Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş sapary tamamlandy

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň çäklerinde «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşdy.

Ýurdumyzyň Gahryman Arkadagymyz tarapyndan binýady goýlan, hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine esaslanýan daşary syýasaty häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunda ähli gyzyklanma bildirýän taraplar bilen netijeli hyzmatdaşlygy giňeltmäge möhüm ähmiýet berilýär. Türkmenistan sebit we ählumumy gün tertibiniň wajyp meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamakda başlangyçly çykyş edip, parahatçylygyň, howpsuzlygyň, durnuklylygyň üpjün edilmegine, ählumumy abadançylygyň bähbidine strategik hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna mynasyp goşant goşýar. Türkmenistan halkara gatnaşyklarda deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, hemme taraplaryň bähbitlerini nazara almak ýörelgelerinden ugur alýar. Şeýle çemeleşme döwletara gatnaşyklaryň, şol sanda sebit boýunça goňşy ýurtlar we Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen gatnaşyklaryň berkidilmegine ýardam edýär.

Mälim bolşy ýaly, “C5+1” formaty Merkezi Aziýanyň 5 döwletini — Türkmenistany, Gazagystany, Gyrgyzystany, Täjigistany, Özbegistany hem-de Amerikanyň Birleşen Ştatlaryny birleşdirýän diplomatik platformadyr. 2015-nji ýylda ýola goýlan bu başlangyç sebitiň ýurtlarynyň we ABŞ-nyň arasynda özara gyzyklanma bildirilýän esasy meseleler boýunça dialogy hem-de hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilendir. Bu mehanizmiň çäklerinde daşary işler ministrleriniň, döwlet Baştutanlarynyň derejesinde geçirilýän duşuşyklar umumy meseleleri bilelikde çözmek üçin netijeli meýdança bolup hyzmat edýär.

...Hormatly Prezidentimiziň awtoulag kerweni Ak tama geldi. Bu ýerde döwlet Baştutanymyz mähirli garşylanyldy. Hormatly Prezidentimiz Ak tamyň Ruzwelt otagynda Hormatly myhmanlar kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Prezidenti Donald Trampyň arasynda duşuşyk geçirildi.

Prezident Donald Tramp belent mertebeli myhmany mähirli mübärekläp, «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşmaga çakylygy kabul edendigi üçin hoşallyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz duşuşmak üçin Ak tama gelmäge, şeýle hem «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşmaga çakylyk üçin ABŞ-nyň Prezidentine minnetdarlyk bildirip, bu formatyň ýurtlarymyzyň arasynda ugurlaryň giň gerimi boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin täze mümkinçilikleri açýandygyny belledi we bu duşuşygyň Türkmenistan bilen Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklary ösdürmegiň ýolunda möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň başlangyjy boýunça 2025-nji ýylyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigini aýdyp, Birleşen Ştatlaryň ýurdumyzyň bu başlangyjyny goldandygyny, Türkmenistanyň hem Amerikanyň Birleşen Ştatlary bilen dostlukly, özara bähbitli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berýändigini nygtady.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Prezidenti Donald Tramp türkmen-amerikan hyzmatdaşlygyny ähli esasy ugurlar boýunça mundan beýläk-de çuňlaşdyrmaga taýýardyklaryny tassykladylar.

Soňra hormatly Prezidentimiz «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşdy. ABŞ-nyň Prezidenti Donald Trampyň başlyklyk etmeginde geçirilen ýokary derejeli duşuşyga Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hem gatnaşdylar.

Sammitiň öňüsyrasynda döwlet Baştutanlarynyň bilelikde resmi surata düşmek dabarasy boldy.

Prezident Donald Tramp sammite gatnaşyjylary mübärekläp, çakylygy kabul edip Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna gelendikleri üçin hoşallygyny beýan etdi hem-de bu ýokary derejedäki duşuşygyň altytaraplaýyn hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra sammite gatnaşyjylara söz berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow çykyş edip, «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşmaga çakylyk üçin Prezident Donald Trampa minnetdarlyk bildirdi we bu formatyň döredilen wagtyndan bäri gazanylan oňyn netijelere ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň howpsuzlyk, ykdysadyýet, energetika, daşky gurşaw ýaly möhüm strategik ugurlarda hyzmatdaşlygy giňeltmäge çalyşýandygyny belläp, sammitiň netijeleriniň Merkezi Aziýa bilen ABŞ-nyň arasynda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge ýardam berjekdigine ynam bildirdi hem-de Prezident Donald Trampa mähirli kabul edendigi üçin minnetdarlyk bildirdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz agzalan formatyň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň sebitiň durnukly ösüşini üpjün etmäge ýardam berjekdigini aýtdy.

Prezident Donald Tramp döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirdi.

Sammitiň dowamynda altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy hem-de bilelikdäki işiň geljekki ileri tutulýan ugurlary kesgitlenildi.

Ýokary derejeli duşuşygyň çäklerinde ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň we Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Hökümetleriniň arasynda meýiller hakynda Beýannama, medeni miras babatda Türkmenistanyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň, Täjigistan Respublikasynyň we Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Hökümetleriniň arasynda meýiller hakynda Beýannama kabul edildi.

Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň maksatnamasyny tamamlap, hormatly Prezidentimiz Waşington şäheriniň Andrews Halkara howa menziline bardy. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Gahrymany, Türkmenistanyň BMG-niň ýanyndaky hemişelik wekili A.Ataýewany doglan güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlady. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz A.Ataýewa Gahryman Arkadagymyzyň adyndan gül dessesini gowşuryp, Milli Liderimiziň iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmenistanyň BMG-niň ýanyndaky hemişelik wekili A.Ataýewa gutlaglar üçin hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildirip, berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli başlangyçlarynyň mundan beýläk-de rowaçlyklara beslenmegini tüýs ýürekden arzuw etdi.

Birnäçe sagatdan döwlet Baştutanymyzyň uçary paýtagtymyzyň Halkara howa menziline gelip gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimizi ýurdumyzyň resmi adamlary mähirli garşyladylar.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary» formatyndaky sammite gatnaşmagy Türkmenistanyň oňyn Bitaraplyk, köptaraplaýyn hyzmatdaşlyk ýörelgelerine ygrarlydygyny, bu platforma milli hem-de sebit bähbitlerini ilerletmek üçin möhüm mehanizm hökmünde garaýandygyny tassyklady. Ýurdumyz ulag özara baglanyşygy, energetika howpsuzlygy, ekologik durnuklylyk ýaly meselelere halkara jemgyýetçiligiň ünsüni çekip, ählumumy gün tertibine goşant goşýar we üstaşyr geçiriji, energetika merkezi hökmünde sebitdäki ornuny barha pugtalandyrýar.

* * *

Hormatly Prezidentimiziň Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň resmi wekiliýetiniň agzalary birnäçe ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdiler. Olaryň dowamynda özara gyzyklanma bildirilýän meseleler boýunça pikir alşyldy.

(TDH)

Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Nicklaus Сompanies» kompaniýasynyň Baş direktory Jon Riz bilen duşuşdy.

Işewür özara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyzyň Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna şu gezekki saparynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmäge täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz işewüri mähirli mübärekläp, saparyň çäklerinde geçiriljek Türkmen-amerikan işewürlik maslahatynyň kompaniýanyň ýolbaşçysyna türkmen wekilleri bilen geljegi uly taslamalar we maýa goýum hyzmatdaşlygy boýunça pikir alyşmaga oňat mümkinçilik döretjekdigini nygtady.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan sporty we syýahatçylygy ösdürmäge durnukly ösüşiň möhüm ugurlary hökmünde garaýar. Ýurdumyz halkara hil, ekologiýa standartlaryna, innowasiýalara üns bermek bilen, döwrebap sport hem-de syýahatçylyk infrastrukturasyny işjeň ösdürýär.

Işewür Türkmenistanda döredilen ösen sport infrastrukturasynyň ýurtda bu ugra uly ähmiýet berilýändigine şaýatlyk edýändigini, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygyň ilçisi hökmünde sporty işjeň ilerledýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz “Nicklaus Сompanies” kompaniýasynyň golf infrastrukturasyny taslamalaşdyrmak we ösdürmek ulgamynda dünýäde öňdäki orunlaryň birini eýeleýändigini aýdyp, Türkmenistan bilen kompaniýanyň arasynda agzalan ulgamda bilelikdäki hereketler üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, kompaniýa tarapyndan Aşgabatda gurlan we halkara standartlara laýyk gelýän döwrebap golf klubunyň taslamasy özara hyzmatdaşlygyň üstünlikli mysaly hökmünde görkezildi. Bu taslama Türkmenistanda golfy ösdürmekde möhüm ädim boldy.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň maýa goýumlar üçin amatly şertleri döretmäge uly ähmiýet berýändigine ünsi çekip, ýurdumyzyň kompaniýanyň täze taslamalaryna we tekliplerine seretmäge taýýardygyny tassyklady.

Duşuşygyň ahyrynda döwlet Baştutanymyz “Nicklaus Сompanies” kompaniýasy bilen hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagynyň ýurdumyzda golf infrastrukturasyny ösdürmäge, sportuň bu görnüşini wagyz etmäge ýardam berjekdigini belläp, Jon Rize alyp barýan işinde mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi.

(TDH)

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň milli ykdysadyýetiniň ähli pudaklarynda bolşy ýaly, ýangyç-energetika toplumynda hem giň gerimli özgertmeler durmuşa geçirilýär. Şunda ykdysadyýetiň durnukly ösüşiniň, Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň, halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmeginde möhüm orny eýeleýän nebitgaz senagatynyň ägirt uly mümkinçilikleriniň netijeli peýdalanylmagyna uly ähmiýet berilýär.

Uglewodorod serişdeleriniň baý gorlaryna eýe bolan Türkmenistanda nebitgaz senagaty milli ykdysadyýetiň binýatlyk pudagy hasaplanýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda yzygiderli durmuşa geçirilýän energetika syýasaty nebitgaz toplumyny hemmetaraplaýyn ösdürmäge we onuň halkara energetika ulgamyna goşulyşmagyny üpjün etmäge gönükdirilendir. Ýurdumyzda bu pudakda amala aşyrylýan iri taslamalar diňe bir ykdysady ähmiýete eýe bolman, eýsem, sebit we ählumumy energetika howpsuzlygyny pugtalandyrmakda-da möhüm wezipäni ýerine ýetirýär. Ýangyç-energetika toplumynda ösüşleriň gazanylmagy ykdysadyýetiň senagat-innowasion taýdan ösüşini çaltlandyrmakda wajyp ähmiýete eýedir. Şoňa görä, uglewodorod serişdelerini gaýtadan işlemek boýunça innowasion önümçilikleriň kemala getirilmegi esasy wezipeleriň biri hökmünde kesgitlenildi. Şunda nebit senagatyna aýratyn orun degişlidir.

Nebit diňe bir ýangyç serişdesi bolmak bilen çäklenmän, himiýa senagatynyň hem binýatlaýyn esasyny emele getirýär. Bu ugurda ýurdumyzyň nebithimiýa pudagynyň öňdebaryjy kärhanalary bolan Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynda dürli senagat önümleri — ýokary oktanly awtoulag benzini, uçar, yşyklandyryş kerosini we tehniki kerosin, suwuklandyrylan gaz, dizel ýangyjynyň dürli görnüşleri, çalgy ýaglary, polipropilen, elektrodly taplanan koks, ýol we gurluşyk bitumy, dürli galyňlykdaky gaplama plýonkasy öndürilýär.

Häzirki wagtda gaz pudagy ýangyç-energetika toplumynyň möhüm binýadyny emele getirip, ýurdumyzyň umumy senagat önümçiliginiň esasy bölegini düzýär. Bu pudakda täze ýataklary ýüze çykarmak, barlaglary geçirmek we ulanmaga bermek işi uglewodorod serişdelerini ibermekden we saklamakdan başlap, taýýar önümi sarp edijilere ýetirmäge çenli önümçilik işiniň ähli tapgyrlarynda ornaşdyrylan öňdebaryjy tehnologiýalar arkaly amala aşyrylýar. Diýarymyzyň gazy gaýtadan işleýän pudagy täze zawodlaryň işe girizilmegi bilen yzygiderli ösdürilýär. Şunda gaz çig malyny düýpli gaýtadan işleýän ýokary tehnologiýaly önümçilikleriň döredilmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi Türkmenistanyň halkara energetika bileleşiginiň öňdebaryjylarynyň biri hökmünde eýeleýän ornuny pugtalandyrmaga ýardam edýär. Şundan ugur alyp, soňky ýyllarda Türkmenistan energetika howpsuzlygy meselesine dünýä jemgyýetçiliginiň ünsüni çekip, öňdebaryjy energetika döwletleriniň biri hökmünde netijeli halkara hyzmatdaşlygy ilerledýär.

Her ýyl geçirilýän duşuşyklardyr maslahatlar ýurdumyza bildirilýän uly gyzyklanma şaýatlyk edip, hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin täze mümkinçilikleri açýar. Şu ýylyň oktýabrynda geçirilen «Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2025» atly XXX halkara maslahat we sergi munuň aýdyň güwäsidir. Energetika hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak, Türkmenistanyň ýangyç-energetika toplumynyň durnukly ösüşini üpjün etmek maksady bilen, döwlet hem-de hususy düzümleriň arasynda strategik hyzmatdaşlygy ýola goýmaga ýardam bermek, geljegi uly nebitgaz taslamalary bilen tanyşdyrmak, energetika merkezi hökmünde Türkmenistanyň eýeleýän ornuny seljermek arkaly sebitde energetika özara baglanyşygyny ösdürmek bu çäräniň esasy maksady boldy.

Utgaşykly görnüşde geçirilen forumyň işine ýurdumyzyň degişli döwlet edaralarynyň, daşary ýurtlaryň meşhur işewürlik düzümleriniň, maliýe edaralarynyň, abraýly halkara guramalaryň, Türkmenistanda işleýän diplomatik wekilhanalaryň ýolbaşçylary we wekilleri, bu ugurda öňdebaryjy kompaniýalaryň bilermenleri gatnaşdylar. Umuman, bu forum 1 müň 400-den gowrak wekili, 100-den hem köp kompaniýany bir meýdança jemledi. Foruma gatnaşanlaryň wekilçilikli düzümi ýurdumyz bilen hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýänleriň sanynyň artýandygyny görkezýär. Dünýäniň işewür toparlarynyň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşmaklary ýurdumyzyň alyp barýan “Açyk gapylar” syýasaty, deňhukukly we özara bähbitli döwletara gatnaşyklary, energetika ulgamyndaky netijeli başlangyçlary bilen şertlendirilendir.

Hormatly Prezidentimiziň halkara maslahata we sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagynda her ýyl geçirilmegi asylly däbe öwrülen bu forumyň ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumyny ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary, özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň ýollary, nebitgaz pudagyna täze tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hem-de önümçiligi döwrebaplaşdyrmagyň häzirki zaman usullary barada pikir alyşmaga ýardam berýändigi bellenilýär. Maslahatyň çäklerinde «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda ählumumy energiýanyň geljegini şekillendirmek — innowasiýa, energetika geçişi we strategik hyzmatdaşlyk», «Türkmen tebigy gazynyň artýan orny: eksport ugurlarynyň giňeldilmegi we energetika geçişine itergi bermek», «Energetika geçişi üçin çig mal serişdeleri: maýa goýumlar üçin täze mümkinçilikler» ýaly mowzuklar boýunça möhüm meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Maslahata gatnaşyjylar kuwwatly energetika döwleti hökmünde Türkmenistanyň eýeleýän ornuny belläp, ýurdumyzyň ägirt uly möçberdäki uglewodorod baýlyklarynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin ygtybarly binýat bolup hyzmat edýändigini nygtadylar. Maslahatyň dowamynda resmi däl söhbetdeşlikler hem geçirildi. Türkmenistanda işleýän öňdebaryjy halkara nebitgaz kompaniýalarynyň ýolbaşçylary dünýäniň strategik taýdan iň ähmiýetli energetika bazarlarynyň birinde iş alyp barmagyň mümkinçilikleri barada öz garaýyşlaryny beýan etdiler. Şeýle-de olar türkmen kompaniýalary bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ýola goýmak we taslamalary durmuşa geçirmek babatda tejribe paýlaşdylar.

Amatly maýa goýum ýagdaýy, işewürligi üstünlikli alyp barmak üçin ähli şertler döredilen Türkmenistan nebitgaz pudagynda uzak möhletleýin, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ugur edinýär. Bu babatda ýurdumyz dünýäniň onlarça döwleti, öňdebaryjy tehnologiýalara eýe bolan iri daşary ýurt kompaniýalary, maliýe düzümleri, halkara guramalar bilen oňyn gatnaşyklary ýola goýdy. Ýurdumyz Halkara energetika hartiýasynyň doly hukukly agzasydyr. Şeýle hem Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan energiýa serişdeleriniň ygtybarly we durnukly üstaşyr geçirilmegi bilen bagly Kararnamalar kabul edildi. Bu başlangyçlar Türkmenistanyň ählumumy energetika howpsuzlygynyň üpjün edilmegine goşýan uly goşandynyň aýdyň güwäsidir.

