Bu, hakykatdan-da, şeýle. Ol «Beýik işler kiçijik zatlaryň jeminden hasyl bolýar» diýen aýtgynyň manysynda hem açylýar. Ony görmek üçin uzak bir ýere gitmek ýa-da bu barada internet sahypalaryndan maglumat gözlemek zerur däl. Hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen paýtagtymyzda gurlan binalary synlasaňyz hem, bu sözleriň hakykatdygyna göz ýetirersiňiz. Ýadyňyzda bolsa, geçen ýylyň güýzünde paýtagtymyzy ösdürmegiň nobatdaky 16-njy tapgyrynyň binalary gurlup ulanmaga berildi. Bu tapgyryň beýlekilerden düýpgöter tapawutlanýandygyny siz ondaky ýaşaýyş jaýlarynyň iki gapdalynda owunjak daşlaryň köplügi bilen döredilen şekilleri synlanyňyzda-da duýýansyňyz. Ol şekiller özboluşly gözelligi bilen köpleriň ünsüni özüne çekýär. Olarda eziz Diýarymyzda Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda ýetilen belent sepgitler öz beýanyny tapýar.

Bilşimiz ýaly, owunjak, özem dürli reňkli daş hem-de aýna bölejiklerinden düzülip ýasalýan şekillere mozaika diýilýär. Mozaikanyň leksik manysy «muza» sözündendir. Ýagny grek mifologiýasynda «muza» sungata we ylma hemaýat edýän hudaýyň adydyr. Mozaika üçin gerek bolan daşlar ýörite peçlerde bişirilip, owunjak bölejiklere bölünýär. Bu daş bölejiklerine bolsa «smalta» diýilýär.

Ýandepderçämdäki belliklere seredip otyrkam, «10.11.2020 ý. Aşgabat şäheri. 16-njy tapgyr» diýen ýazga gözüm düşdi. Birgiden maglumatlary belläpdirin. Şonda paýtagtymyzy ösdürmegiň 16-njy tapgyryndaky mozaika bezegleri bilen gyzyklanyp, Türkmenistanyň Döwlet çeperçilik akademiýasynyň nakgaşçylyk we taslama kafedrasynyň uly mugallymy, Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri Aşyrmuhammet Kulyýewiň: «Ozal paýtagtymyzyň binalaryndaky mozaikalar üçin çig mal Türkiýeden, Eýrandan, Hytaýdan getirilýärdi. Indi bolsa hormatly Prezidentimiziň türkmen telekeçilerine döredýän giň mümkinçilikleriniň netijesinde çig mal öz ýurdumyzda öndürilýär» diýen sözlerinde ünsüm eglendi. Gysgadan düşnükli sözler meni mozaika önümçiligi bilen meşgullanýan telekeçilere tarap ýola atardy.

Okyjylary mozaika daşlaryny öndürýän hususy kärhanada alnyp barylýan işler bilen tanyşdyrmak üçin Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabyna tarap ýola düşdük. «Türkmen Mahabat» hususy kärhanasynyň bosagasyndan ätledik. Maksadymyzy aýdanymyzdan soň, hünärmenler bize öz alyp barýan işleri barada gürrüň berdiler.

2007-nji ýylda esaslandyrylan hususy kärhana işe başlan ilkinji ýyllarynda gurluşyk işlerini alyp barýar. 2018-nji ýylda bolsa işini önümçilik ugruna gönükdirilýär. Kärhanada häzirki wagtda dürli görnüşlerde we islendik şekillerde bezeg mozaikalary, gips hem-de penoplast önümleri öndürilýär. Bu ýerde daşary ýurt kompaniýalarynyň tejribeleri içgin öwrenilip, şolaryň innowasion tehnologiýalaryndan peýdalanylýar. Ultramelewşe çyraly, uly göwrümli çap ediji enjamlaryň kömegi bilen senagat freskalary öndürilýär, şeýle-de suw esasly boýaglar bilen gipse dürli nagyşlar çekilýär. Bu ýerde «Daşly gala» haryt nyşany bilen gipsdir aýnadan mozaika hem-de bezeg önümleriniň önümçiligi hem alnyp barylýar. Şoňa görä-de, müşderilere dürli ölçegde, dürli galyňlykda we reňkde aýna, kristal, gips bezeg mozaikalary hödürlenýär. Mozaika daşlaryndan döredilýän täsin sungatyň özboluşly aýratynlygy, onuň önümçiligi we milli tejribede peýdalanylyşy barada «Türkmen Mahabat» hususy kärhanasynyň direktorynyň önümçilik boýunça orunbasary Begli Babaýew şeýle gürrüň berdi:

— Mozaika haly sungatyna örän meňzeşdir. Halyda çitim bolsa, bu ýerde onuň ornuna dürli reňkleriň sazlaşygy bilen daş hem-de aýna bölejikleri sementiň ýüzüne örülýär. «Dama-dama köl bolýan» bu sungatda her dürli güllerdir nagyşlar, adamlaryň keşpleridir haýwanlaryň sudurlary, hatda dürli wakalaryň görnüşleri-de şekillendirilýär. Tebigy gözelliklere özboluşly sazlaşyk berýän bu sungat Günüň şöhlesinde-de, ýagyş-ýagmyryň nurunda-da aýratyn öwüşgin bilen göze ýakymly görünýär. Bu ýerde mozaika sungatyň binagärlik-monumental görnüşine degişlidir. Onuň aýratynlygy nakgaşçylyk, heýkeltaraşlyk, binagärlik sungatyny özünde jemlemegidir.

Biz ýokary hilli önümlerimizi Türkiýeden getirilen enjamlaryň kömegi bilen öndürýäris. Mozaika daşlaryny taýýarlamak üçin niýetlenen aýnalary «Türkmen aýna önümleri» kärhanasyndan alýarys. Dürli ölçegdäki aýnalary ýörite enjamlar arkaly awtomatik ýagdaýda arassalap, olara gerekli reňkleri berip, 150 — 200 gradus gyzgynlykdaky peçde guradyp, soňra sowadýarys. Reňk berlip taýýarlanan aýnalary ýörite böleklere bölýäris. Özümize gerekli ölçegi kompýuteriň üsti bilen saýlap, işimizi ýeňilleşdirýän tehniki enjamlaryň hyzmatyndan hem ýerlikli peýdalanýarys. Şu günki günde kärhanamyzda mozaika daşlarynyň 300-den gowrak görnüşini öndürmek bilen, olaryň biri-birinden reňk hem-de ölçeg boýunça tapawutlanmagyny gazanýarys.

Müşderilere edilýän hyzmaty has-da kämilleşdirmek, şeýle-de ýurdumyzda sanly ykdysadyýete geçmek babatda döwlet syýasatyndan ugur alyp, «www.tazeoy.com» internet saýtymyzy döretdik. Onuň kömegi bilen müşderiler öz isleglerine görä, «Daşly gala» haryt nyşanly mozaika, bezeg gipslerini, boýaglary we beýleki gurluşyk harytlaryny sargyt edip bilýärler. Sargytlary 5 sagadyň dowamynda ýa-da müşderiniň islän gününde eltip berýäris. Umuman-a, önümçilikde müşderi üçin ýeňillik döretmek kärhanamyzyň mizemez ýörelgesidir.

Hawa, işewüriň aýdyşy ýaly, mozaika bezegleri binagärlikde örän ähmiýetli bolup, milletimiziň gadymyýetden dowamatly çeperçilik ukybynyň özboluşlylygyny açyp görkezýär. Gündogaryň asylly sungat tärlerini, ruhy gymmatlyklarymyzyň geçmişden gözbaşly aýratynlyklaryny şu günüň bagtyýarlyk joşguny bilen utgaşdyrýan hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda nurana durmuşa öwüşgin çaýýan, mozaikalar bilen bezelen binalaryň sany günsaýyn artýar.

Şamyrat MUHAMMETGURBANOW.

«Türkmenistan». Surata düşüren Ilaman ÇÜRIÝEW.

«Agaýana» hususy kärhanasynyň hünärmenleri islendik işe gözlegli we döredijilikli çemeleşýärler. Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan bu kärhana Mary welaýatynyň Oguzhan etrabynyň çäginde gurluşyk serişdeleriniň önümçiligini ýola goýdy. Işe başlan ilkinji gününden öz öndürýän ýokary hilli, ekologiýa taýdan arassa, owadan önümleri bilen içerki bazarda mynasyp orun aldy. Häzirki wagtda kärhana önümlerini daşary döwletlere-de çykaryp ugrady. Azerbaýjan, Özbegistan ýaly döwletler bu kärhananyň önümlerine isleg bildirýärler.

