Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni my­na­sy­bet­li gu­ra­lan we­lo­si­ped­li ýö­ri­şe gat­naş­dy 

 Aş­ga­bat, 3-nji iýun (TDH). Şu gün, asyl­ly dä­be gö­rä, ýur­du­myz­da Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni bel­le­nil­di. Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň se­ne­na­ma­syn­da my­na­syp orun eýe­le­ýän bu hal­ka­ra baý­ra­ma ga­bat­la­nyp, köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped­li ýö­riş ge­çi­ril­di. Oňa hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow gat­naş­dy. 

Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2018-nji ýy­lyň 12-nji ap­re­lin­de BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 72-nji ses­si­ýa­sy­nyň 82-nji ple­nar mej­li­sin­de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­lan­gy­jy esa­syn­da de­giş­li Ka­rar­na­ma ka­bul edil­di we dün­ýä­niň 56 döw­le­ti onuň aw­tor­da­şy bo­lup çy­kyş et­di. Yn­san sag­ly­gy, raý­daş­lyk, dost-do­gan­lyk ýa­ly umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry­na hem-de be­lent yn­san­per­wer tag­lym­la­ra yg­rar­ly­ly­gy ala­mat­lan­dyr­ýan bu se­nä­niň dö­re­dil­me­gi pa­ra­hat­çy­ly­gyň il­çi­si hök­mün­de spor­ty giň­den wa­gyz et­mek, ýurt­la­ryň we halk­la­ryň ara­syn­da ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy ber­kit­mek üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar. 

Şu ýy­lyň 15-nji mar­tyn­da Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 76-njy ses­si­ýa­sy­nyň 61-nji ple­nar mej­li­sin­de ýur­du­my­zyň tek­li­bi bo­ýun­ça “Dur­nuk­ly ösü­şi ga­zan­mak üçin köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped sür­me­gi jem­gy­ýet­çi­lik ulag ul­gam­la­ry­na gi­riz­mek” at­ly Ka­rar­na­ma­nyň bi­ra­gyz­dan ka­bul edi­len­di­gi­ni hem ýat­lad­ýa­rys. Onuň aw­tor­daş­la­ry bo­lup 62 döw­let çy­kyş et­di. Bu­la­ryň äh­li­si dün­ýä bi­le­le­şi­gi ta­ra­pyn­dan Wa­ta­ny­my­zyň be­den­ter­bi­ýe-sa­gal­dyş we sport he­re­ke­ti­niň ös­dü­ril­me­gi­ne, jem­gy­ýet­de eko­lo­gik me­de­ni­ýe­tiň kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne, mil­li, se­bit hem-de äh­lu­mu­my de­re­je­de Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­mä­ge uly go­şan­dy­nyň yk­rar­na­ma­sy­nyň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. 

Hal­kyň sag­ly­gy we bag­ty­ýar­ly­gy, ila­tyň dur­mu­şy­nyň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak ba­ra­da­ky ala­da, be­den hem-de ru­hy taý­dan kä­mil nes­li ter­bi­ýe­läp ýe­tiş­dir­mek Ga­raş­syz, Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­dyr. Ama­la aşy­ryl­ýan top­lum­la­ýyn öz­gert­me­ler, mil­li mak­sat­na­ma­lar­dyr giň ge­rim­li tas­la­ma­lar şu mö­hüm we­zi­pe­le­riň çö­zül­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Be­den­ter­bi­ýe we sport bi­len meş­gul­lan­mak yn­san sag­ly­gy­nyň, onuň müm­kin­çi­lik­le­ri­niň do­ly açyl­ma­gy­nyň wa­jyp şer­ti­dir. Jem­gy­ýet­de sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­niň ber­ka­rar bol­ma­gy ýur­du­myz­da eme­le ge­len hem-de yzy­gi­der­li ýag­daý­da ge­çi­ril­ýän, müň­ler­çe wa­tan­daş­la­ry­my­zy — äh­li ýaş­da­ky we dür­li hü­när­dä­ki adam­la­ry bir­leş­dir­ýän köp­çü­lik­le­ýin sport çä­re­le­ri­niň has-da iş­jeň­leş­di­ril­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär. Şun­da bu ugur­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän yzy­gi­der­li çä­re­le­riň dur­muş hem-de eko­lo­gik me­se­le­ler bi­len ýa­kyn­dan bag­la­ny­şyk­ly­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Hä­zir­ki za­man dün­ýä­sin­de eko­lo­gi­ýa bi­len bag­ly me­se­le­ler mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe bol­ýar. Türk­me­nis­tan ola­ryň de­ňe­çer çöz­güt­le­ri­niň iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­ma­gy­na uly go­şant goş­ýar, uzak möh­let­le­ýin, yl­ma esas­lan­ýan te­bi­ga­ty go­ra­ýyş stra­te­gi­ýa­sy­ny dur­mu­şa ge­çir­ýär, oňyn baş­lan­gyç­la­ry öňe sür­ýär. 