Türkmen tebigy gazyny daşarky bazarlara ibermek Garaşsyz Watanymyzyň energetika strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biridir. Bu ugurda Türkmenistan energetika diplomatiýasyny üstünlikli durmuşa geçirýär. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan (TOPH) gaz geçirijisiniň taslamasy ägirt uly geoykdysady ähmiýete eýedir. Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanyp, sebit döwletleriniň doganlyk halklarynyň abadançylygyna gönükdirilen bu energetika taslamasy diňe bir türkmen gazynyň Günorta Aziýanyň iri döwletlerine uzak möhletleýin esasda iberilmegini üpjün etmek bilen çäklenmän, tutuş sebitiň durmuş-ykdysady ösüşi, sebitde parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy pugtalandyrmak üçin hem kuwwatly binýat bolar. TOPH taslamasynyň amala aşyrylmagy, aýratyn-da, Owganystanda parahatçylygyň berkarar edilmegi, täze iş orunlaryny döretmek ýaly möhüm meseleleriň çözülmeginde uly ähmiýete eýedir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň TOPH gaz geçiriji taslamasynyň Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň nobatdaky tapgyrynyň gurluşygyna badalga berilmegi mynasybetli geçirilen dabaraly mejlisde eden çykyşynda belleýşi ýaly, bu taslamanyň gurluşygyna owgan raýatlary hem işe çekiler we onuň doly durmuşa geçirilmegi bilen, owgan halky üçin täze iş orunlary dörediler. Her ýyl Owganystana ortaça 1 milliard amerikan dollaryndan gowrak serişdeler gelip gowşar. Munuň özi diňe bir türkmen-owgan gatnaşyklaryna däl, tutuş sebite hem öz oňyn täsirini ýetirer. Geosyýasy we geoykdysady ähmiýeti bolan TOPH taslamasy diňe bir gaz geçiriji bolmak bilen çäklenmän, eýsem, hyzmatdaşlygyň, özara ykdysady gatnaşyklaryň, umumy abadançylygyň bähbidine gönükdirilen tagallalaryň hem nyşanydyr. Şunuň bilen bir hatarda, ol sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky ynanyşmagy pugtalandyrmak üçin köpri bolup hyzmat edýär.

Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda geçen ýylyň sentýabrynda uzynlygy 153 kilometr bolan Arkadagyň ak ýoly bilen Serhetabat — Hyrat gaz geçirijisiniň Owganystanyň Hyrat welaýatyna barýan nobatdaky tapgyrynyň gurluşyk işlerine badalga berildi. Şeýle giň gerimli taslamalaryň durmuşa geçirilmegi Türkmenistanyň we Owganystanyň hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň aýdyň mysalydyr. Olar diňe bir taslama gatnaşyjy ýurtlaryň däl-de, eýsem, tutuş sebitiň döwletleriniň durmuş-ykdysady ösüşine-de oňyn täsirini ýetirer.

Hazar deňziniň türkmen kenaryny we «Galkynyş» gaz känini senagat taýdan özleşdirmek hem ýurdumyzyň ýangyç-energetika strategiýasynyň örän möhüm we geljegi uly ugrudyr. Bu babatda daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Önümi paýlaşmak baradaky şertnamalar esasynda dünýäniň öňdebaryjy nebit kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk edilýär. Ýurdumyz daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen energetika hyzmatdaşlygynyň çägini giňeldýär, ägirt uly tebigy serişdelere, uglewodorodlaryň baý gorlaryna eýe bolmak bilen, olary bütin adamzadyň bähbidine ulanmaga çalyşýar. Geosyýasy we ykdysady ýagdaýyň amatly bolmagy, energiýa serişdeleriniň daşary ýurtlara iberilýän ugurlarynyň diwersifikasiýalaşdyrylmagy netijesinde ýurdumyz deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine eýerip, dünýä giňişliginde eýeleýän ornuny yzygiderli pugtalandyrýar. Energetika ulgamynda döwletara hyzmatdaşlygyň giňeldilmegi Türkmenistanyň ykdysady strategiýasynyň ileri tutulýan ugrudyr. BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilen 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibini üstünlikli durmuşa geçirmegiň möhüm şerti hökmünde bu hyzmatdaşlyga uly üns berilýär.

Ýurdumyzda uglewodorod ýataklaryny özleşdirmegiň ekologiýa bilen bagly ugurlaryna, ekologik taýdan arassa harytlardyr hyzmatlar bilen üpjün etmek meselelerine aýratyn ähmiýet berilýär. Kömürturşy gazynyň daşky gurşawa goýberilýän möçberini azaltmak we tebigy gaza bolan islegiň artmagy dünýä jemgyýetçiliginiň howanyň üýtgemegine garşy göreşmäge çuňňur gyzyklanma bildirýän döwründe dünýä energetikasynyň ösüşinde esasy uzak möhletleýin ugurdyr. Häzirki wagtda ekologiýa meselesi Durnukly ösüş maksatlarynyň ilkinji wezipeleriniň hatarynda esasy orna çykarylýar. Şunuň bilen baglylykda, energiýa serişdelerini gaýtadan işlemek ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek, täze ekologik standartlaryň çäklerinde öňdebaryjy tehnologiýalary alyşmak, ekologik taýdan arassa önümçilikleri işe girizmek bu maksatlary durmuşa geçirmekde ileri tutulýan ugurlardyr. Durnukly ösüş maksatlary ekoulgama aýawly çemeleşmek we “ýaşyl” tehnologiýalary ulanmak arkaly innowasion ösüşi işjeňleşdirmegi, geljek nesiller üçin daşky gurşawy goramagy maksat edinýär. Dünýä ykdysadyýetiniň ösüşi energiýanyň sarp edilişiniň artmagy bilen baglanyşyklydyr. Şunda daşky gurşawa ýetirilýän zyýanyň öňüni alýan az çykdajyly energiýa serişdelerini öndürmäge bolan çemeleşme uly gyzyklanma eýe bolýar.

Ekologik ýagdaýa bildirilýän talaplar ýurdumyzyň ýangyç-energetika toplumynda özgertmeleri amala aşyrmagyň kesgitleýji şertidir. Türkmenistanda tebigy serişdeler özleşdirilende, olaryň rejeli ulanylýandygyny, daşky gurşawy goramak babatda yzygiderli alada edilýändigini, sebitiň we dünýäniň energetika howpsuzlygy bilen bagly meseleler boýunça wajyp halkara başlangyçlaryň öňe sürülýändigini bellemek gerek. Ekologik kadalaryň berjaý edilmegine aýratyn ähmiýet berilýän senagat desgalarynyň ulanmaga berilmegi munuň aýdyň mysalydyr. Häzirki wagtda ýurdumyzda energiýa serişdeleri gazylyp alnanda, önümçilige netijeli gorag tehnologiýalary ornaşdyrylanda ekologik töwekgelçilikleri azaltmak, döwrebap dolandyryş çözgütlerini ulanmak boýunça degişli işler geçirilýär. Netijede, bu ugurda kadalaşdyryjy hukuk binýady döredildi. Türkmenistanyň bu babatda öňe süren başlangyçlary dünýä bileleşiginiň doly goldawyna eýe bolup, energiýa serişdeleriniň öndürilmegi bilen birlikde, olaryň üstaşyr iberilmegi, ulanylmagy ýaly ulgamlary gurşap alýan ählumumy energetika howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça BMG-niň Kararnamalary bilen berkidildi.

Mälim bolşy ýaly, 2023-nji ýylyň dekabrynda BAE-niň Dubaý şäherinde geçirilen BMG-niň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynda (COP28) hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulýandygyny we ýurdumyzyň howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmekde halkara guramalar, hyzmatdaş döwletler bilen işjeň gatnaşyklary dowam etdirjekdigini belledi. Ählumumy metan borçnamasyna goşulyp, Türkmenistan energetika pudagyny düýpli döwrebaplaşdyrmak we beýleki degişli çäreleri durmuşa geçirmek arkaly 2030-njy ýyla çenli parnik gazlarynyň zyňyndylaryny doly aradan aýyrmagy, uzak möhletleýin döwürde her ýyl öz hasabyna zyňyndylary ep-esli azaltmagy, halkara guramalaryň we maliýe düzümleriniň goldawy bilen dünýä jemgyýetçiliginiň bu ugurdaky tagallalaryna goşant goşmagy meýilleşdirýär.

Häzirki döwürde nebitgaz toplumynda innowasion, ylmy-tehniki çözgütleriň ornaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berilýär. Önümçilik işiniň ähli tapgyrlaryny — gözlegden, çykarmakdan we eksportdan başlap, dolandyryş, gözegçilik merkezleriniň üsti bilen awtomatlaşdyrmak esasy wezipedir. Howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleleri çözmekde geljegiň ýangyjyna — wodoroda aýratyn orun degişlidir. Energetika tehnologiýalarynyň düzümine innowasiýalaryň girizilmegi bilen, wodorod energetikasy täze bazarlary «özleşdirmäge» girişýär. Ol senagat önümçiliginde ulanylanda, parnik gazlaryny emele getirmezden, ýylylyk bilen üpjün edip bilýär. Çünki onuň ýylylyk döretmek kuwwaty ýangyjyň beýleki görnüşlerinden üç esse ýokarydyr. Gaz zyňyndylary bolmazdan arassa ýangyç hökmünde ulanylmagy, howpsuzlygy, tygşytlylygy, bäsdeşlige ukyplylygy bu energiýa serişdesiniň artykmaçlyklarydyr. Mundan başga-da, ony energiýany toplaýjy hökmünde peýdalanyp bolýar.

Ýurdumyzyň nebitgaz pudagynda möhüm taslamanyň durmuşa geçirilmegi Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyny, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da gowulandyrylmagyny üpjün eder. Umuman, Türkmenistanyň ýangyç-energetika toplumy oýlanyşykly strategik diwersifikasiýa syýasaty we döwlet goldawy esasynda yzygiderli ösdürilýär. Bu pudakda amala aşyrylýan maýa goýum taslamalary diňe bir milli ykdysadyýetiň ýokary girdejililigini üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, sebitiň energetika durnuklylygyna-da mynasyp goşant goşýar.

(TDH)

Arkadag şäheri, 5-nji noýabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň müdiriýetiniň mejlisini geçirdi. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işler bilen tanyşdy.

Häzirki döwürde Arkadag şäherindäki işler talabalaýyk dowam edýär. Şunda şäheriň ähli düzümlerinde öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegini esasy ugur edinýän işler amala aşyrylýar. Şol bir wagtyň özünde Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda mynasyp dowam etdirilmegi netijesinde Türkmenistan halkara giňişlikde bagtyýar çagalygyň mekany hökmünde eýeleýän derejesini pugtalandyrýar.

...Türkmen halkynyň Milli Lideri Arkadag şäherinde ýerleşýän Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ştab-kwartirasyna geldi. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz mähirli garşylanyldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýerde gaznanyň bejeriş işleri boýunça wise-prezidenti O.Atabaýewanyň hem-de wise-prezidenti R.Bazarowyň, hukukçy M.Hojamberdiýewanyň we beýlekileriň gatnaşmagynda gaznanyň müdiriýetiniň mejlisini geçirdi. Türkmen halkynyň Milli Lideri mejlisde gaznanyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek meselelerine garaljakdygyny aýdyp, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň möhüm çäresi bolan hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly toýuna taýýarlyk görülýändigini, Bitaraplygymyzyň 30 ýyllyk baýramçylygynyň ýokary derejede, giňden belleniljekdigini nygtady. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzy ösdürmek ugrunda möhüm ähmiýetli işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň abadançylygyny, halkymyzyň eşretli we döwrebap durmuşyny üpjün etmek boýunça amala aşyrylýan işleriň netijesinde eziz Diýarymyzda bu gün uly üstünlikler gazanylýar. Bularyň ählisi Garaşsyz Watanymyza bolan buýsanjymyzy has-da artdyrýar. Gahryman Arkadagymyz Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda döwletimiziň syýasy-jemgyýetçilik durmuşynda Diýarymyzy mundan beýläk-de gülledip ösdürmäge gönükdirilen köp sanly çäreleriň guralandygyny belläp, ýokary derejede geçen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde ähmiýetli resminamalaryň kabul edilendigine ünsi çekdi.

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan ýurdumyzda çagalaryň we ýetginjekleriň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi ugrunda nusgalyk işler alnyp barylýar. Şu ýyl gaznanyň döredilmeginiň dört ýyllygy mynasybetli halkara maslahat hem ýokary derejede geçirildi. Gaznanyň halkara hyzmatdaşlygy has-da ösdürildi. Bularyň ählisi biziň maşgalany goldamak, enäniň we çaganyň saglygyny goramak, ösüp gelýän ýaş nesli terbiýelemek, bilim bermek bilen bagly işlerde halkara hyzmatdaşlygy giň gerimde ilerledýändigimizi tassyklaýar. Munuň özi berkarar döwletimizde her bir çaga mähirli garaýyş bilen howandarlyk edilýändiginiň güwäsidir diýip, Milli Liderimiz nygtady. Mätäje ýardam we goldaw bermek halkymyzyň häsiýetiniň esasy aýratynlyklarynyň biridir. Gadymdan gelýän bu asylly däplerimiz ene-atasyndan galan çagalary aýratyn üns-alada bilen gurşap almaga halkymyzy borçly edýär. Şeýle ynsanperwer işler geçmiş taryhymyzdan, ata-babalarymyzyň ajaýyp däplerinden ugur alýar.

Gahryman Arkadagymyz gazna tarapyndan geçen döwürde alnyp barlan işler, onuň Tertipnamasyna girizilen goşmaçalar, amala aşyrylan bejeriş işleri, bu düzümiň halkara hyzmatdaşlygy, gaznanyň goşmaçalar girizilen Tertipnamasyny tassyklamak we gaznanyň düzümine Esaslandyryjyny girizmek hakynda Kararlaryň taslamalary, onuň serişdeleriniň sarp edilişi ýaly meseleleriň mejlisiň gün tertibiniň esasynda durýandygyny belledi. Türkmen halkynyň Milli Lideri mejlisiň gün tertibini yglan edip, gazna tarapyndan geçen döwürde alnyp barlan işler, onuň Tertipnamasyna girizilen goşmaçalar barada çykyş etmek üçin gaznanyň dolandyryş işleri boýunça ýerine ýetiriji direktory — wise-prezidenti R.Bazarowa söz berdi.

R.Bazarow täze taryhy döwürde ýurdumyzda ynsanperwerlik, mätäji goldamak ýaly milli ýörelgeleriň rowaçlanýandygyny belläp, Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan beýik işleriniň Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde çagalaryň sagdyn, sazlaşykly ösmegi üçin oňaýly şertleriň döredilýändigini aýtdy. Ol gaznanyň döredilen wagtyndan bäri alnyp barylýan işleriň ýyl-ýyldan giň gerime eýe bolýandygyny, hasabat döwründe-de köp sanly sahawatly işleriň amala aşyrylandygyny nygtady. Bu bolsa saglygyny dikeltmäge mätäç çagalaryň doly derejeli sagdyn bolmaklary ugrunda döwlet derejesinde edilýän aladanyň aýdyň netijesidir.

R.Bazarow gaznanyň işine häzirki zamanyň ösen tejribesini ornaşdyrmak, onuň hukuk binýadyny pugtalandyrmak meselelerine möhüm ähmiýet berilýändigine ünsi çekip, Milli Liderimiziň maslahatlaryndan ugur alyp, gaznanyň işini kämilleşdirmek maksady bilen, onuň Tertipnamasyna täzeden seredilendigini hem-de goşmaçalar girizilip, taslamasynyň taýýarlanandygyny habar berdi. Hususan-da, Tertipnamanyň täze taýýarlanan görnüşinde gaznanyň düzümine Esaslandyryjyny girizmek meselesi hem-de Esaslandyryjynyň ygtyýarlyklary beýan edildi. “Gaznanyň esaslandyryjylary bilen bagly Tertipnama girizilen goşmaçalar haýyr-sahawat işini has-da özgertmekde, haýyr-sahawat taslamalaryny we maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmekde netijeli bolar” diýip, R.Bazarow sözüni jemledi.

Hormatly Arkadagymyz gazna tarapyndan alnyp barylýan işleriň yzygiderli dowam etdirilmelidigini, şunda halkara hyzmatdaşlyga möhüm üns berilmeginiň ähmiýetli boljakdygyny aýdyp, bu babatda öz maslahatlaryny berdi. Soňra Milli Liderimiz haýyr-sahawat düzümi tarapyndan degişli döwürde alnyp barlan bejeriş işleri, halkara hyzmatdaşlygyň ilerledilişi barada çykyş etmek üçin gaznanyň bejeriş işleri boýunça ýerine ýetiriji direktory — wise-prezidenti O.Atabaýewa söz berdi.

O.Atabaýewa gazna tarapyndan amala aşyrylan köp sanly haýyr-sahawat işleriniň, onuň serişdeleriniň hasabyna ýüzlerçe operasiýalaryň, çagalara bejeriş-dikeldiş, bejeriş-öňüni alyş hyzmatlarynyň ýerine ýetirilendigini we bu ugurdaky çäreleriň yzygiderli dowam etdirilýändigini belledi. Şeýle hem gaznanyň wise-prezidenti häzirki döwre çenli tutuş ýurdumyz boýunça 700-den gowrak çaga operasiýalaryň geçirilendigini we olara ýatymlaýyn şertlerde bejergileriň amala aşyrylandygyny aýtdy. Şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda näsag çagalaryň 163-sinde operasiýalar geçirildi. Mundan başga-da, 900-e golaý çaga üçin dikeldiş-bejergi işleri ýerine ýetirildi. Olar kämil hünärli çaga lukmanlarynyň ýörite gözegçiliginde saklanýar. Mundan başga-da, gaznanyň howandarlygynda dürli bäsleşikleriň geçirilendigi aýdyldy. Şunda “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň gözýetimi, dünýägaraýşy” atly bäsleşikde mümkinçiligi çäkli çagalaryň hem baýrakly orunlary eýeländiklerini, Arkadag şäherindäki çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň düzümine girýän çagalar bakja-bagynda terbiýelenýän körpeleriň arasynda Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Gulbaba adyndaky çagalar baýragyna mynasyp bolanlaryň bardygyny bellemek gerek.

Hasabatyň dowamynda şu ýylyň martynda gaznanyň döredilmeginiň dört ýyllygy mynasybetli Arkadag şäherinde “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň hatyrasyna halkara işiniň ösüşi” atly halkara maslahatyň geçirilendigi, oňa dünýäniň köp sanly ýurtlaryndan we halkara guramalardan wekilleriň gatnaşandygy barada aýdyldy. Maslahatyň netijeleri boýunça kabul edilen Jemleýji resminama BMG-niň resmi dillerine terjime edilip, Baş Assambleýanyň 79-njy sessiýasynyň gün tertibiniň resminamasy hökmünde ýaýradyldy.

