine we gürrüňsiz, amatlylyk babatda hem-de ýolagçylara hyzmat etmegiň derejesi boýunça mynasyp orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

S.Şild «International Property & Travel» gozgalmaýan emläk we syýahatlar baradaky halkara neşiriniň bu täsin desgany «Construction Excellence Award» sylagy bilen sylaglamak baradaky çözgüdini habar berdi. Şol kompaniýa bu iri hem-de çylşyrymly desganyň taslamasynyň düzülişiniň hem-de gurluşygynyň hiline, onuň binagärlik konsepsiýasyna ýokary baha berýär.

Soňra «Business Initiative Directions» (BID) kompaniýasynyň baş dolandyryjy direktory Frank Kalwino çykyş edip Aşgabadyň täze Halkara howa menziliniň «International Star Award for Quality» ýokary baýragyna mynasyp bolandygyny belledi. Myhman bütin dünýäde hiliň medeniýetini ilerletmek hem-de bu ulgamdaky hyzmatlary ykrar etmek bilen meşgullanýan halkara gurama wekilçilik etdi.

Şunlukda, ol Aşgabadyň Halkara howa menziliniň halkara hil baýragyna mynasyp bolan esasy aýratynlyklaryny häsiýetlendirdi. Munuň özi täze desganyň uçmak üçin ganatlaryny ýaýyp duran laçynyň görnüşindäki täsin şekili bilen baglanyşyklydyr. Bu görnüş eziz Watanymyzyň gazanýan üstünlikleriniň, abadançylygynyň we ägirt uly kuwwatynyň halkara bileleşigi tarapyndan ykrar edilýändigini alamatlandyrýar.

Gazetimiziň geljekki sanlarynda «Adyň alyslarda aýdym, Aşgabat» atly makalalar toplumynda Aşgabadyň baş Olimpiýa stadionyndaky ahalteke bedewiniň şekili barada gürrüň berler. Bu desga dünýäde ahalteke bedewiniň iň uly binagärlik şekili hökmünde Ginnesiň Bütindünýä rekordlar kitabynda mynasyp orun aldy.


Jumanazar GARAJAÝEW,

«Aşgabat» gazetiniň syýasy synçysy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25924

15.04.2021
«Owerdraft» bank hyzmaty

«Owerdraft» karzy — söwda we hyzmat ediş nokatlarynda nagt däl hasaplaşyklar geçirilende bank kartynyň galyndysy azalyp, töleg geçirmek üçin pul serişdeleriniň ýetmedik ýagdaýynda, müşderä bank tarapyndan awtomatik usulda berilýän gysga möhletli karz serişdesi bolup durýar. Adaty karzlardan tapawutlylykda, bu karz dikeldilýän bolup durýar, ýagny müşderi bir gezek banka şeýle hyzmaty açmak üçin arza berenden soň, şertnamada görkezilen möhletiň dowamynda karzdan, banka barmazdan, zerurlygyna görä, awtomatik usulda alyp we yzyna gaýtaryp bilýär.

Şeýlelikde, «Owerdraft» karzy müşderiniň bank kart hasabynyň galyndysy azalan halatynda, ýurdumyzyň bazarlarynda, söwda we hyzmat ediş nokatlarynda ornaşdyrylan töleg terminallaryndan nagt däl görnüşinde töleg geçirilende bank tarapyndan awtomatik usulda berilýän gysga möhletleýin karz serişdelerinden peýdalanmaga mümkinçilik berýär. Müşderiniň «Altyn asyr» bank kart hasabyna zähmet haky geçirilenden soňra, onuň «Owerdraft» karzynyň esasy bergisi we hasaplanýan göterimleri awtomatik usulda tölenýär.

Bu hyzmat häzirki wagtda giň gerimde ýaýbaňlandyrylýar. Hyzmata laýyklykda, gündelik sarp edilýän harytlar satyn alnanda raýatlaryň maliýe mümkinçiliklerini giňeltmek üçin, müşderileriň ýüztutmasyna laýyklykda, karzyň möçberi soňky 6 aýdaky ortaça zähmet hakynyň esasynda hasaplanylýar we onuň möçberiniň 50 göterimden ýokary bolmadyk çägindäki gysga möhletli karzlar resmileşdirilýär.

Bu ýagdaý müşderileriň alan karzyny wagtynda yzyna gaýtaryp berjekdigi barada bankyň öňündäki kepilligini aňladýar. Şu düzgünlere laýyk gelýän müşderilere karz resmileşdirilenden soň, bir aýyň dowamynda artykmaç harçlanan esasy bergi we şol boýunça hasaplanan göterimler aýlyk zähmet hakynyň hasabyndan bank tarapyndan awtomatik usulda hasaplanylyp alynýar. Müşderiler bank kartyna «Owerdraft» karz hyzmatyny Türkmenistanyň «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň edara binasynda ýa-da onuň şahamçalarynda birikdirip bilerler. Bu işi amala aşyrmak üçin hyzmatdan peýdalanmak isleýän raýatyň pasporty we onuň nusgasy, girdejileri barada kepilnama, zähmet depderçesiniň göçürmesi, arza we «Owerdraft» boýunça aýlyk zähmet hakyndan tutup almaga razylygy talap edilýär.

Bankymyz tarapyndan ornaşdyrylan «Owerdraft» bank karz hyzmaty ýurdumyzdaky maliýe täzeçillikleriniň nobatdakylarynyň biridir. «Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynda» bellenen wezipeleri ýerine ýetirmek, raýatlara hödürlenilýän sanly hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmak maksady bilen, bankymyz tarapyndan ýokarda agzalan bank karzyny «Owerdraft» karzy atly bank kartynyň üsti bilen ýerine ýetirmek boýunça mümkinçilik döredildi.

Gülnäz JUMAMYRADOWA,

Türkmenistanyň «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň welaýat şahamçasynyň hünärmeni.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25890

15.04.2021
Oba hojalygy we telekeçilik: tutumy uly özgertmeler

Ykdysadyýetiň iň gadymy pudagy bolan oba hojalygynda telekeçiligiň orny hemişe kesgitleýji häsiýete eýe bolupdyr. Ýaşy 10 — 12 müň ýyl hasaplanýan oba hojalygy, dogrusy, telekeçiligiň döremegine getiren pudakdyr. Hawa, adama tebigatyň taýýar zatlaryny awlamak we meýdandan ýygnamak arkaly güzeran aýlamak çetin bolup ugran zamanyndan başlap, maldarçylyk we ekerançylyk pudaklarynyň döremegine zerurlyk ýüze çykýar. Öndüren azygynyň artykmajyny başga bir gerekli zat bilen çalyşmak arkaly başlanan söwda — telekeçiligiň iň ilki dörän ugry bolýar.

Taryhda juda uzaga çeken bu ýagdaý bazar gatnaşyklarynyň ösmegine hem zerurlyk, hem şert bolup çykyş edýär. Şeýdibem, bu ýagdaýyň hut telekeçiligiň pelsepesi bolup galandygy aýdylsa, ýalňyş bolmasa gerek. Çünki hatda ýekebara maşgala hem hususyýetçi hökmünde söwda gatnaşyklaryna barha işjeň girip, maşgalasynyň çäginde telekeçä öwrülýär gidiberýär. Diňe meýilnamaly ykdysadyýetiň taryhy jähetden az salym agalyk eden ýurtlarynda bu tebigylyk bozulýar. Indi bolsa şeýle ýurtlaryň hemmesinde diýen ýaly, bazar gatnaşyklarynyň artykmaçlygyna dogry düşünilip, telekeçilik taryhy ornuny dikeldip, häzir bu bähbitli filosofiýa doly güýjünde öz pragmatiki ýoly bilen tutuş dünýäni ösüşlerden-ösüşlere iterýän zeruryýetlige öwrüldi.

