Geçen hepdede Änew şäheriniň 2024-nji ýylda «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçirilen dabaralar halkymyzyň ruhy we medeni mirasyna üýtgewsiz ygrarlydygynyň, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda öňde goýlan maksatlara ýetmekde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşynda mäkäm jebisleşendiginiň aýdyň beýany boldy.
25-nji martda döwlet Baştutanymyz sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň obasenagat toplumyny ösdürmegiň meselelerine garaldy. Şeýle hem möwsümleýin oba hojalyk işlerine, hususan-da, gowaça ekişine, bugdaý ekilen meýdanlarda talabalaýyk ideg işleriniň alnyp barlyşyna, pile öndürmek möwsümine taýýarlyk görlüşine, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda göz öňünde tutulan wezipeleriň ýerine ýetirilişine aýratyn üns çekildi.
27-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Baş sekretary Husraw Nozirini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda ýurdumyz bilen bu düzümiň arasynda köpugurly gatnaşyklaryň geljegi barada pikir alşyldy. Ilkinji nobatda, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda, ekologiýa, syýahatçylyk ugurlary boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin uly mümkinçilikleriň bardygy bellenildi. Energetika pudagynda, ulag-logistika ulgamynda hyzmatdaşlyk ileri tutulýan ugurlaryň hatarynda görkezildi.
Şol gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Baş sekretary Kubanyçbek Omuraliýewi kabul etdi. Döwlet Baştutanymyz we myhman Türki medeniýetiň halkara guramasy (TÜRKSOÝ) bilen däp bolan gatnaşyklaryň okgunly häsiýetini kanagatlanma bilen bellediler. Şol gatnaşyklar türki halklaryň baý medeni mirasyny aýawly saklamaga, öwrenmäge we tutuş dünýäde wagyz etmäge gönükdirilendir. Bu medeni miras umumadamzat medeniýetiniň genji-hazynasynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň ýurdumyzda baýram edilmegi ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy. Beýik şahyryň eserleri tutuş türki dünýäsiniň gymmatly mirasydyr.
Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň Baş sekretary Zurab Pololikaşwilini kabul etdi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan 1993-nji ýyldan bäri BMG-niň Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň agzasy bolup durýar we 30 ýyldan gowrak wagtyň dowamynda hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy. Şunuň bilen baglylykda, durmuş-ykdysady taýdan ösüşi hem-de ekologik abadançylygy üpjün etmek üçin ýurdumyzyň mundan beýläk-de durnukly syýahatçylygy ösdürmegi göz öňünde tutýandygy nygtaldy. Munuň özi Durnukly ösüş maksatlaryna doly laýyk gelýär.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Halkara tennis federasiýasynyň prezidenti (HTF) Dewid Haggertini we Aziýanyň tennis federasiýasynyň prezidenti (ATF) Ýuriý Polskini kabul etdi. Duşuşygyň dowamynda hormatly Prezidentimize Türkmenistanda sporty höweslendirmek we goldamak, jemgyýetimizde sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek ugrunda gazanylan uly üstünlikler üçin Halkara tennis federasiýasynyň güwänamasy gowşuryldy.
Döwlet Baştutanymyz bu ugurdaky işleriň halkara derejede mynasyp ykrar edilendigi üçin minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň sport üpjünçilik ulgamlaryny halkara tennis ýaryşlaryny, ýygnanyşyklary we ussatlyk sapaklaryny geçirmek üçin ulanmak mümkinçiligini öwrenmegi teklip etdi.
28-nji martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýany kabul etdi. Duşuşygyň barşynda döwlet Baştutanymyz Eýranyň ýurdumyzyň iň möhüm söwda-ykdysady hyzmatdaşlarynyň biridigini nygtap, bu babatda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça bilelikdäki türkmen-eýran toparynyň uly ähmiýetini belledi. Onuň işi elektroenergetika we ulag ulgamynda özara gatnaşyklary ösdürmek boýunça anyk çäreleri ylalaşmaga gönükdirilendir. Şunda häzirki zaman talaplaryna laýyklykda, ýangyç-energetika ulgamyndaky hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini we usullaryny gözlemegiň, energiýa serişdeleriniň eksport edilmegi, üstaşyr geçirilmegi babatda gatnaşyklary işjeňleşdirmegiň wajypdygyna aýratyn üns çekildi.
