Gadymy döwürlerden bäri nurana geljegi röwşen umytlar bilen baglanyşdyrýan çagalar — ösüp gelýän nesil baradaky alada Türkmenistanyň halkara kadalara hem-de halkymyzyň belent ynsanperwerlik ýörelgelerine laýyklykda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolmagynda galýar.
Çagalary hemmetaraplaýyn alada we mähir bilen gurşap almak milletimize mahsus asylly ýörelgedir. Munuň özi häzirki zaman türkmen jemgyýetinde has-da aýdyň ýüze çykýar hem-de halkymyzyň durmuş we ruhy sagdynlygyny kesgitleýär.
“Döwlet adam üçindir!” diýen baş ýörelgeden ruhlanyp, tutuş ýurdumyz boýunça häzirki zaman mekdebe çenli çagalar edaralary hem-de orta mekdepler, iň ýokary tehnologiýalar bilen üpjün edilen döredijilik merkezleri, bedenterbiýe-sagaldyş we dikeldiş okuw-terbiýeçilik toplumlary bina edildi hem-de olaryň gurluşyklary giň gerim bilen dowam etdirilýär. Şeýle merkezlerde näsag çagalar saglygyny dikeldýärler we döwrebap bilim alýarlar.
Ahal welaýatynyň häzirki döwürde gurluşygy alnyp barylýan täze edara ediş merkezinde bina edilýän çagalar sagaldyş-dikeldiş merkezi munuň aýdyň nyşanydyr. Bu ýerde döredilýän mümkinçilikler häzirki döwrüň talabyna we täze taryhy eýýamyň belent döredijilik ruhuna doly kybap gelýär. Bu ýerde çagalaryň diňe bir saglygyny berkitmek däl, eýsem, olaryň dynç almaklary, höwes edýän hünärleri boýunça ukyplaryny ösdürmekleri üçin ähli zerur şertleriň döredilendigini bellemeli.
Bir söz bilen aýdylanda, ýurdumyzda körpe türkmenistanlylaryň bagtyýar durmuşy, beden we ruhy taýdan sazlaşykly ösmekleri üçin ähli şertler döredilýär. Olaryň bilime, saglygyny berkitmäge bolan hukuklary berjaý edilýär, körpeleriň ruhy, aň-paýhas hem-de döredijilik babatynda ukyp-başarnyklaryny doly açmaklary üçin şertler üpjün edilýär.
Munuň özi ýurdumyzda durmuşa geçirilýän we her bir maşgalanyň abadançylygynyň üpjün edilmegine, ösüp gelýän ýaş nesilleriň milli we umumadamzat ruhy gymmatlyklary esasynda terbiýelenilmegine gönükdirilen toplumlaýyn özgertmeleriň aýdyň netijesidir.
Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň şu ýylyň 11-nji fewralynda geçirilen taryhy mejlisinde eden çykyşynda her bir döwletiň beýikliginiň onuň ukyply nesilleri ösdürip ýetişdirmegi arkaly kesgitlenilýändigini aýtdy. Döwletimiziň geljegi bolan ýaşlar özleriniň gazanýan üstünlikleri, eýeleýän belent sepgitleri bilen Garaşsyz Watanymyzyň abraýyny belende götermelidirler diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi hem-de munuň üçin ähli mümkinçilikleriň we amatly şertleriň dörediljekdigini nygtady.
Döwletimiz çagalykdan başlap, şahsyýetiň esasy häsiýetleriniň hem-de olaryň ruhy ýörelgeleriniň kemala gelýändigine doly göz ýetirmek bilen, howandarlyga mätäç çagalara hemmetaraplaýyn kömek we goldaw berýär.