Dünýäniň iň öňdebaryjy usullaryny çelgi-ýörelge edinýän Garaşsyz hem Bitarap Türkmenistanda 30 ýyl içinde, ylaýta-da, Berkarar döwletiň bagtyýarlyk döwründe bu ugurda uludan-uly ösüşler gazanyldy. Hut şu döwürde dörän bu ulgam oba hojalygyna örňeşip barýar. Şunda telekeçileriň ilkinji, düýpli işleriniň biri döwrebap ýyladyşhanalary gurup ulanmagy boldy.

ÝYLADYŞHANALAR BOSSANY

Hormatly Prezidentimiziň 25-nji martda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy — “Oguz ýol” hojalyk jemgyýeti tarapyndan Ahal welaýatynyň Kaka etrabynda gurlan döwrebap ýylady şhana toplumynyň açylyş dabarasyna gatnaşyp, sanly ulgam arkaly ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda şular ýaly täze bina edilen ýyladyşhanalaryň işine ak pata bermegi bilen, bu ugurda bize ýene-de iňňän gowy hem ýakymly zatlar aýan boldy.

Hawa, ýyladyşhanalaryň esasy artykmaçlygy onda adama zerur witaminlere bol gök we miwe önümleriniň aýny çagy — gyşdyr alabaharda ýetişdirilýändigi bolsa gerek. Ýöne bu bary däl. Mälim bolşy ýaly, oba hojalyk önümçiligi suwarymly ýerleriň galaba bölegini tutýar. Diýmek, biri-birinden gymmatly, dogrusy, mukaddeslik derejesindäki baýlyklaryň has netijeli peýdalanylmagy ýyladyşhanalaryň ýene bir tapylgysyz artykmaçlygydyr. Hasyllylygy birküç däl-de, hakyt 10 esseläp ýokary bolýan bu desgalaryň 1 gektaryndaky hasyly açyk meýdandan aljak bolsaň, 10 gektar ýer gerek.

Onsoňam, tutuş Ýer ýüzünde bolup geçýän we barha depginleşýän urbanizasiýa hadysasy — ilatyň obalardan diňe bir uly şäherlere göçüp barmagy netijesinde bolman, gaýtam, gadymy obalaryň şäherleşmegi — şähere öwrülmegi ýaly ýagdaýlar bilen üsti ýetirilýär. Şeýdibem, ýurduň sebitleriniň ähli ýerlerinde ilatyň giň-endigan ýaýramagyna oňyn şert döreýär. Hawa, döwrebap ýyladyşhanalar, sebitlerde yzygiderli gurulýan we işe girizilýän gaýry möhüm önümçilik we medeni-durmuş desgalar bilen bir hatarda, oba ilatynyň hünär derejesiniň şäherlerdäki ýaly kämilleşip, daýhanlaryň aň-düşünjeleriniň ýokarlanmagyna getirýär. Ilat, ylaýta-da, ýaş ösdürimler hut şular ýaly şertlerde işlemäge höwesli.

Ýene bir möhüm zat, ýyladyşhanalaryň telekeçileriň serişdeleriniň hasabyna gurulmagy we ulanylmagy önümçilikde hususyýetçiligiň paýyny artdyrmak wezipesine laýyk gelýär. Munuň özi ösen bazar ykdysadyýetiniň esasy şerti ahyryn! Şu ýerde biziň «gyşy ýazy küýsetmeýär» diýilýän howa şertlerimizde ýyladyşhanalarda önüm ýetişdirmegiň daşarky bazarlarda barha ýitileşýän bäsdeşlikde rüstem geljek şertleriniň bardygyny belläp geçen ýagşy: bu desgalardaky esasy çykdajylaryň biri — energiýanyň ýurduň özünde öndürilýändigi üçin bahasynyň bizde has pesdigi, ylaýta-da, onuň has az sarp bolýandygydyr. Netije eýýäm belli: geçen ýylyň eksporty öňňilkiden 70 göterim köp. Internet maglumatlarynda getirilişi ýaly, ýyladyşhanalaryň pomidor önümçiligi bu ugurda iň düşewüntlisi. Bu ýagdaý biziň telekeçilerimiziň işinde hem öz beýanyny tapýar. Diňe “Ýigit” hojalyk jemgyýetinde pomidoryň 15 görnüşi ýetişdirilip, meýdany 34 gektardan gowrak ýyladyşhanada 450 adama iş orny bar. Bu ýerde ýene bir gowulyk görünýär: oba ýerlerindäki möwsümleýin işe derek indi ýylboýy eklenç-gazanç getirýän, özem hemmä, şol sanda ýaşlara gyzykly hem medeniýeti ýokary önümçilik barha giň gerimde ösdürilýär.

Şeýlelikde, ýurdumyzda jemi meýdany eýýäm 400 gektardan aňry geçen, bu gözel, täze lälezarlygy biz ähli ýana gowulygyň buşlukçysy diýip, kalbymyzda bireýýäm ykraryny tapan ýaýrawynyň has giň boljagyna öňünden begenýäris.

ÝER GURPLY — MAL GURAT

Telekeçileriň maldarçylyk bilen ymykly meşgullanyp, indi hatda garaşylanyndan-da has oňat netijeleri gazanýanlary hem az däl. Munuň bir mysalyny hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň önümçilik we durmuş maksatly döwrebap binalaryny we desgalaryny gurmak hem-de bolanlarynyň durkuny täzelemek hakynda» Karary esasynda gurlan we 2014-nji ýylyň 25-nji iýunynda milli Liderimiziň hut özüniň gatnaşmagynda uly dabara bilen açylan «Sahabatly» hojalyk jemgyýetiniň maldarçylyk toplumynda hem görmek bolýar.

Garaşsyzlyk ýyllaryndan ozal, «Bu ýerlerden ibaly ekin-hasyl almarsyň» diýlip, birgiden giň, tekiz düzdügine garamazdan, ugry kän bir indelmedik şorsawlygyň gerşinde dörän we töweregi gurşan häzirki nurana görnüş uly ýoly syryp barýarkaňam mese-mälim welin, Garagum derýasynyň 818-nji kilometrligindäki köprüden gaýrak sowlaýsaň-a, ynsan eli bilen döredilen lälezarlyklar ýaýlasy «Be-e, hakyt şypahanalyga, dynç alşa jaý ýerler eken» diýdirýär. Garadaşaýak we Babarap obalarynyň ara-gaýrasynda, emeli derýanyň diňe sag kenaryny däl, alys-aňrylaryny gurşan gök zolagyň bu gündogar çeti bolsa seni ýolugruna we baran edaraň alnyndaky çynardyr şatuduň, sosnadyr tuýanyň goýy-goýry saýasy bilen garşylaýar. Şeýdibem, ykdysadyýet, ekologiýa we estetika ýaly, göräýmäge biri-birine az dahylly düşünjeler birleşýär, sazlaşýar gidiberýär.

