Habarlar
Türkmenistanyň Prezidenti iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 24-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işler bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi T.Nurmyradowa söz berildi. Ol welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler bugdaý ekilen meýdanlarda möwsümleýin ideg işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamak hem-de şu ýyl gowaçanyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, tekizleýiş, geriş çekmek işleri alnyp barylýar. Pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak, talabalaýyk saklamak boýunça degişli işler dowam etdirilýär. Welaýatda ýazlyk ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ekişini agrotehniki kadalara laýyklykda geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl sebitde açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda alnyp barylýan agrotehniki çäreleriň, hususan-da, bugdaýa ideg etmek, gowaça ekişine taýýarlyk görmek işleriniň ýokary hilli, öz wagtynda geçirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi we degişli tabşyryklary berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalarda bellenen wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň zerurdygyny belläp, häkime bu ugurda welaýatda alnyp barylýan işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda dowam edýän oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, bugdaý ekilen meýdanlarda möwsümleýin ideg işleri geçirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlary, pagtaçy babadaýhanlar üçin welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumyny ekiş möwsümine taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny möwsüme taýýarlamak, olaryň ekişini bellenen möhletlerde tamamlamak üçin zerur çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalygynda dowam edýän möwsümleýin işleriň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we bu babatda anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalaryň çäklerinde welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli, öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Daşoguz welaýatynyň häkimi D.Babaýew welaýatdaky möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, häzirki wagtda sebitiň ak ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam etdirilýär. Gowaça ekişine taýýarlyk işleri, hususan-da, meýdanlarda tekizleýiş, çil çekmek, ýuwuş suwuny tutmak, pagta öndürijiler üçin welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň ilaty ýurdumyzda öndürilýän ýeralma, gök-bakja önümleri bilen bolelin üpjün etmek barada berýän tabşyryklaryndan ugur alnyp, sebitde bu ekinleriň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak babatda zerur çäreler görülýär. Şeýle-de häkim “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna”, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we bugdaýa ideg işleriniň, ýazky ekişe taýýarlyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl üçin meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli alnyp barylmagyny gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi M.Annanepesow sebitde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň oba hojalygyny toplumlaýyn esasda ösdürmek babatda öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, häzirki wagtda welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlarda tekizleýiş, çil we geriş çekmek, ýuwuş suwuny tutmak, pagta öndürijiler üçin ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak işleri geçirilýär. Ýazlyk ýeralmanyň, soganyň ekişini bellenen möhletlerde tamamlamak boýunça zerur çäreler görülýär. Şeýle-de häkim “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna”, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işlerini talabalaýyk geçirmäge toplumlaýyn esasda çemeleşmegiň zerurdygyny belledi we häkime anyk görkezmeleri berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça kabul edilen maksatnamalarda göz öňünde tutulan wezipeleriň möhüm ähmiýetine ünsi çekip, welaýatda bu babatda alnyp barylýan işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow sebitde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler welaýatyň ak ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri, hususan-da, mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Gowaça ekişine taýýarlyk işleriniň çäklerinde ekerançylyk meýdanlarynda tekizleýiş, geriş çekmek, pagta öndürijiler üçin welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak işleri ýerine ýetirilýär. Ýazlyk ýeralmanyň, gök ekinleriň ekişini öz wagtynda we ýokary hilli geçirmek, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak babatda zerur çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna» laýyklykda, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, agrotehniki kadalaryň gyşarnyksyz berjaý edilmeginiň oba hojalyk ekinlerinden ýokary hasyl almagyň esasy şertidigini belledi we häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, welaýatda şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu ýyl Diýarymyzda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň talaplaryny berjaý etmek arkaly ideg işleri ýerine ýetirilýär. Welaýatlaryň gowaça ekiljek meýdanlarynda tekizleýiş, geriş, çil çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Gowaça ekişine guramaçylykly girişmek maksady bilen, pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk gowaça çigidini taýýarlamak, olary ekiş möwsümine çenli talabalaýyk saklamak boýunça zerur çäreler görülýär. Ýurdumyzda gök-bakja ekinleriniň öndürilýän möçberini artdyrmak, azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak boýunça öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, sebitlerde ýazlyk gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak, ýeralmanyň, gök ekinleriň ekişini geçirmek boýunça degişli işler dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alyp barmagyň ekinlerden ýokary hasyl almak bilen birlikde, ýer, suw serişdelerinden netijeli peýdalanmaga hem ýardam berýändigini belledi we wise-premýere bu ugurdaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, gowaça ekişine taýýarlyk işlerine ünsi çekdi we welaýatlaryň gowaça ekiljek meýdanlarynda tekizleýiş, çil, geriş çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleriniň geçirilişini berk gözegçilikde saklamagy, ekiş möwsümine çenli pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek boýunça ähli zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk geçirilmegini üpjün etmek, ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ýazky ekişine tohumlary we ýerleri talabalaýyk taýýarlap, ekişiň depginini has-da güýçlendirmek, pagta we bugdaý öndürijiler bilen hyzmat ediji edara-kärhanalaryň arasynda ýerine ýetirilen işler üçin hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmek babatda degişli görkezmeleri berdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatlarda şu ýylda meýilleşdirilen işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegi üçin zerur çäreleri görmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

25.02.2025
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy

Arkadag şäheri, 22-nji fewral (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “akylly” şäher konsepsiýasy esasynda bina edilen we milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşdyrylan künjegi bolan Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyrdy. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz şäheriň çäklerinde gurulmagy meýilleşdirilýän desgalaryň şekil taslamalary bilen tanyşdy, degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi we şäheriň aragatnaşyk düzüminiň döwrebap derejede kämilleşdirilmegine ak patasyny berdi.

Milli Liderimiziň başlangyjyndan we yzygiderli tagallasyndan binýat bolan täze şäher ösüşiň belentliklerine tarap ynamly gadam urýar. Ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda bolşy ýaly, Arkadag şäheriniň gurluşyk senagatynda amala aşyrylýan işler hem häzirki döwrüň talabyna doly laýyk gelýär.

Gahryman Arkadagymyz ir bilen täze şähere geldi. Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow we Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa şäheriň çäklerinde alnyp barylýan işler we gurulmagy meýilleşdirilýän desgalaryň enjamlaşdyrylyşy, seýilgäh zolaklarynda oturdyljak oturgyçlaryň we beýleki serişdeleriň görnüşleri barada hasabat berdiler.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýerde gurulmagy meýilleşdirilýän seýilgähde oturdyljak oturgyçlaryň görnüşlerini synlap, olaryň oňaýlylyk babatda häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmelidigini belledi hem-de seýilgäh merkeziniň çäginde ýerleşdiriljek desgalaryň, ekiljek baglaryň, suw çüwdürimleriniň bir bitewi sazlaşygy emele getirmelidigini, seýilgähiň çagalar üçin ýakymly ýatlamalary bagyşlajak keşbe eýe bolmalydygyny aýtdy. Soňra Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyz şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina edilmegi meýilleşdirilýän durmuş maksatly desgalaryň taýýarlanan şekil taslamalary, olaryň bezeg işlerine degişli serişdeleriň görnüşleri bilen tanyşdy.

Milli Liderimiz görkezilýän şekil taslamalaryny, aýratyn-da, Halkara ahalteke atçylyk sport toplumynyň daşky germewinde oturdyljak mermerleriň görnüşlerini synlady hem-de olaryň bezeg babatda bu künjegiň tebigy aýratynlyklary bilen sazlaşmalydygyna ünsi çekdi. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz “Ak han” şaýolundan “Taýçanak” aýlawly çatrygyna çenli aralykda ýol ýakalaryna ekilmegi meýilleşdirilýän bag nahallarynyň görnüşleri bilen tanyşdy. Şunda bu künjekde ekiljek baglaryň ýerli toprak-howa şertlerine laýyk gelmeginiň, ýol ugrunda ýerleşdiriljek duralgalaryň täzeçil tehnologiýalar esasynda enjamlaşdyrylmagynyň möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendigi bellenildi.

Täze şäheriň çäginde dörediljek medeni-dynç alyş merkeziniň ähli çäklerinde desgalaryň bina edilmegine milli ýörelgelere laýyklykda çemeleşilmelidir. Şunda merkeziň daşky we içki bezeg işlerine, onuň çägindäki baglaryň görnüşlerine, merkeziň suw akabasynyň gurluşyna degişli işleriň döwrüň talaplaryna laýyk ýola goýulmagyna zerur üns berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde merkeziň çäginde türkmen milli oýunlaryny guramak üçin ýörite ýerleriň bölünip berilmelidigi, ol ýerlerde aşyk, çilik, düzzüm, aýterek-günterek ýaly milli oýunlary guramak üçin zerur şertleriň döredilmelidigi nygtaldy. Halkymyzyň taryhyň dowamynda döreden bu oýunlary ýaş nesilleriň aňyny, olaryň agzybirlik baradaky düşünjelerini ösdürmekde terbiýeçilik ähmiýetine eýedir. Şunuň bilen baglylykda, binalaryň we desgalaryň uzak möhletleýinlik talaplaryna, ýokary hil derejesine laýyk gelmegi, olaryň bellenilen möhletlerde ulanmaga berilmegi, häzirki zaman talabyna laýyk derejede enjamlaşdyrylmagy wajypdyr diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi we bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň we Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowanyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

D.Orazow häzirki döwürde şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, gurulmagy meýilleşdirilýän desgalaryň ýerleşjek ýerlerini kesgitlemek, gurluşyk işlerine guramaçylykly girişmek boýunça edilýän tagallalar barada hasabat berdi. Hasabatyň çäklerinde lukmançylyk klasterine degişli önümçilik toplumlarynyň gurluşyklarynyň ýagdaýy hakynda giňişleýin maglumat berildi.

Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyz önümçilik maksatly binalaryň gurluşyklarynda ýokary hil derejesiniň üpjün edilmeginiň we desgalaryň bellenilen möhletlerde tamamlanmagynyň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi. Şunda ýerli çig mal serişdeleriniň netijeli ulanylmagyna, gurluşyklarda häzirki zamanyň ösen tejribesine esaslanylmagyna zerur ähmiýet berilmelidir. Gurluşyga degişli hiç bir ugur ünsden düşürilmeli däldir. Şoňa görä, Halk Maslahatynyň Başlygy şäheriň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işleriň depginini ýokarlandyrmak babatda birnäçe tabşyryklary berdi. Aýratyn-da, Arkadag şäheriniň lukmançylyk klasterine degişli desgalaryň gurluşygy, olaryň enjamlaşdyrylyşy bilen baglanyşykly meseleler yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydyr.

Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa şäheriň döwrebap ýaşaýyş jaýlaryna ilaty göçürip getirmek işleri bilen bir hatarda, bu ýerde milli senenamamyzda möhüm orny eýeleýän şanly seneleri mynasyp garşylamak we olaryň hormatyna medeni-köpçülikleýin çäreleri guramak boýunça görülýän taýýarlyk işleri barada-da hasabat berdi. Häkim Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde Halkara zenanlar güni mynasybetli ýurdumyzyň gelin-gyzlaryna baýramçylyk sowgady hökmünde pul sowgatlaryny gowşurmak hakynda degişli resminama gol çekendigi üçin Arkadagly Gahryman Serdarymyza täze şäheriň ähli gelin-gyzlarynyň adyndan hoşallyk bildirdi. Şeýle hem ol bu şanly sene mynasybetli köp çagaly maşgalalara ähli amatlyklary özünde jemleýän döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň açarlarynyň gowşuryljakdygyny aýtdy. G.Mämmedowa hasabatyň çäklerinde şäheriň ýaşaýjylaryndan we jemgyýetçilik guramalarynyň wekillerinden gelip gowşan köp sanly haýyşlary nazara alyp, “Polatly” binasyndan “Taýçanak” halkalaýyn aýlawly çatrygyna çenli aralyga uzaýan ýoly ussat seýis Aba Annaýew şaýoly diýip atlandyrmak baradaky teklibi beýan etdi.

Gahryman Arkadagymyz “akylly” şäherde baýramçylyk dabaralarynyň häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede ýaýbaňlandyrylmalydygyny belledi. Guralýan medeni-köpçülikleýin çärelerde halkymyzyň bagtyýar durmuşy, ýurdumyzyň ähli ugurlar boýunça ýeten sepgitleri öz beýanyny tapmalydyr. Milli Liderimiz şäheriň “Polatly” binasyndan “Taýçanak” binasyna çenli bolan aralykdaky ýoluň hem-de “Taýçanak” binasynyň açylyş dabaralaryna hemmetaraplaýyn taýýarlyk görülmelidigini, bu ýola Aba Annaýewiň adyny dakmak baradaky teklibiň Halk Maslahatynyň garamagyna hödürlenmelidigini aýtdy.

Soňra Milli Liderimiz Arkadag şäheriniň Aragatnaşyk müdirligine geldi. Bu ýerde Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew müdirligiň işine häzirki zamanyň sanly tehnologiýalaryny ornaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi.

Ilki bilen, Arkadag şäheriniň demir ýol we awtomobil menzilleriniň şekil taslamalary görkezildi. Bellenilişi ýaly, demir ýol menzili häzirki zamanyň talaplaryna, dünýäniň ösen tejribelerine esaslanyp bina ediler. Şunda toplumyň ähli ulgamyny dolandyrmak, onuň işine gözegçilik etmek täzeçil tehnologiýalar esasynda amala aşyrylar. Şeýle hem Arkadag şäheriniň täze awtomobil menziliniň binalarynyň gurluşygy, onuň daşky we içki bezeg işleri häzirki zaman binagärlik talaplaryna laýyklykda alnyp barlar. Şol bir wagtyň özünde toplumyň merkezi binasynyň özboluşly görnüşe eýe bolmagyna, onuň bezeg aýratynlyklaryna, ýolagçylar üçin amatly şertleriň döredilmegine zerur üns berler.

Hasabatyň çäklerinde Arkadag şäheriniň demir ýol we awtomobil menzillerinde oturdyljak Gün panelleri barada aýdyldy. Gün panelleri Aziýanyň ösüş bankynyň grant serişdeleriniň hasabyna gurlar. Täze tehnologiýalary ornaşdyrmak işleri “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň hünärmenleri bilen bilelikde alnyp barlar. Bellenilişi ýaly, Gün panelleri menzilleriň dolandyryş düzümlerini we yşyklandyryş ulgamyny zerur bolan elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün eder.

Hormatly Arkadagymyz binalaryň gurluşygynda, olaryň bezeg işlerinde häzirki zamanyň ösen tejribesi bilen milli binagärlik ýörelgeleriniň utgaşdyrylmalydygyny nygtady. Şunda gurluşygyň ýokary hil derejesiniň üpjün edilmegine, gurluşyk serişdeleriniň berkligine, uzak möhletleýinligine möhüm ähmiýet berilmelidir. Binalaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylmagy, olarda ekologik talaplaryň berk berjaý edilmegi wajyp wezipe hökmünde kesgitlenendir. Milli Liderimiz binalarda oturdyljak Gün panelleriniň derejesine, olaryň häzirki zaman talaplaryna laýyk gelmegine we ýokary kuwwatlylyga eýe bolmagyna möhüm ähmiýet berilmelidigine, şunda ylmyň gazananlarynyň, dünýäniň ösen tejribesiniň esasy ugur edinilmelidigine ünsi çekdi. Ähli ugurlarda bolşy ýaly, ulag-aragatnaşyk pudagynda-da döwür bilen aýakdaş bolmak häzirki zamanyň derwaýys talabydyr.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory Gahryman Arkadagymyzdan Arkadag şäherinde synag görnüşinde gurnalan 4G+ ýokary tizlikli internet ulgamyny işe goýbermäge ak pata bermegini haýyş etdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy 4G+ internet tehnologiýasynyň işine ak pata berdi. Şeýle hem bu ýerde Gahryman Arkadagymyza ilkinji gezek Arkadag şäherinde ornaşdyryljak 5G tehnologiýasynyň aýratynlyklary, onuň gurşap alýan çägi we bu tehnologiýanyň degişli düzümlerdir pudaklar üçin ähmiýeti barada hasabat berildi. Hormatly Prezidentimiziň Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisinde döwrebap 5G tehnologiýasynyň mümkinçiliklerini öwrenip, ony “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň düzümleriniň işine ornaşdyrmak boýunça beren tabşyrygyna laýyklykda, bu tehnologiýany Arkadag şäherinde işe goýbermäge taýýarlyk görlendigi aýdyldy.

