Iki dostlukly döwletiň Baştutanlarynyň arasynda gepleşikler geçirildi

Aşgabat, 10-njy iýun. Şu gün Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana iki günlük döwlet saparynyň çäklerinde Prezidentler Serdar Berdimuhamedowyň we Ýun Sok Ýoluň arasynda ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi. Paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde dostlukly ýurduň Baştutanyny resmi adamlar garşyladylar. Bu ýerde iki ýurduň Döwlet baýdaklary we Hormat garawuly nyzama düzüldi.

Myhmansöýerligiň asylly däbine görä, belent mertebeli myhmana duz-çörek hödürlenildi hem-de gül desseleri gowşuryldy. Howa menzilinden Prezident Ýun Sok Ýol sapar wagty özi üçin niýetlenen, paýtagtymyzyň kaşaň “Oguzkent” myhmanhanasynda ýerleşýän kabulhanasyna tarap ugrady.

Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary, şol sanda dünýäniň ösen döwletleriniň hatarynda öňdäki orunlaryň birini eýeleýän Koreýa Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmek Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Ýurtlarymyzyň arasynda ýola goýlan açyk we netijeli dialog ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň esasy şertini emele getirýär. Köp ýyllaryň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda Koreýa Respublikasy bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda, parlamentleriň ugry boýunça netijeli döwletara gatnaşyklary giňeltmekde giň gerimli işler amala aşyryldy.

Häzirki döwürde köp ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk işjeň ösdürilýär. Döwletara, hökümetara we pudagara resminamalaryň 100-den gowragyny özünde jemleýän türkmen-koreý gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýady, şeýle hem üstünlikli durmuşa geçirilen we amala aşyrylmagy meýilleşdirilýän giň möçberli bilelikdäki taslamalar, iri koreý kompaniýalarynyň ýurdumyzda dürli ulgamlarda, ilkinji nobatda, nebitgaz toplumynda, himiýa senagatynda netijeli işlemegi munuň aýdyň güwäsidir. 2023-nji ýylyň sentýabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Prezidentleriniň arasynda geçirilen gepleşikler syýasy gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna kuwwatly itergi berdi. Ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde parlamentara we hökümetara duşuşyklara, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” forumynyň çäklerindäki köptaraplaýyn gatnaşyklara möhüm orun degişlidir. Ýurtlarymyzyň arasyndaky ykdysady ulgamdaky hyzmatdaşlyk oňyn we uzak möhletleýin häsiýete eýedir. Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň işi muny aýdyňlyk bilen görkezýär. Bu toparyň 9-njy mejlisi şu ýylyň 3-nji iýunynda sanly ulgam arkaly geçirildi.

Türkmenistanda Prezident Ýun Sok Ýoluň häzirki döwlet saparyna döwletara gatnaşyklary giňeltmegiň ýolunda möhüm ädim hökmünde garalýar. Soňky ýyllarda hyzmatdaşlyk täze many-mazmun bilen baýlaşdyryldy. Ýurdumyz milli ykdysadyýeti doly döwrebaplaşdyrmaga, kuwwatly senagat düzümini döretmäge, durmuş ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen giň gerimli özgertmeleri amala aşyrmak bilen, innowasiýalary, öňdebaryjy tehnologiýalary, daşary ýurtlaryň iň gowy tejribesini işjeň ornaşdyrmaga aýratyn ähmiýet berýär. Şunuň bilen baglylykda, deňhukuklylyk, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda guralýan netijeli türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikler açylýar. Taraplar şol mümkinçiliklerden has netijeli peýdalanmaga çalyşýarlar.

...Günüň ikinji ýarymynda belent mertebeli myhman motosikletçileriň hormat nyzamynyň ugratmagynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Oguz han” köşkler toplumyna tarap ugrady. Koreýa Respublikasynyň Prezidentini S.Türkmenbaşy şaýolunyň we Galkynyş köçesiniň aýlawyna çenli atly hormat nyzamy ugratdy.

Toplumyň merkezi girelgesiniň öňünde dostlukly döwletiň Baştutanyny hormatly Prezidentimiz mähirli garşylady. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol dostlarça salamlaşyp, köşkler toplumyna barýarlar. Bu ýerde Koreýa Respublikasynyň Liderini resmi garşylamak dabarasy boldy.

Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Koreýa Respublikasynyň hem-de Türkmenistanyň Döwlet senalary ýerine ýetirilýär. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol hormat garawulynyň esgerleriniň nyzamynyň öňünden geçýärler. Döwlet Baştutanymyz belent mertebeli myhmany ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar. Soňra Koreýa Respublikasynyň Baştutany hormatly Prezidentimizi dostlukly ýurduň Hökümet wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar.

Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, iki ýurduň Baştutanlary “Rowaç” zalyna barýarlar. Bu ýerde ýokary derejedäki ikitaraplaýyn gepleşikler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow koreýaly kärdeşini myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda şahsy goşandyny belläp, bu ugurda edýän tagallalary üçin minnetdarlyk bildirdi.

Prezident Ýun Sok Ýoluň Türkmenistana ilkinji saparyna iki halkyň we döwletiň taryhynda möhüm waka hökmünde garalýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we onuň netijeleriniň hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de berkidilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi. Türkmen-koreý gatnaşyklarynyň köpasyrlyk taryhynyň bardygy bellenildi. Beýik Ýüpek ýoly biziň ýurtlarymyzyň arasynda özara hereketleri ýola goýmakda uly ähmiýete eýe bolupdyr hem-de halklarymyzyň arasyndaky gatnaşyklary ösdürmekde özboluşly köpri hökmünde hyzmat edipdir.

Türkmenistan Koreýa Respublikasy bilen ýola goýlan ikitaraplaýyn gatnaşyklara ýokary baha berýär we onuň yzygiderli ösdürilmegine uly ähmiýet berýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Dürli ugurlarda alnyp barylýan hyzmatdaşlyk döwletara gatnaşyklary berkitmekde, halklary ýakynlaşdyrmakda hem-de medeniýetleri özara baýlaşdyrmakda wajyp orny eýeleýär. Häzirki wagtda Koreýa Respublikasy Türkmenistanyň Aziýa — Ýuwaş umman sebitinde möhüm hyzmatdaşy bolup durýar, ýurtlarymyzyň arasyndaky gatnaşyklar özara hormat goýmak, birek-birege goldaw bermek esasynda alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow iki ýurduň abraýly halkara guramalaryň çäklerinde hem netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini kanagatlanma bilen belledi we Prezident Ýun Sok Ýola Türkmenistanyň garaýyşlaryny we öňe sürýän halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Öz nobatynda, biziň ýurdumyz hem Koreýa Respublikasynyň halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek baradaky tagallalaryny goldaýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we Türkmenistanyň olary durmuşa geçirmekde netijeli iş alyp barmaga taýýardygyny tassyklady.

Hormatly Prezidentimiz döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejededigini ýene-de bir gezek belläp, türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny täze derejä çykarmak üçin bilelikde tagalla etmäge taýýardygyny aýtdy.

Soňra Prezident Ýun Sok Ýola söz berildi. Koreýa Respublikasynyň Baştutany mähirli kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Türkmenistana gelmäge hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga dörän mümkinçilige şatdygyny belledi. Şu günki duşuşyk BMG-niň Baş Assambleýasynyň nobatdaky sessiýasynyň çäklerinde geçen ýylyň sentýabrynda Nýu-Ýorkda geçirilen gepleşiklerden soňky ilkinji duşuşykdyr diýip, dostlukly ýurduň Lideri aýtdy we saparyň netijeleriniň iki döwletiň arasyndaky netijeli dialogy pugtalandyrmaga kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Koreýa Respublikasy bilen Türkmenistanyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 30 ýyldan gowrak wagt mundan ozal ýola goýuldy, ýöne däp-dessurlaryň, medeniýetiň umumylygy bilen baglanyşan halklarymyz ençeme ýüzýyllyklaryň dowamynda üstünlikli gatnaşyk edýärler diýip, belent mertebeli myhman nygtady. Prezident Ýun Sok Ýol gürrüňi dowam edip, türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Seula amala aşyran saparynyň ähmiýetini belledi. Şol saparyň netijeleri däp bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň taryhynda möhüm sahypany açdy. Şu günki gepleşikler döwletara gatnaşyklary hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga ýardam eder. Gepleşikleriň barşynda syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni ulgamlarda okgunly ösdürilýän hyzmatdaşlygy giňeltmegiň geljegine garamak göz öňünde tutulýar diýip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, biziň ýurtlarymyz sebit we ählumumy gün tertibiniň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny görkezýärler, birek-biregiň BMG-niň, beýleki halkara düzümleriň çäklerinde öňe sürýän tekliplerini goldaýarlar. Prezident Ýun Sok Ýol Beýik Ýüpek ýoluny täze görnüşde dikeltmäge degişli başlangyçlaryň ähmiýetine ünsi çekip, Türkmenistanyň bu başlangyçlary durmuşa geçirmäge gatnaşmagynyň hyzmatdaşlygy ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde ösdürmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Işjeň ýagdaýda geçen gepleşikleriň dowamynda iki döwletiň Baştutanlary döwletara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşdylar we häzirki döwrüň ýagdaýlaryny, uzak möhletli geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny anyklaşdyrdylar. Söhbetdeşler Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň giň möçberli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ygrarlydyklaryny tassyklap, söwda-ykdysady, ulag, energetika ulgamlaryny, ýokary tehnologiýalary we beýleki ençeme pudaklary ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezdiler. Taraplar däp bolan ynsanperwer gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ähmiýeti barada aýdyp, bilim, ylym, saglygy goraýyş, medeniýet, syýahatçylyk we sport boýunça netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň möhümdigini nygtadylar. Duşuşygyň dowamynda taraplar sebit we halkara syýasatyň özara gyzyklanma bildirilýän derwaýys meseleleriniň birnäçesi boýunça pikir alyşdylar.

Soňra gepleşikler “Soltan Sanjar” zalynda iki ýurduň resmi wekiliýet agzalarynyň gatnaşmagynda giňişleýin düzümde dowam etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýoly we dostlukly ýurduň wekiliýetiniň agzalaryny mähirli mübärekläp, belent mertebeli myhmana Türkmenistana döwlet sapary bilen gelmäge çakylygy kabul edendigi üçin ýene-de bir gezek tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bu döwlet saparyna ikitaraplaýyn gatnaşyklarda taryhy waka hökmünde garalýar.

Yzygiderli geçirilýän duşuşyklar türkmen-koreý hyzmatdaşlygyny berkitmäge kuwwatly itergi berýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylyň noýabrynda Koreýa Respublikasyna amala aşyran saparynyň möhüm waka bolandygy nygtaldy. Parlamentara gatnaşyklaryň döwletara hyzmatdaşlygyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygyna aýratyn üns çekildi. Şunda parlament diplomatiýasynyň yzygiderli ösdürilýändigi bellenildi. 2023-nji ýylyň sentýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýetiň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Koreýa Respublikasynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň Seulda geçirilen birinji maslahatyna gatnaşandygy muňa mysal hökmünde görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, maslahatyň jemleri boýunça Bilelikdäki Jarnamanyň kabul edilendigini, şoňa laýyklykda, ýurtlarymyzyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji maslahatyny 2024-nji ýylda Aşgabatda geçirmek barada ylalaşygyň gazanylandygyny kanagatlanma bilen belledi.

Biziň ýurtlarymyz söwda-ykdysady ulgamda ygtybarly hyzmatdaşlardyr. Biz Koreýa Respublikasynyň mümkinçiliklerini, ykdysady, tehnologik derejesini oňat bilýäris. Türkmenistan hem uly mümkinçiliklere, tebigy baýlyklara, geoykdysady artykmaçlyklara eýe bolan kuwwatly döwletdir. Biziň maksadymyz bu mümkinçilikleri iki döwletiň ösmeginiň, halklarymyzyň abadançylygynyň we gülläp ösmeginiň bähbidine utgaşdyrmak bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi we koreýaly hyzmatdaşlary bu ugurda bilelikde işlemäge çagyrdy.

2008-nji ýylda ýurtlarymyzyň arasynda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý topary döredildi we häzirki wagtda-da hereket edýär. Şeýle hem 2019-njy ýylyň oktýabrynda «Türkmenistan — Koreýa» işewürler geňeşi döredildi. Maýa goýum hyzmatdaşlygy ösdürilýär. Bilelikde iri taslamalaryň birnäçesi amala aşyryldy. Şolaryň hatarynda «Galkynyş» gaz käninde kükürt arassalaýan zawod hem bar. Bu zawod konsorsiumyň düzüminde koreý korporasiýalarynyň gatnaşmagynda guruldy. Biz iri koreý kompaniýalarynyň Türkmenistanda alyp barýan işini goldaýarys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we maýa goýum hyzmatdaşlygynyň iki tarap üçin hem bähbitli bolmalydygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz ulag ulgamynda hyzmatdaşlyk meselesine degip geçip, gürrüňiň häzirki döwürde Aziýa — Ýuwaş umman sebitinden Ýewropa, Ýakyn we Orta Gündogara yklymüsti üstaşyr ulag geçelgelerini döretmek barada barýandygyny belledi. Türkmenistanda ol “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek strategiýasy” diýlip atlandyrylýar.

Türkmenistanda şäherleriň täze keşbini döretmekde Koreýa Respublikasy bilen hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna aýratyn üns çekildi. Bellenilişi ýaly, geçen ýyl ýurdumyzda Arkadag şäheriniň gurluşygynyň birinji tapgyry tamamlandy. Ol tehniki we tehnologik häsiýetnamalary boýunça özboluşly, täze ölçeglere esaslanýan «akylly» şäheriň nusgasy bolup durýar. Ýakyn geljekde ýene-de bir örän iri taslamany — «Aşgabat-sitini» durmuşa geçirmäge girişmegi meýilleşdirýäris. Bu taslamada müňlerçe adam üçin döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, ulag ulgamlaryny, ekologik zolaklary, häzirki zaman dynç alyş we dürli ugurly merkezleri gurmak göz öňünde tutulýar diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi we koreý kompaniýalarynyň bu taslama gatnaşmaga gyzyklanmasyna kanagatlanma bildirdi.

Howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak bilen bagly meseleleri çözmek boýunça hyzmatdaşlykda uly mümkinçilikleri görýäris. Biziň ýurdumyz howanyň üýtgemegine garşy göreşmek ulgamynda halkara başlangyçlary durmuşa geçirmäge işjeň gatnaşýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, koreý tarapy bilen metanyň howa zyňylmagyny azaltmak babatda hyzmatdaşlyk etmegiň meselelerini ara alyp maslahatlaşmaga taýýarlyk beýan edildi. Maglumat tehnologiýalary we emeli aň, telekommunikasiýa, kosmos ulgamlarynda bilelikde işlemek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi.

Türkmenistan we Koreýa Respublikasy bir bitewi medeni giňişlige degişlidir. Ýurtlarymyzyň halklary dünýägaraýşy, medeniýeti, edebi ýörelgeleri boýunça biri-birine ýakyndyr. Bu bolsa medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmäge oňat esaslary döredýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Ylym we bilim hem hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, Türkmenistanyň bu ulgamda hyzmatdaşlygy giňeltmäge möhüm ähmiýet berýändigini hem-de Koreýa Respublikasynyň bilim merkezlerinde türkmen dilini öwrenmegi guramakda goldaw bermäge taýýardygyny, munuň örän oňat başlangyç boljakdygyny nygtady.

Saglygy goraýyş we lukmançylyk hyzmatdaşlygy hem uly orna eýedir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we iki ýurduň iri lukmançylyk merkezleriniň, uniwersitetleriniň arasynda göni gatnaşyklary ýola goýmagyň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz sport ulgamynda-da hyzmatdaşlygyň uly mümkinçilikleriniň bardygyna ünsi çekip, koreý türgenlerini geljekki döwürde ýurdumyzda geçiriljek iri halkara sport ýaryşlaryna gatnaşmaga çagyrdy.

Gepleşikleriň dowamynda daşary syýasatda hyzmatdaşlyk meselesine aýratyn üns berildi. Biz bu ulgamda Koreýa Respublikasynyň ileri tutýan ugurlaryny bilýäris diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we Türkmenistanyň Bitarap döwlet hökmünde dostlukly ýurt bilen bilelikde halkara we sebit ösüşiniň maksatlaryny üpjün etmekde netijeli hyzmatdaşlyk etmäge taýýardygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasynda we beýleki halkara guramalarda özara hyzmatdaşlyk etmek boýunça koreý tarapynyň tekliplerini ünsli diňlemäge we olara seretmäge taýýardygyny tassyklady.

Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak barada öňe süren başlangyjyna we türkmen tarapynyň teklibi esasynda 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan edýän Kararnamanyň Baş Assambleýa tarapyndan kabul edilendigine ünsi çekdi. Bu mowzuklar esasynda Baş Assambleýanyň Aziýa toparynda geňeşmelere başlamagy maksadalaýyk hasap edýäris diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we Türkmenistanyň hem-de Koreýa Respublikasynyň başlangyç bilen çykyş etmek wezipesini öz üstüne alyp biljekdiklerini nygtady.

Durnukly ösüş, ulag, energetika, ekologiýa we beýleki ugurlarda koreý tarapy bilen giň gerimli gepleşikleri geçirmäge taýýarlyk beýan edildi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan tarapyndan Dubaý şäherinde geçirilen Hökümet sammitinde öňe sürlen täze tekliplere üns bermek zerur diýip hasap edýäris diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz belledi. Bu başlangyçlar geljekki netijeli gatnaşyklar üçin aýdyň ýörelge bolup biler. Türkmenistan ony dürli halkara meýdançalarda we forumlarda, şol sanda Birleşen Milletler Guramasynda öňe sürmek üçin öz tagallalaryny işjeňleşdirer diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we Koreýa Respublikasyna bu işe goşulmagy teklip etdi.

Hormatly Prezidentimiz Koreýa Respublikasy tarapyndan ýurdumyzyň Bitaraplygyna, halkara başlangyçlaryna goldaw berilýändigine ýokary baha berip, Türkmenistanyň hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleriniň birnäçesi boýunça çemeleşmelerine hormat bilen garaýandygyny, onuň netijeli ornuna ýokary baha berýändigini belledi. Mundan başga-da, “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” formatynda özara hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Bu forum hyzmatdaşlygyň ykdysady kuwwatyny giňeltmegiň, logistik mümkinçilikleri artdyrmagyň möhümdigini görkezdi. Ylymda, bilimde, lukmançylykda, daşky gurşawy goramak işinde netijeli gatnaşyklary ýola goýmagyň, senagat, oba hojalygy, ýokary tehnologiýalar ulgamynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň ýurtlarymyzyň halklarynyň düýpli bähbitlerine laýyk gelýändigi aýdyldy. Şunuň bilen baglylykda, biz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmegini goldaýarys. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Siziň Türkmenistana döwlet saparyňyz möhüm ähmiýetli waka bolar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we onuň netijeleriniň döwletara gatnaşyklary has-da berkitmäge ýardam etjekdigine hem-de netijeli, özara bähbitli hyzmatdaşlyga täze itergi berjekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyz Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk, gülläp ösüş, abadançylyk arzuw etdi.

Koreýa Respublikasynyň Prezidentine söz berilýär. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen wekiliýetiniň agzalaryny mübärekläp, Koreýa Respublikasynyň ýakyn dosty bolan Türkmenistana gelip görmegiň özi üçin uly hormatdygyny aýtdy.

Prezident Ýun Sok Ýol ösüşiň ägirt uly kuwwatyna eýe bolan we okgunly ösýän Merkezi Aziýa sebitine tutuş dünýäde uly gyzyklanma bildirilýändigini aýdyp, Türkmenistanyň bu sebitde möhüm hyzmatdaşlaryň biri bolup durýandygyny belledi. Energetika ulgamynda gazanylan üstünliklere, ynanyşmagyň derejesine daýanyp, hyzmatdaşlygy, şol sanda saglygy goraýyş, telekommunikasiýa, gämi gurluşygy ulgamlarynda gatnaşyklary hemmetaraplaýyn giňeltmek zerurdyr.

Belent mertebeli myhman syýasy ulgamdaky hyzmatdaşlyga ünsi çekip, 2022-nji ýylda diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýulmagynyň 30 ýyllygynyň, 2023-nji ýylda bolsa “Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” hyzmatdaşlyk forumynyň döredilmeginiň 15 ýyllygynyň bellenilendigini nygtady. Parlamentara hyzmatdaşlyk hem ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň möhüm şerti bolup durýar. Koreý Lideri şu ýyl Türkmenistanda Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyny geçirmegiň meýilleşdirilýändigini aýdyp, bu forumyň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Prezident Ýun Sok Ýol söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk barada durup geçip, şu saparyň netijeleri boýunça söwdany hem-de maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýändigini belledi. Onuň durmuşa geçirilmegi bu ulgamda ikitaraplaýyn gatnaşyklary işjeňleşdirmäge ýardam eder. Şunuň bilen birlikde, maýa goýum kepillikleri hem-de gümrük işlerinde özara kömek bermek hakynda Ylalaşyklary baglaşmak babatdaky gepleşikleriň çaltlaşdyryljakdygy aýdyldy. Munuň özi koreý kompaniýalarynyň Türkmenistandaky maýa goýum we işewürlik işjeňligini ýokarlandyrmagyň girewidir diýip, dostlukly ýurduň Lideri nygtady.

Maliýe edaralarynyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama hem zawodlary gurmak boýunça gatnaşyklary ösdürmäge ýardam eder diýip, dostlukly döwletiň Baştutany belledi. Koreý kompaniýalary infrastruktura we ulag ulgamyndaky tehnologiýalar babatda uly tejribä eýedir. Şoňa görä-de, bu ulgamlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk üçin uly mümkinçilikler bar.

Koreýa Respublikasynyň Hökümeti Türkmenistan bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga uly üns berýär diýip, Prezident Ýun Sok Ýol aýtdy we öz ýurdunyň Türkmenistan üçin gyzyklanma bildirilýän ulgamlara aýratyn üns bermek bilen, hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge meýillidigini tassyklady.

Prezident Ýun Sok Ýol medeni-ynsanperwer ulgamda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň wajypdygyny belledi. Türkmenistanyň Hökümeti ýaşlaryň sagdyn durmuşyny üpjün etmek üçin sporty ilerletmek babatda işjeň syýasaty alyp barýar. Şunuň bilen baglylykda, belent mertebeli myhman iki ýurduň arasynda sport ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň giňeldiljekdigine ynam bildirdi. Soňky döwürde koreýaly ýaşlar Merkezi Aziýa sebitine gelip görmäge uly gyzyklanma bildirýärler. Şunuň bilen baglylykda, syýahatçylyk ugry boýunça gatnaşyklary ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmagyň maksadalaýyk boljakdygyna üns çekildi. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti geçen hepdede Merkezi Aziýa babatda ilkinji diplomatik strategiýany — «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi. Onuň çäklerinde energetika, serişdeler, infrastruktura we döwlet dolandyryşy ulgamynda, senagatlaşdyrmak, azyk howpsuzlygy babatda, medeni-ynsanperwer alyşmalar ugry boýunça hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak göz öňünde tutulýar.

Dostlukly döwletiň Baştutany biziň ýurtlarymyzyň ýakyn dostlar hökmünde halkara giňişlikde, hususan-da, BMG-niň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol Türkmenistanyň hemişelik Bitarap döwlet hökmünde Koreýa Respublikasynyň tagallalaryny goldajakdygyna ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimiz bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň wajyp meseleleri boýunça netijeli dialogy geçirýändigine şatdygyny aýtdy hem-de Bilelikdäki Beýannamanyň düzgünlerini üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, iki ýurduň Hökümetleriniň arasynda ýakyn hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigine ynam bildirdi.

