Новости
Türkmen Bitaraplygy — parahatçylygyň, durnuklylygyň, deňhukukly hyzmatdaşlygyň, mizemez jebisligiň binýady

12-nji dekabrda ýurdumyz Halkara Bitaraplyk gününi we Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda taryhy Kararnamanyň kabul edilmeginiň 28 ýyllygyny dabaraly belläp geçdi. Sebitde hem-de dünýäde, döwletleriň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklarda parahatçylyk medeniýetini berkarar etmegiň möhüm şerti hökmünde durmuşa geçirilýän daşary syýasatymyzyň üstünliklere beslenýändiginiň nyşany bolan bu sene milli hem-de halkara derejede aýratyn ähmiýete eýedir.

Hormatly Prezidentimiz halkymyza iberen Gutlagynda biziň içeri we daşary syýasatda hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýymyza, bar bolan mümkinçiliklerimize esaslanyp, geljekde-de Garaşsyz döwletimizi dünýäniň öňdebaryjy, gülläp ösýän dostlukly ýurduna öwürmek üçin ähli tagallalaryň ediljekdigini belledi.

Aşgabatda ýaýbaňlandyrylýan çäreleriň çäginde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasy geçirildi. Döwlet medeniýet merkeziniň Mukamlar köşgünde Halkara Bitaraplyk gününe bagyşlanyp, sungat ussatlarynyň baýramçylyk konserti boldy. Bu şanly baýramçylyk mynasybetli dabaralar ýurdumyzyň ähli künjeklerinde giňden ýaýbaňlandyryldy.

11-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli geçirilýän dabaralara gatnaşmak üçin Aşgabada gelen BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň dolandyryjysynyň orunbasary, Ýewropa we GDA ýurtlary boýunça sebitleýin býurosynyň direktory hanym Iwana Žiwkowiçi kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda BMG bilen köpugurly strategik hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Daşky gurşawy goramak, saglygy goraýyş ulgamlarynda, milli sanly ulgamy ösdürmek babatda hyzmatdaşlygy giňeltmegiň wezipelerine aýratyn üns çekildi. Bellenilişi ýaly, BMG tarapyndan ilkinji Bitarap döwlet hökmünde resmi taýdan ykrar edilen Türkmenistan häzirki wagtda ählumumy gün tertibiniň möhüm meselelerini çözmek, parahatçylyk we özara hormat goýmak diplomatiýasyny has-da ilerletmek boýunça netijeli başlangyçlary öňe sürmek bilen, halkara gatnaşyklara işjeň goşulyşýar.

Şol gün paýtagtymyzda geçirilen Parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň ýokary derejedäki mejlisinde hem-de “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly forumda netijeli halkara hyzmatdaşlygy ilerletmekde we ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy pugtalandyrmagyň gurallaryny işjeň ulanmakda ýurdumyzyň eýeleýän ornuna ýokary baha berildi. Aşgabatda iri halkara maslahatlardyr duşuşyklaryň yzygiderli geçirilmegi döredijilikli daşary syýasatymyzyň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň güwäsidir.

11-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň daşary ýurtlardaky diplomatik wekilhanalarynyň, konsullyk edaralarynyň, halkara guramalaryň ýanyndaky wekilhanalarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Mejlisde döwletimiziň daşary syýasat ulgamynda ýerine ýetirilen işleriň jemi jemlenildi, geljekde öňde durýan wezipeler kesgitlenildi.

Döwlet Baştutanymyz 2023-nji ýylyň hem ýurdumyz üçin daşary syýasatda üstünlikli bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Nygtalyşy ýaly, şu ýylyň dowamynda Türkmenistan ählumumy parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmek, halkara ykdysady we söwda hyzmatdaşlygyny ösdürmek, dünýä döwletleri bilen medeniýet, ylym, bilim, sport ulgamlarynda gatnaşyklary giňeltmek boýunça yzygiderli işleri durmuşa geçirdi. Parlamentara gatnaşyklaryň gerimi giňäp, mazmuny baýlaşdy. Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmek babatda zerur tagallalary edýär. Energiýa howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, howanyň üýtgemegi we beýleki ugurlar boýunça hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýär. Ýurdumyzyň edýän tagallalary dünýä döwletleri, abraýly halkara guramalar tarapyndan giňden goldanylýar.

Hormatly Prezidentimiz geljekde köp işleri ýerine ýetirmegiň zerurdygyny belläp, halkara giňişlikde Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň bähbitlerini goramakda ýurdumyzyň diplomatlarynyň uly işleri alyp barjakdygyna berk ynam bildirdi.

Halkymyzyň rehimdarlyk we ynsanperwerlik ýörelgelerinden ugur alyp, Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy Serdar Berdimuhamedow Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli günä geçmek hakynda Permanlara gol çekdi. Resminamalara laýyklykda, iş kesilen 302 raýat, şol sanda daşary ýurtly 6 raýat mundan beýläk azatlykdan mahrum etmek görnüşindäki esasy jeza çäresini çekmekden boşadyldy. Döwlet Baştutanymyz “Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň işini kämilleşdirmek hakynda”, “Türkmenistan bilen daşary ýurt döwletleriniň arasyndaky käbir halkara resminamalary tassyklamak hakynda”, şeýle hem “Diplomatik protokol” atly ýöriteleşdirilen okuw merkeziniň açylmagyny göz öňünde tutýan “Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň işini kämilleşdirmek hakynda” Kararlara gol çekdi.

15-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Mejlisiň dowamynda ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça milli parlamentiň alyp barýan işi, milli banklaryň kart ulgamyny mundan beýläk-de ösdürmek, tebigy gazy ibermegiň, peýdalanmagyň kadalaryny kämilleşdirmek, ýangyç-energetika toplumynyň, ulag ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, gurluşyk-senagat we himiýa toplumynyň kärhanalarynda öndürilýän önümleriň möçberini, olaryň eksportyny artdyrmak, möwsümleýin oba hojalyk işleri bilen bagly meselelere garaldy.

2024-nji ýylda sergileri, ýarmarkalary, maslahatlary, festiwallary guramak hem-de Änew şäheriniň geljek ýylda “Türki dünýäniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli medeni çäreleri geçirmek bilen baglanyşykly alnyp barylýan işler barada hasabat berildi. BMG-niň ýöriteleşdirilen düzümleri tarapyndan Türkmenistana saglygy goraýyş ulgamynda gazanan üstünlikleri üçin berlen güwänamalar barada aýdylyp geçildi. Şolaryň hatarynda BMG-niň Ösüş maksatnamasy tarapyndan “Türkmenistanyň Hökümetiniň hemmeler üçin ýokary hilli dermanlara elýeterliligi, lukmançylyk hyzmatlarynyň yzygiderliligini we hilini üpjün etmek arkaly saglygy goraýşyň hyzmatlarynyň ählumumy gurşawynyň ýolunda ösüşi çaltlaşdyrmak boýunça möhüm tagallalary üçin” atly güwänamasy, BSGG-niň Supramilli referens barlaghanasynyň (Gauting, GFR) degişli güwänamalary bar.

Şeýle-de türkmen ýaşlarynyň 2024-2025-nji okuw ýylynda Hytaý Halk Respublikasynyň hem-de Wengriýanyň ýokary okuw mekdeplerinde maglumat tehnologiýalary, saglygy goraýyş, lukmançylyk ylymlary, bilim, pedagogika ylymlary, oba hojalygy we oba hojalyk ylymlary, inženerçilik işi, tehnologiýalar, tehniki ylymlar, matematika, tebigy ylymlar ýaly ugurlar boýunça bilim almaklarynyň maksadalaýykdygy barada bellenilip geçildi.

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiziň garamagyna Türkmenistanyň Ýewropa Bileleşigi bilen ileri tutulýan ugurlar boýunça hyzmatdaşlygyny ösdürmek babatda teklipler hödürlenildi. Döwlet Baştutanymyz bu tekliplere garap, Daşary işler ministrligine iki tarapyň bähbitlerine laýyk gelýän degişli işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Täze ýyl baýramynyň ýakynlap gelýändigi bilen baglylykda, ýurdumyzyň dükanlarynda, bazarlarynda azyk harytlarynyň dürli görnüşleriniň bolelin, elýeterli bahalardan üpjün edilmegi boýunça degişli düzümleriň ýolbaşçylaryna anyk tabşyryklary berdi.

16-njy dekabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde Täze ýyl baýramyna görülýän taýýarlygyň çäklerinde ýerine ýetirilýän işler, söwda hyzmatlarynyň guralyşy bilen tanyşdy. Hususan-da, Gahryman Arkadagymyz “Gökdere” söwda merkezine gelip, bu ýerde işleýän satyjylar bilen söhbetdeş boldy, söwdanyň guralyşy we aglaba bölegi ýurdumyzyň telekeçileri tarapyndan öndürilip, halkymyza hödürlenilýän harytlaryň görnüşleri bilen tanyşdy.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda ýurdumyzy senagatlaşdyrmaga, ilatyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmaga, täze iş orunlaryny döretmäge gönükdirilen maksatnamalaryň çäklerinde Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda ýaýbaňlandyrylan işleriň ýagdaýy barada hasabatlar berildi. Gahryman Arkadagymyz ýokary halkara görkezijilere laýyk derejede bina edilen täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda ýerine ýetirilýän işleriň häzirki zamanyň talaplaryna hem-de milli binagärlik ýörelgelerine laýyk gelmelidigine ünsi çekdi we bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Şunuň bilen baglylykda, Arkadag şäherinde Täze ýyl baýramynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmelidigi, baýramçylyk dabaralarynyň, çagalar üçin bolşy ýaly, ulular üçin hem ýatda galyjy, täsirli pursatlara beslenmelidigi nygtaldy.

Her ýylyň 14-nji dekabrynda dabaraly bellenilip geçilýän Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň gününi geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň hatarynda görkezmek bolar. Nebitgaz toplumynyň merkezi binasynda geçirilen dabaraly maslahatda zähmetde aýratyn tapawutlanan ýangyç-energetika toplumynyň işgärlerine we geologlara hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan gymmat bahaly sowgatlar gowşuryldy. Şeýle hem nebitgaz toplumynyň üstünliklerini we gazananlaryny şöhlelendirmek boýunça geçirilen döredijilik bäsleşiginiň ýeňijilerini Hormat hatlarydyr gymmat bahaly sowgatlar bilen sylaglamak dabarasy boldy.

Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi tarapyndan sanly ulgam arkaly guralan XI Türkmen-german lukmançylyk forumynyň dowamynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň meselelerine garaldy. Duşuşykda dürli keselleriň öňüni almak, olary irki döwürlerde anyklamak we bejermek, gaýragoýulmasyz kömek, onkologiýa, trawmatologiýa, ortopediýa ýaly möhüm ugurlarda hyzmatdaşlygyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. German hünärmenleri Türkmenistanyň saglygy goraýyş ulgamyndaky ýeten sepgitlerine ýokary baha berip, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygynda işlenip taýýarlanylan köpugurly “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň yzygiderli amala aşyrylmagynyň netijeli häsiýetini nygtadylar. Olar köpýyllyk hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegi maksat edinýändiklerini tassyklap, türkmen kärdeşleri bilen tejribelerini, täze ylmy işläp taýýarlamalaryny paýlaşmaga taýýardyklaryny beýan etdiler.

Mary welaýatynda Türkmenistanyň hem-de Eýran Yslam Respublikasynyň amaly-haşam we mozaika sungatynyň bilelikdäki sergisi geçirildi. Welaýatyň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýinde guralan sergide amaly-haşam sungatynyň, keramika, heýkeltaraşlyk, şekillendiriş sungatynyň we halk senetçiliginiň ussatlarynyň eserleri, şol sanda haly, keçe, kilim önümleri, milli lybaslar, saz gurallary, türkmen halkynyň durmuşda ulanýan beýleki esbaplary görkezildi. Çäräniň dowamynda mozaika sungaty boýunça ussatlyk sapagy guraldy, bagşy-sazandalaryň ýerine ýetirmeginde halk aýdym-sazlary ýaňlandy. Şu gezekki giň gerimli sergi dostluk we döredijilik baýramy hökmünde ýakymly duýgulara beslenip, ýurtlaryň köpugurly hyzmatdaşlygynyň giňeldilmeginde nobatdaky ädim boldy.

