Kazan — Aşgabat, 16-njy maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” XV halkara ykdysady forumyna hormatly myhman hökmünde gatnaşdy, şeýle hem birnäçe duşuşyklary geçirdi.

Russiýa bilen Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýurtlarynyň arasynda söwda-ykdysady, ylmy-tehniki, durmuş-medeni ugurly gatnaşyklary pugtalandyrmak, şeýle hem Russiýa Federasiýasynda yslam maliýe ulgamy düzümleriniň ösdürilmegine ýardam bermek forumyň esasy maksadydyr. Şu ýyl “KazanForuma” 80-den gowrak döwletiň, şol sanda YHG-na agza ýurtlaryň 40-synyň, Russiýanyň sebitleriniň 83-siniň wekilleri gatnaşýarlar. Ol “Ynanyşmak we hyzmatdaşlyk” şygary astynda geçýär.

Irden RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň kabulhanasynda bolan gezelenjiň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri we Rustam Minnihanow özara bähbitlilik, uzak möhletlilik ýörelgeleri, bilelikdäki işiň baý oňyn tejribesi esasynda ýola goýulýan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşdylar. Soňra Gahryman Arkadagymyzyň we Tatarystanyň Baştutanynyň bilelikdäki awtoulag kerweni Başir Rameýew adyndaky Maglumat tehnologiýalary parkyna bardy. Bu ýerde “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň “Russiýa — Yslam dünýäsi: adalatly, köppolýarly dünýä gurluşy we howpsuz ösüş” atly mejlisi geçirildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň özara bähbitli hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemek hem-de bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek üçin açyk halkara meýdança hökmünde özüni görkezen bu çärä nobatdaky gezek gatnaşmagy Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasynyň sebitleri, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletler bilen ykdysady, ylmy-tehniki, medeni-durmuş ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyny berkitmegiň ýolunda möhüm ädime öwrüldi.

Tatarystan Respublikasynyň Baştutany duşuşygy açyp, häzirki wagtda bu toparyň ornunyň barha artýandygyny belledi. Ol Russiýanyň we Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasyndaky gatnaşyklarda baglanyşdyryjy köprä, dostlugy, özara düşünişmegi, ynanyşmagy pugtalandyrmagyň guralyna öwrüldi. Mundan başga-da, bu topar adaty ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň goragyna gönükdirilen ählumumy derejedäki dinara dialogyň netijeli meýdançasydyr.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa söz berildi. Gahryman Arkadagymyz mejlise gatnaşyjylary mübärekläp, Tatarystan Respublikasynyň Baştutanyna foruma gatnaşmaga hem-de onda çykyş etmäge çakylygy üçin minnetdarlyk bildirdi.

Halk Maslahatynyň Başlygy Rustam Minnihanowyň Türkmenistan bilen Tatarystanyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklaryny berkitmekde möhüm ornuny hem-de ykdysady, medeni, ylym, bilim, sport ulgamlaryndaky gatnaşyklary giňeltmekde köp ýyllaryň dowamynda bitiren şahsy hyzmatlaryny belläp, onuň ähli türkmen halkynyň arasynda uly hormata we abraýa eýediginiň kanunalaýyk ýagdaýdygyny aýtdy.

Biz oňa diňe bir ýurdumyz bilen köp ýyllaryň dowamynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürýän Russiýanyň iň ösen sebitleriniň biriniň ýolbaşçysy hökmünde garaman, eýsem, ony wepaly dost, Türkmenistan bilen Russiýa Federasiýasynyň arasyndaky strategik hyzmatdaşlygyň üstünlikli ösdürilmeginiň möhüm şerti hökmünde türkmen-tatar doganlyk gatnaşyklarynyň yzygiderli pugtalandyrylmagynyň tarapdary hökmünde görýäris diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi we munuň üçin Tatarystanyň Baştutanyna minnetdarlyk bildirdi.

Şunuň bilen birlikde, Tatarystanyň Baştutanynyň Russiýanyň yslam dünýäsi bilen gatnaşyklaryny berkitmekde, özara düşünişmegi, hyzmatdaşlygy ýola goýmakda, uzak möhletleýin bähbitleri hem-de maksatlary utgaşdyrmakda uly goşandy aýratyn bellenildi. Nygtalyşy ýaly, onuň syýasatçy we diplomat hökmünde başarnyklary köp döwletleriň Baştutanlary bilen özara hormat goýmak, ynanyşmak, açyklyk gatnaşyklaryny ýola goýmaga ýardam etdi. Bu ugurda uly üstünlikleriň gazanylandygyny görýäris. Şu gezekki geçirilýän foruma gatnaşyjylaryň giň wekilçilikli düzümi hem munuň aýdyň netijesidir.

Häzirki wagtda Russiýa bilen yslam dünýäsiniň arasyndaky gatnaşyklaryň ýokary derejä çykýandygy äşgärdir. Ol okgunly, yzygiderli ösdürilýär, täze ulgamlary öz içine alýar, has anyk häsiýete we ösüş kuwwatyna eýe bolýar diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi hem-de munuň kanunalaýykdygyny belledi. Bu gatnaşyklaryň esasyny taryhyň jümmüşinden gözbaş alyp gaýdýan geografik taýdan goňşuçylygyň, medeni hem ruhy taýdan özara ýakynlaşmagyň we baýlaşmagyň köpasyrlyk tejribesi, Russiýanyňdyr yslam döwletleriniň halklaryna mahsus ruhy-ahlak gymmatlyklaryna birmeňzeş garaýyşlar emele getirýär.

Ýüzýyllyklaryň dowamynda Russiýa we musulman ýurtlary Ýuwaş ummanyndan Atlantik ummana çenli Gündogary hem-de Günbatary birleşdirýän siwilizasion gurşawy döredipdirler. Özara hormat goýmak, birek-biregiň garaýyşlaryny, bähbitlerini ykrar etmek esasynda guralýan gatnaşyklaryň aýratyn görnüşleri kemala geldi diýip, Milli Liderimiz aýtdy we bu taryhy tejribäniň häzirki zaman şertlerinde has-da aýratyn ähmiýete hem-de zerurlyga eýe bolýandygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, Russiýa we yslam ýurtlary döwletleriňdir halklaryň arasynda hormat goýmak, deňhukuklylyk gatnaşyklaryny nähili gurmagyň nusgasyny görkezýärler, birek-birege wehim salmazdan, bir pursatlyk bähbitleri peýdalanmazdan, hyzmatdaşyň zerurlyklaryna düşünmek bilen garaýarlar. Biziň güýç-kuwwatymyzyň, artykmaçlyklarymyzyň hem-de mümkinçiliklerimiziň hut şunda jemlenendigine ynanýaryn diýip, Gahryman Arkadagymyz bu çemeleşmäniň dünýäde tarapdarlarynyň barha artýandygyny belledi.

Milli Liderimiz bu agzalan ýörelgelerden başga-da, Russiýa we yslam dünýäsi hyzmatdaşlygyň netijeli, özüne çekiji ykdysady hem-de tehnologik nusgasyny görkezmelidirler diýip hasap edýärin. Biziň üçin ahlak sütünleri bolan ozaldan gelýän gymmatlyklara, parahatçylyga, durmuş adalatlylygyna ygrarlylyk häzirki zaman meýillerine goşulyşmak, ykdysadyýete, gündelik durmuşa innowasion usullaryň ornaşdyrylmagy bilen utgaşdyrylmalydyr diýip nygtady we bilelikdäki iş üçin uly mümkinçilikleriň bardygyna ynam bildirdi.

Russiýanyň kuwwatly tehnologik, ylym-bilim mümkinçilikleri yslam dünýäsiniň aglaba döwletleriniň ösen infrastrukturasy, baý tebigy serişdeleri, ýaş we işjeň ilaty hem-de ösüş üçin beýleki jedelsiz artykmaçlyklary bilen birlikde, giň gerimli bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek, senagat-energetika, ulag hyzmatdaşlygy, ylmy we bilim alyşmalary, intellektual kuwwaty, öňdebaryjy çözgütleri birleşdirmek babatda durnukly gatnaşyklary ýola goýmak üçin oňyn şertleri döredýär.

Umuman, Russiýanyň we musulman ýurtlarynyň tutuş dünýä üçin hyzmatdaşlyga açyk bolmak bilen, öz ägirt uly mümkinçiliklerini birleşdirip, syýasatda, ykdysadyýetde, ahlak-aňyýet babatynda milli özboluşlylygyny, mertebesini hem-de taryhy tejribesini peseltmezden, hoşniýetli erk-islegi, parahatçylyk söýüjiligi, ösüşe ygrarlylygy görkezmek bilen, ählumumy meýillere oňyn täsir etmäge, döwletleriň we halklaryň arasyndaky gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegi bolup galmaga ukyplydyklaryna ynanýaryn diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy sözüni dowam etdi. Ýeke-täk dogry ýörelgäniň şundadygyna üns çekildi.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan dünýä bileleşiginiň jogapkärli agzasy hem-de yslam dünýäsiniň bir bölegi hökmünde anyk çäreleridir hereketleri teklip etmek bilen, şeýle çemeleşmä ýardam bermegi öz wezipesi hasaplaýar. Mälim bolşy ýaly, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda Türkmenistanyň Prezidenti Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak baradaky başlangyç bilen çykyş etdi. Bitaraplygyň we öňüni alyş diplomatiýasynyň mümkinçilikleriniň ulanylmagy bu strategiýanyň aýrylmaz bölegi bolup biler. Türkmenistanyň BMG-ä agza döwletleriň 86-synyň awtordaşlygynda 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek hakynda teklip eden Kararnamasynyň şu ýylyň 21-nji martynda Baş Assambleýa tarapyndan biragyzdan kabul edilmegi ýene-de bir möhüm waka boldy. Bu örän uly we ähmiýetli wakadyr. Pursatdan peýdalanyp, ähli ýurtlara, aýratyn-da, awtordaş döwletlere bu resminamany işläp taýýarlamaga işjeň gatnaşandyklary hem-de goldandyklary üçin minnetdarlyk bildirmek isleýärin. Bu ýurtlaryň köp sanly wekilleri Kazandaky şu foruma gatnaşýarlar. Parahatçylygy we ynanyşmagy ilerletmek işinde musulman ýurtlary wajyp orny eýeläp bilerler diýip hasaplaýaryn diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Olar dünýädäki gapma-garşylyklary gepleşikler arkaly çözmäge, özara hormat goýmaga esaslanýan dialog üçin şertleri döretmäge, halkara işlerde diňe bir gatnaşyk medeniýetini däl, eýsem, ylalaşyk medeniýetini hem berkarar etmäge berk we ynamly çagyrmalydyrlar.

Şunuň bilen birlikde, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow şu forumda Parahatçylygyň, özara düşünişmegiň we ynanyşmagyň hatyrasyna yslam başlangyjyny işläp taýýarlamak mümkinçiligine seretmegi teklip etdi. Türkmenistan bu başlangyjy çemeleşmeleriňdir teklipleriň ylalaşykly toplumy, parahatçylygyň, hoşniýetliligiň, adalatlylygyň dini bolan yslam dininiň ýörelgeleri esasynda dünýä halklaryna ýüzlenýän özboluşly “Ýol kartasy” hökmünde görýär. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz bu teklibi Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, gyzyklanma bildirýän beýleki halkara düzümler bilen ara alyp maslahatlaşmagyň, onuň üstünde bilelikde işlemegiň hem-de BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynyň biriniň resminamasy hökmünde öňe sürmegiň maksadalaýyk boljakdygyny belledi.

Gahryman Arkadagymyz çykyşynda Yslam başlangyjynyň ähli döwletleriň oňa goşulyşmagy üçin açyk bolmalydygyna ünsi çekdi. Şunda bu başlangyjyň dünýä jemgyýetçiliginiň ähli jogapkär taraplarynyň, diňe bir syýasatçylaryň däl, eýsem, beýleki adamlaryň hem goldawyna eýe boljakdygyna, musulman ymmatynyň çetde durman, jebisleşendigini we beýleki döwletleriňdir halklaryň goldaw bermeginde dünýädäki işleriň ýagdaýyna işjeň we netijeli täsir etmäge, ylalaşygy gazanmak üçin ýardam bermäge taýýardygyny habar berjekdigine berk ynam bildirildi.

Bellenilişi ýaly, yslam dini Russiýanyň köpmilletli halkyny we musulman döwletleriniň halklaryny asyrlaryň dowamynda baglanyşdyryp gelýän berk hem durnukly ruhy sütünleriň biridir. Russiýanyň we yslam ýurtlarynyň şahyrlarynyň, filosoflarynyň, akyldarlarynyň, aň-bilim ýaýradyjylarynyň öçmejek eserlerinde öz beýanyny tapan ýokary medeniýetlilik, ahlak güýji, çuňňur ruhy mazmun biziň umumy baýlygymyzdyr. Biz özümizi beýik rus medeniýetinden, edebiýatyndan, sazyndan, kinematografiýasyndan üzňe tutmaýarys, çünki olaryň hem yslamyň paýhas çeşmesinden, biliminden we dünýägaraýşyndan gözbaş alandygyny bilýäris. Şoňa görä-de, olar Russiýa hem musulman ýurtlaryna deň derejede degişlidir diýip, Milli Liderimiz aýtdy.

