Ykdysadyýetiň binýatlyk pudagy

Garaşsyzlyk ýyllarynda türkmen topragynyň uly baýlygy bolan nebitdir gazyň gazylyp alnyşyny artdyrmak, olary amatly şertlerde içerki we daşarky bazarlarda ýerlemek ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Bu babatda hormatly Prezidentimiz pudagyň kärhanalarynyň öňünde jogapkärli wezipeleri kesgitledi. Şeýle möhüm işe pudagyň welaýatymyzdaky edara-kärhanalarynyň işgärleri hem netijeli gatnaşýarlar.

Kärine ussatlaryň bitirýän işleri hakynda olaryň hünär baýramynyň bellenilýän döwründe söhbet açmak has-da ýakymlydyr. Halkymyz bahasyz baýlygymyz bolan nebitdir gazymyzy sowulmajak ýazymyza, eşretli ýaşaýşyň çeşmesine deňeýär. Bu düşünjede ulaltma ýa-da hakykatdan daş düşme ýokdur. Ojaklarymyzyň alawly, durmuşymyzyň gözel bolmagynda ýylylygyň we ýagtylygyň çeşmesi bolan nebit we tebigy gaz möhüm hyzmaty ýerine ýetirýär. Bu baýlyklaryň ýataklaryny agtaryp tapmak, täze meýdançalary senagat taýdan özleşdirmek arkaly önümleri sarp edijilere ýetirmek, çig mallary çuňňur gaýtadan işlemegiň hasabyna bazar bäsleşiginde geçginli önümleri öndürmek işleri utgaşykly we netijeli alnyp barylýar. Bu babatda «Türkmengeologiýa» döwlet korporasiýasynyň «Lebapnebitgazgözleg» ekspedisiýasynyň başarjaň işgärleri ýokary ruhubelentlik we maksada okgunlylyk görkezýärler. Olar tarapyndan çuňluk burawlamakda guwandyryjy netijeler gazanylýar. Ene ýeriň çuňluklaryndan tebigy gazyň we nebitiň täze gorlarynyň üstüniň açylmagy bolsa olaryň zähmetleriniň ýerine düşýändiginden habar berýär. Şanly ýylyň geçen döwründe olar tarapyndan Uzynada, Agarguýy meýdançalarynda guýularyň birnäçesi burawlanyp, gymmatly çig malyň senagat akymlary alyndy. Bu üstünlikde buraw desgasynyň başlygy Halmyrat Rozyýew, buraw ussalary Yslam Soltanow, Myrat Joraýew, Işanguly Mämmetkulyýew, Döwlet Babakulyýew, meýdan geology Penji Abdyllaýew ýaly başarjaň adamlaryň uly zähmet paýy bar.

Hormatly Prezidentimiziň tebigy gazyň gazylyp alynýan we daşary ýurtlara ugradylýan möçberini artdyrmaga gönükdirilen maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär. Munuň üçin möhüm taslamalar amala aşyrylýar. Şeýle çemeleşme pudagyň önümçilik kuwwatyny artdyrmaga goşmaça mümkinçilikleri açýar. Oňa şu ýylyň başynda döwlet Baştutanymyzyň ak pata bermegi bilen «Malaý» gaz käninde ulanylmaga berlen häzirkizaman gaz gysyjy desgany mysal görkezmek bolar. Ýyllyk kuwwatlylygy 30 milliard kub metre barabar bolan desga tebigy gazyň gazylyp alnyşyny düýpli artdyrmaga berk esas döretdi. Bu känden alynýan önümiň aglaba bölegi bolsa baglaşylan şertnama laýyklykda Hytaý döwletine akdyrylýar. «Türkmengaz» döwlet konserniniň «Lebapgazçykaryş» müdirliginiň işgärleri bu işde yhlaslylyk we tutanýerlilik görkezýärler. Olar tarapyndan ýylyň geçen on bir aýynda «mawy ýangyjyň» 11 milliard 293,5 müň kub metri gazylyp alyndy. Munuň özi ýyllyk meýilnamanyň möhletinden ep-esli öň abraý bilen berjaý edilendiginden habar berýär. Müdirlik boýunça hasabat döwründe gaz kondensatynyň 42566 tonnasy öndürilip, bu baradaky meýilnama hem ýerine ýetirildi. Edermen gazçylarymyz şanly ýyly şowly jemlemek, zerur önümleriň öndürilişiniň depginlerini ýokarlandyrmak ugrunda barha gaýrata galýarlar. Olaryň tagallalarynyň ýerine düşjekdigine şek-şübhe bolup bilmez. Sebäbi baýlyk çykaryjylar belent maksatlara gulluk edýärler. Ol bolsa ata Watanyň baýlygyna baýlyk goşmak bilen baglanyşyklydyr.

Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynyň başarjaň işgärleri hem «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylyny zähmet ýeňişlerine beslemegi maksat edinip, gujur-gaýratly zähmet çekýärler. Olar tarapyndan ýylyň geçen döwründe çig malyň 464,5 müň tonnadan gowragy gaýtadan işlenilip, ondan benziniň 202,7 müň tonnadan gowragy, dizel ýangyjynyň 123,4 müň tonnadan gowragy öndürilip, degişli meýilnamalar artygy bilen berjaý edildi.

Öndürilýän harytlyk nebit önümleriniň eksport edilýän ugurlary hem barha artýar. Üstümizdäki ýylda oňa Russiýa Federasiýasy, Özbegistan, Täjigistan Respublikalary hem goşuldy. Daşary ýurtlular kärhanada öndürilýän dizel ýangyjyna hyrydar çykýarlar. Agyr wakuum gazoýly bolsa Ýewropa döwletlerinde üstünlikli ýerlenilýär. Bu guwandyryjy ýagdaý kärhananyň önümleriniň hiliniň ýokarydygyndan habar berýär. Şeýle oňyn görkezijiler bolsa hormatly Prezidentimiziň pudagyň kuwwatlyklaryny artdyrmaga, önümçilikleri döwrebaplaşdyrmaga yzygiderli üns bermegi netijesinde mümkin boldy.

Aýlary-günleri bagtyýarlyga beslenýän ata Watanymyzda toýlar-toýa ulaşýar. Bu baýram gününde ýurdumyzyň ykdysadyýetinde binýatlyk hyzmaty ýerine ýetirýän möhüm pudagyň başarjaň we ruhubelent işgärleriniň adyna hoşallyk sözleri aýdylýar. Biz hem aýdylýan gutlaglara goşulýarys hem-de baýlyk bolçulygyny döredýän adamlara mundan beýläk-de üstünlikleriň hemra bolmagyny arzuw edýäris.

Mämmet GYLYJOW.