Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň daşary syýasatynyň binýatlyk esaslary ata Watanymyzda amala aşyrýan möhüm syýasy ugurlarynda öz beýanyny tapýar. Bu syýasy ugurlara laýyklykda, Türkmenistan hemişelik Bitaraplyk ýörelgelerine, şeýle hem beýleki döwletleriň işine gatyşmazlyga, gapma-garşylyklary parahatçylykly ýol bilen we syýasy serişdeler arkaly çözmäge ygrarly bolup durýar. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesi hormatly Prezidentimiziň alyp barýan, bütin adamzadyň bähbitlerine laýyk gelýän parahatçylyk söýüjilikli, ynsanperwer daşary syýasat ýörelgeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmegine kuwwatly itergi berýär. Bu ugurda amala aşyrylýan işler sebitde we dünýäde syýasy durnuklylygy berkitmekde, ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmekde möhüm orun eýeleýär. Türkmenistan durnukly ösüşi üpjün etmek babatdaky ýörelgä eýermek bilen, bu ugurda geçirilýän syýasy-diplomatik we ykdysady çäreleri has işjeňleşdirýär. Ýurdumyz dünýäniň ençeme döwletleri bilen syýasy, ykdysady we medeni taýdan deňhukukly hyzmatdaşlygy yzygiderli pugtalandyrýar.
Türkmenistan milli bähbitleri, halkara we sebit derejesindäki gatnaşyklary pugtalandyrmakda ägirt uly işleri üstünlikli amala aşyrýar. Şunda golaýda gözel paýtagtymyzda Hazarýaka döwletleriniň baştutanlarynyň gatnaşmagynda ýokary derejede geçirilen altynjy Hazar sammitiniň ähmiýeti örän uludyr. Ýurdumyz oňyn Bitaraplyk, hoşniýetli goňşuçylyk we deňhukukly özara bähbitli hyzmatdaşlyk, milli hem-de umumy bähbitleriň sazlaşygy esasynda guralýan daşary syýasy ugry yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, Hazar sebitinde ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak hem-de ösdürmek ugrunda yzygiderli çykyş edýär. Şeýlelikde, ykdysady ulgam Hazardaky hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Bu ulgam köptaraplydyr we ulag, logistika, kommunikasiýalar, energetika, önümçilik taýdan ýakynlaşmak ýaly ulgamlary hem-de beýleki köp ugurlary öz içine alýar.
Döwletiň işläp taýýarlan we amala aşyrýan daşary ykdysady strategiýasy uzak möhletleýindir. «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin milli Maksatnamasynda» olary amala aşyrmagyň baş maksatlary, esasy ugurlary we anyk ýollary beýan edilendir.
Häzirki döwürde dünýä ösüşiniň täze meýillerini, şeýle hem milli ykdysadyýetiň durmuş-ykdysady şertlerini seljermek esasynda Türkmenistanyň ykdysady diplomatiýasynyň strategik ugurlary kesgitlenildi. Häzirki zaman globallaşma şertlerinde Türkmenistanyň ykdysady diplomatiýasy toplumlaýyn we ulgamlaýyn häsiýete eýe bolup, döwletiň wajyp wezipeleriniň birini ýerine ýetirýär. Diplomatiýanyň bu görnüşi döwlet düzümleri derejesinde hem-de jemgyýetçilik guramalary we telekeçiler bileleşigi derejesinde amala aşyrylýar. Türkmenistanda we daşary ýurtlarda geçirilýän maýa goýum forumlary hem-de döwletimizde öndürilýän harytlaryň sergileri ýurdumyzyň ykdysady diplomatiýasynyň üstünliklerini dünýä aýan edýär. Halkara hyzmatdaşlyk üçin Türkmenistanyň açyk ykdysadyýeti, halkara giňişliginde onuň tutýan ornunyň has berkemegi, şeýle hem döwletimiziň halkara guramalarynyň işlerine gatnaşmagynyň işjeňleşdirilmegi bu ugurda uly öňegidişlikleri şertlendirdi. Türkmenistanyň daşary syýasaty içerki syýasat bilen berk baglanyşykly bolup, döwletiň durmuş-ykdysady meselelerini çözmekde ykdysady diplomatiýanyň wajyp ornuny tassyklaýar.
Geosyýasat ykdysady häsiýetli iki sany ugry kesgitleýär. Syýasy bäsdeşligi aradan aýryp, ýurduň baý çig mal we uglewodorod serişdelerini işläp taýýarlamakda hyzmatdaşlyk üçin amatly şertleri döredýär hem-de geoykdysady çäklerde ygtybarly we üstaşyr düzümleriň durnuklylyk derejesini üpjün edýär. Türkmenistanyň ykdysady diplomatiýasynyň milli bähbitleri goramak boýunça ileri tutulýan wezipelerine, ilkinji nobatda, daşary ykdysady howpsuzlygyny üpjün etmek degişlidir. Söwda-ykdysady, energetika, ulag we ekologiýa diplomatiýasy döwletimizde ileri tutulýan esasy ugurlar bolup durýar.
Türkmenistanyň daşary söwda-ykdysady diplomatiýasy döwletiň bäsdeşlige ukyplylygyny berkitmegiň guraly hökmünde çykyş edýär, şeýle hem dünýä bazarynda özara bähbitli gatnaşyklary artdyrmaga ýardam berýär. Eksporta gönükdirilen önümleri artdyrmak we degişli önümçilikleri höweslendirmek, Türkmenistanyň daşary bazarlara çykmagyny üpjün edýän şertleri has gowulandyrmak üçin ýörite Döwlet Maksatnamalary kabul edilýär.
Ýurdumyzda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleri döretmek, olaryň düzümini kämilleşdirmek, ylmy taýdan esaslandyrylan ugurlary kesgitlemek babatda uly işler üstünlikli amala aşyryldy. Daşary söwda dolanyşygynyň oňyn tapawudyny artdyrmak, täze iş orunlaryny döretmek, ilatyň pul girdejilerini ýokarlandyrmak we ykdysadyýetiň hususy böleginiň paýyny yzygiderli artdyrmak maksady bilen 2015-nji ýylda Türkmenistanda daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmek boýunça Döwlet Maksatnamasy kabul edildi. Türkmenistanda öndürilýän önümleriň daşary ýurtlara iberilýän möçberleri sanlyja ýylyň içinde has-da artdyryldy. Bu bolsa ýurdumyzyň ykdysady kuwwatynyň has hem ýokarlanýandygyny şertlendirýär.
Goý, ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny has-da ýokarlandyrmak babatda beýik işleri üstünlikli dowam etdirýän Arkadagly Serdarymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun!
Nurmämmet ALTYÝEW,
Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň uly mugallymy.