Şu ýyl Türkmenistanda we onuň çäklerinden daşarda beýik türkmen nusgawy şahyry, Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy giňden bellenilýär. Russiýada, hususan-da, Moskwada, Tatarystan Respublikasynda, Sankt-Peterburgda, Astrahan oblastynda, yslam dünýäsiniň köp ýurtlarynda bu şanly senä bagyşlanan çäreler geçirilýär. Halk Maslahatynyň Başlygynyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistanda şeýle goldawa ýokary baha berilýär we oňa diňe bir biziň milli akyldarymyza däl, eýsem, tutuş türkmen halkyna hormat goýmagyň, Türkmenistan bilen ruhy-medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga hem taýýarlygyň nyşany hökmünde garalýar. Şunuň bilen baglylykda, ýene-de bir möhüm pikiri aýtmagy zerur hasaplaýaryn. Magtymgulynyň ýubileýiniň diňe bir dabaralar bilen çäklenmezligini isleýärin diýip, hormatly Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Goý, bu ýubileý Türkmenistanyň we Russiýanyň, yslam dünýäsiniň ýurtlarynyň arasynda medeni-ynsanperwer, ruhy, ylmy hyzmatdaşlygyň täze tapgyryny kemala getirmek üçin başlangyç bolup hyzmat etsin! Biziň edebiýatçylarymyzy, neşirýatçylarymyzy, alymlarymyzy taryhy-edebi, filosofik temalaryň giň gerimi boýunça bilelikdäki täze taslamalara ruhlandyrsyn! Ýaş zehinleriň bilelikdäki döredijiligine, bilim edaralarynyň ugry boýunça mowzuklaýyn maksatnamalary işläp taýýarlamaga ýardam bersin diýip, Milli Liderimiz nygtady.

Bellenilişi ýaly, munuň özi geljege goşant bolup, biziň ýurtlarymyza hyzmatdaşlygyň, ösüşiň, özara düşünişmegiň möhüm strategik mümkinçilikleriň birini üpjün eder, Russiýanyň we yslam dünýäsiniň asylly maksatlarynyň umumylygyny has-da pugtalandyrar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri çykyşynyň ahyrynda üns berendikleri üçin mejlise gatnaşyjylara minnetdarlyk bildirdi we hemmelere berk jan saglyk, jogapkärli işlerinde üstünlikleri, Tatarystanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk arzuw etdi. Şeýle-de Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Baştutan Rustam Minnihanowyň Russiýa Federasiýasynyň we yslam dünýäsi ýurtlarynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly goşandyny ýene bir gezek belläp, bu ugurdaky tagallalar üçin oňa minnetdarlyk bildirdi.

Gahryman Arkadagymyzyň çykyşy uly üns bilen diňlenildi.

Mejlise gatnaşyjylaryň çykyşlarynda “KazanForumyň” indi köp ýyllaryň dowamynda “Russiýa — Yslam dünýäsi” formatynda hyzmatdaşlygyň we özara düşünişmegiň dialogy hökmünde netijeli meýdança bolup hyzmat edýändigi bellenildi. 15-nji gezek üstünlikli geçirilýän bu forum geçen ýyllaryň dowamynda döwletara gatnaşyklary ösdürmekde uly sepgitlere ýetilendigini, şunuň bilen birlikde, özara hormat goýmagyň, ynanyşmagyň, bilelikde rowaçlyklara ýetmäge ygrarlylygyň aýdyň mysalyny görkezdi.

Tatarystanyň Baştutany öz esasy çykyşynda häzirki zaman dünýäsiniň ählumumy meseleleriniň birnäçesi barada aýdyp, “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň öz derejesinde bu meseleleriň jogabyny gözlemäge ýardam etmelidigini belledi. Syýasy ulgamyň durnuklylygyny, ykdysady kuwwatyň ýokarlandyrylmagyny, medeni hem-de ruhy-ahlak gymmatlyklaryň saklanylmagyny we ösdürilmegini üpjün etmek maksady bilen, bu formata gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyna aýratyn üns çekildi.

Mejlis tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideriniň Russiýa Federasiýasynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary Konstantin Kosaçýow bilen duşuşygy boldy.

Ol Gahryman Arkadagymyzy mähirli mübärekläp, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen ýokary wekilçilikli çäräniň çäklerinde görüşmek mümkinçiligine kanagatlanma bildirdi. Bellenilişi ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideriniň “KazanForum — 2024-e” gatnaşmagy soňky ýyllarda hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolan rus-türkmen hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de çuňlaşdyrmak üçin ägirt uly ähmiýete eýedir.

Konstantin Kosaçýow hormatly Arkadagymyzyň şu gün öňe süren başlangyçlarynyň möhümdigine aýratyn ünsi çekdi. Şunda oňyn başlangyçlaryň durmuşa geçirilmeginiň “Russiýa — Yslam dünýäsi” formatynyň çäklerindäki köpýyllyk döwletara gatnaşyklara täze itergi berjekdigi nygtaldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, biziň ýurdumyz tarapyndan şu formata gyzyklanma bildirýän ähli döwletler bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň netijeli meýdançasy hökmünde garalýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, özara gatnaşyklaryň döwrüň talap edýän netijeli görnüşlerini bilelikde işläp taýýarlamaga mundan beýläk-de ýardam bermäge Türkmenistanyň taýýardygy tassyklanyldy.

Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meýilnamalary barada pikir alyşmagyň barşynda Gahryman Arkadagymyz we RF-niň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary şu gezekki forumyň çäklerinde kabul edilen çözgütleriň, gazanylan ylalaşyklaryň Türkmenistanyň hem-de Russiýa Federasiýasynyň, yslam dünýäsi ýurtlarynyň arasynda netijeli gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna goşant goşjakdygyna berk ynam bildirdiler.

“Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy RF-niň Federasiýa Geňeşiniň Halkara gatnaşyklar baradaky komitetiniň başlygy Grigoriý Karasin bilen hem duşuşdy.

Ol türkmen halkynyň Milli Lideri bilen şunuň ýaly möhüm çärede duşuşmaga mümkinçilik üçin hoşallygyny beýan edip, Russiýada Türkmenistan bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklara ýokary baha hem-de köpýyllyk hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly üns berilýändigini belledi.

Federasiýa Geňeşiniň komitetiniň başlygy Halk Maslahatynyň Başlygynyň Russiýa Federasiýasyna amala aşyran saparynyň ähmiýetini belläp, onuň jemleri boýunça Hyzmatdaşlyk boýunça parlamentara topary döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekilendigini, munuň iki dostlukly ýurduň kanun çykaryjy edaralarynyň arasynda netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmagyň ýolunda möhüm ädim bolandygyny aýtdy. Şunda Gahryman Arkadagymyzyň rus-türkmen parlamentara gatnaşyklarynyň ösdürilmegindäki uly goşandyna aýratyn üns çekildi. Şunuň bilen birlikde, türkmen halkynyň Milli Lideriniň häzirki wagtda özara bähbitli hyzmatdaşlyk häsiýetine eýe bolýan yslam dünýäsiniň ýurtlary bilen hyzmatdaşlygyň giňeldilmeginde möhüm orny bellenildi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýa bilen Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň arasyndaky netijeli dialogyň ösdürilmeginiň Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň çakylygy boýunça biziň ýurdumyzyň hem wekiliýetiniň gatnaşýan “KazanForum — 2024-iň” ähmiýeti barada aýtmak bilen, Gahryman Arkadagymyz onuň dürli halklaryň, dinleriň we medeniýetleriň wekilleriniň arasynda dialogy ýola goýmak boýunça abraýly meýdança bolup çykyş edýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, her ýyl geçirilýän wekilçilikli foruma gatnaşyjy ýurtlaryň arasynda ýola goýlan oňyn hyzmatdaşlygyň adalatly, köppolýarly dünýä gurluşy şertlerinde howpsuz ösüşiň üpjün edilmegine ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

Soňra Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň Myhmanlar öýünde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Döwlet geňeşçisi Mintimer Şaýmiýew bilen duşuşygy boldy.

Söhbetdeşler mähirli salamlaşyp, “Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde duşuşmaga dörän mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda Tatarystan Respublikasy dürli ugurlar boýunça üstünlikli ösýär we halkara derejedäki möhüm maslahatlaryň geçirilýän ýerine öwrüldi. Munuň özi onuň dünýädäki abraýynyň yzygiderli artýandygynyň güwäsidir. Pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyz bu forumyň hem-de onuň çäklerindäki ähli çäreleriň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi. Bu çäreler Russiýanyň yslam dünýäsiniň döwletleri bilen söwda-ykdysady, ylmy-tehniki, medeni-durmuş ulgamlardaky özara hyzmatdaşlygynyň mümkinçiliklerini açmaga gönükdirilendir.

M.Şaýmiýew Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “KazanForum” halkara ykdysady forumyna gatnaşmagynyň ähmiýetini belläp, Milli Liderimiziň öňe süren teklipleriniň, şol sanda Parahatçylygyň, özara düşünişmegiň we ynanyşmagyň hatyrasyna yslam başlangyjyny işläp taýýarlamak baradaky teklibiniň möhümdigine, onuň döwrüň talabydygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, ol Türkmenistanyň bu teklibiniň goldanylýandygyny hem-de onuň BMG-niň Baş Assambleýasynyň sessiýalarynyň birinde resminama hökmünde öňe sürülmegini maksadalaýyk hasaplaýandygyny aýtdy. Russiýanyň geljekde-de ýurdumyzyň sebit we halkara derejede ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilen oňyn başlangyçlaryny goldamaga taýýardygy tassyklanyldy.

Duşuşygyň dowamynda söhbetdeşler halklarymyzyň asyrlaryň dowamynda medeniýetiniň umumylygyna, diliniň meňzeşligine, dininiň birligine, birek-birege hormat goýmaga we deňhukuklylyga esaslanýan dostlukly gatnaşyklary saklap gelýändiklerini bellediler. Türkmen-tatar gatnaşyklaryna mahsus ynanyşmagyň, özara düşünişmegiň ýokary derejesi netijeli ikitaraplaýyn dialogy ösdürmek üçin berk binýat bolup hyzmat edýär. Nygtalyşy ýaly, Türkmenistanda we Tatarystanda geçirilýän milli baýramlara, iri halkara çärelere bilelikde gatnaşylmagy asylly däbe öwrüldi. Munuň özi halklarymyzyň arasyndaky dostlukly we hoşniýetli gatnaşyklaryň pugtalandyrylýandygynyň aýdyň güwäsidir.

Söhbetdeşler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň dürli ugurlarda, hususan-da, nebitgaz pudagynda, gämi gurluşygynda, himiýa senagatynda, awiasiýa tehnikasyny, ýük awtoulaglaryny ibermek ulgamynda netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belläp, söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, bar bolan ägirt uly kuwwaty açmak üçin ähli mümkinçilikleriň doly derejede ulanylmalydygyny aýtdylar. Medeni-ynsanperwer ulgamda ýola goýlan hyzmatdaşlyga aýratyn üns çekildi. Şunuň bilen baglylykda, köp sanly türkmen talyplarynyň Tatarystanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýandyklary, bilim ojaklarynyň arasynda hyzmatdaşlygyň ýola goýulýandygy bellenildi.

Duşuşygyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri häzirki wagtda Tatarystanyň dürli ugurlarda ýeten sepgitleriniň Mintimer Şaýmiýewiň kabul eden öňdengörüjilikli çözgütleriniň we garaýyşlarynyň netijesidigini belledi. Ol häzirki günde-de Tatarystan Respublikasynyň Döwlet geňeşçisi wezipesinde öz halkyna hyzmat etmegini ýadawsyz dowam etdirýär. Gahryman Arkadagymyz mümkinçilikden peýdalanyp, türkmen-rus strategik hyzmatdaşlygynyň möhüm bölegi bolup çykyş edýän özara bähbitli türkmen-tatar gatnaşyklarynyň ösdürilmegine goşýan saldamly goşandy üçin Mintimer Şaýmiýewe minnetdarlyk bildirdi.

Duşuşygyň ahyrynda söhbetdeşler gadymdan gelýän dostluk däplerine esaslanýan medeniýetleriň özara baýlaşdyrylmagynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň çuňlaşdyrylmagyna ýardam berjekdigine we mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmek üçin berk binýat boljakdygyna ynam bildirip, birek-birege hem-de iki doganlyk halka iň gowy arzuwlaryny beýan etdiler.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň bilelikdäki awtoulag kerweni “Kazan EKSPO” halkara sergi merkezine ugrady.

Bu ýerde “Russiýa — Yslam dünýäsi” XV halkara ykdysady forumynyň çäklerinde 30 müň inedördül metr meýdanda “Russia Halal EXPO” maýa goýum we infrastruktura taslamalarynyň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Ol geljegi nazara almak bilen, döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek we onuň netijeli gurallaryny kemala getirmek, dürli ulgamlarda tejribe alyşmak, işewürlik duşuşyklaryny hem-de gepleşikleri geçirmek üçin möhüm meýdança bolup durýar.