Giňişleýin düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, “Seljuk han” zalynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda Gyýanlydaky polimer zawodynyň üstünlikli işe girizilmegi we durnukly işlemegi üçin zerur çäreleriň we işleriň ýerine ýetirilmegi barada hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga; «Türkmengaz» döwlet konserniniň (Türkmenistan) we «Hyundai Engineering Co., Ltd» kompaniýasynyň (Koreýa Respublikasy) arasynda «Galkynyş» gaz käniniň IV tapgyrynda öndürijiligi ýylda 10 milliard kub metr harytlyk gazy taýýarlaýjy desgalary we guýulary doly taýýar edip gurmak şerti bilen taslamalaşdyrmak, satyn almak we gurmak taslamasy boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Çarçuwaly ylalaşyga; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Gaýragoýulmasyz tiz kömek merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň Onkologiýa ylmy-kliniki merkezi bilen Koreýa Respublikasynyň Kýonpuk milli uniwersitetiniň ýanyndaky «Çilgok» hassahanasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Aşgabat şäher häkimligi bilen Koreýa Respublikasynyň Ýer, infrastruktura we ulag ministrliginiň arasynda energiýa infrastrukturasy we täze şäherleri ösdürmek boýunça hyzmatdaşlyk babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Döwlet daşary ykdysady iş banky bilen Koreýanyň eksport-import bankynyň we Koreýanyň Söwda ätiýaçlandyryş korporasiýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda bilelikdäki hyzmatdaşlyk toparynyň işine ýardam bermek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Koreýa Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda söwda we maýa goýumy höweslendirmek babatda binýady döretmek boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilýär.

Ýygnananlaryň el çarpyşmalary astynda Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Ýun Sok Ýol Bilelikdäki Beýannama gol çekýärler. Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyna barýarlar we şol ýerde metbugat wekillerine ýüzlenme bilen çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz ýokary derejedäki duşuşygyň netijelerini teswirläp, geçirilen gepleşikleriň dowamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary, halkara syýasatyň möhüm meseleleri boýunça pikir alşylandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz seredilen ähli meseleler boýunça Prezident Ýun Sok Ýol bilen özara düşünişmegiň gazanylandygyny kanagatlanma bilen aýtdy. Şunuň bilen birlikde, iki tarapyň hem deňhukuklylyk, özara hormat goýmak esasynda türkmen-koreý gatnaşyklaryny berkitmäge çalyşýandygy tassyklanyldy.

Biziň ýurtlarymyz daşary syýasatda ählumumy we sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny berkitmek maksady bilen bilelikdäki işi dowam etdirerler. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdikleri hem-de ekologiýa, azyk, energetika, ulag, sanly ulgam ýaly ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk etjekdikleri bellenildi. Çykyşynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Prezident Ýun Sok Ýola dostlukly ýurduň Türkmenistanyň Bitaraplygyny, ählumumy howpsuzlygy we hyzmatdaşlygy üpjün etmäge gönükdirilen halkara başlangyçlaryny goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistan hem, öz nobatynda, Koreýa Respublikasynyň dünýä giňişligindäki ornuna ýokary baha berýär. Döwlet Baştutanymyz ýurtlarymyzyň özara hyzmatdaşlygynyň Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasynyň berjaý edilmegine we halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalarynyň ýerine ýetirilmegine oňyn täsir etmäge ukyplydygyna ynam bildirdi. Şeýle hem ählumumy howplara we wehimlere garşy göreşmek boýunça tagallalary mundan beýläk-de utgaşdyrmak barada ylalaşylandygy aýdyldy.

“Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy” ugry boýunça hyzmatdaşlygyň möhümdigi bellenildi. 2023-nji ýylda Aşgabatda «Merkezi Aziýa — Koreýa Respublikasy» hyzmatdaşlyk forumynyň 16-njy mejlisi geçirildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz «Koreýa-Ýüpek ýoly» (K-Silk Road) hyzmatdaşlyk başlangyjynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Koreýa Respublikasynyň arasynda gatnaşyklaryň giňeldilmeginiň goldanylýandygyny belledi. Bu başlangyç Merkezi Aziýa boýunça ilkinji strategiýa bolup durýar. Koreýa Respublikasynyň Hökümeti bu strategiýany ýakynda, 7-nji iýunda yglan etdi. Biz ony durmuşa geçirmekde iki ýurduň Hökümetlerini ýakyndan hyzmatdaşlyk etmäge çagyrýarys diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Bellenilişi ýaly, gepleşikleriň dowamynda söwda-ykdysady we maýa goýum hyzmatdaşlygyna möhüm ähmiýet berildi. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda Söwda, ykdysady, ylmy we tehnologik hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-koreý toparynyň alyp barýan işine aýratyn üns çekildi. Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda iri koreý kompaniýalarynyň energetika, ulag, kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda netijeli işleýändigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, özara haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmak, kiçi we orta telekeçiligiň ornuny güýçlendirmek meseleleri boýunça hyzmatdaşlyga özara gyzyklanma bildirildi. Türkmenistan we Koreýa Respublikasy Gündogar — Günbatar we Günorta — Demirgazyk ugurlary boýunça Aziýadan Ýewropa yklymüsti ulag geçelgelerini döretmekde bilelikdäki işiň ägirt uly mümkinçilikleriniň bardygyny ykrar edýär. Energetika pudagynda hyzmatdaşlygy giňeltmäge-de özara gyzyklanmanyň bardygy bellenildi.

Gepleşikleriň dowamynda parlamentleriň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine seredildi. Bu hyzmatdaşlyk häzirki döwürde döwletara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm ähmiýete eýedir. Medeni-ynsanperwer, ylym, bilim, sport ulgamlarynda hyzmatdaşlygy giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Türkmenistanyň wekiliýeti geçirilen gepleşikleriň netijelerine doly kanagatlanma bildirýär. Gepleşikleriň jemleri boýunça ikitaraplaýyn resminamalaryň uly toplumyna gol çekildi diýip, hormatly Prezidentimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ikitaraplaýyn gatnaşyklary yzygiderli esasda ýola goýmagy berk maksat edinýändigini tassyklap, Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana döwlet saparynyň iki dostlukly halkyň we döwletiň gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm waka öwrüljekdigine ynam bildirdi. Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ýun Sok Ýola we onuň wekiliýetiniň ähli agzalaryna netijeli gepleşikleri geçirendikleri üçin minnetdarlyk bildirdi hem-de Koreýa Respublikasynyň dostlukly halkyna parahatçylyk we abadançylyk arzuw etdi.

Öz nobatynda, Prezident Ýun Sok Ýol köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleriniň öňünde çykyş edip, Koreýa Respublikasynyň Baştutany wezipesine girişenden bäri Türkmenistana ilkinji gezek döwlet sapary bilen gelmek mümkinçiligine şatdygyny belledi. Belent mertebeli myhman hormatly Prezidentimize we Türkmenistanyň halkyna mähirli kabul edilendigi üçin hoşallyk bildirip, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň diplomatik gatnaşyklaryň ýola goýlan döwründen bäri köp ulgamlarda uly üstünliklere eýe bolandygyny kanagatlanma bilen nygtady.

Döwlet Baştutanymyz bilen geçirilen duşuşygyň barşynda däp bolan hyzmatdaşlygy giňeltmek hem-de täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmak, türkmen-koreý gatnaşyklaryny giňeltmek barada ylalaşyklar gazanyldy. Nygtalyşy ýaly, koreý tarapy söwdany we maýa goýumlary höweslendirmek boýunça özara düşünişmek hakynda gol çekilen Ähtnamany goldaýar. Bu resminamanyň çäklerinde şu ugurlarda hyzmatdaşlygy diwersifikasiýalaşdyrmak üçin zerur tagallalary etmek meýilleşdirilýär.

Bellenilişi ýaly, maýa goýum kepillikleri we gümrük işlerinde özara kömek baradaky Ylalaşygy baglaşmak işini işjeňleşdirmek barada ylalaşyk gazanyldy. Täze şäherleri ösdürmek ulgamynda hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnamanyň tassyklanylmagy bilen baglylykda, Prezident Ýun Sok Ýol bu resminamanyň durmuşa geçirilmeginiň şähergurluşyk ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigini belledi.

Dostlukly döwletiň Baştutany gämigurluşyk, ulag ulgamlaryndaky gatnaşyklary geljegi uly ugurlaryň hatarynda görkezip, taraplaryň bu ugurlarda hyzmatdaşlyk boýunça täze taslamalary işläp taýýarlamak barada ylalaşandyklaryny aýtdy. Belent mertebeli myhman parlamentleriň derejesinde, şol sanda “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” formatynda gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ýun Sok Ýol Merkezi Aziýa boýunça saparynyň ilkinji ýurdunda — Türkmenistanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa “K-Silk Road” hyzmatdaşlyk başlangyjyny hödürledi we “Koreýa Respublikasy — Merkezi Aziýa” birinji sammitini geçirmegi teklip etdi. Türkmenistanyň Prezidenti bu pikirleri doly goldady we şu başlangyjy ilerletmek hem-de özara gatnaşyklary ösdürmek barada ylalaşyk gazanyldy diýip, belent mertebeli myhman aýtdy. Dostlukly ýurduň Baştutany çykyşyny jemläp, gepleşikleriň dowamynda taraplaryň Koreýa Respublikasynyň we Türkmenistanyň iki ýurduň arasyndaky netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge çalyşýandyklaryny tassyklandyklaryny nygtady.

Metbugat maslahaty tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary “Magtymguly” zalyndan ugradylar.

* * *

Şu gün belent mertebeli myhman Türkmenistanyň Garaşsyzlyk binasyna gül goýdy. Asylly däbe görä, Koreýa Respublikasynyň Prezidenti bu ýerde ýerleşýän Hormatly myhmanlar seýilbagynda iki döwletiň we halklaryň arasyndaky mizemez dostlugyň nyşany hökmünde agaç nahalyny oturtdy.

Agşam hormatly Prezidentimiz belent mertebeli myhmanyň hormatyna resmi agşamlyk naharyny berdi. Onda iki ýurduň Liderleri söz sözlediler.

Ertir — Koreýa Respublikasynyň Baştutanynyň ýurdumyza döwlet saparynyň jemleýji gününde Prezident Ýun Sok Ýoluň türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow bilen bilelikde Türkmen-koreý işewürlik maslahatyna gatnaşmagyna garaşylýar. Forum Söwda-senagat edarasynda geçiriler. Belent mertebeli myhmanyň ýurdumyzda bolmagynyň maksatnamasynda onuň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz bilen ikitaraplaýyn duşuşygy göz öňünde tutulýar. Onda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylar. Şeýle hem dostlukly günortanlyk nahary berler.

Aşgabat, 7-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň bäş aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa milli parlament tarapyndan ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada maglumat berdi. Häzirki wagtda Mejlisde döredilen iş toparlary tarapyndan ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleri bilen bilelikde raýatlaryň hukuklaryny, kanuny bähbitlerini goramak, oba hojalyk, ylym, saglygy goraýyş, bedenterbiýe we sport ulgamlarynda, daşary syýasy iş babatynda hereket edýän birnäçe kanunlary döwrüň talabyna laýyklykda kämilleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar.

Hasabat döwründe Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjileri üçin kanun çykaryjylyk işiniň döwrebap usullarydyr ýörelgeleri barada okuw sapaklary guraldy. Ýylyň başyndan bäri hormatly Prezidentimiziň tabşyrygy boýunça Mejlisde daşary ýurt döwletleriniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileriniň 6-syndan ynanç hatlary kabul edildi. Daşary ýurtlaryň parlamentleri we halkara guramalar bilen gatnaşyklary pugtalandyrmak üçin duşuşyklaryň 20-si geçirildi. Deputatlar kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek hem-de döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça halkara guramalar bilen bilelikde guralan maslahatlaryň, duşuşyklaryň 49-syna gatnaşdylar. Kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmak maksady bilen, Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 15-si amala aşyryldy.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda işlenip taýýarlanan Türkmenistanyň Kanunlarynyň 9-synyň kabul edilendigini, birnäçe kanunlara üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilendigini aýtdy hem-de milli kanunçylygymyzy mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň bäş aýynyň makroykdysady görkezijileri barada hasabat berip, jemi içerki önümiň ösüşiniň durnukly saklanýandygyny belledi.

2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda jemi öndürilen önümiň möçberi artdy. Ykdysadyýetiň pudaklarynda kadaly önümçilik netijeleri gazanyldy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim artdy.

Wise-premýer Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişi barada-da hasabat berdi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Şu ýylyň bäş aýynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 17,8 göterim ýokarlandy. Şeýle hem Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi. Hususan-da, hasabat döwründe ýurdumyz boýunça durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 52-siniň, suw, lagym arassalaýjy desgalaryň 32-siniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 480,8 müň inedördül metriniň, inženerçilik ulgamlarynyň hem-de desgalarynyň gurluşyk işleriniň alnyp barlandygy barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynyň jemleri boýunça jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,5 göterim artdy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 102,2 göterime, çykdajy bölegi 97,6 göterime deň boldy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň we talyp haklarynyň öz wagtynda maliýeleşdirilendigini aýdyp, wise-premýere mundan beýläk-de milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijilerini durnukly saklamak boýunça zerur işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow nebitiň we gazyň çykarylyşyny artdyrmak, olary dünýä bazaryna çykarmagyň ugurlaryny giňeltmek boýunça 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen baglylykda, nebiti we gaz kondensatyny çykarmak babatda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy. Hususan-da, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan meýilnamanyň 102,6 göterim ýerine ýetirilendigi bellenildi. Konserniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlary tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 102,9 göterime deň boldy.

Hasabat döwründe benzin öndürmegiň meýilnamasy 100,7 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, polipropilen öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 120,9 göterim ýerine ýetirildi. Şeýle-de suwuklandyrylan gazy, tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň tehniki-ykdysady görkezijileri, mawy ýangyjyň daşary ýurtlara iberilişi barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda tebigy gazy we nebiti çykarmakda öňde goýlan meýilnamalary 100 göterim ýerine ýetirmek, nebitgaz senagatyna degişli kärhanalaryň doly güýjünde işledilmegini gazanmak üçin toplumyň işini yzygiderli kämilleşdirip durmagyň wajypdygyna ünsi çekdi we wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri hem-de welaýatlarda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk pudagy boýunça önümçiligiň ösüş depgini 124,1 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 129,2 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 133,3 göterime, “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 100 göterime, “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 224,2 göterime, “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 109,4 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 107,3 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 114 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,8 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 387,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şu gün Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda galla oragyna guramaçylykly başlanylýandygy, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa bu işe 14-nji iýunda girişmek boýunça taýýarlyk görülýändigi barada aýdyldy. Şunuň bilen bir hatarda, welaýatlaryň ekin meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg etmek, ýetişdirilen gök ekinleriň hasylyny ýygnap almak boýunça degişli işler geçirilýär. Ýurdumyzyň suw hojalygy pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak boýunça çäreler görülýär.

Soňra wise-premýer ýurdumyzyň ýüpekçileriniň pile öndürmek boýunça şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri baradaky hoş habary aýtdy. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň ýakyndan goldaw bermegi esasynda ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçileri Watan harmanyna bol pile hasylyny tabşyryp, şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli berjaý etdiler.

Wise-premýer oba hojalyk pudagynyň işgärleriniň adyndan döwlet Baştutanymyza hem-de Gahryman Arkadagymyza netijeli işlemek babatda döredilýän şertler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk önümleriniň möçberini artdyrmagyň, ilaty azyk önümleri bilen üpjün etmegiň, azyk bolçulygyny döretmegiň, gaýtadan işleýän senagaty çig mal bilen üpjün etmegiň oba hojalyk pudagynyň esasy wezipeleriniň hatarynda durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, pudagyň işini yzygiderli kämilleşdirip durmagyň wajypdygy aýdyldy. Hormatly Prezidentimiz oba hojalyk pudagynda esasy möwsümleriň biri bolan galla oragynyň ýetip gelendigini nygtap, wise-premýere bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak üçin guramaçylyk işlerine berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hoş habary kanagatlanma bilen kabul edip, ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçilerini Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şu ýylky şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri bilen tüýs ýürekden gutlady.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän gurluşyk we senagat toplumynda 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 117,2 göterime, Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 107,2 göterime barabar boldy. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň möçberi 735 million manada deň boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi boýunça önüm öndürmegiň we işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 108,5 göterim, “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça 146,2 göterim berjaý edildi. Geçen bäş aýda Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 107,6 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça 121 göterim boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gurluşyk-senagat toplumynyň kärhanalarynyň önümçilik kuwwatyny doly peýdalanyp, netijeli işlemegini gazanmagyň zerurdygyny nygtady. Hereket edýän kärhanalarda çykarylýan önümleriň görnüşlerini artdyrmak, täze kärhanalary ýola goýmak boýunça işleri dowam etdirmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi. Elektrik energetika pudagynda içerki we halkara taslamalaryň durmuşa geçirilişine aýratyn üns bermek zerurdyr. Awtomobil ýolgurluşyk pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek üçin pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek boýunça işleri dowam etmek wajypdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Hormatly Prezidentimiz şu ýyl açylmagy meýilleşdirilýän binalaryň we desgalaryň bellenen wagtynda ulanmaga berilmelidigini belläp, wise-premýere gurluşyk işleriniň hiline-de berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän söwda we dokma toplumlarynyň ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, telekeçilik ulgamynyň 2024-nji ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 106,5 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini bolsa 104,1 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalary boýunça nah ýüplügiň önümçiligi 126,2 göterime, nah matalaryňky 117 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň önümçiligi 108,5 göterime, gön önümleriniňki 121,2 göterime barabar boldy. Şu ýylyň başyndan bäri “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 100,9 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet haryt-çig mal biržasy boýunça ýanwar — maý aýlarynda birža söwdalarynyň 125-si geçirilip, 11 müň 833 sany şertnama hasaba alyndy. Hasabat döwründe Söwda-senagat edarasy tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 105,8 göterime deň boldy. 11 sany sergi, 54 sany maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça şu ýylyň bäş aýynda oba hojalyk hem-de azyk önümlerini öndürmegiň ösüşi 112 göterime, senagat önümlerini öndürmegiň ösüşi 109,1 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, söwda ulgamyna sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak boýunça alnyp barylýan işleri çaltlandyrmagyň wajypdygyny aýdyp, Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işine daşary ýurt biržalarynda giňden ulanylýan tejribäni ornaşdyrmagyň, onuň işini kämilleşdirmegiň möhümdigini belledi. Dokma önümleriniň hilini gowulandyrmak we möçberini artdyrmak boýunça çäreleri görmek, daşarky bazarda dokma önümleriniň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak, ykdysadyýetiň hususy pudagyna döwlet goldawyny bermek babatda işleri mundan beýläk-de dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe milli baýramçylyklar, şol sanda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli dürli dabaralar, medeni-durmuş maksatly binalaryň ulanmaga berilmegi mynasybetli medeni çäreler guraldy. Gündogaryň beýik akyldary we türkmen nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň hormatyna maý aýynda medeniýet ministrleri derejesinde halkara maslahat geçirildi, “Magtymguly Pyragy” medeni-seýilgäh toplumynyň, beýik söz ussadynyň ýadygärliginiň açylyş dabarasy boldy, onuň goşgulary ýerleşdirilen täze kitabyň tanyşdyrylyş dabarasy guraldy. Şahyryň doglan güni mynasybetli daşary ýurtlarda dürli çäreler geçirildi.

Şeýle hem teatrlaryň, sirkleriň, kinoteatrlaryň, kinokonsert merkezleriniň, kitaphanalaryň, muzeýleriň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň, Oguz han adyndaky “Türkmenfilm” birleşiginiň, Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, wise-premýere medeniýet ulgamynyň işini kämilleşdirmek, medeni mirasymyzy öwrenmek, giňden wagyz etmek hem-de geljek nesillerimize ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe bilim işine okatmagyň öňdebaryjy usullary ornaşdyryldy, okuw kitaplarydyr gollanmalar neşir edildi. Okuwçylardyr talyplar halkara ders, internet bäsleşiklerine işjeň gatnaşyp, üstünlik gazandylar. Ýylyň başyndan bäri halkara olimpiadalaryň 8-si, halkara ylmy-amaly maslahatlaryň 2-si, halkara bäsleşik geçirildi. Orta mekdeplerde “Soňky jaň” dabaralary guraldy. Şu döwürde uniwersitetleriň 3-si, institutlaryň 7-si “Times Higher Eduсation” reýting agentliginiň degişli reýtinginiň agzalygyna saýlanyldy. Çagalaryň we ýetginjekleriň tomusky dynç alyş möwsümini guramaçylykly geçirmek bilen bagly işler alnyp baryldy.

Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlary bilen, Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasy hem-de “Türkmenistanda biotehnologiýany toplumlaýyn ösdürmegiň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasy” we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň “Oguz han” ylmy-tehnologiýalar merkezi döredildi. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ylmy-amaly maslahatlar, sergiler, beýleki dabaraly çäreler, şol sanda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň kitaplarynyň tanyşdyrylyş dabaralary geçirildi. “Gadymy Änew medeniýeti”, “Gadymy Amul galasy: geçmişiň syrlarynyň goragçysy”, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly halkara ylmy maslahatlar dünýäniň ylmy giňişliginde uly seslenme döretdi.

Hasabat döwründe keselleriň öňüni almagyň, bejermegiň öňdebaryjy usullary amaly lukmançylyga ornaşdyryldy. Mary welaýat Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkeziniň durky täzelenen binalary ulanmaga berildi. Aşgabat şäherinde 5 sany täze merkeziň, “Arçman” şypahanasynda goşmaça täze bejeriş merkeziniň, glisirrizin turşusyny öndürýän kärhananyň gurluşyk işleri dowam etdirilýär.

Ýylyň başyndan bäri ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty ösdürmek boýunça işler has-da işjeňleşdirildi. Türkmen türgenleri halkara sport ýaryşlarynyň 80-sine gatnaşyp, 79 altyn, 64 kümüş, 95 bürünç medal gazandylar. Hokkeý boýunça halkara ýaryş Türkmenistanyň halkara sport abraýyny täze derejä göterdi. Halkara sport ýaryşlarynda baýrakly orunlary eýelän türgenlere hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyndan sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, geçirilýän işleriň wajypdygyna ünsi çekdi we olary döwrüň talaplaryna laýyklykda guramak babatda degişli tabşyryklary berdi.

Soňra wise-premýer Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri barada hasabat berdi we hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli Kararyň taslamasyny hödürledi.

Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet Baştutanymyzyň berýän hemaýat-goldawlary netijesinde ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn ösüşine mynasyp goşant goşýan kämil nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek üçin ähli şertler döredilýär. Şeýle hem «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» Kararyň taslamasy hödürlenildi.

Ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasynyň belent maksatlaryndan ugur alnyp, Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezi tarapyndan dünýäniň abraýly ylmy merkezleri, şol sanda Halkara ylmy parklaryň assosiasiýasy (IASP) bilen hyzmatdaşlygyň gerimi giňeldilýär. Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek baradaky çözgüt “Ylmy-tehnologiýa parklary hakynda” Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda merkeziň binýadynda amaly ylmy işleriň geçirilmegine, ylym bilen önümçiligi utgaşdyrýan, önümçilik pudaklarynyň ylmy esasda ösdürilmegine we usuly kadalaryň kämilleşdirilmegine içgin gatnaşýan ylmy-önümçilik binýadyny döretmek maksady bilen kabul edildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Garaşsyz ýurdumyzda ýokary bilimli, giň dünýägaraýyşly, hünärine ussat, başarnykly ýaşlary kemala getirmek boýunça maksatnamalaýyn işleriň durmuşa geçirilýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow zehinli ýaşlarymyzy ylma, bilime, täze tehnologiýalar boýunça has ähmiýetli we tutumly işlere höweslendirmek maksady bilen, Ylymlar güni mynasybetli «Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri hakynda» Karara gol çekdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn esasda ösdürmek, innowasion önümleriň önümçiligini guramak maksady bilen, «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» Karara gol çekdi. Hormatly Prezidentimiz resminamalary wise-premýere sanly ulgam arkaly iberdi we bu ugurda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredowa söz berildi. Ol BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan hoş habaryň gelip gowşandygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanylandygy barada habar berildi.

