«Hal­kyň Ar­ka­dag­ly za­ma­na­sy» diý­lip at­lan­dy­ry­lan tä­ze ýy­lyň il­kin­ji gün­le­rin­den ýur­du­my­zyň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny has-da ös­dür­mek we bu ugur­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy iş­jeň­leş­dir­mek bi­len bag­ly iş­le­re aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedowyň 7-nji we 14-nji ýan­war­da Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň san­ly ul­gam ar­ka­ly ge­çi­rilen mej­lis­le­rin­de ulag ul­ga­my­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça be­ren tab­şy­ryk­la­ry­dyr gol çe­ken Ka­rar­la­ry mu­nuň şeý­le­di­gi­ni do­ly tas­syk­la­ýar. Şun­da «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2022 — 2025-nji ýyl­lar üçin Mak­sat­na­ma­sy­na» mö­hüm orun de­giş­li­dir.

Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bel­leý­şi ýa­ly, Türk­me­nis­ta­nyň ulag stra­te­gi­ýa­sy uzak möh­let­le­ýin hä­si­ýe­te eýe­dir. Ol ge­og­ra­fik taý­dan ýer­le­şi­şiň ar­tyk­maç­lyk­la­ryn­dan, bi­ziň ýur­du­my­zyň çä­gin­de ys­ny­şyk­ly hal­ka­ra yk­dy­sa­dy go­şu­lyş­ma­gy hem-de hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek işi­ne hyz­mat ed­ýän se­bit we yk­lym äh­mi­ýet­li iri ulag mer­kez­le­ri­ni dö­ret­mek üçin lo­gis­tik müm­kin­çi­lik­ler­den has do­ly peý­da­lan­ma­ga esas­lan­ýar. Şo­ňa gö­rä-de, ýur­du­myz­da ulag ul­ga­my bo­ýun­ça hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gyň ge­ri­mi­ni gi­ňelt­mä­ge, Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň mö­hüm çat­ryk­la­ry­nyň bi­rin­de ýer­le­şen Türk­me­nis­ta­nyň üs­ta­şyr ulag müm­kin­çi­lik­le­rin­den has ne­ti­je­li peý­da­lan­ma­ga uly üns be­ril­ýär.

Hä­zir­ki za­man dün­ýä­sin­de dur­nuk­ly ulag ul­ga­my­ny ke­ma­la ge­tir­mek döw­let­le­riň we se­bit­le­riň üs­ta­şyr ulag akym­la­ry­na go­şu­lyş­ma­gy bi­len, ola­ryň yk­dy­sa­dy­ýet­le­ri­ni ös­dür­mä­ge, dur­muş de­re­je­si ba­bat­da halk­la­ryň ara­syn­da­ky deň­siz­li­gi ara­dan aýyr­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir. Şu nuk­daý­na­zar­dan, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ulag ul­ga­myn­da hyz­mat­daş­lyk bo­ýun­ça hal­ka­ra hu­kuk gu­ral­la­ry bo­lup hyz­mat et­jek mö­hüm baş­lan­gyç­la­ry öňe sü­rüp, ola­ryň BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň de­giş­li Ka­rar­na­ma­la­ry bi­len ber­ki­dil­me­gi­niň ta­rap­da­ry bo­lup çy­kyş ed­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gyç­la­ry esa­syn­da 2014-nji ýy­lyň 19-njy de­kab­ryn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 69-njy mej­li­sin­de «Dur­nuk­ly ösüş üçin hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy üp­jün et­mek­de ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­niň or­ny», Baş As­samb­le­ýa­nyň 70-nji mej­li­si­niň çäk­le­rin­de, 2015-nji ýy­lyň 22-nji de­kab­ryn­da «Dur­nuk­ly kö­pu­gur­ly ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­riň dö­re­dil­me­gi­ne ýar­dam ber­mek mak­sa­dy bi­len ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­syn­da hem­me­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň üp­jün edil­me­gi ug­run­da», 2017-nji ýy­lyň 20-nji de­kab­ryn­da Baş As­samb­le­ýa­nyň 72-nji mej­li­sin­de «Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­ny ama­la aşyr­mak bi­len bag­ly­lyk­da ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ber­kit­mek», 2021-nji ýy­lyň 29-njy iýu­lyn­da «Ko­ro­na­wi­rus ke­se­li­niň (COVID-19) pan­de­mi­ýa­sy we on­dan soň­ky dö­wür­de dur­nuk­ly ösüş üçin üz­nük­siz we yg­ty­bar­ly hal­ka­ra ýük da­şa­ma­la­ry üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, ula­gyň äh­li gör­nüş­le­ri­niň ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ber­kit­mek» ady bi­len ka­bul edi­len Ka­rar­na­ma­la­ryň dör­dü­si ýur­du­my­zyň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň dün­ýä de­re­je­sin­dä­ki be­lent yk­ra­ry­ny ala­mat­lan­dyr­ýar.