Gaznanyň bejeriş işleri boýunça ýerine ýetiriji direktory — wise-prezidenti O.Atabaýewa abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklaryň işjeňleşdirilýändigini, degişli ugurlar boýunça özara ylalaşyklaryň gazanylýandygyny we ikitaraplaýyn resminamalara gol çekilýändigini aýtdy. Dünýä ýurtlaryndan Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy bilen hyzmatdaşlyk etmäge teklipler yzygiderli gelip gowuşýar. Şeýle hem gaznanyň alyp barýan işi bilen baglanyşykly maglumatlaryň internet saýtlarynda ýerleşdirilýändigine ünsi çekip, O.Atabaýewa bu düzümiň işine döwlet tarapyndan ýakyndan ýardam berilýändigi üçin Gahryman Arkadagymyza we hormatly Prezidentimize hoşallygyny beýan etdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy gaznanyň ynsanperwer ýörelgeleri esasy ugur edinýän işini has-da kämilleşdirmek we onuň gerimini giňeltmek meselelerine ähmiýet bermelidigini belläp, bu babatda öz maslahatlaryny berdi. Mejlisde gaznanyň Tertipnamasyny has-da kämilleşdirmek maksady bilen, gaznanyň goşmaçalar girizilen Tertipnamasyny tassyklamak we gaznanyň düzümine Esaslandyryjyny girizmek hakynda Kararlaryň taslamalary barada çykyş etmek üçin gaznanyň hukukçysy M.Hojamberdiýewa söz berildi.

M.Hojamberdiýewa häzirki döwürde Çaganyň hukuklary hakynda Konwensiýa, “Çaganyň hukuklarynyň döwlet kepillikleri hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna, “Türkmenistanda çagalaryň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasyna” we beýleki hukuk namalaryna laýyklykda, çaganyň ýaşamaga, ösmäge, saglygyny goramaga we bilim almaga bolan hukuklaryny durmuşa geçirmek, olar üçin ýola goýulýan hyzmatlary, berilýän goldawy halkara ülňülere laýyk getirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Şeýle-de ol ozal berlen tabşyryklara laýyklykda, gaznanyň işini düzgünleşdirýän kadany has-da kämilleşdirmek maksady bilen, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň Tertipnamasyna täzeden seredilip, onuň taslamasynyň taýýarlanandygyny habar berdi. Onda gaznanyň Prezidentiniň ygtyýarlyklarynyň wagtlaýyn ýerine ýetirilmegi, berk dolandyryş binýadyny pugtalandyrmak bilen, oňa täze Esaslandyryjylaryň girizilmeginiň tertibi hem-de olaryň ygtyýarlyklarynyň kesgitlenilmegi bilen bagly kadalar goşuldy. M.Hojamberdiýewa Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işini has-da kämilleşdirmek hakynda hem-de gaznanyň düzümine Esaslandyryjyny girizmek hakynda Kararlaryň taslamalaryny Gahryman Arkadagymyzyň garamagyna hödürledi.

Milli Liderimiz Tertipnamanyň taslamasyna laýyklykda, gaznanyň Esaslandyryjysynyň gaznanyň Prezidentiniň ygtyýarlyklaryny ýerine ýetirmegi gaznanyň ýerine ýetiriji direktorlarynyň — wise-prezidentleriniň biriniň üstüne ýükläp bilýändigini aýdyp, gaznanyň düzümine täze esaslandyryjylary girizip bilýändigini, şeýle-de Esaslandyryjynyň öz ygtyýarlyklaryny esaslandyryjylaryň birine geçirmek hakynda karara gelip bilýändigini belledi. “Ýokarda beýan edilenler gaznanyň Esaslandyryjysynyň Karary bilen resmileşdirilýär” diýlip taslamada nygtalýar. Tertipnamanyň taslamasynda gaznany esaslandyran Esaslandyryjynyň bitiren aýratyn işlerini göz öňünde tutup, onuň gaznanyň Hormatly Esaslandyryjysy hökmünde müdiriýetiň mejlislerine gatnaşmaga, haýyr-sahawat taslamalaryny we maksatnamalaryny durmuşa geçirmäge hukugy saklanýar diýlip bellenilendigini hem aýtmak gerek.

Mejlisiň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işini has-da kämilleşdirmek hakynda, şeýle hem gaznanyň düzümine Esaslandyryjyny girizmek hakynda Kararlara gol çekdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz gaznanyň serişdeleriniň sarp edilişi barada hasabat bermek üçin gaznanyň hasapçysy Ý.Çernowa söz berdi.

Ý.Çernowa şu ýylyň başyndan bäri gaznanyň serişdeleriniň ulanylyşy we serişdeleriň anyk hasabyny ýöretmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna gelen ýüztutmalar esasynda ýurdumyzyň kömege mätäç çagalaryna ynsanperwerlik goldawy berilýär. Şol bir wagtyň özünde bu düzüm tarapyndan daşary ýurtlaryň heläkçilik zerarly ejir çeken çagalaryna degişli kömekler ugradylýar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy gaznanyň serişdeleriniň ulanylyşy baradaky anyk maglumatlaryň bolmagynyň möhüm talap hökmünde kesgitlenendigini belläp, bu babatda ugurdaş düzümler bilen bilelikdäki işleriň ýola goýulmalydygyna ünsi çekdi. Munuň özi onuň serişdeleriniň netijeli peýdalanylmagynyň esasy şerti bolup durýar.

Hormatly Arkadagymyz hasabaty diňläp, berkarar döwletimizde ynsanperwer däplere eýerilip, ata-enesiniň ýa-da olaryň ornuny tutýan adamlaryň howandarlygyndan galan çagalar hem-de ýetginjekler hakynda aýratyn alada edilýändigini, döwletimiziň bu çagalary üns merkezinde saklap, olaryň bilimli, Watana wepaly bolup ýetişmegi, özlerini agzybir maşgalanyň — jemgyýetiň doly derejeli agzasy hökmünde duýmagy üçin ähli mümkinçilikleri döredýändigini aýtdy. Gazna tarapyndan howandarlyga mätäç çagalary durmuş taýdan goldamak, olaryň saglygyny dikeltmäge ýardam bermek, bagtyýar ýaşamagy üçin amatly şertleri döretmek boýunça netijeli işler durmuşa geçirilýär. Gaznanyň işine yzygiderli goldaw bermekde, ýurdumyzda ynsanperwerlik, sahawatlylyk däplerini dowam etdirmek bilen, haýyr-sahawat işini ösdürmekde hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyz ägirt uly tagallalary edýär. Täze taryhy eýýamda türkmen halkynyň gadymdan gelýän asylly däpleri Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ynsanperwer syýasatynda aýdyň beýanyny tapýar. Biz hemaýata mätäç çagalaryň ykbalyna, olaryň ýagty geljegini üpjün etmäge örän jogapkärli çemeleşýäris diýip, Milli Liderimiz nygtady.

Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda çagalaryň hiç biriniň hossarsyz däldigini, olaryň arkasynda dag ýaly döwletiň durandygyny aýdyp, mundan beýläk-de çagalaryň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi, jemgyýetimiziň durmuşyna doly derejede gatnaşmagy üçin ähli oňaýly şertleriň dörediljekdigini, geljek nesillere hemişe goldaw we hemaýat beriljekdigini tassyklady. Ösüp gelýän nesillerimiz baradaky alada biziň beýik we ýagty geljegimiz baradaky aladadyr. Amala aşyrýan bu işlerimiz watandaşlarymyzyň häzirki we geljek nesilleriniň bagtyýar durmuşynyň binýadyny berkitmekde möhüm ähmiýete eýedir. Bu ugurda taryhy işleri durmuşa geçirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyza alyp barýan parz, ynsanperwer, asylly işlerinde mundan beýläk hem uly üstünlikleri arzuw edýärin diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýtdy.

Soňra gaznanyň bejeriş işleri boýunça ýerine ýetiriji direktory — wise-prezidenti O.Atabaýewa ýaňy-ýakynda goňşy ýurt Owganystanda bolan heläkçilikli ýertitreme baradaky habaryň ýurdumyzda çuňňur gynanç bilen kabul edilendigini, bu tebigy betbagtçylygyň köp sanly adam pidalaryna, weýrançylyklara getirendigini belläp, türkmen halkynyň gadymdan gelýän ynsanperwerlik, rehimdarlyk hem-de birek-birege kömek bermek ýaly däplerine eýerip, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň adyndan bu ýurda we onuň doganlyk halkyna, hususan-da, çagalara ynsanperwerlik kömegini ugratmaga rugsat bermegini Gahryman Arkadagymyzdan haýyş etdi.

Türkmen halky goňşusy bilen hemişe agzybir ýaşap, şatlygyny hem, gynanjyny hem onuň bilen paýlaşypdyr. Halkymyz kyn pursatda goňşusyna ýardam bermek üçin oňa hemişe dostluk goluny uzadypdyr. Bu bolsa türkmen halkynyň goňşusyna goýýan sylag-hormatyndan, ynsanperwer däplerinden nyşandyr. Ata-babalarymyzyň «Kyýamat güni goňşudan» diýen dana sözlerinden ugur alyp, goňşularymyza mätäç gününde doganlyk kömegi berler. Şoňa görä, doganlyk owgan halkyna, ilkinji nobatda, Owganystanyň ýertitremeden ejir çeken çagalaryna we ýaşaýjylaryna gaznanyň adyndan ynsanperwerlik kömegini ibermegiň wajypdygyny aýdyp, Milli Liderimiz bu babatda gaznanyň wise-prezidenti O.Atabaýewa hem-de hasapçysy Ý.Çernowa degişli tabşyryklary berdi.

Ynsanperwerlik kömegi hökmünde mätäç çagalara gerek bolan däri-dermanlary, azyk we iýmit, egin-eşik önümlerini, durmuşda zerur bolan beýleki önümleri ibermeli diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi we gaznanyň wise-prezidenti R.Bazarowa ähli meseleler boýunça guramaçylyk işlerini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. “Biz mundan beýläk-de türkmen halkynyň gadymdan gelýän ynsanperwerlik ýaly mukaddes däp-dessurlaryny dowam etdireris” diýip, Gahryman Arkadagymyz nygtady hem-de Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň müdiriýetiniň mejlisini jemledi. Milli Liderimiz hemmelere berk jan saglyk, alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidentleri bilen iş maslahatyny geçirdi. Onda gaznanyň işiniň häzirki ýagdaýy we onuň öňünde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmegiň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Gaznanyň wise-prezidentleri häzirki döwürde alnyp barylýan işler we ony mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürmek ugrunda edilýän tagallalar barada hasabat berdiler. Hususan-da, bu düzümiň halkara gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek boýunça ýaýbaňlandyrylan çäreler hakynda giňişleýin maglumatlar berildi.

Milli Liderimiz haýyr-sahawat gaznasynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, halkara hyzmatdaşlygynyň ynsanperwer ugurlaryny ösdürmek bilen bagly meseleleriň yzygiderli gözegçilikde saklanmalydygyny belledi. Aýratyn-da, halkymyzyň asylly däplerine eýerip, goňşy ýurtlara doganlyk golunyň uzadylmalydygyna üns çekildi. Şeýle hem hormatly Arkadagymyz Owganystanyň pajygaly ýertitreme zerarly ejir çeken ilatyna, çagalaryna ynsanperwerlik kömegini ibermek meselelerini işjeňleşdirmegi tabşyrdy. Munuň özi gaýragoýulmasyz kömek bolmak bilen, ejir çeken ilata berilýän goldawyň aýdyň nyşanyna öwrülmelidir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hemmelere alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden täze şäheriň “Arkadag” seýilgähine tarap ugrady.

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow we Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa ozal berlen tabşyryklara laýyklykda, “Arkadag” seýilgähinde behişdi bedewleriň, söwda kerweniniň heýkellerini ýerleşdirmek boýunça alnyp barlan işler barada Gahryman Arkadagymyza hasabat berdiler. Bellenilişi ýaly, seýilgähiň çäklerinde oturdyljak şekiller türkmen halkynyň milli gymmatlyklaryny, taryhy döwürlerini alamatlandyrar. Şekilleriň seýilgähiň beýleki desgalary we suw çüwdürimleri bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmegine möhüm ähmiýet berildi. Bu ugurda degişli düzümleriň wekilleri bilen bilelikde tagalla edilýär.

Milli Liderimiz bu ýerde görkezilýän şekilleri synlap, olara birnäçe belliklerini aýtdy we degişli düzedişleri girizdi. Seýilgähiň çäklerinde oturdyljak söwda kerweniniň şekilleri halkymyzyň milli gymmatlyklaryna bolan ählihalk söýgüsini aňlatmalydyr. Gahryman Arkadagymyz ady rowaýata öwrülen bedewleriň heýkelleriniň her birine degişli ýazgylarda bedewleriň taryhyna, olaryň görkezen netijelerine bagyşlanan maglumatlaryň ýerleşdirilmelidigini belledi. “Halkymyzyň dünýä nusgalyk gymmatlyklary bolan ahalteke bedewleri, adamlaryň hemişelik hemrasy bolan alabaýlar, türkmen halkynyň taryhynyň aýrylmaz bölegine öwrülen ynsan gylykly arwana düýeleri milli buýsanjymyzdyr. Şeýlelikde, bu babatda ýerine ýetirilen işler häzirki zaman talaplaryna we milli ýörelgelerimize doly laýyk gelmelidir” diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe maslahatlaryny berdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy dürli maksatly desgalaryň gurluşygyna, olaryň bezeg aýratynlyklaryna möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi.

Gahryman Arkadagymyz hemmelere öňde durýan wezipeleri netijeli ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Geçen hepdäniň wakalarynda Gahryman Arkadagymyz tarapyndan binýady goýlup, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän, ykdysadyýetiň ähli ugurlarynda durnukly ösüşi gazanmaga, ýurdumyzyň sebitlerini toplumlaýyn ösdürmäge, halkymyzyň durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmaga, ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň bähbidine hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga gönükdirilen syýasat aýdyň beýanyny tapdy.

31-nji oktýabrda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň on aýynda ýurdumyzda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi. Şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynyň deslapky makroykdysady görkezijileri durnukly ösüş häsiýetine eýe boldy. Jemi içerki önümiň ösüşi 6,3 göterime, şol sanda ösüş depgini senagat pudagynda 1,7 göterime, gurluşykda 8,1 göterime, ulag-aragatnaşyk pudagynda 10,4 göterime, söwdada 9,7 göterime, oba hojalygynda 5,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 8,3 göterime deň boldy. 2024-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 10,1 göterim artyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik görkezijileri gazanyldy. Hasabat döwründe bölek satuw haryt dolanyşygy geçen ýylyň degişli döwründäkiden 13 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 9,2 göterim ýokarlandy. Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasynyň 100 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasynyň 96,3 göterim ýerine ýetirilmegine garaşylýar.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2024-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 11,9 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 3,7 göterim artdy. Şeýle hem Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler baradaky maglumatlar beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiziň garamagyna geljek ýyl üçin Döwlet býujetiniň we Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalary hödürlenildi. Döwlet býujetiniň taslamasy “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan” ugur alnyp işlenip taýýarlanyldy. Baş maliýe meýilnamasynyň taslamasynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna ykdysadyýetiň pudaklaryny, welaýatlary, Aşgabat we Arkadag şäherlerini ösdürmäge maýa goýumlaryň gönükdirilmegi meýilleşdirilýär. Hormatly Prezidentimiz bu resminamanyň möhüm ähmiýetini nygtap, Döwlet býujetiniň taslamasyny Türkmenistanyň Mejlisiniň garamagyna ibermek hakynda degişli hata gol çekdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz durmuşa geçirilýän döwlet maksatnamalarynyň çäklerinde şu ýylyň on aýynda ýerine ýetirilen işleriň jemlerini jemläp, onuň netijeleriniň Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösýändigini görkezýändigini belledi. Ykdysadyýetiň pudaklarynda özgertmeler üstünlikli dowam edýär. Önümçilik pudaklary yzygiderli döwrebaplaşdyrylýar. Täze kärhanalary gurmaga we bar bolanlaryny döwrebaplaşdyrmaga uly möçberde maýa goýumlar gönükdirilýär. Hormatly Prezidentimiz jemi içerki önümiň durnukly ösüş depginine kanagatlanma bildirdi. Şunuň bilen birlikde, nebitgaz, söwda, ulag-aragatnaşyk toplumlarynda, oba hojalyk pudagynda netijeli işleriň durmuşa geçirilýändigi aýdyldy. Ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet ulgamlarynda özgertmeler üstünlikli dowam etdirilýär. Daşary syýasatymyz parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk kadalaryna berk eýermek esasynda amala aşyrylýar. Häzirki wagtda täze senagat desgalarynyň, ýaşaýyş jaýlarynyň, dynç alyş we saglyk merkezleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, beýleki desgalaryň gurluşyklary dowam edýär.

Mejlisiň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa ýüzlenip, deputatlaryň halkymyz bilen maslahatlaşyp, täze, 2026-njy ýyla at bermek hem-de onuň nyşanyny kesgitlemek boýunça degişli teklipleri taýýarlamalydygyna ünsi çekdi.

1-nji noýabrda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň on aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle-de Garaşsyz Watanymyzyň howpsuzlygyny hem-de asudalygyny üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny, işgärler kuwwatyny pugtalandyrmak, sanly ulgamy, döwrebap tehnologiýalary işjeň ornaşdyrmak, harby gullukçylaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak bilen bagly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

2-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, ýurdumyzyň senagat taýdan ösüşinde we üstaşyr mümkinçilikleriniň durmuşa geçirilmeginde täze tapgyryň açylýandygyny alamatlandyran dabaraly çärelere gatnaşdy. Türkmenbaşy etrabynyň çäginde karbamid öndürýän toplumyň gurluşygyna girişilmegi, Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystan serhedi awtomobil ýolunyň düýbüniň tutulmagy, Esenguly etrabynda agyz suwuny arassalaýjy desganyň, Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän awtomobil köprüsiniň açylmagy mynasybetli dabaralar şolaryň hataryndadyr.