Hususy kärhananyň esasy maksady daşary döwletlerden getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öz ýurdumyzda öndürmekdir. Ýerli çig mallary peýdalanmagyň hasabyna gurluşykda, hojalyk şertlerinde we beýlekilerde giňden ulanylýan DSP kärhananyň esasy önümidir. Bu önümçilikde hünärmenler hasyly alnan gowaça çöpüniň galyndylaryny hem-de agaç gyryndylaryny peýdalanýarlar. Bu usul önümiň elýeterli bolmagyna, goşmaça girdeji gazanmaga giň mümkinçilik berýär.

Kärhananyň kuwwaty her ýylda 20 müň kub metr DSP öndürmäge niýetlenendir. Önümçilik Hytaý, Türkiýe, Eýran ýaly döwletleriň döwrebap enjamlary esasynda alnyp barylýar. Bu enjamlaryň kömegi bilen gowaça çöpi we agaç gyryndylary owradylýar, üwelýär. Soňra olar ýelim bilen garylyp, dykyzlandyrylýar. Degişli bölümlerden geçirilip, guradylan taýýar önümler gerek ölçeglerde kesilýär.

Alnyp barylýan asylly işler, çekilýän döredijilikli zähmet kärhananyň önümçilik kuwwatyny artdyrýar. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynyň geçen alty aýynda 350 müň inedördül metr DSP öndürildi.

Ümzügi ileri işewürler ýurdumyzda orta we kiçi telekeçiligi goldaýan hormatly Prezidentimize alkyş aýdýarlar.

Welmuhammet GALANDAROW.

(Öz habarçymyz). Surata düşüren Şamyrat AMADOW.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygyň çäklerinde ýurdumyzyň söwda mümkinçiliklerini giňeltmek, eksport kuwwatlyklaryny artdyrmak wezipeleri möhüm orun eýeleýär. Şunda ýurdumyzyň daşary ykdysady syýasatynda bu gatnaşyklar ileri tutulýan ugurlaryň biri bolup durýar we halkara maliýe guramalary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlyga aýratyn ähmiýet berilýär.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň dünýäniň söwda-ykdysady ulgamyna netijeli goşulmagynyň döwletimiziň eksport kuwwatyny artdyrmagyň hem-de bazar gatnaşyklaryny, şeýle hem maýa goýum babatda netijeli hyzmatdaşlygy höweslendirmegiň möhüm şertidigini belleýär. Şu esasda söwdany we telekeçiligi ösdürmek milli Liderimiziň alyp barýan ykdysady syýasatynyň möhüm ugry bolup durýar. Bu pudaklarda amala aşyrylýan oňyn özgertmeler ýurdumyzda durmuşa geçirilýän giň möçberli durmuş-ykdysady maksatnamalaryň netijelerini aýan edýär we bazar gatnaşyklaryny seljermäge, ilatyň durmuş ýagdaýynyň we onuň abadançylygynyň ýokarlanmagyna ýardam berýär.

Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy boýunça senagat pudagyny, obasenagat toplumyny, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleriň önümçiligini, eksport kuwwatlyklaryny, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek, ykdysadyýetiň hususy pudagyna hemmetaraplaýyn goldaw bermek boýunça döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli ýerine ýetirilmegi netijesinde ýurdumyzda öndürilýän harytlaryň möçberleri ýokarlandy we olaryň görnüşleri giňeldildi. Munuň özi içerki sarp ediş bazarlarynda islegleri kanagatlandyrmakda oňyn netijeleriň gazanylmagyny şertlendirdi. Şunlukda, içerki bazarda ýurdumyzyň önüm öndürijileriniň eýeleýän orny pugtalandy.

Içerki bazarlary zerur bolan harytlar we önümler bilen üpjün etmek, halkyň sarp edýän harytlarynyň önümçilik mukdarlaryny artdyrmak boýunça alnyp barylýan işler bilen bir hatarda, ýeňil we azyk senagatynyň önümçilik kuwwatlyklary berkidilýär. Hyzmatlar we söwda ulgamynyň ösdürilmegine iri maýa goýum serişdeleri gönükdirilýär. Aşgabatda we sebitlerde gurlan köp sanly döwrebap söwda merkezleri, dükanlar, bazarlar, jemgyýetçilik iýmiti kärhanalary ýurdumyzyň ilatyna we daşary ýurtly myhmanlara edilýän hyzmatlaryň hiliniň ýokary bolmagyny şertlendirýär.

Döwlet Baştutanymyzyň taýsyz tagallalary bilen hususy telekeçiligiň ösdürilmegine hemmetaraplaýyn goldaw berilýär. Kiçi we orta telekeçilik Türkmenistanyň söwda pudagynyň ösüşine kuwwatly itergi berýär. Şeýle hem ol söwda pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny, onuň düzümlerini berkitmekde, täze iş orunlaryny döretmekde, ýurdumyzyň içerki sarp ediş bazarlarynda ýerli serişdeleriň hasabyna azyk önümleriniň bolçulygynyň üpjün edilmeginde möhüm orun eýeleýär.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, halk hojalygynyň bazar gatnaşyklary ulgamyna geçirilmeginde, ykdysady işiň täze görnüşlerini döretmekde telekeçilige möhüm orun degişli bolup durýar. Hut şonuň üçin hem ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligiň hereket etmegi hem-de ösdürilmegi üçin aňrybaş mümkinçilikler döredilýär, zehinli, ugurtapyjy adamlaryň tekliplerine goldaw berilýär.

Häzirki döwürde Türkmenistanda telekeçileriň sany we olaryň iş alyp barýan ugurlary barha ýokarlanýar. Bu ulgamda bäsdeşlige ukyplylyk işjeňleşdirilýär. Munuň özi içerki bazarda daşary ýurtlardan getirilýän önümleriň ornuny tutýan harytlaryň görnüşlerini artdyrmaga mümkinçilik berýär. Milli Liderimiz senagat we oba hojalyk pudaklarynda alnyp barylýan işleriň, diňe bir daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümçilige daýanman, eýsem, hil taýdan täze tehnologiýalaryň binýadynda önümçiligiň ösüş depginleriniň ýokarlandyrylmalydygyny belleýär.

Hyzmatlar we söwda ulgamynyň ösdürilmegine iri maýa goýumlary goýup, kiçi we orta işewürligiň ösmegini goldap, döwletimiz ykdysadyýetiň täze döwrüň talaplaryna laýyk gelýän nusgasyny döredýändigi dünýä jemgyýetçiliginiň üns merkezinde durýar. Munuň özi maýa goýmak üçin ýurdumyzyň özüne çekijiligini, ilatyň durmuşynyň täze hilini, ýurdumyzyň gülläp ösüşini üpjün edýär.

Magtymguly SOLTANOW,

Türkmenistanyň Döwlet, hukuk we demokratiýa institutynyň ylmy işgäri.

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýyly şanly hem taryhy wakalara baýlygy bilen durmuşyň her bir ugruna öz täsirini ýetirýär. Hormatly Prezidentimiziň «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgesi döwlet syýasatynyň esasy ugry hökmünde ykrar edilip, halkymyzyň gurmak, döretmek, täze sepgitlere ýetmek baradaky asylly hem yhlasly maksatlaryna uly itergi berýär. Munuň özi döwlet bilen jemgyýetiň arasyndaky sazlaşygy has-da pugtalandyrýan döwrümizi öňküden-de beýgeldýär. Bu ruhy ýokary göteriliş zeminiň zynaty, gözelligiň hem ar-namysyň baýdagyna deňelýän mähriban zenanlarymyzyň hem ykbalynda bagtyýarlygyň nury bolup şugla saçýar. Häzirki gülläp ösüş döwrümizde zenanlar halk hojalygynyň dürli ugurlarynda tutanýerli hem joşgunly zähmet çekip, gazanylýan üstünliklere öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Zenanlaryň döwre gatnaşygyny işjeňleşdirmekde hereketlendiriji güýç bolup hyzmat edýän zenanlar guramasy bolsa olaryň ukyp-başarnyklaryny, nusgalyk göreldelerini giňden açyp görkezmekde, bitewi bir maksada birleşdirmekde esasy orun eýeleýär. Zenanlar guramasynyň alyp barýan işleri döwrüň ösüşine laýyk hereket etmek ýaly asylly maksady göz öňünde tutýar. Şu nukdaýnazardan zenanlaryň işjeňligini artdyrmak, yzygider gözlegleriniň netijeliligini ýokarlandyrmak, durmuşa gatnaşygyny pugtalandyrmak maksadynda işler oýlanyşykly häsiýetde durmuşa geçirilýär.

