Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ykdysadyýetini diwersifikasiýa we innowasiýa ýoly bilen ösdürmäge, maýa goýumlaryň möçberlerini yzygiderli artdyrmaga, täze döwrebap durmuş-önümçilik maksatly binalarydyr desgalary gurmaga, pudaklary hem-de ýurdumyzyň sebitlerini sazlaşykly ösdürmäge, ykdysadyýetimiziň eksport kuwwatlylygyny pugtalandyrmaga, daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan ýerli döwrebap önümçilikleri döretmäge, ykdysadyýetiň hususy bölegini goldamaga hem-de ösdürmäge uly ähmiýet berlip, asyrlara barabar işler durmuşa geçirilýär.
Ykdysadyýetiň hususy böleginde öňdebaryjy tehnologiýalara daýanýan, senagat, oba hojalyk we gurluşyk kärhanalaryny özünde jemleýän senagatçylar gatlagy emele geldi, hususy bölegi döwlet tarapyndan goldamagyň hukuk binýady we hojalyk ulgamy döredildi, ýeňillikli karzlaşdyrmak işi ýola goýuldy, eksporta gönükdirilen we importy çalyşýan önümçilikleri ösdürmegiň hojalyk ulgamy yzygiderli kämilleşdirildi. Milli ykdysadyýetiň wajyp pudaklarynda, ilkinji nobatda, senagatda, gurluşykda, gurluşyk materiallary senagatynda, oba hojalyk toplumynda döwlet tarapyndan döwlet-hususyýetçilik hyzmatdaşlygy ýola goýlup, ýokary depginler bilen ösdürilýär.
Telekeçiligi we hususyýetçiligi ösdürmek üçin ýeterlik derejede maliýe-bank binýady döredildi.
Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlary bilen ýurdumyzda telekeçiligiň oňyn ösüşini höweslendirmäge gönükdirilen çärelerdir gurallaryň giň toplumyny öz içine alýan döwlet syýasaty amala aşyrylýar. Netijeli işewürligi alyp barmak üçin amatly şertler döredilýär, kanunçylyk binýady döwrüň talabyna, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna we halkara şertnamalara laýyklykda yzygiderli kämilleşdirilýär.
«Kiçi we orta telekeçiligi döwlet tarapyndan goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda telekeçiligiň bu subýektlerini döwlet tarapyndan goldamagyň netijeli guralyny döretmek hem-de telekeçiligi ösdürmegiň höweslendirilmegi, täze iş orunlarynyň döredilmegi, ýurdumyzyň haryt öndürijileriniň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlandyrylmagy, ýurduň durmuş-ykdysady ösüşinde olaryň mümkinçilikleriniň doly möçberde ulanylmagy üçin amatly maliýe, maýa goýum, maddy-tehniki we beýleki şertleri döretmek boýunça ýerine ýetirilmeli wezipeler hem-de bu ugurda döwlet syýasatynyň hukuk esaslary özüniň beýanyny tapdy.
Ýurdumyzy senagatlaşdyrmak syýasatynyň baş mazmuny bäsdeşlige ukyply, ylmyň we tehnikanyň iň täze gazananlaryny özünde jemleýän, eksporta niýetlenen, ýokary tehnologik önümleri öndürýän senagat kärhanalaryny döretmekden ybarat bolup durýar. Munuň özi daşary ýurtlaryň kämil tehnologiýalaryny we tehnikalaryny satyn alyp önümçilige ornaşdyrmak bilen bir hatarda, ýurdumyzyň milli innowasion ulgamyny has-da ösdürip, döwrebap bazar şertlerine laýyk gelýän derejelere çykarmagy talap edýär.
Hormatly Prezidentimiziň oba hojalygyny düýpli özgertmek baradaky strategiýasy bilen baglylykda, Türkmenistanda obasenagat toplumyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek we önümçilik kuwwatlyklaryny artdyrmak, pudagyň ähli ulgamlaryna iň döwrebap tehnikalary giňden ornaşdyrmak, gyzyklanma bildirýän daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň ählisi bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmek boýunça yzygiderli çäreler görülýär.