We­lo­si­ped, ha­ky­kat­dan-da, ula­gyň eko­lo­gik taý­dan iň aras­sa gör­nü­şi hök­mün­de yk­rar edi­len­dir. He­re­ket et­me­giň, sy­ýa­hat­çy­ly­gyň, boş wag­ty­ňy iş­jeň hem-de peý­da­ly ge­çir­me­giň örän amat­ly se­riş­de­si­dir. 

Şu ge­zek­ki we­lo­si­ped­li ýö­riş Çan­dy­bil şa­ýo­lu­nyň we Bek­re­we kö­çe­si­niň çat­ry­gyn­da gur­lan hem-de Aş­ga­ba­dyň öz­bo­luş­ly be­ze­gi­ne öw­rü­len «We­lo­si­ped» bi­na­sy­nyň ýa­nyn­dan ba­dal­ga al­dy. Bu tä­sin bi­na­da Wa­ta­ny­my­zyň baý ta­ry­hy, hä­zir­ki za­man ga­za­nan­la­ry, türk­men hal­ky­nyň ru­hu­be­lent­li­gi, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik we dö­re­di­ji­lik tag­lym­la­ry­na, umu­ma­dam­zat gym­mat­lyk­la­ry­na yg­rar­ly­dy­gy öz be­ýa­ny­ny tap­dy. 

Ir bi­len bu ýe­re Hö­kü­met ag­za­la­ry, Türk­me­nis­ta­nyň Mil­li Ge­ňe­şi­niň Halk Mas­la­ha­ty­nyň we Mej­li­si­niň, har­by we hu­kuk go­raý­jy eda­ra­la­ryň, mi­nistr­lik­le­riň hem-de pu­dak­la­ýyn do­lan­dy­ryş eda­ra­la­ry­nyň, paý­tag­ty­my­zyň hä­kim­li­gi­niň, köp­çü­lik­le­ýin ha­bar be­riş se­riş­de­le­ri­niň, jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry, ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň rek­tor­la­ry, ta­lyp­lar, halk ho­ja­ly­gy­nyň dür­li pu­dak­la­ry­nyň iş­gär­le­ri ýyg­nan­dy­lar. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da ýur­du­myz­da iş­le­ýän dip­lo­ma­tik we­kil­ha­na­la­ry­ň we hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň ýol­baş­çy­la­ry hem bar. 

 Hem­me­ler ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­lik bi­len hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedowy gar­şy­la­ýar­lar. 

Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni my­na­sy­bet­li ýur­du­my­zyň sun­gat us­sat­la­ry­nyň Wa­ta­ny­my­zyň gül­läp ösü­şi­ni hem-de türk­men spor­tu­ny wasp ed­ýän joş­gun­ly aý­dym-saz­ly çy­kyş­la­ry baý­ram­çy­ly­ga öz­bo­luş­ly sow­gat bol­dy. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz köp­çü­lik­le­ýin we­lo­si­ped­li ýö­ri­şe ba­dal­ga be­rip, oňa gat­na­şy­jy­la­ryň ker­we­ni­niň öňü­ni çek­di. Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň yzy­sü­re hem­me­ler paý­tag­ty­my­zyň Çan­dy­bil we Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan şa­ýol­la­ry bo­ýun­ça ag­zy­bir­lik­de he­re­ke­te baş­la­dy­lar. 