Häzirki wagtda Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň ýanynda Işewür zenanlar merkezi hereket edip, ol eli işli, ukyp-başarnykly zenanlara goldaw bermek, olaryň durmuşda mynasyp ornuny tapmagyna ýardam etmek maksadyny nazarlaýar. Ýurdumyzyň ykdysadyýetini diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek baradaky syýasy başlangyç zenanlaryň durmuşyna hem uly täsirini ýetirýär. Çünki zenanlaryň halk hojalygynyň dürli ugurlaryndaky mümkinçilikleri bu günki gün ýurduň özgertmelere esaslanýan beýik ösüşinde has aýdyň duýulýar. Telekeçilik bilen meşgullanýan zenanlaryň aglaba köplügi, halypa-şägirtlik ýoluny yzygider dowam etdirmekdäki göreldeleri bilen, olaryň işini has ýaýrawly häsiýetde dowam etmeklerine ýakyndan ýardam bermekde merkeziň tagallalary uly ähmiýete eýedir.

Geçen ýylyň güýzünde Işewür zenanlar merkeziniň welaýatymyzda ýörite bölüminiň döredilmegi bilen, telekeçi zenanlaryň durmuşynda täze öwrülişik emele geldi. Iki ýüzden gowrak agzany özüne birleşdirýän bu bölüm ene-mamalarymyzdan dowam edip gelýän el işleri bilen meşgullanýan, şeýle hem aýratyn başarnykly zenanlary goldamagy, olary telekeçilik işine ugrukdyrmagy maksat edinýär. Agzalarymyz bilen öňde durýan wezipeler, täze gözlegler, belent maksatlar barada pikir alyşmak, maslahatlaşmak, zerur ýerinde ýardam bermek ýaly meseleler boýunça duşuşyklar yzygider geçirilýär. Munuň özi işewür zenanlaryň ýa-da bolmasa telekeçilik ugrunda ýaňy ädim ädýän zenanlaryň işleriniň has-da ugrugyp gitmegine uly täsirini ýetirýär. Hususan-da, olaryň önümleriniň sergisini guramak arkaly bir-biri bilen ýakyndan pikir hem tejribe alyşmaklaryna mümkinçiligiň döredilmegi, Hormat hatlary bilen höweslendirilmegi bölümiň işiniň ilerlemegini üpjün edýär.

Saparmyrat Türkmenbaşy etrabyndan çäkmen dokaýan, toý hyzmatlary bilen meşgullanýan, Gurbansoltan eje adyndaky etrapdan aýna-gapy ýasaýan, gurluşyk işlerini alyp barýan, Akdepe etrabyndan suwkädiden sowgatlyk önümleri ýasaýan, matadan gurjak tikýän, Görogly etrabyndan keteni dokaýan, Gubadag, Ruhubelent etraplaryndan haly dokaýan, Daşoguz şäherinden milli hem döwrebap biçüwdäki lybaslary tikýän telekeçi zenanlar ýurdumyzyň ösüşlerine mynasyp goşant goşmakda uly işleri alyp barýarlar.

Ýeri gelende, biziň «Bagtyýar eýýam» okuw merkezimiziň «Ýylyň işewür okuw merkezi» atly bäsleşigiň döwlet tapgyrynda 3-nji orna eýe bolandygyny bellemelidiris. Merkezimizde rus, iňlis dilleri, matematika dersi boýunça okuwlar geçilýär. Üstümizdäki ýyly şygaryna laýyk dabaralandyrmak, gözel paýtagtymyz Aşgabadyň 140 ýyllygy mynasybetli okuw merkezimiziň «Daşoguz habarlary» gazetiniň redaksiýasy, Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň welaýat geňeşi, welaýat Baş bilim müdirligi bilen bilelikde bäsleşik gurap, onda 1-nji orny eýelän mekdep okuwçylaryna saýlan ugry boýunça bir möwsüm mugt okamaga mümkinçiligiň döredilendigini ýatlamalydyrys. Bu, elbetde, diňe bir merkezimiziň mümkinçiligini açyp görkezmek bilen çäklenmän, eýsem, täzeçe gözleglere ýol açýandygyny hem aýdyň alamatlandyrýar. Şeýle üýtgeşmeleriň, öňe ilerlemeleriň, bir-birege kömek-goldawlaryň, tejribe alyşmalaryň telekeçi zenanlaryň her biriniň alyp barýan işlerinde öz beýanyny tapjakdygyna berk ynanýarys. Çünki öz ukyp-başarnygyňy doly açyp görkezmäge, tejribäňi ýaýmaga döredilýän uly mümkinçiliklerdir şertler olaryň bu maksadynyň amala aşmagyna doly esas berer.

Nesip bolsa, geljekde telekeçi zenanlaryň sanyny artdyrmaga, olaryň mümkinçiligini ýokarlandyrmaga bölümimiz tarapyndan uly ýardam berler, täze maksatlara daýanýan işler yzygider durmuşa geçiriler. Zenan mertebesini beýgeldýän, olaryň asylly zähmetine uly hormat goýýan Gahryman hem mähriban Arkadagymyza alkyş aýdýarys.

Jahan MAŞALOWA,

Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň ýanyndaky Işewür zenanlar merkeziniň welaýat bölüminiň başlygy.

Golaýda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň wirtual sergisi öz işine başlady. Ony Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň şanly 30 ýyllygy, baky Bitaraplygymyzyň 25 ýyllygy, şeýle hem 2021-nji ýylyň «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» diýip yglan edilmegi mynasybetli, birleşmäniň «Kerwen» hojalyk jemgyýeti taýýarlady.

Wirtual sergi hormatly Prezidentimiziň türkmen telekeçilerine döredip berýän şertleriniň, kömek-goldawlarynyň miwelerini, hususy ulgamda amala aşyrylýan köpugurly özgertmeleri giňişleýin beýan edýär. Oňa birleşmäniň işjeň agzalarynyň 80-e golaýy gatnaşyp, öz öndürýän önümleri we ýerine ýetirýän hyzmatlary bilen tanyşdyrýarlar.

Häzirki döwürde dünýäde halkara maslahatlardyr sergileriň sanly görnüşde geçirilmegi ýörgünlidir. Wirtual sergilere dünýäniň islendik künjeginden girip, işewür gatnaşyklary ýola goýup bolýar.

Türkmen, rus we iňlis dillerinde taýýarlanan sergi gije-gündiz — 24 sagatlap dowam edýär. Ol ildeşlerimize daşary ýurtly hyzmatdaşlary bilen işjeň aragatnaşyk saklamaga giň mümkinçilik döredýär. 3D ölçegdäki sergide sarp edijiler hem-de işewürler üçin gyzykly maglumatlar berilýär. Ýörite enjamyň hem-de 3D äýnegiň kömegi bilen sergä aýlanyp, oňa gatnaşyjylar, öndürýän önümleridir hyzmatlary bilen tanyşmak mümkin. Şeýle-de özüňiz hakyndaky maglumatlary görkezip, täze hyzmatdaşlyk tekliplerini ýollap bilersiňiz.

Hormatly Prezidentimiziň ykdysadyýeti sanlylaşdyrmak, innowasion tehnologiýalaryň giň mümkinçiliklerinden netijeli peýdalanmak hakyndaky tabşyryklaryndan ugur alnyp döredilen sergä gyzyklanmalar yzygiderli artýar. Onuň işi bilen www.fair.kerwen.com.tm internet salgysy boýunça tanşyp bilersiňiz.

Rahmanberdi GÖKLEŇOW.

«Türkmenistan».

Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ähli ugurlar boýunça üstünliklere ýetilýär. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda ýurdumyzyň jemgyýetçilik durmuşynda ýaýbaňlanan demokratik özgertmeler milli kanunçylyk binýadynyň has-da pugtalandyrylmagyna gönükdirilendir. Ýurdumyzda her bir adamyň abadan we bagtyýar durmuşda ýaşamagyny göz öňünde tutmak bilen, raýatlarymyzyň hukuklaryny we azatlyklaryny doly berjaý etmek maksatlaryndan ugur alýan hormatly Prezidentimiziň öňe süren demokratiýa taglymaty 2021-nji ýylda uly üstünlikler bilen durmuşa geçirilýär. Onuň aýdyň mysaly hökmünde şu ýylyň 22-nji maýynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Mejlisiniň VI çagyrylyşynyň 14-nji maslahatynda häzirki döwrüň jemgyýetçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirýän kanunçylyk namalarynyň birnäçesi kabul edildi we täzeden rejelenildi.

Şu ýylyň 5-nji iýunynda geçirilen Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň I çagyrylyşynyň 1-nji maslahatynda hormatly Prezidentimiziň alyp barýan durmuş ugurly syýasatyna hem-de ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenilip taýýarlanylan kanunlar we kadalaşdyryjy hukuk namalar biragyzdan makullanyldy.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ýurdumyzyň ykdysadyýetini bazar gatnaşyklary esasynda ösdürmek, telekeçiligiň gerimini giňeltmek syýasaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzda eýeçiligiň döwletiň garamagyndan aýrylmagy we döwlet emläginiň hususylaşdyrylmagy boýunça toplumlaýyn işler alnyp barylýar.

Häzirki wagtda ýurduň ykdysadyýetini we ýaşaýyş-durmuş ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, döwletiň, jemgyýetiň we telekeçiligiň arasynda ýokary netijeli arabaglanyşygy döretmek talap edilýär. Şu nukdaýnazardan, milli Liderimiz ýurdumyzyň ýokary depginli durmuş-ykdysady ösüşinde telekeçiligiň ähmiýetini ýokarlandyrmaga we ony döwlet tarapyndan goldamaga uly üns berýär.

Häzirki döwürde raýatlaryň telekeçilik başlangyçlaryny goldap, maýa goýum işjeňligini höweslendirmek, döwlet eýeçiligini hususylaşdyrmak we paýdarlar jemgyýetlerini döretmek möhüm bolup durýar. «Firma atlary hakynda» Türkmenistanyň Kanuny hem Türkmenistanyň telekeçilik ýuridik talaplaryna firma atlary dakylanda bildirilýän talaplary kesgitleýär, olaryň hukuklaryny goramakda ýüze çykýan gatnaşyklary düzgünleşdirýär.

5 baby we 18 maddany özünde jemleýän bu Kanunda ulanylýan esasy düşünjeler, firma adyny ulanmaga bolan hukuk, firma atlarynyň hukuk goragy çygryndaky döwlet düzgünleşdirmesi we gözegçiligi hem-de firma adynyň berilmegi baradaky hukuk kadalar anyk beýan edilipdir.

Türkmenistanyň Konstitusiýasyna esaslanýan «Firma atlary hakynda» Türkmenistanyň Kanuny Türkmenistanyň Raýat kodeksinden, şu Kanundan we beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryndan ybaratdyr. Kanuna laýyklykda, firma adyna bolan hukugyň eýesiniň oňa degişli firma adyny ulanmaga hukugy bardyr.

Firma atlarynyň hukuk goragynyň berilmeginiň şertleri Kanunyň 7-nji maddasynda anyk kesgitlenipdir. Onda Türkmenistanda belli firma adyna, eger ol ýuridik şahslaryň birini beýlekilerden tapawutlandyrmaga mümkinçilik berýän we ol şahsyň amala aşyrýan işi babatda sarp edijileriň ýalňyşmaklaryna getirmeýän bolsa, hukuk goragy berilýändigi hem-de ýuridik şahsyň firma ady ýuridik şahsyň guramaçylyk-hukuk görnüşine görkezmäni we öz hususy adyny ýa-da tapawutlandyryjy manydaky adyny özünde saklamalydygy barada hukuk kadasy kepillendirilipdir.

Türkmenistanda firma adynyň hukuk goragy ýuridik şahsyň ýurdumyzyň kanunçylygynda bellenilen tertipde ygtyýarly edarada döwlet belligine alynmagynyň esasynda ýüze çykýar. Şonuň ýaly-da, daşary ýurtly ýuridik şahsyň firma ady onuň Türkmenistanyň çäginde hökmany ulanylan we belli bolan şertinde Türkmenistanyň çäginde goralýar. Firma atlarynyň Türkmenistanyň çäginde belli bolmagynyň ölçegleri ygtyýarly edara tarapyndan bellenilýär.

Kanuna laýyklykda, firma ady firma adyny almaga gyzyklanýan şahsyň haýyşnamasy boýunça ygtyýarly edara tarapyndan berilýär. Firma adyny almak üçin haýyşnama ygtyýarlylygy ynanç haty bilen tassyklanylýan wekiliň üsti bilen berlip bilner.

Firma atlary hökmünde Kanunyň 12-nji maddasyna laýyklykda, bellige alnan ýa-da bellige almak üçin ygtyýarly edara berlen firma atlary bilen gabat gelýän ýa-da olar bilen gatyşyp gitmek derejesine çenli çalymdaş-işiň meňzeş ýa-da çalymdaş görnüşleri üçin; Türkmenistanda belli bolan ylmy, edebiýat we sungat eserleriniň atlary ýa-da olaryň parçalary bilen gabat gelýän — awtorlyk hukugynyň eýesiniň ýa-da onuň oruntutarynyň razyçylygy bolmazdan; Türkmenistanda belli bolan şahsyň familiýasyna gabat gelýän — onuň razyçylygy bolmazdan; täjirçilik däl belli guramalaryň atlary bilen gabat gelýän ýa-da olar bilen gatyşyp gitmek derejesine çenli çalymdaş; beýleki eýelik edijileriň Türkmenistanyň çäginde goralýan, söz bilen ýa-da sazlaşykly şekilde aňladylan haryt nyşanlary (edilýän hyzmatyň nyşanlary), harytlaryň gelip çykan ýerleriniň atlary bilen gabat gelýän ýa-da gatyşyp gitmek derejesine çenli çalymdaş-işiň meňzeş ýa-da, çalymdaş görnüşleri babatda şonuň ýaly-da, döwletleriň, halkara guramalarynyň atlary bilen gabat gelýän ýa-da olar bilen gatyşyp gitmek derejesine çenli çalymdaş bolan ýagdaýyndaky esaslar bar bolsa, firma adyny bermekden ýüz dönderilýär.

Firma adynyň berilmeginiň onuň eýesiniň ilkinjiligini we bellige alnan firma adyna bolan aýratyn hukugyny güwälendirýän degişli resminama, ýagny şahadatnama bilen tassyklanylýar. Şahadatnamany bermek Türkmenistanyň firma atlarynyň Döwlet sanawyna maglumatlar girizilenden soň, bäş iş gününiň dowamynda ygtyýarly edara tarapyndan geçirilýär. Şahadatnamanyň görnüşi ygtyýarly edara tarapyndan bellenilýär.

Aýgözel Nurlyýewa

Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Adam hukuklaryny we azatlyklaryny goramak baradaky komitetiniň agzasy.

Düýn paýtagtymyzdaky Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň Sergi merkezinde ýurdumyzyň söwda toplumynyň sergisi öz işine başlady. «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» şygary astynda geçirilýän şanly ýylda giňden dabaralandyrylan Türkmen halysynyň baýramyna bagyşlanan sergini Türkmenistanyň Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi, Döwlet haryt çig-mal biržasy, Dokma senagaty ministrligi, «Türkmenhaly» döwlet birleşigi, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi hem-de Söwda senagat edarasy bilelikde gurady. Oňa degişli ministrlikler, döwlet edaralary bilen birlikde, meşhur önüm öndürijiler, telekeçiler we iri kompaniýalar gatnaşyp, öz mümkinçiliklerini görkezýärler.

Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli ýurdumyzda her ýylda Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň mejlisi we halkara maslahaty, şeýle-de şanly senä bagyşlanan sergi geçirilýär. Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 30 ýyllygynyň dabaraly toýlanjak ýylynda bu çärelere aýratyn ähmiýet berildi. Türkmen halyşynaslarynyň bütindünýä jemgyýetiniň XXI mejlisiniň we «Gözellik nusgasy — türkmen halysy» atly halkara maslahatyň hem-de ýurdumyzyň söwda toplumynyň sergisiniň giňden ýaýbaňlandyrylmagy hem muňa şaýatlyk edýär.