Wise-premýer, daşary işler ministri hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy bu şanly waka bilen tüýs ýürekden gutlap, Arkadagly Gahryman Serdarymyza, Gahryman Arkadagymyza iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz bu habary kanagatlanma bilen kabul edip hem-de Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza ýüzlenip, şu ýylyň 6-njy iýunynda ýurdumyzyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň Başlygynyň orunbasarlygyna biragyzdan saýlanylandygyny belledi. Munuň özi Watanymyzyň alyp barýan daşary syýasatynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giň goldawa eýe bolýandygynyň ykrarnamasydyr. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň geljekde-de Birleşen Milletler Guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlygy dowam etdirjekdigini aýdyp, hemmeleri bu hoş habar bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda Daşary işler ministrligi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasy strategiýasyny durmuşa geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklaryny hem-de öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmek maksady bilen, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, halkara guramalaryň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek boýunça toplumlaýyn işler amala aşyryldy. Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine, üçünji Antalýa diplomatiýa forumyna gatnaşmak üçin Türkiýe Respublikasyna, Täjigistan Respublikasyna, “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşmak üçin Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparlaryny amala aşyrdy. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz Eýran Yslam Respublikasynda saparda boldy.

Hormatly Prezidentimiz Russiýa Federasiýasyna iş saparyny amala aşyrdy. Döwlet Baştutanymyz 9-njy maýda Moskwada 1941 — 1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk urşunda gazanylan Ýeňşiň 79 ýyllygy mynasybetli geçirilen dabaraly çärelere hormatly myhman hökmünde gatnaşdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz birnäçe ýurtlaryň Liderleri bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi. Hasabat döwründe Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanda saparda boldy.

24-nji maýda paýtagtymyzda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisi geçirildi. Hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşmak üçin Aşgabada gelen wekiliýetleriň ýolbaşçylary bilen duşuşyklary geçirdi. Hasabat döwründe daşary ýurtlaryň wekiliýetleriniň Türkmenistana amala aşyran saparlary, ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary dürli ulgamlarda netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dünýä ýurtlary bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlaryndaky gatnaşyklary, abraýly halkara we sebit guramalary bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň wajypdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz wise-premýer, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana boljak döwlet saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmekde Aziýa sebitiniň ýurtlary bilen netijeli gatnaşyklary giňeltmäge uly ähmiýet berilýär. Şolaryň hatarynda Koreýa Respublikasy hem bar. Bu ýurt bilen hyzmatdaşlyk okgunly, özara bähbitli häsiýete eýedir. Döwletara gatnaşyklar ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde üstünlikli ösdürilýär. Söwda-ykdysady ulgam bilen bir hatarda, medeni-ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlyk hem türkmen-koreý gatnaşyklarynyň aýratyn bölegi bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Koreýa Respublikasynyň Prezidentiniň amala aşyrjak döwlet sapary iki ýurduň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegiň ýolunda möhüm ädim bolar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň we Koreýa Respublikasynyň köp ýyllaryň dowamynda dürli ugurlarda netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Soňky ýyllarda nebitgaz, himiýa we ulag ulgamlarynda durmuşa geçirilen ençeme bilelikdäki taslamalar munuň aýdyň güwäsidir. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, ýokary derejede geçiriljek ikitaraplaýyn gepleşikleriň ähmiýetini nygtady. Şol gepleşikleriň netijeleri boýunça hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadyny pugtalandyrmaga, gatnaşyklaryň köpugurly mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmaga gönükdirilen resminamalaryň toplumyna gol çekmek göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz wise-premýer, daşary işler ministrine hem-de Ministrler Kabinetiniň beýleki agzalaryna ýüzlenip, bu saparyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň bäş aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe bu toplumda ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça gazanylan ösüş 117,5 göterime deň boldy. Şu ýylyň bäş aýynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 105,9 göterime, ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini bolsa 102,9 göterime deň boldy. Ýanwar — maý aýlarynda hyzmatlary ýerine ýetirmek babatda ösüş “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça 104,8 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 111,4 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 153 göterime barabar boldy.

“Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 115,8 göterim, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 112,2 göterim ösüş depgini gazanyldy.

Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ulag-kommunikasiýa toplumy üçin önümçilik, durmuş maksatly desgalaryň gurluşygy barada hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ulag-kommunikasiýalar toplumynyň öňünde goýlan wezipeleri doly ýerine ýetirmek üçin toplumyň işini döwre görä yzygiderli kämilleşdirip durmagyň möhümdigini nygtady we agentligiň ýolbaşçysyna bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, ýurdumyzda şu ýylyň bäş aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini kanagatlanma bilen belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,6 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,1 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7,9 göterime, söwda ulgamynda 7,8 göterime, gurluşykda 7,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5,4 göterime deň boldy. Şeýle hem hasabat döwründe ýurdumyzda iri senagat we durmuş maksatly desgalardyr binalar dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berildi.

Döwlet Baştutanymyz 12-nji iýunda ýurdumyzda Ylymlar gününiň giňden bellenilip geçiljekdigine ünsi çekdi. Garaşsyz ýurdumyzda ylym ulgamyny ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Raýatlarymyzyň ylym-bilim bilen meşgullanmagy we häzirki zaman ylmynyň gazananlaryna mynasyp goşant goşmagy üçin ähli şertler döredilýär diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we mejlise gatnaşyjylary hem-de mähriban halkymyzy Ylymlar güni bilen tüýs ýürekden gutlady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Arkadag şäheri, 8-nji iýun. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde önümçilik desgalarynyň gurluşygy boýunça alnyp barylýan işleriň barşy bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan asylly işleriniň hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli dowam etdirilmegi netijesinde ýurdumyzda giň möçberli özgertmeler amala aşyrylýar. Munuň özi, Diýarymyzyň ähli künjeklerinde bolşy ýaly, Arkadag şäheriniň durmuş-ykdysady taýdan ösüşinde hem öz beýanyny tapýar.

Täze şäheriň lukmançylyk klasterine degişli önümçilik desgalarynda öndürilmegi meýilleşdirilýän lukmançylyk serişdeleriniň, saglygy goraýyş enjamlarynyň görnüşleri, olary taýýarlamakda ulanylmagy göz öňünde tutulýan ýerli çig mal serişdeleri barada Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hasabat berdi. Görkezilýän şekil taslamalarynyň hatarynda lukmançylyk serişdeleriniň görnüşleri, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän pamyklar, saglygy goraýyş ulgamynda giňden ulanylýan dokalmadyk matadan taýýarlanan bir gezeklik agyz-burun örtükleri, başgaplar, halatlar, ýorgan-düşek daşlyklary, aýakgap örtükleri, hassahanalar üçin zerur bolan dürli enjamlaryň görnüşleri bar. Şeýle hem ýurdumyzyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine, şol sanda Arkadag şäheriniň lukmançylyk edaralaryna zerur bolan saglygy goraýyş enjamlarynyň we serişdeleriň her ýylda zerur hasaplanýan möçberleri baradaky maglumatlar diňlenildi.

Milli Liderimiz täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda meýilleşdirilen önümçilik toplumlarynda öndüriljek serişdeleriň ýokary halkara ülňülere we häzirki zamanyň ekologik talaplaryna doly laýyk gelmelidigini belledi. Munuň üçin döwrebap usullaryň, täzeçil tehnologiýalaryň ulanylmagy, dünýäniň ösen tejribesiniň özleşdirilmegi wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagy işleriň netijeli bolmagynda ähmiýetlidir.

Nygtalyşy ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygyna laýyklykda, ýurdumyzyň wekilçilikli toparynyň agzalary Ýewropanyň birnäçe ýurtlarynda, Türkiýe Respublikasynda, Hytaý Halk Respublikasynda iş saparlarynda bolup, Arkadag şäherinde gurulmagy meýilleşdirilýän önümçilik desgalarynyň, aýratyn-da, saglygy goraýyş ulgamyna degişli kärhanalaryň gurluşygy boýunça tejribe alyşdylar hem-de bu ugurda iň kämil tejribeleri içgin öwrendiler.

Lukman Arkadagymyz ähli ugurlarda bolşy ýaly, saglygy goraýyş ulgamynda-da daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen geňeşmeleriň geçirilmeginiň, olaryň dowamynda ýurdumyzyň çäginde bar bolan çig mallaryň ekologik we ýaramlylyk derejesi, ýokary ekologik talaplara laýyk gelýän suw çeşmelerini önümçilik maksady bilen ulanmagyň mümkinçilikleri boýunça pikir alyşmalaryň guralmagynyň wajypdygyna ünsi çekdi. Munuň özi Arkadag şäherinde döredilýän lukmançylyk klasteriniň önümçilik toplumlarynyň işiniň netijeli häsiýete eýe bolmagyny üpjün eder.

Türkmen halkynyň Milli Lideri täze şäheriň önümçilik düzümlerinde taýýarlanyljak serişdeleriň we enjamlaryň hil derejesine, ekologik ýagdaýyna möhüm ähmiýet berilmelidigini, bu ugurda dünýäniň öňdebaryjy usullarynyň netijeli ulanylmalydygyny belledi we bu babatda degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz bu ýerde Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň käbir orunbasarlarynyň, Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi A.Begliýewiň, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazowyň, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidenti R.Bazarowyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Milli Liderimiziň başlangyjy hem-de yzygiderli tagallalary netijesinde binýat bolan Arkadag şäheri «akylly» şäher bolmak bilen, döwrebap ýaşaýyş toplumyny, durmuş maksatly desgalary özünde jemleýär. Täze şäherde ilatyň bagtyýar ýaşaýşynyň, sagdynlygynyň we döredijilikli zähmetiniň üpjün edilmegi babatda giň möçberli işler amala aşyrylýar. Munuň özi «Döwlet adam üçindir!», “Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!” diýen ýörelgeleriň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň beýanydyr.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy baradaky hasabatynda ýurdumyzda “Arkadag Medisina Klasteri Menejment” kärhanasynyň döredilip, onda saglygy goraýyş ulgamynda gündelik ulanylýan bir gezeklik lukmançylyk serişdeleriniň, agyz-burun örtükleriniň we beýlekileriň öndürilýändigi hakynda habar berdi. Munuň özi lukmançylyk edaralarynda zerur bolan serişdeleriň ýerli çig mallardan öndürilýän möçberiniň artmagynda we saglygy goraýyş edaralarynyň degişli serişdelere bolan isleginiň kanagatlandyrylmagynda ähmiýetlidir.

Lukman Arkadagymyz başy başlanan işiň üstünlikli dowam etdirilmelidigini, şunda degişli ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary bilen bilelikde bu önümleri ulanmak, sarp etmek boýunça gollanmalary, düzgünnamalary taýýarlamak hem-de degişli usulyýet işini ýola goýmak babatda birnäçe görkezmeleri berdi. Şeýle-de ýurdumyz boýunça sarp ediljek bu önümleriň zerur bolan mukdary barada maglumatlar taýýarlanylmalydyr.

Häzirki döwürde Diýarymyzyň ýangyç-energetika toplumynyň kärhanalarynda işlenip taýýarlanylýan polipropilenleriň hil we ekologik derejesiniň dünýäde ýokary baha mynasyp bolýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisi A.Begliýew polipropilen we polietilen önümlerinden taýýarlanylýan hem-de lukmançylyk edaralarynda gündelik ulanylýan sanjym enjamlaryny peýdalanmak babatda örän uly geljegiň bardygyny belledi.

Gahryman Arkadagymyz lukmançylyk serişdelerini öndürmekde zerur bolan çig mallaryň üpjünçiliginiň, ýerli polipropilen çig malyndan halkara talaplara laýyk gelýän lukmançylyk polipropilenini öndürmek boýunça degişli işleriň geçirilmeginiň, önümçiligi meýilleşdirilýän çig mallar we önümler babatda standartlaryň kabul edilmeginiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda ISO halkara güwänamalarynyň alynmagy boýunça işler amala aşyrylmalydyr.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän düzümlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy, şol sanda “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň edara-kärhanalarynda we duz ýataklarynda ýerine ýetirilýän ylmy işler, olaryň netijelerini önümçilige ornaşdyrmak babatda edilýän tagallalar barada hasabat berdi.

Halk Maslahatynyň Başlygy “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň Gyýanlydaky polimer zawodynda abatlaýyş işleri geçirilende, halkara talaplara laýyk gelýän lukmançylyk polipropileniniň önümçiligini ýola goýmak, ýurdumyzyň duz ýataklarynda, konserne degişli kärhanalarda halkara görkezijilere laýyk gelýän lukmançylyk duzuny almak boýunça netijeli işleri geçirmegi tabşyrdy. Şunda ulanylýan çig mallara degişli standartlaryň kabul edilmegi we olara halkara güwänamalaryň alynmagy boýunça zerur tagallalar edilmelidir.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow häzirki döwürde degişli düzümler bilen bilelikde lukmançylyk önümlerini satyn almak üçin maliýe meselelerini işjeň öwrenmek, olaryň zerur bolan möçberini kesgitlemek ugrunda işleriň amala aşyrylýandygy barada hasabat berdi.

Gahryman Arkadagymyz öndürilýän önümlere degişli standartlaryň berilmegini we güwänamalaşdyrylmagyny üpjün etmek, önümçiligi meýilleşdirilýän çig mallara we önümlere degişli standartlaryň, olara güwänamalaryň, şol sanda ISO halkara güwänamalarynyň alynmagy boýunça işleri düzgünleşdirmek babatda birnäçe görkezmeleri berdi. Bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen halkynyň Milli Lideri “Arkadag Medisina Klasteri Menejment” kärhanasynyň önümlerine Maliýe we ykdysadyýet ministrliginde “satyş markasyny” resmileşdirmek we degişli patentleri bermek boýunça zerur çäreleri görmegi tabşyrdy. Şunda Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligine, beýleki ministrliklere, pudaklaýyn dolandyryş edaralaryna ýylyň dowamynda zerur bolan önümleri satyn almak babatda maliýeleşdirmegiň çeşmeleri kesgitlenilmelidir.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda meýilleşdirilen önümçilik desgalarynyň bina edilmegi, oňa gatnaşýan ýerli gurluşyk kärhanalarynyň sanawyny kesgitlemek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Lukman Arkadagymyz hasabaty diňläp, ýerli çig mal serişdelerini ýokary derejede gaýtadan işläp, olardan ekologik taýdan arassa, ýokary hil görkezijilerine laýyk gelýän önümleriň öndürilmegi ugrunda zerur tagallalaryň edilmelidigini belledi. Munuň özi ýurdumyzy senagatlaşdyrmak, halkymyzyň iş bilen üpjünçiligini gowulandyrmak, şol bir wagtyň özünde gündelik durmuşda zerur bolan önümleriň önümçiligini, hyzmatlar ulgamyny ýola goýmak boýunça maksatnamanyň üstünlikli amala aşyrylmagyny üpjün eder.

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň wise-prezidenti R.Bazarow Arkadag şäherinde alnyp barylýan işleriň, aýratyn-da, lukmançylyk klasterine degişli desgalaryň gurluşygynyň ähmiýeti barada aýdyp, bu çäreleriň ynsanperwer ýörelgeleri esasy ugur edinýän gaznanyň işiniň ilerlemegine oňyn täsirini ýetirjekdigini belledi.

Häzirki döwürde ýurdumyzda, şol sanda Arkadag şäherinde sagdyn durmuş ýörelgeleriniň berkidilmegine, senagat we önümçilik desgalarynyň ýokary ekologik talaplara laýyk gelmegine möhüm ähmiýet berilýändigini nygtap, Gahryman Arkadagymyz bu işleriň milli ykdysadyýetimizi senagatlaşdyrmak bilen bir hatarda, önümçilik kuwwatlyklaryny ýokary ekologik derejä laýyk getirmek meseleleriniň hem ünsden düşürilmeýändigini aýtdy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallasy bilen işlenip taýýarlanylan “Saglyk” Döwlet maksatnamasyna laýyklykda, ýurdumyzyň çäginde bar bolan dermanlyk ösümlikleriň ekologik derejesi, olaryň dermanlyk häsiýetleri ylmy esasda öwrenilýär. Bu bolsa ýerli çig mallardan saglygy goraýyş ulgamynda zerur bolan derman serişdelerini öndürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar.

Täze şäherde dünýäniň öňdebaryjy tejribesiniň, häzirki zamanyň täzeçil tehnologiýalarynyň ulanylmagyna zerur üns berilýändigini belläp, hormatly Arkadagymyz bu ugurda öňde goýlan wezipeleriň yzygiderli we üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň esasynda iň döwrebap “akylly” şäheriň kemala gelendigini aýtdy. Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina ediljek önümçilik kuwwatlyklarynyň, lukmançylyk klasterine degişli desgalaryň gurluşygy, olarda ýola goýulmagy meýilleşdirilýän önümçilikler bilen bir hatarda, olaryň enjamlaşdyrylyş we üpjünçilik derejesi baradaky maglumatlar köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde giňden beýan edilmelidir. Munuň özi dünýä jemgyýetçiligini ýurdumyzda ynsan saglygynyň berkidilmegine, ykdysadyýetimiziň eksport kuwwatynyň artmagyna gönükdirilen giň möçberli işler bilen tanyşdyrmakda ähmiýetlidir. Bu işde ýurdumyzyň köpçülikleýin habar beriş serişdeleri işjeňlik görkezmelidir.

Türkmen topragynyň çig mal we ekologik taýdan arassa çeşme suwlaryndan taýýarlanylýan derman serişdeleriniň möçberini artdyrmak üçin ähli zerur mümkinçilikleriň bardygyny belläp, Gahryman Arkadagymyz bu önümleriň içerki sarp edijileri doly üpjün etmek bilen bir hatarda, olaryň eksport mümkinçilikleriniň hem artjakdygyna ynam bildirdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow öňde durýan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek babatda degişli düzümler bilen bilelikde sazlaşykly işleriň alnyp barylmalydygyny belläp, hemmelere üstünlik arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

Türkmenistanyň döwlet syýasatynda ekologiýa meselesi durmuş-ykdysady wezipeler bilen berk baglanyşykly bolup, amala aşyrylýan maksatnamalar, giň gerimli taslamalar bilen utgaşdyrylýar. Şunda ýurdumyzda sportuň giňden wagyz edilmegine we ösdürilmegine hem aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi sport bilen meşgullanýanlaryň sanynyň barha artmagyna oňyn täsirini ýetirýär. Köpçülikleýin sport çärelerini, şol sanda welosipedli ýörişleri geçirmek başlangyjy Gahryman Arkadagymyz tarapyndan ýola goýlup, häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň toplumlaýyn strategiýasy netijesinde üstünlikli dowam etdirilýär.

3-nji iýunda Bütindünýä welosiped güni mynasybetli paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda köpçülikleýin welosipedli ýöriş geçirildi. Bu sport çäresi Çandybil şaýoly bilen Bekrewe köçesiniň çatrygynda ýerleşýän “Welosiped” binasyndan badalga alyp, paýtagtymyzdaky Ruhyýet köşgüniň ýanyndaky pellehanada tamamlandy.

Bu ýere Mejlisiň Başlygy, Hökümet agzalary, şäher häkimliginiň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary ýygnandylar. Welosipedli ýörişe daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri hem gatnaşdylar. Ýygnananlaryň hatarynda Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, Ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýyş mekdebiniň, umumybilim berýän mekdepleriň okuwçylary, Türkmenistanyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň türgenleri, talyplar, jemgyýetçilik wekilleri-de bar. Çärä Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary — Tejen — Aşgabat bölegi boýunça ýurdumyzda ilkinji gezek guralan welosipedli ýörişe gatnaşan türgenler hem goşuldylar.

Şol gün köpçülikleýin welosipedli ýörişler Arkadag şäherinde, ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda-da guraldy. Baýramçylyga gabatlanyp, maslahatlar, duşuşyklar, ýaryşlar, ýaş türgenleriň, talyplaryň gatnaşmagynda sportuň dürli görnüşleri boýunça görkezme çykyşlary ýaýbaňlandyryldy. Paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherçesinde welotrek boýunça Türkmenistanyň birinjiligi geçirildi. Ýaryşlar 200, 500 we 750 metr aralyk boýunça guraldy.

Olimpiýa şäherçesiniň “Başa-baş söweş sungaty” sport toplumynda paýtagtymyzyň “Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri” diýlip yglan edilmegi mynasybetli “Aşgabat — sport mümkinçilikleriniň we üstünlikleriniň şäheri” atly çäreler geçirildi. Çykyş edenler Türkmenistanda sportuň hil taýdan täze derejä çykarylýandygyny bellediler. Ýurdumyzda häzirki zaman sport düzümleri döredilip, ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýady pugtalandyrylýar we döwrebaplaşdyrylýar, sport toplumlarynda bolsa iri halkara ýaryşlary geçirmek üçin ähli zerur şertler döredilendir.

5-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Daşoguz welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, ýurdumyzda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmegiň taslamasynyň çäginde gurlan Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze asma elektrik geçirijisini we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan elektrik beketlerini işe girizmek dabarasyna gatnaşdy. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi Türkmenistana Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda ilkinjileriň hatarynda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmäge mümkinçilik berdi. Bu bolsa milli energiýa ulgamynyň ygtybarlylygyny üpjün etmäge, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmäge, artykmaç bölegini daşary ýurtlara, ilkinji nobatda, goňşy döwletlere ibermäge mümkinçilik berer.

Jemi uzynlygy 572 kilometr bolan Balkan — Daşoguz elektrik geçirijisini çekmek boýunça ähli işler türkmen gurluşykçylary tarapyndan amala aşyryldy. Döwletimiziň goldaw bermegi netijesinde, onuň Garagumuň üstünden geçýän bölegindäki gurluşyk-gurnama işleri gysga möhletlerde durmuşa geçirildi. Bitewi halkalaýyn energoulgamy gurmakda alnyp barlan işleriň, ulanylan enjamlaryň ýokary hili, beketleriň ýokary tehnologiýalylygy we howpsuzlygy Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Fraunhofer adyndaky Energetika ykdysadyýeti we energiýa ulgamlary tehnologiýasy institutynyň, «Duisburg-Essen» döwlet uniwersitetiniň hem-de «DEKRA» institutynyň halkara güwänamalary bilen tassyklanyldy.

Dabaranyň çäklerinde döwlet Baştutanymyz bu möhüm waka mynasybetli demirgazyk sebitiň ýaşaýjylaryna sowgat berlen täze awtobuslaryň açarlaryny Daşoguz welaýatynyň häkimine gowşurdy. Daşoguz welaýatynyň Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezine Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdelerine satyn alnan, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň meşhur “B.Braun” kompaniýasynyň iki sany “Dialog+” kysymly gemodializ enjamy sowgat berildi.

Şol gün Daşoguz welaýatynyň köp sanly bagtyýar maşgalalary üçin ýatdan çykmajak waka öwrüldi. Olara dabaraly ýagdaýda täze öýleriň açarlary gowşuryldy. Ýurdumyzyň demirgazyk sebitiniň edara ediş merkezinde umumylykda 80 öýli, dört gatly ýaşaýyş jaýlarynyň dördüsi açylyp ulanmaga berildi. 16 öýli, dört gatly jaýlaryň ýene dördüsi Gülüstan şäherçesinde açyldy. Täze jaýlar şäheriň binagärlik keşbi bilen sazlaşykly utgaşýar. Olaryň gurluşygynda ýokary hilli, häzirki zaman gurluşyk we timarlaýyş serişdeleri ulanyldy. Jaýlaryň töwerekleri abadanlaşdyrylyp, ýaşyl zolaklar emele getirildi.

6-njy iýunda Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi. Mejlisde döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda» Permana gol çekdi.

