Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly BERDIMUHAMEDOW: — Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň kuwwaty bize bilelikdäki giň gerimli taslamalary amala aşyrmaga mümkinçilik berýär

Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde YHG-nyň 15-nji sammiti geçirildi we Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy kabul edildi

Aşgabat, 28-nji noýabr (TDH). Şu gün paýtagtymyzda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (YHG) 15-nji sammiti geçirildi. Köpugurly işewürlik merkezli täze “Garagum” oteli nobatdaky duşuşygyň geçirilýän ýerine öwrüldi. Bu ýerde ýokary derejeli myhmanlary kabul etmek hem-de halkara ähmiýetli möhüm çäreleri geçirmek üçin ähli şertler döredildi.

Şu ýyl YHG-da başlyklyk edýän ýurt hökmünde Türkmenistanyň geçirýän sammitine Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisi, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwi, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan, Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew gatnaşdylar. Forumda Gazagystan Respublikasyna Premýer-ministr Askar Mamin wekilçilik etdi. Şeýle hem sammite YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri gatnaşdy.

Ozal habar berlişi ýaly, sammitiň öňüsyrasynda, 27-nji noýabrda hormatly Prezidentimiz Täjigistan Respublikasynyň, Pakistan Yslam Respublikasynyň, Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentleri, Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri hem-de Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi.

Şu gün, forumyň öň ýanynda milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri bilen duşuşdy.

Türkmenistan 1992-nji ýyldan bäri Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň agzasy bolmak bilen, köptaraplaýyn görnüşde özara bähbitli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga saldamly goşant goşup, YHG-a girýän döwletler bilen ikitaraplaýyn dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär. Geçen döwrüň dowamynda ýurdumyz hem-de bu gurama tarapyndan bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy. Munuň özi uzak möhletleýin geljek üçin netijeli gatnaşyklar babatda ygtybarly esasy döredýär.

Türkmenistan sebit möçberinde durnukly ykdysady ösüşi üpjün etmäge, guramanyň giňişliginde özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge hem-de onuň çägini giňeltmäge, ählumumy dünýä hojalyk gatnaşyklaryna goşulyşmagy çuňlaşdyrmaga gönükdirilen, ýörite işlenip taýýarlanylan Konsepsiýanyň esasynda YHG-da başlyklygy amala aşyryp, bu jogapkärli wezipäni ýerine ýetirmäge hemmetaraplaýyn oýlanyşykly, anyk netijeleri gazanmagy maksat edinýän çemeleşmäni görkezýär.

Şunuň bilen baglylykda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammitini 28-nji noýabrda, YHG-nyň gününiň bellenilýän gününde Aşgabatda geçirmek baradaky başlangyjyň hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa degişlidigini ýatlatmalydyrys. Milli Liderimiz bu teklibi guramanyň şu ýylyň 4-nji martynda sanly ulgam arkaly ýokary derejede geçirilen 14-nji duşuşygynda beýan etdi.

“Garagum” oteliniň eýwanynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylaryny döwlet Baştutanymyz mähirli garşylady.

Ýokary derejedäki duşuşyga gatnaşyjylar oteliň maslahatlar zalyna barýarlar. Bu ýerde däp bolan resmi surata düşmek dabarasyndan soň, YHG-nyň 15-nji sammitiniň açylyş dabarasy boldy.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow ýygnananlara giriş sözi bilen ýüzlenip, Türkmenistanyň öz daşary syýasatynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýändigini belledi.

YHG döredilen döwründen başlap, guramanyň meýdançasy oňa agza döwletleriň arasynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmakda we ösdürmekde netijeli gurala öwrüldi. Bu guramanyň ýokary derejedäki duşuşyklary meseleleriň giň toplumyny ara alyp maslahatlaşmakda, onuň giňişliginde sebit ykdysady hyzmatdaşlygynyň iň esasy hem-de ileri tutulýan mowzuklary boýunça çözgütleri kabul etmekde örän gowy mümkinçilik bolup çykyş edýär.

Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde energetika, ulag we söwda ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygyň baý tejribesiniň toplanandygyny aýratyn nygtady. Häzirki wagtda YHG tarapyndan amala aşyrylýan maksatnamalaryň we taslamalaryň durmuşa geçirilmeginiň çäginde tehnologiýa, aragatnaşyk, maliýe-bank ulgamlaryndaky hyzmatdaşlygymyzy giňeltmek zerurlygy ýüze çykýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we şu günki duşuşygyň barşynda geljekde uly mümkinçilikleri açýan ugurlar boýunça hem netijeli gepleşikleriň geçiriljekdigine ynam bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 14-nji sammitiniň Başlygy, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana çykyş etmek üçin söz berdi.

Dostlukly döwletiň Baştutany milli Liderimize hoşallyk bildirip, sammite gatnaşyjylary Türkmenistanda guralýan wekilçilikli forumyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilmegi bilen gutlady we onuň işine üstünlik arzuw etdi. Prezident Rejep Taýyp Ärdogan pursatdan peýdalanyp, Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň ýakynda bellenilen 30 ýyllygy bilen hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we tutuş türkmen halkyny tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman wekiliýetleriň mähirli kabul edilendigi, bildirilen myhmansöýerlik üçin hoşallyk sözlerini aýdyp, 14-nji sammitden soň YHG-a başlyklyk etmegiň Türkiýeden Türkmenistana geçendigini belledi hem-de milli Liderimize alyp barýan giň möçberli işinde üstünlikleri arzuw etdi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan çykyşynyň dowamynda sammitiň işiniň YHG-a agza döwletler we sebitiň ýurtlary, şeýle-de halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajyp meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin uly ähmiýete eýedigini nygtady.

Belent mertebeli myhman forumyň dowamynda dürli ulgamlarda guramanyň işiniň wezipelerine garaljakdygyny hem-de häzirki döwrüň esasy meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamagyň ileri tutulýan ugurlarynyň kesgitleniljekdigini belledi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan YHG-nyň 15-nji sammitiniň dowamynda kabul ediljek çözgütleriň hem-de Jemleýji resminamanyň sebitiň ýurtlarynyň ykdysady ösüşine, howpsuzlygyň we durnuklylygyň üpjün edilmegine kuwwatly itergi berjekdigine ynam bildirip, bu babatda bilelikdäki tagallalaryň wajypdygyna ünsi çekdi.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutany şeýle hem sammitiň sebitleýin we ählumumy möçberde hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de giňeldilmegine, şol sanda halkara üstaşyr ulag geçelgeleriniň işini kadalaşdyrmaga gönükdirilen çözgütleriniň ähmiýetini nygtap, bu ugurdaky özara gatnaşyklaryň gadymy döwürlerde halklary we ýurtlary baglanyşdyran Beýik Ýüpek ýolunyň döwrebap derejede dikeldilýändiginiň aýdyň subutnamasyna öwrüljekdigini aýtdy.

Belent mertebeli myhman owgan meselesine degip geçip, Owganystanda syýasy durnuklylygyň berkarar edilmeginiň hem-de onuň durmuş-ykdysady taýdan dikeldilmeginiň diňe bir sebit däl, eýsem, halkara derejede hem uly ähmiýete eýedigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, Bitarap Türkmenistanyň goňşy ýurtdaky ýagdaýy parahatçylykly ýol arkaly kadalaşdyrmaga goşýan goşandyna, owgan halkyna yzygiderli berýän doganlyk kömegine ýokary baha berildi.

Çykyşynyň ahyrynda Prezident Rejep Taýyp Ärdogan hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hem-de YHG-da başlyklyk edýän Türkmenistana sammiti üstünlikli geçirmek babatda döredilen mümkinçilikler üçin hoşallyk bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow — Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Başlygy ýygnananlara ýüzlenip, YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylaryna bu sammite gatnaşmak üçin Türkmenistanyň paýtagtyna gelmek baradaky çakylygy kabul edendikleri üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Biz bu forumyň geçirilmegine ýurtlarymyzyň ykdysady, söwda-maýa goýum, medeni-ynsanperwer ulgamlarda hyzmatdaşlygy berkidýän möhüm waka hökmünde doly esas bilen garaýarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Milli Liderimiz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ilkinji nobatda, Bitarap döwlet we dünýä jemgyýetçiliginiň doly hukukly agzasy hökmünde Türkmenistanyň ähli gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlar, şol sanda abraýly sebit we halkara guramalar bilen giň gerimli gatnaşyklary ýola goýmak üçin açykdygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, YHG bilen hyzmatdaşlygyň yzygiderli ösýändigi kanagatlanma bilen bellenildi. Bu gurama bilen bilelikdäki işiň uly tejribesi toplandy.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistan gurama agza döwletleriň her biri bilen aýratynlykda dostlukly, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny üstünlikli ösdürýär, bu bolsa köpugurly hyzmatdaşlyga oňyn ýardam berýär, ony baýlaşdyrýar, umumy işleri goşmaça berkidýär.