Döwlet Baştutanymyz Gurluşyk we senagat toplumynyň işgärleriniň gününiň öňüsyrasynda geçirilen dabarada çykyş edip, Balkan welaýatyny durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça maksatnamalaýyn işler barada durup geçdi hem-de olaryň ýurdumyzy senagatlaşdyrmakdaky, üstaşyr geçirijilik mümkinçiliklerini ýokarlandyrmakdaky ähmiýetini belledi. Esenguly etrabynda agyz suwuny arassalaýjy desganyň sanly ulgam arkaly geçirilen açylyş dabarasynda bu desganyň ilatyň arassa agyz suw üpjünçiliginiň binýadyny berkitjekdigi nygtaldy. Çünki adamyň saglygy ýurdumyzyň iň gymmatly baýlygydyr. Bir gije-gündiziň dowamynda 20 müň kub metr deňiz suwuny arassalaýan desga 8 gektar çäkde ýerleşip, onda Ýewropanyň iň döwrebap, ýokary hilli tehnologiýalary ornaşdyrylandyr. “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin rejelenen görnüşdäki Milli maksatnamasynyň” çäklerinde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda döwrebap suw desgalary gurlup ulanmaga berilýär.

Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän täze awtomobil köprüsiniň açylyp ulanmaga berilmegi Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi hökmünde Türkmenistanyň eýeleýän ornunyň barha pugtalanýandygynyň aýdyň güwäsi boldy. Ýurdumyzyň ýol-ulag düzümini döwrebaplaşdyrmak boýunça işleriň çäklerindäki bu taslama türkmen gurluşykçylary bilen bilelikde «Altkom» jogapkärçiligi çäkli jemgyýeti tarapyndan ýerine ýetirildi. Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystan serhedine barýan awtomobil ýolunyň ugrunda gurlan bu döwrebap köpriniň umumy uzynlygy 354 metre deňdir. Iki gatnawly, iki sany hereket zolagyndan ybarat bolan awtomobil köprüsiniň ini 21 metr bolup, oňa eltiji ýollaryň umumy uzynlygy 2 müň metre deňdir. Ýurdumyzyň içerki ýol-ulag ulgamyny kämilleşdirmegiň çäklerinde gurlan köpri goňşy döwletleriň arasynda söwda we haryt dolanyşygyny giňeltmäge, ýük daşalyşyny, ýolagçy gatnadylyşyny artdyrmaga hem ýardam eder.

Täze awtomobil ugry Russiýanyň, Gazagystanyň, Türkmenistanyň, Eýranyň, Hindistanyň deňiz, demir ýol, awtomobil ulaglary arkaly daşaýjylar üçin Demirgazyk we Günbatar Ýewropa ýurtlaryna çykmakda ykdysady taýdan netijeli ugur bolup hyzmat eder. Türkmenbaşy — Garabogaz — Gazagystan serhedi awtomobil ýolunyň Türkmenbaşy — Garabogaz böleginiň gurluşyk-taslama işleriniň amala aşyrylmagy ýurdumyzyň ulag-logistika kuwwatynyň artmagyna we halkara gatnawlaryň möhüm halkasyna öwrülmegine ýardam berer.

Jemi uzynlygy 207 kilometre barabar boljak döwrebap awtomobil ýoly 4 sany hereket zolagyndan ybarat bolar. Onuň ýer düşeginiň giňligi 27,5 metre, ýol hereket böleginiň giňligi her tarapda 7,5 metre, hereket zolagynyň giňligi bolsa 3,75 metre ýeter. Bir sagatda 580, 24 sagadyň dowamynda 14 müň sany awtoulaga hyzmat etjek ýoluň ugrunda 8 sany awtobus duralgasynyň, awtoduralga meýdançalarynyň, ýangyç guýujy beketleriň we durmuş maksatly binalaryň gurluşyklary hem göz öňünde tutulýar. Awtomobil ýolunyň giriş we çykyş nokatlary maglumat gorly serweri bolan döwrebap wideogözegçilik enjamlary bilen üpjün ediler. Täze ýol-ulag desgalary halkara ulag geçelgeleriniň wajyp bölegi bolar. Köpri we awtomobil ýoly ýurdumyzyň günbatar hem-de demirgazyk sebitleriniň, goňşy döwletleriň arasynda söwda-haryt dolanyşygynyň, ulag, ýolagçy gatnawlarynyň gerimini giňeltmäge ýardam bermek bilen, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunda ýük dolanyşygynyň artmagyny şertlendirer.

Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynda düýbi tutulan karbamid öndürýän toplum ýurdumyzyň himiýa senagatynyň ösüşine saldamly goşant goşar. Uly möçberli maýa goýum taslamalarynyň biri bolup durýan toplumyň gurluşygy Ýaponiýanyň «Mitsubishi Heavy Industries, Ltd.» we Türkiýäniň «Gap Inşaat Ýatyrym we Dyş Tijaret A.Ş.» kompaniýalaryna ynanyldy. Taslamanyň tehnologiýasydyr tilsimatlary, ýagny ammiak önümçiligi Daniýanyň «Topsoe» kompaniýasy, karbamid sintezi Italiýanyň «Saipem», digirlenen karbamid önümçiligi Germaniýanyň «ThyssenKrupp», kömürturşy gazyny gaýtadan önümçilige iberýän tehnologiýasy bolsa Ýaponiýanyň «Mitsubishi Heavy Industries, Ltd.» kompaniýasy tarapyndan ýerine ýetiriler. Döwrebap toplum bir gije-gündiziň dowamynda 2 müň tonna, ýylda bolsa 660 müň tonna ammiak öndürmäge niýetlenip, ol çig mal hökmünde karbamid önümçiliginde peýdalanylar. Umuman, kärhanada bir gije-gündiziň dowamynda 3 müň 500 tonna, ýylda bolsa 1 million 155 müň tonna karbamid döküni öndüriler.

Türkmenistanyň himiýa senagatyny ösdürmegiň strategiýasy ýerli serişdeleri ýokary derejede peýdalanmaga, pudagyň eksport mümkinçiliklerini giňeltmäge gönükdirilendir. Hususan-da, täze toplumyň taýýar önümlerini eksport ýollary arkaly daşamak üçin Gyýanly gämi duralgasyny abatlamak, bar bolan demir ýoly täze topluma çenli uzaltmak, bu toplumy Türkmenistanyň demir ýol ulgamy bilen birleşdirmek göz öňünde tutulýar. Täze kärhanada müňden gowrak iş orny dörediler. Zähmet çekjek hünärmenleriň köpüsi daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdeplerinde taýýarlanyp, olar işlemek üçin ähli zerur şertler bilen üpjün ediler.

Balkan welaýatyna iş saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Mitsubishi Heavy Industries, Ltd.» kompaniýasynyň Baş ýerine ýetiriji direktory Eisaku Itony kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda häzirki taslamalar, dürli ugurlarda, şol sanda nebitgaz toplumynda, energetika we himiýa senagaty pudaklarynda türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň strategik mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Işewür netijeli işlemäge döredilýän amatly şertler üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ýolbaşçylyk edýän kompaniýasynyň öz üstüne alan şertnamalaýyn borçnamalaryny ýokary hilli, öz wagtynda ýerine ýetirjekdigine ynandyrdy.

Döwlet Baştutanymyz «Çalyk Holding» kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalygy hem kabul etdi. Duşuşykda nygtalyşy ýaly, türkmen-türk hyzmatdaşlygy birnäçe ugurlarda, şol sanda energetika, dokma senagaty, gurluşyk we ykdysadyýetiň beýleki pudaklarynda üstünlikli ösdürilýär. Hormatly Prezidentimiz energetika ulgamyndaky taslamalara ünsi çekip, Hazar deňziniň üsti bilen goňşy döwletlere, şol sanda doganlyk Türkiýä we şol ýerden beýleki ýurtlara elektrik energiýasyny eksport etmek mümkinçiliginiň dörejekdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz Balkan welaýatynda gurluşygyna badalga berlen karbamid öndürýän toplumyň ýurdumyzyň ykdysadyýetini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmekde uly ähmiýete eýedigini aýdyp, “Çalyk Holding” kompaniýasynyň mundan beýläk-de döwrüň ösen talaplaryna laýyk gelýän tehnologiýalary we enjamlary ornaşdyrmak arkaly, Türkmenistanda taslamalary amala aşyrmak boýunça netijeli işleri geçirjekdigine ynam bildirdi.

Ahmet Çalyk bildirilen uly ynam üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, ýolbaşçylyk edýän kompaniýasynyň öz şertnamalaýyn borçnamalaryna örän jogapkärçilikli çemeleşjekdigini nygtady.

“Senagat” paýdarlar täjirçilik bankynda türkmen manadynyň dolanyşyga girizilmeginiň 32 ýyllygyna bagyşlanyp “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: türkmen manadynyň ýurduň durmuş-ykdysady ösüşindäki orny” atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onuň gün tertibine milli manadyň dolanyşyga girizilmegi bilen, ýurdumyzda gazanylýan ykdysady üstünlikler, milli pul-karz syýasatynyň durmuşa geçirilişi, bank ulgamyna sanly tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy arkaly döwrebap bank hyzmatlarynyň ýola goýulmagy, elektron tölegler ulgamynyň kämilleşdirilmegi, halkara maliýe düzümleri bilen hyzmatdaşlyk ýaly meseleler girizildi.

Geçen hepdede Balkan welaýatynyň edermen daýhanlarynyň «ak altynyň» bereketli hasylyny ýygnamak boýunça şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli berjaý edendikleri barada hoş habar gelip gowuşdy. Sebitiň ekerançylary nobatdaky zähmet üstünligini döwletimiz tarapyndan berilýän hemmetaraplaýyn goldawlaryň netijesinde gazandylar. Zähmetkeş daýhanlar mineral dökünler, ýokary hilli tohumlar, dünýäniň öňdebaryjy kompaniýalarynyň döwrebap tehnikalary bilen üpjün edilýär. Ýetişdirilen hasyl üçin hasaplaşyklar öz wagtynda amala aşyrylýar.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň içeri we daşary syýasatynyň wezipeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýdyňlygy bilen görkezdi. Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyz ägirt uly ykdysady kuwwatyna, ylmy-tehniki ösüşine, özara bähbitli halkara hyzmatdaşlyga, halkymyzyň döredijilik kuwwatyna we maksada okgunlylygyna daýanmak bilen, ösüşiň täze belentliklerine tarap ynamly öňe barýar.

(TDH)

Aşgabat, 1-nji noýabr (TDH). Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň on aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, hasabat döwründe ýurdumyzyň Ýaragly Güýçlerini ösdürmegiň maksatnamasyny ýerine ýetirmek, Watanymyzyň goranyş ukybyny berkitmek, Watan goragçylarynyň gulluk, ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem ýokary hünärli serkerdeleri taýýarlamak, nobatdaky harby gulluga çagyrmak we harby gullukçylary gullukdan boşatmak bilen bagly meseleler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Milli goşunymyzyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmagyň, harby gullukçylaryň iş we ýaşaýyş-durmuş şertlerini ýokarlandyrmagyň möhümdigini belledi hem-de Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine bu babatda alnyp barylýan işleri mundan beýläk-de dowam etdirmegi tabşyrdy.

Baş prokuror B.Muhamedow 2025-nji ýylyň on aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň berjaý edilişine talabalaýyk gözegçiligi amala aşyrmaga, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini giňden ulanmaga, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, kanunçylyk namalarynyň ýerine ýetirilişi, jemgyýetiň we döwletiň bähbitlerini goramak boýunça alnyp barylýan işleri netijeli dowam etdirmegi tabşyrdy.

Içeri işler ministri M.Hydyrow ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda amala aşyran işleriniň netijeleri, şol sanda Içeri işler ministrligini ösdürmegiň maksatnamasyny durmuşa geçirmek, ýurdumyzda jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şunuň bilen birlikde, düzgün bozulmalaryň, ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak, Ýangyn howpsuzlyk gullugynyň işini kämilleşdirmek maksady bilen geçirilen işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, halkymyzyň parahat we asuda durmuşyny üpjün etmek üçin hukuk bozulmalaryň öňüni almagyň, ýangyn, ýol hereketiniň howpsuzlygyny üpjün etmegiň zerurdygyny belledi we bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümi tarapyndan 2025-nji ýylyň on aýynda geçirilen işleriň netijeleri, kazyýet işini döwrüň talabyna laýyklykda guramak, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň sanly ulgamy işjeň ulanmak, düzümiň işgärler kuwwatyny pugtalandyrmak babatda ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, kazyýet ulgamynyň işini kämilleşdirmek, kazylaryň bilimini ýokarlandyrmak boýunça işleri dowam etdirmegiň möhümdigini belläp, bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe döwletimiziň milli bähbitlerini goramak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de ministrligi ösdürmegiň maksatnamasynda kesgitlenen wezipeleriň ýerine ýetirilişi barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, milli bähbitlerimizi ygtybarly goramak, milli howpsuzlyk edaralarynyň işini kämilleşdirmek boýunça işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işler, Watanymyzyň mukaddes serhetlerini goramak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de serhet galalaryny döwrebaplaşdyrmagyň barşy, şol sanda açylyp ulanmaga berlen döwrebap toplumlar, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň hasabyna gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilişi barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň döwlet serhediniň dostlugyň hem-de hoşniýetli goňşuçylygyň serhedidigini aýtdy we onuň ygtybarly goragyny üpjün etmek, harby gullukçylaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belläp, gullugyň ýolbaşçysyna bu ugurda degişli tabşyryklary berdi.

Adalat ministri M.Taganow hasabat döwründe alnyp barlan işleriň netijeleri, hususan-da, milli kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek boýunça teklipleriň taýýarlanylyşy, raýatlaryň hukuk düşünjesini ýokarlandyrmak, ilata hukuk taýdan hyzmat etmek maksady bilen guralýan çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de hukuk ulgamynda öňdebaryjy tejribäni öwrenmegiň hasabyna işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda görülýän çäreler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, milli kanunçylyk binýadyny halkara kadalara laýyklykda kämilleşdirmegiň, döwletimizde hukuk üpjünçiligini amala aşyrmagyň, kadalaşdyryjy hukuk namalaryny taýýarlamak boýunça ýerine ýetirilýän işleriň möhüm ähmiýetini belläp, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň işini kämilleşdirmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, sanly ulgamy we iň täze tehnologiýalary ornaşdyrmak maksady bilen, hasabat döwründe amala aşyrylan işler barada hasabat berdi. Şeýle-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ýokary hünärli gullukçylary taýýarlamak boýunça beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gümrük nokatlarynda alnyp barylýan işleriň, hususan-da, ýurdumyza getirilýän harytlaryň bellenen talaplara laýyk gelýändigine gözegçiligiň has-da kämilleşdirilmeginiň, gullugyň işine ösen dünýä tejribesini ornaşdyrmagyň zerurdygyny aýtdy hem-de bu babatda birnäçe görkezmeleri berdi.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda amala aşyran işleriniň netijeleri, gullugyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, ony ösdürmegiň maksatnamasyny üstünlikli ýerine ýetirmek üçin görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem migrasiýa ulgamynda öňdebaryjy tejribäni öwrenmek arkaly harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda guralýan çäreler barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, migrasiýa kanunçylygynyň talabalaýyk berjaý edilişine gözegçilik etmegiň möhümdigini belledi we gullugyň ýolbaşçysyna bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlisiň jemini jemläp, Türkmenistanyň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasynyň talaplaryna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň harby howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek boýunça çäreleriň durmuşa geçirilýändigini belledi. Şunda ýurdumyzyň goranyş ukybyny pugtalandyrmaga, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga uly üns berilýär diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy aýtdy we bu ugurdaky işleriň geljekde-de dowam etdiriljekdigini nygtady.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Mejlisiň ahyrynda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň bähbidine alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 31-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň on aýynda ýurdumyzda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa şu ýylyň ýanwar — оktýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, şu döwürde Türkmenistanyň Kanunlarynyň 17-si kabul edildi. Şolaryň hatarynda “Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň hukuk esaslary hakynda” Türkmenistanyň Konstitusion kanuny, “Türkmenistanyň Raýat kodeksini tassyklamak we herekete girizmek hakynda”, “Kazyýet hakynda”, “Saýlawçylaryň bitewi döwlet sanawy hakynda”, “Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna” atly Türkmenistanyň ýubileý medalyny döretmek hakynda”, “Ýük markalary hakynda Halkara konwensiýasyna degişli Teswirnama goşulmak hakynda” Türkmenistanyň Kanunlary bar. Mundan başga-da, jenaýat, arbitraž, raýat we jenaýat iş ýörediş, maşgala, zähmet gatnaşyklary, salgytlar, administratiw önümçilik, awtomobil ulagy, migrasiýa, içeri işler edaralary, gümrük meseleleri bilen baglanyşykly hereket edýän käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmelerdir goşmaçalar girizildi. Şu döwürde Mejlisiň kararlarynyň 18-si kabul edildi.

Mejlisde daşary döwletleriň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileriniň 9-syndan ynanç hatlary kabul edildi, dünýä ýurtlarynyň parlamentleriniň, diplomatik wekilhanalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meseleleri boýunça duşuşyklaryň 55-si geçirildi. Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek, döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça halkara guramalar bilen bilelikde guralan maslahatlaryň 97-sine gatnaşdylar. Kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmak maksady bilen, Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 34-si guraldy. “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň çäklerinde Parlament forumy, şeýle hem Bitaraplygyň dostlary toparyna agza ýurtlaryň parlament ýolbaşçylarynyň “Parlamentara dialog — dünýäde parahatçylygy we ynanyşmagy üpjün etmegiň möhüm guraly” atly utgaşykly görnüşdäki ikinji duşuşygy guramaçylykly geçirildi.