Dabaraly ýagdaýda açylan baýramçylyk sergisi köp adamly boldy. Oňa gatnaşyjy myhmanlar sergi zallaryna aýlanyp, söwda toplumynyň ösüşini açyp görkezýän giň göwrümli sergi bilen ýakyndan tanyşdylar. Türkmeniň nepis sungaty bolan halyçylygyň ösüşi, dokma senagatynyň ýeten belent derejesi sergide buýsançly beýanyny tapýar. Arkadagly döwrümizde halylarymyza, halyçylygyň ösüşine we nepis sungatymyzyň dünýä ýaýylmagyna uly üns berilýär. Halylarymyzyň şanyna uludan toýuň toýlanylmagy, döwrebap halyçylyk kärhanalarynyň gurulmagy hem gadymy senedimiziň dünýädäki meşhurlygynyň has-da artmagyna özboluşly şert döredýär. Ajaýyp toýuň öňüsyrasynda welaýatymyzda Bäherden çeper halyçylyk kärhanasynyň täze binasynyň gurlup, ulanylmaga berilmegi bolsa, bu ugurda bellenilmäge mynasypdyr.

Serginiň bölümlerinde Watanymyzyň sebitlerinde hereket edýän, öňdebaryjy we ýokary öndürijilikli enjamlar bilen üpjün edilen pagta egriji fabrikleriň we çig maly gaýtadan işlemekden başlap, taýýar önümleri çykarmaga çenli ähli işleri ýerine ýetirýän dokma toplumlarynyň, dokma, tikinçilik fabrikleriniň we ýüpekçilik kärhanalarynyň mümkinçilikleri, şeýle-de olaryň öndürýän dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply dokma önümleri hem görkezilýär. Sergä gelýänler ekologiýa taýdan arassa çig maldan taýýarlanan ýokary hilli lybaslara uly gyzyklanma bildirýärler.

Aýdo ŞEKEROW,

ýörite habarçymyz. SURATLARDA: sergiden pursatlar. Surata düşüren Begençmyrat ATAÝEW.

Düýn paýtagtymyzda ýerleşýän Söwda-senagat edarasynda «Ak şäherim Aşgabat» atly XX köpugurly halkara sergi guraldy. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen indi her ýyl geçirilmegi asylly däbe öwrülen bu sergi paýtagtymyzyň täzeçe şähergurluşyk-binagärlik keşbine eýe bolan şäher düzümini kemala getirmek babatda gazanylan üstünlikleri hem-de ýurdumyzyň bu ugurdaky toplan tejribelerini we mümkinçiliklerini aýdyňlyk bilen açyp görkezdi. Aşgabat şäher häkimliginiň hem-de Söwda-senagat edarasynyň bilelikde guramagynda geçirilýän sergä gatnaşan firmalaryň we kompaniýalaryň, hususy telekeçiligiň wekilleri öz öndürýän önümleriniň giň toplumyny görkezdiler.

Paýtagtymyzyň hemmetaraplaýyn gazanýan ösüşleriniň görkezijisi bolan «Ak şäherim Aşgabat» atly XX köpugurly halkara sergisiniň mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramynyň, şeýle hem Aşgabat şäheriniň esaslandyrylmagynyň 140 ýyllygynyň toýlanylýan «Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda geçirilmegi özünde çuňňur many-mazmuny jemleýär. Gözel paýtagtymyzyň bu ýubileý baýramçylygynyň dabarasyny goşalandyrýan sergi Aşgabadyň häzirki wagta çenli ýeten belent sepgitlerini aýdyňlyk bilen şöhlelendirýär. Serginiň her ýyl Aşgabat şäheriniň güni mynasybetli guralmagy ýurdumyzyň hemmetaraplaýyn artýan kuwwatynyň paýtagtymyzyň okgunly ösüşinde öz beýanyny tapýandygynyň nobatdaky subutnamasy bolup durýar. Ählimiziň bilşimiz ýaly, 140 ýaşy arka atan paýtagtymyzyň Garaşsyzlyk ýyllaryndaky ösüşi düýpgöter täzeçe öwüşgine eýe boldy. Aşgabat häzirki wagtda dünýäniň has ösen we ýaşamak üçin amatly şäherleriň hatarynda mynasyp orun eýeleýär. Hormatly Prezidentimiziň Aşgabadyň binagärlik keşbini mundan beýläk hem ösdürmek, kämilleşdirmek ugrunda durmuşa geçirýän şähergurluşyk maksatnamalary paýtagtymyzyň uzak geljegi nazarlaýan ösüşini şertlendirýär.

Halkara serginiň açylyş dabarasynda bu ýere ýygnananlar hormatly Prezidentimiziň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagyny uly üns we ruhubelentlik bilen diňlediler. Milli Liderimiz Gutlagynda şeýle belleýär: «Biz gözel şäherimizde milli öwüşginli, taryhy hem-de medeni gymmatlyklary özünde jemleýän dürli desgalary döretmek ugrunda köp tagalla etdik we serişde gönükdirdik. Şoňa görä-de, Aşgabadyň keşbi, hakykatdan-da, onuň ýaşaýjylarynyň ýürekden söýgüsiniň janly mysalydyr». Soňra baýramçylyk meýdançasynda aýdym-sazly çykyşlar ýaýbaňlandyryldy.

Söwda-senagat edarasynyň giň zalynda hakyky baýramçylyk ýagdaýy emele geldi. Giň gerimli gözden geçirilişde döwrebap gurluşyk we timarlaýyş serişdeleri, kompýuter hem-de kommunikasiýa mümkinçilikleri, azyk senagatynda, ekologiýa meselelerini çözmekde, sporty we syýahatçylygy ösdürmekde, ylmy, medeni kuwwaty giňeltmekde gazanylan üstünlikleri, şeýle hem innowasion taslamalaryň köpsanlysy bilen ýakyndan tanyşmaga giň mümkinçilikler bar. Bu ýerde gurnalan sergide ýurdumyzyň beýleki pudaklary bilen bir hatarda, hususy ulgamyň agzalarynyň diwarlyklary hem ýaýbaňlandyryldy. Energetika we senagat, nebit we gaz, nebithimiýa, ulag, aragatnaşyk we kommunikasiýalar, dokma senagaty, himiýa pudagy, oba we suw hojalygy, obasenagat toplumy, saglygy goraýyş, bilim, medeniýet, sport hem-de syýahatçylyk, neşirýat, tebigaty goramak — bularyň ählisiniň ösüş depgini hormatly Prezidentimiziň başyny başlan pudaklaýyn maksatnamalaryna laýyklykda wideoşekillerde, maketlerde, metbugat neşirlerinde öz beýanyny tapdy.

Gözden geçirilişde gurluşyk ulgamynyň ýeten sepgitlerine, gazanan üstünliklerine hem giň orun berildi. Serginiň bölümlerinde şäheriň ösüşiniň aýrylmaz bölegi bolup durýan, paýtagtymyzyň durmuşynyň ähli ugurlaryna — inženerçilik-tehniki we hojalyk desgalaryna, durmuş-ykdysady, bilim hem-de medeni ulgamlaryna işjeň ornaşdyrylýan ýokary tehnologiýalar, häzirki zaman innowasiýalar we nou-haular, türkmen döwlet neşirýat gullugynyň ýurdumyzyň döwrebap neşirýat we çaphana işleri bilen tanyşdyrýan neşir önümleri bu ýere ýygnananlarda uly gyzyklanma döretdi.

Oguljennet PAŞYKOWA,

«Aşgabat».

Telekeçi Döwletmuhammet Annadurdyýewiň ýolbaşçylyk edýän «Türkmen şöhle» hojalyk jemgyýeti Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň işjeň agzalarynyň biridir. Bu hojalyk jemgyýeti önümleriň 160-dan gowrak görnüşiniň önümçiligini ýola goýup, häzirki döwürde içerki bazarlary plastmas önümleri bilen üpjün etmekde guwandyryjy işleri alyp barýar. Ýurdumyzda telekeçiligi ösdürmäge berilýän goldawlardyr ýeňilliklerden ýerlikli peýdalanýan kärhananyň önümleri bu gün paýtagtymyz Aşgabadyňdyr welaýatlarymyzyň söwda nokatlarynyň tekjelerine bezeg berip, alyjylaryň ýokary isleglerinden peýdalanýar. Hojalyk jemgyýetiniň Ak bugdaý etrabynyň çäginde ýerleşýän önümçilik kärhanasy üç sehden we goşmaça otaglardan ybarat bolan binalary özünde birleşdirýär.

