Aşgabat, 8-nji iýun (TDH). Şu gün Wengriýanyň Premýer-ministri Wiktor Orbanyň Türkmenistana iki günlük resmi sapary başlandy. 

Iki dostlukly ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Aşgabadyň Halkara howa menzilinde Wengriýanyň Hökümetiniň Baştutanyny resmi adamlar garşyladylar. Uçaryň golaýynda haly düşelen ýodajygyň ugrunda Hormat garawuly nyzama düzüldi. Asylly däbe görä, milli lybasly oglan we gyz belent mertebeli myhmana duz-çörek hödürleýärler we gül dessesini gowşurýarlar. 

Türkmenistanyň Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlary bilen gatnaşyklarynyň has işjeňleşen döwründe Wengriýanyň Hökümetiniň Baştutanynyň sapary ýurdumyzyň abraýynyň belende galýandygynyň we durmuşa geçirýän daşary syýasatynyň netijeliliginiň nobatdaky subutnamasydyr. Ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine giň halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmak şol syýasatyň strategik ugry bolup durýar. 

Şu gezekki türkmen-wenger gepleşiklerine ýokary derejede taýýarlyk işleriniň geçirilendigini hem-de oňyn gyzyklanmany nazara almak bilen, Aşgabatda boljak duşuşygyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyň hemmetaraplaýyn ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigini ynamly aýtmak bolar. Bu hyzmatdaşlyk ägirt uly kuwwata eýedir. Taraplar şol mümkinçilikleri öz halklarynyň bähbidine ulanmagy göz öňünde tutýarlar. Meýilleşdirilen duşuşyklarda ara alyp maslahatlaşmak üçin girizilen meseleler taraplaryň ýola goýan netijeli syýasy-diplomatik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga, söwda-ykdysady we däp bolan medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge çalyşýandyklarynyň aýdyň subutnamasyna öwrüler. 

Şu günüň ikinji ýarymynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Wengriýanyň Hökümetiniň Baştutany bilen duşuşdy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow we Wengriýanyň Premýer-ministri Wiktor Orban mähirli salamlaşyp, iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde bilelikde ýadygärlik surata düşdüler. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy belent mertebeli myhmany myhmansöýer türkmen topragynda mübärekläp hem-de ýurdumyza uly wekiliýet bilen gelip görmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, bu saparyň netijeli döwletara gatnaşyklaryň taryhynda möhüm waka boljakdygyna, onuň çäklerinde geçiriljek ikitaraplaýyn gepleşikleriň bolsa özara hormat goýmak esasynda guralýan hyzmatdaşlygyň täze usullaryny we ugurlaryny gözlemäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Gahryman Arkadagymyz özüniň 2014-nji ýylyň iýunynda Wengriýa amala aşyran saparyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny belledi. Şol saparyň barşynda türkmen-wenger hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlaryny kesgitleýän Bilelikdäki Beýannama kabul edildi. Ýokary derejedäki gatnaşyklary mundan beýläk-de dowam etdirmek möhümdir, çünki olar dürli ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine itergi berýär diýip, Milli Liderimiz belledi. 

Wiktor Orban türkmen topragynda mähirli kabul edilendigi we myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, öz nobatynda, häzirki wagtda Merkezi Aziýada möhüm orny eýeleýän Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistana gelip görmek mümkinçiligine örän şatdygyny nygtady. Bellenilişi ýaly, tutuş dünýäde hem-de Wengriýada soňky ýyllarda düýpli we oňyn özgertmeler ýoly bilen ynamly öňe barýan häzirki Türkmenistanyň okgunly ösüşine uly gyzyklanma bilen syn edilýär. Şeýle-de ýurduň parahatçylyk söýüjilik, Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatyna ýokary baha berilýär. Şol syýasat dünýäniň döwletleri üçin nusgalykdyr. 

Ynanyşmak, netijelilik ýagdaýynda geçen söhbetdeşligiň barşynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy we dostlukly ýurduň Hökümetiniň Baştutany özara gyzyklanma bildirilýän giň ugurlar boýunça türkmen-wenger hyzmatdaşlygynyň häzirki ýagdaýy, ony mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegi barada pikir alyşdylar. 

Gahryman Arkadagymyz ertir hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen boljak duşuşygyň wajypdygyny belläp, häzirki wagtda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda bilelikdäki işi giňeltmek üçin türkmen-wenger hyzmatdaşlygynyň uly geljeginiň bardygyny nygtady. 

Duşuşygyň dowamynda aýry-aýry möhüm ugurlara aýratyn üns berildi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň pikirine görä, syýasy-diplomatik ulgamda halkara giňişlikde, ilkinji nobatda, BMG-niň we beýleki abraýly guramalaryň çäklerinde ählumumy parahatçylygyň, adamzadyň abadançylygynyň bähbidine Türkmenistanyň we Wengriýanyň başlangyçlaryny ilerletmek boýunça tagallalary utgaşdyrmak maksady bilen, daşary syýasat edaralarynyň özara gatnaşyklaryny dowam etdirmek zerurdyr. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow indi otuz ýyla golaý wagtyň dowamynda Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugruň durmuşa geçirýändigine ünsi çekdi. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýy BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamalary bilen iki gezek ykrar edildi. Munuň özi dünýä bileleşigi tarapyndan Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň biragyzdan goldanylandygynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Söwda-ykdysady ulgam türkmen-wenger hyzmatdaşlygynyň ikinji möhüm ugry hökmünde kesgitlenildi. Söwda, energetika, senagat kooperasiýasy, logistika, oba hojalygy we hususy ulgam geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezildi. Gahryman Arkadagymyz ertir ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň şu we beýleki ugurlarynyň has içgin ara alnyp maslahatlaşyljakdygyna hem-de netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çözgütleriniň işlenip taýýarlanyljakdygyna ynam bildirdi. 

Halk Maslahatynyň Başlygy islendik ykdysadyýetiň binýadyny düzýän energetika barada aýdyp, energiýa serişdelerini ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirmek, durnukly ösüşi hem-de halkara hyzmatdaşlygy üpjün etmekde onuň orny bilen bagly meselelerde iki ýurduň garaýyşlarynyň gabat gelýändigini belledi. Mälim bolşy ýaly, Wengriýa Türkmenistanyň bu ugurda öňe süren BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynyň ikisiniň awtordaşy bolup çykyş etdi. 

Bellenilişi ýaly, tebigy gazyň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistan özara bähbitli hyzmatdaşlyk üçin açykdyr we bu meseläni has içgin ara alyp maslahatlaşmaga taýýardyr. Amatly geografik ýagdaýa eýe bolan ýurdumyz ulag ulgamynda hem özara gatnaşyklara, degişli kommunikasiýa düzümini giňeltmäge, üstaşyr ulag geçelgeleri, ilkinji nobatda, Gündogar — Günbatar ugry boýunça geçelgeleri döretmäge uly ähmiýet berýär. 

Dünýäde derman serişdelerini köp möçberde eksport edýän ýigrimi ýurduň hataryna girýän Wengriýanyň uly tejribesini nazara almak bilen, saglygy goraýyş ulgamy, hususan-da, derman senagaty hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanda derman serişdelerini we lukmançylyk önümlerini öndürýän bilelikdäki önümçilik kuwwatlyklaryny döretmek baradaky teklip beýan edildi. 

Medeni-ynsanperwer ulgam ikitaraplaýyn gatnaşyklarda möhüm orny eýeleýär. Umumy pikire görä, iki dostlukly halkyň taryhy taýdan ýakynlygy medeniýet we sungat ulgamlarynda işjeň hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin amatly binýady emele getirýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow geljek ýylda Türkmenistanda şanly senäniň — Gündogaryň meşhur şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygynyň dabaraly ýagdaýda belleniljekdigini ýatladyp, wenger tarapyny şu mynasybetli meýilleşdirilen baýramçylyk çärelerine gatnaşmaga çagyrdy. 

Bilim ulgamyny ösdürmek Türkmenistan üçin hem ileri tutulýan ugur bolup durýar. Sport ýaly möhüm ugurda-da biz netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýup bileris diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy. 

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow dürli ugurlarda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin bar bolan mümkinçilikleri nazara almak bilen, ýola goýlan türkmen-wenger hyzmatdaşlygynyň mundan beýläk-de üstünlikli dowam etdiriljekdigine ynam bildirip, türkmen tarapynyň täze bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmäge taýýardygyny tassyklady we Wiktor Orbana berk jan saglyk, döwlet işinde üstünlikleri, Wengriýanyň halkyna bolsa abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdi. 

Belent mertebeli myhman mähirli kabul edilendigi hem-de türkmen tarapynyň döwletara gatnaşyklary deňhukuklylyk, ynanyşmak we özara hormat goýmak esasynda guramaga netijeli çemeleşmesi üçin ýene-de bir gezek hoşallyk bildirip, doganlyk türkmen halkyna bagtyýarlyk, parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdi. 

 Wengriýanyň Hökümetiniň Baştutanynyň Türkmenistana resmi sapary dowam edýär. 

Garaşylyşy ýaly, ertir Aşgabatda geçiriljek türkmen-wenger gepleşikleriniň barşynda meseleleriň giň ugurlary ara alnyp maslahatlaşylar we köptaraply hyzmatdaşlygy ösdürmäge, iki döwletiň we olaryň dostlukly halklarynyň arasyndaky ynanyşmagy, özara düşünişmegi mundan beýläk-de pugtalandyrmaga gönükdirilen möhüm ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Türkmenistan «Dialog — parahatçylygyň kepili» filosofiýasyna eýerip, Bitaraplyga, parahatçylyk söýüjilige we hoşniýetli goňşuçylyga esaslanýan «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirýär. Ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda duşuşyklary, syýasy geňeşmeleri, işewürlik gepleşiklerini, forumlary geçirip, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary giňeltmäge gönükdirilen köpugurly işleri alyp barýarlar. 

1-nji maýda Daşary işler ministrliginde BMG-niň ýanyndaky Ulag diplomatiýasy boýunça halkara merkeziň Ýerine ýetiriji sekretary Igor Runow bilen geçirilen duşuşykda ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk boýunça özara pikir alyşmalar boldy. 

2-nji maýda Daşary işler ministrliginde BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasynyň Ýerine ýetiriji sekretarynyň orunbasary Dmitriý Marýasin bilen geçirilen duşuşykda hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we ony dürli ugurlarda, şol sanda ulag, energetika, statistika, “akylly” şäher gurluşygy, “ýaşyl” ykdysadyýet we daşky gurşawy goramak ýaly ulgamlarda mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäheriniň gurluşygynda ýurdumyzyň gazanan tejribesi aýratyn nygtaldy. 

Şol gün türkmen wekiliýetiniň Katar Döwletiniň paýtagty Doha şäherinde geçirilen Owganystan boýunça ýörite wekilleriň duşuşygyna gatnaşmagynyň çäklerinde BMG-niň Baş sekretarynyň Ýakyn Gündogar, Aziýa — Ýuwaş umman sebiti boýunça kömekçisi Haled Hiari bilen duşuşygy geçirildi. Duşuşygyň dowamynda ýurdumyzyň Owganystan bilen söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmek, iri ykdysady taslamalary durmuşa geçirmek we owgan halkyna ynsanperwerlik kömegini bermek boýunça amala aşyrýan işleriniň sebitde parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge ýardam edýändigi bellenildi. 

3-4-nji maýda Aşgabat şäherinde utgaşykly görnüşde geçirilen “Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2023” atly II halkara maslahatyň we serginiň esasy maksady sebit ýurtlarynyň arasynda söwdany ýeňilleşdirmekden, erkin senagat zolaklaryny döretmek, halkara gatnaşyklarda milli ulag kärhanalarynyň işini, ulag-logistika ulgamynda ýöriteleşen milli düzümleriň we halkara guramalaryň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmakdan ybarat boldy. 

4-nji maýda Daşary işler ministrliginde geçirilen türkmen-katar syýasy geňeşmelerinde iki ýurduň arasynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlar boýunça amala aşyrylýan köpugurly hyzmatdaşlygyň meseleleriniň giň toplumy, halkara guramalaryň çäklerindäki özara gatnaşyklar ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Daşary işler ministrliginde 4-nji maýda Russiýa Federasiýasynyň daşary işler ministriniň orunbasary M.Galuzin bilen geçirilen duşuşykda dürli ugurlarda döwletara gatnaşyklaryň pugtalandyrylýandygy bellenildi. Iki ýurduň arasynda ýola goýlan parlamentara gatnaşyklar, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-rus hökümetara toparynyň işi, “Merkezi Aziýa — Russiýa” formatyndaky özara gatnaşyklar aýratyn nygtaldy. Şol gün iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda sebit howpsuzlygy meseleleri boýunça türkmen-rus geňeşmeleri geçirildi. 

Ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryň ýolbaşçylaryny, ylmy, işewürlik düzümleriniň wekillerini öz içine alan türkmen wekiliýeti 8-nji maýda Duşenbe şäherinde geçirilen Türkmen-täjik işewürler maslahatynyň işine, işewürler geňeşiniň birinji mejlisine we iki ýurduň eksport harytlarynyň bilelikdäki sergisine gatnaşdy. Bu çäreler özara bähbitli ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin tagallalary birleşdirmäge gönükdirilendir. 

Şol gün dostlukly döwletiň paýtagtynda “Täjigistan Respublikasynyň we Türkmenistanyň ylmy edaralarynyň arasynda ylmy-tehniki hyzmatdaşlygy ösdürmek: meseleler we geljekki mümkinçilikler” ady bilen geçirilen “tegelek stoluň” başyndaky maslahatda innowasion bilim tehnologiýalary, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmeleri, seýsmologiýa we seýsmiki hadysalara durnukly gurluşyk, derman serişdeleriniň ulanylyşy ýaly hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

10 — 24-nji maý aralygynda Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym, we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Pariž şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasynda ÝUNESKO-nyň Ýerine ýetiriji geňeşiniň 216-njy mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumyny bu guramanyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna girizmek hakyndaky çözgüt biragyzdan kabul edildi. 

11-nji maýda halkymyzyň gadymdan gelýän däp-dessurlaryndan, ata-babalarymyzyň dost-doganlyk we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerinden ugur alyp, şeýle hem asylly ynsanperwer işleriň oňyn tejribesini dowam etdirmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň degişli Buýrugyna laýyklykda, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň goldaw bermeginde, derman we saglygy goraýyş maksatly serişdeler, harytlar hem-de azyk önümleri ynsanperwerlik kömegi hökmünde Owganystana iberildi. 

Daşary işler ministrliginde 11-nji maýda ABŞ-nyň Halkara ösüş agentliginiň (USAID) Aziýa býurosynyň dolandyryjysynyň kömekçisiniň orunbasary Anjali Kaur bilen geçirilen duşuşykda USAID bilen hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljekki mümkinçilikleri, söwda, ykdysadyýet, bilim, saglygy goraýyş, döwlet dolandyryşy, kanunçylyk, hukuk, durmuş ulgamy, obasenagat toplumy, ekologiýa, sanlylaşdyrmak ýaly ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Okgunly ösdürilýän türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň giň ugurlary Daşary işler ministrliginde 13-nji maýda Hytaý Halk Respublikasynyň daşary işler ministriniň birinji orunbasary Ma Çžaosýuý bilen geçirilen gepleşiklerde ara alnyp maslahatlaşyldy. Onuň dowamynda “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatynyň çäklerindäki netijeli hyzmatdaşlyk ileri tutulýan ugur hökmünde kesgitlenildi. 