Şol gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Eýran Yslam Respublikasynyň daşary işler ministri Hosein Amir Abdollahiýanyň arasynda geçirilen duşuşygyň dowamynda syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda türkmen-eýran döwletara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmegiň geljekki mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
29-njy martda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine döwlet durmuşynyň ileri tutulýan meseleleriniň birnäçesi girizildi. Şolaryň hatarynda milli hukuk binýadyny kämilleşdirmek, Mejlisiň nobatdaky maslahatyna taýýarlyk görmek, döwlet emlägini dolandyrmagyň netijeliligini ýokarlandyrmak, amatly işewürlik gurşawyny döretmek, ýangyç-energetika ulgamynyň düzümini döwrebaplaşdyrmak ýaly meseleler bar. Şeýle hem paýtagtymyzyň şähergurluşyk-binagärlik keşbini özgertmek, halkyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini mundan beýläk-de gowulandyrmak, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy, suw serişdelerini rejeli peýdalanmak boýunça görülýän çäreler barada hasabat berildi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna birnäçe teklipler hödürlenildi. Döwlet Baştutanymyz olary durmuşa geçirmek boýunça anyk görkezmeleri berdi.
Hususan-da, “Sanly ykdysadyýet innowasion merkezi” ýapyk görnüşli paýdarlar jemgyýetiniň esaslyk maýasyndaky paýnamalary bäsleşikli söwda arkaly hususylaşdyrmak; “Parahat — 7” ýaşaýyş toplumynda 864 hojalyga niýetlenen 20 sany 9 gatly nobatdaky döwrebap ýaşaýyş jaýlaryny, 720 orunlyk umumybilim berýän mekdebi, seýilgähi we awtomobil ýollaryny gurmak; Awtomobil mekdepleriniň birleşigi hem-de “Türkmenistanyň awtoulagly halkara daşaýjylarynyň assosiasiýasy” jemgyýetçilik birleşigi bilen bilelikde Halkara awtomobil ulaglary birleşigi (IRU) tarapyndan akkreditirlenen okuw merkezini açmak ýaly teklipler boýunça meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy. Şeýle hem şu ýylyň aprel aýynda şanly seneler we möhüm wakalar, medeni-durmuş maksatly binalaryň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli geçirilmegi meýilleşdirilýän çäreler barada hasabat berildi.
Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasy bilen durnukly ösüş ugrunda hyzmatdaşlygyny berkitmek boýunça işler mejlisde ara alnyp maslahatlaşylan aýratyn mesele boldy. Onuň çäklerinde şu ýylyň 16-njy aprelinde guramanyň binasynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen döredilen Durnukly ulagyň dostlary toparynyň ministrler derejesindäki duşuşygyny geçirmek teklip edilýär. Şunuň bilen birlikde, BMG-niň Ykdysady we Durmuş geňeşiniň Ösüşi maliýeleşdirmek üçin indiki ädimler boýunça forumynyň işine gatnaşmak üçin ýurdumyzyň wekiliýetini Nýu-Ýork şäherine iş saparyna ugratmak teklibi beýan edildi. Forumyň dowamynda şu ýylyň 23-nji aprelinde «Durnukly ösüş maksatlarynyň maliýeleşdirilmegi boýunça ministrleriň dialogy» atly ugurdaş çäräni guramak we ony ulag ulgamyna, energetika arabaglanyşygy meselelerine bagyşlamak teklip edilýär. Döwlet Baştutanymyzyň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan giň goldawa eýe bolýan, energetika pudagyny ösdürmek bilen bagly başlangyçlaryny durmuşa geçirmek üçin şu ýylyň maý-iýun aýlarynda sanly ulgam arkaly BMG-niň ştab-kwartirasynda bu ulgamdaky bilermenleriň halkara duşuşygyny geçirmek göz öňünde tutulýar.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, Birleşen Milletler Guramasy Türkmenistanyň iň ýakyndan hyzmatdaşlyk edýän halkara guramalarynyň biridir. BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda taryhy Kararnama biragyzdan kabul edildi, oňa laýyklykda, 2025-nji ýyl «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edildi. Hormatly Prezidentimiz şu mynasybetli döwlet derejesinde geçiriljek halkara çäräniň guramaçylyk derejesini üpjün etmek üçin Hökümet agzalaryndan ybarat döwlet toparyny döretmegiň möhümdigine ünsi çekdi.