7-nji iýunda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde şu ýylyň bäş aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi.

Makroykdysady görkezijilere laýyklykda, hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,6 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,1 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7,9 göterime, söwda ulgamynda 7,8 göterime, gurluşykda 7,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5,4 göterime deň boldy. Umuman, jemi öndürilen önümiň möçberi 11,5 göterim artdy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim ýokarlandy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 102,2 göterime, çykdajy bölegi 97,6 göterime deň boldy. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde hasabat döwründe durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň 52-siniň, suw, lagym arassalaýjy desgalaryň 32-siniň, ýaşaýyş jaýlarynyň 480,8 müň inedördül metriniň, inženerçilik ulgamlarynyň hem-de desgalarynyň gurluşyk işleri alnyp baryldy.

Mejlisde döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň zähmetsöýer pileçilerini Watan harmanyna 2100 tonnadan gowrak pile tabşyryp, şu ýylky şertnamalaýyn borçnamalaryny üstünlikli ýerine ýetirendikleri bilen tüýs ýürekden gutlady. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz BMG-niň Nýu-Ýork şäherinde ýerleşýän ştab-kwartirasyndan gelip gowşan hoş habar — şu ýylyň 6-njy iýunynda Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň wise-başlyklygyna biragyzdan saýlanylmagy mynasybetli Ministrler Kabinetiniň agzalaryna we ähli watandaşlarymyza gutlaglaryny beýan etdi. Munuň özi Watanymyzyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesine esaslanýan daşary syýasatynyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan giňden goldanylýandygynyň nobatdaky güwäsidir.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýurdumyzda ylmy-barlag işlerini toplumlaýyn esasda ösdürmek maksady bilen, «Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezine halkara ylmy-tehnologiýa parkynyň hukuk ýagdaýyny bermek hakynda» hem-de Ylymlar güni mynasybetli «Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri hakynda» Kararlara gol çekdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Arkadag şäherine amala aşyran iş saparyny geçen hepdäniň möhüm wakalarynyň hatarynda görkezmek bolar. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz önümçilik desgalarynyň gurluşygy bilen baglanyşykly meseleler bilen tanyşdy hem-de degişli ýolbaşçylaryň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde ýurdumyzda «Arkadag Medisina Klasteri Menejment» kärhanasynyň düzümine girjek kärhanalaryň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Olarda ýerli çig maldan saglygy goraýyş ulgamynda gündelik durmuşda ulanylýan bir gezeklik lukmançylyk serişdeleri, agyz-burun örtükleri, halatlar, ýorgan-düşek daşlyklary we beýlekiler öndüriler. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz lukmançylyk polipropileniniň önümçiligini ýola goýmak, «Türkmenhimiýa» döwlet konsernine degişli kärhanalarda lukmançylyk duzuny almak, ýurdumyz boýunça sarp ediljek bu önümleriň zerur bolan mukdary barada maglumatlary taýýarlamak, çig mallara we önümlere ISO halkara güwänamalaryny almak, «Arkadag Medisina Klasteri Menejment» kärhanasynyň haryt nyşanyny işläp taýýarlamak we olara degişli güwänamalary almak boýunça netijeli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Çehiýa Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Lýubomir Frebortdan ynanç haty kabul edildi. Doly ygtyýarly wekil döwlet Baştutanymyzyň alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen tanyşdyryldy. Ikitaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmegiň geljekki mümkinçilikleri barada pikir alyşmalaryň barşynda söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda, parlamentleriň derejesinde hyzmatdaşlygy ösdürmekde gazanylan netijeleriň möhümdigi nygtaldy.

«Arçabil» myhmanhanasynda «Uglewodorod ýataklaryny özleşdirmekde innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmagyň ekologik jähetleri» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Maslahat «Türkmengaz», «Türkmennebit» döwlet konsernleri we «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasy tarapyndan guraldy. Bu çäre diňe bir adaty görnüşde geçirilmän, eýsem, dünýäniň onlarça döwletinde sanly ulgam arkaly hem şöhlelendirilip, milli hem-de daşary ýurt kompaniýalarynyň wekillerini bir ýere jemledi. Hünärmenler halkara, sebit we ýurt derejesindäki ýangyç-energetika toplumynyň geljegi bilen baglanyşykly strategiýany işläp düzmek meselesi boýunça çykyş etdiler, dünýäniň nebit bazaryndaky işleriň ýagdaýy, bu ugurdaky marketing strategiýalary baradaky seljerme-syn maglumatlary bilen tanyşdyrdylar.

Paýtagtymyzda «Binagärlik gurluşykda döredilen sungatdyr» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Forum şu ýyl ýurdumyzda giňden bellenilýän Gündogaryň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna hem-de Ylymlar gününe bagyşlandy. Çykyş edenler tutuş Diýarymyzdaky giň möçberli gurluşyklaryň halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine, şäherlerde we obalarda ýokary halkara ölçeglere laýyk gelýän zerur düzümleriň döredilmegine gönükdirilen durmuş ugurly döwlet syýasatynyň aýdyň dabaralanmasydygyny bellediler.

Ýurdumyzyň tebigaty we daşky gurşawy goramak düzümleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, ylmy jemgyýetçiligiň, ýokary okuw mekdepleriniň, jemgyýetçilik guramalarynyň, abraýly halkara we sebit guramalarynyň, şol sanda BMG-niň, onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleriniň gatnaşmagynda Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe bagyşlanyp, “Türkmenistan — ekologiýa abadançylygynyň mekany” atly ylmy-amaly maslahat geçirildi. Çykyşlarda ekologik abadançylygyň üpjün edilmegi we bu ugurdaky kanunçylyk namalarynyň kämilleşdirilmegi babatda ýurdumyzda alnyp barylýan köpugurly işlere üns çekildi.

Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä gününe gabatlanyp, Türkmenistanyň Gyzyl kitabynyň dördünji neşiri çap edildi. Täze neşir halkara ölçegleri hasaba almak bilen, ekologiýa ulgamynda täzelenen Türkmenistanyň kanunçylygy esasynda işlenip taýýarlanyldy.

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Ýaşyl» ykdysadyýetiň möhüm ugurlary: eko-, nano-, bio- we maglumat tehnologiýalary» atly halkara ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onuň gün tertibine ylmy barlaglaryň esasy ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň, täze tehnologiýalary ornaşdyrmagyň meseleleri girizildi. Maslahatyň çäklerinde uniwersitet tarapyndan innowasion tehnologiýalar boýunça ýurdumyzyň ýaşlarynyň arasynda yglan edilen bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy.

Geçen hepdede Türkmenistanda galla oragyna badalga berildi. Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynyň ekerançylary 7-nji iýunda bu işe girişdiler. Balkan we Daşoguz welaýatlarynyň gallaçylary bolsa olara 14-nji iýunda goşularlar. Şu ýyl türkmen gallaçylarynyň öňünde bugdaýy ösdürip ýetişdirmek üçin bölünip berlen 690 müň gektar ýerden 1 million 400 müň tonna galla hasylyny ýygnap almak wezipesi goýuldy.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň dürli wakalary Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de ösdürmek, jemgyýetde ekologik medeniýeti hem-de sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak, beden we ruhy taýdan kämil ýaş nesli terbiýelemek, halkymyzyň abadan durmuşda ýaşamagy, döredijilikli zähmet çekmegi üçin zerur şertleri döretmek boýunça öňde goýlan wezipeleriň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsi boldy.

Aşgabat, 6-njy iýun. Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda harby we hukuk goraýjy edaralaryň şu ýylyň ýanwar — maý aýlarynda ýerine ýetiren işleriniň netijelerine garaldy. Şeýle hem mejlisiň gün tertibine Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen bagly meseleler girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew çykyş edip, hasabat döwründe harby özgertmeleriň çäklerinde kesgitlenen wezipeleri, şol sanda Milli goşunyň goranyş ukybyny berkitmek boýunça wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek babatda görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem harby gullukçylary gullukdan boşatmagyň, raýatlaryň nobatdaky harby gulluga çagyrylyşynyň barşy, Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek dabaraly harby ýörişe taýýarlyk görlüşi barada hasabat berildi. Mundan başga-da, ýakynda geçirilen harby okuw meýdan türgenleşiginiň netijeleri hakynda aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, döwletimiziň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasyna laýyklykda, harby we hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadynyň pugtalandyrylmagynyň ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda çykyş edýändigini belledi. Harby we hukuk goraýjy edaralaryň tehniki taýdan kämilleşdirilmegi harby gullukçylaryň aýratyn taýýarlygyny talap edýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi hem-de harby okuw edaralarynda bilim bermegiň, okatmagyň innowasion usullaryny ulanmagy tabşyrdy. Hormatly Prezidentimiz ýakynda geçirilen harby okuw meýdan türgenleşiginiň netijelerine kanagatlanma bildirip, meýilnama laýyklykda, türgenleşigi mundan beýläk-de ýokary hilli geçirmegi dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Okuw türgenleşigi Ýaragly Güýçlerimiziň has-da kämilleşýändigini görkezdi. Şunuň bilen baglylykda, onuň söweşjeň taýýarlygyny has-da ýokarlandyrmak barada görkezme berildi.

Harby gullukçylary harby gullukdan boşatmak hem-de ýurdumyzyň raýatlarynyň harby gulluga çagyrylyşyny bellenen tertibe laýyklykda geçirmek bilen baglanyşykly görkezmeler berildi. Şeýle-de Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine Garaşsyzlyk baýramy mynasybetli geçiriljek dabaraly harby ýörişe talabalaýyk taýýarlyk görülmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Baş prokuror B.Muhamedow şu ýylyň başyndan bäri alnyp barlan işleriň netijeleri, ähli ulgamlarda kanunçylygyň berk we talabalaýyk berjaý edilmegine gözegçilik etmek boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy esasynda kanunçylyk-hukuk namalarynyň düzgünleriniň ýerine ýetirilişine geçirilen barlaglaryň netijeleri barada-da aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, kanunylygy üpjün etmekde möhüm döwlet edarasy hökmünde prokuraturanyň ähmiýetli ornuna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, düzümiň işgärleriniň öz üstüne ýüklenen wezipäni ýerine ýetirmäge jogapkärçilikli çemeleşmelidikleri bellenildi.

Soňra içeri işler ministri M.Hydyrow gözegçilik edýän düzümleriniň şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. Hususan-da, ýurdumyzda jemgyýetçilik tertibini üpjün etmek, hukuk bozulmalarynyň öňüni almak, ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilmegini üpjün etmek, ýol gözegçilik gullugynyň işini döwrüň talaplaryna laýyk guramak, durmuş häsiýetli meseleleri çözmek babatda görlen anyk çäreler barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ministrligiň ähli düzümleriniň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunda döwrebap tehniki serişdeleri, ýol hereketiniň howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamlaryny işjeň ornaşdyrmagyň, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmagyň möhümdigi bellenildi. Hormatly Prezidentimiz tomus paslynyň gelmegi bilen howanyň gyzmagy sebäpli, ýangyn howpsuzlyk düzgünleriniň berjaý edilmegini berk gözegçilikde saklamagy ministre tabşyrdy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, içeri işler ministri M.Hydyrowa käýinç yglan etdi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew hasabat döwründe kazyýet ulgamyny kämilleşdirmek, döwlet Baştutanymyzyň ozal beren tabşyryklary boýunça ýerine ýetirilen işler barada hasabat berdi. Şunuň bilen birlikde, bu ulgama sanly ulgamy we öňdebaryjy tejribäni ornaşdyrmak ugrunda görlen çäreler, işgärleriň netijeli zähmet çekmekleri, dynç almaklary üçin döredilýän şertler hakynda aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, öňde durýan wezipeleri üstünlikli çözmek üçin innowasion tehnologiýalaryň işjeň ulanylmagynyň, kazyýet işini kämilleşdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň kazyýetleriniň kazylaryny wezipä bellemek we wezipeden boşatmak hem-de olara hünär derejelerini bermek hakynda» Permana gol çekdi.

Milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew hasabat döwründe ýerine ýetirilen işler, sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy we işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, içerki jemgyýetçilik-syýasy durnuklylygy üpjün etmek işinde Milli howpsuzlyk ministrliginiň möhüm ornuna ünsi çekdi we bu ugurda sazlaşykly işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew hasabat döwründe ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, serhet galalaryny döwrebaplaşdyrmak, şahsy düzümiň netijeli gulluk etmegi, ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleri döretmek boýunça durmuşa geçirilýän toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, harby gullukçylaryň söweşjeň we beden taýýarlygyny ýokarlandyrmagyň dost-doganlyk serhedi bolan döwlet serhedimiziň eldegrilmesizligini üpjün etmekde esasy talaplaryň biri bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz gullugyň ýolbaşçysyna döwlet serhedimiziň ygtybarly goragyny üpjün etmek üçin, serhet goşunlaryny yzygiderli kämilleşdirmek, maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça göz öňünde tutulan işlere berk gözegçilik etmegi, olaryň doly hem-de öz wagtynda ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz wezipe borçlaryny talabalaýyk ýerine ýetirmän, işde goýberen kemçilikleri üçin, Döwlet serhet gullugynyň başlygy — Serhet goşunlarynyň serkerdebaşysy Ý.Nuryýewe berk käýinç yglan etdi.

Adalat ministri M.Taganow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, milli kanunçylyk binýadyny döwrüň talabyna laýyk getirmek, raýatlaryň hukuk taýdan habarlylygyny ýokarlandyrmak, olara hukuk kömegini bermek boýunça görlen toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, hukuk ulgamynda amala aşyrylýan özgertmeleriň möhüm ugurlaryna ünsi çekdi. Bellenilişi ýaly, kadalaşdyryjy hukuk namalaryny yzygiderli seljermek we milli kanunçylygy döwrüň talaplaryna laýyk getirmek zerurdyr. Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy ministrligiň ýolbaşçysyna ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmäge gönükdirilen, halkara hukugyň kadalaryna laýyk gelýän kanunçylyk namalaryny işläp taýýarlamagy dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň geçen bäş aýynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, Türkmenistanyň serhedinden geçýän, şol sanda üstaşyr geçýän ýüklere has takyk gözegçilik etmek maksady bilen, sanly ulgamyň mümkinçiliklerini ulanmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda üstaşyr ulag geçelgeleriniň ähmiýetini ýokarlandyrmak bilen baglylykda, döwletimiziň eksport kuwwatyny ösdürmek boýunça uly işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Ýurdumyzda gümrük gözegçiligini ygtybarly ýerine ýetirmek hem-de gümrük kadalarynyň bozulmagynyň öňüni almak bilen bagly işleri has-da güýçlendirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow ýylyň başyndan bäri ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, gözegçilik edýän düzüminiň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak, işgärler düzümini pugtalandyrmak boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, adamyň hukuklarynyň we azatlyklarynyň üpjün edilmeginiň, halkara hukugyň kadalarynyň berjaý edilmeginiň, şahsyýetiň, jemgyýetiň, döwletiň bähbitleriniň sazlaşygyny üpjün etmegiň bu ulgamdaky döwlet syýasatynyň esasy ýörelgeleriniň hataryndadygyny belläp, gullugyň ýolbaşçysyna birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlisi jemläp, Türkmenistanyň goranyş häsiýetli Harby doktrinasyna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek boýunça çäreleriň amala aşyrylýandygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, döwletimiziň goranmak ukybyny berkitmäge, Watan goragçylarynyň, olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga uly üns berilýär diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy sözüni dowam etdi we bu ugurdaky işleriň geljekde-de dowam etdiriljekdigini belledi.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşanlara berk jan saglyk, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze elektroenergetika desgalarynyň işe girizilmegi mynasybetli dabaralara gatnaşdy

Daşoguz welaýaty, 5-nji iýun. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Daşoguz welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, ýurdumyzda bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmegiň taslamasynyň çäginde gurlan Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze howa elektrik geçirijisini we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan elektrik beketlerini işe girizmek dabarasyna gatnaşdy. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň bu möhüm wakasy milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny artdyrmakda, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň döwlet maksatnamalaryny üstünlikli durmuşa geçirmekde wajyp ähmiýete eýe bolan ýurdumyzyň elektroenergetika pudagynyň ösüş taryhynda nobatdaky sahypany açdy.

Soňky ýyllarda Türkmenistanda elektroenergetika pudagynyň maddy-tehniki binýadyny düýpgöter döwrebaplaşdyrmak we berkitmek, diňe bir içerki sarp edijileriň isleglerini doly kanagatlandyrmak bilen çäklenmän, eýsem, elektrik energiýasynyň daşary ýurtlara iberilýän möçberini hem yzygiderli artdyrmaga, ugurlaryny giňeltmäge mümkinçilik berýän ygtybarly energetika ulgamyny döretmäge gönükdirilen işler alnyp barylýar. Watanymyzyň ähli künjeklerinde dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň öňdebaryjy enjamlary bilen enjamlaşdyrylan häzirki zaman gaz turbinaly elektrik stansiýalary, ýokary woltly elektrik geçiriji ulgamlary, paýlaýjy elektrik beketleri bina edilýär we işe girizilýär. Paýtagtymyzyň, beýleki şäherleriň, ilatly ýerleriň energiýa üpjünçilik ulgamlary täzelenýär.

Ýurdumyzyň elektrik ulgamlarynyň talabalaýyk işlemegini we zerurlyk ýüze çykan ýagdaýynda, elektrik energiýasynyň gerek ugra gaýtadan paýlanmagyny üpjün etmek maksady bilen, Gahryman Arkadagymyz bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmek boýunça giň gerimli taslamanyň başyny başlady. Energiýa halkasy welaýatlaryň we Aşgabat şäheriniň energiýa ulgamlarynyň arasynda özara baglanyşyk arkaly ýurdumyzyň energiýa ulgamynyň ygtybarlylygyny üpjün etmelidir. Şonuň netijesinde, energetika pudagynyň işgärleri energiýa bloklaryny, elektrik beketlerini, elektrik geçiriji ulgamlary sarp edijilere päsgel bermezden bejerip hem-de döwrebaplaşdyryp bilerler. Energiýa kuwwatynyň ätiýaçlygynyň artmagy içerki sarp edijileri elektrik stansiýalarynda öndürilýän elektrik energiýasy bilen üznüksiz üpjün etmäge, artykmaç bölegini daşary ýurtlara, ilkinji nobatda, goňşy döwletlere ibermäge mümkinçilik berer.

Milli we halkara ähmiýetli bu ägirt uly taslamany durmuşa geçirmegiň ilkinji tapgyry 2021-nji ýylyň oktýabrynda üstünlikli işe girizilen Ahal — Balkan ugry boýunça ýokary woltly howa elektrik geçirijisiniň gurluşygydyr. Mary — Ahal ugry boýunça elektrik geçirijisiniň gurluşygy hem gysga wagtda tamamlanyp, 2023-nji ýylyň noýabrynda ulanmaga berildi. Şu gün bolsa ýurdumyzyň energetika halkasynyň üçünji bölegi Balkan — Daşoguz ugry boýunça täze elektrik geçirijisi işe girizilýär.

...Irden hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň uçary Daşoguz Halkara howa menziline gondy. Döwlet Baştutanymyz awtoulagda dabaranyň geçirilýän ýerine ugrady. Şanly waka mynasybetli bu ýere Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň, ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary, Daşoguz welaýatynyň häkimi, köp sanly myhmanlar ýygnandylar.

Hemmeler uly ruhubelentlik bilen Arkadagly Gahryman Serdarymyzy mübärekleýärler. Medeniýet we sungat ussatlarynyň joşgunly aýdym-sazly kompozisiýasy baýramçylyk şowhunyny has-da artdyrýar.

Döwlet Baştutanymyz dabara üçin ýörite taýýarlanan zala barýar. Hormatly Prezidentimiz täze elektroenergetika desgalarynyň işe girizilmegi mynasybetli dabara gatnaşyjylaryň öňünde çykyş edip, şu gün Daşoguz welaýatynda ýurdumyzda hereket edýän bitewi energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek maksady bilen, Balkan — Daşoguz ugry boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijisiniň we elektrik beketleriniň açylyp ulanmaga berilýändigini belledi. Şeýle hem şu gün Daşoguz şäherinde bina edilen döwrebap ýaşaýyş jaýlary dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berler. Welaýatyň ilatyna ýokary hilli hyzmat etjek täze 200 sany ýolagçy awtobusyny hem sowgat hökmünde gowşurarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we hemmeleri bu şatlykly wakalar bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ýurdumyzyň energetika syýasatyna laýyklykda, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmek, türkmen elektrik energiýasyny diwersifikasiýa ýoly bilen daşary ýurtlaryň sarp edijilerine ibermek, täze energiýa kuwwatlyklaryny döretmek, paýlaýjy ulgamlaryň tehniki ýagdaýlaryny gowulandyrmak, hereket edýän bitewi milli energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek boýunça işler alnyp barylýar diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz belledi. Hormatly Arkadagymyzyň elektroenergetika pudagyny ösdürmek babatda başyny başlan tutumly işleri häzirki döwürde giň gerimde dowam etdirilýär. «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», şeýle hem ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy esasynda energetika pudagyny ösdürmek boýunça işler üstünlikli amala aşyrylýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň nygtaýşy ýaly, maksatnamalara laýyklykda, ýurdumyzda hereket edýän elektrik stansiýalaryny utgaşykly dolanyşyga geçirmek, utgaşykly dolanyşykda işleýän täze elektrik stansiýalaryny gurmak meýilleşdirilýär. Häzirki wagtda Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynda kuwwaty 1574 megawat bolan utgaşykly dolanyşykda işleýän elektrik stansiýasynyň gurluşygy alnyp barylýar.

Türkmen energiýa serişdeleriniň daşary ýurtlara iberilýän möçberini we ugurlaryny artdyrmak maksady bilen, Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçirijisiniň taslamasy hem üstünlikli durmuşa geçirilýär. Elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady döwrüň talaplaryna görä pugtalandyrylýar. Önümçilige döwrebap tehnologiýalar ornaşdyrylyp, elektrik energiýasynyň öndürilýän möçberi yzygiderli artdyrylýar. Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynda Energetika enjamlaryny abatlaýyş we hyzmat ediş merkeziniň işe girizilmegi hem elektrik stansiýalarynyň bökdençsiz işledilmegine uly mümkinçilik berýär.

Ýurdumyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa serişdelerini öndürmäge-de uly üns berilýär. Häzirki wagtda Balkan welaýatynda köpugurly Gün we ýel elektrik stansiýasynyň gurluşygy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Bu bolsa sebitde gurulýan täze, döwrebap obalary ekologik taýdan arassa elektrik energiýasy bilen üpjün etmäge mümkinçilik berer diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz sözüni dowam etdi we Garaşsyz Diýarymyzda gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini döretmek boýunça işleriň geljekde-de giň gerimde dowam etdiriljekdigini belledi.

Döwlet Baştutanymyz çykyşynda ýurdumyzyň energiýa kuwwatlyklaryny sebitleriň arasynda paýlamak, elektrik geçirijileriň kadaly işlemegini gazanmak maksady bilen, halkalaýyn ulgamy döretmek wezipesiniň öňde goýlandygyna we bu ugurda netijeli işleriň alnyp barlandygyna ünsi çekdi.

Türkmen energiýa gurluşykçylarynyň ýadawsyz zähmeti netijesinde, bu taslamanyň birinji tapgyry bolan Ahal — Balkan bölegi 2021-nji ýylda amala aşyryldy. Taslamanyň ikinji tapgyry, ýagny Mary — Ahal bölegi 2023-nji ýylda işe girizildi. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu taslamanyň üçünji tapgyry bolan Balkan — Daşoguz böleginiň gurluşygy hem tamamlanyp, ulanmaga berilýär. Bu tapgyrda her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan «Balkan» we «Daşoguz» elektrik beketleri hem guruldy. Ýurdumyzda hereket edýän energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek boýunça taslamanyň durmuşa geçirilmegi Garaşsyz Türkmenistanyň energetika pudagynyň taryhynda uly wakadyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýratyn nygtady.