Hytaý, Taýwan, Germaniýa ýaly döwletleriň ýokary tehnologik enjamlary ornaşdyrylan zawodyň önümçilik kuwwaty bu gün diňe içerki bazary däl, eýsem harytlaryň eksport ugruny üpjün etmäge-de mümkinçilik berýär. Şonuň üçin-de, ugurtapyjy telekeçiniň irginsiz tagallalary netijesinde «Türkmen şöhle» haryt nyşanly önümleriň ençeme görnüşi bu gün Russiýa Federasiýasyna, Belarus Respublikasyna, Gazagystan Respublikasyna, Gyrgyz Respublikasyna, Owganystan Yslam Respublikasyna, Özbegistan Respublikasyna eksport edilýär. Şonuň bilen birlikde-de, kärhanada ýola goýlan iş düzgüni we täze gözlegler diňe bir taýýar önümleriň eksportynydyr içerki söwdasyny ýola goýmagy üpjün etmän, eýsem, alyjylaryň isleglerine görä haryt önümçiligini amala aşyrmaga-da mümkinçilik berýär. Şonuň netijesinde, häzirki döwürde kärhana sargytlaryň dürli görnüşlerini kabul edip, olary öz wagtynda hem-de ýokary hil derejesinde ýerine ýetirmek bilen, müşderileriň ýokary ynamyny gazanýar. Bu bolsa, olara täze bazarlarda orun almaga şert döredýär.

Häzirki döwürde işçi hünärmenleriň 200-e golaýynyň zähmet çekýän ýeri bolan bu önümçilik kärhanasynda işler iki çalşykda amala aşyrylýar. Işgärleriň işlemegi, dynç almagy, naharlanmagy üçin ähli mümkinçilikleri döreden telekeçi, öndürilýän önümleriň hiline, ekologiýa taýdan howpsuzlygyna, olardaky reňkleriň sazlaşygyna aýratyn ähmiýet berýär.

«Türkmen şöhle» hojalyk jemgyýetiniň direktorynyň maliýe hasabatlary boýunça orunbasary Arslan Annadurdyýewiň aýtmagyna görä, häzirki wagtda kärhananyň önümçilik kuwwaty polietileniňdir polipropileniň müňlerçe tonnasyny gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýär. Kärhanada öndürilen plastmas önümleri welaýatlardaky lomaý satyn alyjylaryň üsti bilen alyjylara ýetirilýär, şeýle-de bölek satuw dolanyşygy-da ýola goýuldy. Hojalyk jemgyýeti daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen hem söwdany ýola goýdy. Şonuň netijesinde daşary ýurtlaryň birnäçesinde söwda öýleri-de açyldy.

«Türkmen şöhle» hojalyk jemgyýetiniň önümleri ýokary hil şahadatnamalaryna eýedir we bu hünärmenlerimiziň işine berlen mynasyp bahadyr. Sebäbi kärhananyň hünärmenleri önümçiligi yzygiderli kämilleşdirmek, innowasiýalary girizmek, önümçilik tehnologiýalaryna ykjam çemeleşmek bilen baglanyşykly wezipeleri mynasyp derejede amala aşyrýarlar.

Plastik önümlerini öndürýän kärhana häzirki wagtda çaga oýunjaklaryny, plastmas gaplary, hojalyk harytlaryny we plastik mebelleri satyn alyjylara hödürleýär. Harytlaryň görnüşleri müşderileriň islegine laýyk ýerine ýetirilýär we hemişe täzelenip durulýar. Bu bolsa müşderileriň göwnüni tapmaga mümkinçilik berýär.

Önümlere çig mal bolup hyzmat edýän polipropilendir polietileniň öz ýurdumyzda öndürilýändigi we olaryň elýeterli bolmagy kärhanada iş depgininiň ýokary bolmagyny, önümleriň bahalarynyň elýeterliligini üpjün edýär. Bu bolsa hormatly Prezidentimiziň daşary döwletlerden getirilýän önümleriň önümçiligini öz ýurdumyzda ýola goýmak bilen bagly tabşyryklarynyň aýdyň netijeleridir.

Ysmaýyl TAGAN,

žurnalist. SURATLARDA: kärhananyň işinden pursatlar.

Ata Watanymyzyň gülläp ösmeginde telekeзilik ulgamynyň aýratyn orny bardyr

Günsaýyn gülleýän, bedew bady bilen ynamly öňe barýan ata Watanymyzyň milli ykdysadyýetinde, durmuşymyzyň ähli ulgamlarynda görlüp-eşidilmedik üstünlikler gazanylýar. Bu üstünlikleriň, ilkinji nobatda, adamlaryň bolelinlikde, abadançylykda, eşretli durmuşda ýaşamagyny üpjün etmäge gönükdirilmegi, munuň üçin giň möçberli tutumly maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegi bolsa, ýurdumyzyň her bir raýatyny buýsandyrýar, olary täze zähmet ýeňişlerine ruhlandyrýar.

Hawa, adamlaryň ýaşaýyş-durmuş şertlerini yzygiderli gowulandyrmak «Döwlet adam üçindir!» diýen şygary baýdak edinýän ata Watanymyzda ilkinji nobatda üns berilýän esasy ugurlaryň biridir. Il bähbidinden, halk hakyndaky aladadan gözbaş alýan bu taglymatyň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde ýurdumyzyň telekeçilik ulgamyna-da uly orun degişlidir. Bu hakykaty Ahal welaýatynyň Kaka we Ak bugdaý etraplarynda, Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy şäherinde, Daşoguz welaýatynyň Görogly, Lebap welaýatynyň Çärjew, Mary welaýatynyň Sakarçäge etraplarynda döwrebap ýyladyşhanalaryň gurlup, ulanylmaga berilmegi ýene bir gezek aýdyň görkezdi. 

Garaşsyzlyk ýyllarynda kemala gelen we Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe öz işlerini halkyň islegine we günsaýyn ösýän döwrümiziň ýokary talaplaryna laýyklykda düýpli özgerden telekeçilerimiziň öndürýän ýokary hilli önümleri, gurýan ajaýyp binalary, ak bazarlarymyzda haryt bolçulygyny döretmekde bitirýän işleri bu gün guwandyrýar, kalbyňda ýakymly duýgulary döredýär. Munuň özi milli Liderimiziň ykdysadyýetiň möhüm bölegi bolan hususy telekeçiligiň ösdürilmegi üçin ähli şertleri döredip bermeginiň netijesinde mümkin bolýar.

Şeýle üns-aladanyň netijesinde ýurdumyzda oba hojalyk önümleriniň, senagat harytlarynyň agramly bölegi hususyýetçiler tarapyndan öndürilýär, şonuň ýaly-da, telekeçiler tarapyndan söwda we hyzmatlar ulgamynda uly işler amala aşyrylýar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan ýokary hilli önümleriň öndürilmegi bazar-dükanlarymyzda bolçulygy üpjün edýär. Bu gün zähmetsöýer telekeçilerimiziň yhlas--başarnygy bilen öz topragymyzda önýän gök önümlerden başlap, azyk harytlarynyň hemme görnüşi saçaklarymyzy bezeýär. Türkmen telekeçileriniň Oba hojalyk toplumyny ösdürmegiň 2019 — 2025-nji ýyllar üçin maksatnamasyny durmuşa geçirmäge, azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmaga, obasenagat toplumynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga, dürli görnüşli azyk önümleriniň öndürilişini artdyrmaga goşýan goşantlary aýratyn bellärliklidir. Olaryň gatnaşmaklarynda gurlan we gurulýan häzirki zaman tehnologiýaly ýyladyşhanalar, maldarçylyk toplumlary, yzygiderli ösdürilýän guşçulyk pudagy bu gün özüniň ýokary netijeliligini görkezdi. Häzirki wagtda telekeçiler oba hojalygyny mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmak babatda öňde durýan wezipelerden ugur alyp, önümçilige ylmy taýdan çemeleşmegiň we öňdebaryjy tejribeleri özleşdirmegiň üstünde iş alyp barýarlar.