Häzirki wagtda “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan degişli işler geçirildi. Şunda 5G tehnologiýasyny bu ýerde synag görnüşinde goýbermek üçin Hytaý Halk Respublikasynyň “Huawei” kompaniýasyndan birnäçe binýatly aragatnaşyk bekediniň gelip gowşandygy habar berildi. 5G tehnologiýasynyň maglumat geçirijiligi ýokary bolup, ol ygtybarly we durnukly birikmeleri üpjün edýär. Bu innowasion tehnologiýada bir inedördül kilometr meýdançada ýüz müňlerçe enjamy birikdirip, sazlaşykly işletmek mümkinçiligi bar. Şeýle-de hasabatyň dowamynda täze şäheriň “akylly” şäher we “akylly” öý ulgamlarynyň, önümçilik toplumlarynyň, saglygy goraýyş, bilim, senagat we oba hojalyk pudaklarynyň işini sanly ulgam arkaly dolandyrmakda 5G tehnologiýasynyň mümkinçilikleriniň artykmaçlyklaryna üns çekildi. Arkadag şäherinde degişli ýokary tizlikli internet ulgamynyň ornaşdyrylmagy bilen, onuň ähli künjegini 5G tehnologiýasy gurşap alar. Bu bolsa dürli ugurlar boýunça amala aşyrylýan işleriň sazlaşykly we dürs ýerine ýetirilmegini şertlendirer.

5G tehnologiýasynyň «TürkmenÄlem 52oE» emeli aragatnaşyk hemrasynyň mümkinçilikleri esasynda işlemegi ýygylyk zolagynyň işiniň degişli derejede alnyp barylmagyny üpjün eder. Bellenilişi ýaly, bu ýerde ýakyn wagtda 5G tehnologiýasynyň işi ýola goýlar. Şoňa görä, Gahryman Arkadagymyz bu babatda öz maslahatlaryny we degişli tabşyryklary berdi.

Soňra “Türkmenaragatnaşyk” agentliginiň 5G tehnologiýasynyň işini dolulygyna beýan edýän wideofilm görkezildi. Onda täze tehnologiýanyň aýratynlyklary, onuň gözegçilik, gorag we dolandyryş ulgamlarynyň işi, bu tehnologiýanyň ornaşdyrylmagy meýilleşdirilýän pudaklaryň mümkinçilikleri degişli görnüşler arkaly beýan edildi.

Milli Liderimiz Arkadag şäheriniň Aragatnaşyk müdirliginiň düzümlerinde ornaşdyrylýan täze tehnologiýalaryň ähli ugurlar boýunça ähmiýetli bolmagynyň wajypdygyna ünsi çekip, bu işleri häzirki zamanyň talabyna laýyk derejede ýola goýmak, degişli hünärmenleri taýýarlamak meseleleriniň üstünlikli çözülmeginiň zerurdygyny belledi.

Gahryman Arkadagymyz öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

24.02.2025
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 21-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň durmuşyna degişli birnäçe meselelere garaldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa döwletimizi mundan beýläk-de ösdürmek, kabul edilýän maksatnamalary üstünlikli amala aşyrmak, halkymyzyň hal-ýagdaýyny yzygiderli gowulandyrmak, milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda raýatlaryň hukuklaryny goramak, kazyýet edaralarynyň işini kämilleşdirmek, awtomobil ulagy, ykdysadyýetiň käbir pudaklarynyň işiniň hukuk esaslaryny berkitmek bilen baglanyşykly hereket edýän birnäçe kanunlara üýtgetmeler we goşmaçalar girizilýär.

Daşary ýurtlar, halkara guramalar bilen gatnaşyklary ösdürmegiň çäklerinde Gwatemala Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi, şeýle hem Belarus Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi, ABŞ-nyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň syýasy meseleler boýunça geňeşçisi hem-de BMG-niň Adam hukuklary boýunça Ýokary komissarynyň müdirliginiň Adam hukuklary boýunça geňeşiniň we Şertnamalaýyn edaralaryň işini üpjün etmek boýunça departamentiniň ýolbaşçysy bilen duşuşyklar geçirildi. Mejlisiň deputatlary döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna laýyklykda gazanan üstünlikleriniň, tutuş adamzadyň bagtyýar durmuşynyň bähbidine öňe sürýän halkara başlangyçlarynyň syýasy-jemgyýetçilik ähmiýetini wagyz etmek bilen bagly geçirilýän çärelere gatnaşýarlar.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna görä kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň, hereket edýän kanunlara üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek işlerini döwrebap alyp barmagyň wajypdygyny belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow gözegçilik edýän düzümlerindäki işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, asyrlaryň dowamynda halkymyzyň maşgala gymmatlyklaryny, jemgyýetiň ahlak esaslaryny berkitmekde zenanlara uly orun degişlidir. Hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen ýurdumyzyň zenanlarynyň abadan durmuşda ýaşamaklary, ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda netijeli zähmet çekmekleri, döwrebap bilim almaklary üçin ähli şertler döredilýär. Ýurdumyzda zenan mertebesi belent tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, Halkara zenanlar güni mynasybetli ýurdumyzyň gelin-gyzlaryna Türkmenistanyň Prezidentiniň adyndan pul sowgadyny bermek boýunça ýerine ýetirilen işler barada aýdyldy hem-de döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli resminamanyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz Diýarymyzda mähriban enelerimize we zenanlarymyza uly hormat goýulýandygyny aýdyp, ýurdumyzyň aýal-gyzlaryna Halkara zenanlar güni mynasybetli pul sowgadyny bermek hakynda Buýruga gol çekdi hem-de resminamany sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz baýramçylygyň şanyna gelin-gyzlarymyza pul sowgadyny dabaraly ýagdaýda gowşurmagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow ýurdumyzyň nebitgaz toplumy üçin hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolan ýangyç-energetika pudagyny diwersifikasiýalaşdyrmak, oňa döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmak bilen bagly wezipeleri üstünlikli çözmek maksady bilen, bu ugurda hünärmenleri taýýarlamak, olaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda zerur işler durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklibi hödürledi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň işini döwrebap guramakda ýokary bilimli, halkara tejribesi bolan hünärmenleri taýýarlamagyň möhüm wezipe bolup durýandygyny belledi we bu ugurda taýýarlanan teklibi goldap, wise-premýere degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk toplumynda we welaýatlarda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda ýurdumyzyň gowaça ekiljek meýdanlarynda tekizlemek, geriş we çil çekmek, ýuwuş suwuny tutmak, pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Welaýatlaryň maldarçylyk hojalyklarynda mallary dok we ýyly gyşlatmak, owlak-guzy, köşek almak möwsümine taýýarlyk görmek boýunça zerur işler durmuşa geçirilýär. Suw serişdelerinden netijeli peýdalanmak, ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak maksady bilen, suw howdanlaryna suw toplamak, suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak işleri ýerine ýetirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny has-da berkitmegi, gowaça ekiljek meýdanlarda degişli agrotehniki işleri geçirmegi dowam etdirmegiň, pagta arassalaýjy kärhanalarda ýokary hilli gowaça tohumlaryny taýýarlamak işini talabalaýyk alyp barmagyň möhümdigini belledi. Bugdaý ekilen meýdanlarda hem ideg işlerini dowam etdirmek, maldarçylyk hojalyklarynda ýetip gelýän owlak-guzy almak möwsümine gowy taýýarlyk görmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Wise-premýer oba hojalyk pudagynda täze ylmy-barlag institutlaryny döretmek, olaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny has-da pugtalandyrmak, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny, mallaryň, guşlaryň önümliligini ýokarlandyrmak hem-de olaryň tohumçylyk işini ylmy esasda ulgamlaýyn alyp barmak boýunça durmuşa geçirilýän işler barada-da habar berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda maldarçylyk we guşçulyk pudagyny ylmy esasda ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz maldarçylyk önümlerini öndürmek, olary gaýtadan işlemek tehnologiýalaryny kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Ylmy-barlag maldarçylyk we weterinariýa institutyny döretmek hakynda Karara gol çekdi hem-de ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan ýerli çig mal serişdelerini rejeli we netijeli peýdalanmak, “Guwlyduz” kärhanasynyň işini has-da kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, konsern tarapyndan dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýan, ekologik taýdan arassa, bäsdeşlige ukyply önümleriň dürli görnüşlerini öndürmek üçin häzirki zaman tehnologiýalary ornaşdyrylan önümçilikleri ýola goýmak babatda degişli çäreler görülýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýerli çig mal serişdelerini rejeli we netijeli peýdalanmak bilen, ösen tehnologiýalar ornaşdyrylan döwrebap önümçilikleriň ýola goýulýandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň «Guwlyduz» kärhanasynyň çig mal binýadynda dürli görnüşli ýokary hilli duzlary öndürýän önümhanalary gurmak boýunça taýýarlanylan teklibi makullap, wise-premýere bu babatda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Atagulyýew dokma senagaty kärhanalaryny döwrebaplaşdyrmak, olaryň dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek babatda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi. Nygtalyşy ýaly, bu kärhanalaryň işini has-da ilerletmek, netijeliligini ýokarlandyrmak üçin zerur işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň pagta egirme hem-de nah ýüplük egriji fabrikleriniň käbiriniň guramaçylyk-hukuk görnüşini üýtgetmek boýunça degişli teklibi hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dokma senagaty pudagynyň önümçiliginiň yzygiderli döwrebaplaşdyrylýandygyny aýtdy we dokma kärhanalarynyň dolandyryş ulgamyny kämilleşdirmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek bilen bagly taýýarlanylan teklibi goldap, wise-premýere degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Seýidowa şu ýylyň mart aýynda geçiriljek esasy çäreleriň we medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyp ulanmaga berilmeginiň Tertibi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, mart aýynyň dowamynda 2025-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilmegi, hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly 30 ýyllygy, Halkara zenanlar güni we Milli bahar baýramy mynasybetli maslahatlary, döredijilik duşuşyklaryny, sergileri, wagyz-nesihat çärelerini, aýdym-sazly dabaralary geçirmek göz öňünde tutulýar. Hususan-da, Aşgabat şäheriniň “Parahat — 7” ýaşaýyş jaý toplumynda, Büzmeýin etrabynda köp gatly döwrebap ýaşaýyş jaýlarynyň, mümkinçiligi çäkli we durmuş goldawyna aýratyn mätäçlik çekýän raýatlar üçin ýaşaýyş jaýynyň açylyş dabaralaryny geçirmek göz öňünde tutulýar. Şeýle-de dürli maksatly desgalaryň açylmagy mynasybetli aýdym-sazly dabaralar guralar. Halkara zenanlar güni mynasybetli Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna eýe bolan enelere hormatly adyň nyşanynyň we şahadatnamasynyň gowşurylyş dabarasyny, bu ada mynasyp bolan, sekiz hem-de şondan köp çagany dünýä inderen we terbiýeläp ýetişdiren zenanlara ýaşaýyş jaýlarynyň açarlarynyň gowşurylyş dabarasyny, Mukamlar köşgünde baýramçylyk konsertini geçirmek göz öňünde tutulýar. 21-22-nji martda ýurdumyzda Milli bahar baýramy mynasybetli aýdym-sazly dabaralar guralar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, wise-premýere Diýarymyzda bellenilýän baýramçylyklar bilen bagly şu ýylyň mart aýynda geçiriljek esasy çäreleri giňden beýan etmek üçin zerur işleri alyp barmagy, ulanmaga berilýän medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyş dabaralaryna gowy taýýarlyk görmegi, Halkara zenanlar güni, Milli bahar baýramy mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň hünär derejesini kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, milli maksatnamalara laýyklykda, ykdysadyýetimiziň pudaklary üçin innowasion tehnologiýalardan baş çykarýan, ylmy usullary peýdalanyp, amaly taýdan ähmiýetli wezipeleri çözmäge ukyply, döredijilik başlangyçly hünärmenleri taýýarlamak babatda ulgamlaýyn işler durmuşa geçirilýär. Ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlarynyň innowasion-pedagogik tehnologiýalary peýdalanmak, ylmyň we tehnikanyň soňky gazananlaryny özleşdirmek, bilim işine ornaşdyrmak, möhüm ähmiýetli taslamalary amala aşyrmak arkaly okuw işini guramak ýaly başarnyklaryny ösdürmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklibi hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda bilim ulgamynyň yzygiderli döwrebaplaşdyrylýandygyny, bilim işgärleriniň ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly nesilleri terbiýeläp ýetişdirmekleri üçin giň mümkinçilikleriň döredilýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlarynyň hünär synagyny geçirmegiň möhüm wezipeleriň biridigini aýdyp, bu ugurda taýýarlanylan teklibi goldady hem-de wise-premýere degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Türkmenistanyň daşary ykdysady syýasatyny durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işler, bu ulgamda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça taýýarlanylan teklipler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň daşary döwletler, halkara ykdysady we maliýe guramalarydyr edaralary bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürýändigi bellenildi. Bu ugurdaky çäreler bilelikdäki taslamalary amala aşyrmaga, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmaga, hyzmatdaşlygyň maýa goýum, tehnologik, maliýe meselelerine ünsi güýçlendirmäge gönükdirilendir.

Öňde goýlan möhüm wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen, 38 ýurt bilen ikitaraplaýyn esasda ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara toparlar döredildi. 2023-2024-nji ýyllarda bu toparlaryň mejlisleriniň 35-si geçirildi. Iş geňeşleriniň mejlisleri, işewürlik we maýa goýum maslahatlary, sergilerdir ýarmarkalar yzygiderli guralýar. Ýurdumyzyň daşary ykdysady işi köptaraplaýyn görnüşde hem yzygiderli alnyp barylýar. Hususan-da, BMG-niň Söwda we ösüş boýunça konferensiýasy, Ýewropa ykdysady komissiýasy, Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasy, Merkezi Aziýanyň ykdysadyýetleri üçin Ýörite maksatnamasy (SPECA), Ykdysady hyzmatdaşlyk we ösüş guramasy, Bütindünýä Söwda Guramasy ýaly halkara düzümler bilen bilelikdäki işler durmuşa geçirilýär. Şeýle hem Türkmenistan halkara we sebitleýin maliýe edaralary — Halkara pul gaznasy, Bütindünýä banky, Ýewropanyň täzeleniş we ösüş banky, Aziýanyň ösüş banky, Yslam ösüş banky hem-de beýlekiler bilen işjeň hyzmatdaşlyk edip, gatnaşyklary pugtalandyrýar.