Sergä Russiýa Federasiýasynyň dürli sebitleriniň, daşary ýurtlaryň, şol sanda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň köp pudaklarynyň wekilleri, şol sanda azyk önümçiligi, saglygy goraýyş, senagat, moda senagaty, syýahatçylyk, maglumat tehnologiýalary, maliýe we maýa goýumlar ulgamlarynda ýöriteleşen kärhanalarynyň wekilleri gatnaşdylar.

...Merkezi girelgäniň öňünde Gahryman Arkadagymyzy we Tatarystanyň Baştutanyny “Kazan EKSPO” halkara sergi merkeziniň baş direktory garşylaýar.

Ýurdumyzyň bu wekilçilikli sergä gatnaşmagy Russiýa bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge, dünýäniň halal önümler bazarynda Türkmenistanyň ornuny pugtalandyrmaga, milli ykdysadyýetimize maýa goýumlary çekmäge ýardam berer.

Bu ýerde görkezilýän wideofilmde RF-niň Tatarystan Respublikasynyň ykdysadyýetiniň dürli pudaklarynyň ýeten derejeleri, türkmen-tatar hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlary, bar bolan söwda-ykdysady, maýa goýum mümkinçilikleri, şol sanda ikitaraplaýyn söwda dolanyşygy barada gürrüň berilýär. “KamAZ”, “Tatneft”, “KER-Holding” ýaly öňdebaryjy kompaniýalar, maşyngurluşyk kärhanalary bilen bilelikde durmuşa geçirilen taslamalar baradaky şekiller netijeli hyzmatdaşlygyň aýdyň mysallarydyr.

Russiýa Federasiýasy we onuň iri sebitleri, öňdebaryjy senagat, ylym, bilim, medeni merkezleri bilen netijeli dialogyň hemmetaraplaýyn giňeldilmegi hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän ýurdumyzyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Tatarystan Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklar munuň anyk mysalydyr.

Türkmen halkynyň Milli Lideri we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany iri rus kompaniýalarynyň bu ýerde görkezilen özboluşly taslamalary, döwrebap tehnologiýalary, senagat, raýat, ýol, ýaşaýyş jaý gurluşygy üçin enjamlar, gurluşyk serişdeleri, ýolgurluşyk tehnikalary bilen tanyşdylar.

Halkara kompaniýalar, döwlet korporasiýalary, iri banklar we maliýe edaralary hem bu ýerde öz diwarlyklaryny ýerleşdiripdirler. Munuň özi sergini diňe bir tehnologiýanyň gazananlaryny görkezmek üçin däl-de, eýsem, maýa goýum mümkinçilikleri ara alyp maslahatlaşmak, halkara işewürlik gatnaşyklaryny ösdürmek üçin hem netijeli meýdança öwürýär.

Gahryman Arkadagymyz we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanyň milli pawilýonyna ugradylar.

Pawilýon ýurdumyzyň ähli pudaklarda, şol sanda hususy pudakda gazanýan üstünlikleri, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy alyp barmak, maýa goýum taslamalaryny durmuşa geçirmek üçin bar bolan kuwwaty hem-de mümkinçilikleri barada düşünje berýär. Bularyň ählisi monitorlarda görkezilýän wideoşekillerde-de öz beýanyny tapýar.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän ykdysady strategiýa, toplumlaýyn özgertmeler Watanymyzy innowasion taýdan ösdürmäge, senagatlaşdyrmaga, pudaklaryň infrastrukturasyny düýpli döwrebaplaşdyrmaga, olara öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmaga gönükdirilendir. Şunda hususy bölegi höweslendirmäge we goldamaga uly ähmiýet berilýär. Döwrebap bazar gatnaşykly, ýokary netijeli ykdysadyýetiň tapgyrlaýyn kemala getirilmegi, importyň ornuny tutýan harytlaryň önümçilikleriniň giňeldilmegi, ýurdumyzyň eksport kuwwatynyň artdyrylmagy, durnukly ösüş depginini gazanmagyň şertleriniň biri hökmünde sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylmagy ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda durýar.

Türkmenistanyň pawilýonynda milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň, şol sanda ýangyç-energetika toplumynyň hem-de nebitgaz, himiýa senagatynyň, ýeňil senagatyň dürli görnüşli önümleri, aýna önümleri, gurluşyk serişdeleri görkezilýär. Sergi dokma we gön önümçiliginde, halk senetçiliginde gazanylan üstünlikler bilen tanyşmaga hem mümkinçilik berýär.

Milli ykdysadyýetimiziň sanlylaşdyrylmagy ýurdumyzyň elektron senagatyny ösdürmäge ýardam berýär. Bu ýerde Türkmenistanda öndürilýän kompýuter tehnikalary, Wi-Fi routerleri, LED çyralar, plastik kartlar we beýleki önümler ýerleşdirilipdir.

Ýurdumyzyň pawilýonynda meşhur türkmen el halylary aýratyn orun eýeleýär. Halylar halkymyzyň ruhy özboluşlylygynyň çeper beýany, baý medeni mirasymyzyň aýrylmaz bölegi bolmak bilen, tutuş dünýäde kämil gözelligi we ýokary hili bilen meşhurdyr. Sergide görkezilýän türkmen halylarynyň hatarynda ýüpekden dokalanlary-da bar. Bu ýerde ajaýyp halylaryň dokalyşyny görmek bolýar. Halyçy zenanlar halynyň kesiliş usulyny görkezdiler. Soňra bu haly Tatarystanyň Baştutanyna sowgat berildi. Şeýle hem hormatly myhmanlara haly torbalary sowgat hökmünde gowşuryldy.

Soňky ýyllarda ýurdumyzyň işewürleri haly we haly önümleriniň önümçiligini giňeldýärler, bu ugurda täze pikirlerdir çözgütleri hödürleýärler. Häzirki wagtda Diýarymyzda ýaýbaňlandyrylan giň gerimli işleriň netijesinde, öndürilýän önümleriň hili barha ýokarlanýar. Içerki bazarlarymyz harytlar bilen üpjün edilip, daşary söwdanyň çäkleri giňeldilýär. “Türkmenistanda öndürilen” nyşanly harytlar dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýar hem-de Watanymyzyň eksport kuwwatyny artdyrmaga giň ýol açýar.

Türkmenistanyň milli pawilýonynda ýurdumyzyň ulag-logistika pudagyna aýratyn bölüm bagyşlanypdyr. Bu ýerde ulag serişdeleriniň ähli görnüşleriniň, paýtagtymyzyň Halkara howa menziliniň şekil taslamalary görkezilýär. Howa menziliniň öňdebaryjy infrastrukturasy sebit hem yklym derejesinde howa we multimodal ýük daşamalary üçin mümkinçilikleriň dürli görnüşlerini hödürleýär. Häzirki günde Türkmenistan sebitiň möhüm üstaşyr ulag hem-de iri halkara logistika merkezine öwrüldi.

Milli pawilýonymyzyň uly bölegi döwrebap söwda toplumyny ýada salýar. Bu ýerde ter gök önümler, miweler, şöhlat önümleri we ýurdumyzyň azyk senagatynyň beýleki harytlary ýerleşdirilipdir. Ýurdumyzyň bazarlarynyň azyk bolçulygyny alamatlandyrýan bu görnüşler türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň bu ugurda başyny başlan hem-de halkymyzyň rowaçlygyny üpjün etmäge, saglygyny goramaga gönükdirilen ykdysady özgertmeleriň Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýändigini aýdyň açyp görkezýär. Bu önümleriň kabul edilen halkara ekologik we estetik kadalara laýyklykda gaplanandygyny hem-de bezelendigini bellemek möhümdir.

Şeýle hem sergide Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň akademigi, lukmançylyk ylymlarynyň doktory Gahryman Arkadagymyzyň “Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri” atly ylmy-ensiklopedik eserlerine aýratyn orun berlipdir. Bu düýpli ylmy işleriň sahypalarynda ýurdumyzda ösýän dermanlyk ösümlikleriň bejeriş häsiýetleri, olary ylmy we halk lukmançylygynda peýdalanmagyň mümkinçilikleri giňişleýin beýan edilýär. Bu ýerde gurnalan fitobarda türkmen topragynda ösýän dermanlyk ösümliklerden taýýarlanan çaýdan dadyp görmek bolýar.

“Russia Halal EXPO” maýa goýum we infrastruktura taslamalary sergisiniň çäklerinde duşuşyklar guraldy. Olaryň dowamynda türkmen hünärmenleri milli ykdysadyýetimiziň pudaklarynyň maýa goýum mümkinçilikleri bilen tanyşdyrdylar. Dünýäniň dürli ýurtlarynyň işewür toparlarynyň wekillerine ol ýa-da beýleki pudak baradaky zerur maglumaty almaga, hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmaga, gatnaşyklaryň täze görnüşleri babatda pikir alyşmaga mümkinçilik döredildi.

Gahryman Arkadagymyz we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Türkmenistanyň milli pawilýony bilen tanşyp, onuň guramaçylyk derejesine ýokary baha berdiler hem-de Russiýa we yslam dünýäsiniň ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek, diwersifikasiýalaşdyrmak üçin ägirt uly kuwwatyň bardygyny bellediler.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri we Tatarystanyň Baştutany bilelikde Gabdulla Tukaý adyndaky Halkara howa menziline geldiler.

Gahryman Arkadagymyz we Rustam Minnihanow Türkmenistan bilen RF-niň Tatarystan Respublikasynyň dostlukly gatnaşyklara ygrarlydyklaryny we iki tarapyň hem özara bähbitlilige, deňhukuklylyga esaslanýan hyzmatdaşlygy ösdürmegi maksat edinýändigini tassykladylar.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow mähirli kabul edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin Tatarystanyň Baştutanyna ýene bir gezek minnetdarlyk bildirdi hem-de onuň bilen hoşlaşyp, Watanymyza ugrady. Birnäçe wagtdan soňra türkmen halkynyň Milli Lideriniň uçary paýtagtymyzyň Halkara howa menziline gondy. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzy ýurdumyzyň resmi adamlary garşyladylar.

* * *

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýetiniň agzalarynyň geçiren duşuşyklarynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Taraplar ulag-kommunikasiýalar ulgamynda gatnaşyklary ösdürmegiň geljegi barada pikir alşyp, Russiýanyň bu ugurda ýöriteleşen iri kompaniýalary bilen gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň möhümdigini bellediler.

Nygtalyşy ýaly, häzirki döwürde iki ýurduň Ýewropa bilen Aziýanyň söwda ýollarynyň ugrunda geografik taýdan amatly ýerleşmeginiň netijeli peýdalanylmagy örän wajypdyr. Türkmenistan we Russiýa demir ýol, awtomobil, howa ýollary pudagynyň ösdürilmegine, bar bolan düzümleýin desgalaryň döwrebaplaşdyrylmagyna aýratyn ähmiýet berýär. Bu ugurdaky çäreler üstaşyr ulag ugurlarynyň, ýük we ýolagçy gatnawlarynyň möçberiniň artdyrylmagy üçin uly mümkinçilikleri açýar. Türkmenistanyň dürli forumlaryň çäklerinde öňe sürýän başlangyçlary häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýär hem-de söwda-ykdysady gatnaşyklary, şol sanda Russiýanyň we onuň iri sebitleri bilen hyzmatdaşlygy berkitmäge gönükdirilendir. Şolaryň biri-de Tatarystan Respublikasydyr.

Kazan şäheriniň häkimliginde ýerine ýetiriji komitetiň ýolbaşçysy bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda şäher hojalygynyň dolandyrylyşyna degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Ýokary tehnologiýalar ulgamyna degişli tehnologiýalar parkynda sanly ulgamy ösdürmegiň mümkinçilikleri duşuşygyň esasy meselesi boldy. Türkmen tarapynyň wekili bu ugurda Türkmenistanda döwlet derejesinde durmuşa geçirilen taslamalar, alnyp barylýan giň gerimli işler, şol sanda Arkadag şäherinde ornaşdyrylan sanly ulgamlar barada gürrüň berdi.

Şeýle hem Tatarystan Respublikasynyň Musulmanlaryň ruhyýet müdirliginiň müftüsi bilen duşuşyk geçirildi. Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň we Tatarystanyň doganlyk halklaryny taryhy taýdan emele gelen medeni-ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. Bu köpasyrlyk däpler häzirki wagtda mynasyp dowam etdirilip, täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýar.