Geçen hepdäniň anna güni “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki giň meýdançada oturdylan ýurdumyzyň Baş arçasy uzak garaşylan, şatlykly baýramyň — Täze ýylyň ýetip gelýändigini alamatlandyryp, nurana öwüşginde ýalkym saçdy. Bu ýerde beýikligi 44 metre deň bolan, belent başy “2024” ýazgyly sekizburçly ýyldyz bilen bezelen ajaýyp arça ýerleşýär. Asylly däbe görä, dabara Aýazbaba, onuň agtygy Garpamyk hem-de ertekileriň gahrymanlary gatnaşdylar. Bu ýyl olaryň ýoly ajaýyp Arkadag şäherinden başlan täze ugur boýunça geçdi.

Soňra ýurdumyzyň şäherleriniň we obalarynyň meýdançalarynda gurnalan Täze ýyl arçalary dürli öwüşginli yşyklara beslenip, döwlet tarapyndan mähir bilen gurşalan bagtyýar çagalaryň şatlygyna şatlyk goşdy.

Ilkinji gezek Arkadag şäheriniň söwda toplumynda geçirilen «Ýylyň parlak ýyldyzy» bäsleşiginiň jemleýji tapgyry Täze ýyl baýramynyň öňüsyrasyndaky ajaýyp wakalaryň biri boldy. Baş baýraga Bahar Annaýewa mynasyp bolup, ýeňijä göçme kubok, gymmat bahaly sowgat gowşuryldy.

Şeýlelikde, geçen hepde möhüm wakalara baý bolup, Bitarap Türkmenistanyň adamzadyň röwşen geljeginiň bähbidine köpugurly kuwwatyny durmuşa geçirmäge çalyşýandygyny aýdyňlygy bilen subut etdi. Bu bolsa parahatçylyk, bagtyýarlyk, adamlaryň abadan durmuşy, döredijilik, halklaryň dostlugy, raýdaşlyk ýaly asylly ýörelgelere doly laýyk gelýär.

(TDH)

18.12.2023
Ýurdumyzyň Täze ýyl Baş arçasynyň yşyklary ýakyldy

Aşgabat, 15-nji dekabr (TDH). Şu gün hemmeler üçin uzak garaşylan, şatlykly we mähriban baýramyň — Täze ýylyň ýetip gelýändigini alamatlandyryp, ýurdumyzyň Baş arçasy nurana öwüşginde ýalkym saçdy.

Asylly däbe görä, paýtagtymyzyň Köpetdagyň etegindäki täsin tebigy künjekleriniň birinde ýerleşýän “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki giň meýdança dabaralaryň geçirilýän merkezine öwrüldi. Bu ýerde iň owadan belent arça oturdylyp, ertekiler şäherjigi emele geldi.

Dürli öwüşginde nur saçýan şarlardyr çyrajyklardan, yşyklandyryjy bezeglerden emele gelen lybasa beslenen Baş arçanyň töweregine müňlerçe ýaşlar we uly ýaşly adamlar ýygnandylar. Hut şu ýerden çagalar üçin täsin başdan geçirmeleriň hem-de açyşlaryň jadylaýjy güýji başlanýar. Bu ýerde Aýazbabanyň we onuň agtygy Garpamygyň jadyly taýajyklary arkaly körpeleriň ajaýyp arzuwlary, islegleri amala aşyrylýar.

Belent başy “2024” ýazgyly sekizburçly ýyldyz bilen bezelen Baş arçanyň beýikligi 44 metre, ini bolsa 16 metre deňdir. Oýnawaçlaryň we yşyklandyryjylaryň dürli görnüşleri bilen bezelen bu ajaýyp ýaşyl arça ýetip gelýän Täze ýylyň nyşany bolup, onuň ýerleşýän ýeri paýtagtymyzyň ýaşaýjylarydyr myhmanlary üçin iň özüne çekiji, gözel künjekleriň birine öwrüler.

Ýurdumyzyň Baş arçasynda yşyklaryň ýakylmagy ertekilerdäki täsinlikler baradaky düşünjelere beslenen dabaradyr. Şoňa görä-de, ol baýramçylygyň guramaçylaryndan aýratyn döredijilikli çemeleşmäni talap edýär. Her ýyl Aýazbaba we onuň agtygy Garpamyk üçin geçilmeli täze, ýörite ugur, medeni maksatnama taýýarlanylýar. Şu ýyl hem guramaçylar ýaş tomaşaçylar üçin özüne çekiji tomaşany taýýarlapdyrlar. Ol suw kenaryndaky balykçylaryň sahnalary bilen başlanýar.

...Sahna ussatlary Tikgi we Potdyş balyk tutmaga gidýärler. Olaryň toruna altyn balyk düşýär. Tikgi öz oglunyň Aýazbabany görmek isleýändigi baradaky arzuwyny aýdýar. Arzuwyň ertekilerdäki ýaly amala aşmagy netijesinde, Aýazbaba, Garpamyk hem-de oglanjyk Arkadag şäherinde peýda bolýar.

Bu täsin şäheriň şu ýylyň 29-njy iýunynda dabaraly açylandygyny bellemelidiris. Kanun esasynda döwlet ähmiýetli şäher diýen aýratyn hukuk derejesine eýe bolan Arkadag şäheriniň gurulmagy ýurdumyzda türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen ýaýbaňlandyrylan we häzirki döwürde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda dowam etdirilýän ägirt uly özgertmeleriň anyk netijesidir. Arkadag şäheriniň Diýarymyzyň gadymy künjekleriniň birinde, pederlerimiziň şöhratly taryhynyň gözbaş alýan ýerinde gurulmagy aýratyn bellärliklidir. Täze şäheriň durmuş ulgamy öňdebaryjy sanly, maglumat-aragatnaşyk we “ýaşyl” tehnologiýalara esaslanýan “akylly” şäheriň aýdyň nusgasydyr. Bu ýerde ekologiýa ýaly möhüm ugra aýratyn üns berildi. Mysal üçin, desgalaryň gurluşygynda ekologik taýdan arassa serişdeler ulanyldy. Arkadag şäherine “Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, “ýaşyl”, howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek” taslamasyna goşulýandygy baradaky güwänamanyň berilmegi bu ulgamda öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli çözülýändigine şaýatlyk edýär.

...Ertekileriň gahrymanlary Arkadag şäherine syýahatyň dowamynda Aman Gulmämmedow adyndaky döwlet drama teatryna baryp görýärler. Bu ýerde olary çagalar şatlykly garşylaýarlar. Soňra Görogly adyndaky döwlet atçylyk sirkinde «Galkynyş» milli at üstündäki oýunlar topary bedewe erk etmegiň dürli tilsimlerini myhmanlara görkezdiler. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen döredilen “Galkynyş” milli at üstündäki oýunlar toparynyň dünýäniň çar künjeginde geçirilýän abraýly ýaryşlara, bäsleşiklere we halkara sirk festiwallaryna gatnaşmak bilen, baýrakly orunlara mynasyp bolup, Watanymyzyň ýaşyl tuguny belentde parladýandygyny bellemek ýakymlydyr. Munuň özi dünýäde ahalteke bedewleriniň şan-şöhratynyň barha ýokary göterilýändigini görkezýär.

Soňra Täze ýyl arçalarynyň yşyklaryny ýakmak çäresine gatnaşyjylar Arkadag şäheriniň baş arçasynyň ýanyna gelip, bu ýerde guralan baýramçylyk konsertine tomaşa edýärler. Soňra şäheriň Aragatnaşyk müdirligine barýarlar. Bu ýerde Aýazbaba sanly ulgam arkaly ýetip gelýän Täze ýyl baýramy bilen gutlap, hemmeleri Aşgabat şäherinde ýerleşýän ýurdumyzyň Baş arçasyny görmäge çagyrýar. Täze ýyl dabarasyna gatnaşyjylaryň topary ak mermerli paýtagtymyza tarap ýola düşýär. Olaryň ýoly häzirki zaman ýaşaýyş jaý toplumlarynyň ýanyndan geçýär. Baş gahrymanlar gurlup ulanmaga berlen binalaryň aýratynlyklary, giň şaýollar, şäheriň baýramçylyk gözelligi bilen tanyşýarlar.

Nurana baýramyň öňüsyrasynda söýginiň, ýaşlygyň we dost-doganlygyň şäheri bolan Aşgabat has-da gözel keşbe girdi. Bu ýerdäki dürli öwüşginli suw çüwdürimleri, elwan güller, ajaýyp seýilgähler, biri-birinden gözel ak mermerli binalar, giň şaýollar, baýramçylyk lybasyny geýen seýilbaglar ýurdumyzyň okgunly ösýän hem-de üstünlikli durmuşa geçirilýän giň gerimli özgertmeleriň keşbini özünde jemläp, dünýäde ýaşamak üçin iň amatly, gözel şäherleriň biri hökmünde paýtagtymyzyň ornuny has-da berkidýär.

Aýdym, tans, folklor toparlarynyň artistleri hem-de Aşgabadyň köp sanly ýaşaýjylary baýramçylyga gelýän myhmanlary uly şowhun bilen mübärekleýärler. Çagalar döredijilik toparlarynyň çykyşlary dabaranyň şowhunyny artdyrýar.

Aýazbaba we onuň ýoldaşlary Arçabil şaýoluna gelip, ak paýtuna münüp, “Älem” medeni-dynç alyş merkeziniň öňündäki meýdança barýarlar.

Ine-de, sabyrsyzlyk bilen garaşylan myhmanlar, çagalar şatlyk-şowhuna beslenen aýdymlary aýdyp, köpöwüşginli yşyklandyryjylar bilen bezelen derwezeden girýärler. Şadyýan çykyşlar ýurdumyzyň Baş arçasy gurnalan meýdançany gurşap alýar. 2023-nji ýylyň we täze, 2024-nji ýylyň nyşanlarynyň keşbini janlandyrýan ýaşajyk artistler öz ajaýyp goşgularyny gyş gahrymanlaryna bagyşladylar. Paýtagtymyzyň teatr toparlary, ýaşajyk artistler, meşhur estrada aýdymçylary taýýarlan aýdym-sazly çykyşlary bilen hemişe gök öwüsýän arçanyň töweregini ertekilerdäki ýaly baýramçylyk dünýäsine beslediler.

Aýazbaba we Garpamyk bu günki dabara gatnaşýan ähli körpeleriň adyndan döwlet Baştutanymyza, Gahryman Arkadagymyza hem-de ähli türkmen halkyna täze, 2024-nji ýyl mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny, iň gowy arzuwlaryny aýtdylar. Olar hormatly Prezidentimize berk jan saglyk, bagtyýarlyk, mähriban Watanymyzyň abadançylygynyň we rowaçlygynyň bähbidine alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw edip, çagalar hakda edýän yzygiderli aladasy, ýurdumyzda körpe nesilleriň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösmegi ugrunda alyp barýan asylly işleri üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Körpeleriň islegi boýunça Aýazbabanyň jadyly taýagynyň kömegi bilen belent başly arçanyň yşyklarynyň ýakylmagy bu ýerde guralan dabaranyň iň täsirli pursadyna öwrüldi. Onuň yzysüre ýurdumyzyň şäherleriniň we obalarynyň meýdançalarynda gurnalan Täze ýyl arçalary dürli öwüşginli yşyklara beslendi. Şu gün Diýarymyzyň ähli künjeklerinde belent ruha beslenen Täze ýyl dabaralaryna badalga berildi. Watanymyzyň çar ýanynda aýdym-sazyň owazy belentden ýaňlanyp, bagtyýar çagalaryň joşgunly cykyşlaryna giň orun berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlary we süýjülikleri almak çagalar üçin ýatdan çykmajak pursada öwrüldi.