Türkmenistan ösen döwletleriň birnäçesiniň iri banklary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy saklaýar. Bu babatda giň gerimli ykdysady taslamalary durmuşa geçirmek boýunça bilelikdäki işler amala aşyrylýar. Şoňa görä, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmek üçin amatly esaslaryň we mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Şundan ugur alyp, Daşary işler ministrligi birnäçe resminamalary işläp taýýarlamagy teklip edýär. Şolaryň hatarynda “Türkmenistanyň daşary ykdysady işini ösdürmegiň 2026 — 2030-njy ýyllar üçin Maksatnamasynyň” taslamasy; “Türkmenistanyň ykdysady ugurdaky halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça 2026 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň meýilnamasynyň” taslamasy, “Türkmenistanyň halkara maliýe institutlary bilen bilelikdäki işi hakynda 2026 — 2028-nji ýyllar üçin “Ýol kartasynyň” taslamasy bar. Beýan edilenleri nazara almak bilen, bu resminamalary taýýarlamak boýunça pudagara topary döretmek hem-de onuň birinji mejlisini şu ýylyň mart aýynyň ikinji ýarymynda geçirmek teklip edilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň daşary syýasatynyň dünýä döwletleri we halkara guramalar bilen ikitaraplaýyn hem köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmekden ybaratdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň daşary ykdysady işiniň gerimini yzygiderli giňeltmek boýunça taýýarlanylan teklipleri makullap, wise-premýer, daşary işler ministrine bu ugurda degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasynyň”, “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynyň” hem-de bu Maksatnamany durmuşa geçirmek boýunça amala aşyrylmaly çäreleriň meýilnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, bu resminamalarda bellenen wezipeleri üstünlikli berjaý etmek maksady bilen, tapgyrlaýyn işler dowam etdirilýär. Hususan-da, edaralarda, kärhanalarda, guramalarda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryndan peýdalanmagyň derejesini ýokarlandyrmak, olaryň maddy-enjamlaýyn üpjünçiligini has-da gowulandyrmak, elektron resminamalar dolanyşygy ulgamyny we işiň täze usullaryny ornaşdyrmak, onuň işjeňligini artdyrmak, bu ugurda işleýän hünärmenleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda zerur işler durmuşa geçirilýär.

Ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek boýunça kabul edilen degişli Konsepsiýanyň hem-de Maksatnamanyň tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýandygyny göz öňünde tutup, halkara tejribeden ugur alyp hem-de dünýäde sanly tehnologiýalaryň soňky gazananlaryny nazara almak bilen, ýakyn geljek üçin täze resminamalaryň taslamalaryny taýýarlamak maksadalaýyk hasaplanýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda sanly ykdysadyýeti ösdürmek, ähli pudaklara sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleriň alnyp barylýandygyny belledi we ýurdumyzda 2026 — 2028-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmek bilen bagly taýýarlanylan teklibi makullap, agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

22.02.2025
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň BAE-niň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary bilen duşuşygy

Aşgabat, 21-nji fewral (TDH). Şu gün paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Arap Emirlikleriniň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň iş dolandyryş ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan bilen duşuşygy boldy.

Gahryman Arkadagymyz belent mertebeli myhmany myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekledi. Milli Liderimiz we Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan mähirli salamlaşyp, iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşdüler.

Belent mertebeli myhman bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallygyny beýan edip, Gahryman Arkadagymyza Birleşen Arap Emirlikleriniň Prezidenti Şeýh Mohammed bin Zaýed Al Nahaýýanyň hem-de ýurduň wise-prezidenti, Premýer-ministri, goranmak ministri, Dubaýyň häkimi Şeýh Mohammed bin Raşid Al Maktumyň mähirli salamyny, Türkmenistanyň ähli halkyna abadançylyk, rowaçlyk baradaky arzuwlaryny ýetirdi. Şeýle-de ol türkmen-emirlikler gatnaşyklaryny ösdürmekde Milli Liderimiziň ägirt uly goşandyny aýratyn nygtady.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, dostlukly ýurduň ýokary derejeli ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýanyň Türkmenistana ýygy-ýygydan amala aşyrýan saparlarynyň iki ýurduň arasyndaky däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklarynyň örän ýokary derejede alnyp barylýandygyna şaýatlyk edýändigini belledi.

Duşuşygyň dowamynda nygtalyşy ýaly, Birleşen Arap Emirlikleri bilen döwletara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Iki ýurduň arasyndaky gatnaşyklar hemişe özara hormat goýmak, birek-birege goldaw bermek däplerine esaslanýar. Ýokary derejede amala aşyrylýan saparlaryň yzygiderli häsiýete eýe bolmagy ony dürli ugurlar boýunça has-da ilerletmek üçin berk binýat bolup durýar. Şeýle hem medeniýet, ylym-bilim, sungat, döredijilik ýaly möhüm ugurlarda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň, özara Medeniýet günlerini, sergileri yzygiderli geçirmegiň wajypdygy bellenildi.

Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen, BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamasyna laýyklykda, 2025-nji ýyl “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edildi. Bu şanly ýylda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy giňden dabaralandyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz 2025-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Aşgabatda halkara parahatçylyk we ynanyşmak forumynyň geçiriljekdigini aýdyp, Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýana BAE-niň Prezidenti Şeýh Mohammed bin Zaýed Al Nahaýýan üçin bu halkara foruma çakylyk hatyny gowşurdy hem-de onuň bu çärä gatnaşmagynyň uly ähmiýetini belledi.

BAE-niň wise-prezidenti Türkmenistanyň BMG-niň meýdançasynda öňe sürýän, parahatçylygy hem-de durnukly ösüşi pugtalandyrmaga gönükdirilen başlangyçlaryny Birleşen Arap Emirlikleriniň hemişe goldaýandygyny nygtady.

Duşuşygyň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz we BAE-niň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň iş dolandyryş ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan birek-birege alyp barýan döwlet işlerinde uly üstünlikleri, iki ýurduň doganlyk halklaryna bolsa parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdiler.

22.02.2025
Türkmenistanyň Prezidenti Birleşen Arap Emirlikleriniň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary bilen duşuşdy

Aşgabat, 21-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyza sapar bilen gelen Birleşen Arap Emirlikleriniň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň iş dolandyryş ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýan bilen duşuşdy.

Myhman mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize Birleşen Arap Emirlikleriniň Prezidenti Şeýh Mohammed bin Zaýed Al Nahaýýanyň hem-de wise-prezidenti, Premýer-ministri, goranmak ministri, Dubaýyň häkimi Şeýh Mohammed bin Raşid Al Maktumyň mähirli salamyny ýetirdi we BAE-de doganlyk Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet berilýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz BAE-niň wise-prezidenti, Premýer-ministriniň orunbasary, Prezidentiň iş dolandyryş ministri Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýany mähirli mübärekläp, Birleşen Arap Emirlikleriniň ýolbaşçylaryna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi hem-de dostlukly döwletiň ýokary derejeli wekiliýetiniň ýurdumyza amala aşyrýan saparlaryna hemişe ýokary baha berilýändigini nygtady.

Duşuşygyň dowamynda bellenilişi ýaly, Türkmenistan bilen BAE-niň arasyndaky dost-doganlyk gatnaşyklary birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk, özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýar. Iki döwletiň arasynda diplomatik gatnaşyklar 1995-nji ýylda ýola goýuldy. Şondan bäri ikitaraplaýyn gatnaşyklar syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, maýa goýum, energetika, ulag-logistika, medeni-ynsanperwer ugurlarda yzygiderli ösdürilýär. Ýokary derejede amala aşyrylýan özara saparlar we gepleşikler arkaly syýasy-diplomatik hyzmatdaşlyk has-da pugtalandyrylýar.

Türkmenistan bilen Birleşen Arap Emirlikleriniň arasynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk hem ilerledilýär. Şunuň bilen baglylykda, soňky ýyllarda dürli ugurlarda özara söwda dolanyşygynyň möçberiniň artýandygy aýdyldy. Hususan-da, ýurtlarymyz energetika, nebitgaz, ulag, oba hojalyk pudaklarynda işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. BAE-niň öňdebaryjy kompaniýalary Türkmenistanyň nebitgaz, energetika, gurluşyk pudaklarynda iri taslamalary durmuşa geçirýär.

Köptaraply hyzmatdaşlyk barada aýdylanda, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýy we Birleşen Arap Emirlikleriniň halkara giňişlikdäki strategik maksatlary iki ýurduň özara gatnaşyklarynyň pugtalandyrylmagyna goşant goşýar. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistanyň başlangyjу esasynda, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamasyna laýyklykda, 2025-nji ýyl «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi. “Elbetde, munuň özi ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan ykrar edilmeginiň şanly 30 ýyllygy bilen gabat gelýär” diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Şeýh Mansur bin Zaýed Al Nahaýýana 2025-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Aşgabatda geçiriljek halkara foruma çakylyk hatyny gowşurdy hem-de onuň bu foruma gatnaşmagynyň ikitaraplaýyn dostlukly gatnaşyklary has-da pugtalandyrmaga uly goşant boljakdygyna ynam bildirdi.

22.02.2025
Türkmenistanyň Prezidentiniň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany bilen duşuşygy

Aşgabat, 18-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyza iş sapary bilen gelen Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow bilen duşuşdy.

Myhman mähirli kabul edilendigi hem-de däp bolan hyzmatdaşlygyň möhüm meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga döredilen mümkinçilik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň hormatly Prezidentimize mähirli salamyny hem-de Türkmenistanyň halkyna bagtyýarlyk, abadançylyk, rowaçlyk baradaky arzuwlaryny ýetirdi.

Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp we hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidentine hem-de halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Söhbetdeşligiň dowamynda özara bähbitleri nazara almak bilen, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy, ony mundan beýläk-de ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlary barada pikir alşyldy. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, Türkmenistan Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasy bilen gatnaşyklary ösdürmäge uly ähmiýet berýär. Onuň netijeli häsiýete eýe bolmagynda ýokary derejede yzygiderli geçirilýän duşuşyklara möhüm orun degişlidir. Döwlet Baştutanymyz R.Minnihanowa beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçen ýylyň oktýabrynda guralan halkara foruma işjeň gatnaşandygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Söhbetdeşler asyrlaryň dowamynda halklarymyzyň dostlukly gatnaşyklary saklap gelýändiklerini kanagatlanma bilen nygtadylar. Şol gatnaşyklar medeniýetleriň, diniň, diliň umumylygyna, däp-dessurlaryň meňzeşligine, birek-birege hormat goýmaga, deňhukuklylyga esaslanýar. Tatarystanyň Baştutany Türkmenistanyň türkmen halkynyň milli däplerini, özboluşly medeniýetini saklap galmaga ygrarlydygyna aýratyn ünsi çekip, ýurdumyza ýene bir gezek gelmäge döredilen mümkinçilik üçin hoşallyk bildirdi.

Ynsanperwer ulgamda, şol sanda bilim, medeniýet, sungat ulgamlarynda hyzmatdaşlyk türkmen-tatar gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz türkmen tarapynyň Russiýa Federasiýasy bilen strategik hyzmatdaşlygyň çäklerinde doganlyk Tatarystan bilen köpugurly gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen işi mundan beýläk-de dowam etdirmäge taýýardygyny tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň başlangyjy bilen 2025-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigini aýtdy. Munuň özi BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamasy bilen berkidildi. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň 12-nji dekabrynda Aşgabat şäherinde ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli wekilçilikli forum geçiriler. Hormatly Prezidentimiz Tatarystanyň Baştutanyny bu foruma gatnaşmaga çagyryp, munuň iri halkara çäräniň üstünlikli geçirilmegine saldamly goşant boljakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow birek-birege berk jan saglyk, döwlet işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri, Türkmenistanyň hem-de Tatarystanyň doganlyk halklaryna bolsa parahatçylyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdiler.

19.02.2025
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany bilen duşuşygy

Aşgabat, 18-nji fewral (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow ýurdumyza iş sapary bilen gelen Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow bilen duşuşdy.

Myhman wagt tapyp duşuşandygy üçin Milli Liderimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Russiýa Federasiýasynyň Prezidenti Wladimir Putiniň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy belent mertebeli myhmany türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Russiýanyň Liderine bagtyýarlyk, parahatçylyk, abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdi. Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda Türkmenistan dünýä jemgyýetçiliginiň ykrarnamasyna eýe bolýan, ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilen oňyn başlangyçlary öňe sürýär. Ýurdumyzyň özara bähbitlilige, deňhukuklylyga, hoşniýetlilige, parahatçylyk söýüjilige esaslanýan daşary syýasatynyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde türkmen diplomatlaryna möhüm orun degişlidir. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen 2008-nji ýylda döredilen Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň hem uly goşandyny nygtamak gerek. Her ýylyň 18-nji fewralynda ýurdumyzda Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň güni giňden baýram edilýär. Milli Liderimiziň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany bilen duşuşygynyň bu möhüm senä gabat gelmegi-de uly many-mazmuna eýedir.

Hormatly Arkadagymyz ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň ähli işgärlerini hünär baýramy bilen tüýs ýürekden gutlady hem-de alyp barýan jogapkärli işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Pursatdan peýdalanyp, Rustam Minnihanow türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy hem-de Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowy diplomatik işgärleriň güni bilen tüýs ýürekden gutlady hem-de bu hünär baýramynyň giňden bellenilýän günlerinde Türkmenistanda saparda bolmagyň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy. Öz gezeginde, wise-premýer, daşary işler ministri R.Meredow gutlaglar üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyza, şeýle-de RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutanyna çuňňur hoşallygyny beýan etdi.

Bellenilişi ýaly, biziň ýurtlarymyzyň halklary köp asyrlaryň dowamynda ysnyşykly we dostlukly gatnaşyklary saklap gelýärler. Şol gatnaşyklar medeniýetleriň, diliň, diniň, däp-dessurlaryň meňzeşligine, birek-birege hormat goýmak, deňhukuklylyk ýörelgelerine esaslanýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistan Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasy bilen gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly baha berýär. Ýokary derejede yzygiderli geçirilýän duşuşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna ýardam edýär. Geçen ýyllaryň dowamynda ykdysady, syýasy we beýleki ugurlarda köp işler amala aşyryldy. Şonuň netijesinde, ikitaraplaýyn gatnaşyklar ýokary derejä çykaryldy. Türkmen-tatar gatnaşyklaryny mundan beýläk-de ösdürmek üçin dürli ugurlarda netijeli işleri alyp barýarys. Bu babatda gowy netijeleri gazanýarys diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Türkmenistanda döredilen amatly maýa goýum ýagdaýy we ygtybarly hyzmatdaş hökmünde ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň barha artmagy özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy yzygiderli ilerletmek üçin uly mümkinçilikleri açýar. Biz Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasy bilen gatnaşyklara uly ähmiýet berýäris diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri aýratyn nygtady we häzirki wagtda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň hoşniýetli goňşuçylyk, dostluk, deňhukuklylyk esasynda ösdürilýändigine kanagatlanma bildirdi.

Medeni-ynsanperwer, ylym-bilim, sport ulgamlaryndaky gatnaşyklar hem pugtalandyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz Tatarystanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan talyplar barada edýän aladasy üçin Rustam Minnihanowa minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň bu ugurdaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge taýýardygyny tassyklady.

Halk Maslahatynyň Başlygy Türkmenistanyň başlangyjy boýunça BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamasyna laýyklykda, 2025-nji ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilendigine ünsi çekip, şu ýylyň 12-nji dekabrynda paýtagtymyzda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň hormatyna wekilçilikli forumyň geçiriljekdigini aýtdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri tüýs ýürekden hormatyny beýan edip, myhmany bu foruma gatnaşmaga çagyrdy hem-de Rustam Minnihanowyň oňa gatnaşmak bilen, bu iri halkara çäräniň üstünlikli geçirilmegine uly goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda şu saparyň türkmen-tatar gatnaşyklaryny mundan beýläk-de berkitmekde nobatdaky möhüm ädime öwrüljekdigini aýdyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow birek-birege berk jan saglyk, jogapkärli döwlet işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri, Türkmenistanyň we Tatarystanyň doganlyk halklaryna bolsa parahatçylyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdiler.

Duşuşyk tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyz we belent mertebeli myhman bilelikde Aşgabadyň Halkara howa menziline bardylar. Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow bu ýerden Watanyna ugrady.

