Ylmyň we tehnikanyň iň täze gazananlaryny halk hojalygynyň ähli pudaklaryna ornaşdyrmak, ylym bilen önümçiligiň arabaglanyşygyny pugtalandyrmak hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan özgertmeler syýasatynyň möhüm ugurlarynyň hatarynda durýar. Bu ugurda döredilen mümkinçilikler öňde goýlan wajyp wezipeleri üstünlikli çözmäge ýardam edýär.
«Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyna» laýyklykda, orta möhletleýin döwürde ylym ulgamynyň özgerişiniň dowam etdirilmegi we düýpli ylmy gözlegleriň esasynda pudaklaýyn ylmy işleriň alnyp barylmagy göz öňünde tutulýar. Şeýle hem Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň binýadynda amaly ylmy işleriň geçirilmegi, ylym bilen önümçiligi utgaşdyrýan, önümçilik pudaklarynyň ylmy esasynda ösdürilmegine we usuly kadalarynyň kämilleşdirilmegine içgin gatnaşýan ylmy-önümçilik binýadynyň döredilmegi, ylmy-barlaglary we innowasion işläp düzmeleri täjirleşdirmek we tehnologik auditi geçirmek işleriniň ýola goýulmagy meýilleşdirilýär.
Milli maksatnamamyzda bellenilen ýokarda agzalan wezipeleri çözmek üçin ýurdumyzda innowasion tehnologiýalary işläp düzmek we olary önümçilige ornaşdyrmak ugrunda iş alyp barýan Tehnologiýalar merkeziniň, ylmy-barlag institutlarynyň hem-de ýokary okuw mekdepleriniň, şeýle hem dünýäniň öňdebaryjy ylmy-barlag merkezleriniň mümkinçiliklerini peýdalanmak zerurdyr. Häzirki wagtda hut şundan ugur alnyp, ylmy üstünlikleri we innowasion tehnologiýalary önümçilige ornaşdyrmaga ýardam etmek üçin ýurdumyzyň ylmy-barlag edaralary tarapyndan degişli işler alnyp barylýar. Şolaryň hatarynda şu ýylyň 1-nji ýanwarynda Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň binýadynda işe girizilen Tehnologiýalaryň transfer merkezini görkezip bileris. Bu merkeziň işe girizilmegi ylmyň ileri tutulýan ugurlary boýunça geçirilýän ylmy-barlag işleriniň netijelerini önümçilige ornaşdyrmak babatda amala aşyrylýan çärelere aýdyň mysaldyr.
Tehnologiýalaryň transfer merkeziniň baş maksady ylmy-barlag we innowasion işläp düzmeleri täjirleşdirmekden we tehnologik audit işlerini geçirmekden ybaratdyr. Şoňa görä-de, merkez tehnologiýalaryň transferiniň ulgamyny döretmek, olara daşary ýurtlaryň innowasion ulgamlaryny birleşdirmek, şeýle hem innowasion ulgamlary döretmek boýunça halkara maksatnamalara we taslamalara gatnaşmak wezipelerinden ugur alýar. Ýagny bu merkez tehnologiýalaryň transferi çygrynda araçylyk işi — tehnologik brokerçilik bilen meşgullanýar hem-de şol ugurdaky hyzmatlary täjirçilik esasynda amala aşyrýar. Munuň özi ylmy işleriň netijelerini täjirleşdirmegiň mümkinçiliklerine baha bermäge, täjirleşdirmek üçin ýokary mümkinçiligi bolan ylmy işleriň netijelerini ýüze çykarmaga, ylmy işleriň netijelerini täjirleşdirmek üçin strategiýany işläp düzmäge, ylmy işleriň netijelerine bolan hukuklary goramagy we intellektual eýeçiligi ýüze çykarmagy ýola goýmaga şert döredýär.
Bulardan başga-da, Tehnologiýalaryň transfer merkezi startaplary — täzeçil işewürlik başlangyçlaryny döretmäge, olara maýa goýumlary çekmäge ýardam eder. Munuň özi işewürlik serişdeleriniň üsti arkaly Tehnologiýalaryň transfer merkeziniň ýurdumyzda ylym bilen önümçiligi birleşdirmek ugrunda netijeli işleri alyp barýandygyna we bu işleri geljekde-de mynasyp dowam etdirjekdigine şaýatlyk edýär.
Isa BABAÝEW,
TYA-nyň Tehnologiýalar merkeziniň maglumat howpsuzlygy we aragatnaşyk tehnologiýalary barlaghanasynyň müdiri.