Bu taslamanyň üstünlikli amala aşyrylmagy bilen, Diýarymyzda bir bitewi halkalaýyn energiýa ulgamy emele geldi. Bu bolsa içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen bökdençsiz üpjün etmäge, ýurdumyzyň dürli künjeklerinden daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermäge mümkinçilik berer diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we zähmetsöýer türkmen energiýa gurluşykçylaryna bu möhüm taslamany üstünlikli amala aşyrandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Arkadagly Gahryman Serdarymyz dabara gatnaşyjylara ýüzlenip, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň esasy wezipeleriň biri bolup durýandygyna ünsi çekdi. Bu ugurda maksatnamalaýyn işler alnyp barylýar. Ähli amatlyklary bolan döwrebap ýaşaýyş jaýlary we durmuş maksatly desgalar açylyp ulanmaga berilýär. Daşoguz welaýatynyň Daşoguz şäherinde täze gurlan ýaşaýyş jaýlarynda raýatlarymyzyň oňaýly ýaşamaklary üçin ähli şertler döredilen. Geljekde-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmak boýunça alnyp barylýan maksatnamalaýyn işler üstünlikli dowam etdiriler.

Döwlet Baştutanymyz Balkan — Daşoguz ugry boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijisiniň we täze elektrik beketleriniň işe girizilmegi, şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda hereket edýän bitewi energiýa ulgamynyň halkalaýyn birleşdirilmegi, täze ýaşaýyş jaýlar toplumynyň açylyp ulanmaga berilmegi, döwrebap ýolagçy awtobuslarynyň sowgat berilmegi bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra uly monitorda elektrik energiýasyny öwürmek we paýlamak üçin hyzmat edýän elektrik beketleri, şeýle hem Daşoguz we Balkan welaýatlaryny özara birikdirjek täze howa elektrik geçirijisi bilen tanyşdyrýan ýörite wideofilm görkezildi.

Jemi uzynlygy 572 kilometr bolan Balkan — Daşoguz elektrik geçirijisini çekmek boýunça ähli işleriň Garaşsyzlyk ýyllarynda uly tejribe toplan türkmen gurluşykçylary tarapyndan amala aşyrylandygyny bellemek gerek. Garagumuň üstünden geçýän bu ugur alnyp barylýan işleriň hiline aýratyn talaplary bildirdi. Döwletimiziň goldaw bermegi, pudagyň işgärleriniň işleriniň dogry guralmagy netijesinde, gurluşyk-gurnama amallary gysga möhletlerde durmuşa geçirildi. Her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan «Balkan» we «Daşoguz» elektrik beketleri, olary birikdirýän ýokary woltly asma elektrik geçirijisi ýurdumyzyň bitewi halkalaýyn energoulgamynyň ahyrky tapgyrynyň gurluşygynyň tamamlanandygyny alamatlandyrdy.

Wideofilm tamamlanandan soňra, daşary ýurtly myhmanlara söz berildi. Olar Türkmenistanyň energetika ministrine enjamlaryň we bitewi halkalaýyn energoulgamyň gurluşygynda alnyp barlan işleriň ýokary hilini tassyklaýan halkara güwänamalaryny gowşurdylar.

Ilki bilen, Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Fraunhofer adyndaky Energetika ykdysadyýeti we energiýa ulgamlary tehnologiýasy institutynyň baş geňeşçisi, doktor Harald Apel çykyş etdi.

Myhman şu günki şanly waka gatnaşmaga çakylyk üçin çuňňur hoşallygyny bildirip, Garagum sährasynyň kyn şertlerinde türkmen energogurluşykçylarynyň şeýle ýokary woltly asma elektrik geçirijisini we beketlerini gurup, ulanyşa taýýar etmekleriniň bu pudagyň işgärleriniň jogapkärli işleriň hötdesinden gelip bilýändiklerine, olaryň baý tejribesiniň bardygyna şaýatlyk edýändigini belledi. Harald Apel halkalaýyn energoulgamy gurmakda ulanylan enjamlaryň ýokary hilini tassyklaýan güwänamany gowşuryp, hormatly Prezidentimize Türkmenistanyň energetika diplomatiýasyny üstünlikli durmuşa geçirmekde alyp barýan işlerinde rowaçlyklary arzuw etdi.

Soňra GFR-iň «Duisburg-Essen» döwlet uniwersitetiniň uly mugallymy Bernd Reinhold Rosine çykyş etmek üçin söz berildi.

Ol şu günki dabara gatnaşmak mümkinçiliginiň döredilendigi üçin hoşallygyny beýan edip, şeýle iri taslamalary üstünlikli durmuşa geçirýän Garaşsyz Türkmenistanyň gazanýan üstünliklerine haýran galýandygyny aýtdy we halkalaýyn energoulgamyň inženerçilik işleriniň durnuklylygyny, ýokary netijeliligini tassyklaýan güwänamany buýsanç bilen gowşurdy.

Soňra söz nobaty GFR-iň «DEKRA» institutynyň sebitleýin direktory hanym Ýulia Otta berildi.

Myhman Türkmenistana gelip görmek we şu günki dabara gatnaşmak baradaky çakylyga çuňňur hoşallygyny bildirdi we Garaşsyz Türkmenistanda halkalaýyn energoulgamyň döredilendigi baradaky ýakymly habaryň Germaniýanyň bu ylmy-barlag institutynda uly gyzyklanma döredendigini aýtdy. «DEKRA» Energetika hartiýasynyň agzasy bolmak bilen, dünýäde gurulýan energetika desgalarynda ulanylýan tehnologiýalaryň hiline aýratyn üns berýär. Ýulia Otto halkalaýyn energoulgamda gurlan beketleriň ýokary tehnologiýalylygyny we howpsuzlygyny tassyklaýan güwänamany gowşuryp, döwlet Baştutanymyza berk jan saglyk, uzak ömür arzuw etdi.

Dabaranyň resmi bölegi tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz mejlisler zalyndan çykyp, bu möhüm waka mynasybetli demirgazyk sebitiň ýaşaýjylaryna sowgat berlen täze awtobuslaryň açarlaryny Daşoguz welaýatynyň häkimine gowşurdy.

Häkim sowgat berlen döwrebap awtobuslar üçin welaýatyň bagtyýar ýaşaýjylarynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza berk jan saglyk, uzak ömür, halkymyzyň, mähriban Watanymyzyň bähbidine alyp barýan ähli başlangyçlarynda üstünlikleri arzuw etdi.

Ýygnananlaryň şowhunly el çarpyşmalary astynda döwlet Baştutanymyz toý bagyny kesýär. Soňra Arkadagly Gahryman Serdarymyz güýjenmesi 500 kilowolt bolan täze asma elektrik geçirijisiniň we beketleriň işine badalga beriljek nokada tarap ugraýar.

Döwlet Baştutanymyz ýolugruna «Daşoguz» elektrik bekedinde gurnalan döwrebap enjamlary synlady. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň elektroenergetika pudagyny döwrebaplaşdyrmak boýunça ýerine ýetirilýän işler bilen tanyşdy.

Bu ýerde ýaş hünärmen Arkadagly Gahryman Serdarymyzy mübärekläp, ýurdumyzda döredilen bitewi halkalaýyn energoulgamyň işi barada gürrüň berdi. Elektroenergetika pudagyny ösdürmäge berýän yzygiderli ünsi we pudagyň işgärleri baradaky aladalary üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa, türkmen halkynyň Milli Liderine ýurdumyzyň energetikleriniň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirildi.

Şol bir wagtyň özünde, baýramçylyk dabaralarynyň çäklerinde Balkan welaýatynyň Bereket etrabynda medeniýet we sungat işgärleriniň aýdym-sazly çykyşlary ýaýbaňlandyrylýar. Balkan welaýatyndan ýaş hünärmen sanly ulgam arkaly döwlet Baştutanymyza ýüzlenip, Balkan — Daşoguz täze elektrik geçirijisini we bu ugurda gurlan elektrik beketlerini işe girizmäge ak pata bermegini haýyş edýär.

Ýokary woltly elektrik geçirijisiniň gurlup ulanmaga berlendigi we bu möhüm taslamany durmuşa geçirmek ugrunda ähli zerur şertleriň döredilendigi üçin pudagyň işgärleriniň adyndan hormatly Prezidentimize çuňňur hoşallyk bildirildi. Bu taslamanyň durmuşa geçirilmegi Türkmenistana Merkezi Aziýa ýurtlarynyň arasynda ilkinjileriň hatarynda sarp edijileriň energiýa üpjünçiliginiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrjak bitewi halkalaýyn energoulgamy döretmäge mümkinçilik berdi.

Tolgundyryjy pursat ýetip gelýär: hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow düwmä basyp, täze elektrik geçirijisiniň we elektrik beketleriniň ikisiniň işine badalga berýär. Ekranda olaryň Türkmenistanyň bitewi energoulgamyna birikdirilýändigi görkezilýär.

Şeýlelikde, elektroenergetika pudagynyň täze, möhüm desgalarynyň — Balkan — Daşoguz ugry boýunça elektrik geçirijisiniň we her biriniň güýjenmesi 500 kilowolt bolan iki sany elektrik bekediniň işe girizilmegi Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň ykdysady kuwwatynyň hem-de mümkinçilikleriniň nyşanyna öwrülen bitewi energetika halkasyny döretmek boýunça ägirt uly taslamanyň üstünlikli tamamlanandygyny alamatlandyrdy.

Dabara tamamlanandan soňra, döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşdy we bu ýerden ugrady.

Geçen hepde möhüm wakalara baý bolup, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzyň sebitlerini toplumlaýyn ösdürmek, milli ykdysadyýeti diwersifikasiýalaşdyrmak we eksport mümkinçiliklerini giňeltmek, ähli ulgamlara döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmak, dürli senagat, oba hojalyk önümleriniň önümçilik möçberini artdyrmak boýunça öňde goýlan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň nobatdaky aýdyň beýany boldy. Häzirki wagtda gülläp ösýän Watanymyzda ilatymyzyň abadan durmuşda ýaşamagy, mynasyp zähmet çekmegi, ýaş nesliň hemmetaraplaýyn kämilleşmegi, halkymyzyň döredijilik kuwwatyny doly açmak, raýatlarymyzyň hukuklarynyň we azatlyklarynyň üpjün edilmegi üçin ähli şertler döredilýär.

27-nji maýda döwlet Baştutanymyzyň sanly ulgam arkaly geçiren iş maslahatynda ýurdumyzyň sebitlerinde möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy bilen bagly meselelere garaldy. Hormatly Prezidentimiz galla oragyny guramaçylykly geçirmäge görülýän taýýarlyk işlerini, gowaça we beýleki gök-bakja ekinlerine ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegi boýunça meseleleri hem-de ekerançylyk meýdanlarynda zyýankeşleriň ýüze çykmagynyň öňüni almak ugrunda görülýän çäreleri gözegçilikde saklamagyň möhümdigine ünsi çekdi. Şeýle hem ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işlerini ýokary hilli ýerine ýetirmek boýunça tabşyryklar berildi.

31-nji maýda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşyna degişli birnäçe möhüm meselelere garaldy. Şolaryň hatarynda kanunçylyk ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, hususan-da, raýat-hukuk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek bilen bagly kanunlaryň, 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça meseleler bar. Içerki we daşary ýurtly sarp edijileri tebigy gaz bilen ygtybarly üpjün etmek üçin ýurdumyzda tebigy gazyň çykarylýan möçberini artdyrmak, elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, Döwlet haryt-çig mal biržasynda maglumat hyzmatlaryny ýerine ýetirmek, tomus möwsüminde ulag serişdeleriniň sazlaşykly işini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada habar berildi.

Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet gününe gabatlanyp, Medeniýet hepdeliginiň çäklerinde Arkadag şäherinde geçiriljek möhüm çäreler barada hem aýdyldy. Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli “Türkmenistan — ekologiýa abadançylygynyň mekany” atly ylmy-amaly maslahaty geçirmek meýilleşdirilýär. Şeýle hem Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda yglan edilen ylmy işler boýunça bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy geçiriler. Däp bolan bäsleşige ýaşlaryň 1670-si gatnaşyp, şolaryň 107-si ýeňijiler diýlip yglan edildi.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Türkmenistanyň wekiliýetiniň 26-27-nji maýda Gazagystan Respublikasyna amala aşyran gulluk iş saparynyň netijeleri barada-da hasabat berildi. Saparyň çäklerinde türkmen wekiliýetiniň Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti bilen duşuşygy boldy. Onuň dowamynda ýurtlarymyzyň söwda-ykdysady, energetika, ulag ulgamlarynda netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek üçin uly kuwwata eýedigi bellenildi. Hususy pudagyň ugry boýunça gatnaşyklary işjeňleşdirmek üçinem uly mümkinçilikler bar. Ynsanperwer ulgam hem ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm ugry bolup durýar. Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti bilen duşuşygyň dowamynda sebit we halkara gün tertibiniň möhüm meseleleriniň birnäçesi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Astanada Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Onuň dowamynda döwletara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi barada pikir alşyldy, hususan-da, Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň nobatdaky konsultatiw duşuşygyna taýýarlyk görmegiň meselelerine garaldy. Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerindäki özara gatnaşyklaryň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Onuň barşynda türkmen tarapy gaznanyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge gönükdirilen birnäçe anyk teklipleri öňe sürdi. Hazar deňziniň meseleleri boýunça hem gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Gazagystan Respublikasynyň Sanly ösüş, innowasiýalar we aerokosmos senagaty ministrliginde geçirilen duşuşygyň dowamynda sanlylaşdyrmak ulgamynda hyzmatdaşlyk meselelerine seredildi. Astanada geçirilen duşuşyklardyr gepleşikleriň netijeleri boýunça köpugurly türkmen-gazak hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak hakynda ylalaşyklar gazanyldy.

Döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça 28 — 30-njy maý aralygynda Italiýa Respublikasyna amala aşyrylan iş saparynyň netijeleri barada-da habar berildi. Türkmenistanyň wekiliýetiniň bu sapary daşary işler ministrleriniň “Merkezi Aziýa — Italiýa” formatyndaky duşuşygyna gatnaşmak maksady bilen guraldy. Ýurdumyzyň geljegi nazara almak bilen, netijeli döwletara we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlary beýan edildi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy “Merkezi Aziýa — Italiýa” formatynda bilelikde işlemek üçin gatnaşyjy ýurtlaryň daşary syýasat edaralarynda jogapkär wekilleri bellemegi hem-de gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreleri özünde jemleýän orta möhletli meýilnamany taýýarlamagy teklip etdi.

Hormatly Prezidentimiz dostlukly döwletler bilen özara bähbitli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmegiň zerurdygyny belläp, döwletara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmek, bar bolan mümkinçilikleri netijeli durmuşa geçirmek boýunça degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujetini düzmek hakynda» Karara gol çekdi. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda 7-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 14-nji iýunda galla oragyna başlamaga ak pata berdi. Şeýle-de geçen hepdede Türkmenistanyň Prezidenti Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň degişli etraplarynda şalynyň ýokary hasylynyň öndürilmegini üpjün etmek, 2024-nji ýylyň hasylyndan başlap şalynyň döwlet satyn alyş nyrhyny ýokarlandyrmak hakynda Karara gol çekdi.

Hormatly Prezidentimiziň Buýrugyna laýyklykda, 2024-nji ýylyň 10-njy iýuny — 9-njy iýuly aralygynda haj parzyny berjaý etmek üçin 289 zyýaratçy Saud Arabystany Patyşalygyna iberiler. Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň “Türkmenhowaýollary” agentligi bolsa zyýaratçylary eltmek we yzyna getirmek üçin öz serişdeleriniň hasabyna ýörite gatnawy amala aşyrar.

Geçen hepdäniň beýleki wakalaryna geçmek bilen, 30-njy maýda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Arkadag şäherine amala aşyran iş saparyny bellemek bolar. Gahryman Arkadagymyz şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina edilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalaryň taslamalary, binalaryň bezeg aýratynlyklaryna degişli serişdeleriň görnüşleri bilen tanyşdy, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ştab-kwartirasynda iş maslahatyny geçirdi. Türkmen halkynyň Milli Lideri ösüp gelýän ýaş nesilleriň sazlaşykly ösüşiniň döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanýandygyny belläp, türkmen halkyna mahsus ýagşy dessurlary baş ýörelge edinýän haýyr-sahawat gaznasynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, lukmanlaryň hünär derejesini we lukmançylyk hyzmatlaryny yzygiderli ýokarlandyrmak ýaly meselelere ünsi çekdi.

1-nji iýunda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň we Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşiniň mejlisiniň gün tertibine haýyr-sahawat gaznasynyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň geçen döwründe alyp baran işleri, gaznanyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşi tarapyndan ýerine ýetirilen işler we beýleki meseleler girizildi.

Aşgabatda Türkmenistanyň Prezidentiniň nebitgaz meseleleri boýunça geňeşçisiniň Hytaýyň dünýä belli “CNPC” kompaniýasynyň ýurdumyzdaky şahamçasynyň ýolbaşçysy bilen duşuşygy geçirildi. Duşuşykda gaz pudagyndaky ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ugurlary, hususan-da, “Galkynyş” gaz känini özleşdirmegiň ikinji tapgyryny durmuşa geçirmek boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Balkan welaýatynda harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlarynyň şahsy düzüminiň harby hünär ussatlyklaryny has-da ýokarlandyrmak, şeýle hem Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny gözden geçirmek maksady bilen, bilelikdäki harby okuw meýdan türgenleşikleri geçirildi. Olarda häzirki zaman sanly nawigasiýa ulgamy bilen üpjün edilen uçarmansyz uçuş enjamlaryna, sanly ulgamyň binýadynda hereket edýän garşydaşy ýüze çykarmagyň radiolokasion serişdelerine, iň täze ýaraglaryň beýleki görnüşlerine aýratyn üns berildi. Okuw türgenleşikleriniň barşynda türkmen esgerleri nobatdaky gezek edermenligiň, dogumlylygyň, gaýduwsyzlygyň, döwrebap harby tehnikalara we ýaraglara erk etmegiň nusgasyny, nazaryýet we söweşjeň taýýarlygyň, sazlaşykly hereketleriň kämil derejesini görkezdiler.

Paýtagtymyzda şu ýylyň 7-nji iýulynda Aşgabat şäheriniň 1-nji «Garaşsyzlyk», 2-nji «Bitaraplyk» we 6-njy «Köpetdag» saýlaw okruglary boýunça Türkmenistanyň Mejlisiniň möhletinden öň çykyp giden deputatlarynyň ýerine geçiriljek saýlawlara işjeň taýýarlyk görülýär. Bu jemgyýetçilik-syýasy çärä taýýarlyk görmegiň çäklerinde häzirki wagtda Türkmenistanyň Demokratik partiýasyndan, Senagatçylar we telekeçiler partiýasyndan, Agrar partiýadan, raýatlar toparlaryndan wekilleri hödürlemek boýunça mejlislerdir ýygnaklar geçirilýär. Olaryň dowamynda ýurdumyzyň kanun çykaryjy edarasynyň deputatlygyna halkyň has mynasyp wekilleri dalaşgärlige hödürlenilýär. Häzirki wagtda syýasy partiýalar, jemgyýetçilik guramalary we raýatlar toparlary tarapyndan milli synçylaryň 76-sy bellige alyndy hem-de olara şahsyýetnamalar gowşuryldy. Üç okrugyň çäklerinde 60 saýlaw uçastogy döredildi. Olaryň hemmesi degişli guramaçylyk enjamlary, saýlawlar boýunça maglumatlar bilen üpjün edildi.

Asylly däbe görä, 1-nji iýunda ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda, şeýle hem Aşgabat we Arkadag şäherlerinde Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli baýramçylyk dabaralary giňden ýaýbaňlandyryldy. Bu senä bagyşlanan dabaralar çagalar barada hemmetaraplaýyn alada, olaryň beden we ruhy taýdan sagdyn ösmegi üçin amatly şertleriň döredilmegi, ýaşajyk türkmenistanlylaryň bilim almaga, saglyklaryny berkitmäge bolan hukuklarynyň üpjün edilmegi türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýän durmuş ugurly syýasatyň üstünliklere beslenýändiginiň nobatdaky güwäsi boldy.

Baýramçylygyň öňüsyrasynda Balkan welaýatynyň Magtymguly etrabynda “Arkadagly nesiller” döwrebap çagalar dynç alyş merkeziniň ulanmaga berilmegi ýurdumyzyň ýaş raýatlaryna ajaýyp sowgat boldy. Maşgala bolup dynç almak üçin amatly şertler döredilen bu dynç alyş merkezi durmuş, ykdysady, medeni ösüşde iň ýokary görkezijileri gazanmak ugrundaky bäsleşikde ýeňiji bolandygy üçin etraba gowşurylan 1 million amerikan dollary möçberindäki pul baýragynyň hasabyna guruldy hem-de enjamlaşdyryldy. Merkeziň bagy-bossanlyga bürenen çäginde dürli attraksionlar, oýun enjamlarynyň zaly, garbanyşhana, çaga oýnawaçlarynyň dükany we beýlekiler ýerleşdirilipdir.

Maslahat köşgünde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan yglan edilen «Biz — Arkadag Serdarly Watanyň bagtyýar nesilleri» atly döredijilik bäsleşiginiň jemi jemlenip, ýeňijileri sylaglamak dabarasy geçirildi.

Şol gün Döwletliler köşgünde terbiýelenýänlere hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň, şeýle hem Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň we jemgyýetçilik guramalarynyň adyndan sowgatlar gowşuryldy. Bu ýerde ýaş nesliň döwrebap bilim almagy, wagtlaryny gyzykly, peýdaly geçirmegi, döredijilik mümkinçiliklerini we zehinlerini ýüze çykarmagy, sport bilen meşgullanmagy, hünär saýlap almagy üçin ähli zerur şertler döredilýär.

Şanly sene mynasybetli çagalar tennis festiwalynyň açylyş dabarasy, şeýle hem Aziýanyň Tennis federasiýasy (ATF) tarapyndan Aşgabat şäherindäki Olimpiýa şäherçesiniň Tennis toplumynyň “Tennis boýunça Aziýa sebitiniň okuw-türgenleşik merkezi” diýlip yglan edilendigi baradaky güwänamanyň gowşurylyş dabarasy boldy. Festiwalyň maksady çagalary we ýetginjekleri bedenterbiýe-sport bilen, şol sanda tennis bilen yzygiderli meşgullanmaga çekmekden, halkara sport hyzmatdaşlygyny ösdürmekden, çagalar we ýaşlar sporty ulgamynda netijeli özara gatnaşyklary ýola goýmakdan ybaratdyr. Tomaşaçylaryň öňünde ýaş türgenleriň görkezme çykyşlary, tennis boýunça ussatlyk sapaklary ýaýbaňlandyryldy. Geçen ýyl türkmenistanly tennisçiler halkara ýaryşlarda üstünlikli çykyş edip, 39 medal gazandylar (şolardan 12-si altyn, 10-sy kümüş, 17-si bürünç medal). Ýurdumyzyň döredijilik toparlarynyň aýdym-sazly we tansly çykyşlary, türgenleriň akrobatika, çeper gimnastika boýunça ýerine ýetiren tilsimleri özboluşly sazlaşygy emele getirdi. Baýramçylyk çäresine gatnaşyjylara hormatly Prezidentimiziň adyndan, şeýle hem Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy tarapyndan ýadygärlik sowgatlar gowşuryldy.

2-nji iýunda gözel tebigatymyzyň ajaýyp künjeklerine öwrülen Gökdere, at-owazasy dünýä ýaň salýan «Awaza» milli syýahatçylyk zolagy, welaýatlardaky çagalar dynç alyş we sagaldyş merkezleri dynç almaga gelýän çagalar üçin gapylaryny giňden açdy.