Döwlet Baştutanymyzyň yzygiderli kabul edýän kararlaryna laýyklykda, obasenagat toplumynyň tehniki binýadyny täzelemäge ägirt uly maliýe serişdeleri gönükdirilýär. Häzirki wagtda bu toplumyň üsti dünýäniň meşhur önüm öndürijileriniň, şol sanda Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň döwrebap traktorlary, kombaýnlary, beýleki maşynlary we enjamlary bilen ýetirilýär.
Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň 2018-nji ýylyň güýzünde Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda bolup, Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 73-nji mejlisine gatnaşan pursadynda, «John Deere» amerikan kompaniýasynyň ýolbaşçysy — Ýewropada, GDA we Aziýa ýurtlarynda hem-de Afrikada oba hojalyk we bag-seýilgäh tehnikalary bölüminiň prezidenti Mark fon Pentsi kabul edendigini ýatlamak ýakymly.
Duşuşygyň dowamynda, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ýagdaýyna we geljegine gyzyklanma bildirilip, söhbetdeşlik geçirildi. Milli Liderimiz oba hojalyk tehnikalary taýýarlanylanda, Türkmenistanyň toprak-howa şertleriniň göz öňünde tutulmalydygyny aýdyp, olaryň iş aýratynlyklaryna ünsi çekdi.
Ýeri gelende aýtsak, «John Deere» kompaniýasy türkmen daýhanlarynyň uzak möhletli we ygtybarly hyzmatdaşlarynyň biridir. Bütin dünýäde meşhur bolan amerikan tehnikasy indi 25 ýyldan gowrak wagtdan bäri içerki bazarda uly islegden peýdalanýar.
Hormatly Prezidentimiziň «Telekeçi fiziki we ýuridiki şahslaryň satyn alýan oba hojalyk tehnikalarynyň we enjamlarynyň bahalaryny maliýeleşdirmek hakyndaky» Kararyna laýyklykda, 2020-nji ýylyň sentýabr aýynda 1-nji tapgyrda gelip gowşan «John Deere» kysymly oba hojalyk traktorlary we enjamlary mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 29 ýyllygy we Watanymyzyň hemişelik Bitaraplygynyň 25 ýyllygy mynasybetli hususyýetçilere ajaýyp baýramçylyk sowgady boldy.
1999-njy ýylda bu kompaniýanyň Türkmenistanda ýerleşýän «serwis agenti» — «IPS Agri» bilelikdäki kärhanasy döredildi. Onuň ýurduň ähli welaýatlarynda ýerleşýän serwis merkezleri we Aşgabat şäherinde merkezi diwany bar. Olarda müşderiler üçin tehnikalary abatlamak boýunça hyzmatlar ýola goýlandyr.
«John Deere» kompaniýasy ýerli hünärmenleri taýýarlamak boýunça köp işleri geçirýär. 1993-nji ýyldan bäri 3 müňden gowrak traktor-operatorlary we kombaýnçylar taýýarlanyldy. Şeýle hem kompaniýanyň Ýewropada we ABŞ-da ýerleşýän okuw-taýýarlyk merkezlerinde ýerli hünärmenleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatynda işler hem geçirilýär.
Kompaniýanyň täze tehnikalary Türkmenistanyň ekin meýdanlarynda sürüm işleri, pagtany takyk ekmek we ösümlikleri goramak üçin himiki serişdeleri pürkmek boýunça synagdan geçirilýär.
Mahlasy, döwlet tarapyndan maliýe taýdan goldanylmagy netijesinde, hususyýetçileriň oba hojalyk tehniki binýadyny döwrebaplaşdyrmak işi döwletimiziň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmaga, azyk howpsuzlygyny berkitmäge, hususy haryt öndürijileriň önümleriniň möçberini artdyrmak bilen bir hatarda, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilikleri döretmäge, ýokary hilli önümleri çykarmaga gönükdirilen gaýtadan işleýän ulgamy höweslendirmäge, umuman, ýurdumyzyň önümçilik mümkinçiliklerini artdyrmaga gönükdirilen giň möçberli özgertmeleriň esasy ugurlarynyň biri bolup durýar.
Parahat MERETLIÝEW,
Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň baş hünärmeni.
https://www.turkmenmetbugat.gov.tm/tk/newspapers/2/articles/23619