Hökümet mejlisinde Mejlisiň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky milli parlamentiň wekiliýetiniň Russiýa Federasiýasyna saparynyň netijeleri barada-da maglumat berildi. Bellenilişi ýaly, saparyň çäklerinde RF-niň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň we Döwlet Dumasynyň Başlyklary bilen duşuşyklar geçirildi. Duşuşyklaryň dowamynda ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Parlamentara hyzmatdaşlygyň hukuk esaslaryny berkitmek maksady bilen, Türkmenistanyň Mejlisi bilen Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň kanunçylygyny yzygiderli kämilleşdirmegiň möhümdigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu ugurda Mejlisiň alyp barýan işlerini netijeli dowam etdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow, ilki bilen, hormatly Prezidentimizi hem-de Gahryman Arkadagymyzy Türkmenistanyň milli pul birliginiň — manadyň dolanyşyga girizilmeginiň 32 ýyllygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Soňra wise-premýer şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynyň deslapky makroykdysady görkezijileri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüşi 6,3 göterime deň boldy, şol sanda ösüş depgini senagat pudagynda 1,7 göterime, gurluşykda 8,1 göterime, ulag-aragatnaşyk pudagynda 10,4 göterime, söwdada 9,7 göterime, oba hojalygynda 5,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 8,3 göterime deň boldy. 2024-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 10,1 göterim artyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik görkezijileri gazanyldy. Hasabat döwründe bölek satuw haryt dolanyşygy 13 göterim, daşary söwda dolanyşygy bolsa 9,2 göterim ýokarlandy. Şu ýylyň on aýynyň deslapky jemleri boýunça Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasynyň 100 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasynyň 96,3 göterim ýerine ýetirilmegine garaşylýar.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2024-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 11,9 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 3,7 göterim artdy. Şeýle hem Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler baradaky maglumatlar beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ykdysadyýet, maliýe we bank toplumynyň işiniň ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşi bilen aýrylmaz baglydygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere toplumyň işini kämilleşdirmegi dowam etdirmegi tabşyrdy.

Wise-premýer hasabatyny dowam edip, 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasy barada aýtdy. Nygtalyşy ýaly, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyndan” ugur alnyp, şeýle hem döwlet Baştutanymyzyň degişli Kararyna laýyklykda, geljek ýyl üçin baş maliýe meýilnamasynyň, Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalary işlenip taýýarlanyldy. Şunuň bilen birlikde, dürli pudaklary, welaýatlary, Aşgabat we Arkadag şäherlerini ösdürmäge gönükdiriljek maliýe serişdeleriniň möçberleri, Döwlet býujetiniň girdeji bölegi barada hasabat berildi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujetiniň we Türkmenistany durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalarynyň işlenip taýýarlanandygyna ünsi çekdi. Geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna ykdysadyýetiň ulgamlaryna düýpli maýa goýumlary gönükdirmek meýilleşdirilýär. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujetiniň taslamasynyň Türkmenistanyň Mejlisiniň garamagyna iberilýändigini aýtdy we degişli hata gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow ýurdumyzda nebitiň we gazyň çykarylyşyny artdyrmak, olary dünýä bazaryna çykarmagyň ugurlaryny giňeltmek boýunça şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit çykarmagyň meýilnamasy 109,3 göterim, nebiti gaýtadan işleýän zawodlar tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 108,6 göterim ýerine ýetirildi. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 107,5 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100,7 göterim boldy. Şeýle hem tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 101,8 göterim amal edildi. Şunuň bilen bir hatarda, polipropilen, çalgy ýaglaryny, suwuklandyrylan gazy öndürmek, tebigy gazy daşary ýurtlara ibermek boýunça gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň bar bolan önümçilik kuwwatyny netijeli peýdalanmagyň, nebitiň we gazyň çykarylyşyny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere geologiýa-gözleg, buraw işleriniň netijeliligini artdyrmak bilen bagly işlere berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän toplumynda 2025-nji ýylyň geçen on aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň welaýatlarynda oba hojalyk işleriniň geçirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, oba hojalyk pudagy boýunça önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 114,2 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 106,1 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 101,5 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 128,2 göterime, “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 131,1 göterime, “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 104 göterime, “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 101 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 108,8 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 102 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 100,8 göterime deň boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 254,9 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda möwsümleýin oba hojalyk işleri dowam edýär. Welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda gögeriş we ösüş suwuny tutmak, pagta hasylyny soňky hanasyna çenli ýygnap almak işleri alnyp barylýar. Ýurdumyzy bagy-bossanlyga öwürmek, tokaý zolaklaryny döretmek, bag nahallaryna talabalaýyk ideg etmek maksady bilen, ählihalk bag ekmek dabarasyny guramaçylykly geçirmek, şeýle hem Hasyl toýy mynasybetli baýramçylyk çärelerini giňden belläp geçmek boýunça degişli taýýarlyk işleri geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda azyk bolçulygyny döretmekde oba hojalyk pudagyna uly ornuň degişlidigini, şoňa görä, pudagy toplumlaýyn ösdürmegi, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmegi dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Arkadagly Gahryman Serdarymyz wise-premýere önümçiligiň möçberini artdyrmagy we hilini ýokarlandyrmagy hemişe üns merkezinde saklamagy, möwsümleýin oba hojalyk işlerini agrotehniki kadalara laýyklykda alyp barmagy dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gurluşyk we senagat toplumy tarapyndan şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Nygtalyşy ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 104,1 göterim berjaý edildi. Degişli meýilnama Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça 113,8 göterim, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça 106,2 göterim, Energetika ministrligi boýunça 109,7 göterim ýerine ýetirildi. “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça bu görkeziji 100,1 göterime ýetdi. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 103,4 göterim berjaý edildi. Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça edilen işleriň möçberi 109 million manada deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gurluşyk we senagat toplumynyň kärhanalarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmagyň, elektrik energiýasyny öndürmekde zerur işleri alyp barmagyň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz «Türkmenhimiýa» döwlet konserni tarapyndan alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmek barada tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Seýidowa gözegçilik edýän ulgamynda şu ýylyň geçen on aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, 2025-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi, hemişelik Bitaraplygymyzyň 30 ýyllygy, milli senenamamyzda göz öňünde tutulan baýramçylyklar we şanly seneler mynasybetli dürli medeni çärelerdir dabaralar geçirildi. Yglan edilen döredijilik bäsleşikleriniň jemleri jemlendi. Medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli medeni çäreler guraldy. Hasabat döwründe Azerbaýjan Respublikasynyň Baku we Genje şäherlerinde, Özbegistan Respublikasynyň Daşkent hem-de Hywa şäherlerinde Türkmenistanyň Medeniýet günleri üstünlikli geçirildi.

Rim şäherindäki Kapitoliý muzeýinde “Türkmenistanyň gadymy siwilizasiýalary” atly arheologik serginiň açylyş dabarasy boldy. Serginiň açylyş dabarasynyň hormatly Prezidentimiziň Italiýa Respublikasyna amala aşyran resmi saparyna gabat gelmegi hem-de bu möhüm çärä döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagy türkmen-italýan gatnaşyklarynyň yzygiderli ösdürilýändigini we taryhyň gadymy döwürlerinden gözbaş alýan dostlugyň barha berkäp, täzeden galkynýandygyny aýdyň görkezdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, halkymyzyň baý medeni mirasyny gorap saklamakda, dünýä ýaýmakda medeniýet ulgamyna uly ornuň degişlidigini aýtdy we medeniýet ulgamynyň işini kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere taryhy-medeni ýadygärlikleri rejelemek, dikeltmek, gorap saklamak babatda alnyp barylýan işleri dowam etdirmegi, halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen, Medeniýet günlerini, festiwallary geçirmäge-de aýratyn ähmiýet bermegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, watansöýüji nesilleri terbiýelemäge, bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge gönükdirilen özgertmeler dowam etdirildi. Bilim işine okatmagyň öňdebaryjy innowasion usullary giňden ornaşdyryldy, okuw kitaplary neşir edildi. Şeýle hem halkara ylmy-amaly, okuw-usuly maslahatlaryň, halkara olimpiadalaryň, ders bäsleşikleriniň ençemesi geçirildi. Mekdep okuwçylary, talyplar halkara ders we internet bäsleşiklerinde jemi 815 medala mynasyp boldular.

Hasabat döwründe “Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda işler dowam etdirilip, keselleriň öňüni almagyň we bejermegiň öňdebaryjy usullary amaly lukmançylyga ornaşdyryldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar, bejergiler amala aşyryldy. Oktýabr aýynda “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergi hem-de ylmy maslahat ýokary derejede geçirildi. Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň hünär baýramy mynasybetli Aşgabat şäheriniň Bagtyýarlyk etrabynda saglyk öýi, Mary welaýatynda 300 orunlyk inçekesel hassahanasy açylyp ulanmaga berildi. Aşgabat şäherinde 500 orunlyk köpugurly hassahananyň, Ahal welaýatynyň Tejen etrabynyň Tejen şäherinde 300 orunlyk etrabara köpugurly hassahananyň, Daşoguz welaýatynyň Daşoguz şäherinde 400 orunlyk Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň düýbi tutuldy. Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly köp jiltli ylmy-ensiklopedik eseriniň XVII jildiniň we “Saglygy goraýyşda ýetilen sepgitler” atly kitabynyň tanyşdyrylyş dabaralary geçirildi.

Hasabat döwründe bedenterbiýäni, sporty ösdürmek, ussat türgenleri taýýarlamak boýunça işler hem dowam etdirildi. Sportuň milli we guşakly alyş göreşi, şeýle-de küşt boýunça 8, 10 we 12 ýaşly türgenleriň arasynda halkara ýaryşlar guramaçylykly geçirildi. Ýurdumyzyň milli ýygyndy toparlarynyň agzalary halkara ýaryşlara gatnaşyp, jemi 818 medala mynasyp boldular.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ylym, bilim, saglygy goraýyş we sport ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň, bilim işgärleriniň hünär derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda saglygy goraýyş ulgamynyň işini kämilleşdirip durmagy, bedenterbiýäni we sporty ösdürmek işini talabalaýyk alyp barmagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Daşary işler ministrligi tarapyndan şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bitarap Watanymyzyň daşary ýurtlar we halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, hasabat döwründe degişli çäreler görüldi. Nygtalyşy ýaly, ýylyň başyndan bäri hormatly Prezidentimiz Özbegistan Respublikasyna, Ýaponiýa, Russiýa Federasiýasyna, Gazagystan Respublikasyna, Mongoliýa, Hytaý Halk Respublikasyna, Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna, Täjigistan Respublikasyna, Italiýa Respublikasyna saparlary amala aşyrdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Monako Knýazlygyna, Gazagystana, Gyrgyzystana, Özbegistana, Fransiýa Respublikasyna, Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna, Azerbaýjan Respublikasyna, Owganystana saparlary boldy.

Şu ýylyň awgustynda “Awaza” milli syýahatçylyk zolagynda geçirilen BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatyna gatnaşmak maksady bilen, Gazagystanyň, Özbegistanyň, Täjigistanyň, San-Tome we Prinsipiniň, Ermenistanyň Prezidentleri, Eswatininiň Patyşasy, Liwiýa Döwletiniň Prezident Geňeşiniň Başlygy Türkmenistana saparlary amala aşyrdylar. 22-nji awgustda ýokary derejeli üçtaraplaýyn duşuşyga gatnaşmak üçin Azerbaýjanyň we Özbegistanyň Prezidentleri Türkmenistanda saparda boldular.

Hormatly Prezidentimiz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 80-nji ýubileý sessiýasynyň işine gatnaşmak üçin şu ýylyň sentýabrynda ABŞ-nyň Nýu-Ýork şäherine amala aşyran saparynyň çäklerinde BMG-niň Baş sekretary, Eswatininiň Patyşasy, Awstriýa Respublikasynyň Federal Prezidenti, Portugaliýa Respublikasynyň, Şweýsariýa Konfederasiýasynyň Prezidentleri, Kuweýt Döwletiniň Mirasdüşer Şazadasy bilen duşuşyklary geçirdi. Hasabat döwründe birnäçe ýurtlaryň Hökümet ýolbaşçylarynyň we ýokary wezipeli wekilleriniň Türkmenistana saparlary boldy.

Sebitara we halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Ýylyň başyndan bäri Birleşen Milletler Guramasynyň Baş sekretary, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Halkara sergiler býurosynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň, Türki medeniýetiň halkara guramasynyň, Halkara awtomobil ulaglary birleşiginiň Baş sekretarlary we beýleki halkara guramalaryň ýolbaşçylarydyr wekilleri Türkmenistana sapar bilen geldiler.

Şu ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana, ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara amala aşyran saparlary hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilýändigine şaýatlyk edýär. Sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklaryň 492-si geçirildi. Şeýle hem ýurdumyzda daşary ýurt döwletleriniň, halkara guramalaryň wekilleri bilen resmi gepleşikleriň hem-de duşuşyklaryň 2 müň 356-sy guraldy. Ýylyň başyndan bäri Türkmenistanyň halkara gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýadynyň üsti 179 sany resminama bilen ýetirildi. Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça gatnaşyklar yzygiderli amala aşyrylýar. Hasabat döwründe Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň we beýleki ýurtlaryň daşary syýasat edaralarynyň arasynda ikitaraplaýyn geňeşmeleriň birnäçesi geçirildi. Ýewropa Bileleşiginiň daşary işler we howpsuzlyk syýasaty boýunça ýokary wekili — Ýewropa Komissiýasynyň wise-prezidenti, halkara hyzmatdaşlyk boýunça Ýewropa komissary bilen duşuşyklar guraldy.

Türkmenistanyň daşary syýasy ugruny durmuşa geçirmekde ilçihanalar arkaly diplomatik gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga uly üns berilýär. Bu ugurda yzygiderli işler amala aşyryldy. Ýylyň başyndan bäri birnäçe ýurtlaryň täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri ynanç hatlaryny gowşurdylar. Şol bir wagtda Türkmenistanyň Eýran Yslam Respublikasyndaky, Nepaldaky, Kipr Respublikasyndaky, Mongoliýadaky, Bahreýn Patyşalygyndaky, Monako Knýazlygyndaky, Serbiýa Respublikasyndaky, Täze Zelandiýadaky, Irlandiýa Respublikasyndaky, Efiopiýadaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileri ynanç hatlaryny gowşurdylar. Ýurdumyzyň Eýran Yslam Respublikasyndaky, Türkiýe Respublikasyndaky konsullary resmi taýdan işe başladylar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, wise-premýer, daşary işler ministrine dünýä döwletleri bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlaryndaky gatnaşyklary ösdürmek boýunça netijeli hyzmatdaşlygy dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hormatly Prezidentimiziň Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna amala aşyrjak iş saparyna taýýarlyk görlüşi barada hasabat berdi.

Nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda ABŞ-nyň Prezidenti Donald Trampyň çakylygy esasynda döwlet Baştutanymyzyň ýokary derejedäki ikitaraplaýyn duşuşygy geçirmek we «Merkezi Aziýa — ABŞ» sammitine gatnaşmak maksady bilen Waşington şäherine boljak iş saparyna taýýarlyk görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistan bilen Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejede ösdürilýändigini belledi. “Waşingtonda geçiriljek sammit bolsa ýurtlarymyzyň arasyndaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy has-da berkitmäge ýardam eder” diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýer, daşary işler ministrine Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna boljak iş saparyna taýýarlyk görmek babatda degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Çakyýew gözegçilik edýän düzümlerinde 2025-nji ýylyň ýanwar — oktýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ulag-kommunikasiýa toplumy boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 113 göterime deň boldy. Awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň meýilnamasy 100,6 göterim, ýolagçy gatnatmagyň meýilnamasy 105 göterim berjaý edildi. Hasabat döwründe Demir ýol ulaglary ministrligi boýunça hyzmatlaryň ösüş depgini 106 göterime, Awtomobil ulaglary ministrligi boýunça hyzmatlaryň ösüş depgini 113,1 göterime, “Türkmenhowaýollary” döwlet gullugy boýunça hyzmatlaryň ösüş depgini 110,3 göterime, Deňiz we derýa ulaglary döwlet gullugy boýunça 108,6 göterime, Aragatnaşyk ministrligi boýunça bolsa 120 göterime barabar boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, milli ulag ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny yzygiderli berkitmegiň we döwrebaplaşdyrmagyň, ýerine ýetirilýän işleriň, hyzmatlaryň hilini ýokarlandyrmagyň, sanly hyzmatlaryň görnüşlerini artdyrmagyň hem-de ony giňden ornaşdyrmagyň möhümdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýere ýolagçy gatnatmagyň we ýükleri daşamagyň möçberini artdyrmak üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, şu ýylyň on aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň Garaşsyz Watanymyzyň üstünlikli ösýändigini görkezýändigini belledi. “Biziň alyp barýan syýasatymyzyň netijesinde ata Watanymyzy ösdürmäge gönükdirilen döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ykdysadyýetimiziň pudaklarynda özgertmeler üstünlikli dowam edýär. Önümçilik pudaklary yzygiderli döwrebaplaşdyrylýar. Täze, döwrebap kärhanalary gurmaga we bar bolanlaryny döwrebaplaşdyrmaga uly möçberde maýa goýumlar gönükdirilýär” diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Nebitgaz, söwda, ulag-aragatnaşyk toplumlarynda, oba hojalyk pudagynda netijeli işler durmuşa geçirilýär. Ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, şeýle hem medeniýet ulgamlarynda özgertmeler üstünlikli dowam edýär. Daşary syýasatymyz parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk kadalaryna berk eýermek esasynda amala aşyrylýar. Şeýle hem häzirki wagtda täze senagat desgalarynyň, ýaşaýyş jaýlarynyň, dynç alyş we saglyk merkezleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, beýleki desgalaryň gurluşygy dowam edýär.

Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, ýurdumyzda her ýyly döwrebap atlandyrmak boýunça ýylyň şygarynyň yglan edilýändigini we nyşanyň kabul edilýändigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa ýüzlenip, deputatlaryň halkymyz bilen maslahatlaşyp, täze, 2026-njy ýyla at bermek hem-de onuň nyşanyny kesgitlemek boýunça degişli teklipleri taýýarlamalydygyna ünsi çekdi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere seredildi we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow döwleti we jemgyýeti mundan beýläk-de demokratiýalaşdyrmak ugrundaky syýasaty dowam etdirmek bilen, şunda yzygiderlilik, toplumlaýynlyk hem-de netijelilik ýörelgelerini ugur edinýär. Ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň, ilatyň ýokary durmuş derejesiniň üpjün edilmegine gönükdirilen düýpli özgertmeleriň esasy aýratynlyklary-da şulardan ybaratdyr. Munuň özi Türkmenistanyň halkara gatnaşyklar ulgamyna has işjeň goşulyşýandygynyň, dünýäniň syýasy giňişligindäki her bir ädimini täze iri taslamalary durmuşa geçirmek, anyk başlangyçlary öňe sürmek arkaly berkidýändiginiň aýdyň mysalydyr.

Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty Merkezi Aziýa sebitinde we dünýäde parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy pugtalandyrmakda oňyn netijelerini berýär hem-de dünýä bileleşiginiň, halkara guramalaryň giň goldawyna mynasyp bolýar. Bu ugurlar Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Baş arhiw müdirliginiň Türkmenistanyň Prezidentiniň arhiw gaznasy tarapyndan neşir edilýän «Syýasat we jemgyýet» atly ylmy-nazaryýet žurnalynyň nobatdaky sanynda çap edilen makalalarda-da öz beýanyny tapýar. Giň okyjylar köpçüligine, orta we ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlaryna, talyplara, syýasaty öwreniji alymlara niýetlenen neşirde köptaraply döwlet syýasatynyň esasy ugurlary barada habar beriş, gollanma, seljerme we statistiki häsiýetli makalalar ýerleşdirilipdir.

Ýyllyk neşirde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan başy başlanyp, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän giň gerimli demokratik özgertmeleriň wezipelerini we mazmunyny açyp görkezmäge aýratyn üns berilýär. Neşiriň daşky sahypasynda “Abadançylyk” binasynyň suraty ýerleşdirilipdir. Belentligi 47 metre barabar bolan binanyň depesindäki Ýer şarynyň daşyna aýlanan ak kepderiler parahatçylygyň nyşany hökmünde “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” şygary astynda geçýän şu ýylyň many-mazmunyny özünde jemleýär.

Ýurdumyz iki şanly senä — Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna we Birleşen Milletler Guramasynyň esaslandyrylmagynyň 80 ýyllygyna beslenýän şu ýyla halkara gatnaşyklary ynsanperwerleşdirmegiň ähmiýetli döwri hökmünde garaýar. BMG bilen hyzmatdaşlygyň toplanan baý tejribesine daýanýan, ählumumy möçberdäki möhüm meseleleri öz içine alýan däp bolan dialog häzirki döwürde barha giňeldilýär. Türkmenistanyň köpugurly düzümler bilen gatnaşyklary eneligi we çagalygy goldamak, ýaşlaryň sazlaşykly ösmegi üçin şertleri döretmek, ylymda, döredijilik işinde, sportda, saglygy goraýyş ulgamynda olaryň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak ýaly ugurlar bilen berk baglanyşyklydyr. Žurnaldaky «Türkmen halkynyň gadymdan gelýän ynsanperwer ýörelgelerine eýerip», «Parahatçylyk — ýaşaýşyň, dost-doganlygyň, agzybirligiň, ösüşiň beýik taglymaty», «Türkmenistanyň Bitaraplygyna 30 ýyl», «Arzuwlan eýýamyň geldi, Pyragy!», «Magtymguly Pyragynyň zamanasynda we häzirki döwürde türkmen-owgan gatnaşyklary» atly makalalar hem şu möhüm mowzuklara bagyşlanypdyr.

Makalalarda bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe taryhy özgertmeleri başdan geçirýän Bitarap Türkmenistan ähli ugurlarda uly üstünlikleri gazanyp, okgunly öňe barýar. Hemişelik Bitaraplygymyzyň 30 ýyllygy giňden bellenilýän Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda ýurdumyzyň halkara abraýy belende göterilip, syýasy durnuklylygy, bitewüligi pugtalandyrmaga gönükdirilen çäreler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Döwletimiziň Bitaraplyk hukuk derejesi parahatçylygy, özara düşünişmegi, dost-doganlyk gatnaşyklaryny, ynsanperwer ýörelgeleri mundan beýläk-de berkitmäge giň ýol açýar.

Bilim ulgamyny kämilleşdirmek, sanly bilime geçmek bilen bagly alnyp barylýan işlere bagyşlanan «Türkmenistanyň bilim syýasatynda halkara ülňüleriň ornaşdyrylmagy» atly makala hem okyjylarda gyzyklanma döreder. Awtor okuw-pedagogika işiniň binýadynda jemgyýetiň aň-paýhas mümkinçilikleriniň artdyrylmagyna, daşary ýurt dillerini öwretmegiň we okatmagyň hilini gowulandyrmaga gönükdirilen sanly innowasion tehnologiýalaryň, dünýäniň iň öňdebaryjy bilim ülňüleriniň durandygyny nygtaýar. «Sanly tehnologiýalaryň mediaönümleriň mazmunyna täsiri» atly makalada köpçülikleýin habar beriş serişdelerine degişli tehnologiýalaryň özgerişi, ulgamyň ösüşine innowasiýalaryň ornaşdyrylyşy barada söz açylýar. «Türkmeniň nesil terbiýesi syýasaty», «Sagdyň durmuşyň wagyzçysy» atly makalalarda raýat jogapkärçiligine oňat düşünýän, umumadamzat gymmatlyklaryna ygrarly, hemmetaraplaýyn ösen şahsyýetleri kemala getirmäge hem-de ýaş nesliň hukuk, durmuş goraglylygyny üpjün etmäge gönükdirilen terbiýe syýasaty öz beýanyny tapýar. Ol maşgalada we bilim edaralarynda terbiýeçilik däpleriniň dowam etdirilmegine, sagdyn durmuş ýörelgeleriniň goldanylmagyna, halkymyzyň taryhyna, medeniýetine, ruhy gymmatlyklaryna hormat goýmaga esaslanýar.

Halkymyzyň gadymy däp-dessurlaryndan gözbaş alýan belent ynsanperwer ýörelgeler döwlet Baştutanymyzyň we Milli Liderimiziň köpugurly döredijilik eserlerinde hem uly orun tutýar. “Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň eserleri — jemgyýetiň gymmatly ruhy-ahlak ýol görkezijileri” atly makalada bu barada täsirli maglumatlar berilýär. Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň dürli dillere terjime edilen kitaplary dünýä jemgyýetçiliginde uly gyzyklanma döredýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegine bagyşlanan “Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet” atly kitaby bu şäheriň geçmiş taryhy, binagärlik ýadygärlikleri, “Jeýtun medeniýeti” diýlip atlandyrylýan ekerançylygy barada gymmatly maglumatlary özünde jemleýär. Bu kitap ýurdumyzda halkymyzyň medeni mirasyny, taryhyny ylmy esasda öwrenmek, gadymy gymmatlyklary ýüze çykarmak we dikeltmek, olary geljek nesillere ýetirmek ugrunda uly işleriň durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň güwäsidir.

Hormatly Prezidentimiziň “Magtymguly — dünýäniň akyldary” atly kitaby “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýyly diýlip yglan edilen 2024-nji ýylyň ahyrynda, “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip atlandyrylan şu ýylyň başynda halkymyz, şol sanda giň okyjylar köpçüligi üçin ajaýyp sowgat boldy. Eserde Magtymgulynyň türkmen halkynyň durmuşyndaky, onuň döredijiliginiň dünýä edebiýatynyň genji-hazynasyndaky ähmiýetli orny köptaraply beýan edilýär. Gahryman Arkadagymyzyň 2024-nji ýylyň noýabr aýynyň ahyrynda çapdan çykan “Hakyda göwheri” atly kitaby ozalky döreden eserleriniň arasynda mynasyp orun aldy. Onda halkymyzyň şöhratly taryhy ýoly, ýurduň çäginde saklanyp galan, milli mirasyň bahasyz baýlygy hasaplanýan taryhy-medeni ýadygärlikler barada gürrüň berilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakynda Kararnamasyna, döwletimiziň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyna bagyşlap ýazan “Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany” atly goşgusy hem giň jemgyýetçilikde uly seslenme döretdi.

«Türkmen eposlarynda parahatçylyk taglymaty», «Syýahatçylyk dünýä ýurtlarynyň arasynda dostlukly gatnaşyklary ýola goýmagyň ygtybarly çeşmesidir», «Ýüpekçilik — medeni mirasymyzyň aýrylmaz bölegi» atly makalalar döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolan medeniýet ulgamyny ösdürmek meselesine bagyşlanýar. Halkymyzyň baý milli mirasy nesilden-nesle aýawly geçirilip gelinýän, gaýtalanmajak maddy we ruhy gymmatlyklaryň bitewi ulgamy bolup durýar.

“Türkmenistanyň oba hojalyk pudagy: gazanylanlar we ösüş mümkinçilikleri” atly makalada obasenagat toplumynyň häzirki ýagdaýyna hemmetaraplaýyn seljerme berlip, pudagy diwersifikasiýalaşdyrmak, oňa öňdebaryjy dünýä tejribesini ornaşdyrmak babatda görülýän anyk çäreler öz beýanyny tapýar. Şeýle hem Görogly beg, Keýmir kör, Gowşut han, Nurberdi han ýaly görnükli şahsyýetlere bagyşlanan «Halkyň taryhynyň gatlaryna siňen beýik türkmen şahsyýetleri» atly makala okyjylara ýetirilýär. Bu meşhur şahsyýetleriň atlary Arkadag şäheriniň degişli desgalaryna dakyldy. “Garaşsyz Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşygyna 30 ýyl” atly makalanyň awtory ýurdumyzda kärdeşler arkalaşyklarynyň döreýşi we ösüşi barada söz açýar.

Žurnal Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymgulynyň keşbiniň teatr sahnasynda janlandyrylmagyna bagyşlanan «Teatr sahnasynda Magtymguly Pyragynyň waspy» atly makala bilen jemlenýär.

(TDH)

Beýleki habarlar

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Italiýa resmi saparynyň çäklerinde «Leonardo S.p.A» kompaniýasynyň başlygy Stefano Pontekorwo bilen duşuşdy.

Stefano Pontekorwo döwlet Baştutanymyzy mähirli mübärekläp, hormatly Prezidentimiziň Italiýa amala aşyrýan saparynyň dowamynda geçirilen gepleşikleriň netijeleriniň iki dostlukly ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmäge itergi berjekdigine ynam bildirdi. Şeýle hem işewür durmuş-ykdysady taýdan okgunly ösýän Türkmenistanda giň gerimli taslamalaryň amala aşyrylmagyna ýolbaşçylyk edýän kompaniýasynyň gatnaşmagynyň uly hormatdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, ajaýyp Rim şäherinde duşuşmagynyň özi üçin ýakymlydygyny aýtdy hem-de bu gadymy şäheriň Ýewropanyň taryhy we medeni merkezi bolmak bilen çäklenmän, eýsem, möhüm syýasy we ykdysady merkezdigini aýtdy.

Bellenilişi ýaly, Italiýa Türkmenistanyň Ýewropada iň esasy hyzmatdaşlarynyň biri bolup durýar. Ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar yzygiderli ösdürilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz bu hyzmatdaşlygyň dürli ugurlar boýunça mundan beýläk-de pugtalandyryljakdygyna we giňeldiljekdigine ynam bildirdi.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz saparynyň çäklerinde geçiren gepleşikleriniň iki ýurduň arasyndaky netijeli işewürlik hyzmatdaşlygyny çuňlaşdyrmakda we giňeltmekde möhüm binýat bolup hyzmat etjekdigini aýtdy.

Biz söwda-ykdysady hyzmatdaşlygymyzy ösdürmäge möhüm ähmiýet berýäris. Türkmenistan bilen italýan kompaniýalarynyň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlyk bilelikdäki taslamalarda, hususan-da, energetika, ulag, oba hojalygy, şeýle hem ýokary tehnologiýalar we innowasion çözgütler ýaly strategik ugurlarda özüniň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny görkezdi diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy.

Işewür döwlet Baştutanymyza netijeli duşuşyk üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, italiýaly hyzmatdaşlaryň öz üstüne alan şertnamalaýyn borçnamalaryny ýerine ýetirmäge mundan beýläk-de jogapkärli çemeleşjekdiklerine ynandyrdy.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we «Leonardo S.p.A.» italýan kompaniýasynyň ýolbaşçysy Stefano Pontekorwo Türkmenistanyň hem-de meşhur italýan kompaniýasynyň işewürlik gatnaşyklaryny uzak möhletleýin we özara bähbitlilik esasynda mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar.

(TDH)

Italiýa Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmen-italýan işewürlik maslahatyna gatnaşdy.

Italiýanyň Daşary işler we halkara hyzmatdaşlyk ministrliginiň geňeşçisi forumy açyp, hormatly Prezidentimiziň şu maslahata gatnaşmagynyň onuň ähmiýetini has-da artdyrýandygyny belledi we munuň üçin döwlet Baştutanymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Soňra Italiýanyň daşary işler we halkara hyzmatdaşlyk ministriniň birinji orunbasary Jiorjio Sillä söz berildi. Ol Merkezi Aziýa sebitinde Italiýanyň esasy hyzmatdaşlarynyň biri hökmünde Türkmenistanyň eýeleýän möhüm strategik ornuny belledi hem-de ýurdumyzyň energetika mümkinçilikleriniň, milli ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça işjeň tagallalarynyň we maýa goýum syýasatynyň italýan kompaniýalarynyň türkmen bazarynda netijeli iş alyp barmaklary üçin amatly şertleri döredýändigini nygtady.

Soňra çykyş etmek üçin hormatly Prezidentimize söz berildi.

Döwlet Baştutanymyz, ilki bilen, bu möhüm forumda çykyş etmäge çakylyk üçin minnetdarlyk bildirip, italýan kompaniýalarynyň, işewür toparlarynyň ýolbaşçylaryny, ähli foruma gatnaşyjylary mähirli mübärekledi hem-de gatnaşyjylaryň şeýle wekilçilikli düzüminiň Türkmenistana artýan gyzyklanmanyň, özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmäge ymtylmanyň subutnamasy hökmünde kabul edilýändigini belledi.

Göni işewürlik dialogy arkaly türkmen-italýan gatnaşyklarynyň tutuş toplumyna kuwwatly itergi bermegi, dünýäniň geoykdysadyýetinde häzirki zaman meýilleri, bilelikdäki mümkinçiliklerimizi göz öňünde tutýan hyzmatdaşlygyň hil taýdan täze derejesine çykmak üçin anyk şertleri döretmegi şu günki duşuşygyň esasy maksady hökmünde görýäris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we munuň üçin şu gün ähli mümkinçilikleriň bardygyna berk ynam bildirdi.

Ýurdumyza daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge möhüm ähmiýet bermek bilen, milli ykdysadyýetimizi uzak möhletleýin esasda ösdürmäge täze itergi bermek bu syýasatyň esasy maksatlarynyň biridir diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we häzirki wagtda Türkmenistanyň ösüş üçin ileri tutulýan ugurlary we strategik maksatlary barada durup geçdi.

Birinjisi: senagat jemgyýetiniň döredilmegi. Biz ykdysadyýetiň çig mala esaslanýan nusgasyndan senagat nusgasyna geçmek, ýokary tehnologiýaly we ylmy talap edýän önümçilikleri ornaşdyrmak, ýokary goşulan bahaly önümleri öndürmek boýunça döwrebap kärhanalary gurmak, daşky gurşawa zyýan ýetirmeýän, ýapyk aýlawly “ýaşyl” ykdysadyýeti döretmek arkaly milli ykdysadyýetimizi düýpli özgertmäge girişdik.

Ikinjisi: ykdysadyýeti düzümleýin, şeýle hem geografik taýdan diwersifikasiýalaşdyrmak. Gürrüň täze pudaklary döretmek ýa-da bar bolanlaryny düýpli döwrebaplaşdyrmak barada barýar. Himiýa, dokma senagaty, oba hojalyk önümlerini gaýtadan işlemek, gurluşyk serişdelerini öndürmek ýaly ulgamlarda we birnäçe beýleki ugurlarda oňat netijeler gazanyldy.

Türkmenistan täze daşarky bazarlara çykýar, Ýewropadaky we Aziýadaky hyzmatdaşlar bilen kooperasiýany ösdürýär. Munuň özi döwrebap ulag-logistika infrastrukturasyny döretmegi, ýurdumyzy Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça ulag gatnawlarynyň merkezleriniň birine öwürmegi göz öňünde tutýar. Bu biziň yzygiderli durmuşa geçirýän üçünji strategik maksadymyzdyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we uglewodorod serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistanyň tebigy gazy gaýtadan işlemegi, eksport ugurly ýokary hilli önümleri öndürmek boýunça doly derejeli milli pudagy döretmegi dördünji strategik maksat hökmünde görýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz energiýa serişdeleriniň eksportynyň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň, şol sanda günbatar ugry boýunça iri turba geçirijileri gurmagyň Türkmenistan üçin ileri tutulýan ugur bolup durýandygyny aýdyp, milli ykdysadyýetimizi düýpli özgertmek hem-de halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça ýokarda beýan edilen meýilnamalary durmuşa geçirmek bilen, ýurdumyzyň bu işlerde italýan işewürliginiň hem mynasyp orun almagyny isleýändigini we munuň üçin ähli zerur şertleri döretmäge taýýardygyny tassyklady.

Bellenilişi ýaly, köp ýyllardan bäri italýan işewürleri Türkmenistanyň nebitgaz toplumynda, myhmanhana ulgamynda iş alyp barýarlar, gurluşyk we söwda ulgamlarynda birnäçe taslamalar amala aşyrylýar. Türkmenistanda 2008-nji ýyldan bäri iş alyp barýan “Eni” öňdebaryjy italýan nebit kompaniýasy bilen hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Italýan kompaniýalary Türkmenistanyň nebitgaz pudagy üçin enjamlary we serişdeleri getirýärler.

Durnukly energetika ulgamynda halkara başlangyçlarymyzyň Italiýa tarapyndan goldanylmagy bu ählumumy meselede iki ýurduň çemeleşmeleriniň ýakyndygyna şaýatlyk edýär. Energetika howpsuzlygyna biz, ilkinji nobatda, energetika akymlarynyň düzümleýin we geografik taýdan diwersifikasiýalaşdyrylmagy diýip düşünýäris. Türkmenistan energiýa serişdelerini günbatar ugry boýunça ugratmagyň mümkinçiliklerini öwrenýär diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we ýurdumyzyň bu mesele boýunça italýan hyzmatdaşlar bilen içgin dialoga taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz energiýa serişdeleriniň diňe çig malynyň eksporty bilen çäklenmezligini teklip edip, italýan kompaniýalaryny Türkmenistandan Ýewropa ýurtlaryna elektrik energiýasyny ibermek boýunça taslamalary maliýeleşdirmäge we olara gatnaşmaga çagyrdy.