Şeýle hem türkmen wekiliýetiniň agzalary Innopolis şäheriniň häkimi bilen duşuşdylar. Duşuşygyň dowamynda şähergurluşyk ulgamynda tejribe alyşmagyň möhümdigi bellenildi, bilelikdäki taslamalary amala aşyrmagyň mümkinçiliklerine garaldy. Kazan milli barlaglar tehnologik uniwersitetinde geçirilen duşuşygyň barşynda bilim-ylym ulgamynda hyzmatdaşlyk etmegiň türkmen-tatar gatnaşyklarynyň ileri tutulýan ugry bolup çykyş edýändigi nygtaldy. Tatarystan Respublikasynyň ýokary okuw mekdeplerinde köp sanly türkmen talyplary okaýar. Munuň özi olara döwrebap bilimleri almaga hem-de Watanymyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşmaga mümkinçilik berýär. Bu ýokary okuw mekdepde okaýan türkmen talyplary daşary ýurtlaryň öňdebaryjy bilim ojaklarynda döwrebap bilim almaga döredilen mümkinçilikler üçin Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, medeniýet ministrleri derejesinde geçirilýän halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen tüýs ýürekden gutlaýaryn.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanan beýik özgertmeler häzirki döwürde üstünlikli dowam etdirilip, ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýy barha belende göterilýär. Türkmenistan bilen dünýä döwletleriniň we halkara guramalaryň arasynda hyzmatdaşlygy yzygiderli ösdürmek ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Sebitde hem-de dünýäde parahatçylygyň pugtalandyrylmagyna, özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine gönükdirilen iri möçberli maksatnamalar üstünlikli amala aşyrylýar.

Dünýä ýurtlary we halkara guramalar bilen gatnaşyklary yzygiderli berkitmek Bitarap döwletimiziň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar. Şoňa görä-de, häzirki wagtda Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen düzümleri, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy, Ýewropa Bileleşigi, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Türki medeniýetiň halkara guramasy bilen ýola goýlan hyzmatdaşlyk netijeli häsiýete eýe bolýar.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!

Nusgawy türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli medeniýet ministrleri derejesinde halkara maslahatyň geçirilmegi örän ähmiýetlidir. Bu maslahat medeni ulgamda özara bähbitli hyzmatdaşlygy kämilleşdirmäge, geljekde bu ugurda alnyp baryljak işleri has-da ösdürmäge, Magtymgulynyň baý edebi mirasyny çuňňur öwrenmäge we dünýäde giňden wagyz etmäge uly itergi berer. Çünki beýik akyldar Magtymguly Pyragy öz şygyrlarynyň üsti bilen dünýä halklaryny agzybirlige, dost-doganlyga, ynsanperwerlige çagyran, Ýer ýüzünde parahatçylygyň dabaralanmagyny arzuwlan şahyrdyr.

2024-nji ýyl Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edildi. Bu ýylyň beýik söz ussady bilen baglanyşykly atlandyrylmagynyň çuňňur manysy bar. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly goşgusynda akyldar şahyryň döredijiligini pähim-paýhas ummanyna meňzetmek bilen, onuň çuň manyly eserleriniň ynsan kalbynda baky orun alandygyny, paýhasly pikirleriniň umumadamzat ähmiýetine eýedigini beýan edýär.

Mälim bolşy ýaly, TÜRKSOÝ tarapyndan 2024-nji ýyl «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly», ýurdumyzyň Änew şäheri «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edildi. Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumy ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna girizildi. Akyldar şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygy 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna goşuldy. Bu taryhy wakalar beýik şahyryň arzuwlan ajaýyp zamanasynda berkarar türkmen döwletiniň halkara abraýynyň barha artýandygynyň, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilige, dost-doganlyga esaslanýan içeri we daşary syýasatynyň dünýä bileleşiginde giň goldawa mynasyp bolýandygynyň aýdyň güwäsidir.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!

Bu halkara maslahatyň Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynyň hem-de beýik şahyrymyzyň heýkeliniň açylyş dabarasy bilen utgaşykly gelmegi aýratyn many-mazmuna eýedir. Magtymgulynyň şygyrlary dünýäniň onlarça diline terjime edilip, kitap görnüşinde çapdan çykaryldy, daşary ýurtlarda heýkelleri oturdyldy. Bu bolsa onuň hormat-sarpasyny Ýer ýüzünde has-da belende göterýär. Magtymguly Pyragy medeni-seýilgäh toplumynda dünýä halklarynyň meşhur ýazyjy-şahyrlarynyň, akyldarlarynyň heýkelleriniň oturdylmagy bolsa dana şahyryň dost-doganlyk, agzybirlik baradaky arzuwlarynyň mukaddes türkmen topragynda hasyl bolandygyny alamatlandyrýar.

Beýik akyldaryň şanly ýubileýine bagyşlanan halkara forumyň çäklerinde siz Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni mynasybetli geçirilýän çärelere hem gatnaşarsyňyz. Aşgabatdaky medeni ojaklara, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherine we ol ýerdäki medeni maksatly edaralara baryp görersiňiz. Bu bolsa size türkmen halkynyň baý medeni mirasy, häzirki döwürde ýeten sepgitleri bilen ýakyndan tanyşmaga mümkinçilik berer. Şeýle baý mazmunly maslahatyň medeni ulgamda halkara hyzmatdaşlygyň täze ugurlaryny kesgitlemäge, dost-doganlyk ruhunda özara tejribe alyşmaga ýardam etjekdigine pugta ynanýaryn.

Hormatly halkara maslahata gatnaşyjylar!
Gadyrly myhmanlar!

Sizi Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanda Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli medeniýet ministrleri derejesinde geçirilýän halkara maslahatyň öz işine başlamagy bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlaýaryn. Siziň ähliňize berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, alyp barýan işleriňizde uly üstünlikleri arzuw edýärin.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 3-nji maýda sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde şu ýylyň geçen dört aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň netijelerine seredildi, şeýle hem beýleki käbir meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň dowamynda wise-premýerler gezekli-gezegine aýry-aýry pudaklarda şu ýylyň ýanwar — aprel aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri baradaky hasabatlar bilen çykyş etdiler. Dört aýyň makroykdysady görkezijileri hakynda berlen hasabatda jemi içerki önümiň 6,3 göterim artandygy aýdyldy. 2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,4 göterim ýokarlanyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda oňyn önümçilik netijeleri gazanyldy. Şu ýylyň başyndan bäri bölek satuw haryt dolanyşygy 11,1 göterim artdy. Döwlet býujetiniň girdeji böleginiň meýilnamasy 102,6 göterim, çykdajy böleginiň meýilnamasy bolsa 97,4 göterim ýerine ýetirildi. Ýanwar — aprel aýlarynda ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,4 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 23,9 göterim ýokarlandy.

Hormatly Prezidentimiz geçen dört aýyň jemleri boýunça gazanylan netijeleri mundan beýläk-de ýokarlandyrmak boýunça degişli işleri geçirmegi dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny berkitmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak boýunça maksatnamalaýyn işleri netijeli alyp barmak barada tabşyryklar berildi.

Habar berlişi ýaly, «Türkmennebit» döwlet konserni tarapyndan nebiti çykarmagyň meýilnamasy 102,4 göterim, konserniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlary tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 102,9 göterim berjaý edildi. Hasabat döwründe benzin öndürmegiň meýilnamasy 100 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 100,6 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy hem 110,1 göterim ýerine ýetirildi. Şunda Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň nebitgaz toplumynyň işini yzygiderli kämilleşdirmegiň wajypdygyny nygtady.

Dört aýda oba hojalyk pudagynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 124,4 göterime deň boldy. Bu görkeziji Oba hojalyk ministrligi boýunça 144,2 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 137,9 göterime, «Türkmenpagta» döwlet konserni boýunça 100 göterime, «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşigi boýunça 220,9 göterime, «Türkmenobahyzmat» döwlet birleşigi boýunça 107,4 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 113,6 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 125,6 göterime, «Türkmen atlary» döwlet birleşigi boýunça 101 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 282,6 göterim ýerine ýetirildi.

Hasabat döwründe Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 104,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 102,7 göterime, Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça oba hojalyk hem-de azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 111,7 göterime, senagat önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini 107,2 göterime barabar boldy. Hormatly Prezidentimiz söwda toplumyna degişli önümçilikleri netijeli ulanyp, ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply harytlaryň görnüşlerini artdyrmagyň, ilata edilýän hyzmatlaryň döwrebap bolmagyny gazanmagyň zerurdygyny belledi. Bu işleriň ählisine Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryny hem giňden çekmek zerurdyr.

Hökümet mejlisinde beýik akyldar Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda we daşary döwletlerde meýilleşdirilen çäreleri mundan beýläk-de ýokary derejede guramak üçin degişli taýýarlyk işlerini alyp barmak barada görkezme berildi. Taryhy, medeni, ruhy baýlyklarymyzy gorap saklamaga, ylmy taýdan öwrenmäge hem-de dünýä ýaýmaga bagyşlanan teleradiogepleşiklerini yzygiderli taýýarlamak, bu işleri metbugatda-da giňden beýan etmek möhümdir.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Garaşsyz ýurdumyzda şu ýylyň dört aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul edilen maksatnamalaryň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgini 6,3 göterime deň boldy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,7 göterime, ulag we aragatnaşykda 7,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 8 göterime, söwdada 8,2 göterime, gurluşykda 5,8 göterime, oba hojalyk pudagynda bolsa 5 göterime deň boldy.

Ýurdumyzda iri senagat, durmuş maksatly desgalaryň, şol sanda täze şäherçeleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň, dynç alyş-sagaldyş merkezleriniň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň we beýleki desgalaryň gurluşygy dowam edýär. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň maý aýynda ýurdumyzda köp sanly desgalaryň açylyş dabaralary, birnäçe halkara çäreler geçiriler diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, ýakyn wagtda okuwçylaryň tomusky dynç alyş möwsümi we raýatlaryň zähmet rugsady başlanýar. Şunuň bilen baglylykda, ähli jogapkär ýolbaşçylara Awazadaky myhmanhanalary, dynç alyş-sagaldyş merkezlerini, beýleki şypahanalary, welaýatlardaky hem-de Aşgabat şäherindäki çagalar dynç alyş ýerlerini tomus möwsümine talabalaýyk taýýarlamak tabşyryldy.

Düýn paýtagtymyzda ýerleşýän Söwda-senagat edarasynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi öz işine başlady. Ir bilen edaranyň öňündäki meýdançada guralan açylyş dabarasyna ýurdumyzyň bu ugra degişli ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň, daşary ýurt kompaniýalarynyň hem-de köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Watanymyzda azyk bolçulygyny üpjün etmek, ýerli önümçilik kärhanalaryny döretmek we kämilleşdirmek işleriniň yzygiderli alnyp barylmagy netijesinde bu ugurda uly öňegidişlikler gazanylýar. Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamakda, halkara derejesinde bäsdeşlige ukyply ýerli önümleri öndürmekde, importyň ornuny tutýan, eksport ugurly azyk önümçiligi senagatyny kämilleşdirmekde durmuşa geçirilýän maksatnamalar aýratyn bellenilmäge mynasypdyr. Innowasion tehnologiýalaryň, sanly ulgamyň ýokary tizlik bilen ösýän häzirki zamanasynda ähli ulgamlar bilen bir hatarda, azyk senagatynda hem döwrebap tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna uly üns berilýär. Aýratyn hem, soňky ýyllarda ýurdumyzda häzirki zamanyň kämil enjamlary bilen üpjün edilen döwrebap kärhanalaryň sany barha artýar. Söwda-senagat edarasynyň giň zalynda ýaýbaňlandyrylan sergide hem ýurdumyzyň soňky ýyllarda azyk senagatynda gazanan üstünliklerini synlamak bolýar. Şeýle hem, halkara derejeli gözden geçiriliş bu ugurda geljegi uly maksatnamalary durmuşa geçirmegiň giň şertlerini we mümkinçiliklerini açyp görkezmekde möhüm ähmiýete eýedir.

Azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi öz işini dowam edýär.

Aşgabat, 15-nji maý (TDH). Şu gün Söwda-senagat edarasynyň sergi zalynda azyk önümçiliginiň döwrebap tehnologiýalarynyň halkara sergisi açyldy.

Dürli görnüşli oba hojalyk önümleriniň önümçilik möçberiniň artdyrylmagy, ýurdumyzda azyk bolçulygynyň üpjün edilmegi hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän, Watanymyzyň ykdysady kuwwatynyň berkidilmegine, halkymyzyň abadançylygynyň ýokarlandyrylmagyna gönükdirilen döwlet syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar.

Oba hojalyk önümleriniň önümçilik toplumyny netijeli ösdürmäge, olary öndürijilere hemmetaraplaýyn döwlet goldawyny bermäge gönükdirilen çäreleriň netijesinde, bu ulgamda uly üstünlikler gazanyldy. Uzak möhletli geljegi nazarlaýan döwlet maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmeginiň çäklerinde oba hojalyk toplumynyň ähli pudaklaryny döwrebaplaşdyrmaga, tehniki we tehnologik taýdan täzeden enjamlaşdyrmaga iri maýa goýumlary gönükdirilýär. Oba hojalyk önümçiliginiň bäsdeşlige ukyplylygyny üpjün etmek boýunça hukuk, ykdysady we guramaçylyk şertlerini kemala getirmegi nazarlaýan toplumlaýyn özgertmeler oňyn netijelerini berýär. Ýurdumyzyň, şeýle hem daşary ýurtlaryň wekilleriniň gatnaşýan şu gezekki gözden geçirilişi-de munuň aýdyň güwäsidir.