Şunda biziň gözümiz öwrenişen daragtymyz — şatuduň has boldumly, aýratyn başyna gören ýaly ösmegi ýakyn geçmiş bilen deňeşdirmeleri sere getirdi. Ýüpek gurçugyny tutýarkak, olaryň obalarda gytlygyndan ýaňa, Aşgabat, Arçabil ýaly ýerlerden hem tut gözlänimiz sebäplidir-dä, muňa şol mahallardan başlap, üşük-üntüşik eden zadymyz — tut ýapraklarynyň aýaňy ýapýanlaryna-da seýrek duşan kişi hökmünde, hakyt ýüzüňi doly örtjek, ýaprakly tutlar, ine, şu ýerde ýaşuly çagymyz birinji gezek duşdy. Bägüllerdir güller bilen örtülen bu gunduz binalar we gelşikli howly mallar üçin gurlan diýseň, ozalky döwri görenleriň ynanmasy kyn bolar. Ýöne bu dus-dury we goýry ýaşyllyga çümüberen ymaratlar — «Sahabatly» hojalyk jemgyýetiniň maldarçylyk toplumy. Gurlanyna bary-ýogy 6 ýyl bolan bu häzirki zaman binalary, ylla, ozaldan oturan ýaly: jaýlaryň durky ýaşyl gurşawa, gurşaw — binalara ýaraşyp dur.

...Mülk ýeriniň özi 650 gektarlyk bu hojalyk jemgyýetiniň 370 gektary ekin dolanyşygynda. Munuň üstesine-de, geçen möwsümde Anzarowyň adyna alnan kärende ýeriň 500 gektarynda pagta ekilse, 750 gektarlyk ýerde bugdaý ekilipdir. Işiň möçberi we köpugurlylygy depginliligi hem gerimliligi talap edýär. Dogrusy, şunça meýdandaky işleri ozallar bir kärendeçi däl-de, tutuş edara boýun alýardy. Onsoňam, süýt ýaly ynjyk zatdan önümleriň 19 görnüşini täzeligi bilen ilata ýetirmek hem hele-müçük iş däl. Aslynda, maldaryň işi belli bir möwsüm ýa-da günüň belli bir wagty bilen çäklenmeýär. Mala gije-gündizläp we arly ýyllap ideg zerur. Onsoňam, süýt berýän mallary her 5-6 ýyldan çalşyp durmaly. Şunda has önümli tohumy ýitirmän saklamagyň alada-tagallasy hemişelik iş. Galyberse-de, mallaryň süýdi iň köp berýän mahaly hem biziň çakymyzdan has az ekeni: gölelän we owlaklan badyna, has laýygy, ilkinji 100 gün. Diýmek, garran maly saklamak amatly däl. Ýaşlaryny-da ýylboýy sagyp ýörmek ýa-da süýdüň hili haýsy döwür has gowy — geljekde göz öňünde tutuljak, diýmek, ylmy-amaly jähetden öwreneniňe degýän mesele.

Hawa, bu ýerde indi töwerege-de ýaýraberen, derwaýyslygy barha artýan tejribe toplanyldy: maldarçylyk daýhançylyk bilen utgaşykly alnyp barylýar. Bu, aslynda, tebigy bolaýmaly ýagdaý, onsoň netije hem oňat: geçen möwsümde ýyglan 3 müň tonna barabar ak bugdaýyň hasyllylygy 40 sentnere ýakyn. Iýmlik ekilen, süledir bugdaý tohumlaryny çakyşdyrylyp alnan gara bugdaýyň hasyllylygy bolsa 60 — 70 sentner. Dänelik we siloslyk mekgejöweni hem-de soýadyr ýorunjany ekmek öň ýola düşen iş. Ot-iýmlik ekinleriň artykmajyny ýerlemek hem mesele däl: ýurduň dürli sebitlerinden üstüňe gelip alyp durlar.

BAHAR REPORTAŽY

Gökdepeden günbatara çykybereniňde, ulagyň ýaňy bir doly bat alyp başlan mahaly, ýoluň gaýrasynda agyl-bassyrmadaky düýeler seniň ünsüňi çeker. Uly ýoluň ýakasynda ýaşyl baga bürenip oturan «Gala» kafesinde düşläp geçýänlere hödürlenýän çal, ine, şol düýeleriňki eken. Muny düýe agylynyň öňündäki ak jaýdan çykan çalçy gelin bilen bolan gürrüňdeşlikden bilip galdym. Aýsona Akmyradowa indi iki ýyl bäri şu ýerde, ýerli adamlaryň aýdyşy ýaly, çal tutýandygyny aýtdy. Ýolagçylaryň, ylaýta-da, uzak ýola barýan uly awtoulaglaryň sürüjileriniň düşelgesine öwrülen bu kafe — hut telekeçileriň hyzmat täzeligi. Bu ýolugra gabat gelen täzelik bolsa, maňa Bäherdende has gowy maglumatlar garaşýan eken. Etrap häkimliginiň oba hojalygynda özgertmeleriň we döwrebap usullaryň ornaşdyrylmagy bölüminiň müdiri Ýusup Myradow bilen gysga söhbedimizde köp zatlary bilip galdym. Bölümiň täze adyndan başlap, telekeçileriň şeýle möhüm işlere ymykly girişmegini üpjün edýän strategik ugurlar — gallaçylykda we pagtaçylykda uzak möhletleýin berilýän kärende ýerlerinde ur-tut işe başlan we uly tamalar edilýän işewürleriň juda kändigini, olaryň birnäçesiniň bolsa eýýäm adynyň gazetde tutulmagyny zerur hasaplan Ýusup säginmezden, şeýle sanawy kagyza geçirdi. Daşgeldi Çakanow, Altymyrat Gowşakow we Ýaran Satlykow dagy sanawyň başynda getirilenler. Şeýle telekeçileriň ýurdumyzyň islendik etrabynda az däldiginden çen tutup, tutuş oba hojalygynda, ylaýta-da, bu ugurlarda ösen bazar gatnaşyklarynyň doly we dogry girizilmegi bilen, ýakyn wagtlarda uly sepgitlere ýetiljekdigini duýsa bolýar. Şeýlelikde, oba hojalygyndaky diwersifikasiýa hem ýekebara kärendeçilere, hem daýhan hojalyklarydyr birleşiklerine, şol sanda döwlete deň bähbitli ýoly-täri tapar. Çünki telekeçiler öz zandy-tebigatyna görä, işine ussat daýhandyr maldarlary tapyp, işiň iň arzan, bähbitli we tiz-dessin bolýan täzeden-täze usullaryny bu pudakda hem giňden ornaşdyrarlar.

Hakberdi AMANMYRADOW.«Türkmenistan».


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/25824

14.04.2021
2021-nji ýylyň marty: milli Liderimiziň daşary syýasy başlangyçlaryna eýerip

Özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljegi barada pikir alyşmagyň meýdançasyna öwrülen halkara häsiýetli köp sanly çäreler — syýasy geňeşmeler, işewür gepleşikler, wekilçilikli forumlar hem-de sergiler ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan «Açyk gapylar» syýasatyny hem-de giň halkara hyzmatdaşlygy durmuşa geçirmek babatyndaky işjeň işiniň aýdyň subutnamasy boldy.

Onlaýn görnüşdäki duşuşyklar ýurdumyzyň parahatçylyk döredijilik mümkinçiliklerini giňden açmaga, gyzyklanma bildirýän hyzmatdaşlaryň ählisi — aýry-aýry daşary ýurt döwletleri, şonuň ýaly-da, iri sebit hem-de halkara guramalar bilen dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge ýardam edýär.