Bu gün şeýle ynsanperwer ýörelgeler çaganyň hukuklarynyň we kanuny bähbitleriniň üpjün edilmegini hem-de goralmagyny kepillendirýän hukuk namalarynda, netijeli ykdysady çäreler ulgamynda, ýetim hem-de ene-atalarynyň howandarlygyndan çetde galan çagalaryň durmuş ulgamyna doly goşulyşmagyna gönükdirilen anyk durmuş çärelerinde, olary özbaşdak durmuşa taýýarlamak, ýokary ahlak, watançylyk hem-de raýatlyk düşünjesi ruhunda terbiýelemek boýunça geçirilýän işlerde öz beýanyny tapýar. Döwlet tarapyndan hemaýata mätäç ýaş nesliň saglygyny berkitmek meseleleri ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda durýar.
Mälim bolşy ýaly, şu maksatlar bilen Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda, 2021-nji ýylyň mart aýynda Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy döredildi hem-de Türkmenistanyň Mejlisiniň karary bilen bu gazna Gurbanguly Berdimuhamedowyň ady dakyldy.
Milli we daşary ýurt walýutasynda açylan bank hasaplaryna kömege mätäç adamlara goldaw bermäge gyzyklanma bildirýän adamlardan gelip gowuşýan serişdeleriň möçberleri artýar. Bu bolsa pederlerimiziň kömege mätäç adamlara hemmetaraplaýyn goldaw bermek ýaly ynsanperwer ýörelgeleriniň netijeli dowam etdirilmegine mümkinçilik berýär.
Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň agzalary we Milli Geňeşiň Mejlisiniň deputatlary bilen şu ýylyň 1-nji martynda geçiren duşuşygynda bu gaznanyň döredilen pursadyndan bäri jemgyýetimiziň we döwletimiziň howandarlyga mätäç çagalaryň durmuşyna doly derejede gatnaşmak hukugyna eýe bolandygyny we munuň lukmançylyk kömegini bermekde, saglygy dikeltmekde we derman serişdelerini almakda maddy goldawyň berilmegini öz içine alýandygyny, şeýle hem ýöriteleşdirilen mekdeplerde umumy bilim almak, olary ýörite sport we beýleki zerur enjamlar bilen üpjün etmek meseleleriniň göz öňünde tutulandygyny nygtady.
Gahryman Arkadagymyz türkmen jemgyýetinde hossarsyz çagalaryň ýeke galmaýandygyny belläp, dürli sebäplere görä hossarlaryny ýitiren çagalar hakyndaky aladany döwletimiziň öz üstüne alýandygyny aýtdy. Şeýle hem hossarsyz çagalara, ilkinji nobatda, oba arçynlyklary goldaw berýär. Hormatly ýaşulularyň maslahaty bilen çagalar belli bir maşgala berkidilýär. Şeýlelikde, maşgala bu çagany özüniňki ýaly görýär.
Häzirki döwürde gaznanyň ýanynda Ýaşulular geňeşi hereket edip, ol çagalary ogullyga ýa-da gyzlyga almak bilen baglanyşykly wezipeleriň oňyn çözülmegine gatnaşýar. Geňeşiň esasy wezipesi gazna Düzgünnamada kesgitlenen wezipeleri ýerine ýetirmäge, şeýle hem howandarlyga mätäç çagalara kömek bermäge hemmetaraplaýyn ýardam etmekden ybaratdyr.
Ýaşulular geňeşiniň agzalary ene-atasyndan mahrum bolan çagalary ogullyga almak, olara at we familiýa bermek bilen baglanyşykly dürli meselelere garaýarlar. Olara bu meseleler boýunça anyk çözgütleri kabul etmek ygtyýarlyklary berildi. Ýaşulular bu işde Türkmenistanyň kanunçylygyna we milli däp-dessurlara daýanarlar. Bu çäreler çagalara olar hakynda edilýän hemmetaraplaýyn aladany duýmaga we jemgyýetde öz ornuny tapmaga mümkinçilik berýär.
Haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleri ýurdumyzyň degişli lukmançylyk edaralarynda bejergi almaga mätäç çagalar, zerur bolanda, olary daşary ýurtlara ugratmak üçin ulanylýar.