Munuň üçin anyk şertler döredilýär. Hususan-da, Hazaryň türkmen kenarýakasynda kuwwaty 1574 megawat elektrik stansiýasy gurulýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady hem-de ýurdumyzyň italýan hyzmatdaşlar bilen Gün we ýel energiýasyny ulanmak boýunça hem işlemäge taýýardygyny aýtdy.

Ulag ulgamynda hem hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin giň mümkinçilikler açylýar. Şunda Aziýa bilen Ýewropanyň arasynda Hazar — Ortaýer deňzi geçelgesini döretmäge aýratyn orun berýäris. Geografik taýdan amatly ýerleşmegi bilen baglylykda, Türkmenistan hem-de Italiýa bu geçelgäni döretmekde esasy orun eýelärler.

Bu logistika ugrunda Hazaryň gündogar kenarýakasy möhüm ähmiýete eýe bolýar. Häzirki wagtda Hazar deňzinde Türkmenistanyň kuwwatly port infrastrukturasy bar we ýurdumyz bu kuwwatlyklaryny günbatar ugry boýunça Hazarüsti ýük daşamalar üçin ulanmak babatda hyzmatdaşlyga taýýardyr diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň logistika mümkinçilikleriniň ulanylmagynyň Merkezi Aziýa we Hazar deňzi sebitlerinde öz orunlaryny pugtalandyrmak isleýän italýan işewür toparlary üçin özüne çekiji bolup biljekdigine ynam bildirdi. Bellenilişi ýaly, ulag pudagynda Türkmenistanyň demir ýol ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmak boýunça italýan kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk üçin gowy mümkinçilikler bar.

Dokma senagaty hyzmatdaşlygymyza kuwwatly itergi berjek ulgamlaryň biridir. Şu günki işewürlik maslahatynyň dowamynda bu ulgamda birnäçe resminamalara gol çekmek göz öňünde tutulýar. Häzirki wagtda “Marzoli”, “Savio”, “Cormatex” we beýleki italýan kompaniýalarynyň enjamlarynyň müňe golaýy ýurdumyzyň dokma kärhanalarynda üstünlikli ulanylýar. Ýokary hilli türkmen dokma önümleriniň eksportyny giňeltmäge, egin-eşikleri öndürmek boýunça bilelikdäki kärhanalary döretmäge, täze bazarlara çykmaga we uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ýola goýmaga gyzyklanma bildirýäris.

Umuman, Türkmenistan öz önümleriniň Italiýa iberilmegini diwersifikasiýalaşdyrmaga, taýýar önümlere aýratyn üns bermek arkaly olaryň görnüşlerini ep-esli giňeltmäge taýýardyr. Elbetde, biziň söwda gatnaşyklarymyz anyk talaplara hem-de isleglere, özara mümkinçiliklerimize, uzak möhletli işewürlik çaklamalaryna esaslanmalydyr. Şunuň bilen birlikde, işewürlik alyşmalarynyň işjeňleşdirilmegini, Türkmenistanyň hem-de Italiýanyň işewür toparlarynyň we kompaniýalarynyň ýurtlarymyzyň çäginde geçirilýän sergilere, ýarmarkalara gatnaşmagyny, dürli taslamalara gatnaşmak mümkinçiligini öwrenmek üçin telekeçileriň özara saparlarynyň guralmagy möhümdir.

Häzirki wagtda Türkmenistanda bank-maliýe pudagyny hem-de karzlaşdyryş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar. Bu ulgamda Italiýanyň maliýe edaralarynyň, ätiýaçlandyryş kompaniýalarynyň, biržalarynyň tejribesine gyzyklanma bildirýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we şunuň bilen baglylykda, Italiýanyň döwlet eksport-karzlaşdyryş agentligi bilen türkmen banklarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin ýurdumyzyň goldaw bermäge taýýardygyny tassyklady.

Bank ulgamyndan başga-da, häzirki wagtda Türkmenistan aragatnaşyk, kommunikasiýalar, informatika, kosmonawtika ýaly ýokary tehnologiýaly ulgamlary işjeň ösdürýär. Şunuň bilen birlikde, işiň ähli görnüşlerini, önümçilik we durmuş ulgamlaryny sanlylaşdyrmak, “akylly” şäherleri döretmek boýunça işler alnyp barylýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Türkmenistan Italiýa özüniň ileri tutulýan hyzmatdaşlarynyň biri hökmünde garaýar we onuň bilen uzak möhletleýin gatnaşyklary ýola goýmagy maksat edinýär. Biz häzirki wagtda hyzmatdaşlyk üçin anyk mümkinçilikleriň açylýandygyny görýäris we ähli ugurlar boýunça giňişleýin dialoga taýýardyrys. Şeýle çemeleşme ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryna hem-de geljegine, şeýle hem dünýä ykdysadyýetiniň ösüşiniň häzirki zaman meýillerine garaýyşlarda özara düşünişýändigimiz bilen şertlendirilendir.

Men şu günki duşuşyga Italiýanyň işewür toparlary bilen ýurdumyzyň arasynda uzak möhletli söwda-ykdysady we maýa goýum gatnaşyklaryny ýola goýmagyň hem-de pugtalandyrmagyň ýolunda möhüm ädim hökmünde garaýaryn diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Italiýanyň işewür toparlarynyň wekillerini giňişleýin hem-de doly derejeli hyzmatdaşlyga çagyrdy.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Türkmen-italýan işewürlik forumyna gatnaşyjylara netijeli iş alyp barmagy arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Soňra çykyş etmek üçin italýan kompaniýalarynyň ýolbaşçylaryna söz berildi. Olar öz çykyşlarynda hormatly Prezidentimiziň şu günki çärä gatnaşmagynyň Italiýanyň işewür jemgyýetçiligi üçin uly mertebedigini, bu günki forumyň geçirilmeginiň bolsa Italiýa bilen Türkmenistanyň arasyndaky hyzmatdaşlykda täze tapgyry alamatlandyrýandygyny bellediler.

“Eni” kompaniýasynyň wekili ählumumy energetika howpsuzlygyny üpjün etmekde ýurdumyzyň möhüm ornuny belläp, metan zyňyndylaryny azaltmak we pes uglerodly çözgütleri ösdürmek boýunça hyzmatdaşlyk etmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygyny nygtady hem-de wekilçilik edýän kompaniýasynyň Türkmenistanyň energetika strategiýasyny goldaýandygyny aýtdy.

Stefano Pontekorwo “Leonardo S.p.A” kompaniýasynyň Türkmenistan bilen ýola goýlan netijeli hyzmatdaşlyga ýokary baha berýändigini we giň möçberli özgertmeler maksatnamalaryny işjeň durmuşa geçirýän ýurdumyza Merkezi Aziýa sebitinde esasy strategik hyzmatdaş hökmünde garaýandygyny belledi.

“Italferr” kompaniýasynyň Baş ýerine ýetiriji direktory Türkmenistanyň öz ulag infrastrukturasyny işjeň ösdürip, sebitde möhüm logistika merkezine öwrülýändigini aýdyp, demir ýol ulagy we logistika ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek üçin Italiýanyň hem-de Türkmenistanyň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny belledi.

Soňra hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda ikitaraplaýyn resminamalary alyşmak dabarasy boldy. Şolaryň hatarynda Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Italiýa Respublikasynyň Daşary işler we halkara hyzmatdaşlyk ministrliginiň arasynda işgärleri taýýarlamak babatda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Italiýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda medeniýet babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen Italiýanyň Jemgyýetçilik radiotelewideniýe kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Geljekki gümrük hyzmatdaşlygy hakynda Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Italiýanyň Gümrük we monopoliýa agentliginiň arasynda Bilelikdäki Jarnama bar.

Şeýle hem forumyň çäklerinde Türkmenistanyň we Italiýanyň wekilleriniň arasynda ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi. Olaryň dowamynda hyzmatdaşlygyň özara gyzyklanma bildirilýän ugurlary boýunça pikir alşyldy.

Soňra işewürlik forumy öz işini “Türkmenistan bilen Italiýa Respublikasynyň ykdysady hyzmatdaşlygy”, “Söwda, dokma we hususy pudaklarda hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleri” hem-de “Ikitaraplaýyn ykdysady hyzmatdaşlyga ýardam bermek” atly mowzuklaýyn bölümlerde dowam etdi.

Çykyşlarda ýurtlarymyzyň arasynda özara hormat goýmaga we ynanyşmaga esaslanýan gatnaşyklaryň ýokary derejesi bellenildi. Taraplar iki ýurduň hem mümkinçiliklerini ulanyp, özara haryt dolanyşygyny mundan beýläk-de diwersifikasiýalaşdyrmagyň zerurdygyny nygtadylar.

Energetika we ulag ýaly möhüm strategik pudaklara aýratyn üns berildi. Foruma gatnaşyjylar nebitgaz pudagynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhümdigini bellediler. Şeýle hem ulag-üstaşyr infrastrukturany ösdürmäge gönükdirilen bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmäge taýýarlyk beýan edildi.

Forumyň netijeleri boýunça Türkmenistan bilen Italiýa Respublikasynyň wekilleriniň arasynda resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Gol çekilen resminamalaryň hatarynda Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginiň ýanyndaky Döwlet kiberhowpsuzlyk gullugy bilen «Leonardo-Societa per azioni» kompaniýasynyň arasynda aýan etmezlik hakynda Ylalaşyk; Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrligi bilen «Leonardo-Societa per azioni» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Dokma senagatynda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligi bilen Italiýanyň «Marzoli Machines Textile S.M.L.» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Dokma senagatynda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligi bilen Italiýanyň «Itema S.p.A» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Dokma senagatynda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligi bilen Italiýanyň «MCS dyeing & finishing machinery» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Dokma senagatynda hyzmatdaşlyk etmek barada Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrligi bilen Italiýanyň «Savio Maccine Tessili S.p.A» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Energetika ministrligi bilen «Pietro Fiorentini S.p.A» italýan kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

Şeýle hem forumyň çäklerinde Türkmenistanda öndürilýän önümleriň sergisi guraldy.

Şeýlelikde, Türkmen-italýan işewürlik maslahatynyň üstünlikli geçirilmegi taraplaryň ýetilen sepgitler bilen çäklenmän, hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny açmaga taýýardyklaryny görkezdi.

(TDH)

Beýleki habarlar

Aşgabat, 24-nji oktýabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow paýtagtymyzyň gözel künjeginde ýerleşýän Bitaraplyk binasynyň ýanynda Hökümet agzalarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda döredilen Guramaçylyk döwlet toparynyň hojalyk iş maslahatyny geçirdi. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz Aşgabatda gurulýan we döwrebaplaşdyrylýan desgalaryň hem-de binalaryň şekil taslamalary bilen tanyşdy.

Soňky ýyllarda Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan iri möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly ýolbaşçylygynda üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, ýurdumyzyň baş şäheriniň durky düýpli özgerdi. Şunda ýurdumyzyň welaýatlarynda we paýtagtymyzda, şeýle hem Arkadag şäherinde dürli maksatly desgalaryň gurluşygyna we ozal bar bolanlarynyň döwrebaplaşdyrylmagyna, şol sanda binalaryň ýanaşyk ýerleriniň göwnejaý abadanlaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

...Ir bilen Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň günorta künjeginde ýerleşýän we ýurdumyzyň abadançylygyň, parahatçylygyň we durnukly ösüşiň mekany hökmündäki derejesini ykrar eden Bitaraplyk binasynyň ýanyna geldi. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk derejesini dünýä aýan eden ajaýyp desga ak mermerli paýtagtymyzyň binagärlik keşbi bilen bir bitewi sazlaşygy döretdi. Munuň özi ýurdumyzda dürli maksatly binalaryň taslamalarynyň taýýarlanylmagyna we gurluşyk işlerine hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilýändiginiň we bu ugurda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşdyrylýandygynyň aýdyň güwäsidir. Bu bolsa Aşgabadyň ähli ugurlar boýunça sazlaşykly ösüş ýoluna düşendigini görkezýär.

Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda döredilen, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylyk edýän Guramaçylyk döwlet toparynyň hojalyk iş maslahatyny geçirdi. Onda paýtagtymyzda döwrebaplaşdyrylýan dürli maksatly binalarda alnyp barylýan işler, Bitaraplyk binasyny döwrebaplaşdyrmak we onuň ýanaşyk ýerlerini göwnejaý abadanlaşdyrmak bilen baglanyşykly hojalyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Gahryman Arkadagymyz BMG-niň döredilenine 80 ýyl bolandygyny belläp, hemmeleri taryhy ähmiýetli şanly sene bilen gutlady.

2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreler toplumy ýaýbaňlandyryldy. Mälim bolşy ýaly, meýilleşdirilen çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda, Guramaçylyk döwlet topary döredildi.

Şu ýylyň başynda Gahryman Arkadagymyz Bitaraplyk binasynyň ýanynda bolup, BMG-niň döredilmeginiň 80 ýyllygy we sazlaşykly ösüş ýoluna düşen ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli çäreleriň guramaçylykly geçirilmeginde möhüm ähmiýeti bolan işleri ýerine ýetirmek boýunça wezipeleri kesgitläpdi. Şeýle hem şol gün binalaryň we desgalaryň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmakda we onuň çäklerinde bag nahallarynyň oturdylmagynda ýerli tebigy aýratynlyklaryň göz öňünde tutulmalydygyny we häzirki zaman ylmynyň gazananlarynyň nazara alynmalydygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu babatda birnäçe ähmiýetli maslahatlaryny berdi.

Aýratyn-da, ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň gurluşygynda, olary döwrebaplaşdyrmakda täzeçil tehnologiýalar işjeň ulanylmalydyr. Bu ýerde alnyp barylýan işler häzirki döwrüň talabyna we milli gurluşyk ulgamynda ýetilen sepgitleriň derejesine laýyk gelmelidir. Bitaraplyk binasynyň talabalaýyk döwrebaplaşdyrylmagyna, onda BMG-niň baýdagynyň reňkiniň öz beýanyny tapmagyna örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidir diýip, Gahryman Arkadagymyz belläpdi.

Bu gün bolsa Milli Liderimiz şol işleriň ýerine ýetirilişi bilen gyzyklandy. Gahryman Arkadagymyz şanly sene mynasybetli ýaýbaňlandyrylan işleriň köp ugurlary öz içine alýandygyny belläp, şunda şäherde alnyp barylýan gurluşyklaryň möhletlerine, paýtagtymyzyň arassaçylyk we abadanlaşdyryş işlerine, ekologiýa derejesine zerur üns berilmelidigini belledi.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Milli Liderimiz ak mermerli paýtagtymyzda alnyp barylýan işleriň guramaçylyk ýagdaýynda we Aşgabady bagy-bossanlyga büremek işlerinde haýal-ýagallyga ýol berlendigi üçin Aşgabat şäheriniň häkimi R.Gandymowa nägilelik bildirdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň günortasynda döwrebaplaşdyrylýan binalaryň şekil taslamalary, ekiljek baglaryň, yşyklandyryş we ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň görnüşleri bilen tanyşdy. Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň gurluşyk we senagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary B.Annamämmedow Bitaraplyk binasynyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmaga gönükdirilen işler, gurulýan we döwrebaplaşdyrylýan desgalaryň taslamalary hem-de olaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary barada hasabat berdi.

Görkezilýän şekil taslamalarynyň hatarynda Bitaraplyk binasynyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmagyň we bu künjekde döredilýän Bitaraplyk seýilgähiniň çäklerinde ekilmegi meýilleşdirilýän bag nahallarynyň teklip edilýän görnüşleri, Bitaraplyk muzeýiniň içki bezeg işlerine degişli serişdeler bar. Şeýle hem bu künjegiň ýol-ulag düzümine degişli desgalary döwrebaplaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berildi.

Gahryman Arkadagymyz görkezilýän şekil taslamalaryny synlap, meýilleşdirilen ähli işleriň ýokary hil derejesinde we kesgitlenen möhletlerde ýerine ýetirilmelidigini aýdyp, bu babatda özüniň degerli maslahatlaryny berdi. Soňky ýyllarda paýtagtymyzyň günorta künjeginde dürli maksatly desgalar toplumy gurlup ulanmaga berildi. Olaryň şäheriň binagärlik keşbi bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmegine döwlet derejesinde ähmiýet berilýär.

Bu barada aýtmak bilen, Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň gözel ýerinde ýerleşýän Bitaraplyk binasynyň töweregindäki desgalaryň gurluşygynyň we bezeg işleriniň bu mukaddes künjegiň derejesine laýyklykda ýerine ýetirilmelidigini belledi. BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli kararnamalary arkaly hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesi üç gezek ykrar edilen ýurdumyzda şanly senäniň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak dabaralar häzirki döwrüň ruhuna we milli toý dessurlaryna kybap derejede ýaýbaňlandyrylmalydyr.

Milli Liderimiz türkmen ilinde “Gelen — döwlet”, “Myhman ataňdan uly” ýaly paýhasly jümleleriň döredilendigini we Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guraljak dabaralara BMG-ä agza ýurtlaryň döwlet we hökümet Baştutanlarynyň, wekilçilikli toparlarynyň gatnaşmagynyň meýilleşdirilýändigini belledi. Şunda myhmanlaryň türkmen halkynyň milli däpleriniň esasynda garşylanylmagyna, olara ýokary derejeli hyzmatlaryň hödürlenilmegine zerur üns berilmelidir.

Şol bir wagtyň özünde, bu ýerde gül goýmak çäresi bilen başlanjak dabaralaryň guramaçylyk ýagdaýy halkara derejede ykrar edilen kadalara laýyk gelmelidir. Gahryman Arkadagymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Bitaraplyk muzeýinde ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň taryhyna, BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýörite kararnamalary bilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň üç gezek ykrar edilmegine degişli maglumatlara, resminamalara möhüm orun berilmelidigini aýtdy we bu babatda özüniň öwüt-nesihatlaryny berdi.

