Aşgabat sammiti — hyzmatdaşlyk meýdançasy

Häzirki döwürde döwletiň ykdysady ösüşiniň esasyny düzýän döwletara gatnaşyklar we onuň çygrynda dürli ugurlar boýunça ilerledilýän hyzmatdaşlyklar ýurduň häzirki hem-de geljekki ösüşlerini kesgitleýär. Türkmenistan bilen Merkezi Aziýanyň döwletleriniň, aýratyn-da, Täjigistanyň hem-de Özbegistanyň arasyndaky gatnaşyklaryň soňky ýyllarda geljegi uly ugurlary nazarda tutup ösdürilmegi ýurtlaryň sebitde eýeleýän ykdysady kuwwatyny has-da ýokarlandyrmaga ýardam edýär. 4-nji awgustda Aşgabatda Türkmenistanyň, Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda ilkinji gezek geçirilen üçtaraplaýyn sammit hem öz gezeginde suw üpjünçiligi we ondan peýdalanmak, ulag, energetika ýaly özara möhüm ugurlarda bilelikdäki tagallalary birleşdirmegiň nobatdaky ädimi boldy. Bu sammitiň ähmiýeti barada häzirki günlerde hem halkara bilermenler we tejribeli hünärmenler iri internet neşirlerinde, abraýly gazet-žurnallarda öz pikirlerini paýlaşýarlar. Biz gazetimiziň şu sanynda halkara bilermenleriň birnäçesiniň Aşgabat sammiti baradaky pikir-garaýyşlaryny okyjylarymyza ýetirýäris. 

                                                                   

 Fernando MORAGON,
Ispaniýanyň “Diario Arbat” internet neşiriniň direktory, Özbek-ispan gatnaşyklaryny ösdürmek boýunça assosiasiýanyň ýolbaşçysy:
 

 — Häzirki wagtda Merkezi Aziýa döwletleriniň goňşy ýurtlary bilen hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga çalyşýandyklaryny görýäris. Bu, elbetde, durmuş-ykdysady ösüşiň ileri tutulýan ugurlaryna hem-de Merkezi Aziýa sebitindäki döwletleriň her biriniň milli bähbitlerine doly laýyk gelýär. Şunuň bilen baglylykda, Aşgabatda Özbegistan — Türkmenistan — Täjigistan görnüşinde ilkinji üçtaraplaýyn sammitiň geçirilmegi Merkezi Aziýada dürli ugurlar boýunça hyzmatdaşlyk etmegiň täze ugurlaryny kesgitlemekde başlangyç nokada öwrüldi.  

                                                                   

Aşgabat duşuşygynda üç ýurduň Prezidentleri tarapyndan ulag-logistika, suw we energetika, agrosenagat hem-de beýleki ugurlardaky hyzmatdaşlygy ösdürmek ýaly ara alnyp maslahatlaşylan meseleleriň toplumy sebitiň gün tertibiniň derwaýys we çylşyrymly meselelerini çözmäge aýratyn gyzyklanma bildirilýändigini tassyklaýar. Şunuň bilen baglylykda, şeýle görnüşdäki duşuşygyň geçirilmeginiň esasynda onuň doganlyk goňşy ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklary pugtalandyrmak we geljegi uly ugurlar boýunça hyzmatdaşlygy ilerletmek meselesinde özboluşly hem-de möhüm meýdança bolandygyny aýratyn bellemek gerek. 

                                                                   

Bu duşuşygyň esasy maksatlary — bilelikdäki tagallalaryň, şeýle-de hemmeler üçin laýyk gelýän çemeleşmeleriň netijesinde özara täsirleri ulgamlaşdyrmak we ykdysady taslamalary birleşdirmek diýip pikir edýäris.  

                                                                   

 Wiktoriýa PERSKAÝA,
Russiýa Federasiýasynyň Maliýe uniwersitetiniň Halkara ykdysady gatnaşyklar ylmy-barlag institutynyň direktory:
 

 — Merkezi Aziýa ýurtlarynyň üçüsiniň — Türkmenistanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda geçirilen üçtaraplaýyn Aşgabat sammiti sebitleýin hyzmatdaşlygyň barha işjeň häsiýete eýe bolýandygyny görkezdi. 

                                                                   

Bu sammit doganlyk üç döwletiň bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek meýillerini ýüze çykarmak bilen, sebitiň, aýratyn-da, üç ýurduň çäginde netijeli hyzmatdaşlyk ulgamynyň döredilmeginde täze maksatlary öňde goýdy. Sözümizi hormatly Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň üç döwletiň çäginde Ýewraziýa yklymynyň iki bölegini birleşdirýän doly derejeli logistika merkezini döretmek üçin ägirt uly mümkinçilikleriň bardygyny belländigi bilen delillendirýäris. Bellenilişi ýaly, döwletleriň ulag diplomatiýasyny bilelikde has netijeli ugurlar arkaly amala aşyrmagy meýilleşdirilip, ol hem ýöriteleşdirilen düzümler — BMG-niň Ýewropa ykdysady komissiýasy, BMG-niň Aziýa — Ýuwaş umman sebiti üçin Ykdysady we Durmuş komissiýasy, Halkara awtomobil ulaglary birleşigi, Demir ýollaryň hyzmatdaşlyk guramasy bilen gatnaşyklary işjeň häsiýete getirer. 