2-nji martda Daşary işler ministrliginde ýurdumyzyň BMG-niň agzalygyna kabul edilmeginiň 29 ýyllygyna gabatlanyp “Türkmenistan we Birleşen Milletler Guramasy: parahatçylygy we ynanyşmagy gazanmagyň ugrunda hyzmatdaşlyk” atly halkara maslahat geçirildi. Maslahatyň barşynda ikitaraplaýyn resminamalara onlaýn tertipde gol çekmek dabarasy boldy. Hususan-da, Türkmenistanyň Hökümeti bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat gaznasynyň (ÝUNFPA) arasynda bilelikde maliýeleşdirmek hakynda Ylalaşyga, şeýle hem Türkmenistanyň Sport we ýaşlar syýasaty ministrliginiň we ÝUNFPA-nyň arasynda 2021-nji ýyl üçin “Ýaşlaryň milli ýaşlar syýasatyny durmuşa geçirmäge hem-de gender deňligini ilerletmäge gatnaşmagynyň gurallaryny pugtalandyrmak” taslamasynyň çäklerinde Iş meýilnamasyna gol çekildi.

Döwlet Baştutanymyzyň Birleşen Milletler Guramasynyň Türkmenistandaky hemişelik utgaşdyryjysynyň wezipesini wagtlaýyn ýerine ýetiriji, ÝUNISEF-niň Türkmenistandaky wekili hanym Kristina Weýganda Türkmenistanyň Prezidentiniň Birleşen Milletler Guramasynyň pasportlary bolan daşary ýurt raýatlary üçin ýurdumyza gelmegiň we ondan gitmegiň wizasyz tertibini girizmek hakynda Karary barada resmi taýdan habar berýän ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginiň werbal notasy gowşuryldy.

BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň gutlagynda belleýşi ýaly, Türkmenistan BMG-ä möhüm agza döwlet bolup durýar we guramanyň maksatlaryny amal etmek işinde, şol sanda sebitara we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde, öňüni alyş diplomatiýasynyň işini ilerletmekde işjeň we möhüm orun eýeleýär.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Halkara Migrasiýa Guramasynyň Merkezi Aziýa boýunça sebit utgaşdyryjysy, HMG-niň Türkmenistandaky, Gazagystan Respublikasyndaky, Gyrgyz Respublikasyndaky we Özbegistan Respublikasyndaky wekilhanasynyň baştutany Zeýnal Gajiýew bilen onlaýn görnüşde geçirilen duşuşykda ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyna, geljek döwür üçin hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryna garaldy.

Duşuşygyň barşynda şu ýyl üçin bilelikdäki çäreleriň meýilnamasy jikme-jik ara alnyp maslahatlaşyldy, bu meýilnama “Adam söwdasyna garşy göreş hem-de migrantlara kömek” hem-de “Tehniki hyzmatdaşlyk we serhetleri dolandyrmak” ýaly möhüm ugurlary öz içine alýar. Türkmen tarapy sanly tehnologiýalary ulanmak arkaly milli hem-de sebit derejede bilelikdäki taslamalary işläp taýýarlamaga gyzyklanma bildirýändigini tassyklady.

Mart aýynyň birinji ongünlüginde Oba hojalyk we daşky gurşawy goramak ministrliginiň wekilleri GDA-nyň Ýerine ýetiriji komiteti tarapyndan guralan Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna gatnaşyjy döwletleriň bilermenleriniň iki günlük onlaýn duşuşygyna gatnaşdylar.

Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ileri tutulýan ykdysady syýasatyna laýyklykda, Türkmenistanda oba hojalygynyň mümkinçiliklerini artdyrmaga, şol sanda maldarçylygy, guşçulygy we atçylygy, ylmy seçgiçilik hem-de tohumçylyk işini ösdürmäge uly üns berilýär.

Wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen geňeşmeler weterinariýa ulgamynda hyzmatdaşlyga, haýwanlaryň kesellerini öz wagtynda anyklamaga hem-de öňüni almaga gönükdirilen ylmy-barlag maksatnamalarynyň we taslamalaryň durmuşa geçirilmegine bagyşlandy.

Dostlukly döwletleriň daşary işler ministrleriniň 6-njy martda geçirilen duşuşygynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Türkiýäniň sebit hem-de halkara düzümlerdäki bilelikdäki hereketlerini nazara almak bilen, syýasy-diplomatik hyzmatdaşlygy ara alnyp maslahatlaşyldy.

Aşgabada iş sapary bilen gelen Türkiýe Respublikasynyň daşary syýasat edarasynyň ýolbaşçysy ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky parahatçylykly gepleşikleri ilerletmek işinde Türkmenistanyň we onuň Lideriniň işjeň ornuny belledi. Munuň özi Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde kabul edilen möhüm başlangyçlarda öz beýanyny tapdy. Mewlüt Çawuşoglu Türkmenistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmeginiň ähmiýeti barada aýdyp, türk tarapynyň sebitiň ykdysady taýdan goşulyşmak üçin üstaşyr ulag we energetika geçelgelerini giňeltmegiň üstünde işlemäge taýýardygyny aýtdy.

9-njy martda onlaýn görnüşde geçirilen okuw maslahatynda özara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryna garaldy. Oňa Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Smitson institutynyň milli tebigy taryh muzeýiniň, muzeý işini guramak ulgamynda ýöriteleşdirilen “Gallagher & Associates” kompaniýasynyň ýolbaşçylary hem-de ýurdumyzyň Medeniýet ministrliginiň wekilleri, muzeýleriň we köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň işgärleri gatnaşdylar. Duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň türkmen halkynyň hakyky taryhyny we baý medeni mirasyny öwrenmegi hem-de dikeltmegi gaýragoýulmasyz wezipeleriň biri hökmünde kesgitländigi bellenildi. Milli mirasy wagyz etmekde muzeýlere aýratyn orun degişlidir. Häzirki wagtda olar bahasyna ýetip bolmajak halk baýlygyny goramak bilen çäklenmän, eýsem, iri ylmy merkezler hem bolup durýar.

10-njy martda Daşary işler ministrliginde wideomaslahat görnüşinde Halkara Zähmet Guramasynyň (HZG) Baş direktory Gaý Raýder bilen duşuşyk geçirildi. Taraplar pandemiýanyň dünýädäki durmuş-ykdysady ösüşe täsirini nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň esasy ugurlaryny ara alyp maslahatlaşyp, sebit we halkara derejelerde gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň zerurdygyny bellediler. Şeýle hem Türkmenistanyň HZG-niň konwensiýalaryna goşulmagynyň meselelerine garaldy.

Şol gün Daşary işler ministrliginde “Bütinrussiýa döwlet telewizion we radiogepleşikler kompaniýasy” Federal döwlet unitar kärhanasynyň wekilleri bilen wideoduşuşyk geçirildi. Onuň çäklerinde maglumatlary alyşmak ulgamynda hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Duşuşygyň netijeleri boýunça Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň hem-de “Bütinrussiýa döwlet telewizion we radiogepleşikler kompaniýasy” Federal döwlet unitar kärhanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

10-njy martda Merkezi Aziýa sebitinde Ykdysady hyzmatdaşlyk maksatnamasynyň (CAREC) çäklerinde Aziýanyň ösüş banky tarapyndan guralan ýörite onlaýn maslahat awiasiýa we syýahatçylyk ulgamynda özara gatnaşyklara bagyşlandy. Maslahatyň barşynda “2030-njy ýyla çenli döwür üçin maksatnama — bilelikdäki we durnukly ösüş üçin sebiti birleşdirip” taslamasynyň esasy ugurlaryna aýratyn üns berildi. Bu maksatnamanyň durmuşa geçirilmegi netijeli sebit gatnaşyklaryny ösdürmäge, ykdysadyýetiň esasy pudaklarynda möhüm ähmiýetli taslamalary amala aşyrmak üçin iri maýa goýumlaryny çekmäge, Aziýa ýurtlarynyň innowasion ösüşine ýardam etmelidir.

Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň Parlamentara dostluk toparynyň agzalarynyň gatnaşmagynda 11-nji martda geçirilen onlaýn duşuşykda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar özara gyzyklanma bildirilýän ugurlar boýunça gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge çalyşýandygyny tassykladylar.

Şol gün onlaýn görnüşde Türkmenistanyň we halkara guramalaryň wekilleriniň ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk meseleleri boýunça duşuşygy geçirildi. Serhetden geçmegi aňsatlaşdyrmak we sazlaşdyrmak ýaly meselelere aýratyn üns berildi. Şu ýylyň fewral aýynda geçirilen hem-de synag, howpsuz we arassaçylyk-epidemiologiýa nukdaýnazaryndan üstaşyr ulag kerwenlerini guramaga, Türkmenbaşy Halkara deňiz portuny ösdürmäge, ýurdumyzyň ulag ulgamyny sanlylaşdyrmaga degişli bilermenler duşuşyklarynyň netijeleri boýunça taýýarlanylan maslahatlara garaldy.

Şol gün Türkmenistanyň wekiliýeti wideoaragatnaşyk arkaly Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna agza ýurtlaryň “GDA — 30” halkara ykdysady forumynyň çäklerinde geçirilýän çärelere — wirtual sergä hem-de syýahatçylyk kongresine gatnaşdylar.

Ýurdumyzyň ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, welaýatlaryň ýörite elektron binýadynda hödürlän diwarlyklary geljekki daşary ýurtly hyzmatdaşlary hem-de köp sanly internet tomaşaçylary Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça amala aşyrylýan giň möçberli özgertmeler, ähli ulgamlarda gazanylýan ägirt uly üstünlikler, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin bar bolan eksport mümkinçilikleri bilen tanyşdyrdylar.

Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň 30 ýyllygyna gabatlanylyp, Türkmenistanyň Döwlet medeniýet merkeziniň Döwlet kitaphanasynyň hem-de welaýatlaryň iri kitaphanalarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda wideomaslahat görnüşinde “Kitaphanalaryň arkalaşygy: üstünlikler we uzak möhletleýin hyzmatdaşlygyň geljegi” atly iki günlük halkara forum geçirildi.

Onuň dowamynda Türkmenistanda kitaphana işiniň ösdürilmeginiň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň yzygiderli üns merkezinde durýandygy nygtaldy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň taryhy-medeni mirasyny we häzirki döwürdäki üstünliklerini wagyz etmäge, türkmenistanlylaryň aň-paýhas taýdan ösmegine hem-de watançylyk taýdan terbiýelenmegine ýardam berýän milli ruhy mirasymyzy saklaýan ylym-bilim we medeni merkezler hökmünde kitaphanalaryň eýeleýän ornuny aýratyn belleýär.

Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Ykdysady geňeşiniň 89-njy mejlisiniň gün tertibine GDA agza ýurtlaryň netijeli hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň dürli ulgamlary, şol sanda koronawirus ýokanjynyň ýaramaz netijelerini peseltmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

12-nji martda ýurdumyzyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň hem-de “JCB Sales Limited” kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekmek dabarasy boldy. Resminama laýyklykda, TSTB tarapyndan bu kompaniýanyň önümlerini satyn almaga gyzyklanma bildirilýändigi, JCB kompaniýasynyň bolsa önümleriň tehniki görkezijilerini emele getirmek, umumy netijeliligi ýokarlandyrmak, harajatlary azaltmak hem-de öndürijiligi giňeltmek üçin iň täze elýeterli tehnologiýalar boýunça maglumatlary bermek babatynda birleşme bilen bilelikde işlemäge taýýardygy beýan edildi.

15-nji martda türkmen wekiliýetiniň agzalarynyň Saud Arabystany Patyşalygynyň “Somo Al Mamlakah” kompaniýasynyň ýerine ýetiriji direktory Abdullah Al Şugairi bilen onlaýn duşuşygy geçirildi. Duşuşygyň barşynda iki ýurduň nebitgaz we himiýa pudagynda, şeýle hem maýa goýum ulgamynda özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge ygrarlydygy nygtaldy. Ozal gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek bilen baglylykda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) gaz geçirijisiniň gurluşygyny ilerletmek, energetika ulgamyndaky beýleki geljegi uly taslamalar boýunça bilelikdäki işi işjeňleşdirmegiň zerurdygy aýratyn bellenildi.

16-njy martda ýurdumyzyň wekiliýeti Mejlisiň Başlygynyň ýolbaşçylygynda “Parahatçylygy, ynanyşmagy hem-de howpsuzlygy pugtalandyrmakda zenanlaryň orny” atly Merkezi Aziýa forumyna gatnaşdy. Bu çäre Türkmenistanyň Hökümeti bilen Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy tarapyndan guraldy. Ýurdumyzyň wekilleri bu ulgamda Türkmenistanyň kanunçylygyna syn bermek bilen, döwlet we jemgyýetçilik durmuşynyň dürli ugurlarynda zenanlaryň orny hakynda çykyş etdiler. Deň hukuklar we azatlyklar, erkekler we zenanlar üçin deň mümkinçilikleri döretmek ýörelgesi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan baş ugurlarynyň biri hökmünde kesgitlenildi.

17-nji martda Daşary işler ministrliginde Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Helga Şmid bilen geçirilen duşuşygyň barşynda Türkmenistanyň ÝHHG bilen hyzmatdaşlygynyň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Şol gün Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň wekilleri Birleşen Milletler Guramasynyň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň (BMG ÝYK) durnukly ösüş boýunça wideomaslahat görnüşinde geçirilen sebit forumyna gatnaşdylar. Duşuşygyň maksady bu düzüm tarapyndan 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibi babatynda sebitde amala aşyrylan işleri hem-de bu ugurda gazanylan üstünlikleri ara alyp maslahatlaşmakdan ybarat boldy. Durnukly ösüş maksatlaryny millileşdirmek ulgamynda amala aşyrylýan çärelere aýratyn üns berildi.

Geçen aýda geçirilen “Binagärlik sungatynyň taryhy we medeniýeti” atly halkara ylmy-amaly maslahat hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň çäklerinde «Binagärlik we gurluşyk ýyly» diýlip yglan edilen şu ýylyň esasy çäreleriniň birine öwrüldi.

Mart aýynda Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginde ýurdumyzyň lukmanlarynyň hünär derejesini ýokarlandyrmaga, daşary ýurtly kärdeşleri, hususan-da, Germaniýanyň esasy hassahanalarynyň hünärmenleri bilen tejribe alyşmaga ýardam etmäge gönükdirilen onlaýn teleköprüleriň tapgyry geçirildi.

17-nji martda paýtagtymyzyň “Ýyldyz” myhmanhanasynda Daşary işler ministrligi Beýik Britaniýanyň Türkmenistandaky ilçihanasy bilen bilelikde “BMG-niň howanyň üýtgemegi boýunça maslahatyna barýan ýolda (COP26): howanyň üýtgemegine garşy göreşmek boýunça Türkmenistanyň tagallalary we geljek üçin mümkinçilikler” atly “tegelek stoluň” başyndaky söhbetdeşligi gurady. Şu ýylyň noýabr aýynda Beýik Britaniýanyň Glazgo şäherinde geçiriljek COP26 maslahatyna bagyşlanan duşuşygyň barşynda ýurdumyzyň ählumumy howa ylalaşyklarynyň çäklerinde öz üstüne alan borçnamalaryny ýerine ýetirmäge ygrarlydygy nygtaldy.