Senagat harytlary hem daşary ýurtlaryňkydan birjik-de kem duranok. Indi Türkmenistan elektron senagatynyň ýurdy hökmünde hem tanalýar. Ýurdumyzyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň gatnaşmaklarynda önümçiligi ýola goýlan döwrebap elektron enjamlarynyň uly islegden peýdalanmagyny guwandyryjy mysallaryň biri hökmünde görkezmek bolar. Elbetde, şeýle üstünlikli ädimler milli ykdysadyýetimizi batly depginler bilen ösdürmäge, dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanýan ýokary hilli harytlary öndürmäge we olaryň möçberlerini has-da artdyrmaga mümkinçilik berýär. Şeýlelikde, telekeçilik ulgamynyň barha okgunly ösmegi ýurdumyzyň halkara söwda-ykdysady gatnaşyklaryna işjeň goşulmagynyň, işewür adamlaryň döredijilik ukybynyň giňden açylmagynyň we bu ugurda düýpli öňegidişlikleriň gazanylmagynyň esasy şertlerini özünde jemleýär. Munuň özi ykdysadyýetimizi täze derejelere çykaryp, durmuşymyzyň ähli ulgamlarynyň ösüşlere beslenmeginde we halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň ýokarlanmagynda aýdyň görünýär.

Hawa, Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň ykdysady ösüşlerinde telekeçileriň aýratyn orny bar. Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň 25-nji fewralynda Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlary bilen geçirilen duşuşykda eden çuň manyly çykyşynda raýatlaryň telekeçilik başlangyçlaryny goldap, maýa goýum işjeňligini höweslendirmek, ähli pudaklarda hususy telekeçiligiň mümkinçiliklerini giňden ulanmak boýunça işleri dowam etdirmek, telekeçilige döwlet tarapyndan goldaw bermäge aýratyn üns bermek barada durup geçdi. Diýmek, telekeçilik ulgamynda öňegidişlikleri, uly üstünlikleri gazanmakda mümkinçilikler has-da giňelýär. Şol mümkinçilikler bolsa, ilkinji nobatda, hususy eýeçilige degişli dürli maksatly döwrebap kärhanalaryň işe girizilmegi netijesinde ýene-de täze iş orunlarynyň peýda bolmagyny üpjün eder, ilatyň ýokary hilli azyk önümlerine bolan islegleriniň kanagatlandyrylmagyny, haryt bolçulygynyň döredilmegini, hyzmatlaryň hiliniň yzygiderli gowulanmagyny täzeçe many-mazmuna beslär.

Ýurdumyzyň telekeçilik ulgamynyň ygtybarly hukuk binýadyna esaslanmagy ösüşleri üpjün edýän esasy ýagdaýdyr. Bu ugurdaky kanunçylyk namalarynyň yzygiderli seljerilmegi hem-de kämilleşdirilip durulmagy, has takygy, maýa goýum işjeňliginiň höweslendirilmegi, daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürijileriň goldanylmagy ýurdumyzda azyk howpsuzlygynyň gazanylmagyny, goşmaça iş orunlarynyň döredilmegini, telekeçileri oba hojalyk önümçiligine giňden çekmegiň netijesinde ekinlerden bol hasylyň alynmagyny, umuman, telekeçiligiň, işewürligiň durmuşymyza giňden ornaşmagyny üpjün edýär. Bu bolsa bolçulygyň, eşretli durmuşyň, abadan ýaşaýşyň, bagtyýarlygyň kepilidir.

«Türkmenistan — parahatçylygyň we ynanyşmagyň Watany» ýylynda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllygy dabaraly ýagdaýda belleniler. Bu şanly toýa ajaýyp üstünlikler bilen barmak ähli pudaklaryň işgärleriniň baş maksadydyr. Bu gün şeýle guwandyryjy üstünlikleri ýurdumyzyň telekeçileri hem gazanýarlar. Olaryň gatnaşmagynda birnäçe iri kärhanalar, medeni-durmuş ähmiýetli binalar, döwrebap ýaşaýyş jaýlary, söwda toplumlarydyr hyzmatlar ulgamynyň desgalary gurlup, ulanylmaga berildi we häzirki wagtda hem üstünlikli dowam etdirilýär. Her bir telekeçi hormatly Prezidentimiziň: «Biziň her birimiz yhlasly zähmetimiz bilen ata Watanymyz bolan Garaşsyz, Bitarap Türkmenistany mundan-da gözel, has kuwwatly döwlete öwürmelidiris!» diýen parasatly sözlerini watançylyk şygary hökmünde kabul edýärler.

Döwlet MÄMMEDOW.

Öz işini Farap etrabynyň çäginde ýola goýan «Rysgally gap» hususy kärhanasynda her aýda 300 müňe çenli polietilen halta öndürilýär. Bu işde Hytaý Halk Respublikasyndan getirilen kuwwatly enjamlaryň 6-syndan peýdalanylýar.

Ýeri gelende aýtsak, bu hususy kärhananyň esaslandyrylanyna öňümizdäki tomusda iki ýyl bolýar. Häzirki önümçilige bolsa 2020-nji ýylyň ýanwar aýynda girişildi. Tejribesi ýaňy bir ýyldan geçendigine garamazdan, eýýäm dünýä döwletleriniň ençemesinden bu hususy kärhananyň öndüren polietilen haltalaryna isleg ýokary.

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy bolan «Rysgally gap» hususy kärhanasyna başarjaň işewür Bahadur Durdyýew ýolbaşçylyk edýär. Onuň gürrüň berşi ýaly, bu önümçiligiň gyzykly we hemmeleri maksada okgunlylyga ruhlandyrýan geçmişi bar.

Esasy çig malyň — polipropileniň öz ýurdumyzda öndürilýändigi önümçiligiň güýçli depginde alnyp barylmagyna şert döredýär. Russiýa Federasiýasy, Gazagystan ýaly döwletlerden gelýän sargytlaryň bolsa yzy üzülenok. Şeýle polietilen haltalarynyň 70 göterimi dünýä bazaryna çykarylýar. Bu ýerde bolanymyzda, ýokary hilli we dürli ölçegdäki haltalara ýene-de käbir döwletlerden gyzyklanmalaryň bardygyny gürrüň berdiler.

Hususy kärhana ýerli ýaşlaryň 25-e ýakynyny iş bilen üpjün edipdir. Bu ýere täze alynýan işgärlere ýörite okuwlar geçirilýär. Bir hepdeden 10 güne çenli çekýän şol okuwlarda täze işgärlere döwrebap enjamlar bilen işlemek boýunça tälim berilýär. Bu bolsa olaryň önümçilige dessine uýgunlaşyp gitmegine getirýär.

Ýakyn geljekde işgärleriň sany has-da köpeler. Çünki bu ýerde öndüriji enjamlaryň sany 15-e çenli ýetiriler. Munuň özi önümçiligiň iki essä çenli artmagyna şert döreder. Hususy kärhananyň ýolbaşçysynyň gürrüň berşi ýaly, häzir täze enjamlar getirildi we ýerli-ýerine goýuldy. Olar ýakyn günlerde işledilip başlanar.

Türkmen hususyýetçileri şeýle döwrebap önümçilikleri ýola goýmaga we ýurdumyzda öndürilen önümleri jahanyň çar künjüne eksport etmäge döredip berýän mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden hoşallyk bildirýärler.

Agageldi ITALMAZOW.

(Öz habarçymyz). Surata düşüren Merdan ORAZOW.

Her iş güni tamamlanandan soň, paýtagtymyzyň giň we arassa köçeleri bilen pyýada ýöräp, owadan binalary synlap barýarkaň, çar tarapdaky mahabat ekranlaryna, hususan-da, Aşgabadyň gözel künjeginde ýerleşýän «Mahabat» binasynda şöhlelendirilýän mahabatlara gözüň düşýär. Bu binanyň çar tarapa bakyp duran ekranlarynda hödürlenilýän harytlaryň we hyzmatlaryň ählisiniň milli öndürijilere degişli bolmagy göwnüňe ganat baglaýar. Ine, bu mahabatlarda mukaddes Garaşsyzlygymyzyň we Gahryman Arkadagymyzyň parasatly syýasatynyň nobatdaky miweleri şöhlelenýär.