19.02.2025
Türkmenistanyň Prezidenti iş maslahatyny geçirdi

Aşgabat, 17-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işler bilen baglanyşykly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi T.Nurmyradowa söz berildi. Ol welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri geçirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamak maksady bilen, ýerlerde tekizleýiş, geriş çekmek işleri ýerine ýetirilýär. Pagtaçy babadaýhanlary welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek üçin pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk gowaça çigitlerini taýýarlamak, talabalaýyk saklamak boýunça degişli çäreler dowam etdirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ilatymyzy ýurdumyzda öndürilýän gök-bakja önümleri bilen bolelin üpjün etmek barada öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, sebitde ýazlyk ýeralmanyň we soganyň ekişine girişilip, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek ýerlerini, tohumlaryny taýýarlamak işleri geçirilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatyň çägindäki ýaşaýyş jaýlarynyň, edara-kärhanalaryň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň, beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegini, ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, bugdaýa ideg etmek, meýdanlary ekişe taýýarlamak işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmeginiň oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga ýardam berýändigini belledi we häkime degişli tabşyryklary berdi.

Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow sebitde dowam edýän oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu ýylyň hasyly üçin bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlary, ýokary hilli gowaça tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak boýunça zerur işler alnyp barylýar. Welaýatda ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny hem-de tohumlaryny möwsüme taýýarlamak, olaryň ekişini guramaçylykly geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim welaýatyň çägindäki ýaşaýyş jaýlarynyň, medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ekerançylyk meýdanlarynda dowam edýän agrotehniki çäreleriň ýokary hilli geçirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Daşoguz welaýatynyň häkimi D.Babaýew sebitde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, şu günler bugdaý ekilen meýdanlary agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işlerine girişildi. Gowaça ekiljek meýdanlarda tekizleýiş, çil çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Pagta öndürijileri gowaça tohumy bilen üpjün etmek üçin welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumlaryny taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Ýazlyk ýeralmanyň we gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak babatda zerur çäreler görülýär. Şeýle hem häkim gyş paslynyň dowam edýän günlerinde welaýatda medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, bugdaýa ideg etmek we gowaça ekişine taýýarlyk işlerinde agrotehnikanyň kadalarynyň berk berjaý edilmeginiň möhümdigini belledi hem-de bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Lebap welaýatynyň häkimi M.Annanepesow sebitde dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, welaýatyň ak ekin meýdanlaryny mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Gowaça ekişine taýýarlyk görmegiň çäklerinde meýdanlarda tekizleýiş, çil we geriş çekmek, ýuwuş suwuny tutmak, pagta öndürijiler üçin ýokary hilli gowaça tohumlaryny taýýarlamak işleri geçirilýär. Ýazlyk ýeralmanyň, soganyň tohumlary doly taýýar edilip, olaryň ekişini bellenen möhletde geçirmek babatda zerur çäreler görülýär. Şeýle hem häkim welaýatdaky ýaşaýyş jaýlarynyň, beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlaryny talabalaýyk işletmek, ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek boýunça ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, agrotehniki kadalaryň berk berjaý edilmeginiň oba hojalygyny netijeli alyp barmagyň esasy şertleriniň biridigini belledi we häkime degişli tabşyryklary berdi.

Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow sebitde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda bugdaý ekilen meýdanlary mineral dökünler bilen iýmitlendirmek, ösüş suwuny tutmak, ekin meýdanlarynyň daş-töweregini arassalamak işleri alnyp barylýar. Gowaça ekişine taýýarlyk görmek maksady bilen, ekiş geçiriljek ýerlerde tekizleýiş, geriş çekmek, pagta öndürijiler üçin ýokary hilli gowaça tohumlaryny taýýarlamak işleri ýerine ýetirilýär. Welaýatda ýazlyk ýeralmanyň, soganyň ekişine girişilip, bu jogapkärli möwsümi öz wagtynda, ýokary hilli geçirmek üçin zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen birlikde, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak işleri dowam edýär. Şeýle-de häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, ilaty elektrik energiýasy, tebigy gaz, agyz suwy bilen bökdençsiz üpjün etmek babatda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi hem-de häkime bugdaýa ideg etmek, gowaça ekişine taýýarlyk görmek işleriniň ýokary hilli geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu ýyl Diýarymyzda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, welaýatlaryň ak ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça ekiljek meýdanlarda tekizleýiş, geriş, çil çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar. Pagtaçy babadaýhanlary ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek üçin pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk gowaça çigitlerini taýýarlamak, ekiş möwsümine çenli olary talabalaýyk saklamak boýunça zerur çäreler görülýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyk bolçulygyny has-da pugtalandyrmak barada berýän tabşyryklaryndan ugur alnyp, welaýatlarda ýazlyk gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny we tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak, ýeralmanyň, gök ekinleriň ekişini geçirmek babatda degişli işler alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýetişdirilýän oba hojalyk ekinleriniň hiliniň agrotehniki kadalaryň berjaý edilmegi bilen berk baglanyşyklydygyny, şoňa görä-de, ähli oba hojalyk işlerinde, şol sanda bugdaýa ideg etmek we ýerleri ekiş möwsümine taýýarlamak işlerinde bu kadalaryň berjaý edilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belläp, wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, gowaça ekiljek meýdanlarda tekizleýiş, çil we geriş çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleriniň geçirilişini berk gözegçilikde saklamagy, ekiş möwsümine çenli pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumy bilen üpjün etmek üçin ähli zerur işleri geçirmegi, welaýatlaryň bugdaý meýdanlarynda ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýeralmanyň, gök-bakja ekinleriniň ýazky ekişine tohumlary we ýerleri talabalaýyk taýýarlap, ekişiň depginini güýçlendirmegi, welaýatlarda pagta, bugdaý öndürijiler bilen hyzmat ediji edara-kärhanalaryň arasynda ýerine ýetirilen işler üçin hasaplaşyklaryň öz wagtynda geçirilmegini üpjün etmegi, ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegini, ilatyň elektrik energiýasy, tebigy gaz we agyz suwy bilen üpjünçiligini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

18.02.2025
Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygynyň dabaralaryna görülýän taýýarlyk işleri bilen tanyşdy

Aşgabat, 15-nji fewral (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň agzalarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda döredilen guramaçylyk döwlet toparynyň çäklerinde iş maslahatyny geçirdi. Onda paýtagtymyzda durky täzelenilýän Bitaraplyk binasy we onuň hojalyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Häzirki döwürde Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan giň möçberli işleriniň Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň netijesinde ýurdumyzyň ähli künjeginde, şol sanda paýtagtymyzda dürli maksatly desgalaryň gurluşygyna we ozal bar bolanlarynyň durkunyň täzelenilmegine, binalaryň ýanaşyk ýerleriniň göwnejaý abadanlaşdyrylmagyna möhüm ähmiýet berilýär.

Milli Liderimiz ir bilen Aşgabadyň günorta künjeginde ýerleşýän we bu töweregiň özboluşly aýratynlyklary bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirýän Bitaraplyk binasynyň ýanyna geldi. Gyş paslynyň tamamlanyp barýan günlerinde dag eteklerinde ýakymly howa gurşawy emele geldi. Säheriň salkyn howasy ynsan ruhuna oňaýly täsir edýär.

Soňky ýyllarda paýtagtymyzyň günorta bölegi tanalmaz derejede özgerdi. Şunda bina edilýän dürli maksatly desgalaryň bu künjegiň tebigy aýratynlyklary bilen sazlaşykly utgaşmagyna möhüm üns berilýär. Edara binalarynyň, durmuş maksatly desgalaryň seýilgäh zolaklary we şäheriň esasy bezegine öwrülen suw çüwdürimleri bilen sazlaşmagynyň taslama taýýarlaýjylara, gurluşykçylara bildirilýän esasy talaplaryň biri hökmünde kabul edilendigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz bu ugurdaky işleriň häzirki döwrüň talabyna laýyk derejede dowam etdirilmelidigine ünsi çekdi.

Taryha ser salsak, Türkmenistanyň ilkinji Prezidenti Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy hemişelik Bitaraplygymyzyň binýadyny goýdy. Bu taryhy pursat ähli türkmenistanlylaryň durmuşynda ýatdan çykmajak waka boldy. 1995-nji ýylda ilkinji gezek ykrar edilen Bitaraplygymyz halkymyzyň beýik ynsanperwer ýörelgelerinden ugur alýar. Şonda hemişelik Bitaraplygymyzy 185 döwlet goldady. Bu mukaddes gymmatlygymyzyň şanyna bolsa beýikligi 95 metr bolan Bitaraplyk binasy guruldy. Ajaýyp bina bezeg berýän bäş welaýatyň haly gölleri halkymyzyň bitewüligini, jebisligini aňladýar.

Milli Liderimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, binanyň depesinde Beýik Saparmyrat Türkmenbaşynyň heýkelini goýmak baradaky teklibi Mejlisiň, halkyň goldandygyny we şol pursatlaryň şaýady bolmagynyň has-da guwandyryjy waka öwrülendigini ýatlady.

Taryhy binanyň düýbi tutulanda, Gahryman Arkadagymyzyň uly ornunyň bolandygyny bellemek örän ýakymly.

Halk Maslahatynyň Başlygy halkymyzda «Tagan aýagy üç bolar, biri-birine güýç bolar» diýlişi ýaly, gyş paslynyň şeýle hoştap howaly günlerinde belent maksatlara hyjuw döredýän Bitaraplyk binasynyň hem üç aýakdan ybaratdygyny aýtdy. Binanyň her bir aýagy ebedi gymmatlygymyzyň mizemezligini pugtalandyrýan dek, üç sany şanly senäni özünde jemleýär. Bu bina halkymyzy taryhy ýyllaryň ajaýyp günleriniň jümmüşine alyp gidýär. Baky Bitaraplygymyz ilkinji gezek 1995-nji ýylda ykrar edilen bolsa, 2015-nji ýylda Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda 193 döwletiň goldamagynda ikinji gezek ykrar edildi. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan 2025-nji ýyl “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edildi. Munuň özi beýik başlangyçlaryň dünýä ýaň salandygyny, Türkmenistanyň abraýynyň barha ýokarlanýandygyny subut edýär.

Milli Liderimiziň garamagyna paýtagtymyzyň günortasynda döwrebaplaşdyrylýan desgalaryň şekil taslamalary, ekiljek baglaryň we yşyklandyryş sütünleriniň degişli görnüşleri görkezildi. Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň gurluşyk we senagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary B.Annamämmedow Bitaraplyk binasynyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işler, gurulýan we durky täzelenilmegi meýilleşdirilýän ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň taslamalary, olaryň ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary barada hasabat berdi.

Görkezilýän şekil taslamalarynyň hatarynda Bitaraplyk binasynyň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmagyň we bu künjekde ekilmegi meýilleşdirilýän bag nahallarynyň teklip edilýän görnüşleri, yşyklandyryş sütünleri, şäheriň Bitarap Türkmenistan we Çandybil şaýollarynyň aýlawly çatrygynyň, paýtagtymyzyň günortasynda sil suw akabasynyň, seýilgäh zolagynyň teklip edilýän görnüşleri bar.

Gahryman Arkadagymyz taslamalar bilen içgin tanşyp, olara birnäçe belliklerini aýtdy we degişli düzedişleri girizdi. Aşgabadyň dürli künjeklerinde gurulýan, durky täzelenilmegi meýilleşdirilýän binalaryň, ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň, gurluşyk we bezeg serişdeleriniň berkligine zerur üns berilmelidir. Binalardyr desgalaryň ýanaşyk ýerlerini abadanlaşdyrmakda we olaryň çäklerinde bag nahallarynyň oturdylmagynda ýerli tebigy aýratynlyklaryň göz öňünde tutulmalydygyny, şunda häzirki zaman ylmynyň gazananlarynyň nazara alynmalydygyny belläp, Halk Maslahatynyň Başlygy bu babatda birnäçe maslahatlaryny berdi. Aýratyn-da, ýol-ulag düzümine degişli desgalaryň gurluşygynda, olary döwrebaplaşdyrmakda täzeçil tehnologiýalar işjeň ulanylmalydyr. Bu ýerde alnyp barylýan işler döwrüň talabyna, milli binagärlikde ýetilen sepgitleriň derejesine laýyk gelmelidir.

Bitaraplyk binasynyň talabalaýyk döwrebaplaşdyrylmagyna, onda BMG-niň baýdagynyň reňkiniň öz beýanyny tapmagyna jogapkärçilikli çemeleşilmelidir. Bu barada aýtmak bilen, hormatly Arkadagymyz Bitaraplyk binasynyň töweregindäki desgalaryň gurluşygynyň, bezeg işleriniň bu künjegiň derejesine laýyklykda ýerine ýetirilmelidigini belledi. Hemişelik Bitaraplyk derejesi BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamalary esasynda ykrar edilen ýurdumyzda bu şanly sene mynasybetli guraljak dabaralar häzirki döwrüň ruhuna, milli toý dessurlaryna kybap derejede ýaýbaňlandyrylmalydyr. Milli Liderimiz tutumly toýlarda Watanymyzyň ýeten derejesiniň, ýurdumyzyň tutuş adamzat ähmiýetli öňe sürýän başlangyçlarynyň halkara derejede ykrar edilmeginiň öz beýanyny tapmalydygyny hem-de ähli binalaryň bezeg işleriniň, reňkleriniň Bitaraplyk derejämize laýyk sazlaşygyny üpjün etmek boýunça zerur tagallalaryň edilmelidigini nygtady.

Tanyşlygyň dowamynda Gahryman Arkadagymyz bu künjekde türkmen Bitaraplygynyň taryhyna degişli maglumatlary özünde jemleýän muzeýiň döredilmeginiň maksadalaýyk boljakdygyny belläp, ugurdaş düzümleriň, şol sanda seýilgähiň gurulmagyna, onda oturdyljak saýaly baglaryň görnüşleri boýunça degişli alymlar bilen geňeşmeleriň geçirilmegine zerur üns berilmelidigini aýtdy. Ynsanperwer ýörelgeleri, parahatçylyk söýüjilikli gatnaşyklary esasy ugur edinýän hemişelik Bitaraplygymyzyň aýdyň nyşany bolan bu kaşaň binanyň döwrebaplaşdyrylmagynda häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary ulanylmalydyr. Binanyň reňk sazlaşygynda oňyn Bitaraplyk ýörelgeleriniň baş mazmuny, BMG-niň degişli nyşanlary öz beýanyny tapmalydyr.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde Ministrler Kabinetiniň agzalarynyň gatnaşmagynda Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça hormatly Prezidentimiziň Permanyna laýyklykda döredilen guramaçylyk döwlet toparynyň çäklerinde iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda Bitaraplyk baýramyny mynasyp derejede guramagyň we dabaralary geçirmegiň maksatnamasy baradaky hasabatlar diňlenildi. Bellenilişi ýaly, BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamalary bilen Bitaraplyk derejesi iki gezek ykrar edilen ýurdumyzyň ähli düzümlerinde şanly senäni guramaçylykly geçirmek boýunça taýýarlyk işlerine giň gerim berildi. Ministrliklerde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda şu ýylyň dowamynda şanly sene mynasybetli sergileriň, ýarmarkalaryň, maslahatlaryň, beýleki çäreleriň guralmagy meýilleşdirildi. Ähli göz öňünde tutulýan çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek babatda bilelikdäki işler zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, çäreleriň ýokary derejede geçirilmegi ugrunda ähli zerur tagallalaryň ediljekdigi aýdyldy. Şunda olaryň guramaçylyk işlerini maliýeleşdirmek meselelerine hem möhüm ähmiýet berilýär.