15-nji maýda paýtagtymyzdaky “Ýyldyz” myhmanhanasynda Halkara demir ýol üstaşyr nyrhlary baradaky Ylalaşyga gatnaşyjy taraplaryň wekilleriniň bu Ylalaşygy işjeňleşdirmek we kämilleşdirmek meselelerine bagyşlanan nobatdaky mejlisi geçirildi. Azerbaýjandan, Belarusdan, Gruziýadan, Gazagystandan, Latwiýadan, Moldowadan, Çehiýadan, Täjigistandan, Russiýadan, Demir ýollaryň hyzmatdaşlygy guramasynyň komitetinden we bu gurama goşulan kärhanalardan wekilleriň gatnaşmagynda geçirilen nobatdaky mejlisiň gün tertibine Ylalaşyga gatnaşyjy taraplaryň ozalky mejlislerinde kabul edilen çözgütler hakyndaky maglumat, demir ýol ulagy boýunça üstaşyr ýük daşamalarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde ÝUNESKO-nyň Tährandaky klaster edarasynyň direktory Golda El-Huri bilen geçirilen duşuşykda Türkmenistan bilen ÝUNESKO-nyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Duşuşygyň dowamynda Türkmenistan bilen bu guramanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri, ÝUNESKO-nyň tassyklanan konwensiýalarynyň we gol çekilen beýleki halkara resminamalaryň çäginde gazanylan oňyn netijeler maslahatlaşyldy. 

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (ÝHHG) Parlament Assambleýasynyň ýolbaşçysy Margareta Sederfelt bilen geçirilen duşuşykda syýasy, parlament diplomatiýasy ugrunda özara gatnaşyklary ösdürmegiň, energetika we ekologiýa howpsuzlygy ulgamynda, ynsanperwer meseleler boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň geljekki mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. 

15-nji maýda türkmen wekiliýeti Ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-gazak toparynyň Astana şäherinde geçirilen mejlisine gatnaşdy. Mejlisde söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek, ulag, maliýe, oba we suw hojalygy, gurluşyk, medeniýet we syýahatçylyk, bilim we ylym, nebitgaz pudagyndaky gatnaşyklar ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň jemleri boýunça Teswirnama gol çekildi. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň gününiň öňüsyrasynda Birleşen Milletler Guramasynyň Nýu-Ýork şäherindäki ştab-kwartirasyndan hoş habar gelip gowuşdy. 16-njy maýda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisiniň dowamynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen, Milletler Bileleşigine agza döwletleriň biragyzdan goldamagynda Kararnama kabul edildi. Oňa laýyklykda, 26-njy noýabr “Bütindünýä durnukly ulag güni” diýlip yglan edildi. Mälim bolşy ýaly, bu senede, ýagny 2016-njy ýylyň 26-njy noýabrynda Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty geçirildi. Bu halkara resminama 67 ýurduň awtordaş bolup çykyş etmegi onuň tutuş adamzat üçin möhümdiginiň we ägirt uly ähmiýete eýediginiň aýdyň subutnamasydyr. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan ulag-kommunikasiýa ugruna degişli täze Kararnamanyň kabul edilmegi Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň halkara abraýynyň belende galýandygynyň nobatdaky beýanyna öwrüldi. 

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde 16-njy maýda Germaniýanyň “Goetzpartners” kompaniýasynyň wekiliýetiniň agzalary bilen geçirilen gepleşiklerde ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleriniň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem ykdysadyýet we maýa goýum hyzmatdaşlygy pudagynda geljegi uly taslamalary durmuşa geçirmek boýunça pikir alşyldy. 

16-njy maýda paýtagtymyzdaky “Ýyldyz” myhmanhanasynda “ÝHHG-niň çäginde howpsuzlygy, durnuklylygy we dialogy berkitmekde bitarap döwletleriň orny” atly halkara maslahat geçirildi. Türkmenistanyň Mejlisiniň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasy bilen bilelikde guran bu çäresi adamzadyň röwşen geljegi ugrunda sebit ýurtlarynyň arasyndaky köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmäge, parahatçylygy, howpsuzlygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen ählumumy çemeleşme boldy. 

17 — 19-njy maýda ýurdumyzyň wekiliýeti “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2023” XIV halkara ykdysady forumynyň işine gatnaşdy. Russiýa bilen Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň arasynda söwda-ykdysady, ylmy-tehniki, durmuş we medeni gatnaşyklary ösdürmek forumyň esasy mazmunyny düzdi. Forumyň çäginde türkmen wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň orunbasary M.Husnullin, RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany R.Minnihanow, “KamAZ” açyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň baş direktory S.Kogogin, “Ak Bars” kompaniýalar topary” paýdarlar jemgyýetiniň baş direktory I.Ýegorow, Russiýa Federasiýasynyň ulag ministriniň orunbasary D.Zwerew, şeýle hem Türkiýäniň “MFA Lojistik” kompaniýasynyň ýolbaşçylary, Owganystanyň senagat we söwda ministri N.Aziziň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet agzalary bilen duşuşyklary geçirildi. Duşuşyklaryň barşynda ulag-logistika we senagat ugurlarynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Iş saparynyň çäginde Türkmenistanyň wekiliýeti “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň mejlisine, “Russia Halal Expo” halkara sergisine gatnaşdy. Sergide ýurdumyzyň degişli ulag edaralarynyň diwarlyklary, türkmen halylary, milli şaý-seplerimiz we senetçiligiň beýleki nusgalary, ekologik taýdan arassa “Nusaý”, “Jeýtun”, “Merw”, “Bedew” haryt nyşanly önümler görkezildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Saud Arabystanynyň Patyşa maşgalasynyň agzasy Emir Muhammed ben Saad ben Halid ben Muhammed Al Saud bilen 19-njy maýda bolan duşuşygynda sazlaşykly ösýän köptaraply hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Birleşen Milletler Guramasynyň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti boýunça Ykdysady we Durmuş komissiýasynyň Bangkok şäherinde (Tailand) geçirilen 79-njy sessiýasynyň netijeleri boýunça Türkmenistanyň başlangyjy esasynda bu komissiýanyň «Birleşen Milletler Guramasynyň Aral deňziniň sebiti boýunça Ýörite maksatnamasynyň döredilmeginiň şertlerine garamak» atly Kararnamasy biragyzdan kabul edildi. Bu Kararnama BMG-niň çäklerinde Aral deňzi bilen bagly meseleleriň çözülmegine gönükdirilen möhüm ädimleriň biri bolup durýar. 

22-nji maýda “Gruziýa — Türkmenistan” parlamentara dostluk toparynyň başlygy Dawid Matikaşwiliniň ýolbaşçylygynda ýurdumyza gelen Gruziýanyň wekiliýeti bilen Türkmenistanyň Mejlisinde we Daşary işler ministrliginde gepleşikler geçirildi. Onuň çäklerinde söwda-ykdysady, parlamentara hyzmatdaşlygy, şeýle hem abraýly halkara guramalar, şol sanda BMG bilen özara gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmegiň ugurlaryna üns çekildi. 

22 — 26-njy maý aralygynda Rumyniýanyň Buharest we Konstansa şäherlerinde geçirilen Türkmenistanyň Medeniýet günleriniň meýilnamasy halkara maslahaty, sergini, şygryýet agşamyny, ýurdumyzyň sungat işgärleriniň guran konsertini, Oguz han adyndaky “Türkmenfilm” birleşiginiň “Istärin” filminiň görkezilişini özünde jemledi. 

Ýurdumyzyň Daşary işler ministrliginde 23-nji maýda sanly ulgam arkaly Sloweniýa Respublikasynyň Daşary we Ýewropa işleri ministrliginiň döwlet sekretary Samuel Žbogar bilen duşuşyk geçirildi. Onuň dowamynda türkmen-slowen hyzmatdaşlygynyň wajyp meseleleriniň giň toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. 

24-25-nji maýda Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli “Ak şäherim Aşgabat” atly XXII köpugurly halkara sergi guraldy. Sergi şähergurluşyk babatda ýurdumyzyň baş şäheriniň ýeten sepgitleri we geljekki mümkinçilikleri, bu ugurda dünýä tejribesini öwrenmäge hem-de täze işläp taýýarlamalar bilen tanyşmaga amatly meýdança boldy. 

25-nji maýda Daşary işler ministrliginde Ýewropa Bileleşiginiň Merkezi Aziýa boýunça ýörite wekili Teri Hakala we Ýewropa Bileleşiginiň Owganystan boýunça ýörite wekili Tomas Niklasson bilen geçirilen duşuşykda sebit howpsuzlygy we ösüş meseleleri, ekologiýa, howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak, “ýaşyl” we sanly özgertmeler, energetika, ulag-logistika pudaklaryna degişli meselelerde Türkmenistanyň we Ýewropa Bileleşiginiň arasynda gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegi barada pikir alyşmalar boldy. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde BMG-niň Owganystana ýardam bermek boýunça missiýasynyň (UNAMA) başlygy Roza Otunbaýewa bilen geçirilen gepleşiklerde Owganystan meselesi boýunça ýurtlaryň we BMG-niň arasynda özara hyzmatdaşlygyň amala aşyrylmalydygy, bu babatda, ilkinji nobatda, UNAMA bilen ýakyn gatnaşyklaryň dowam etdirilmelidigi nygtaldy. 

26-njy maýda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen Rumyniýanyň Bilim ministrliginiň arasynda bilim babatda hyzmatdaşlyk Maksatnamasyna gol çekildi. 

26-njy maýda Baku şäherinde geçirilen türkmen-azerbaýjan syýasy-geňeşmelerinde konsullyk, iki ýurduň raýatlarynyň we talyplarynyň hukuk ýagdaýlary, migrasiýa edaralarynyň arasynda özara tejribeleri alyşmak meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Duşuşygyň jemleri boýunça degişli Teswirnama gol çekildi. 

Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” formatynda Owganystan boýunça ýörite wekilleriň dördünji duşuşygy geçirildi. Onuň barşynda taraplaryň bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek boýunça gyzyklanmalary beýan edilip, Owganystanyň durnukly, parahat we ösýän ýurda öwrüljekdigine pugta ynam bildirildi. 

Türkmen wekiliýeti 26-njy maýda Russiýanyň Sankt-Peterburg şäherinde geçirilen Newa halkara ekologiýa kongresiniň işine gatnaşdy. Onuň barşynda daşky gurşawy goramak, tebigy baýlyklary rejeli ulanmak, “ýaşyl” tehnologiýalary durmuşa ornaşdyrmak bilen bagly meselelere garaldy. 

28-nji maýda paýtagtymyzda Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli sergi hem-de Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň “Türkmen halysy — türkmeniň kalby” atly ХХIII mejlisi geçirildi. 

29-njy maýda Daşary işler ministrliginde Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasyna agza bolmagy bilen baglanyşykly hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleri guramanyň degişli departamentiniň müdiri Maýko Oşikawa bilen geçirilen duşuşykda ara alnyp maslahatlaşyldy. 

31-nji maýda Buharest şäherinde daşary syýasat edaralarynyň arasynda türkmen-rumyn gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýadyny kämilleşdirmek meseleleri boýunça geňeşmeler geçirildi. 

Şol gün Daşary işler ministrliginde Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary hanym Helga Şmid bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda syýasy, ykdysady ugurlarda, energetika we ekologiýa howpsuzlygy, parlament diplomatiýasyny ösdürmek, ynsanperwerlik meselelerinde Türkmenistan bilen ÝHHG-niň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ösüşiniň häzirki ýagdaýy hem-de geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Maý aýynda Daşary işler ministrliginde Tailand Patyşalygynyň, Serbiýa Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň, Kipr Respublikasynyň, Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň, Polşa Respublikasynyň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri bilen geçirilen duşuşyklarda dürli ugurlardaky hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn esasda, halkara guramalaryň hem-de olaryň degişli düzümleriniň çäklerinde mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şeýlelikde, geçen aýyň wakalary Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan iki gezek ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesiniň adamzadyň parahatçylygynyň we durnukly ösüşiniň bähbidine häzirki zaman syýasy gurallary herekete getirmekde dünýäniň ähli gyzyklanma bildirýän ýurtlary hem-de halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk üçin hemişe açykdygyny subut edýär. 

(TDH)

Türkmenistan dünýä derejesinde ulag ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine öz mynasyp goşandyny goşýar. Dürli derejelerde, hususan-da, halkara guramalarynyň çäklerinde häzirki we geljekki nesiller üçin uly ähmiýete eýe bolan başlangyçlar yzygiderli öňe sürülýär we olary çözmäge çalşylýar. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan döredilýän düzümler parahatçylygyň, durnuklylygyň, howpsuzlygyň, durnukly durmuş-ykdysady ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilendir. «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» bellenilişi ýaly, geljek ýedi ýylda ýurdumyzyň önümçilik mümkinçiliklerini durmuşa geçirmek, ýaşaýyş-durmuş ulgamyny ösdürmek üçin uly maýa goýumlar gönükdirilýär.  

Ýurdumyzyň geografik taýdan amatly ýerleşendigi bilen baglylykda, awtomobil we demir ýollaryny, köprüleri gurmak, awtoulag, demir ýol, deňiz, howa üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek, ýük daşalyşyny we ýolagçy gatnadylyşyny artdyrmak hem ykdysadyýetimizi ösdürmegiň möhüm şertleriniň biri diýlip hasap edilýär. Türkmenistanyň Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregidigini, örän amatly şertlerde ýerleşendigini göz öňünde tutup, onuň geosyýasy we geoykdysady ýagdaýlaryny doly möçberde ulanmak şu günuň möhüm wezipesi hökmünde öňe çykýar. Türkmenistanyň halkara başlangyçlary, şol sanda ulag-aragatnaşyk ulgamy boýunça tutumlary milli derejedäki durnukly ösüş strategiýasynyň ählumumy maksatlar bilen utgaşykly durmuşa geçirilýändigine şaýatlyk edýär. 

Ýurdumyzyň halkara we sebit derejesinde ulag-logistika ulgamyny kämilleşdirmek boýunça başlangyçlary giň goldawa eýe bolýandygy guwandyryjy üstünliklerimizdir. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň 16-njy maýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisiniň dowamynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen bu ugurda ýene bir möhüm Kararnama kabul edildi. Täze Kararnama laýyklykda, 26-njy noýabr «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edildi. BMG-niň bu halkara resminamasyna dünýä ýurtlarynyň 67-den gowragy awtordaş bolup çykyş etdi. Resminamada BMG-ä agza döwletleriň, halkara, sebitara guramalaryň, raýat jemgyýetçiliginiň, şol sanda hökümete degişli bolmadyk guramalaryň, şahsy taraplaryň we beýleki gyzyklanma bildirýän taraplaryň hemmesine Bütindünýä durnukly ulag gününi dabaralandyrmak teklip edilýär. Durnukly ulag ulgamy boýunça, hususan-da, halkara ulag gatnawlaryny artdyrmak, ekologiýa ulaglarynyň ösüşine ýardam bermek, durmuş taýdan bähbitli ulag düzümleriniň we durnukly ulagyň beýleki ulaglarynyň ösdürilmegine ýardam bermek boýunça jemgyýetçilik biliminiň artdyrylmagyna gönükdirilen düşündiriş işlerini we çäreleri geçirmek bellenildi. 

Geçmişde ady dünýä ýaň salan Beýik Ýüpek ýoluny döwrebap görnüşde täzeden dikeldip, Garaşsyz we baky Bitarap Diýarymyzy halkara söwda we ýük daşama ýollarynyň merkezine öwürmek durnukly ulag ulgamyny ösdürmekde möhüm ugurlaryň biri bolup durýar. Ulag-aragatnaşyk pudagynyň dünýä ykdysady ulgamynyň möhüm düzüm bölekleriniň biri bolup durýandygyny hasaba almak bilen, Türkmenistanda Demirgazyk — Günorta, Gündogar — Günbatar ulag ýollarynyň netijeli ösdürilmegini, şeýle-de Merkezi Aziýa — Pars aýlagy aragatnaşyk ulgamynyň mümkinçilikleriniň artdyrylmagyny we Hazar — Gara deňiz sebitiniň ulag gatnawlarynyň giňeldilmegini häzirki döwürde durmuşa geçirýän ulag syýasatynyň ileri tutulýan ugry hasaplanýar. Merkezi Aziýa döwletleriniň arasyndaky ulag-aragatnaşyk gatnawlarynyň giňeldilmegine, olaryň Ýewropanyň, Günorta — Gündogar Aziýanyň, ýakyn we Orta Gündogaryň bazarlaryna çykmaga esaslanýan bu taslamalar halkara geoykdysady giňişligiň täze keşbiniň kemala gelmegine gönükdirilendir. Eziz Diýarymyzyň ykdysady kuwwatynyň ösmegine ýardam berýän şeýle taslamalaryň başyny başlaýjy Gahryman Arkadagymyzyň hem-de peder ýoluny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, ömri uzak, il-ýurt bähbitli işleri rowaç bolsun! 