Milli Liderimiz bu ýerden şäheriň Bitarap Türkmenistan we Çandybil şaýollarynyň aýlawly çatrygynyň ýanyna geldi. Häzirki döwürde bu ýerde döwrebaplaşdyryş işleri batly depginlerde alnyp barylýar. Bu ýerde ýaýbaňlandyrylan işler we häzirki döwürde onuň depginlerini ýokarlandyrmak ugrunda amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berildi.

Bellenilişi ýaly, häzirki döwürde ýurdumyzyň dürli künjekleriniň we paýtagtymyzyň ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmegi, aýratyn-da, köp zolakly ýollaryň gurluşyklarynyň ýokary hilli bolmagy ugrunda zerur tagallalar edilýär. Şu günler paýtagtymyzyň Bitaraplyk binasyna barýan şaýoluň aýlawly çatrygynyň çäginde degişli nyşanlaryň ýerleşdirilmegine, onuň bezeg aýratynlyklaryna we yşyklandyryş ulgamyna toplumlaýyn esasda çemeleşilýär.

Gahryman Arkadagymyz aýlawly ýoluň bezeg aýratynlyklarynyň onuň ähmiýetine laýyk gelmelidigine ünsi çekip, bu ýerde türkmen Bitaraplygyna degişli nyşanlaryň, BMG-ä agza ýurtlaryň Döwlet baýdaklarynyň hem-de Türkmenistanyň Döwlet tugunyň we BMG-niň baýdagynyň oýlanyşykly ýerleşdirilmelidigini aýtdy.

Bu künjegiň taryhy ähmiýeti bolan mukaddes ýere öwrülýändigini nazara almak bilen, dünýä ýurtlarynyň Döwlet baýdaklarynyň we Türkmenistanyň hem-de BMG-niň baýdaklarynyň ýerleşdirilmeginiň we beýleki syýasy gymmatlyklaryň döredilmeginiň bu ýerleriň derejesini we ähmiýetini belende göterýändigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz bu ajaýyp meýdançada Hormat garawulynyň esgerleriniň nobatçylygynyň ýola goýulmagy bilen baglanyşykly meseleler boýunça degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk maslahatlaryny berdi.

Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzyň durmuşynda syýasy ähmiýeti bolan halkara çäreleri guramaçylykly geçirmek we dabaranyň maksatnamasyny taýýarlamak babatda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Diwanynyň Iş dolandyryjysy R.Bazarowa hem-de Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa degişli maslahatlary berdi. Taýýarlanylan teklipleri Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň makullan halatynda degişli taýýarlyk işlerine girişilmelidir.

Şunda ýurdumyzda geçirilýän dabaralara we halkara maslahata gatnaşýan myhmanlaryň ähli çärelere işjeň gatnaşmagyny üpjün etmek meselelerine hemmetaraplaýyn esasda çemeleşilmelidigini belläp, Gahryman Arkadagymyz bu işleriň ýokary guramaçylyk derejesini ýola goýmak babatda bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyna ünsi çekdi.

Şol bir wagtyň özünde, halkymyzyň asyrlaryň dowamynda döreden ynsanperwerlik ýörelgelerini, parahatçylyk söýüjilikli gatnaşyklary esasy ugur edinýän ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň derejesiniň aýdyň nyşany bolan kaşaň binanyň döwrebaplaşdyrylmagynda häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary ulanylmalydyr. Binanyň reňk sazlaşygynda ýurdumyzyň bitaraplyk ýörelgeleriniň baş mazmuny we BMG-niň degişli nyşanlary öz beýanyny tapmalydyr.

Soňra Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň çäginde ählihalk bag ekmek dabarasynyň geçiriljek ýerine geldi. Bu ýerde köpçülikleýin bag nahallaryny oturtmagyň güýzki möwsümi geçiriler. Şu mynasybetli bu ýerde ekiljek türkmen arçalarynyň nahallary taýýarlanyldy.

Ýurdumyzyň Bitaraplyk baýramyny mynasyp derejede guramak we dabaralary guramaçylykly geçirmek bilen bir hatarda, ählihalk bag ekmek dabarasynyň talabalaýyk guralmalydygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz her ýylda geçirilmegi asylly däbe öwrülen bu çärä şäher ilatynyň işjeň gatnaşmagyny üpjün etmek babatda öwüt-nesihatlaryny berdi.

BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýörite kararnamalary bilen hemişelik Bitaraplyk derejesi üç gezek ykrar edilen ýurdumyzyň ähli düzümlerinde şanly senäni guramaçylykly geçirmek boýunça taýýarlyk işlerine giň gerim berilmelidir. Şunuň bilen baglylykda, meýilleşdirilen ähli çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek boýunça bilelikdäki tagallalar ýaýbaňlandyrylmalydyr.

Bitaraplyk baýramy mynasybetli geçiriljek duşuşyklar, halkara derejedäki maslahatlar we medeni-köpçülikleýin çäreler häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede guralmalydyr. Aýratyn-da, şäheriň ekologiýa derejesine zerur üns berilmelidir. Saýaly bag nahallary ekilende, milli bagbançylyk ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesi utgaşdyrylmalydyr.

Häzirki döwürde paýtagtymyzy hemmetaraplaýyn ösdürmegiň we şäheriň binagärlik keşbini kämilleşdirmegiň çäklerinde alnyp barylýan işleriň depginlerini ýokarlandyrmagyň zerurdygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz şäherde arassaçylyk we abadanlaşdyryş işleriniň yzygiderli alnyp barylmagynyň möhüm wezipe bolup durýandygyny aýtdy.

Şeýle hem Milli Liderimiz, hemişe bolşy ýaly, baýramçylyk günlerinde tertip-düzgüniň berk berjaý edilmeginiň, ulaglaryň sazlaşykly hereketiniň ýola goýulmagynyň möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendigini belläp, bu ugra degişli düzümleriň sazlaşykly hereketiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi.

Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň taryhy ähmiýeti bolan mukaddes künjeginde ýaýbaňlandyryljak baýramçylyk dabaralarynda Türkmenistanyň öňe sürýän başlangyçlarynyň halkara giňişlikde ykrar edilýändigini aňladýan wakalaryň, BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýurdumyzyň teklibi boýunça kabul edýän çözgütleriniň öz beýanyny tapmalydygyny belledi we bu babatda degişli öwüt-nesihatlaryny berdi.

Milli Liderimiz hemmeleri BMG-niň döredilmeginiň 80 ýyllygy bilen ýene bir gezek gutlady we Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça ýaýbaňlandyrylan taýýarlyk işlerinde hem-de öňde goýlan möhüm wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Prezident Serjio Mattarellanyň arasynda gepleşikler geçirildi

Aşgabat — Rim, 24-nji oktýabr (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Italiýa Respublikasyna resmi sapar bilen ugrady. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar.

Türkmenistan bilen Italiýa Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklar gözbaşyny asyrlaryň jümmüşinden alýan we geljege ynamly garaýan üstünlikli hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysaly bolup durýar. 1992-nji ýylda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlan pursadyndan bäri ýurtlarymyz özara hormat goýmak ýörelgeleri esasynda köpugurly hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýärler.

Türkmen hem-de italýan halklarynyň gatnaşyklarynyň gadymy kökleri bardyr. Beýik Ýüpek ýoly antiki döwürde Türkmenistanyň çäginde ýerleşen Parfiýa imperiýasyny Rim imperiýasy bilen baglanyşdyrypdyr. Marko Polo ýaly meşhur italýan syýahatçylary hem-de söwdagärleri öz eserlerinde türkmen topragy, medeniýeti, däp-dessurlary, meşhur ahalteke atlary we türkmen halylary barada maglumatlary galdyrypdyrlar. Şeýlelikde, häzirki wagtda ikitaraplaýyn gatnaşyklar baý taryhy binýada esaslanýar.

Türkmenistan bilen Italiýanyň arasyndaky syýasy dialog ýokary netijeliligi bilen tapawutlanýar. Ýokary derejedäki yzygiderli gatnaşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyga kuwwatly itergi berýär. 2009-njy, 2015-nji we 2019-njy ýyllarda Gahryman Arkadagymyzyň Italiýa Respublikasyna amala aşyran saparlary, 2014-nji ýylda Italiýanyň Premýer-ministriniň Türkmenistana sapary täze taryhy eýýamda türkmen-italýan gatnaşyklarynyň berk binýadyny goýdy.

Abraýly halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerindäki hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýär. Italiýa Türkmenistanyň energetika howpsuzlygy, durnukly ulag, daşky gurşawy goramak hem-de parahatçylyk we ynanyşmak meseleleri boýunça BMG-de öňe sürýän köp kararnamalarynyň awtordaşy bolup çykyş edýär. Munuň özi ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça iki ýurduň garaýyşlarynyň gabat gelýändigine ýa-da ýakyndygyna şaýatlyk edýär. Parahatçylygy we durnukly ösüşi pugtalandyrmaga gönükdirilen başlangyçlaryň özara goldanylmagy Türkmenistanyň hem-de Italiýanyň netijeli halkara hukuga ygrarlydyklaryny görkezýär.

“Merkezi Aziýa — Italiýa” formaty özara gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin netijeli platforma bolup durýar. Hormatly Prezidentimiziň bu formatyň sammitine gatnaşmagy ýurdumyzyň Ýewropada esasy hyzmatdaşlaryň biri hökmünde Italiýa möhüm ähmiýet berýändigine şaýatlyk edýär. Hyzmatdaşlygyň mümkinçilikleriniň köptaraplaýyn formatda ara alnyp maslahatlaşylmagy Merkezi Aziýa ýurtlarynyň energetika, ulag we infrastruktura ýaly ulgamlarda mümkinçiliklerini has netijeli durmuşa geçirmäge we ykdysadyýetiň pudaklaryna öňdebaryjy italýan tehnologiýalaryny hem-de maýa goýumlaryny çekmäge ýardam berýär.

Italiýa Türkmenistanyň Ýewropa Bileleşigindäki iň iri söwda hyzmatdaşlarynyň biridir. Ykdysady hyzmatdaşlyk köpugurly häsiýete eýe bolup, özara haryt dolanyşygynyň ýylsaýyn depginli ösüşi bilen tapawutlanýar.

Italýan kompaniýalary öz tejribelerini hem-de ýokary tehnologiýalary ulanyp, ýurdumyzyň energetika ulgamyndaky iri taslamalara işjeň gatnaşýarlar. Tebigy baýlyklaryň ägirt uly gorlaryna eýe bolan Türkmenistan energiýa serişdeleriniň iberilýän ugurlaryny diwersifikasiýalaşdyrmak we ýokary önümçilik standartlaryny ornaşdyrmak meselelerinde Italiýa ygtybarly hyzmatdaş hökmünde garaýar.

Medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyk ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Ýurtlarymyz birek-biregiň özboluşly baý taryhyny hem-de medeni mirasyny öwrenmäge gyzyklanma bildirýärler. Arheologiýa ulgamyndaky hyzmatdaşlyk iň netijeli ugurlaryň biri bolup durýar. Italýan professorlary hem-de arheologlary köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistanyň çägindäki taryhy ýerlerde gazuw-agtaryş işlerine işjeň gatnaşyp gelýärler. Bu hyzmatdaşlygyň netijesinde edilen açyşlar dünýä ylmyna saldamly goşant goşup, Türkmenistanyň taryhyny we onuň dünýä siwilizasiýalary bilen gatnaşyklaryny has çuňňur öwrenmäge mümkinçilik berýär.

Häzirki wagtda türkmen-italýan gatnaşyklary durnukly we hemmetaraplaýyn ösüşiň ýolunda bolup, syýasy dialogy pugtalandyrmaga, söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmäge hem-de medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmaga gönükdirilendir.

…Birnäçe sagatdan soňra, döwlet Baştutanymyzyň uçary Italiýanyň Fýumiçino “Leonardo Da Winçi” halkara howa menziline gelip gondy. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Italiýa Respublikasynyň resmi adamlary, şeýle hem ýurdumyzyň resmi wekiliýetiniň agzalary mähirli garşyladylar.

Haly düşelen ýodajygyň iki tarapynda Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldi. Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, döwlet Baştutanymyza gül desseleri gowşuryldy.

Rime saparynyň çäklerinde döwlet Baştutanymyz “Altare della Patria” ýadygärlik binasynda näbelli esgeriň guburyna gül goýdy.

Ýadygärlik binasynyň öňünde döwlet Baştutanymyzy Italiýa Respublikasynyň goranmak ministri Gwido Krozetto we beýleki resmi adamlar mähirli garşyladylar.

Goranmak ministrliginiň serkerdesi Türkmenistanyň Prezidentini garşylamak dabarasynyň başlanýandygyny yglan edýär.

Iki ýurduň Döwlet senalary ýaňlanýar.

Goranmak ministrliginiň serkerdesi Türkmenistanyň Prezidentiniň sapary mynasybetli harby nyzama düzülendigi barada hasabat berýär.

Hormatly Prezidentimiz Italiýanyň Döwlet baýdagyny sarpalaýar.

Soňra döwlet Baştutanymyz “Altare della Patria” ýadygärlik binasynda näbelli esgeriň guburyna gül çemenini goýdy.

Soňra dostlukly ýurduň goranmak ministri döwlet Baştutanymyzy dabara gatnaşýan Italiýanyň ýokary derejeli harby wekiliýeti bilen tanyşdyrdy.

Dabaranyň ahyrynda iki ýurduň Döwlet senalary ýaňlandy.

Döwlet Baştutanymyz Italiýanyň goranmak ministri Gwido Krozetto bilen hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.

Hormatly Prezidentimiziň Italiýanyň azatlygy we garaşsyzlygy üçin janyny gurban eden gahrymanlary sarpalamagy Türkmenistanyň halkynyň dostlukly ýurduň taryhyna we milli gymmatlyklaryna çuňňur hormatynyň aýdyň beýany boldy.

Şeýle hem şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Italiýanyň Prezidenti Serjio Mattarella bilen duşuşdy.

Duşuşygyň öňüsyrasynda Italiýa Respublikasynyň Prezidentiniň “Kwirinale” köşgünde döwlet Baştutanymyzy resmi garşylamak dabarasy boldy.

“Kwirinale” köşgüniň howlusynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Italiýanyň Prezidenti Serjio Mattarella mähirli garşylady.

Hormat garawulynyň serkerdesi Türkmenistanyň Prezidentini resmi garşylamak dabarasynyň başlanýandygyny yglan edýär.

Iki ýurduň Döwlet senalary ýaňlandy.

Soňra Hormat garawulynyň serkerdesi Türkmenistanyň Prezidentiniň Italiýa Respublikasyna resmi sapar bilen gelmegi mynasybetli Hormat garawulynyň nyzama düzülendigi barada hasabat berýär.

Döwlet Baştutanlary Hormat garawulynyň hatarynyň başynda duran Italiýa Respublikasynyň Döwlet baýdagyny sarpalaýarlar.

Soňra döwlet Baştutanlary bilelikde köşgüň içine girýärler we iki ýurduň wekiliýet agzalary bilen tanyşýarlar.

Türkmenistanyň hem-de Italiýanyň resmi wekiliýetleriniň agzalary bilen tanyşlykdan soňra, iki ýurduň döwlet Baştutanlary bilelikde resmi surata düşdüler.

Resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Italiýa Respublikasynyň Prezidenti Serjio Mattarellanyň arasynda ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Prezident Serjio Mattarella belent mertebeli türkmen myhmanyny mähirli mübärekläp, Türkmenistan bilen özara hormat goýmak ýörelgelerine esaslanýan netijeli hyzmatdaşlyga Italiýada ýokary baha berilýändigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz Italiýa resmi sapar bilen gelmäge çakylyk hem-de myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirip, Italiýa Respublikasynyň Prezidenti bilen şu duşuşygynyň türkmen-italýan hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmäge saldamly goşant goşjakdygyna ynam bildirdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz pursatdan peýdalanyp, Prezident Serjio Mattarella türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň iberen mähirli salamyny ýetirdi hem-de Gahryman Arkadagymyzyň döwlet Baştutany hökmünde Italiýa amala aşyran resmi saparlaryny we onuň dowamynda Serjio Mattarella bilen geçiren duşuşyklaryny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýtdy.

Dostlukly ýurduň Prezidenti hoşniýetli sözler üçin hoşallyk bildirip, Gahryman Arkadagymyza iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de iki ýurduň bähbitlerine laýyk gelýän döwletara dialogyň ýokary derejesini belledi.

Döwlet Baştutanymyz ýurtlarymyzyň halkara derejede hem üstünlikli hyzmatdaşlyk edip, parahatçylyga, dialoga we durnukly ösüşe ygrarlylygy görkezýändigini belledi hem-de BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalary bilen üç gezek ykrar edilen Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygyny yzygiderli goldaýandygy üçin Italiýa minnetdarlyk bildirdi.

— Biz Italiýa Respublikasynyň Türkmenistan bilen ýakyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge ygrarlydygyna ýokary baha berýäris. Biz hem, öz gezegimizde, Italiýa bilen hyzmatdaşlygymyzy ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn formatlarda giňeltmäge gyzyklanma bildirýäris — diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň aprel aýynda geçirilen birinji «Merkezi Aziýa — Italiýa» sammitiniň ähmiýetini belledi.

Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimiz şu ýyl Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygyny belleýändigini we bu waka mynasybetli 12-nji dekabrda Aşgabatda halkara forumyň geçiriljekdigini aýdyp, Prezident Serjio Mattarellany foruma gatnaşmaga çagyrdy.

Dostlukly ýurduň Prezidenti çakylyk üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň sebitde durnuklylygy we parahatçylygy pugtalandyrmakda eýeleýän möhüm ornuna Italiýada ýokary baha berilýändigini belledi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Prezident Serjio Mattarella Türkmenistanyň hem-de Italiýanyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ugurlaryň giň toplumy boýunça mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, birek-birege we iki ýurduň dostlukly halklaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Hormatly Prezidentimiziň Italiýa Respublikasyna resmi sapary dowam edýär.