Türkmenistanyň we Gyrgyz Respublikasynyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň şu ýylyň 18-nji martynda wideomaslahat görnüşinde geçirilen duşuşygynyň çäklerinde döwletara gatnaşyklaryň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeleri işjeňleşdirmegiň zerurdygyny hem-de Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we ynsanperwer hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-gyrgyz hökümetara toparynyň mejlislerini yzygiderli geçirmegiň maksadalaýyk boljakdygyny bellediler.

19-njy martda Türkmenistanyň Awstriýa Respublikasyndaky ilçihanasy tarapyndan Awstriýa-türkmen jemgyýeti bilen bilelikde guralan onlaýn duşuşyk ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyna bagyşlandy. Oňa Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň wekilleri, Azerbaýjanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň Awstriýada işleýän diplomatlary, Awstriýa Respublikasynyň Türkmenistandaky doly ygtyýarly wekili we beýlekiler gatnaşdylar. Duşuşyga gatnaşyjylar köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny tassyklap, şeýle çäreleriň yzygiderli guralmagynyň hem-de medeni-ynsanperwer ulgamda we beýleki ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň ähmiýetini nygtadylar.

ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilen hem-de halklaryň arasyndaky dostlugy alamatlandyrýan Nowruz baýramy mynasybetli ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky wekilhanalary dürli çäreleri — “tegelek stoluň” başyndaky duşuşyklary, konsertleri, şeýle hem sergileri guradylar. Şol sergilerde türkmen halkynyň medeni gymmatlyklary, şol sanda milli şaý-sepler, elde dokalan haly önümleri we beýlekiler görkezildi.

23-nji martda Daşary işler ministrliginde onlaýn görnüşde Energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri boýunça halkara agentligiň (IRENA) Baş direktory Françesko La Kamera bilen duşuşyk geçirildi. Taraplar ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň berkidilýändigini belläp, Türkmenistanda 2030-njy ýyla çenli gaýtadan dikeldilýän energetikany ösdürmek boýunça Milli strategiýa bilen baglylykda, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini rejeli ulanmak babatda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň zerurdygyny nygtadylar.

Türkmenistanyň adam hukuklary we halkara ynsanperwer hukugy ulgamynda halkara borçnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek baradaky Pudagara toparyň 24-nji martda Daşary işler ministrliginde geçirilen nobatdaky mejlisiniň gün tertibine abraýly düzümler bilen ynsanperwer hyzmatdaşlygy giňeltmek, milli meýilnamalary we maksatnamalary, hususan-da, bilelikdäki iş meýilnamalaryny durmuşa geçirmegiň usullary we gurallary bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Şol gün Daşary işler ministrliginde wideoaragatnaşyk arkaly “Häzirki zaman dünýäde parahatçylygyň we ynanyşmagyň derwaýyslygy” atly metbugat maslahaty geçirildi. Onlaýn duşuşyga milli we daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, şol sanda abraýly daşary ýurt teleradiogepleşikler guramalarynyň wekilleri hem-de 18 döwletden habarlar agentlikleriniň habarçylarynyň 80-e golaýy gatnaşdy.

Maslahata gatnaşyjylarynyň pikirine görä, Milletler Bileleşigi tarapyndan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2021-nji ýyly «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýip yglan etmek baradaky başlangyjynyň goldanylmagy häzirki dünýä syýasatynda türkmen Bitaraplygynyň gurallarynyň netijeli häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär.

25-nji martda wideomaslahat görnüşinde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-rus hökümetara toparynyň çäklerinde söwdany we maýa goýumlary goldamak boýunça ýokary derejeli toparyň sekizinji mejlisi geçirildi. Taraplar bilelikdäki taslamalaryň amala aşyrylyşyny, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar, Türkmenistanyň Hökümetiniň we Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň arasynda ykdysady hyzmatdaşlygyň 2021 — 2023-nji ýyllar üçin Maksatnamasynyň taslamasyna garadylar.

Şol gün Daşary işler ministrliginde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygy, “Itochu Corporation” kompaniýasynyň dolandyryjy direktory Hiroýuki Tsubai bilen wideomaslahat görnüşinde geçirilen duşuşykda köpýyllyk hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Taraplar däp bolan gatnaşyklary giňeltmäge uly gyzyklanma bildirýändiklerini beýan edip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň durmuşa geçirýän “Açyk gapylar” syýasatynyň netijeli häsiýete eýedigini nygtadylar. Şol syýasat iki dostlukly döwletiň arasyndaky söwda gatnaşyklarynyň okgunly ösmegini şertlendirýär.

Mejlisiň wekilleri 22 — 26-njy mart aralygynda Parlamentara birleşik tarapyndan wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen parlamentariler üçin okuw maslahatyna gatnaşdylar. Adamyň hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmekde, halkara ynsanperwer hukugynyň kadalaryny milli kanunçylyga ornaşdyrmakda, jemagat hyzmatlaryny sanly ulgama geçirmekde, parlamentara diplomatiýany ösdürmekde parlamentara toparlaryň ornuny pugtalandyrmakda parlamentarileriň möhüm orny barada gyzyklanma bildirilip, pikir alşyldy.

29-njy martda Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda Türkmenistanyň Hökümeti tarapyndan BMG-niň Hemişelik utgaşdyryjysynyň edarasy bilen bilelikde Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna bagyşlanan ýaşlar forumy geçirildi. Bu çäre milli, sebit we dünýä derejesinde parahatçylygyň medeniýetini pugtalandyrmak işine ýaş nesli çekmegiň gurallaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin özboluşly meýdança öwrüldi.

Mart aýynyň ahyrynda Fransiýanyň “MEDEF International” telekeçiler assosiasiýasy we iki döwletiň diplomatik wekilhanalary tarapyndan guralan ýörite maslahat oba hojalyk ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek meselesine bagyşlandy. Obasenagat toplumynda işleýän iri fransuz kompaniýalarynyň 35-e golaýynyň ýolbaşçylary ýurdumyzyň bu ulgamdaky kuwwaty, eksport we maýa goýum mümkinçilikleri bilen tanyşdyryldy. Dostlukly döwletiň işewür toparlarynyň wekilleri Türkmenistanda bu ulgamda amala aşyrylýan geljegi uly taslamalara gatnaşmaga taýýardyklaryny beýan etdiler.

Şol gün Söwda-senagat edarasynda Eýran Yslam Respublikasynyň Horasan-Rezawi welaýatynyň resmi wekilleri we işewür toparlary bilen geçirilen wideoduşuşygyň gün tertibine özara bähbitli söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri girizildi.

Dünýä siwilizasiýasynyň gadymy merkezleriniň biri bolan ýurdumyz häzirki döwürde sebitde durnuklylygyň sütüni hökmünde çykyş edip, dünýäniň döwletleri bilen belent ynsanperwer gymmatlyklar esasynda gatnaşyklary ösdürmäge taýýardygyny hemişe tassyklaýar. Şunuň bilen baglylykda, sanly ulgam arkaly geçirilen “Muhammet Baýram han Türkmen we türkmen halkynyň mertlik, watansöýüjilik, adamkärçilik ýörelgeleri” atly halkara maslahat geçen aýyň möhüm ähmiýetli wakalarynyň birine öwrüldi. Bu maslahat hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy boýunça Türkmenistanyň Daşary işler, Bilim ministrlikleri we Ylymlar akademiýasy tarapyndan guraldy. Foruma onlaýn arkaly gatnaşmak üçin Owganystandan, Hindistandan, Gazagystandan, Gyrgyzystandan, Hytaýdan, Pakistandan, Russiýadan, Täjigistandan diplomatlar we belli alymlar çagyryldy. Çykyş edenleriň nygtaýşy ýaly, türkmen halky umumadamzat ruhy genji-hazynasyna saldamly goşant goşdy. Alymlaryň pikirine görä, bu maslahat beýik taryhy şahsyýetiň — Baýram han Türkmeniň durmuş we döredijilik ýoly baradaky bilimleri ep-esli giňeltmek bilen çäklenmän, eýsem, halkara ylmy we medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga-da giň mümkinçilik berdi.