Annaguly BABAÝEW,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň mugallymy.

Tä­ze ta­ry­hy eý­ýam­da ýur­du­my­zyň ösü­şi be­lent üs­tün­lik­le­re eýe bol­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän be­ýik iş­ler hal­ky­my­zyň bäh­bi­di­ni na­zar­la­ýar, röw­şen gel­je­gi­mi­zi üp­jün ed­ýär. Şeý­le be­ýik iş­le­riň ne­ti­je­sin­de döw­le­tiň äh­li pu­dak­la­ry­nyň üs­tün­lik­li ös­dü­ril­me­gi hal­kyň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si­niň has-da ýo­kar­lan­dy­ryl­ma­gy­na gö­nük­di­ri­len düýp­li gur­lu­şyk­la­ryň, şo­nuň bi­len bir ha­tar­da da­şa­ry söw­da­nyň, döw­le­ta­ra yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gyň ge­ri­mi­ni gi­ňelt­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Ýur­du­my­zyň ylym we bi­lim, sag­ly­gy go­ra­ýyş we sport ul­gam­la­ry­nyň mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­ny pug­ta­lan­dyr­mak bo­ýun­ça uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Aý­ra­tyn hem yl­my-teh­ni­ki in­no­wa­sion ösüş­le­re, öň­de­ba­ry­jy iş­läp taý­ýar­la­ma­lar tej­ri­be­le­ri­ne uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Bu be­ýik iş­le­riň äh­li­si şöh­rat­ly şu gü­nü­mi­ziň ösüş­le­ri­ni aý­dyň be­ýan ed­ýär, röw­şen gel­je­gi­mi­ziň has-da ösüş­li bol­ma­gy­ny üp­jün ed­ýär.  

Be­dew ba­dy bi­len ok­gun­ly öňe bar­ýan ýur­du­myz­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz san­ly ul­ga­ma la­ýyk ge­ti­ril­ýär. San­ly ul­gam — mu­nuň özi ösü­şiň tiz­li­gi­niň esa­sy ýö­rel­ge­si­dir. Hä­zir­ki wagt­da san­ly ul­ga­myň müm­kin­çi­lik­le­ri dur­mu­şy­my­za giň­den or­naş­ýar. Biz mu­ňa Ar­ka­dag şä­he­rin­dä­ki döw­re­bap bi­na­lar­dan, san­ly ul­ga­myň üp­jün edil­me­gin­den, ula­nyl­ma­gy me­ýil­leş­di­ril­ýän elekt­ro­mo­bil tak­si­ler­den we elekt­ro­bus­lar­dan aý­dyň göz ýe­tir­ýä­ris.  

Ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­tin­de uly ösüş­le­ri üp­jün et­mek­de san­ly ul­ga­myň mö­hüm ugur­dy­gy­ny aý­ra­tyn bel­le­mek ge­rek. Şun­da hä­zir­ki za­man mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň tä­ze ga­za­nan­la­ry­na esas­lan­mak baş ugur bo­lup dur­ýar. Şeý­le hem ösen san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti ke­ma­la ge­tir­mek­de elekt­ron se­na­ga­ty­nyň ös­dü­ril­me­gi, in­no­wa­sion, ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­la­ra esas­lan­ýan önüm­çi­lik­le­riň ýo­la go­ýul­ma­gy, aň-bi­lim müm­kin­çi­lik­le­riň art­dy­ryl­ma­gy, ýö­ri­te bi­lim­li hü­när­men­le­riň taý­ýar­lan­ma­gy ýa­ly ugur­la­ra aý­ra­tyn üns be­ril­ýär. Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi has-da ös­dür­mek üçin bäs­deş­li­ge ukyp­ly ha­ryt­la­ryň eks­por­ty­nyň möç­ber­le­ri­ni art­dyr­mak, öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry or­naş­dyr­mak, im­port ha­ryt­la­ry­nyň ýe­ri­ni tut­ýan ha­ryt­la­ryň ön­dü­ri­li­şi­ni has-da gi­ňelt­mek, ýur­du­myz­da te­le­ke­çi­li­ge gol­daw ber­mek hem-de dür­li ul­gam­lar­da ba­zar gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­mek bo­ýun­ça top­lum­la­ýyn iş­ler üs­tün­lik­li do­wam et­di­ril­ýär. Bu­la­ryň hem­me­si yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ösüş­le­ri­niň aý­dyň gel­je­gi na­zar­la­ýan­dy­gy­ny gör­ke­zip, ýur­du­my­zyň ab­ra­ýy­nyň dün­ýä dol­ma­gy­ny, hal­ky­my­zyň bag­ty­ýar dur­mu­şy­ny üp­jün ed­ýär. 

Gül­jan GA­RA­TA­ÝE­WA,

Türk­men döw­let ma­li­ýe ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ykdysady ösüşi we durmuş abadançylygyny üpjün etmäge, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmegiň bähbidine netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen giň gerimli maksatnamalardyr taslamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 29-njy maýda sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda ýurdumyzyň sebitlerini ösdürmegiň meselelerine, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşyna seredildi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Galla oragynyň guramaçylykly geçirilmegi üçin däne ýygýan kombaýnlar, bugdaý daşajak awtoulaglar we galla kabul ediş bölümleri taýýar edildi. Ýeralmadan, sogandan, beýleki gök-bakja ekinlerinden bol hasyl almak hem-de bu önümler bilen ýurdumyzyň bazarlaryny bolelin üpjün etmek maksady bilen, bu ýazlyk ekinlere ideg işleri geçirilýär. Pile taýýarlamak boýunça meýilnamany ýerine ýetirmek üçin ähli zerur tagallalar edilýär. Daşoguz welaýatynda şaly ekişi ýokary depginlerde dowam edýär. 

Şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň «Daewoo Engineering & Construction Co., Ltd» kompaniýasynyň esaslandyryjysy we müdiriýetiniň başlygy Jong Won-juny kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda himiýa senagatynyň hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryň biridigi, koreý hyzmatdaşlarynyň himiýa senagatyny ösdürmek, hususan-da, fosfor, ammiak hem-de karbamid dökünlerini öndürmek boýunça taslamalary düzmek we olary gurmak boýunça tekliplerine Türkmenistanyň garamaga taýýardygy bellenildi. Mundan başga-da, ýaýbaňlandyrylan düýpli özgertmeleri nazara almak bilen, koreý kompaniýalarynyň şäher gurluşygynda, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri ulgamynda ýokary tehnologiýalary ulanmak boýunça toplan öňdebaryjy tejribesiniň biziň ýurdumyzda uly gyzyklanma döredýändigi nygtaldy. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň «Daewoo Engineering & Construction Co., Ltd» kompaniýasynyň ýolbaşçysy Jong Won-ju bilen geçiren duşuşygynda hem özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

29-njy maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Prezidentiniň howanyň üýtgemegi meseleleri boýunça ýörite wekili Jon Kerri bilen telefon arkaly söhbetdeşligi boldy. Döwlet Baştutanymyz we ABŞ-nyň Prezidentiniň ýörite wekili howanyň üýtgemegine garşy göreşmek ulgamynda iki döwletiň garaýyşlaryndan ugur alyp, möhüm ekologik meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar. Bellenilişi ýaly, “ýaşyl” ykdysadyýete geçmek strategiýasyny durmuşa geçirýän ýurdumyz nebitgaz, energetika, ulag we beýleki pudaklarda ekologik taýdan arassa, serişde tygşytlaýjy ýokary tehnologiýalaryň yzygiderli ornaşdyrylmagyny ugur edinýär. Türkmen tarapynyň başlangyjy esasynda Aşgabatda BMG-niň howandarlygynda Merkezi Aziýa üçin howanyň üýtgemegi boýunça tehnologiýalaryň sebit merkeziniň açylmagy meýilleşdirilýär. Ol howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak we onuň ýetirýän täsirlerini azaltmak boýunça netijeli hyzmatdaşlyk üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat eder. 

1-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary hanym Helga Şmidi kabul etdi. Ol döwlet Baştutanymyza Arkadag şäheriniň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulýandygy baradaky hem-de Türkmenbaşy Halkara deňiz portuna berlen “EcoPorts” güwänamalaryny gowşurdy. 

Hormatly Prezidentimiz abraýly halkara guramanyň ýolbaşçysyny ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň täze binasynyň açylmagy bilen tüýs ýürekden gutlady we degişli güwänamalary gowşurandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Munuň özi ekologiýa babatda Türkmenistan bilen ÝHHG-niň hyzmatdaşlygynyň anyk netijelere gönükdirilendiginiň subutnamasydyr. Halkara syýasat we howpsuzlyk aýratyn üns çekilen mesele boldy. Şunuň bilen baglylykda, ählumumy gün tertibiniň möhüm meselelerini çözmekde, özara ynanyşmagy pugtalandyrmakda we netijeli dialogy ilerletmekde syýasy-diplomatik mehanizmlere aýratyn ähmiýet berilýändigi nygtaldy. Söhbetdeşligiň barşynda ileri tutulýan ugurlarda, hususan-da, üstaşyr ulag ulgamynda, demokratik institutlaryň işini kämilleşdirmek, adam hukuklaryny we azatlyklaryny, gender deňligini üpjün etmek ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Aşgabatdaky merkeziniň täze edara binasynyň açylyş dabarasyna ÝHHG-niň Baş sekretary, bu guramanyň Aşgabatdaky merkeziniň ýolbaşçysy, ýurdumyzdaky daşary ýurt ilçihanalarynyň we halkara guramalaryň wekilhanalarynyň, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň, Aşgabat şäher häkimliginiň ýolbaşçylary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar. Dabaranyň dowamynda Bitarap Türkmenistanyň döwrüň möhüm meseleleri boýunça halkara gatnaşyklary işjeňleşdirmäge pugta ygrarlydygy bellenildi. Ählumumy parahatçylygyň üpjün edilmegi, durnuklylygyň we howpsuzlygyň esaslarynyň pugtalandyrylmagy, BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetilmegi şol meseleleriň hataryndadyr. 

ÝHHG-niň Baş sekretary hanym Helga Şmidiň Türkmenistanyň Mejlisinde, şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow, Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory bilen geçiren duşuşyklarynda halkara guramalar, şol sanda ÝHHG bilen ýola goýlan köpýyllyk netijeli hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 2-nji iýunda sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Onuň gün tertibine ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalaryndan gelip çykýan wezipeleri kanunçylyk taýdan üpjün etmek, daşary ýurtlar, iri halkara düzümler, şol sanda Bütindünýä Söwda Guramasy bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmek, Hazar deňziniň türkmen böleginde ýerleşýän ygtyýarlandyrylan uglewodorod ýataklaryny özleşdirmek, birža söwdasyny mundan beýläk-de ösdürmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. Şeýle-de ýurdumyzyň ýüpekçileriniň pile öndürmek boýunça şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri baradaky hoş habar aýdyldy. 

Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) döredilmeginiň 30 ýyllygy mynasybetli 24 — 29-njy iýunda ýurdumyzda geçiriljek Türki döwletleriň Medeniýet hepdeligine görülýän taýýarlyk işleri barada habar berildi. Mejlisiň barşynda daşky gurşawy goramak, ekologik abadançylygy üpjün etmek boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli işler barada hem hasabat berildi. Türkmenistanyň Milli tokaý maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde Aralýaka sebitiň ekologik ýagdaýyny gowulandyrmak maksady bilen, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda tokaý-gorag zolaklaryny döretmek göz öňünde tutulýar. Häzirki wagtda bu sebitlerde tokaý zolaklarynyň dörediljek ýerlerini, ekiljek bag nahallarynyň görnüşlerini kesgitlemek boýunça taýýarlyk işleri alnyp barylýar. 

Ýurdumyzda halkalaýyn energoulgamy döretmek boýunça giň möçberli taslamany durmuşa geçirmegiň barşy barada habar berildi. Bu taslamanyň birinji tapgyrynda Ahal — Balkan ugry boýunça ýokary woltly täze asma elektrik geçirijisi çekildi. Bu işler ýurdumyzyň energogurluşykçylary tarapyndan amala aşyryldy. Häzirki wagtda Balkan — Daşoguz we Ahal — Mary ugurlary boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijileriniň hem-de ugurdaş podstansiýalaryň gurluşyk işleri ýokary depginlerde dowam etdirilýär. Bu desgalaryň gurluşyk işleriniň bellenilen möhletlerde tamamlanmagy üçin ähli zerur çäreler görülýär. 

Şeýle-de mejlisde türkmenistanly ýaşlaryň daşary ýurtlaryň ýaşlary bilen ykdysady, medeni, ylym-bilim, sport we beýleki ulgamlarda hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň ösdürilmegine gönükdirilen Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasynyň işlenilip taýýarlanylýandygy barada hasabat berildi. Ýaşlar parlamentarizmini ösdürmek, ýaşlary Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmäge çekmek, olaryň halkara meýletinçilik taslamalaryna we maksatnamalara gatnaşmagyny höweslendirmek, ýaşlar telekeçiligi ulgamynda öňdebaryjy tejribäni öwrenmek, Türkmenistanyň taryhyny, medeniýetini, häzirki zaman gazananlaryny dünýä derejesinde wagyz etmek boýunça bäsleşikleri guramak hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda bellenildi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mejlisde gol çeken Kararlaryna laýyklykda, Türkmenistanyň daşary söwda düzgüni barada Ähtnamany işläp düzmek boýunça iş topary, Metan zyňyndy gazlaryny azaltmak boýunça Türkmenistanyň pudagara topary döredildi, şeýle hem Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň merkezi edarasynyň gurluşy tassyklanyldy. 

Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG tarapyndan 2018-nji ýylda esaslandyrylan Bütindünýä welosiped güni mynasybetli 3-nji iýunda ýurdumyzda däp bolan köpçülikleýin welosipedli ýörişler geçirildi. Paýtagtymyzdaky köpçülikleýin welosipedli ýörişiň kerweniniň öňüni hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow çekdi. 

Welosipedli ýöriş Çandybil şaýolunyň we Bekrewe köçesiniň kesişýän ýerindäki “Welosiped” binasyndan badalga alyp, oňa gatnaşyjylar paýtagtymyzyň gözel şaýollary boýunça Ruhyýet köşgüne çenli aralygy welosipedli geçdiler. Ýörişiň geçýän ugry boýunça döredijilik toparlarynyň ýerine ýetiren joşgunly çykyşlary oňa gatnaşyjylaryň ruhuny belende göterdi. Şol gün tutuş ýurdumyz boýunça dürli sport, bedenterbiýe-sagaldyş çäreleri ýaýbaňlandyryldy. 

3-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow türk tarapynyň çakylygy boýunça Rejep Taýyp Ärdoganyň Türkiýe Respublikasynyň gaýtadan saýlanan Prezidenti hökmünde wezipä girişmek dabarasyna gatnaşdy. 

Dabaranyň öň ýanynda bolan söhbetdeşlikde döwlet Baştutanymyz türk Liderini nobatdaky Prezident saýlawlarynda ýeňiş gazanmagy bilen gutlady we ýokary döwlet wezipesine resmi taýdan girişmegi mynasybetli iň gowy arzuwlaryny beýan etdi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan doganlyk döwletiň Baştutanyna Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti wezipesine gaýtadan saýlanmagy mynasybetli gutlaglaryny we iň gowy arzuwlaryny hem ýetirdi. 

30-31-nji maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Eýran Yslam Respublikasyna amala aşyran iki günlük iş sapary geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň hatarynda boldy. 