Myhmanlary garşylamak, olaryň üpjünçiligini ýola goýmak we baýramçylyk dabaralarynyň geçirilýän günlerinde medeni-köpçülikleýin çäreleri guramak, söwda medeniýetini kämilleşdirmek, çäreleriň guramaçylyk işlerine ýaşlaryň çekilmegini ýola goýmak boýunça alnyp barylýan işler barada-da aýdyldy. Gahryman Arkadagymyz türkmen Bitaraplygynyň ykrar edilmeginiň 30 ýyllygy mynasybetli ýaýbaňlandyryljak dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegine wajyp ähmiýet berilmelidigine ünsi çekdi. Şunda ýurdumyzyň ähli ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, welaýatlaryň, Arkadag we Aşgabat şäherleriniň häkimlikleriniň bilelikdäki tagallalary zerurdyr. Bu meselede hiç bir zadyň ünsden düşürilmeli däldigini belläp, Milli Liderimiz Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy mynasybetli guralýan çärelere, halkara maslahatlara gatnaşmak üçin ýurdumyza gelýän myhmanlaryň türkmen myhmansöýerligi esasynda garşylanylmalydygyny, olaryň degişli ulaglar bilen üpjün edilmegine zerur üns berilmelidigini aýtdy.

Döwletimiziň Bitaraplyk derejesiniň ähmiýetine bagyşlanan çärelerde Watanymyzyň ýeten derejesi, parahatçylyk söýüjilikli syýasatymyz, halkymyzyň bagtyýar durmuşy öz beýanyny tapmalydyr. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri işjeňlik görkezmelidir, baýramçylyk çäreleriniň dünýäniň media giňişliginde giňden açylyp görkezilmegi ugrunda zerur tagallalar edilmelidir.

Bitaraplyk baýramy mynasybetli geçiriljek duşuşyklar, halkara derejeli maslahatlar, medeni-köpçülikleýin çäreler häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede guralmalydyr. Aýratyn-da, şäheriň ekologik derejesine zerur üns berilmelidir. Saýaly bag nahallary ekilende, milli bagbançylyk ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesi utgaşdyrylmalydyr. Baýramçylyk dabaralarynyň geçirilmegine dahylly düzümleriň bilelikdäki tagallalaryna we olaryň sazlaşykly işleriniň üpjün edilmegine mümkinçilik döredilmelidir. Munuň üçin bolsa ugurdaş toplumlaryň işleriniň utgaşykly ýola goýulmagyna zerur üns berilmelidir. Gahryman Arkadagymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, dabaralaryň geçirilýän döwründe söwda we hyzmatlar ulgamynyň işiniň ýokary derejede ýola goýulmalydygyna ünsi çekdi. Şunda halkymyzyň dünýä nusgalyk myhmansöýerlik däplerine, millilik ýörelgelerine giň ýol açylmalydyr. Şunda şanly senäniň nyşanlaryny özünde jemleýän sowgatlyk önümleriň taýýarlanylmagy möhüm talap hökmünde kesgitlenendir.

Paýtagtymyzy hemmetaraplaýyn ösdürmegiň we şäheriň binagärlik keşbini döwrebaplaşdyrmagyň çäklerinde alnyp barylýan işleriň depginini ýokarlandyrmagyň zerurdygyny belläp, Milli Liderimiz şäherde arassaçylyk we abadanlaşdyryş işleriniň yzygiderli ýola goýulmagynyň möhüm wezipe bolup durýandygyny aýtdy. Şunda şäheriň jemagat hojalygy gulluklarynyň işi üçin niýetlenen ýörite tehnikalaryň netijeli peýdalanylmagyna aýratyn üns berilmelidir.

Gahryman Arkadagymyz baýramçylyk dabaralaryna taýýarlygyň çäklerinde halkara derejede geçiriljek maslahatlaryň ýurdumyzyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasat strategiýasynyň ýörelgelerine laýyk gelmelidigini nygtady. Şol bir wagtyň özünde bu çäreleriň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde giňden beýan edilmegine zerur üns berilmelidir. Milli Liderimiz hemişe bolşy ýaly, baýramçylyk günlerinde-de tertip-düzgüniň berk berjaý edilmeginiň, ulaglaryň sazlaşykly hereketiniň ýola goýulmagynyň möhüm wezipe hökmünde kesgitlenendigini belläp, bu ugra degişli düzümleriň sazlaşykly hereketiniň üpjün edilmelidigine ünsi çekdi.

Gahryman Arkadagymyz paýtagtymyzyň bu künjeginde ýaýbaňlandyryljak baýramçylyk dabaralarynda Türkmenistanyň öňe sürýän başlangyçlarynyň halkara giňişlikde ykrar edilýändigini aňladýan wakalaryň, BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýurdumyzyň teklibi boýunça kabul edýän çözgütleriniň öz beýanyny tapmalydygyny nygtap, bu babatda degişli maslahatlaryny berdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýeriň “Bitaraplyk binalar toplumy” diýlip atlandyrylsa, maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzda ýedi ýaşdan ýetmiş ýaşa çenli hemmeleriň Bitaraplyk düşünjesiniň, onuň gymmatynyň näderejede ýokarydygyny bilmelidigini hem-de duýmalydygyny aýratyn nygtap, bu künjegiň ýaşlaryň, myhmanlaryň, syýahatçylaryň gelim-gidimli ýerine öwrüljekdigine ynam bildirdi. Milli Liderimiz: «Bu taryhy ýer uly toýuň geçjek ýeri bolar» diýip, bu babatda toparyň agzalaryna degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Arkadagymyz Bitaraplyk şaýolunyň ugrunda ýerleşýän taryhy ýerde Bitaraplyk zolagynyň döredilmelidigini, şunda BMG-niň nyşanynyň göze gelüwli edip ýerleşdirilmelidigini belledi. Bu ýerde hemişelik Bitaraplygymyzyň ykrar edilen ýyllary we şoňa degişli taryhy özgertmelerimiz bilen bagly ýazgylary ýerleşdirmek boýunça maslahatlar berildi.

Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de 2025-nji ýylyň BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi mynasybetli çäreleri ýokary derejede geçirmek boýunça döredilen guramaçylyk döwlet toparynyň çäklerinde geçirilýän iş maslahatyna gatnaşyjylar şanly senäni ýokary derejede dabaralandyrmak boýunça beren maslahatlary üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildirdiler hem-de öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda ähli tagallalaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynandyrdylar.

Milli Liderimiz şu ýylyň “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýlip yglan edilmegi hem-de Bitaraplygymyzyň 30 ýyllyk ýubileýi mynasybetli toýlarymyzyň goşa-goşadan gelýändigini aýdyp, şanly toýa gowy taýýarlyk görülmelidigini we onuň ýokary derejede geçirilmegi üçin hemmeleriň öz mynasyp goşandyny goşmalydygyny aýratyn nygtady.

Gahryman Arkadagymyz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, bu gün asmandan nur ýagýandygyny, munuň bolsa rysgal-berekediň hem-de döwletliligiň nyşanydygyny aýtdy. Munuň özi ýylymyzyň uly üstünliklere, rowaçlyklara beslenjekdiginiň özboluşly alamatydyr.

Milli Liderimiz Türkmenistanyň Bitaraplygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça ýaýbaňlandyrylan taýýarlyk işlerinde hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

17.02.2025
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Aşgabat, 14-nji fewral (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň ýanwar aýynda milli ykdysadyýetiň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi, şeýle hem ýurdumyzyň durmuşyna degişli käbir beýleki meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, Mejlisde milli tejribeden we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryndan ugur alnyp, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanynyň, “Saýlawçylaryň bitewi döwlet sanawy hakynda” Türkmenistanyň Kanunynyň taslamalaryny taýýarlamak, Türkmenistanyň Jenaýat, Arbitraž iş ýörediş, Jenaýat iş ýörediş, Raýat iş ýörediş kodekslerine, “Administratiw önümçilik hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna, ykdysadyýetiň aýry-aýry pudaklarynda amala aşyrylýan özgertmeleri hukuk taýdan düzgünleşdirmek bilen baglanyşykly hereket edýän kanunçylyk namalaryna üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek babatda degişli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, deputatlaryň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynda döwlet edaralarynyň gullukçylarynyň hünär derejesini ýokarlandyrmak ugry boýunça okaýan diňleýjiler bilen önümçilik-tejribe sapaklary geçirildi.

Kanadanyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisinden ynanç haty kabul edildi, parlamentara gatnaşyklary pugtalandyrmagyň we halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň çäklerinde duşuşyklaryň 3-si geçirildi. Mejlisiň wekilleri BMG-niň düzüm birlikleri, abraýly halkara guramalar bilen bilelikde kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek, döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça geçirilen okuw maslahatlarynyň 8-sine gatnaşdylar. Deputatlar Gahryman Arkadagymyzyň guramaçylyk döwlet toparynyň mejlisinde ýurdumyzyň kada-kanunçylyk işini kämilleşdirmek barada beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek babatda degişli işleri geçirýärler.

Döwlet Baştutanymyz täze kanunlaryň ýurdumyzy mundan beýläk-de ösdürmäge, kabul edilen maksatnamalary üstünlikli amala aşyrmaga, halkymyzyň hal-ýagdaýyny yzygiderli gowulandyrmaga ýardam bermelidigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna görä kämilleşdirmek işini dowam etdirmegiň wajypdygyna üns çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar aýynda gazanylan makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň ykdysadyýetini durnukly ösdürmek üçin görlen toplumlaýyn çäreleriň netijesinde, hasabat döwründe jemi içerki önüm 6,3 göterim artdy, şol sanda ösüş depgini senagat pudagynda 1 göterime, gurluşykda 2 göterime, ulag-aragatnaşyk pudagynda 11,1 göterime, söwdada 9,9 göterime, oba hojalygynda 4,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 9 göterime deň boldy. 2024-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 9,2 göterim artdy. Ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik görkezijileri gazanyldy. Hasabat döwründe bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim, daşary söwda dolanyşygy 1,1 göterim ýokarlandy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 101,9 göterim, çykdajy bölegi 97,4 göterim ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2024-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,6 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 27,3 göterim artdy. Şeýle hem Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, 2022 — 2028-nji ýyllarda ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda 2025-nji ýyl üçin bellenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin degişli işleri alyp barmagyň möhümdigini aýtdy. Ykdysadyýetimiziň ösüşine, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen maýa goýumlary netijeli peýdalanmak, jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak, pudaklary sazlaşykly ösdürmek boýunça zerur çäreleri görmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi we wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Nebiti we gaz kondensatyny çykarmak babatda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler hakynda aýdyldy. Hususan-da, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebiti çykarmagyň meýilnamasy 104,3 göterim ýerine ýetirildi. Hasabat döwründe nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 100,7 göterim, benzin öndürmegiň meýilnamasy 100,2 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100,7 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasy 103,8 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 113,8 göterim berjaý edildi. Suwuklandyrylan gazy öndürmekde 124,2 göterim ösüş depgini üpjün edildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, nebitgaz pudagynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň, tebigy gazyň we nebitiň çykarylýan möçberini artdyrmagyň, önümçilik desgalaryny kadaly ýagdaýda saklamak üçin toplumlaýyn çäreleri alyp barmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz geologiýa-gözleg, buraw işleriniň netijeliligini has-da ýokarlandyrmagyň möhümdigini belläp, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew oba hojalyk pudagynda şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, welaýatlarda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Nygtalyşy ýaly, oba hojalyk pudagy boýunça önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 125,9 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 123,5 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 101,4 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 149,7 göterime, “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 104,4 göterime, “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 269,6 göterime, “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 110,4 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 106,4 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 101,2 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,4 göterime deň boldy. Hasabat döwründe oba hojalyk pudagy boýunça maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 388,5 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin işleriň çäklerinde welaýatlarda bugdaýa ideg etmek, gowaçanyň, beýleki oba hojalyk ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, olaryň tohumlaryny ekiş möwsümine taýýarlamak, ýazlyk ýeralmanyň ekişini geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen birlikde, welaýatlarda ýerleşýän howdanlara suw toplamak, suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak, suw hojalyk desgalaryny abatlamak babatda zerur çäreler görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagyny toplumlaýyn ösdürmegi, onuň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmagy dowam etdirmegi, pudak boýunça önümçiligiň möçberini artdyrmagy we hilini gowulandyrmagy hemişe üns merkezinde saklamagyň möhümdigini belledi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere oba hojalyk önümleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak maksady bilen, welaýatlarda möwsümleýin işleriň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda öz wagtynda geçirilmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gurluşyk-senagat toplumynda şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 126,7 göterim berjaý edildi. Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça şu ýylyň birinji aýynda meýilnama 111,8 göterim berjaý edildi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 122,4 göterime deň boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi tarapyndan önümleri öndürmegiň, amala aşyrylan işleriň meýilnamasy 108 göterim ýerine ýetirildi. “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça bu görkeziji 156,6 göterime barabar boldy. Şu ýylyň ýanwarynda Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan işleriň meýilnamasy 113,6 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi tarapyndan 106,7 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, gurluşyk we senagat toplumynyň kärhanalarynyň doly kuwwatynda işlemegini gazanmagyň, ýurdumyzdaky himiýa kärhanalarynyň işini döwrebap guramagyň, energetika pudagynyň kuwwatyny yzygiderli artdyrmak bilen bagly işleri hemişe üns merkezinde saklamagyň wajypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz täze ýollary gurmak we ýollaryň durkuny täzelemek işlerini dowam etdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi hem-de şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan desgalaryň gurluşygynyň bellenen möhletlerde tamamlanmagyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Atagulyýew gözegçilik edýän ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 105,4 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 100,1 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça önüm öndürmegiň ösüş depgini 117,7 göterim üpjün edildi, şol sanda geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, nah ýüplügiň önümçiligi 154,1 göterime, nah matalaryňky 157,9 göterime, taýýar tikin we örme önümleriniňki 108,5 göterime, gön önümleriniňki 142,4 göterime deň boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 104,8 göterim ýerine ýetirildi. Hasabat döwründe Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan 26 birža söwdasy geçirilip, olarda 2 müň 178 şertnama hasaba alyndy. Şu ýylyň ýanwar aýynda Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 113,9 göterime barabar boldy. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça geçen aýda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 106,4 göterime, senagat önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 105 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň bazarlarynda we söwda nokatlarynda halkyň sarp edýän harytlarynyň üpjünçiligini hem-de nyrhlaryny hemişe gözegçilikde saklamagyň, ilaty ýokary hilli azyk önümleri bilen kadaly üpjün etmek üçin degişli çäreleri durmuşa geçirmegiň möhümdigini belledi. Söwda we hyzmatlar ulgamlaryny giňeltmegiň, döwrebap kärhanalaryň sanyny artdyrmagyň hasabyna täze iş orunlaryny döretmek, dokma kärhanalarynyň işini döwrebap ýola goýmak boýunça işleri dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Seýidowa gözegçilik edýän ulgamynda şu ýylyň ýanwar aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe baýramçylyklar mynasybetli dürli maslahatlar, döredijilik duşuşyklary, sergiler, wagyz-nesihat, aýdym-sazly medeni çäreler guraldy. Magtymguly adyndaky milli sazly drama teatrynda hormatly Prezidentimiziň «Magtymguly — dünýäniň akyldary» atly kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi. 2025-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip atlandyrylmagynyň hem-de ýylyň nyşanynyň many-mazmunyny giňden wagyz etmek maksady bilen, aýdym-sazly dabaraly maslahat geçirildi. Halkara hyzmatdaşlygyň çäklerinde-de dürli çäreler geçirilip, türkmen hünärmenleri daşary ýurtlarda iş saparlarynda boldular.