YHG-nyň sammitine başlyklyk etmek bilen, Türkmenistan bilelikdäki işleriň degişli derejede ilerlemegi, täze döredijilikli başlangyçlar bilen doldurylmagy üçin ähli tagallalary etdi. Başlyklyk etmegiň işlenip taýýarlanan Konsepsiýasyna laýyklykda, biziň ýurdumyz onuň durmuşa geçirilmegi boýunça netijeli işleri amala aşyrdy. Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-a agza döwletlere şu döwürde Türkmenistana ýardam berendigi üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Türkmenistan ulag we energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň ösdürilmegini guramanyň möhüm ugurlarynyň hatarynda görýär. Häzirki döwürde bu ugurlar ählumumy ykdysady ösüşiň aýgytlaýjy esasy hökmünde çykyş edýär. Bu işe öz wagtynda we işjeň goşulmak zerur bolup durýar. Munuň üçin bar bolan bäsdeşlik artykmaçlyklaryny ulanyp, täze üstaşyr ulag geçelgelerini, energetika ugurlaryny emele getirmäge doly hukukly, netijeli gatnaşyjynyň ornuny üpjün etmeli. Ýakyn geljekde biziň umumy möhüm wezipelerimiziň şulardan ybarat bolmalydygyna ynanýaryn diýip, milli Liderimiz belledi.

Döwlet Baştutanymyz bular barada aýtmak bilen, YHG-a agza döwletleriň degişli ugurda tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna düşünýändigine ynam bildirdi. Türkmenistanyň halkara başlangyçlaryny, aýratyn-da, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň Kararnamalarynda biziň ýurdumyzyň durnukly ulag we energetika howpsuzlygy boýunça öňe sürýän taslamalaryny agza döwletleriň yzygiderli goldamagy muny aýdyň tassyklaýar. YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bu resminamalaryň awtordaşy bolup çykyş etdi. Şeýle goldaw üçin Türkmenistan minnetdarlyk bildirýär, oňa mundan beýläk-de netijeli ädimler üçin oňat esas hökmünde garaýar.

Soňra milli Liderimiziň belleýşi ýaly, bu başlangyçlary iş ýüzünde amala aşyrmak ugrunda hereket etmek bilen, biziň ýurdumyz YHG-a agza döwletleriň birnäçesi bilen soňky ýyllarda iri üpjünçilik ulgamlarynyň taslamalaryny durmuşa geçirmäge girişdi. Mälim bolşy ýaly, häzirki döwürde Türkmenistan — Owganystan — Pakistan ugry boýunça elektrik geçiriji ulgamyň, Türkmenistandan Owganystana demir ýoluň gurluşygy alnyp barylýar. Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygy güýçli depginde amala aşyrylýar.

Ýurdumyzda Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça üstaşyr ulag geçelgelerini işjeňleşdirmäge aýratyn üns berilýär. Hususan-da, gürrüň Özbegistan — Türkmenistan — Eýran — Oman, şeýle hem Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe ulag geçelgelerini döretmek barada barýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow bular barada aýtmak bilen, agzalyp geçilen taslamalaryň biziň bilelikdäki mümkinçiliklerimiziň aňry çägi däldigine ynam bildirdi. Häzirki döwürde YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky giňişlikde hem, olaryň çäklerinden daşyna çykylanda hem goşmaça energetika we üstaşyr ulag geçelgeleri gerek. Türkmen tarapynyň pikirine görä, bu babatda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewraziýa ykdysady birleşigi, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy ýaly döwletara birleşikler bilen bir maksada gönükdirilen hyzmatdaşlygy ýola goýmak zerur bolup durýar.

YHG-a agza döwletleriň gatnaşmagynda üpjünçilik ulgamlarynyň iri taslamalarynyň amala aşyrylmagy yklymda täze geoykdysady giňişligi döretmekde ýokary hilli öňegidişlik bolar diýsem, ulaldyp aýtdygym bolmaz. Bu hyzmatdaşlyk üçin ägirt uly mümkinçilikleri açýar, iri maýa goýumlary çekýär, birnäçe möhüm durmuş meselelerini çözýär.

Şonuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz bu işlere Owganystanyň gatnaşmagynyň möhümdigini aýratyn nygtady. Şeýlelik bilen, bu ýurt hereket edýän subýekte, ykdysady hyzmatdaşlygyň aýrylmaz gatnaşyjysyna öwrüler. Şunda biz Owganystan üçin strategik geljegi, sebit we ählumumy ýagdaýlarda onuň ornuny, parahatçylygy gazanmakda möhüm şerti, owgan topragynda ylalaşygy we ösüşi görýäris. Milli Liderimiz şeýle hem şu ýeňil bolmadyk döwürde owgan halkyna gaýragoýulmasyz we netijeli ynsanperwerlik kömeginiň berilmelidigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşyny dowam edip, Hazar sebitiniň we Ýewropa ýurtlaryna çykmak bilen Gara deňzi, Ýakyn Gündogar, Aziýa — Ýuwaş umman sebitleriniň arasynda üstaşyr ulag gatnaşyklaryny işjeňleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanda logistik we üpjünçilik ulgamlarynyň desgalaryny ulanmagyň meselelerini öwrenmegi teklip etdi. Biziň ýurdumyz YHG boýunça hyzmatdaşlaryň bähbitlerine Hazaryň kenarýakasyndaky häzirki zaman portunyň kuwwatyny hödürlemäge taýýardyr.

Guramanyň giňişliklerinde beýleki üpjünçilik ulgamlarynyň, hususan-da, awtomobil, demir ýol pudaklarynyň taslamalaryny amala aşyrmagyň anyk geljegini görýäris. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz YHG-nyň çäklerinde awtomobil, demir ýollaryny gurmak we durkuny täzelemek, olar boýunça anyk teklipleri işläp taýýarlamak üçin ýörite topary döretmek işini işjeňleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy.

Milli Liderimiz sammite gatnaşyjylara ýüzlenip, söwdany ösdürmegiň biziň döwletlerimiziň arasyndaky hyzmatdaşlygyň möhüm ugry bolup durýandygyny nygtady. Geçen ýylyň jemleri boýunça YHG-a agza ýurtlaryň arasynda umumy söwda dolanyşygy 49,8 milliard amerikan dollaryna barabar boldy. Elbetde, bu görkeziji bar bolan bilelikdäki mümkinçilikleri doly açyp görkezmeýär.

Söwda-maýa goýum hyzmatdaşlygyny yzygiderli we depginli ösdürmegi üpjün etmegiň, ony diwersifikasiýalaşdyrmak boýunça tagallalary etmegiň netijeli usulyny döretmek barada düýpli oýlanmaly. Biziň ýurtlarymyzyň telekeçilik bileleşikleriniň, şol sanda orta we kiçi işewürligiň işjeň ornuna bil baglamaga doly haklydyrys. Gürrüň senagat harytlary, oba hojalyk, hyzmatlar ulgamy, beýleki ugurlar boýunça kooperasiýalaryň dürli görnüşlerini ýola goýmak barada barýar diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Işewürlik gatnaşyklaryny doly derejede ösdürmekde telekeçilige ýardam bermek, olary degişli bank-maliýe ugrukdyrmasy bilen üpjün etmek, zerur bolanda, degişli ýeňillik ulgamyny we söwda amallaryny amala aşyranda, ýeňillikleri döretmek möhümdir.