Tähran şäherindäki “Saadabad” toplumynyň “Jumhuri” köşgünde Gahryman Arkadagymyzyň EYR-nyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi bilen duşuşygy geçirildi. Duşuşykda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda yzygiderli ösdürilýän türkmen-eýran gatnaşyklarynyň meseleleriniň tutuş toplumy ara alnyp maslahatlaşyldy. Geçirilen gepleşikler iki ýurduň däp bolan dostluga esaslanýan halkara dialoga berk ygrarlydygyny görkezdi. Duşuşygyň jemleri boýunça möhüm ylalaşyklar gazanyldy, ikitaraplaýyn resminamalaryň toplumyna gol çekildi. Şolaryň hatarynda elektroenergetika, bilim we saglygy goraýyş ulgamlarynda hyzmatdaşlyk boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnamalar, daşary syýasat edaralarynyň, gümrük düzümleriniň arasynda özara gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen Maksatnamalar bar. Şeýle hem Bilelikdäki Jarnama kabul edilip, onda iki goňşy döwletiň netijeli hyzmatdaşlygy ähli ugurlar boýunça mundan beýläk-de pugtalandyrmagy maksat edinýändigi tassyklanylýar. 

Saparyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň Syýasy maksadalaýyklyk geňeşiniň Başlygy Sadek Amoli Larijani, Yslam Şurasy Mejlisiniň Başlygy Mohammed Bager Galibaf we Eýran Yslam Respublikasynyň Beýik ruhy lideri Aýatolla Ali Hameneýi bilen duşuşdy. Duşuşyklaryň barşynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ähli ileri tutulýan ugurlar boýunça ösdürmek, türkmen-eýran gatnaşyklaryny häzirki döwrüň talabyna laýyk gelýän täze derejä çykarmak üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. 

Şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri Eýranyň “Mapna Group” senagat toplumyna baryp, bu ýerde guralan sergi bilen tanyşdy. Sergide enjamlaryň dürli görnüşleri, “akylly” öýleriň, demir ýol düzümleriň şekil taslamalary, awtomobiller we beýlekiler görkezildi. Türkmenistanyň wekiliýetiniň agzalarynyň eýranly kärdeşleri bilen geçiren duşuşyklarynda dürli pudaklar boýunça ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Ulag, ýangyç-energetika, elektroenergetika, oba we suw hojalygy, ýol we şäher gurluşygy, maliýe-bank ulgamy, gümrük edaralarynyň ugry boýunça özara gatnaşyklaryň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy. 

3-nji iýunda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy. Gahryman Arkadagymyz ulanylmagy meýilleşdirilýän döwrebap elektrobuslar we elektromobiller, täze şäherde ulag serişdeleriniň ugurlarynyň çyzgylary, birnäçe ulag düzüminiň desgalarynyň ýerleşdirilişi we meýilnamasy bilen tanyşdy, elektromobilleriň birini synagdan geçirip, onuň tehniki häsiýetnamasyna ünsi çekdi. Degişli ýolbaşçylara elektrobuslaryň we elektromobilleriň tehniki häsiýetnamalaryny göz öňünde tutup, olaryň ulanylyş aýratynlyklary, ekologiýa, rahatlyk taýdan amatlylygyny kesgitlemek boýunça işleri geçirmek tabşyryldy. 

Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Türkmenistanyň Mejlisinde Polşa Respublikasynyň Türkmenistandaky täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Rafal Poborskiden ynanç haty kabul edildi. Diplomat Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň içeri hem-de daşary syýasatynyň ileri tutulýan esasy ugurlary, Mejlisiň düzümi we işi bilen tanyşdyryldy. Halkara parlament guramalarynyň çäklerinde parlamentara gatnaşyklary giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

1-nji iýunda Türkmenistanda Çagalary goramagyň halkara güni dabaraly bellenilip geçildi. Bu sene çagalaryň hukuklaryna we bähbitlerine dünýä bileleşigi bilen raýdaşlygyň nyşany hökmünde ýurdumyzyň resmi baýramçylyklarynyň sanawyna girizildi. Hormatly Prezidentimiziň ýaşajyk türkmenistanlylara iberen Gutlagynda bellenilişi ýaly, çagalar biziň kalbymyzyň buýsanjy, öýlerimiziň ýaraşygy, bagtyýar durmuşymyzyň gül-gunçalary, ömrümiziň dowamatydyr. Şoňa görä-de, Diýarymyzda erkana ýaýnaýan bagtyýar çagalarymyzyň rahat dynç alyp, okap, öwrenip, döredip, ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, sagdyn bedenli, edep-terbiýeli, Watana wepaly bolup ýetişmeklerine gönükdirilen maksatnamalarymyzy üstünlikli amala aşyrýarys. 

Şol gün paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde dabaraly çäre geçirilip, onuň barşynda bu ýerde terbiýelenýän çagalara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyndan, jemgyýetçilik guramalaryndan sowgatlar gowşuryldy. Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli “Çagalar — biziň geljegimiz” şygary astynda jemgyýetçilik guramalarynyň, ministrlikleriň we pudak edaralarynyň guramagynda ýurdumyzyň ähli sebitlerinde baýramçylyk konsertleri, teatr sahnalary, sergiler, bäsleşikler, sport-sagaldyş çäreleri geçirildi. 

Çagalary goramagyň halkara gününiň ertesi Gökderede we ýurdumyzyň welaýatlarynda ýerleşýän çagalar sagaldyş merkezleri tomusky dynç alyş möwsüminde ilkinji ýaşajyk myhmanlary kabul etdiler. Dynç alyş möwsüminde ýokary amatlyklary bolan döwrebap sagaldyş-dynç alyş merkezlerinde geçiriljek köp sanly gezelençler, bäsleşikler, konsertler, teatr we sirk toparlarynyň çykyşlary, sport ýaryşlary, gyzyklanmalara görä dürli bilim sapaklary bilen çagalaryň ýadynda galar. 

Şu ýylyň 23-nji iýulynda boljak Arkadag şäheriniň Kärizek etrabynyň Aba Annaýew adyndaky şäherçesiniň Geňeş agzalarynyň saýlawlaryny guramaçylykly geçirmek üçin degişli saýlaw topary döredildi. Ýerleşýän çägi boýunça döredilen 5 saýlaw okrugyndan 5 Geňeş agzasy saýlanar. 

Türkmenistanda il sylagly ýaşulularyň ak patasy bilen galla oragyna girişildi. Galla oragyna Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynyň ekerançylary girişdiler, olaryň bu asylly işine 9-njy iýunda Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň daýhanlary hem goşular. Şu ýyl ýurdumyzyň ekerançylarynyň öňünde bugdaý ekilen 690 müň gektar ýerden 1 million 400 müň tonna hasyl ýygnamak wezipesi durýar. 

Geçen hepdede Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň ikinji maslahatynda Türkmenistanyň Konstitusiýasyndan gelip çykýan ýörelgeler, öňdebaryjy halkara tejribeler, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň teklipleri esasynda taýýarlanylan kanunçylyk namalarynyň birnäçesine seredildi. 

Şeýlelikde, Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň geçen hepdesinde bolup geçen wakalar hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşini ýokarlandyrmaga, köpugurly halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilen syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň ýene-de bir aýdyň nyşany boldy. 

(TDH)

Aşgabat, 6-njy iýun (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda önümçilik kuwwatlyklaryny ýola goýmak boýunça iş maslahatyny geçirdi. Oňa ýurdumyzyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow we Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow gatnaşdylar. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilmegi netijesinde, belent maksatlary nazarlaýan giň möçberli özgertmeler amala aşyrylýar. Ähli ugurlar boýunça ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelýän Arkadag şäheriniň binagärlik babatdaky ösüşi Watanymyzyň şöhratly taryhyna altyn sahypalar bilen ýazylýar. 

 Iş maslahatynyň dowamynda degişli ýolbaşçylaryň hasabatlary diňlenildi we bu ugurda öňde durýan wezipeler kesgitlenildi. 

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tab

 Aşgabat, 6-njy iýun (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda önümçilik kuwwatlyklaryny ýola goýmak boýunça iş maslahatyny geçirdi. Oňa ýurdumyzyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow we Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow gatnaşdylar. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilmegi netijesinde, belent maksatlary nazarlaýan giň möçberli özgertmeler amala aşyrylýar. Ähli ugurlar boýunça ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelýän Arkadag şäheriniň binagärlik babatdaky ösüşi Watanymyzyň şöhratly taryhyna altyn sahypalar bilen ýazylýar. 

 Iş maslahatynyň dowamynda degişli ýolbaşçylaryň hasabatlary diňlenildi we bu ugurda öňde durýan wezipeler kesgitlenildi. 

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hem-de ýurdumyzyň wekilçilikli toparynyň agzalary Ýewropanyň birnäçe ýurtlarynda, Türkiýe Respublikasynda we Hytaý Halk Respublikasynda iş saparynda bolup, Arkadag şäherinde gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik desgalarynyň, aýratyn-da, saglygy goraýyş ulgamyna degişli kärhanalaryň gurluşygy boýunça tejribe alyşdylar we bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini içgin öwrendiler. 

D.Orazow hasabatyň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen geňeşmeleriň geçirilendigi, olaryň dowamynda ýurdumyzyň çäginde bar bolan çig mallaryň ekologik we ýaramlylyk derejesi, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän çeşme suwlaryny önümçilik maksady bilen ulanmagyň mümkinçilikleri barada pikir alyşmalaryň geçirilendigi barada aýtdy. Häzirki döwürde ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik kuwwatlyklarynda işlenip taýýarlanylýan polipropilen önümleriniň hil we ekologik derejesiniň dünýäde ýokary baha mynasyp bolýandygyny bellemek ýakymly. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň polipropilen we polietilen önümlerinden taýýarlanan, lukmançylyk edaralarynda yzygiderli ulanylýan sanjym enjamlaryny peýdalanmagyň ägirt uly geljeginiň bardygy bellenildi. 

Bu barada aýtmak bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy häzirki döwürde ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegine, senagat we önümçilik desgalarynyň ýokary ekologik talaplara laýyk gelmegine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Şeýlelikde, milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmak bilen bir hatarda, önümçilik kuwwatlyklarynyň ekologik derejesi hem ünsden düşürilmeýär. 

Ýurdumyzda Koreýa Respublikasynyň hünärmenleri saparda bolup, bu ýerde türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşdylar we bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Bu sapar biziň ýurdumyz üçin ähmiýetli waka boldy. Türkmenistanda bar bolan çig maldan lukmançylykda giňden peýdalanylýan derman serişdelerini, dürli erginleri öndürmegiň mümkindigini bellemek gerek. 

Gahryman Arkadagymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gözel künjekleriniň birinde Arkadag şäheriniň bina edilendigini, bu ýerleriň howa gurşawynyň ýakymlydygyny, şol bir wagtyň özünde, arassa dag çeşmeleriniň ynsan saglygy üçin ýaramlydygyny nygtady. Bu ýerlerde ösýän tebigy ösümlikleriň dermanlyk häsiýeti barada aýdyp, hormatly Arkadagymyz bu ugurda ylmy işleriň alnyp barylmalydygyny, şunda daşary ýurtlaryň ösen tejribesiniň işjeň ulanylmalydygyny belledi. 

Arkadag şäheriniň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulmagy, şeýle-de degişli güwänamanyň gowşurylmagy bu ugurda alnyp barylýan işleriň halkara derejede ykrar edilýändigini görkezýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. Arkadag şäherinde dünýäniň ösen tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilýändigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň yzygiderli we üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň esasynda iň döwrebap “akylly” şäheriň peýda bolandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäheriniň çäginde ýolagçylara hyzmat etmek üçin häzirki zaman elektrobuslarynyň we elektromobil taksileriniň herekete girizilmegi “akylly” şäher konsepsiýasynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde alnyp barlan işleriň aýdyň netijesidir. 

Milli Liderimiziň yzygiderli tagallasyndan we yhlasyndan binýat bolan Arkadag şäheri «akylly» şäher bolmak bilen, döwrebap ýaşaýyş toplumyny, durmuş maksatly binalaryň ençemesini özünde jemleýär. Bu şäheriň özboluşly ajaýyplygy onda halkymyzyň bagtyýar ýaşaýşynyň, oňaýly dynç alşynyň we döredijilikli zähmetiniň üpjün edilmegine gönükdirilen giň möçberli işleriň oňyn netijesidir. Munuň özi «Döwlet adam üçindir!» diýen şygary baş ýörelge edinýän döwlet syýasatynyň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň beýanydyr. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow häzirki döwürde Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly düýpli ylmy işinde görkezilen ösümlikler, olary gaýtadan işlemegiň ugurlary we ýurdumyzda derman serişdelerini öndürmegiň mümkinçilikleri bilen baglanyşykly meseleleriň ylmy esasda öwrenilýändigi barada hasabat berdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy bilen işlenip taýýarlanylan “Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň çäginde bar bolan dermanlyk ösümlikleriň ekologik derejesi, olaryň dermanlyk häsiýetleri ylmy esasda öwrenilýär. Bu bolsa ýerli çig mallardan saglygy goraýyş ulgamynda zerur bolan derman serişdelerini öndürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Gahryman Arkadagymyz hasabaty diňläp, türkmen lukmanlarynyň we bu ugur boýunça iş alyp barýan alymlaryň degişli ylmy-seljeriş işlerini geçirmekleriniň zerurdygyna ünsi çekdi. Alnyp barylýan ylmy-seljeriş işleriniň netijeleri boýunça dermanlyk serişdelerini we lukmançylyk önümlerini öndürmek boýunça halkara bäsleşigiň geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleler içgin öwrenilmelidir. 

Milli Liderimiz ýurdumyzda bar bolan çig mallary ýokary derejede gaýtadan işläp, olardan ekologik taýdan arassa we ýokary hil görkezijilerine laýyk gelýän önümleriň öndürilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde ähli ugurlar boýunça önümçilik toplumlarynyň gurulmagy meýilleşdirildi. Munuň özi ýurdumyzy senagatlaşdyrmak, ilatyň iş orunlary bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, şol bir wagtyň özünde, gündelik sarp edilýän önümleriň önümçiligini ýola goýmak, hyzmatlar ulgamyny gowulandyrmak üçin işlenip taýýarlanylan maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegini üpjün eder. 

Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek önümçilik kuwwatlyklarynyň, aýratyn-da, lukmançylyk edaralarynyň ýokary hilli gurluşygy bilen bir hatarda, olaryň enjamlaşdyrylyş we üpjünçilik derejesine zerur üns berilmelidir. Şunda binalaryň buýrujylaryna, olaryň gurluşykçylaryna bolşy ýaly, saglyk edaralarynyň üpjünçilik ýagdaýyna bildirilýän talaplar hem ýokary hilli ýerine ýetirilmelidir. Munuň özi degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň ýola goýulmagynyň wajypdygyny görkezýär. Türkmen topragynda bar bolan çig mallardan we ekologik taýdan arassa çeşme suwlaryndan taýýarlanylýan dermanlyk serişdeleriň mukdaryny artdyrmak üçin ähli zerur mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu önümleriň içerki sarp edijileri doly üpjün etmek bilen bir hatarda, eksport mümkinçilikleriniň hem artjakdygyna ynam bildirdi. 

Şunuň bilen baglylykda, halkara guramalar, aýratyn-da, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen ýola goýulýan gatnaşyklar işjeň ösdürilmelidir. Munuň özi ýurdumyzyň lukmanlarynyň we degişli hünärmenleriniň dünýäniň ösen tejribesi bilen tanyşmaklarynda, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalaryny özleşdirmeklerinde ähmiýetlidir. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri bu ugurda öňde durýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde sazlaşykly işleriň alnyp barylmalydygyny belledi. Munuň özi halkymyzyň saglygyny goramak bilen bir hatarda, ekologik ýagdaýy esasy ugur edinýän asylly maksatlaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegini şertlendirer. Häzirki döwürde milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, şäherlerde we obalarda, şol sanda Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň baş maksady halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmekden, ýurdumyzyň abadançylygyny pugtalandyrmakdan ybaratdyr. Bu bolsa “Döwlet adam üçindir!” diýen şygary baş ýörelge edinýän döwlet syýasatynyň ilatyň saglygynyň goraglylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilýändigini görkezýär. 