«Galkynyş» milli at üstündäki oýunlar toparynyň Monakonyň Monte-Karlo şäherinde geçirilen 47-nji halkara sirk sungaty festiwalyna gatnaşyp, Baş baýraga we beýleki ýörite baýraklara mynasyp bolmagynyň hormatyna Arkadag şäherinde dabaraly çäreler geçirildi. Şeýle-de hasabat döwründe teatrlaryň, sirkleriň, kinoteatrlaryň, kinokonsert merkezleriniň, kitaphanalaryň, muzeýleriň, Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň, Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» birleşiginiň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýerine ýetiren işleri barada habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, medeniýet ulgamynyň işini döwrüň talaplaryna laýyk guramagyň, ýerlerde kitaphanalaryň, medeniýet edaralarynyň kadaly işlemegini gözegçilikde saklamagyň, taryhy-medeni ýadygärliklerimizi aýawly saklamak boýunça zerur çäreleri yzygiderli geçirip durmagyň möhümdigini aýdyp, wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe ylymly-bilimli nesilleri kemala getirmek, okuw kitaplaryny neşir etmek boýunça işler dowam etdirildi. Mekdep okuwçylary halkara ders we internet bäsleşiklerinde 12 medal gazandylar. Ylym ulgamynda-da maksada gönükdirilen işler alnyp baryldy. Şu ýylda ylmyň ugurlary boýunça aspirantura, doktorantura kabul ediljek aspirantlaryň, doktorantlaryň, alymlyk derejelerine dalaşgärleriň, kliniki ordinatorlaryň sany tassyklanyldy. Ýanwar aýynda bejeriş-öňüni alyş edaralarynda lukmançylygyň ugurlary boýunça meýilnamalaýyn işler durmuşa geçirildi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara dürli görnüşli operasiýalar we bejergiler amala aşyryldy. Hasabat döwründe bedenterbiýäni, sporty we Olimpiýa hereketini ösdürmek, türgenleri Olimpiýa oýunlaryna, çempionatlara, iri halkara ýaryşlara taýýarlamak boýunça işler dowam etdirildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport ulgamlarynyň işini talabalaýyk ýola goýmagyň zerurdygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere bilim edaralarynda ýaşlara döwrebap bilim bermek işine aýratyn üns bermegi, ösüp gelýän nesilleri watançylyk, zähmetsöýerlik ruhunda terbiýelemek üçin zerur işleri yzygiderli geçirmegi, ulgama degişli täze desgalaryň gurluşygyny, ýokary hünärli işgärler bilen üpjün etmek işini hemişe gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmek we döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek bilen baglylykda, Daşary işler ministrliginiň şu ýylyň ýanwar aýynda alyp baran işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Ýurdumyz hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan netijeli halkara hyzmatdaşlyk ugruna eýermek bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara, sebit guramalarynyň çäklerinde dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny yzygiderli ösdürýär. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň 19-20-nji ýanwarynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Monako Knýazlygynda saparda bolandygy bellenildi.

Ýanwar aýynda daşary ýurtlaryň wekiliýetleriniň Türkmenistana hem-de ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara amala aşyran saparlary dünýä döwletleri bilen gatnaşyklaryň okgunly ösdürilýändigine şaýatlyk edýär. Hasabat döwründe sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklar, daşary ýurtlaryň we halkara guramalaryň wekilleri bilen resmi gepleşiklerdir duşuşyklar guraldy. Şu güne çenli halkara resminamalaryň 6-syna gol çekildi. Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça işler yzygiderli ilerledilýär. Ilçihanalar arkaly diplomatik gatnaşyklary pugtalandyrmak ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm ugry bolup, bu babatda-da degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňümizde birnäçe halkara çäreleriň bardygyna, olara ýokary derejede taýýarlyk görmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýer, daşary işler ministrine Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly hem-de hemişelik Bitaraplygymyzyň 30 ýyllygy mynasybetli halkara derejede guraljak çärelere gowy taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 113,1 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar aýynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 101,9 göterime, ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 104,8 göterime deň boldy. Hasabat döwründe “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 104,1 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 111 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 116,3 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 116,6 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 117,1 göterime deň boldy. Şeýle hem “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde alnyp barlan işler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Watanymyzyň çäk taýdan amatly ýerleşiş mümkinçiliginden netijeli peýdalanyp, halkara ulag geçelgeleriniň işini kämilleşdirmegiň, üstaşyr gatnawlar üçin oňaýly şertleri döretmegiň, olaryň sanyny artdyrmagyň wajypdygyny nygtady. Ýolagçy we ýük dolanyşygynyň möçberini artdyrmak üçin degişli işleri alyp barmak, bu ugurdaky işleri talabalaýyk gurap, ýolagçylara edilýän hyzmatlary kämilleşdirmek, pudaklara sanly ulgamy giňden ornaşdyrmak işini hem giň gerimde dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we agentligiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýanwar aýynyň netijeleri boýunça jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolandygyny, şeýlelikde, milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynda durnukly ösüşiň gazanylandygyny belledi. Geçen aýda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna ýurdumyz boýunça özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 3 milliard manatdan gowrak boldy. Bu bolsa halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga, welaýatlarda goşmaça iş orunlaryny döretmäge mümkinçilik berýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz “Türkmenistany 2025-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyny” amala aşyrmak boýunça netijeli işleri dowam etdirmegiň möhümdigini nygtady.

Hormatly Prezidentimiz sözüni dowam edip, 18-nji fewralda Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň gününiň bellenip geçiljekdigini aýtdy we Bitarap ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň işgärleriniň öňde goýlan wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek ugrunda tutanýerli zähmet çekýändiklerine ünsi çekdi. Pursatdan peýdalanyp, döwlet Baştutanymyz milli diplomatik gullugyň ähli işgärlerini hünär baýramçylygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

15.02.2025
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyl ýazgysy — 2024-nji ýyl

BILIM WE YLYM ULGAMY

Ýurdumyzyň ykdysady we tehniki kuwwatyny pugtalandyrmak, aň-paýhas mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak, halkymyzyň abadançylygynyň bähbidine ylym-bilim ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň alyp barýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Milli maksatnamalara laýyklykda, 2024-nji ýylda hem bu ulgamlary düýpli özgertmäge gönükdirilen toplumlaýyn çäreler durmuşa geçirildi.

“Türkmenistanda ylym ulgamyny ösdürmegiň 2024 — 2052-nji ýyllar üçin Strategiýasynyň» tassyklanylmagy bu babatda möhüm ähmiýete eýe boldy. Ylmy-barlag institutlarynda, ýokary okuw mekdeplerinde, ýurdumyzyň beýleki ugurdaş düzümlerinde düýpli we amaly ylmy barlaglary geçirmek, olaryň gerimini giňeltmek üçin ähli zerur şertler döredilýär. Şunda ylmyň, bilimiň, önümçiligiň özara arabaglanyşygyna aýratyn orun berilýär. Ýaşlary ylym bilen meşgullanmaga çekmäge, zehinli alymlaryň täze neslini höweslendirmäge we goldamaga, dünýäniň ylmy jemgyýetçiligi bilen netijeli hyzmatdaşlygy berkitmäge uly üns berilýär. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parky hukuk derejesiniň berilmegi munuň aýdyň güwäsidir. Mälim bolşy ýaly, 2024-nji ýylyň 7-nji iýunynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde döwlet Baştutanymyz bu baradaky degişli Karara gol çekdi. Bu çözgüt alymlarymyza we inženerlerimize daşary ýurtlaryň öňdebaryjy ugurdaş merkezleri, şol sanda Halkara ylmy parklaryň assosiasiýasy bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge mümkinçilik berer.

Döwletimiziň aň-paýhas, ylmy-tehniki mümkinçilikleriniň esasy merkezleriniň biri hökmünde Halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň «Innowasiýalar, täze tehnologiýalar we olary önümçilige ornaşdyrmagyň meseleleri» atly III türkmen-hytaý ylmy-innowasion forumynyň guralan ýerine öwrülmegi-de tötänleýin däldir. Çäräniň maksady toplanan oňyn tejribeleri alyşmakdan, milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklaryna täzeçil çözgütleri ornaşdyrmagyň meselelerini maslahatlaşmakdan, Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasynda ylmy-tehniki hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekden ybarat boldy.

Her ýylyň 12-nji iýunynda Türkmenistanda giňden bellenilýän Ylymlar güni mynasybetli ylmyň dürli ugurlaryna bagyşlanan birnäçe halkara maslahatlar geçirildi. Şolaryň biri-de Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersiteti tarapyndan guralan «Ýaşyl» ykdysadyýetiň möhüm ugurlary: eko-, nano-, bio- we maglumat tehnologiýalary» atly maslahatdyr. Bu forumyň gün tertibiniň örän möhümdigi äşgärdir. Ekologiýa, howanyň üýtgemegi, tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak ýaly häzirki döwrüň talaplary göz öňünde tutulanda, hut «ýaşyl» özgertmeler milli, sebit hem-de dünýä derejesinde durmuş-ykdysady ösüşiň esasy şertleriniň hatarynda kesgitlenendir. Maslahatyň çäklerinde bu ýokary okuw mekdebi tarapyndan innowasion tehnologiýalar boýunça ýurdumyzyň ýaşlarynyň arasynda yglan edilen bäsleşigiň jemleri jemlenildi hem-de ýeňijileri sylaglamak dabarasy boldy.

Ylymlar gününe bagyşlanyp, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologiýa parkynda «Türkmenistanda innowasiýa tehnologiýalarynyň ösüşi we geljegi» atly halkara ylmy maslahat geçirildi. Onda edilen çykyşlar ýokary tehnologiýalary ösdürmegiň, olary ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda ulanmagyň wajyp meselelerini öz içine aldy. Türkmenistanyň milli ylmynyň geljeginiň dünýäniň ylmy giňişligine çalt goşulyşmak arkaly ylym we tehnologiýalar ulgamlarynda halkara hyzmatdaşlygy giňeltmek bilen berk baglanyşyklydygy aýratyn bellenildi. Şunuň bilen baglylykda, bilelikdäki ylmy barlaglaryň geljegi uly ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Paýtagtymyzda geçirilen «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy maslahatyň gün tertibine ylym ulgamynda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň dürli ugurlaryna degişli meseleler girizildi. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan her ýyl guralýan bu iki günlük forum ykdysady we durmuş taýdan ösüşi gazanmakda esasy şert bolan ylmy-tehniki hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak üçin açyk meýdança öwrüldi. Maslahata gatnaşyjylaryň nygtaýyşlary ýaly, innowasion ösüş ýoluna düşen ýurdumyzda ylym we innowasiýalar babatda durmuşa geçirilýän işler kabul edilen döwlet maksatnamalarynda, konsepsiýalarda, strategiýalarda öz beýanyny tapýar. Köpetdagyň ajaýyp dag eteginde gurlan döwrebap Arkadag şäheri bu ugurda üstünlikli durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň aýdyň nyşanydyr. Mälim bolşy ýaly, Koreýa Respublikasynyň Seul şäherinde geçirilen “World Smart City Expo” atly halkara sergide Arkadag şäheri “Iň tapawutlanan “akylly” şäher”, “Daşary ýurt “akylly” şäheri”, «World Smart City Expo 2024» halkara sergisine goşan uly goşandy üçin” atly üç sany sylaga mynasyp boldy.

Ýurdumyzda ýaş alymlaryň we talyplaryň arasynda her ýyl geçirilýän ylmy işleriň bäsleşigi ýaş nesilleri ylym bilen meşgullanmaga işjeň çekmäge itergi berýär. 12-nji iýunda Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde bu bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy geçirilip, olara hormatly Prezidentimiziň adyndan şahadatnamalar we gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy.

Geçen ýylyň dekabrynda Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Akylly» şäher: dolandyrmak, sanly, “akylly” we emeli aň tehnologiýalary, howpsuzlygy, ykdysadyýeti» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Maslahatyň dowamynda innowasion tehnologiýalary ösdürmekde halkara barlaglaryň netijeleri, ylmyň, önümçiligiň, senagatyň ileri tutulýan ugurlary, nano-, bio-, maglumat, sanly, “akylly” tehnologiýalaryň işlenip taýýarlanylyşy, kiberhowpsuzlyk tehnologiýalary, emeli aň, kompýuter, ykjam programmalar, ylmyň gazananlarynyň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek ýaly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň ylym bilen önümçiligi özara utgaşdyrmak bilen bagly öňde goýan wezipeleri alymlaryň geçirýän ylmy-barlag işleriniň netijelerinde öz beýanyny tapýar. Ýangyç-energetika toplumynyň işine innowasiýalary giňden ornaşdyrmak, energiýa serişdelerini tygşytlamak meselelerini çözmek boýunça çäreler işjeň durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, 5-6-njy iýunda «Uglewodorod ýataklaryny özleşdirmekde innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň ekologik jähetleri» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirilip, ol ýurdumyzyň we daşary döwletleriň ugurdaş kompaniýalarynyň wekillerini bir ýere jemledi. Foruma gatnaşyjylar gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini, ilkinji nobatda, ýel we Gün energiýasyny işjeň ösdürmek ýaly ýurdumyz üçin möhüm ähmiýete eýe bolan meseleler barada çykyş etdiler. Şunuň bilen baglylykda, daşky gurşawa zyýan ýetirmezden, “ýaşyl” energetika tehnologiýalaryna geçmek meselelerine, zyňyndylary ölçemekde tehnologik innowasiýalaryň ähmiýetine hem-de sanly serişdeleriň, hasaplaýyş hyzmatlarynyň netijeliligine garaldy. Olaryň kömegi bilen nebitgaz senagaty parnik we kömürturşy gazlarynyň zyňyndylaryny azaldyp biler.

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy tarapyndan dürli ugurlarda, şol sanda oba hojalygy babatda köp sanly işläp taýýarlamalar durmuşa ornaşdyrylýar. 16-17-nji oktýabrda Türkmen oba hojalyk institutynda «Agroinnowasiýalar: durnukly ösüşiň röwşen ýoly» atly halkara ylmy-taslama bäsleşigi geçirildi. Bu zehin bäsleşigine sanly ulgam arkaly ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdepleriniň talyplary gatnaşdylar. Oňa hödürlenen işleriň üçden biri Russiýa, Belarus, Özbegistan, Gazagystan, Gyrgyzystan, Täjigistan, Ýaponiýa, Botswana, Germaniýa ýaly 9 ýurtdan 26 sany ýokary okuw mekdebiniň talyplarynyň işleridir. 100-e golaý iş bolsa Türkmenistanyň 16 sany ýokary okuw mekdebiniň talyplaryna degişli. Ylmy-taslama işleri, esasan, 3 ugur — oba hojalyk taslamalary (innowasion häsiýete eýe bolan ýa-da bar bolan görnüşlerden netijeliligi bilen tapawutlanýan oýlap tapyşlar), maglumat tehnologiýalary taslamalary (programma üpjünçiligi, şol sanda web hyzmatlar, mobil, desktop goşundylar, çat botlar) we işewürlik taslamalary (işewürlik meýilnamalary, maliýe resminamalary) boýunça hödürlenildi. Bellenilişi ýaly, bu giň gerimli bäsleşik diňe bir pikir alyşmak we täze ylmy açyşlar üçin netijeli meýdança bolmak bilen çäklenmän, eýsem, ýaş alymlara zehinini açyp görkezmäge, ählumumy derejede özüni ykrar etdirmäge hem mümkinçilik döretdi.