Serhetýaka we sebit işewürlik gatnaşyklary möhüm orny eýelemelidir. Bu ýerde biziň halklarymyzyň köpasyrlyk däpleri, toplanan gymmatly tejribesi bar. Bu bolsa häzirki zaman hakykatyny göz öňünde tutup, ulanylmagyny we baýlaşdyrylmagyny talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz döwlet-hususy hyzmatdaşlyk kadalary esasynda YHG-nyň ýöriteleşdirilen işewürlik düzümlerini döretmegiň üstünde işlemegiň maksadalaýykdygyny aýtdy. Bu düzümleriň her biri öz ugry boýunça biziň ýurtlarymyzyň arasynda söwda gatnaşyklaryny ösdürmegiň we giňeltmegiň bähbitlerine bir maksada gönükdirilen işleri alyp baryp bilerdi.

Milli Liderimiz şeýle hem häzirki döwürde, ilkinji nobatda, sanly tehnologiýalary peýdalanmak, elektron söwda meýdançalaryny giňden ulanmak bilen, özara ykdysady hyzmatdaşlyk etmegiň ýokary derejede möhüm wezipe bolup durýandygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň sebitlerimiziň ählisinde innowasion ösüş üçin mümkinçilikleriň bardygyna berk ynam bildirdi. Tagallalary birleşdirmek umumy bähbitlere laýyk gelýär. Bu bolsa täze tehnologik kadalary bolan bütindünýä ykdysadyýetiniň örän uly bäsdeşlige eýe bolan gurşawyna goşulmaga YHG-a agza ýurtlara mümkinçilik berer.

Şunuň bilen birlikde döwlet Baştutanymyz lukmançylyk we saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirmegiň ähmiýetini aýratyn belledi. Soňky iki ýyl hemmeler üçin uly synag döwri boldy. Ol ýa-da beýleki döwletiň ýekelikde, özbaşdak pandemiýa garşy göreşde diňe wagtlaýyn üstünlik gazanyp biljekdigi örän çalt aýdyň ýüze çykdy. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmekde tejribeleri, usullary we işläp taýýarlamalary özara alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmaga örän ýakyn wagtlarda girişmegiň maksadalaýykdygyny belledi. Bizde bu ugurda birek-birege teklip etmek üçin köp zat bar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow guramanyň çäklerinde ykdysady hyzmatdaşlygyň, medeni-ynsanperwer ulgamda özara gatnaşyklary giňeltmek bilen utgaşdyrylmalydygyny nygtap, medeni çäreleri, sungat festiwallaryny, şol sanda YHG-a agza ýurtlaryň çagalar we ýaşlar toparlarynyň gatnaşmagynda geçirmegiň, döredijilik intelligensiýasynyň duşuşyklarynyň ulgamlaýyn meýilnamalaryny, bilelikdäki syýahatçylyk maksatnamalaryny, sport ýaryşlaryny guramagyň meýilnamalaryny işläp taýýarlamaga girişmegi teklip etdi.

Türkmenistan, umuman, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işiniň depginli häsiýete eýe bolýandygyny, onuň sebit hyzmatdaşlygyna oňyn täsir edýändigini belleýär. Häzirki döwürde YHG uly hormata, at-abraýa eýe bolan halkara ykdysady düzüme öwrüldi we bütin dünýäde ykrar edildi. Guramanyň hereket edýän ýyllarynyň dowamynda oňa agza ýurtlaryň arasynda dürli ylalaşyklar baglaşyldy we ileri tutulýan ugurlar boýunça döwletara hyzmatdaşlyk babatda çözgütler kabul edildi. Bilelikdäki mümkinçilikleri ýokary derejede netijeli ulanmak üçin möhüm ähmiýetli strategiýany işläp taýýarlamak boýunça uly işler amala aşyryldy diýip, milli Liderimiz aýtdy.

Esaslandyrylanda, onuň binýatlyk esasynda goýlan kadalara we maksatlara gyşarnyksyz eýermegini dowam etdirendigi we dowam etdirýändigi bu guramanyň işiniň örän möhüm şerti boldy. Bu gurama oňa täze agzalar goşulanda we özüniň häzirki düzüminiň emele gelen döwründe hem bu kadalara we maksatlara eýermegini dowam edýär. Men guramanyň ykdysady hyzmatdaşlyk guraly hökmünde öz esasy ugruny saklap galýandygyny göz öňünde tutýaryn. Bu kada üýtgewsiz galmalydyr. Şeýle hem YHG-nyň beýleki halkara we sebit düzümleri bilen özara hyzmatdaşlyk edip, öz daşarky gatnaşyklarynyň gerimini yzygiderli giňeldýändigi guwançlydyr diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

YHG-a agza ýurtlar bu netijeleriň ählisini bilelikde toplan oňyn tejribämize doly hukukly goşup biler. Ýöne wagt bir duran ýerinde durmaýar, döwür üýtgeýär. Ol bizden häzirki zaman şertlerini, dünýä ykdysadyýetindäki ösüş meýillerini, sebit ýagdaýlarynyň ösüşiniň we ugurlarynyň aýratynlyklaryny nazara alyp, guramanyň işinde täze usullary işläp taýýarlamagy talap edýär. Şeýle şertlerde YHG-nyň üstüne onuň özboluşly aýratynlyklaryna, täsin geoykdysady ýagdaýyna laýyk gelýän aýratyn wezipeler ýüklenilýär.

Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň taryh we geografiýa, däpler we gymmatlyklar arkaly baglanyşan döwletleriň ykdysady hyzmatdaşlygynyň usuly hökmünde bar bolan hakyky artykmaçlyklaryň we umumy bähbitleriň esasynda bilelikdäki özara bähbitli taslamalary durmuşa geçirmek üçin tebigy ölçeg babatda birleşdiriji esasyndan ähli gatnaşyjylaryň ugur alýandygyna ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň arasynda dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny has-da berkitmäge niýetlenendir. Şeýle hem geljek döwürde bilelikdäki işiň ugurlaryny kesgitlemegi maksat edinýär. Häzirki döwrüň örän anyk we hakyky ýagdaýdan ugur alýan çözgütleri işläp taýýarlamaly. Biziň ýurtlarymyzyň uzak möhletleýin bähbitlerine laýyk gelýän, YHG-nyň häzirki zaman dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna doly derejede goşulmagyna itergi berýän, agza ýurtlaryň ykdysadyýetleriniň ösmegine we halklarynyň hal-ýagdaýynyň gowulanmagyna ýardam edýän özara hyzmatdaşlygyň usullarynydyr görnüşlerini döretmegi talap edýär. Şunuň bilen baglylykda, milli Liderimiz guramada bar bolan mümkinçilikleriň strategik maksatlara çykmak, giň möçberli bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak üçin doly esas berýändigine ynam bildirdi.

Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow YHG-nyň Baş sekretary Husraw Nozirä guramanyň işini başarnykly we netijeli utgaşdyrýandygy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri hem ýurdumyzyň iri halkara we sebit guramalary bilen hyzmatdaşlygyny ösdürmekden ybarat bolup durýar. Bu babatda ýurdumyz YHG-da başlyklyk etmek wezipesini ýerine ýetirmek bilen, «Birleşen Milletler Guramasynyň we Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň arasynda hyzmatdaşlyk» atly Kararnamanyň taslamasy taýýarlanyldy we Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 75-nji sessiýasynyň dowamynda seredilmegi teklip edildi. 2021-nji ýylyň 9-njy sentýabrynda Baş Assambleýanyň 75-nji sessiýasynyň 102-nji plenar mejlisinde bu Kararnama biragyzdan kabul edildi. Bu halkara ähmiýetli Kararnamanyň awtordaşlary hökmünde 10 sany döwlet çykyş etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hem sammite gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen tüýs ýürekden gutlady we hemmelere döwletara hyzmatdaşlygy berkitmekde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra milli Liderimiz Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirä çykyş etmek üçin söz berdi.

YHG-nyň Baş sekretary döwletleriň ýolbaşçylaryny we sammite gatnaşyjylary mübärekläp, şu ýokary derejedäki duşuşygyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň işine baha bermek hem-de onuň mundan beýläkki ösüşiniň ýoluny kesgitlemek babatda gurama üçin uly ähmiýetini belledi.

15-nji sammit sebit hyzmatdaşlygyny giňeltmek üçin umumy borçnamalary we tagallalary tassyklamak babatda täsin mümkinçilikdir. “Geljege bilelikde” şygary bilen geçirilýän duşuşygyň wajypdygy dowam edýän koronawirus pandemiýasy döwründe emele gelen ýagdaý bilen şertlendirilendir hem-de biziň sebitimiziň ykdysady taýdan çalt dikeldilmegini üpjün etmäge, pandemiýadan soňky döwürde ösüş üçin gurallary işläp taýýarlamaga gönükdirilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulmagyny kesgitleýär. Şunuň bilen baglylykda, jenap Husraw Noziri Türkmenistanyň başlyklyk etmeginde hyzmatdaşlygyň «Ýol kartasynyň» işlenip taýýarlanylandygy bellenildi.