Milli Liderimiz şu günki iş maslahatynyň gün tertibindäki meselelere ýene bir gezek ünsi çekip, geljekde Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynda senagat maksatly desgalary gurmak we olarda ýokary derejeli önümçiligi ýola goýmak bilen bagly işleri düýpli seljerip, bu ugurda özara maslahatlaşyp, anyk çözgütlere gelinmelidigini, her bir işe oýlanyşykly çemeleşilmelidigini nygtady. Hormatly Arkadagymyz degişli işleriň geçirilmeginiň netijesinde, halkara bäsleşigiň yglan edilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi hem-de bu işleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyna aýratyn ähmiýet berdi. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi. 

şyrygyna laýyklykda, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hem-de ýurdumyzyň wekilçilikli toparynyň agzalary Ýewropanyň birnäçe ýurtlarynda, Türkiýe Respublikasynda we Hytaý Halk Respublikasynda iş saparynda bolup, Arkadag şäherinde gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik desgalarynyň, aýratyn-da, saglygy goraýyş ulgamyna degişli kärhanalaryň gurluşygy boýunça tejribe alyşdylar we bu ugurda dünýäniň ösen tejribesini içgin öwrendiler. 

D.Orazow hasabatyň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen geňeşmeleriň geçirilendigi, olaryň dowamynda ýurdumyzyň çäginde bar bolan çig mallaryň ekologik we ýaramlylyk derejesi, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän çeşme suwlaryny önümçilik maksady bilen ulanmagyň mümkinçilikleri barada pikir alyşmalaryň geçirilendigi barada aýtdy. Häzirki döwürde ýangyç-energetika toplumynyň önümçilik kuwwatlyklarynda işlenip taýýarlanylýan polipropilen önümleriniň hil we ekologik derejesiniň dünýäde ýokary baha mynasyp bolýandygyny bellemek ýakymly. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň polipropilen we polietilen önümlerinden taýýarlanan, lukmançylyk edaralarynda yzygiderli ulanylýan sanjym enjamlaryny peýdalanmagyň ägirt uly geljeginiň bardygy bellenildi. 

Bu barada aýtmak bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy häzirki döwürde ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegine, senagat we önümçilik desgalarynyň ýokary ekologik talaplara laýyk gelmegine möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Şeýlelikde, milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmak bilen bir hatarda, önümçilik kuwwatlyklarynyň ekologik derejesi hem ünsden düşürilmeýär. 

Ýurdumyzda Koreýa Respublikasynyň hünärmenleri saparda bolup, bu ýerde türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşdylar we bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşdylar. Bu sapar biziň ýurdumyz üçin ähmiýetli waka boldy. Türkmenistanda bar bolan çig maldan lukmançylykda giňden peýdalanylýan derman serişdelerini, dürli erginleri öndürmegiň mümkindigini bellemek gerek. 

Gahryman Arkadagymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gözel künjekleriniň birinde Arkadag şäheriniň bina edilendigini, bu ýerleriň howa gurşawynyň ýakymlydygyny, şol bir wagtyň özünde, arassa dag çeşmeleriniň ynsan saglygy üçin ýaramlydygyny nygtady. Bu ýerlerde ösýän tebigy ösümlikleriň dermanlyk häsiýeti barada aýdyp, hormatly Arkadagymyz bu ugurda ylmy işleriň alnyp barylmalydygyny, şunda daşary ýurtlaryň ösen tejribesiniň işjeň ulanylmalydygyny belledi. 

Arkadag şäheriniň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulmagy, şeýle-de degişli güwänamanyň gowşurylmagy bu ugurda alnyp barylýan işleriň halkara derejede ykrar edilýändigini görkezýär diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri sözüni dowam etdi. Arkadag şäherinde dünýäniň ösen tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilýändigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň yzygiderli we üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň esasynda iň döwrebap “akylly” şäheriň peýda bolandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäheriniň çäginde ýolagçylara hyzmat etmek üçin häzirki zaman elektrobuslarynyň we elektromobil taksileriniň herekete girizilmegi “akylly” şäher konsepsiýasynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde alnyp barlan işleriň aýdyň netijesidir. 

Milli Liderimiziň yzygiderli tagallasyndan we yhlasyndan binýat bolan Arkadag şäheri «akylly» şäher bolmak bilen, döwrebap ýaşaýyş toplumyny, durmuş maksatly binalaryň ençemesini özünde jemleýär. Bu şäheriň özboluşly ajaýyplygy onda halkymyzyň bagtyýar ýaşaýşynyň, oňaýly dynç alşynyň we döredijilikli zähmetiniň üpjün edilmegine gönükdirilen giň möçberli işleriň oňyn netijesidir. Munuň özi «Döwlet adam üçindir!» diýen şygary baş ýörelge edinýän döwlet syýasatynyň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň beýanydyr. 

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow häzirki döwürde Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly düýpli ylmy işinde görkezilen ösümlikler, olary gaýtadan işlemegiň ugurlary we ýurdumyzda derman serişdelerini öndürmegiň mümkinçilikleri bilen baglanyşykly meseleleriň ylmy esasda öwrenilýändigi barada hasabat berdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy bilen işlenip taýýarlanylan “Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň çäginde bar bolan dermanlyk ösümlikleriň ekologik derejesi, olaryň dermanlyk häsiýetleri ylmy esasda öwrenilýär. Bu bolsa ýerli çig mallardan saglygy goraýyş ulgamynda zerur bolan derman serişdelerini öndürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. 

Gahryman Arkadagymyz hasabaty diňläp, türkmen lukmanlarynyň we bu ugur boýunça iş alyp barýan alymlaryň degişli ylmy-seljeriş işlerini geçirmekleriniň zerurdygyna ünsi çekdi. Alnyp barylýan ylmy-seljeriş işleriniň netijeleri boýunça dermanlyk serişdelerini we lukmançylyk önümlerini öndürmek boýunça halkara bäsleşigiň geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleler içgin öwrenilmelidir. 

Milli Liderimiz ýurdumyzda bar bolan çig mallary ýokary derejede gaýtadan işläp, olardan ekologik taýdan arassa we ýokary hil görkezijilerine laýyk gelýän önümleriň öndürilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde ähli ugurlar boýunça önümçilik toplumlarynyň gurulmagy meýilleşdirildi. Munuň özi ýurdumyzy senagatlaşdyrmak, ilatyň iş orunlary bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, şol bir wagtyň özünde, gündelik sarp edilýän önümleriň önümçiligini ýola goýmak, hyzmatlar ulgamyny gowulandyrmak üçin işlenip taýýarlanylan maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegini üpjün eder. 

Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek önümçilik kuwwatlyklarynyň, aýratyn-da, lukmançylyk edaralarynyň ýokary hilli gurluşygy bilen bir hatarda, olaryň enjamlaşdyrylyş we üpjünçilik derejesine zerur üns berilmelidir. Şunda binalaryň buýrujylaryna, olaryň gurluşykçylaryna bolşy ýaly, saglyk edaralarynyň üpjünçilik ýagdaýyna bildirilýän talaplar hem ýokary hilli ýerine ýetirilmelidir. Munuň özi degişli düzümleriň sazlaşykly işiniň ýola goýulmagynyň wajypdygyny görkezýär. Türkmen topragynda bar bolan çig mallardan we ekologik taýdan arassa çeşme suwlaryndan taýýarlanylýan dermanlyk serişdeleriň mukdaryny artdyrmak üçin ähli zerur mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu önümleriň içerki sarp edijileri doly üpjün etmek bilen bir hatarda, eksport mümkinçilikleriniň hem artjakdygyna ynam bildirdi. 

Şunuň bilen baglylykda, halkara guramalar, aýratyn-da, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bilen ýola goýulýan gatnaşyklar işjeň ösdürilmelidir. Munuň özi ýurdumyzyň lukmanlarynyň we degişli hünärmenleriniň dünýäniň ösen tejribesi bilen tanyşmaklarynda, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalaryny özleşdirmeklerinde ähmiýetlidir. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri bu ugurda öňde durýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde sazlaşykly işleriň alnyp barylmalydygyny belledi. Munuň özi halkymyzyň saglygyny goramak bilen bir hatarda, ekologik ýagdaýy esasy ugur edinýän asylly maksatlaryň üstünlikli durmuşa geçirilmegini şertlendirer. Häzirki döwürde milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, şäherlerde we obalarda, şol sanda Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň baş maksady halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmekden, ýurdumyzyň abadançylygyny pugtalandyrmakdan ybaratdyr. Bu bolsa “Döwlet adam üçindir!” diýen şygary baş ýörelge edinýän döwlet syýasatynyň ilatyň saglygynyň goraglylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilýändigini görkezýär. 

Milli Liderimiz şu günki iş maslahatynyň gün tertibindäki meselelere ýene bir gezek ünsi çekip, geljekde Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynda senagat maksatly desgalary gurmak we olarda ýokary derejeli önümçiligi ýola goýmak bilen bagly işleri düýpli seljerip, bu ugurda özara maslahatlaşyp, anyk çözgütlere gelinmelidigini, her bir işe oýlanyşykly çemeleşilmelidigini nygtady. Hormatly Arkadagymyz degişli işleriň geçirilmeginiň netijesinde, halkara bäsleşigiň yglan edilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi hem-de bu işleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyna aýratyn ähmiýet berdi. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary esasynda ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi sazlaşykly ösdürmek, hususy başlangyçlary goldamak üçin amatly hukuk, maliýe-ykdysady we durmuş şertleri döredildi. Hormatly Arkadagymyzyň asylly işlerini dowam edýän Arkadagly Serdarymyz telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamagy ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hökmünde kesgitleýär.  

Döwletimiz tarapyndan senagatçylar we hususy telekeçiler üçin ýeňillikli karzlar, oňaýly salgyt ulgamy ýaly amatly şertler üpjün edilýär. Şeýle çäreleriň netijesinde milli öndürijilerimiz onçakly uzak bolmadyk döwürde ýokary hilli önümler bilen içerki bazary üpjün etmekde hem-de daşary ýurtlara çykarmakda nusgalyk işleri bitirdiler. Türkmen telekeçileri häzirki döwürde ýurdumyzda durmuşa geçirilýän iri taslamalara, şol sanda paýtagtymyzdaky iri söwda merkezleriniň, döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň, Arkadag şäheriniň, Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň, şeýle hem ýurdumyzyň dürli ýerlerindäki durmuş-medeni maksatly beýleki desgalaryň gurluşygyna işjeň gatnaşýar.  

Hususyýetçiler ýurdumyzda giňden bellenilýän baýramçylyklardyr şanly seneler mynasybetli guralýan sergilerde özleriniň ýokary hilli we ekologiýa taýdan arassa önümlerini, döwrebap hyzmatlaryny yzygiderli tanyşdyrýarlar. 24-25-nji maýda paýtagtymyzdaky Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda ýaýbaňlandyrylan «Ak şäherim Aşgabat» atly XXII köpugurly halkara sergide-de hususy işewürlerimiz diňe bir ildeşlerimizi däl, eýsem, daşary ýurtly myhmanlary hem haýran galdyrmagy başardy. «Aýdyň gijeler» we «Akylly tilsimat» hojalyk jemgyýetleri innowasion çözgütleri bilen begendirse, «Eşret mahabat» hususy kärhanasy binalaryň we desgalaryň gurluşygynda peýdalanylýan bezeg önümlerini görkezdi. «Ojar Aziýa», «Baýly gurluşyk», «Ajaýyp-gurluşyk», «Dost gurluşyk», «Nur bina» we beýleki gurluşyk kärhanalary soňky ýyllarda toplan uly tejribesini we ýerine ýetiren taslamalaryny görkezse, «Çigildem» we «Aýbölek» mebel kärhanalary okuw, edara binalary hem-de öýler üçin niýetlenen owadan mebelleri bilen üns çekmegi başardylar. «Sapaly jaý», «Ak gaýa», «Ak bulut», «Erjel Begenç», «Ukyply kärdeşler» ýaly milli kompaniýalar köp görnüşli gurluşyk serişdeleri bilen tanyşdyrdylar. «Jadyly bag» we «Roza gül» nyşanly bezeg hem-de janly güller hemmeleriň üns merkezinde orun aldy.  

Şunuň ýaly gözden geçirilişlerde we baýramçylyk dabaralarynda türkmen telekeçileriniň ýeten sepgitlerini synlanyňda milli önümlerimiziň hiline buýsanjyň artýar. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda döredilýän giň şert-mümkinçiliklerden göwünleri galkynýan senagatçylar we telekeçiler täze taryhy eýýamda döredijilikli zähmet çekjekdiklerine hem-de halkymyzyň eşretli durmuşyna gönükdirilen özgertmeleriň rowaçlanmagy ugrunda yhlas-başarnyklaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrýarlar. 

Oguljeren KAZAKOWA,

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Ahal welaýat komitetiniň başlygy

Aşgabat, 5-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň welaýatlarynyň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. 

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi Ý.Gurbanowa söz berildi. Ol welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, sebitde şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekilen meýdanlarda ideg işleri, hususan-da, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilip, orakda ulanylýan kombaýnlar, awtoulaglar bökdençsiz işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Hormatly Prezidentimiziň ýazlyk ýeralma we beýleki gök-bakja önümleri bilen bazarlarymyzy bolelin üpjün etmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny üstünlikli ýerine ýetirmek maksady bilen, welaýatyň ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilýär, ýetişen hasyly ýitgisiz ýygnap almak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şeýle hem häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek çärelere taýýarlyk görlüşi, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalygynda möhüm möwsümiň başlanandygyna ünsi çekdi we welaýatda bugdaý oragynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi, gowaça ekilen meýdanlarda alnyp barylýan ideg işleriniň depgininiň güýçlendirilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi T.Atahallyýew welaýatda ýerine ýetirilýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.  

Bellenilişi ýaly, gowaça meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak, zyýankeşlere garşy göreşmek işleri alnyp barylýar. Bu işler bilen bir hatarda, galla oragyny guramaçylykly we ýokary hilli geçirmek maksady bilen, möwsümde ulanyljak kombaýnlar, bugdaý daşajak awtoulaglar, galla kabul ediş bölümleri taýýar edildi. Döwlet Baştutanymyzyň ilaty ýurdumyzda öndürilen gök-bakja önümleri bilen bolelin üpjün etmek boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, ýeralma, sogan we beýleki gök-bakja ekinleri ekilen meýdanlarda degişli ideg işleri alnyp barylýar. 

Şeýle hem häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçiriljek çärelere görülýän taýýarlyk işleri, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş we önümçilik maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi, gowaça ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda we ýokary hilli alnyp barylmagy, bu işleriň depgininiň ýokarlandyrylmagy babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilmegini, bu jogapkärli möwsümde ähli düzümleriň bökdençsiz we sazlaşykly işledilmegini häkime tabşyrdy. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda hem-de Oba milli maksatnamasynda bellenen wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belläp, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi N.Nazarmyradowyň welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi. Bellenilişi ýaly, gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, otag, ýekelemek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, zyýankeşlere garşy göreşmek, ösüş suwuny tutmak işleri agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, galla oragyny ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek, möwsümde ulanyljak kombaýnlary, awtoulaglary we galla kabul ediş bölümlerini doly taýýar etmek boýunça ähli zerur çäreler alnyp barylýar. 