Şeýlelikde, geçen hepdäniň wakalary ýurdumyzy syýasy, ykdysady, durmuş taýdan ösdürmek boýunça meseleleriň netijeli çözülýändiginiň nobatdaky güwäsi boldy. Hut şeýle toplumlaýyn we hemmetaraplaýyn çemeleşme hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny, halkymyzyň ruhy baýlygyny artdyrmaga, rowaçlygyny üpjün etmäge, täze sepgitlere tarap ynamly öňe barýan Watanymyzyň halkara abraýyny has-da pugtalandyrmaga gönükdirilen döwlet strategiýasynyň üstünliklere beslenýändigini aýdyň görkezdi.

Türkmenistanyň Prezidenti köpçülikleýin welosipedli ýörişe gatnaşdy

Aşgabat, 3-nji iýun. Şu gün, asylly däbe görä, ýurdumyzda Bütindünýä welosiped güni bellenildi. Birleşen Milletler Guramasynyň senenamasynda mynasyp orun eýeleýän bu halkara baýram mynasybetli paýtagtymyzda geçirilen köpçülikleýin welosipedli ýörişe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşdy.

Mälim bolşy ýaly, 2018-nji ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 72-nji sessiýasynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy esasynda 3-nji iýuny “Bütindünýä welosiped güni” diýip yglan etmek hakynda Kararnama kabul edildi. Munuň özi Türkmenistanyň milli we ählumumy derejede sport, bedenterbiýe-sagaldyş hereketini höweslendirmäge, jemgyýetde ekologik medeniýetiň, sagdyn durmuş ýörelgeleriniň kemala getirilmegine goşýan goşandynyň uly ykrarnama eýe bolýandygynyň aýdyň güwäsidir. Şeýle-de 2022-nji ýylda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 76-njy sessiýasynda ýurdumyzyň teklibi boýunça “Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek” atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilendigini bellemek gerek.

Ekologik ugur Türkmenistanyň döwlet syýasatynda durmuş-ykdysady wezipeler bilen berk baglanyşykly bolup, amala aşyrylýan maksatnamalarda, giň gerimli taslamalarda möhüm orny eýeleýär. Şunda ýurdumyzda sportuň giňden wagyz edilmegine we ösdürilmegine hem aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi sport bilen meşgullanýanlaryň sanynyň barha artmagyny şertlendirýär. Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen geçirilmegi asylly däbe öwrülen köpçülikleýin sport çäreleri, şol sanda welosipedli ýörişler häzirki wagtda Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan goldanylýar we üstünlikli dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, sport jebisleşdiriji, ruhlandyryjy güýç bolmak bilen, ählumumy parahatçylygy, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmaga hyzmat edýär. Täze taryhy döwrümizde sport diplomatiýasy döwletimiziň daşary syýasatynyň işjeň ösdürilýän ugurlarynyň hatarynda ähmiýetini has-da artdyrdy. Şonuň netijesinde, Türkmenistan iri halkara ýaryşlaryň geçirilýän ýerine öwrülýär. Munuň üçin Diýarymyzda ähli zerur şertler bar. Ýurdumyzda sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmak, netijeli türgenleşmek, türgenleriň ussatlygyny kämilleşdirmek, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak, milli we halkara derejedäki ýaryşlary guramak üçin döwrebap ugurdaş infrastruktura döredildi. Welosiped barada aýdylanda, ol meşhur sport ulagy bolmak bilen, ulagyň ekologik taýdan iň arassa görnüşi, işjeň we peýdaly dynç alyş üçin ajaýyp serişdedir. Umuman, ol sportuň, ekologiýanyň, sagdynlygyň özara baglanyşygyny alamatlandyrýar.

...Baýramçylyk mynasybetli guralýan welosipedli ýörişiň badalga alýan ýeri bolan Çandybil şaýoly bilen Bekrewe köçesiniň çatrygynda ýerleşýän “Welosiped” binasy Aşgabadyň özboluşly desgalarynyň biridir. Bu ýere Mejlisiň Başlygy, Hökümet agzalary, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, şäher häkimliginiň, jemgyýetçilik guramalarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary ýygnandylar. Ýörişe daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri hem gatnaşýarlar. Bu ýere ýygnananlaryň hatarynda Döwletliler köşgünde terbiýelenýänler, Ýaş olimpiýaçylary taýýarlaýyş mekdebiniň, umumybilim berýän mekdepleriň okuwçylary, Türkmenistanyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň türgenleri, talyplar, jemgyýetçilik wekilleri-de bar.

Hemmeler uly ruhubelentlik bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy mübärekleýärler. Ýurdumyzyň sungat ussatlary Watanymyzyň üstünliklerini, şol sanda sportda gazanylýan ýeňişleri wasp edýän aýdym-tansly kompozisiýalar bilen çykyş edýärler.

Döwlet Baştutanymyz köpçülikleýin welosipedli ýörişe badalga berip, oňa gatnaşyjylaryň kerweniniň öňüni çekdi. Hormatly Prezidentimiziň yzysüre hemmeler ak mermerli paýtagtymyzyň Çandybil we Bitarap Türkmenistan şaýollarynyň ugry bilen ýola düşdüler.

Häzirki wagtda welosportuň dünýädäki muşdaklarynyň sany barha artýar. Ýurtlary we halklary jebisleşdirýän baýram bolan Bütindünýä welosiped güni hem sportuň bu görnüşiniň giňden wagyz edilmegine, jemgyýetde ekologik medeniýetiň ilerledilmegine ýardam berýär. Şunda Türkmenistanyň toplumlaýyn, ylmy taýdan esaslandyrylan tebigaty goramak strategiýasyny amala aşyryp, ählumumy meseleleri çözmekde dünýä jemgyýetçiliginiň tagallalarynyň birleşdirilmegi ugrunda çykyş edýändigini, bu ugurda anyk çäreleri durmuşa geçirýändigini bellemek gerek. Ýurdumyzyň bu ugurda öňe sürýän başlangyçlary halkara jemgyýetçilikde giňden ykrar edilýär we goldanylýar. Türkmen halky asyrlaryň dowamynda tebigata aýawly çemeleşmegiň, onuň bilen sazlaşykly ýaşamagyň özboluşly ýörelgelerini kemala getiripdir. Her ýyl geçirilýän köpçülikleýin bag ekmek çäreleriniň netijesinde, paýtagtymyzda we tutuş ýurdumyzda ýaşyl zolaklaryň çägi barha giňelýär. Döredilýän seýilgählerdir seýilbaglar, tokaý zolaklary ýerli howa ýagdaýyna oňyn täsirini ýetirýär.

...Bellenilen ugra görä, welosipedçileriň kerweni öz ýoluny paýtagtymyzyň giň şaýollary bilen dowam etdi. Ir säheriň jana şypaly howasy, Köpetdagyň dag etekleriniň, ak mermerli paýtagtymyzyň gözel görnüşleri ruhuňy belende göterýär.

Aşgabat ýurdumyzyň syýasy, işewürlik, medeni-jemgyýetçilik durmuşynyň merkezi bolmak bilen, ykrar edilen sport merkezine hem öwrüldi. Düzümine halkara standartlara laýyk gelýän üsti ýapyk görnüşli Welotrek binasy, köpugurly sport toplumy girýän paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherçesi bu ugurdaky döwlet syýasatynyň aýdyň nyşanydyr. Ýakynda Aziýanyň Tennis federasiýasy tarapyndan bu şäherçäniň Tennis toplumynyň «Tennis boýunça Aziýa sebitiniň okuw-türgenleşik merkezi» diýlip yglan edilendigini we degişli güwänamanyň gowşurylandygyny nygtamak zerur. Soňky ýyllarda Aşgabatda sebit we dünýä derejesindäki iri ýaryşlaryň ençemesi geçirildi. 24-nji maýda paýtagtymyzda geçirilen GDA-nyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisinde Aşgabat şäherini “Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri” diýip yglan etmek hakynda kabul edilen Çözgüt bu ugurda netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin täze mümkinçilikleri açýar.

Döredijilik toparlarynyň we türgenleriň welosipedli ýörişiň geçýän ugrunda ýaýbaňlandyrylan çykyşlary baýramçylyga aýratyn öwüşgin çaýdy. Ýurdumyzda guralýan köpçülikleýin sport çärelerine ýaş türkmenistanlylaryň hemişe işjeň gatnaşýandyklary guwandyryjydyr. Şu gezekki çärä Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary — Tejen — Aşgabat böleginde 335 kilometr aralyga ilkinji gezek guralan welosipedli ýörişe gatnaşan türgenler hem goşuldylar. Türkmenistanyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň türgenleriniň gatnaşmagyndaky bu welomarafon dört tapgyrda geçdi we paýtagtymyzdaky “Welosiped” binasynyň ýanynda tamamlandy.

Welosipedli ýörişiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow, hemişe bolşy ýaly, ýokary beden hem-de sport taýýarlygyny görkezdi.

Beden we ruhy taýdan sagdyn, sazlaşykly ösýän ýaş nesli kemala getirmek Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugrudyr. Şunuň bilen baglylykda, ýaş türkmenistanlylary bedenterbiýe, sport bilen yzygiderli meşgullanmaga çekmek ilkinji nobatdaky wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi. Geçirilen ylmy barlaglara görä, sport bilen meşgullanmak diňe bir saglygy we adam bedeniniň kesellere garşy durnuklylygyny berkitmek bilen çäklenmän, eýsem, aň-paýhas ösüşini hem höweslendirýär. Yzygiderli türgenleşikler, beden maşklaryny ýerine ýetirmek adamyň özüni duýşuna oňyn täsir edýär, onda zähmetsöýerlik, maksada okgunlylyk ýaly häsiýetleriň terbiýelenmegine ýardam berýär. Netijede, adamyň iş ukyby, döredijilikli pikirlenişi ýokarlanýar. Bularyň hemmesi şahsyýete öz mümkinçiliklerini doly derejede açmaga kömek edýär.

Welosiped barada aýdylanda, ol beden sagdynlygyny saklamak üçin ajaýyp sport ulagydyr. Welosiped sürmek bedeni taplamagyň, köp keselleriň öňüni almagyň netijeli usulydyr. Welosportuň köp görnüşleriniň bardygyny bellemek gerek. Onuň adaty görnüşleri bilen birlikde, häzirki wagtda mauntinbaýk, welofristaýl, welotrial ýaly görnüşleri-de barha meşhur bolýar. Welosipedi figuralaýyn sürmek, welopolo we welobol boýunça ýaryşlar-da geçirilýär. Welosport sportuň triatlon görnüşiniň hem bir bölegi bolup durýar. Munuň özi sportuň bu görnüşi bilen meşgullanmak isleýänlere saýlamak üçin giň ugurlary açýar. Welosiped sporty we welosipedli gezelençler maşgala ýa-da dostlar bolup dynç almak üçin ajaýyp mümkinçilikdir. Ol ýylyň islendik wagtynda arassa howada wagtyňy hoş geçirmäge amatly şertleri döredýär. Geçirilen halkara sosiologik sowalnamalaryň netijeleri boýunça welosiped adamzadyň iň ajaýyp oýlap tapyşlarynyň biri hökmünde ykrar edildi.

Häzirki wagtda ulagyň ekologik taýdan arassa bu görnüşini işe we beýleki ýerlere gatnamak üçin saýlap alýan adamlaryň sany ýylsaýyn artýar. Şunuň bilen birlikde, welosipedli syýahatçylyk hem barha meşhurlyga eýe bolýar. Ol gözýetimiňi giňeltmäge, tebigatyň gözelliklerine syn etmäge, täze duýgular bilen ruhuňy baýlaşdyrmaga mümkinçilik berýär. Şunuň bilen baglylykda, taryhy-medeni ýadygärlikleri, gözel tebigaty bilen meşhur bolan Türkmenistanyň syýahatçylyk babatda uly mümkinçilikleriniň bardygyny bellemek gerek. Özboluşly binagärlik keşbi bilen haýran galdyrýan Aşgabat köp sanly daşary ýurtly jahankeşdeleri özüne çekýär. Timarlanan seýilgählerdir seýilbaglar, suw çüwdürimleri türkmen paýtagtynyň bezegi bolup durýar.

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygary astynda geçýän we beýik türkmen şahyrynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli guralýan çärelere beslenýän şu ýylyň 17-nji maýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda dabaraly ýagdaýda açylan «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumy hem Aşgabadyň gözel künjekleriniň birine öwrüldi. Köpetdagyň ajaýyp dag etegindäki toplumyň çäginde Magtymguly Pyragynyň ýadygärligi bina edildi. Bu ýerde dürli ýurtlaryň meşhur ýazyjy-şahyrlarynyň, döredijilik işgärleriniň heýkelleriniň otyrdylandygyny-da bellemek gerek. Munuň özi Magtymguly Pyragynyň şygyrlarynda wasp edilýän dost-doganlyk, hoşniýetli goňşuçylyk, myhmansöýerlik ýaly asylly ýörelgeleriň has-da dabaralanýandygynyň aýdyň nyşanydyr. Täze medeni-seýilgäh toplumynyň türkmenistanlylary we daşary ýurtly myhmanlary özüne çekip, iň gelim-gidimli ýerleriň birine öwrüljekdigi şübhesizdir.

Ýolugruna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň paýtagtymyza gözegçilik edýän orunbasary B.Annamämmedowa ýüzlenip, alnyp barylýan işleriň ýagdaýy bilen gyzyklandy. Wise-premýer döwlet Baştutanymyza paýtagtymyzy mundan beýläk-de abadanlaşdyrmak, ekologik abadançylygy üpjün etmek boýunça görülýän çäreler, gurluşygy dowam edýän desgalardaky işleriň ýagdaýy barada habar berdi. Arkadagly Gahryman Serdarymyz Aşgabady ösdürmegiň konsepsiýasynyň durmuşa geçirilişine ünsi çekip, şäher infrastrukturasyny kämilleşdirmek, paýtagtymyzdaky seýilgählere we seýilbaglara talabalaýyk ideg etmek, şäher ýaşaýjylary üçin amatly şertleri, sport bilen meşgullanmak üçin mümkinçilikleri döretmek meselelerini hemişe üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, ähli alnyp barylýan işlerde ekologik ugra möhüm ähmiýet berilmelidigini aýratyn nygtady.

Hormatly Prezidentimiz welosipedli ýörişi ussatlarça tamamlap, paýtagtymyzdaky Ruhyýet köşgüniň ýanyndaky pellehana bardy.

Soňra döwlet Baştutanymyz Bütindünýä welosiped gününe bagyşlanyp geçirilen köpçülikleýin sport çäresine gatnaşyjylar bilen mähirli hoşlaşyp, hemmelere berk jan saglyk, üstünlikleri arzuw etdi we bu ýerden ugrady.

Şeýlelikde, bu gezekki welosipedli ýöriş jemgyýetimiziň agzybirliginiň, jebisliginiň, halkymyzyň sagdyn durmuş ýörelgelerine, ynsanperwer gymmatlyklara ygrarlydygynyň ýene-de bir aýdyň güwäsi boldy.

* * *

Şu gün Bütindünýä welosiped güni mynasybetli köpçülikleýin welosipedli ýörişler Arkadag şäherinde we ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda hem guraldy. Baýramçylyga gabatlanyp, maslahatlar, duşuşyklar, ýaryşlar, ýaş türgenleriň, talyplaryň gatnaşmagynda sportuň dürli görnüşleri boýunça görkezme çykyşlary we ýoldaşlyk duşuşyklary geçirildi.

Paýtagtymyzyň Olimpiýa şäherçesinde welotrek boýunça Türkmenistanyň birinjiligi geçirilip, ýaryşlar 200, 500 we 750 metr aralyklar boýunça guraldy. Ýurdumyzyň welosport boýunça ýygyndy toparynyň gatnaşmagynda guralan welomarafon hem ýatdan çykmajak waka öwrüldi.

Hormatly adamlar!

Eziz watandaşlar!

Sizi sagdynlygyň we ruhubelentligiň halkara baýramy — Bütindünýä welosiped güni bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn. Bütindünýä welosiped güni dostlugyň, parahatçylygyň, sportuň hem-de ynsanperwerligiň belent ýörelgelerini dabaralandyrýan, jemgyýetimiziň agzybirligini, jebisligini alamatlandyrýan baýram hökmünde milli senenamamyzda aýratyn orun tutýar. Şonuň üçin dünýä bileleşigi bilen birlikde, eziz Diýarymyzda hem bu sene ýokary ruhubelentlikde, giňden bellenilýär.

Hormatly Arkadagymyzyň esaslandyran bitewi, dowamly hem-de strategik döwlet syýasaty esasynda, Bitarap Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 3-nji iýuny «Bütindünýä welosiped güni» diýip yglan etmek hakynda taryhy Kararnamanyň, şeýle hem 2022-nji ýylyň 15-nji martynda «Durnukly ösüşi gazanmak üçin köpçülikleýin welosiped sürmegi jemgyýetçilik ulag ulgamlaryna girizmek» atly Kararnamanyň, ýaňy-ýakynda bolsa Aşgabat şäherinde üstünlikli geçirilen Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisinde paýtagtymyzy «Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri» diýip yglan etmek hakyndaky Çözgüdiň biragyzdan kabul edilmegi, Aziýanyň Tennis federasiýasy tarapyndan Aşgabat şäherindäki Olimpiýa şäherçesiniň Tennis toplumynyň «Tennis boýunça Aziýa sebitiniň okuw-türgenleşik merkezi» diýlip yglan edilmegi hem-de degişli güwänamanyň gowşurylmagy ýurdumyzyň sport başlangyçlarynyň, adam saglygyny goramak babatdaky ýörelgeleriniň dünýä bileleşiginde uly ykrarnama eýe bolýandygyna şaýatlyk edýär.

Biz raýatlarymyzyň saglygyny goramagyň milli ulgamynyň çäklerinde ýaş nesillerimiziň sagdyn ösmegi üçin peýdaly gurşawy döretmekden, dogry iýmitlenmekden başlap, sport bilen giňden meşgullanmak we ekologik abadançylygy üpjün etmek ýaly wezipelere aýratyn üns berýäris. Garaşsyz Watanymyzyň geljegi bolan ýaşlarymyzyň ýaramaz endiklerden daşda durmagy, zähmet bilen dynç alşy utgaşdyrmagy, sportuň dürli, şol sanda hereketli görnüşleri bilen meşgullanmagy üçin ähli tagallalary edýäris.

Eziz watandaşlar!

«Döwlet adam üçindir!», «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen ýörelgelerimize laýyklykda, ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda, ylym, bilim, saglygy goraýyş, sport, medeniýet ulgamlarynda giň möçberli özgertmeleri amala aşyrýarys. Halkymyzyň ýokary ýaşaýyş-durmuş derejesini üpjün etmek, döwrebap obadyr şäherçeleri, täze senagat toplumlaryny döretmek bilen, döwletimiziň dünýädäki ornuny yzygiderli berkidýäris. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe köpçülikleýin bedenterbiýäni, Olimpiýa hereketini, sporty ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýäris. Bu ugurda milli maksatnamalarymyzy, toplumlaýyn özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirýäris.

Gysga döwrüň içinde eziz Diýarymyzda dünýä ölçeglerine laýyk gelýän iri sport hem-de atçylyk sport toplumlary, stadionlar, sport mekdepleri, Olimpiýa şäherçesi gurlup, döwrebap sport düzümleri döredildi. Çünki bedenterbiýäni we sporty dünýä derejesinde ösdürmek, jemgyýetde sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak arkaly raýatlarymyzyň saglygyny berkitmek, sagdyn bedenli we ruhy taýdan kämil nesilleri ýetişdirmek, ýokary derejeli sporty, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek ynsanperwer döwlet syýasatymyzyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bedenterbiýe we sport döredijilik başlangyçlaryny, maksada okgunlylygy höweslendirýän sagdynlygyň hem güýjüň esasy çeşmesidir.

Welosiped sürmek sportuň gyzykly görnüşi bolup, ilatymyzyň beden taýdan sagdynlygyny berkitmekde esasy orny eýeleýär. Ýurdumyzda sportuň bu görnüşiniň artykmaçlyklaryna hem-de ekologik abadançylyga ýetirilýän täsire mynasyp baha berip, onuň bilen meşgullanýanlaryň sany barha artýar. Çünki dürli ýaşdaky raýatlarymyzyň, hususan-da, ýaş nesillerimiziň saglygy üçin bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmak döwrüň möhüm talabydyr. Şu nukdaýnazardan, welosiped sportuny has-da işjeň ösdürmek maksady bilen, Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzda 2024-nji ýylyň 31-nji maýy — 3-nji iýuny aralygynda ilkinji gezek Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Mary — Tejen — Aşgabat bölegi boýunça uzak aralyga welosipedli ýörişiň guralmagy uly ähmiýete eýedir.

Hormatly adamlar!

Eziz watandaşlar!

Sizi Bütindünýä welosiped güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Size berk jan saglyk, abadan we bagtyýar durmuş, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin. Goý, bu ajaýyp halkara baýram sagdynlygyň we ruhubelentligiň mekany bolan Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzy şan-şöhrata beslesin, merdana halkymyzyň durmuşyna gaýtalanmajak öwüşgin çaýsyn!

Türkmenistanyň Prezidenti

Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Aşgabat, 31-nji maý. Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşyna degişli birnäçe meseleler girizildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak boýunça alnyp barylýan kanunçylyk işi barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, Magtymguly Pyragynyň medeni mirasy we raýat-hukuk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek boýunça kanun taslamalaryny işläp taýýarlamak, birnäçe kanunlara üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmek babatda ýerine ýetirilýän işler hakynda aýdyldy.