YHG-nyň Baş sekretary geljekki meýilnamalar barada aýdyp, söwdanyň ykdysady ösüşiň hereketlendirijisi bolup durýandygyny hem-de YHG-a agza ýurtlaryň durmuş-ykdysady ösüşinde möhüm orun eýeleýändigini nygtady. Şunuň bilen baglylykda, “YHG-nyň 2025-nji ýyla çenli garaýyşlarynda” bellenilişi ýaly, guramanyň sebit söwdasynyň ählumumy eksportyny giňeltmegiň wajypdygyna üns berildi.

Şunuň bilen birlikde, 2021-nji ýylda geçirilen ministrler maslahatlarynyň jemleri boýunça kabul edilen çözgütleri durmuşa geçirmegiň hem-de YHG-nyň gümrük nyrhlarynyň we beýleki degişli resminamalaryň, bilelikdäki taslamalaryň birnäçesiniň YHG-nyň Söwda ylalaşygynyň düzgünlerini berjaý etmegiň zerurdygy nygtaldy.

Sebit söwdasynyň howpsuzlygyny üpjün etmek bu ugurdaky esasy wezipeleriň biridir. Jenap Husraw Noziri bu barada aýtmak bilen, söwda bilen baglanyşykly ykdysady amallary çalt geçirmäge ýardam bermek üçin gurama boýunça hyzmatdaş ýurtlaryň Merkezi banklarynyň arasynda YHG-nyň kliring birleşiginiň döredilmeginiň wajypdygyna ünsi çekdi. YHG-nyň standartlaşdyrmak, laýyklyga baha bermek, akkreditasiýa we metrologiýa boýunça sebit edarasynyň işi bu maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Ulag-kommunikasiýa ulgamy, energetika we syýahatçylyk hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Bu ulgamlarda YHG-nyň çäklerinde netijeli gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikler açylýar. Sebitde ägirt uly serişdeler, üstaşyr ulag we energetika kuwwatynyň, degişli düzümiň bolmagy, YHG-a agza döwletleriň halklarynyň baý taryhy-medeni mirasy bu ugurlarda öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýardam eder.

Şeýle hem Birleşen Milletler Guramasy we onuň ýöriteleşdirilen edaralary, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa komissiýasy, Yslam ösüş banky, Bütindünýä Söwda Guramasy, Günorta — Gündogar Aziýa döwletleriniň assosiasiýasy (ASEAN), Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy, Türki Döwletleriň Guramasy ýaly düzümler bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak YHG-nyň daşary gatnaşyklaryny ösdürmegiň möhüm ugry bolup durýar diýip, Husraw Noziri aýtdy.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary çykyşynyň ahyrynda şu sammitiň netijeleriniň ähli taraplaryň bähbitlerini we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, YHG-a agza döwletleriň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de ösdürilmegine ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow örän manyly, giňişleýin çykyşy üçin YHG-nyň Baş sekretaryna minnetdarlyk bildirdi we mümkinçilikden peýdalanyp, jenap Husraw Nozirini şu ýylyň awgust aýynda bu guramanyň Baş sekretary wezipesine bellenilmegi bilen gutlap, oňa uly üstünlikleri arzuw etdi. Şeýle hem mümkinçilikden peýdalanyp, milli Liderimiz Türkmenistanyň Hökümetiniň adyndan YHG-nyň Baş sekretaryna we onuň üsti bilen Sekretariatyň ähli işgärlerine ýurdumyza Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna başlyklyk eden döwründe beren goldawy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra döwlet Baştutanymyz duşuşyga gatnaşyjylara sammitiň gün tertibini tassyklamak baradaky teklip bilen ýüzlendi. Sekretariat şu günki sammitiň gün tertibiniň taslamasyny öňünden berdi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň gün tertibi biragyzdan kabul edildi. Ýokary derejedäki duşuşygyň dowamynda milli Liderimiz oňa gatnaşyjylara söz berdi.

Ilki bilen, Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýew çykyş etdi.

Prezident Ilham Aliýew duşuşyga gatnaşyjylary mübärekläp, bu günki sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etmegi bilen tüýs ýürekden gutlady.

Belent mertebeli myhman Azerbaýjanyň Merkezi Aziýanyň ýurtlary we sebitiň döwletleri bilen hemmetaraplaýyn gatnaşyklara möhüm ähmiýet berýändigini belläp, özara düşünişmek, ynanyşmak esasynda ýola goýlan hyzmatdaşlygyň ykdysady taýdan bolşy ýaly, ählumumy parahatçylygy, durnukly ösüşi üpjün etmekde hem möhüm ähmiýetiniň bardygyny nygtady. Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn, halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýlan gatnaşyklar hem-de halkara derejede geçirilýän forumlaryň dowamynda kabul edilýän çözgütleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi bilen baglanyşykly meseleler hyzmatdaşlyk edýän ýurtlaryň ykdysady ösüşine oňyn täsirini ýetirýär diýip, Ilham Aliýew sözüni dowam etdi.

Hususan-da, abraýly guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlyk milli ykdysadyýetleri pugtalandyrmakda, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde, ählumumy gün tertibiniň meselelerini, şol sanda sebit howpsuzlygyny, ekologik abadançylygy hem-de häzirki döwrüň wehimlerine garşy bilelikde göreşilmegini üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleleri üstünlikli çözmekde möhüm orun eýeleýär. Şunuň bilen baglylykda, Azerbaýjan Respublikasynyň Baştutany YHG-a agza ýurtlaryň arasyndaky netijeli gatnaşyklary giňeltmek maksady bilen, umumy tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Dünýäde pandemiýa zerarly emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary nazara alyp, oňa garşy durmak meseleleriniň döwrüň möhüm wezipesi bolup durýandygyny aýdyp, Prezident Ilham Aliýew bu ugurda alnyp barylýan işleriň has netijeli häsiýete eýe bolmalydygyny nygtady.

Sammitiň dowamynda gazanyljak ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmeginiň diňe bir sebitiň ýurtlary däl, eýsem, tutuş dünýä jemgyýetçiligi üçin möhümdigi nygtaldy. Şunda dürli ugurlarda, şol sanda söwda-ykdysady we durmuş ulgamlarynda gatnaşyklary ösdürmäge çalşylýandygy tassyklanyldy. Azerbaýjanyň Lideri sebitiň ýurtlarynyň üstaşyr ulag geçelgelerini işjeň peýdalanmak, özara bähbitli esasda ýola goýulýan gatnaşyklary giň ugurlar boýunça ösdürmek bilen bagly wezipeleriň ileri tutulýandygyny nygtap, olary üstünlikli ýerine ýetirmek boýunça bilelikdäki hereketleriň zerurdygyna ünsi çekdi.

Prezident Ilham Aliýew sözüniň ahyrynda sammitiň ýokary guramaçylyk derejesini ýene-de bir gezek belläp, oňa gatnaşyjylara YHG-a agza döwletleriň gülläp ösmegine gönükdirilen işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow myhmana örän manyly çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Çykyşda YHG-nyň çäklerinde agza ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy berkitmek boýunça anyk teklipleriň birnäçesi öňe sürüldi. Milli Liderimiz guramanyň çäklerinde ýurtlaryň arasyndaky özara gatnaşyklary ösdürmek işine goşan şahsy goşandy üçin azerbaýjanly kärdeşine tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Soňra Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-a başlyklyk etmegi bilen gutlap, şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de bu ýerde bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Şeýle hem Prezident Seýed Ebrahim Raisi Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretaryna YHG-nyň nobatdaky sammitine taýýarlyk görmäge beren goldawy üçin hoşallyk bildirip, hemmeleri guramanyň güni bilen gutlady. Belent mertebeli myhman geçen döwürde YHG-nyň başlygy bolan Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogana onuň işini kämilleşdirmek ugrunda eden tagallalary üçin sagbolsun aýtdy.

Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidentiniň belleýşi ýaly, Aziýa yklymy ösen medeniýetleriň, dünýä ähmiýetli gymmatlyklaryň we taryhy ýadygärlikleriň mekany bolmak bilen, umumadamzat ösüşine mynasyp goşant goşdy. Bilelikdäki tagallalaryň netijesinde Merkezi Aziýada birek-birege hormat goýmak, ynanyşmak, özara bähbitlilik esasda ýola goýulýan döwletara gatnaşyklar ösdürilýär. Bu bolsa umumy ykdysady we durmuş taýdan ösüşiň esasyny emele getirýär.

Şeýle hem belent mertebeli myhman Eýranyň sebitiň ýurtlary, ýakyn goňşulary bilen dürli ugurlar, şol sanda energetika, ulag-aragatnaşyk, oba hojalygy, ylym-bilim, medeniýet we syýahatçylyk ugurlary boýunça hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berýändigini belledi. Netijeli halkara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegi EYR-nyň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup durýar.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi çykyşynyň dowamynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda, aýratyn-da, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde ýola goýulýan gatnaşyklara möhüm ähmiýet berilýändigini aýdyp, YHG-nyň çäklerinde alnyp barylýan hyzmatdaşlygy muňa mysal hökmünde getirdi.

Belent mertebeli myhman Merkezi Aziýa ýurtlarynyň geografik taýdan amatly ýerleşendiklerini, olaryň üstaşyr ulag kuwwatyny hem-de halkara logistika ulgamynyň mümkinçiliklerini işjeň peýdalanmagyň ähmiýetini belläp, YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek üçin tagallalary birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

EYR-nyň Prezidenti bu guramanyň çäklerinde bilelikdäki taslamalardyr maksatnamalaryň durmuşa geçirilmeginiň hyzmatdaşlygyň çägini we mümkinçiliklerini giňeltjekdigine ünsi çekip, şu meseleler boýunça ýurtlaryň arasynda ysnyşykly gatnaşyklary ýola goýmagyň wajypdygyny nygtady.

Prezident Seýed Ebrahim Raisi sözüniň ahyrynda hemmelere işinde üstünlik arzuw etdi we sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin türkmen Liderine ýene bir gezek hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmanyň çykyşy üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, onuň Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti hökmünde YHG-nyň sammitiniň işine ilkinji gezek gatnaşýandygyny, onuň şu saparynyň Türkmenistana ilkinji sapardygyny belledi we EYR-nyň Baştutanynyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyny berkitmek işine mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparowa söz berildi.

Gyrgyzystanyň Baştutany hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa sammitiň ýokary derejede guralandygy hem-de myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, duşuşyga gatnaşyjylary YHG-nyň güni bilen gutlady we hemmelere iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Şu günki sammit guramanyň gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça giňişleýin pikir alyşmak, YHG-a agza ýurtlaryň gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça täze teklipleri we pikirleri ara alyp maslahatlaşmak üçin amatly şertleri döredýär. Şunda biziň döwletlerimiziň YHG-nyň maksatlaryna ýetmek we wezipelerini çözmek üçin ähli mümkinçiliklere eýedigi nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň birnäçesine, şol sanda howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak, energiýanyň gaýtadan dikeldilýän çeşmelerini ulanmak, hususan-da, gidroenergetikanyň mümkinçiliklerinden peýdalanmak, söwda-ykdysady ulgamda gatnaşyklary ösdürmek meselelerine üns berildi.

Prezident Sadyr Žaparow çykyşynda ulag we aragatnaşyk, senagat, energetika, söwda, maýa goýumlar, syýahatçylyk hem-de daşky gurşaw ulgamlarynda degişli strategiýalary işläp taýýarlamagyň we durmuşa geçirmegiň wajypdygyny aýdyp, oba hojalygy, saglygy goraýyş ulgamlarynda gatnaşyklary dowam etdirmegiň ähmiýetini belledi.

Şunuň bilen baglylykda, toplumlaýyn sebit düzümini kemala getirmegiň we ösdürmegiň zerurdygy nygtaldy. Munuň özi netijeli sebitiçi hem-de sebitara hyzmatdaşlygyň esasy şerti bolup durýar.

Dostlukly ýurduň Lideri üstünlikli ykdysady hyzmatdaşlygyň möhüm şerti hökmünde sebit parahatçylygyny, durnuklylygyny hem-de howpsuzlygyny pugtalandyrmak meselelerine aýratyn üns berdi. Prezident Sadyr Žaparow Gyrgyz Respublikasynyň bu guramanyň çäklerinde köptaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak üçin ähli tagallalary etmäge taýýardygyny tassyklap, şu gün kabul edilýän sammitiň Jemleýji resminamasynyň YHG-a agza ýurtlaryň ählisiniň bähbitlerine laýyk gelýändigini belledi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Sadyr Žaparowa örän manyly we täsirli çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gyrgyzystanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny ýokarlandyrmak boýunça uly tagallalary edýändigini belledi we şolaryň YHG-a agza döwletleriň arasyndaky gatnaşyklary berkitmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Soňra Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti Arif Alwä söz berildi.

Belent mertebeli myhman çykyşynyň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy YHG-nyň 15-nji sammitine başlyklyk etmegi bilen gutlady we sammitiň işiniň netijeli häsiýete eýe boljakdygyna, onuň halkara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde möhüm orun eýelejekdigine ynam bildirdi.

Prezident Arif Alwiniň belleýşi ýaly, tutuş taryhyň dowamynda sebitiň halklarynyň we ýurtlarynyň arasyndaky söwda-ykdysady gatnaşyklar döwlet ösüşine, ählumumy abadançylyga, howpsuzlygyň üpjün edilmegine oňyn täsirini ýetiripdir. Aýratyn-da, häzirki sanly ykdysadyýetiň ählumumy häsiýete eýe bolýan döwründe utgaşykly tagallalaryň aýratyn ähmiýetlidigini bellemeli.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti sammitiň gün tertibine girizilen meseleleriň häzirki döwürde emele gelen çylşyrymly ýagdaýlary ýeňip geçmäge ýardam edýändigini, bilelikdäki tagallalaryň ykdysady taýdan durnukly ösüşiň üpjün edilmegini şertlendirýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman medeniýetleriň, däp-dessurlaryň we taryhy ösüşiň umumylygynyň döwletara hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmekde aýratyn ähmiýetlidigini belläp, sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky gatnaşyklary işjeňleşdirmekde täze mümkinçilikleri açýan şertleriň döredilmelidigini aýtdy.

Pakistan Yslam Respublikasynyň Prezidenti YHG-nyň söwda-ykdysady ulgamda bolşy ýaly, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary ösdürmekde, ulag-aragatnaşyk, ylym-bilim, ekologiýa we syýahatçylyk ýaly ugurlaryň gerimini giňeltmekde möhüm orun eýeleýändigini nygtap, olar boýunça netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmagyň wajypdygyna ünsi çekdi.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň arasynda özara haryt dolanyşygynyň möçberlerini artdyrmak üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belläp, bu ugurda zerur tagallalaryň edilmelidigini, şunlukda, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylmalydygyny aýratyn nygtady.

Şunuň bilen baglylykda, Pakistanyň Prezidenti gurama agza ýurtlaryň hyzmatdaşlygyny işjeňleşdirmegiň, YHG-nyň sammitleriniň dowamynda gazanylan ylalaşyklaryň we kabul edilen çözgütleriň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň, dünýäniň hojalyk gatnaşyklarynyň häzirki zaman ulgamyna işjeň goşulyşmagyň ähmiýetini nygtap, duşuşyga gatnaşyjylara bu ugurda geçirilýän işlerde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Belent mertebeli myhman sözüniň ahyrynda döwlet Baştutanymyza sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi hem-de türkmen topragynda bildirilen myhmansöýerlik üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Arif Alwä örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Pakistanyň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ilkinji günlerinden başlap, YHG-ny berkitmek işine mynasyp we netijeli goşant goşup gelýändigini belledi. Milli Liderimiz Pakistan Yslam Respublikasynyň mundan beýläk-de bu guramanyň esasy agzalarynyň biri bolup galjakdygyna we biziň umumy giňişligimizi ösdürmäge mynasyp goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmona söz berildi.