Şeýle hem ýeralmanyň, soganyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny almak maksady bilen, bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda degişli ideg işleri geçirilýär. Welaýatda şaly ekişi tamamlanyp, häzirki wagtda bu ekine ideg işleri ýerine ýetirilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan dürli çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda hem-de ýokary hilli geçirilmeginiň zerurdygyny belledi we welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda ideg işleriniň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini, bu işleriň depgininiň güýçlendirilmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz welaýatda galla oragyna ýokary guramaçylyk derejesinde girişilmegi we orak möwsüminde ähli düzümleriň sazlaşykly işledilmegi babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew şu günler welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi. Hasabatda bellenilişi ýaly, gowaça ekilen meýdanlarda hatarara bejergi, ýekelemek, otag etmek, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak we zyýankeşlere garşy göreşmek işleri agrotehnikanyň talaplaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, welaýatda galla oragyna guramaçylykly girişilip, möwsümde kombaýnlar, awtoulaglar bökdençsiz işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin daýhanlar bilen hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur tagallalar edilýär. 

Şeýle-de ýurdumyzda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň bol hasylyny öndürmek boýunça öňde goýlan wezipeleri berjaý etmek maksady bilen, welaýatyň bu ýazlyk ekinleri ekilen meýdanlarynda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şaly ekişine doly taýýarlyk görüldi. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän oba hojalyk işleriniň ýokary hilli geçirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyny belledi we welaýatyň gowaça meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde hem-de talabalaýyk ýerine ýetirilmegi, onuň depgininiň ýokarlandyrylmagy, galla oragynyň bökdençsiz alnyp barylmagy, şaly ekişine guramaçylykly girişilmegi babatda häkime birnäçe tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň we Oba milli maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyna ünsi çekip, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Soňra Mary welaýatynyň häkimi D.Annaberdiýew häzirki wagtda welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen, şu ýylyň 2-nji iýunynda welaýatda galla oragyna girişilip, bu ugurdaky işler möwsümleýin düzülen meýilnama laýyklykda alnyp barylýar. Şunda däne ýygýan kombaýnlar, bugdaý daşaýan awtoulaglar doly güýjünde işledilýär, galla kabul ediş bölümleriniň işi talabalaýyk guralýar, tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça zerur çäreler görülýär. 

Şunuň bilen bir hatarda, welaýatyň gowaça meýdanlarynda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek we ösüş suwuny tutmak, gögeriş alnan meýdanlarda hatarara bejergi, ýekelemek, haşal otlardan arassalamak, zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak boýunça degişli işler agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilýär. Döwlet Baştutanymyzyň ýurdumyzda ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ekilýän meýdanlaryny giňeltmek, olaryň hasyllylygyny ýokarlandyrmak hem-de ilatymyzy bu önümler bilen bolelin üpjün etmek boýunça öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, welaýatyň meýdanlarynda bu ekinlere agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim welaýatda Ylymlar güni mynasybetli geçirilmegi göz öňünde tutulýan çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, sebitde şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi. 

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň guramaçylykly we bökdençsiz geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de welaýatyň gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegi, bu işleriň depgininiň güýçlendirilmegi, bugdaý oragynda ähli düzümleriň sazlaşykly işledilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş maksatly binalardaky, inženerçilik desgalaryndaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. 

Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, häzirki wagtda oba hojalygynda örän jogapkärli we möhüm möwsümiň — galla oragynyň başlanandygyny we onuň guramaçylykly geçirilmegi üçin ähli zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi hem-de bugdaý oragynda ähli düzümleriň bökdençsiz işledilmegi, gowaça meýdanlarynda ideg işleriniň depgininiň güýçlendirilmegi babatda degişli tabşyryklary berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli welaýatlarda geçiriljek dürli çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegini häkimlere tabşyrdy. 

Iş maslahatynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz ekologik abadançylygyň üpjün edilmeginiň, tebigaty goramagyň we oňa aýawly garamagyň ýurdumyzda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadygyny belläp, iş maslahatyna gatnaşyjylary ýetip gelen Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli gutlady. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmeginiň bähbidine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe türkmen işewürleri täze zähmet üstünliklerini gazanýarlar. Çünki milli ykdysadyýetiň hususy pudagyny ösdürmek, işewürleriň her bir başlangyçlaryny goldamak hem-de döwrebap işewürlik düzümini kemala getirmek boýunça uly işler durmuşa geçirilýär. Häzirki wagtda hususy ulgam ýurdumyzda azyk we haryt bolçulygyny döretmäge mynasyp goşant goşýar.  

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda bazar ulgamynyň döredilmeginiň möhüm bölegi bolan hususy işewürligiň ösdürilmegine uly ýardam berýär. Olaryň innowasion ykdysadyýeti kemala getirmäge gatnaşyklaryny goldaýar. Türkmen işewürlerine goldaw berilmegi we ynam bildirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň bazarlarynda harytlaryň bolçulygyny döredýärler. Milli ykdysadyýetimiziň has-da kuwwatlanmagyna öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Munuň özi halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň günsaýyn gowulanmagyna oňyn täsir edýär. 

Munuň şeýledigini ýurdumyzyň beýleki welaýatlarynda bolşy ýaly, Mary welaýatynda hemtelekeçilerimiz tarapyndan amala aşyrylýan işleriň mysalynda görmek bolýar. Welaýatda iş alyp barýan hususy kärhanalardyr hojalyk jemgyýetleriniň, aýry-aýry telekeçileriň öndürýän önümleridir harytlary ýurdumyzda bazar bolçulygynyň döredilmeginde özüniň mynasyp ornuny tapýar. Işewürleriň müňlerçesi öz öndürýän önümleriniň görnüşlerini we möçberlerini artdyrýarlar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutup biljek önümçiligi döredip, öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara eksport edilmeginde-de maksada okgunly iş alyp barýarlar. Sözümiz gury bolmaz ýaly, käbir mysallara salgylanalyň!  

Ine, «Ak hünji» hususy kärhanasyny alyp göreliň. Bu kärhana 2009-njy ýyldan bäri halkymyza hyzmat edip gelýär. Özi-de penoplastdan önüm öndürmäge ýöriteleşen kärhanadyr. Sebäbi penoplast tygşytly, tämiz, ýokary hilli we owadan önümdir. Tebigy taýdan juda arassadyr. Onuň bilen binalaryň içini, daş-töweregini bezäp bolar. Dürli görnüşli we nagyşly önümler jaýlara özboluşly gözellik çaýýar. Bu önümler ýylylygy gowy saklaýar, sowuga-da çydamly, çüýremeýär, poslamaýar, ses geçirmeýär. Şu we beýleki artykmaçlyklarynyň bolmagy halkymyzyň bu önüme bolan islegini günsaýyn artdyrýar. Penoplast önümleri diňe bir içerki bazarlarymyzda geçginli haryt bolman, eýsem, daşary ýurtlarda-da oňa isleg bildirilýär. Kärhana öz önümlerini Gruziýa, Gazagystana, başga-da birnäçe ýurtlara eksport edýär.  

Welaýatda ýylda 20 müň kub metr agaç gyryndysynyň dykyzlandyrylan gatlagyny öndürýän zawodyň işe girizilmegi-de bellenilmäge mynasypdyr. Bu önüm ýurdumyzda ilkinji gezek şu zawod tarapyndan öndürilýär. Gurluşykçylaryň dili bilen aýdanymyzda, ol DSP ady bilen bellidir. Zawodyň işe girizilmegi bilen täze iş orunlarynyň dörändigini-de aýtmak gerek.  

Zawodda bir wagtda DSP-niň 10 tonnasyny basgyçdan çykaryp bolýar. Kärhanada ini 1 metr 23 santimetr, uzynlygy 2 metr 24 santimetr we galyňlygy 8-den 24 millimetre çenli bolan DSP-ler öndürilýär. Ekologiýa taýdan arassa DSP-ler ýurdumyzda bar bolan mebel kärhanalarynyň we ilatymyzyň bu önüme bolan islegini doly kanagatlandyrýar.  

«Maru AGOS» hususy kärhanasy hem indi birnäçe ýyldan bäri agaç we demir gapylary, mebelleriň dürli görnüşlerini öndürip gelýär. Kärhananyň öndürýän önümleri işewürler merkezleriniň, dolandyryş edaralarynyň, öýlerimiziň bezegidir. 

  Tämizleýji serişdeleriniň önümçiligini ýola goýýan «Şatumar» hususy kärhanasy hem indi ençeme wagtdan bäri halkymyza hyzmat edip gelýär. Kärhana tarapyndan dürli ýuwujy serişdeler, aýna üçin arassalaýjy serişdeler, şampun, suwuk sabyn, egin-eşik ýuwujy, otaga ýakymly ys beriji serişdeler, çygly süpürgiçler, diş arassalaýjy pastalar öndürilýär. Kärhana «Era», «Şa», «Tumar», «Emir», «Dana», «Ýunus», «Ses» ýaly haryt nyşanly önümleri bilen tanalýar. Kärhananyň öndürýän önümleri Gyrgyzystan, Gazagystan we Özbegistan Respublikalaryna, Russiýa Federasiýasyna hem eksport edilýär.  

«Erkin gurluşyk» hususy kärhanasy hem özüne berkidilen 300 gektar meýdanda oba hojalyk ekinleriniň dürli görnüşini ösdürip ýetişdirýär. Hususy kärhananyň maldarçylyk toplumynda süýdi köp berýän simmental tohumly iri şahly mallaryň 200-den gowragy idedilýär. Olar üçin ot-iými kärhananyň özi öndürýär. Şeýle-de, kärhana miweli baglary ösdürip ýetişdirýär.  

«Täze aý» haryt nyşanly hususy kärhanasy hem dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylan. Bu hususy kärhanada «Täze aý» nyşanly şokolad, marmelad, şokolad örtükli süýjüleriň ençeme görnüşi öndürilýär. Kärhananyň ýyllyk kuwwaty 15 müň tonna süýji önümlerini öndürmäge ukyplydyr.  

Umuman alanyňda, häzirki wagtda welaýatymyzda durmuşa geçirilýän il-ýurt bähbitli uly möçberli işleri amala aşyrýan türkmen telekeçilerimiziň sany barha artýar. Olaryň tagallasy bilen bu günki gün ýurdumyzda bazar bolçulygy döredilýär. Mähriban halkymyz bolelinlikde, eşretli durmuşda ýaşaýar. Elbetde, munuň özi döwletimizde hormatly Prezidentimiziň ýolbaşçylygynda ykdysadyýetimizi ösdürmekde alnyp barylýan maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini aýdyň alamatlandyrýar. Ýurdumyzyň ykdysadyýet ulgamyny ýokarlandyrmakda we dünýä çykarmakda, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmakda ýokary derejeli işleri amala aşyrýan hormatly Prezidentimiziň jany sag, başy dik bolsun, tutýan beýik tutumlary elmydama rowaçlyklara beslensin!  

Jennet BAÝRAMOWA,

Mary welaýat maliýe-ykdysady orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy.

Her bir adam zähmeti we aň-paýhas başarnyklary arkaly durmuşdaky ornuny tapyp, jemgyýet tarapyndan ykrar edilýär. Ynsanyň döredijilikli zehininiň we yhlasly zähmetiniň netijesinde döredilýän eserlerdir oýlap tapyşlar, edilýän açyşlar jemgyýetiň ösüşine kuwwatly itergi berýär. Adam aňynyň döredijilikli zähmetiniň netijesine intellektual eýeçilik diýilýär. 

Kanunçylyk ulgamy intellektual eýeçiligiň obýektlerini goramagyň serişdelerini kesgitleýär. Awtorlyk hukugynyň we söwda nyşanlarynyň patentleri şeýle serişdeleriň görnüşlerine degişlidir. Patentler adama öz oýlap tapyşlarynyň, döreden eserleriniň netijesinde jemgyýetde uly abraýa ýa-da maddy sylaga eýe bolmaga mümkinçilik berýär. Şunlukda, intellektual eýeçilik oýlap tapyjylardyr döredijilik adamlary bilen olaryň akyl zähmetiniň netijelerinden peýdalanýan giň halk köpçüliginiň arasynda bähbitleriň sazlaşygyny üpjün edip, döredijiligiň we innowasiýalaryň ösmegine ýardam edýär. Şeýle hem tutuş ykdysadyýetiň ösüşine güýçli täsirini ýetirýär.  

Intellektual eýeçilik dürli görnüşli oýlap tapyşlary öz içine alyp bilýär. Muňa mysal hökmünde sungat eserlerini, kompýuter maksatnamalaryny, haryt nyşanlaryny ýa-da täjirçilik maksatly döredilen beýleki serişdeleri görkezip bolar. Aň-paýhas işjeňliginiň netijesinde döreýän eýeçilik görnüşi boýunça birnäçe topara bölünýär. 

 ■ Awtorlyk hukugy — edebi we çeper eserleri döreden adamlaryň, ýagny awtorlaryň olara bolan hukuklaryny aňladýan ýuridiki adalga. Awtorlyk hukugy eserleriň örän köpdürli görnüşine degişli bolup bilýär: kitaplar, aýdym-saz eserleri, suratlar, heýkeller, filmler, kompýuter maksatnamalary, maglumat gorlary, mahabat, kartalar, çyzgylar we beýlekiler. 

 ■ Patent — awtoryň oýlap tapyşyna ýa-da açyşyna aýratyn hukugyny görkezýän resminama. Has ýönekeý dilde aýdylanda, haýsydyr bir açyşa ýa-da oýlap tapyşa patent alan adam onuň özgeler tarapyndan nähili ulanyljakdygyny kesgitläp bilýär. Bu hukuga eýe bolan adam patent resminamasy arkaly oýlap tapyşy baradaky tehniki maglumatlary köpçülik bilen paýlaşyp, ondan alynýan maddy bähbidiň kesgitli möçberine eýe bolup hem bilýär. Häzirki zaman dünýä tejribesinde öňdebaryjy kompaniýalar oýlap tapyjylaryň patent hukuklaryny satyn almak arkaly iň gowy innowasion tehnologiýalary halk köpçüligine ýetirmek ugrunda ýiti bäsdeşlik alyp barýarlar. 

 ■ Harytlyk nyşanlar — bir kärhananyň harytlarynyň we hyzmatlarynyň beýleki kärhanalaryň harytlaryndandyr hyzmatlaryndan tapawudyny kesgitlemegi göz öňünde tutýan aňlatma. Şeýle aňlatmalar baryp gadymy eýýamdaky senetçileriň önümlerini tapawutlandyrmak üçin olara bellik edip başlan döwründe ýüze çykypdyr. Häzirki döwürde islendik kärhana öndürýän önümleriniň ýüzünde özboluşly şekili ýa-da ýazgyny ýerleşdirmek bilen olaryň bazarda tanalmagyny gazanmagy maksat edinýär. 

 ■ Senagat nusgalary — önümiň çeper-gözellik çözgütleri. Şeýle nusga üç ölçegli, ýagny şekilli we göwrümli görnüşde-de, şonuň ýaly-da, surat ýa-da çyzgy görnüşinde-de bolup bilýär. Adatça, senagat nusgalary hökmünde haýsydyr bir önüm bilen baglanyşykly özboluşly aýratynlyklar, meselem, daşky bezeg aýratynlyklary göz öňünde tutulýar. Olaryň ulanylmagy önümleriň daşky görnüşi babatda özüneçekijiligini gazanmaga kömek edýär. Netijede, önümleri bazarda üstünlikli ýerlemek mümkinçiligi artýar. Senagat nusgasynyň hukuk goragy onuň eýesiniň ygtyýary bolmazdan nusgany köpeltmäge ýa-da ony göçürmäge rugsat bermeýär. Senagat nusgasyna bolan hukugy tassyklaýan resminama bellige almak hakyndaky şahadatnama ýa-da patent bolup biler. 

 ■ Geografik ugrukdyryjylar — belli bir ýerden gelip çykýan hem-de şol ýer bilen baglanyşykly aýratynlyklara, abraýa ýa-da özboluşlylyga eýe bolan harytlaryň häsiýetlerini görkezmek üçin ulanylýan aňlatmalar. Olar köplenç halatda, harydyň gelip çykan ýa-da öndürilýän ýerini görkezýär. Tejeniň waharmany, Mollagaranyň palçygy, Ýanbaşyň suwy, Bathyzyň pissesi ýaly aňlatmalary muňa mysal görkezip bolar. 