Ýurdumyzyň Baş arçasynyň ýanynda guralan dabara çagalar horeografiýa toparynyň, meşhur estrada aýdymçylarynyň Täze ýyla bagyşlan aýdymlaryny özünde jemleýän uly baýramçylyk konserti bilen tamamlandy.

Surata düşüren Ilaman ÇÜRIÝEW.

18.12.2023
Burawlaýjylaryň zähmet üstünligi

Türkmenistan häzirki wagtda dünýäniň uglewodorod çig mallarynyň gorlaryna baý ýurtlarynyň hataryna girmek bilen, ýangyç-energetika ulgamynda ägirt uly taslamalary işläp taýýarlamakda hem-de olary durmuşa ornaşdyrmakda tutanýerli işleri bitirmegiň hötdesinden gelýär. Bu döwrebap işleriň her birinde «Türkmennebit» döwlet konserniniň buraw işleri müdirlikleriniň zähmet toparlarynyň hem mynasyp paýy bar. Konserniň burawlaýjylary nebitli-gazly ýataklarda dürli maksatly täze guýulary gazmakda, olary senagat taýdan işläp taýýarlamakda, uglewodorod çig mallarynyň çykarylýan möçberlerini artdyrmakda döwrebap işleri amala aşyrýarlar.

Konserniň «Nebitgazburawlaýyş» trestiniň «Goturdepe» buraw işleri müdirliginde bitirilýän işler hem maksada okgunlylygy bilen tapawutlanýar. Bu ajaýyp zähmet üstünligi barada müdirligiň baş geology Meretgylyç Tuwakgylyjow şeýle gürrüň berdi:

— Häzirki zaman dünýäsiniň iň bir kämil buraw desgalaryna we enjamlarydyr tilsimatlaryna eýe bolup, olara başarjaňlyk bilen erk edýän kärhananyň zähmet toparlary has çuň gatlaklara ynamly aralaşyp, täze üstünlikleri gazanýarlar. Watanymyzyň çäklerindäki ýataklardan uglewodorod çig mallaryny gözläp tapmagy şu müdirligiň hünärmenleriniň netijeli zähmetinden üzňe göz öňüne getirmek kyndyr. Goturdepe baýlyklar mesgeninden alynýan nebit çig malynyň möçberi tutuş «Türkmennebit» döwlet konserniniň düzümleri tarapyndan çykarylýan «gara altynyň» üçden birine barabardyr. Häzirki wagtda ynamly özleşdirilýän Demirgazyk Goturdepe meýdançasy bolsa bu ýeriň geljeginiň has-da uludygyna güwä geçýär.

Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli Maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda tutanýerli zähmet çekýän müdirligiň burawlaýjylary Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň döredijilik ruhuna mynasyp işleri bitirmegi başarýarlar. Günbatar sebitiň ýerasty ýangyç çig malynyň baý gorlaryna eýe bolan meýdançalarynda şu ýylyň geçen 11 aýynda dag jynslarynyň jemi 44 müň 755 metrine derek, 59 müň 872 metri gazylyp, bellenilen meýilnama 134 göterime barabar amal edildi. Şunda ulanyş maksatly guýulary burawlamakda geçilen çuňluklar 53 müň 567 metre barabar bolup, bu babatdaky tabşyrygyň 157 göterim berjaý edilendigini aýratyn bellemek gerek. Şonuň ýaly-da, hasabat döwründe goturdepeli burawlaýjylar täze guýularyň 12-sine derek 16-synda gazuw işlerini üstünlikli tamamlamagyň hötdesinden geldiler. Şolaryň 14-siniň ulanyş maksatly guýulardygy has-da begendirýär.

— Gazanylýan üstünliklerde Myrat Garaýew, Täçberdi Dädebaýew, Maksat Aşyrmämmedow, Gurbanberdi Täşliýew ýaly öz işlerine ussat halypalaryň ýolbaşçylyk edýän buraw toparlarynyň has saldamly goşantlary bar. Häzirki wagtda burawlaýjylarymyz täze guýularyň ýene ýedisiniň gazuw işlerini ýokary depginde alyp barýarlar. Ol guýulardan hem uglewodorod çig mallarynyň bol akymlaryna garaşýarys. Bize häzirki zaman dünýäsiniň kämil enjamlaryna başarjaňlyk bilen erk edip, has çuň gatlaklara aralaşmagymyz, uglewodorod çig mallarynyň bol akymlaryny tapmagymyz üçin ähli mümkinçilikler döredilýär. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, amala aşyrýan beýik işleri hemişe rowaç bolsun! — diýip, müdirligiň baş geology Meretgylyç Tuwakgylyjow aýdýar.

Hojaberdi BAÝRAMOW.

«Türkmenistan».

14.12.2023
Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň nebitgaz senagaty we geologiýa pudaklarynyň işgärlerine

Hormatly nebitçiler, gazçylar we geologlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzda giňden bellenilýän Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ýadawsyz zähmetiňiziň netijesinde, milli ykdysadyýetimiziň nebitgaz pudagy soňky ýyllarda uly üstünliklere eýe boldy. Pudakda alnyp barylýan öndürijilikli işler esasynda döwletimiz ýangyç çig malynyň gorlary boýunça dünýäniň öňdebaryjy ýurtlarynyň hataryna goşuldy. Türkmenistan bu ugurda halkara derejedäki ençeme taslamalara badalga bermek bilen, özüniň uglewodorod serişdeleriniň, ilkinji nobatda, türkmen halkyna, geljek nesillerimize hem-de goňşy döwletleriň halklarynyň bähbitlerine hyzmat etmegini gazanmak babatda öňde uly wezipeleri goýýar.

Gadyrly nebitgaz, geologiýa pudaklarynyň zähmetsöýer işgärleri!

Kabul edilen döwlet maksatnamalaryna laýyklykda, ýurdumyzda iri senagat toplumlaryny hem-de gaz geçiriji ulgamlaryny döretmek, geljegi uly nebitgaz ýataklaryny özleşdirmek babatda öňde goýlan sepgitlere ýetmek üçin köp işler alnyp barylýar. Hususan-da, Garaşsyz Diýarymyzyň günorta-günbatarynda birnäçe täze nebitli ýataklaryň açylmagyny, Türkmenistan — Hytaý, Gündogar — Günbatar gaz geçirijilerini we gurluşygy alnyp barylýan Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasyny gazanylan üstünlikleriň hatarynda görkezmek bolar. Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisiniň Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni bilen taryhy-syýasy baglanyşygy bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň döwlet Baştutany wezipesinde işlän döwründe, 2009-njy ýylyň 14-nji dekabrynda Türkmenistan — Hytaý gaz geçirijisi açylyp ulanmaga berildi we türkmen mawy ýangyjy Gündogara akdyrylyp başlandy. Taryha altyn harplar bilen ýazylan şol gün hem Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň güni hökmünde yglan edildi.

Gadyrly nebitçiler, gazçylar we geologlar!

Dünýäde energiýa serişdeleriniň gorlary boýunça öňdäki orunlaryň birini eýeleýän «Galkynyş» gaz käniniň ýurdumyz üçin örän uly syýasy we ykdysady ähmiýeti bar. Bu käni tapgyrlaýyn özleşdirmegiň türkmen tebigy gazyny halkara bazarlara ibermegiň gerimini giňeltmekde geljegi uludyr. Häzirki döwürde türkmen energiýa serişdelerine isleg bildirýän ýurtlaryň sany barha artýar. Dünýä belli kompaniýalar we maliýe institutlary bu ugurda biziň bilen hyzmatdaşlygy ýola goýmaga uly isleg bildirýärler. Türkmenistanyň mawy ýangyjyň eksportyny köpugurly esasda ösdürmek strategiýasy bolsa uglewodorod serişdelerini çykarmak mümkinçilikleriniň artdyrylmagyndan ugur alýar. Ýurdumyzda tebigy gazy gaýtadan işläp, dünýä bazarynda isleg bildirilýän önümleri öndürmäge uly üns berilýär. Soňky ýyllarda berkarar döwletimizde birnäçe döwrebap gazhimiýa toplumlarynyň gurlup ulanmaga berilmegi muňa aýdyň şaýatlyk edýär.

Watanymyzyň edermen nebitçileri, gazçylary we geologlary!

«Türkmenistanyň nebitgaz senagatyny ösdürmegiň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Maksatnamasynda» önümçiligiň derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen çäreleri amala aşyrmak göz öňünde tutuldy. Bu bolsa ýurdumyzyň energetika howpsuzlygyny, durnukly ykdysady ösüşini üpjün etmek bilen baglydyr. Şoňa görä-de, nebit we gaz ýataklarynda netijeli, häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän täze innowasion tehnologiýalar, ylmyň soňky gazananlary, sanly çözgütler esasynda iş alyp barmak zerurdyr. Ýurdumyzda bu ugurda giň möçberli işleriň alnyp barylýandygy guwandyryjydyr.

Hormatly ýangyç-energetika pudagynyň işgärleri!

Nebitgaz ýataklary özleşdirilende, uglewodorod serişdeleri çykarylanda, gaýtadan işlenende hem-de sarp edijilere iberilende daşky gurşawy aýawly saklamagyň talaplaryny berjaý etmek, bu işleri ýokary ekologik talaplara laýyklykda amala aşyrmak, şeýle-de howanyň üýtgemegine täsiri peseltmek öňde durýan möhüm wezipeleriň biridir. Türkmenistan ýaňy-ýakynda Birleşen Arap Emirlikleriniň Dubaý şäherinde geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Howanyň üýtgemegi baradaky Çarçuwaly konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 28-nji maslahatynyň belent münberinden Ählumumy metan borçnamasyna goşulýandygyny resmi taýdan yglan etdi. Ýurdumyz bu borçnamadan gelip çykýan wezipeleri iş ýüzünde ýerine ýetirmek babatda halkara jemgyýetçilik bilen hyzmatdaşlygy netijeli dowam etdirer. Nebitgaz pudagynyň işgärleriniň hem bu borçnamalary üstünlikli amala aşyrmaga saldamly goşant goşjakdyklaryna berk ynanýaryn.

Hormatly nebitçiler, gazçylar we geologlar!

Sizi hünär baýramyňyz bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

14.12.2023
Hünär baýramyna ajaýyp sowgat

Ýurdumyzyň sebitlerinde täze gaz ýataklaryny gözlemegiň we özleşdirmegiň hasabyna tebigy gazyň çykarylýan möçberini artdyrmak boýunça öňde goýlan möhüm wezipeleri amala aşyrmakda netijeli işler alnyp barylýar. «Türkmengaz» döwlet konserni tarapyndan ulanyş guýularynyň birbada birnäçesini burawlamak, gurluşygyny doly tamamlap, ulanyşa girizmek boýunça düzülen iş meýilnamasyna laýyklykda, konserniň «Türkmengazburawlaýyş» müdirliginiň gazçylary Tagtabazar gaz känindäki 29-njy belgili ulanyş-baha beriş guýusyndan, «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Marynebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylary «Galkynyş» gaz känindäki 312-nji ulanyş guýusyndan tebigy gazyň senagat taýdan ähmiýetli gaz akymyny aldylar. Munuň özi gazçylaryň döwletimiziň hemişelik Bitaraplygynyň şanly 28 ýyllygyna hem-de Nebitgaz senagaty we geologiýa işgärleriniň gününe taýýarlan ajaýyp toý sowgady boldy.