Parlamentara gatnaşyklary, halkara guramalar bilen özara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça durmuşa geçirilýän işlere üns çekildi. Hususan-da, Gyrgyz Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi, Hytaý Halk Respublikasynyň Şençžen şäheriniň Halk wekilleriniň ýygnagynyň hemişelik komitetiniň başlygynyň orunbasarynyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýet bilen duşuşyk geçirildi. Mejlisiň deputatlary Bişkek şäherinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň dialogynyň ykdysady, sanly we ekologik innowasiýalar babatda hyzmatdaşlygy ösdürmekde zenanlaryň orny hem-de olaryň hukuk kepillikleri baradaky meselelere bagyşlanyp geçirilen maslahatyna gatnaşdylar. Şunuň bilen bir hatarda, Mejlisiň wekilleri BMG-niň Türkmenistandaky wekilhanasynyň, ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkeziniň ýurdumyzyň degişli döwlet edaralary bilen bilelikde guran maslahatlaryna, döwlet syýasatyny hem-de dürli ugurlarda gazanylýan üstünlikleri wagyz etmek, kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny düşündirmek boýunça dürli çärelere gatnaşdylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň kanunçylyk ulgamyny döwrebaplaşdyrmagy dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Şunuň bilen birlikde, raýat-hukuk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek bilen bagly kanunlaryň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işleri alyp barmagyň wajypdygyna üns çekildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygyna laýyklykda 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň esasy ugurlarynyň hem-de maýa goýum Maksatnamasynyň taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Döwlet býujetini düzmek üçin ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, häkimlikler tarapyndan berilmäge degişli hasabatlary hem-de maglumatlary taýýarlamagyň tertibi we möhletleri kesgitlenildi. Geljek ýylyň Döwlet býujeti, maliýe-ykdysady görkezijileri düzülende, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” göz öňünde tutulan möhüm wezipelerden ugur alnar. Indiki ýylda ýurdumyzyň makroykdysady ýagdaýyny durnukly saklamak, ykdysadyýetiň pudaklaryny depginli ösdürmegi dowam etdirmek, maýa goýumlaryň esasy bölegini önümçilikleriň düýpli döwrebaplaşdyrylmagyna gönükdirmek, amatly işewürlik gurşawyny döretmek hem-de ilatymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksat edinilýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli Kararyň taslamasyny hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Döwlet býujetiniň esasy maliýe resminamasy bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz geljek ýylda-da ýurdumyzda ýerine ýetirilmeli işleri guramaçylykly alyp barmak maksady bilen, «Türkmenistanyň 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujetini düzmek hakynda» Karara gol çekdi we ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberip, birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän ýangyç-energetika toplumynda, hususan-da, “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan gaz känlerinde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

“Galkynyş” gaz känini özleşdirmek boýunça işleriň çäklerinde “Türkmengaz” döwlet konserni tarapyndan birnäçe guýularda, şol sanda guýulary özleşdirmek bilen bagly dolandyryş ulgamyny degişli enjamlar bilen üpjün etmek boýunça anyk çäreler görülýär. Bu desgalaryň zerur maddy-tehniki serişdeler bilen bökdençsiz üpjün edilmegi olarda önümçilik işlerini alyp barmagyň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam berýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, içerki we daşary ýurtly sarp edijileri tebigy gaz bilen ygtybarly üpjün etmek üçin ýurdumyzda tebigy gazyň çykarylýan möçberini artdyrmagyň wajyp bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz täze gaz guýularyny burawlamak we olary önümçilige doly birikdirmek babatda wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçiriljek ylmy-amaly maslahata görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. 5-nji iýunda “Türkmenistan — ekologiýa abadançylygynyň mekany” ady bilen geçiriljek maslahata oba hojalyk toplumynyň degişli ýolbaşçylarynyň hem-de hünärmenleriniň, Türkmenistanyň Mejlisiniň, halkara we sebit guramalarynyň, ýurdumyzyň jemgyýetçilik guramalarynyň wekilleriniň, alymlaryň, ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlarynyň, talyplaryň gatnaşmaklary göz öňünde tutulýar. Foruma sanly ulgam arkaly daşary ýurtly gatnaşyjylar hem goşularlar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Daşky gurşawy goramagyň bütindünýä güni mynasybetli geçiriljek ylmy-amaly maslahatyň ýokary derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra wise-premýer ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hem hasabat berdi. Häzirki wagtda ösdürilip ýetişdirilen bugdaý hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak maksady bilen, galla oragyna girişmäge taýýarlyk işleri ýokary depginde alnyp barylýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyza galla oragyna girişmegiň senesini belläp, bu möhüm çärelere ak pata bermek baradaky haýyş bilen ýüzlendi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, galla oragyna köpçülikleýin girişmek we möwsümi talabalaýyk geçirmek üçin guramaçylyk işleriniň ähmiýetine ünsi çekdi hem-de bu babatda degişli tabşyryklary berdi.

Hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzda oba hojalyk pudagynyň giň gerimde ösdürilýändigini nygtady hem-de ýerden bol hasyl almak üçin daýhanlarymyza zerur şertleriň döredilýändigine, olaryň ýokary hilli tohum, mineral dökünler, himiki serişdeler, döwrebap oba hojalyk tehnikalary, suw bilen doly üpjün edilýändigine ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz şu ýyl hem welaýatlarda gallanyň bol hasylynyň ösdürilip ýetişdirilendigini belläp, ýurdumyzyň Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda 7-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 14-nji iýunda galla oragyna başlamaga ak pata berdi hem-de hormatly ýaşululardan galla oragyna «Bismilla» bilen başlap bermeklerini haýyş etdi. Arkadagly Gahryman Serdarymyz zähmetsöýer gallaçy daýhanlara, ähli oba hojalyk işgärlerine berk jan saglyk, bagtyýar durmuş, işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, döwlet Baştutanymyzyň tagallalary netijesinde ýurdumyzda täze gaz turbinaly we utgaşykly dolanyşykda işleýän elektrik stansiýalary, transformator beketleri, elektrik geçirijiler gurulýar, hereket edýänleriniň durky täzelenilýär. Bu desgalaryň kadaly işledilmegini üpjün etmek hem-de zerur bolan abatlaýyş işlerini geçirmek maksady bilen, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, elektrik energiýasyny sarp edijileri ygtybarly we bökdençsiz üpjün etmek üçin elektrik stansiýalarynyň, beketleriň, elektrik geçirijileriň kadaly işledilmeginiň zerur bolup durýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, elektroenergetika pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek baradaky teklibi goldap, hormatly Prezidentimiz wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe söwda toplumynyň işini kämilleşdirmek, eksportyň möçberini we ugurlaryny giňeltmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasynyň işini döwrüň talaplaryna laýyklykda kämilleşdirmek, ýurdumyzda öndürilýän önümleri daşarky bazarlara ýerlemek, eksport edilýän, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň nyrhlaryna gözegçilik etmek, önüm öndürijilerimiziň eksport mümkinçiliklerine ýardam bermek maksady bilen, bu ulgamyň işine öňdebaryjy tehnologiýalary we sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça zerur işler ýerine ýetirilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz eksport we import edilýän harytlaryň nyrhlaryna gözegçiligi amala aşyrmagyň zerurdygyny nygtap, Türkmenistanyň Döwlet haryt-çig mal biržasyna maglumat hyzmatlaryny ýerine ýetirmek baradaky teklibi goldady hem-de bu babatda wise-premýere birnäçe görkezmeleri berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, Medeniýet hepdeligini geçirmäge görülýän taýýarlyk işleri barada hasabat berdi.

Şu ýyl bu çäräni türkmen halkynyň Milli Lideriniň başlangyjy bilen bina edilen Arkadag şäherinde guramak meýilleşdirilýär.

Nygtalyşy ýaly, häzirki döwürde döwlet Baştutanymyzyň we Gahryman Arkadagymyzyň taýsyz tagallalary esasynda medeniýetimizi ösdürmek, milli mirasymyzy gorap saklamak, halkara derejede giňden wagyz etmek üçin ähli zerur şertler we mümkinçilikler döredilýär. Wise-premýer Medeniýet hepdeliginiň çäklerinde dürli çäreleriň guraljakdygyny aýdyp, onuň meýilnamasynyň taslamasyny hormatly Prezidentimiziň garamagyna hödürledi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet gününe gabatlap, Medeniýet hepdeligini ýokary derejede geçirmegi tabşyrdy. Bu döwürde Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyrynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan çärelere aýratyn ähmiýet berilmelidir diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy. Şeýle-de wise-premýere medeniýetimizi ösdürmek, milli mirasymyzy gorap saklamak hem-de halkara derejede giňden wagyz etmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmek babatda görkezmeler berildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça geçirilen bäsleşigiň jemleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet Baştutanymyzyň hemmetaraplaýyn goldaw bermegi esasynda ýurdumyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşýan ýaş nesilleri terbiýeläp ýetişdirmek üçin ähli şertler döredilýär. Her ýyl Ylymlar güni mynasybetli Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasy we Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Merkezi geňeşi tarapyndan ylmyň hem tehnikanyň ileri tutulýan ugurlary boýunça Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda ylmy işler boýunça däp bolan bäsleşik geçirilýär. Şu ýyl bu abraýly ylmy bäsleşige ýaşlaryň 1670-si gatnaşyp, olaryň 107-si ýeňijiler diýlip yglan edildi. Şunuň bilen baglylykda, ýaş alymlara gymmat bahaly sowgatlaryň gowşurylmagynyň meýilleşdirilýändigi habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Watanymyzyň ösüşine mynasyp goşant goşýan kämil nesilleri terbiýeläp ýetişdirmegiň esasy wezipeleriň biri bolup durýandygyny nygtady. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Türkmenistanyň ýaşlarynyň arasynda alty ugur boýunça ylmy bäsleşigiň geçirilmeginiň möhümdigini aýdyp, Arkadagly Gahryman Serdarymyz bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak baradaky teklibi makullady.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça Türkmenistanyň wekiliýetiniň 26-27-nji maýda Gazagystan Respublikasyna amala aşyran gulluk iş saparynyň netijeleri barada hasabat berdi.

Goňşy ýurtlar bilen netijeli hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi Watanymyzyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Saparyň dowamynda türkmen wekiliýeti Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti tarapyndan kabul edildi. Duşuşygyň dowamynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, BMG-niň we beýleki halkara guramalaryň çäklerinde üstünlikli ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryň netijeli häsiýeti bellenildi. Şunda ýokary derejedäki yzygiderli duşuşyklaryň türkmen-gazak hyzmatdaşlygynda kesgitleýji orun eýeleýändigi nygtaldy. Ýurtlarymyzyň söwda-ykdysady, energetika, ulag ulgamlarynda netijeli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmek üçin uly kuwwata eýedigi bellenildi. Hususy pudagyň ugry boýunça gatnaşyklary işjeňleşdirmek üçinem giň mümkinçilikler bar. Ynsanperwer ulgam hem möhüm ugur bolup durýar. Bu babatda bilim we medeniýet ulgamlarynda netijeli hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Şunuň bilen baglylykda, Astana şäherinde beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň ýadygärligini oturtmak boýunça işleriň alnyp barylýandygy, Aşgabatda bolsa meşhur gazak kompozitory Kurmangazynyň heýkeliniň oturdylandygy bellenildi. Munuň özi halklarymyzyň arasyndaky dost-doganlygyň aýdyň nyşanydyr.

Şeýle hem Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti bilen duşuşygyň dowamynda sebit we halkara gün tertibiniň möhüm meseleleriniň birnäçesi ara alnyp maslahatlaşyldy. Mundan başga-da, Astanada Türkmenistanyň we Gazagystan Respublikasynyň Daşary işler ministrlikleriniň arasynda syýasy geňeşmeler geçirildi. Onuň dowamynda döwletara hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýy we geljegi barada pikir alşyldy, sebit meselelerine aýratyn üns berildi. Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň nobatdaky konsultatiw duşuşygyna taýýarlyk görmegiň meselelerine seredildi.

Araly halas etmegiň halkara gaznasynyň çäklerindäki özara gatnaşyklaryň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Häzirki wagtda Gazagystan Respublikasy bu gaznada başlyklyk edýär. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy Aral gaznasynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlar barada maglumat berip, birnäçe anyk teklipleri öňe sürdi. Hazar deňziniň meseleleri boýunça hem gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. BMG-niň we beýleki halkara düzümleriň çäklerindäki hyzmatdaşlygyň ýokary derejesi bellenildi. Türkmenistan hem-de Gazagystan bu guramalaryň çäklerinde birek-birege goldaw berýärler. Geňeşmeleriň dowamynda iki ýurduň daşary syýasat edaralarynyň arasyndaky dialogy yzygiderli işjeňleşdirmek barada ylalaşyk gazanyldy. Saparyň çäklerinde Gazagystan Respublikasynyň Sanly ösüş, innowasiýalar we aerokosmos senagaty ministrliginde Türkmenistanyň wekiliýeti üçin Sanly hökümet edarasynyň işi barada tanyşdyrylyş çäresi guraldy. Şeýle hem sanlylaşdyrmak ulgamynda hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň we ösdürmegiň meselelerine seredildi. Astanada geçirilen duşuşyklardyr gepleşikleriň netijeleri boýunça köpugurly türkmen-gazak hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak hakynda ylalaşyklar gazanyldy.

Hasabatynyň dowamynda wise-premýer, DIM-niň ýolbaşçysy döwlet Baştutanymyzyň tabşyrygy boýunça 28 — 30-njy maý aralygynda Italiýa Respublikasyna amala aşyrylan iş saparynyň netijeleri barada-da habar berdi. Türkmenistanyň wekiliýetiniň bu sapary daşary işler ministrleriniň “Merkezi Aziýa — Italiýa” formatyndaky duşuşygyna gatnaşmak maksady bilen guraldy.

Duşuşygyň öňüsyrasynda, 29-njy maýda Rim şäherinde “Energiýa geçişi we ählumumy wehimler”, “Ulag” hem-de “Ýokary bilim we bilim torlary” atly üç sany mowzuklaýyn mejlis geçirildi. Soňra Italiýanyň Daşary işler ministrliginde daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň giňişleýin düzümdäki duşuşygy boldy. Onuň dowamynda howpsuzlyk, energetika, ykdysadyýet, suw, ekologiýa, howanyň üýtgemegi, ulag, bilim ýaly ugurlarda hyzmatdaşlyga degişli meseleler ara alyp maslahatlaşyldy. Türkmenistanyň geljegi nazara almak bilen, bu ulgamlarda netijeli döwletara we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge gönükdirilen başlangyçlary hem-de teklipleri beýan edildi.

Italýan tarapy “Merkezi Aziýa — Italiýa” formatynda bilelikde netijeli işlemek üçin utgaşdyryjy mehanizmi döretmek başlangyjy bilen çykyş etdi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapy bu formata gatnaşyjy ýurtlaryň daşary syýasat edaralarynda jogapkär wekilleri bellemegi hem-de gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreleri özünde jemleýän orta möhletli meýilnamany taýýarlamagy teklip etdi. Duşuşygyň ahyrynda öňdebaryjy italýan kompaniýalarynyň we maliýe institutlarynyň ýolbaşçylarynyň gatnaşmaklarynda işewürlik kabul edişligi guraldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, dostlukly döwletler bilen özara bähbitli ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz gatnaşyklaryň ugurlaryny giňeltmek, netijeliligini artdyrmak boýunça degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew şu ýylyň tomus möwsüminde gözegçilik edýän düzümleriniň sazlaşykly işini üpjün etmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, “Türkmendemirýollary” agentligi tarapyndan ýolagçylara ýokary hilli we medeniýetli hyzmat etmek üçin degişli işler geçirilýär. “Türkmenawtoulaglary” agentligi tarapyndan Aşgabat — Awaza — Aşgabat ugry boýunça hem-de “Bagabat”, “Arçman”, “Mollagara”, “Farap”, “Baýramaly” şypahanalaryna yzygiderli awtobus gatnawy, şeýle-de “Türkmenhowaýollary” agentliginiň Halkara howa menzilleri ýerüsti tehnikalar we awtoulaglar bilen doly üpjün edilip, Mary — Türkmenbaşy — Mary, Türkmenabat — Türkmenbaşy — Türkmenabat ugurlary boýunça täze howa gatnawlary ýola goýuldy. “Türkmendeňizderýaýollary” agentliginiň garamagyndaky edara-kärhanalara degişli gämileriň we tehnikalaryň möwsümleýin tehniki ýagdaýyna zerur taýýarlyk işleri geçirildi. “Türkmenaragatnaşyk” agentligi tarapyndan hem ilaty ýokary hilli aragatnaşyk hyzmatlary bilen bökdençsiz üpjün etmek üçin degişli işler geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, tomus möwsüminde ulaglaryň ähli görnüşiniň talabalaýyk işlemegini üpjün etmegiň, raýatlarymyzyň şypahanalara we sagaldyş merkezlerine barmagy üçin ulag gatnawlarynyň sanyny artdyrmagyň, ulaglaryň kadaly işlemegini talabalaýyk ýola goýmagyň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, agentligiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz Ministrler Kabinetiniň mejlisine gatnaşyjylara ýüzlenip, ertir ýurdumyzda Çagalary goramagyň halkara gününiň döwlet derejesinde bellenilip geçiljekdigini belledi. Biz ýaş nesillerimiziň sagdyn, bagtyýar ösüp ulalmaklary, ylymly-bilimli adamlar bolup ýetişmekleri üçin zerur mümkinçilikleri döredýäris. Ýurdumyzyň ähli künjeginde döwrebap çagalar baglaryny, mekdepleri, bedenterbiýe-sagaldyş, dynç alyş toplumlaryny gurup ulanmaga berýäris diýip, Arkadagly Gahryman Serdarymyz aýtdy. Bu ugurda alnyp barylýan işleriň geljekde-de giň gerim bilen dowam etdiriljekdigini nygtap, hormatly Prezidentimiz hemmeleri Çagalary goramagyň halkara güni bilen tüýs ýürekden gutlady.

Ministrler Kabinetiniň mejlisiniň dowamynda oňa gatnaşyjylar hormatly Prezidentimizi hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy bu şanly sene bilen tüýs ýürekden gutladylar.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen nobatdaky mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Arkadag şäheri, 30-njy maý. Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina edilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalaryň taýýarlanylan taslamalary, binalaryň bezeg aýratynlyklaryna degişli serişdeleriň görnüşleri bilen tanyşdy. Şeýle hem Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ştab-kwartirasynda iş maslahatyny geçirdi.

Häzirki döwürde Arkadag şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda, esasan, önümçilik toplumlarynyň bina ediljekdigini nazara alyp, bu ýerde häzirki zaman ylmynyň gazananlarynyň şu ugra gönükdirilmegine möhüm ähmiýet berilýär. Şunuň bilen baglylykda, binagärlik keşbiniň sazlaşyklylygynyň we ekologik derejäniň üpjün edilmegi Arkadag şäheriniň şähergurluşyk maksatnamasynyň möhüm wezipeleriniň hatarynda kesgitlenildi.

Ir bilen Gahryman Arkadagymyz Köpetdagyň etegindäki ajaýyp künjekde bina edilen Arkadag şäherine geldi we bu ýerde şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina edilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalaryň taýýarlanylan taslamalary bilen tanyşdy. Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow hem-de Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa taýýarlanylan taslamalar, olaryň özboluşly aýratynlyklary, gurulmagy teklip edilýän desgalar barada hasabat berdiler. Görkezilýän taslamalaryň hatarynda Arkadag şäheriniň çagalar seýilgähiniň daşky bezeg işlerine, “Saglyk” seýilgähine degişli taslamalar, olarda oturdylmagy meýilleşdirilýän şekiller, täze şäheriň Akhan we Polatly binalarynyň arasyndaky köçäni abatlamak bilen bagly meýilleşdirilen işler, Aşgabat — Gökdepe ýoluny aýlanyp geçmek boýunça teklip edilýän ýer bölekleriniň çyzgylary, ýol-ulag düzümine degişli binalaryň we desgalaryň bezeg aýratynlyklary, Arkadag şäherinde gurulýan muzeýiň meýdançalara bölüniş çyzgylary, lukmançylyk klasteriniň meýdançalarynyň ýerleşiş çyzgylary bar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri görkezilen taslamalar bilen tanşyp, olara birnäçe belliklerini aýtdy we degişli düzedişleri girizdi.

Şunda binalardyr desgalaryň ýokary hil derejesinde gurulmagy, ekologik kadalaryň saklanmagy we uzak möhletleýinliginiň, göze gelüwliliginiň göz öňünde tutulmagy wajyp wezipe bolup durýar. Täze şäherde bina edilýän seýilgähleriň bezeg işlerine, olarda dynç almak üçin ähli mümkinçilikleriň döredilmegine, seýilgähiň çäkleriniň germewleriniň berkligine zerur üns berilmelidir. Aýratyn-da, bu ýerlerde köpçülikleýin bag nahallarynyň oturdylmagy, ozal bar bolanlaryna ýokary derejede ideg edilmegi bilen baglanyşykly meseleler hemişelik üns merkezinde saklanylmalydyr.

Türkmenistanyň at gazanan arhitektory Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň çäginde bina edilýän durmuş maksatly desgalaryň, aýratyn-da, muzeýiň bezeg işlerine zerur üns berilmelidigini aýtdy. Her bir desganyň bezeg aýratynlyklary onuň ähmiýetine laýyk gelmelidir. “Akylly” şäherde ähli işler dünýä ölçeglerine laýyklykda, ýokary hilli amala aşyrylmalydyr. Önümçilik toplumlarynyň işine sanly ulgam we häzirki zamanyň ösen tehnologiýalary netijeli ornaşdyrylmalydyr. Şunda şäheriň ekologik taýdan arassa bolmagyny, binagärlik keşbiniň daşky gurşaw, tebigat bilen sazlaşygyny gazanmak üçin zerur tagallalar edilmelidir. Munuň üçin şäheriň köçelerinde, daş-töwereginde köp sanly bag nahallarynyň oturdylmagyna, köçeleriň yşyklandyryş ulgamynyň, meýdançalaryň hem-de ýollaryň gyrasynda oturdylýan bezeg serişdeleriniň döwrebaplygyna möhüm ähmiýet berilmelidir.

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy D.Orazow Gahryman Arkadagymyzyň “Arşyň nepisligi” atly kitabynda beýan edilen haly we haly önümleriniň gölleriniň, nagyşlarynyň şekilleriniň öwrenilip, olar boýunça birnäçe bezeg serişdeleriniň öndürilendigi barada hasabat berdi.

Milli Liderimiz täze şäheriň gurluşygyndaky işleriň ýokary hilli bolmagynyň we olaryň batly depginde dowam etdirilmeginiň häzirki döwrüň wajyp wezipesidigini belledi. Şunda Arkadag şäheriniň durmuş-ykdysady taýdan ösüşinde möhüm ähmiýeti bolan önümçilik toplumlarynyň gurluşygyna bolşy ýaly, olaryň enjamlaşdyrylyşyna we bezeg aýratynlyklaryna-da örän jogapkärçilikli çemeleşilmelidir.

Soňra Arkadag şäheriniň häkimi G.Mämmedowa häzirki döwürde şäherde alnyp barylýan arassaçylyk we abadanlaşdyryş işleri, şäher ilatynyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak babatda görülýän çäreler barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, Arkadag şäheri berkarar döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň aýdyň mysaly bolup, bu ýerde alnyp barylýan işler şähergurluşyk maksatnamasynyň ýokary görkezijilerine doly laýyk gelýär.

Gahryman Arkadagymyz täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda meýilleşdirilýän işleriň häzirki zamanyň gurluşyk-inženerçilik talaplaryna laýyk derejede ýerine ýetirilmelidigine ünsi çekdi. Şunda binalaryň bellenilen möhletlerde gurlup ulanmaga berilmegi, olaryň gurluşygynda we bezeg işlerinde ulanylýan serişdeleriň hiliniň yzygiderli gözegçilikde saklanmagy babatda birnäçe anyk görkezmeler berildi.

Soňra Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ýerde D.Orazowyň we G.Mämmedowanyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi. Gahryman Arkadagymyz, ilki bilen, olary ýetip gelýän Çagalary goramagyň halkara güni bilen gutlady hem-de täze şäherde meýilleşdirilen çäreleriň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Iş maslahatynyň dowamynda Arkadag şäherinde Çagalary goramagyň halkara güni mynasybetli meýilleşdirilen dabaralaryň, Bütindünýä welosiped güni mynasybetli 3-nji iýunda geçiriljek köpçülikleýin welosipedli ýörişiň, bu ýerde ilkinji gezek geçirilýän Medeniýet hepdeliginiň maksatnamalary we olardan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň ugurlary baradaky hasabatlar diňlenildi.

Arkadag şäheriniň häkimi Gahryman Arkadagymyza şäheriň köp sanly ýaşaýjylarynyň ýüztutmalary we haýyşlary esasynda täze şäherde halyçylyk kärhanasyny gurmak baradaky haýyş bilen ýüzlendi. Milli Liderimiz bu teklibiň oňyn başlangyçdygyny aýdyp, ony hormatly Prezidentimize ýetirjekdigini we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň makullan halatynda, bu ýerde haly kärhanasynyň gurulmagynyň maksadalaýyk boljakdygyny belledi. Türkmen gelin-gyzlarynyň döreden dünýä nusgalyk el işleriniň, halyçylyk sungatynyň häzirki döwürde dowam etdirilmeginde we täze iş orunlarynyň döredilmeginde möhüm ähmiýeti boljak haly kärhanasynda eli çeper zenanlaryň zähmetinden türkmen halylarynyň dünýä nusgalyk görnüşleriniň dokaljakdygyna ynam bildirildi.