Sä­her bi­len to­mus pas­ly­nyň ýa­kym­ly ho­wa­sy hem-de ak mer­mer­li Aş­ga­ba­dyň aja­ýyp gör­nü­şi ýur­du­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan giň ge­rim­li öz­gert­me­le­re da­hyl­ly­dy­gy­ňa buý­sanç duý­gu­sy­ny dö­red­ýär. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de bu asyl­ly ýö­rel­ge hil taý­dan tä­ze maz­mu­na eýe bol­dy. We­lo­si­ped­li ýö­ri­şiň geç­ýän ýol­la­ry­nyň ug­run­da gu­ra­lan dö­re­di­ji­lik to­par­la­ry­nyň çy­kyş­la­ry bu gün­ki baý­ram­çy­lyk çä­re­si­ne öz­bo­luş­ly öwüş­gin çaý­dy. 

Bu gün Türk­me­nis­tan­da we­lo­si­ped spor­tu­nyň giň­den wa­gyz edil­me­gi, spor­tuň eko­lo­gik taý­dan aras­sa bu gör­nü­şi­ne ila­ty, esa­san-da, ýaş­la­ry çek­mek bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­la­ýyn çä­re­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Çün­ki we­lo­si­ped be­den sag­ly­gy­ny ber­kit­me­giň hem-de özü­ňi oňat duý­ma­gyň örän ne­ti­je­li se­riş­de­si­dir. 

We­lo­si­ped spor­tu­nyň gör­nü­şi­niň köp­dü­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Şo­la­ryň ha­ta­ryn­da şos­se we trek ýa­ryş­la­ry, mo­tor­ly we­lo­si­ped ýö­riş­le­ri we beý­le­ki­ler bar, ola­ryň her bi­ri hem ýö­ri­te ugur­la­ra bö­lün­ýär. Sport gi­ňiş­li­gin­de ýa­kyn­da peý­da bo­lan hem-de eý­ýäm meş­hur­ly­ga eýe bo­lup baş­lan maun­tin­baýk (dag­lyk ýer­ler üçin ni­ýet­le­nen we­lo­si­ped­ler­de ýa­ryş­mak) gör­nü­şi­ni has gy­zyk­ly ha­sap­la­ýar­lar. We­lo­si­ped­de dür­li til­sim­le­riň ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi­ni öz içi­ne al­ýan we­lo­si­ped spor­tu­nyň fris­taýl gör­nü­şi hem meş­hur­dyr. Te­bi­gy ýa-da ýö­ri­te gur­na­lan päs­gel­çi­lik­li ýol­la­ryň ge­çil­me­gi­ni göz öňün­de tut­ýan we­lot­rial gör­nü­şi hem uly gy­zyk­lan­ma eýe. Bu­la­ryň äh­li­si we­lo­si­ped spor­ty bi­len çyn­la­kaý meş­gul­lan­ýan­lar üçin öz is­leg­le­ri­ne gö­rä ug­ry saý­lap al­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. 

Türk­me­nis­tan­da hem we­lo­si­ped spor­ty we spor­tuň beý­le­ki gör­nüş­le­ri bi­len meş­gul­lan­mak üçin äh­li şert­le­riň dö­re­di­len­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Soň­ky ýyl­lar­da paý­tag­ty­myz­da we we­la­ýat­lar­da ýa­ryş­la­ry, tür­gen­le­şik­le­ri ge­çir­mek, ýo­ka­ry de­re­je­li hü­när­men­le­ri taý­ýar­la­mak, tür­gen­le­riň tä­ze nes­li­ni ter­bi­ýe­le­mek, gel­jek­ki olim­pi­ýa­çy­la­ry ke­ma­la ge­tir­mek üçin ni­ýet­le­nen, dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän ugur­daş dü­züm­ler dö­re­dil­di. 

Paý­tag­ty­myz­da­ky Olim­pi­ýa şä­her­çe­si­niň dü­zü­mi­ne gir­ýän üs­ti ýa­pyk gör­nüş­li We­lot­rek top­lu­my onuň ýö­ri­te­leş­di­ri­len des­ga­la­ry­nyň bi­ri­dir. Ol äh­li gör­ke­zi­ji­le­re, şol san­da teh­ni­ki üp­jün­çi­lik ba­bat­da şeý­le des­ga­la­ra bil­di­ril­ýän ta­lap­la­ra do­ly la­ýyk gel­ýär. Onuň mün­ber­le­ri 6 müň to­ma­şa­ça ni­ýet­le­nen­dir. Bu ýer­de göz öňün­de tu­tu­lan şert­ler hal­ka­ra ýa­ryş­la­ry, şol san­da dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki bäs­le­şik­le­ri ge­çir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Mä­lim bol­şy ýa­ly, 2017-nji ýyl­da Aş­ga­ba­dyň We­lot­rek top­lu­myn­da Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­nyň mak­sat­na­ma­sy­na gi­ri­zi­len we­lo­si­ped bo­ýun­ça ýa­ryş­lar ge­çi­ril­di. 

