Ulag ulgamynda ynsanperwerlik ýörelgesi

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmekde ulag-kommunikasiýa ulgamynyň tutýan ornuna möhüm ähmiýet berilýär. Şonuň üçin-de bu ulgama sanly we innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak, ony maddy-tehniki taýdan berkitmek işleri yzygiderli dowam etdirilýär.

Bitarap Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň (BMG) Tertipnamasy esasynda ählumumy howpsuzlygy, parahatçylygy, deňhukukly hyzmatdaşlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekde öňe sürýän başlangyçlary dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan uly goldawa eýe bolýar. Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan dürli ugurlar boýunça Kararnamalaryň 26-synyň kabul edilip, olaryň 6-synyň ulag ulgamynyň işine degişli bolmagy, her ýylyň 26-njy noýabrynyň «Bütindünýä durnukly ulag güni» diýlip yglan edilmegi ýurdumyzyň gazanan diplomatik üstünligidir.

Türkmenistanyň çäginden geçýän Demirgazyk — Günorta we Gündogar — Günbatar halkara ulag geçelgeleri sebitiň howpsuzlygyna, parahatçylygynyň, durnukly ösüşiniň üpjün edilmegine-de saldamly goşant goşýar. Türkmenistan Hazar we Gara deňizleriniň üstünden geçýän, Ýewropa, Ýakyn Gündogar, Aziýa-Ýuwaş umman sebitlerini bir bitewi ulag ulgamyna birleşdirýän Ýewraziýa multimodal üstaşyr ulag taslamalaryny durmuşa geçirmegiň tarapdary bolup çykyş edýär.

Häzirki zaman dünýäsinde maglumatlary ibermegiň we almagyň tehnologiýalary gündelik durmuşymyzyň, şol sanda ulag ulgamynyň işiniň aýrylmaz bölegine öwrüldi. Bu işde önüm öndürijilerden başlap, isleg bildirilýän ýere çenli aralykda hereket edýän kärhanalaryň, guramalaryň, edaralaryňdyr gulluklaryň arabaglanyşygyny üpjün edýän maglumat we elektron hyzmatlara zerur bolan mümkinçilikler döredilýär. Netijede, häzirki zaman ylmy-tehniki özgertmelerini, sanly ulgamyň amatlyklaryny öz işinde giňden ulanýan ulag ulgamy kemala gelýär.

Hormatly Prezidentimiz hem-de Milli Liderimiz sebit we halkara derejeli iri forumlarda edýän çykyşlarynda ulag ulgamynyň hyzmatlaryny hemmeler üçin amatly, bäsdeşlige ukyply innowasion tehnologiýalar esasynda amala aşyrmak babatda wajyp başlangyçlary yzygiderli öňe sürýärler. Muňa Gahryman Arkadagymyzyň şu ýylyň 1-nji martynda üçünji Antalýa diplomatiýa forumyndaky çykyşy hem aýdyň mysal bolup biler. Milli Liderimiz öz çykyşynda: «Inklýuziw ulag ulgamynyň kemala getirilmeginiň halkara söwdanyň, maýa goýum işjeňliginiň artmagyna täsir etjekdigi düşnüklidir» diýip belledi.

Hakykatdan-da, ençeme söwda guramalarynyň, banklaryň, maliýe-ykdysady institutlaryň halkara ulag taslamalaryny durmuşa geçirmäge goldaw bermegi ulag hyzmatlarynyň kämilleşmegine, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösdürilmegine, ynsanperwerlik, durmuş, medeni, ylym-bilim hyzmatdaşlygynyň işjeňleşmegine ýardam edýär. Bu bolsa, öz gezeginde, goşmaça iş orunlarynyň emele gelmegine, ilatyň durmuş-ýaşaýyş şertleriniň gowulanmagyna, asudalygyň, parahatçylygyň we durnukly ösüşiň berjaý edilmegine getirýär.

Ýurdumyzda içerki we üstaşyr ulag gatnawlarynyň yzygiderli artmagy onuň demir ýol, deňiz-derýa, howa we awtoulag görnüşleriniň ählisi üçin mahsus häsiýete eýe boldy. Her bir ulag görnüşiniň özboluşly aýratynlygyny nazara alyp, olaryň netijeli arabaglanyşygyny gazanmak, hereketiniň bütin dowamynda howpsuzlygy üpjün etmek babatda maksatnamalaýyn çäreler geçirilýär. Türkmenistanyň ulag ulgamynyň ösüş strategiýasy häzirki zaman maglumat we innowasion tehnologiýalardan toplumlaýyn peýdalanyp, dünýä halklarynyň ýakynlaşmagyna, özara düşünişmegine ýardam berýän ynsanperwer ugra gönükdirilendir.

Hojageldi ATAMYRADOW,

Türkmenistanyň Inžener-tehniki we ulag kommunikasiýalary institutynyň uly mugallymy.