Hormatly Prezidentimiz ýurt başyna geçip, çuňňur oýlanyşykly we öňdengörüjilikli ykdysady özgertmelere badalga bermezden ozal, dükanlarymyzda we söwda merkezlerimizde alyjylara hödürlenilýän milli önümleriň görnüşlerini barmak büküp sanap bolýardy. Häzir bolsa gündelik durmuşymyzda sarp edýän önümlerimiziň esasy bölegi ýerli öndürijiler tarapyndan öndürilýär. Hyzmatlar ulgamynda hem ýerli kärhanalar öňe saýlanmagy başardy.

Gahryman Arkadagymyzyň parasatly başlangyçlary esasynda döredilen Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalary bolan hususy kärhanalardyr hojalyk jemgyýetleri sanlyja ýylyň içinde döwrebap iş usullaryny ýola goýup, ýokary hilli önümleri öndürmek bilen, ýurdumyzda alyjylaryň isleglerini kanagatlandyrmaga we milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny has-da pugtalandyrmaga mynasyp goşant goşýan düzümleri döretdiler. Şolaryň biri hem Mary şäherindäki «Gerçek» haryt nyşanly aýakgap önümlerini öndürýän hususy kärhanadyr. Kärhanada kämil tehnologik enjamlar arkaly dürli görnüşli we dürli ölçegdäki aýakgaplar öndürilýär. Kärhanada hormatly Prezidentimiziň telekeçileri goldamak baradaky tagallalaryndan ruhlanyp, öndürilýän önümleriň hilini ýokarlandyrmak we görnüşlerini artdyrmak, şeýle hem iş orunlaryny köpeltmek boýunça yzygiderli işler amala aşyrylýar.

2015-nji ýylda «Gerçek» hususy kärhanasyny esaslandyran Aýhan Rejepowa häzirki wagtda jemgyýetçilik işinde hem tapawutlanýar. Işewür zenan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň işjeň agzasy, ýurdumyzyň Zenanlar birleşiginiň ýanyndaky Türkmenistanyň Işewür zenanlarynyň merkeziniň Mary welaýat bölüminiň ýolbaşçysydyr. Şu ýyl Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 13 ýyllygyna bagyşlanan serginiň çäklerinde «Ýylyň öňdebaryjy işewüri» ady bilen geçirilen bäsleşigiň «Ýylyň işewür senagatçysy» diýen ugrunda ýeňiji bolmagy bu işewür zenanyň yhlasynyň myrat tapýandygyny görkezýär.

Kärhananyň önümçilik sehlerinde zähmet çekýän işgärler işlerine uly jogapkärçilik bilen çemeleşýär. Häzirki wagtda kärhanadaky iş orunlarynyň sany 500-den geçip, şolaryň aglabasynyň gelin-gyzlardygy aýratyn bellenilmäge mynasypdyr.

— Kärhanamyzda hünärmenler tarapyndan ildeşlerimiziň isleglerini öwrenmek arkaly döwrebap, gelşikli we rahat aýakgaplaryň dürli görnüşleri öndürilýär. «Gerçek» haryt nyşanly önümleriň sanawynda, esasan, ýeňil aýakgaplar — gündelik durmuşda we gezelenç edilende geýilýän aýakgaplar, mata köwüşler, şeýle hem lukmançylyk edaralarynyň işgärlerine niýetlenilen aýakgaplar bar. Soňky wagtlarda kärhanada halk hojalygynyň dürli ugurlarynda ulanylyp bilinjek ädiklerem öndürilip başlandy — diýip, Aýhan Rejepowa gürrüň berýär.

Dogrudan-da, kärhanada öndürilýän önümleriň köpdürlüligi haýran galdyrýar. Işewür zenanyň aýtmagyna görä, bu ýerde ýylyň dört paslynyň her birinde geýmek üçin ýörite niýetlenen aýakgaplaryň 600-e golaý görnüşi taýýarlanylýar. Awtomatlaşdyrylan önümçilik kärhanasynda Türkiýe Respublikasynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrylandyr. Kärhanada birnäçe bölüm hereket edip, olaryň her birinde işiň dürli tapgyrlary amala aşyrylýar. Mysal üçin, bir bölümde aýakgaplaryň aşaky bölegi guýulýan bolsa, beýleki birinde olaryň ýokarky bölegi taýýarlanylýar we bezelýär. Ýene birinde aýakgaplaryň sapakdan örülýän bölegi taýýarlanylýan bolsa, beýlekisinde ähli bölekler birleşdirilip, önüm taýýar görnüşe getirilýär we barlaghana ugradylýar.

Işewür zenan bilen söhbetdeş bolup, onuň bu işe girişmegi hem-de kärhanasynyň önümçilik kuwwatlylygy bilen gyzyklananymyzda, ol:

— Hormatly Prezidentimiziň belent tagallalarynyň netijesinde türkmen telekeçilerine dünýä tejribesini öwrenip, ýokary hilli önümleri öndürmek ugrunda uly mümkinçilikler döredildi. Men hem 2015-nji ýylda Türkiýe Respublikasyndaky iri aýakgap kärhanalarynyň birinde bolanymda, telekeçiligiň bu görnüşiniň ýönekeýligine göz ýetirip, haýal etmän bu ugurda işe girişmeli diýen karara geldim. Ilkibaşda, esasan, çagalar üçin niýetlenen aýakgaplary öndürmegi ýola goýan hem bolsak, bu gün islendik ýaşdaky adamlara niýetlenen önümlerimiz bar. Kärhanamyzyň önümçilik kuwwaty ýylda 19,5 million jübüt aýakgap öndürmäge niýetlenen. Emma häzirki wagtda bazaryň islegini göz öňünde tutup, ýylda 5,5-6 million jübüt köwüş öndürýäris. Olar diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, Owganystan Yslam Respublikasy we Gyrgyz Respublikasy ýaly goňşy döwletlerde hem uly meşhurlyga eýe bolýar. Geljekde bolsa, biz önümlerimiziň hilini yzygiderli ýokarlandyryp, Russiýa Federasiýasyna we beýleki Ýewropa döwletlerine eksporty ýola goýmagy maksat edinýäris — diýip gürrüň berdi.

Söhbedimiz Garaşsyz döwletimizde hususy işewürligiň ösdürilişi we telekeçiligi alyp barmagyň aýratynlygy, bu işlerde hormatly Prezidentimiziň döredip berýän giň şert-mümkinçilikleriniň ähmiýetine ýazanda, kärhananyň ýolbaşçysy:

— Ýurdumyzda senagatçylygy ösdürmek we telekeçilik bilen meşgullanmak üçin uly mümkinçilikler döredilýär. Hormatly Prezidentimiziň tagallalarynyň saýasynda telekeçilere ýer bölekleriniň bölünip berilmegi, ýeňillikli karzlaryň üpjün edilmegi, şeýle hem ýurdumyzda önümçilik üçin zerur bolan çig mal serişdeleriniň, elektrik energiýasynyň bahalarynyň ujypsyz bolmagy önümiň özüne düşýän gymmatynyň amatly bolmagyna ýardam edýär. Şunlukda, hili boýunça daşary ýurt harytlaryndan birjik-de kem bolmadyk milli önümlerimiz has elýeterli bahasy bilen tapawutlanýar. Bu bolsa olaryň bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrýar. Bize — işewür senagatçylara we telekeçilere halal zähmet çekip, ýurdumyzyň bedew batly ösüşlerine mynasyp goşant goşmak ugrunda giň şertleri döredip berýän hem-de her bir işde nusgalyk görelde görkezýän Gahryman Arkadagymyzyň jany sag, ömri uzak bolsun! — diýip, çuňňur kalbyndan çykýan alkyş sözlerini beýän etdi.

Ýurdumyzyň ähli ulgamlarynda zähmet çekýän ildeşlerimiz ýaly, «Gerçek» hususy kärhanasynyň agzybir işgärleri hem mukaddes Garaşsyzlygymyzyň şanly 30 ýyllyk baýramyny uly zähmet ýeňişleri we mynasyp toý sowgatlary bilen garşylamagy maksat edinýärler. Biz hem olaryň alkyşa beslenen ýürek buýsançlaryna sesimizi goşup, Watanymyzyň abraýyny has-da belende galdyrmak hem-de halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini mundan beýläk-de ýokarlandyrmak ugrunda edýän ýadawsyz tagallalary üçin hormatly Prezidentimize berk jan saglyk, uzak ömür we beýik işlerinde rowaçlyklary arzuw edýäris.

Ahmet GELDIÝEW,

«Watan».