Gaznanyň howandarlygyndaky çagalary terbiýelemek, olara orta, ýörite we ýokary bilim bermek hem-de ýaşaýyş jaýy bilen üpjün etmek bilen baglanyşykly meseleler döwletimiziň hemişe üns merkezinde saklanar diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.
Ýurdumyzyň raýatlary, dürli edara-kärhanalar we şereketler gazna öz serişdelerinden yzygiderli geçirip durýarlar. Şeýlelikde, keselli çagalaryň birnäçe çylşyrymly operasiýalary maliýeleşdirildi.
Adamlaryň ykbalyna dahylly bolmak ýaly ýörelgede nusgalyk görelde bolýan Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow ýurduň Prezidenti wezipesinde işlän döwründe türkmen halkynyň gadymdan gelýän asylly dessurlaryna üýtgewsiz eýerdi we öz aýlygynyň bir bölegini Haýyr-sahawat gaznasynyň hasabyna yzygiderli geçirdi.
Bu gaznanyň esaslandyrylan gününden bäri köp wagt geçmedik hem bolsa, öňde goýlan maksatlara we wezipelere ýetmek ugrunda giň gerimli işler geçirildi.
Geçen ýyl ýurdumyzyň welaýatlarynyň etraplarynyň we şäherleriniň hassahanalarynyň çagalar bölümleri üçin ähli zerur enjamlar bilen üpjün edilen täze, häzirki zaman “Tiz kömek” awtoulaglary berildi.
Haýyr-sahawat gaznasyndan howandarlyga mätäç çagalara ýurdumyzyň paýtagtynyň hem-de welaýatlarynyň lukmançylyk edaralarynda dürli operasiýalary geçirmek, bejergi üçin çykdajylary, çagalar öýlerinde, ýöriteleşdirilen mekdeplerde we mekdep-internatlarynda terbiýelenilýän we okaýan ýaş raýatlar üçin lukmançylyk maksatly enjamlary satyn almaga tölegleri geçirmek asylly däbe öwrüldi.
Geçen döwürde hossarsyz galan hem-de maddy ýagdaýy çäkli maşgalalardan çagalaryň 25-siniň ýüregini, bogunlaryny we gözüni operasiýa etmek üçin maliýe serişdeleri bölünip berildi. Şeýle hem emeli beden agzalary, eşitdiriş enjamlary, maýyplar üçin ýörite çaga arabalary satyn alyndy. “Halkyň Arkadagly zamanasy” şygary astynda geçýän ýylda-da bu ynsanperwer ýörelge netijeli dowam etdirilýär.
Ýakynda ýurdumyzyň iň döwrebap hassahanalarynda — Lebap welaýatynyň Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezinde, Mary welaýatynyň çagalar hassahanasynda hem-de Aşgabat şäherindäki Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş ylmy-kliniki merkezinde hossarsyz galan hem-de maddy ýagdaýy çäkli maşgalalardan ýene 10 çaga operasiýa edildi. Olar Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna maliýeleşdirildi. Häzir näsag çagalaryň ählisi-de iň gowy lukmanlaryň gözegçiliginde saklanylýar.
Häzirki döwürde lukmançylyk edaralary tarapyndan doga näsag çagalaryň ýüregini we ýürek damarlaryny operasiýa etmäge taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Olary hem Haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna maliýeleşdirmek meýilleşdirildi.
Ýaş türkmenistanlylar, olaryň ýakynlary we hossarlary, şeýle hem saglygy goraýyş pudagynyň işgärleri ýaş nesilleriň sagdynlygy we abadançylygy hakynda edilýän ýadawsyz tagallalar, Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanda çagalaryň durmuşy, hemmetaraplaýyn sazlaşykly ösüşi we ukyplaryny açmaklary ugrunda döredilýän şertler üçin Gahryman Arkadagymyza hem-de bu işleri mynasyp dowam etdirijä — hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyk sözlerini beýan edýärler.
(TDH)