Türk­me­nis­tan Hal­ka­ra Olim­pi­ýa Ko­mi­te­ti­niň hem-de Azi­ýa­nyň Olim­pi­ýa Ge­ňe­şi­niň ag­za­sy bol­mak bi­len, bu ab­raý­ly dü­züm­ler bi­len ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­ýär, sport döw­le­ti hök­mün­dä­ki ab­ra­ýy­ny bar­ha ýo­kar­lan­dyr­ýar. 

We­lo­si­ped­li ge­ze­lenç­ler ba­ra­da aý­dy­lan­da, ol ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­lik duý­gu­sy­ny dö­red­ýär, daş­ky gur­şa­wa zy­ýan ýe­tir­mez­den, daş­ky dün­ýä bi­len ta­nyş­mak, te­bi­ga­tyň tä­sin kün­jek­le­rin­de bol­mak müm­kin­çi­li­gi­ni eme­le ge­tir­ýär. Soň­ky wagt­lar­da we­lo­si­ped­li sy­ýa­hat­çy­ly­gyň giň ge­ri­me eýe bol­ma­gy mu­nuň my­sa­ly­dyr. Py­ýa­da ýö­re­mek bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, we­lo­si­ped­li ge­ze­lenç­ler uzak ara­lyk­la­ry az wagt­da geç­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. Aw­tou­lag­lar­da ge­ze­lenç et­mek bi­len de­ňeş­di­ri­len­de, we­lo­si­ped päs­gel­çi­lik­li ýer­ler­den geç­mä­ge ukyp­ly­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Umu­man, mu­nuň özi iş­jeň dynç al­ma­gyň, şol san­da boş wag­ty­ňy maş­ga­la ag­za­la­ryň bi­len gy­zyk­ly ge­çir­me­giň örän amat­ly gör­nü­şi­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz we­lo­si­ped­li ýö­ri­şiň do­wa­myn­da aja­ýyp be­den we sport taý­ýar­ly­gy­ny, şah­sy gö­rel­de­si bi­len iş­jeň hem-de sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­si­niň ar­tyk­maç­lyk­la­ry­ny gör­kez­di. Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan tä­lim­çi­si bo­lan döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ýo­la go­ýan asyl­ly maş­ga­la ýö­rel­ge­le­ri­ni my­na­syp do­wam et­di­rip, sport bi­len yzy­gi­der­li meş­gul­lan­ma­ga uly üns ber­ýär, mu­nuň özi ada­myň fi­zi­ki we ru­hu­be­lent­lik ýag­da­ýy­na oňat tä­sir et­mek bi­len, zäh­met­sö­ýer­lik, özü­ňe erk et­mek, mak­sa­da ok­gun­ly­lyk ýa­ly hä­si­ýet­le­riň ke­ma­la gel­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär. 

...Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň öňü­ni çek­ýän we­lo­si­ped­li ýö­ri­şe gat­na­şy­jy­la­ryň ha­tar­la­ry paý­tag­ty­my­zyň ýol­la­ry bo­ýun­ça he­re­ke­ti­ni do­wam et­di­rdiler. Giň şa­ýol­la­ryň ug­run­da daş-tö­we­re­gi aba­dan­laş­dy­ry­lan çäk­ler bi­len gur­şa­lan ak mer­mer­li bi­na­lar, be­lent ýa­şa­ýyş jaý top­lum­la­ry bi­na edil­di. Giň şa­ýol­lar, göw­nü­ňi aç­ýan dür­li gör­nüş­li gül­le­re bes­le­nen se­ýil­gäh­ler­dir se­ýil­bag­lar, tom­suň ys­sy gün­le­rin­de sal­kyn­lyk eçil­ýän suw çüw­dü­rim­le­ri Azi­ýa­nyň mer­jen şä­he­ri ha­sap­lan­ýan hem-de dün­ýä­niň owa­dan şä­her­le­ri­niň bi­ri diý­lip yk­rar edi­len Aş­ga­ba­dyň tä­sin bi­na­gär­lik top­lum­la­ry bi­len saz­laş­ýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow ýo­lug­ra Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan we Ar­ça­bil şa­ýol­la­ry­nyň çat­ry­gyn­da Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň Baş­ly­gy­nyň paý­tag­ty­my­za gö­zeg­çi­lik ed­ýän orun­ba­sa­ry Ç.Pur­çe­ko­wa ýüz­le­nip, ýol dü­züm­le­ri­niň des­ga­la­ry­nyň be­ze­gi ba­bat­da, şol san­da ýe­ras­ty ge­çel­ge­le­riň hem-de ýol aý­ryt­la­ry­nyň ýa­na­şyk çäk­le­ri­niň mil­li be­zeg usul­la­ry­ny, hu­su­san-da, öz­bo­luş­ly mo­zai­ka bö­lek­le­ri­ni ulan­mak ar­ka­ly ýe­ri­ne ýe­tir­mek bo­ýun­ça ozal ber­len tab­şy­ryk­la­ryň ýe­ri­ne ýe­ti­ri­li­şi bi­len gy­zyk­lan­dy. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz wi­se-prem­ýe­re bu ugur­da­ky top­lum­la­ýyn iş­le­ri do­wam et­dirme­gi tab­şy­ryp, türk­men paý­tag­ty­nyň yzy­gi­der­li aba­dan­laş­dy­ryl­ma­gy­na hem-de ba­gy-bos­san­ly­ga bü­rel­me­gi­ne, şä­her­de nus­ga­lyk aras­sa­çy­lyk de­re­je­si­niň sak­lan­ma­gy­na, eko­lo­gik aba­dan­çy­ly­gyň üp­jün edil­me­gi­ne aý­ra­tyn üns be­ril­me­gi­niň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­di. 

Ýur­du­my­zyň dur­mu­şy­nyň äh­li ugur­la­ry­ny gur­şap alan oňyn öz­gert­me­le­riň öňü­ni çek­ýän hem-de gün-gün­den gö­zel­leş­ýän Aş­ga­bat tä­ze eý­ýa­myň aý­dyň ny­şa­ny­dyr. Paý­tag­ty­myz, ha­ky­kat­dan-da, bi­na­gär­li­giň ge­ri­mi, in­no­wa­sion hä­si­ýet­li öz­bo­luş­ly be­zeg çöz­güt­le­ri­niň we mil­li bi­na­gär­li­giň ga­dy­my ýö­rel­ge­le­ri­niň aja­ýyp saz­la­şy­gy bi­len haý­ran gal­dyr­ýar. Wa­ta­ny­my­zyň baş şä­he­ri bar­ha ös­mek hem-de öz çäk­le­ri­ni gi­ňelt­mek bi­len, döw­re­bap me­ga­po­lis hök­mün­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­ýar. Şun­da Aş­ga­bat­da ama­la aşy­ryl­ýan, uzak gel­je­ge ni­ýet­le­nen şä­her­gur­lu­şyk mak­sat­na­ma­sy ýa­şaý­jy­lar üçin ýo­ka­ry de­re­je­de amat­ly şert­le­riň dö­re­dil­me­gi­ne, ýa­kym­ly şä­her gur­şa­wy­nyň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

...He­mi­şe bol­şy ýa­ly, paý­tag­ty­myz­da ir sä­her­den ýa­şa­ýyş jo­şup baş­la­dy. Paý­tag­ty­my­zyň ýa­şaý­jy­la­ry işe, kör­pe­ler bol­sa ene-ata­la­ry­nyň ug­rat­ma­gyn­da ça­ga­lar bag­la­ry­na ta­rap how­lug­ýar­lar. Uly ýaş­ly aş­ga­bat­ly­la­ryň kö­pü­si, sä­he­riň tä­miz ho­wa­syn­dan dem al­mak üçin, ir bi­len ge­ze­len­je çyk­dy­lar. To­mus sä­he­ri­niň aras­sa ho­wa­sy hem­me ýer­de ýo­ka­ry ru­hu­be­lent­lik dö­ret­di, adam­la­ra tu­tuş gü­ne ýe­ter­lik gu­jur-gaý­rat eçil­di. 