...Sergiler zalynyň giň meýdançasynda şowhunly baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Döredijilik toparlary sergä gatnaşyjylary we myhmanlary aýdym-sazly çykyşlar bilen garşylaýarlar. Açylyş dabarasyna Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, Mejlisiň, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, daşary ýurtlaryň Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary hem-de wekilleri gatnaşdylar.

Ýygnananlar hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagyny uly üns bilen diňlediler. Onda Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny berkitmek we sarp edilýän zerur önümleriň importyna garaşlylygy azaltmak boýunça möhüm çäreleriň amala aşyrylýandygy bellenilýär. Bu ugurda gymmatly tejribe toplanyp, halkara hyzmatdaşlygyň gerimi giňeldilýär. Azyk önümçiligi babatda öňdebaryjy dünýä tejribesiniň öwrenilmegine hem-de ornaşdyrylmagyna, bu ulgamda sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygy höweslendirmäge aýratyn üns berilýär. Türkmenistan ählumumy azyk meselelerini çözmek boýunça tiz we netijeli çäreleri durmuşa geçirmäge çagyrýan ýurtlaryň biri hökmünde degişli ugurda duşuşyklary, sergileri, maslahatlary hem-de özara gatnaşyklary ösdürmäge gönükdirilen beýleki çäreleri yzygiderli geçirýär.

Türkmenistan üçin azyk howpsuzlygy diňe bir döwletiň özygtyýarlylygyny we garaşsyzlygyny gorap saklamagyň möhüm şerti bolman, eýsem, ilatyň ýaşaýyş-durmuşynyň ýokary derejesini üpjün edýän, azyk, çig mal babatda daşary söwda gatnaşyklarynyň netijeli ösmegine, importyň ornuny tutýan, eksporta gönükdirilen önümçilikleri artdyrmaga mümkinçilik berýän milli, sebitleýin azyk bazarlarynyň ykdysady baglanyşygyna goldaw bermegiň hem wajyp esaslaryny emele getirýär. Häzirki döwürde ýurdumyzda azyk howpsuzlygyny gazanmak bilen baglanyşykly meseleleriň çözgüdi, birinjiden, sagdyn iýmitlenmek üçin ýeterlik derejede önümler bilen üpjün etmegi goldamakdan, ikinjiden, importyň möçberlerini azaltmakdan, bu önümleri öndürijileriň bähbitlerini goramakdan ybaratdyr.

Dünýäniň köp ýurtlarynda bolşy ýaly, biziň döwletimizde hem azyk howpsuzlygyny gazanmagyň möhüm wezipeleriniň hatarynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürijilere goldaw bermek, iýmit önümleriniň ilat üçin elýeterliligini üpjün etmek, öz azyk önümlerimiziň içerki hem daşarky bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak ýaly ileri tutulýan ugurlary görkezmek bolar. Bu ugurda işleriň oýlanyşykly alnyp barylmagy netijesinde, azyk üpjünçiligi ulgamy häzirki döwürde sarp ediş isleglerini kanagatlandyrýan pudak bolmak bilen çäklenmän, eýsem, döwletiň halkara ykdysady ulgama goşulyşmagyna, önümçilik kuwwatynyň mundan beýläk-de artdyrylmagy üçin maýa goýumlary çekmäge-de ukyply düzüme öwrüldi diýlip, Gutlagda bellenilýär.

Şu gezekki gözden geçiriliş oba hojalyk pudagynda diňe bir ýurdumyzyň gazanan üstünliklerini beýan etmek bilen çäklenmän, eýsem, bu pudakda işjeň orun eýeleýän işewür düzümleriň ägirt uly mümkinçiliklerini hem açyp görkezýär. Bu ýerde Türkmenistanyň we daşary döwletleriň gatnaşyjylarynyň 100-den gowrak wekili öz önümlerini we hyzmatlaryny hödürledi. Şolaryň hatarynda Oba hojalyk, Daşky gurşawy goramak ministrlikleri, degişli kärhanalar we düzümler, türkmen telekeçileri bar. Şeýle-de Russiýadan, Türkiýeden, Belarusdan, Özbegistandan gelen gatnaşyjylar innowasion tehnologiýalara we nou-haulara ünsi çekýän diwarlyklaryny ýaýbaňlandyrdylar.

Serginiň azyk senagatynyň öňdebaryjy tehnologiýalaryny alyşmak, maksatnamalaýyn taslamalara maýa goýumlary çekmek we degişli ugurda ygtybarly ulgamy döretmegiň usullaryny işläp taýýarlamak hem-de olary durmuşa geçirmek boýunça halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga oňaýly şertleri döredýändigini bellemelidiris. Daşary ýurt kompaniýalary dürli gaplaýjy enjamlaryny, iýmleri garyşdyrmak üçin gurallaryny, ekiji, ýygyjy, ideg ediji tehnikalaryny, ösümlik ýagyny öndürýän maşynlaryny, guradyjy we sowadyjy ulgamlaryny görkezýärler. Olar gözden geçirilişe gatnaşyjylary ýyladyşhana, maldarçylyk hojalyklarynyň gurluşygynda ulanylýan döwrebap düzümler, ekologiýa babatda alnyp barylýan işler bilen tanyşdyrýarlar. Şolaryň hatarynda «YMS Sera Sistemleri», «Dagdelen Sera» ýaly kompaniýalar bar.

Damjalaýyn suwaryş ulgamlary, ekinleri goraýan düzümleri özünde jemleýän mineral dökünler, tohumlardyr önümleri gaplamagyň, olary belgilemegiň dürli görnüşleri bilen tanyşdyrýan işewürleriň diwarlyklary aýratyn gyzyklanma döretdi. Özbegistanyň «Ermak», «Parlak Ambalaj», Russiýanyň «Polimer» kompaniýalary sergide ilkinji gezek öz hyzmatlaryny hödürleýärler. Türkiýäniň «Uluçinar Tarim», «Markka Genetik» kompaniýalary mineral dökünleri, «Ardent Plastik A.Ş.» suwaryş ulgamlaryny, «Günsa Makina» kärhanasy bolsa oba hojalyk tehnikalaryny görkezýär.

Ýurdumyzyň öndürijileriniň ýokary hili, ekologik howpsuzlygyň derejesi bilen tapawutlanýan önümlerine daşarky bazarlarda-da uly isleg bildirilýär. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň daşary döwletlerdäki söwda wekilhanalarynyň alyp barýan işleri türkmen telekeçileriniň eksport mümkinçiliklerini durmuşa geçirmäge, öňdebaryjy dünýä tejribesiniň, daşary ýurt maýa goýumlarynyň işjeň çekilmegine, halkara işewürlik gatnaşyklarynyň geriminiň giňeldilmegine gönükdirilendir. Birleşmäniň başlangyjy boýunça «Hil standart» hojalyk jemgyýeti tarapyndan ýurdumyzda azyk önümleriniň howpsuzlygyna baha bermek boýunça barlaghana merkezi döredildi. Bu merkeziň işiniň hil derejesi ISO/IEC17025:2017 halkara standarty esasynda tassyklanyldy. Türkmen kärhanalarynyň mynasyp bolan ISO we HACCP halkara güwänamalary olaryň öndürýän azyk önümleriniň ýokary hillidigine, ekologik taýdan howpsuzdygyna şaýatlyk edýär.

Hususyýetçiler täze suwarymly ýerleri özleşdirmegiň, şol ýerlerde goşmaça oba hojalyk ekinlerini ekmegiň, miweli baglary, üzüm nahallaryny oturtmagyň hasabyna azyk önümleriniň öndürilişini artdyrmak boýunça işleri durmuşa geçirýärler. Tehniki we tehnologik taýdan döwrebaplaşdyrmak ýurdumyzyň oba hojalyk toplumyndaky özgertmeleriň esasy ugrudyr. Oba hojalyk toplumynda dolandyryşyň telematik sanly elektron ulgamy arkaly işleriň mehanizmleşdirilen görnüşde ýerine ýetirilmegini muňa mysal hökmünde görkezmek bolar.

Oba ýerlerinde bazar gatnaşyklarynyň kemala gelmegine gönükdirilen hojalygy ýöretmegiň täze usullaryna geçilmegi bazarlary ýurdumyzda öndürilýän dürli görnüşli önümler bilen üpjün etmäge, oba hojalyk toplumynyň eksport kuwwatyny artdyrmaga mümkinçilik berýär. Mundan başga-da, önümçiligiň möçberini we girdejililigini ýokarlandyrmak üçin innowasiýalaryň işjeň ornaşdyrylmagy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümler bilen üpjün etmek babatda hususy pudak tarapyndan yzygiderli tagallalaryň edilýändigini tassyklaýar.

Oba hojalyk önümçiliginde sanly usullar işjeň ulanylýar. Ýurdumyzda häzirki zaman önümçilikleriniň, şol sanda ekologik taýdan arassa, ýokary hilli azyk önümlerini öndürýän ýyladyşhana hojalyklarynyň sany barha artýar. Şunda ekerançylykda ekiş döwründen ösdürip ýetişdirmäge we ideg etmäge çenli bolan ähli işler tehnologik usulda amala aşyrylýar. Bularyň hemmesi sanly ulgama esaslanýar. Degişli howa ýagdaýyny, ýagtylygy, çyglylygy saklamak, topragy baýlaşdyrmak, suw tygşytlaýjy tehnologiýalar arkaly suwarmak we beýleki degişli agrotehniki çäreleri geçirmek işleri awtomatik usulda alnyp barylýar hem-de ýörite programma arkaly gözegçilik edilýär. Bu bolsa, öz gezeginde, bol hasyl almak, ýylyň ähli paslynda ýokary hilli önümleriň bolçulygyny üpjün etmek üçin zerur şertleri döredýär. Sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy önüm öndürijilere onlaýn tertipde önümçiligiň ähli ugurlaryna gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär. Ol taýýar önümleri ugratmakdan onuň bellenen ýere çenli bolan aralygy, ýola sarp edilen wagt, ýüküň agramy, saklanyş derejesi we ugradylýan ýurduň hem-de alyjynyň ady baradaky maglumatlary berip durýar. Munuň özi bar bolan meseleleri öz wagtynda çözmäge, harytlaryň içerki we häzirki mahabat ýagdaýyny, alyjylaryň isleglerini nazara almak arkaly daşarky bazarlara ibermegiň amatly ugurlaryny işläp taýýarlamaga ýardam edýär.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Kararlaryna laýyklykda, oba hojalyk pudagyny ulgamlaýyn dolandyrmak we onuň işini kämilleşdirmek maksady bilen, däneçilik, ekerançylyk hem-de pagtaçylyk ylmy-barlag institutlary döredildi. Bu işler ýurdumyzyň obasenagat toplumynda amala aşyrylýan özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmäge, ony hil taýdan täze derejelere çykarmaga, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmaga goşant goşýar.

Sergide görkezilýän diwarlyklaryň hatarynda oba hojalyk kärhanalary, döwrebap ýyladyşhana hojalyklary, guşçulyk, maldarçylyk boýunça, gök-bakja önümlerini, miweleri gaýtadan işleýän toplumlar bar.

Ýeri gelende bellesek, Türkmenistan 2015-nji ýylda üçünji müňýyllygyň ösüş maksatlarynyň biri hökmünde azyk howpsuzlygyny üpjün etmek ulgamynda gazanan üstünligi üçin BMG-niň Azyk we oba hojalyk guramasynyň (FAO) ýörite baýragyna mynasyp boldy. Paýtagtymyzdaky hem-de welaýatlardaky söwda merkezleriniň, bazarlaryň tekjelerinde önüm bolçulygy daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, şol sanda azyk önümlerini öndürmek boýunça öňde durýan wezipeleriň üstünlikli çözülýändigine şaýatlyk edýär.

Önümler üçin gaplary öndürýän «Lebiz plastik», «Ýedidogan Nur», «Toprak» kompaniýalarynyň, suw arassalaýjy enjamlary öndürmäge ýöriteleşen «Nowa-Med» hojalyk jemgyýetiniň wekilleri hem öz harytlaryny görkezdiler. Bu kärhanalar dünýä tejribesiniň we öňdebaryjy tehnologiýalarynyň esasynda işlerini kämilleşdirýärler.

Suwdan peýdalanmagyň kämil usullaryny oýlap tapan ata-babalarymyzyň asylly ýörelgelerinden ugur alnyp, häzirki döwürde ýurdumyzda suw serişdelerini aýawly saklamaga, ondan tygşytly peýdalanmaga gönükdirilen giň gerimli işleriň durmuşa geçirilýändigini bellemek gerek. Soňky ýyllarda suwuň gymmatly gorlaryny aýawly saklamak, ondan rejeli peýdalanmak boýunça netijeli işler amala aşyryldy. Suw tygşytlaýjy tehnologiýalar, ylmyň soňky gazananlary önümçilige işjeň ornaşdyrylýar. Türkmenistan gurak zolakda suwdan peýdalanmak babatda örän uly tejribe toplamak bilen, bu ulgamda alnyp barylýan ylmy barlaglarda öňdebaryjy orny eýeleýär, beýleki döwletleri hem suw serişdelerine aýawly çemeleşmäge çagyrýar. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda azyk howpsuzlygy, ekologik abadançylyk, şol sanda ekologiýa we suw diplomatiýasy boýunça döwletimiz tarapyndan öňe sürlen teklipler halkara bileleşikde giň goldawa eýe boldy.