 ■ Täjirçilik syrlary — intellektual eýeçiligiň bu görnüşi täjirçilik gymmaty bolan syrlary aňladýar. Şeýle maglumat köpçülige mälim bolman, oňa eýeçilik edýän tarap (adatça, kärhana) onuň gizlin saklanmagyny gazanmaga gönükdirilen çäreleri görýär. Täjirçilik syrlaryna, adatça, harytlaryň öndürilişi bilen baglanyşykly özgelere belli bolmadyk maglumatlar degişli bolup, olar beýleki kärhanalara satylyp ýa-da rugsatnama boýunça berlip hem bilner.  

Ýurdumyzda intellektual eýeçilik hukugy Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda, Türkmenistanyň kanunçylygy bilen, esasan-da, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň degişli bölegindäki hukuk namalary arkaly düzgünleşdirilýär.  

Diýarymyzda intellektual eýeçiligiň milli ulgamy 30 ýyl bäri hereket edip gelýär. Häzirki döwürde ýurdumyzda intellektual eýeçiligiň obýektlerini goramak işi babatda döwlet kadalaşdyrylyşy 2013-nji ýylda Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň düzüminde döredilen Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy tarapyndan alnyp barylýar. Gullugyň hünärmenleri intellektual eýeçiligiň obýektleriniň hukuk goraglylygy bilen baglanyşykly ähli işleri amala aşyrýar. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasy, Raýat kodeksi, «Oýlap tapyşlary hukuk taýdan goramak hakynda», «Senagat nusgalaryny hukuk taýdan goramak hakynda», «Harytlyk nyşanlar, hyzmat nyşanlary we harytlaryň ýerleşýän ýerleriniň atlary hakynda», «Elektron hasaplaýyş maşynlary, integral mikroshemalaryň maglumat binýatlary we tehnologiýalary üçin programmalary, algoritmleri hukuk taýdan goramak hakynda», «Tohumçylygyň ýeten derejesini hukuk taýdan goramak hakynda», «Awtorlyk hukugy we garyşyk hukuklar hakynda» Kanunlar we beýleki kadalaşdyryş namalary intellektual eýeçiligi goramagyň kanunçylyk binýadyny emele getirýär. 

Her ýylyň 26-njy aprelinde bütin dünýäde Intellektual eýeçiligiň halkara güni bellenilýär. Bu senäniň halkara derejede bellenilmegi innowasiýalaryň we döredijiligiň höweslendirilmeginde intellektual eýeçiligiň ähmiýetine ünsi çekmäge gönükdirilendir. 

Bütindünýä intellektual eýeçilik guramasy ynsanyň aň-paýhas işjeňliginiň netijesinde döreýän eýeçilik babatda maglumat bermegiň, hyzmatdaşlyk etmegiň, hyzmatlary ýerine ýetirmegiň, degişli ugurlarda ýörelgeleri işläp taýýarlamagyň meselelerine gözegçilik edýär. Bu gurama intellektual eýeçiligiň hukuk konsepsiýalary bilen baglanyşykly işleri amala aşyrýar. 

Häzirki döwürde intellektual eýeçiligiň gerimi internet ulgamyndan başlap, saglygy goraýşa çenli barha giňäp, ylmyň, tehnikanyň, edebiýatyň we döredijiligiň ähli jähetlerini öz içine alýar. Intellektual eýeçilik we ylmy innowasiýalar diňe bir aýratyn alnan önümleriň däl, eýsem, tutuşlygyna ykdysadyýetiň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanmagynyň esasy şertleriniň biridir. 

Nurbike AMANOWA,

Türkmenistanyň Adalat ministrliginiň RÝNÝ müdirliginiň esasy maslahatçysy, 1-nji derejeli ýurist.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy 

 Aşgabat, 3-nji iýun (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Bütindünýä welosiped güni mynasybetli geçirilen köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy. Bu çäre paýtagtymyzyň we ýurdumyzyň welaýatlarynyň ýaşaýjylarynyň müňlerçesini özünde jemledi. 

BMG-niň Baş Assambleýasynyň 72-nji sessiýasynyň 82-nji mejlisinde 3-nji iýuny “Bütindünýä welosiped güni” diýip yglan eden Kararnamanyň kabul edilmegi Türkmenistanyň sport-bedenterbiýe we sagaldyş hereketini, bu ulgamda döwletleriňdir halklaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmekde, jemgyýetde ekologik medeniýeti kemala getirmekde eýeleýän öňdebaryjy ornuna dünýä bileleşiginiň ýokary baha berýändiginiň subutnamasydyr. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwri” diýlip atlandyrylan ösüşiň häzirki tapgyrynda halkyň, ozaly bilen, ösüp gelýän ýaş nesliň saglygyny goramagy ilkinji derejeli möhüm wezipe hökmünde kesgitlän döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketiniň hem-de ýokary netijeli sportuň ösdürilmegini uzak möhletleýin umumymilli strategiýa hökmünde kesgitledi. 

Ýurdumyzyň ähli sebitlerinde häzirki zaman bedenterbiýe-sagaldyş toplumlary, köpugurly stadionlar, sport mekdepleri, türgenleşik zallary hem-de zerur bolan ähli enjamlar bilen üpjün edilen beýleki ugurdaş desgalar bina edildi we olaryň gurluşygy dowam etdirilýär. Türgenleri, hünärmenleri, tälimçileri taýýarlamagyň, ýaryşlary geçirmegiň usulyýetleri kämilleşdirildi. Türkmenistanda Halkara Olimpiýa Komiteti hem-de beýleki sport federasiýalary bilen ýakyndan hyzmatdaşlykda sportuň köp görnüşleri, şol sanda welosiped sporty işjeň ösdürilýär. Ýurdumyzda guralýan iri sport ýaryşlary, türkmen türgenleriniň abraýly halkara bäsleşiklerde gazanýan ýeňişleri bu ugurda amala aşyrylýan özgertmeleriň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

Häzirki wagtda milli sportuň iň başarnykly wekilleri watandaşlarymyzy iri dünýä ýaryşlarynda gazanýan uly üstünlikleri bilen begendirip gelýärler. 2021-nji ýylda türkmen sportunyň taryhyna täze aýdyň sahypa ýazyldy — Ýaponiýada geçirilen ХХХII tomusky Olimpiýa oýunlarynda ýurdumyzyň ilkinji Olimpiýa kümüş medaly gazanyldy. “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda geçýän 2023-nji ýylda-da türkmen türgenleri täze ýeňişleri gazanýarlar. Olary sylaglamak dabaralarynyň geçirilmegi türgenleriň ýaş nesliniň ýurdumyzyň sportuny ösdürmäge hem-de Watanymyzyň halkara sport giňişliginde abraýynyň belende göterilmegine goşýan goşantlarynyň ykrarnamasydyr. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň binýadyny goýan sagdyn durmuş ýörelgeleri Arkadagly Serdarymyzyň durmuş ugurly syýasatynyň üýtgewsiz ileri tutulýan ugry bolup durýar. Ähli ýaşdaky we dürli hünärlerde zähmet çekýän watandaşlarymyzyň müňlerçesini jebisleşdirýän köpçülikleýin sport çäreleriniň, bag ekmek dabaralarynyň, welosipedli ýörişleriň, jemgyýetçiligi ekologik talaplary berjaý etmekde jogapkärçiligi duýmaga çagyrýan “awtoulagsyz günleriň” yzygiderli geçirilmeginiň däbe öwrülmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Şunuň ýaly çäreler ilatyň saglygynyň berkidilmegine, ekologik abadançylygyň ýokarlandyrylmagyna hem-de welosiped sportunyň wagyz edilmegine ýardam berýär. 

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň Bütindünýä welosiped gününe gabatlanyp geçirilýän baýramçylyk çärelerine gatnaşmagy diňe bir şu günki wakanyň derejesini artdyrmak bilen çäklenmän, milletiň saglygy bilen baglanyşykly ähli taslamalaryň ähmiýetini ýokarlandyrýar, beden, ruhy we ahlak sagdynlygynyň kämil milli ulgamyny kemala getirmegiň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýandygynyň subutnamasyna öwrülýär. 

...Ir bilen çärä gatnaşyjylaryň müňlerçesi welosipedlerde Çandybil şaýolunyň we Bekrewe köçesiniň çatrygyna ýygnandylar. Bu ýerde Aşgabadyň binagärlik keşbine bezeg berýän “Welosiped” binasy ýerleşýär. 

Köpçülikleýin welosipedli ýörişiň badalga beriljek ýerine hormatly Prezidentimiz gelýär. Sport baýramçylygyna gatnaşyjylar Arkadagly Serdarymyzy uly ruhubelentlik bilen garşylaýarlar. Döwlet Baştutanymyz artistleriň we tans toparlarynyň aýdym-sazly çykyşlaryny synlaýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüni, belent sport ruhuny wasp edýän, täze ýeňişlere çagyrýan joşgunly aýdymlardyr goşgular ýaňlanýar. Orkestriň sazy uzaklara ýaň salyp, dabara aýratyn öwüşgin çaýýar. 

 Soňra hormatly Prezidentimiz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, hataryň öňüni çekdi. 

Welosipedli ýörişler dünýäniň dürli ýurtlarynda durmuş, sport we ekologik taslamalary hem-de başlangyçlary goldamak üçin geçirilýän jemgyýetçilik ähmiýetli çäreleriň biridir. Bütindünýä welosiped güni parahatçylygyň we dost-doganlygyň ilçisi hökmünde sportuň giň mümkinçiliklerini açyp görkezýän halkara baýramdyr. 

 Türkmenistanda welosiped sportunyň taryhy 1894-nji ýylda Aşgabatda welosipedçileriň ilkinji jemgyýetiniň döredilmeginden başlanýar. Şondan bir ýyl soňra, sportuň bu görnüşi boýunça ilkinji ýaryşlar guralypdyr. Häzirki döwürde ýurdumyzda bir asyrlyk taryhy bolan sportuň bu gyzykly görnüşi uly ösüşe hem-de täze many-mazmuna eýe boldy. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýol ugruna bu künjekleriň gözelligini synlady. Tomus säheriniň tämiz howasy, gök begrese bürenen Köpetdagyň etekleriniň haýran galdyryjy görnüşleri ruhubelentlik eçilip, unudylmajak täsirleri bagyşlaýar. 

Ýurdumyzda ekologik abadançylygy üpjün etmek maksady bilen, bag nahallarynyň dürli görnüşleri ekilip, tokaý zolaklary döredilýär. Bu bolsa daşky gurşawa oňyn täsirini ýetirýär. Döwlet Baştutanymyz daşky gurşawy goramagyň we oňa aýawly garamagyň döwletimiziň ekologiýa syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz bu ugurda öňde durýan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegine toplumlaýyn çemeleşmegiň zerurdygyny aýtdy hem-de wise-premýer A.Ýazmyradowa birnäçe degişli tabşyryklary berdi. 

Türkmen tebigaty gaýtalanmajak gözelligi bilen tapawutlanýar. Onuň täsin görnüşleri barha gözel keşbe girýän ak mermerli Aşgabadyň binagärlik toplumlary bilen sazlaşýar. Soňky ýyllarda paýtagtymyzda ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlarynyň, belent başly edara binalarynyň we beýleki maksatly desgalaryň tutuş toplumlary guruldy. Aşgabady “Seýilgähler şäheri” diýip atlandyrýarlar. Paýtagtymyzyň ýaşyl zolaklary hem-de dürli öwüşginli gülleri göwnüňi göterip, gün-günden ösýän şäherimiziň ekologik abadançylygyny saklamaga ýardam berýär. 

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gözel paýtagtymyzyň seýilgählerini hem-de seýil baglaryny kadaly ýagdaýda saklamak, şäherde ekologik abadançylygy üpjün etmek meselelerini hemişe üns merkezinde saklamalydygyny belledi we bu babatda wise-premýer B.Annamämmedowa degişli tabşyryklary berdi. 

Bu ugurda geçirilýän işler dynç alýanlaryň, şol sanda paýtagtymyzyň ajaýyp künjeklerine maşgala bolup çykýanlaryň wagtlaryny gyzykly geçirmegi, tebigatyň gözel künjeklerinde gezelenç etmekleri üçin mümkinçilikleri döretmek babatda-da möhüm ähmiýete eýedir. Şunuň bilen baglylykda, ulagyň ekologik taýdan iň arassa görnüşi hasaplanýan welosipedi peýdalanmak maksadalaýykdyr. Mundan başga-da, welosipedde gezelenç etmek syýahatçylygyň has giň ýaýran görnüşleriniň biridir. Ýurdumyzda işjeň durmuş ýörelgesine eýerýänler üçin bu ugurda giň mümkinçilikler döredilýär. 

Ösüp barýan ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, hünär başarnyklaryny we zehinini ulanyp bilmegi, döredijilik, sport bilen meşgullanmagy, saglygyny berkitmegi üçin ähli mümkinçilikler döredildi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy bu ugurda giň möçberli işleri alyp barýar. “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda geçýän şu ýylda Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan aýratyn durmuş goldawyna mätäç bolan ýaşajyk türkmenistanlylar üçin sowgatlary almaga serişdeler bölünip berildi. Ozal habar berlişi ýaly, 1-nji iýunda paýtagtymyzda we ýurdumyzyň ähli sebitlerinde baýramçylyk çäreleri geçirilip, olaryň dowamynda çagalara, şol sanda paýtagtymyzdaky Döwletliler köşgünde terbiýelenýän çagalara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. 

Döwlet Baştutanymyzyň ýolbaşçylygyndaky welosipedçiler kerweni Bitarap Türkmenistan şaýoly bilen paýtagtymyzyň merkezine tarap ýoluny dowam etdirdi. Ýolugra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we çärä gatnaşyjylary estrada aýdymçylary, döredijilik toparlary aýdym-sazly çykyşlary bilen mübäreklediler. Şolaryň hatarynda paýtagtymyzyň ýokary okuw mekdepleriniň çeper höwesjeňler toparlarynyň agzalary — tansçylar, sazandalar we aýdymçylar bar. Welosipedli ýörişe gatnaşýanlary aýdyma goşulyp, sportuň dürli görnüşlerini görkezýän talyp ýaşlar hem goldaýarlar. “Aziýanyň merjeni” diýlip ykrar edilen we dünýäniň ýaşamak üçin iň oňaýly şäherleriniň biri bolan paýtagtymyzyň ajaýyp keşbi haýran galdyrýar. Ýene-de birnäçe ýyldan onuň demirgazyk böleginde “şäher içindäki şäher” ýörelgesi esasynda taslamalaşdyrylan “Aşgabat-siti” köpugurly toplum bina ediler. 

Soňky ýyllarda jemgyýetimizde “ekologik medeniýet” düşünjesi barha ýygy-ýygydan ulanylýar. Ol ählumumy durnukly ösüş, milli durmuş-ykdysady syýasat, tebigaty goramak işi, ahlak taýdan terbiýelemek ýaly ugurlarda ulanylýar. Paýtagtymyzy ösdürmegiň konsepsiýasy hojalygy ýöretmegiň oýlanyşykly usullaryny, önümçilikleri ylmy taýdan guramagy we ekologiýa ýetirilýän ýaramaz täsiriň öňüni almaga mümkinçilik berýän öňdebaryjy tehnologiýalary ulanmagy göz öňünde tutýar. Ýurdumyzdaky durnukly ekologik abadançylyk bu maksada ýetip boljakdygynyň aýdyň mysalydyr. Milli ykdysadyýetiň işjeň senagatlaşdyrylýandygyna garamazdan, Türkmenistanyň ekologiýa syýasaty özüniň oňyn netijelerini berýär. Aşgabadyň häzirki abadanlaşdyrylan, arassa we gözel keşbi ýurdumyzyň ekologik medeniýetiň kemala gelmeginiň dünýä nusgalyk döwrüne gadam basandygyna şaýatlyk edýär. 