We­lo­si­ped spor­ty ba­ra­da­ky gür­rü­ňe gaý­dyp gel­mek bi­len, onuň ta­ry­hy­nyň 1868-nji ýyl­da Fran­si­ýa­da gu­ra­lan il­kin­ji res­mi ýa­ryş­lar­dan — iki ki­lo­metr ara­ly­ga ge­çi­ri­len bäs­le­şik­ler­den baş­la­nan­dy­gy­ny ýat­lat­mak is­le­ýä­ris. 1896-njy ýyl­da spor­tuň bu gör­nü­şi Afi­ny­da ge­çi­ri­len bi­rin­ji to­mus­ky Olim­pi­ýa oýun­la­ry­nyň mak­sat­na­ma­sy­na gi­ri­zil­di. 1900-nji ýy­lyň ap­rel aýyn­da bol­sa Pa­riž­de Hal­ka­ra we­lo­si­ped­çi­ler bir­le­şi­gi (UСI) dö­re­dil­di. 

Türk­me­nis­tan­da hem we­lo­si­ped spor­tu­nyň ta­ry­hy­nyň XIX asy­ryň ikin­ji ýa­ry­myn­da, 1894-nji ýyl­da Aş­ga­bat­da we­lo­si­ped­çi­le­riň il­kin­ji jem­gy­ýe­ti­niň dö­re­dil­me­gi bi­len baş­la­nan­dy­gy­ny bel­le­mek ge­rek. Şon­dan bir ýyl soň, spor­tuň bu gör­nü­şi bo­ýun­ça il­kin­ji ýa­ryş­lar gu­ral­dy. Hä­zir­ki dö­wür­de spor­tuň bu gy­zyk­ly gör­nü­şi ýur­du­myz­da uly meş­hur­ly­ga eýe bol­dy. 

Hä­zir ça­ga­la­ryň we ýaş­la­ryň bar­ha köp san­ly­sy we­lo­si­ped spor­tu­na çe­kil­ýär. Kör­pe ne­sil spor­tuň bu gör­nü­şi­ni uly hö­wes bi­len öz­leş­dir­ýär. Şu ge­zek­ki we­lo­si­ped­li ýö­ri­şe Döw­let­li­ler köş­gün­de ter­bi­ýe­len­ýän­le­riň iş­jeň gat­naş­mak­la­ry hem mu­ňa şa­ýat­lyk ed­ýär. Olar Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň sow­gat be­ren we­lo­si­ped­le­rin­de us­sat­ly­gy­ny gör­ke­zip, ýa­şyt­daş­la­ry­na gö­rel­de bol­ýar­lar. Döw­let­li­ler köş­gü­niň ýaş tür­gen­le­ri şu­nuň ýa­ly sport-sa­gal­dyş çä­re­le­ri­ne he­mi­şe ru­hu­be­lent­lik­de gat­naş­ýar­lar. 

Ýur­du­myz­da ösüp gel­ýän ne­sil üçin döw­re­bap bi­li­mi ele al­ma­ga, ukyp-ba­şar­nyk­la­ry­ny do­ly aç­ma­ga, dö­re­di­ji­lik we sport bi­len meş­gul­lan­ma­ga, sag­ly­gy ber­kit­mä­ge gö­nük­di­ri­len äh­li şert­ler dö­re­dil­di. Şun­da aý­ra­tyn gol­da­wa mä­täç ça­ga­la­ra uly üns be­ril­ýär. Bu ugur­da ge­çen ýy­lyň mart aýyn­da dö­re­di­len Gurbanguly Berdimuhamedow adyn­da­ky Ho­wan­dar­ly­ga mä­täç ça­ga­la­ra he­ma­ýat ber­mek bo­ýun­ça ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­sy ta­ra­pyn­dan yzy­gi­der­li iş­ler ge­çi­ril­ýär. 

«Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» şy­ga­ry as­tyn­da geç­ýän şu ýyl­da Ça­ga­la­ry go­ra­ma­gyň hal­ka­ra gü­ni my­na­sy­bet­li bu ha­ýyr-sa­ha­wat gaz­na­sy ta­ra­pyn­dan dur­muş taý­dan aý­ra­tyn gol­da­wa mä­täç ýaş türk­me­nis­tan­ly­la­ra sow­gat al­mak üçin se­riş­de­ler bö­lü­nip be­ril­di. Ozal ha­bar ber­li­şi ýa­ly, 1-nji iýun­da paý­tag­ty­myz­da we ýur­du­my­zyň äh­li we­la­ýat­la­ryn­da baý­ram­çy­lyk çä­re­le­ri ge­çi­ri­lip, ola­ryň do­wa­myn­da döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň — Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň adyn­dan de­giş­li sow­gat­lar kör­pe­le­re, şol san­da Döw­let­li­ler köş­gün­de ter­bi­ýe­len­ýän ça­ga­la­ra gow­şu­ryl­dy. 

...We­lo­si­ped­li ýö­ri­şe gat­na­şy­jy­la­ryň ha­tar­la­ry Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan şa­ýo­ly bo­ýun­ça ýo­lu­ny do­wam edip, Aş­ga­ba­dyň mer­ke­zi­ne ta­rap ugur al­dy. 

Ýe­ri ge­len­de aýt­sak, we­lo­si­ped sür­mek ýy­lyň äh­li pas­lyn­da di­ýen ýa­ly açyk ho­wa­da wag­ty­ňy gy­zyk­ly ge­çir­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. We­lo­si­ped ula­gyň ýö­ne­keý hem-de el­ýe­ter­li gör­nü­şi­dir. Ol 1817-nji ýyl­da dö­re­dil­di diý­lip ha­sap­lan­ýar. Soň­ra we­lo­si­pe­diň gur­lu­şy yzy­gi­der­li öz­ger­dil­di hem-de döw­re­bap­laş­dy­ryl­dy. 1885-nji ýyl­dan baş­lap, ula­gyň bu gör­nü­şi hä­zir­ki keş­bi­ne ge­ti­ril­di. Şon­dan soň­ra we­lo­si­ped spor­ty ösüş ýo­lu­na düş­di. 

Yl­my bar­lag­la­ryň gör­ke­zi­şi ýa­ly, we­lo­si­ped sür­len­de, be­de­ne ka­da­ly ag­ram sa­lyn­ma­gy bi­len, ada­myň çy­dam­ly­ly­gy we işe ukyp­ly­ly­gy ýo­kar­lan­ýar, be­den bo­gun­la­ry, myş­sa­lar, nerw ul­ga­my ber­ke­ýär. We­lo­si­ped spor­ty, we­lo­si­ped­li ge­ze­lenç­ler gan ba­sy­şy­nyň ka­da­laş­ma­gy­na, ýü­rek-da­mar we beý­le­ki ke­sel­le­riň tö­wek­gel­çi­li­gi­niň pe­sel­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär. We­lo­si­ped sür­mek be­de­niň mad­da aý­la­ny­şy­gy­ny hem go­wu­lan­dyr­ýar, onuň ke­sel­le­re gar­şy dur­nuk­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ýar, uzak wagt­lyk şäh­da­çyk­lyk ber­ýär. Aýak­la­ryň yzy­gi­der­li he­re­ket­le­ri ga­nyň da­mar­lar­da do­ňup gal­ma­gy­nyň öňü­ni al­ýar. Mu­nuň özi he­re­ket­le­riň saz­la­şy­gy üçin ne­ti­je­li tür­gen­le­şik bo­lup, ün­sü­ňi bir ýe­re jem­le­mä­ge müm­kin­çi­lik ber­ýär. 

We­lo­si­ped sür­len­de, sü­rü­ji­niň na­za­ry dür­li ara­lyk­da ýer­leş­ýän zat­la­ra gö­nüg­ýär. Onuň ne­ti­je­sin­de göz myş­sa­la­ry ber­ke­ýär, bu bol­sa göz ke­sel­le­ri­niň öňü­ni al­ma­ga ýar­dam ber­ýär. Mun­dan baş­ga-da we­lo­si­ped spor­ty ka­lo­ri­ýa­la­ry sarp et­mek üçin aja­ýyp müm­kin­çi­lik­dir. Uky­nyň hem-de iý­mit siň­di­ri­şiň go­wu­lan­ma­gy­ny, hat­da öm­rüň do­wam­ly­ly­gy­nyň uzal­ma­gy­ny hem alym­lar we­lo­si­pe­diň ar­tyk­maç­lyk­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da kes­git­le­ýär­ler. Bu­la­ryň hem­me­si ada­myň özü­ni duý­şu­na, fi­zi­ki, psi­ho­lo­gik we ru­hy ýag­da­ýy­na oňyn tä­sir ed­ýär. Şeý­le hem we­lo­si­ped spor­ty bi­len tu­tuş maş­ga­la we dost-ýar­lar bi­len bi­le­lik­de meş­gul­la­nyp hem-de ge­ze­lenç edip bo­lar. 