«Türkmengazburawlaýyş» müdirliginiň gazçylary tutanýerli zähmet çekip, guýynyň burawlaýyş işlerini 1940 metr çuňluga ýetirdiler. Burawlaýjylar berilýän kömek-goldawlar hem-de burawlamakda toplanan baý iş tejribesi arkaly, 1893 — 1883 metr çuňlukdaky aralykdan senagat taýdan ähmiýetli gaz akymyny aldylar. Bu guwandyryjy zähmet üstünligi birnäçe aýyň dowamynda egin-egne berlip, agzybirlikli çekilen zähmetiň miwesidir. Hünärmenleriň hasaplamalaryna görä, gaz guýusy bir gije-gündizde 226 müň 400 kub metr tebigy gaz berýär. Gazyň düzüminiň arassa bolmagy bu ýatagyň mawy ýangyjynyň iň esasy aýratynlygydyr. Bu bolsa şu ulanyş-baha beriş guýusyndan alynjak gazyň hil babatda dünýä ölçeglerine laýyk bolmagyny şertlendirýär. Hünärmenler guýynyň önüminiň ykdysady taýdan bähbidiniň ýokary boljakdygyny aýdýarlar.

«Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Marynebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň burawlaýjylary-da dünýä belli «Galkynyş» gaz känindäki 312-nji ulanyş guýusyndan tebigy gazyň senagat ähmiýetli akymyny alyp, ajaýyp zähmet üstünligini gazandylar. Olar buraw işlerini 4590 metr çuňlukda ýerine ýetirdiler. Gazçylar 4527 — 4315 metr aralyklardaky gatlaklarda, jemi 130 metr aralykda geçirilen atyş-partladyş işleriniň netijesinde, senagat ähmiýetli gaz akymyny aldylar. Hünärmenleriň bellemegine görä, ulanyş guýusy her gije-gündizde 1 million 700 müň kub metrden gowrak tebigy gaz berýär. Bu işde ýaş gazçylaryň hem uly goşandynyň bolmagy buýsandyryjydyr. Guýynyň buraw-gurluşyk işlerinde «Galkynyş» gaz käniniň geologik-tehniki häsiýetlerine gabat gelýän, Ýaponiýanyň öňdebaryjy «Sumitomo» kompaniýasynyň oturtma we sorujy-gysyjy turbalary, çüwdürim armaturalary hem-de sütün başlary, şeýle-de ABŞ-nyň dünýä belli kompaniýalarynyň ýokary tehnologiýaly ýerasty enjamlary giňden ulanyldy.

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyny üstünlikli jemlemek maksady bilen, Mary welaýatynyň çäginde ýerleşýän beýleki gaz känlerinde-de guýulary burawlamak işleri ýokary depginde alnyp barylýar.

Sapardurdy ÝAÝLYÝEW,

žurnalist.

14.12.2023
Ýangyç-energetika toplumy: täze üstünliklere tarap

Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary esasynda düýpli döwrebaplaşdyrylan we diwersifikasiýalaşdyrylan nebitgaz toplumy hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda innowasiýalaşdyrylýar. Ýurdumyzyň senagat taýdan ösüşiniň kerwenbaşysy bolan bu toplumyň işçi-hünärmenleri özleriniň hünär baýramçylygyny mynasyp zähmet üstünlikleri bilen garşy alýar. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň diňe oktýabr-noýabr aýlarynda ýetilen sepgitler hem munuň şeýledigine doly şaýatlyk edýär. Hususan-da, «Türkmengaz» we «Türkmennebit» döwlet konsernleriniň, şeýle hem «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň üç ýatagyň — «Galkynyş», Tagtabazar-I we Uzynada ýataklarynyň guýularyndan gazyň senagat akymlaryny alandygy baradaky hoş habarlar tutuş halkymyzy begendirdi. Bu üstünligiň nebitiň we gazyň çykarylýan mukdaryny artdyrmak maksady bilen, ýataklarda täze guýulary barlamaga we işläp taýýarlamaga gönükdirilen milli maýa goýumlarynyň hasabyna gazanylandygy aýratyn bellärliklidir.

Noýabr aýynyň başynda Aşgabatda «Türkmengaz» döwlet konserniniň wekilleri bilen Yragyň elektroenergetika ministriniň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň arasynda geçirilen gepleşikleriň jemleri boýunça türkmen tebigy gazyny Yrak Respublikasyna ibermek, satyn almak, satmak boýunça ylalaşygyň esasy şertleri hakynda Teswirnama gol çekildi. Resminama laýyklykda, 5 ýylyň dowamynda SWAP ulgamy boýunça Eýranyň çäginden Yraga ýylda türkmen tebigy gazynyň 9 milliard kub metri ugradylar.

Türkmenistanyň Aziýanyň nebitgaz bazarynda tutýan orny barha artýar. Ýurdumyz uglewodorod gorlary boýunça Russiýadan, Eýrandan we Katardan soň dünýäde dördünji orny eýeleýär.

Dünýäde iri gaz känleriniň biri — «Ýaşlar» we «Garaköl» ýataklary bilen bilelikdäki gorlary 27,4 trillion kubmetr möçberde bahalandyrylýan «Galkynyş» gaz käni häzirki wagtda daşary ýurt kompaniýalary bilen hyzmatdaşlykda anyk taslamalaryň çäklerinde özleşdirilýär. 2009-njy ýylyň dekabrynda işe girizilen Türkmenistan — Özbegistan — Gazagystan — Hytaý transmilli gaz geçirijisini birek-birege bähbitli hyzmatdaşlygyň üstünlikli mysaly hökmünde görkezmek bolar. Onuň üsti bilen dostlukly ýurda «mawy ýangyjyň» her ýylda, takmynan, 40 milliard kubmetri eksport edilýär. Ýakyn geljekde bu gaz geçirijiniň dördünji şahasynyň gurulmagy onuň kuwwatyny ýene-de 25 milliard kubmetr artdyrmaga mümkinçilik berer.

Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasynyň örän uly geosyýasy we geoykdysady ähmiýeti bar. Täze energiýa köprüsi türkmen tebigy gazynyň Günorta Aziýa uzak möhletli ugradylmagyny üpjün etmek bilen çäklenmän, eýsem, tutuş sebitiň durmuş-ykdysady taýdan ösmegi, bu ýerde işewür hyzmatdaşlygyň, parahatçylygyň we durnuklylygyň berkemegine hem kuwwatly itergi berer. Şeýle uly taslamany durmuşa geçirmäge iri maliýe guramalary tarapyndan berilýän uly üns onuň näderejede möhümdigine şaýatlyk edýär.

Daşary ýurt maýa goýumlaryny we kompaniýalaryny öňde goýlan belent wezipeleri çözmäge işjeň çekmek ýangyç-energetika toplumynda döwlet strategiýasynyň esasy ugry bolup durýar. Bu ugurda energetika ulgamynda amatly maýa goýum gurşawy we uzak möhletleýin, birek-birege bähbitli hyzmatdaşlyk üçin zerur şertler döredilýär. Häzirki wagtda Türkmenistan öňdebaryjy tehnologiýalara eýe bolan iri daşary ýurt kompaniýalary, şeýle hem maliýe düzümleri we halkara guramalary bilen işjeň gatnaşyklary ýola goýdy. Olaryň hatarynda iri «Galkynyş» gaz känini özleşdirmäge gatnaşýan, «Bagtyýarlyk» şertnamalaýyn çäkde önümi paýlaşmak hakynda ylalaşyk esasynda gözleg, özleşdirmek işlerini alyp barýan, «Malaý» ýatagynda kuwwatly gaz gysyjy bekedi işe girizen Hytaýyň milli nebitgaz korporasiýasy (CNPC) bar. Indi köp ýyllaryň dowamynda Hazar deňziniň türkmen böleginde we onuň kenarýaka zolagynda önümi paýlaşmak hakynda ylalaşygyň esasynda «Dragon Oil» (BAE), «Petronas» (Malaýziýa), «Eni» (Italiýa) we beýleki kompaniýalar üstünlikli işleýär. 2021-nji ýylyň ýanwarynda «Dostluk» ýatagynyň uglewodorod serişdelerini bilelikde gözlemek, işläp geçmek we özleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Azerbaýjan Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda özara düşünişmek hakyndaky Ähtnama gol çekilmegi Hazar deňziniň uglewodorod serişdeleriniň gazylyp alnyşyny artdyrmakda täze gözýetimleri açýar.

Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumyny (TNGIZT) we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodyny ösdürmegiň Konseptual strategiýasynyň işlenip düzülmegi nebiti gaýtadan işleýän pudagy ösdürmäge gönükdirilendir. Häzirki wagtda TNGIZT-de nebiti gaýtadan işlemekden alynýan önümleriň köp sanly görnüşleri we markalary öndürilýär. Olaryň arasynda suwuklandyrylan nebit gazy, awtomobil benzininiň we dizel ýangyjynyň dürli markalary, sintetik we ýarym sintetik ýaglar, nebit koksy, dürli markaly nebit bitumlary bar. Soňky ýyllarda zawodlar toplumynyň önümleriniň görnüşleriniň üstüne «Jet A-1» uçar kerosini, polipropilen örtükleri, awtomobiller üçin sintetik ýaglar goşuldy. Şeýle hem «Euro-5» we «Euro-6» talaplaryna laýyk gelýän ýokary oktanly, ekologiýa taýdan arassa «AI-98» benziniň önümçiligi ýola goýuldy.

Wodorod ýangyjyny öndürmegi ýola goýmak ýurdumyz üçin täze we geljegi uly ugurdyr. Türkmenistanyň wodorod energiýasy babatda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek boýunça 2022-2023-nji ýyllar üçin «Ýol kartasynyň» tassyklanylmagy bu ugurdaky işlere badalga berdi. Ol ýokary derejeli hünärmenler bilen üpjün edilen we häzirki zaman tehnologiýalary esasynda hereket edýän eksporta ugrukdyrylan wodorod energetikasy pudagyny döretmäge gönükdirilendir. Ony amala aşyrmagyň ileri tutulýan ugry howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly meseleleri çözmekde uly ähmiýeti bolan pes uglerodly energetikany ösdürmek boýunça öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmakdan ybaratdyr.

Oraznazar HEŞDEKOW,

«Nebit-gaz» gazetiniň bölüm müdiri.

13.12.2023
Türkmenistanyň Prezidenti Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasyna gatnaşdy

Aşgabat, 12-nji dekabr (TDH). Şu gün halkymyz Halkara Bitaraplyk gününi we Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda Kararnamanyň kabul edilmeginiň 28 ýyllygyny giňden belleýär. Bu şanly baýramçylyk parahatçylygy, durnuklylygy, ähli döwletler bilen özara hormat goýmak we deňhukukly hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan dostlukly gatnaşyklary, halkymyzyň mizemez jebisligini alamatlandyrýar.

Ir bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Watanymyzyň parahatçylyk, döredijilik, hoşniýetlilik taglymlaryna üýtgewsiz ygrarlylygynyň nyşany bolan Bitaraplyk binasyna gül goýmak dabarasyna gatnaşdy.

1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň çözgüdi bilen Türkmenistan hemişelik Bitarap döwlet diýlip ykrar edildi. “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy” atly Kararnama üçin şol wagtky BMG-ä agza 185 döwletiň ählisi biragyzdan ses berdi. Şoňa görä-de, bu şanly waka ähli türkmenistanlylar üçin aýratyn buýsançly güne öwrüldi.