                                                                   

Sammite gatnaşyjy ýurtlaryň döwlet Baştutanlarynyň Bilelikdäki Beýannamasynda üç ýurduň arasyndaky özara bähbitli we netijeli çözgütleri talap edýän ugurlaryň hatarynda suw serişdelerini netijeli dolandyrmak, ekologiýa, howanyň üýtgemegi, önümçilik we senagat kooperasiýasy, söwda-ykdysady gatnaşyklar hem-de beýleki ugurlara aýratyn ähmiýet berildi. Ýeri gelende ýurtlaryň arasynda amatly maýa goýum ýagdaýynyň döredilýändigini hem nygtamagymyz gerek. Bu meseleleriň ählisiniň çözgüdi kabul edilen resminamada bellenilip, olar ýakyn geljekde oýlanyşykly durmuşa ornaşdyrylar.  

                                                                   

 Sözümiň ahyrynda Türkmenistanyň içerki we daşarky ykdysady ösüş strategiýasynyň oýlanyşykly guralýandygyny nygtamak isleýärin. 

                                                                   

 Odinahon OTAHONOWA,
Özbegistan Respublikasynyň Oliý Majlisiniň Kanunçylyk palatasynyň deputaty:
 

— Aşgabat sammitiniň dowamynda elektrik energiýasy pudagyny ösdürmek, şol sanda tebigy gaz, nebit önümleri, elektrik energiýasy bilen üpjünçilik hem-de sebitde energiýa çeşmeleriniň durnukly we ygtybarly bolmagyny gazanmak dogrusynda netijeli çözgütler beýan edildi. Bu bolsa, öz gezeginde, üç ýurduň arasynda özara bähbitli strategik taslamalaryň durmuşa geçirilmegine we hyzmatdaşlygyň geljegi uly bolan täze ugurlaryny ýola goýmaga şert döredýär. Muny sammitiň netijeleri boýunça kabul edilen Bilelikdäki Beýannamada göz öňüne tutulan maksatlar hem aýdyň tassyklaýar. 

                                                                   

Energetika ulgamy dogrusynda aýdylanda, bu, bütin dünýäde bolşy ýaly, biziň sebitimizde hem häzirki zaman çözgütlerini talap edýän wajyp ugurdyr. Şoňa görä-de, üç doganlyk döwletiň Baştutanlary gidro we ýylylyk energetikasy pudagynda bilelikdäki taslamalary durmuşa geçirmek bilen bagly meseleler boýunça hem pikir alyşdylar. Bu taslamalar ýangyçlara garaşlylygy peseltmek we gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerini ulanmagy höweslendirmek strategiýasynyň bir bölegidir. Şunuň bilen baglylykda, sammitiň dowamynda Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti elektrik energiýasy bilen üpjün etmek we üstaşyr geçirmek babatda özbek-türkmen hyzmatdaşlygynyň mysalynda eýýäm netijeli gatnaşyklaryň ýola goýlandygyny we baý tejribe toplanandygyny belledi. 

                                                                   

Üçtaraplaýyn sammitiň netijesinde 2023-nji ýylyň ikinji ýarymynda energetika edaralarynyň ýolbaşçylarynyň derejesinde gepleşikleri geçirmek barada ylalaşyldy. Bu çözgüt nebitgaz we elektroenergetika pudaklarynda ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy täze basgançaklara çykarmakda möhüm ädim bolar. 

                                                                                                           

«TÜRKMENISTAN»

                       


                                                                                                                                                   

Beýleki habarlar

                           

  •                                                                                            Durnukly ösýän ykdysadyýet — halkymyzyň abadançylygynyň kepili                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Halkara dialog — türkmen diplomatiýasynda strategik ugur                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                                                                                    
  •                                                                                            Mähir bagy — alaja                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Möwsüme taýýarlykly barylýar                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Göwni gözellige aşyk şahyr                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Awaza — medeniýetli dynç alşyň parlak geljegi                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Gudrat nary                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Golýazma çeşmelerinde orun alan pähimler                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Ýaş matematikleriň ýeňşi                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Almalar hasyla durdy                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Eksport ugurly ýüplükler                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Sähra pişigi                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Tomusda keselden goranmak üçin...                                                                                       

                                                   8 sagat öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Sebitleýin we halkara hyzmatdaşlygy netijeli ösdürmegiň ýoly bilen                                                                                       

                                                   1 gün öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Milli bitewüligiň we ynsanperwerligiň kepili                                                                                       

                                                   1 gün öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Tejribeli mugallym, ussat bakjaçy                                                                                       

                                                   1 gün öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Ajaýyp binalary gurup adygan                                                                                       

                                                   1 gün öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Ömre çyrag eserler                                                                                       

                                                   1 gün öň                                            

  •                                                                                                                                                
  •                                                                                            Arkadag şäheri: häzirki zamanyň innowasion çözgütleri                                                                                       

                                                   1 gün öň