Täjigistanyň Baştutany sözüniň başynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowy we türkmen halkyny Türkmenistanyň YHG-da başlyklygy bilen gutlap, sammitiň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi we bildirilen myhmansöýerlik üçin milli Liderimize hoşallyk sözlerini aýtdy.

Prezident Emomali Rahmon bu gezekki duşuşygyň sebitiň ýurtlarynyň arasyndaky özara gatnaşyklary berkitmegiň we YHG-nyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmegiň ýolundaky möhüm ädime öwrüljekdigine ynam bildirip, bu guramanyň sebitde ählumumy howpsuzlygy pugtalandyrmaga we onuň ykdysady ösüşine ýardam edýändigini nygtady.

Belent mertebeli myhman YHG-a agza ýurtlaryň tebigy serişdelere, hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin ägirt uly mümkinçiliklere baýdygyny belläp, olaryň üstünlikli durmuşa geçirilmeginiň ýurtlaryň mundan beýläk-de abadançylygyny, halklaryň bagtyýar durmuşynyň berkidilmegini üpjün etjekdigini nygtady. Bar bolan mümkinçilikleriň durnukly ösüşiň bähbidine gönükdirilmegi netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin oňyn şertleri döreder.

Prezident Emomali Rahmon YHG-nyň çäklerinde ykdysady, ulag-kommunikasiýa, medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmeginiň sebitde durnuklylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde möhümdigini nygtap, bu ugurda bar bolan wezipeleriň hemmetaraplaýyn ýerine ýetirilmegi babatda zerur tagallalaryň edilmelidigine ünsi çekdi.

Häzirki döwürde dünýäde dowam edýän koronawirus pandemiýasy we onuň bilen baglanyşykly kynçylyklar ýurtlaryň ykdysadyýetine ýaramaz täsirini ýetirýär. Şunuň bilen baglylykda, Täjigistan Respublikasynyň Baştutany olary ýeňip geçmek üçin bilelikdäki tagallalaryň zerurdygyny belledi.

Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda ýola goýulýan gatnaşyklary ösdürmek, hususan-da, abraýly halkara guramalaryň, şol sanda YHG-nyň çäklerindäki hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek, şunuň bilen birlikde söwda dolanyşygynyň möçberlerini yzygiderli artdyrmak meseleleri Täjigistanyň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar. Täjigistan gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen özara gatnaşyklar üçin açykdyr diýip, belent mertebeli myhman aýtdy.

Täjigistan Respublikasynyň Baştutany sözüniň ahyrynda wajyp çözgütler kabul edilýän bu gezekki duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesiniň üpjün edilendigi üçin milli Liderimize ýene bir gezek hoşallyk bildirdi. Şol çözgütleriň ähmiýeti YHG sebitiniň çäklerinden çykýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Prezident Emomali Rahmona örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, şu ýyl Türkmenistanyň we Täjigistanyň Baştutanlarynyň birnäçe duşuşygynyň geçirilendigini belledi. Olaryň dowamynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ornuny berkitmek bilen bagly meseleler boýunça-da pikir alşyldy. Milli Liderimiz ulag we energetika ulgamlaryndaky umumy taslamalaryň YHG-nyň bütin giňişligini ösdürmek işine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Soňra Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe söz berildi.

Goňşy döwletiň Baştutany ýygnananlary Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň işiniň başlanmagy bilen gutlap, YHG-nyň gününde Aşgabat şäherinde geçirilýän şu duşuşygyň ýokary guramaçylyk derejesini belledi. Prezident Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowa türkmen topragynda bildirilen mähirli myhmansöýerlik üçin hoşallyk bildirip, Türkmenistanyň başlyklyk etmegindäki YHG-nyň 15-nji sammitiniň köptaraplaýyn gatnaşyklaryň giňeldilmegine mynasyp goşant goşjakdygyna ynam bildirdi.

Hususan-da, BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan şu ýylyň sentýabr aýynda kabul edilen BMG-niň we YHG-nyň arasyndaky hyzmatdaşlyk hakyndaky Kararnama bu ugurda möhüm ädim boldy. Munuň özi bu düzüme bildirilýän ynamyň hem-de onuň halkara abraýynyň belentdiginiň aýdyň subutnamasydyr. Sebitiň ýurtlaryny taryhyň dowamynda emele gelen söwda we medeni gatnaşyklar baglanyşdyrýar. Döredilen gününden bäri YHG ägirt uly ykdysady kuwwaty bolan, biziň ýurtlarymyzyň umumy bähbitlerine wekilçilik edýän iri sebit düzümine öwrüldi.

Sammitiň barşynda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna berlen baha YHG-nyň halkara giňişlikde ornunyň we ähmiýetiniň artýandygyny tassyklaýar. Biziň özara dostlugy, hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga, durnuklylygy üpjün etmäge umumy ymtylmalarymyz söwda-ykdysady, maýa goýum, energetika we ulag-kommunikasiýa, oba hojalygy, medeni-ynsanperwer ulgamy, syýahatçylyk ýaly ugurlarda gatnaşyklary ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Şunuň bilen baglylykda, hyzmatdaşlygyň hukuk binýadyny pugtalandyrmagyň hem-de ýokarda agzalan ugurlarda bar bolan ägirt uly kuwwatdan doly peýdalanmagyň möhümdigi bellenildi.

Prezident Şawkat Mirziýoýew Özbegistanyň YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy ösdürmegi daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri hökmünde kesgitländigini belläp, gurama agza ýurtlaryň tagallalaryny birleşdirmegiň umumy ösüşe kuwwatly itergi berjekdigini, şeýlelikde, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ýardam etjekdigini nygtady. Belent mertebeli myhman hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de üstünlikli ösdüriljekdigine ynam bildirdi.

Özbek Lideri koronawirus pandemiýasynyň ählumumy ykdysadyýete ýaramaz täsiri barada durup geçip, bu wehime garşy göreşmekde tagallalary mundan beýläk-de birleşdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi.

Özbegistanyň Baştutany sözüniň ahyrynda sammite gatnaşyjylara öňde goýlan wajyp wezipeleri çözmekde üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belent mertebeli myhmana örän manyly we köp maglumatlary özünde jemleýän çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Prezident Şawkat Mirziýoýewi Özbegistan Respublikasynda ýakynda geçirilen Prezident saýlawlarynda ynamly ýeňşi bilen, ýene-de bir gezek gutlady. Milli Liderimiz bu gutlaga YHG-a agza döwletleriň ýolbaşçylarynyň ählisiniň hem goşuljakdygyna ynam bildirip, Özbegistanyň Baştutanyna ähli başlangyçlarynda üstünlikleri, doganlyk özbek halkyna bolsa parahatçylyk, rowaçlyk arzuw etdi. Şunuň bilen baglylykda, Özbegistan Respublikasynyň halkara we sebit derejesinde taslamalaryň birnäçesini öňe sürendigi bellenildi. Bu taslamalar iş ýüzünde YHG-nyň çäklerinde söwda-ykdysady ulgamda goşulyşmak işlerini berkitmäge niýetlenendir.

Soňra Gazagystan Respublikasynyň Premýer-ministri Askar Mamine söz berildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany sammite gatnaşyjylary mübärekledi hem-de durnukly önümçilik we söwda işlerini ösdürmek üçin oňaýly gurallary işläp taýýarlamak babatda forumyň ähmiýetini belledi.

Askar Mamin Gazagystanyň milli ykdysadyýetiniň ösüşiniň birnäçe görkezijilerini mysal getirip, dürli ulgamlarda hyzmatdaşlygyň çäklerini ep-esli giňeltmek üçin YHG-a agza ýurtlaryň ägirt uly kuwwatynyň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, netijeli çäreleri görmegiň hem-de her bir ýurduň bäsdeşlik artykmaçlyklaryny we mümkinçiliklerini nazara almak bilen, guramanyň çäklerinde söwdany ösdürmek boýunça “Ýol kartasyny” işläp taýýarlamagyň zerurdygy aýdyldy. Şunuň bilen birlikde özara haryt dolanyşygynyň möçberleriniň artdyrylmagynyň, onuň düzüminiň diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň yzygiderli seljermesini geçirmegiň we azyk ulgamynda hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmegiň wajypdygy bellenildi.