Ynsanperwer we demokratik ýörelgelere eýerýän ýurdumyzyň Bitaraplyk hukuk derejesini almagy bilen, durmuş we ykdysady taýdan ähmiýetli strategik wezipeleri üstünlikli çözýändigini ynamly aýtmak bolar. Ähli ulgamlarda gazanylýan ösüşler, Türkmenistanyň halkara giňişlikdäki belent abraýy munuň aýdyň mysalydyr.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň döredijilikli başlangyçlary häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilip, dünýä jemgyýetçiliginiň giň goldawyna eýe bolýar, netijeli halkara hyzmatdaşlyk üçin ygtybarly binýat bolup çykyş edýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda beýan eden teklipleriniň, şol sanda dünýäde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmek, BMG tarapyndan yglan edilen Durnukly ösüş maksatlaryny gazanmak, energetika, ulag, ekologiýa, howanyň üýtgemegi, ynsanperwer ulgamlarda halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak babatda öňe süren başlangyçlarynyň aýratyn ähmiýetini bellemek gerek.

“Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyna” laýyklykda, dünýäniň dürli ýurtlary, Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Goşulyşmazlyk Hereketi, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy we beýleki abraýly düzümler bilen netijeli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berilýär. BMG-niň ýöriteleşdirilen düzümleri bolan Ösüş maksatnamasynyň, ÝUNESKO-nyň, Ilat gaznasynyň, Çagalar gaznasynyň, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasynyň ýurdumyzdaky wekilhanalary bilen hyzmatdaşlyk hil taýdan täze many-mazmunda baýlaşdyrylýar.

BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň nobatdaky mejlisinde ýurdumyzyň bu guramanyň Ilat we ösüş boýunça komissiýasynyň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin agzalygyna biragyzdan saýlanylandygyny bellemek gerek. Munuň özi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň içeri we daşary syýasatynyň, Türkmenistanyň dünýä giňişliginde barha belende galýan abraýynyň, ýurdumyzyň halkara gatnaşyklarynyň ösdürilmegine, sebit we ählumumy hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine goşýan uly goşandynyň dünýäde ykrar edilmeginiň nobatdaky beýanydyr.

Häzirki döwrüň ýagdaýlary bilen baglylykda, türkmen Bitaraplygynyň ähmiýetli orny we onuň mümkinçilikleriniň zerurlygy ýene-de bir gezek tassyklanylýar. Häzirki wagtda düzümine 20-den gowrak döwlet girýän parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň işi munuň aýdyň mysallarynyň biridir. Şol toparyň düzümine girýän döwletleriň hatarynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 1995-nji we 2015-nji ýyllardaky “Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy”, 2017-nji ýylda kabul edilen “Halkara Bitaraplyk güni” we 2020-nji ýylda kabul edilen «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy saklamakda we pugtalandyrmakda hem-de durnukly ösüş işinde bitaraplyk syýasatynyň orny» atly Kararnamalarynyň awtordaşy bolan ýurtlar hem bar. Bu köptaraplaýyn dialogyň çäklerinde yzygiderli geçirilýän duşuşyklar halkara gatnaşyklarda bitaraplyk ýörelgelerini ilerletmek we ählumumy abadançylygyň bähbidine netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin durnukly syýasy-diplomatik gurallary işläp taýýarlamaga ýardam bermäge gönükdirilendir.

Şu ýylyň 11-nji dekabrynda paýtagtymyzda utgaşykly görnüşde parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň ýokary derejedäki mejlisi geçirildi. Onuň dowamynda halkara hyzmatdaşlygy ilerletmekde we ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy pugtalandyrmagyň gurallaryny işjeň ulanmakda ýurdumyzyň eýeleýän ornuna ýokary baha berildi.

Ýurdumyz daşary syýasatynyň esasyny düzýän Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny yzygiderli durmuşa geçirip, ählumumy başlangyçlara işjeň goşulyşýar, parahatçylygyň we ylalaşygyň, adamzadyň taglymlarynyň berkarar edilmeginiň bähbidine halkara hyzmatdaşlyga saldamly goşant goşýar. Hormatly Prezidentimiziň Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň halkyna iberen Gutlagynda Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan iki gezek ykrar edilen ýurdumyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň halkymyzyň beýik gymmatlygydygy bellenilýär. Bitaraplyk Ýer ýüzünde asuda durmuşy, halklaryň dost-doganlygyny, ynsanperwerligi, özara bähbitli hyzmatdaşlygy hem-de ösüşi dabaralandyrýan taglymatdyr. Şoňa görä-de, biz dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edilen we Esasy Kanunymyzda berkidilen oňyn Bitaraplygymyzyň esas goýujy ýörelgelerini goldanyp, ähli döwletler, abraýly halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürýäris.

Biz «Döwlet adam üçindir!», «Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgelerimize laýyklykda, ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak barada yzygiderli alada edýäris. Bitarap döwletimiziň halkara abraýyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmaga çalyşýarys. Halkara üstaşyr ulag geçelgelerini, has kämil, öňdebaryjy tehnologiýalara daýanyp, ýokary tizlikli awtomobil ýollaryny, iri senagat-önümçilik kärhanalaryny, medeni-durmuş maksatly binalary we desgalary, döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, täze şäherçeleridir obalary gurýarys diýlip, döwlet Baştutanymyzyň Gutlagynda bellenilýär.

Bitaraplyk binasynyň öňündäki meýdançada watandaşlarymyz we myhmanlar, “Dialog — parahatçylygyň kepili” atly halkara foruma, şeýle hem parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine Bitaraplygyň dostlary toparynyň mejlisine gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen daşary ýurt wekiliýetleriniň agzalary ýygnandylar. Dabara gatnaşyjylaryň hatarynda Mejlisiň we Halk Maslahatynyň wekilleri, Hökümet agzalary, ministrlikleriň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Türkmenistanyň daşary döwletlerdäki ilçileri, ýurdumyzdaky diplomatik missiýalaryň we halkara guramalaryň wekilhanalarynyň ýolbaşçylary, hormatly ýaşulular, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri bar.

Hormatly Prezidentimiziň awtoulagy Bitaraplyk binasynyň öňündäki baýramçylyk äheňinde bezelen meýdança barýar. Hemmeler döwlet Baştutanymyzy uly ruhubelentlik bilen mübärekleýärler.

Dabaraly ýagdaýda Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow merdana halkymyzyň parahatçylyk, hoşniýetlilik, ynsanperwerlik ýörelgeleriniň nyşany bolan Bitaraplyk binasyna gül çemenini goýdy. Soňra döwlet Baştutanymyzyň göreldesine eýerip, beýleki dabara gatnaşyjylar hem gül desselerini goýýarlar.

Halkymyzyň gadymy däp-dessurlaryna we milli medeniýetimize doly laýyk gelýän bu özboluşly hukuk ýagdaýy diňe bir halkymyzyň däl, eýsem, tutuş adamzadyň bähbidine parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty yzygiderli durmuşa geçirmek üçin giň mümkinçilikleri açýar.

Dabara tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşdy we bu ýerden ugrady.

...Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli dabaralar şu gün ýurdumyzyň ähli künjeklerinde joşgunly konsert maksatnamalary, medeni-köpçülikleýin, sport çäreleri bilen utgaşdy.

13.12.2023
Ykdysadyýetiň ýokary depgini

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzyň ähli ulgamlarynda halkymyzyň bagtyýar ýaşamagyna gönükdirilen tutumlaryň netijesinde gazanylýan ösüşler döwletimiziň şanyna şan goşýar. Ýurtda agzybirligi we asudalygy pugtalandyrmakda, daşary ýurtlar bilen hoşniýetli, dostlukly gatnaşyklary ýola goýmakda we yzygiderli ösdürmekde alnyp barylýan netijeli işler döwlet syýasatynyň özenini düzýär. Ata Watanymyzy ösdürmek, halkymyzyň parahat durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek, milli ýörelgelerimizi dabaralandyrmak hormatly Prezidentimiziň ynsanperwerlige ýugrulan ýörelgeleriniň içinden eriş-argaç bolup geçýär.

Ýurdumyz döwlet Garaşsyzlygyna eýe bolmak bilen, ilkinji nobatda, içeri we daşary syýasatyny hem-de döwletliligiň milli ýörelgelerini özbaşdak işläp düzmäge, ynamly ösdürmäge, demokratik döwletini we raýat jemgyýetini esaslandyrmaga doly hukuk gazandy. Türkmen halkyna bagtyýarlygyň bedew batly ösüşleriniň ýaran bolan, ýagny Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda amala aşyrylýan oňyn özgertmeleriň hem-de il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli başlangyçlaryň hukuk esaslary yzygiderli berkidilýär.

Garaşsyz döwletimiziň aýdyň geljegini üpjün etmäge gönükdirilen bu ynsanperwer syýasatyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde milli ykdysady ulgamda täze önümçilik gatnaşyklary emele geldi.

2023-nji ýylyň 25-nji noýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň dördünji maslahaty geçirildi. Maslahatda hormatly Prezidentimiziň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna we ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenilip taýýarlanylýan birnäçe möhüm kadalaşdyryjy hukuknamalaryň taslamalaryna garaldy.

Milli kanunçylygymyzy döwrebaplaşdyrmak we ony halkara hukuk kadalaryna laýyklykda kämilleşdirmek maksady bilen, «Türkmenistanyň 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanuny kabul edildi. Kanun milli ykdysadyýetimizi ýokary depginlerde ösdürilmegine, Döwlet býujetiniň esasy bölegi býujetden maliýeleşdirilýän dürli edaralaryň, hojalyk hasaplaşygyndaky kärhanalaryň, jemgyýetçilik birleşikleriniň işgärleriniň aýlyk zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberleriniň ýokarlandyrylmagyna we bu ugurdaky taslamalaryň durmuşa geçirilmegine gönükdirilen 9 maddadan ybaratdyr.

Goý, milli kanunçylygymyzy kämilleşdirmäge giň mümkinçilikleri döredip berýän hormatly Prezidentimiziň hem-de Gahryman Arkadagymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, tutýan belent maksatly işleri hemişe ugruna bolsun.

Daňatar ABDYLLAÝEW,

Akdepe etrabynyň prokurory, 2-nji derejeli ýurist.

13.12.2023
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Arkadag şäherinde alnyp barylýan işler bilen tanyşdy

Arkadag şäheri, 9-njy dekabr (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki zaman megapolisi bolan Arkadag şäheri boýunça iş saparyny amala aşyryp, şäheri ösdürmegiň nobatdaky tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň şekil taslamalary, gurluşyk üçin niýetlenen ýer bölekleriniň çyzgylary bilen tanyşdy.

Häzirki döwürde türkmen halkynyň Milli Lideriniň yhlasyndan binýat bolan Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işleriň depgini barha ýokarlanýar. Munuň özi Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan we Arkadagly Serdarymyzyň tagallasy netijesinde alnyp barylýan giň möçberli şähergurluşyk maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini alamatlandyrýar. Gurluşyk işlerinde öňdebaryjy tehnologiýalaryň we iň gowy tejribäniň işjeň ulanylmagy, bina edilýän dürli maksatly desgalaryň döwrebap enjamlaşdyrylmagy, şol bir wagtyň özünde, şäheriň ekologik derejesiniň häzirki zaman talaplaryna we halkara görkezijilere laýyk derejede saklanmagy ugrunda ýerine ýetirilýän toplumlaýyn işler öz oňyn netijesini berýär. Bu bolsa ýurdumyzyň gurluşyk senagatynyň köpugurly kuwwata eýedigine şaýatlyk edýär.

Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň binalarynyň şekil taslamalary barada Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hem-de Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew hasabat berdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, ilki bilen, Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän dürli maksatly binalaryň we desgalaryň, şol sanda Oba hojalyk uniwersitetiniň binalar toplumynyň, onuň gurluşygynda hem-de bezeg işlerinde ulanyljak serişdeleriň şekil taslamalary, ýerleşjek ýerleriniň çyzgylary bilen tanyşdy.

Bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow taýýarlanylan taslamalar, olaryň aýratynlyklary, binalaryň gurluşygynda we bezeg işlerinde ulanylmagy meýilleşdirilýän serişdeleriň görnüşleri, taslamalaryň häsiýetli aýratynlyklary barada hasabat berdi. Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän desgalaryň hatarynda Oba hojalyk uniwersitetiniň täze binalar toplumynyň, onuň bezeg aýratynlyklarynyň, ýokary okuw mekdebiniň çäginde oturdyljak heýkelleriň, Arkadag şäheriniň girelgesinde guruljak özboluşly döwrebap arkanyň şekil taslamalary, Arkadag şäheriniň futbol klubunyň futbolçylarynyň sport lybaslarynyň görnüşleri bar.

Hormatly Arkadagymyz ähli ugurlar boýunça alnyp barylýan işlerde, aýratyn-da, Arkadag şäheriniň gurluşygynda ýokary hil derejesine, häzirki zamanyň ösen tejribeleriniň we täzeçil tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna möhüm üns berilmelidigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, şäheriň gurluşygynda alnyp barylýan işlerde ekologik meselä möhüm orun degişli bolmalydyr. Bu ýerde bina ediljek dürli maksatly desgalar milli binagärlik ýörelgeleriniň häzirki zaman nusgasyny özünde jemlemelidir. Aýratyn-da, Oba hojalyk uniwersitetiniň we oňa degişli ylmy-önümçilik merkezleriniň gurluşygy, olaryň enjamlaşdyrylyşy ösen talaplara laýyk gelmelidir. Obasenagat toplumynyň hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösüşinde möhüm ähmiýeti boljak ýokary okuw mekdebiniň, oňa degişli ylmy-barlag institutlarynyň binalary we ugurdaş düzümleriniň ähli desgalary bu şäheriň binagärlik aýratynlygy bilen bir bitewi sazlaşygy emele getirmelidir. Bu barada aýtmak bilen, Gahryman Arkadagymyz täze şäherde bina ediljek obasenagat toplumyna degişli bilim ojagynyň, ylmy-barlag institutlarynyň gurluşygynda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesiniň utgaşdyrylmalydygyna ünsi çekdi. Ähli desgalaryň binagärlik sazlaşygynyň üpjün edilmegi, olaryň ýanaşyk ýerleriniň döwrebap ýagdaýda abadanlaşdyrylmagy möhüm talap hökmünde kesgitlenendir.

Oba hojalyk uniwersitetiniň binalar toplumynyň çäginde oturdylmagy meýilleşdirilýän şekilleriň görnüşleri bilen tanşyp, Milli Liderimiz bu künjekde ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynda uly iş bitirip, belent abraýa eýe bolan şahsyýetleriň heýkellerini oturtmak meselelerini işjeň öwrenmegi tabşyrdy. Şol bir wagtyň özünde, gurluşyklarda we binalaryň bezeg işlerinde milli ýörelgelere zerur üns berilmelidir.

Gahryman Arkadagymyz görkezilen taslamalara birnäçe bellikleri aýdyp, obasenagat toplumynyň hemmetaraplaýyn ösüşinde möhüm ähmiýeti bolan desgalaryň gurluşygyna, olaryň bezeg işlerine ýaşlaryň işjeň çekilmelidigine ünsi çekdi. Bu ugurda ýaýbaňlandyrylan we meýilleşdirilýän maksatnamalaryň üstünlikli amala aşyrylmagy obasenagat toplumynyň sazlaşykly ösüşiniň wajyp şertini emele getirýär. Şunda uniwersitetde bilim alýan talyplaryň bu ýerde bina ediljek ylmy-barlag institutlary bilen gatnaşykda bolup, ekerançylygy, tohumçylygy ylmy esasda içgin özleşdirmekleri üçin ähli zerur şertler döredilmelidir. Bu bolsa nazaryýetde alnan bilimiň tejribede, ylmy önümçilikde yzygiderli berkidilmeginde, ýaşlaryň milli daýhançylyk ýörelgelerine içgin aralaşmaklarynda aýratyn ähmiýetlidir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri häzirki döwrüň sanly ulgamyň döwrüdigini belläp, ýaşlaryň milli daýhançylyk däplerini sanly ulgamyň ösen usullary arkaly özleşdirmelidiklerini, oba hojalygyna ýer kadastryny işjeň ornaşdyrmak meselelerine zerur üns bermelidiklerini we ekin dolanyşygyny geçirmelidiklerini aýtdy. Munuň özi milli daýhançylyk däpleriniň häzirki zamanyň ösen tejribesi bilen utgaşdyrylmagynda wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, ýaşlaryň dünýä ylmyna çuňňur aralaşmagy üçin ähli mümkinçilikler döredilmelidir.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda dünýä ülňülerine laýyk gelýän gurluşyk serişdeleriniň ulanylmagy, şolaryň ýerli tebigy-howa şertlerine we ýokary ekologik kadalara hem-de bildirilýän beýleki talaplara, hususan-da, milli bezeg aýratynlyklaryna doly laýyk gelmegi şu günüň möhüm talaby bolup durýar.

Şeýle-de bu ýerde Arkadag şäheriniň futbol klubunyň türgenleri üçin niýetlenen sport lybaslarynyň görnüşleri görkezildi. Lybaslaryň ýakymlylyk derejesi, olaryň taýýarlanylyşy häzirki zaman görkezijilerine doly laýyk gelmelidir. Şunda sport lybaslarynyň reňk taýdan sazlaşygyna möhüm ähmiýet berilmelidir. Şol bir wagtyň özünde, lybaslaryň ýazgylary, olara ornaşdyrylýan şekiller many taýdan Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ruhuna doly kybap gelmelidir.

Mälim bolşy ýaly, sagdynlygyň we ruhubelentligiň ýurdy hökmünde ykrar edilen Türkmenistanda sportuň dürli görnüşleri boýunça halkara ýaryşlaryň geçirilmegi asylly däbe öwrüldi. Munuň özi ýurdumyzda ýokary netijeli sportuň ösdürilmeginde, dünýä ýaryşlaryna gatnaşyp, baýrakly orunlary eýeleýän türgenleri ýetişdirmekde möhüm ähmiýete eýedir. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda halkara ýaryşlary ýokary guramaçylyk derejesinde geçirmek boýunça oňyn tejribe toplandy. Bu bolsa Watanymyzyň halkara sport giňişligindäki abraýynyň belende galmagyny şertlendirýär. Şoňa görä-de, hormatly Arkadagymyz Arkadag şäheriniň futbol toparynyň sport lybaslarynyň taýýarlanylyşynyň ýokary derejede bolmalydygyny aýdyp, bu babatda birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň hem-de Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýewiň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Onuň dowamynda täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda alnyp barylýan işler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şol bir wagtyň özünde, ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýeti bolan şanly wakalar dogrusynda gürrüň edildi.

Gahryman Arkadagymyz degişli ýolbaşçylaryň hasabatlaryny diňläp, bu ugurda kesgitlenen wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi. Şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri entek edilmeli işleriň köpdügini belledi. Munuň üçin bolsa ugurdaş düzümleriň sazlaşykly işini yzygiderli dowam etdirmelidir.

Iş maslahatynyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow häzirki döwürde täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda ýaýbaňlandyrylan giň möçberli özgertmeler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Arkadag şäherini ösdürmegiň ikinji tapgyrynda önümçilik maksatly desgalar toplumynyň gurluşyklary alnyp barlar. Munuň özi şäheriň ykdysady taýdan kuwwatlanmagy bilen bir hatarda, täze iş orunlarynyň emele gelmegini şertlendirer. Häzirki döwürde saglygy goraýyş ulgamyna degişli lukmançylyk serişdelerini öndürýän önümçilik toplumlarynyň gurluşyklaryna taýýarlyk işleri giň gerimde alnyp barylýar. Gurluşyklarda häzirki zamanyň ösen tejribesi işjeň ulanylar we önümçilik toplumlary dünýäniň öňdebaryjy önüm öndürijileriniň iň täze, kämil enjamlary bilen üpjün ediler. Bu ugurda hormatly Prezidentimiziň tabşyrygyna laýyklykda degişli işler alnyp barylýar.

Gahryman Arkadagymyz gurluşyk işleriniň ýokary hilli we bellenilen möhletlerde tamamlanmagynyň möhüm talap bolup durýandygyny belläp, bu babatda ýerli tebigy şertleriň göz öňünde tutulmagy, önümçilik toplumlarynyň ekologik taýdan häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelmegi bilen baglanyşykly meselelere zerur üns berilmelidigini aýtdy. Şunda milli binagärlik ýörelgeleri bilen häzirki zamanyň ösen tejribesi netijeli utgaşdyrylmalydyr.

Soňra Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew täze şäheriň döwrebap ýaşaýyş jaýlaryna ilaty göçürip getirmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Arkadag şäherinde bina edilen ýaşaýyş jaýlarynyň hemmesinde amatly ýaşaýyş we göwnejaý dynç alyş üçin zerur şertler göz öňünde tutuldy. Ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy, öýleriň otaglarynyň ýerleşdirilişi häzirki zamanyň ösen talaplaryna doly laýyk gelýär. Bu bolsa adamlaryň täze ýaşaýyş jaýlaryna höwes bilen göçüp gelmeklerinde aýratyn ähmiýetlidir. Bu ugurdaky çäreleriň ýokary derejede alnyp barylmagy ugrunda degişli düzümler bilen bilelikde sazlaşykly işler ýola goýuldy.

Hormatly Arkadagymyz täze ýaşaýyş jaýlarynyň açylyş dabaralarynyň guramaçylykly geçirilmelidigini, guralýan dabaralaryň döwrebap öýlere göçüp gelmek bagty miýesser eden maşgalalar üçin ýatdan çykmajak pursatlara beslenmelidigini belledi we bu babatda häkime birnäçe görkezmeleri berdi. Şol bir wagtyň özünde, täze ýaşaýyş jaýlaryny paýlamak işleri milli kanunçylyk esasynda alnyp barylmalydyr.

Milli Liderimiz iş maslahatynyň dowamynda golaýda ýurdumyza hoş habarlaryň gelip gowşandygyny uly buýsanç bilen belledi. Gahryman Arkadagymyz Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň halkymyz üçin guwançly hoş habarlary ýetirendigi barada aýdyp, hemmeleri bu şatlykly wakalar bilen gutlandygyny nygtady.

Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň Maddy däl medeni mirasy goramak boýunça hökümetara komitetiniň 18-nji mejlisinde Türkmenistanyň teklip eden «Ahalteke atçylyk sungaty we atlary bezemek däpleri» atly hödürnamasy ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi. Şeýle-de Birleşen Milletler Guramasynyň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň nobatdaky mejlisiniň dowamynda ýurdumyz bu düzümiň Ilat we ösüş boýunça komissiýasyna 2024 — 2028-nji ýyllar üçin biragyzdan agzalyga saýlanyldy.

Diýarymyzda toýlaryň goşa-goşadan gelýändigini, Bitaraplyk baýramçylygynyň öňüsyrasynda eziz Watanymyzyň at-abraýynyň has-da belende galýandygyny we taryhy ykrarnamalara eýe bolýandygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu şanly wakalar bilen hormatly Prezidentimizi we ähli halkymyzy tüýs ýürekden gutlady. Munuň özi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň içeri we daşary syýasatynyň bütin dünýäde ykrar edilýändiginiň aýdyň nyşanydyr. Türkmenistanyň halkara abraýynyň barha artýandygynyň ýene-de bir görkezijisidir. Ýurdumyzyň halkara gatnaşyklary ösdürmäge, sebit we dünýä ähmiýetli hyzmatdaşlygy giňeltmäge uly goşant goşýandygynyň anyk mysalydyr.