Türkmen we daşary ýurt alymlarynyň bilelikdäki işleriniň diňe bir forumlara gatnaşmak bilen çäklenmeýändigi mälimdir. Şeýle duşuşyklar ylym ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemäge, ugurdaş edaralar bilen giň gerimli gatnaşyklary ýola goýmaga amatly şertleri döredýär. 16-njy sentýabrda Aşgabatda GDA-nyň Tohumçylyk meseleleri boýunça hökümetara utgaşdyryjy geňeşiniň nobatdaky mejlisi geçirildi. Oňa Russiýanyň, Belarusuň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Özbegistanyň, Täjigistanyň, Türkmenistanyň we beýleki döwletleriň, ugurdaş ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ylmy-barlag, önümçilik merkezleriniň, GDA-nyň Ýerine ýetiriji komitetiniň wekilleri gatnaşdylar. Mejlisde Arkalaşyga agza ýurtlarda oba hojalyk ekinleriniň seçgiçiliginiň, ekinleriň görnüşleriniň synagdan geçirilişiniň, tohumçylygyň, nahalhanalaryň ýagdaýy, üzümiň, miweli agaçlaryň nahallary bilen üpjün edilişi baradaky çykyşlara orun berildi. Oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, ylmy taýdan esaslandyrylan ekin dolanyşygyny ornaşdyrmak, önümleriň öndürilýän möçberini artdyrmak babatda türkmen alymlarydyr hünärmenleri tarapyndan degişli işler alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Ylmy-barlag däneçilik institutynda güýzlük bugdaýyň “Serdar”, “Arkadag”, “Pyragy” atly täze sortlary ýetişdirildi.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe jemgyýetçilik-ynsanperwer ylymlaryny ösdürmäge, medeni mirasy, taryhy ýadygärlikleri düýpli öwrenmäge, rejelemäge, olary dünýäde wagyz etmäge uly üns berilýär. 16-njy oktýabrda Milli «Ak bugdaý» muzeýinde meşhur alymlar, arheologlar, Magtymguly adyndaky halkara baýragyň eýeleri Wadim Massonyň we Wiktor Sarianidiniň doglan günleriniň 95 ýyllygy mynasybetli «Türkmenistan — gadymy siwilizasiýalaryň ojagy» atly halkara ylmy duşuşyk geçirildi. Mälim bolşy ýaly, russiýaly arheologlaryň Watanymyzyň taryhyny öwrenmekde bitiren hyzmatlaryna ýokary baha berilýär. Akademikler W.Masson we W.Sarianidi dürli ýyllarda Magtymguly adyndaky halkara baýrak, beýleki döwlet sylaglary bilen sylaglandylar. Olaryň ylmy eserleri ýurdumyzda köpçülikleýin neşir edildi, açyşlary bolsa gadymy dünýäniň taryhy boýunça mekdep kitaplaryna girizildi. Bu görnükli alymlar hakyndaky maglumatlar türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň eserlerinde-de öz beýanyny tapýar. Häzirki wagtda Türkmenistanyň Taryhy we medeni ýadygärlikleri goramak, öwrenmek hem-de rejelemek baradaky milli müdirliginiň Moskwanyň N.N.Mikluho-Maklaý adyndaky Etnologiýa we antropologiýa instituty we Sankt-Peterburgyň Maddy medeniýetiň taryhy instituty bilen bilelikde döreden türkmen-rus arheologik ekspedisiýalarynyň 2-si işleýär.

«Türkmenistan — gadymy siwilizasiýalaryň ojagy» atly halkara ylmy duşuşykda gadymy golýazmalaryň, Paryzdepäniň, Köpetdagyň eteklerinde ýerleşýän bürünç asyryna degişli Ulugdepe ilatly ýeriniň medeni taýdan ähmiýeti, XX asyryň başynda demir ýollaryň ugrunda ýerleşen türkmen şäherleriniň durmuşy barada maglumatlar beýan edildi. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, gadymy Änew medeniýetiniň Altyndepe we Ulugdepe ýaly ösen merkezlerini, Beýik Ýüpek ýolunyň çatrygynda ýerleşen Dehistanyň arheologik ýadygärliklerini, Köýtendagyň dag ekoulgamyny ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizmek üçin zerur işler alnyp barylmalydyr.

Ýurdumyzda bilim derejesi ýokary halkara talaplara laýyk gelýän hünärmenleri taýýarlamagyň kämil ulgamyny döretmek bilim syýasatynyň ileri tutulýan wezipesidir. Ýokary we orta hünär okuw mekdeplerine kabul edilýän talyplaryň sanynyň artdyrylmagy, olarda has zerur ugurlar boýunça ýaşlary taýýarlamak üçin täze bölümleriň açylmagy bu ugurdaky anyk ädimlerdir. 2024-2025-nji okuw ýylynyň ilkinji gününde geçirilen birnäçe desgalaryň açylyş dabaralary döwlet Baştutanymyzyň bilim ulgamyny ösdürmäge ägirt uly üns berýändiginiň aýdyň güwäsine öwrüldi. 1-nji sentýabrda — Bilimler we talyp ýaşlar gününde paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiziň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Goranmak ministrliginiň Berdimuhamet Annaýew adyndaky Ýöriteleşdirilen harby mekdebiniň binalar toplumynyň açylyş dabarasy boldy. Mälim bolşy ýaly, onuň düýbüni tutmak dabarasy türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda 2022-nji ýylyň 27-nji ýanwarynda geçirilipdi. Toplumda zehinli ýaş Watan goragçylarynyň neslini kemala getirmek, olaryň ukyp-başarnyklaryny ösdürmekleri, dürli harby hünärleri özleşdirmekleri üçin ähli mümkinçilikler göz öňünde tutulypdyr. Şeýle hem harby okuwçylaryň bilimleri üstünlikli ele almaklary, ýaşaýşy, boş wagtlaryny peýdaly geçirmekleri, bedenterbiýe, sport bilen meşgullanmaklary üçin zerur şertler döredilipdir.

Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde döwrebap mekdepleriň, çagalar baglarynyň gurluşyklary dowam edýär. Şunda olary kompýuter tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrmak we internete birikdirmek hökmany şertleriň biridir. 1-nji sentýabrda açylyp ulanmaga berlen bilim edaralarynyň hatarynda Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň Bokurdak şäherçesindäki, Lebap welaýatynyň Hojambaz etrabynyň Hojambaz şäherindäki, şol welaýatyň Saýat etrabynyň Merýe geňeşliginiň Alpan obasyndaky, Mary şäherindäki mekdepler, Tagtabazar etrabynyň Saryýazy obasyndaky döwrebap mekdebe çenli çagalar edarasy bar.

2024-nji ýylda birinji synpa kabul edilen 155 müň 641 okuwça hormatly Prezidentimiziň adyndan ýurdumyzda öndürilen noutbuk kompýuterleri sowgat berildi. Şeýle hem Bilimler we talyp ýaşlar gününde Arkadag şäheriniň 1-nji ýöriteleşdirilen okuw-terbiýeçilik toplumynda Robototehnika bilim merkezi açyldy. BMG-niň Çagalar gaznasynyň Türkmenistandaky wekilhanasynyň ýardam bermeginde döredilen bu merkez ýaşlaryň häzirki zaman tehnologiýalaryny çuňňur özleşdirmeklerine, milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynyň hünärmenler bilen üpjün edilmegine gönükdirilen çäreleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky beýanyna öwrüldi.

Täjigistan Respublikasynyň Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynyň Ergeş Sultanow daýhan birleşiginde gurlan 540 orunlyk Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdep geçen ýylda ulanmaga berlen desgalaryň hatarynda aýratyn orun eýeledi. Onuň açylyş dabarasyna Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Emomali Rahmon sanly ulgam arkaly gatnaşdylar. Mälim bolşy ýaly, türkmen halkynyň meşhur şahyrynyň adyny göterýän orta mekdebiň düýbüni tutmak dabarasy 2023-nji ýylyň 10-njy maýynda hormatly Prezidentimiziň Täjigistan Respublikasyna döwlet sapary wagtynda geçirilipdi. «Döwlet gurluşyk» hojalyk jemgyýeti tarapyndan gurlan mekdep binasy umumy meýdany 4 müň 300 inedördül metrden gowrak bolan okuw toplumyny özünde jemleýär. Gurluşyk işleri dolulygyna türkmen tarapynyň hasabyna, häzirki zaman ölçegleri esasynda alnyp baryldy.

Türkmenistanda on iki ýyllyk umumy orta bilime geçmegiň, sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň, daşary ýurt dillerini, tebigy we takyk ylymlary okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýalary durmuşa geçirilýär. BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasy hem-de Çagalar gaznasy bilen hyzmatdaşlyk ösdürilýär. Aziýa, Ýewropa, Amerika yklymlarynyň öňdebaryjy ylym-bilim merkezleri bilen gatnaşyklar ýola goýuldy. Ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamaga, olaryň bilim mümkinçiliklerini giňeltmäge, ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen bilelikdäki taslamalar üstünlikli amala aşyrylýar.

2024-nji ýylyň 25-nji maýynda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasyny tassyklamak hakynda» Karara gol çekdi hem-de ony durmuşa geçirmek boýunça çäreleriň Meýilnamasyny tassyklady. Şunlukda, bilim ulgamynyň halkara standartlara laýyklykda döwrebaplaşdyrylmagynyň täze tapgyryna badalga berildi. Mekdebe çenli, başlangyç, esasy orta, doly orta, mekdepden daşary we goşmaça bilim boýunça okatmagy guramakda iň gowy dünýä tejribeleriniň öwrenilmegi Konsepsiýada kesgitlenen esasy wezipeleriň biridir. Şeýle hem mugallymlaryň hünär bilimlerini çuňlaşdyrmak boýunça çäreleriň durmuşa geçirilmegi meýilleşdirilýär. Ýurdumyzyň orta we ýokary okuw mekdepleriniň professor-mugallymlary, beýleki ugurdaş düzümleriň hünärmenleri daşary döwletlerde hünär kämilleşdiriş okuwlaryny geçýärler. Her ýyl döwlet derejesinde mugallymlaryň döredijilik mümkinçiliklerini açmak, olaryň hünäriniň abraýyny ýokarlandyrmak maksady bilen, döwlet derejesinde “Ýylyň mugallymy”, “Ýylyň terbiýeçisi” atly bäsleşikler geçirilýär.

“Elektron mekdep” ulgamy işlenip taýýarlanyldy we umumybilim berýän mekdeplerde synag edildi. Bu ulgam arkaly ene-atalar çagalarynyň dürli dersler boýunça ýetişigi bilen tanşyp bilýärler. Häzirki wagtda ýurdumyzyň hünärmenleri tarapyndan taýýarlanylan bu ulgam islendik wagtda elýeterli bolup, “Google Play” we “App Store” platformalarynda «eMekdep» sözüni girizmek hem-de degişli düwmäni basmak arkaly, ony ykjam telefonlara ýükläp bolýar. Daşary ýurtlardaky şeýle programmalardan tapawutlylykda, «eMekdep» her bir okuwçynyň şahsy ýetişiginiň we ösüşiniň seljermesini hödürleýär.

Milli hem halkara derejedäki olimpiadalarda ýeňiji bolýan ýaşlaryň sany ýylsaýyn artýar. Ynsanperwer hyzmatdaşlyk ösdürilip, ýaş türkmenistanlylar sportda we döredijilikde ýokary netijeleri gazanýarlar. Geçen ýylyň martynda Arkadag şäherinde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň goldaw bermeginde mekdep okuwçylarynyň arasynda halkara matematika olimpiadasy geçirildi. Ýurdumyzyň ýokary okuw mekdepleriniň talyplary Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde geçirilen II Açyk halkara informatika olimpiadasynda hem ýokary netijeleri görkezdiler. 2024-nji ýylyň dowamynda mekdep okuwçylarynyň we talyplaryň halkara bäsleşiklerde jemi 1 müň 549 medal gazanmaklary milli bilim ulgamynyň häzirki zaman derejesine çykarylýandygyny hem-de bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň netijeli durmuşa geçirilýändigini tassyklaýar.

Geçen ýyl degişli ugurda halkara gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegi bilimiň hilini ýokarlandyrmakda möhüm orny eýeledi. Döwletara gatnaşyklaryň aýratyn görnüşi hökmünde ýüze çykýan bu özboluşly “aň-paýhas diplomatiýasy” bilimleriň, tehnologiýalaryň, akyl we döredijilik çeşmeleriniň işjeň alşylmagy esasynda hil taýdan täze derejä çykýar. Ýaşlarymyz dünýäniň dürli ýurtlarynyň orta hünär we ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýarlar. Türkmen talyplary üçin umumy hem amaly sapaklary geçmek maksady bilen, daşary ýurtlaryň iň gowy hünärmenleri çekilýär.

Bu gün Türkmenistan okgunly ösýän döwletleriň biri hökmünde dünýäde giňden tanalýar. Şunuň bilen baglylykda, biziň ýaşaýan häzirki döwrümiz ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň beýleki ugurlary bilen bir hatarda, ylym-bilim ulgamyny hem milli we umumy ykrar edilen halkara kadalara laýyk gelýän öňdebaryjy tejribeleriň binýadynda mundan beýläk-de ösdürmek üçin örän möhüm döwürdir.

(TDH)

14.02.2025
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýyl ýazgysy — 2024-nji ýyl

SÖWDA WE TELEKEÇILIK

Söwda we telekeçilik pudagyny ösdürmek hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän ykdysady strategiýanyň esasy ugurlarynyň biridir. Bu pudakda amala aşyrylýan işler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň netijelerini, bazar özgertmeleriniň täsirliligini seljermäge mümkinçilik berip, ilatyň ýaşaýyş derejesiniň ösüş depginini aýdyňlygy bilen görkezýär. Söwda toplumy býujete gelip gowuşýan salgyt girdejileriniň artmagyny üpjün edip, döwletiň maliýe durnuklylygyna goşant goşýar. Häzirki döwürde söwda pudagynyň öňünde azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmak, import edilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiliginiň möçberini artdyrmak, söwda hyzmatlaryny kämilleşdirmek, ilatyň gündelik sarp edilýän harytlara bolan islegini kanagatlandyrmak ýaly wezipeler goýlandyr.

Mälim bolşy ýaly, 2024-nji ýylyň jemleri boýunça jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterim artdy. Şunuň bilen birlikde, senagat pudagynda 1,5 göterim, gurluşykda 11 göterim, ulag-aragatnaşyk pudagynda 7,2 göterim, söwdada 10,1 göterim, oba hojalygynda 5,3 göterim, hyzmatlar ulgamynda 8,6 göterim ösüş gazanyldy. 2023-nji ýyl bilen deňeşdirilende, geçen ýylda jemi öndürilen önüm 12,1 göterim artyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda kadaly önümçilik netijeleri gazanyldy. 2024-nji ýylda bölek satuw haryt dolanyşygynyň möçberi, 2023-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 13,1 göterim ýokarlandy. Ýurdumyzda milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, innowasiýalary giňden ornaşdyrmak, Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň düzüminde ýokary tehnologiýaly önümçilik kärhanalaryny döretmek, ýerli çig maldan öndürilýän bäsdeşlige ukyply önümleriň görnüşlerini we möçberini artdyrmak boýunça uly işler amala aşyrylýar. «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanynyň döredilmegi we ony bermegiň şertleriniň kesgitlenilmegi ýerli önüm öndürijileriň jogapkärçiligini ep-esli ýokarlandyrmaga, halkara bazarlarda bäsdeşlige ukyply önümleri öndürýän ýurt hökmünde döwletimiziň abraýyny has-da belende galdyrmaga, eksport kuwwatynyň artmagyna, maýa goýumlaryň çekilmegine ýardam berýär.

Pagta süýüminden ýüplükleri taýýarlaýan, dürli matalary dokaýan, tikinçilik önümlerini öndürýän kärhanalar Watanymyzyň ykdysadyýetiniň depginli ösdürilmegine saldamly goşant goşýar. Häzirki döwürde ýokary hilli, ekologik taýdan arassa «Gala», «Ýeňiş», «Goza», «Wada», «Nusaý», «Bedew», «Bürgüt», «Akpamyk», «Merw», «Jeýtun», «Mäne» ýaly haryt nyşanly dokma önümlerine içerki we daşarky bazarlarda uly isleg bildirilýär. Türkmen halkynyň milli halyçylyk sungatynyň özboluşlylygyny gorap saklamak hem-de kämilleşdirmek boýunça hem uly işler amala aşyrylýar. Bu ugurda «Türkmenhaly» döwlet birleşiginiň kärhanalarynda türkmen el halysyny dokamagyň usullaryny geljek nesillere ýetirmek, gadymy nagyşlardyr göller salnan köpöwüşginli halylary dokamak, halylaryň nusgawy görnüşlerini dikeltmek işleri yzygiderli häsiýete eýe bolýar. El halylarymyz içerki we daşary ýurtly alyjylaryň sargytlary boýunça hem dokalýar. Munuň özi halkymyzyň çeperçilik medeniýetiniň ajaýyp mirasy bolan türkmen halylarynyň dünýädäki meşhurlygyny has-da artdyrýar.

