Sanly ulgamyň döwrebap mümkinçilikleri

«Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» ýy­ly­myz­da ýur­du­myz­da uly üs­tün­lik­ler ga­za­nyl­ýar hem-de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­miz has-da ös­dü­ril­ýär. Döw­re­bap ösü­şiň esa­sy ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da dur­ýan yl­my-teh­ni­ki ugur­la­ryň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi, äh­li ul­gam­lar­da in­no­wa­si­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy, öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ra da­ýan­ýan ösen se­na­ga­tyň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi berk bin­ýat bo­lup dur­ýar.  

                                                                   

Hä­zir­ki dö­wür­de mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň iň tä­ze ga­za­nan­la­ry­na esas­lan­ýan ösen yk­dy­sa­dy­ýe­ti ke­ma­la ge­tir­mek ba­bat­da­ky al­nyp ba­ryl­ýan uly iş­ler aý­ra­tyn bel­len­mä­ge my­na­syp­dyr. Elekt­ron se­na­ga­ty ös­dür­mek, mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň soň­ky ga­za­nan­la­ry­na esas­lan­ýan ösen, in­no­wa­sion, ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­ly we bäs­deş­li­ge ukyp­ly san­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti dö­ret­mek hem-de ös­dür­mek Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da dur­ýar. Bu we­zi­pä­ni üs­tün­lik­li ber­jaý et­mek üçin, esa­san, üç şert ze­rur bo­lup dur­ýar: inf­rast­ruk­tu­ra, elekt­ron işe­wür­li­gi we elekt­ron tä­jir­çi­li­gi.  

                                                                   

San­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi san­ly we yk­jam teh­no­lo­gi­ýa­lar bi­len gö­nü­den-gö­ni bag­la­ny­şyk­ly bo­lan bir­nä­çe ba­zar dü­züm­le­ri­niň kä­mil­leş­me­gi bi­len şert­len­di­ril­ýär. Bu­la­ra on­laýn söw­da, ma­li­ýe hyz­mat­la­ry, san­ly­laş­dy­ry­lan bi­lim, sag­ly­gy go­ra­ýyş hem-de döw­let hyz­mat­la­ry de­giş­li­dir. Hä­zir­ki wagt­da nagt däl ha­sap­la­şy­gyň iş­jeň dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­mek bol­ýar. In­di müş­de­ri­ler in­ter­net to­ru­na bi­ri­gip, gö­wün sö­ýen ha­ryt­la­ry­ny is­len­dik wagt­da we ähli ýer­den sa­tyn alyp bil­ýär. San­ly ul­ga­myň kö­me­gi ar­ka­ly söw­da alyp bar­ýan fi­zi­ki şahs­lar­dyr kär­ha­na­lar hem kä­ren­de tö­le­gi we iş­gär­le­re hak tö­le­mek ýa­ly ugur­lar­da çyk­da­jy­la­ry­ny azald­ýar. 

                                                                   

Yk­dy­sa­dy­ýe­tiň dür­li pu­dak­la­ry bi­len bir ha­tar­da, san­ly teh­no­lo­gi­ýa­lar ul­ga­my­nyň hem güýç­li dep­gin­ler­de ös­me­gi, ila­ty­my­za hä­zir­ki za­man ýo­ka­ry hil­li in­ter­net hyz­mat­la­ry­nyň el­ýe­ter­li bol­ma­gy mag­lu­mat­la­ryň giň ge­ri­mi­ni sel­jer­mä­ge we ara­gat­na­şy­gyň tä­ze hem yk­jam gör­nüş­le­ri­ni dur­mu­şa or­naş­dyr­ma­ga oňyn şert­le­ri dö­red­ýär. Şo­nuň üçin bu ugur­da ýö­ri­te hü­när­men­le­riň taý­ýar­la­nyl­ýan­dy­gy­ny, yl­my iş­le­riň has-da ös­dü­ril­ýän­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Bu bol­sa san­ly ul­ga­myň di­ňe şu gününiň däl-de, eý­sem, gel­je­gi­niň hem ösüş­li bol­ma­gy­ny üp­jün ed­ýär. Ýur­du­myz­da hä­zir­ki wagt­da ösen teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň önüm­çi­li­gi ýo­la go­ýul­dy. Mu­nuň özi bu ug­ruň ös­dü­ril­me­gin­de tä­ze müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär. 

                                                                   

San­ly ul­ga­my or­naş­dyr­mak bi­len bag­ly hü­när­le­re dün­ýä ba­za­ryn­da we ýur­du­myz­da ýa­kyn gel­jek­de is­leg has-da ar­tar. Döw­re­bap teh­no­lo­gi­ýa­lar iş­gär­le­re, şol san­da sag­lyk taý­dan müm­kin­çi­lik­le­ri çäk­len­di­ri­len adam­la­ra hü­när de­re­je­le­ri­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga we goş­ma­ça en­dik­le­ri ös­dür­mä­ge-de müm­kin­çi­lik ber­ýär. Şeý­le hem ýer­li hü­när­men­le­re is­le­giň ýo­ka­ry bo­lan se­bit­le­rin­de we mer­kez­ler­den uzak­da­ky ýer­ler­de iş bi­len üp­jün­çi­li­giň ne­ti­je­li­li­gi­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýär.  

                                                                   

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de ara­gat­na­şyk ul­ga­my­ny top­lum­la­ýyn kä­mil­leş­dir­mek, pu­da­ga öň­de­ba­ry­jy en­jam­la­ry, in­no­wa­si­ýa­la­ry or­naş­dyr­mak ba­bat­da uly iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Mu­nuň özi ýur­du­myz­da san­ly ul­ga­myň mun­dan beý­läk-de ös­dü­ril­me­gi­ne, döw­re­bap teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň müm­kin­çi­li­gi­niň has-da art­dy­ryl­ma­gy­na ýar­dam eder. Şeý­le hem ýur­du­myz­da ra­ýat­la­ryň her bi­ri­niň san­ly ul­ga­myň ýe­ňil­lik­le­rin­den peý­da­lan­ma­gy­na äh­li müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär.  

                                                                                                           

Dür­dä­ne ŞA­MY­ÝE­WA,

                       

Türk­me­nis­ta­nyň Te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar we in­for­ma­ti­ka ins­ti­tu­ty­nyň uly mu­gal­ly­my.