Gahryman Arkadagymyz türkmen halkynyň «Irden turda ataňy gör, ataňdan soň — atyňy», «At agynan ýerde toý bolar», «At — myrat» ýaly paýhasly jümleleri döredendigini belläp, ýurdumyzda toýlaryň toýa ulaşýandygyny, şatlykly habaryň Bitaraplyk baýramçylygynyň öňüsyrasynda gelip gowuşmagynyň mähriban halkymyzy beýik ösüşli ýollarda bedew bady bilen ynamly gadam urmaga ruhlandyrandygyny aýtdy. Şeýle-de türkmen toýlaryny bedewsiz göz öňüne getirip bolmaýandygyna, halkymyzyň guwanjyna, begenjine we buýsanjyna öwrülen, özboluşly şaý-seplere beslenen bedewlerimiziň toýlarymyzyň ýaraşygydygyna üns çekildi.

Gahryman Arkadagymyzyň «Atda wepa-da bar, sapa-da» atly kitabynda behişdi bedewleriň ýakyn syrdaş hasaplanýandygy, olaryň halkymyzyň milli gymmatlygy bolup durýandygy barada aýdylýar. Milli Liderimiz geljekde-de behişdi bedewleriň şan-şöhratyny artdyrmak, ahalteke bedewlerini bezemek däpleriniň gadymy ýörelgelerini has-da ösdürmek ugrunda zerur tagallalaryň ediljekdigini belledi. “Atçylyk sungatymyzyň dünýä gymmatlygynyň sanawyna goşulmagy ähli atşynaslarymyzy, atlarymyzy bezemek bilen meşgullanýan döredijilik işgärlerimizi beýik işlere ruhlandyrýar hem-de buýsandyrýar” diýip bellemek bilen, hormatly Arkadagymyz bedewleriň taryhyň dowamynda halkymyzyň wepaly syrdaşyna öwrülendigini aýtdy.

Türkmenleriň ähli döwürlerde we asyrlarda gamyşgulak atlaryna, ajaýyp halylaryna, dag-düzlerine, çöllerine, deňizlerine çäksiz buýsanjy-guwanjy halkymyzyň beýik halk bolandygyna aýdyň şaýatlyk edýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Bitaraplyk baýramynyň toýlanýan günlerinde gelip gowşan hoş habarlar bilen hormatly Prezidentimizi we mähriban halkymyzy ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlady.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri şäheriň Baş baýdak meýdançasyna geldi. Mälim bolşy ýaly, bu ýerde Täze ýyl baýramçylygy mynasybetli giň möçberli dabaralar ýaýbaňlandyrylar.

Gahryman Arkadagymyz täze şäherde ilkinji gezek belleniljek Täze ýyl baýramçylygy mynasybetli dabaralaryň ýokary derejede geçirilmelidigini belläp, bu ýerde belent ruha beslenen aýdym-sazly çykyşlary guramak, baýramçylyk dabaralarynyň türkmen toýlaryna mahsus ýagdaýda köpöwüşginli çykyşlar bilen utgaşmagyny üpjün etmek meselelerine möhüm ähmiýet berilmelidigini belledi.

Täze ýyl baýramçylygynyň bellenilýän günlerinde şäher myhmanhanalarynda hyzmatlaryň ýokary derejesi ýola goýulmalydyr. Şunda Arkadag şäherinde guraljak baýramçylyk dabaralaryna ýurdumyzyň dürli künjeklerinden geljek myhmanlar üçin ähli zerur şertleriň döredilmelidigine üns çekildi. Bu ýerde guralýan ähli çäreler, söwda we hyzmatlar häzirki zaman talaplaryna laýyk derejede bolup, olar baýramçylyga gatnaşmaga gelen myhmanlarda ýatdan çykmajak täsirleri galdyrmalydyr.

Guralýan baýramçylyk dabaralary, ulular üçin bolşy ýaly, ösüp gelýän ýaş nesiller üçin hem şatlykly pursatlara beslenmelidir. Şol bir wagtyň özünde, şäheriň ähli çäklerinde göçme söwdalar guralyp, olarda sowgatlyk we azyk önümleriniň köp görnüşleriniň hödürlenilmegi, söwdanyň medeniýetiniň häzirki zamanyň talaplaryna laýyk gelmegi bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdine örän jogapkärçilikli we toplumlaýyn esasda çemeleşilmelidir.

11.12.2023
Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW: — Geljekde-de mähriban halkymyzyň bagtyýar durmuşyny üpjün etmek ugrunda ähli zerur işler amala aşyrylar

Şu ýylyň on bir aýynda alnyp barlan işleriň jemlerine bagyşlanan Hökümet mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň aýdan bu sözleri Watanymyzyň ösüş we abadançylyk ýoly bilen okgunly öňe ilerlemeginiň eýýamy bolan Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň her bir gününiň wakalarynda aýdyň şöhlelenýär.

4-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy. Döwlet Baştutanymyz möwsümleýin oba hojalyk işlerine jogapkärçilikli çemeleşmegiň zerurdygyna ünsi çekdi we bu babatda anyk görkezmeleri berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Halkara Bitaraplyk güni mynasybetli guraljak dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegi, baýram günlerinde bazarlaryň, dükanlaryň azyk harytlary bilen bolelin üpjün edilmegi babatda degişli tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak babatda anyk görkezmeler berildi.

5-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nobatdaky Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyna gatnaşmak üçin öz ýurdunyň wekiliýetine ýolbaşçylyk edip paýtagtymyza gelen “Türkmenistan — ABŞ” işewürlik geňeşiniň Ýerine ýetiriji direktory Erik Stýuarty kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda nebitgaz pudagynda, elektrik energetikasy, gaýtadan dikeldilýän energetika, ulag, obasenagat, ýokary tehnologiýalar ulgamlarynda we beýleki ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem Türkmenistanyň we ABŞ-nyň uzak möhletleýin esasda köpugurly hyzmatdaşlygy giňeltmäge taýýardyklary tassyklanyldy. Şunuň bilen baglylykda, döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmekde işewürlik geňeşiniň saldamly goşandyna üns çekildi.

Şol gün iki ýurduň ugurdaş döwlet edaralarynyň we işewür düzümleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleriniň gatnaşmagynda geçirilen onunjy Türkmen-amerikan işewürlik maslahatynda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine garaldy we esasy ugurlarda bilelikdäki işiň meýilnamasyny durmuşa geçirmek üçin çemeleşmeler kesgitlenildi. Energetika pudagy, ulag-aragatnaşyk, obasenagat toplumy, ýokary tehnologiýalar ulgamy hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Mundan başga-da, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini netijeli peýdalanmak boýunça özara hereketler üçin amatly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Işewürlik maslahatynyň çäklerinde ýurdumyzyň birnäçe pudaklaýyn düzümleriniň ýolbaşçylarynyň ABŞ-ly hyzmatdaşlar bilen duşuşyklary geçirildi, “Case New Holland Industrial» kompaniýasynyň we türkmen telekeçileriniň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

6-njy dekabrda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedowyň geçiren Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisinde harby we hukuk goraýjy edaralar tarapyndan şu ýylyň on bir aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijelerine, olaryň işiniň ileri tutulýan ugurlaryna garaldy. Şeýle-de mejlisiň gün tertibine Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, olaryň işini kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

6-njy dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasynyň wise-prezidenti, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-türk toparynyň türk tarapynyň başlygy Jewdet Ýylmazy kabul etdi. Ol bu toparyň nobatdaky ýedinji mejlisine gatnaşmak üçin, öz ýurdunyň wekiliýetine ýolbaşçylyk edip, Türkmenistana geldi. Söhbetdeşler özara bähbitlilik ýörelgesine esaslanýan gatnaşyklaryň ösüşine ýokary baha berip, ýangyç-energetika toplumynda, ulag-aragatnaşyk, oba hojalygy, maýa goýumlar ulgamlarynda netijeli ikitaraplaýyn we sebit derejesindäki gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikleriň bardygyny bellediler.

Şol gün paýtagtymyzda Türkiýe Respublikasynyň eksport harytlarynyň onunjy sergisi açyldy, şeýle hem Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-türk toparynyň ýedinji mejlisi, iki ýurduň işewür toparlarynyň gatnaşmagynda işewürlik maslahaty geçirildi. Köpugurly sergide türk önüm öndürijileri tarapyndan eksport edilýän ýokary hilli harytlaryň giň görnüşleri — senagat we oba hojalyk pudaklary üçin enjamlar, ätiýaçlyk şaýlary, gurluşyk serişdeleri, hojalyk we elektronika tehnikalary, öý hojalyk harytlary, dokma önümleri görkezildi. Degişli önüm öndürijilerdir kärhanalar bilen birlikde, Türkiýe Respublikasynyň ýurdumyzdaky ilçihanasynyň we Türkmen-türk paýdarlar täjirçilik bankynyň hem gatnaşmagy dostlukly döwletiň eksport harytlarynyň sergisiniň aýratynlygy boldy.

Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-türk toparynyň ýedinji mejlisiniň barşynda oňa gatnaşyjylar iki ýurduň ykdysady mümkinçilikleri bilen tanyşdylar we beýleki meseleleri ara alyp maslahatlaşdylar. Iki dostlukly ýurt üçin hem ähmiýetli bolan söwda-ykdysady, maýa goýum, bank işi, energetika, ulag-logistika, senagat, tehnologiýalar, ylym-bilim, saglygy goraýyş, medeniýet, syýahatçylyk, daşky gurşawy goramak, şähergurluşyk, oba hojalyk we sport ulgamlary özara gatnaşyklaryň möhüm ugurlarynyň hatarynda kesgitlenildi.

Energetika ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmek bilen baglanyşykly meselelere aýratyn üns çekildi. Taraplar Türkmenistandan tebigy gazy Eýranyň üsti bilen Türkiýä ibermek taslamasynyň ähmiýetini belläp, ýakyn wagtda ugurdaş edaralaryň we kompaniýalaryň ýolbaşçylarynyň derejesinde gepleşikleri geçirmäge girişmegi ylalaşdylar. Toparyň mejlisiniň netijeleri boýunça degişli Teswirnama gol çekildi.

Geljek üçin meýilnamalar bilen baglylykda, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek Türkmen-türk işewürlik maslahatynyň esasy meselesi boldy. Şeýle hem türkmen we türk işewürleriniň arasynda hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ýolunda möhüm ädim ätmek üçin oňyn mümkinçilikleri döredýän resminamalara gol çekildi.

8-nji dekabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň şu ýylyň on bir aýynda alyp baran işleriniň jemleri jemlenildi, degişli hasabatlar diňlenildi, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň möhüm wezipeleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Bellenilişi ýaly, ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda we ýurdumyzyň sebitlerinde durnukly ösüş üpjün edilýär, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesi has-da ýokarlanýar. Hasabat döwründe jemi içerki önüm 6,3 göterim ýokarlandy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 6,6 göterim artdy. Bölek satuw haryt dolanyşygy, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim köpeldi. Daşary söwda dolanyşygynyň möçberi bolsa, geçen ýylyň degişli döwrüne görä, 96 göterim boldy.

2023-nji ýylyň ýanwar — noýabr aýlarynda Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 109,8 göterim, çykdajy bölegi 98 göterim ýerine ýetirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Geçen on bir aýda Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 52-siniň, suw we lagym arassalaýjy desgalaryň 34-siniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 491,1 müň inedördül metriniň, inženerçilik ulgamlarynyň we desgalarynyň gurluşyk işleri alnyp baryldy.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, şu ýylyň on bir aýynda alnyp barlan işleriň netijeleriniň Garaşsyz, Bitarap Watanymyzyň uly üstünliklere eýe bolýandygyny aýdyň görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi.

Hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we watandaşlarymyza ýüzlenip, ýakynda ýurdumyza ýene-de bir hoş habaryň gelip gowşandygyna ünsi çekdi. Bellenilişi ýaly, ÝUNESKO-nyň Maddy däl medeni mirasy goramak boýunça hökümetara komitetiniň Botswana Respublikasynyň Kasane şäherinde geçirilen 18-nji mejlisinde “Ahalteke atçylyk sungaty we atlary bezemek däpleri” atly hödürnamany ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek baradaky çözgüt biragyzdan kabul edildi. Mundan başga-da, BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň mejlisinde ýurdumyz bu guramanyň Ilat we ösüş boýunça komissiýasynyň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin agzalygyna biragyzdan saýlanyldy.