Özüniň ýokary derejesine laýyklykda, Watanymyzyň syýasy, işewürlik, medeni we jemgyýetçilik durmuşynyň merkezi bolan ak mermerli Aşgabat iri sport merkezine öwrüldi. Döwlet Baştutanymyzyň saglygy berkitmekde, adamyň döredijilik kuwwatyny artdyrmakda iň gowy serişde hökmünde bedenterbiýä we sporta bolan garaýşy durmuş syýasatynda-da öz beýanyny tapýar. Türkmenistanlylaryň abadan durmuşy, sagdyn we ruhy taýdan kuwwatly ýaş nesli terbiýelemek üçin ähli şertleriň üpjün edilmegi bu syýasatyň baş maksadydyr. 

Welosport barada aýdylanda, sportuň bu görnüşini wagyz etmek boýunça ýurdumyzda amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler anyk netijelerini berýär. Amatly howa şertleri we bar bolan infrastrukturalar ýylyň islendik paslynda welosport boýunça ýaryşlarydyr türgenleşikleri geçirmäge mümkinçilik döredýär. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi we daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen tejribe alşylmagy sportuň bu görnüşini mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam eder. 

Sagdynlygyň we bagtyýarlygyň baýramy bu gün diňe bir paýtagtymyzda däl, eýsem, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda-da giňden bellenildi. Beden we ruhy taýdan kämillige bolan hyjuw tutuş Türkmenistan boýunça sagdyn durmuş ýörelgesiniň köp sanly muşdaklaryny welosipedli ýörişe çykardy. Köpçülikleýin welosipedli ýörişlerden başga-da, sportuň dürli görnüşleri boýunça ýaryşlar geçirildi. Şeýlelikde, şu gezekki giň möçberli çäre halkymyzyň agzybirliginiň, belent maksatlaryň ýolunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşynda jebisleşmeginiň ýene-de bir aýdyň beýany boldy. 

Bütindünýä welosiped güni beýleki ýurtlarda-da bellenilip geçildi. 3-nji iýunda olar dürli sport çärelerini geçirdiler. Türkmenistanyň daşary ýurtlardaky ilçihanalary türkmen we daşary ýurt diplomatlarynyň, jemgyýetçilik we sport guramalarynyň ýolbaşçylarynyň, ýaşlaryň, şol sanda ýurdumyzyň, beýleki döwletleriň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan talyplaryň gatnaşmaklarynda köpçülikleýin welosipedli ýörişleri guradylar.

Arkadag şäheri, 3-nji iýun (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewiň haýyşy boýunça Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy. Saparynyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz döwrebap elektrobuslar we elektromobiller bilen tanyşdy. 

Bu ýerde türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowy Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew, “Türkmenawtoulaglary” agentliginiň başlygynyň orunbasary G.Çaryýew hem-de Arkadag şäheriniň Awtomenzili we awtotoplumy müdirliginiň başlygy S.Atageldiýew garşyladylar. 

Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň çäklerinde ulanylmagy meýilleşdirilýän elektromobil taksileri we elektrobuslar bilen tanyşdy. Ilki bilen, elektromobilleriň ýangyjyň guýulmagy arkaly däl-de, elektrik energiýasy bilen işledilýändigini bellemek gerek. Ulagyň elektrik zarýad beriji ulgamynyň işleýşiniň barlanylmagy ulag serişdeleriniň ekologik howpsuzlygyň talaplaryna laýyk gelýändigini tassyklady. Bu talaplaryň berjaý edilmelidigi barada türkmen halkynyň Milli Lideri hemişe aýdýar. 

Arkadag şäheriniň ÝHHG-niň “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulandygy baradaky hoş habar ähli watandaşlarymyzy buýsandyrdy. Munuň özi ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz tarapyndan daşky gurşawyň abadançylygyna uly üns berilýändiginiň netijesidir. 

Häzirki zaman elektromobiliniň ýene-de bir aýratynlygy, onuň gapysynda “kýu-ar” (QR) kodunyň bolmagydyr we sanly ulgama birleşdirilenligidir. Bu bolsa elektromobil taksisi barada, hususan-da, onuň tehniki häsiýetnamasy, sürüjisi, ulagyň şäheriň haýsy künjeginde hereket edýändigi barada doly maglumatlary almaga mümkinçilik berýär. 

Gahryman Arkadagymyz elektrobuslaryň tehnologik aýratynlyklary bilen hem tanyşdy. Arkadag şäherinde dünýäniň ösen tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilmelidigi barada Gahryman Arkadagymyz yzygiderli belläp, birnäçe görkezmeleri beripdi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyçlary we yhlasly tagallalary esasynda täze “akylly” şäher peýda boldy. Bu elektrobuslardyr elektromobil taksileri hem “akylly” şäher maksatnamasynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde alnyp barlan işleriň netijesidir. 

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow täze şäherde ulanyljak elektrobuslaryň, elektromobil taksileriniň şekil taslamalary, olaryň Arkadag şäheriniň çäklerinde hereket etjek ugurlarynyň meýilnamalary bilen tanyşdy. Elektrobuslaryň hereketiniň bir aýlawynyň wagty we barýan ugurlary, beýleki ulag serişdeleri barada maglumatlar berildi. Mundan başga-da, Arkadag şäherinde ulanyljak elektrobuslaryň we elektromobilleriň duralgasynyň, başlanýan nokadynyň meýilleşdirilýän wagtlaýyn ýer böleginiň baş meýilnamasy hem-de şekil taslamasy türkmen halkynyň Milli Lideriniň garamagyna hödürlenildi. Gahryman Arkadagymyza Arkadag şäheriniň binalarynyň we ýollarynyň atlandyrylyşy, san belgileri boýunça şekil taslamalary-da görkezildi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri görkezilen şekil taslamalaryny we çyzgylary gözden geçirip, olara birnäçe belliklerini aýtdy we soňky ýyllarda tutuş ýurdumyzda giň möçberli özgertmeler maksatnamasynyň üstünlikli ýerine ýetirilmegi bilen, şäherleriň, obalaryň keşbiniň has-da özgerendigini belläp, şunda adamlaryň amatly ýaşaýşyny we göwnejaý dynç alşyny üpjün edýän şertleriň döredilmegine uly üns berilýändigini nygtady. Munuň özi biziň “Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgämiziň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň beýanydyr diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we bu ýörelgäniň mundan beýläk-de dowam etdirilmelidigini, ýerine ýetirilýän hemme işlerde, şol sanda Arkadag şäherinde adamlaryň ýaşaýyş-durmuşy we oňyn zähmet çekmegi üçin ähli zerur şertleriň üpjün edilmelidigini tabşyrdy. 

Soňra Gahryman Arkadagymyz ajaýyp giňişlikde emele gelen täze şäheri synlap, Arkadag şäheriniň häkimliginiň binasynyň ýanyna geldi. Bu ýerde soňky ýyllarda alnyp barlan işleriň ählisi raýatlaryň mynasyp durmuşyny üpjün etmäge gönükdirilen giň möçberli özgertmeleriň nyşanydyr. Ýurdumyzyň ähli künjeklerini gurşap alan giň gerimli özgertmelerde halkyň hal-ýagdaýynyň ýokarlandyrylmagyna, ekologik talaplara möhüm ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, binalaryň we desgalaryň binagärlik keşbine, meýilleşdiriş çözgütlerine, bezeg aýratynlyklaryna, hil we ekologiýa babatda bildirilýän talaplara laýyk gelmegine ýokary derejede üns berilýär. Munuň özi Arkadag şäheri babatda-da şeýledir. 

Şäher ilatyna we onuň myhmanlaryna edilýän ulag hyzmatlarynyň medeniýetiniň häzirki zamanyň ýokary talaplaryna laýyk gelmegi ugrunda tagallalaryň edilmelidigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu ugra degişli alnyp barylýan işleriň wajypdygyny nygtady. Çünki täze şäherde sanly ulgamlar bilen üpjün edilen döwrebap ulaglar ulanylar. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri şäheriň açylyş dabarasyna-da ýokary derejede taýýarlyk görmek baradaky işleri dowam etdirmegi tabşyryp, Akhan şaýolunyň ugrundaky duralgada saklandy hem-de duralgany synlap, bezeg aýratynlyklaryna häkimiň ünsüni çekdi we onuň behişdi bedewlerimiziň şekilleri bilen bezelmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny aýtdy. Munuň özi Akhan şaýoly bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirer. 

Duralga elektrobus gelende, Gahryman Arkadagymyz we şäheriň häkimi Ş.Durdylyýew oňa mündüler. Onuň içinde Arkadag şäheriniň Awtomenzili we awtotoplumy müdirliginiň başlygy S.Atageldiýew elektrobus barada giňişleýin maglumat berdi. Elektrobusyň giň şaýol arkaly hereket edip barşyna, töwerekde binagärlik-şähergurluşyk babatda döredilen gözellik ünsüňi özüne çekýär. Elektrobus bilen tanyşdyrmagyň barşynda bu döwrebap “akylly” tehnikanyň sanly ulgam arkaly üpjün edilmeginiň netijesinde, onuň gapylarynda ornaşdyrylan enjamlaryň kömegi bilen ýolagçylaryň ondan düşenleriniň we girenleriniň, onuň içindäki ýolagçylaryň sanyna çenli maglumatlary görkezip bilýändigi barada aýdyldy. 

Bellenilişi ýaly, elektrobus ýolagçylara niýetlenen sowadyş we ýyladyş ulgamy bilen enjamlaşdyrylandyr. Bular barada aýtmak bilen, S.Atageldiýew täze şäherde raýatlaryň şeýle ýokary derejeli, ekologik taýdan arassa, rahat we oňaýly elektrobus hyzmatlaryndan peýdalanmaklary üçin döredip beren şertleri we mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza, hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de janlarynyň sag, il-ýurt bähbitli işleriniň hemişe rowaç bolmagyny arzuw etdi. 

 Milli Liderimiz sürüjiniň ýanyna baryp, onuň bilen söhbetdeş boldy we elektrobusyň tehniki aýratynlyklaryna ünsi çekdi. 

Sürüji bu tehnikanyň ýokary derejedäki iň kämil, örän rahat elektrobusdygyny, onuň tehniki we elektron aýratynlyklarynyň ýolagçylara, sürüjä köp oňaýlyklary döredýändigi barada buýsanç bilen belledi. Şeýle hem ol henize çenli özüniň şunuň ýaly kämil jemgyýetçilik ulagyny dolandyryp görmändigini aýdyp, şeýle ajaýyp mümkinçiligi döredip berendigi üçin türkmen halkynyň Milli Liderine, hormatly Prezidentimize çäksiz alkyş aýdyp, ähli sürüjileriň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. 

Soňra şäheriň häkimi Ş.Durdylyýew Gahryman Arkadagymyzdan elektromobili ilkinji bolup synagdan geçirip bermegini haýyş etdi. Türkmen halkynyň Milli Lideri elektromobili herekete girizip, Akhan şaýoluna tarap ugur aldy. 

Arkadag şäherinde dünýäniň öňdebaryjy gazananlarynyň hem-de döwrebap tehnologiýalaryň, ulag düzümleriniň gurluşygyna toplumlaýyn çemeleşilip, asyrlaryň dowamynda ýurtlary we yklymlary baglanyşdyrýan ýollary guran halkymyzyň milli tejribesiniň ulanylmagy Watanymyzyň durmuş-ykdysady taýdan depginli ösüşiniň subutnamasydyr. Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, Köpetdagyň ajaýyp tebigy künjegindäki bu giňişligiň oýlanyşykly we döwrebap derejede peýdalanylmagy täze şäheri mundan beýläk-de ösdürmegiň esasy ýörelgesidir. Munuň özi şäher ilatynyň işlemegi, okamagy, dynç almagy, sport, döredijilik bilen meşgullanmagy, döwrebap söwda we sagaldyş hyzmatlaryndan peýdalanmagy üçin ähli mümkinçilikleriň döredilmeginiň häzirki günüň esasy talaby bolup durýandygynyň nobatdaky beýanydyr. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy elektromobili ussatlyk bilen dolandyryp, ýolugra onuň tehniki häsiýetnamasyna baha berdi. Arkadag şäherinde amala aşyrylýan işleriň halkara ülňülere, hil we ekologiýa babatda häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmegi döwletiň alyp barýan durmuş syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň esasy görkezijisi bolup durýar. 

Täze şäheriň binagärlik aýratynlygynyň häzirki zamanyň ruhuna we ösen halkara görkezijilere laýyk gelmegi ugrunda edilýän tagallalar oňyn netijesini berýär. Arkadag şäheri “akylly”şäher hökmünde hem eýeleýän ornuny barha pugtalandyrýar. Munuň şeýledigine ýakynda ÝHHG-niň Baş sekretary tarapyndan Arkadag şäherine “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulýandygy baradaky güwänamanyň gowşurylmagy hem şaýatlyk edýär. Bu bolsa Watanymyzyň täze şäherinde — milli kanunçylyk esasynda aýratyn hukuk derejesi berlen Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň dünýä nusgalykdygynyň aýdyň beýanydyr. Şunuň bilen baglanyşykly ýaýbaňlandyrylan işler daşky gurşawy goramak, tebigata aýawly çemeleşmek, geljek nesiller üçin onuň gözelligini we baýlygyny saklamak boýunça durmuşa geçirilýän wezipeleriň Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýandygyny-da görkezýär. 

Gahryman Arkadagymyz Arkadag şäherinde alnyp barylýan ähli işleriň halkymyzyň parahat we abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilendigini belledi. Ýurdumyzyň ähli künjeklerini gurşap alan giň gerimli özgertmelerde-de desgalaryň binagärlik keşbine, meýilleşdiriş çözgütlerine hem-de bezeg aýratynlyklaryna, dürli maksatly desgalaryň hil we ekologik howpsuzlygyna uly üns berilýär. Arkadag şäheriniň gurluşyk taslamasy durmuşa geçirilende, binalardyr desgalar bilen birlikde, ulag düzümini döretmek boýunça işleriň hem öňdebaryjy tejribeleriň, innowasion tehnologiýalaryň ulanylmagy esasynda, häzirki günüň ýokary talaplaryna laýyklykda alnyp barlandygyny bellemek gerek. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri elektromobili synap görmek bilen, ilatyň ähli amatlyklaryň hözirini görüp ýaşamagy, netijeli işlemegi we bilim almagy, göwnejaý dynç almagy, sport, döredijilik bilen meşgullanmagy hem-de ulag hyzmatlaryny hödürlemek boýunça meselelere zerur üns berilmelidigini nygtady. Şunda sanly tehnologiýalaryň we intellektual ulgamlaryň esasynda kadaly şäher giňişliginiň döredilmegi esasy ýörelgä öwrülmelidir, “akylly” şäher konsepsiýasynyň durmuşa geçirilmegine uly ähmiýet berilmelidir. Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäheriniň taslamasynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek desgalaryň gurluşyklary häzirki döwrüň ösen talaplaryna, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň belent ruhuna laýyk gelmelidir. 

Gahryman Arkadagymyz Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýewe hem-de Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewe degişli tabşyryklary berdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli şanly waka boljak Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyrynda bina edilen desgalar toplumynyň açylyş dabarasyna ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görülmelidigini belledi we şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyryna badalga bermek dabarasyna taýýarlyk işlerine hemmetaraplaýyn esasda girişilmeginiň wajypdygyny nygtady. 

Gahryman Arkadagymyz degişli ýolbaşçylara ýüzlenip, elektrobuslaryň we elektromobilleriň tehniki häsiýetnamalaryny göz öňünde tutup, olaryň ulanylyş aýratynlyklary, ekologiýa, rahatlyk taýdan amatlylygyny kesgitlemek boýunça degişli işleri geçirmek barada görkezme berdi. Şeýle-de türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow hemmeleri şu gün ýurdumyzda giňden bellenilýän Bütindünýä welosiped güni bilen gutlap, berk jan saglyk, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlik arzuw etdi we bu ýerden ugrady.