Bu baradaky gürrüňi dowam edip, Gahryman Arkadagymyz geçen asyryň 20-nji ýyllarynda döredilen Gökdepe çeper haly fabriginiň soň ýurdumyz boýunça öňdebaryjy kärhanalaryň birine öwrülendigini, onda ussat halyçylaryň zähmetinden ajaýyp halylaryň dokalandygyny aýtdy. Bu ýerde köp sanly halyçylar, öýdeçi halyçylar zähmet çekip, gadymdan galan nusgalara täzeçe öwüşgin berdiler we milli haly sungatynyň ösmegine mynasyp goşant goşdular. Gökdepe çeper haly kärhanasynyň ussat halyçylarynyň dokan halylarynyň döwlet derejesinde geçirilen sergilere gatnaşdyrylandygyny, olaryň halylarynyň baýrakly orunlara mynasyp bolandygyny, bu kärhananyň halyçylarynyň al nagyş gölli, Türkmenistanyň Döwlet tugrasynyň şekili ýerleşdirilen, taryhda yz goýan şahsyýetleriň keşpleri ýerleşdirilen we türkmen tebigatynyň ajaýyplygy şekillendirilen halylaryny muňa mysal hökmünde görkezmek bolar. Çeper halylaryň birnäçesiniň daşary ýurtlara eksport edilendigini, 2002-nji ýylda bolsa ÝUNESKO tarapyndan Türkmenistanda geçirilen haly bäsleşiginde al nagyş gölli halynyň baýrakly orna mynasyp bolandygyny bellemek gerek.

Gahryman Arkadagymyzyň aýdyşy ýaly, türkmen halylary, olary dokamak sungaty asyrlar aşyp gelýän edep-terbiýe mekdebidir. Şunuň bilen baglylykda, orta mekdeplerde ýaş okuwçy gyzlaryň arasynda el hünäri boýunça ýörite sapaklaryň girizilmeginiň maksadalaýyk boljakdygy nygtaldy. Halyçylygy, keçe önümleriniň taýýarlanylyşyny ösdürmek häzirki döwrüň möhüm wezipesidir. Halylar we haly önümleri türkmen toýlarynyň esasy bezegidir. Bu sungatyň ösdürilmegi ýagşy dessurlaryň rowaçlyklara beslenmegini şertlendirýär.

Iş maslahatynda täze şäheriň gurluşygynyň ikinji tapgyrynda bina edilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň hatarynda lukmançylyk klasterine degişli binalar, olaryň enjamlaşdyrylyşy we ýerli çig mallardan öndüriljek lukmançylyk serişdeleriniň görnüşleri barada hasabat berildi. Lukman Arkadagymyz häzirki döwürde ýurdumyzda bar bolan ýerli çig mallara, olardan taýýarlanylýan lukmançylyk serişdelerine dünýä bazarlarynda uly gyzyklanma bildirilýändigini belläp, bu babatda alnyp barylýan işleri döwrüň talaplaryna laýyklykda, ylmy esasda ýerine ýetirmek bilen bagly birnäçe görkezmeleri berdi.

Milli Liderimiz Arkadag şäheriniň guramaçylyk meselelerine bagyşlanan iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işleri bilen tanyşmak üçin Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezine geldi. Merkeziň ştab-kwartirasynda Milli Liderimiz gaznanyň wise-prezidenti R.Bazarowyň we çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň direktory M.Öküzowanyň gatnaşmagynda iş maslahatyny geçirdi.

Lukman Arkadagymyz, ilki bilen, maslahata gatnaşyjylary ýetip gelýän Çagalary goramagyň halkara güni bilen gutlady hem-de olara alyp barýan asylly işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Bellenilişi ýaly, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyndan» gelip çykýan wezipeler Arkadag şäherini ekologik taýdan arassa, dünýäniň iň gözel şäherleriniň birine öwürmegi, ilatymyzyň ýaşaýyş derejesini has-da ýokarlandyrmagy hem esasy ugur edinýär. Ösüp gelýän ýaş nesilleriň sagdyn bolmaklary, olaryň sazlaşykly ösüşi döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklanýar.

Iş maslahatynyň dowamynda ýurdumyzyň welaýatlarynyň köpugurly hassahanalaryna Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň hasabyna dünýäniň iň kämil lukmançylyk enjamlarynyň berlendigi we bu işleriň üstünlikli dowam etdirilýändigi, gaznanyň howandarlygynda mekdep okuwçylarynyň arasynda matematika boýunça ders olimpiadasynyň geçirilendigi, çagalar atçylyk toparyny döretmek boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy barada hasabat berildi. Milli Liderimiziň başlangyjy bilen döredilen gaznanyň hemaýat bermeginde häzirki döwre çenli köp sanly näsag çagalarda çylşyrymly operasiýalaryň geçirilendigi, olaryň bu günki gün bagtyýar durmuşyň hözirini görüp ýaşaýandygy aýdyldy. Munuň özi howandarlyga mätäç çagalaryň hajy Arkadagymyzyň ynsanperwer başlangyçlary esasynda üns-alada bilen gurşalandygynyň, olaryň jemgyýetimiziň doly derejeli raýatlary bolup ýetişmekleri ugrunda zerur tagallalaryň edilýändiginiň aýdyň güwäsidir.

Gahryman Arkadagymyz türkmen halkyna mahsus ýagşy dessurlary baş ýörelge edinýän haýyr-sahawat gaznasynyň işini mundan beýläk-de güýçlendirmek bilen baglanyşykly meselelere yzygiderli ähmiýet berilmelidigini belledi. Munuň özi ynsanperwer ýörelgeleriň häzirki döwrüň ruhuna kybap derejede ösdürilýändiginiň we ýurdumyzda haýyr işleriň rowaçlyklara beslenýändiginiň beýanyna öwrüler.

Şeýle hem iş maslahatynyň dowamynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky çagalar sagaldyş-dikeldiş merkeziniň direktory M.Öküzowa häzirki döwürde merkezde alnyp barylýan işleriň ýagdaýy we bu ýerde ýüzlerçe çaganyň saglyklarynyň berkidilendigi barada hasabat berdi. Şol bir wagtyň özünde, merkeziň lukmanlarynyň bir toparynyň daşary ýurtlaryň öňdebaryjy kliniki merkezlerinde bolup, oňyn tejribe toplandygy hakynda aýdyldy. Munuň özi lukman Arkadagymyzyň tagallasy bilen işlenip taýýarlanylan “Saglyk” Döwlet maksatnamasynyň wezipeleriniň üstünlikli ýerine ýetirilmegi ugrunda yzygiderli tagalla edilýändigini görkezýär. Merkeziň ýolbaşçysy toplumyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilmegi, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagy bilen baglanyşykly meseleleriň döwletimiziň üns merkezinde saklanýandygy üçin ähli lukmanlaryň adyndan hoşallyk bildirdi.

Gahryman Arkadagymyz ösüp gelýän ýaş nesilleriň sagdyn kemala gelmekleri ugrunda mundan beýläk-de zerur tagallalaryň ediljekdigini aýtdy. Şeýle hem bu ýerde bejergi alýan çagalara lukmançylyk hyzmatlarynyň edilmegi, körpeleriň Arkadag şäherine gezelençlerini guramak, olaryň dürli hünäriň eýeleri bolmagyny esasy ugur edinýän gurnaklaryň netijeli hereket etmegi bilen bagly meselelere möhüm ähmiýet berilmelidir diýip, lukman Arkadagymyz belledi we bu çäreleriň lukmançylyk bejergileriniň netijeli häsiýete eýe bolmagynyň baş şertini emele getirýändigine ünsi çekdi.

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň dünýäde ykrar edilen düzüme öwrülendigini aýdyp, türkmen halkynyň Milli Lideri bu ugurda amala aşyrylýan işleriň yzygiderli ilerledilmelidigini, halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmelidigini nygtady we degişli ýolbaşçylara birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Lukman Arkadagymyz ýurdumyzda ähli adamlaryň, aýratyn-da, çagalaryň saglygy baradaky aladany döwletimiziň hemişelik üns merkezinde saklaýandygyny belläp, bu ugurda alnyp barylýan işleriň we ýola goýulýan lukmançylyk hyzmatlarynyň ýokary halkara görkezijilere doly laýyk gelmelidigine ünsi çekdi. Şunda lukmanlaryň hünär derejesiniň yzygiderli ýokarlandyrylmagy bilen baglanyşykly meselelere-de zerur üns berilmelidir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Hormatly il ýaşulusy Gurbanguly Berdimuhamedow iş maslahatyna gatnaşanlara alyp barýan işlerinde üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

Döwletimiziň syýasy, ykdysady, medeni esaslaryny pugtalandyrmak, ýurdumyzy ösüşiň täze derejesine çykarmak üçin ylym-bilim kuwwatynyň herekete getirilmegi hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan durmuşa geçirilýän bilim syýasatynyň strategik maksatlary bolup durýar.

Garaşsyz Watanymyzda bilim ulgamynyň kämilleşdirilmegine, bilimli, giň dünýägaraýyşly, innowasion tehnologiýalara ussatlyk bilen erk edip bilýän ýaş nesilleriň kemala getirilmegine uly ähmiýet berilýär. Ýurdumyzyň çar künjeginde täze, döwrebap bilim edaralary yzygiderli gurulýar. Bilim bermegiň öňdebaryjy usullaryny, maglumat tehnologiýalaryny özleşdirmekde, ýaşlaryň bilim derejesini we döredijilik işjeňligini ýokarlandyrmakda baý tejribe toplandy. Döwletimiz tarapyndan ýaş türkmenistanlylaryň bilim almaklary, ýurdumyza, halkymyza mynasyp gulluk etmekleri üçin ähli şertler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, halkynyň taryhyny bilýän, öz ýurdunyň gazanýan üstünliklerine buýsanýan, Garaşsyz Türkmenistanyň şan-şöhratyny artdyrmaga çalyşýan hakyky watansöýüji nesli kemala getirmek biziň esasy wezipämizdir.

Döwlet Baştutanymyz 2023-nji ýylyň 24-nji sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisindäki maksatnamalaýyn çykyşynda ylmyň we tehnikanyň örän çalt depginler bilen ösmeginiň, täze tehnologiýalaryň döremeginiň, ýurdumyzyň dünýäniň bilim giňişligine işjeň goşulyşmagynyň bilim edaralarynda okatmagyň usulyýetiniň kämilleşdirilmegini talap edýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Arkadagly Gahryman Serdarymyz mekdebe çenli, başlangyç, esasy orta, doly orta, mekdepden daşary we goşmaça bilim boýunça okatmagyň usulyýetini milli tejribä, döwlet, halkara bilim standartlaryna laýyk getirýän resminamanyň — Türkmenistanda okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny taýýarlamagyň möhümdigine ünsi çekdi.

Bilimiň dünýä standartlaryna çykarylmagy çäreleriň tutuş toplumyny göz öňünde tutýar we olar häzirki wagtda ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýär. 25-nji maýda geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde döwlet Baştutanymyzyň gol çeken Kararyna laýyklykda, Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasy we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy. Bu çözgüt milli bilim ulgamyny döwrebaplaşdyrmagyň ýolunda nobatdaky möhüm ädim boldy. Resminamada mekdebe çenli çagalar edaralarynda we orta mekdeplerde berilýän bilimiň üznüksizligini hem-de arabaglanyşygyny üpjün etmäge, bilimli, ylymly, watansöýüji şahsyýetleri kemala getirmäge, okatmagyň hilini, bilimiň mazmunyny halkara ülňülere laýyk getirmäge, pedagogik işgärleri taýýarlamagyň gerimini giňeldip, mugallymlaryň hünär bilimlerini çuňlaşdyrmaga, täze tehnologiýalar esasynda okuwyň mazmunyny kämilleşdirmäge, bilimiň hilini bahalandyrýan halkara maksatnamalaryň görkezijilerini milli bilim ulgamyna ornaşdyrmaga gönükdirilen çäreler göz öňünde tutulýar.

Häzirki wagtda “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynyň” hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” çäklerinde bilim ulgamyny kämilleşdirmek, ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça işler üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bilim ulgamynyň ähli düzümleriniň, hususan-da, orta bilimiň yzygiderli ösdürilmegi zerur talap bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz milli bilim ulgamynyň işgärleriniň öňünde ýurdumyzyň umumybilim berýän edaralarynda okatmagyň hilini ýokarlandyrmak boýunça işleri dowam etdirmek baradaky wezipäni goýdy.

Bilim ulgamynyň ösüşine baha bermek, orta mekdeplerde pedagogik işgärlere bolan zerurlyklary seljermek, bu ulgamyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça degişli işler alnyp barylýar. Mekdebe çenli, başlangyç, esasy orta, doly orta, mekdepden daşary we goşmaça bilim boýunça okatmagy guramakda iň gowy halkara tejribeleriň öwrenilmegi Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýany durmuşa geçirmekde öňde durýan esasy wezipeleriň biridir.

Ýaş aýratynlyklaryny nazara almak bilen, mekdep maksatnamasyna täzeçillikleriň, hususan-da, ykdysadyýetiň esaslary, Türkmenistanyň medeni mirasy, dünýä medeniýeti, modelirleme we grafika, maglumat-kommunikasiýa we innowasion tehnologiýalar ýaly dersleriň girizilendigini bellemek gerek. Ýokary hünär derejeli işgärleri taýýarlamak wezipesi ýurdumyzda himiýa, biologiýa we beýleki dersleri çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen mekdepleriň döredilmegini şertlendirdi. Döwlet Baştutanymyz ýaşlaryň daşary ýurt dillerini öwrenmeklerine uly ähmiýet berýär. Sebäbi dil adamlaryň arasyndaky gatnaşyklaryň hem-de pikiri beýan etmegiň esasy serişdesidir. Şunuň bilen baglylykda, mekdebe çenli çagalar edaralaryndan başlap, bilim bermegiň ähli tapgyrlarynda daşary ýurt dillerini okatmagy we okuwçylaryň dil başarnyklaryny kämilleşdirmäge, okatmak işine lingwistika ulgamyndaky innowasion tehnologiýalary girizmäge gönükdirilen netijeli çäreler amala aşyrylýar.

Daşary ýurt dillerini okatmakda täze tehnologiýalaryň ulanylmagy Türkmenistanyň bilim ulgamynda möhüm wezipeleriň biridir. Daşary ýurt dilleri umumy we hünär bilimi maksatnamalaryna hökmany ders hökmünde girizildi. Daşary ýurt dillerini okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasynyň wezipelerine laýyklykda, Türkmenistanda usulyýet üpjünçiligi, bilim bermegiň ähli derejelerinde okuw maksatnamalarynyň hem-de meýilnamalarynyň, mugallymlary taýýarlamak, olaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak ulgamynyň döwrebaplaşdyrylmagy babatda dünýä tejribesini öwrenmek boýunça işler alnyp barylýar. Sapaklarda innowasion tehnologiýalardyr usullaryň peýdalanylmagy okatmak işini gyzykly we döredijilikli guramaga mümkinçilik berýär. Ýurdumyzyň orta we ýokary okuw mekdepleriniň mugallymlary, professorlary, ugurdaş düzümleriň beýleki hünärmenleri yzygiderli esasda daşary ýurtlarda hünär derejesini ýokarlandyrýarlar.

Türkmenistan milli bilim ulgamyna dünýä standartlaryny ornaşdyryp, ynsanperwer ulgamda Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär. Guramanyň ÝUNISEF, ÝUNFPA, ÝUNDP, ÝUNESKO ýaly düzümleri bilen bilelikdäki işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda Diýarymyzda bilimi dolandyrmagyň täze maglumat ulgamyny ornaşdyrmak boýunça degişli işler durmuşa geçirilýär. Munuň üçin eýýäm synag goşundysy işlenip taýýarlanyldy. ÝUNISEF, Bilim ministrligi hem-de Innowasion maglumat merkezi bilen bilelikde milli hünärmenlere bu ulgamy ulanmagy öwretmek üçin okuw maslahaty geçirildi. Täze ulgamyň işe girizilmegi bilim ulgamynda maglumat ýygnamak işini awtomatlaşdyrmaga hem-de sanlylaşdyrmaga, maglumatlary bitewi platformada ýerleşdirmäge mümkinçilik berer.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan 2023-nji ýylyň maýynda 2024 — 2026-njy ýyllar üçin BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Ýerine ýetiriji geňeşiniň agzalygyna saýlanyldy. Umumybilim berýän mekdeplerde “Elektron mekdep” ulgamy işlenip taýýarlanyldy we synag edildi. Bu ulgam arkaly ene-atalar çagalarynyň dürli dersler boýunça ýetişigi bilen tanşyp bilerler. Aşgabadyň, welaýatlaryň hem-de etraplaryň birnäçe mekdepleri ÝUNESKO-nyň Assosirlenen mekdepler toruna girizildi.

Kabul edilen milli maksatnamalaryň çäklerinde Watanymyzyň ähli künjeklerinde orta we ýokary bilim edaralarynyň, çagalar baglarynyň döwrebap binalary gurlup ulanmaga berilýär. Olar kämil kompýuterler, okuw-tehniki serişdeler, interaktiw-multimedia tehnologiýalary bilen doly üpjün edilýär. “Türkmenistanda çaganyň irki ösüşini we mekdebe taýýarlygyny ösdürmek babatda 2020 — 2025-nji ýyllarda mekdebe çenli çagalar edaralarynyň işini kämilleşdirmegiň Maksatnamasy” hem-de Türkmenistanda tebigy we takyk ylmy ugurlara degişli dersleri okatmagy kämilleşdirmegiň Konsepsiýasy durmuşa geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz mugallymlar hakynda alada edilmegini, olaryň ussatlygynyň we hünär derejesiniň ýokarlandyrylmagyny, tutuş okuw-terbiýeçilik işiniň hil taýdan täze derejä çykmagyna ýardam berýän halkara bilim alyşmalarynyň işjeňleşdirilmegini aýratyn üns merkezinde saklaýar. Ýurdumyzda mugallymlaryň döredijilik mümkinçiliklerini açmak, olaryň hünäriniň abraýyny ýokarlandyrmak maksady bilen, “Ýylyň mugallymy” hem-de “Ýylyň terbiýeçisi” atly döwlet derejesindäki bäsleşikler yzygiderli geçirilýär. Türkmenistanyň Milli bilim institutynda, Baş bilim müdirlikleriniň ýanyndaky hünär derejesini ýokarlandyryş merkezlerinde bilim işgärleri hünär derejesini ýokarlandyryş okuwlaryny geçýärler. Halkara ölçeglere ýakynlaşdyrylan hem-de milli mugallymçylyk mekdebi tarapyndan toplanan terbiýe bermegiň köpasyrlyk tejribesini göz öňünde tutýan esasy okuw meýilnamasyna laýyklykda, bilim ulgamyny ösdürmegiň ileri tutulýan ugurlaryna, dünýä tejribesinden peýdalanmaga hem-de innowasion okuw usullaryny ornaşdyrmaga bagyşlanan okuw maslahatlary, wagyz-nesihat çäreleri guralýar.

Geçen ýylyň oktýabrynda ÝUNISEF Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen hyzmatdaşlykda Aşgabat şäherinde okuw maksatly robototehnikany okatmagyň tejribesini ornaşdyrmak boýunça okuw maslahatyny geçirdi. Oňa mekdep mugallymlarydyr hünärmenler gatnaşdylar. Bu çäre häzirki zaman interaktiw we okuwçylara gönükdirilen okuw usullaryny ornaşdyrmak arkaly Türkmenistanda bilimiň hilini ýokarlandyrmak babatda möhüm başlangyç boldy. Şeýle hem mugallymlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, olarda ýolbaşçylyk endiklerini we maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryny ulanmak ukybyny ösdürmek, döwrebap okuw kitaplaryny, okuw meýilnamalarynydyr maksatnamalaryny taýýarlamak, innowasion okuw tehnologiýalaryny öwrenmek hem-de ornaşdyrmak maksatly tälim beriş okuwlary geçirilýär.

2024-nji ýylyň dowamynda ýurdumyzyň bilim edaralarynda, daşary ýurtlaryň ýokary okuw mekdeplerinde türkmen talyplarynyň gatnaşmaklarynda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan dürli mazmunly çäreleriň geçirilýändigini bellemek gerek.

Türkmen ýaşlarynyň halkara bilim olimpiadalaryna gatnaşmagy bilen bagly sanly bilim Konsepsiýasyndan gelip çykýan wezipeleri çözmäge döwlet derejesinde aýratyn ähmiýet berilýär. Munuň özi geçirilýän halkara bäsleşikleriň we mekdep okuwçylarynyň arasyndaky ders olimpiadalarynyň netijeliliginiň ýokarlanmagyna ýardam edýär. Şu ýylyň martynda Arkadag şäherinde Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň goldaw bermeginde mekdep okuwçylarynyň arasynda halkara matematika olimpiadasy geçirildi. Munuň özi milli bilim ulgamynyň döwrebap derejä çykýandygynyň we bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilýändiginiň güwäsidir. Bäsleşigiň açylyş dabarasynda çykyş edenler türkmen halkynyň Milli Lideriniň döwlet taglymatynyň esasy ugurlaryna aýratyn üns çekdiler. Şeýle-de döwlet Baştutanymyzyň jemgyýetimizi beýik maksatlaryň töweregine birleşdirýän tutumly işleri, milli bilim ulgamyny kämilleşdirmek ugrunda görülýän çäreler dogrusynda aýratyn nygtaldy.

Mälim bolşy ýaly, 25-nji maýda Türkmenistanyň ähli umumybilim berýän orta mekdeplerinde okuw ýylynyň tamamlanmagy mynasybetli dabaraly çäreler geçirildi. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň orta mekdepleriniň uçurymlaryna iberen Gutlagynda «Soňky jaň» dabarasynyň bagtyýar ýaşlaryň juwan kalbynda Watanymyza, merdana halkymyza bolan beýik buýsanjy, guwanjy hem-de söýgini terbiýeleýän ajaýyp bilimler baýramydygy bellenilýär. Nygtalyşy ýaly, maksada okgunly nesiller watansöýüjiligi, ynsanperwerligi, zähmetsöýerligi, belent ahlaklylygy özlerine hemişelik ýörelge edinmelidirler. Ýaşlar şöhratly geçmişimize, beýik döwrümize buýsanjy, giň dünýägaraýşy, gujur-gaýratly, döredijilikli we tutanýerli zähmeti bilen berkarar döwletimizi has-da gülledip ösdürmelidirler. Watanymyzyň geljeginiň, halkymyzyň bagtyýarlygynyň, asuda, abadan durmuşynyň bähbidine okamak, öwrenmek, döredijilikli, yhlasly zähmet çekmek, hemişe kämillige ymtylmak, il-ýurdumyzyň mertebesini, abraýyny gözüň göreji deýin goramak siziň durmuş ýoluňyzdaky baş maksadyňyz bolmalydyr. Watana, halka, adamzada ak ýürekden hyzmat edip, sylag-hormata mynasyp bolmak siziň mukaddes borjuňyzdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Gutlagynda belledi.

“Maglumatlar asyry” diýlip atlandyrylýan ХХI asyrda bilim tehnologiýalarynyň ösdürilmegine aýratyn talaplar bildirilýär. Munuň özi okatmagyň täze görnüşlerini we usullaryny gözlemäge iterýär. Milli bilim ulgamy häzirki döwrüň talaplaryna, okgunly ösüş depginine laýykdygyny aýdyň görkezýär. Bu ugurdaky işler innowasion tehnologiýalara ussatlyk bilen erk edýän ýokary derejeli hünärmenleriň, maglumatlar asyrynyň çylşyrymly meselelerini çözmäge ukyply raýatlaryň taýýarlygynda, okatmak işiniň dünýäniň öňdebaryjy tejribesine laýyklykda özgerdilmeginde öz beýanyny tapýar. Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmenistanda umumybilim maksatnamalary boýunça okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň 2028-nji ýyla çenli Konsepsiýasyny tassyklamak hakynda» Karary hem şu wezipeleri çözmäge gönükdirilendir. Konsepsiýada bellenilen wezipeleriň durmuşa geçirilmegi okatmagyň usulyýeti boýunça täze okuw-usulyýet toplumlarynyň, milli programma üpjünçilikleriniň taýýarlanylmagyna, ýurdumyzyň bilim ulgamynyň dünýäniň bilim giňişligine işjeň goşulyşmagyna ýardam berer.