Döwlet Baştutanymyz geljekde-de mähriban halkymyzyň abadan, bagtyýar, asuda durmuşyny üpjün etmek ugrunda ähli zerur işleriň amala aşyryljakdygyny belläp, watandaşlarymyzy bu wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

9-njy dekabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, gurulmagy meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň şekil taslamalary, gurluşyk üçin niýetlenen ýer bölekleriniň çyzgylary bilen tanyşdy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hem-de Arkadag şäheriniň häkimi Ş.Durdylyýew şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda gurulmagy meýilleşdirilýän dürli maksatly binalaryň şekil taslamalary barada hasabat berdiler. Gahryman Arkadagymyz alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýokary hiline, innowasion tehnologiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagyna hem-de ekologik talaplaryň berjaý edilmegine aýratyn üns berilmelidigini belledi.

Geçen hepdäniň beýleki möhüm wakalarynyň hatarynda Türkmenistanyň Mejlisinde Benin Respublikasynyň, Zimbabwe Respublikasynyň, Kuweýt Döwletiniň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlarynyň kabul edilmegini bellemek bolar. Söhbetdeşlikleriň dowamynda diplomatlar ýurdumyzyň alyp barýan parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen tanyşdyryldy. Ählumumy parahatçylygyň, howpsuzlygyň we durnukly ösüşiň bähbidine giň halkara hyzmatdaşlyk bu syýasatyň üýtgewsiz ileri tutulýan ugry bolupdy we şeýle bolmagynda-da galýar.

Türkmenistanyň raýat awiasiýasynyň üsti täze “Boeing 777-300ER” kysymly ýolagçy uçary bilen ýetirildi. Täze howa gämisiniň tehniki häsiýetnamalary oňa Türkmenistandan Aziýanyň we Ýewropanyň islendik nokadyna gonmasyz uçuşlary amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Bu uçar Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, ABŞ-nyň dünýä belli «Boeing» kompaniýasy bilen baglaşylan şertnama esasynda ýurdumyzyň satyn alan şeýle kysymly häzirki zaman iki uçarynyň birinjisi boldy.

Türkmenistanyň Zenanlar birleşigi Merkezi Geňeşi Aziýada sebitleýin ykdysady hyzmatdaşlyk maksatnamasynyň (CAREC) çäklerinde Aziýa ösüş banky tarapyndan yglan edilen bäsleşigiň ýeňijisi boldy. Gruziýanyň paýtagty Tbiliside guralan zenanlaryň işewürlik maslahatynda Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşine gender deňligini hem-de jemgyýetde deňhukuklylygy ilerletmek boýunça ýokary netijeleri üçin medal we degişli güwänama dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Paýtagtymyzda “Jemgyýetçilik saglygy goraýyşda ýüze çykýan howplara taýýarlyk we olara garşy göreşmek meseleleri boýunça Goşulyşmazlyk Hereketiniň agza ýurtlarynyň hyzmatdaşlygy” atly lukmançylyk we sanitariýa edaralarynyň ýörite maslahaty geçirildi. Bu maslahat şu ýylyň mart aýynda Azerbaýjan Respublikasynyň paýtagty Baku şäherinde geçirilen Goşulyşmazlyk Hereketiniň COVID-19 bilen göreşmek boýunça Aragatnaşyk toparynyň sammitinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň öňe süren başlangyjy boýunça guraldy. Utgaşykly görnüşde geçirilen forumyň gün tertibine umumy gyzyklanma bildirilýän möhüm meseleleriň giň toplumy girizildi. Hususan-da, koronawirus pandemiýasy we ondan soňky döwürde gazanylan tejribelere esaslanýan netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň gurallaryny işläp taýýarlamaga aýratyn üns berildi.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda “Döwlet adam üçindir!” diýen ýörelgäni ugur edinýän hem-de Watanymyzy mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen syýasatyň üstünliklere beslenýändiginiň nobatdaky beýany boldy.

(TDH)

11.12.2023
Döwrebap mümkinçilikler ösdürilýär

Ýurdumyzyň milli ykdysadyýeti hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen ýokary depginlerde ösýär. Bu ösüşler sanly ulgamyň mümkinçilikleri bilen baglanyşykly alnyp barylýar. Maglumatlar zamany bolan häzirki döwürde sanly tehnologiýalar ähli ugurlaryň ösmegine oňat täsirini ýetirýär.

Telekommunikasiýa we maglumatlar tehnologiýalary durmuşyň, şol sanda ykdysadyýetiň ähli ugurlaryna aralaşýar, olaryň ösmegine, kämilleşmegine oňyn täsir edýär. Häzirki zaman maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazananlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmekde sanly ulgamyň ähmiýeti uludyr. Bazaryň barha ösýän talaplaryna laýyk gelýän howpsuz, ygtybarly we bäsdeşlige ukyply maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň üpjünçilik ulgamyny döretmek ýurduň sanly ykdysadyýetdäki üstünliginiň esasy şerti bolup durýar. Sanlyja ýyllaryň içinde Türkmenistan kosmosy we innowasion tehnologiýalary özleşdirmekde köp öňegidişlikleri gazanmagy başardy. Şeýle hem ýurduň bank ulgamynda elektron hasaplaşyklaryň çäginiň giňeldilmegi we durmuşa geçirilýän beýleki işler ösüşiň bu ugrunyň üstünliklere beslenýändigini beýan edýär. Bilşimiz ýaly, ylmy-tehnologik ösüşiň halkara hukuk esaslary bu ugurda ýüze çykýan her bir täzelige laýyklykda yzygiderli kämilleşdirilýär.

Maglumatlar tehnologiýalarynyň, ösen telekommunikasiýa torlarynyň, internetdir köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, elektron resminamalar dolanyşygynyň, sanly ykdysadyýetiň giň ähmiýete eýe bolmagy bilen, bu ugurlarda ýokary derejeli kämil bilimli milli hünärmenleriň ýetişdirilmegini talap edýär. Şonuň üçin hem milli ykdysadyýetimizi döwrebap ösdürmäge goşant goşjak hünärmenler kemala getirilýär. Milli bilim we ylym ulgamlaryny dünýä ölçeglerine laýyk getirmek boýunça yzygiderli geçirilýän özgertmeler öz oňyn netijesini hem berýär. Ylmy edaralaryň, ýokary okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli pugtalandyrylýar. Bilim-ylym ulgamynyň işine iň täze maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary ornaşdyrylýar. Şol sanda internetiň hem-de elektron kitaphanalaryň umumy ulgamynyň üsti bilen dünýä maglumatlar goruna çalt aralaşmagyň usullary hem giňden ornaşdyrylýar. Bu ugurlar boýunça taýýarlykly, ýokary derejeli hünärmenleri ýetişdirmäge hem döwletimiz tarapyndan uly üns berilýär.

Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini we bilim, ylym ulgamlaryny ösüşlere besleýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag bolsun, beýik işleri üstünliklere beslensin!

Pälwan NURMEDOW,

Türkmen döwlet maliýe institutynyň uly mugallymy.

11.12.2023
Abadan durmuşyň bähbidine

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iň ýokary döwlet wezipesine girişmek dabarasynda Türkmenistanyň hoşniýetli goňşuçylyga, birek-biregi hormatlamaga, deňhukuklylyga, dünýäniň ähli ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga esaslanan Bitaraplyk syýasatyny dowam etdirjekdigini aýdyp: «Biz dünýäniň ähli ýurtlary we halklary üçin açykdyrys. Olar bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer we ylym-bilim ulgamlarynda gatnaşyklary geljekde-de ösdürmegi maksat edinýäris» diýip belläpdi. Şundan ugur alnyp, häzirki wagtda milli ykdysadyýetimiziň ähli ugurlaryny gurşap alýan maksatnamalar üstünlikli amala aşyrylýar. Ýurdumyzda halkara söwda-ykdysady gatnaşyklary giňeltmek boýunça amala aşyrylýan işler hem öz mynasyp netijelerini berýär. «Türkmenistanyň daşary ykdysady işini ösdürmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasy», «Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasy» bolsa bu ugurda kesgitlenen anyk wezipeleri özünde jemleýär.

Döwletimiziň ykdysady kuwwatyny artdyrmak, özara bähbitli söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmek, eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak boýunça durmuşa geçirilýän toplumlaýyn çäreleriň hatarynda daşary ýurtlarda Türkmenistanyň söwda öýleriniň açylmagy uly ähmiýete eýedir. Häzirki wagtda Moskwa we Kazan şäherlerinde, Minskde, Stambulda hereket edýän bilelikdäki söwda öýleri dürli harytlaryň lomaý hem-de bölek söwdasy bilen meşgullanmak arkaly ykdysady ugurly özara hereketleriň pugtalandyrylmagyna goşant goşýar. Milli ykdysadyýetimiziň sazlaşykly ösüşini, ýurdumyzyň daşary söwda gatnaşyklarynda eýeleýän ornunyň berkidilmegini, köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň giňeldilmegini, daşary ýurt maýa goýumlarynyň çekilmegini üpjün etmekde Türkmenistanyň Bütindünýä Söwda Guramasynda «işjeň synçy» derejesine eýe bolmagy hem öz oňyn täsirini ýetirýär. Ykdysady nukdaýnazardan, munuň özi geljegi uly täjirçilik we söwda strategiýasyny işläp taýýarlamakda, olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde-de örän ähmiýetlidir.

Şu ýylyň 24-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda Arkadagly Gahryman Serdarymyz: «Bütindünýä Söwda Guramasynda «işjeň synçy» derejesi berlen ýurdumyz erkin söwda boýunça halkara şertnamalara gatnaşýan döwlet hökmünde netijeli syýasaty alyp barýar. Biz ýurdumyzyň bu abraýly halkara gurama agza bolmagyny hem-de daşary söwda ulgamyny we logistik düzümlerini has-da ösdürmegi göz öňünde tutýarys» diýmek bilen, bu ugurda öňde durýan anyk wezipeleri kesgitledi. Bu ýerde gürrüň, hususan-da, milli bähbitlerimizi nazarda tutup, BSG-de agza bolmak üçin talap edilýän köptaraply ylalaşyklary baglaşmak üçin zerur işleri alyp barmak, ýurdumyzyň ätiýaçlandyryş bazaryny, ätiýaçlandyryş we gaýtadan ätiýaçlandyryş işini kämilleşdirmek hem-de halkara standartlara laýyk getirmek arkaly bu ugurda öňdebaryjy kompaniýalar, dellallar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek, iri haryt-çig mal biržalary bilen gatnaşyklary ilerletmek babatda teklipleri taýýarlamak, öz önümlerimiziň dünýä bazaryna eksportyny artdyrmak üçin lomaý söwda-logistika merkezlerini döretmek barada barýar. Şu möhüm wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi Türkmenistanyň halkara söwda we ykdysady giňişligine netijeli goşulyşmagyna ýardam berer. Ýurdumyzyň BSG-niň işine gönüden-göni gatnaşmagy bolsa ykdysady, maliýe, söwda, maýa goýum ugurly esasy halkara düzümler bilen hyzmatdaşlygy giňeltmegiň wajyp şertine öwrüler.

Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli gowulandyrmagy, döwletimiziň kuwwatyny has-da artdyrmagy nazarlaýan oýlanyşykly ykdysady syýasaty alyp barýan hormatly Prezidentimiziň janynyň sag, ömrüniň uzak, tutumly işleriniň mundan beýläk-de rowaç bolmagyny arzuw edýäris.

Nobat HAÝTJANOW,

Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy

09.12.2023