Sergide «Arçalyk», «Sada suw» kärhanalarynyň, «Ak ýaprak», «Mahmal Zip» hojalyk jemgyýetleriniň gazly we gazsyz, arassa agyz suwlarynyň dürli görnüşleri, tebigy bakja önümleriniň we miweleriniň suwlary, şerbetleri görkezilýär. Şeýle-de «Parahat» hususy kärhanasynyň belli «Joş», «Eçil» miwe suwlary, sowuk çaýy, şöhlatlary, çaga iýmiti (miwe-bakja pýuresi), uzak möhletleýin saklamaga niýetlenen süýt önümleri, ýerli tebigy çig malyň esasynda taýýarlanylan pomidor goýultmasynyň köp görnüşleri bar. Süýt önümlerini öndürmekde meşhurlyga eýe bolan «Gönezlik» hojalyk jemgyýeti, «Süýt» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýeti we beýlekiler sergi meýdançasynda öz önümleri bilen tanyşdyrdylar. «Şerbet Market», «Halk Market» söwda dükanlarynyň hem diwarlyklary ýaýbaňlandyryldy.

Umuman, ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynyň işiniň netijeliligini yzygiderli ýokarlandyrmak halkymyzyň bagtyýar durmuşynyň, Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmeginiň bähbidine durmuşa geçirilýän özgertmeleriň çäklerinde baş wezipeleriň biri bolmagynda galýar.

Günüň ikinji ýarymynda sergä gatnaşýan kompaniýalaryň täze tehnologiýalarynyň, enjamlarynyň we önümleriniň mahabat-tanyşdyrylyş çäreleri geçirildi. Bir söz bilen aýdylanda, şu gün açylan sergi oba hojalyk toplumynyň ösüşine gönükdirilen tehnologiýalardaky nou-haular, meýilnamalaýyn işler bilen ýakyndan tanyşmaga giň mümkinçilik döredýär. Ertir sergi öz işini dowam eder. Gözden geçirilişiň çäklerinde ikitaraplaýyn duşuşyklaryň geçirilmegi meýilleşdirilýär. Olarda hyzmatdaşlygy ösdürmek we özara bähbitli işewürlik gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça pikir alşylar.

Aşgabat — Kazan, 15-nji maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş sapary bilen ugrady. Gahryman Arkadagymyzy paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde ýurdumyzyň resmi adamlary ugratdylar.

Milli Liderimiziň bu gezekki sapary Russiýanyň iri sebitleri bilen ýakyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň ýolunda nobatdaky ädim bolup durýar. Şeýle hyzmatdaşlyk Russiýa Federasiýasy bilen däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň aýrylmaz bölegidir. Tatarystan Respublikasy bilen özara bähbitlilik, uzak möhletleýinlik ýörelgeleri, bilelikdäki işiň oňyn tejribesi esasynda alnyp barylýan köpýyllyk netijeli gatnaşyklar munuň aýdyň mysalydyr.

Häzirki wagtda yzygiderli geçirilýän duşuşyklar, dürli derejedäki gepleşikler türkmen-tatar hyzmatdaşlygynyň binýadyny pugtalandyrýar. Soňky ýyllarda söwda-ykdysady gatnaşyklara täze itergi berildi. Bar bolan kuwwatlyklar bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek, özara gatnaşyklaryň täze ugurlaryny açmak üçin giň mümkinçilikleri döredýär, maýa goýum işjeňligini höweslendirmäge, işewürligi diwersifikasiýalaşdyrmaga ýardam edýär. Türkmenistan bilen Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklarda ynsanperwer hyzmatdaşlyk möhüm orny eýeleýär. Biziň doganlyk halklarymyzy taryhy kökleriň ýakynlygy, medeni we ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar. Häzirki wagtda bu köpasyrlyk däpler mynasyp dowam etdirilip, many-mazmun taýdan baýlaşdyrylýar.

Özara bähbitli gatnaşyklary yzygiderli ösdürmekde Söwda-ykdysady, ylmy-tehniki we medeni hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-tatar iş toparyna aýratyn orun degişlidir. Onuň mejlislerinde ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşylýar, gazanylan ylalaşyklary durmuşa geçirmek boýunça anyk çäreler kesgitlenilýär.

Şu günler Kazanda “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum” XV halkara ykdysady forumy geçirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu foruma hormatly myhman hökmünde çagyryldy. Gahryman Arkadagymyzyň 2022-nji ýylda geçirilen 13-nji foruma hem hormatly myhman hökmünde gatnaşandygyny bellemek gerek. 2009-njy ýyldan bäri her ýyl geçirilýän bu wekilçilikli halkara çäräniň işine ýurdumyzyň wekiliýeti ençeme gezek gatnaşdy. Munuň özi türkmen-tatar gatnaşyklarynyň hem-de Russiýa Federasiýasy bilen döwletara dialogyň netijeli häsiýete eýedigini aýdyň tassyklaýar.

...Türkmenistanyň, Russiýa Federasiýasynyň we Tatarystan Respublikasynyň Döwlet baýdaklary bilen bezelen Kazan şäheriniň Gabdulla Tukaý adyndaky Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyza myhmansöýerligiň asylly däbine görä, duz-çörek, çak-çak tatar milli tagamy hödürlenildi hem-de gül dessesi gowşuryldy.

Howa menzilinde Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanow we beýleki resmi adamlar mähirli garşyladylar.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň hem-de Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň bilelikdäki awtoulag kerweni howa menzilinden Kazan Kremline tarap ugrady. Bu taryhy-binagärlik toplumynyň çäginde Tatarystanyň Baştutanynyň resmi kabulhanasy ýerleşýär.

Bu ýerde Gahryman Arkadagymyz we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany çaý başynda söhbet edip, dost-doganlyk gatnaşyklary bilen berkidilen hem-de köpugurly kuwwata eýe bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ýokary derejesini kanagatlanma bilen bellediler. Şunda Türkmenistanyň we Tatarystanyň türkmen-rus döwletara gatnaşyklarynyň strategiýasyna, uzak möhletleýin özara bähbitlere laýyk gelýän hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeň dowam etdirmäge taýýardyklary tassyklanyldy.

Soňra türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Tatarystan Respublikasynyň Baştutany Rustam Minnihanowyň duşuşygy geçirildi. Oňa iki tarapyň wekiliýet agzalary hem gatnaşdylar.

Tatarystanyň Baştutany Gahryman Arkadagymyzy ýene bir gezek mähirli mübärekläp, belent mertebeli myhmana “Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” halkara ykdysady forumyna hem-de jebisleşdiriji halkara jemgyýetçilik meýdançasy bolup çykyş edýän “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň mejlisine gatnaşmak üçin Kazana gelip görmäge çakylygy kabul edendigi üçin hoşallyk bildirdi. Türkmenistan bilen Tatarystan Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň ähli ugurlar boýunça barha ösdürilýändigini aýdyp, Rustam Minnihanow netijeli ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmakda türkmen halkynyň Milli Lideriniň hyzmatlaryny aýratyn belledi.

Şeýle hem Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we Türkmenistanyň depginli ösüşini, halkara abraýyny şertlendiren döredijilikli syýasatyň häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýändigi nygtaldy. Ol Tatarystanda Türkmenistan bilen köpýyllyk hyzmatdaşlyga ýokary baha berilýändigini aýdyp, bu gatnaşyklaryň ösdürilmegine öz tarapyndan hemmetaraplaýyn ýardam beriljekdigini belledi hem-de doganlyk türkmen halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Milli Liderimiz mähirli kabul edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin minnetdarlygyny beýan edip, Tatarystanyň Baştutany bilen Kazanda duşuşmaga örän şatdygyny aýtdy, şeýle-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ýollan mähirli salamyny ýetirdi. Bu ýerde doganlyk tatar halkynyň bize bolan aýratyn hormatyny, tüýs ýürekden we mähirli gatnaşygyny duýýarys diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy belledi.

“Russiýa — Yslam dünýäsi: KazanForum — 2024” halkara ykdysady forumyna we “Russiýa — Yslam dünýäsi” strategik garaýyş toparynyň her ýyl geçirilýän mejlisine gatnaşmaga çakylygy üçin minnetdarlygyny beýan edip, türkmen halkynyň Milli Lideri ähli meýilleşdirilen çäreleriň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Kazanda Russiýa Federasiýasynyň yslam dünýäsiniň döwletleri bilen ykdysady hyzmatdaşlygynyň işjeňleşdirilmegine gönükdirilen şeýle uly ähmiýetli forumyň geçirilmegi Tatarystanyň uly abraýynyň hem-de oňa ýokary halkara gyzyklanmanyň nyşany bolup durýar. Gahryman Arkadagymyz şular barada aýtmak bilen, türkmen wekiliýetiniň şu gezekki saparynyň hem-de dürli meýdançalarda geçiriljek duşuşyklaryň biziň ýurdumyzyň Russiýa Federasiýasy bilen oňyn hyzmatdaşlygynyň möhüm bölegi bolup durýan ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine uly goşant boljakdygyna ynam bildirdi.

Biziň halklarymyz asyrlaryň dowamynda medeniýetleriniň, dilimiziň, däp-dessurlarymyzyň umumylygyna, dinimiziň birligine, birek-birege hormat goýulmagyna hem-de deňhukuklylyga esaslanýan dostlukly gatnaşyklary saklapdyrlar diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Ýokary derejede yzygiderli geçirilýän duşuşyklar we gatnaşyklar netijeli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň esasy şertleriniň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Milli Liderimiz Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň Türkmen bedewiniň milli baýramyna bagyşlanyp geçirilen dabaralara gatnaşmak üçin ýakynda Türkmenistana amala aşyran saparyny ýatlady. Şol saparyň dowamynda milli ykdysadyýetleriň bähbitlerini we hyzmatdaşlygyň köpýyllyk tejribesini hasaba almak bilen, özara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy hem-de geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistan we Tatarystan dürli ugurlar boýunça gatnaşyklary ösdürýärler. Şunuň bilen baglylykda, nebitgaz, gämi gurluşygy, himiýa senagaty pudaklarynda, awiasiýa tehnikasyny, ýük awtoulaglaryny ibermek babatda üstünlikli alnyp barylýan bilelikdäki işlere üns çekildi. Ynsanperwer ulgamda, şol sanda bilim, medeniýet, sungat boýunça hyzmatdaşlyk türkmen-tatar gatnaşyklarynyň möhüm ugry bolup durýar.

Pursatdan peýdalanyp, türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasy bilen strategik hyzmatdaşlygyň çäklerinde Tatarystan bilen köpugurly gatnaşyklary hemmetaraplaýyn pugtalandyrmagy we giňeltmegi ugur edinýändigini tassyklady.

Gahryman Arkadagymyz Kazana sapar bilen gelmäge iberen çakylygy üçin ýene bir gezek minnetdarlyk bildirip, Tatarystanyň Baştutany Rustam Minnihanowa berk jan saglyk, işinde uly üstünlikleri, Tatarystanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdi.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri we RF-niň Tatarystan Respublikasynyň Baştutany däp bolan dostlukly ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň geljekde-de okgunly ösdüriljekdigine, täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasyna iş sapary dowam edýär.

Aşgabat, 14-nji maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiaki bilen duşuşdy. Duşuşyga Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň agzasy Aýano Sato hem gatnaşdy.

Jenap Endo Toşiaki wagt tapyp kabul edendigi üçin Gahryman Arkadagymyza tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Ýaponiýanyň Imperatory Naruhitonyň we Premýer-ministri Fumio Kisidanyň mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi hem-de türkmen halkynyň Milli Lideriniň soňky ýyllarda depginli ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryň giňeldilmegine goşýan uly şahsy goşandyny belledi.

Hormatly Arkadagymyz myhmanlary mübärekläp hem-de olary myhmansöýer türkmen topragynda kabul etmäge şatdygyny belläp, Ýaponiýanyň wekilleriniň şu gezekki saparynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň, hususan-da, parlamentara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýy we geljegi barada pikir alyşmaga mümkinçilik döretjekdigine ynam bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça özara hereketleriň oňyn häsiýete eýedigini belledi. Bu ulgamda eýýäm köp işler edildi we häzir hem dowam etdirilýär.

Milli Liderimiz Ýaponiýanyň Imperatoryna we Premýer-ministrine mähirli salamyny, hoşniýetli arzuwlaryny beýan edip, Ýaponiýa bilen deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgeleri esasynda ýola goýulýan dostlukly gatnaşyklara ýokary baha berdi. Gahryman Arkadagymyz ýurtlarymyzyň ikitaraplaýyn görnüşde, halkara guramalaryň çäklerinde netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini aýdyp, Türkmenistanyň Bitaraplyk hukuk ýagdaýyny, parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatyny, 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek baradaky başlangyjyny goldaýandygy üçin Ýaponiýanyň Hökümetine minnetdarlyk bildirdi. Geljek ýylda bu şygar bilen birnäçe duşuşyklar geçiriler diýip, hormatly Arkadagymyz aýtdy we dostlukly ýurduň wekillerini bu çärelere gatnaşmaga çagyrdy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy şu ýylyň ýurdumyzda beýik şahyr Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna beslenýändigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, şu gezekki duşuşygyň giňden bellenilýän ýubileý senäniň, Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet Baýdagynyň gününiň öňüsyrasynda geçirilmeginiň aýratyn ähmiýetine üns çekildi.

Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy mähirli kabul edilendigi üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallygyny bildirip, 2022-nji ýylda Ýaponiýada türkmen halkynyň Milli Lideri bilen bolan duşuşygyny ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny belledi. Şol duşuşygyň dowamynda döwletara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlaryna garaldy. Myhmanyň nygtaýşy ýaly, onuň Türkmenistanyň Prezidenti bilen şu günki duşuşygynyň dowamynda netijeli ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Pursatdan peýdalanyp, jenap Endo Toşiaki hormatly Arkadagymyzy geljek ýyl Ýaponiýada geçiriljek “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisine baryp görmäge çagyrdy.

Söhbetdeşligiň dowamynda türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň möhüm meseleleri boýunça gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Şunda söwda-ykdysady ulgam ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, türkmen halkynyň Milli Lideri ýurdumyzy senagatlaşdyrmak boýunça maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegine ýaponiýaly hyzmatdaşlaryň goşýan saldamly goşandyny belledi. Şeýle-de Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy ikitaraplaýyn gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmakda Ýaponiýanyň ozalky Premýer-ministri Sindzo Abeniň bitiren hyzmatlaryny nygtady. Munuň özi Ýaponiýanyň işewür toparlarynyň ýurdumyzda alyp barýan netijeli işlerinde öz beýanyny tapýar.

Ýaponiýanyň iri kompaniýalary köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistanyň gaz pudagynda, himiýa senagatynda netijeli işläp gelýärler. Şunda Ahal welaýatynda tebigy gazdan benzin öndürýän zawody gurmak boýunça bilelikdäki taslamanyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi muňa aýdyň mysal hökmünde görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, myhman bu döwrebap kärhanada öndürilýän ýokary hilli, ekologik ölçeglere laýyk gelýän benzine daşary ýurtlarda uly isleg bildirilýändigini belledi.

Ýurtlarymyzyň uly kuwwaty nazara alnanda, özara bähbitli ykdysady hyzmatdaşlyk üçin täze ugurlar açylýar. Öňdebaryjy tehnologiýalary ulanmak, hususan-da, “akylly” şäherleri taslamalaşdyrmak, gurmak we dolandyrmak babatda tejribe alyşmak üçin hem giň mümkinçilikler bar.

Duşuşygyň dowamynda parlamentara gatnaşyklary ösdürmek meselesine aýratyn üns berildi. Şunda Türkmen-ýapon we Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparlarynyň işine möhüm orun degişlidir. Bu toparlar kanun çykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmak, ugurdaş ikitaraplaýyn gatnaşyklary pugtalandyrmak, geňeşmeleri geçirmek üçin netijeli gural bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyzyň Aşgabatda “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogynyň çäklerinde Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Ýaponiýanyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň duşuşygyny geçirmek baradaky başlangyjyny amala aşyrmak boýunça işleriň alnyp barylýandygy bellenildi. Bu formatyň çäginde hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri mümkinçilikden peýdalanyp, “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogyna gatnaşyjy ýurtlaryň döwlet Baştutanlarynyň ilkinji sammitiniň üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Ynsanperwer ulgamdaky hyzmatdaşlygyň döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmakda ähmiýetli orun eýeleýändigi nygtaldy. Ol halklary ýakynlaşdyrmaga we medeniýetleri özara baýlaşdyrmaga ýardam berýär. Şunda Türkmenistanyň hem-de Ýaponiýanyň bu ugurdaky köpýyllyk netijeli gatnaşyklary dowam etdirmäge taýýardyklary tassyklanyldy. Şeýle hem şu ýyl beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli halkara derejede iri çäreleriň geçirilýändigi bellenildi. Söz ussadynyň goşgulary dünýäniň dürli dillerine terjime edildi, onuň döredijilik mirasy bolsa bütin adamzadyň medeni genji-hazynasynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar.

Pursatdan peýdalanyp, myhman Gahryman Arkadagymyzy, hormatly Prezidentimizi, ähli türkmen halkyny bu şanly sene, şeýle-de ýakynlaşyp gelýän baýram — Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet Baýdagynyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady.

Duşuşygyň ahyrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow we Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiaki birek-birege hoşniýetli arzuwlaryny beýan edip, döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine, täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Aşgabat, 14-nji maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy hanym Neda Bergeri kabul etdi. Ol beýik türkmen şahyry we akyldary, Gündogaryň nusgawy edebiýatynyň bütin dünýäde ykrar edilen görnükli wekili Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan medeni çärelere gatnaşmak, şeýle hem medeniýet ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny, ony mundan beýläk-de ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmak boýunça birnäçe duşuşyklary geçirmek üçin Aşgabada geldi.

Döwlet Baştutanymyz myhmany gadymy we myhmansöýer türkmen topragynda mähirli mübärekläp, şu gezekki saparyň netijeleriniň Türkmenistan bilen Awstriýa Respublikasynyň arasyndaky hyzmatdaşlygy giňeltmekde möhüm ädim boljakdygyna ynam bildirdi. Döwlet Baştutanymyz medeni-ynsanperwer ugruň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň möhüm bölegi bolup durýandygyny belläp, Neda Bergeriň ýolbaşçylygynda geçirilýän medeni çärelere ýokary baha berdi. Olar özara medeni hyzmatdaşlygy ösdürmekde aýratyn orny eýeleýär.

“Siz Türkmenistanyň öňden gelýän hakyky dosty bolup durýarsyňyz. Siz köp ýyllaryň dowamynda ýurdumyzda geçirilýän baýramçylyklara işjeň gatnaşýarsyňyz, döwletara gatnaşyklary ösdürmäge öz mynasyp goşandyňyzy goşýarsyňyz” diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmen-awstriýa jemgyýeti bilen ýakyn hyzmatdaşlykda guralýan medeni çäreleriň möhümdigi aýratyn bellenildi. Şolaryň hatarynda, ilkinji nobatda, 15 ýyl mundan ozal Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen döredilen “Galkynyş” türkmen-awstriýa simfoniki orkestriniň konsertleri, Wena ballary, beýleki medeni-ynsanperwer çäreler bar.

Neda Bergeriň 2025-nji ýylda Aşgabatda Awstriýa öýüni döretmek baradaky başlangyjy Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy we Awstriýanyň Bitaraplygynyň 70 ýyllygy bilen baglanyşyklydyr. Şeýle hem şu ýylda Türkmenistanda VI Wena balyny geçirmek meselesi ara alnyp maslahatlaşyldy.

Myhman pursatdan peýdalanyp, ýubileý ýaş toýuna berlen gymmatly sowgat — Gahryman Arkadagymyzyň giriş sözi bilen başlanýan we dört dilde — türkmen, rus, nemes, iňlis dillerinde çap edilen öz goşgular kitaby üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi hem-de hormatly Prezidentimizi, Türkmenistanyň Hökümetini we halkyny beýik türkmen şahyry, Gündogaryň akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilýän dabaralar bilen gutlady. Şahyryň goşgulary adamlary dostluga, parahatçylyga çagyryp, Türkmenistanyň alyp barýan daşary syýasatynyň esasyny düzýän ýörelgeler bilen sazlaşykly utgaşýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy hanym Neda Bergere ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy giňeltmäge we dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmaga gönükdirilen ýadawsyz zähmeti üçin minnetdarlyk bildirip, oňa berk jan saglyk, abadançylyk, mundan beýläk-de üstünlikleri arzuw etdi.

Aşgabat, 14-nji maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy Endo Toşiakini kabul etdi.

Myhman türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallygyny beýan edip, Ýaponiýanyň Imperatory Naruhitonyň we Premýer-ministri Fumio Kisidanyň döwlet Baştutanymyza iberen mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny ýetirdi. Bellenilişi ýaly, Ýaponiýada oňyn daşary syýasaty alyp barýan hem-de döretmegiň, ösüşleriň ýoly bilen ynamly öňe barýan Türkmenistan bilen netijeli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna uly ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz myhmany mähirli mübärekläp, dostlukly ýurduň wekiliýetiniň Aşgabada şu gezekki saparynyň çäklerinde geçiriljek duşuşyklaryň däp bolan döwletara hyzmatdaşlygy, şol sanda parlamentara gatnaşyklar ýaly möhüm ugurda hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýardam berjekdigine ynam bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Ýaponiýanyň Imperatoryna hem-de Premýer-ministrine salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan edip, iki döwletiň arasyndaky gatnaşyklaryň deňhukuklylyga, özara hormat goýmaga esaslanýandygyny, onuň uzak möhletleýin strategik häsiýete eýedigini kanagatlanma bilen belledi.

Duşuşygyň dowamynda türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň ugurlary boýunça gyzyklanma bildirilip pikir alşyldy. Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň abraýly halkara düzümleriň, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlyk edýändikleri nygtaldy. Ýurtlarymyz halkara giňişlikde hereketlerini utgaşdyryp, birek-biregiň ählumumy parahatçylygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmegine gönükdirilen başlangyçlaryny goldaýarlar. Iki döwletiň “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” dialogynyň çäklerindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy hem ösüş häsiýetine eýedir. Bu dialog hyzmatdaşlygyň netijeli guraly hökmünde özüni görkezdi. Şunuň bilen baglylykda, Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy hormatly Prezidentimizi bu formata gatnaşyjy ýurtlaryň döwlet Baştutanlarynyň ilkinji sammitinde görmäge şat boljakdygyny aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sammitiň umumy bähbitlere laýyk gelýän netijeli döwletara gatnaşyklary ösdürmekde möhüm ähmiýete eýe boljakdygyny belledi.

Söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň esasy ugurlarynyň biri bolup, durnukly we uzak möhletleýin häsiýete eýedir. Şunda Türkmen-ýapon ykdysady hyzmatdaşlyk komitetiniň işine uly ähmiýet berilýär. Ol hyzmatdaşlygyň bar bolan uly kuwwatyny iş ýüzünde durmuşa geçirmäge ýardam bermäge gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň we iri ýapon kompaniýalarynyň dürli ulgamlarda, şol sanda gaz pudagynda, himiýa senagatynda hyzmatdaşlygyň köpýyllyk tejribesini toplandyklary nygtaldy.

Şeýle hem geljek ýyl Ýaponiýada “EKSPO — 2025” Bütindünýä sergisiniň geçiriljekdigi aýdyldy. Bu serginiň Günüň dogýan ýurdunda geçirilmegini goldap ses beren Türkmenistan onuň işine gatnaşmaga uly gyzyklanma bildirýär. Şu maksat bilen, ýörite guramaçylyk topary döredildi we häzirki wagtda degişli taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Ýaponiýanyň ösüşinde we bütindünýä sergileriniň taryhynda möhüm waka boljak “EKSPO — 2025-iň” üstünlikli geçirilmegini arzuw etdi.

Jenap Endo Toşiaki hoşniýetli sözler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, döwlet Baştutanymyzy bu sergä gatnaşmaga çagyrdy.

Söhbetdeşligiň dowamynda medeni-ynsanperwer ulgamyň türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň aýrylmaz bölegi bolup durýandygy bellenildi. Iki ýurtda yzygiderli geçirilýän sergiler, Medeniýet günleri we beýleki çäreler bu ugurdaky özara gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy döwletara hyzmatdaşlygyň özara hoşmeýilli erk esasynda ähli ugurlar boýunça mundan beýläk-de depginli ösdüriljekdigine, täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

***

Türkmenistanyň Mejlisinde Ýapon-türkmen parlamentara dostluk toparynyň başlygy, Ýaponiýanyň Parlamentiniň Wekiller palatasynyň agzasy Endo Toşiaki bilen geçirilen duşuşygyň dowamynda kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklarda bu ugra aýratyn ähmiýet berilýär. Şunda sebit derejesinde parlamentara gatnaşyklary ösdürmek maksady bilen, Aşgabatda “Merkezi Aziýa — Ýaponiýa” formatynda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Ýaponiýanyň parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň ilkinji duşuşygyny geçirmek başlangyjynyň ähmiýeti bellenildi. Mälim bolşy ýaly, bu başlangyç Ýaponiýa amala aşyran iş saparynyň çäklerinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan öňe sürüldi.

Hyzmatdaşlygyň häzirki ýagdaýyny hem-de geljekki mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmagyň çäklerinde ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy nygtaldy. Hususan-da, Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilýän dabaralaryň iki halkyň arasynda medeni gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

Dostlukly ýurduň wekiliýetiniň saparynyň çäklerinde Türkmenistanyň we Ýaponiýanyň kanun çykaryjy edaralarynyň wekillerini birleşdirýän parlamentara dostluk toparynyň nobatdaky duşuşygy hem geçirildi.