Mejlisde döwlet Baştutanymyz jenaýat edendikleri üçin iş kesilen 356 raýatyň mübärek Gadyr gijesi mynasybetli günäsini geçmek hakynda Permana gol çekdi.
Geçen hepdede hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça Mejlisde Wenesuela Boliwarian Respublikasynyň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Kristofer Alberto Martinez Berroterandan ynanç haty kabul edildi. Diplomat ýurdumyzyň içeri we daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugurlary bilen tanyşdyryldy. Parlament ugry boýunça özara bähbitli hyzmatdaşlygyň geljegi gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň biri boldy.
Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Koreýa Respublikasynyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen duşuşygy boldy. Onuň dowamynda hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Hususan-da, “Galkynyş” gaz käniniň dördünji tapgyryny özleşdirmek boýunça bilelikde işleri alyp barmak, ýurdumyzda ýaşlara koreý dilini öwretmek boýunça okuw merkezini gurmak bilen baglanyşykly teklipler öňe sürüldi.
27-nji martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň çäginde bina edilen täze metjidiň açylyşyna gatnaşdy we bu ýerde agzaçar sadakasyny berdi. Hajy Arkadagymyzyň teklibi boýunça täze metjit ata-babalarymyza we geçmiş mirasymyza, taryhda öçmejek yz galdyran şahsyýetlerimize hormat-sarpa goýmagyň nyşany hökmünde “Seýit Jemaleddin metjidi” diýlip atlandyryldy. Bu şanly wakanyň mübärek Oraza aýynda geçirilmegi, şeýle hem Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli guralýan medeni-köpçülik çäreleri bilen gabat gelmegi halkymyzyň taryhyň dowamynda döreden ýagşy dessurlarynyň dünýä nusgalyk ynsanperwer ýörelgeler bilen utgaşýandygynyň aýdyň beýanydyr.
Ak bugdaý etrabynyň “Nowruz ýaýlasyndaky” “Türkmeniň ak öýi” binasynda geçirilen çärä Hökümet agzalary, Mejlisiň, Halk Maslahatynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň, daşary döwletleriň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar. Türki Döwletleriň Guramasynyň we onuň düzümine girýän Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ), Türki döwletleriň Parlament Assambleýasynyň, Türki medeniýetiň we mirasyň gaznasynyň, Halkara türki akademiýasynyň, TÜRKSOÝ-na agza hem-de synçy ýurtlaryň degişli ministrlikleriniň ýolbaşçylary, ylmy wekiliýetleri dabaranyň hormatly myhmanlary boldular.
Bu ýerde ýurdumyzyň ähli welaýatlarynyň gadymy oba görnüşinde gurnalan ak öýleriniň töwereginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Myhmanlar halkymyzyň durmuşy, milli senetçilik we toý däpleri bilen tanyşmaga, milli tagamlardan datmaga, ýaşlaryň başarjaňlygyna, pälwanlaryň ussatlygyna göz ýetirmäge, ahalteke bedewleriniň ajaýyp keşbini, düýe kerweniniň buýsançly ädimlerini synlamaga mümkinçilik aldylar.
“Türkmeniň ak öýi” binasynyň öňündäki meýdançada suratkeşleriň, şekillendiriş we amaly haşam sungatynyň ussatlarynyň, türki halklaryň fotosuratçylarynyň eserleriniň sergisi ýaýbaňlandyryldy. Soňra Türkmenistanyň hem-de türki dilli birnäçe ýurtlaryň sungat ussatlarynyň çykyş etmeginde uly baýramçylyk konserti guraldy. Onda ýerine ýetirilen ajaýyp çykyşlaryň esasyny medeniýetleriň dialogy, halklaryň dostlugy baradaky arzuwlar düzdi.
Medeni maksatnamanyň çäklerinde myhmanlar Ahal welaýatynyň çäginde ýerleşýän, XV asyrda gurlan meşhur ýadygärlikleriň biri bolan Seýit Jemaleddin metjidine, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherine, paýtagtymyzyň we Ahal welaýatynyň gözel ýerlerine baryp gördüler.