2024-nji ýylyň netijeleri boýunça Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi babatda söwda dolanyşygynyň ösüş depgini 103,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini hem 103,1 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça, 2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 117,3 göterim ösüş depgini üpjün edildi, şol sanda nah ýüplügiň önümçiliginde 149,3 göterim, nah matalaryňkyda 129,7 göterim, gön önümleriniň önümçiliginde 124,4 göterim ösüş depgini gazanyldy. Geçen ýylda “Türkmenhaly” döwlet birleşigi tarapyndan haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 102,3 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan birža söwdalarynyň 302-si geçirilip, olarda 29 müň 317 şertnama hasaba alyndy.

Daşary ykdysady gatnaşyklary ösdürmekde, bazar gatnaşyklaryny kemala getirmekde, işewürlik başlangyçlaryny höweslendirmekde Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasyna möhüm orun degişlidir. Onuň esasy wezipeleriniň hatarynda işewür düzümler bilen döwlet hem-de hojalyk dolanyşygyndaky edaralaryň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy guramak, Türkmenistanyň hususy pudagynyň halkara işewürlik bileleşigine goşulyşmagyna, ýerli önüm öndürijileriň harytlarynyň daşarky bazarlara çykarylmagyna ýardam bermek, içerki we daşary ýurt maýa goýumlaryny, döwrebap tehnologiýalary çekmek ýaly meseleler bar. Soňky ýyllarda ýokarda agzalan ugurlaryň ählisinde durnukly ösüş gazanylýar. Munuň özi milli ykdysadyýetimizde oňyn netijeleriň üpjün edilmegini şertlendirýär. Daşary ýurtlaryň Söwda-senagat edaralary we birleşmeleri bilen hyzmatdaşlyk hakynda ikitaraplaýyn şertnamalara gol çekmek bilen, ýurdumyzyň Söwda-senagat edarasy halkara bazarlarda türkmen öndürijileriniň we senagatçylarynyň bähbitlerine wekilçilik edýär. Şeýle-de bu düzüm dürli forumlary, sergileri, duşuşyklardyr maslahatlary guramak arkaly daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary ýola goýmakda möhüm orny eýeleýär. Şunda Söwda-senagat edarasy tarapyndan 2024-nji ýylda amala aşyrylan işleriň ösüş depgininiň 111,8 göterime barabar bolandygyny bellemek gerek. Hasabat döwründe sergileriň 27-si, maslahatlaryň 131-si geçirildi.

Ýurdumyzyň ylmy-tehnologik özgertmeler babatdaky syýasatyny durmuşa geçirmekde, sanly ykdysadyýetiň giň mümkinçiliklerinden peýdalanmakda, senagatyň, oba hojalygynyň, hyzmatlar ulgamynyň häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda ösdürilmeginde türkmen telekeçileriniň alyp barýan işleri aýratyn ähmiýete eýedir. Olar döwlet tarapyndan döredilýän şertlerden peýdalanyp, döwrebap tehnologiýalar bilen üpjün edilen kärhanalarda öndürilen ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply önümleriň eksportyny yzygiderli artdyrmak bilen, halkara söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmäge-de goşant goşýarlar. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça geçen ýylda oba hojalyk, azyk önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini 110 göterime, senagat önümçiliginiň ösüş depgini bolsa 104,1 göterime barabar boldy.

Ähli ugurlarda halkara hyzmatdaşlygyň ilerledilmegi esasynda Türkmenistanyň daşary söwdasynyň gerimi hem giňeýär. Ykdysady taýdan ägirt uly kuwwata eýe bolan ýurdumyzda daşary ýurt kompaniýalarynyň we maýadarlarynyň netijeli işlemegi üçin ähli şertler döredilýär. Her ýyl daşary ýurtly wekilleriň gatnaşmagynda köp sanly pudaklaýyn sergilerdir forumlar geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, geçen ýyl geçirilen Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisinde bu pudakda gazanylan üstünlikler şöhlelendirildi. Sergä söwda toplumynyň edara-kärhanalarynyň 210-dan gowragy, şol sanda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary, Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrliginiň «Türkmensüýtsöwda», «Türkmenbakaleýa» lomaý-bölek söwda kärhanalary, Aşgabat şäheriniň Bazarlar birleşigi gatnaşdy. Mundan başga-da, bu ýerde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň önümçilik-söwda guramalary, Alyjylar jemgyýetleriniň birleşikleri hem diwarlyklaryny ýaýbaňlandyrdy. Arkadag şäher Söwda müdirligi sergä ilkinji gezek gatnaşdy. Gözden geçiriliş pudakda gazanylan üstünlikler we içerki bazarda azyk bolçulygyny üpjün etmäge gönükdirilen anyk işler bilen tanyşmak üçin ajaýyp mümkinçilik boldy.

Söwda amallaryny halkara kadalara laýyklykda yzygiderli kämilleşdirmek, işiň döwrebap usullaryny we sanly ulgamy ornaşdyrmak daşary söwdanyň möhüm ugurlarynyň hataryndadyr. 2024-nji ýylyň martynda Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi bilen Germaniýanyň Halkara hyzmatdaşlyk boýunça jemgyýetiniň arasynda “Merkezi Aziýada söwda amallaryny ýönekeýleşdirmek” atly sebitleýin taslama hakynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilmegi munuň aýdyň mysaly boldy. Ýurdumyz dünýä döwletleriniň işewür toparlary bilen birnäçe ylalaşyklara gol çekmek we hyzmatdaşlygy ýola goýmak, daşary ýurtlarda söwda wekilhanalaryny hem-de söwda öýlerini açmak arkaly halkara işewürlik gatnaşyklaryny yzygiderli ösdürýär. Türkmen telekeçileriniň 2024-nji ýylda dürli meýdançalarda daşary ýurtly kärdeşleri bilen geçiren duşuşyklary-da bu ugurda halkara gatnaşyklaryň ösdürilýändigini subut edýär.

Hormatly Prezidentimiziň geçen ýylyň dekabrynda Kuala-Lumpura amala aşyran resmi saparynyň çäklerinde ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine, şol sanda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Malaýziýanyň Milli söwda-senagat edarasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilendigini bellemek gerek. Sentýabrda Aşgabatda geçirilen Türkmenistanyň maýa goýum forumynyň çäginde ýurdumyzyň Dokma senagaty ministrligi bilen Germaniýanyň «Trützschler Group SE» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi. Awgustda Gazagystan Respublikasynyň paýtagtynda geçirilen “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň bilelikdäki işewürlik maslahatynyň gün tertibine sebit integrasiýasynyň möhüm ugurlary, köptaraply hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegiň meýilnamalary, senagat kooperasiýasy taslamalaryny goldamak, ileri tutulýan ugurlarda bilelikdäki maksatnamalary durmuşa geçirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi. Bu wekilçilikli forum özara gatnaşyklaryň täze ugurlaryny kesgitlemek bilen, sebitleýin hyzmatdaşlygy altytaraplaýyn görnüşde pugtalandyrmaga täzeçe itergi berdi. Şeýle hem dialoga gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda işewürlik ugurly hyzmatdaşlygy berkitmek barada ylalaşyk gazanyldy. Bilelikdäki işewürlik maslahatynyň netijeleri boýunça resminamalaryň birnäçesine gol çekildi.

2024-nji ýylyň dekabrynda Türkmenistanda geçirilen çäreler hem netijeli döwletara gatnaşyklaryň pugtalandyrylýandygynyň, söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ösdürilýändiginiň, söwda dolanyşygynyň artýandygynyň güwäsi boldy. Şolaryň hatarynda Türkiýe Respublikasynyň eksport harytlarynyň sergisi we Türkmen-türk işewürler geňeşiniň nobatdaky maslahaty, Eýran Yslam Respublikasynyň ýöriteleşdirilen sergisi hem-de Türkmen-eýran işewürlik maslahaty bar. Mundan başga-da, paýtagtymyzda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça türkmen-ýapon komitetiniň 15-nji mejlisi geçirildi. Oňa gatnaşmak üçin «ITOCHU Corporation» kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň agzasy, ýerine ýetiriji wise-prezidenti, maşyn we enjamlar kompaniýasynyň prezidenti, bu komitetiň ýapon böleginiň başlygy Hiroýuki Subaýyň ýolbaşçylygyndaky Ýaponiýanyň işewür toparlarynyň uly wekiliýeti ýurdumyza geldi. Duşuşygyň dowamynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary, maliýe-maýa goýum gatnaşyklary ara alnyp maslahatlaşyldy, geljegi uly bilelikdäki taslamalar, önümçilik hyzmatdaşlygynyň ugurlary barada pikir alşyldy. Foruma iki ýurduň dürli ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleri, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary, işewürlik düzümleriniň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Mejlisiň jemleri boýunça türkmen-ýapon hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de netijeli ösdürmäge gönükdirilen birnäçe resminama gol çekildi.

16-njy dekabrda Aşgabatda Türkmen-amerikan işewürlik maslahaty geçirildi. Oňa iki ýurduň döwlet we işewürlik düzümleriniň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri gatnaşdylar. Maslahata gatnaşmak üçin “Türkmenistan — ABŞ” işewürler geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuartyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň düzüminde öňdebaryjy amerikan kompaniýalarynyň wekilleri ýurdumyza geldi. Forumyň çäklerinde işewürler geňeşiniň alyp barýan işi hem-de onuň uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda ýola goýulýan ykdysady gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagynda eýeleýän orny baradaky meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Maslahata gatnaşyjylar ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda, şol sanda maýa goýumlarda, ýokary tehnologiýalar pudagynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, ikitaraplaýyn haryt dolanyşygyny giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşdylar. Şeýle-de ileri tutulýan ugurlarda bilelikde işlemegiň meýilnamalary kesgitlenildi. Ýurdumyzyň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, hususy kärhanalarynyň wekilleriniň amerikan işewürleri bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary hem geçirildi.

Noýabr aýynda Türkmenabat şäherinde Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň II sebitara forumynyň hem-de özbek harytlarynyň milli sergisiniň geçirilmegi döwletara gatnaşyklaryň yzygiderli ösdürilýändigini nobatdaky gezek aýdyň görkezdi. Forumyň çäklerinde iki dostlukly ýurduň işewür toparlarynyň wekilleriniň arasynda duşuşyk, «Söwda ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek: amatly şertleri döretmek we telekeçiligi goldamak» atly maslahat geçirildi. Bellenilişi ýaly, işjeň gatnaşyklary ösdürmek, bilelikdäki kärhanalary döretmek, iň täze tehnologik işläp taýýarlamalary ulanmak we innowasion ykdysadyýeti kemala getirmek boýunça tejribe alyşmak türkmen-özbek hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlarydyr. Şeýle hem oba hojalyk pudagy, energetika, himiýa we nebithimiýa senagaty, maşyngurluşyk, dokma, derman senagaty pudaklary işjeň hyzmatdaşlyk üçin uly kuwwata eýe bolan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Oktýabr aýynda Aşgabatda Türkmen-mongol işewürlik maslahaty geçirildi. Oňa iki ýurduň dürli ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň wekilleri, iki tarapdan hususy kompaniýalaryň ýolbaşçylary gatnaşdylar. Forumyň dowamynda bilelikdäki maýa goýum taslamalaryny amala aşyrmagyň mümkinçiliklerine garaldy. Mongol tarapyndan çykyş edenler Türkmenistanda daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň netijeli iş alyp barmaklaryna gönükdirilen ygtybarly kanunçylyk binýadynyň oňyn täsirine ünsi çekdiler.

Ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň sergisiniň geçirilmegi hem hususy telekeçiligiň kuwwatynyň yzygiderli artýandygyny subut etdi. “Garagum” myhmanhanasynyň arkasynda ýaýbaňlandyrylan köpugurly gözden geçiriliş myhmanlary söwda we hyzmatlar ulgamynda telekeçileriň gazanan üstünlikleri, ýöriteleşen dükanlaryň guraýan işi bilen tanyşdyrdy. Harytlaryň köpdürlüligi soňky ýyllarda hususy telekeçiligiň önümçilik kuwwatynyň has-da ýokarlanandygyny, telekeçilik düzümleriniň döwrebap tehnologiýalar arkaly senagat taýdan ýokary derejä ýetendigini görkezýär. Bu aýdylanlar dürli bezeg serişdeleriniň, elektronika we öý üçin niýetlenen harytlaryň önümçiligine hem degişlidir.

Ýurdumyzda ilkinji gezek guralan «Kids Ekspo: ähli zat çagalar üçin» atly halkara sergi-ýarmarkasy «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň ajaýyp wakalarynyň birine öwrüldi. Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy we «Türkmen Ekspo» hususy kärhanasy tarapyndan bilelikde guralan giň gerimli gözden geçirilişde Russiýanyň, Germaniýanyň, ABŞ-nyň, Kanadanyň, Portugaliýanyň, Italiýanyň, BAE-niň, Türkiýäniň, Singapuryň, Hytaýyň, Bahreýniň, Beýik Britaniýanyň, Gyrgyzystanyň, Gazagystanyň çagalar üçin harytlar we hyzmatlar pudagynda iş alyp barýan kompaniýalary öz önümlerini görkezdi. Dört günläp dowam eden forumda paýtagtymyzyň ýaşaýjylarydyr myhmanlary dürli görnüşli önümleri özünde jemleýän diwarlyklar bilen tanyşmaga mümkinçilik aldylar.

Iýun aýynda Söwda-senagat edarasynda «Türkmenistan — Birleşen Arap Emirlikleri» işewürlik maslahaty geçirildi. Onuň dowamynda bar bolan mümkinçilikleri we köpýyllyk üstünlikli hyzmatdaşlygyň esasynda gazanylan tejribäni göz öňünde tutup, dünýä belli kompaniýalar bilen mundan beýläk-de işewürlik gatnaşyklaryny ösdürmegiň ugurlary kesgitlenildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow maý aýynda Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň çäklerinde “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy, şeýle hem birnäçe duşuşyklary geçirdi. “Russia Halal Expo” maýa goýum we infrastruktura taslamalarynyň sergisinde yslam ýurtlarynyň ykdysadyýetiniň innowasion üstünlikleri, iri kärhanalaryň, orta telekeçiligiň wekilleriniň taslamalary hem-de önümleri görkezildi. Ýurdumyzyň bu wekilçilikli sergä gatnaşmagy Russiýanyň iri sebitleri we Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlar bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek, dünýäniň halal önümler bazarynda Türkmenistanyň ornuny pugtalandyrmak, milli ykdysadyýetimize maýa goýumlary çekmek babatda uly ähmiýete eýedir.

Yzygiderli geçirilýän çäreler özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmekde, söwda-ykdysady ulgamda bilelikdäki taslamalary üstünlikli durmuşa geçirmekde täze sepgitlere ýetmek üçin açyk meýdança bolup hyzmat edýär. Muňa mysal hökmünde Aşgabatda geçirilen Türkmen-koreý işewürlik maslahatyny, owgan harytlarynyň sergisini, Türkmen-owgan işewür toparlarynyň maslahatyny görkezmek bolar. Şeýlelikde, 2024-nji ýylda söwda we telekeçilik pudagynda gazanylan ösüşler geljekki üstünlikler üçin pugta binýady emele getirýär.

(TDH)

13.02.2025