We­lo­si­pe­diň eko­lo­gik taý­dan aras­sa ulag se­riş­de­si bo­lup dur­ýan­dy­gy hem­me­le­re mä­lim­dir. Adam sag­ly­gy hem-de onuň do­ly de­re­je­li dur­mu­şy daş­ky gur­şa­wyň ýag­da­ýy­na gö­nü­den-gö­ni bag­ly­dyr. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy bo­ýun­ça ýo­kar­da ag­za­lan Ka­rar­na­ma­la­ryň ka­bul edil­me­gi, we­lo­si­pe­di hem-de we­lo­si­ped spor­tu­ny wa­gyz et­mek bo­ýun­ça ge­çi­ril­ýän giň ge­rim­li iş­ler, te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça ama­la aşy­ryl­ýan mil­li stra­te­gi­ýa bi­ziň ýur­du­my­zyň äh­lu­mu­my äh­mi­ýe­te eýe bo­lan mö­hüm eko­lo­gik me­se­le­le­ri çöz­mä­ge goş­ýan uly go­şan­dy­dyr. Sag­lyk we sport, eko­lo­gik aba­dan­çy­lyk hem-de dur­nuk­ly ösüş bir bi­te­wi dü­şün­je­ler­dir. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow we­lo­si­ped­li ýö­ri­şiň bel­le­nen ara­ly­gy­ny ge­çip, ahyr­ky no­ka­da — paý­tag­ty­my­zyň Ru­hy­ýet köş­gü­niň ýa­nyn­da ýer­leş­ýän pel­le­ha­na gel­di. 

Döw­let Baş­tu­ta­ny­myz Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­nü­ne ga­bat­la­nyp ge­çi­ri­len köp­çü­lik­le­ýin sport-eko­lo­gik çä­rä gat­na­şy­jy­lar bi­len hoş­la­şyp, hem­me­le­re berk jan sag­lyk, iş­le­rin­de üs­tün­lik ar­zuw et­di we bu ýer­den ug­ra­dy. 

Mah­la­sy, bu baý­ram­çy­lyk we­lo­si­ped­li ýö­ri­şi bi­ziň jem­gy­ýe­ti­mi­ziň je­bis­li­gi­niň, türk­me­nis­tan­ly­la­ryň be­lent yn­san­per­wer gym­mat­lyk­la­ra üýt­gew­siz yg­rar­ly­ly­gy­nyň ýe­ne bir aý­dyň su­but­na­ma­sy bol­dy. 

...Şu gün Bü­tin­dün­ýä we­lo­si­ped gü­ni my­na­sy­bet­li ýur­du­my­zyň äh­li we­la­ýat­la­ryn­da-da we­lo­si­ped­li ýö­riş­ler ge­çi­ril­di. Be­den­ter­bi­ýe we sport bi­len meş­gul­lan­mak üçin Wa­ta­ny­myz­da dö­re­di­len aň­ry­baş amat­ly şert­ler ne­ti­je­sin­de sag­dyn hem-de iş­jeň dur­muş ýö­rel­ge­si türk­me­nis­tan­ly­la­ryň saý­lap alan ýö­rel­ge­si­ne öw­rül­di, bu he­re­ket äh­li ýaş­da­ky il­deş­le­ri­mi­zi has-da je­bis­leş­dir­di. 

Baý­ram­çy­lyk çä­re­le­rin­de Türk­me­nis­tan­da ama­la aşy­ryl­ýan dö­re­di­ji­lik­li, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik­li we oňyn sy­ýa­sat öz be­ýa­ny­ny tap­dy hem-de ýur­du­my­zyň hem­me­ta­rap­la­ýyn ok­gun­ly ösü­şi­ni ala­mat­lan­dy­ryp, Di­ýa­ry­my­zyň be­lent hal­ka­ra ab­ra­ýy­nyň ny­şa­ny bol­dy.