Türk­me­nis­tan ta­ra­pyn­dan bu ugur­da öňe sü­rül­ýän tek­lip­dir baş­lan­gyç­la­ryň örän der­wa­ýys­dy­gy öz-özün­den düş­nük­li­dir, çün­ki ulag ul­ga­my dün­ýä ho­ja­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň dur­nuk­ly­ly­gy­na we saz­la­şyk­ly­ly­gy­na gö­nü­den-gö­ni tä­si­ri­ni ýe­tir­ýän mö­hüm ugur­la­ryň bi­ri bo­lup çy­kyş ed­ýär. Mu­nuň özi Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy ta­ra­pyn­dan tas­syk­la­ny­lan «Gün ter­ti­bi — 2030-yň» üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ma­gyn­da-da aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe­dir. Bu ugur­da uly müm­kin­çi­lik­le­re eýe bo­lan Türk­me­nis­tan soň­ky ýyl­lar­da iri hal­ka­ra we se­bit tas­la­ma­la­ry­nyň bir­nä­çe­si­niň ba­şy­ny baş­la­dy. Ola­ryň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi Mer­ke­zi Azi­ýa, Ha­zar­ýa­ka we beý­le­ki goň­şy se­bit­le­riň ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da­ky söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy hä­zir­ki za­man de­re­jesine çy­kar­ma­ga, se­bi­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň ösü­şi­ne kuw­wat­ly iter­gi ber­mä­ge, Mer­ke­zi Azi­ýa­ny, Ha­zar, Ga­ra de­ňiz we Bal­ti­ka se­bit­le­ri­ni, Or­ta we Ýa­kyn Gün­do­ga­ry, Gü­nor­ta we Gü­nor­ta-Gün­do­gar Azi­ýa­ny bir­leş­dir­ýän tä­ze geoyk­dy­sa­dy gi­ňiş­li­giň gur­lu­şy­nyň bin­ýa­dy­ny goý­ma­ga amat­ly müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar.

Ýur­du­myz­da ulag­la­ryň äh­li gör­nüş­le­ri­niň mad­dy-en­jam­la­ýyn bin­ýa­dy­nyň top­lum­la­ýyn döw­re­bap­laş­dy­ryl­ma­gy­na, ulag ul­ga­my­nyň hä­zir­ki za­man dü­züm­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi­ne, Türk­me­nis­ta­nyň hal­ka­ra üs­ta­şyr ulag ge­çel­ge­le­ri­niň se­bit mer­ke­zi hök­mün­dä­ki or­nu­nyň has-da ber­ki­dil­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len mö­hüm çä­re­le­riň top­lu­my­ny özün­de jem­le­ýän «Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2022 — 2025-nji ýyl­lar üçin Mak­sat­na­ma­sy» hem döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ulag ul­ga­my bo­ýun­ça hal­ka­ra baş­lan­gyç­la­ry esa­syn­da iş­le­nip taý­ýar­la­nyl­dy. Tä­ze mak­sat­na­ma­da Türk­me­nis­ta­nyň Ýol-ulag ko­dek­si­ni taý­ýar­la­mak, ulag ba­bat­da hal­ka­ra gu­ra­ma­lar, şol san­da BMG hem-de onuň se­bit­le­ýin ko­mis­si­ýa­la­ry, Hal­ka­ra eks­pe­di­tor­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­la­ry­nyň fe­de­ra­si­ýa­sy, Hal­ka­ra ho­wa ulag­la­ry as­so­sia­si­ýa­sy, Hal­ka­ra Ra­ýat Awia­si­ýa­sy Gu­ra­ma­sy, Hal­ka­ra De­ňiz Gu­ra­ma­sy, Hal­ka­ra aw­to­mo­bil ulag­la­ry bir­le­şi­gi, De­mir ýol­la­ryň hyz­mat­daş­lyk gu­ra­ma­sy ýa­ly ýö­ri­te­leş­di­ri­len dü­züm­ler bi­len öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ne­ti­je­li do­wam et­dir­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Bu bol­sa ulag-lo­gis­ti­ka ul­ga­my­na hä­zir­ki za­ma­nyň tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gyn­da, ýur­du­my­zyň eks­port müm­kin­çi­lik­le­ri­niň art­dy­ryl­ma­gyn­da, şol bir wag­tyň özün­de ma­ýa go­ýum se­riş­de­le­ri­niň iş­jeň çe­kil­me­gin­de tä­ze şert­le­ri dö­re­der.

Äh­lu­mu­my dur­nuk­ly ösü­şiň aý­ryl­maz şert­le­ri­niň bi­ri hök­mün­de kö­pu­gur­ly, howp­suz hal­ka­ra ulag dü­züm­le­ri­ni dö­re­dip, ulag dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni bü­tin adam­za­dyň bäh­bi­di­ne gö­nük­dir­mä­ge ça­lyş­ýan mil­li Li­de­ri­mi­ziň bu ugur­da­ky baş­lan­gyç­la­ry mundan beýläk-de ro­waç­lyk­la­ra bes­len­sin!

Ar­zy­gül AN­NA­MY­RA­DO­WA,

Türk­me­nis­ta­nyň In­že­ner-teh­ni­ki we ulag kom­mu­ni­ka­si­ýa­la­ry ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.