Gazagystanyň Hökümetiniň Baştutany ulag geçelgelerini ösdürmegiň çäklerinde sebitiň ýurtlary üçin amatly ugurlary döretmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Munuň özi YHG-a agza ýurtlaryň milli ykdysadyýetleriniň durnukly ösmegi üçin uly mümkinçilikleri döreder. Ulag-ykdysady geçelgeleriň bilelikde netijeli dolandyrylmagy Ýewropa döwletlerine hem-de Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlaryna ýükleriň gysga wagtda ýetirilmegine kömek eder.

Guramanyň üstaşyr ulag mümkinçiliklerini mundan beýläk-de ösdürmek maksady bilen, bökdençlikleri aradan aýyrmak we ulag-logistika ulgamlarynyň mundan beýläk-de goşulyşmagyny üpjün etmek boýunça işleri geçirmek teklip edildi. Şunuň bilen baglylykda, ýokary derejeli üstaşyr ulag syýasaty boýunça YHG-a agza ýurtlaryň ýörite geňeşiniň döredilmeginiň ähmiýeti bellenildi. Onuň çözgütleri şol ulgamda esasy meseleler boýunça ylalaşykly strategiýany işläp taýýarlamak üçin esas bolar.

Çykyşynyň dowamynda Gazagystanyň Premýer-ministri YHG ýurtlarynyň gatnaşyklarynyň netijeliligini ýokarlandyrmagyň ileri tutulýandygyny belledi. Häzirki döwrüň derwaýys meseleleri olary çözmek üçin utgaşykly çäreleriň kabul edilmegini talap edýär diýip, jenap Askar Mamin aýtdy we COVID-19 wehimini hem-de pandemiýadan soňky döwrüň esasy wezipelerini nazara almak bilen, YHG-nyň ykdysadyýetini ösdürmegiň utgaşykly strategiýasyny işläp taýýarlamagy teklip etdi. Sammitiň barşynda beýan edilen netijeli başlangyçlaryň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginiň gurama agza ýurtlaryň arasynda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam etjekdigi, tutuş YHG sebitiniň abadançylygyna hyzmat etjekdigi nygtaldy.

Dostlukly döwletiň Hökümetiniň ýolbaşçysy Gazagystan Respublikasynyň YHG-nyň ýörelgelerine hem-de öz üstüne alan borçnamalaryna ygrarlydygyny tassyklap, taryhyň dowamynda emele gelen hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň guramanyň çäklerinde durnukly ösüşi üpjün etmek maksady bilen, netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Premýer-ministr Askar Mamine örän manyly çykyşy üçin minnetdarlyk bildirip, Gazagystan Respublikasynyň Prezidentiniň Türkmenistana ýaňy-ýakynda bolan döwlet saparynyň dowamynda halkara guramalar, şol sanda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň çäklerinde özara hyzmatdaşlyk etmegiň hemmetaraplaýyn ara alnyp maslahatlaşylandygyny belledi.

Şeýle hem sebit derejesindäki ulag we energetika ulgamlaryndaky taslamalaryň birnäçesi babatda pikir alşyldy. Taraplaryň pikirine görä, bu taslamalar beýleki ugurlar bilen bilelikde, YHG-nyň çäklerinde goşulyşmak işlerine seretmäge niýetlenendir. Milli Liderimiz bular barada aýtmak bilen, umumy tagallalar esasynda ýakyn geljekde bu taslamalaryň durmuşa geçiriljekdigine, şonuň netijesinde bu guramany berkitmek işine öz gönüden-göni goşandyny goşjakdygyna ynam bildirdi.

Duşuşygyň dowamynda döwlet Baştutanymyz oňa gatnaşyjylara ýüzlenip, şu günki sammitiň jemleri boýunça ylalaşyklary nazara almak bilen, Jemleýji resminamanyň kabul edilýändigini belledi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitiniň Jemleýji resminamasy — Hereketleriň Aşgabat Ylalaşygy biragyzdan kabul edilýär.

Pursatdan peýdalanyp, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow resminamanyň taslamasyny taýýarlamaga gatnaşan kärdeşlerine we bilermenlere minnetdarlyk bildirip, onuň mundan beýläk-de bilelikde işlemek üçin has berk esasy döretjekdigine ynam bildirdi.

Soňra sammitiň çäklerinde YHG-nyň sylaglaryna mynasyp bolanlar yglan edildi.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň guramamyzyň ýörite sylagyna mynasyp bolan wekilleriniň atlaryny yglan etmek meniň üçin örän uly hormatdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Azerbaýjan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Azerbaýjanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Fiziologiýa institutynyň direktory, professor Ulduz Faýyzi kyzy Gaşimowa;

Eýran Yslam Respublikasyndan «Ykdysadyýet» ugry boýunça Allame Tabatabai adyndaky uniwersitetiň hukuk we syýasat kafedrasynyň dosenti, doktor Mitra Rahanejat;

Gazagystan Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gazagystanyň Medeniýet we sport ministrliginiň Milli muzeýiniň baş ylmy işgäri, fiziki antropologiýa barlaghanasynyň müdiri Orazak Ismagulow;

Gyrgyz Respublikasyndan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Gyrgyz Respublikasynyň halk aktrisasy Nazira Ismailowna Mambetowa;

Pakistan Yslam Respublikasyndan «Oba hojalyk we daşky gurşaw» ugry boýunça Faýzalabad Zenanlar uniwersitetiniň döwlet kollejiniň rektory, professor, doktor hanym Robina Faruk;

Täjigistan Respublikasyndan «Ylym we tehnika» ugry boýunça Täjigistanyň Milli ylymlar akademiýasynyň Geologiýa, seýsmotehnika we seýsmologiýa institutynyň barlaghanasynyň müdiri Jahongir Nizomowiç Nizomow;

Türkiýe Respublikasyndan «Bilim» ugry boýunça Gaji Baýram adyndaky uniwersitetiň türk folklory we edebiýaty kafedrasynyň müdiri, professor Mehmet Okal Oguz;

Türkmenistandan «Taryh, medeniýet, edebiýat we şekillendiriş sungaty» ugry boýunça Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Magtymguly adyndaky Dil, edebiýat we milli golýazmalar institutynyň baş ylmy işgäri, doktor Ýazgylyç Orazgylyjow;

Özbegistan Respublikasyndan «Oba hojalygy we daşky gurşaw» ugry boýunça Özbegistanyň Oba hojalyk ministrliginiň Gök we bakja ekinleriniň seleksiýasy barlaghanasynyň uly ylmy işgäri Mastura Halimowa sylaglanýar.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow sanalyp geçilen wekilleriň ählisini ýokary sylaglary bilen tüýs ýürekden gutlap, döwletleriň we Hökümetleriň ýolbaşçylaryndan ýokarda bellenen sylaglaryň şu mejlis tamamlanandan soňra, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Sekretariatyndan öz ýurtlarynda gowşurmak üçin alynmagyna jogapkär adamlary kesgitlemegi haýyş etdi.

Soňra milli Liderimiz geljek ýylda Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda başlyklyk etjek ýurdy kesgitlemek hem-de indiki sammiti geçirmegiň senesini we ýerini ara alyp maslahatlaşmak meselesine geçdi.

Gurama başlyklyk etmegiň bellenen gezekleşikli usulyna laýyklykda, 2022-nji ýylda YHG-da başlyklyk etmek Özbegistan Respublikasyna geçýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewi tüýs ýürekden gutlap, bu gurama geljek ýylda Özbegistanyň başlyklyk etmeginiň Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň mümkinçiliklerini mundan beýläk-de artdyrmaga, öňde goýan uzak möhletleýin maksatlarymyza ýetmäge oňat itergi berjekdigine ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň indiki sammitiniň geçiriljek ýeri baradaky meselä geçmek bilen, onuň geçiriljek ýerini we senesini taraplaryň diplomatik ýollar arkaly kesgitlejekdiklerini habar berdi. Bu barada bellenen düzgünlere laýyklykda, Sekretariat guramanyň agzalaryna habar berer.

Soňra milli Liderimiz döwletleriň Baştutanlaryna hem-de wekiliýetleriň agzalaryna jemleýji söz bilen ýüzlenip, YHG-nyň 15-nji sammitiniň işine işjeň gatnaşandygy, onuň dowamyndaky örän manyly çykyşlary üçin hemmelere tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi.

Döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, şu günki duşuşyk gurama agza döwletleriň ählisiniň hyzmatdaşlyk we ýakyndan özara gatnaşyklar ýoly bilen mundan beýläk-de gyşarnyksyz öňe gitmäge, ykdysadyýetde, söwdada, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar, ynsanperwerlik ulgamlarynda gatnaşyklary berkitmäge taýýardyklaryny hem-de örän uly isleg bildirýändiklerini görkezdi.

Duşuşykda köp sanly teklipler, peýdaly garaýyşlar we baha bermeler beýan edildi. Olar, gürrüňsiz, biziň hyzmatdaşlygymyzyň mümkinçilikleriniň üstüni ýetirer, geljek üçin anyk ugurlary kesgitlär. Meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylmagy YHG-nyň mümkinçilikleriniň örän uludygyny görkezdi. Onuň halkara ykdysady gatnaşyklaryň iri we täsirli düzüm bölegi hökmünde häzirki zaman dünýä we yklym işlerine işjeň, netijeli gatnaşmaga ukyplydygyny subut etdi, durnuklylygy we özara düşünişmegi berkitmäge, Durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmäge we öňe gitmäge ýardam etmäge ukyplydygyny aýdyň görkezdi diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Sammit Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň yzygiderli berkidilmeginiň, onuň ykdysady kuwwatynyň, logistik mümkinçilikleriniň artdyrylmagynyň, senagat kooperasiýasynyň netijeli usullarynyň emele getirilmeginiň, energetika we ulag ulgamlarynda taslamalary bilelikde işläp taýýarlamagyň, bu ugurdaky ähli tagallalaryň ýurtlarymyzyň hakyky bähbitlerine laýyk gelýändigini, ykdysady we durmuş ösüşiniň maksatlaryna, adamlaryň durmuşynyň hilini hem-de derejesini ýokarlandyrmaga hyzmat edýändigini aýdyň görkezdi.

Milli Liderimiz bilelikde iň çylşyrymly wezipeleri çözmäge ukyplydygymyza ynam bildirdi. Häzirki döwürde, halkara gatnaşyklardaky ýeňil bolmadyk şertlerde, bütindünýä ykdysadyýetindäki çökgünlik ýagdaýlarynda biziň ýurtlarymyz özara ynanyşmagyň, hoşniýetli goňşuçylygyň, jogapkärçiligiň, birek-birege hormat goýmagyň anyk mysallaryny, el-ele berip öňe gitmäge taýýardyklaryny görkezýärler. Muny şu günki sammit hem ähli aýdyňlygy bilen tassyklady.

Türkmenistan YHG-nyň çäklerinde mundan beýläk-de ysnyşykly hyzmatdaşlyk etmäge berk eýerýär. Biziň ýurdumyz gurama agza döwletleriň ählisi bilen netijeli hyzmatdaşlyk, özara düşünişmek syýasatyny dowam eder, onuň ornunyň we abraýynyň ýokarlanmagyna hemişe ýardam eder diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

Milli Liderimiz şu günki duşuşygyň netijelerine uly kanagatlanma bildirip, Türkmenistanyň bu gurama başlyklyk etmeginiň dowamynda, şeýle hem şu sammiti geçirmäge taýýarlyk görmegiň ähli tapgyrlarynda berlen goldawa ýokary baha berýändigini belledi.

Sözüniň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow hemmelere Türkmenistanyň we türkmen halkynyň adyna aýdylan mähirli sözler, ýurdumyzyň halkara başlangyçlaryny goldandyklary üçin tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Bularyň ählisi biziň YHG-nyň çäklerinde giň möçberli we işjeň hyzmatdaşlygyň bähbidine saýlanyp alnan ýoluň dogrudygyna ynamymyzy berkidýär.

Döwlet Baştutanymyz sammite gatnaşanlaryň ählisini YHG-nyň güni bilen ýene-de bir gezek tüýs ýürekden gutlap, hemmelere biziň halklarymyzyň we döwletlerimiziň, olaryň öňe gitmeginiň, gülläp ösmeginiň bähbidine uly üstünlikleri we täze belent sepgitlere ýetmegi arzuw etdi.

Şeýlelikde, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sammiti öz işini tamamlady.

Hormatly Prezidentimiziň adyndan YHG-nyň 15-nji sammitine gatnaşyjylaryň hormatyna resmi kabul edişlik guraldy. Kabul edişlik tamamlanandan soň, milli Liderimiz daşary ýurtly kärdeşleri bilen mähirli hoşlaşdy. Şunda taraplaryň umumy abadançylygyň we rowaçlygyň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli gatnaşyklara ygrarlydygy tassyklanyldy.

Şol gün belent mertebeli myhmanlar türkmen paýtagtyndan ugradylar.

Forumyň jemleri metbugat maslahatynda beýan edildi. Onda Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow hem-de YHG-nyň Baş sekretary Husraw Noziri köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Bellenilişi ýaly, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 15-nji sammitinde YHG-a agza döwletleriň öňünde durýan örän wajyp meselelere garaldy. Ilkinji nobatda, munuň özi döwletara söwda-ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmak we ösdürmek bilen baglanyşyklydyr. Biziň ýurdumyz üçin däp bolan energetika, ulag we söwda ýaly ulgamlar ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.

Mälim bolşy ýaly, YHG-a agza döwletler ençeme ýyllaryň dowamynda bu ugurlarda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirýärler. Şu sammitde wekiliýetleriň ýolbaşçylarynyň eden çykyşlarynda ylym, aragatnaşyk we kommunikasiýalar ýaly ulgamlarda täze taslamalary durmuşa geçirmek hem-de maliýe-bank ulgamynda özara gatnaşyklary işjeňleşdirmek bilen baglanyşykly teklipler beýan edildi. Pikirleri we başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmegiň birnäçe anyk çäreleri bellenildi. 26-njy noýabrda Aşgabatda üstünlikli geçirilen YHG-nyň işewürlik maslahaty hem guramanyň çäklerinde söwda-ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge ýardam etmelidir.

Sammitiň barşynda howanyň üýtgemegi, ekologiýa, daşky gurşawy goramak ýaly ählumumy gün tertibinde durýan wajyp meselelere aýratyn üns berildi. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan gurallardan peýdalanmak, hususan-da, ekologik taýdan arassa energetika tehnologiýalaryny ornaşdyrmakda gurallary ulanmak arkaly YHG-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen bilelikdäki hereketler ylalaşyldy. Howanyň ählumumy üýtgemegi bilen baglylykda, soňky döwürde kabul edilen halkara resminamalar arkaly bu gurallar güýçlendiriler.

Sammitde durmuş ulgamyna uly üns berildi. Bu ugurda anyk pikirler we teklipler beýan edildi. Mundan başga-da, koronawirus pandemiýasyna garşy göreşmek meselelerinde tagallalaryň mundan beýläk-de birleşdirilmeginiň wajypdygy nygtaldy. Hususan-da, hormatly Prezidentimiz YHG-nyň çäklerinde howply ýokanç kesellere garşy göreşmek ulgamynda tejribe, usullary we işläp taýýarlamalary alyşmagyň ulgamlaýyn usullaryny ýola goýmagyň maksadalaýykdygyny belledi.

Ynsanperwer-medeni ulgam işjeň döwletara gatnaşyklaryň däp bolan ugry bolup durýar. Munuň özi YHG-a agza döwletleriň halklarynyň medeni we ruhy umumylygy bilen şertlendirilendir.

Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletleriň ýolbaşçylary şu berk taryhy binýada esaslanyp, ýokarda agzalan ulgamlarda uzak möhletli geljek üçin netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek barada ylalaşdylar. Şunuň bilen baglylykda, dostlukly we netijeli ýagdaýda geçen YHG-nyň 15-nji sammitiniň döwletara gatnaşyklary ilerletmekde we ösdürmekde möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirildi.

Şeýlelikde, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde Aşgabatda geçirilen YHG-nyň 15-nji sammiti Bitarap Türkmenistanyň ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde, abraýly halkara guramalaryň çäklerinde giň gerimli netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerine örän jogapkärli çemeleşýändigini ýene-de bir gezek aýdyň görkezdi.

Ýurdumyz munuň üçin bar bolan ägirt uly mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmak ugrunda çykyş etmek bilen, bu babatda yzygiderli ädimleri ädip, netijeli döwletara hyzmatdaşlygy, ýurtlaryň we halklaryň arasyndaky dostluk we hoşniýetli goňşuçylyk, özara düşünişmek hem-de ynanyşmak gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar.




https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/48485