“Gadymy Änew medeniýeti” atly halkara ylmy maslahat hem geçirildi. Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Taryh we arheologiýa instituty tarapyndan guralan wekilçilikli foruma meşhur taryhçylar, arheologlar, etnograflar, Gündogary öwrenijiler, professorlar, ýaş alymlar, daşary ýurtlaryň muzeýleriniň wekilleri gatnaşdylar. Umumy mejlisde bu ýere ýygnananlar ady rowaýata öwrülen Rafael Pampelliniň çowlugy Luiza Pampelliniň ýatlamalaryny uly gyzyklanma bilen diňlediler. Bu alymyň yhlasy bilen Änew medeniýeti dünýäde meşhurlyga eýe boldy we ylmy adalgalaryň sözlügine hemişelik girdi. Hemişe bol hasyl berýän bereketli türkmen topragynyň dünýä ekerançylygynyň irki ojaklarynyň biri bolup durýandygy baradaky pikir ähli çykyşlaryň içinden eriş-argaç bolup geçdi.
Milli «Ak bugdaý» muzeýinde TÜRKSOÝ-na agza ýurtlaryň döwlet we milli muzeýleriniň ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda maslahat geçirildi. Onda bellenilişi ýaly, geografik taýdan amatly ýerde ýerleşmegi netijesinde, Türkmenistan gadymdan bäri Gündogar bilen Günbataryň söwda ýollarynyň, medeni däp-dessurlarynyň kesişýän, Beýik Ýüpek ýolunyň möhüm merkezi, görnükli alymlary, akyldarlary we şahyrlary dünýä beren künjek bolupdyr. Täze taryhy eýýamda ýurdumyz däp bolan medeni gatnaşyklary pugtalandyrmak arkaly halklaryň arasynda özara düşünişmegi we ynamy berkitmek ýaly jogapkärli wezipäni durmuşa geçirmekde uly tagallalary edýär.
Paýtagtymyzda halkara guramalaryň wekilleriniň, ýurdumyzyň, daşary döwletleriň bu ugurda ýöriteleşen kompaniýalarynyň, şol sanda ugurdaş düzümleriniň ýolbaşçylarynyňdyr wekilleriniň gatnaşmagynda “Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri” atly halkara maslahat geçirildi. Maslahatda çykyş edenler häzirki wagtda bu pudagyň ösdürilmegi üçin döredilen ähli şertleri göz öňünde tutmak bilen, daşary ýurtlarda döwletimiziň syýahatçylyk mümkinçiliklerini wagyz etmegiň zerurdygyny bellediler, şeýle hem “Bir syýahatçylyk — tutuş sebit” atly bilelikdäki maksatnamanyň iş ýüzünde durmuşa geçirilmegi barada pikir alyşdylar. Forumyň çäklerinde Türkmen döwlet medeniýet institutynda ylmy-amaly maslahat geçirildi. Onda daşary ýurtly myhmanlar hem-de bu ýokary okuw mekdebiniň mugallymlarydyr talyplary syýahatçylyk pudagyny ösdürmegiň mümkinçiliklerini maslahatlaşdylar.
Paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda «Türkmen topragy — gadymy medeniýetleriň merkezi» atly metbugat maslahaty geçirildi. Onda halkara maglumatlar giňişliginiň ösüş meýilleri, žurnalistleriň okyjylar, teletomaşaçylar we radiodiňleýjiler bilen özara gatnaşygynyň täze ugurlarydyr usullary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň halkara hyzmatdaşlykda eýeleýän orny bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.
Mejlisiň nobatdaky maslahatynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň birnäçesi, şeýle hem käbir kanunçylyk namalaryna girizilen üýtgetmeler we goşmaçalar biragyzdan makullanyldy we kabul edildi.
Arkadag şäherinde birnäçe möhüm dabaralar geçirildi. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly kitabynyň tanyşdyrylyş dabarasy, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilen güni mynasybetli maslahat, şeýle hem gaznanyň ýardam bermeginde mekdep okuwçylarynyň halkara matematika olimpiadasy geçirildi.
Şeýlelikde, geçen hepdäniň möhüm wakalary “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” şygary astynda geçýän ýylda ata Watanymyzyň ähli ugurlarda ýeten sepgitleriniň, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň ählumumy parahatçylyk, dost-doganlyk ýörelgeleriniň dabaralanmagynyň bähbidine alyp barýan içeri we daşary syýasatynyň üstünliklere beslenýändiginiň aýdyň güwäsi boldy.
(TDH)