Geçen aýyň wakalarynyň syny milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli amala aşyrylýan Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryny ýene-de bir gezek äşgär etdi. Şol syýasat özara ynanyşmak we birek-birege hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýan hyzmatdaşlygy ösdürmäge, ýurdumyzyň dünýä giňişligindäki abraýyny has-da belende götermäge gönükdirilendir.

(TDH)


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25838?type=feed

14.04.2021
Ösüş depgini ýokarlanýar
14.04.2021
Ykdysady strategiýada hususy pudagyň orny

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda işlenip taýýarlanylýan maksatnamalaryň we amala aşyrylýan düýpli özgertmeleriň ählisiniň baş maksady mähriban Watanymyzyň gülläp ösmegine, ykdysady kuwwatynyň berkemegine, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň mundan beýläk-de gowulandyrylmagyna gönükdirilendir.

Türkmenistanyň ykdysadyýeti baý tebigy, ykdysady, maýa goýum we adam maýasynyň zähmet gorlaryny peýdalanmak arkaly üstünlikli diwersifikasiýalaşdyrylýar. Önümçiligi hemmetaraplaýyn döwrebaplaşdyrmagyň we sanly ykdysadyýete geçmegiň çäklerinde ylmyň, tehnikanyň soňky gazananlary hem-de iň täze tehnologiýalar ornaşdyrylýar. Sanly ykdysadyýetiň ösdürilmegi durnukly we hemmetaraplaýyn ykdysady ösüşe gönükdirilendir.

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň 12-nji fewralynda geçirilen giňişleýin mejlisinde üstümizdäki ýyla, uzak hem-de orta möhletli geljege niýetlenen möhüm resminamalaryň birnäçesi kabul edildi. Şolaryň hatarynda «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasy» we «Türkmenistanda 2021 — 2025-nji ýyllarda döwletiň gatnaşmagyndaky kärhanalary dolandyrmak we özgertmek boýunça Strategiýa» hem bar.

Söwda Strategiýasy babatynda aýdylanda, milli Liderimiziň başlangyçlary netijesinde 2020-nji ýylyň iýul aýynda Bütindünýa Söwda Guramasynyň geçiren nobatdaky mejlisinde bu abraýly guramanyň çözgüdi bilen Türkmenistana synçy derejesiniň berlendigini bellemek gerek. Bütindünýä Söwda Guramasyna synçynyň derejesine eýe bolunmagynyň artykmaç tarapy ýurtlar üçin öz önümçiliklerini ösdürmek, eksport möçberlerini artdyrmak, şeýle hem bazar gatnaşyklarynyň özgertmeleriniň durnukly ösüşini üpjün etmek mümkinçiligini döredýändigidir. Şeýle hem munuň özi ýurduň dünýäniň önümçilik, ylmy-tehniki we medeni ösüş gatnaşyklaryna goşulmagyny, işewürlik gurşawynyň kämilleşdirilmegini we bäsdeşligiň höweslendirilmegini üpjün eder.

Bu Strategiýanyň maksady ýurtda maýa goýum işjeňligini höweslendirmek, önümçilikleri giňeltmek, işewür gurşawy ösdürmek, milli ykdysadyýetiň halkara giňişlikde bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak boýunça hormatly Prezidentimiziň öňe süren hem-de halkara guramalar tarapyndan giň goldawa eýe bolan başlangyçlaryny iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň çäreler toplumyny öz içine alýar.

Strategiýanyň üstünlikli amala aşyrylmagy ýurduň eksport kuwwatynyň artmagyna mümkinçilik berer, öndürilýän harytlaryň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagyna, olaryň dünýä bazarlaryna işjeň çykarylmagyna şertleri döreder, ykdysady, maliýe, söwda we maýa goýum ugurlarynda esasy halkara düzümler bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm binýadyny berkider. Netijede, Türkmenistanyň halkara söwda we ykdysady giňişligine has-da işjeň goşulyşmagyna ýardam berer.

Döwletiň gatnaşmagyndaky kärhanalary dolandyrmak we özgertmek boýunça Strategiýa babatynda aýdylanda, dünýä ykdysadyýetiniň çalt depginlerde üýtgeýän şertlerinde ýurduň ykdysadyýetiniň pudaklaryny diwersifikasiýa ýoly bilen köpugurly ösdürmegiň wajyp çözgütleri ýurtda durnukly maliýe ulgamynyň we hukuk binýadynyň has-da kämilleşdirilmegine gönükdirilýär. Munuň özi ykdysadyýeti çalt depginler bilen ösdürmek üçin maýa goýumlary çekmekde, Türkmenistanda amatly işewürlik ýagdaýyny döretmekde we döwletiň tagallalary bilen telekeçiligi ösdürmekde möhüm şert bolup durýar.

Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi ösdürmäge we höweslendirmäge döwlet tarapyndan yzygiderli goldaw berilýär. Bu goldawlar «Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda», «Eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryny, şeýle hem soňky ýyllarda kabul edilen, ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz bölegini höweslendirmäge gönükdirilen kadalaşdyryjy hukuk namalaryny durmuşa geçirmegiň çäklerinde amala aşyrylýar.

Döwletiň we hususy pudagyň hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň çäklerinde döwlet eýeçiligine degişli bolup, ulanyşdan galan ýa-da ykdysady taýdan peýdasy az bolan, şol sanda gurlup gutarylmadyk önümçilik desgalary hem-de beýleki desgalardyr binalar bellenen tertipde hususylaşdyrylýar, önümçilikler döwrebaplaşdyrylýar, iş orunlary saklanyp galynýar we täzeleri döredilýär.

Bu Strategiýa döwletiň gatnaşmagyndaky kärhanalary dolandyrmagyň, özgertmegiň, şeýle hem hususylaşdyrylmaga degişli döwlet eýeçiligindäki kärhanalaryňdyr desgalaryň işleriniň esasy ugurlary boýunça wezipelerini, Strategiýanyň amala aşyrylmagy üçin zerur bolan şertleri hem-de guramaçylyk-usuly çäreleri kesgitleýär.

Döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy babatda uly işler amala aşyrylýar. Önümçilik pudaklarynyň aýry-aýry kärhanalary, desgalary bilen bir hatarda, balyk senagaty we syýahatçylyk pudaklary tutuşlygyna hususylaşdyryldy.

Pul-karz ulgamynda hem düýpli özgertmeler ýaýbaňlandyryldy. Ýurdumyzyň gymmatly kagyzlar bazaryny ösdürmek hem-de maliýe ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň «Halkbank» döwlet täjirçilik bankynyň guramaçylyk-hukuk görnüşi üýtgedilip, açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetine öwrüldi.