Parlamentleriň ugry boýunça hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagy köpugurly türkmen-ýapon hyzmatdaşlygynyň şertnama-hukuk binýadyny kämilleşdirmekde möhüm ähmiýete eýedir. Şunuň bilen baglylykda, duşuşyga gatnaşyjylar kanun çykaryjylyk ulgamynda tejribe alyşmak işini dowam etdirmäge taýýardyklaryny tassykladylar. Şeýle hem toparyň işiniň ileri tutulýan ugurlary, ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmekde parlament diplomatiýasynyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Aşgabat, 14-nji maý (TDH). Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan dabaraly çärelere gatnaşmak üçin Türkmenistana gelen Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy hanym Neda Berger bilen duşuşdy.

Gahryman Arkadagymyz myhmany mähirli mübärekledi hem-de ony ýakynda bolan doglan güni bilen gutlady. Şeýle-de Neda Bergeriň Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysy hökmünde iki ýurduň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň ösdürilmegine uly goşant goşýandygy bellenildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri medeniýet, sungat, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ugurlary boýunça ýakyn işewürlik hyzmatdaşlygyny ýola goýmakda Neda Bergeriň alyp barýan işlerine ýokary baha bermek bilen, ýurtlarymyzyň has-da ýakynlaşmagy, dostluk we hyzmatdaşlyk köprülerini berkitmek ugrunda tagallalary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistana şu gezekki saparyň hem ikitaraplaýyn gatnaşyklary giňeltmegiň ýolunda möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirildi.

Myhman duşuşmaga wagt tapandygy üçin hoşallyk bildirip, Milli Liderimize öz doglan gününe gymmatly sowgady — dört dilde — türkmen, iňlis, nemes we rus dillerinde goşgulary çap edilen, Gahryman Arkadagymyzyň giriş sözi ýerleşdirilen kitaby sowgat berendigi üçin ýene-de bir gezek tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy giriş sözünde bilelikde amala aşyrylan ähli taslamalara ýokary baha berýär.

Mälim bolşy ýaly, Türkmen-awstriýa jemgyýeti Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň şol wagt Türkmenistanyň Prezidenti hökmünde Awstriýa amala aşyran ilkinji resmi saparynyň hormatyna 16 ýyl mundan ozal döredilipdi. Geçen ýyllaryň dowamynda hormatly Arkadagymyzyň goldawy bilen “Galkynyş” türkmen-awstriýa simfoniki orkestri döredildi, Türkmenistanda Wena ballary geçirildi.

Şeýle-de ýurdumyzda amala aşyrylýan düýpli özgertmeleriň köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde beýan edilmegine uly ähmiýet berilýär. Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň saýtynda rus, iňlis we nemes dillerinde habarlar ýerleşdirilip, olar dünýäniň 30 ýurdunyň okyjylary üçin elýeterlidir.

Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň ýolbaşçysynyň belleýşi ýaly, öňde uly wezipeler, şol sanda geljek ýyl Aşgabatda Awstriýa öýüni açmak baradaky başlangyjy durmuşa geçirmek bilen bagly, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy hem-de Awstriýanyň Bitaraplygynyň 70 ýyllygy mynasybetli möhüm işler durýar.

Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow türkmen tarapynyň geljek, 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etmek baradaky başlangyjyny goldandygy üçin Awstriýanyň Hökümetine minnetdarlyk bildirdi.

Duşuşygyň barşynda ikitaraplaýyn medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagynyň wajyp ähmiýete eýedigine aýratyn üns çekildi.

Türkmen-awstriýa jemgyýetiniň alyp barýan döredijilikli işiniň medeni-ynsanperwer ulgamda netijeli hyzmatdaşlygyň nusgasy bolup durýandygyny hem-de iki ýurduň halklarynyň ýakynlaşmagyna ýardam berýändigini aýdyp, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow jemgyýetiň ýolbaşçysy hanym Neda Bergere berk jan saglyk, abadançylyk, jogapkärli işinde uly üstünlikleri arzuw etdi we ony Gündogaryň beýik şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli öňde boljak giň gerimli dabaralaryň hormatly myhmanlarynyň hatarynda görmäge şatdygyny belledi.

Aşgabat, 13-nji maý (TDH). Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim Ahal welaýatynda täze, möhüm desgalary — ýylda 1 million tonna sement öndürmäge ukyply Bäherden sement zawodynyň ikinji tapgyryny we Ýaşlyk şäherçesindäki kuwwaty bir gije-gündizde 30 müň kub metre deň bolan suw arassalaýjy desgany gurduryp berendigi, şeýle hem welaýatyň ýaşaýjylaryna döwrebap awtoulaglary sowgat edendigi üçin hormatly Prezidentimize sebitiň bagtyýar ilatynyň adyndan tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, Arkadagly Gahryman Serdarymyza berk jan saglyk, uzak ömür, il-ýurt bähbitli işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra häkim welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda gowaça ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak, hatarara bejergi, ýekelemek we otag işleri ýerine ýetirilýär. Gowaça ideg etmekde ulanylýan oba hojalyk tehnikalary netijeli işledilýär. Welaýatyň bugdaý meýdanlarynda-da degişli ideg işleri alnyp barylýar. Galla oragy möwsümine taýýarlyk işleri guramaçylykly dowam edýär. Şunuň bilen birlikde, tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnap almak, daşamak hem-de talabalaýyk saklamak üçin taýýarlyk işleri, ýetişdirilen pile hasylyny ýygnamak we döwlet harmanyna tabşyrmak boýunça işler geçirilýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaralara taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagynyň zerurdygyna ünsi çekdi we gowaça, bugdaý ekilen meýdanlardaky agrotehniki çäreleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini üpjün etmegi, galla oragyna ýokary derejede taýýarlyk görülmegini häkime tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň hilini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, gowaça meýdanlarynda gögeriş suwuny tutmak we hatarara bejergi, ýekelemek, otag işleri alnyp barylýar. Bu işlerde oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanylýar. Welaýatyň ak ekin meýdanlarynda ideg işleri geçirilýär. Galla oragy möwsüminiň ýokary hilli geçmegini üpjün etmek maksady bilen, galla kabul ediş kärhanalaryny, elewatorlary möwsüme taýýarlamak, tohumlyk bugdaýy talabalaýyk ýygnap almak hem-de saklamak üçin zerur işler ýerine ýetirilýär. Welaýatda pile öndürmek boýunça bellenilen meýilnama laýyklykda, häzirki wagtda pileçi kärendeçiler tarapyndan ýüpek gurçugyna ideg etmek işleri alnyp barylýar. Şeýle-de Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli welaýatda geçiriljek dabaraly çärelere taýýarlyk görlüşi, ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berildi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, oba hojalygynda ýaýbaňlandyrylan möwsümleýin işleriň, hususan-da, gowaça hem-de bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň, galla oragy möwsümine talabalaýyk taýýarlyk görülmeginiň zerurdygyny belledi we bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hiliniň üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Nygtalyşy ýaly, welaýatyň gowaça ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda hatarara bejergi, otag, ýekelemek işleri alnyp barylýar. Bugdaý meýdanlarynda ekine ösüş suwuny tutmak, ideg etmek işleri geçirilýär. Galla oragyny guramaçylykly geçirmek maksady bilen, welaýatdaky galla kabul ediş kärhanalary möwsüme taýýar edildi. Bu işler bilen bir hatarda, tohumlyk ekilen bugdaýy talabalaýyk ýygnamak we saklamak boýunça degişli işler alnyp baryldy. Häzirki wagtda welaýatda pile öndürmek möwsümi dowam edip, pileçi kärendeçiler tarapyndan ýüpek gurçugyna ideg etmek işleri alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim welaýatda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçiriljek dabaraly çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, welaýatyň gowaça we bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de bu babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de galla oragy möwsümine talabalaýyk taýýarlyk görülmegi babatda birnäçe görkezmeler berildi. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan dürli maksatly binalardaky we desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, gowaça ekilen meýdanlarda kadaly ösüş almak maksady bilen, hatarara bejergi, ýekelemek we otag etmek, bugdaý meýdanlarynda degişli ideg işleri dowam edýär. Ýetişdirilen bugdaý hasylyny ýitgisiz ýygnap almak hem-de Watan harmanyna tabşyrmak üçin galla kabul ediş kärhanalary taýýar edildi. Welaýatda pile möwsümi dowam edip, häzirki wagtda ýetişdirilen pile ýygnalyp alynýar. Şeýle-de häkim maý aýynda ýurdumyzda giňden bellenilýän şanly seneler mynasybetli welaýatda guraljak dabaraly çärelere taýýarlyk görlüşi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalygynda dowam edýän möwsümleýin işleriň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we gowaça, bugdaý ekilen meýdanlardaky işleriň talabalaýyk ýerine ýetirilmegini, galla oragyna ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz Oba milli maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň zerurdygyny belläp, welaýatda bu ugurda alnyp barylýan işleriň öz wagtynda ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, welaýatyň gögeriş alnan gowaça meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag işleri geçirilýär. Bu işlerde ulanylýan oba hojalyk tehnikalaryndan netijeli peýdalanmak boýunça zerur çäreler görülýär. Bugdaý meýdanlarynda ösüş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Şunuň bilen birlikde, galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmäge taýýarlyk görülýär. Häzirki wagtda galla kabul ediş kärhanalary, elewatorlar möwsüme doly taýýar edildi. Tohumlyk bugdaýyň hasylyny ýygnap almak, daşamak we talabalaýyk saklamak, ýetişdirilen pile hasylyny ýygnap alyp, döwlet harmanyna tabşyrmak boýunça hem degişli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim welaýatda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçiriljek çärelere taýýarlyk görlüşi, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna”, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, gowaça we bugdaý ekilen meýdanlardaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmeginiň zerur talap bolup durýandygyny belledi hem-de bu babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz welaýatda galla oragyny guramaçylykly geçirmek üçin zerur çäreleriň görülmegini tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalara laýyklykda, şu ýyl üçin welaýatda meýilleşdirilen işleriň bellenilen möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini aýtdy we bu ugurdaky işleri gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň oba hojalyk toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Diýarymyzda bol pagta hasylyny ýetişdirmek maksady bilen, häzirki wagtda welaýatlaryň gowaça ekilen meýdanlarynda hatarara bejergi, ýekelemek, otag işleri geçirilýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda ideg etmek, ösüş suwuny tutmak işleri tamamlaýjy tapgyrda barýar. Galla oragy möwsümini guramaçylykly geçirmek boýunça-da taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şeýle hem tohumlyk bugdaý hasylyny ýygnamak, daşamak, galla kabul ediş kärhanalarynda bellenen tertipde kabul etmek we talabalaýyk saklamak boýunça işler geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda pile möwsümini guramaçylykly geçirmek babatda öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, häzirki wagtda welaýatlarda ýüpek gurçugyna ideg etmek, ýetişdirilen pile hasylyny ýygnap almak işleri utgaşykly dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk ekinlerinden bol hasyl almak üçin ähli agrotehniki çäreleriň öz wagtynda we talabalaýyk ýerine ýetirilmelidigini belledi hem-de wise-premýere ýurdumyzyň gowaça, bugdaý ekilen meýdanlarynda ýaýbaňlandyrylan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylmagyny, ýetip gelýän galla oragy möwsümine guramaçylykly taýýarlyk görülmegini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, häkimlikleriň garamagyndaky edara-kärhanalaryň işiniň talabalaýyk guralmagyny berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Türkmenistanyň Dokma senagaty ministrliginiň Gyzylarbat şäherindäki «Balkandokma» ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetinde döwrüň ösen talaplaryna laýyk işler amala aşyrylýar. Bu ýerde ornaşdyrylan önümçiligiň häzirki zaman tehnologiýasy dürli ölçeglerdäki ýüplükleri düwünsiz we ýokary hil derejesinde öndürmäge giň mümkinçilik berýär. Toplumyň bölümlerinde taýýarlanylýan dürli ölçegli nah ýüplükler diňe bir içerki bazaryň däl, Türkiýäniň, Ýewropa ýurtlarynyň bazarlarynyň hem islegli harytlary bolup durýar. Şu ýylyň ýanwar — aprel aýlarynda toplumda 1 müň 500 tonna ýüplük öndürilip, meýilnama artygy bilen berjaý edildi. Şeýle hem bu görkeziji, geçen ýylyň hasabat döwri bilen deňeşdirilende, şu islegli önümiň 20 tonnasynyň artyk taýýarlanandygyny aňladýar.

Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň gününi ýokary önümçilik görkezijileri bilen garşylamak maksat edinilýän kärhanada geçen dört aýda sarp edijilere iberilen nah ýüplükleriň pul hasabyndaky möçberiniň 23 million manatlyga golaýlamagy aýratyn bellärliklidir. Bu görkeziji, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 8,5 million manatlyk köpdür. Deňeşdirilýän döwürde kärhana boýunça 560 tonnadan gowrak ýüplügiň içerki we daşarky bazarlarda artyk ýerleşdirilmegi balkanly dokmaçylaryň ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň artmagyna önjeýli goşant goşýandygyndan habar berýär.