Mahlasy, Strategiýada bellenen ähli çäreleriň amala aşyrylmagy ýakyn geljekde ösen bazar gatnaşyklaryny kämilleşdirmäge, döwlet emlägini dolandyrmagyň netijeli ulgamyny emele getirmäge, döwlet eýeçiliginiň gurluşynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga, ýurduň haryt öndürijileriniň bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmaga mümkinçilik berer. Bu bolsa öz gezeginde, uzak wagtyň dowamynda ykdysady ösüşiň depginleriniň we durnuklylygyň saklanyp galmagyna oňyn täsir eder, Türkmenistanyň ykdysady kuwwatyny sebitde we dünýäde bäsdeşlige ukyply derejä ýetirmäge ýardam berer.

Döwletimiziň ähli babatdaky ösüşlerine badalga berip, ýurdumyzyň mundan beýläk hem gülläp ösmegi, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da ýokarlanmagy ugrunda nusgalyk işleri bitirýän Arkadag Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, tutumly işleriniň rowaç bolmagyny arzuw edýäris.

Annamuhammet SARJAÝEW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky komitetiniň başlygynyň orunbasary.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25826

14.04.2021
Sanly ykdysadyýet — ykdysady ösüşiň möhüm ugry

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Ýurdumyzda ykdysadyýetiň sanly ulgamyny ösdürmäge gönükdirilen toplumlaýyn maksatnamalar durmuşa geçirilýär. Sanly ykdysadyýet adalgasy gün-günden biziň aň-düşünjämize, jemgyýetimiziň ösüşine ynamly ornaşýar. Raýatlarymyzyň arasynda nagt däl hasaplaşyklary amala aşyrmagyň geriminiň giňemegi, tehniki oýlap tapyşlaryň, sanly tehnologiýalaryň durmuşymyza berk ornaşmagy sanly ykdysadyýetiň ösüşine itergi berýär. Bu bolsa halkara işewürligiň, bazar gatnaşyklarynyň ýaýbaňlanmagyna uly ýardam berýär.

Häzirki wagtda sanly tehnologiýalar we innowasion häsiýetli täjirçilik usullar hojalyk durmuşynyň ähli ugurlaryna giňden ornaşýar. Bu öz gezeginde, ykdysadyýetde düzümleýin üýtgeşmeleriň emele gelmegine getirýär hem-de sanly tehnologiýalara we elektron haryt dolanyşygyna esaslanýan sanly ykdysadyýeti ornaşdyrmagyň wajyplygyny öňe çykarýar.

Sanly ykdysadyýet — önümçilikde, paýlanyşykda sarp edişde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny ulanmak arkaly sanly özgertmeleri başdan geçiren ykdysadyýetiň bölegidir. “Sanly ykdysadyýet” adalgasy durmuşymyza 1995-nji ýylda amerikaly alym N.Negroponte tarapyndan girizildi. Ol sanly ulgamyň esasy artykmaçlyklarynyň hatarynda önümiň fiziki agramynyň öz ýerini maglumat göwrümine goýmagyny, elektron harytlary öndürmek üçin has az harajatlaryň edilmegini, sanly önümleriň az ýer tutmagyny, şeýle-de önümiň örän tizlik bilen (internet tory arkaly) bir ýerden başga ýere ugradylmagyny we beýleki mümkinçiliklerini sanap geçýär.

Sanly ykdysadyýete geçmek täze mümkinçilikleriň açylmagydyr. Ol edaralaryň, kärhanalaryň we adamlaryň özara gatnaşygyny tizleşdirýär we aňsatlaşdyrýar. Alyjylar hem hiç ýere gitmezden özüne zerur bolan hyzmatlary gönüden-göni söwda nokadyndan has-da amatly alyp bilýärler, mysal üçin azyk önümlerini bazara gitmezden internet dükanlaryndan arzan bahadan we tiz satyn almak, elektron görnüşdäki kitaplary çap edilen kitaplara görä has arzan bahadan we gysga wagtda satyn almak, karz edaralaryna ýüz tutmazdan karzlaryň esasy bergisini we göterimlerini tölemek, ykjam ýa-da öý telefon hyzmatlary üçin islendik wagt tölegleri geçirmek, galyberse-de, sarp edijiler öýünden çykman, öz hususy işewürligini “online” usulynda ýola goýup, elektron söwdalary amala aşyryp bilerler.

Maglumat tehnologiýalarynyň peýdalanylmagy ykdysadyýetiň köp pudaklarynda ýerine ýetirilýän işleriň netijeliligini birnäçe esse artdyryp, onuň bilen bagly çykdajylary ep-esli azaltmaga mümkinçilik berýär. Innowasiýalar we düýpli maýa goýumlar sanly bazaryň aýrylmaz bölegi bolup, olar pudaklaryň tehnologik ösüşine badalga berýär. Onuň üçin öňdebaryjy programma üpjünçilikleriniň ornaşdyrylmagy, maglumat saklaýjy enjamlaryň, ýörite serwerleriň satyn alynmagy, infrastrukturanyň gurnalmagy örän wajypdyr.

Bank ulgamynda soňky ýyllaryň dowamynda köp sanly täze görnüşli bank önümlerini ilata hödürlemek, nagt däl hasaplaşyklaryň howpsuz, amatly we bökdençsiz amala aşyrylmagyny ýola goýmak ýaly üstünlikleri barada aýdyp bolar.

Amala aşyrylan bu işler geljekde sanly ykdysadyýete geçmek boýunça berk binýat bolup, ýurdumyzyň banklarynyň öňünde köp sanly maksatlary goýmaga itergi berýär. Muňa mysal edip, sanly ykdysadyýetiň düýp özeni bolup durýan maglumatlaryň elektron taýdan kabul edilmegi, işlenilmegi we gaýtarylyp berilmegi ýaly tehnologiýalary peýdalanyp, internet torlarynyň üsti bilen raýatlarymyza bank hyzmatlarynyň hödür edilmegini görkezmek bolar.

Internete birikdirilen kompýuterleriň kömegi bilen “Internet-bank” hyzmatyny ulanyjylaryň sanynyň gün-günden artýandygyny hem belläp geçmeli. “Internet-bank” hyzmatynyň esasy amatlyklarynyň biri hem günüň islendik wagtynda, ýagny bankyň ýa-da edaralaryň iş wagtyna bagly bolmazdan, dynç alyş ýa-da baýramçylyk günlerinde hem köp sanly hyzmatlardan peýdalanyp, nagt däl görnüşinde töleg edip bolýanlygydyr.

Döwrebap ykjam telefonlaryny, planşetleri giňden ulanýan raýatlarymyza bu hyzmatyň “Mobil-bank” görnüşi hödürlenilýär. “Mobil-bank” hyzmaty tölegleriň dürli görnüşlerini geçirmekde uly ýardamçy bolup durýar. Sanly ulgamy ösdürmek ugrunda köp sanly işleri durmuşa geçirmek üçin täjirçilik banklaryna iň täze sanly tehnologiýalary peýdalanyp, täzeçillikleri girizmäge ukyply, giň gözýetimli ýaş hünärmenleri taýýarlamagyň zerurlygy düşnüklidir. Şonuň üçin bank ulgamynyň hünärmenleriniň hünär derejelerini ýokarlandyrmak wajypdyr. Şol bir wagtyň özünde, ýurdumyzyň ähli ýaşaýjylarynyň ýaşyna ýa-da kärine garamazdan, täze tehnologiýalardan doly we ynamly peýdalanmaklary üçin hem netijeli işler alnyp barylýar.

Raýatlarymyza şeýle amatly mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak bolsun, alyp barýan il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli işleri mundan beýläk hem rowaçlyklara beslensin.

Aman ANNADURDYÝEW,

Türkmenistanyň “Türkmenistan” döwlet täjirçilik bankynyň “Tejen” şahamçasynyň hukukçysy.


https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/articles/25818

14.04.2021